________________
૩૭
શબ્દપરિચય
અંતઃકરણ અહોરાત્રિ: દિવસ અને રાત્રિ.
મુખ. કપાળ, ઓષ્ઠ આદિ અંક: આંકડો, નંબર, સંખ્યા, પર્વનો ઉપાંગ છે. એક ભાગ.
અંજન: આંખમાં લગાવવાનો કાળો અંકપ્રભઃ અંકમય.
પદાર્થ. કોઈ પર્વત કે દેવનો એક અંકમુખ: ઓછી પહોળાઈ.
ભેદ પણ છે. અંકિત: અંકાયેલું.
અંજનગિરિઃ કાળા રંગના ચાર પર્વત અંકુશિતઃ સંયમમાં રહેવું. છે. તે દરેક પર ચૈત્યાલય આવેલાં
કાયોત્સર્ગનો એક અતિચાર અંગ: દેહનો કે પદાર્થનો ભાગ, લક્ષણ, | અંજનમૂલક-અંજનશૈલ: પર્વતનાં નામ
ગુણ. અંગજ્ઞાન : શ્રુતજ્ઞાનનો એક વિકલ્પ. | અંજનશલાકા: પ્રભુની પ્રતિમાની અંગપણતિઃ દિ. આ. શુભચંદ્રાચાર્ય આંખમાં ઉત્તમ સળી વડે ઉત્તમ રચિત ગ્રંથ.
પદાર્થનું વિધિપૂર્વક અંજન કરવું. અંગપૂજા: પ્રભુનાં અંગોને સ્પર્શીને ત્યાર પછી પ્રતિમાજીની પૂજાવિધિ થતી જળ-ચંદન-પુષ્પ-પૂજા.
કરવામાં આવે છે. અંગપ્રવિષ્ટઃ દ્વાદશાંગીમાં આવેલું, અંજનાઃ હનુમાનની માતા, સતી. બાર અંગોમાં રચાયેલું.
પંકપ્રભા નારકીનું બીજું નામ. અંગબાહ્ય દ્વાદશાંગી કે બાર અંગોમાં | અંજસાઃ તત્ત્વરૂપથી. ન આવેલું.
અંડ-અંડજ: ઈંડું, જેનું પડ નખ જેવું અંગારકઃ ભરતક્ષેત્રનો એક દેશ. | સખત છે, તે શુક્ર અને શોણિતનું અંગારિણી: એક વિદ્યા.
માતા-પિતાના સંયોગનું બનેલું છે. અંગુલ: ક્ષેત્ર પ્રમાણનો એક ભેદ. . તે અંડજ-ગર્ભજ જન્મ છે. અંગુલીચાલનઃ કાયોત્સર્ગનો એક | અંડરઃ પુદ્ગલના અવયવરૂપ રસ, દોષ.
રુધિર, માંસરૂપ એક ભાગ. અંગોપાંગ : અંગ-ઉપાંગ શરીરનામ | અંતઃ સમાપ્તિ. જેમ કે જીવની
કર્મની પ્રકૃતિ છે. ઔદારિક, વૈક્રિય સંસારરૂપ યાત્રાની સમાપ્તિ થઈ અને આહારક શરીરવાળાને | મુક્ત થવું; કોઈ ચર્ચાની સમાપ્તિ અલ્પાધિક અંગોપાંગ હોય છે. બે || થવી. હાથ, બે પગ, કમર, પીઠ, હૃદય, | અંતઃકરણ મન; આત્માનું જ્ઞાન થવાનું મસ્તક એ આઠ અંગો છે, નાક, | એક સાધન.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org