Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ / / zrI prema-bhuvanabhAnu parA hemacandra sadgurubhyo namaH / / zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIjainakathA saMgraha (SaSTho bhAgaH) :prakAzaka: zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa dukAna naM. 5, badrikezvara sosAyaTI, 82, netAjIsubhASa roDa, marIna DrAiva, 'i' roDa, muMbaI - 400 002.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIjaina kathAsaMgrahaH // zrI prema-bhuvanabhAnu-padya-hemacandra-sadgurubhyo nmH|| zrI jaina kathA saMgraha (bhAga-6) (1) zrI candrapavalabhUpatreSThi dharmadattakathA (4) zrI aghaTakumAra caritram (2) zrI maNDalakalaza kathAnakam . (6) zrI malayasundarI kathA (3) pIyavarAjarSi kathA zrI mUladevanRpacaritram (4) zrIaparAjita kathAnakam (8) zrI brAhmI sundarI caritram zrI kumAra putra caritram preraNA - AzIrvAda :- pa.pU. vairAgyadezanAdakSa AcAryadeva zrImad vijaya hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA.... - saMpAdaka : pa.pU. munirAja zrI kalyANabodhi vijayajI mahArAja. prakAzaka:- zrI jinazAsana ArAyanA TrasTa vIra saM. 2524 ... vi.saM. 2054 mulya rU.100/
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIjaina kathAsaMgrahaH la, kavya sahAyaka : ) "zrI jaina kathAsaMgraha" bhAga - 6 nAM prakAzanano saMpUrNa lAbha 15,/- zrI ratananagaranI ArAdhaka beno hA. pATaNa jaina maMDaLa, dahIMsara. 15,0/- zrI vilepArlA zvetAmbara mUrtipUjaka jaina saMdhanI ArAdhaka bano. 5,9/- zrI kasturabhAI lAlabhAI cerITI TrasTa, hA. zreNIkabhAI - amadAvAda. lIdhela che..... TrasTa temaNe karelI zrutabhaktinI bhUri bhUri anumodanA kare che...... vI. zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa ( prApti sthAna) (zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTI zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTI zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa dukAna naM. 5 badrikesvara sosAyaTI kanAsAno pADo, mULIbena aMbAlAla jaina dharmazALA marIna DrAIva I roDa- muMbaI 2. pATaNa. (u.gu.) sTezana roDa, vIramagAma.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Lii dama, zrIjaina zrIjaina kathAsaMgrahaH kathAsaMgrahaH prakAzakIya zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa sAta kSetra paikI AgamonA punaruddhAranuM bhagIratha kArya karI rahyuM che....lagabhaga 175 thI | 7 upara AgamAdi prAcina prationI 40/40 nakala karI bhAratabharanA saMdhomAM bheTa rUpe mokalI ApI che. ne hajI A kRtoddhAranuM ! je kArya deva gurunI asIma kRpAthI cIla jhaDape ne suMdara rIte AgaLa vadhI rahyuM che. Aje zrI jaina kathA saMraha bhAga-6.. ne prakAzIta karatA TrasTa atyaMta AnaMda anubhave che.... pUrvanA mahaoie je Adarza | mahApuruSonA jIvana caritranuM Alekhana karyuM che te nAnI nAnI chuTI chavAyI ne abhuta AdarzarUpa kathAo punaH saMpAdita thatA eka viziSTa kathA saMgraha graMtha jaina saMdhamAM prakAzIta thai rahyo che... kathAnA purva prakAzaka pratye A prasaMge khUbaja kRtajJatA vyakta karIe chIe. munizrI kalyANabodhi vijayajI mahArAje A kathA saMgrahane saMpAdita karavAno suMdara prayatna karyo che. aMte A mahApuruSonA kathAcaritranA vadhu ne vadhu vAMcanathI tenA Adarzone sAme rAkhI adhyAtmika vikAsanI keDIe sau koI | * AMgaLa vadhatA rahe eja eka abhyarthanA lI. zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa TrasTIo caMdrakumAra bI. jarIvAlA lalitabhAI Ara koThArI navInabhAI bI. zAha paMDarIkabhAI e. zAha
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH be zabda..... * prastuta 'jaina kathA saMgraha' bhAga-6 nA puna saMpAdanano mukhya zrota pUjyapAda vairAgyadezanAdakSa gurudevajI A.zrI. vijaya hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAnuM preraNAbaLa tathA AzIrvAda. cAra anuyoga paikI kathAnuyoga e badhA ja prakAranA jIvo mATe taravAnuM eka saraLa ne amodha sAdhana che...... pUrva mahApuruSonA adbhuta jIvana caritranA zravaNathI paNa pramAdanI bhekhaDo tuTI paDatA adhyAtmika mArge utkrAMti karavAnuM anupama kauvata pragaTa thAya che. te mahApurUSonuM AlaMbana dhruvatArAnI garaja sAre che. 2 ma ne 'hu paNa kyAre e mArge prayANa karyu ? temanA jevuM Adarza jIvana hu paNa kema jIvI na zakuM ? pariSaho ne upasargonI. vaNajhAra vacce temanA jevuM vIrya ne parAkrama hu paNa kema phoravI na zakuM ?'' vi.vi. vicAradhArA Adarza jIvana jIvavAnI aMtaHpreraNA arpe che. mATe ja kathAnuyoganI mahattA jaina darzanamAM vizeSa che. ne tethI ja dIkSita banIne kaThora jIvana jIvanArA ne chaThThA guNasthAnakavALA mahAtmAoe sadAcAramaya jIvana jIvanArA suzrAvako ne saMkaTonA vamaLamAM paNa zIlavratane akhaMDIta rAkhanAra pativratA mahAsatIonA caritro lakhyA che. ekbAju kahevAya che ke ''gIhINo veyAvaDIyuM na kunna' grahasthonI vaiyAvacca na karavI arthAt tenA saMsargamAM na AvavuM - tenI sAthe saMbaMdha na vadhAravo - tenI vaiyAvaccAdi na karavA - ne bIjI bAju temanA ja caritro lakhavA ? A ja jainazAsanano anekAMtavAda che. prastuta kathAsaMgrahamAM meM to kazu ja karyuM nathI. A badhA kathA graMtho judA judA bhaMDAromAM chuTAchavAyA hatA. keTalAka kathAnakonI ekAda be pratio mAMDa maLe tevI durlabha hatI. badhI ja pratio lagabhaga aprApya jevI ne jIrNaprAyaH hatI, tethI tene punaHrmudrita zrIjaina kathAsaMgrahaH
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrIjaina kathAsaMgrahaH karavAnuM nakkI karyuM. yathAmati A graMthanuM saMpAdana karyuM che. saMdarbhonA anusaMdhAnAdi dvArA kavacit azuddhio dUra karavAno yathAmati prayAsa karyo che. je kyAMka adharA zabdonA saraLa paryAyavAcI zabdo ke artha nIce TIppanakamAM mukAyA che. badhAja graMtho saraLa saMskRta bhASAmAM hoI saMskRtanA prAthamika abhyAsuone A kathAgraMtha khUba ja upayogI thaI paDaze. mahApurUSonA AdarzajIvana caritro- zailInI rocakatA-bhASAnI saraLatA vi.vi. dvArA A graMtha aneka AtmAone aneka rIte upayogI thai paDaze. badhIja kathAo nAnI paNa rocaka che. 5.pU. gurudevazrI AcAryazrI vijaya hemacaMdrasUri ma.sA.nA AzIrvAdathI zrInakathA saMgrahanA svarUpamAM anya paNa aneka chuTIchavAI kathAone saMgrahita karI saMpAdana karavAnI bhAvanA che... prastuta saMpAdana kAryamAM mArA sahavartI sevAbhAvI laghubaMdhu munizrI aparAjIta vijayajI ma. tathA munizrI ratnabodhi vijayajI ma. no suMdara sahakAra maLela che, aMte prastuta kathAgraMthanA vAMcana manana thI aneka AtmAo mahApuruSonA adabhuta Adarzo ane AlaMbanone najara samakSa rAkhI temanA mArge AgaLa vadhavAno prayatna karavA dvArA Atmahita sAthe eja abhyarthanA.... muni kalyANabodhi vijaya
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ traNathI vaNIkara / namo namaH zrIgurupremasUraye / divya kRpA :- siddhAMtamahodadhi sva. AcArya devazrImad vijaya premasUrIzvarajI mahArAjA. zubhAzISa :- vardhamAna taponidhi gacchAdhipati sva. AcArya deva zrImad vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajImahArAjA. puNyaprabhAva :- parama pUjya samatAsAgara sva. paMnyAsajIzrI padmavijayajIgaNivaryazrI. preraNA - mArgadarzana :- pa. pU. AcArya deva zrImad vijaya hemacaMdrasUrimahArAja. -: prakAzaka: zrIjinazAsana ArAdhanATrasTa dukAna naM. 5, badrikezvara sosAyaTI, 82, netAjI subhASa roDa, marIna DrAiva, 'i' roDa, muMbai - 400 002. mAtra traNa tra
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRtasevAnA kAryamAM sadAnA sAthIo ( yuesamudvAraka - bhANabAI nAnajI gaDA, muMbaI. ( pa.pU. gacchAdhipati AcAryadeva zrImadvijaya bhuvanabhAnusUri ma.sA. nA upadezathI). ke? zeTha ANaMdajI kalyANajI, amadAvAda, - zrI zAMtinagara zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, amadAvAda. (pa.pU. tapasamrATa AcAryadeva zrImadvijaya himAMzusUri ma.sA.nI preraNAthI) 5 zrI zrIpALanagara jaina upAzraya TrasTa, vAlakezvara, muMbaI. ( pa.pU. gacchAdhipati AcAryadeva zrImadvijaya rAmacaMdrasUri ma.sA.nI divyakupA tathA pU. AcAryadeva zrImadvijaya mitrAnaMdasU. ma.sA.nI preraNAthI) 4 zrI lAvatha sosAyaTI zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, amadAvAda. (pa. pU. paMnyAsajI zrI kulacaMdravijayajI gaNivarSanI preraNAthI), - nayanabALA bAbubhAI sI. jarIvALA hA. caMdrakumAra, manISa, kalpaneza (pa.pU. munirAjazrI kalyANabodhi vi.ma.sA. nI preraNAthI). kerU kezarabena ratanacaMda koThArI hA. lalitabhAi (pa.pU. gacchAdhipati AcAryadeva zrImad vijaya jayaghoSasUrIzvarajI mahArAjAnI preraNAthI) - zrI zvetAMbara mUrtipUjaka tapagaccha jaina pauSadhazALA TrasTa, dAdara, muMbaI. Pr-- zrI muluMDa zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, muluMDa, muMbaI. (pUjyapAda AcAdava zrI hemacaMdrasUri ma.sA. nI preraNAthI ) - zrI zAMtAkuka TvetAMbara mUrtipUjaka tapAgaccha saMgha, zAMtAkujha, muMbaI. ( pUjyapAda AcAryadeva zrI hemacaMdrasUri ma.sA. nI preraNAthI ) - zrI devakaraNa mULajIbhAI jaina derAsara peDhI, malADa (vesTa), muMbaI. ( pa. pU. munirAjazrI saMyamabodhi vi. ma.sA.nI preraNAthI) - saMghavI aMbAlAla ratanacaMda jaina dhArmika TrasTa, khaMbhAta. (pU. sA. zrI vasaMtaprabhAzrIjI ma, tathA pU. sA. zrI svayaMprabhAzrIjI ma. tathA : pU. sA. zrI divyazAzrIjI ma. nI preraNAthI mULIbenanI ArAdhanAnI anumodanArthe.) KVIKNIKK VI VILNIV NI NI
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ [Chang Jian Zhi Jian Zhi Jian Zhi Jian Zhi Jian Zhi Jian Zhi Jian Zhi Jian Zhi Chang munasavAnA kAryamAM sadAnA sAthIo ke- bAbu amIcaMda panAlAla AdIzvara jaina Tempala cerITebala TrasTa, vAlakezvara, muMbai-1. (pU. munirAjazrI akSayabodhi vi. ma. tathA pU. munirAjazrI mahAbodhi vi. ma. tathA pU. munirAjazrI hiraNyabodhi vi. ma. nI preraNAthI) - zrI zreyaskara aMdherI gujarAtI jaina saMgha, muMbai. (pU. munirAjazrI hemadarzana vi. ma. tathA pU. munirAjazrI ramyaghoSa vi. ma. nI preraNAthI) -zrI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saghaM, maMgaLapArekhanAM khAMco, zAhapura, amadAvAda. (pa. pU. AcAryadeva zrI cakacaMdra sUri ma. nI preraNAthI ) - zrI pArzvanAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, sAMghANI esTeTa, ghATakopara, (vesTa) muMbaI. (pU. munizrI kalyANabodhi vi. ma. nI preraNAthI) - zrI navajIvana sosAyaTI jaina saMgha, bombe senTrala, muMbaI. (pU. munirAjazrI akSayabadhi vi. ma. nI preraNAthI ) ke zrI kalyANajI sobhAgacaMda jaina peDhI, pIMDavADA. (siddhAMtamahodadhi sva. A. zrImad vijya premasUrIzvarajI ma.sA.nA saMyamanI anumodanArtha) resa- zrI ghATakopara jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, ghATakopara, (vesTa), muMbaI. (vairAgyadezanAdakSa pU. A. zrI hemacaMdrasUri ma.sA.nI preraNAthI) * zrI AMbAvADI zvetAmbara mUrtipUjaka jaina saMgha amadAvAda. (pU. muni zrI kalyANabodhi vijayajI ma.sA.nI preraNAthI) - zrI jaina zvetAmbara mUrtipUjaka saMgha vAsANA amadAvAda, (pU. A. zrI nararatnasUri ma. nA saMyamajIvananI anumodanAthe pU. tapasvI rana A. zrI himAMzusUrIzvarajI ma.sA. nI preraNAthI). - zrI premavardhaka ArAdhaka samiti, dharaNidhara derAsara pAlaDI, amadAvAda. (5. gaNivarya zrI akSayabodhi vijayajI ma.sA. nI preraNAthI) - zrI mahAvIra jaina zve, mUrtipUjaka saMgha, pAlaDI, amadAvAda. zeTha kezavalAla mULacaMda jaina upAzraya. (pa.pU. A. zrI rAjendrasUri ma.sA.nI preraNAthI) - zrI mATuMgA jaina zvetA. mUrtipUjaka tapagaccha saMgha enDa ceriTIjha, mATuMgA, muMbai, krejha zrI jaina zvetAmbara mUrtipUjaka saMgha, nAdiyA (rAjasthAna) (pU. gaNivarya zrI akSayabodhi vijayajI ma.sA. tathA munizrI mahAbodhi vijayajI ma.sA. nI preraNAthI) IRRER REFER
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ = GEET ke thatoLAka * zrI lakSmIvardhaka jaina saMgha, pAlaDI, amadAvAda. (pa.pU. munirAjazrI nipuNacaMdra vijaya ma.sA.nI preraNAthI). zrI naDIyAda zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, naDIyAda. (pa.pU. munirAja zrI varabodhi vijyajI ma.sA.nI preraNAthI). - zrI sAyana zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, sAyana, muMbaI. - zrI pArzvanAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, saMghANI esTeTa, ghATakopara (vesTa), muMbaI. mRtasa nAnA kolamAM sadInA nAyI - zrI bAbubhAI sI. jarIvAlA TrasTa, nijhAmapurA, vaDodarA. - zrI bApunagara zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, amadAvAda. (pU. gaNivaryazrI akSayabodhivijayajI ma.sA. tathA munirAjazrI mahAbodhi vijayajI ma.sA.nI preraNAthI). - zrI sumatinAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, memanagara, amadAvAda. (pU. munirAjazrI dharmaraNita vi. ma. tathA pU. munirAjazrI hamadarzana vi. ma. nI preraNAthI). - sva. zrI suMdaralAla dalapatabhAI jhaverI. hAjamudabena, punamacaMdabhAi, jasavaMtabhAI vagere. * zrI munisuvrata svAmi jaina zvetAMbara mUrtipUjaka maMdira TrasTa, kolhApura. - zrI araviMdakumAra kezavalAla jhaverI jena rilijIyasa TrasTa, khaMbhAta.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // ahaMm // zrIzaMkhezvara pArzvanAthAya nmH| zrI prema-bhuvanabhAnu-paya-hemacaMdrasadgurubhyo namaH / ||athshrii mANikyasundarasUriviracitA // ||shrii atithisNvibhaagvte|| dharmadattazreSThi kathA // 1 // ||cNdrdhvlbhuupdhrmdttshresstthi kthaa|| ArogyaM saubhAgya, dhanADhyatA nAyakatvamAnandaH / kRtapuNyasya syAdiha, sadA jayo vAJchitAvAptiH // 1 // catuSpavarvI kathA proktA, pauSadhavratahetave / saMvibhAgavratasyAtha, rucirA procyate kthaa||2|| candradhavalabhUpadharmadattazreSThino: kathA jnyeyaa| ||shaa
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH dharmadattazreSTi kathA // 2 // tathAhi-iha bharatakSetre kazmIradeze candrapura nAma nagaram / tatra yazodhavalo nAma rAjA / tasya yazomatI devii| tatkukSisamudbhUtaH prabhUtaguNo nistandraH candradhavalo nAma kumaarH| sarveSu zAstreSu pArINo vizeSatazca zakunazAkheSu nipuNo babhUva / kumAro'nyadA rAtrau dhavalagRhopari suptaH zivAzabdaM zuzrAva / hRdi vicAraM cakre-eSA zivA mama mahAntaM lAbhaM vakti iti dhyAtvA khaDgadharo bhUtvA zabdAnusAreNa smazAnaM jgaam| tatrAgnikuNDamadhye jvalantaM suvarNapuruSaM ddrsh| kumAraH samIpasthaM pAnIyamAnIya svarNapuruSa siktvA bahiSvRSTvA (niSkAsya) bhUmau nikSipya svasthAnamAgatya suSvApa / prabhAte jAte prabhAtakRtyAni kRtvA pitaraM nantuM samAM yayau / tAvatA pratIhAreNa rAjA vijJaptaH, svAmin ! kazcitpuruSaH zIrSe rajaH kSipan muSito'smIti pUtkaroti / rAjJA cintitam-durbalAnAmanAthAnAM, bAlavRddhatapasvinAm / anyAyaparibhUtAnAM, sarveSAM pArthivo gtiH||1|| iti tamAkArayAmAsa-so'pi pumAn pUtkurvannRpasamIpaM prAptaH, rAjJoce-kiM te gataM ? kena parAbhUta: ? tenoktam-survaNapuruSo gataH / kiM kurve'haMpaJcamo lokapAlastvaM, kRpAluH pRthivIpate / daivenAhaM parAbhUtastvameva zaraNaM mama // 2 // rAjApi taM durbalazarIraM malinavakhaM ca dRSTvA babhASe-bho ! yuktaM (satyaM) vada, tavedRzAkArasya svarNapuruSo na ghaTate'nyatkiJcidgataM kathaya / tathA sabhyairapi proktam-karahA kaMTau cAri kiyamallI, // 2 //
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH XXcaMdradhavalabhUpa dharmadattazreSThi kathA' vihiha parikkhao / AyAraha omuhai kAMha so jogI dakkha // 3 // rAjA proce, kathaya kathaM svarNapuruSo'rjitaH / tenoktaM zrUyatAm-atraiva pure zrIpati ma zreSThI / yasya gRhe lakSmIvilasantI kamalavAseti nAmApi visasmAra, tasya zrImatI priyaa| sAnyadA nijasakhIgRhaM gatA putrollApanaparAM tAM vIkSya nijAputratAduHkhena duHkhitA'bhUt / bhojanAvasare gRhAgatena zreSThinA pRSTA, bhojanAnantaraM tayA prokte so'pi duHkhito'cintayat-meghahIno hato dezaH / putrahInaM hataM kulam // vidyAhInaM hataM rUpaM / hataM sainymnaaykm||4|| vinA stambhaM yathA gehaM yathA deho vinAtmanA / taruvinA yathA mUlam / vinA putraM kulaM tathA // 5 // aputrasya gRhaM zUnyaM, dizaH zUnyA abAndhavAH // mUrkhasya hRdayaM zUnyaM / sarvazUnyA dridrtaa||6|| causaTTi dIvA jo bale, bAraha ravi ugaMta / toi andhArau tiNai kuli| jiNaghara putra na huMta // 3 // vAMjhaNI rovai cAla caDhI, huM kAMi sira jmaai| navi hularAyo hAlaro vahUDI na pAmI pAi ||4||gehNpitN masANaM, jattha na dIsaMti dhuulidhuusriyaa| uThaMta paData raDavalaMta, do tinni ddibhaaii||5|| piyamahilAmuhakamalaM, bAlamuhaM dhUlidhUsaracchAyaM / sAmimuhaM supasannaM, tinnivi punnehiM pAviti // 6 // ityAdi cintayitvA priyAM prati proce-priye? mA khidyasva / kariSyAmyupakramam, tataH zreSThI mantratantrayantradevadevIpUjanAdimithyAtve pravRttaH / anyadA dharmadhananAmnA mitreNa proktam / mA mithyAtvaM // 3 //
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH / / caMdradhavalabhUpa dharmadattazreSThi kathA // 4 // kuru / yata:- saMmattaM ucchiMdiya, micchattArovagaM niyakulassa / teNa sayalovi vaMso, duggaimuhasaMmuho niio||7|| micchattaM ucchiMdiya, saMmattArovagaM niyakulassa / teNa sayalo vi vaMso, siddhipurIsaMmuho niio||8|| mithyAtvena yadi kadAcit putro bhavet tadapi na varam / yathA devazarmanAmnA'putradvijena kApi pAdradevatA proktA / yadi me putro bhaviSyati tadA te devakulamuddhariSye'gre taTAkikAM kArayiSye / varSa prati ekaM chAgaM hnissyaami| atha tasya putro jAtaH / mahotsavaH kRtaH / devIdatta iti nAma kRtam / devazarmaNA devyA bhavanamuddhRtam / taTAkikA kAritA, vRkSA ropitAH, devyagre chAgo hataH / evaM prativarSa kurvan devIdatto yauvanaM prAptaH / pitA'nyedyuH kRtArtadhyAno mRtvA tatraiva pure'jo'bhUt / tatputreNa varSaprAnte sa eva meSo dravyeNa krItaH svagRhe samAnItaH / tasya chAgasya svagRhaM pazyato jAtismaraNamutpannam, sarva svarUpaM jJAtam / manasi bhItaH / devyagre vadhArtha mahotsavena nIyamAno na calati / balena nIyamAno mArge kenApi jJAnavatA sAdhunA dRSTaH, tenoktam-sayameva ya rukkharoviyA, appaNiyAveyaDi khaanniyaa| sayameva ya luddayAite, kiM chagalA vayabiti vAsaM se // 13 // iti zrutvA sAhasaM dhRtvA'jazcacAla / sarve lokAzcamatkRtAH / devIdattena sAdhurukta:-chAgacAlanamantraM mama kathaya / tenoktam-bhadra ! tavAyaM pitA mithyAtvaM kRtvA mRtvA'jo'bhUt / yadi sandehastadA gRhe nItvA madhye mutkalaM muJca / yadi nikhAtaM dravyaM ||4||
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH caMdradhavalabhUpa dharmadattazreSThi kathA // 5 // kiJcit karSayati tadA satyaM / tena dvijena tathaiva kRtam / sAdhoH samIpe zrAvakatvamAdRtam / he zrIpate! , tathA tvamapi mithyAtvena bhavAmbhodhau bhramiSyasi, dharmadhanavacasA prItaH zrIpatiH prAha-kamupAyaM kurve ? tenoktaM-vItarAgasadRzo nahi devo, jainadharmasadRzo nahi dharmaH kalpavRkSasadRzo nahi vRkSaH, kAmadhenu sadRzI nahi dhenuH // 14 // jaino dharmaH prakaTavibhavaH saGgatiH sAdhuloke / vidvadgoSThI vacanapaTutA kauzalaM satkalAsu (stkriyaasu)|| sAdhvI lakSmIzcaraNakamalopAsanaM sadgurUNAm / zuddhaM zIlaM matiramalinA prApyate nAlpapuNyaiH // 15 // candanaM zItalaM loke| candanAdapi candramAH / candracandanayormadhye putragAtraM suzItalam // 16 // ato jainadharma kuru| iti mitravacasA dharma jJAtvA trikAlaM jinapUjAm, ubhayakAlaM pratikramaNaM, prativelaM ca sAmAyikaM parameSThismaraNaM, niyadavvamauvvajiNabhavaNa-jiNabiMbavarapaichAsu / viyarai pstyputthy-sutitthtitthyrjttaasu||17|| itisukSetravittavapanAdipuNyaM ca kurvataH sakalatrasya zrIpateH SaNmAsA vyatikrAntAH / ekadA pAzcAtyarAtrau prabuddhaH cintayAmAsa jainadharmamapi kurvato mama na phalasiddhiH / kimeSa dharmo niSphala iti yAvaccintayati tAvatA zAsanadevatA proce-hA mUDha ! jitaM phalakaM mA hAraya, zAM mA kuru| yataH- Arambhe natthi dayA mahilAsaGgeNa nAsae baMbhaM / saMkAe sammattaM, pavvajjA atthagahaNeNa // 18 // tava putro bhaviSyati / paraM zaGkAkaraNAt putrasaukhyaM tvaM na lapsyase / // 5 //
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH caMdradhavalabhUpa dharmadattatreSThi kathA // 6 // tathA'pi zreSThI hRSTaH prabhAte kAntayA pUrNakalazasvapnadarzanaM proktam, tenoktaM-putro bhaviSyati / ko'pyuttamajIvaH zrImatIkukSAvavartINo dineSu pUrNeSu jaatH| zreSThinA mahotsava: kAritaH / nAmakaraNe dharmadatta iti nAma dattaM / sa ca pravardhamAnaH sarvakalAH zikSitaH / sAdhupArzve vizeSato dharmakalAM zikSitavAn / yataH-bAvattarikalAkusalA, paMDiyapurisA apaMDiyA cev| savvakalANaM pavaraM, je dhammakalAMna yANaMti // 19 // sa ca zrIdevI nAma kanyAM prinnaayitH| paraM zAstrarase magnaH pustikAM kadApi hastAnna munycti| tanmAtrA zreSThI bhASitaH putro'yaM sarvazAstravettA'pi mUrkha iva dRzyate-kAvyaM karotu parijalpatu saMskRtaM vA, sarvAH kalA: samadhigacchatu vAcyamAnAH / lokasthitiM yadi na vetti yathAnurUpAM, sarvasya mUrkhanikarasya sa ckrvrtii||20|| ataH zRGgapuccharahita: pazuriva dRshyte| atravaidyajyotiSikalAkSaNikaprAmANikakathA vaacyaa| tato'yaM putro yadi cUtakArebhyo'pyate tadA te stokairdinainipuNaM kurvanti / zreSThI prAha-bhoH priye ! keyaM kubuddhiH? / kAke zaucaM dyUtakAre ca satyaM, sarpa zAntiH strISu kAmopazAntiH / klIbeM dhairya madyape tattvacintA, rAjA mitraM kena dRSTaM zrutaM vA ? // 21 // tataH zreSThinA kusaMsarganivAraNAya RSizukabhillazukakathA proktA / tathApi sA na tiSThati / punaH punaH kathanena zreSThyapi prAntaH yataH-je guruyA gaMbhIra dhIra, moTau jeha maraDDa / mahilA te vi bhamADayaI, jima kari dharIya gharaDDa // 22 // je . // 6 // // 6 //
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH baMdrapavalabhUpa dharmadattatreSThi kathA. // 7 // sUrAje paMDiyA, je garUyA gNbhiir| nArI teha nacAvIyA, je je bAvanabIra / / 23 // zreSThinA dyUtakArAnAhUya vyavahAranapuNyAya dharmadattastebhyo dattaH, te'pi hRSTAstamAdAya dyUtaramaNavanabhramaNajalakelImukhyAn krIDArasAn kArayantaH kAmapatAkAyAH paNAGganAyA gRhaM ninyuH| sA taiH proce-jaGgamo nidhirayaM vrtte| sApi tamAvarjayAmAsa / zreSThinI tatsvarUpaM jJAtvA hRSTA dravyaM preSayAmAsa / kiyatsu dineSu gateSu zreSThI zreSThinI putramAkArayAmAsatuH / sa tu naiti / kathamapi tau duHkhitau jAtI / zreSThinA zAsanadevatAvacaH smRtm| tacca nAnyathA tau AkArya AkArya nirviNNau khinnau duHkhenaiva vipnnau| yataH-AtmAparAdhavRkSasya phalAnyetAni dehinAm / dAridrayarogaduHkhAni, bandhanavyasanAni ca // 24 // iti svamUrkhatvaM nindantI mRtau| dharmadattastathApi naagaat| dharmadattavadhUgRhe sthitA vrtte| atha dravyAnAgamanAt paNyAGganAyA dAsIbhiH raja iva pramAya' dharmadatto nirvA(SkA)sitazcintayAmAsa / adhamamadhyama teDai arthale tIna jeDai / taru jima naruveDai / ekasyuM eka bheddi| priyasiri rajureDai vesapADai SaveDai, vilagai jIha keDai nahituM nAma pheDai // 25 // piharUThI jAmANasAha nAuM ghAlai kUya / ke vesA ghara pAThave, kei ramADai jUya // 26 // visaharanaivesAhara visaharamaMta plNt| je vesAharaDaMkiyA, tAhi na maMta na taMta // 27 // ityAdi cintayan svaM nindan zrIpatigRhaM pRcchan svagehamAgAnnijagRhaM patitaM pazyan mAtA(tR)pitRvipattiM // 7 //
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH caMdradhavalabhUpa dharmadattazreSThi kathA // // kasyacitsamIpe zrutvA gRhamadhyaM gataH tarkuravaM zrutvA tatra gacchan kartayantIM nijavadhUM dadarza / sA'pi tN| dRSTvA'numAnena nijapatimupalakSya pratipattiM cakre / so'pi viSTare niviSTaH sarva svarUpaM papraccha / sA'pyacI(ca)kathat / atha sa duHkhapUrito'cintayat-saurabhyAya bhavantyeke, candanA iva nandanAH / mUlocchittyai kulasyAnye vyAlakA iva bAlakAH // 28 // taM priyA proce'tha khedena kiM syAt / adyApi yadi he prANeza tvaM sAvadhAnastadA sarvamapi bhavyaM bhAvi / tenoktam, dravyaM vinA bhavyatA kutaH-jAI vijjA rUvaM, tinni vi nivaDaMtu kandare vivre| atthucciya parivuddo, jeNa guNA pAyaDA huMti // 29 // sA proce snAnabhojanAdi kriyatAM pazcAdupAyaM vakSye / tena cintitam-kimapi nidhAnAdikaM kathayiSyati / tena snAtvA bubhuje / kSaNaM vizvasya sA proktA-kathyatAM ka upAyaH ? / tayA nijalakSadravyasatkAbharaNamadhyAt pnycaashtshsrstkmaabhrnnmrpitm| tato'sau tena dravyeNa vyavasAyaM kartu pravRttaH / paraM koTidhvajaputrastena svalpavyavasAyena lajjamAnaH priyAM prati prAha-priye'trAhaM trape / samudra gmissyaami| yataH-ikSukSetraM samudrazca, yonipoSaNameva c| prasAdo bhUbhRtAM caiva, kSaNAd dhnanti daridratAm // 29 // sA proce-prANeza! sAmprataM samudrasevanaM na sAmpratam / yataH- puNyAdeva samIhitArthaghaTanA no pauruSAt prANinAm, yaddhAnordhamato'pi nAmbarapathe(tale)syAdaSTamaH saindhavaH / svasthAnAtpadamAtramapyacalato // 8 // da prANinAm, yaddhAno sAmprataM samudrasevanaM na sAyaprasAdo bhUbhRtAM caiva,
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH caMdradhavalabhUpa dharmadattazreSTi kathA // 9 // vindhyasya cAnekazo, jAyantemadapAlipAlitayaza:- zrI(zo)laMbhinaH kumbhinaH // 30||dhrmdtto'bhaassisstt priye ! kAlo sahAva niyaI, puvvakaya purisakAraNe paMca / egante micchattaM, samAsao hunti sammattaM // 3 // loke'pi-udyamaH sAhasaM dhairya, balaM buddhipraakrmau| SaDete yasya vidyante, tasmAdevo'pi zakate // 32 // ato ratnAkaraM seviSye, evaM sa priyAM pratyuttarayya svajanebhyaH svakIyagRhAdizikSA dattvA sajjIkRttapravahaNaH samudramacaTat / karkoTakadvIpaM prati pravahaNasya gacchato'nyadA pratikUlavAtA vAtuM lagnAH / tasminnAkule poto bhagnaH phalakaM gRhItvAmbhodhiM taran priyAzikSA smarannIradhitIraM prAptaH / bhISaNaM samudraM pazyan babhASe-svastyastu vidrumavanAya namo maNibhyaH, kalyANinI bhavatu mauktikshuktimaalaa| prAptaM phalaM sakalamapyamutaH payodhe-yaMhAruNairjalacarairna vidAritAH smaH // 33 // iti kathayan velAvaneSu paribhraman ekaM jalapUrNa taTAkaM vilokya miSTaM nIraM ppau| tIratarucchAyAmAzritya vividhacintAM kurvan nidrAkulitanetraH sussvaap| sakenA'pyutpATitaM svaM jJAtvA prbuddhH| prauDhadehaM bhayaMkara rAkSasaM dRSTvA bhayabhIto netre nimIlya cintayAmAsa-chittvA pAzamapAsya kUTaracanAM bhaktvA balAdAgurAM, paryantAgnizikhAkalApavasanAnnirgatya dUraM vanAt / vyAdhAnAM zaramocanAdatijavenotplutya dhAvanmRgaH, kUpAnta: patita: karotu vidhure kiMvA vidhau pauruSam // 34 // yadyahaM samudrAnnirgatastadA rAkSasena gRhItastatkiM // 9 //
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH caMdradhavalabhUpa / dharmadattaSThi kathA // 10 // kurve'tha yadAvi tadbhavatu iti cintayan kvApi sthAne svaM muktaM jJAtvA netre unmIlya yAvadvilokayati / tAvanna pazyati rAkSasaM kintu vRkSacchAyAzritAM divyarUpAM kanyAmadrAkSIt / sa cAtIva vismita: kiM rAkSasa eva kanyArUpo jAto'nyA vA kAcit kiM nAgakanyA khecarI vA amarI veti cintayan sAhasaM dhRtvA proce-he bAle ! kA tvaM ? tayoktam-tvaM kaH ? tenoktam-mAnavo'ham / tayApyuktaM mAnavyahaM, kuto'tra viSamavane tiSThasyekAkinI? saa'vaadiit-daivgtirvissmaa| tenoktaM-kathaM ? sA'vocat-zrUyatAM siMhaladvIpe kamalapuraM nAma nagaram / tatra satyArthanAmA dhnsaagr-shresstthii| tasya dhanazrI: priyaa| tatkukSijA dhanavatI nAma putrI, pituH prANebhyo'pi vallabhA'bhUt, sA yovanaM yAntI pitrA dRSTA cinti-taJca / eSA putrI tasyaiva varasya deyA yasya janmapatrikA matputrIjanmapatrikayA saha bhAgyavattayA miliSyati / iti cintayannanekeSAM zreSThiputrANAM janmapatrikA vilokayAmAsa / paraM na kA'pi milati / anyadA candrapurAt prAptaH ko'pi jyotiSiko mayi samIpasthAyAM pitrA bhASitaH evaMvidhA janmapatrikA kasyApi vartate, tenoktaM-caMdrapure nagare zrIpatizreSThinaH putrasya dharmadattasya janmapatrikA mayA kRtA'sti sA IdRzI vartate, likhitvA darzitA, etayA eSA milati, dharmadattaH SoDazasvarNakoTibhAg bhvissyti| zreSThinoktaM-tenaivainAM putrIM vivAhayiSyAmi / lagnAni pazya, tenoktamasmin sarvazuddhamekameva lagnamasti / // 10 //
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 11 // caitrasudipaJcamIdine'rdhAdhikapraharasamaye / zreSThinoktaM stokA dinAzcandrapure gamanAgamanaM kartuM na zakyate'taH putrImAdAya vayaM tatra yAsyAma ityuktvA potaM sajjIkRtya sakalaputraputrIyukto'mbhodhau cacAla / daivapreritapratikUlapavanaiH pravahaNe bhagne dhanavatI phalakAdhAreNa tarantI saptadinaistIraM prAptA vanamadhyasarasi payaH pItvA suptA rAkSasenotpATitA'tra muktA / bhayAtkampamAnA rAkSasenoktA mA bhaiSIrmama kSudhAkulasyApi tvAM dRSTvA vilokya kRpA jAtA yAvadanyadbhakSyaM lapsye tAvattvAM na bhakSayiSyAmi ityuktvA sa gatastena tvaM cAnItaH / he satpuruSa ! tvAM dRSTvA'haM cintayAmi / he vidhe! kathamahamabhAgyamayI sRSTA / pUrva pitrorviyogaH sAmprataM tvasya puruSaratnasya vinAzavIkSaNaduHkhAya sthApitA'smi / he satpuruSa ! tvaM ka iti tayokte dharmadataH smitvA'vAdIt, mama sthAnAdikaM tvayaiva proktaM tAvattasyA vAmabhujaH sphuritaH prItiM ca prAptA sa eva dharmadatta iti nizcitya lajjAM ca lebhe, dharmadattenoktaM-yadyAvayordevena yogo melitastadA vimRzya kathaya lagnadinaM kadA proktaM ? / tayA vicintyoktaM- adyaiva dinaM eSaiva velA / tatastena sA pariNItA / tayA coktam prANeza ! rAkSasabhIstatraivAsti / tenoktam- kvAstiH, ? tayoktaMtatraiva taTAke snAtvA khaDagaM pArzve vimucya devatAca kurvannasti / tenoktaM rakSo haniSyAmi / tayoktaMtadaiSaiva velA / sa utthAya tayAgre calitayA calitaH zanaiH zanaiH pRSThavibhAge gatvA khaDagaMmAdAya kRSTvA caMdradhavalabhUpa dharmadattazreSThi kathA, // 11 //
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ | caMdradhavalabhUpa dharmadattazreSThi kathA puro bhUtvA hkkitH| yAvatsa kopAkula uttiSThati tAvatA tena htH| dhanavatI tasya bhujau pusspairpuujyt| tau niHzako tatra kadalIphaladrAkSAdikRtA''hArau yugminAviva sukhena tiSThataH / anyedyustayoktaM-prANeza ! dharma vinA dinA vRthA yAnti / bAlo thako jIva dhrmkri| sUve niciMto kaaNi| dIhA jati calaMti nahu / jima giri nijhrnnaai|| 35 // yeSAM na vidyA na tapo na dAnaM, na cApi zIlaM na guNo na dhrmH|| te martyaloke bhuvi bhArabhUtAH, manuSyarUpeNa mRgAzcaranti // 36 // vAsaravigraharAya, te dhannA je dhammasu sesA saMbhari rAya jANeghe hAriyA // 37 / / ato vAsabhUmau gamyate tadA bhavyaM tatastau tataH sthAnAccalitI vAsaM prAptau candrapuradezamadhyaM gatau / anyadA sandhyAyAM nirviNNI vanamadhye kvApi vizrAntau / dharmadattaH pAzcAtyarAtrisamaye sUryodayAtpUrva prabuddho lIlayA priyAmAzritya babhASe-projjRmbhate parimala: kamalAvalInAM, zabdAyate kSitiruhopari tAmracUDaH / zRGgaM pavitrayati merugirervivasvA-nutthIyatAM sunayane ! rajanI jagAma // 38 // sA huMkAramapi na datte punaH kSaNaM pratIkSya sa babhASe-ete vrajanti hariNAstRNabhakSaNAya, cUrNa vidhAtumatha yAnti hi pakSiNo'pi / mArgastavApi suvahaH kila zItala: syAdutthIyatAM sunayane ! rajanI jagAma // 39 // sA zvasatyapi na jJAyate-tato dharmadattena sammukhamIkSitA tAvanna pazyati sma / kimetat ? / sA kva gatA pUrvamutthitA? kSaNaM pratIkSya zabdaM kurute sma / priye ! // 12 //
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ / zrIjaina kathAsaMgrahaH caMdradhavalabhUpa dharmadattazreSTiM kathA // 13 // Agaccha Agaccha, na ko'pyAyAti / utthAya parito vIkSitam / tAM ca na pazyati padamapi na dRshyte| tato vividhacintA jaataa| vane bhrAntvA bhrAntvA zrAntaH / paraM sA kvApi na lbdhaa| he haMsa ! he mayUra ! he campaka ! he sahakAra ! matpriyAzuddhiM kathayata iti jalpan punaH svApasthAnaM sametaH / prAha e saMsAra asAraDo, AsA baMdhaNa jaai| anere kiri sUIyai, anneraDe vihaai|| 40 // yanmanorathazatairagocaraM na spRzanti kavayo girApi yat / svapnavRttirapi yatra durlabhA helayaiva vidadhAti tdvidhiH||41|| ityAdi vilapyA'tha svagRhameva yAsyAmIti vicintya caMdrapuraM prAptaH, pratolI praveSTuM lagno yAvattAvaccintitam - hA mUDha dharmadatta ! kva yAsi ? agre'pi kalatrasya paJcAzatsahasrANi vinAzitAni, atha nijamukhaM kathaM darzyate ? saghanAH svajanA api hasiSyanti / tato vanameva sevitaM varam // yataHkapikulanakhamukhavidalitata-rutalapatitaphalabhojanaM pravaram / na punardhanamadagarvitabhUbhaGgavikAriNI dRSTiH // 42 // iti nizcitya pazcAdvalito vanAntargataH / phalajalAhArastatra tiSThannanyaMdA yoginA dRSTaH, proktazca-bAbU ! sacinta iva dRzyase ? / tenoktam-nirdhanAnAM kuto nizcintatvam ? tenoktam-ahaM dAridrayakandakuddAlabirudaM vhe| ahamevaM cintayAmi-mayaNadeva Isari dahiu, laMka dahiya haNueNA paMDagavaNu paMDaya dahiu~, puNa dAlidda na keNa // 43 // tadahaM dAridrayaM dahAmi / hRSTo dharmadatto'vak-kathaya kathaM ? // 13 //
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH caMdradhavalabhUpa dharmadattazreSThi kathA // 14 // yoginoktam-svarNapuruSaM sAdhayAmi / dharmadattena cintitam-rakSyatAM mAmeva svarNapuruSaM karoti ityAha-mo yogIndra! jIvavadhena svarNapuruSaH sAdhyate'nyathA vA? yogI dhikkurvanbabhASe-tat zrutaM yAtu pAtAlaM, taccAturya vilIyatAm / te vizantu guNA vahnau, yatra jIvadayA na hi||44|| punaryogI kinnarI vAdayan bhASayA gAtuM lagna:-sonAkai purisaI kAhure kIjai, jai nahIM dayA pradhAna / tINaiM sonai kAhu karevau, jINaiM tUTai kAna // 45 // bhAkhahu kAI jaDa janoI, dayA viNu dharma na koii| jIvadayA tamhi pAlau jogI, hIaDai niramala koii||46|| gorakha jaMpai suNi na bAbU, ma gaNi aappraayaa| jIvadayA tumhe (ika) avicala pAlao, avara dharama savi maayaa|| 47 / / ebhirvacanairdharmadatto hRSTastaM prati jgau| tarhi kathaya kathaM niSpAdayasi svarNapuruSaM / tenoktam-raktacandanakASTamayaM puruSapramANaM puttalakaM kRtvA mantraprabhAveNa sarSapairAcchoTya vahnikuNDe pAtayAmi / tata uSNazItalajalAbhyAM siktaH sa eva svarNanaro jaayte| dharmadattenoktam-tarhi prasadya kuruudym| tenoktam-vayaM tyAginaH (yoginaH) svarNena kiM prayojanam? paraM tavArthamupakramaM kariSye / dharmadattenoktam-niSpeSo'sthicayasya duHsahataraH kaSTaM tulAropaNaM, graamystriikrlunycnvytikrstntriiprhaarvythaa| mAtaGgojjhitagallavArikaNi, kApAnaM ca kuucaahtiH,| karpAsena parArthasAdhanakRte kiM kiM ca nAGgIkRtam ? // 48 // yoginoktam-sapAdalakSaparvatamadhyAt // 14 //
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina / kathAsaMgrahaH dharmadattazreSThi kathA.. // 15 // zItamuSNaM ca pAnIyamAnItaM vIkSyate, tato dvAvapi calitau / zItoSNakuNDayo: pAnIyamAnItam / raktacandanaputtalakaH svayaM yoginA ghaTitaH / sarve'pyAhutisaMyogA melitaaH| kRSNacaturdazIrAtrau tau dvAvapi smazAnaM gatau / tatra yoginA'gnikuNDaM jvAlitam / tatra loharakSAmiSeNa khaDgaM pArve kRtvA niviSTaH, dharmadattasya coktam-tavApi lohrkssaasti| tenoktamasti kiJcit, tatastenApi rAkSasasatkakhaDgaH samIpe gupto dhRtaH, sa ca dharmadatta: yoginAtmano'gre parAGmukho nivezitaH, pazcAnna vIkSyamityuktaM ca, dvayorantare raktacandanaputtalakaH sthApitaH / paraM yogI mantreNa sarSapAnabhimanya dharmadattapRSThimevAcchoTayati sma / tato dharmadattena cintitam / eSa mama pRssttimevaachottyti| tato bhavya iva na dRzyate vizvAsazca katuna yukta iti vicintya OM parameSThinamaskAra, sAraM navapadAtmakam / AtmarakSAkaraM vajrapaJjarAbhaM smarAmyaham // 1 // OM namo arihaMtANaM, ziraskaM zirasi sthitam / oM namo siddhANaM, mukhe mukhapaTaM varam ||2||oN namo AyariyANaM, agrkssaatishaayinii| oM namo uvajjhAyANaM, AyudhaM hastayordRDham ||3||oN namo loe savyasAhUNaM, mocake pAdayoH zubhe / eso paMca namukkAro, zilA vajramayI tale // 4 // savvapAvappaNAsaNo, vapro vajramayo bahiH / maMgalANaMca savvesiM, khaadiraanggaarkhaatikaa||5||svaahaantN ca padaM jJeyaM, paDhamaM havai maMgalaM // vapropari vajramayaM, vidhAnaM deharakSaNe // 6 // mahAprabhAvArakSeyaM, // 15 //
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 16 // 'sarvopadravanAzinI / parameSThipadodbhUtA, kathitA pUrvasUribhiH // 7 // yazcaivaM kurute rakSAM, parameSThipadaiH sadA // tasya na syAd bhayaM vyAdhi- rAdhizcApi kadAcana // 8 // ityAdi parameSThimantreNa svAGgarakSAM cakre, khaDgaM ca sajjayAmAsa / yAvadaSTottarazatavidhi: pUrNo bhavati tAvatA vakradRzA dharmadattena yogI khaDgaM sajjayan dRSTaH / tatastenaiva jhaTiti pazcAnmukhIbhUya yogI hataH, kuNDAntaH patitaH, svarNanaro'bhUt (svarNanaramadrAkSIt ) / tena cintitam - zItoSNapAnIyamAnIya siJcAmIti nadIM gataH / yAvadAyAtastAvat svarNanaraM nAdrAkSIt, mUrcchitaH patitaH // pavanaiH sacetano'cintayat-pApamapi kRtaM phalamapi gataM / cANDAlapATake praviSTo bhikSA'pi na labdhA hA daiva ! tvayAhamevopalakSito'smIti vilapan duHkhenAtidurbalasya balaM rAjA iti tvatpArzvamAgataH so'haM dharmadatto'smi iti zrutvA rAjA'vak bho bhadra ! svarNanaro na kenA'pi vyAvartate paraM lakSakoTimAnaM svarNa yAcasva, yathA kozAttad dApyate / tenoktam-yadi svarNanaro mayAvApyate tadaiva me nivRttiranyathA svarNena pUrNa / yataH - 'bappIhau taM jalu pIyai, jaM tuTThau ghaNu dei (jaM jalagajji na dei) mANavivajjiyadhara paDiya, marai na caMcu bharei / / 49 / / ataH svarNagrahaNe (NaM) na vAcyam / iti tasminnizcale rAjA'cintayat 1 cAtaka caMdradhavalabhUpa dharmadattazreSTha kathA // 16 //
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH caMdrayavalabhUpa dharmadattatreSThi kathA // 17 // / hA mAmapyAzritya kAryamasya na siddhyti| atha hastabITakamutpATya babhASe-so'pi sabhAyAM kazcidasti yo'sya svarNanaraM vAlayati / tatazcandradhavalakumAreNa bITakaM gRhItam / sarvaH ko'pi camatkRtaH / kathaM vAlayiSyati ? / atha tau dvAvapi sabhAto nirgatau / kumAreNa vilambakaraNArthaM sa ukta:-bho! na jJAyate devena dAnavena khecareNa vA tava svarNanaro lAtaH / ataH rAtrau tatra sthIyate yathA svarUpaM jJAyate / atha to tatraiva zmazAne rAtrI nivissttau| dharmadatte nidrAyite kumAreNa divyavAdharavaH shrutH| tataH kautukAttatra dharmadattaM nidrAyantameva muktvA'bhijJAnAni kurvannagre svarAnusAreNa gacchan vane kvApi yakSabhavame dattakapATe chidreNa madhye'STottarazatadevakanyA nRtyntiirddrsh| tanmadhye caikAM rUpeNa tadadhikAmapi manuSyalakSaNAM vIkSya vismitaH kSaNaM vIkSya vyAvRtto'bhijJAnareva dharmadattasamIpaM prAptaH / so'pi prabuddhaH, kumAreNoktam-bhoH kimapi zrutam ? / tenoktam-zRgAlA: zabdAyitAH, nahi anyat, tadA bhairavI kalakalAyate / tataH smitvA kumAreNa nATakasvarUpe kathite so'vAdIt / sA mamaiva priyA ghaTate / drutaM gamyate'haM tAM pazyAmi / tato yAvattau yakSadvAraM gatau tAvannATyaM visarjitam / dharmadatto hastau gharSayan punaH punaH pprcch| sA kiyanmAnA kiMkurvANA (kiMvarNA) kiM vayo'numAnA dRSTA ? kumAreNa svarUpe prokte so'vak / svarNapuruSeNAlam, tAM mama priyAmeva vAlaya / atha prabhAte devArcakena dvAyudghATitAyAM dharmadattasya kathayitvA kumAro // 17 //
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH / / 18 / / yakSA darbhasrastare niviSTaH, tRtIyopavAse rAtrau siMhasarpAdibhiH kSobhaNapUrvakaM kumAre nizcale sati yakSaH pratyakSo'bhUt / kiM yAcase ? / tenoktam- dhrmdttpriyaamrpy| yakSeNoktam / sA mama priyAvazyaM mayA dAtuM na zakyate eSA kathaM tvadIyA ? / zRNu-ekadAhaM matpriyA ca rAtrau kvApi vane prAptau / tatra sA divyarUpA suptA dRSTA / yakSiNyA'hamuktaH, mAnavI kvApIdRzI rUpeNa na dRzyate'to'pahRtya me'rpaya / tataH sA tasyai samarpitA, atrArthe nAhaM vedyItyuktvA kSaNena yakSo'dRzyo'bhUt / kumAreNa cintitaM, dhig devAdayo'pi strIzyA eva / atha yakSiNImuddizya tapaH kariSye / yataH // yaddUraM bahurArAdhyaM, yacca dUre vyavasthitam / tatsarvaM tapasA sAdhyaM, tapo hi duratikramam // 50 // iti vicintya tAmuddizya SaDupavAsAH kRtAH / tataH sA kampitAsssanAsskulA pratyakSIbhUya babhASe vatsa ! kimevaM sAhasaM kuruSe ? kumAreNoktam- saivArpyatAm / tato yakSiNyA'nicchantyA balAdapi sA'rpitA / kumAreNa dharmadatta AhUya proktaH, eSA te priyA bhavati / so'pi tAM divyAbharaNadukUlazobhitAM svapriyAM vIkSya hRSTaH / punaH kumAreNoktam- cala yathA svarNanaro'pi dIyate ityuktvA tatra smazAne sametyoktam atra tvaM khana / tena khAtam / nirgato dedIpyamAnaH svarNapuruSa: / dharmadattenAcinti, uvayAraha uvayAraDao, sahue koi karei / viNa uvayAraha jo karai, viralo jaNaNI. jaNe // 51 // evaMvidha upakartA'yameva kumAro nAnya iti kSaNaM vimRzyoktam- he kumAra ! punaH / kiJcidyAce, caMdradhavalabhUpa dharmadattazreSThi kathA ||18||
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH dharmadattazreSThi kathA // 19 // tenoktamatha kiM ? mama vAkyaM vyartha na kAryamityuktvA dharmadatto'vak-svarNanaraM tvameva gRhANa / kumAreNoktam-kuto hetoH ? | tenoktam-vaNigahaM, nAyaM me ghaTate'tyAgrahaM kurvati sati kumAreNoktam / tarhi(yAcasva) yAvadrocate tAvanmAnaM svarNa svarNanarAd gRhANa / tena chittvA gRhItam / kumAro'pi galazIrSamAtraM svarNanaramutpATaya saGgopya gRhaM yayau / rAjA militaH, pRSTaM ca tasya-kAryasiddhirjAtA ? jAtetyuktvA svarNanaravArtAmapi na kathayAmAsa / rAjJA'pi na pRSTam / rAjJaH kiM saiva cintAsti / atha dharmadattena svarNanarAt SoDazakoTimAnaM svarNa prApya vanasthenaiva mahAntaM sArtha kRtvA svagRhe vardhApakaH(panakaM)preSitaH (taM)tataH svajanaiH sammukhaM sametairmahotsavena gRhaM prAptaH / sarvo'pyAzritalokastaM siSevire / yataH-saMpadi sapadi ghaTante kuto'pi saMpattisahabhuvo lokAH / varSAbhUnnivahA iva, kAle kolAhalaM kRtvA // 52 // vayovRddhAstapovRddhA, ye ca vRddhA bhushrutaaH| sarve te dhanavRddhasya, dvAre tiSThanti kiaaraaH||53|| yasyAsti vittaM sa naraH kulInaH, sa paNDitaH sa zrutavAn gunnjnyH| sa eva vaktA saca darzanIyaH, sarve guNAH kAJcanamAzrayanti // 54 // atha yazodhavalena rAjJA candradhavalasya rAjyaM dattvA dIkSAmAdAya zivasaukhyaM prpede| candradhavalo'pi rAjyaM prApya svarNapuruSaM prakaTayitvA vizvamadaridrIkRtya candrasaMvatsaraM pravarttayAmAsa, tasyAnyadA dharmadattaH smRtimAgAt prabhAte mantriNaM preSya sbhumaanmaahuutH| sa // 19 //
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH caMdradhavalabhUpa dharmadattazreSTha kathA // 20 // sabhAM prAptaH / rAjJA bahumAnaM dattam tvaddattenaiva svarNanareNa sarvatra yazo me'sti / tataH sarvavyavahartRmadhye zreSThipadaM dattaM dharmadattasya, saca svagRhaM yyau| nityamAgacchato'sya pArve rAjJA pRSTaM priityaa| tava kiyaddhanam ? / tenoktam-svAmin ! mahatkautukaM vartate / zrUyatAma, tasminnavasare svarNanarAt svabhAvenaiva SoDaza svarNakoTyo gRhItAH / sAmprataM ca jalasthalavyavasAyaM kurvato me lekhyakakaraNe tA eva SoDaza koTayo dRzyante / tena vizeSavantaM vyayamapi kartuM na shknomi| kAraNaM jJAnino vidanti / iti vArtA kurvatoreva tayoH pratIhArayuktena vanapAlenoktam-zrIdhanasAgarasUrayo jJAninaH sametAH / rAjA dharmadattazca saparicchadau gurUnnantuM vanaM jagmatuH / paJcAbhirgamairguravo vanditAH / tairdharmopadezo dattaH / rAjJA pRSTam, - prabho ! dharmadattenodyamaH kRtaH svarNanarastu mdgRhe| asya ca tA eva SoDaza koTyaH / ko hetuH ? / yAvad guravo vadanti tAvadekA markaTI vRkSAduttIrya gurUn paritaH punaH punaH babhrAma nanarta ca / rAjJoktam-SoDazakoTIvArtA pazcAtkathyatAm / markaTI kuto nRtyati ? / guruNoktam-viSamo moho viSamA ca bhavitavyatA / eSa dharmadatto jaamaataa| eSA cAsmatputrIdhanavatImAtAdhanazrInAmA, keciditi zrutvA dhAvitAH / purAntargatvA dhanavatyai procustava pitA guruzca prApto'sti / sA'pi tatkSaNaM tatrAgatA, azrUNi kSarantI gurUn vavande proce ca kimidaM svarUpam ? / guravaH prAhuryadA pravahaNaM bhagnaM tadA haste phalakaM lagnam / ravA
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH dharmadattazreSThi kathA // 21 // tadAdhArAttarannavabhirdinaistaTaM prAptaH puramekaM tava pitA'haM yAvatA dadarza tAvadeko vipro he dhanasAgara ! Agaccha Agaccha iti jalpa mAM savismayaM gRhItvA nijagRhamagAt / tena mama bhaktirmahatI kRtaa| tvapitrA dvijaH pRSTaH (mayA proktaM dvija !) -kimartha bhaktiH kriyate'haM tu tvAM noplkssyaami| tenoktamzRNu / idaM zahapuraM nagaram / ahaM jinazarmanAmA jaino dvijo jJeyaH, aputreNa mayA kuladevatArAdhya putraM yaacitaa| tayoktam-tava nikAcitaM karma putro na syAt / mayoktam-aputrasya gtinaasti| svargoM naiva ca naiva ca / tasmAtputramukhaM dRSTvA / pazcAddharma samAcaret // 54 // ityAdi kathaka lokavanmama manasi vibhramo nAsti / paraM me vidyA ucchittiM yAsyantyeSa eva viSAdaH / tayo(devyo)ktam-kamalapuravAsI bhagnapravahaNo dhanasAgaro navadinairatra samudrataTe smessyti|ssvgRhmaaneyH, sarvA vidyA deyaaH| ekavArazrutaM te sarva tasya sameti / evaM tvamanRNo bhaviSyasi / tasya ca svaputrI deyaa| ityuktvA devI gatA, tatastava bhaktiH kriyate / ityukte tena mayA tvatpitrA sarvavidyA gRhItAH / tatputrI ca paannaugRhiitaa| kiyati kAle vipraH kRtArAdhanaH samAdhinA paralokamApa / tvatpitustatra dvijaputryAM (etatputryAmeva) putro'bhUttasya dhanada iti nAma kRtam / yAvatsa aSTavArSiko jAtaH tAvatA sarvavidyA grahItuM lagnaH / evaM kiyati kAle gacchati tatra zrI ajitasiMhasUrayaH sametAstatpAveM dvijaputrIyug vratamAdAya gurudattasUripadaH so'haM // 21 //
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH caMdradhavalabhUpa dharmadattazreSThi kathA // 22 // sameto'smi / saiSA tu tvanmAtA samudrajale kRtA'rtadhyAnA mRtvA matsyIbhUyAtra markaTI jAtA'smAn dRSTvA pUrvasnehAdAgatya parito bhramati nRtyati ca / iti zrutvA dhanavatI markaTI vIkSya vIkSya hA mAtastava kiM jAtamiti jalpantyazrUNi mumoca / gurubhiruktam-IdRgeva viSamo bhavodadhirvarttate / atra (amutra) puNyameva kRtmuddhrti| ytH| mAnuSaM bhavamavApya dakSiNAvartazaGakhavadamuMbhavAmbudhau (vadihAtidurlabham) pUrayetsukRtagAGgavAriNA krUra-(pApa)- vRttisurayA na cottamaH (krUravRttimapasArya pnndditH)||55|| atha rAjJoktam-prabho ! pUrvapRSTasya SoDazakoTIpraznasyottaraM dIyatAm / guravaH prAhuH-zrUyatAM - kaliGgadeze kAJcanapure lakSmIsAgaro nAma zreSThI / tasya lakSmIvatI priyA / paraM lakSmIrevAbhUt (na), tathApi sa samyak sarvajJadharma kroti| ubhayatnelaM pratikramaNam prativelaM sAmAyikam parvasu poSadham pAraNe saMvibhAgaM ca na muJcati / paraM saMvibhAge'tIcArAnAnayati / kadAcit zarkarAdikaM svayaM grahItumanA: sAdhubhyo dAtumanicchuH sacitte vastu nikSiptaM karoti 1 / sacittena vastunaH pidhAnaM karoti 2 / kAlAtikrame vA sAdhUnAhvAtuM sameti 3 / idaM parakIyamasti yadi kalpate tadA gRhyatAm / sAdhavo vadanti-na kalpate / sa / vakti-mama kiM (vadantu), te vadanti tava mutklm| tataH sa tadbhuGkte 4 / kadAcinmatsaraM vA dhatte 5 / evaM . kurvatastasya ceSTAparasya dinA yAnti / anyadA ko'pi sArtho vasantapuraM prati calituM lagnaH / ke'pi // 22 //
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ / zrIjaina kathAsaMgrahaH | caMdraghavalabhUpa dharmadattazreSThi kathA // 23 // suhRdo lakSmIsAgaraM procuH-sjjiibhv| zakaTaM balIvardAdisaMyogaM kArayiSyAmaH / kiJcittvamapi kuru| ityukte so'pi sajjo'bhUt tAvatA saartho'clt| te'pi bhRtazakaTAH pRsstthtshclitaaH| kvApi satRNapradeze sthitAH rAtrau, lakSmIsAgareNa niHsambalena (nizcalena) pAzcAtyarAtrI sAmAyikaM kRtam / yAvatparameSThismaraNaM karoti tAvatA sArthikAH prabuddhAzcalata calateti vadantaH zakaTAni yuJjanti sm| lakSmIsAgareNa pUrva mutkRtam / teSvatiSThatsu proktam-bho mama sAmAvikamasti iti zrutvA keciduucire| keyaM sAmAyikavelA, prayANaM dUre, vRSabhA atra kSudhA mriyante, yukta bho! ityuktvA zakaTAniyojitAni / ye kSaNaM dAkSiNyena sthitAstepyUcurvayamale calitAn sthApayiSyAma iti miSeNa te'pi celuH / zreSThinA cintitam-aho sArthikA zakaTena yAtrayA puNyaM na syAdeva bhavyamidAnIMtanaM sAmAyika me jAtam / atha yadbhavati tadbhavatu / evaM cintayan tatpUrNa kRtvA zreSThI zakaTaM yojayitvA yAvadane gantuM pravRttastAvadagre bumbAravo'bhUt (jAtaH), zreSThinA cintitam / mama puNyaM kRtaM jAtam / atha yadbhAvi tadbhavatu iti cintayannagre gatAnnijasArthikAn digambarAnAgacchato dadarza / te'pyUcuH / bhostvaM dhanyaH, puNyaM phlitm| asmAkamagre dhATakaM militam / IdRzAH kRtvA muktAH, tataH zreSThinA teSAM vastrAdikaM dattam / teSu rakSApAleSu zreSThI svagRhamAgAt / tAvatA gRhItaM vastu tatraiva mahAdhya (4) jAtam / tenaiva ca vastunA vikrItena // 23 //
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH caMdrabhavalabhUpa dharmadattazreSThi kathA // 24 // mahA~llAbho'bhUt / tataH zreSThinA zakaTena yAtrAniyamo gRhItaH / gRhasthitasyaiva vyavasAyaM kuvato'sya lakSmIrapi zanaiH zanaiH pracurAbhUt / kiyati kAle tasya lakSmIcandro nAma putro'bhUt / sa ca yauvanaM praaptH| tasya vivAhasAmagyAM kriyamANAyAM madhyAhnAvasare zreSThino devapUjAM kurvataH ke'pi sAdhavastadgRhe vihartu prAptAH / zreSThinA devAnpUjayitvA proktaM, kApi gRhe dAtrI vartate / tadA tatra sthitena lakSmIcandreNoktamtAtAhamevAsmi / tadA pRccha ke sAdhavaH, pRSTe sati tairuktam- adya zrIdharmaghoSasUrayaH paJcazataparivArA: sametAstadIyAvAvAM ziSyau / tadA zreSThinoktam-pahasaMtagilANesu, AgamagAhIsu taha ca kaya loe| uttaravAraNagaMmi ya, dANaM ca bahuphalaM hoI // 56 // ata: kAraNAt vatsa lakSmIcandra ! sAdhubhyAM SoDazamodakAn dehi / sAdhavo bahavaH santIti lakSmIcandreNa cintitam-madvivAhe modakAH kRtAH, ata eSa mamaiva lAbha iti harSito'sau tairagaNitaireva sthAle bhRtvA sametaH / sAdhau na na kurvati te sarve'pi tena dattAH / zreSThinA punaH pRSTam-vatsa ! SoDaza modakA dattA: ? / tenoktaM-huM iti / zreSThinA tAvanmAtrameva puNyamupArjitam / putreNAgaNitadAnAtpUrNaM puNyaM copArjitam / tataH sAdhU gatau vivAho jAtaH / atha tau pitA putrazca pUrNamAyurbhuktvA zubhadhyAnena saudharme surau jAtau / tatazcyutvA pitRjIva eSa dharmadatto'bhUt / saMvibhAge'tIcArabhAvAt antare'ntare duHkhaM prApya pazcAt SoDazamodakapuNyAnumodanena // 24 //
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH 112411 SoDazasvarNakoTazo'bhUt / putrajIvastvaM rAjA'kSayasvarNanarabhAgabhUH / iti zrutvA rAjA'cintayat / dharma eva sadA yeSAM darzanapratibhUrabhUt / kvacittyajati kiM nAma, teSAM mandiramindirA ? // 57 // paraM mokSaM vinA'kSayasaukhyaM na bhavatIti gurUnUce prabho'pArabhavapArAvAratAraNAya cAritrapotaM me dehi / rAjyacintAM kRtvA anvAgacchAmi / gurubhirUce mA pramAdIH / tato rAjA gRhamAgatya bhojanAnantaramamAtyamAhUya babhASe - rAjyaM kasya deyam ? / tenoktam- jaladhijalamapeya paNDite nirdhanatvam / dhanavati kRpaNatvaM, bhAgyahIne surUpaM / svajanajanaviyogo nirviveko vidhAtA zazini khalu 'kalaGkaH kaNTakAH padmanAle // 58 // iti nyAyAttava saMvatsarapravartakasyApi putro nAbhUt yasya tasya tu nirguNasya rAjyadAnaM na yuktam / tatastvameva suciraM rAjyaM kuru ityuktvotthito mantrI / rAjA sAyaMtanasabhAM visRjya saMyamagrahaNacintAparaH suSvApa / pAzcAtyarAtrI tena svapno dRSTaH / kApi divyarUpA divyAbharaNabhUSitA strI sametya bhUpaM prAha tava rAjyaM vIradhavalasya dattam / eSA varamAlA saMyamazrIsatkA tava kaNThe kSipyate ityuktvA sA gatA / rAjA prabuddho'cintayatkimidam ? / prAtarmantrI pRSTaH / ko'pi vIradhavalaH svakIye rAjye yogyo'sti / tenoktam na jJAyate zrIgurava eva pRcchyante'to rAjA gatvA gurUn papraccha / ko vIradhavala iti te procustvaM saMyamAya sajjo bhava yadA tava dIkSA tadA tasya pUrvadizaH samAgamo bhavitA / caMdradhavalabhUpa dharmadattazreSThi kathA // 25 //
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina caMdrabhavalabhUpa kathAsaMgrahaH dharmadattapreSTi // 26 // sa tava dIkSotsavaM krissyti| iti zrutvA rAjA gRhaM gatvA saMyamazriyaM jighRkSuH zriyaM navakSetreSu vApayAmAsa / tadA dharmadatto'pi dhanavatIkukSije ratnasiMhe putre bhAramAropya dhanavatIyuktaH saMyamAya sAdaro'bhUt / tato rAjA dharmadattazca sapriyaH saMyamAya mahotsavena gurupAvaM prAptau / rAjA dIkSA laati| ko'tha naH svAmIti yAvallokAzcintayanti, ko'pi rAjyAjhe na yAtIti rAjApi yAvaccintayati, tAvatA divyatUryaravo'bhUt / vismite sarvasmin pUrvadiza: zvetagajArUDhaH zvetacchatracAmarazobhitaH ko'pi divyapuruSo'nAhatagItavAditrayuktastatra sametaH / gaganAduttIrya gurUnnatvA puro niviSTaH / gurubhirUce nRpaM prati eSa vIradhavalaH / tenoktam-ko'yaM kIdRk ? punaste prAhuH-zrUyatAm, sindhudeze vIrapuraM nAma ngrm| tatra siMho rAjA tasya vIradhavalo nAma putraH / sa mRgayAvyasanI vane'nyadA mRgImekAM sagI bANena vivyAdha / tadarbha bahiSpatitaM sphurantaM vIkSya svayameva kRpAM prAptaH svaM ninind| jIvaghAtaniyamaM manasi gRhItvA nivRtto gRhamAgataH / anyadA siMho rAjA poraiH sametya vijJapta:-cauraH puraM muSitam / rAjJoktam-rere ArakSakAH ! kiM purasya rakSA na kriyate ? / tairuktam-deva ! stokairyatnairduhyo'yaM cauraH / adya cauraM gRhaNAmItyukto (ktA) rAjA(jJA)harSitaH (tAH) paurA: preSitAH / sAyaM kumAro'nye'pi bhRtyA bhaassitaaH| . adya sarvAbhisAreNa catuSkikAsu sthAtavyamiti / atha rAtrauM kumAracatuSkikAyAmeva daivayogAccauraH // 26 //
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH 112011 papAta, bhRtyaiH kheTakairevAcchAditaH / kumAreNa cintitam / prAtarmRta evAsau cauraH pApaM me bhAvi / tato mukta eva varaM iti dhyAtvA sa mocitastatkSaNe yayauM, nRpAgre kathanAya bhRtyA vAritAH / prabhAte rAjJA corAprAptivilakSeNa pRSTam, cauro na caTitaH ? iti / sarvairuktam, na caTitaH / tataH sabhAyAM visarjitAyAM kumArabhRtyaizcauramocanasvarUpaM rAjadaNDabhItaiH svayameva jJApitam / rAjJA kupitena kumAro dezatyAgaM kAritaH / sa bhraman bhaddilapuraM gataH, sa kumArastaMtra bhikSArthaM praviSTaH / ruSTo vidhiH kiM na karoti / yataH- yasya pAdayugaparyupAsanA-no kadApi ramayA viramyate / so'pi yatparidadhAti kaMbalaM, tadvidheradhikato'dhikaM balam / / 59 / / brahmA yena kulAlavanniyamito brahmANDabhANDodare, viSNuryenaM dazAvatAragahane kSipto mahAsaGkaTe rudro yena kapAlapANipuTake bhikSATanaM kAritaH / sUryo bhrAmyati nityameva gagane tasmai namaH karmaNe // 60 // tena kumAreNa tatra karmavazAt saktubhikSA labdhA, sa tAn saktUnAdAya sarasItale zItalena payasA bhoktuM sajjayati sma, cintitam, yadi ko'pi yAcako'bhyeti tadA tasmai kiMciddadAmi / tAvatA tadbhAgyAt ko'pi mAsopoSitaH sAdhustanmArge'calat / sa muditastamAhUya prAJjaliH proceadya pUrvasukRtaM phalitaM me, labdhamadya vAhanaM bhavavArthI / adya cintitamaNiH karamAgAdvIkSito yadi bhavAnmunirAjaH // 61 // ityuktvA saktupiNDa utpATitaH / sAdhunA karaNavelA pRSTA / tenoktaa| sAvazeSaM caMdradhavalabhUpa dharmadattazreSThi kathA. // 27 //
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 28 // deyamityuktvA sAdhunA pAtraM dhRtam / tena bhAvavazAt sarve'pi saktavo dattAH / tadA zAsanadevatayA divyadundubhidhvaniM kRtvA proktam- dhanyastvaM dhanyastvam / candradhavalarAjyaM tubhyaM dattam / sAdhuryayau / kumAraH punarbhikSayAsaktubhiH prANAdhAraM cakre / devyA tavApi svapno dattaH / sAmprataM saiSa vIradhavalastayA samahotsavamatrAnItaH / tatazcandradhavalAdibhistena mahotsave kriyamANe dIkSA gRhItA / gurubhirupadezo dattaH- dharmoM yasya pitA kSamA ca jananI bhrAtA manaH saMyamo, mitraM satyamidaM (satyaM sUnurayaM ) dayA ca bhaginI nIrA (ro) gatA ( zAntizciraM ) gehinI // zayyA bhUmitalaM dizo'pi ( vasanaM ) sadanaM jJAnAmRtaM bhojanaM, yasyaitAni sadA kuTumbamanaghaM tasyeha kaSTaM katham ? ( ete yasya kuTumbino vada sakhe ? kasmAdbhayaM yoginaH ) // 62 // markaTyapi gurUn dhanavartI ca punaH punaH pazyantI jAtismaraNaM prAptA prabodhitA ca bhAvanayA dharmamArAdhya samaye saudharme devI bhUtvA teSAmeva gurUNAM sAnnidhyakAriNI babhUva / guravo navadIkSitaiH saha pRthvImaNDale vijahuH / candradhavalo'pi kevalajJAnamAsAdyAkSayasaukhyaM prApa / dharmadatto dhanavatI ca samaye sarvArthasiddhiM prAptau / vIradhavalo rAjA mahotsavena candrapuraM pravizya prajAH prajA iva pAlayan pitrApi tatsvarUpaM jJAtvA bahumAnito rAjyazriyamabhuGkta / samaye zrIdattaM putraM rAjye sthApayitvA saMyamazriyA siddhisaukhyaM siSeve / bhImaM vanaM bhavati tasya puraM pradhAnaM, sarve janAH sujanatAmupayAnti tasya / kRSNA ca caMdradhavalabhUpa dharmadattazreSTha kathA // 28 //
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH dharmadattazreSThi kathA bhUrbhavati saMnidhiratnapUrNA, yasyAsti pUrva vihitaM sukRtaM narasya // 62 // sakalakazalavallIpallavollAsadakSaH / tribhuvanajanarakSAzAsane baddhakakSaH // navadhanasamamUrtiH dikSu vikhyaatkiirtiH| sa bhavatu jinanAtha: pArzvanAthaH zriye vaH // 12 // dharma: kAmagavI yadIyacaraNA dAnAdayo yanmukhaM, zuddhA jIvadayA vivekvilstpucchcchttaalngkRtm| azreyastRNacAriNI zubhapayaHsampattihetUccayA, AlasyAdikapazyatoharagaNAddakSa tvayA rakSyatAm // 63 // zrImerutuMgasUrIndra-ziSyo mANikyasundaraH / sUrirenAM karoti sma, saMvibhAgavrate kathAm / / 64 // yAvanmerurmahI yAvad, yaavccndrdivaakraa| vAcyamAnA janastAva-tkathA'sau labhatAM prthaaH||65|| // 29 // // 29 //
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ caMdradhavalabhUpa dharmadattazreSTha kathA // 30 //
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ ||ahm|| kathAsaMgrahaH mAlakalaza kcaankm| // 1 // bhagavanTrImAImAnasvAmipAdapobhyo namaH / / zrI zaMkhezvara pANvanAthAya nmH| // ii dAna-prema-bhuvanabhAnu-pada-hemacaMdra sarubhyo nmH|| AcAryajImajitaprabhasUrIzaraviracitazrIzAntinAthacaritrAntargatam mngglklsh-kthaankm| mAnuSyakAdisAmagrI samprApyA'pi prmaadinH| ye dharma nAnutiSThanti teSAM janma nirarthakam // 1 // jaina dharma samArAdhya bhUtvA vibhavabhAjanam / prAptAH siddhisukhaM ye te vAghyA majalakumbhavat // 2 // tadyathA ujjayinyAM mahApur2yA vairisiMho mhiiptiH| somacandrA ca tadbhAryA dhanadattaca zreSThayabhUt // 3 // dharmArthI suvinItAtmA satyazIladayAnvitaH / gurudevArcanaprItaH sa zreSThI dhndttkH||4|| satyabhAmeti // 1 //
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH maGgalakalaza kthaankm| // 2 // saddhAryA zIlAlakRtizAlinI / patyo premaparA kintvapatyabhANDavivarjitA // 5 // sA'nyadA zreSThinaM putracintAmlAnamukhAmbujam / dRSTvA papraccha he nAtha ! kiM te duHkhasya kAraNam ? ||6||shresstthinaa ca samAkhyAte tasyai tasmin yathAtathe / zreSThinI punarapyUce paryAptaM cintayA'nayA // 7 // dharma eva bhavennRNAmihAmutra sukhprdH| sa eva sevanIyo hi vizeSeNa sukhaissinnaa||8|| tat tvaM deve gurau cApi kuru bhaktiM yathocitAm / dehi dAnaM supAtrebhyaH pustakaM cApi lekhaya // 9 // evaM ca kurvato: putro bhAvI yadi tadA varam / pavitA nirmalo nAtha ! paraloko'nyathA''vayoH // 10 // hRSTaH zreSTyapyuvAcaivaM priye ! sAdhUditaM tvyaa| samyagArAdhito dho bhvecintaamnninRnnaam||11|| tatazca devapUjArtha puSpagrahaNahetave / AkAryA''rAmikaM tasmai dadau zreSThI dhanaM bahu // 12 // svayaM gatvA tadArAme puSpANyAnIya sa prge| gRhAcyAparvavitvA ca gacchati sma jinaalye||13|| tatra naivedhikImukhyAn yathAsthAnaM daza trikAn / khyApayan parayA bhaktyA vidaghe caityavandanAm // 14 // tataH sAdhUna namaskRtya pratyAkhyAnaM vidhAya ca / atithInAM saMvibhAgaM cakAra ca mahAmatiH // 15 // anyadapyakhilaM dharmakarma shrmnibndhnm| AhnikaM . . . 1-tini nisIhI tini u payAhiNA ra tinni ceva va paNAmA 31 tivihA pUyA yatahA4 avatvatiyabhAvaNaM 5 ceva // 1 // tidisinirikkhaNaviraI 6 payabhUmipamajaNaM ca nikkhutto vanAitiyaM 8.mudA tiyaM 9 ca tivihaM ca paNihANaM 10 // 2 // // 2 //
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH 11311 rAtrikaM caiva dhanadatto vyadhAtsudhIH / / 16 atha dharmmaprabhAveNa tuSTA zAsanadevatA / dadau tasmai putravaraM pratyakSIbhUya sA'nyadA // 17 // putre garbhAgate rAtrizeSe zreSThinyudaikSata / svapne hemamayaM pUrNakalazaM maGgalAvRtam // 18 // jAtazca samaye putrastataH kRtvotsavaM gurum / tasmai maGgalakalaza ityAkhyAM tatpitA dadau / / 19 / / kalAbhyAsaparaH so'thASTavarSapramito'nyadA / tAta ! tvaM kutra yAsIti papraccha pitaraM nijam // 20 // sosvadadvatsa ! gatvA'hamArAme prativAsaram / tataH puSpANi cAnIya karomi jinapUjanam // 21 // yayau pitrA sahAnyedyustatra so'pi kutuuhlii| ArAmiko'vadatko'yaM bAlo netravizAlakaH // 22 // jJAtvA ca zreSThaputraM taM tasmai so'pi dadau mudA / nAraGgaka (dalA) raNAdIni susvAdUni phalAnyalam // 23 // svagehe punarAgatya kurvato jinapUjanam / zreSThino'DhaukayatputraH pUjopakaraNaM svayam // 24 // dvitIye ca dine tena sAdaraM bhaNitaH pitA / ataH paraM mayA gamyaM puSpAnayanakarmaNi // 25 // nizcintenaiva sthAtavyaM tvayA tAta ! nije gRhe / atyAgraheNa tadvAkyamanumene pitA'pi tat // 26 // evaM ca kurvatastasya dharmAbhyAsaM tathA'ntarA / kiyatyapi gate kAle yajjAtaM tannizamyatAm // 27 // astyatra bharatakSetre campA nAma mhaapurii| abhUttatra mahAbAhuH pArthivaH surasundaraH // 28 // rAjJI maGgalakalaza kathAnakam / 11311
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH mAlakalaza kthaankm| // 4 // guNAvalI tasya sA nijotsAvartinIm / dRSTyA kalpalatAM svapne pArthivAya nyavedayat // 29 // rAjA provAca he devi! tava putrI bhaviSyati / sarvalakSaNasampUrNA sarvanArIziromaNiH // 30 // pUrNakAle'tha cArvaGgI sA devI suSuve sutAm / trailokyasundarI nAma tasyAzcakre mahIpatiH // 31 // lAvaNyadhanamaJjUSA saubhaagyrsnimngaa| babhUva yauvanaprAptA sA mUrttava surAGganA // 32 // tAM vilokyAnavadyAnIM dadhyAviti dharAdhipaH / ramaNaH ko'nurUpo'syA vatsAyA me bhaviSyati / / 33 / / bUce ca preyasI: sarvA varAheyaM sutA'bhavat / dAtavyA brUta tat kasmA atrArthe vaH prdhaantaa|| 34 // tA ucariyamasmAkaM jIvitAdapi vllbhaa| nAlaM dhattuM vayaM prANAn kSaNamapyanayA vinA // 35 // dAtavyA tadasau mantriputrAyAtraiva he priya ! / pratyahaM nayanAnandakAriNI dRzyate yathA // 36 // tato rAjJA samAhUya subuddhiH sacivo nijaH / abhANi yanmayA dattA tvatsutAyAtmanandinI // 37 // amAtyo'pyavadaddeva ! kimayuktaM bravINyadaH / kasmaicid rAjaputrAya dAtuM kanyA tavocitA // 38 // rAjJoce na tvayA vAcyamityarthe kicanA'pi bhoH ! / deyA tvatsUnave'vazyaM putrI trailokyasundarI // 39 // mantrI 'kRtAvahittho'tha gRhe gatvA vyacintayat / hA vyAghadastaTInyAye patito'smi karomi kim ?||40||rtirmbhopmaakaaraa rAjJaH putrI sutastu me| kuSThI 'AkAragopanaM kRtvA // 4 //
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH mAlakalaza kthaankm| // 5 // tadetayoyoga kaye jAnana karomyaham ? / / 41 / / athavA'yaM mayopAyo labyo yatkuladevatAm / ArAdhya sAdhayiSyAmi sarvamAtmasamIhitam // 42 // tatazcA''rAdhayAmAsa vidhinA kuladevatAm / uvAca sA'pi pratyakSIbhUya mantrin ! smRtA'smi kim ? // 43 // mantryUce tvaM svayaM vetsi sarva duHkhasya kaarnnm| tathA kuru yathA putro nIrogAno bhavenmama // 4 // devyUce nAnyathAkattuM nRNAM karma purAkRtam / daivatairapi sakyeta vRveyaM prArthanA sava // 5 // mantrI provAca yadyevaM tadanyamapi puruSam / tadAkAraM nirAkalyaM' kuto'pyAnIya me'py||46|| tenodvAhya mahArAjaputrI kamalalocanAm / arpayiSyAmi putrasya kariSye'sya yathocitam / / 47 // devatoce puriidvaare'shvrkssknraantike| zItavyathAnirAsArthamagnisevAparo hi yH||4|| kuto'pyAnIya mayakA mukto bhavati bAlakaH / sa mantrin ! bhavatA grAhyaH pazcAtkuryyAdyathocitam // 4 // (yugmam) // ityuktvA'ntardadhe devI hRSTo'tha sacivezvaraH / sarvA vivAhasAmagrI praguNIkurute sma saH // 50 // athapAlanaraM chatramAkArya nijakaM tataH / tasmai nivedya sakalaM vRttAntaM satyamAditaH // 51 // idamUce ca yaH kazcidabhyeti bhavadantike / kuto'pi bAlakaH so hi samapryo me'vilambitam // 52 // taM zreDinandavaM tasyA varaM vijJAya bhAvinam / ujayinyAM yayau puryyA mantriNaH kuldevtaa||53|| rogrhitm| // 5 //
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH maGgalakalaza kthaankm| // 6 antarikSasthitovAca sA caivaM tasya zrRNvataH / puSpANyAnIya cA''rAmAdracchato nijavezmani // 54 / / sa eSa bAlako yAti puSpabhAjanapANikaH / pariNeSyati yo rAjakanyakAM bhATakena hi // 55 // tacchutvA vismita: so'tha kimetaditi sambhramAt / tAtasya kathayiSyAmIti dhyAyan sadanaM yayau // 56 // gRha gatasya sA vANI vismRtA tasya daivtii| dvitIye divase'pyevaM zrutvA punaracintayat / / 57 // aho ! adyApi sA vANI yA zrutA ho mayA'mbare / tadadya sadanaM prAptaH kathayiSyAmyahaM pituH / / 58 // so'cintayadidaM yAvattAvadutpATya vAtyayA 1 nIto dUratarAraNye campApuryAH samIpage // 59 // bhayabhrAntastRSAkrAntaH zrAntastatra sa bAlakaH / sanmAnasajhamakaraM dadarzAgre sarovaram // 60 // tatra vastrAJcalApUtaM payaH pItvA'tizItalam / tatsetuskandhasaMrUDhamAzizrAya vaTadumam // 61 // tadA cAstamito bhAnuravasthApatitasya hi / zreSThiputrasya tasyopakAraM krtumivaakssmH||62|| kRtvA darbhatRNaira tayA''ruhya ca taM dumam / sa dadarzottarAzAyAmadUre jvalitAnalam / / 63 / / tato vaTAtsamuttIrya sa bhIta: shiitvihvlH| hutAzanAnusAreNa campApuryA yayau bahiH // 64 // tatropAnte'zvapAlAnAM kurvANo vahnisevanam / yAvadAsIdasau hasyamAnastairduSTaceSTitaiH // 65 // tAvattena nareNaitya pUrvAdiSTena mantriNA / AtmanaH pArzvamAnItaH kRtaca nirupadravaH / / 66 // gopayitvA'tiyalena prbhtsmye'munaa| arpito'mAtyavaryasya , // 6 //
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH maGgalakalaza kathAnakam / // 7 // , gRhe nItvA sagauravam // 67 // bhojanAcchAdanaprAyamamAtyo'pyasya gauravam / cakAra sadanasyAntargopanaM ca 'divAnizam // 68 // tato'sau cintayAmAsa kimayaM mama satkriyAm / kurute nirgamaM caiva yatnAd rakSati mandirAt // 69 // papraccha cAnyadA'mAtyaM tAta ! vaidezikasya me / kimidaM mAnanaM hanta bhavaddhiH kriyate'dhikam // 70 // kA nAmaiSA purI ko vA dezaH ko vA'tra bhUpatiH ? / iti satyaM mamA''khyAhi vismayo'tra pravarttate // 71 // amAtyo'pyabravIccampAnAmnIyaM nagarI varA / aGgAbhidhAno dezazca rAjA'tra surasundaraH / / 72 // subuddhirnAma tasyAhaM mAnanIyo mahattamaH / mayA''nIto'si vatsa ! tvaM kAraNena garIyasA / / 73 / / trailokyasundarI nAma rAjJA putrI vivAhitum / pradattA mama putrAya sa tu kuSThena pIDitaH // 74 // pariNIya tvayA bhadra ! vidhinA sA nRpaanggjaa| dAtavyA mama putrAya tadartha tvAmihA''nayam / / 75 / / tacchutvA maGgalo'vocadakRtyaM kiM karoSyadaH / ka sA rUpavatI bAlA nindharogI ka te sutaH ? // 76 // karmedaM na kariSyAmi kathaJcidatiniSThuram / kUpe kSiptvA janaM mugdhaM varanAkartanopamam / / 77 // mantryUce cenna karmedaM kariSyasi sudurmAte ! / tadA tvAM nijahastena mArayiSyAmi nizcitam // 78 // iti nistriMza mAkRSya bhaNito'pi subuddhinA / akRtyaM nAnumene tat sa kulInaziromaNiH // 79 // 1. bahirgamanaM / 2.khigm| / // 7 // .
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH maGgalakalaza kthaankm| IICIT pradhAnapuruSemantrI niSiddhastasya mAraNAt / abhANi so'pi manyasva bhadra ! tvaM mantriNo vacaH // 8 // tato'sau cintayAmAsa bhavitavyamidaM khalu / anyathojayinI kvA'sau mamehAgamanaM kva ca ? // 81 // idamAkAzavAcA'pi daivatyA kathitaM tdaa| tatkaromyahamapyevaM yaddhAvyaM tdbhvtyho!|| 82 // vicintyedaM puna: smAha maGgalo mantriNaM prti| yadyavazyamidaM kArya mayakA karma nighRNam // 83 // tadA'hamapi vaH pAce nAtha ! 'nAthAmi sarvathA / mahyaM dadAti yadrAjA vastujAtaM mamaiva tat // 84 // sthApanIyaM tu tatsarvamujayinyAH puro'dhvani evamastviti tadvAkyaM mene mantryapi buddhimAn // 85 // iti maGgalakumbhoktaM sacivaH pratyapadyata / sarvaca sajayAmAsa kramAdvaivAhikaM vidhim // 86 // atha vyomnaH praticchandamiva maNDapamuttamam / AdezakArakairbhUpaH svaanuruupmkaaryt|| 87 // kumArakaH kRtasnAnaH kRtacandanalepanaH / sadazazvetavasano hastavinyastakaraNaH // 88 // dattakumahasto'tha hastyArUDo vibhuussnnH| uttmmerushaagrruuddhklpdrumopmH||89|| drAdhIyobhirvarastrINAM uluulupvnibhirbhRshm| paJcasvanaizca vidadhad divaM nAdamayImiva // 90 // kRtazakradhanuINDaiAyUrAtapavAraNaiH / vAryamANAtapaH prApamaNDapadvArasannidhim // 91 // uttIya kukharAt tujhAt kulastrIbhiH kRtaM tdaa| ayameSa pratIyeSa 'pradyotana iva prge|| 92 // 11. suuryH| // 8 //
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH mAlakalaza kthaankm| // 9 // samAsanne tato lagne hstiskndhaadhiropitH| sa ninye bhUpate: pAve vstraabhrnnbhuussitH||13|| trailokyasandarI sA'tha dRSTA taM manmathopamam / amaMsta tadvaraprAptyA kRtArtha svaM manasvinI // 94 // tatazca vipre puNyAhaM puNyAhamiti jalpati / catvAri parito vahiM prematurmaGgalAni tau // 95 // prathame maGgale rAjA caaruvstraannynekshH| varAyAdAd dvitIye ca sthAlAbharaNasaJcayam // 96 // tRtIye maNihemAdi caturthe ca rathAdikam / jAyApatyostayoritthaM jajJe pANigrahotsavaH // 97 // kRtodvAhe vare cAsmin vadhUhastamamuJcati / uvAca nRpatirbhUyo vatsa ! yacchAmi kiM nu te ? // 18 // tatazca yAcitastena jaatyghottkpnyckm| . tattasmai zIghramevAsau pradadau prItamAnasaH / / 99 // vAdyamAne tatastUrye bhavaddhavalamaGgalaH / mantriNA svagRhe ninye samaM vadhvA sa maGgalaH // 100 // tatrAmAtyagRhajanazchannaM channamabhASata / kathaM nirvAsyate'dyApi nAyaM vaideziko nrH|| 101 // trailokyasundarI sA'tha calacittaM nijaM patim / jJAtveGgittaistatastasyopAntaM naivAmucat kSaNam // 102 // tataH kSaNAntareNA'sau dehacintArthamutthitaH / jalapAtraM gRhItvA''zu tadanu prAcalacca saa||103|| kRtAyAmapi tasyAM taM zUnyacitaM raha:sthitam / uvAca preyasI kAnta ! bAdhate tvAM zubhA nu kim ? // 104 // omiti bhaNite tena dAsIhastena modakAn / AnAyya svagRhAttasmai dadI trailokyasundarI / / 105 // bhukteSu teSu pAnIyaM pibatA tena bhASitam / aho ramyatarA ete modakAH // 9 //
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH maGgalakalaza kthaankm| // 10 // siMhakesarAH // 106 // ujayinyA nagAzcennIramAsvAdyate'malam / tadA tRptirbhavennUnaM modakeSvaziteSvapi // 107 // tacchutvA rAjaputrI sA dadhyAvAkulacetasA / aho aghaTamAnaM kiM vAkyameSa prajalpati ? // 108 // mAtRgehamathAvantyAmAryaputrasya bhAvi vaa| tadasau dRSTapUrvatvAjAnAtyasyAH svarUpatAm // 109 // tatazca nijahastena mukhapATavakAraNam / paJcasaugandhikaM tasmai tAmbUlaM dttvtysau|| 110 // sandhyAkAle punarmantrimAnuSaiH prerito'tha saH / trailokyasundarImevamUce matimatAM varaH // 111 // gamiSyAmi punardehacintAyAmudarArtibhAk / tvayA kSaNAntareNA''gantavyamAdAya puSkaram // 112 // niragAcca tato mantrimandirAtpuruSAMzca tAn / papraccha rAjadattaM bhoH ! kvAsti tadvastu mAmakam / / 113 // taizca taddarzitaM sarvamujjayinyAH pathi sthitam / tataH sArataraM vastu nikSipyaikarathe vare // 114 // tasmiMzca yojayitvA'zvAMzcaturaH pRsstthtstthaa| bavaikaM zeSakaM vastu muktvA tatraiva so'clt||115|| (yugmam ) // pRSTAcAnena te grAmAnujjayinyadhvagAnarAH pratyekaM kathayanti sma nAmagrAhaM muharmuhuH // 116 // tato rathAdhirUDho'sau tena mArgeNa buddhimAn / stokaireva dinaiH prAptastAmeva nagarI nijAm // 117 // itazca pitarau tasya tamanviSya vilapya ca / bahudhA bahubhirghau:rgatazoko bbhuuvtuH||118|| gRhAbhimukhamAyAntaM 1jlm| // 10 //
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH maGgalakalaza kthaankm| // 11 // rathA''rUDhaM vilokya tm| babhASe'thAparijJAya jananyasya sasambhramam ||119||preryte gRhamadhyena rAjaputra ! kathaM rathaH / kartAsyabhinavaM mArga kiM tvaM tyaktvA purAtanam ? // 120 // itthaM niSidhyamAno'pi na yAvadvirarAma saH / Acakhyau zreSThinastAvat zreSThinyAkulitAzayA // 121 // zreSThayapyasya niSedhArtha gRhAdyAvanirIyivAn / tAvadrathAtsamuttIrya pituH pAdau nanAma saH // 122 // upalakSya tatastAbhyAmAzliSTastanayo nijH| sadyaH prAdurbhavaddharSAzrupUraplAvitekSaNam // 123 // papraccha copaviSTaH san vatsarddhiH kuta IddazI? / kva vA kAlamiyantaM tvaM sthito'si vada nandana ! // 124 / / tatazcAtmakathA tena pituragre niveditaa| vAkzrutyapahArAdi svsthaanaagmnaavdhi||125|| aho! putrasya saubhAgyamaho! putrasya dakSatA / aho ! dhairyyamaho ! bhAgyamiti prAzaMsatAmimau // 126 // tataH prAkArasaMguptaM sa svagehamakArayat / azvAnAM rakSaNArtha ca mandurAdiniyantraNam / / 127 / so'nyedhurjanakaM smAha mama tAta! kalAgamaH / svalpo'styadyApitaM pUrNa kariSyAmi tvdaajnyyaa||128|| tatazcAnumataH pitrA kalAcAryyasya snnidhau| kalAbhyAsaM cakArAsau svkiiysdnaantike||129 // itazca mantriNA tena rAtrI maGgalaveSabhRt preSito vAsabhavane vadhUpAnte suto nijH||130||shyyaaruuddhNc taM dRSTyA dathyo trailokysundrii| ko'yaM kuSThAbhibhUtAGgaH samAyAto mamAntikam // 131 // karasparzamatho kartumudyate'smin jhaTityapi / sA // 11 //
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ kathAsaMgrahaH mAlakalaza kthaankm| // 12 // -- zavyAyAH samutthAya niyaMyau bhvnaadhiH||132|| dAsIbhirbhaNitA kiM nu svAminyasi sasammamA ? / sAuvadaddevatArUpI gataH kvApi sa me patiH // 133 // pratyUcustA idAnIM sa praviSTo'tra patistava / sA'bravItrAstyasAvatra kuSThikaH ko'pi vidyate // 134 // dAsImadhye tataH suptA tAmatItya vibhaavriim| trailokyasundarI prAtaryayo pitRgRhaM nijam // 135 / / subuddhirapi durbuddhiH so'tha mantrI mahIpateH / yayau sakAzamanyedhuzcintAzyAmamukhaH kila / / 136 // kRtapraNatimAsInamathainaM pRthiviiptiH| harSasthAne viSAdaH kiMtavatyUve kRtaa'grhH||137 // sa jagAda mahArAja! vicitrA karmaNAM gatiH / asmAkaM mandabhAgyAnAM 'vazAtpariNatA katham ? // 138 // cintayatyanyathA jIvo harSapUritamAnasaH / vidhistveSa mahAvairI kurute kAryamanyathA // 139 // rAjA provAca he manvin ! uktvA svaM duHkhakAraNam / mAmapyamuSya duHkhasya saMvibhAgayutaM kuru||140|| niHzvasya sacivo'pyUce deva! daivaM karoti tat / yadvaktumapi no zakyamazraddheyaM capRNvatAm // 141 // svAmipAdaH saprasAdairdattA sUnormamAtma jaa| tasyAM tu pariNItAyAM yad vRttaM tannizamyatAm / / 142 // yAdRga rAjJA svayaM dRSTastAhageva suto mm| adhunA kuSTharogApto dRzyate kriyate nu kim ? // 143 // tacchutvA bhUpatirdadhyau sA nUnaM mama nndinii| alakSaNA tatprabhAvAt kuSThI jAto'sya -- -- 1vajJa icchA // 12 //
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 13 // putrakaH // 144 // svakarmaphalabhoktAraH sarve jagati jantavaH / ayaM hi nizcayanayo yadyapyasti jinoditaH // 145 / / tathApi vyavahAro'yaM yo hetuH sukhaduHkhayoH / sa eva kriyate loke bhAjanaM guNadoSayoH // 146 // (yugmam) | svakarmmapariNAmena jajJe putro'sya kuSThikaH / jAtA ca tannimittatvAtputrI me doSabhAjanam // 147 // DUce ca scivaa'nrthmkaarssmhmiiddshm| nAdAsyaM cetsutAM kuSThI nAbhaviSyatsuto'pi te / / 148 / amAtyo'pyabravIt svAmin! hitakAryaM prakurvatAm / ko doSo bhavatAmatra doSo matkarmaNAM punaH / / 149 / / athotthAya yayau mantrI sA tu trailokyasundarI / iSTA'pyaniSTA saMjAtA rAjJaH parijanasya ca // 150 // na ko'pyenAmAlalApa nAbhyanandat ddazA'pi hi / ekatra guptagehe'sthAt sA mAtRgRhapRSThataH / / 151 / acintayacca duSkarma kiM mayA vihitaM purA ? / yena kvApi yayau naMSTvA pariNItaH sa me patiH / / 152 / / anyacca lokamadhye'daH kalaGkaM samupasthitam / kiM karomi kva gacchAmi ? vyasane patitA'smi hA / / 153 / T evaM cintAM prakurvantyAstasyAzcitte sthitaM tadA / bhavitojjayinIpuryyAM prApto nUnaM sa me patiH / / 154 / tadA ca modakAMstena bhuktvA saMjalpitaM kila / ete hi modakA ramyAH kiMtvavantyA jalocitAH / / 155 / / tataH kenApyupAyena tatra gacchAmyahaM yadi / tadAnviSya militvA'sya bhavAmi sukhabhAginI / / 156 / athAnyedyuruvAcAmbAM he mAtarjanako mama / ekavAraM yathA vAkyaM zRNoti tvaM tathA kuru / / 157 / / tAM maGgalakalaza kathAnakam / // 13 //
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 14 // ddaSTvA'nAdaraparAmanyedyuH siMhanAmakam / sAmantaM jJApayAmAsa sA tamarthaM kRtAJjaliH / / 158 / / so'tha rAjakule gatvA nRpaM natvopavizya ca / iti vijJapayAmAsa prastAve vadatAMvaraH / / 159 / / nRnAtha ! bhavatA mAnyacarI sampratyasammatA / varAkI varttate kaSTe saiSA trailokyasundarI / / 160 / / asyAH saMmAnadAnAdi dUre'stvAlapanaM tathA / vAkyazravaNamAtreNa prasAdo'dya vidhIyatAm / / 161 / / pArthivo'pyazrupUrNAkSaH proce siMha ! purAbhave / anayA vihitaM kiJcidabhyAkhyAnAdi duSkRtam / / 162 / / tadiyaM tatprabhAveNa kalaGkitatanUrabhUt / iSTA'pyaniSTatAM prAptA gADhamasmAkamapyaho ! // 163 // vAkyaM tadadya yatkiJcidanayA'sti vivakSitam / tad bravItu na ruSTairapyAtmIyaH paribhUyate // 164 // tatastadanumatyaitya tatra trailokyasundarI / uvAca tAta ! me veSaM kumArocitamarpaya // 165 // bhUyo rAjA'bravIt siMhaM kimidaM vaktyasau vacaH / sosvadaddeva ! yuktaM hi kramo'sti yadayaM kila / / 166 // rAjJAM gRheSu cetputrI gurukAryeNa kenacit / puMveSaM yAcate tasyai dAtavyaH sa na saMzayaH // 167 // tatastadanumatyA'syai puMveSaM pArthivo dadau / Adideza ca taM siMhaM tadrakSArthaM balAnvitam / / 168 / / abhyadhAtsundarI bhUyastAtAjJA cedbhavettava / ujjayinyAM tato yAmi . kAraNena garIyasA / / 169 // kAraNaM kathayiSyAmi tajjAte ca smiihite| adhunA kathite tasmin pariNAmo na zobhanaH / / 170 / / he putra ! mama vaMzasya yathA nAbhyeti duussnnm| tathA kAryyaM tvayetyuktvA visRSTA sA maGgalakalaza kathAnakam / // 14 //
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH maGgalakalaza kthaankm| // 15 // mahIbhujA // 171 / / tatazca siNhsaamntbhuurisainysmnvitaa| akhaNDitaprayANaiH sA yayAvujayinI puriim| // 172 // vairisiMho nRpo'thaivaM zuzrAva jntaamukhaat| yaccampAyA: samAgacchannastyatra nRpnndnH||17|| abhiyAnAdisanmAnasvAgatapraznapUrvakam / pure pravezya tenAsAvAnIto nijmndirai|| 174 / pRSTA cAgamanArtha sA provAca ngriimimaam| draSTumAzcaryasaMpUrNAmAgato'smi kutUhalAt / / 175 // tataH prokto narendreNa tvayA stheyaM mmauksi| surasundararAjasya mama gehasya nAntaram // 176 / / rAjaDhaukitagehe sA tasthau sabalavAhanA / pIchetyAdizat svAdunIrasthAnaM nirIkSyatAm // 177 // pUrvasyAM dizi te tattu jJAtvA tasyai nyavedayan / tanmArge kAritAvAse'vAtsIt sA'tha nRpAjJayA // 178 // gacchato nIrapAnArthamanyadA'zvAnnirIkSya tAn / sA dathyau mama tAtasya satkA ete turaGgamAH // 179 // teSAmanupadaM preSya punarbhRtyAn viveda sA / bharturgrahAbhidhAnAdisarvazuddhiM manasvinI // 180 // kalAbhyAsaparaM taM ca jJAtvA trailokyasundarI / uvAca siMhamete hi kathaM grAhyAsturaGgamAH // 181 // siMho'vAdIttvayA'diSTopAyenaiva tatazca saa| sacchAtraM taM kalAcArya bhojanAya nyamantrayat // 182 // bhojanArthamupAdhyAye tatrA''yAte dadarza saa| chAtramadhye svabhartAraM hRdayAnandadAyinam // 183 // tasmA AsanamAtmIyaM sthAlaM caadaapyttdaa| akArayadvizeSaNa gauravaM bhojanAdiSu // 184 // tato vastrANi sarvebhyo yathAyuktamadatta saa| tasmai nijAGgalagnaM ca vAsoyugma // 15 //
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH maGgalakalaza kthaankm| // 16 // manoharam // 185 // uvAca ca kalAcAryametanmadhyAt tvadAjJayA / yo jAnAti sa AkhyAtu chAtro mama kathAnakam // 186 // sarvairapIjyA chAtrainirdiSTaH so'tha maGgalaH / upAdhyAyagirA dhImAn vaktumevaM pracakrame // 187 // caritaM kalpitaM kiMvA kathayAmi kathAnakam / sA'vadaccaritaM brUhi paryAptaM kalpitena bhoH ! // 188 // maGgalazcintayAmAsa saiSA trailokysundrii| campApuryA bhATakena pariNItA hi yA mayA // 189 // kenApi hetunehAgAd bhUtvA puMveSadhAriNI / bhavatvevaM kathAM tAvat kathayAmi nijAmaham // 190 // jagAda ca kathA lokapriyA citrakarI bhavet / sA ca vRttA madIye'Gge tAmAkhyAmi nizamyatAm // 191 // tatazcAtmakathA tenAditastatra prkaashitaa| tAvadyAvadamAtyena gRhAnirvAsito'smyaham // 192 // atrAntare kRtAlIkakopA rAjasutA'vadat / amuM gRhIta gRhIta re re mithyAbhibhASiNam // 193 // ityukte pattayastasyAstadgrahArtha samudyatAH / tayaiva vAritAH zIghraM sa cAnIto gRhAntare // 194 // athainamAsane'bhyAsya siMhamUce nRpaatmjaa| ayi yenAhamUDhA'smi sa evAyaM priyo mama // 195 // kimatra yujyate kartumityuktaH so'pi cAbravIt / ayaM tava bhavedbharttA tadA sevyo'pshtitm||196 // soce siMha tavAdyApi citte yadyasti sNshyH| tato'sya mandire gatvA sthAlAdIni viloky||197 // tadvidhAtumatho siMho dhanadattagRhaM yayau / so'gre chAtramukhAt putrApAyaM zrutvA''kulo'bhavat // 198 // putrasya // 16 //
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ kathAsaMgrahaH mAlakalaza kthaankm| // 17 // gauravodantamAkhyAyatena bodhitaH / darzayAmAsa ca sthAlAdIni tadbhaNito'sya saH // 199 // vadhvAH svarUpakacanenAhAca zreSThinaM tataH / siMhaH punaH rAjaputryAH samIpaM samupAyayau // 200 // siMhenAnamatA sA'ca kRtvA jIveSamuTam / babhUva vallabhA tasya maGgalasya mahAtmanaH // 201 // yayau ca zreSThino vezma tad yugmaM pArthivo'pi tat / AkArya sarvavRttAntaM pRSTA zrutvA visiSmiye // 202 // tatastatraiva prAsAde gatvA rAjAjJayA punaH / samaM trailokyasundA vilalAsa sa maGgalaH // 203 // sundaryA preSitaH so'dha siMhaH sabalavAhanaH / lAtvA puruSaveSaM taM yayau campApurI punaH // 204 // amunA sarvavRttAnte kathite jagatIpatiH / iSTo'bhASiSTa vatsAyA aho! me matikauzalam // 205 // aho ! kudhIramAtyasya pApakarmavidhAyinaH / yenA'doSA'pi matputrI sadoSA vihitA katham ? // 206 // siMha punarapi preyojayinyAM nijanandinIm / sakAntAM sa samAnAyya saccakre ca yathAvidhi // 207 // amAtyaM dhArayitvA taM mAryamANaM mhiibhujaa| maGgalo mocayAmAsa gADAbhyarthanayA nRpAt // 208 // jAmAturuparodhena mayA mukto'si pApare / iti vibruvatA rAjJA so'tha nirvAsitaH purAt // 209 // aputraH so'tha bhUpAlo mene jAmAtaraM sutam / tatraivAnAyayAmAsa tanmAtApitarAvapi // 210 // anyedhurmantrisAmantasaMmatyotsavapUrvakam / mAlakalazaM rAjye sudhI: sthApayati sma saH // 211 // yazobhadrAbhidhAnAnAM sUrINAM crnnaantike| // 17 //
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ kathAsaMgraha kathAnakam / // 18 // surasundarabhUpAla: parivrajyAmupAdade // 212 // rAjye saMsthApitaH ko'pi vaNigjAtiritIya'yA / pratyantapArthivA rAjyaM hatu tasyopatasthire // 213 / / senayA caturaGgiNyA sahitena mahaujasA / radapuNyaprabhAveNa jitAH sarve'pi tena te||214||shaantaa'mitrsy tasyAca rAjyaM pAlayataH stH| panyAM trailokyasundA suto'bhUjayazekharaH // 215 // sa ca rAjA nije deze jinacetyAnyanekazaH / jinArcA rathayAtrAthetyAdidharmamakAravat // 216 / / anyadodyAnamAyAtaM jayasiMhAbhidhaM gurum / gatvA vavande bhAvena sakalatraH sa bhUpatiH / / 217 / / papracchaca yathA kena karmaNA bhgvnmyaa| prAptA viDambanodvAhe devyA prApta ca dUSaNam // 218 // sUrirUce'tha bharate kSetre'traivAsti pattanam / kSitipratiSThitaM nAma dhanadhAnyasamRddhimat // 219 / AsIttatra somacandrAbhidhAnaH kulputrkH| zrIdevI ca taddhAryA'bhUt tau mithaHprItizAlinI // 220 / somacanAH prkRtyaa'saavaarjvaadigunnaanvitH| mAnyaH samastalokAnAM tasya bhAryA ca tAzI // 221 // itastatraiva nagare jinadevAbhidhaH sudhIH / zrAvako'bhUtsamaM tena tasya maitrI nirantarA / / 222 / / jinadevodhanAkAsI bhane satyapi so'nydaa| dezAntaraM gantukAmo nijaM mitramabhASata // 223 ||dhnaayaahN gamiSyAmi mayi tatra gate tvyaa| mAmakInaM dhanaM saptakSetryAM-vApyaM yathAvidhi // 224 // tavApi tasya puNyasya SaSThAMzo bhavatAditi / dInArANAM sahasrANi dazaitasyArpayatkare // 225 // gate dezAntare tasmin // 18 //
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina . maGgalakalaza kthaankm| kathAsaMgrahaH // 19 // somacandro'dha tatsuhRt / vyayati sma yathAsthAnaM tad dravyaM zuddhacetasA // 226 // AtmIyamapi tasyAnusAreNAvaM vyavAd 'vRSam / tajjJAtvA tasya bhAryA'pi dharma bheje'numodanAt // 227 // tasminneva pure tasyAH sakhI bhvaa'bhidhaa'bhvt| nandanazreSThinaH putrI devadattasya gehinii||228|| devadattaH sa kAlena karmadoSeNa kenacit / kuSThI jajJe tato bhadrA tatpriyA viSasAda sA // 229 / / puraH sakhyAstayA'nyecustatsvarUpaM niveditam / tayA ca hAsaparayA bhaNitA sA sasaMzramam // 230 // hale tvatsadoSeNa kuSThI jajJe ptistv| mamApi dRSTiM mA'gAstvamato'pasara dUrataH / / 231 // sA tena vacasA dUnA tasthau zyAmamukhI kSaNam / hAsyametaditi procya tayaivAhAditA tataH // 232 // sa somacandraH zrIdevyA tayA sArddhaca bhaaryyaa| sAdhusaMsargataH prAptaM zrAdadharmamapAlayat / / 233 // ante samAdhinA mRtvA saudharma tridazAvimau / dampatI samajAyetAM paJcapalyopamasthitI // 234 // saudharmAtsomacandrAtmA vyutvA'bhUda bhUpatirbhavAn / jIvazvyutvA ca zrIdevyA jajJe trailokysundrii||235 // paradravyeNa yatpuNyaM bhavatopArjitaM tdaa| tadeSA bhATakenaiva pariNItA nRpAtmajA // 236 // hAsyenApi vayasyAyai yahattamanayA puraa| tadetasyAmiha bhave kalaGgaH samabhUda dhruvam // 237 // tadAkarNya viraktau tau dattvA rAjyaM svsuunve| 1dharmam / // 19 //
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH 112011 rAjA rAjJI ca pravrajyAM pArzve jagRhaturguroH // 238 // krameNa so'tha rAjarSiH sarvasiddhAntapAragaH / sthApito guruNA sUripade parikarAvRtaH / / 239 / / trailokyasundarI sAdhvI sthApitA ca pravarttinI / vipadyobhI ca tAvante brahmalokamupeyatuH / / 240 / / tatazcyutau manuSyatvaM prApyA'nimiSatAM punaH / evaM bhave tRtIye tI prApatuH padamavyayam // 241 / / iti maGgalakalazakathAnakam / / vidvadvRndamukhAsyamudraNamahaduSyamudrAdharaH, zreSThAnuSThitaduSkRtaghnatapasA barhiSThadhAmA guruH / / mohadhvAntanilIvanetrajanatAkAruNyakalpadrumaH, kalyANaM tanutAM kRtAkSavijayaH zrIdAnasUrIzvaraH / / 1 / / samAptamidaM maGgalakalaza- kathAnakam / 1. devatvam / maGgalakalaza kathAnakam / 112011
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ ||ahm // zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya nmH| ||shrii prema-bhuvanabhAnu-para-hemacaMdra sadurubhyo nmH|| zrIjaina kathAsaMgrahaH yvraajrssikthaa| jJAnopari // 1 // shriiyvraajrssi-kthaa| yAdRzaM tAdRzaM zAkhaM, paThitaM na nirrthkm| . vipadaH kaciduttAra-stAdRzAdapi jAyate // 1 // atra yavarAjarSikathAvizAlAsti purI jain-praasaadairtisundraa| jayantI sv:puriimaatm-dhndhaanysmRddhibhiH||1|| yavastatrAsti bhUpAlo, nyAyazrIkelimandiram / prajAnAM pAlako duSTA-nigRhan bhAgyabhAsuraH // 2 // gardabhillaH sutastasya, putrikA'NullikA'sti ca / dIrghapRSTho mahAmAtyo, mukhyaH sarveSu mantriSu // 3 // // 2 //
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 2 // palpa suptavAnasti, divye bhUpatirekadA / prabuddhaH prahare rAtryAH, pazcime svayameva saH // 4 // cittamadhye tadA jAtA, cintA tasyeti nizcitam / prAgbhave sukRtaM kiJcinmayA dAnAdi nirmitam // 5 // tasya prabhAvato vArddha- paryante pRthivItale / AjJA'stya'skhalitA rAjyaM mama pAlayataH sataH // 6 // kallolacapalA azvA, gajendrA jaGgamAdrivat / mama santi rathAH kAntAH zUrAzcApi padAtayaH // 7 // mama deze na durbhikSaM, ma bhayaM netayaH kvacit / nIrogAH sakalA lokAH, samRddhAH syuH suparvavat // 8 // prAgjanmasukRtAt prAptaM, rAjyamityadhunApi cet / kurve puNyaM tadA''gAmI - bhavaH syAnmama sundaram // 9 // iti cintayatastasya prabhAtasamayo'bhavat / palyaGkAdutvito rAjA, sabhAyAmupaviSTavAn / / 10 / dezAdhipatibhirmantri-janaizca vyavahAribhiH / anyairapi samantAt sa, natvA parivRtastadA / / 11 / / atrAntare samAgatya, vanapAlena bhUpatiH / mastakanyastahastena, vijJapto'vanatAtmanA // 12 // nagarAihirAyAtA, bane sadguravo'dhunA / AtmanaH padayonyasAt, pAvayanto mahItalam // 13 // meghagarjitavatkekI, zrutvA tasya giraM nRpH| cise pramudito'tyanta-maGge pulakitastathA / / 14 / / sarvAGgAbharaNaM tasmai dattvA mukuTavarjitam | kAritodghoSaNA rAjJA, nagare nijapUruSaiH // 15 // vandituM zrIgurUn sarve-rAgamyaM nagarAT bahiH / rAjA'pi yAsyati prauDha - bhAgyairevaM dinodayaH // 16 // tat zrutvA sakalo lokaH, pramodabharamAvahan / iSTaM varAjarvikathA | // 2 //
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina yvraajrssikthaa| 8. vaidyopadiSTaM ca, manyate sma nije hRdi // 17 // snAnaM kRtvA tato rAjA, divyAbharaNabhUSitaH / samAruha gaje lokaH, prasthitaH sakalaiH saha // 18 // yAcakebhyo dadaddAnaM, zAsanaM ca prabhAvayan / dharmabIjAya ___saMjAya-mAno mithyAddazAmapi // 19 // gurUNAM darzane satyA-payati sma narezvaraH / paJcamA'bhigamaM tAdRga, naucityAd pazyati kacit // 20 // vanditvA'thopaviSTo'gre, sadurUNAM bharAdhavaH / vinyaavntiibhuut-shriirobhaavbhaasurH||21|| meghagambhIranAdena, guruNA dhrmdeshnaa| prAreme dIpikAdezyA, nirvANapathadarzinI // 22 // rAjyazrIH prasaratyatra, svargazrI: kusumodayaH / mokSasaukhyaphalo dharma. kalpaburjayatAcciram // 23 // saMsAravAridhI janma-mRtyukallolasale / taM yAnapAnavavyAH , labhante bhaagyyogytH||24|| sAdhu-zrAvakayogyazca, sa hi dharmo dvidhA bhavet / tatrAdyo duSkaro'pi syAt, zIghraM nirvANakAraNam // 25 // bhujAbhyAM taraNIyo'bdhistolanIyaH surAcalaH / ekAkinApi jetavyaM, pracurArimahAbalam // 26 // cAmyaM khaDgadhArAvAM, carvaNIyAca vaalukaaH| dIkSA kaSTakarI jJeyA, dRSTAntarevamAdibhiH // 27 // dvitIyasthAnake zrAddha-dharmo'pi guruNoditaH / 'samyaktvamUlapazcANa1. sacittadambamugmanamavittamajumacaM majegataM / igasAhiuttarAsaMgaM aMjali sirasi jiNadiveza mbala prANAtipAtA satyastevAnAmaparigrahaviramaNarUpANi pacAunAni / dimbata bhogopabhogaparimANAnabaMdaNDatyAgAtmakAni nINi guNavatAni / sAmAvikadezA bakAzipIpamAtiSisaMvibhAgAlyAnivatvAre shikssaanntaani| // 3 //
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 4 // guNazikSAvratAtmakaH // 28 // gRhNanti sma janA dharma, yathAyogyaM svazaktitaH / satkSetravRSTivat pAtropadezo na mudhA bhavet // 29 // vijJaptA guravo rAjJA'trAntare vahatA mudam / rAjye nyasya sutaM dIkSAM grahISye yuSmadantike / / 30 / / guruNA kathitaM rAjan!, pramAdamiha mA kRthAH / bhAgyaiH purAkRtairevaM, sampadyante manorathAH // 31 // zirasA devazeSAvat, pratipadya gurorgirm| samAgatya pure rAjA, sutaM rAjye nyavIvizat // 32 // apatyavat prajA vatsa ! pAlanIyA tvayA sadA / prajAnurAgiNI yatra, syAttatra zrIH pativratA // 33 // dAnabhogAdibhirlakSmIH, kSIyate na mahIbhujAm / prajAsantApazApaiH sA, rakSyamANApi nazyati // 34 // anyAyaH zatruvattyAjyaH, zrayo nyAyazca mitravat / lakSmIlatA'mbude dharme, bhAvyaM yad bhavatA tvayA // 35 // madvatsAmrAjyamujjhitvA, jAte putre tvayA'pi hi / dIkSA grAhyA'nyathA rAjyaM, narakAya prajAyate // 36 / / zikSayitvaivaM putraM sva-manujJApyAkhilAH prajAH / prabhAvya zAsanaM jainaM gRhNAti sma nRpo vratam // 37 / / svarNAdristAvaduttuGgaH, pArAvArazca dustaraH / kaSTA kAryAgatiryAva-na dhIraiH pratipadyate // 38 // gardabhillanRpo'mAtyAH, paurA janapado janaH / vanditvA'ntargatAH sarve yathAjAtaM camatkRtAH / / 39 / vaiyyAvRttyarataH sArddha, guruNA viharatyasI / tapyamAnastapastIvraM yuktamevaM hi tAdRzAm // 40 // smaran paJcanamaskAraM sAraM siddhAntavAridheH / svAdhyAyamapramatto'pi na paThatyazaThaH param // 41 // guruNA yavarAjarSikathA / // 4 //
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ bvraajrssikthaa| zikSito'nyeyuH, paTha vatsa! tvamukhataH / mokSAmvadarzane netraM, tRtIyaM zrutamajinAm // 42 // tenoktaM bhagavan ! pATho, vRddhasyA yAti me nhi| yuSmatpadAvupAsIna-stapsye'haM dustaraM tpH||43|| kiyatyapi gate kAle, guruNA jJAnazAlinA / pazyatA bhAvinaM lAbha-mAdiSTaH suSTu so'nydaa||4|| vihara tvaM vizAlAyAM, pratibodhayituM sutam / anyeSAmapi tatrAsti, puNyalAbho'GginAM mahAn // 45 // gurUNAM vacanaM samyaka, zirasA pratyapAdi saH / gurvAjJA yadvidhIyeta', mukhyo mokSapathaH sa hi||46|| gurubhyaH prApya zikSA saH, vizAlA prty'thaaclt| vahataH pathi saMjAtA, cintA tasyeti cetsi||7||paattho nA''yAti me'lyo'pi, kiM putrasyopadezyate ? / upadezaM vinA'nye'pi, bodhanIyA janAH katham ? // 48 // atrAntare kharaH kazci-dArataH parato dRzam / kSipan bhakSayati kSetro-dUtaM dhAnyaM javAbhidham // 49 // taM vIkSya kSetrapAlena, gAthaikA paThitA kSaNAt / vijAterapi vidhA syAt, prAgjanmakRtakarmaNA // 50 // ApAvasI papAvasI, mama vA 'vi nirikhkhsii| lakhkhio te mayA 'bhAvo, javaM patthesi ghmaa!||51|| AkarNya sa mahAtmApi, vismitaH paThati sma tAm / amoghamAyudhaM prApta-mivAmanyata mAnase // 52 // vidyAvattAM smaranmArga, yAvadane prayAti saH / ramate samayA grAma-mekastAvacchizuvrajaH 1vidhAtavyA va pAThantaram / 3 abhipyAmo paa.| // 5 //
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH 11411 // 53 // ekenocchAlitA kASTha khaNDarUpA aNulikA ' / na sA'nyaibalakairdRSTA, pazyadbhirapi sarvataH // 54 // kRtvaikena tato gAthA, zizunA kathitA kSaNAt / prAgbhavAbhyAsato vidyA, pumAMsamanugacchati // 55 // io gayA io gayA, maggijaMtI na dIsati / ahameyaM vijANAmi, agaDe chUTA aNulliyA // 56 // sAdhunA paThitA sApi, pramodaM bahatA hRdi / paThitaM sundaraM yAdRk, tAdRg vA sakalaM sadA / / 57 / / vizAlAyAM sameti sma, kiyadbhirdivasairmuniH / kumbhakAragRhe rAtrau vasati sma samAdhinA / / 58 / / khATkArAnundiraH kurvan, paribhrAmyannitastataH / kumbhakAreNa vijJAtaH, proktA gAthA ca taM prati / / 59 / / sukumAlaga! bhaddalagA ! rattiM hINDaNasIlagA ! / bhayaM te natthi maMmUlA, dIhapiTThAu te bhayam / / 60 / / tayApi paThitA sAdhu-rmanyate sma mano'ntare / prAptA nu svargavI - cintA - ratna - kalpadrumatrayI / / 61 / atrAntare pure tatra, dIrghapRSThena mantriNA / pracchannaM svayamAnIya, svasA rAjJo'sti gopitA / / 62 / / bhUpaM kenApyupAyena, vyApAdya prAktanaM mayA / svaputro nRpatIkRtya, pariNAyyo'nayA saha / / 63 / / hRdi cintitamityAste, tena duSTena mantriNA / gRhyate nopakArairyaM durjano bhujago'pi ca / / 64 / / prasthApya sevakAn 'bhagnI, sarvatrApi vilokitaa| na labdhA bhUbhujA vetti, kArya ko hyakSasAkSikam ? / / 65 / 1 moi iti bhASAyAm / 2. bhaginI yavarAjarSikathA | // 6 //
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ yvraajrssikthaa| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 7 // mantriNA'pi zrutaM kumbha-kAragehe samAgataH / yavarAjarSirastIti, tena citte ca cintitam ||66||dustpN tapatA tena, nizcitaM jJAnamarjitam / tannAsti tapasA yanna, sAdhyate bhuvntrye||6|| nizamya mukhato'muSya, madvRttAntaM mahIbhujA / kRtAntasyAtithi: kAryaH, kuTumbasahito'pyaham // 68 // AtmIyenaiva pApena, pApI sarvatra shngkte| mantrayitvA tato gUDhe, prApto mantrI nRpaukasi // 69 // pRSTaM rAjJA'dhunA kena, hetunA yUyamAgatAH?| vijJaptaM mantriNA prApya, cchalaM deva ! nizamyatAm // 70 // vratAnaH pitA''yAsIt, kumbhakAragRhe tava / sa rAjyaM zaktibhaktibhyAM, prabhAte lAsyati dhruvam // 1 // pitA gRhNAti cedrAjyaM, mama bhaagyodystdaa| padAtIbhUya seviSye, sarvadA ttpdaambujau||72|| vadantamiti rAjAnaM, prati mantrI sma bhaavte| rAjyaM grAhyaM haThAt prAptaM, neyaM niitirydrpyte||73|| kumbhakAragRhe yAtvA, pitaraM mArayAdhunA / rAjyalakSmIstato deva !, niHzalyA bhujyatAM tvayA // 4 // manyate sma tadIyAM sa, bAcaM dhig nirvicAratAm / kulyA rAjA ca nIyete, yato yAnastato'thavA // 75 // calati sma nizIthe'pi, niHsahAyo'sibhRt nRpH| supteSu sarvalokeSu, kumbhakAragRhaM gataH / / 76 // pitA jAgarti zete vA, dvAracchidreNa bIkSate / gAthAdyA' guNitA tAvat, kSetrapAlasya sAdhunA // 7 // AdhAvasI padhAvasI, mamaM vA vi 1.kSetrapAloktA gaathaa| // 7 //
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH yvraajrssikthaa| // 8 // nirikkhsii| lakkhio te mayA bhAvo, javaM patthesi ghbhaa||1|| A-ISad Abhimukhyena vA dhAvasi AdhAvasi, prakarSeNa pRSThato vAdhAvasi pradhAvasi, mAmapica nirIkSase, lakSitaste mayA bhAva: abhiprAyo yathA yavaM yavadhAnyaM carituM prArthayasi bho grdbh!| dvitIyapakSe yavanAmAnaM rAjAnaM mArayituM bho gardabhanRpate ! prArthayasIti // 1 // zrutvA tAM cintitaM rAjJA, matpitrA jJAnamarjitam / vijJAto'hamihAyAtaH, krUraH 'pazyannitastataH // 78 // satyena yadyayaM jJAnI, tacchuddhiM vaktu me svasuH / nRpe cintayatItyanyAM, 'gAthAM vakti sma sNytH||79||io gayA io gayA, maggijjanti na diisii| ahameyaM vijANAmi, agaDe chUDhA aDoliyA (annulliyaa)||2|| ito gatA ito gatA, mRgyamANA na dRzyate, ahametad vijAnAmi agaDe' bhUmigRhe gartAyAM vA kSiptA aDolikA' (aNulliyA) undoyikA nRpatiduhitA vaa||2|| tAmAkarNya sakarNena, cintyate sma mhiibhujaa| cintitaM janako jJAtvA, pratyuttarayati sma maam||80|| candrasUryaprabhA yatra, pravezaM labhate na hi / jJAnamaskhalitaM jJAna-vatAM tatrApi sarvadA // 81 // aho! jJAnavatAM jJAna-mAdarzana samaM sdaa| pratibimbati yatrAzu, trilokI sakalApi hi // 82 // gopitA matsvasA yena, sa me duSTatamo ripuH| 1.bAlenokA gaayaa| // 8 //
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjana yvraajrssikthaa| kathAsaMgrahaH // 9 // vijJAya jJAninA pitrA, tasya nAma prakAzyatAm // 83 // 'kumbhakArakRtAM tAvada, gAthAM krmsmaagtaam| parAvartayati smAsau, mahAtmA madhuramvaniH // 84 // sukumAlaga! bhaddalagA!, rattiM hinnddnnsiilgaa!| bhayaM te natvimamUlA, dIhapiThAo te bhayaM // 3 // - mUSakasya rAjJazca zarIrasaukumAryabhAvAt sukumAraka! ityAmantraNam, pahalagatti bhadrAkRte!, rAtrau hiNDanazIlatA mUSakasya divA mAnuSAvalokanacakitatayA rAjJastu vIracaryayA rAtrI paryaTanazIlatvAt, bhayaM te tava nAsti manmUlAt mannimittAt kintu dIrghapRSThAt ekatra sarpAt aparatra tu amAtyAt te tava bhayamiti / zrutvA tAM bhUpatirdathyau, niHsImajJAnavAnmuniH / macintitaM sma jAnAti, bhanakti sma ca saMzayam // 85 // praviSTo dvAramudghATya, bhUpaH sopaashryaantre| munnabhujalaM netra-yugalena nirantaram // 86 // pitaraM saMyataM jJAna-vantaM hantumihAgatam / dhig dhig mAmiti nindan svaM, punaruktaM hRdo'ntare // 87 // muniM kSamitavAn pAda-padyavinyastamastakaH / girA prakAzayan doSAn, svasya sAdhorguNAniti // 88 // sutaH syAtkusuto loke, pitA na kupitA kvacit / padamAcaM mayA satyA-kRtaM tAvat tvayA param / / 89 // pAyito'pi payaH sarpo, viSameva vimuJcati / ahitaM tvayyapi dhyAyan, tatsamo jAtavAnaham // 90 // zatrau mitre tRNe straiNe, svarNe'zmani maNau mRdi| 1kumbhakArakRtA gaathaa| // 9 //
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 10 // mojhe bhave bhavAnasti, nirvizeSamanAH sadA // 91 // tvayA saMyamasatkalpa- dumasya kusumopamam / jJAnaM prAptaM kramAtprApyaM, phalavat paramaM padam // 92 // tava putro'pi bhUtvA'haM, duSTo jAto dhigastu mAm / pradIpajo'thavA dhUmaH, kiM na mAlinyakRdbhavet ? // 93 // evaM vadati bhUpAle, kiJcidvakti sma no muniH / maunaM hi guNakRtpuMsAM, vArttAmadhyamajAnatAm // 94 // kSamayitvA mahAtmAnamAtmaniMndAparAyaNaH / rAtrizeSaM nRpo nItvA, svAvAse nirajIgamat / / 95 / / prAcInAcalazRGgAgraM, zRGgArayati bhAsvati / dIrghapRSThagRhaM puMbhiH paritaH svairazodhayat / / 96 / / labdhA bhUmigRhe bhagnI, sarvasvamatha daNDitaH / dezAnniSkAzito mantrI, bAlakairapi dhikRtaH / / 97 / / evaM viddmbnaaptre'pkiirtikusumaakule| svAmidrohaDume kIhak, phalaM bhAvi na vedyi tat // 98 // paraH zataprasAdAnAM, pAtrIbhUyApi bharttari / yo vAJchatyahitaM kartumadhamo'tra zuno'pi saH / / 99 / / pratyayasphurajjJAnA- 'pAstagrahapatiprabham / muniM nantuM gato rAjA, rAjitazchatracAmaraiH // 100 // janatAyAM niviSTAyAM, samastAyAM yathAvidhi / yathAsthitaguNaiH stotumArebhe nRpatirmunim / / 101 / / gAthAH kathayatA svaM yanmAM tvayA ca kumantritaH / rakSitvA svaparArthAbhyAM kRtaM jJAnaM phalegrahi // 102 // guNagrAmAbhirAmastvaM, pitaH ! saMsthApayan padau / vandyAM na kuruSe tIrthI- bhavantIM kasya bhUmikAm ? // 103 // iti saMstuvatA rAjJA, saha tenAkhilairjanaiH / yathoktaM sAdhunA dharma, pramodAt pratyapadyata 'yavarAjarvikathA | // 10 //
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH yvraajrssikthaa| // 12 // // 104 // prabomyeti sutaM lokAn, prabhAvya jinazAsanam / samayA svagurUn sAdhu-vihRtya punarAgataH // 105 // kSetrapAlena bAlena, tathA kumbhakRtA sphuTam / kRtAbhirapi gAvAbhi-jarjAto'haM jJAnavAniva ||106||bhnyaaste pRthivIpIThe, ye paThanti shtthetraaH| siddhAntaM sarvadA zuddha-zraddhayA vrddhmaanyaa||107|| iti dhyAyan sadAdhIte, nirmAyaH samayaM muniH / pibantamiva pIyUSa-mAtmAnaM manyate sma ca // 108 // vinivartyAmunA lobho, vastrapAtrA sanAditaH / ekAtapatrito pyAna-svAdhyAyavinayAdiSu // 109 // svAdhyAye bahadhIte'pi, tasyecchA na nyavartata / mahatAmapi lobho hi, yavAlAbhaM pravarddhate / / 110 // taptvA tIvratapo nipIya vividhasvAdhyAyatattvAmRtaM, vaiyAvRttyaparAyaNaH pratidinaM saMsevamAno gurun / saccAritrapavitritAtmacarito bhUzuddhinIraM yavo, rAjarSirvidhinA vipadya vibudhaH svarge'bhavaddIptimAna // 111 // evaM nizamya yavarAjaRSezcaritraM, karpUradIptibharacauraguNaiH pavitram / saMsAravAridhitarItulite prayatnaM, svAdhyAyakarmaNi guNe kuru niHsapatnam // 112 // . // iti zrIjJAnopari yavarAjarSikathA smaaptaa|| samApteyaM jJAnopari yavarAjarSi kthaa| // 11 //
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ yvraajrssikthaa| // 12 //
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 1 // // ahaMm // zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH / // zrI prema-bhuvanabhAnu- padma sadgurubhyo namaH // rAjagacchIya zrImAnatuGgasUriviracitazreyAMsanAthaccaritAduddhRtam aparAjita-kathAnakam / azramaH bhramaNazrAddhavRSapoSamanISayA / kuntalacchaladUrvAlizAliskandho'vatAjjinaH // 1 // agAdyadaGkagaH khaDgI -mRgeSUdagrazrRGgatAm // vizrANayatu sa zreyaH 'zreyAMsaH' zreyasAM nidhiH // 2 // jayantItyasti nagarI jayantI svaH purIM zriyA / tatrAsti bhUmiSu sthAmA' vijayI jayazekharaH // 3 // tasya cAsti mahAdevI nAmato guNasundarI / tayoryAnti sukhamayA divasA devayoriva // 4 // sAnyadA phalitaM cUtaM svapne prekSya vyabudhyata / Akhyacca rAjJe sa prAha suputraste bhaviSyati // 5 // vinItAtmA sa rAjyasya 1 balavAn / aparAjita kathAnakam / // 1 //
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 2 // dhaureyazva bhaviSyati / evamastviti sA procya zakunagranthimAdade / / 6 / / tasthau ca jAgratI devagurusmRtiparAyaNA / prabhAtasamaye cetyapAThInmaGgalapAThakaH / / 7 / / sUryodaye'dhunA deva ! yayurAzAH prakAzyatAm / tatkalpAni kAryANi kuru samprati bhUpate ! // 8 // dadhyau nRpaH priyAsvapnasambaddhaM bandino vacaH / kRtvAtha nityakRtyAnyAjuhAva svapnapAThakAn / / 9 / / bahumAnena sanmAnya tebhyaH svapnaM nyavedayat / te prAhurbhavitA deva ! sutaH sarvaguNairyutaH // 10 // tathAhi tyAgavAn bhogI gambhIro vinayI nayI / zUro vIro mahAdharmI paropakAraNodyataH // 11 // tAnAha nRpatistuSTo gajAzvavasanaM vasu / yadgrahItumahorAtrAt kSamA gRhNIta tat svayam // 12 // tairUce vitarasyuccairyadevaM deva ! naH prati / bhaviSyataH sutasyAnusAratastadiyaM matiH / / 13 / / ratnagarbheva devI tadgarbharatnamapAlayat / abhUcca tatprabhAveNa vallabhA bhUbhujo'dhikam / / 14 / / apUrayannRprastasyA dauhRdaM dhRtasauhRdam / samaye paripUrNe ca sutaratnamasaudasau / / 15 / / nRtyadvilAsinIvargatruTyanmuktAkalApakam / AnandakandalIkandaM varddhApanamajAyata / / 16 / / mAsyatIte'sya bAlasya nAma cakre'parAjitaH / na parAjeSyate kenApyayamitthaM dadhannRpaH // 17 // dhAtrIbhiH paJcabhirlAlyamAno'varddhiSTa sa kramAt / kalAcAryAdakalayatsa kalAH sakalA api // 18 // atha tAruNyabhAjo'sya dRSTirdvadhApi vistRtA / vikrameNa samaM vakSaHsthalaM vipulatAM zritam / / 19 / / avarddhata aparAjita kathAnakam / // 2 //
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 3 // balaM bAhorutsAhena sahAdhikam / dadhuraGgAni lAlityaM bhAratyAH kalayA saha // 20 // samaM janAnurAgeNa rAgo'bhUtkarayorapi / vivekena sahollAsaM dehakAntiravApa ca // 21 // kalAkalApakalitaH surUpo vinayAnvitaH / janAnAmapi jajJe sa priyo janikRto yathA / / 22 / / pANigrahaNayogyaM taM matvA praiSInnarAdhipaH / pradhAnAnsarvadezeSu nRpakanyA nirIkSitum // 23 // kumArastu parijane satyapyAdezakAriNi / AdezaM kurute pitroH svayaM vinayato drutam // 24 // anyadAvAhakeliM' sa gato vAhAna' vAhayat / jAtazramazca kaMkellitaru' mUlamupAvizat // 25 // tatra tiSThati bhUpAlasute reNubharo'sphurat / tasminsasambhrame vAdyaravo'bhUcca zravo'tithiH // 26 // paracakraM sametIti bahirvAsI jano'khilaH / antarvizanna mAti sma gopureSu pRthuSvapi // 27 // nRpo'pi tumulaM zrutvA'pRcchadAsannapUruSAn / tebhyo jJAtArivRttAnto yAtrAbherImavAdayat // 28 // DUce ca sajjatAM sainyaM caturaGgamapi kSaNAt / AkAryatAM kumArazca tvaritaM vAhakelitaH // 29 // taM muktvAtra yathA zatrUn jetuM yAmo vayaM svayam / sainyaM sajjamabhUdAgAtpradhAnazcAparAjitam // 30 // sa prAhAhvayate devaH svayaM ripuraNonmukhaH / DUce cAdRSTayuddho'si tanna stheyaM yudhi tvayA // 31 // kumAraH prAha tAtasyAdezaH zirasi me 1 agrakrIDAm / 2 anvAn / 3. azokatarumUle / aparAjita kathAnakam / // 3 //
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ dil UUL TIL zrIjaina kathAsaMgrahaH OIL aparAjita kthaankm| // 4 // sadA / tathApyenamavinayaM tAta: sahatu matkRtam // 32 // kathaM ca mayi satyUrje yorbu tAtasya yujyte|| tvayAna dRSTaM prAk yuddhaM tAtapAdA yadAdizan ||33||ttr vijJapyamIdRkSaM jJAyate dRSTameva kim / adRSTamapi yadgranthabalena jJAyate'khilam // 34 // mamAtra 'janyayAtrAyAM tAtapAdaprasAdataH / karagrahaH kumArasya bhaviSyati jayazriyAH // 35 ||gtvaa vijJapyatAM tAto mama sAhAyyahetave / na praheyA camUrdhvAntadhvaMse'ruNasakho halam // 36 // pradhAneneti vijJapte nRpastoSAdabhASata / jJAyate mama putro yadIdRk cittaM shishorpi|| 37 // pradhAnA: procire yuktaM siMhaH siMhasya nndnH| ravirevaraverbimbaM kalpadruzca tdaarH||38|| nRpaH prAha kumAreNa niSiddhApi ptaakinii| preSyatAM vAtanunno hi vahirdahati kAnanam // 39 // cakravyUhaM kumAro'tha vinidhAya svacakragam / sammukhaH paracakrasyAjani cakradharaprabhaH // 40 // tadAnoduSitaM varyavarmaNyasya vapurmamau / utsAho dviguNazcAsItsphurite dkssinne'kssinni||41|| dRzyate kevalaM dIpyamAnamAyudhamaNDalam / patAkAH pavamAnena kampamAnAca srvtH||42|| itazca vijayo nAma pradhAnaH prahitaH puraa| jayazekhararAjena parasainyAtsa Agamat // 43 // apRcchacca balamidaM kimartha samanahata / kazcAtra sainyanAtho'sti prAhako'tha mahApumAn // 44 // Agacchato'sya sainyasyAdaH sainyaM praguNIkRtam 1 balavati // 2 yuddhayAtrAyAm / 3 senaa| 4. romAJcitam / 1 - - . 1 10 - - . 1 - - . .
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjena kathAsaMgrahaH 11411 / senAnIzca kumAro'tra tArakasyeva saMyati' // 45 // sa smitvAha kumAraH kva taM ca vetrI nyavedayat / 'kumArAya tadAdezAdvetriNAtha pravezitaH / / 46 / / sa ca praNamya sASTAGgaM niviSTo dApitAsane / kumArastaM smitamukhaM vIkSya citte vyacintayat // 47 // mukhazrIrasya duHsAdhasAdhitasvAmikAryatAm / nivedayati nedRkSA mukhazrIryadanehasi // 48 // dhyAtvetyAha kuto yUyamAgatAH kaH sametyayam / sa provAca kumArasya jayazrIrnAmataH priyA / / 49 / / etasyA ata evAhaM sainyAdasmi samAgataH / kumAraH prAha no hAsyavelA vada yathAtatham / / 50 / / sa prAha devapAdAnAM kathaM vijJapyate'nyathA / kumAreNa kathamiti prokte sa prAha sammadAt / / 51 / / AdiSTo'haM purA deva pAdaistvadanurUpakAH / kanyA nirIkSituM tAMzca sarvatrApi gaveSitAH / / 52 / / citrasthitabhavadrUpasadRzI kvApi tAsu na / nagare'thAgamamahaM nAmataH kusumAkare // 53 // kSatrAvataMsakusumAvataMsasya mahIpateH / kusumazrImahAdevIkukSijeyaM sutAdbhutA // 54 // anyadA ca samAgacchatsurabhiH surabhiH sumaiH / yatra niryAnti caJcarya: ' samaM virahijIvitaiH // 55 // janena rAi sArdhaM baddhaspardhairivAdhikam / kiMzukairapi puSpeSu rAgo nItaH prakAzatAm // 56 // dolanti yatra dolA ca cittAni ca viyoginAm / tapanti yatra pAnthastrImanAMsi raviNA saha // 57 // vilAsaiH zrImatAM sAdha 1. yuddhe / 2. pramarthaH / Statisti aparAjita kathAnakam / 11411
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ aparAjita kthaankm| kavAsagrahaH // 6 // varddhante yatra vAsarAH / jAtA virahiNIduHkhaM nirIkSyaiva nizAH kRshaaH||58|| tataH paurajano gauramukhaH sarva: smrotsve| acalatkAJcanA kalpakalpanAsthiritekSaNaH // 59 // sA kumAryapyanAhAryarUpA' bhuupaalnndnaa| yAntI madanapUjArthaM nirakSyata tadA mayA // 60 // cintitaM ca dalaizcakre yaiH kumAro'parAjitaH / taireva vidhinA manye seyaM susadRzI ttH|| 61 // saMyogo vikrameNeva kumAreNa samaM tataH / asyA jayazriyaH kartumucitaH pratibhAti me / / 62 // dhyAtvetyahi dvitIyasmin yuSmadudvAhahetave / rAjJaH kanyA mayAyAci sa prAheti susundaram // 63 // paraM purApyasau kanyA yAcitA bahubhirnRpaiH / darzayitvA kumArANAM pratirUpANi me'grtH||64|| ekasyApi para rUpamasyA na pratibhAsitam / tattvaM rUpaM kumArasya darzayA''nItamasti cet // 65 // mayAtha prAk sahAnItaM citrasthaM citrkaarite| cidrUpa! darzitaM rUpamApa bhUpastato mudam // 66 // praiSItkanyAntike tasyAH pazyantyAstaca tatkSaNAt / samaM rUpamarUpasya zarAzca prAvizan hRdi // 67 // ya eva ratnavalayA dRDhAH prAg darzane'bhavan / tvatsaGgacintAdaurbalyAtta eva glathatAmaguH // 68 // kSaNaM paricitenApi tvadrUpeNa vazIkRtA / sA darzanarasAdaujjhanidrAM cirskhiimpi||69|| ahorAtraM tayAlokya nijaH proce skhiijnH| kalye ratipateH . 1. svarNAbhUSaNam / 2. akRtrimruupaa| DIDIDICICICIDIDIDIDI // 6 //
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - THI-III-II - - aparAjita kthaankm| - II-III-11-1-1. -I-III-II-IIIIIL pUjAphalametanmayApyata // 70 // ambAmukhena vijJaptastAtaH zaGketi me hRdi / pratibimbasamaM bimbamasti vA nAsti vaadbhutm||71|| tAtAdezena tadahaM svayaM gtvaavlokye| preSitA ca nRpeNaiSA pradhAnapuruSaiH saha ||72||prhitN caturaGgaM ca sainyametattayA sh| pathasthAnyanRpavyUhapratyUhavyUhanAzanam / / 73 // yadyasyAstatra yAtAyAH kumAraH prtibhaaste| kAraNIyaM tataH pANigrahaNaM kRtvistrm||74 / labdhAdezAH pradhAnAste tata eva smaagtaaH| sammana yatA satyaM sA jayazrI: smaagtaa||75|| visarjayata tabyamADambaramazeSakam / naiva yAvadihAdyApi kanyAsainyaM sameti tat / / 76 // visRjya balasannAhaM kumAraH sthAnamAgamat / janaM saMsthApayAmAsa bAhyaM cArakSyapUruSaiH / / 77 // nRpaH kanyAgamodante vijayena nivedite / taM dezanAyakaM cakre prasAdavizadAnanaH // 78 // kanyAsainyasya cAvAsasthAnakAni nyadhApayat / pradhAnAnsammukhAnpreSya sarvamAtithyamAtanot // 79 // anyadA ca tadAvAsasamIpenAparAjitaH / ibhArUDho vrajan rgtturnggmcmuuvRtH||80|| zubhan zubhrAtapatreNa vIjyamAnazca cAmaraiH / akhaNDacaNDadordaNDamaNDalAdhipamaNDitaH // 81 // virAjamAno nepthychaayyaatiivtiivryaa| tasyA dRSTisudhAvRSTirajAyata kumaartH||82|| (tribhirvizeSakam) acintayacca 1. gcchtaa| // 7 //
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ ta aparAjita kthaankm| sA saiva navaH ko'pi manobhavaH / ekena guNakANDena jagajjayati yo'khilam // 83 // vizvamAnyA smarasyAjJA kumAreNApi maanitaa| dadhyau ca bhUtale svrgvrnniniivrnnikaasko||44|| kanyayA svapradhAnAnAM purato'tha niveditm| citrakRdrUpatazcitrakRdrUpaM bhuupjnmnH|| 85||prdhaanaiH sumuhUrte'tha vijJapto jayazekharaH / devAparAjitasyeyaM jayazrIrucitA priyaa||86|| tadIyavacanaM sadyaH pratipadya prmodvt| gaNakairgaNayAmAsa sulagnaM jagatIpatiH / / 87 // tyaktAnyakRtyo bhUpasyAdezAttasyAH paricchadaH / ekAgracittaH samabhUtpANigrahaNakarmasu // 88 // nRpasya parivArasya kumArasya jayazriyaH / vAsarAste prayAnti sma prmodbhrbhaasuraaH||89|| vAsare'tha vivAhasya tUryanAde prsrpti| dIyamAneSu dAneSu kriyamANe ca maGgale // 90 // niHpratyUho vivAho yadyanayoH syAttato varam / dRgdoSo bhavitA tathyaM jalpatyevaM jano mitha: // 91 // vivAhavedikAmadhye sthite'pi ca vdhuuvre| vAtAhato dIpa iva kumAro'dRzyatAmagAt // 12 // atha vismayazokAnAmabhavaddhAjanaM janaH / cakranda rAjaputrI tu daivopAlambhagarbhitam // 13 // viprayogaM dadAnena kumAreNa samaM mama / kRtAnta ! kiM tvayA prApi pIyUSe kSipatA viSam // 94 // - 'vaidheyo'si vidhe! sRSTvA tAdRzaM haran / nirdayo vajraduSTacaritazca tvameva hi // 15 // hA prANanAtha ! 1muurkhH| // 8 //
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 9 // kalpadrostava dUre'stu me phlm| na pANipallavo'pyApi mayakA mandabhAgyayA / / 96 / / kiM ca priya ! * mAkhyAhi sunyasto'pi mayA hRdi / tasminnasphuTite nAtha ! sahasA nirgataH katham ? // 97 // vilapantIti sA bADhaM mUrcchitA bhuutle'ptt| upacAraizca bahubhiH punarjajJe sacetanA // 98 // uvAca virahe patyurjvalanaH zaraNaM mama / yaduttamakulastrINAmidamevocitaM bhavet // 99 // nRpo jagAda mA khedaM kuru vatse ! yatastava / na pANigrahaNaM tena yogyatAstyapare vare // 100 // sA prAha tAtapAdAnAM vaktuM naitaddhi saGgatam / vyavahAro hyayaM bhartA sa tu yo mAnito hRdi / 101 / / tanme sa eva zaraNamathavAsau hutAzanaH / alaM kAlavilambena yaddUre yAti vaH sutaH // 102 // kathaM nivartanIyeyamityArttamansostadA / nRpadevyorvisasmAra duHkhaM sutaviyogajam / / 103 // nRpo jayazriyaM prAha vatse ! mama nidezataH / mAsamekaM pratIkSasva yathA zuddhiM vidhAye // 104 // durgrahAbhigrahA tasthau sApi devyapi duHkhataH / nRpastvakArayat zuddhiM sarvatra preSya sAdinaH / / 105 / / AghoSaNA narendreNa purImadhye'pi kAritA / kumArazuddhayAkhyAtre svarAjyasyArdhaM dadAmyaham / / 106 / / pradhAnagamanAjjJAtodantaH kanyApitApi hi / sarvatrAzodhayatpreSya sAdino'navasAdinaH // 107 // tatpitrorubhayatrApi tyaktarAjyAGgakAryayoH / kalpakalpA dinA yAnti duHkhasAmrAjyazAlinoH // 108 // triMzattame dine kanyA prAha pUrNo'dhunAvadhiH / tadAdizata yenAhaM karomi svasamIhitam // 109 // aparAjita kathAnakam / // 9 //
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ - i III - -i - -. - -. aparAjita kthaankm| - - . L -il-il-il- - ++ - + - - - - -. IDIOICICICICIDIDIDI - -. - -. - -. - -. pratIkSasva caturyAmImityuktvA sA sthirIkRtA / sambodhayitumArabdhA na cAbudhyatkathaJcana // 110 // tasyAM kRtopavAsAyAmakhilo'pi purIjanaH / citralikhitavajajJe srvkaaryvivrjitH||111|| sAutha sAyaM vazArUDhA vAryamANApi bhUbhujA / suvarNavRSTiM kurvANA pUrNacandramukhaprabhA // 112 / / svasainyakRtamAkrandaM samakAlaMca shrRnnvtii| jaGgamaM tIrthameSeti zlAghyamAnA skhiijnaiH||113|| saGgamo dayitenAsyA asmacchIlena jAyatAm / itthamAzAsyamAnoccairvRddhastrIbhiH pade pade // 114 / / pauralokakRtAndevopAlambhAnapi shrRnnvtii| rAjJAnugamyamAnA sA nirgatA nagarAhiH // 115 // (caturbhiH kalApakam) tayA gatvA nadItIrthe citA cndndaarubhiH| kAritA jvlnjvaalaamaalaabhirtidaarunnaa||116|| candanAgarudArUtthavahnicihnaprasarpaNAt / vAsyante sma dizastasyA yazaseva smnttH||117|| kumAryaca sphuradvAmacakSuzcitte vyacintayat / abhUda dhruvaM samAsannaH prastAva: priyasaGgame // 118 // tadA ca taraNistAdRgasamaJjasamIkSitum / akSamo'stAdrigo vArDoM jhampAM dAtuM pracakrame / / 119 // citAhutAzanajvAlAmAlAbhItA ivAbhitaH / anumuH tu zikhariNAM tu zikharANi vihaGgamAH // 120 // dRSTvA janasya duHkhaughaM duHkhitAyA namaHzriyaH / sandhyArAgamiSAnmanye hRdayaM sahasA'sphuTat / / 121 // - -. - -. - -. - -. - -. IDIDIINITIOTINI Tattoo - -. - -. - -. - -. - -. . - // 10 //
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ aparAjita kthaankm| vadhUrgajavadhUpRSTottIrNA zvazurayoH padau / natvA vyajijJapanmaulisammIlitakaradvayA // 122 // mayA zrIpUjyapAdAnAM yatkiJcidvipriyaM kRtam / kularUpadhanamadaiH pramAdAdatha cApalAt // 123 // lobhakaitavabAlyaizca tatkSamyaM sarvameva me / pUjyapAdAbjabhRGgItvabhAgyaM nAbhUciraM mama // 124 // nirguNApyapaguNyApi bhavAntaragatApi hi / nijanandanabhAryeti smaryAhaM pUjitakramaiH // 125 // zrutveti vacanaM tasyAH karuNaM vinyaanvitm| dhairyavRttiM vimucyoccaiH pUccakAra dharAdhavaH // 126 / / athaikahelayA sarvajanAkrande smutthite| vanadevyopi cakranduH pratizabdApadezataH // 127 // uvAha vAhinI netrAmbubhistatra camUkRtaiH / atidhIrairapi tadA kaiH kairna ruditaM naraiH // 128 // sA prAha vahnibhagavan ! sAhasasyAsya cetphlm| asti tatparaloke'pi bhuuyaaddhrtaapraajitH||129|| ityuktvA tri:pradakSiNya vahiM yAvattadantare / jhampAM dadAti sA tAvatkazcittatrAgamannaraH // 130 // sa ca khaDgakaraH prAha sAhasenAmunA kRtam / pitrorAjJAsti te jhampAM yadi datse hutAzane // 131 // dhUmena vadanaM tasyAH so'pazyannAha kA zubhe! / tvaM kasya hetave caivaM sAhasaMca vybsysi||132|| kuzalyasti samaM devyA devaH zrIjayazekharaH / yA cAgatA kumAryAsIdiha sAbhUtkathaM shubhaa||133|| pitrAjJAyantritA sAtha virmyaanlpaattH| tasyAnanamapazyantI prakAzaM dvessbhaavtH||134|| madIyaprastutArthasya ko'yaM vighnakRdAMgamat / hRdaye cintayantIti tasyAkhyAtuM // 11 //
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ - zrIjaina kathAsaMgrahaH aparAjita kthaankm| - - // 12 // pracakrame // 135 // yA pRSTA bhavatA sAhaM kumArArthe kromydH| taM nRratnaM vinA tAta: kuzalI saparicchadaH // 136 // vadantyeti tayA mukte mahati kranditasvare / harSakhedayuto dadhyo kumAro nijamAnase // 137 // kRte me kSaNadRSTasya sumakomalayAnayA / sahasA sarvamujjhitvAtmA tulAgre niyojitaH // 138 // tatkiJcihuSkarasyAsyAH sukRtasya karomyaham / tadasyA na bhaviSyAmi kadAcana parAGmukhaH // 139 // iyaM campakamAlaiva labdhA devaprasAdataH / amlAnA premasaurabhyA sadA vasatu me hRdi / / 140||dhyaatveti 'tAmuvAcAyaM yasyArthe mRglocne!| karoSyevaM na taM dRSTamupalakSayase'pi hi // 141 // zrutvetyasyA vismitAyAH sphUrtyAbhUtsadharo'dharaH / dadhyau kimeSa vaktIdaM kiM ca sphurati me'dharaH // 142 // tadA darzayitumiva kumAramukhakairavam / netranIlotpalasyAsyAdraSTuM vismeratAmiva // 143 // tApitAni tadaGgAni siJcanniva sudhaarsaiH| sudhArucirudiyAya tasyAH saha mukhshriyaa||144|| (yugmam) kumAramukhacandraM ca nistandraM cndrrocissaa| vIkSya kaNThe vilagyApi muktakaNThaM ruroda saa||145 // AzvAsitA ca teneyaM taistairmadhUrabhASitaiH / samagraM galituM lagnaM duHkhaM svedAmbhasA samam // 146 // rasau vijRmbhitau tulyameva premapramodayoH / aGgatApamanastApAvatItau samameva tat // 147 // aGgAni ca praphullAni nayanendIvaraiH 1 divyaparIkSAyAM / 2. netrakamalaiH / . -in -. - -. . - - . . ILUPUIDULUID - - . . - -. . - . -. // 12 //
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH aparAjita kthaankm| // 13 // sh| asphuracca zarIre zrI: 'pulakena saha kSaNAt // 148 // atha tasyA dRDhAzleSavAmanIbhUtavakSasaH / yatkiJcana sukhaM jAtaM tatsvarge'pi sudurlabham // 149 // sAkSIkRtya tamevAgniM tAbhyAM cittotsavAttataH / gAndharveNa vivAhena vidadhe pANipIDanam // 150 // tathA kathaJcana tayormIlitau paannipllvau| aviyuktau yathAkAmakalambaiH' kilitAviva // 151 // sAtha prAha priyatama ! pauralokena sNyutau| madIyena ca sainyena bahvAkrandaparizramAt // 152 // tvadIyena viyogena samAnena ca krmnnaa|ststttinyaasttte bAda devo devI ca duHkhitau||153|| kasyApyatra tu nAgantumadAyi zapapUrvakam / nirvighnaM prastutaM kArya mayAbhilaSamANayA // 154 // tadvaH samucitaM kartuM mudaM pitroH svadarzanAt / kumAro'tha puraskRtya tAmagAttatra vittamaH // 155 // Agacchantau ca tau vIkSya jano'zlAghata tatpriyAm / tathA''karNayatastasya prema dviguNatAM gtm||156 // kumAramAgataM vIkSya pratIhArastayAnvitam / rAjJe vyajJapayatso'pi zIghrametya nanAma tam // 157 // nirantarAzrudhArAbhirArAt pitRpadadvayam / asikta sa tathA tApo yathA mUlAvyalIyata // 158 // nRpo'pi tanayaM prekSya jAtAnandAzrubindubhiH / prahvIcakre kumArAya dAtuM muktAlatAmiva / / 159 / / devImAyAgatAM tatrotkaNThayA praNanAma saH / 1.harSeNa / 2. kAmabANaiH / 3. zapathapUrvakam / 4. paNDitapravaraH / - - - - - ---D - ---III-IIAnAnAnAnA. - - - - IDIDIE - // 13 //
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 14 // tatpAdAmbujayorveNImalizreNImivAdadhat // 160 // pramodenAnuTanmAtuH sarvAH kaJcukasandhayaH / DU nandanaM puNyairyuvAM me koTivatsarIm // 169 // janaM zeSamazeSaM ca kumAro vIkSya sAdaram / Asanno nyaSadadrAjJo narmazIrSaH kRtAJjaliH // 162 // pitroH priyAyA lokAnAM smerairnayanavArijaiH / kumArasyAJcitAGgasya' zobhA kApyadbhutAbhavat / / 163 / / AnakhAgraM zikhAgraM ca kumAraM vIkSya bhUpatiH / uvAca svAgataM vatsa ! sa proce darzanena vaH // 164 // pazyatAM kva gato'si tvaM kutazcAgAttavAdbhutam / caritaM bhAti me so'tha provAca racitAJjaliH // 165 // devasyaiva prasAdo'yaM pazya nimbo'pi pUjyate / janairyattasya sA sambhAvanA dinakRtA kRtA // 166 // devAvadhAryatAM vItaM sarva vijJapaye yathA / kvApi kenApi nIto'hamiti jAnAmi nAditaH // 167 // prAtastvArAmamadhyasthaprAsAde saptabhUmike / vibuddho'drAkSamAtmAnaM dolApalyaGkazAyinam / / 168 / / nivizyAhaM tato dadhyau kva puraM me pitA kva ca / kvAmbA ca kvaM ca sA kanyA kva meM parijano'khilaH ? / / 169 / / svapno'yamindrajAlaM vA kiM vA me'sau matibhramaH / svargo'yaM nAgaloko vA yAvaddhyAyAmyado hRdi // 170 // tAvad dvAstoraNastambhazIrSAbhyAM bAlike ubhe / avatIrNe ratnamaye mama vismayadAyike 1. prazaMsitAGgasya / aparAjita kathAnakam / // 14 //
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - - ta - zrIjaina kathAsaMgrahaH aparAjita kthaankm| - - - // 15 // - - - . - -. - -. - -. - -. -I-III-II- II-ICIAL - -. - - . - -. - -. - -. . // 171 // sugandhasarasasvacchavArimANikyakumbhamRt / tayorekA'parA pANau darpaNaM dadhatI punaH // 172 // te vIkSya svarvadhUtulye vismito yAvadasmyaham / tAvadAdyA samAgatya prAha prakSAlyatAM mukham // 173 // tathA kRte mayAdarzamaparA me samarpayat / yAvadvIkSye mukhaM tAvat zruto jayajayadhvaniH // 174 // pRSTA kalasahastAtha kuta eSa jayadhvaniH ? / soce potanabhUnetRjayasiMhasya nandanA // 175 // jayasundarInAmAsau kanyA nityaM sameti ca / prAsAdasthAM satyagiraM devIM nantuM priyaGkarIm // ,176 // (yugmam) asau varArthinI sandhyAtraye'pi kurutetarAm / vINAyA vAdanamiti SaNmAsA vyaticakramuH // 177 // tadbhaktituSTayA devyA''vayorAdiSTamityatha / sandhyAyA samaye yAta jayantyAM javato' yuvAm // 178 // vivAhavedikAmadhyAdajAte pANipIDane / iha cAnayataM vegAtkumAramaparAjitam // 179 // yato nRpAgrato daivajJenAstIdaM niveditam / ya: palyaGkamalaGkartA yuSmadudyAnasaudhagam // 180 // nibaddhakaraNo yazca vinayaM putrikAkRtam / prapanno prathamA tasya gRhiNIyaM bhaviSyati // 181 // (yugmam) tadAvAbhyAM hRto'si tvaM zaktyA sundara ! divyyaa| zrute tatkathitaM yAvadarpayAmi na drpnnm||182|| tAvattatraiva samprAptA sahasA jysundrii| pAJcAlIcaritaM vIkSya smerAkSI sA vyacintayat // 183 // tannAsti yadbhave na syAditi 1.vegtH| // 15 //
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ WILI . -. -. IIDIDII DI - - - zrIjaina kathAsaMgrahaH UU aparAjita kthaankm| I L -I // 16 // -I I 1 satyavaco'bhavat / vinayaM kurvate kvApi putrikA: kimacetanA: ? // 184 // deva evAyamIdRkSaM rUpaM maryeSu no ytH| dhyAyantI vyuditA tAbhyAM mA sundari! vikalpaya / / 185 / / varo'yaM tuSTayA devyA''nAyitastava hetve| aparAjitanAmAyaM sAtha hrImantharAbhavat / / 186 / / 'diSTijJAdiSTamasmArSInmayAtha nijamAnanam / nirIkSyArpita Adarza putrike sthAnakaM gate // 187 / / tatazca jayasundaryA sakarpUraM mamArpitam / tAmbUlaM kaNThato nyastA kaNThe me 'vanamAlikA // 188 // tAmbUlArddha mayA dattvA tasyAH kaNThe svakaNThataH / nyastA muktAvalI soce veSaH pariNayocitaH // 189 / / kimeSa vo mayA khyAte vRttAnte divyvaassii| AnAyya sArpayanmahyaM mayA parihite ca te||190 / / tayoce ca savinayaM jano'yaM nikhilo'pi vaH / tataH kArya yatkimapi tdaadeshymsNshym||191 / / yauSmAkaM darzanaM prApi duSprApyaM yatprasAdataH / tAM devImarcaye gatvA yadyAdezaH prjaayte||192|| smitvA mayoce sA pUjyA mamApi tava darzanAt / sA prAha yUyaM yadyeta kRtArthA tdbhvaamyhm||193|| tataH purassarastasyAzcalitaH sApi pRsstthtH| katicicceTikAyuktAzcebhAdyaM tu bahiH sthitam // 194 // mayA tayA ca gatvAtha bahudravyaiH sugandhibhiH / hasantIva vadantIvArcitA devI priyaGkarA // 195 // vijJaptA ca mayA devi! tvayA kArya priyaGkari ! / kuzalaM tAtapAdAnAM mAtuH putryAzca 1. jyotirvit / 2. AjAnulambinI mAlA sarvartukusumojjvalA / madhye sthUlakadambAbyA vanamAleti kiirtitaa| - - -1 I DIDIDIDIDIDIDIDI. DTDIQDUD - - - Taalaa - - - EEEEE // 16 // - +
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH aparAjita kthaankm| II- - . - // 17 // . -. -. - -. - -. -. -. -II-III-IIInAnAnAnAnAnAnA. III-II-III-IIIII-III-III) -. -. -. -. -. -. -. - : . bhuupteH|| 196 // tayAtha vAditA vINA ynmaadhuryaadvidhurdivaa| nodeti cintayannevaM mA me yAtu mRgo'taH .. // 197 // tatastayA sahaivAhamAgamaM taMtra mandire / kiJcinmuktvA parijanaM sA nijAvAsamAsadat // 198 // sA''khyadvRttAntamambAyAH sA rAjJe so'tha vismitaH / praiSIdogopabhogAGgAnyakhilAni kate mama // 199 // gaNakairgaNite lagne sAmagrI viddhe'khilaa| vyAhRtAH svajanA bhUpAH pradhAnAnpreSya sarvataH // 20 // sumuhUrte'tha milite rAjake nijke'khile| sarvAnandamayaM jajJe pANigrahaNamaddhatam // 201 // rAjJASTAdazakoTyo me'STApadasya zataM gajAH / dazalakSAsturaGgANAM dattAzca karamocane / 202 // sarvatra svanarAnmuktA'nAkhyAya nizi nirgataH / tvayA khedo na dhAryo'hameSyAmi katithaidinaiH // 203 // bhittau varNA likhitveti kastUryA karavAlabhRt / ayaiva calita: prAptaH samilAyugayogavat / / 204 / / yadyadya tAta nAyAmi tajjIvantI snuSA navaH / niyamena bhavettena rAdhAvedha ivAbhavat / / 205 // atha vatsAbhijA to'si kulavAn vadatA mediniibhujaa| romAJcitazarIreNApleSe gADhaM svanandanaH // 206 // santoSajAgaraM kRtvA nizi bhAnUdaye tataH / Arohya sindhuraskandhe dharaNIzo vadhUvaram // 207 // akArayatpurasyAntaHpravezakamahotsavam / vardhApanAni jAtAni parito'pi purAntarA / / 208 // 1. suvarNasya / 2. katipayaiH / 3. kulavAn 4. hastinaH sknthe| -. -. -. - . III-nAnAsAnAtinA. - . -. -. - . // 17 //
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH - . - . -. ITal II-IDIDIDIDIDI -. -. -. aparAjita kthaankm| AnetuM prahitA rAjJA pradhAnA jayasundarIm / mudAM kumAranAmAGko samarNya prAbhRtAni ca // 209 // te dvA:sthAveditA natvA rAjJaH prAbhRtamArpayan / asamAnaM ca sanmAnaM tenApi vidadhe mudA // 210 // pradhAnairjayasundaryA mudrAratnaM samarpitam / sA nyAsthadaGgulau vipralambhatApApahAri tat // 211 // tadA kathamanAkhyAya kumAro'gAditi svayam / rAjJA pRSTe nijagadurvRttAntamakhilaM ca te|| 212 // nRpaH provAca no bhittau varNAH syurlikhitA ydi| tadasyA api sandeho'bhaviSyat jIvitaM prati ||213||svrnnkottiN tatastebhyaH prasAdena dadau nRpaH / tuSTyA ca kumAryA te ninthire nijamandire // 214 // punaH punarviyogAgnitApanirvApaNauSadham / apRcchatsA kumArasyodantaM zrutisudhArasam // 215 // sAtha svatAtAnujJAtAzvebhAdyAdAya tairyutaa| kramAgatA patipuraMjayantIrUpataH suriiH||216 / / ratiprItisadRkSAbhyAM tAbhyAM yukto'parAjitaH / kumAro'bhimukhaM tasthau rUpeNa viSamAyudhaH // 217 / / anyadA prabalo dAhajvaro devyA ajAyata / tyaktAnyakRtyo bhUpAlastacikitsAmakArayat / / 218 // na ko'pyasya pratIkAraM cakre dezAntarA bhiSak / uvAca bahirudyAne'dhiSThite dRviSAhinA // 219 // asti vApI tadudbhUtairambhojai: 'sastare kRte / dAhopazamitA bhUpastatazcintAturo'bhavat / / 220 / (yugmam) kastatra 1. vipralambho-viyogaH tasya taapaaphaari| 2. zayane / // 18 // -. // 18 // -. DIDI -. .
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH aparAjita kthaankm| // 19 // pravizejjIvannirgacchetkastato vanAt / na ca svena pareNApi kAryametatprasAdhyate // 221 // tadA''yAtaH kumArastaM nataH zyAmamukhacchavim / vIkSyApRcchannRpo'pyAkhyadathovAcAparAjitaH // 222 // cennAnayAmi padyAni tannAhaM tanayopi vaH / nRpaH provAca duHkhAgniM mA jvAlaya vadanniti // 223 // rAjyazrIyamanAthAM mA kuru vatsa ! suto'vadat / jIvantaM tAta ! manye svaM mAturAturatAhateH / / 224 // prANA bhave bhave'pi syurna tAta ! samayastvayam / tato yahurlabhaM tatra yatnaH kAryoM mniissinnaa|| 225 // prANAnambAM dadau mahyaM tsyaitaaNshcedddaamyhm| tataH kiJcitkRtaM me syAdatha dadhyau dharAdhipaH // 226 / / nirbandho ruciro nAsya dhyAtveti svAGgarakSakAn / zatAni paJcazo'muJcadamuJca parirakSitum / / 227 // tena te bhojitAH snigdhaM ghRtapUrAdibhojanam / atIva teSu nidrANeSvapadvAreNa niryayau // 228 // vidyudakSiptakaraNAdvapramullaGadhya so'gamat / udyAnasyAntike dadhyau pratIkSe'rkodayAvadhi // 229 // kumArasAhasaM draSTumivodite divaakre| smaranpaJcanamaskAramudyAnamavizacca saH // 230 // tadIyapuNyamAhAtmyAt dRgviSo nirviSo'bhavat / vanadevIkezapAza iva dRSTazca tena saH // 231 // dIrghikAyAstataH padyairdIrghapRSThaH sa pUjitaH / uktaM ca bhagavanbhUyAH prasanno me kSamasva ca / / 232 // ityuktvA yAvadudyAnAnniragAttAvatA nRpaH / jJAtvA taM 1.shyne| // 19 //
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH 112011 gatamudyAnamAyAsIttasya sammukhaH // 233 // natvA kumAro'bjamekamArpayatprAha bhUpatiH / atyadbhutaM caritraM te vatsa ! vAcAmagocaram / / 234 // sa prAha saviturdIptyA dUre yAti tamo mm| Akhyacca sarva vRttAntaM nRpo harSAduvAha ca / / 235 // tato nRpArpitAzvAdhirUDho'yaM bhUbhujA samam / saudhamAgatya taiH padyairmAtuH zayyAmasaJjayat / / 236 // gate ca sahasA dehadAhe kIrtirakRtrimA / prasasAra kumArasyAbhUvan vardhApanAnyatha || 237 || nizazca pazcime yAme sarpaH svapne jagAda tam / tuSTo'haM te tvayAgamyamudyAne mama nirbhayam // 238 // phalapuSpAdikaM sarvamAdeyaM ca yathAruci / sa nityamAnayatyekastataH puSpaphalAdikam / / 239 // kRtvA mAlAdvayaM kaNThe pitro ropayate sadA / brUte cAdizyatAM tanme yanmayApi hi sidhyate // 240 // tAvUcaturyadi puNyamagaNyaM kiJcidasti nau / bhave bhave'pi tadbhUyAdbhavAnevAGgasambhavaH / / 241 / / tvadIyaiH sucaritrairyatretrasthamapi harSajam / jalamaGgAni sarvANi zItalIkurute suta ! / / 242 / / dRgviSastu kumAreNa kusumAJjalimocanAt / kSIrasya pAyanAdvApi bADhamAvarjito hRdi // 243 // tasyaivaM vinayasthasya bahavaH zarado yayuH / anyadA ziraso'rtyA sa nAgamannAgamakSamaH // 244 // dugdhalubdhastu nAgRhNannAgo'nyadazanaM na ca / ko'pyudyAne vizettatra vinaikamaparAjitam / / 245 / / kSudhito'hastrikaM so'sthAtturye'hni nidhanaM gataH / kSetrapAlo'bhavaddhyAyannavadherjanma so'smaran // 246 // aparAjita kathAnakam / 112011
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina . kathAsaMgrahaH // 21 // matvA saMskAryamANaM svamaGgaM candanadArubhiH / kumAreNAvadhestasyAnavadhipremajAtavat // 247 // dadhyau ca 'kRtavedyeSa nizyadAttasya darzanam / DUce ca mitra ! mAM vetsi kSetrezo'sIti so'vadat // 248 // vizeSaM tu tvayA''khyAtaM jJAsyAmyatha sa Alapat / tvatsaMsargAdahaM zuddhabhAvo devo'bhavaM sakhe ! / / 249 / / tvayA saMskAryamANaM taddehaM vIkSyAtihArddata: / Agato'smyantra dvakSi svAvAsaM svAM tato naye / / 250 // tanmate tamanaiSItsa ratnakUTAcalaM kSaNAt / kapATAMnsphATikAnuddhATya ca madhye pravezitaH / / 251 / / hatadhvAntAnmaNIrAzInapazyacca sahasrazaH / loTyamAnaM padAvarta divyanAryA ca kUpataH / / 252 / / kSetrAdhipoktastannIraM zarkarAsvAdasodaram / papau karpUrapUrAbhagandhaM keliM jale'pyadhAt / / 253 / / dadhyau cAmRtamevaitat zrIrasya ca nRpAdhikA / devadUSyANyadUSyAni dattAnyasmai suparvaNA / / 254 // gatvodyAne ca puSpANyAdAya prasAdamAgataH / ratnAni jinabimbAni pUjayAmAsaturmudA / / 255 / / kumArastAni bimbAi pUjayitvA janurnikram / jIvitaM ca kRtArthatvakalitaM matavAnmudA // 256 // kSetrezena jinezAgre tasya darzanahetave / dvAtriMzatpAtrasambaddhaM nATakaM prakaTIkRtam // 257 dadhyau kumAro naivAsti sImA ramyeSu vastuSu / vIte ca nATake prAha kumAraM kSetranAyakaH / / 258 // ratnamAlAM gRhANemAmanyatkAryaM ca te bhavet / yatkiJcittadahaM vIkSyastatrodyAne nizAkSaNe / / 259 / / AdAya ratnamAlAM sa punardarzanamarthayan / nItazca 10 aparAjita kathAnakam / // 21 //
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ . II. zrIjena aparAjita kthaankm| kathAsaMgrahaH // 22 // sodhapalyA tena huchAramAtrataH // 260 // dadhyau ca ratnamAleyaM pitroH kasyArpaNocitA / mAturdupratikAratvAnizcikye ca tadarpaNam // 261 // nyasyan kaNThe najaM prAtaH pRSTa eSa mhiibhujaa| divyAnyetAni vastrANi divyaH parimalazca te // 262 // ratnAvalyAM tathaikaikaM ratnaM rAjyArthamarhati / rAtrivRtte tadAkhyAte sajano vismito nRpaH // 263 // uvAca bhavatA vatsa ! devA api vazIkRtAH / kRtArtho'smi tvayA dIrgha jIvitaM prArthaye tu te // 264 // tAtasyeti girA dhanyaMmanyo'jani narendrajaH / kRtyametaddhi putrANAM rjnNjnikaarinnoH|| 265 // ratnamAlAM bhaktimiva mAtuH kaNThe nyadhatta sH| pRSTho rAjJA'vadattasyA gADaM duSpratikAratAm // 266 // nRpaH prAha tvadanyaH ko jAnAtyevaM sunndn!| dathyau suto ratnamAlAM dAsye tAtasya cAparAm / / 267 // . . . gato nizyanyadodyAne nizIthe suramaikSata / tenoce'haM smRtaH kasmAtsa prAhotkaNThito'dhikam // 268 // smitvAha kSetrapAlastaM jJAtaM ratnAvalIkRte / kaNThAduttArya sauvAt sa dade'nyazca samAdade // 269 // kSetrezaH prAha me'rthaste nijaH kathyaM tato mama / kumAraH prAha kalpadroH kiM kiM sampadyate na vA // 270 // tamApRcchyAgate deve sa dathyau puNyato'khilam / sampadyate tatastasyArjane kAryaH satodyamaH // 271||dhyaaynniti samAgatya pituH kaNThe nyadhAdimAm / pRSTo vRttAntamAkhyacca dadhyAvatha mudA nRpaH IDIDIDIDIODI-II -. -. -. -. - II-III- III -. -. -. -. // 22 //
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH aparAjita kthaankm| // 23 // . // 272 // sutaH kIdRk kRtajJo'yaM padAdyA mAturarpitA / ratnamAlA mama parA yauvane ko'pi nedRzaH // 273 // yauvane bhogatRSNArtAH sutA hi syurvadhUmukhAH / pitrostvakhaNDaM vinayaM viralA ke'pi kurvate // 274 // ityAnanditatAto'yaM sarveSu jinveshmsu| mahaM ca mahimAnaM ca bhAvazuddhyA vyadhApayat // 275 / / uddadhAra ca jIrNAni jinavezmAni sarvataH / bahuzo rathayAtrAzcAkArayadvistareNa saH // 276 // ____ athArdharAtre ruditaM striyaH zrutvA narendrajaH / kRpANapANistatrAgAt tatpRSThe ca narezvaraH // 277 // ratnAbharaNasambhAradhvaMsitadhvAntavistArAm / tAmuvAca kumArazca gupto'zrISIcca tatpitA / / 278 // kA tvaM rodiSi kasmAcca soce khyAtuM na yujyate / tvaM tu satpuruSo yenopacikIrSurihAgataH / / 279 // tattavAkhyAmyahaM devI rAjJo'niSTAcca rodimi / tatkIdRgiti tenokte soce sAyaM vinayati / / 280 // yenAsti yoginIvRndaM nikhilaM militaM puraH / AsphAlitaDamarukaM kurvan kilakilAravam / / 281 // tanmantrasAdhanArtha dvAtriMzallakSaNadhAriNam / taM homiSyanti tAstena duHkhenAhaM prarodimi // 282 // nRratnaM tadidaM rakSAmyahaM prANairapisvakaiH / na kiM gRhanti mAM martyamevaM lakSaNalakSitam // 283 // sulakSaNazarIrastvaM datse yadyagnikuNDake / jhampAM tadetadbhUpasya duritaM yAti dUrataH / / 284 // proce kumAro'nyasyApi kRte satpuruSA asUn / tyajanti kiM punarvizvabAndhavasyAsya hetave / / 285 // yAvatparikaraM baddhvA dhyAtvA // 23 //
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ . zrIjaina kathAsaMgrahaH aparAjita kthaankm| // 24 // - - - DaiaaiianAmAlA - JULUIILUPUIDULUI - - - - -- - paJcanamaskriyAm / trANaM prapadyAhatpAdAn sa kuNDAbhimukho'calat // 286 // tAvaniSeddhukAmo'pi nRpo devyanubhAvataH / vaktuM zakto'bhavannaiva na ca cAlayituM padam / / 287 // mA drakSyAmi kumArasya mRtyumityeSa cintayan / asidhArAM nyadhAtkaNThe kuNThatAM prApa sAdhikAm // 288 // sthirAnAthastatastasthau nArakasphArakaSTabhRt / kumAraM vIkSya yoginyazcakruH kilkilaarvm||289 / / cuzcAnyopakArakaniSTha ! jhampAtra dIyatAm / jhampAM jhaTityadAdeSa smRtapaJcanamaskriyaH / / 290 // . athAtmAnamayaM vIkSya svarNapuJjoparisthitam / vismito yoginIcakraM nAdrAkSInAzazukSaNim // 291 // dadhyau ca kimiyaM mAyA devo bhUtvAtha devtaa| kuNDalAbharaNaH prAha tuSTaste'smi varaM vRNu // 292 / / kumAraH prAha tuSTo'si cettadAkhyAhi kiNtvdH| sa prAha zazaMsa tvAM saMsadi svrginnaaNprbhuH||29|| eka eva kumAro'tra bhuvi zlAghyo'parAjitaH / pitronimittaM yaH 'sauvaprANAnapi vimuJcati // 294 // azraddadhAno'hamiti tvatparIkSArthamAgataH / dRSTe tvatsAhase manye maghavAnaya'vAgabhUt / / 295 / / dhanyau tau pitarau putro yayorjAtastvamIdRzaH / jano janapadazcApi yayo: svAmI bhaviSyati // 296 / / taM zlAdhitveti tattasya svarNa dattvA ca nirjaraH / adRzyo'bhUtkumArasya pitrobhaktiravarddhata // 297 // tattatra kanakaM muktvA 1. pRthivIpatiH / 2 agnim / 3. svkiiy| // 24 //
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH 112411 gacchaMstAtaM dadarza saH / tatazcAzliSya rAjJoktaH punarjAto'dhunA suta ! // 298 // kumAraH prAha kiM sarva tAtenaitadvilokitam / nRpo'tha svakRtaM sarvaM tasyAkhyat so'vadattataH // 299 // tAtaM pAtayato duHkhe dhigastu mama jIvitam / duHkhaM vo yatra mA bhUnme vAsaraH sa kadAcana // 300 // idaM tu duSkaraM cakre yadarthaM vittha tatsvayam / phalatyanekadhA yuSmadbhaktikalpalatA mama / / 301 / / idaM citraM tu labdhvApi bhaktikalpalatAmimAm / yuSmatpratyupakAre'hamasamartho'nRNo na hi / / 302 / / itthaM sutagirA prItaH pramodAzru parityajan / nRpaH prAha tavAbhaktirna yugapralaye'pi nau // 303 // kRtArthI sarvathApyAvAM bhavatAGgabhuvA bhuvi / yasmai te zlAghate madhyesabhamitthamRbhUpatiH' / / 304 // prAtarnyastAzca tAH koze dvAtriMzatsvarNakoTayaH / jano devamivAmaMsta kumAraM svacaritrataH // 305 // nRpo nRpazriyaM nyasya sute vratadharaH svayam / timirAryAbhidhAcArya paricaryAparo'bhavat / / 306 // ciraM niraticAraM ca cAritraM paripAlya saH / pariNAmavizuddhistho devo vaimAniko'jani / / 307 / / iti putraprabhAveNa jayazekharabhUbhujA / lokadvayasukhaM prAptaM priyaputrAstataH zubhAH // 308 // 1 indra samAptamidamaparAjitakathAnakam / #### aparAjita kathAnakam / 113411
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ Mu aparAjita kathAnakam / 8 12GIN
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgraha // 1 // ||ahm // zrI zaMkhezvara pAzvanAthAya nmH| ||shrii prema-muvanamAnu-padya-hemacaMdra sadgurubhyo namaH // ||aghttkumaar caritram // // aghttkumaarcritrm|| prANinAmasahAyAnAmapi puNyavatAmiha / aghaTasyeva jAyante vipado'pi hi sampadaH // 1 // anA'sti bharate'vantirdezo dezaziromaNiH / zrIvizAlA vizAlA ca tatrAste bhUvibhUSaNam // 2 // rAjA sughaTitastasyAmAsIdAsIkRtadviSan / tasyA'sti rUpalAvaNyasundarI sundarIva yA // 3 // yAmAlokya vikSubhyanti munayo'pi dRDhavratAH / tasyA vikramasiMho'bhUt putro jaitraparAkramaH // 4 // purodhA jJAnagarbho'sti nimittajJo'nyadA naraH / kazcidAgatya taM proce sabhAyAM krnnsnnidhau||5|| tadAkarNanato maulikampapUrva purodhasi / savismaye tasya dattottare'tha sa nRpo'vadat // 6 // vismayasya nimittaM me nimittajJa! nivedaya / so'vadaddeva! mA // 2 //
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH caritram // // 2 // 'prAkSIruktaM duHkhAya jAyate // 7 // tadaivamavanInAthe paunaHpunyena 'pRcchati / purodhA api tAM vArtAmAviSkartu ra pracakrame // 8 // devA'sti madgRhe dAsI tasyAH sUnurajAyata / sthApitA sA'tha zUdreti saputrA'pi kuttiirke||9 // rAjoce vismayATopastahiM te zaradabdavat / vRthA'sau sarvathA so'pi provAca prati bhUpatim // 10 // naivA'bhisandhivandhyaM me vacaH svAminnizamyatAm / bAlo'yaM bhUpatirbhAvI paribhAvI mahIbhRtAm / / 11 // bhUpatiH smA''ha bhUyo'pi vipulaM vasudhAtalam / bhavatyeSo'pi bhUpAla: kiM no duHkhAkariSyati ? // 12 // purodhAH punarapyUce naitacchRNu nibandhanam / tvayi jIvati tvatpUryA bhUpo'yaM bhavitA 'vibho!||13|| atrArthe tava duHkhaM vA sukhaM vA'pyastu bhUpate ! / na bhavatyanyathA caitat prastarotkIrNavarNavat // 14 // zrutvetyantajvalan roSAt karISAgniriva kSaNAt / akSamaH mApatiH sthAtumathA''sthAnaM visRSTavAn // 15 // purodhAH svagRhe gatvA 'baalaaditymivoditm| aGkaramiva kalpadrodvitIyAyAmivoDupam // 16 // nidhAnamiva puNyAnAM krIDodyAnamiva zriyAm / rAjalakSaNasampUrNamadrAkSIttatra baalkm||17|| yugmam / / acintayacca dhigdaivaM sRssttirysyeymiidRshii| mumANikyamidaM yena duSkulena kalaGkitam // 18 // atyalpasampadaH santaH puMmANikyaM ca dusskule| 1praccha dhAtoracatanyAm / 2 zatari saptamyekavacanam / 3 propAdArambhe / siddha 3-3-51 ityanenAtmanepadam / 4 vastanyAma 5 bAlasUryamiva / 6 bAlasUryamiva / 7 candram / // 2 //
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // aghaTakumAra caritram // // 3 // 'lakSmIranabhijAtasya 'vedhasaH skhalitatrayam // 19 // dhyAtveti mudviSAdau ca dadhaddhAma jagAma saH / itazcA'cintayat sAyaM cetasA saha bhUpatiH // 20 // mayi jIvati matputre dAsIputraH kathaM nRpH?| tannayAmi nakhacchedyaM kuThAracchedyatAM katham ? // 21 // nopekSaNIyAH kalaha-vyAdhi-vahni-RNA-'rayaH / varddhamAnA yataH pazcAt te syuratyantaduHkhadAH // 22 // iti cetasi nizcitya kRtyA'kRtyamacintayan / vadhAyA''jJApayattasya padAtidvitayaM nRpH|| 23 // nidrANAyAH sutaM dAsyAH samupAdAya tau ttH|bhirgtau, tayorekaH kRpayA'nyamavocata // 24 // nighnato garbharUpasya vicikitsati me manaH / tadarbhakaM tvamevaitaM gRhANa nigRhANa ca // 25 // so'pyUce taM ca zrUyante kimevaM vakti mAM bhavAn / pUrvajA api me bAlahatyAM kiM kRtpuurvinnH?||26|| dIne bAle viyukte ca kasya na syAt kRpAlutA ? / svarbhAnurapi bAlenduM grasate nogradhIrapi // 27 // haniSyate mayA naiSa bAlakaH karuNAspadam / 'vizasyatAM tvayaivaiSa, no cet kvApi vimucyatAm // 28 // evaM 'vivadamAnAbhyAM tatastAbhyAM zizorvadhe / dayAvaddhayAM jIrNavane kUpakaNThe vyamoci saH // 29 // tau vyajijJapatAmevamathAgatya mhiibhuje| idAnImeva devA'yaM kRtAntAya baliH kRtaH // 30 // tadAlApasudhApAnAd vizalyaH kSitivallabhaH / yogivajyotirunmeSAt paramAmApa nirvRtim // 31 // prAtarArAmiko dRSTvA svaM vanaM snigdhazAvalam / babhASe 1muurkhsy| 2 rAhuH / 3 hanyatAm / 4 vipUrvakavadadhAtoviruddhavAde'rthe-vivAdevA / siddha. 3-3-80 itynenaatmnepdm| // 3 //
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // aghaTakumAra caritram // // 4 // vallabhAM prItyA pazya pazya vanaM priye ! // 32 // nIraprAgbhArakhinnA''tmA ni:svinnaH kimu vAridaH ? avatIrNa divaH kiMvA devArAmamidaM bhuvi ? // 33 // sA'vadannAtha ! nAtmIyaH sambhavatyayamadbhutaH / dUrdhvazoSaM hi zuSkaH kiM zAvalIbhavati kSaNAt ? // 34 // mAlikaH smAha kiM patni ! nA'ghATamapi pazyasi ? / / nijamevedamudyAnamalamanyairvikalpitaiH // 35 // dala-puSpa-phalopetAM tarurAjI vanAntare / vahamAnasarittulyA: kulyAH pazyaMstataH kramAt / / 36 // upakUpaM gataH so'pi garbharUpaM nyarUpayat / krIDA''gatasurastrINAmapatyamiva vismRtam // 37 // aho ! aghttmityuccaahrNstmupaadde| citrIyamANastatpuNyairvyAjahAra priyAM prti||38|| priye ! mahAprabhAvo'yaM ko'pi divyaatmkHshishuH| ArAmastatkSaNAdeva yenA'jani punarnavaH // 39 // prasasAra praNAlISu jalamudbhUya kUpataH / Atte ca pANinA'muSmin nyagbabhUva manAk payaH // 40 // indranIlamaNiM manye kAcit kAcadhiyA'tyajat / 'ujjhAJcakAra mANikyaM zoNapASANazaGkayA // 41 // aputrAyAH suto'yaM te bhUyAdityucya 'tAM tataH / sasutAM so'pi tatraiva latAvezmanyatiSThipat // 42 // tasyA api tataH stanyamabhUttadanubhAvataH / yadvA puNyavatAM puMsAM khalaM kSetre'pi jAyate // 43 // athAkhyAya sutotpattiM nijajJAtau samAlikaH / prakAzya tasya puNyaM ca mlyodyaansmpdaa||44|| SaSTijAgaraNArdIzca kRtvA tasya mhotsvaat| 1nandanam / 2 ttyaaj| 3 ityuktvaa| // 4 //
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH 11411 ************* * dadAvaghaTa ityAkhyAmAjanmA'ghaTavRttataH // 45 // yugmam // athA''nIto nijA''vAse mAlikena stanandhayaH / zAratritayadezIyaH pAlyamAno babhUva saH // 46 // anyedyU racayAmAsa puSpamAlAM sa mAlikaH / svapatyA uparodhena nRpaprItikRte kRtI / / 47 / / tato'sau darzayAmAsa mAlinyai puSpamAlikAm / bhavanti strIpradhAnA hi prAyo'mI mAlikAdayaH // 48 // kSiptvA puSpakaraNDe ca dAma dAsyA: samarpya tat / kaTyAmAropya sA sutaM svayaM rAjakule gatA / / 49 / / praNamya nRpamAdAya dAma dakSiNapANinA / vispaSTAkSaramAcakhyau devedamavalagyatAm // 50 // balAnmanasturaGgasya valAmiva niyantraNe / jyAmivA'naGgacApasya harSAzrulaharImiva // 51 // dolAmiva' * madhorlakSmyA dRgmRgyA bandhanAya ca / vAgurAmiva tAM mAlAmadrAkSInnRpatizciram // 52 // yugmam // sabhAjanamathaikSiSTa * dRSTiH kasyeha kiMvidhA / bhAvyaM hi bhUbhRtA naiva bhoginevaikadRSTinA // 53 // zRGgISviva niviSTAsu sarveSAmi dRSTiSu / gADhasaMmardabhIteva nA'gAdRSTiH purodhasaH // 54 // acintayacca kimayaM nirapatya iva dvijaH / nirIkSate putramimaM graiveyakavibhUSitam // 55 // gRhItvA'tha nRpaH puSpasrajaM kaNThe dadhau punaH / dadau tasyai nRpaH prItaH sahasraM SoDazAdhikam // 56 // tAM visRjya nRpaH proce dvijaM dAma vihAya tt| ratiM cakre bhavaddRSTirmAlinItanaye katham ? // 57 // so'vadad bhAvibhUpAlasevAhevAkinIddazam / visasmAra mahArAja ! sarva dRSTirmamA'param // 58 // 1 vasantasya / ** // aghaTakumAra caritram // // 5 //
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ ************* zrIjaina // 6 // mukhabASpAdivA''darzastadvacaH zravaNAnnRpaH / vicchAyatAM prapedAnazcintAsantAnabhAgabhUt // 59 // purA rAjyaM purodhA yaddAsIsUnoracIkathat / sa tAvat tatkSaNAdeva 'kAryate sma kRtAntasAt / / 60 / / tat kiM navo'yamuttasthau sa kathAsaMgrahaH evA'yamathA'rbhakaH / kathamapyanayA lebhe tayoH pattyoH sakAzataH ? // 61 // itivRttamidaM jJAtuM samAhUyA'nvayaM kRtI / kimakArSTa tadAdiSTau hantuM dAsIsutaM yuvAm ? // 62 // sa tadaiva kimAjaghne tyajyate smA'thavA kvacit / arpitaH kRpayA kiMvA kasyAzcidapi yoSitaH // 63 // paraM kSamante netAraH, sevante sakRdAgasaH / tadAvedayataM * satyamabhayaM vAmihA''gasi / / 64 / / zrutveti vacanaM kRtvA parasparamukhekSaNam / vizvastAbhyAM tatastAbhyAM samAkhyAtaM yathAtatham / / 65 / / tvadAdezAttadA bAlo gRhIto'pi badhAya saH / dayayA na hato'smAbhirnistriMzairapi sarvadA // 66 // vizIrNamalayasyAntardakSiNena purImimAm / jIrNA' vaTataTIkoTI tyaktaH kintu zizustataH // 67 // paraM zvApadasamparkAt kUpAntaHpatanena vA / bAlakaH sa tadaivA'bhUnmRtyorvaikAlikA'zanam // 68 // tadAkarNya prajAnAthastau pumAMsau visRSTavAn / niSkaruNamidaM kAryaM me tau tu karuNAparI / / 69 / / dyau caivaM yathA tAbhyAM madhyemalayamujjhitaH / ArAmikairupAttazca tatsa evaiSaM nA'paraH // 70 // tathA manasi kRtvaivaM 1 sme ca vrtmaanaa| siddha. 5-2-16 ityanena smayoge bhUte'rthe vartamAnA- akAryatetyarthaH / 2 praznam / 3 avaTaH kUpaH / 4 pAremadhye'gre 'ntaH SaSTyA vA / siddha. 3-1-30 ityanenA'vyayIbhAvaH, madhyazabda ekArAntazca nipAtanAt / ***** // aSTakumAra caritram // // 6 //
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ ||aghttkumaar caritram // vasudhAtalavAsavaH / vinazyatyubhayAjyattaM kArya durmantrirAjavat // 71 // adyA''sthAnaniSaNNasya puSpadAma yayA'rpitam / nihatya tanayaM tasyAstadvaveyakamAnayeH // 72 // ityAdiSTo narendreNa pattirekastadA yayau / mAlikopagRhaM saaymcaaruuddho'tinirdyH||73|| yugmam / deva rANaka sAmanta ! mANDalika kumaark!| tAta! majIvitetyAdi manmanollAsapUrvakam // 4 // baliM tava 'kRSIyA'haM kurve'hamavatAraNe / koTIdIpotsavAn jIva duHkhamAdAya yAmi te||5|| evaM harSeNa vAtUlA dApayantI ca tAlikAH / gAyantI hAsayantI ca svecchayA vatsamAtmanaH / / 76 ||aaropyntii zirasi kSaNAd hRdi kttiittte| karAmbhoje kSaNAd dRSTvA kaNThAbharaNabhUSitam ||7||kraadaacchiaa tasyAH sa-prasabhaM rAjapUruSaH / gRhItvA DimbhamuhiDve gRdhrarAja ivA''miSam // 78 // paJcabhiH kulakam / tasya cA'ghaTamAdAya kAmataH so'tha zaizavAt / bruvANamtAtatAteti kUrca piturivA'kRSat // 79 // bAlalIlAyitenA'yamamunA mumudetarAm / zizUnAM kelayaH kasya na bhavanti mude'thvaa|| 8 // dathyau caivamanenA'hamahito'pi kRtaH pitaa| asakRttAtatAteti karNA'mRtakirA girA // 81 // duhyatastanmamA'muSmai nighRNasya durAtmanaH / kathameva kSataH pANirvakSaH kiM na sphuTiSyati ? // 82 // dhig rAjasevAM durvAravyasanahumavATikAm / arciSmata' ivA'bhakSyaM nA'kRtyaM yatra kiJcana // 83 // tadaho ! hRdayA'ndhena kRssaatoraashipi| 2 ameH| ra
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 4 // / / aghaTakumAra caritram // bhUbhujA puNyadurlabhaH / nihanyate kathamayaM kssiirknnttho'timugdhdhiiH|| 84||'avrodhN vidudrAva kimu koSaM mumoSa vaa?| kulyo vA rAjyamAdAsyamAnaH shtrusuto'thvaa?||85|| vyanInazanRpo'pyenaM nUnaM graiveykaamyyaa| alaM nigRhya tadrAjJe tadevAdAya Dokyate // 86 // hRccakSuSA vibhAvyaivaM gRhItvA kaNThabhUSaNam / mAlinItanayaM taM sa ta bahirdevakule'mucat // 87 // uparAjaM jagAmA'tha tad graiveyakamArpayat / rAjA'pi mumude tena niSkaNTakamabhUditi // 88 // itazcAntardevakulamaghaTa: puNyakaGkaTaH / abhrAtpatitavaddhAmyallepayakSaM nirakSata // 89 // svatAtamiva taM jAnanAliliGga pramodabhAk / aGkamAruhya tattuGgaM kUca pasparza bAlakaH // 90 / / jalpantaM tAtatAteti krIDamAnaM tamaGkagam / mumude tadadhiSThAto tadA yakSo nirIkSya sH|| 91 // jihvayA'pi mayA pitrA pAlyo'sau putravattataH / rAtrestriyArmI kSaNavat tasya krIDAbhirakSipat // 12 // atha vAsitamAsanne bane devdhraahvym| niSputramazcakrayikaM jJAtvA jJAnena yakSarAT // 93 // upetya zayanIyasthaM nidrANamudalIlapat / aye ! tvaM zeSe jAgarSItyevaM madhurayA girA // 94 // sa tadA tu prabuddhaH san zayyAM muktvA savismayaH / bUce tvamIza! ka iti prokto yakSo'bravIditi // 15 // kurvan gatAgate nityaM tvamAvasasi madvane / nopadravayase kiJcit tena te'haM prasedivAn // 96 // tad yAcasvecchayA ratnA-dikamuktaH sacivAn / sarvamasti sutaM muktvA kulazrIvallimaNDapam // 97 // vinA .. 1 antHpurm| 438393-93-93-938 // 8 //
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // aghaTakumAra caritram // // 9 // nRjanmA'pi viphalaM tvavakezivat / yakSo'vadanmA viSIda tvaM kAmado'smi surakhuvat // 98 // tad gRhIthA madarasthaM matputramaghaTaM prge'| yakSarAjo nidhAyaivamadRzyatvamupeyivAn // 99 // svapnaH kimeSa kiM mAyA kiMvA cittabhramo mama / sA'zcaryazcintayannitthaM so'gAdyakSaukasi prge||10|| - tatra pravizato'pyasya kvaNaccaraNaghurdharaH / aghaTastAtatAteti bruvannabhyAgamat kSaNAt // 101 // vadannehyehi vatseti sa tamAdAya sasvaje ' / yakSapAdAnathAnamya nijAvAsamupeyivAn // 102 // taM vRttAntaM samAkhyAya ptyustnymaarpyt| aghaTenA'ghaTeneva sUnunA sA'pi pipriye||103|| kalahAyiSTa mA ko'pi matputro'yamiti bruvan / tato devadharazcakre tadaiva drAk prayANakam / / 104 // athA'dhItakalAkeli: kalAkelimanoramaH / saundaryasArabhuvanamaghaTaH prApa yauvanam // 105 // athA-'Gga-baga-kAliGga-tilaGga-magadhAdiSu / kriyAsamabhihAreNA'bhrAmyad devadharo'nyadA // 106 // niHzeSanagarIvargamaulimANikyadAmani / Ayayau zrIvizAlAyAM vizAlAyAM punaH puri // 107 // yugmam // cacAla ca tadaivA'sau praNantumavanIpatim / rAjA'valokanacikIraghaTo'pi sahAJcalat // 108 // pade pade lasatkrIDAnATakAnAM nirIkSaNAt / kautukAn darzayan putraM bhUpadvAraM jagAma saH // 109 // dvAHsthenA''vedito rAjJastato rAjA'bhyanujJayA / so'vikSat' 1prAtaH kaale| aalilingg| 3 viz dhAtoracatanyAm / // 9 //
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||aghttkumaar caritram / / // 10 // kSitipA''sthAnaM putrAdiparivAritaH // 110 // turaGgayugamuttamaM prAbhRtIkRtya kRtyavit / natvA narezvaraM zreSThaM yathAsthAnamupAvizat // 111 // purodhasaH punadRSTiraghaTaM navayauvanam / AliliGgA'nurakteva subhaGgaM vrvrnninii|| 112 / / atha devadharo rAjJA suprasannena stkRtH| yayau nirdiSTamAvAsaM 'marAla iva maansm||113|| jJAnagarbhastataH smAha vismayasmeramAnasaH / rAjAnaM vacanaistathyairvaziSTha iva rAghavam // 114 // AsIddevadharaM deva ! dakSiNeneha yaH pumAn / 'aste riva bhUpAla ! sthAne te sa bhaviSyati // 115 // tatkSaNAdeva cukSobha tadvAcA mApatermanaH / mandarakSmAdhareNeva vigAH saritAM patiH // 116 // svatantre ca saputre ca mayi rAjani jIvati / anyo'pi zrIvizAlAyAM kiM bhaviSyati bhUpatiH ? // 117 // sambhAvayAmi dAseraH sa evaiSo'pi netaraH / grIvAbharaNamAdAya nUnaM tenA'pyamucyata // 118 // sa evA'kSaravinyAsa: saiva vismayapatrikA / sahasA jJAnagarbhasyA''virAsa kthmnythaa?||119|| iti cetasi saMcintya nizcikAya punarnavam / vinAzopapikaM tasya sugUDhaM prauDhazAsanaH // 120 // yathA'sau svavazIkRtya deshdaanaadikrmnnaa| vizvastaJca sukhenaiva dAnAcairnigrahISyate // 121 // tato devadharaM sAyamAyAtaM saparicchadam / vIkSamANo'ghaTaM gADhamavocad vasudhAdhavaH // 122 // ayi ! tvA nikaSA 1 haMsaH / 2 asthAtoH sthAne yathA'ziti viSaye bhUrAdezo bhavati / 3 dAsIputraH 4 pttinaa| 5 nikaSAyoge pASTIsthAnIyA dvitiiyaa|6 smiipe| // 10 //
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||aghttkumaar caritram // // 1 // ko'yaM mahAbAhurmadoddhataH / rUpeNa vikrameNA'pi cakrapANirivAparaH // 123 // so'pyabhASata me deva ! suto'yamaghaTAiyaH / sarvazAkheSu medhAvI sarvazastreSu yodhnH||124|| evaM tasya guNagrAmaM zRNvAnaH kSitivallabhaH / bhayotthairapiromAJcairAnandita ivA''babhau ||125||bbhaann ca narendrastaM yadyevaM tarhi te sutH| asmAnavalagatveSa dezamekaM pradadyahe // 126 // so'vadadvidadhe deva! rAjasevAM na ko'pi naH / kulakramAgataM hotadazcavANijyameva naH // 127 // ityAkarNya piturvAkyamaghaTa: smAha sAhasI / lakSmIH svayaMvarA tAta! kimAyAntI nivAryate // 128 // kimanvayaiH samAyAtaM sAmrAjyaM shkrckrinnaam| pramANIkriyatAM tasmAttAta! devA'nuzAsanam // 129 // itthamAkarNya tadvAcamUce devadharaM nRpaH / na bhetavyaM tvayA hanta ! dUre tiSTha tvamAtmanA // 130 // pArthe'muSya bhaviSyanti mamaiva hi niyoginH| mamaiva pattayaH sarve sUnuste kevalaM vibhuH||131|| ityuktvA mathurArAjyamaghaTAya dadau nRpaH / vizvAsasya kRte mAMsaM mInebhya iva mainikaH // 132 / / jagrantha zakunagranthiM purodhAzca nRpo'pi hi| damyAvevamidAnI me muSTimadhye'ghaTo'jani // 133 // adhunaiva hate bhAvI pravA do mama duHsahaH / taddezaM yAtu sAmyo'yamupAyenA'pi kenacit // 134 // acAsau prAptasAmrAjyo labdhAMza iva gotrajaH / 2 prokto'nyedhurmahIpenA'ghaTo'mRtakirA giraa||135|| aghaTa! vraja deze tvaM varaTA: kr'ttaaiv| mA sma luNTan mIvaraH / 2 nindA / karaTaH kAkaH / // 12 //
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgraha: // aghaTakumAra caritram // // 12 // vinA'dhyakSaM dadhisthAlImiva prajAm // 136 // kRtAJjalinupAdezamaghaTaH pratipadya tam / prati pratasthe madhurAM 6 rAjagRhyaparicchadaH // 137 // aghaTA''gamanaM zrutvA pArazcAnandameduraiH / mathurA utpatAkA vA'kAri devapurIva sA // 138 // tatra pravizato'muSya samagrabalazAlinaH / babhUva lakSmIH sA kAcid dvAravatyAM hareriva // 139 // ciraM jIva ciraM nanda ciraM rAjyaM vidhehi ca / ciramAzritalokAnAM pUraya tvaM manorathAn // 140 // evaM purpurndhriibhiraashiirbhirbhinnditH| praviveza mahAsaudhamaghaTo mnnddleshvrH||141|| dAnamAnekSaNA''lAparjanAMstoSya' yathocitam / kurvan rAjyamathA'nyedyuH sa rAtrAvityacintayat // 142 // zlAghyate sA'pi kiMlakSmIH sumitrairbhujyate 62 na yA / yAmuvIkSya na vakSAMsi tADayanti ca zatravaH // 143 // prAtastadaiva vijJapti preSya tAtapadAntike / AnAyayat svadezyAnAM sahasraM sahacAriNAm // 144 ||raajgRhaanthotthaapy teSvAyAteSu tatkSaNAt / svakIyAneva sarvatra yathAsthAnamavezayat / / 145 // yAta yUyaM nRpopAntaM rAjakIyAnuvAca ca / devadatte'payAte hi yajJadatto na gIyate // 146 // athoparAjaM te gatvA sarvametadvyajijJapan / aghaTena nijazcakre deva ! dauvAriko'pi hi // 147 // phAlacyutacitrakavad duHkhI rAjA'pyacintayat / dRSTiH prasAritairvA'sthAna vAyunA'nAyi kajalam // 148 // udapadyanta hRdyeva hadyeva ca vililiyare / aho me mandabhAgyasya rahasyeva manorathAH // 149 / / durnigrahaH 1 gRdhaH pakSyaH-pakSAzritaH / 2 tossyitvaa| // 12 //
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ kathAsaMgrahaH / aghaTakumAra critrm|| // 13 // purA'pyeSa kevalo'pi mRgendravat / nigrahItumidAnIM tu zakreNA'pi na zakyate // 150 // tato visRjya tAn sarvAnaghaTaM kuTilAzayaH / Adizad guptalekhena mAmAlokya payaH pibeH // 151 / / tadaivAruhya karabhIH pattibhiH saha paJcapaiH / ajJAtacaryayA''yAsIdupabhUpamasau nizi // 152 // tamAlokya kSitIzo'pi darzayAmAsa sambhramam / bhaktastvameva me satyamityAlApena cApRNot // 153 // babhASe ca kumAro'sti ke Take sagaraM gate / tatra cA'ste na ko'pyanya: 'sAMyugInastathAvidhaH // 154 // tatastatrA''zu gacchestvaM vilamba kvA'pi mA kRthaaH| tvayi tatra gate sarva sAzvaSTambhaM bhaviSyati // 155 // likhitvA tatkSaNAdeva svayameva nreshvrH| aghaTasyArpayAmAsa rAjA''dezaM narecaraH // 156 // ajJAtanRpakauTilyaH, aghaTaH saralAzayaH / rAjA''dezamupAdAya tadAnImeva niryayau // 157 // aghaTaH kaTakasyA''zu nikaTaM zAivaladrumam / anujaM nandanasyeva vanaM prApa dinA'tyaye // 158 / / supta: pallavazayyAyAmazvazrAntaH sukhaM ttH| prIyamANaH samIreNa mUdunA zItalena sH|| 159 // AjagAma tadAnI ca paribhrAmyannitastataH / AhUta iva tatpuNyaistatraiva hi sa yakSarAT // 160 // tathAsthamaghaTaM vIkSya sasaMrambhaH puro'bhavat / nItaH kenaiva matsUnuravasthAM pathikocitAm ? // 161 // jJAtvA jJAnena tadvRttaM yakSaH kSubdhAbdhibhairavaH / aye ! sughaTitenaiSa hantuM preSi durAtmanA // 162 // sA'bhyasUyastato. rAjJi rAjAdezaM tamAkRSat / 1 senAyAm / 2 pukham / 3 yuddhapravINaH / 4 sA'bhAram / 5 sko| // 13 //
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjena kathAsaMgraha // 14 // ||ayttkumaar caritram / / / ayaHzalyamavaskAntaratnava vyantarAmaraH // 163 // etasyA'dhautapAdasya deyaM tAlapuTaM viSam / ityetAmakSarazreNI dRSTvA tasminnamArjayat // 164 // bhUyo'vadhiprayogeNa viditvA kaTakasthitAm / rAjJo duhitaraM kanyAM kumArasya shodriim||165|| anenA''yAtamAtreNa pariNAyyA svsodraa| likhitveti tathAsthApya rAjalekhaM sa yAtavAn // 166 // aghaTaH prAtarutthAya kumArazibiraM yayau / rAjA''dezaM kumArAyA''rpayat saMmukhamIyuSe / / 167 // kumAro'pi tamAdAya nItvA mUrdA'vataMsatAm / rAjAnamiva sASTAGgaM muktvA siMhAsane'namat // 168 // dvAvapyaca pariSvajya niviSTAvucitAsane / kumArastamathonmuTya tadarthamavadhArya ca // 169 // daivajJaM praznayAmAsa saMbhramasmeralocanaH / asti melApako lagaH sundaryA aghaTena kim ? // 170 // yugmam // so'vadadeva ! melo'sti hrgauryorivaa'nyoH| lagramaNyadya sandhyAyAM tadevA''ste tadAtanam // 171 // acintayat kumAro'tha manye'smAdeva kAraNAt / eSa eva javAt praiSi sA nA''hUtA svasA svayam // 172 // tato'ghaTakumArasya janyAvAsamivAdbhutam / Arpayat bhUpateH sUnurvikaTaM paTamandiram / / 173 // svayaM vivAhasAmagrIhetorabhyudyataH kSaNAt / maNDapaM kArayAmAsa brahmANDasyeva sodaram // 174 / / atho mahotsavenaiva mahatA nRpanandanaH / trijagajanitotsAhaH svasAraM paryaNAyayat // 175 // vardhApako dvitIye'hni nRpametya vyajijJapat / diSTayA vardhApyase deva ! maGgalena mahIyasA // 176 / / vadhUvarasya sA kAcid deva ! zobhA'bhavattadA / na yAM kathayituM // 1 //
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // aghaTakumAra caritram // // 15 // zaktaH koTijihvo'pi jAyate // 177 // kintvevaM bAhumullAsya smAhurdeva ! purAvidaH / naiveyamabhavallakSmIlakSmIkezavayorapi // 178 // tadvArtAbhirnRpazcAntarviSAdaviSavihvalaH / kampayAmAsa mUrdhAnamutsavaM varNayanniva / / 179 // kaTare daivavaimukhyaM mayIti paribhAvayan / siSmAya ca sutodvAhazravaNAdiva rnyjitH||180|| kimakAri kumAreNa rAjA''dezo mamA'pyadhaH / kiM vAglekhi mayaivaitad viparyastadhiyA tadA ? // 181 // nijarAjyaparibhraMzaduHkhAkulatayA'pi hi| locanairullasadvASpairAnandamiva darzayan // 182 // ityuccaidarzayan harSa bahiH zokAkulA'ntaraH / AhvAtuM praiSIllekhaM sa kumAraM savadhUvaram // 183 // sa rAjalekhekSaNato'pyacalana vinayI tdaa| caturanacamUpetaH kumAraH svdhuuvrH||184|| tadAgamanasotkaNThairnRpAdezAt puro'pi hi| nAgarairanurAgeNa purazobhA vyadhIyata // 185 // nirnimeSekSaNaiH pauravIkSyamANa: pathi pathi / aghaTa: pravivezA'ntaHpurI cakrivadutsavAt // 186 // atha niHzeSarAjanyasAmantasacivAdibhiH / daukitairaghaTaH prauDimupAyanabharairagAt // 187 // tadaivaM gacchati ' prauDhimaghaTe tadupAyanaiH / paJcaSA'haya'tIteSu sa' rAtrAvityacintayat // 188 // na vaMzaH kasyacit putryA nIyate sma samunnatim / tato jAmAtaraM hatvA rAjya 'yacchAmi sUnave // 189 // AtatAyinamAsUtrya tataH kRtrimasaMbhramaH / aghaTaM smAha vatsA'smadupayAcitapUrtaye zatari saptamyekavacanam / 2 nRpaH / 3 dkssmi| 4 vyodhtm| // 15 //
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ // aghaTakumAra critrm|| / 190 // ekAkIbhUya gacchestvamadya pUjayituM nizi / bahiHpurIpradezasthAmasmadrotrA'dhidevatAm // 191 // aghaTo'pi nRpAdezaM tatheti pratipadya tam / balipuSpAdisAmagrI samagrAmapyacIkarat // 192 // pANau paTalikAM savye'pasavye'tha pradIpakam / AsthAya prasthito devIM sa tu pUjayituM nizi // 193 / / tadA saudhagavAkSastho yAntaM taM vIkSya bhUpabhUH / damyau kiM yAti yogIndro vidyAM sAdhayituM nizi? // 194 // atha vijJAya bhaginIpatiM nikaTamAgatam / pUgIphalena taM mUrdhni nijaghAna hsNsttH||195|| babhASe ca mahAdhUrta iva tvaM lokyase myaa| iyatyAmapi velAyAmekAkyeva'iyarSi yat // 196 / / aghaTo'pyUcivAnnA'haM vedhi kiJcana kintu vaH / gotradevIM nRpAdezAt pravRtto'smi'mahIyitum / / 197 // bUce kumAra eDohi kRtaM catvaralAnaiH !! navoDhasya ca te kvA'pi kiJcanA'pi bhaviSyati // 198 // kiJcA'smAkInagotrAdhidevyAzca bhavatazca kim ? / svayamevA'rcayiSyAmi svAmahaM gotrdevtaam||199|| iti bruvannavAtIrya tannepathyazcacAla saH / gRhItvA balipuSpAdyaM svasthAne 'sthApya taM ttH||20|| yAvat pUjayituM devyAlayadvAraM viveza saH / tAvadAkRSTakodaNDo ghAtako vyamucaccharam // 201 // tato 3 vikramasiMho'pi baannbhinno'ptddhvi| tatkSaNAdeva pUccakre jnairdeviigRhsthitaiH|| 202 // jAmAtA vasudhAbhartuH kmtii| 2 pUjayitum / 3 sthaapyitvaa| // 16 //
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra zrIjaina kathAsaMgrahaH / aghaTakumAra caritram // // 17 // kenApi nihato'dhunA / bruvanta iti yoddhAraH sambhrameNa dadhAvire / / 203 // tadAkarNya kSaNaM bhUpo yogIva sukhabhAgabhUt / bruvanta kimidamuttasthau paraM lokAnuvRttaye // 204 // yAvadrAjapathaM rAjA jagAma spricchdH| aghaTo'pyAgamattAvadAkRSTAsirbuvannidam // 205 // tena jAgaritaH siMho mRtyunA sa kaTAkSitaH / yenA'ghAni kumAro'yaM chalaghAtena pApinA // 206 // vadaniti puro dRSTvA'ghaTaM saMmukhamAgatam / kimetaditi papraccha vicchAyavadanacchaviH // 207 / / aghaTaH smAha devA'haM gacchan gotrezvarIgRham / anuyuktaH' kumAreNa yathAtathamacIkatham // 208 // tato'bhANi kumAreNa tiSTha tvaM yAsyate myaa| adRSTapUrvI tanmArga gamiSyasi kathaM nizi? // 209 // ityuktvA mama nepathyamupAdAya balAdapi / kAlapAzairivAkRSTaH kumAro deva! niryayo // 210 // tataH kumAraddadhAnaH kSoNirAjaM vyajijJapan / anavalagako jajJe kumAro deva ! samprati // 211 // kRtvA prasAdaM tatsaudhe deva ! pAdo'vadhAryatAm / rAjAno yena nekSante mRtAnanamamaGgalam // 212 // ityAkarNya giraM gADhamudrA''ghAtasodarAm / rAjA tatyAja tAmbUlaM kIlitaH zokazaGkhanA // 213 // atha saudhamadhiSThAya dathyau vizvambharAdhipaH / aho devasya caritamavAgmanasagocaram // 214 // sughaTAnna ghaTayati ghaTayatyaghaTAnapi / pramANaM daivamevAtazcintitaM na punarnRNAm // 215 // kumAro mRtyunA ninye rakSyamANo'pi ytntH| 'dAsero hanyamAno'pi 1 pRSThaH / 2 dAsIputra:-aghaTaH / // 17 //
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ ************* // 18 // lakSmIM lebhe'dhikA'dhikAm // 216 // itthaM sazoko nirgamya nizAM kRtvA sutakriyAm / vasudhezo dvitIye'hni zrIjaina 6 jajalpeti nabhasthitiH / / 217 / / haMho ! zRNuta matpApaM puNyamasyAghaTasya ca / jJAnaM ca jJAnagarbhasya kathAsaMgrahaH martyaloke'dbhutatrayam // 298 // jAtamAtre'pyadRSTe'pi janmazravaNamAtrataH / grahISyatyeSa te rAjyaM purodhA ityacIkathat // 219 // tato nA'jIgaNaM dharmaM nijaM nA'jIgaNaM kulam / acIkaramahaM tacca nA'ntya' jo'pi karoti yat / / 220 / / eSa bAlyAdapi mayA mAraNAya punaH punaH / Arabdho'pi paraM puNyairnijaireva hi rakSitaH 6 // 229 // pApaM hi prakaTaM bhavyaM prakAzyeti nijaM puraH / sabhyAnAM tAnathApRcchyA'ghaTaM puNyotkaTaM nRpaH / / 222 / / 6 abhiSicya nije rAjye kSamayitvA'khilaM jnm| jainIM dIkSAM guroH pArzve svAtmasiddhayai prapedivAn // 223 / / yugmam // tato'ghaTanarendreNa svamAtA mAlikau ca tau / devadharazcA'vadhakAH sarve rAjyayujaH kRtAH // 224 // athA'ghaTamahIpAlaH pAlayan rAjyamujjvalam / 2 pareSAM durnirIkSyo'pi vazyo'bhUnnyAyadharmayoH / / 225 / / tataH pramodastadbhUmau pratiSThAmAsadat parAm / viSAdastu viSaNNAtmA tadvairinagarANyagAt / / 226 / / yAtrA''rambhe'pi bhUpAlAH sarve sevakatAM gatAH / pUryate sma na kenA''pi tasya saMgrAmakautukam // 227 // athA'tyugratapovAridhautAntaramalotkaraH / rAjarSiH kevalI tatrA'yAsIt sughaTito'nyadA / / 228 // aghaTo'pi 1 caNDAlaH / 2 arINAm / ***** *** // aghaTakumAra caritram // ||18||
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina ||aghttkumaar critrm|| kathAsaMgrahaH // 19 // narendrastaM jJAtvA raajrssimaagtm| yayau nantuM mahA'nandAt privaarprivRtH|| 229 / munIndraM kanakAmbhojA''sInaM rAjamarAlavat / praNamya niSasAdAgre padAtiriva bhaktitaH // 230 // tatra dharmopadezaM ca zrutvA munimukhaadsau| papracchA'ghaTabhUpAlacaritaM prAgbhavArjitam // 231 // kiM mayA prAgbhave puNyamagaNyaM vidadhe prabho ! / saMpadaH saMprapadyante yenaivaM vipado'pi hi // 232 / / athoce kevalI sAdhusubhaTo bhrtaavnau| Aste vidarbhaviSayamaNDanaM kuNDinaM puram // 233 / / tatrA''sIt trAsitA'zeSazatrubhUpapurandaraH / zacItasyA'bhavad rAjI nAmato rUpato'pi ca // 234 // va bhUpAH kva divaH svAmI va geyaM va zivAravaH / iti pakSirutaryasyA''krandantIva dviSahAH // 235 // babhUva tanayastasya bhUpatergajabhaJjanaH / bhaGktvA gajaghaTAn 'janye cakre svaM nAma yo'rthavat // 236 // atha tulyavayorUpairvayasyaiH parivAritaH / so'nyadA nandanAkAraM puropavanamIyivAn // 237 // niHspRhaM nirahAraM mukteniHzreNikAmiva / kAyotsargasthitaM tatra vilokyAmratale munim // 238 // svarUpayauvanonmatto bhuupbhuunyuuNndhiistdaa| kRtAGgarAgasaurabhyavAsitopavanA'vaniH // 239 // prasvedamaladaurgandhyabhareNa vyathito muneH| jugupsate sma taM duSTaH kulAbairavahelayan // 240 // tribhirvizeSakam / athaiko bhadrakastasya vysystmbhaasst| praNunna iva puNyena kumArasya bhvissytaa||241|| mA'vajJAsI: kumAranaM puNyaprApyapadadvayam / ayaM hi paramaM tIrtha 1yuddhe| rjgmivaan| // 19 //
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // aghaTakumAra caritram // // 20 // pAvanebhyo'pi pAvanam // 242 // ye tu nityaM namasyanti varivasyanti' cA''dRtAH / mahAtmAnamamuM teSAM haste srvaarthsiddhyH||243|| tadetasya praNAmena nijaMjanma kRtArthaya / jantUnAM syAdyato'muSya darzane'pi mlkssyH|| 244 // girastasyeti zrutvA'yaM madhu-dugdha-sudhA'dhikAH / stuvan mitraM ca svaM nindyaM manvAno munimAnamat // 245 // vijJAyA'vadhinA tasya munirapyupakAryatAm / kAyotsarga pArayitvA kRpAdharmamupAdizat // 246 // kRpA dharmatarormUlaM kUlaM saMsAravAridheH / hiMsA pallIva doSANAM bhallIva krodhavairiNaH // 247 // kuSThinaH kuNayo vyaGgAH paGgavaH pracurA''padaH / jIvahiMsAprabhAveNa bhavanti bhavino bhuvi // 248 // sarve vedA na tatkuryuH sarve 6 yajJA yathoditAH / sarve tIrthAbhiSekAzca yatkuryAt prANinAM dayA // 249 // ityAkarNya munervAcaH pratibuddho vizuddhadhIH / nirmantUnAM sa jantUnAM nigrahA'bhigrahaM vyadhAt // 250 // athopazlokayAmAsa munirlokottaro'pi 'tAm / dRDhIkartu manastasya pratijJAtA'rthapAlane ||251||jiivhiNsaaN yadatyAkSI: paarmprygtaampi| munInAmapi tadbhadra ! zlAghyo'si kRpayA mudaa|| 252 // itaH kumAra! kAruNyadhAniraticArataH / durlabhAste bhaviSyanti na narA'marasampadaH // 253 // sugRhItaM tvamuM kuryAstyAkSIrmA lokavAkyataH / prANAtyaye'pi nojjhanti yataH svkRtmuttmaaH|| 254 // so'bhyadhAddharmamujjhAmi prANatyAge'pi no mune!| patan zvadhe'tha deyasyA''lambaM 1 pUjayanti / 2 taTam / 3 prANinaH / 4 niraparAdhAnAm / 5 dayAm / // 20 //
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathA ||aghttkumaar caritram // // 22 // dattvA tvayoddhataH // 255 // upakArAnmune'muSmAdadhamarNastavAsmyaham / tato yad yujyate kiJcid gRhyatAmanugRhya tat // 256 // nivRttA'zeSakAmasya prbrhmaikcetsH| kArya kiJcinna me'stIti muniH pratyAdideza tam // 257 // tato'sau raJjitastasya nirIhatvAdibhirguNaiH / lokAtItaistapobhizca natvA taM svagRhaM yyau||258|| __ athA''ste pAlayan prItaH kRpAdharmamanAratam / vardhamAnamanoraGgastanUjamiva vallabham // 259 // anyadA taM muniM dRSTvA maaNsksspnnpaarnne| natvA nItvA gRhaM bhaktyA bhaktAdyaiH prtylaabhyt||260|| vijahAra munIndro'pi, tatazcetaH smaayyau| meSAdInAM yama iva smhaanssttmiimhH|| 261 // bAleyAn mahiSAMstatra chAgAMzca gaNazastadA / lokAH praguNayAmAsuH kSiprApUpAdikAniva // 262 // atha svaputra-sAmanta-senAnIbhirvRto nRpaH / sannaddhabhaTasenAGgo rAjapATyAM viniryayau // 263 // gatvA gotrezvarIcaityaM natvA stutvA prapUjya tAm / kumArAnAdizattatra mApatirbalikarmaNe // 264 // tatastaiH sparddhayA sarvaistadA yamasutairiva / nistriM 'zairAtta nistriMzairbabhAve gajabhaJjanaH // 265 // yenA'bhAji tvayA siMheneva prAkkariNAM ghaTAH / pratyakSIkuru sarveSAM tadidAnIM bhujaabl!|| 266 // asiM nizitamAdAya dRDhaM prahara sairibhe / kUSmANDamiva kasyaiSa prahArAd bhavati dvidhA // 267 // so'vadanna tu cA'nyAye yuSmAkamiva me matiH / ayudhyamAnAnnaistriMzyAddhaniSyAmi nirdavaH / ra gRhItakhaDgaiH ||amli| 4 mhiye| 22 //
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 zrIjaina kathAsaMgrahaH // aghaTakumAra caritram // // 22 // HERE sssssssssssssssypeppy ydngginH|| 268 // kiJca, pravartitaM mUDhaH kimetatprANighAtanam / balirbhavati kiM nA'tra kSiprA'pUpAdakairapi? // 269 // te'pyUcurbAhmaNasyeva dhenvarthe lunatastRNAn / bhaviSyati na no'pyeno devArthe mahiSAn ghnatAm // 27 // kiMvA'smadarthamevaitAn meSAdIn vidadhe vidhiH / tRNAdInIva tiryagbhyaH sasyAnIva vaNikRte // 271 // ityanyonyamasambaddhaM jalpadbhistairdurAtmabhiH / vilakSIkriyate smaikaH kukurairiva zUkaraH / / 272 // athoparuddhaH pitrAcairasimudyamya tdvdhe'| nyavartata punarvegAt sa dayollAsimAnasaH // 273 // paunaHpunyena pitrAdyaiH kAryamANo'pi hiMsratAm / virudyamyA'pyasiM bhUyaH prAharannaikazo'pi saH // 274 // dhig dhigmAM pApinamiti nininda svaM muhurmuhuH / yatprahArodyato'bhUvaM gRhItA'bhigraho'pyaham // 275 // varamaurvairapi saMvezo varaM yantre nipIDanam / sa hi zuddhA''tmanAM mRtyunaM punarvatabhaJjanam // 276 // tasyeti bhAvino mUrdhni kRpAlutvena toSitA / saiva devI vyadhAdRSTiM puSpaiH puNyakaNairiva // 277 // babhASe ca kRtArtho'yamevamAndolito'pi yat / na cacAla pratijJAtAt sA'vaSTambho girIndravat // 278 // itaH prabhRti mA kArSIt kazcanA'pi puro mama / jIvahatyAmimAM pApAM pratolImiva durgateH // 279 // gajabhaJjanaM kumAraM stuvanto devavattadA / aGgIcakurnRpAdyAste dayAM tAM dRSTavaibhavAm // 280 // kumArastu kRpA''yattaM dRSTvA'tizayamadbhutam / lInaH sarvAtmanA tatra yogIva paramAtmani 1 mhissvdhe| // 22 //
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // aghaTakumAra critrm|| // 23 // // 281 // athA''yayunijaM nijaM sthAnaM srve'pikaaltH| sva:zriyaM prApa rAjAca rAjyazrI gajabhaJjanaH // 28 // anyadA rathayAtrAyAM divA ratnamaye rthe| rohaNAdrAviva cale saudhadvAramupeyuSi // 283 // harSotkarSAbhaktiyuktyA zrIsampratinarendravat / jagatIpatirAnacaM jagadaya'jinezvaram // 284 // rAjyaM prAjyamatho kRtvA narendro gajabhaJjanaH / suprasannapariNAma: kAladharmamupeyivAn // 285 // dharitryAmatra dhAtrIzaH sa tvaM samprati jAtavAn / muninindAprabhAveNa nIcairgotraM tu te'bhavat // 286 // uttamA cA'bhavad bhogasAmagrI munidAnataH / adhaHkRtendrasAmrAjyaM rAjyaM caitajinArcanAt // 287 // hantuM yanmahiSaM khaDgamudayacchacatustadA / tadbhavAn karmaNA tena catasa aapdaapdH|| 288 // kRpayA bhAvitAtmaiva prAharattaM na ytpunH|nyvrtt tatastena sampadyante sma sampadaH // 289 // so'haM mahiSajIvastu zrutvA dharma tadA tthaa| virakto'nazanAnmRtvA rAjA sughaTito'bhavam // 290 // bhavantaM prati tenA'bhUda viruddhaM mama mAnasam / bandhUnAmapi yadvA syAd vaicitryaM pUrvavairavat // 291 // tavopakAriNazcaite sarve prAk suhRdo'bhavan / tattadrUpatvamApannAH samprati svasvakarmabhiH // 292 // ityAkarNya gurordhyAyan jAtajAtismRtirnRpaH / pratyakSamiva niHzeSaM svavRttAntaM vyalokayat / / 293 // athetyAkhyat kSamA'dhyakSastvadIrdIpikayA prbho!| ajnyaandhvaantruddhaaksso'pyaatmpraagbhvmaikssissi|| 294 // tataH saparivAro'pi gurupAdA'ntike nRpaH / prapede dezaviratiM tarImiva bhvaambudheH||295 // krameNa sarvaviratiM samprApya so'navadyadhI: // 23 //
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ ||aghttkuNmaa / kSataniHzeSakartavyaH paramAmApa nirvRtim // 296 // aghaTanarapaterbhoH prAgbhavIyaM nizamya / caritamiti nimittaM sampadAmApadAM ca // kuruta niraticAre dharmakarmaNyudAre / matimiha virado'mUryanna vaH syuH kadApi // 297 // pApairayaM sughaTitakSitivallabho'pi / prApa prasiddhasuta-rAjyaviyogaduHkham // eko'pyagaNyairaghaTastu punnyaiH| prAjyaM samAsAdayati sma rAjyam // 298 // // iti aghttkumaarcritrm| caritram // 1343434343434343434343439 // 24 //
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||aiim|| zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH / ||shrii prema-bhuvanamAnu-para-hemacaMdra sadurubhyo nmH|| .. zrImANikyasundarasUrisandRbdhA - zrI malayasundarI kyaa| gdybddh-shriimlysundriikthaa|| // 1 // atha prathama ullaasH| jAto yaH kamalAkare zucikule zrIazvasenezituH preDaddhogaphalAvalIvaradalaH pronmIlinIlacchavi: / satkIyA surabhirdadAtu sumanorAjIvarAjI vibhuH sa zrIpArzvajinezvaraH surataruH zreyaH phalaM naH sdaa||1||tN praNamya prabhuM pAyaM sarvakalyANakArakam / kathA malayasundaryAH saundaryasahitocyate // 2 // jJAne zIle kSamAyAM ca jinA''zAtanavarjite / kathA malayasundaryA jJeyA ca vratapAlane // 3 // zrIpArzvanAthadevasya kezinA gnndhaarinnaa| pUrva zAnarendrale kathiteyaM kathA prjaa||4|| // 1 //
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 2 // prAkRtaiH saMskRtaiH padyaiH kRtA pUrvaM savistarA / kathA'sau gadyabandhena saGkSipya kila kathyate // 5 // tathAhi iha jambUdvIpe bharatakSetre candrAvatI nagarI / tatra vIradhavalo nAma rAjA / tasya campakamAlAnAmnI rAjJI, dvitIyA kanakavatI ca / tAbhyAM dvAbhyAM rAjJIbhyAM saha sukhena rAjA kAlam aticakrAma / anyadA rAjasabhAyAM praviSTaH pratihAreNa vijJaptaH - 'prabho ! guNavarmazreSThI tava dvAre tiSThati' / rAjAdeze jAte sati sa zreSThI prAbhRtaM puro muktvA nRpaM natvA'tiSThat / rAjJoktam- 'kastvam ?, kena hetunA prApto'si ?' / sa prAha- "zrUyatAm, he prabho ! atraiva tava nagare lobhanandI lobhAkarazca dvau bhrAtarau vartate / lobhanandI putrarahito, lobhAkarasya tu guNavarmA putraH / anyadA tau dvAvapi zreSThinI haTTaniviSTau bhadrAkAraM kaJcinnaraM dRSTvA sanmArgadAnena pratipattiM kRtvA vizvAsavantaM cakratuH / tena puruSeNa rakSaNArthaM rasatumbakam ekamarpitam / tAbhyAM haTTAntarudbadhya muktam / puruSastu vA'pi gataH / atha rasatumbakAd galitvA galitvA rasabindavaH patitAH, taizca adhaH sthitaM kuzIpramukhaM lohaM svarNarUpaM dRSTvA vaNijau vismitau / lobhAndhAbhyAM tAbhyAM tat tumbakaM kvA'pi gopitam / kiyatsu divaseSu gateSu tumbakamoktA puruSaH sametya tumbakaM yayAce / zreSThibhyAM kathitam- 'bhostat zrI malayasundarI kathA / / // 2 //
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrI malayasundarI kthaa|| kathAsaMgrahaH // 3 // tumbakaM bhagnaM, yadina pratyayastasya tadA khaNDAni pshy'| ityuktvA anyasya kasyacitumbakasya khaNDAni darzitAni / tena tAni dRSTA cintitam-nUnam etAni mama tumbakasya na bhavanti, kintu lobhAndhI vaNijau mamAgre kUTam uttaraM kurutaH / tena bahvapi proktaM, paraM tumbakaM na dattam / tatastena puruSeNa kruddhena satA lobhanandi-lobhAkarau gRhatokasthAne stambhanIvidyayA kIlitau vyathA''kulo krandantau tiSThataH / sa puruSa evaM kRtvA gtH| lobhAkaraputro guNavarmA grAmAntarAdAgataH / tatsvarUpaM lokamukhAd jJAtvA duHkhito mantra-tantrAdikaM kArayAmAsa, paraM tayordvayorapi vizeSato vyathA'bhUt / tatazcintitam-'yena kIlito tenaiva mokSaH, nAnyena' iti vimRzya kuTumbasya gRhazikSAM dattvA taM puruSaM draSTuM calitaH / pRthvItale praman kA'pi dhana-dhAnyasamRddhamapi nirmAnuSaM nagaraM dRSTvA vismito madhye'vizat / tena gacchatA ekaH puruSo dRSTaH / tenoktam-'he vIra! kastvam ?, kimidaM nagaraM zUnyam ?' / tenApyuktam-'tvaM kaH' ? / so'vAdIt'ahaM pathikaH, paraM svarUpaM kathaya / ityukte sa vIrapuruSo'vAdIt- "pRNu, idaM kuzavarddhanaM nAma ngrm| atra sUro nAma rAjA / tasya jayacandra-vijayacandrau putrau / pitrA jayacandrAya rAjyaM dattam / pitari 'vipanne'haM vijayacandro'hAraM dhRtvA asmAt purAnnirgatya bhraman candrAvatInagarauM yAtaH / tadane mayA 1mRte| // 3 //
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 4 // ko'pi siddhapuruSo'tIsArarogI dRssttH|myaa kRpayA sa upacaritaH, paTurjAtaH / tena tuSTenastambhanI vazIkaraNI ca dve vidye datte, suvarNaniSpAdakarasatumbakaM ca dattam / iti dattvA siddhanaraH zrIparvate gataH / ahaM ca candrAvatImadhye lobhanandi-lobhAkarahaTTaM gataH / taabhyaamaavrjitH| tayorhaste rakSaNAya rstumbkmrpit| mayA tatraiva pure kautukAni pazyatA kiyanti dinAni sthitvA mAturmilanAya utkaNThitena satA zreSThino haTTaM gatvA rasatumbakaM yAcitam, paraMtAbhyAM kUTamuttaraM kRtam / tato mayA kupitena kUTasya phalaMdarzitam" / atrAvasare zreSThinA cintitam- "pitrorduHkhakartA sa evAyaM purussH'| iti cintayan zreSThI babhASe-'agre kim ? / so'vAdIt- "tatazcandrAvatyA ahamatrAgataH / paitRkaM nagaraM zUnyaM dRSTvA duHkhato madhye pravizya rAjabhuvanamAjagAma / tatra mayA vijayAnAmnI bhrAtRjAyA dRSTA / tayA AsanAdipratipattiH kRtaa| sA ca sarva svarUpaM rudatI satI babhASe-'atra nagare ko'pi raktAmbarastapasvI sametaH, samAse mAse pAraNaM kurute / so'nyadA tava bhrAtrA pAraNAya nimntritH| tasya ca bhojanaM kurvato rAjA''dezAd mayA vAto vynyjitH| sa mAM prati anuraktacitto bhuktvA sthAnaM gatvA rAtrau godhAprayogeNa upari mama zayanasthAnaM prAptaH, mAM prArthayAmAsa / mayA niSidhyamAno'pi sa na virraam| atha rAjJA dvAraprAptena tatsvarUpaM nizamya nijapuruSaiH 1 pitR-pitRvyyoH| // 4 //
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa| // 5 // sbndhitH| puramadhye pramayitvA lokAMsyamAno vadhyabhUmau paatitH| sa mRtvA pariNAmavazAda rAkSaso'bhUta . / tena rAkSasena pUrvabhavaM smRtvA kruddhena pratyakSIbhUya svasvarUpakathanapUrva tava bhrAtA cATUni vadannapi nipAtitaH |srvejnaa apihinyamAnA bhayAd jIvagrAhaM naSTAH / ahamapi nazyantI tena dRSTvA sthaapitaa'smi| sa dine kApi yAti, rAtrI sameti / he devara ! daivAd ahaM sATe patitA sthitA'smi, paraM tvaM yAhi / iti zrutvA mayoktam-tasya kimida marma prakAzaya, yena enaM vairiNaM jitvA svaM rAjyaM pAlayAmi / tadA tayoktam'yadi ko'pi pumAn ghRtena tasya pAdAbhyaGgaM karoti tadA vizeSato nidrA sameti, svIkRtA'bhyaGge tAdazI nAyAti nidrA / anyacca, caraNAbhyaGgAt pUrva ced mAnuSaM vetti tadA sa taM hantyeva / ahaM ca tatpAdAbhyaGgaM sadaiva karomi / ityuktvA tasyAM sthitAyAm ahaM kamapi sahAyakaM draSTuM clito'smi| yadi tvaM sahAyako bhavasi sadAsahasrameva jApaM kRtvA vazIkaraNavidyAM smRtvA taM rAkSasaM vazyaM kromi| mahAn upakArastvayA kRto bhvissyti| yataH- "dAnaM vittAd RtaM vAcaH kIrti-dharmA tathAyuSaH / paropakaraNaM kAyAd asArAt sAramuddharet // 1 // " iti procya vijayacandra sthite sati guNavarmaNA cintitam-'mamApi pitRmokSakArya tadA setsyati yadi asya kArya setsyati / tatastena sahAyakatve pratipanne sati tau dvAvapi rAjabhavanaM gatvA // 5 //
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 6 // pAdAbhyAsAmagrI melayitvA vijayAM procya gRhamadhye guptasthAne sthitau / tAvatA rAtrI rAkSasa: 'kApi mAnuSo ganyaH' iti bruvaMstatrAgAt / vijayAM provAca-'bhadre! kimu kvApi manuSyastiSThati ?' / sA ceiha ahaM mAnuSI, anyo mAnuSasambhavaH kutaH ? / tataH prasuptasya rAkSasasya pAdau vadhUmiSAd dakSo guNavarmA tasyA'lakSyo nirbhIko gADhaM gADhaM mrdyaamaas| atha manuSyagandhena punaH punaruttiSThannapi rAkSaso guNavarmaNA gADhacaraNamardanena svApitaH / tAvatA vijayacandreNa sahasrajApaM kRtvA khaDgaM dhRtvA prakaTIbhUya rAkSaso hakkitaH / guNavarmA'pi nRveSaM cakre / tatastau dRSTA rAkSasa utthito'pi vazIkaraNavidyayA vaza eva jAtaH / proce ca-'bho ! bhaktoH kiraro'smi / yat kArya tat kthytaam| vijayacandreNoktam-madIyaM nagaraM vAsaya / tena tatkSaNaM sarve lokA AnItAH / kalakalAyamAnaM nagaraM jAtam / rAkSasena vijayacandro raajye'bhissiktH| tato vijayacandreNoktam- 'bhoH zreSThin ! tavopakAro mahAn jAtaH / tvamapi kiJcit kArya kathaya / guNavarmaNA svasvarUpaM kathitam / vijayenoktam- tvaM kiM lobhAkarasya putraH ? / sa tu kUTanidhAnaM, tvaM tu evNvidhH!| param uktamasti- "takrAdiva navanItaM pazadiva padyamamRtamiva jldheH| muktAphalamiva vaMzAd dharmaH sAraM manuSyabhavAt" 'pavAdapi kamalam' iti satyam / punarvijayacandreNoktam-idaM tvayaiva setsyati kAryam / zRNu // 6 //
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 7 // 'etannagarapratyAsanne ekajanAmni parvate suguptA kUpikA vartate / tanmadhye bandhamokSakArakaM jalaM vartate / devatAdhiSThitam / kUpikAyA dvayoH pArzvayodvI parvatau vrtete| tau ca netrapadye iva mIlanonmIlanaM kurutaH, tatra salilagrAhIce bhItastadAsa mRta eva / etau dvau yadA ughaTete tadA yadi putra eva piturarthe kUpikAntaH pravizya pAnIyamAnIya bahinirgacchati, tena ca pAnIyena putro yadi svayaM baddhaM nijapitaraM trIn vArAn AcchoTayet tarhi bandhamokSo bhavet / eSA paddhatistvayaiva setsyati / iti vijayoktaM guNavarmaNA sarva pratipannam |tto dvAvapi tau tatra parvate kUpikApAca~ gatau / parvatadvaye vighaTite sati maJcikArajjuprayogeNa madhye pravizya guNavarmaNA nirbhayena satA tatpAnIyena pAtramApUritam / tato vijayena sa bahiniSkAzitaH / tatastau turagarUpaM kRtvopasthitaM rAkSasameva Aruha zIghraM candrAvartI prAptau / guNavarmaNA svapitA svayaM jalenAcchoTA sjiikRtH| lobhanandI tathaiva sthitaH / guNavarmaNo mahoparodhena vijayena toDukasthAnAd gRhamadhyamAnItaH / sa tu vyathA'ditaH virasaM raTan tathaivAsthAda, yataH putraM vinA kathaJcana bandhamokSo naivA'bhUt / tato guNavarmaNA rasatumbakaM vijayAya dattam / tenApi tuSTena tasmai prdttm| evaM vijayastadAgrahAt prItyA kiyanti dinAni sthitvA svasthAnaM yyau| so'haM guNavarmA lobhAkarasya putro'smi / matpitRpitRvyAbhyAM nyAsApahArakaraNA'parAdhaH kRto'sti, he prabho! tvaM kSamasva / anyaH ko'pi adhikaM nyUnaM // 7 //
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 8 // * vAkavayed iti mayA svayameva svasvAmine vijnysmsti| tato vIradhavalena rAjJA bahumAnaM dattvA zreSThI visRSTo gRhaM yyau| rAjA anapatyatvAd manasi putracintayA atyAkulaH sabhAM visRjya AvAsamadhye yyau| tatra campakamAlayA devyA pRSTam- 'prANeza ! kiM mukhe vicchAyatA' ? / rAjJA tadaye guNavarmaproktaM vRttaM kathayitvA proktam-priye ! putraM vinA vijayacandravat pitRrAjyaM ko pAlayati ? guNavarmavat piturarthe svajIvaM sandehe kaH pAtayati ? lobhAkaramiva ko janakaM sajaM karoti ? ato'hamapi aputratvAcintAturatayA vicchAyo'smi / devI prAha- 'prANeza! eSA cintA mama prAsAde sadaiva vartate, paraM na vdaami| satyamevedam- .. sAhasavaMta sujANa nara jahiM puttUMmana huMti / thaMbha vihUNA geha jima dhabakaDaiMti paDaMti ||1||rmli karato raMgabhari je navi dezai baal| mANasa mArnu DADasI kima kima gamaiti kAla // 2 // AMkhaDIye aNiyAlaDI vayaNavikAsa paraMtu / lahulI karauMjoyatAM dIhAM jaMti tujaMtu ||3||raajaa'pi prAha namo dinezena nayena vikramo vanaM mRgendreNa nishiithmindunaa| pratApalakSmIrbala-kAntizAlinA vinA na putreNa vibhAti naH kulam // 1 // tato devyA proktam-'ko'pi sapratyayo deva ArAdhyate / tataH // 8 //
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 9 // putraprAptiH syAt / yataH- "udyamenaiva sidhyanti kAryANi na manorathaiH / udyamAt kRmikITo'pi mahato DumAn // 1 // rAjJA proktam- bhavyamuktaM, mantriSu rAjyabhAraM nivezya tvayA saha kamapi devam ArAdhayiSyAmi / yAvat tau iti vArtA kurutastAvad devyA dakSiNanetraM sphuritam, sA'tyAkulA abhUt / rAjJoktam- 'devi ! kiM te jAtam ?' / sA prAha- 'prANeza ! na jAne kimapi / bhAvi ! zarIre kuceSTA aratizca mRtyave mahAkaSTAya vA vicAryate' / rAjA prAha-yadbhAvi tad bhavatu, mama jIvitaM maraNaM vA svayaiva saha, mA khedaM kuru / ityuktvA bhojanAba uttasthau / bhuktvA kSaNaM vizramya rAjA sabhAM bhUSayati sma / kiM bhAvi ? iti devIsvarUpaM cintayati tAvatA kA'pi ceTI rudatI zIghraM sametya gadradasvareNa nRpaM prati- 'he prabho ! devI campakamAlA gRhe gRhavATikAyAm anyatra ca kApi dhRtimalabhamAnA Agatya palyaGke niviSTA / tayA ca ahaM patrArtha preSitA / yAvad Agatya pazyAmi tAvatA devI palyaGke suptA dRSTA / paraM na vakti, na ca ceSTAM kurute / na jAne kiM jAtam ?' / rAjA tacchrutvA atyAkulaH samutthAya skhalatpAdaH zIghramAvAsAntaryayau / vaidya - jyotiSikAdayo militAH, bahavaH pratIkArAH prArabdhAH, paraM sarve'pi vRthaiva jAtAH / kASThatulyAmeva tAM dRSTvA sarve vaidyA nirAzA jAtAH / tata ekAnte militvA mantriNo'nyonyaM procuH - 'kimidam ? zrI malayasundarI kathA // // 9 //
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 10 // kathamasyAH prANA eva gatA: ? / priyAsnehena bhUpo'pi mariSyati aputraH, pRthvI nirAdhArA bhaviSyati / tadA subuddhimantriNoktam- kathaJcid rAjA kAlavilambaM kAryate viSavikArakathanena / iti vimRzya taistathaivoktaM nRpAgre / rAjA haSTo'vAdIt- 'tadA jitaM jitam !, are ! maNIn mAntrikAMzca Anayata' / evaM pratIkAreSu kriyamANeSu devIm ekAnte sthApayitvA dinazeSaM rAtriM ca atikramayAmAsuH / prAtarbhUpo devIM tAdRzAmeva dRSTvA 'mRtaiva' iti matvA mUrcchitaH, candanajalena siktaH sacetano bADhaM vilalApa / vilapya mantriNaH prati prAha- 'bho ! golAnadItaTe citAM racayata, ahamapi devyA saha agniM pravekSyAmi' / mantriNo rudantaH pAdayorlagitvA prAhu:- 'prabho! keyam adhIratA ?, tvayi vinaSTe sarvaM visaMsthulaM rAjyasUtraM vibhAvi !' / rAjJoktam- 'yad bhAvi tad bhavatu, paraM mayA tu asyA agre jIvanaM maraNaM ca sahaiva pratipannam' / evaM sarva parijJApya mRttadevIzibikayA sArdhaM rAjA ccaal| pauralokA urastADaM rudanti sma / nRpasya paricchado nadItaTaM prApa / tatra citA sthApitA / rAjJA snAnaM kRtam / anye'pi bahavo'gnipravezAya sajjIbhUtAH / tasminnavasare pravAhapatitaM bandhanairbaddhaM mahat sthUlaM kASThamekamAgacchad dRSTam / mantribhistArakA bhASitA:- 'bhoH ! kASThametat kRSata, citAkASTheSu kArye sameti' / taistat kASThaM jalAd bahirAnItam / zrI malayasundarI kathA // // 10 //
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjena kathAsaMgrahaH // 11 // 1 * rAjJi loke ca pazyati sati bandhebhyazchoTitam / tataH sampuTasaddazaM tad dRSTam / sampuTe'pi vighaTite sati sarvAGgaviliptA divyapuSpamAlAJcitA divyahArabhUSitA devI campakamAlA nidrAM prAptA dRSTA / aho ! citraM citram ! iti sarvo'pyavAdIt / rAjA'pi vismayaM prAptaH prAha- 'bhoH ! zavasthAnaM vIkSyatAm' / taistatra gatvA sA zibikA yAvad udghATitA tAvatA zabaM hastau gharSayad, dantairdantAn piMSad, aTTATTahAsaM kurvad nabhasA uDDIya jagAma / te bhayabhrAntAstatsvarUpaM nRpAgre procuH / tato devI prabuddhA satI unmIlitalocanA jAtA / rAjA pramodabharabhAsuro jAtaH / devI protthAya prAha- 'prANeza ! kiM yUyamatra ?, kiM klinnAni vastrANi ? ko vA mRtaH ?' / rAjA prAha-sarva kathayiSyate, paraM tvaM svasvarUpaM nivedaya / tataH sarvaH ko'pi vaTavRkSatale niviSTaH / atha rAjJI vaktuM pravRttA- 'he nAtha ! madIyaM dakSiNanetraM sphuritam iti tvamapi jAnAsi / tato'haM bane bhavane ca kvApi ratimaprAptA palyaGke suptaa| sakhI patrArthaM prahitA / yAvat kiJcid nidrA sameti tAvat kenApyutpATitA, kvA'pi ca zRGge muktA / sa ca duSTo muktvA mayi pazyantyAmeva kvApi gataH / ahaM zilAtalAdutthAya manasi vividhAM cintAM kurvANA dizAmekAM gRhItvA prasthitA / agre jinamandiraM dRSTvA madhye gatA / tatra zrIRSabhaprabhuH stutaH- aho ! ameghajA vRSTiH aho'kusumajaM phalam / aho ! purAkRtaM puNyaM yad dRSTo nAtha ! locanaiH // 1 // namastubhyaM jagannAtha ! trailokyAmbhojabhAskara ! / zrI malayasundarI kathA / / // 11 //
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgraha zrI malayasundarI kthaa|| // 12 // saMsAramakalpadro ! vicodANabAndhava ! // 2 // deva ! tvaM duHkhadAvAmitatAnAmekavAridaH / mohAndhakAramUDAnAmekadIpastvameva hi ||3||tvaaN pyAvantaH stuvantazca pUjayanta dehinaH / dhanyAste jagUhudaihAd mano-vAg-vapurNa phlm||4|| "evaM mavi stuvatyAM kA'pi divyarUpAkhI sametA / mAM prAha he sundari ! zrIRSabhadevasyAhaM zAsanadevatA bakevarI devI taba jinabhaktyA tuSTA'smi / mayA proktam-'tahiM kathaya kena kutrA'ham AnItAsmi? sA'vAdIta-zRNu, candrAvatIzavIramavalasya tvatriyasya vIrapAlo prAtA'bhUt / sa rAjyalubbo nRpaM hntumicchti| anyadA ghAtakIbhUya bhUpasya mandira praviSTo nRpaM prati zastrIprahAraM mumoc| rAjJA prahAraM bajayitvA sa.eva hataH, mRtvA pracaNDanAmA mamAgnucaro bhUto'bhUt / sa pUrvavairaM smRtvA bIradhavalopari ve patte, paraM tasya puNyasya prabhAvatazchalaM na labhate / tatacintitaM tena-1'devyAM premabandho'sya bADamasti iti tAmeva harAmi, tataH svayamevAsI mrissyti| iti dhyAtvA cchalaM prApya tena bhUtena hutvA atra malayaparvate tvaM muktA'si / sa punazcandrAvatyAM gatvA tava zayanIye mRtakarUpaM kRtvA sthito'sti| rAjA tvadrUpaM dRSTvA mahAduHkhaM prApto'sti / mayA proktam- 'he devi! kathaya, mama jIvantyAH punarbhUpatimilanaM bhaviSyati?' sAprAha-'sapta praharAn yAvat tava tasya ca viyogo bhAvI / punardevI mAM // 12 //
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kbaa|| // 13 // prAha-'devadarzanaM niSphalaM nasyAt, ata: kiJcid yAcasva / mayoktam-'mama apatyaM nAsti' / tayoktam'putra-putrIrUpaM yugalaM te bhAvi / iyanti dinAni tena bhUtena santatirodhaH kRto'bhUt / atha taM bhataM bhavatorupadravaM kurvantaM nivaaryissyaami| ahamatraiva parvate prabhubhaktyA tiSThAmi, 'malayA' iti dvitIyaM nAma bimrmi| imaM lakSmIpujAbhiSaM hAraM gRhANa / mahAprabhAvo'syAsti' / ityuktvA mama kaNThe sA hAraM cikSepa yAvadahaM kicit punaH pRcchAmi tAvad ekA khecarI ceTIyuktA prAptA, cakrezvarIca adRSTA'bhUt / khecarI mAM prati prAha-'sundari! kA tvam ?' / mayA'zrUNi muJcantyA svasvarUpaM kathitam / sA'vAdId-'ahamatra vidyAM sAdhayituM praaptaa'smi| paraM tava duHkhitAyA upakAram akRtvA mama vidyAsiddhirna bhvet| mama bhartA cakSaNAntare sameSyati, sa tvAM surUpAM dRSTA zIlaM khaNDayiSyati, mama ca sapatnIjaM duHkhaM bhAvi / ata Agaccha, yathA te kicid bhavyaM karomi / ityuktvA bAhau dhRtvA nadItIraM niitaa| eSA me kiM kariSyati ?' iti dhyAyanyA mama zarIre sarvatra candanalepaH kRtaH, puSpamAlA cAropitA / tatra mahatkASThamekaM vidyAzaktyA vidArya sampuTadvayaM cakre / ekasminnahaM sthApitA, dvitIyam upari dattam / tataH paraM garbhasthitA iva na jAne kimapi jAtam / yUyamevAtra dRSTAH / tadA subuddhimantriNA proktam- 'nUnaM khecaryA svasyAH sapatnIzacyA svAminI kAThamadhye nikSipya parvatottaranadIpravAhe preritaa| AtmIyapuNyaprabhAvAd atraiva // 1 //
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 14 // prAptA / tato rAjJA duHkhasvarUpaM kathitam / atha rAjA tatkASThaphAlIdvayaM golAtaTe bhaTTArikAdevIgRhe mocayitvA bhadrahastinImAruhya devIM vAmapA nivezya cchatraM priyamANo, vAgheSu vAdyamAneSu mahotsaveSu jAyamAneSu pvajapaTabhUSitaM puraM praviveza / saudhaM sametaH, vardhApanAni jAtAni / tasminneva nizIthe devI garbha ddhau| pUrNeSu dineSu putra-putrIrUpaM yugalaM jAtam / rAjJA mahotsavAH kAritAH' / nAmakaraNadivase sarvajanAnAM purato bhojanAnantaraM proktam-'malayAdevyA idaM yugalaM dattamiti tasyA eva nAmnA nAma dIyate' / ityuktvA putrasya 'malayaketuH' putryAzca 'malayasundarI' iti nAma dattam / atha vardhamAnau tau mAtApitrorvizvasyApica prItihetave jaatii| samaye paNDitasamIpe sthaapitau| stokakAlenApi sarvakalApArINau jaatii| // iti zrIalagacche zrImANikyasundarasUrikRtAyAM malayasundarIkathAyAM malayasundarI-janmavarNano nAma prathama ullAsaH / / // 14 //
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrI malayasundarI kthaa|| kathAsaMgrahaH // 15 // // atha dvitIya ullaasH|| atha sA malayasundarI yauvanaM vanaM saMzritA kalpalateva kAmapi avaktavyAM lIlAM babhAra / itaca, atraiva bharatejAdeze pRthvIsthAnaM nAma nagaram / tatra yazaHpUrabandhuraH sUrapAlaH pRthviiptiH| tasya padyAvatI priyaa| tatkukSisamudbhUtaH prabhUtaguNo mahAbalo nAma kumaarH| sa sarvakalAkuzalastAruNyaM praap| anyadA ko'pi siddhapuruSastasya saGgataH kumAreNA''varjitaH / tena rUpaparAvartakArakAH punaH svarUpakArakAca auSadhayogA upadiSTAH / kumAreNa tAn yogAn melayitvA guTikAH kRtvA muktAH / siddho'nA visRSTaH / anyadA sUrapAlena rAjJA svapradhAnapuruSAH kasmaicit kAryAya candrAvatI purIM prati gmnaayaa''dissttaaH| tadA mahAbalakumAreNa dezavIkSaNAya rAjA vijJaptaH / AgraheNa ca pitaraM mAtaraM ca parijJApya taiH saha calitacandrAvartI yayau / guptavRttyaiva tiSThan taiH saha vIradhavalanRpasabhAM gataH / rAjJA te sammAnitAH / pRSTaM ca-'ko'yaM 'sadAkAraH kumAraH ? / ekena kenacit proktam-mamAyaM prAtA / tataH sarve'pyutthitAH / uttArakasthAna prAptAH / atha kumAraH svalpaparikaraH puraM vilokayan malayasundarIgRhasatkagavAkSasyAdhaH prAptaH / tadA kumArI gavAkSAntikasthitaM 'rUpanirjitamakaradhvajaM vIkSya manasi cintayAmAsa1naraH / 2 sundraakaarH||suruupvijtkaamdevm / // 15 //
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 16 // 'aho ! lAvaNyalIlA'sya kaTAkSaM rUpamandbhutam / sA dhanyA manyate kanyA yasyA bhartA bhavedasI" // 1 // evaM cintayantIM nirnimeSadRzA ca pazyantIM kumAro'pi sahasA dadarza / dadhyau ca "keyaM kiM devatA kAspi mAnavItvaM samAgatA ? / pariNItA'thavA kanyA ? lAvaNyAmRtavAhinI" // 1 // tasminnevaM cintayati sati sA kumArI cchekatayA kAgade svarUpaM likhitvA tatsammukhaM vikSepa / so'pi taM vAcayAmAsa - ahaM zrIvIrabhavalaputrI malayasundarI kanyA'smi / tvAM dRSTvA tvAmeva varam abhilaSAmi / iti vAcayantaM ko'pi tvaritamAgatya tadIyamatyoM babhASe 'kumAra ! zIghramAgamyatAm / sArthazcalati, tasmAt zIghramAgamyatAm / tataH kumArastena sahitaH pazcAd vilokayan sthAnaM yau / tato mantriNAM sajjatAM kurvatAmeva rAtrimukhaM jAtam / atha ardharAtrimatikramya caliSyate iti vArtA mantriSu kurvatsu kumAreNa cintitam-tayA tu cchekatayA nijasvarUpaM jJApitaM, paraM mayA tasyAzcetasi nirvRtimanutpAdya kathaM gamyate ?, ata ekadA tatra gantavyameva / iti vicintya kumAraH zIghraM rAjabhuvanamAgamya vidyudutkSepakaraNena prAkAramullaGghya madhyamAjagAma / tatrAsau nRpavallabhayA 'kanakavatyA dRSTaH / proktazca - kastvaM bhoH ? / tenoktam ahaM lekhahArako malayasundaryAH, lekhaM dAsyAmi tAm, sA 1 cAturyeNa 2 zAntim / 3 malayasundarImAtuH sapatnyA / zrI malayasundarI kathA / / // 16 //
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malabasundarI kthaa|| // 17 // kAsti? / tayoktam-kSaNamatra vizramyatAm, ayamapi janastava bhaktikArako'stu' ! / tenoktam..'lekhamarpayitvA balitaH sarva ramyaM vidhAsye' / tatastayA darzito mArgaH / agre gatvA uparitanA'pavarakAnta:sthitAM yoginImiva tameva hRdi mantrasadRzaM smarantI tAM kanyAM sa dadarza / sA'pi sAnandA taM dukA sahasottasthI / AsanaM dattvA tamUce- 'aho te dhIratA! / kathamatra surakSite sthAne samAgamanaM jAtam' ? / so'vAdIt- "utkaTakaNTake koTayarSaNakaSTAni hRdi na cintayati / asadazarasavivazamativiMzatyaliH ketkiikusumm"||1||"tvyaa ca svasvarUpamuktam / madIyaM zRNuahaM pRthvIsthAnapure sUrapAlanRpasya putraH padyAvatIkukSijAto mhaablaabhidhaano'smi| sA'vAdIt-'tarhi yadA tvaM pUrva mayA dahastadeva pUrvabhavasambandhena kenApi preritayA manaHsAkSyaM vRto'si / sAmprataM gAndharva vivAhena aGgIkuruba / tadA tenoktam-kulakanyAnAM 'pracchanno vivAho na zobhate, iti dhIratvaM maja / ahaM tavopakrama karijye yathA stokadinaiH pitRdattAM tvAM prinnecyaami| "vidhatte yadvidhistat syAd na svAda hadayacintitam / evamevotsukaM cittamupAyAMzcintayed bhuun"||1||ayN zlokastvayA cintAnivAraNAya sadA cintyaH / tayA prapannam / yAvad evaM tau prItyA vAtAM kurutastAvatA kanakavatI 1 numaH / 2 upakramam-Arammam-upAtham / // 1 //
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI malabasundarI kthaa|| kathAsaMgraha // 18 // dvArapArthasthitA pracchannaM sarva tacchutvA kapATayamAkRSya tAlakaM dadau / sA ca kumAryA dRSTA upalakhitAba / kumAreNoktam- ko'yaM kiM karoti ? / tavA bhItayA proktam-hA! pramAdo jAtaH / eSA me'paramAtA vAtA pRNvatI na jJAtA ! / jJAyate kimapi bhAvi ! / atha kanakavatyA tatsvarUpaM samadhikaM rAjJo'gre kathitam / rAjA rakSakaiH saha dvAre sametaH / tadA kumArI kampamAnAkI kumAraM prati prAha-daivena kiM kRtam? / mudhA tvAdRzasya nararatnasya mahAkaSTamupasthitam / kiM kriyate ?, ka gamyate ?, dvArameva ruddham / kumAreNoktam-mA bhaiSI:, bhavyameva bhAvi' / ityuktvA etanmAtuH sadRzaM rUpaM me bhavatu iti dhyAtvA militayogaguTikA zIrSAllAtvA mukhe kSiptA / tatkSaNaM sa campakamAlAdevIsaddazarUpo jAtaH / rAjA tAlakaM bhaktvA madhye praviSTaH / tatra ca abhyutthAnaM sahasA kurvatI mAtRsahitA kumArI dRSTA / rAjA vismitaH / kanakavI vIkSya ziro dhUnitam / sA'satyavAdinI lajayA'dhomukhI babhUva / ArakSakAdikarapi sA hasitA gtaa| rAjA'pi svasthAnaM praap| sarveSu gateSu satsu kumAraH svasvarUpaM punaH kRtvA tAM prati prAha; athAhaM gacchAmi / tadA tayA lakSmIpuJjahAro galAduttArya tatkaNThe kSiptaH, 'eSA me varamAlA jJeyA' ityuktaM ca / sukhinaH santu te panthAnaH' iti tayA visRssttH| tato nirgatya svasArthe militaH svanagaraM yyau| atha kanakavatI 'kUTavAdinI' iti sarvairapi ninditA'cintayat-'kimayaM ko'pi me // 18 //
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrI malayasundarI kthaa| kathAsaMgrahaH // 19 // pramo'bhUta ? kumAryava vA kimapi kapaTaM kRtam ? / iti cintayantI sA kumArI prati dveSavatI bbhuuv|| atha kumAraH svapuraM prAptastaM hAraM piturIkayat / 'kenAyaM dattaH ?' iti pitrokte vIradhavalaputreNa dattaH ityuktam / tenApi padyAvatIdevyai dttH| anyadA kumAreNa sa hAraH svakaNThe nyveshi| atha kadAcit kumAreNa tAtaM praNamya pArthe niviSTe sati pratihAraniveditaH candrAvatIzadUtaH smetH| sa pRthvIpatiM praNamya prAha - "he narendra ! zrIvIradhavalasya asmatsvAmino malayasundarI kanyA'sti, sA sakalakalApAtram / 'yo bajrasArAbhidhAnaM dhanurAropayiSyati sa tAM pariNeSyati' iti pratijJayA tatkRte rAjJA svayaMvaraH kAritaH / sarve rAjAna AhUtAH snti| adya jyeSThasya kRSNakAdazI, AgAminyAM caturdazyAM svayaMvaro bhaavii| mama calitasya bahavo dinA abhUvana, paraM mArge mandIbhUtastena vilambo'bhUt / atha vilambo na sahate, kumAraH zIghramAdizyatAm, tathA ca Agatya tAM kumArI pariNayet" / rAjA tacchutvA hRSTo dUtaM vastrAdibhiH satkRtya vyasarjayat / kumAro'cintayat- 'mayeti dhyAyamAnamAsIt-tAM kathaM pitRdattAM pariNeSyAmi? paraM devamanukUlamasti iti cintayantaM kumAraM prati rAjA prAha-he vatsa ! sajIbhava, sainyaM ca sajaya; acaiva nizi prayANaM kuru| lakSmIpuJjahAraH sAthai graahH| kumAreNa karau zIrSe kRtvA proktam- "tAtA''dezaH pramANaM, param ekA vArtA vijJapyA'sti-nizi mama suptasya sataH ko'pi bhUto'nyo vA vastram AbharaNaM // 19 //
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrI malayasundarI kbaa|| kathAsaMgrahaH // 20 // vAhatyA pAti / ava tu lkssmiipujaahaaro'pitH|mm mAtA'pi hAraM gataM zrutvA dUnA'sti / mayoktam'mAtaH ! paDhadinamadhye bed hAraM na dade tadA'gniM sAdhayAmi / mama mAtrA'pi bhaNitam-'yadi hAro nA''yAsyati tadA mayA matavyameva / tato'haM rAtrI zayanasthAne praharakaM dAsye, yaH kazcid bhUto rAkSaso vA prAgbhavabairI sameSyati tatsvarUpaM vilokya taM vijitya hAraM ca gRhItvA pAzcAtyarAtrau clissyaami| ityuktvA kumAraH svasthAnaM gatvA rAtrI khaDgamAdAya, dIpacchAyAmAzritya sthitaH / ardharAtre gavAkSamArgeNa ekaH karaH prAptaH / sa ca itastataH paribhramati sma / kumAreNa cintitam- karaNabhUSitaH kasyAzcid devatAyAH karo'yaM ghaTate, sA adRzyA'sti, yadyatra haste prahAraM dAsye tadA sA yAsyati / paraM hastameva ArohAmi / iti dhyAtvA tameva aaruroh| hastArUDho gagane cacAla / taM pAtayituM haste'tyartha kampamAne sati dvAbhyAM hastAbhyAM bADhataraM hastaM gRhItvA sthitaH / agre devI kAcid roSA'ruNanetrA prtykssiibhuutaa| kumAreNa sAhasaM kRtvAsA muSTiprahAreNa htaa| tata AraTantI dInavadanA karuNasvaraM muhurmahuravadat- 'kRpAnidhe ! muca mujhe| atha kAruNyAt kumAreNa Azu surI karAd muktaa| sA devI naSTA; kumAro'mbarAt patitaH, paraM kasyacit sahakArasyopari prAptaH, tena zarIre tAdRk pIDA nAbhUt / yAvattatra sthito vividhacintAsamudre patito devopAlambhAn datte tAvat ko'pi mahAn ajagaraH bhUgharSaNazabdaM kurvan vRkSamUlamAgacchan // 20 //
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH _ // 21 // * zabdAnusAreNa jJAtaH, dRSTazca / cintitaM tena- 'nUnam anena ko'pi jIvo gilitaH, taM ca hantuM vRkSas AsphAlayitumAgacchati / tata enaM vidArya gilitaM manuSyAdikaM bahiSkaromi / iti dhyAtvA vRkSAduttIrya vRkSatale nizcalatayA sthitaH / yAvatA'jagaro vRkSaskandhe veSTanaM kartuM lagnastAvatA kumAreNa tasyauSThapuTaM 1. gRhItvA balAd yatnena vidAritaH / tanmadhyAd ekA strI nirgatA acaitanye'pi 'mahAbalo me zaraNam' iti jalpantI / kumAraH svanAmazravaNena vismitaH / keyam' ? iti vizeSatastasyA mukhaM pazyan malayasundaryAH sadRzaM dRSTvA mahatA''dareNa vAyuM vijayati sma / sA ca kiJcit sacetanA kumAroktaM zlokaM papATha / tadA tu tasya citte kumArInizcaye sati mahatkautukaM jAtam / sA'pi samunmIlitalocanA zanaiH zanaiH sAvadhAnA kumAramupalakSya lajjAvatI bbhuuv| DUce ca- 'prANeza' ! tvaM kutaH ? / tenoktam- 'pUrvam AsannanadIjale zarIraM kSAlaya, pazcAt parasparaM kathyate svarUpam / tatastau nadyAM gatvA zarIraM kSAlayitvA tatrA''yAtau / kumAreNa svasvarUpe kathite kumArI ziro dhUnayati sma, viSamA daivagatiH ! / atha kumAraH prAha tvaM tatra surakSita sthAne vasantI kathamajagarodaraM gatA'si ? / sA yAvat kiJcid vaktumArabhate tAvat kumAreNa tatra pratyAsanne manuSyasaJcaraM jJAtvA kumArIM pratyuktam- 'kSaNaM maunena tiSTha / ko'pi taskaraH pAradAriko dyUtakAro vA rAtrI saJcarannatra AyAti' / tataH kumAreNa zIrSAd guTikA AkRSya Amrarasena ghRSTA / tataH zrI malayasundarI kathA / / // 21 //
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 22 // kumAyA~ bhAle tilake kRte puruSarUpAM jAtAM dRSyA tAM pratyuktam- 'yAvadahaM niSThyUtena tilakamidaM na pramArjayiSye tAvat tvaM puruSarUpaiva drakSyase / evaM tau yAvatatra nizcalau sthitI tAvat tatraikA strI kampamAnAGgI to dRSTA ca vizeSatazcakitA smetaa| kumAreNa bhASitA- bhadre ! kA tvaM ? kiM bhIteva dRzyase ? AvAM pathiko, kicinna jAnIvastataH pRcchyate / sA prAha-bhoH kSatriyo ! eSA golA ndii| atrAsane candrAvatI purii| tatra vIradhavalo nAma raajaa| tasya malayasundarI kanyA'sti / tasyA aparamAtA kanakavatI tAM prati mAtsarya patte / ahaM ca tasyA 'mahallikA somAbhidhAnA'smi / dinatrayAt pUrva rAtrI mayi samIpe sthitAyAM lakSmIpujanAmA hAraH kanakavatIkaNThe'patat / kautukena tayA mayA ca AkAze vIkSitam, paraMna ko'pi kSeptA dRSTaH / tatastayA'haM bhaNitA- 'kasyApi hArasvarUpaM na prkaashym'| mayA prapannam / tataH sA hAraM sagopya tadaiva mahAsAhasayuktA mayA saha zrIvIradhavalapArzva gtaa| proce caprANeza! kimapi vaktuM prAptA'smi, avasare vilambo na yuktaH / zRNu, pRthvIsthAnapure sUrapAlo rAjA, tasya mahAbalaH putrH| tasya mAnuSamekaikaM malayasundarIpAdhai sameti / etayA lakSmIpuJjahArastasmai datto'sti; iti kathApitaM ca - tvayA sarvasainyena svayaMvare sametavyam, tatra svajanarAjAno'pi bahavo milissynti| 1 antHpurcraa-daasii| // 22 //
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 23 // tvayedaM rAjyaM grAhyaM, ahaM ca pariNetavyA, hAraprabhAveNa sarvaM setsyati / eSA mugdhA dRzyate, paraM caritraM viSamamasti / mayA samyag jJAtvA hitArtha kathitamasti / cenna vizvAsastadA hAra eva yAcyatAm' / ityuktvA rAjAnaM kopA''kulaM kRtvA gatA / rAjJA tadA campakamAlAmAhUya sA vArtA proktA / tayA'pyuktam- 'yadi hAraM na datte tadA sarva satyameva / kanyA'pi tadaiva AhUtA hAre yAcite sA cakitacittA Aha- tAta ! hAro matpArzve nAsti, sa kenApi apahRtaH' / tadA rAjJA kanakavatyAH kathitaM satyameva manyamAnena ruSTacetasA proktam - re pApe ! svaM mukhaM mA darzaya / sA gatA / rAjJA cintayA rAtriratikrAntA / prAtastalArakSamAhUya proktam- bho ! malayasundarIM gRhItvA vadhyabhUmau nipAtaya / iti zrutvA vismito duHkhito 'rAjA''deza: pramANam iti vadan gatvA kanyAM prati rudan prAha / sA'pi zrutvA vyAkulacittA 'kiM mayA vinAzitam' ? ityAdi jalpantI samutthitA / sakhyo'pi rudatyaH pRSThato lagnAH / tAM rudatIM skhalatpAdAM dRSTvA rakSakeNa gatvA rAjJaH proktam- 'deva ! kathamevaM strIhatyA gRhyate ? sA ca ekazastavAgre kimapi vijJapayitumAyAti' / rAjJoktam- 'sA mama dRSTau mA AyAsIt paraM yadi strIhatyA cintyate tadA sA svayameva pAtAlamUlanAmni andhakUpe patatu / yadi na patati tadA yathA tathA vinAzyaiva' / iti rAjAdezaM prApya rakSakaH kumAryai kathayAmAsa / tataH sA 'hA mAtaH ! hA tAta ! hA malayaketuprAtaH ! kathaM zrI malayasundarI kathA // // 23 //
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI malayasundarI kathAsaMgrahaH kthaa|| // 24 // niraparAdhA hanyamAnA'smi ? iti vilapantI lokeSu zokAkuleSu rakSakavRtAndhakUpasamIpaM gtaa| 'sarvajJaH zaraNam, mahAbalaJca me zaraNam' iti vadantI vidyujhAtkAraM darzayantI kUpe jhampAM dadau / sarva: ko'pi hA hA!' kurvan svasthAnaM yyau| rAjJI rAjAca hRssttii| rAtrI rAjJA mantriNamAhUya proktam- "sA tAvad duSTA mRtaa| atha svayaMvarArthamAhUtA rAjAno nissimynte| 'akasmAt kanyA mRtA' iti jnyaapyte| atrArthe hitakAriNI kanakavatyapi pRcchyte"| ityuktvA mantriNA saha tagRhaM yayau / dvAraM dattaM dRSTA kucikAcchidreNa yAvat pazyati tAvatA tAM kanakavI harSeNa haste gRhItvA tameva hAraM prati iti vadantI dadarza- 'he hAra! tvaM mahAbhAgyena mama kare cttito'si| tvatprasAdena pUrvabhavavairiNI sA malayasundarI bhavyaM 'nipAtitA'sti ! / iti zrutvA rAjA 'vacito'smi', iti vadan mUrchitaH papAta / sarve lokA militAH / candanajalaiH siktaH sacetanaH kapATadvayaM hastAbhyAM kuTTayan babhASe-re ! pApinyA hAraM svayaM gRhItvA sA guNamayI putrI vinAzitA / tadA kanakavatI tatsakalasvarUpaM jJAtvA bhayAd mayA saha gavAkSamArgeNa jhampAM dattvA naSTA / tata AvAbhyAM devakulasthitAbhyAM lokamukhAditi zrutam - "rAjA kapATaM bhittvA madhye praviSTaH / tAmadRSTvA 'pApinI naSTA' iti vadan hastau mamarda / tatkAlaMca andhakUpake 1knkvtii| 2mlysundrii| 3maaritaa| vinAzitA pATavayaM hastAbhyAM kuhA mUrchitaH papAta / so // 24 //
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 25 // gatvA madhye puruSAn prakSipya kumArI zodhayAmAsa / paraM sA kanyA kApi na lbyaa| 'nUnaM kenApi jIvena "bhakSitA' iti pralapan prAha- 'bho bhaTA! dhAvata dhAvata, sA kanakavatI kuto'pi gRhItvA atrA'nIyatAm / yathA tAM viDambanena phalaM darzayAmi / iti lokamukhAnchutvA kanakavatI mAM prati prAha-'ahaM lakSmIpumbahAraM gRhItvA magadhAvA gRhe.yAmi, tayA saha mama priitivrtte| tvaM tu kApyanyatra tiSTha ityuktvA sA tadRhaM gtaa| ahaM ca atrA'gacchantI yuvayormilitA'smi / atha ko'pi rAjapuruSaH sameSyati, tato yaami|" tasyAM gatAyAM kumAreNa kumArI babhASe- 'jJAtaM sarva svarUpam / tvaM kUpe patitA'jagareNa gilitaa| asminnapi mayA vidAriteca me militaa| kUpo'pyatraiva kvApi ghttte| avApyAvayoH puNyaM jAgarti' / atha rAjyatikrame jAte sati sa kumArI prati prAha-'pRNu tAvad, AtmIyAni bahUni kAryANi kartavyAni santi, ata utthiiyte| iti vadan bhaTTArikAbhavane kumAryA saha gtH| tatra campakamAlAyAH kAThaphAlIdvayaM dRSTam / tacca dRSTA kimapi manasi vicintya tena tAM pratyuktam- 'tvaM puruSaveSadhAriNI magadhAgRhaM gatvA kayAcid buyA kanakavatIpArthAda hAraM gRhItvA dvitIyadinapradoSasamaye atraivA''gaccha / ahamapi AgamiSyAmi / tena tasyA mudrAratnaM svahaste kSiptam / sA gatA magadhAgRhaM prati / so'pi cacAla / // 25 //
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 26 // naimittikavevaM kRtvA'gre gacchan nadItaTe kASThasamudAyaM milyamAnaM dadarza / 'kim ?' iti cintayajJagre gacchan gajendraM carantaM tasya viSThAM zodhayataH puruSAMzca dadarza / papraccha ca- 'ko heturviSThAzodhane' ? tairuktam - zrIvIradhavalasvAminaH putreNa malayaketunA svarNazRGgalikA ratnajaTitA samuhAlitA gajacAramadhye patitA / gajena litA yadi syAttadA viSThAmadhye labhyate / yAvad evaM sa taiH saha vArtA karoti tAvatA AkrandayuktaH kolAhalo'jani / kumAreNa pRSTam- 'kiM bho ghaTate' ? tairuktam- malayasundarIduHkhena rAjA rAjJI ca citAM pravizataH, sakolAhalaH / tadA kumAraH kAmapi marti manasi dhRtvA kanyAyA mudrikAM gajacAramadhye pracchannaM cikSepa / tasmiMstatrasthite eva gajena sA gilitA / tataH kumAro nadItaTaM prati dadhAve / bhujadvayamutpATya gADhaM vakti sma 'bho bho lokA! vAryatAM vAryatAm, rAjA'gre kathyate malayasundarI jIvati / tadA kaizillokairmantriNAmagre kathitam / taizca dhAvitvA lagnA citA vidhyApitA / rAjJA pRSTam- 'ko hetuH ' ? | tAvatA kumAro'pi bhUpapArzva prAptaH 'ciraM jaya jaya' iti bruvan / rAjJoktam- 'tvaM kaH ? kiM kathayasi' ? / tenoktam- 'ahaM naimittikaH / nimittena jAnAmi tava sutA jIvati / ced na pratyayastadA'bhijJAnaM vacmiyadi tvatpuruSAH kanyAyA mudrikAM kuto'pyAnIya darzayeyustadA madvacaH satyaM, no cenna / iti zrutvA rAjA cintAyAcitAyAzca bahirnirgataH / punastaM papraccha- 'bho naimittika! tasyAH svayaMvarArthe nRpA AhUtAH *********** zrI malavasundarI kathA | // 26 //
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjena kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 27 // - santi, caturdazyAM svayaMvaro'sti, tadarthe kiM kariSyate ?' / tenoktam-'nRpAn AkAraya, svayaMvaraM kAraya, barasya varaNavelAyAM kuto'pi kanyA prkttiibhvissyti| mahAbalaJcavaro bhaavii| iti tava kuladevIbhirmama svapne proktamasti / rAjA tavacasA tuSTo mahotsavena puramadhye svagRhaM prApa / tena naimittikena saha vAtA kurvato bhUpasya prabhAte gajapAlakairvijJaptam- 'prabho ! gajapurISamabhyAna mudrAratnamidaM labdham / rAjA malayasundarInAmAhitaM tad dRSyA vismito naimittikmaaluloke| tenoktam - 'deva! taba puraH samyagjJAnaM vinA kathaM kathyate ? / tatpratyayAd rAjJA svayaMvaramaNDapaH sjitH| sarvabhUbhujAM nivAsAH kaaritaaH| nRpA AkAritAH / bubhukSitAmantritavat kSaNaM sAyaM sarve'pi sametAH / naimittikenoktam-'deva! mama ardhasAdhito mantro'sti / adyatanI nizAM visarjaya, prAtarAgamiSyAmyeva / rAjJoktam-'mantrasAdhanopahArAya kizcid praviNaM gRhANa / tataH sa kicid draviNaM gRhItvA yayau / nizAmatikramya sUrye'nudrate sa tatrA''gatya nRpaM prAha-'svAmin ! tvadIyakuladevImiH svayaMvarayogyaH stambho dtto'sti| sa pUrvadikAtolyAH pratyAsanne ghttte| ahaM punastatraiva gacchAmi / ityuktvA sa gato rAjapuruSeNa saha / stambhaM dRSakSA rAjanareNa rAjJo'gre proktam / tato rAjA mahotsavapUrva stambhasamIpaM yayau / naimittikena bhavyayuktyA pUjitaH / tataH puruSarutpATitaH / agre samagreNa parikareNa yukto raajaa'caaliit| mahotsavena svayaMvaramadhye dUlasthAM zilA // 27 //
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 28 // kRtvA tadAbAreNa stambho'pi bhavyayuktyA naimittikena sthaapitH| bajAsAraM dhanurvANayuktaM tatpAce sthApitam / tato rAjAnaH siMhAsaneSu niviSTAH / gIta-nRtyAdhutsave bhavati sati naimittikaH zIghraM bahirgatvA vecaM parAvRtya vINAvAdakamadhye gatvA niviSTaH / tataH pratihAryA proktam- asya stambhasya dvihastamAnam agraM bANena yo bhetsyati sa kuto'pi prAdurbhUtAM kanyAM pariNeSyati / tataH sarve'pi nRpA nRpaputrAca utthitAH, paraM kenApi dhanurAropayituM na zaktaM, kenApi ca bANaH kSipta itastato'gAt / na kenApi stambhAgraM bhinnm| tato rAjA viSaNNaH / naimittikamapi adRSTA paraM khedaM praap| tato mantrivacasA paTaho datta:-'yaH ko'pi svAdeziko vaideziko vA dhanurAropya stambhAgraM bhinattisa kanyAM pariNayatu / tato vaiNikarUpeNa 'kumAraH stambhasamIpamAgatya vINAM vAdayitvA prAha- 'he rAjJaH kuladevatAH! prasannA bhavantu' ityuktvA dhanurAropya bANaM cikSepa / tatkSaNaM stambhAgre vidArite sati phAlIdvayamudghaTitaM papAta / madhye varamAlAdhAriNI lakSmIpujAhArabhUSitAM divyadukUlazAlinI malayasundarIM dRSTvA rAjA loko'pi ca mahA''zcaryapUrito'bhUt / tayA ca vaiNikakaNThe varamAlA nystaa| sarve'pi bhUpAstaM dRSTA kopA''viSTA yuddha krtumutthitaaH| rAjJA proktam- 'kimaho! yuddha kriyate ? / paTahodghoSaNe kRte yadi vaiNikena balaM darzayitvA kanyA vRtA tadA 1vINA zilpamastha sa vaiNikastapeNa-vINAvAdakasvarUpeNa / 2 mahAbalaH / // 28 //
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrI malayasundarI kbaa|| kathAsaMgrahaH // 29 // ka: kopH| tato vizeSato ropA'ruNA: sainyAni sajayAmAsuH / rAjJom - naimittikavacaH sarvamapi militam / paraM sUrapAlanRpasutovaro nA'bhUt, yaH punarmahAbalo balavAneva ko'pi kthitH| iti zrutvA vaiNiko manasi hasan vajrasArameva dhanurgRhItvA zarAn varSayan nRpANAM sammukho'bhUt / rAjA'pi tasya paritaH sasainyo yodaMDuDoke / tataH kumAreNa sarve bhUbhUjo bhanAH palAyituM lagAH / tadA kenApi bhaTTena kumAramupalakSya proktam- "sUrapAlasutaH zeSazobhAM dhatte mahAbalaH / samastAn bhUbhujo jitvA satyAM kurvantrijAbhidhAm ||1||raajaa tacchutvA camatkRto mantriNaM babhASe-'kimetad ghaTate ?' / tenoktam'prabho! kuladevIprasAdAda puNyaprabhAvAcca satyam asambhAvyamapi bhavati / tato jJAtatatsvarUpeNa rAjJA sarve'pi nRpAH sambodhya yuddhAnnivAritAH / rAjakumAra kumArI ca gRhItvA mahotsavena puraM praviveza / tatastayoH pANigrahaNamabhUt / atha kumArastayA sahavAsaM bheje| so'yaM rAjA kumArapAca sametya tatsvarUpaM papraccha-'katham ekAkI tvaM sametaH ?' / kumAreNoktam-'deva ! tvatkuladevIbhirutpAdana ahamA''nIto'smi / paraM mama mAtA-pitarau mahAduHkhaM prAptau bhaviSyataH / yadi pratipaddinAd arvAg na yAsyAmi tadA tau mariSyataH, ato mAM visarjaya' / rAjJoktam-'tatpuram ito dvAvaSTiyojanAni syAt, atastava prayANayogyAM karI sajjayAmi / ruSTAn rAjJo'pi sammAnya svasvasthAnaM preSayAmi / ityuktvA // 29 //
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 30 // rAjA nirgataH / atha kumAraH priyApArzve prakaTaM hArasvarUpaM yAvat pRcchati tAvad ekA mahallikA tatra prAptA / kumAraH pranaM kurvan sthitaH / malayasundaryoktam- 'eSA vegavatI me dhAtrI rahasyasthAnam' / tataH sA nivizya tI prati prAha- 'kimidam Azcaryam ? satyaM kathyatAm / pUrva kumAreNa svasvarUpaM kathitaM, yAvad militau / tataH kumArI puMrUpA magadhAgRhaM prati clitaa| kumArastu naimittikaveSeNa nimittaM kathayitvA rAjAnaM citAM pravizantaM nivArya gRhaM nItvA taddattadraviNena rAtrItakSaNa upakaraNAni 'varNakAdikaM ca gRhItvA bahirgatvA bhaTTArikAgRhe tatphAlIdvayaM takSitvA ramyamakArSIt / tAvat tatra ke'pi taskarA maJjUSAmekAM tatra muktvA rakSapAlaM ca muktvA punaH puramadhyaM gatAH / rakSapAla eva maJjUSAtAlakam udghATayituM pravRttaH, paraM nodghaTate / tadA kumAreNa caurasaMjJA kRtA / tena AhUtaH / so'pi tasya militaH, tAlakamudghATitaM ca / rakSapAlena sAraM vastu niSkAzyaM poTTalake baddhvA proktam- 'he mitra ! yadyahaM poTTalakaM gRhItvA yAsyAmi, yadi ca te taskarA mama pRSThaM kariSyanti tadA mAM hatvA sarva grahISyanti / tataH kimapi darzaya sthAnaM yatra kiyata velAM sukhena tiSThAmi / teSu caureSu ca gateSu ahamapi yAsyAmi' / ityukte kumAreNa devakulasya padyazilAmutpATya poTTalakayuktazcauro madhye kSiptaH / zilA tathaiva kRtA / kumAraH 1 varSake: - tvaSTuH / 2 higula- candanAdikam / zrI malayasundarI kathA // // 30 //
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 31 // pratyAsannavaTakoTare praviSTaH / tatra devatAhRtaM svIyaM vastrAbharaNAdikaM dRSTam / tena Azcarya bibhratA sarva saMgRhItam / tatra ca malayasundarIM samAgacchantIM dRSTvA sa vaTakoTarAd nirgatya tasyA militaH / tayA coktam- 'kanakavatI tvAM patimicchantI sameti / kumAreNoktam- tanmukhamapi draSTuM na yuktaM, paraM svasvarUpaM kathaya ityukte kumArI prAha- "mayA tavA''dezena puramadhye magadhAgRhaM pRcchantyA kvApi devakule sthitA magadhA dRSTA / kenApyuktam- 'seyaM magadhA, paraM kenApi dhUrtena saGkaTe pAtitA'sti / mayA samIpe gatvA proktam- 'bhadre ! kiM te saGkaTam ? / tayoktam- "zRNu, nijagRhAGgaNasthayA eSa pumAn mayA hAsyena prokta:- " mamAGgaM duHkhayati, kSaNaM saMvAhaya, ahaM kiJcana te dAsyAmi' / sa kSaNaM saMvAhya gantuM pravRtto mAM babhASe - 'mama kiJcana dehi' / ahaM vastraM drammazatAdikaM ca dAtuM pravRttA, param eSa kiJcana yAcate / kiJcanazabdena kiM dIyate ?, ato'nena atra devakule ruddhA sthApitA'smi / iti vezyoktaM zrutvA mayA sa dhUrto'pi prokta:- 'bho ! madhyAhne tu bhavatorvivAdo bhakSyate' ityuktvA dvAvapi mayA preSitau / mayA tataH sarpagrAhiNAM pArzvAt sarpa gRhItvA ghaTAntaH kSiptvA sa ghaTastatraiva devakulamadhye muktaH / vezyA dhUrto lokAzca kautukenAyAtAH / mayoktam-bho! ghaTamadhye tava dAtavyaM vartate, tvaM gRhANa / tena ghaTamadhye hastaH kSipta:, sarpeNa ca jhATkAritaH / prAha ca bho! madhye kiJcana vidyate' / vezyayA mayA coktam- 'tarhi tvayA zrI malayasundarI kathA // // 31 //
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malaMyasundarI kthaa|| // 32 // grAhAm ! / ityuktvA hasitvA'haM magadhayA saha clitaa| lokA api hasanto gatAH / sa ba varAkaH sarpadaSTastotalAgRhaM prati calitaH / ahaM tayA saMha calitA tadgRhadvAraM prAptA tAM pratyUce- 'he maga! tava gRhe kimapi rAjaviruddhaM mAnuSaM vartate ? iti zrutvA magadhA matpAdayolamA 'he satpuruSa! tvaM jJAnI vrtse| madgRhe kanakavatI rAjapatnI rAjadviSA pUrvaparicayena praaptaa'sti| sA jvalantI gaDarikeva mayA dAkSiNyena sthaapitaa'sti| tAM kathaJcit tvameva niSkAzaya, tvayA na kasyAgre vAcyam / mayoktam-na vakSye, sA mama melanIyA / tato'haM tayA madhye nItvA snAna-bhojanAdikaM kAritA / rAtrI kanakavatI tayA mama smiipmaaniitaa| sA mAM dRSTvA hAsyAdikaM kurvatI svakIyabhAvaM prakAzayAmAsa / papraccha ca-'kastvam ?' / mayoktam-kSatriyo'ham / mama mitraM rUpanirjitabhavanaM bahirvartate, tvaM kA?' tataH sA sarva svasvarUpaM prAha, mayoktam, yadi patimicchasi tadA tad manmitraM kuru / yat tavA''bharaNAdikaM tad darzaya / tayA sarva darzayitvoktam-'lakSmIpuJjahArazca- tuSpathasthitakIrtistambhAsanne nysto'sti| sAmprataM madhyarAtrirjAtA, prAtastu dine'haM prakaTaM tatra gantuM na zaknomi, sandhyAsamaye pradoSe eva tvayA saha mitrapArthe nessyaami| ityuktvA sthitaa| ahamapi sukhena suSvApa / prabhAte mayA kIrtistambhasthAne hAro vilokitaH, paraM na lamaH / sAyaM mayoktam -'Agaccha, gamyate / tataH sA vezyAgRhAnirgatya taM hAraM gRhItvA Agacchati, // 32 //
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 33 // *. ahamane bhUtvA sametA'smi / kumAreNoktam-'ahaM devakule pAzcAtyabhAge tiSThannasmi / atra sAmprataM taskarAH sametA Asan, sAvadhAnatayA bhAvyam' / ityuktvA mahAbalo'dRSTo bhUtaH / tAvatA kanakavatI tatrA''yAtA babhAve-'ka te mitram' ? / tayoktam- 'maivaM vada, nibhRtA tiSTha, aba ke'pi pratyAsanne taskarAH snti| sA bhItA'bhANIt-rakSyatAM mama hArAdikaM, te grhiissynti|' kumAryoktam-'mA bhaiSIH, ekA mapAtra vartate, mama haste sAradukUla-hArAdikaM samarpya tvaM madhye praviza yAvat taskarA yaanti'| tayA tathaiva kRtm| sAmaJjUSAmadhye prvissttaa| kumAryA tAlakaM dattvA kumAra aahuutH| tAbhyAMdvAbhyAmutpATya maJjUSA golAnadIjale prvaahitaa| vairaM vAlitam / tataH kumAreNa kumArI lalATeM niSThayUtena spRSTvA pUMrUpA cakre / candanena arcitvA hAra-dukUlabhUSitAM ca kRtvA sajIkRtaphAlImadhye svaapitaa| 'yadA'haM vINAM vAdayitvA bANaM muzcAmi tadA tvayA etA naSTAH kIlikAzcAlanIyAH, phAlIdvayaM vighaTiSyate' ityuktvA dvitIyA phAlI tadupari sthaapitaa| tataH kumAreNa sastambhazcitritastathA yathA sandhirapi na jJAyate / tasya tatra tiSThataste taskarAH puramabhyAt prAptAH / svAM maJjUSAM rakSapAlaM ca adRSTvA tatsvarUpaM kumArasyAgre procya punaH papracchu:- 'sk?| tenoktam- 'pUrva madIyamekaM kArya kuruta, pazcAt kathayAmi / tairuktam- kiM te kAryam ? / tenoktam- stambhametamutpATya pratolIpravezaM nayata' / taistathA kRte so'vAdIt-ahaM // 33 //
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 34 // pracchannasthito yAdRzaM dRSTavAn tAdRzaM kathayantrasmi-tena rakSapAlena tAlakaM bhaktvA mamjUSA udghATitA, sAraM vastu ca dRSachA mAM nadIjale kSiptvA madhye pravizya tAM tArayAmAsa / evaM kurvan dRSTaH, tato'haM na veci' / iti zrutvA te taskarA nadItaTaM prati dhAvitAH / kumAreNa ca stambharakSAM kurvatA raatrirtikraantaa| prAtaH stambhaH puramadhye maNDape sthApitaH / agretanaM sarva svarUpam evaM kumArasya kumAryAzca pUrvasvarUpaM proktm| atha kumAreNa proktam-'hAhA! devakulazikharasthitazcauromariSyati, ahaM gatvA taM niSkAzayAmi' / kumAryoktam- 'prANeza! ahamapi sahaiva aagmissyaami| tato vegavatyA agre procya tau dvAvapi calito / rAjA narezvarAn bahu mAnayAmAsa, paraM te procuH- vayaM prAtastaM mahAbalaM hatvA tvatsutAM gRhItvaiva yAsyAmaH, nAnyathA' / rAjA tannizcayaM jJAtvA tvaritaM karI sajjIkRtya kumAracAlanAya kRtanirNayastatrAgAt / tau adRSTvA rAjA pRSTe vegavatyoktam-'kumAryoktaM yad mayA devyA upayAcitakaM kRtamasti, tatastau bhirgtau| tacchrutvA rAjA kSaNaM pratIkSya babhASe-'adyApi tau nAyAtI, kiM kAraNam ? tau sarvatra puramadhye vilokitI, paraM na labdhau / prabhAte svayaMvarAyAtA nRpA api tatsvarUpaM jJAtvA vilakSAH svasvapuraM prati calitAH / rAjA rAjJI ca cintAmbhodhimagnau vegavatyA bhASitau-'kiM duHkhena dhRtena ? tau kenApi apahRtau ghaTete, ato giri-vanAdiSu shodhyete| pRthvIsthAnapure ca sUrapAlabhUpasyApi jJApyate, yataH so'pi vilokte| // 34 //
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. rAjA tacchutvA sAdhu sAdhu' iti vadan taduddhiM prazaMsayan malayaketukumAraM pRthvIsthAnapuraM prati preSayAmAsa zrIjaina zrI malayasundarI kthaa|| // iti zrImahAlagacche zrImANikyasundarasUriviracitAyAM malayasundarIkathAyAM pANigrahaNavarNano nAma dvitIya ullAsaH // atha tRtIya ullaasH| atha kumAraH kAntayA saha tadA bhirnirgtH| priyAM prAha-rAtrI bahiH strINAM bhramaNaM na yuktam / ityuktvA Amarasena guTikAM ghRSThA tasyA bhAle tilakaM kRtam / sA puMrUpA tena kRtaa| tatastau devakulaM gatvA taM cauraM zikharAniSkAzayAmAsatuH / kumAreNoktam-'bhoH ! tvadIyAH sahAyakA mayottaraM kRtvA anyatra preritAH santi, tvaM yathecchaM vrj'| so'pi hRSTo gtH| atha tau puro gacchantau vaTopari vArtAlApaM zavatuH / kumAreNoktam-'priye ! niHsaJcalatayA bhAvyam / kepi baTopari vAtAM kurvanti / tadA lakSmIpujahAraH svakIyakaTyAM sthaapitH| tau baTakoTare pravizya nizcalI sthitii| tadA vaToparistha eko bhUto'parAn prAha-"bhoH! prAtarmahatkautukaM vartate, zRNuta-pRthvIsthAnapure sUrapAlo nAma rAjA, padmAvatI // 35 //
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 36 // rAjI, mahAbalaH putraH / tena lakSmIpuJjahArasya paJcadinAntarvAlanakRte pratijJA kRtA''sIt / mAtrA'pi va proktamAsIt-'yadi paJcadinAntahariM na lapsye tadA mariSyAmi / paraM kumArasya zuddhirapi nAsti / kalye paJcamaM dinam / sArAjJIjalA-ni-viSAdinA kenApi prakAreNa mariSyati, tasyAH pRSThe rAjA'pi mariSyati, tanu janA api mariSyanti / tacchutvA kumAro'cintayat-'hA! kiMbhAvi ?, mayi jIvati sarva kulaM visaMsthulaM bhaavi!'| tasminnevaM cintayati bhUtenoktam-'bhozcalata sarve'pi, tatra gamyate / kenApi bhUtenoktam'kimapi yAnaM vIkSyate / kenApi kathitam-'vaTa eva yAnam / tataH sarvairapi huGkAro muktaH, vaTa utptitH| tatkoTarasthau tAvapi clitii| kSaNena sa baTaH pRthvIsthAnapure'lambazailAbhidhAnagirisamIpe sthitaH / kumArastAM bhUmimupalakSya priyAM prati prAha-'priye ! jAgrati puNyAni, seyaM mama janmabhUmiH, vaTakoTaraM tyajyate, vaTo'nyatra mA vrajatu' / tatastau koTarAnnirgatya kadalIgRhaM gatau / tatra sthitAbhyAM tAbhyAM punarapi vaTa utpatan dRSTaH / kumAreNoktam-'vaTaH punaH svasthAnaM yAti, bhavyaM kRtamAvAM kottraannirgtii| atha kumAreNa strIruditaM zrutvA priyA proce-kA'pi strI roditi, duHkhaM spheTayAmi / tasyAM vArayantyAmapi svIyottarIya-kuNDalAdikaM dattvA hAre kaTIsthe eva so'calat / sA malayasundarI puMrupA rambhAgRhe'sthAt / tayA tanmArga pazyantyA eva cintayA rAtriratikrAntA, paraM kumAro nAgAt / atha tayA // 36 //
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 37 // cintitam- 'pitrormilanAyotkaNThitaH sa madhye gato bhaviSyati, tato'hamapi puramadhyaM yAmi' / iti vicintya calitA pratolIdvAraM prAptAM / rakSapAlenoktA- 'bhoH kastvaM navyo vIkSyaH ?' | paraM kimapyasyAmabruvANAyAM rakSapAlenetaraizca samyagAlokya proce- 'bho ! mahAbalanAmAGkite asya karNayoH kuNDale, tasyaiva ca vastrANi, ko'pi cauro'yaM tanmitraM vA' / tatastAM bhUpapArzva nItvA svarUpaM ca taiH proktam / tato rAjJA sUrapAlenApi pRSTam; paraM tayA cintitam- 'pAzcAtyamasambhAvyaM kathitaM na ko'pi pratyeSyati, ato maunatayA stheyam' / iti vicintyAsau maunena sthitA / punaH punaH pRcchyamAnA'vAdIt'mahAbalo me mitraM, tenA''bharaNAdikaM dattam' / rAjJoktam- 'tarhi sa kvAsti ?' / tayoktam- 'so'traiva 'kvApi svecchayA carannasti' / rAjJA cintitam- 'yadi putrasya mitraM bhavet tadA ko'pyenaM nopalakSayet ? / kumAro'pyatraiva pure sthita ityayaM vadati, paraM sa tu kvApi nopalabhyate !, tato'yaM na ghaTate tanmitraM, parantu yena kumArasya vastra-kuNDAladikaM hatamAsIt sa evAyaM cauraH / athavA yo lobhasArAbhidhacauro vaTavRkSe udvaddhastasyaiva bhrAtA sambandhI vA / nUnametaireva mama putro'pi hato ghaTate' / iti vicintya talArakSeNa prakaTA cintitavArtA kathApitA / sarvairapi kathitam- 'satyameva, alpavaktAracaurAH syuH' / rAjJoktam- 'so'yaM me vairI bahinItvA hanyatAm' / iti zrutvA malayasundaryA cintitam- 'viSamaM saGkaTaM patitaM kiM kariSyate zrI malayasundarI kathA // // 37 //
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH |38|| ?' / sA tadA tameva lokaM smartu lagnA, tAvatA'mAtyenoktam- 'prabho ! rUpavAn saralaH ko'pi naro'yaM dRzyate; tataH samyag na jJAtaH kathaM hanyate ?, tato'yaM divyaM kAryaMte, yadi na zudhyati tadA hanyate, itthaM kRte janApavAdo'pi na syAt' / rAjJoktam- 'bhavyam, tarhi kAryate kiM divyam ?' / sarvairapi proktam'ghaTasarpadivyaM mahattaram' / tato rAjJA AbharaNAdikaM lAtvA talArakSairveSTitA dhanaJjayayakSasya gRhaM prati cAlitA / svayamapi yAvaccalati tAvatA ceTI prAptA prAha- 'prabho! devI kathayati na hAro na kumAro'pi prAptaH / paJcamaM dinamadya jAtaM, tato'lambAdrI gatvA 'bhRgupAtaM kariSyAmi' / rAjJoktam- 'devyA agre tvaM kathaya- ko'pi putrasya mitraM zatrurvA sameto'sti, putrA''bharaNAdikaM caTitamasti sa pumAn divyaM kAryamANo'sti, bhaTA api putravIkSaNAya preSitAH santi, mamApi sadRzameva duHkhamasti, tatastatsvarUpavIkSaNaM yAvat pratIkSasva' / rAjJetyuktvA kumArAbharaNAdikaM dattvA ceTI preSitA / sA ca devIM prati tatsarvaM kthyaamaas| devI tacchrutvA AbharaNAdikaM ca dRSTvA harSa - zokA''kulA tatpuruSavIkSaNAya saparivArA yakSagRhaM prAptA / rAjA'pi prAptaH, lokAzca militAH / rAjJA gAruDikAH sarpagrahaNAya preSitA alambAdrimadhyAd mahAsarpamAninyuH; sa ca ghaTe kSiptaH / malayasundaryA puMrUpayA snAnaM kRtvA parameSThismaraNaM 1 parvatazRGgapatanam / zrI malayasundarI kathA // // 38 //
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 39 // * kRtvA sarpo nisskaashitH| sa sarpo rajusadRzo hRdayAgre haste dhRtaH / tena sarpaNa svamukhAd lakSmIpuJjahAro niSkAzya tatkaNThe kSiptaH, jihvayA ca tasyA lalATaM spRSTvA sA strIrUpA kRtaa| sarve'pi cmtkRtaaH| sarpastasyAH zirasi phaNAM kRtvA sthitaH / rAjJoktam-nUnaM ko'pi devo'yaM dAnavo vA'nyo vA siddhaH sarparUpeNa khelati, svasthAne mucyatAm / atha kSamayitvA dugdhaM pAyayitvAsa parvate mocitaH / tato nRpeNa sA strI bhASitA-tvaM kA?, kuto'yaM te hAraH ? tayoktam-'ahaM candrAvatIzavIradhavalasya sutA'smi, sarparUpaM tu samyag na vedhi' / tato rAjA devI bhaNati-'eSA kathayati, paraM na manyate / kathaM vIradhavalasutA ekAkinI sameti ? yadi kadAcit tasya kAntA bhaviSyati tadA ko'pi pRSThata AgamiSyati; ata enAM lAtvA'ntaHpuraM gaccha / hAro labdho'sti paJcadinAntaH, tato mRtyukadAgraho na kartavyaH' / devI prAha'hAreNa kiM karomi yadi putraratnaM gatam ?'rAjJoktam- 'tathA'pi prAtaryAvanna vaktavyam tAvatA putrazuddhirapi bhaviSyati' / tato devI malayasundarIM saha lAtvA saudhaM praaptaa| rAjA'pi svasthAnamApa / putravIkSaNaparasya rAjJI rAjyAca mahatA kaSTena prabhAtaM jAtam / devyA kathitam-'putrastAvanna lebhe, athAhaM mariSye, madartha so'pi gataH !' / tato rAjJI rAjA bahavo lokAzca bhRgupAtakaraNAya parvataM prati calitAH / yAvattatra 1mlysundrii| 2 putrsy| // 39 //
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 40 // gatAstAvatA kenApi puruSeNa zIghramAgatyoktam-'deva ! sa caura uddho'sti, tasminneva baTe mahAbalakumAro'pi ullambito'sti / rAjA rAjJI ca tacchutvA vatsa vatsa' ! iti kurvANI lokena saha dhaavitau| taMtAdRzAvasvaM rAjA svapuruSaizchoTayAmAsa / jalasecanena tasya cetanA bAlitA, netre unmIlite / atha kumAraH svastho nivizya praNaman tAtaM prati prAha-'tAta! kimidam ?' / tenoktam - 'vatsa! tava kimidaM svarUpam ? / so'vAdIt-tAta! zrUyatAm / tataH kumAreNa mUlata: sarvasvarUpaM kathitam / yadA malayasundarIkadalIgRhe muktA, ruditAnusAreNa bagatastatkathyamAnamasti tadA kumAro'gre gacchan zmazAne yoginaM ddrsh| so'pi yogI kumAraM dRSTA abhyutthAnaM kRtvA prAha-'bho vIrendra ! mayA sarvA'pi sAmagrI melitA'sti, kintu tvaM sahAyaka uttarasAdhako bhava yathA svarNapuruSaH sidhyati / kumAreNa prapanne sa prAha-yatra tahiM nArI roditi tatra vaTe caura ullambita: sallakSaNo vartate tamAnaya / tataH kumAro vaTatalaM gatvA tAM rudartI strI prAha-'he bhadre! kA tvaM rodiSi?' sA'vAdIt-he satpuruSa! yo vaTe baddho dRzyate sa cauro me bhrtaa| ahamapi prAtareva aca militA, paraM mahAn sneho'bhUt / eva ca ahvastRtIyayAme talAraH kApi labdhaH, rAjJA ca ghAtitaH / ahaM snehenA''gatA'smi, jAne asya mukhaM candanena vilimpAmi / param enaM // 40 //
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 41 // , prAptuM na zaknomi, tato rodimi' / kumAreNoktam-'tarhi mama skandhamAruhya vAJchitaM kuru' / tataH sA tasya skandhamArUDhA zavamukhaM mukhena spaSTuM lagnA, tadA zavena tasyA nAsikA mukhena gRhiitaa| tasyAH sItkAraM kurvatyA itastato mukhaM kurvatyA nAsA truTitA, agrabhAgaH zavamukhe sthitaH / atha kumArasya tatpazyato hAsyamAgataM, tadA zavenoktam-'he ! hAsyaM mA kuru, tvamapyatraiva vaTe ullambayiSyasi / asminnavasare rAjJoktam-'vatsa ! zavaH kathaM vakti ?' / tenoktam-'tAta ! ko'pi vyantaro vakti' / tataH 'sa bhIta: sthitaH / sA'pi tasya skandhAduttIrNA papraccha-'kastvam ? va vasasi?' / kumAreNa svasvarUpe prokte sA'pi prAha-'nAsAyAM rUDhAyAM satyAm ahaM te miliSyAmi, caurahataM ca sarva dAsyAmi / tataH sA gtaa| kumAro vaTopari caTitvA zavabanthAn choTayitvA tatkezAn gRhItvA uttIrya zavaM skandhe kRtvA yoginaH pArthe mumoca / tato yogI zavaM snapayitvA candanadravaizcarcitvA agnikuNDasamIpe maNDalaM sthApayitvA mantraM ssmaar| zava ullalati, paraM vahnikuNDe na ptti| evaM rAveratikrame zavo'TTAhAsaM muJcastatraiva vaTe gataH / yoginoktam- "kimapi me skhalanamAgataM, tataH kAryana siddham / punarAgAminyA rAtrI sAdhayiSyate paraM yadi dine ko'pi tvAM mama pArzve drakSyati tadA sa cintayiSyati-'yogI rAjakumAraM vipratArya yaati| rkumaarH| // 41 //
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 42 // rAjA'pi jJAsyati tadA'narthoM bhavitA / ato yadi tvaM kathayasi tadA te rUpaparAvarta karomi / kumAreNa hAraM mukhe kSiptvA kathite sati yoginA kimapyauSadhaM ghRSTvA bhAle tilakaM kRtam / kumAraH sarpo jAtaH, alambAdriguhAyAM yoginA muktaH, svayaM ca svakArye pravRttaH / tataH sarpaH sarpadharairgRhItvA ghaTe kSiptvA yakSarsslayaM nItaH / divye kriyamANe nijapriyAmupalakSya hAro mukhAnniSkAzya tatkaNThe kSiptaH, bhAlaM ca spRSTvA strIrUpA kRtA, gAruDikaiH sarpazca sthAne muktaH / rAtrimukhe'rka kSIreNa lalATaM ghRSTvA kumAro yoginA puruSarUpaH kRtaH / tatastau zmazAnaM gatau / kumAreNa mRtakamAnItaM yoginA snapitaM, carcitaM, maNDale ca sthApitam / agnikuNDaM jvAlayitvA mantraM smartu lagnaH / zavaH punarullalati, patati ca / evamardharAtrirjAtA tAvatA AkAze DamaruzabdA jAtAH / tadA kApi devatA sametA prAha-re ! kuzuddhaM mRtakaM, svarNapuruSo na sidhyati' / ityuktvA tayA kupitayA yogI vahnikuNDe kSiptaH / zavo vaTameva gataH / enaM surUpaM ko hanti ? iti vadantyA devatayA nAgapAzena hastI baddhvA kumAro baTe ullambitaH / kumAreNa sarpapucchaM dantaizcarvitam / sarpo bandhAd uccalito gataH, paraM bAhusthitauSadhaprabhAvAdU viSaM na caTitam / agre ca tatsvarUpaM jJAtameva / evaMvidhaM svarUpaM kumAreNoktaM zrutvA rAjA lokAzca prAhuH- aho ! zRNvatAmapi bhayaM jAyate kumAreNa kathamanubhUtam ?' eke prAhuH- 'mRtakaM kimazuddhaM kathitam ?' / rAjJoktam- 'yat strInAsAgraM zrI malayasundarI kathA // // 42 //
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 43 // tanmukhe sthitaM saiva azuddhatA ghaTate' / puruSairmRtakaM vIkSitaM, tathaiva dRSTam / tataH kumAreNa mantrasAdhanasthAnaM darzitam, tatra vahnikuNDe yogI svarNapuruSo dRSTaH, rAjJA gRhItaH / atha rAjA malayasundarIsahitaM svaputraM gRhItvA mahotsavena svasaudhaM prAptaH / daza dinAni mahotsavA jAtAH / malayaketurapi bhaginIM bhaginIpatiM ca zodhayan tatra sametya bhUpaM natvA niviSTaH / pRSTaH san AgamanakAraNaM prAha / rAjJA svarUpe prokte pramudito bhaginyA mahAbalasya ca militaH / parasparaM vArtAlApo jAtaH / kiyanti dinAni sagauravaM sthitvA kathaJcit sarvAn anujJApya malayaketuzcalitazcandrAvartI purIM prApa / tatra svarUpe prokte sarvaH ko'pi pramuditaH / pRthvIsthAnapure mahAbalasya malayasundaryA saha krIDataH sataH sukhena kAlo'ticakrAma / anyadA mahAbalo malayasundarI ca gavAkSaniviSTau svagRhadvArAgatAM tAM chinnanAsikAM dadRzatuH / tAM dRSTvA samyagupalakSya ca priyA priyaM prati prAha- 'prANeza ! eSA mamAparamAtA kanakavatI / kumAreNoktam'yasyAruditaM zrutvA tvAM kadalIgRhe muktvA calito'haM saiveyam, tato'haM svarUpaM pRcchaami| priyayoktam'ahaM tavA''dezAd javanikAntaritA zRNomi / tataH kumAreNa tasyAm 'apavyantare sthApitAyAM 1 javanikAntaH / zrI malayasundarI kathA / / // 43 //
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 44 // pratIhAraniveditA sA chintranAsA sametA, AziSaM ca dattvA niviSTA / sa prAha-'kathyatAM svasvarUpam / sA'vak-zrUyatAM, candrAvatIzavIradhavalasyAhaM bhAryA kanakavatI / kenApyevameva nRpamanasi kopo'bhUt, ahaM naSTA, magamAvezyAgRhaM praviSTA / tatra kenApi dhUrtena bhaTTArikAgRhaM sketsthaanmaaniitaa| tatra tenoktam'atra caurAH santi iti| tato'haM bhayabhItA macAyAM kSiptA, mama pAllikSmIpuJjahAraM dukUlAni cA'grahIt / tAlakaM dattvA tenAnyaH ko'pi dhUrta AhUtaH, tatastAbhyAM maJjUSotpATya nadyAM prvaahitaa| sA prAtaratra te pure prAptA, lobhasAreNa caureNa sA dRSTA nisskaashitaac| tAlakamudghATitaM tena, ahaM dRSTA, alambAdriguhAyAM guptagRhe ca nItA / tatra tena stokavelayA mahAn sneho darzitaH / tataH sa caurastRtIyayAme puramabhyaM prAptaH, talArakSarupalakSya gRhItaH, sAyaM nipaatitH| vaTe collambito mayA zailaGgasthayA dRSTaH / snehapreritA cAhaM tatrA''gatA pazyantI rodituM prvRttaa| agre vArtA tvaM jAnAsi / athAgamyatAM yathA caurasthAnaM drshyaami"| tataH kumArastAM saha gRhItvA pituH pArzva gataH / sA vArtA jJApitA / rAjJA tatkathite sthAne gatvA yasya yadvastu tasya tadarpitaM, zeSaM svakoze kSiptam / tasyA nivAsAya rAjakulAsannaM gRhaM dApitam / sA kumArA''vAsaM punraagtaa| tatra malayasundarI hArabhUSitAM dRSTvA kuto'sau vairiNI prAptA?, kUpe patitA kathaM jIvitA? kathamanena pariNItA? kathamasyA hArazcaTitaH ? yAbhyAM vA'haM pravAhitA tAvapi etAveva // 44 //
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 45 // kim ? iti cintayantI malayasundaryA bhASitA- 'mAtaH! anabhrA vRSTiH ! kutaste samAgamaH ? kathaM yuSmannAsAyA iyamIddazI duSTAvasthA ? kumAreNoktam- alaM pranena, sarvaM kathayiSyAmyaham' / tataH sA tena zUnyagRhe sthApitA / ahamIdRzI ! vairiNI ca sukhaM bhuDe, bhaviSyati ca kA'pi velA iti cintayantI malayasundarIsamIpe nityaM yAti / ekA RjurdvitIyA vakrA, tayA sA vizvAsavatI kRtA / atha tasyA malayasundaryA garbhasambhavo'bhUt / kumAreNa dohadeSu pUryamANeSu dineSu gacchatsu rAjJA kumAra AdiSTaH- 'he vatsa ! krUranAmA bhillaH svadezaM klezayati / tvaM sainyena gatvA taM jitvA samAgaccha' / sa rAjAdezaM mAnyaM kRtvA Agatya priyAM prati prAha; sA'vAdIt- 'nAtha ! ahamapi sahA''gamiSyAmi' / tenoktam- 'sAmprataM te sthAnacAlako na yuktaH, ato'traiva tiSTha / tvatsnehapreritaH zIghramAgamiSyAmi' / iti kathaJcidanujJApya bhAlatilakaguTikAM tasyai dattvA sasainyazcalitaH / sA dizAM pazyantI gRhe sthitaa| kanakavatI sametya tAM vArtAvinodairdinaM gamayAmAsa / tayoktam mAtaH ! tvaM rAtrAvapi atraiva tiSTha, yena rAtrirapi vArtAbhiH sukhena me'tikrAmati / tasyA vAJchitameva jAtam / sA prapadya rAtrau tatpArzve suSvApa / anyedyuH prAha- 'he vatse ! rAtrau kA'pi rAkSasI sameti, yadi tvaM kathayestadA'hamapi tAdRg bhUtvA tAM tarjayAmi yathA punarnAyAti / zrI malayasundarI kathA // // 45 //
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH kumAra vartate tadAtA lokAn mantI dRzyata zrI malayasundarI kthaa|| // 46 // ityapi kiM na bhUyate-'rakkhasANa vi bhesajaM?" tatastayA mugdhayA proktam-'mAtaH ! yathA ramyaM tathA kuryaaH| tatrAvasare puramadhye mAryupadravaM jJAtvA sA duSTA pratIhAraniveditA rAjJaH pArtha prAptA prAha-'prabho! yadyavasaro vartate tadA kimapi hitaM vacmi / rAjJA vijane pRSTA-'kiM hitam ? / tayoktam-'deva ! malayasundarI yuSmadvadharmArirjAtA lokAn hanti, na cet pratyayastadA rAtrau bhavadbhivIkSyam / yadi sA rAkSasIrUpeNa svagRhAGgaNe vivastrA phetkArAn muJcantI dRzyate tadA satyaM, no cenn| tacchupyA sA prabhAte nigrAhyA, rAtrI nigRhyamANA kdaacicchlti| rAjJoktam-'tvayA na kasyApi kathyam / tayoktam-'deva! ahaM kim ajJAnA'smi ? | tataH sA visRSTA gtaa| rAkSasIrUpasAmagrI kRtvA malayasundarIpArthe rAtrI gatvA kSaNaM vinamyovAca-he vatse ! rAkSasI sametA'sti, tasyA nirmAzAya gacchAmi / ityuktvA sA bahirgatvA 'varNakacitritaM rAkSasIrUpaM kRtvA vivastrA mukhe jvalad ulmukaM dhRtvA phetkArAn muJcantI bbhraam| rAjA pratyAsannavartigRhopari sthitastatsvarUpaM dRSTvA pratyayamApanno roSAda bhaTAn babhASe-'bho bho bhaTA! enAM malayasundarIM rAkSasa nigRhIta, raudrATa: ca nItvA vinAzayata yathA na ko'pi vetti' / tato rAjJA''diSTA bhaTA dhaavitaaH| tAn dRSTvA sA duSTA naSTA, gRhamadhyaM ca praviSTA kampamAnA malayasundarI prati 1 rAkSasAnAmapi bheSajam / 2 higula - pRSTacandanAdivilepanadravyaM varNakam / 3 aaarm| '. // 46 //
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 47 // prAha- 'he vatse ! ahaM rAjA''dezaM vinA tava pArthe suptA, ato rAjabhaTA mAM hantumAyAnti / kimapi guptasthAnaM darzaya yathA tatra pravizAmi / tayA maJjUSA darzitA / sA tAdRgrUpaiva madhye praviSTA, tAlakaM ca dApitam / atha rAjapuruSA dhAvanto gRhamadhyamAgatAM malayasundarImeva dRSTvA'cintayan- 'aho ! anayA rUpaM parAvartitam ! / atha lokAn kathaM haniSyasi ?' iti vadantastAM balAdAkRSya bahinItvA ratham adhyAropya rAtrAveva raudrATavImadhye muktvA valitAH / prabhAte rAjJo militAH / 'kArya kRtamasti' iti proktam / rAjA haSTaH / proktaM ca - sA chinnanAsA hitakAriNI vIkSyatAm / sA vIkSitA'pi na lbdhaa| rAjJA vadhUgRhe tAlakAni daapitaani| . atha kiyatsu dineSu mahAbalo bhillaM jitvA prAptaH / pitaraM natvA svagRhaM prati gacchan pitrA bAhau dhRtvA malayasundarIsvarUpaM babhASe / tacchrutvA vajrA''hata ivA'tyantaduHkhI asambhAvyaM taccintayaMstaM prAha-'he tAta! dhAtuviparyAsaH kiM te'bhUt ? / yadyapi sA tAdRzI dRSTA, tathA'pi mamAgamaM yAvat kathaM na pratIkSitam ? / tAta ! yA strI chinnanAsA bhUrikUTAnAM nidhistanmUlamahaM purA'pi veni / saiva darzyatAM yathA'haM tAM pRcchAmi / rAjJoktam-'sA tu na lbhyte| tataH kumAro niHzvasannijagRhamAgAt / putravatsalo rAjA'pi tatpRSThataH sametya prAha-vatsa ! tvadvadhU rAtrI rAkSasIrUpeNa bhramantI mayA dRSTA, tata IdRzaM daNDaM // 47 //
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 48 // kurvato na me kazciddoSaH, yata iSTA'pi vinaSTA bhujA cchidyte| tat kumAra! mA tAmya, svasthaM manaH kRtvA svaM gehasAraM sAmprataM pazya' / iti vadan saparicchado rAjA putreNa tAlakAnyudghATayAmAsa / evaM kurvatA maJjUSAyA apitAlakamudghATitam / tatra sA pApiSThA vivaskhA rAkSasIrUpA mutkalakezA kartikAdhAriNI bubhukSAkSAmA dRSTA / sarve'pi bhItA iva jAtAH / kumAreNoktam-'tAta ! duSTayA'nayA rAkSasIrUpaM kRtvA tava citte pratyayamutpAdya sA nisskaashitaa'| tataH sA duSTA maJjUSAto niSkAzya gADhaM tADitA satI sarva svakRtaceSTitaM prAha / rAjJA sA kharamAropya pure bhramayitvA svadezAnirgamitA / kumAraH priyAvirahAccaturvidhAhAraM tyaktvA martukAmo maunenA'sthAt / rAjA rAjJI cA'pi tena martukAmau jAto, tajjJAtvA paurA api rAjyavinAzacintayA vyAkulA jaataaH| asminnavasare pustakahastaH ko'pi naimittikaH sabhAM prAptaH / rAjJA sAdaraM vadhUsvarUpaM pRSTaH prAha-'sA jIvantyasti, varSaprAnte kumArasya miliSyati' / iti zrutvA sarve'pi samujjIvitA iva parAM prIti praapuH| iti zrIaJcalagacche zrImANikyasundarasUrikRtAyAM malayasundarIkathAyAM malayasundarIcazurakulasamAgama- rAkSasI - kalAparityAgavarNano nAma tRtIya ullaasH| // 48 //
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 49 // atha caturtha ullaasH| atha rAjA bhRtyAnAya proce-'bho ! bhavadbhirvadhUM gRhItvA'TavyAM kiM kRtam ?' / tairuktam-sA tatra muktA satI dInA kampamAnA jAtA, tato'smAbhiH strIhatyA na kRtA, tatra jIvantyeva muktA' / rAjJA prItyoktam- 'bhavyA bho! bhavantaH, bhavyaM kRtaM bhvddhiH| ityuktvA te sammAnya prhitaaH| kumAreNoktam'bhRtyA aTavyAM preSyante, tasyA mAtApitroca jnyaapyte| rAjJA tathA kRtam / tataH sarvairapi balAt kumAro bhojitaH, pazcAt savairapi bhuktam / tato bhRtyairAgatya proktam-deva ! sarvatrATavI zodhitA, paraM sA na labdhA / kumArastajjJAtvA tadvirahA''turo rAtrI khaGgayukto'calat / rAjJA'pi kutracit tamapazyatA jJAtam-'putro vadhUzodhanAya gato ghaTate / atha malayasundarIsvarUpaM kathyate-tadA sA tai Taistatra muktA / te ca gatAH / sA'cintayat-'mayA kimapi nAparAddha, kathamayaM zvazuraH kupitaH ? karmaNa eva vA vipAko'yam' iti cintayantI, raudrATavyAM ghUka-zivAphetkArAn zRNvatI duHkhapUritA 'hA prANanAtha ! hA tAta ! hA mAtaH ! hA bhrAtaH !' iti vilApAn vilapantI itastato pramantI putraM suSuve / sA vizAlabhAlaM bAlaM dRSTvA harSa // 49 //
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 50 // zokAkulA'vAdIt-'hA vatsa ! tvajanmamahotsavamanorathA daivena hatAH, mandabhAgyA'haM kiM kurve ?' prAtaH sA nadyAM snAtvA vallIgRhe bAlaM lAlayantI tasthau / tadA tatra ko'pi sArthaH sametaH sarittIre samuttIrNaH / sArthapaH zarIracintayA tatrA''gatastAM divyarUpAM vIkSya proce-'bAle! kA tvam ?' / sA nA'vAdIt / punaH sa jagau-'ahaM sAgaratilakanAmni nagare balasArAbhidho vyavahArI basAmi / dravyArjanAyAnyatra gato'bhUvam, adhunA svasthAnaM vrajannasmi / tvamekAkinI bane kiM karoSi ? sArthamadhye sametya matpArthe sukhaM tisstth|' sAtaM sarAgaM vicintya kUTamuttaraM cakre-'bho mahAbhAga ! ahaM cANDAlI kSaNaM ruSTA'vAgatA'smi, punarvirahAturayormAtA-pitro-miliSyAmi / tenoktam-mA kUTamuttaraM kuru, Agaccha / iti vadan tadutsahAttaM bAlaM balAd gRhItvA clitH| sAvatsasya dhenuriva tasya pRSThe lagnA sArthezasthAnaM yayau / sA sthApitA ssutaa|' pAJcAlastrISu mArdavam' iti nItivAkyAt tena dAsyekA proktA-'eSA yadyat kathayet tattat kartavyam / atha nirvilambaprayANakaiH sasvapuraM prApa / tatra tAM kvApi guptavezmani sthApayitvA ekAnte prAha-'yadi harSeNa maduktaM manyase tadA tvAM sarvasvAminI karomi / tayoktam- bahu na vAcyaM, varaM jihAM khaNDayitvA mriye paraM te vAkyaM na mnye'| tatastena ruSTena tatputro gRhItvA nijapriyAyai smrpitH| kathitaM ca- 'mayA'zokavanikAyAM gatena labdho'yaM bAlaH pAlanIyaH / aputrayorAvayoreSa // 50 //
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 51 // putrH'| tato mahotsavaM kRtvA 'bala' iti nAma dattam / katicidinAnantaraM zreSThI malayasundarI saha gRhItvA pravahaNe'calat / sA putraduHkhena rudatI na bhuGkte / tenoktam - 'kiM na mujhe ?' / tayoktam 'mama putrazuddhiM kathaya / tenoktam-'maduktaM kuru yathA kathayAmi / sA maunaM kRtvA sthitaa| zreSThI barbarakUlaM gataH / tena tatra sA bahudravyeNa vikriitaa| tatrApi kalatrabhAvaiH prArthitA nA'masta ? tatastailoMkaistasyAH zarIraM takSitvA takSitvA rudhiraM niSkAzya kRmirAgavastrANi rajyante / punaHpoSyate takSyate ca / evamanyadA sarvAGgaM takSitA rudhiraliptA mUcchiMtA bhUmau patitA tadaikena bhAraNDena AmiSavAJchayA utpaattitaa| sa bhAraNDaH samudropari gato'nyena bhAraNDena ruddho yorbu lanaH / sA tanmukhAt samudre gajAkAramatsyopari patitA satI namaskAra paThati sm| 'dhik karmagatim !' iti cintayantI tena matsyena grIvAM vAlayitvA vilokitaa| tataH sa matsyastAM bhavyayuktyA pRSThe vahan taTAbhimukhaM yAtaH / kasyApi purasya pratyAsannataTe pRSThAduttArya valitagrIvastAM pazyan smudraantrgtH| tasminnavasare taTapurAdhipatiH krIDArtha tatrA''gatastanmatsyAdisvarUpaM dRSTvA vismitastAM babhASe-'he sundari ! kA tvaM ? kathaM mInenAtra sasnehatayA muktA'si ? / idaM sAgaratilakAkhyaM velAkUlaM nagaram, tasyA'dhipo'haM kandarpanAmA, tatastvaM vizvastA sarva kathaya / iti zrutvA tayA cintitam - 'jAgarti mamA'dyApi ko'pi puNyalavaH, yato yatra me putrastatraiva sthAne prAptA'smi, // 51 //
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina saMgraha zrI malayasundarI kthaa|| // 52 // kadAcit so'pi milet / param eSa rAjA mama pitR-zurayorvarI vartate, yadyasya satyaM vakSyAmi tadA mAM kadarthayiSyati, putramapi lAsyati / iti vicintya niHzvasatyA tayoktam-'kiM pRcchyate ? ahaM puNyahInA yatra tatra duHkhaM sahamAnA'smi' ? lokairuktam-'deva ! duHkhapUritA'dhunA vaktuM na zaknoti, tataH kiM pRcchyate ?' / rAjJoktam-'tathA'pi bhadre ! svanAma vada' / tayA mandamuktaM 'malayasundarI' iti / rAjJA sA svapuruSaihe pressitaa| dAsIbhiH zuzrUSyamANA sajazarIrA'bhUt / tato rAjakAnte sA kalatrabhAvAya bhASitA, paraM sarvathA na manyate, rAjJaH sammukhaM prabodhaM datte, sa ca na budhyate / atha rAjA tasyAzcittaprasattyartha svasyArthe yad yad ramyaM tat tat tasyai preSayati sm| anyadA snAnasthitasya nRpasyAGke pakvam AmraphalaM patitam / tad dRSTA nRpo'cintayat-'sAmprataM phAlgunamAsi kutaH phalamidam ? jJAtaM vA, purapratyAsanne chinnaTagirI sadAphalaH sahakAro'sti, tatphalaM zukena gRhItaM bhArAt patitaM ghaTate' / rAjJA ramyamiti tatphalaM malayasundarya prahitam / bhRtyAnAM ca kathitam - 'phalamarpayitvA'ntaHpure samAnIya sthaapyaa| malayasundarI tatphalaM dRSTvA aho! pUrvapuNyaiH daukitamidam' ityacintayat / taizca naraiH sA antaHpure muktA, rAjJe jJApitaM c| 'nUnaM rAjA balAdapi me zIlaratnaM hariSyati' // 52 //
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| iti dhyAtvA zIvAda guTikAmAkRSya Amrarasena ghRSTvA bhAle tilakaM cakAra, tadA sA divyarUpaH puruSo jAtaH / taM dRSTA'pRcchat - kastvaM kIdRk ?' / tenoktam-svayameva pazyannasi yAdRzo'smi / rAjJoktam'bho! yA strI muktAsIt sA kAsti ?' / rakSakairuktam-'deva ! sA bahirna vA'pi gatA'sti !' / rAjJA cintitam-saiveyaM puruSarUpaM kRtvA sthitA ghaTate / tata uktam-'bho! jJAtamasya svarUpam / bAhyA''vAse sthApayitvA bADhaMrakSaNIyaH' / tataH sa tatrA''nIya dhRtaH / rAjJA nityaM tatrA''gatya sa pRcchyate- 'bhoH! tvayA kiM strIrUpaM hitvA puMrUpaM kRtam ?, kathaM ca strIrUpaM bhaviSyati ? paraM sa kiJcid novAca, dharmadhyAnapara eva tihati / tatorAjA kopatastaM vividhatADanaiH kuTTayati / athaikadA so'cintayat-'atra jIvitAd maraNaM varam' iti myAtvA rakSakeSu supteSu satsu tato niryayau / bahirdezyakuDyAM sthitvA pratyAsatre'lpajalAbhidhe kUpe patanAya calitaH / tasya kaNThe nivizya prAha-re deva ! yadi tvayA iha janmani tAdRze'pi kule'vatAraM dattvA vyartha janma kRtam, tAdRzena ca mahAbalena priyeNa saha viyogaca dattaH, tathA'pi AgAmini bhave prasannIbhUya tena priyeNa saha saGgamaM deyAH' / ityuktvA yAvat sa sajo bhavati tAvad mahAbala eva pRthvyAM praman daivayogAttasyAmeva dezyakuDayAM nidrAmaprAptastaduktaM sarva zrutvA ddhaave| 'mA mA' iti jalpana yAvad AgatastAvat sahasA papAta, so'pi ca ppaat| kUpamadhye patitena // 53 //
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH mI malayasundarI kthaa|| // 54 // mahAbalenoktam-'bhoH kastvam ?' / tenApi mahAbalasvaramupalakSya proktam-'bhoH ! pUrva me bhAlaM svanidhyatena mardaya / tena mardite sa puMrUpaM tyaktvA malayasundarI jaataa| tAvatA kUpabhittisthasaNa mukhaM bahiSkRtam / tasya zIrSamaNinA pradyote kRte mahAbalaH svapriyAM dRSTvA parAM prIti prApto babhAve-'he priye ! kimidam ?' sA'pi rudatI sarvamanubhUtaM prAha / 'dhig daivam !' iti vadan so'pi svasvarUpaM proce / tau vArtAlApaparau rAtrI tatra sukhaM tsctuH| prabhAte jAte kando rAjA tAM naSTAM zrutvA pAdAnusAreNa dhAvan kUpakaNThamupetya tau madhye dRSTA proce-'bhoH ! ko yuvAm ?' / mahAbalenoktam-'ahaM mahayitA ceym| rAjJoktam-'niSkAzayAmi / tena 'niSkAzaya' ityukte priyA taM prati prAha-'prANeza! so'yaM kandapoM rAjA yenAhaM bADhaM sntaapitaa'smi| eSa mayi lubdho'sti| bahirnirgame tvAM haniSyati / tenoktam'mA bhaiSIH, bahinirgato bhavyAM zikSAM daasye| tato rAjJA rajubaddha macike madhye kSipte / tAvAruhyopari prAptau / rAjJA malayasundarI bahinItvA churikayA rajuM chittvA macikAsthameva kumAraM kUpAntaH pAtayAmAsa / rudI malayasundarauM kUpajhampAM dadatI nirudhya gRhItvA kvApi gRhe sthApayitvA rAjA svabhuvane yyau| sA yAmikai rakSyamANA bhUmau luThantI sarpaNa dssttaa| ahaM daSTA'smi' iti tasyAM vadantyAM yAmikaiH sa sarpo dRSTvA hataH / sA'pi namaskAraM smarantI kRtArAdhanA'sthAt / rAjA'pi tajjJAtvA'tyAkulaH sametya . // 54 //
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 55 // viSapratIkArAMzcakre / teSu kriyamANeSvapi sA mUga gatA zvAsamAtrA'bhUt / evaM rAjyatikrame jAte prabhAte rAjJA paTaho dApita:-'yo bAlAMsajIkaroti tasmai rAjA raNaraGganAmAnaM gajaM dezaM kanyAM ca datte / sa paTaha ekena puMsA spRssttH| sa ca rAjJaH pArtha niitH| rAjA tamupalakSya acintayat -'sa evAyam asyAH priyaH, kenAyaM kupAt kRSTaH ?' iti cintayan AkArasaMvaraM kRtvA proce-'bho ! imAM sajAM kuru, yaduktamasti tad dAsye / tenoktam-'vaideziko'haM, matpriyAm imAmeva dehi, prennaa'lm'| rAjJoktam-'bhavyam, evamastu, paraM kecid madAdezAstvayA sAdhyAH / tena prapannam / rAjA taM gRhItvA malayasundarIpAcaM gtH| sa kumArastatra nirjanaM kRtvA pavitra bhUmiM vidhApya pAnIyamAnAyya kaTipaTTakAt sarpamaNimAdAya jalena kSAlayitvA tenaiva jalena tAM siktvA sacetanAM kRtvotthApayAmAsa / sA'pi priyaM vIkSya prItyA proce-'he prANeza! kathaM kUpAnirgataH?' so'vAdIt-"zRNu, ahaM kUpAntaH patito dizo'valokayan zilAcchannaM dvAramekaM dRSTvA pAdaprahAreNa zilAM dUrIkRtya madhye praviSTaH suraGgayA calitaH / tenaiva saNAgre bhUtvA gacchatA maNitejasAundhakAro'pi dUrIkRtaH / kiyatyapi mArge vidyamAne sarpo naSTaH / mayA cAgre AsphAlitena satA hastena dvAramudghATitam / nirgatacAham / mayA cintitam-'caurasuraGgeyaM ghaTate, paraM cauro mRtaH' / punaragre gacchatA sa eva sarpo maMyAkuNDalaM kRtvA niviSTo dRSTaH / mantreNa vazIkRtya maNiM gRhItvA tato'haM // 55 //
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 56 // tava snehAt puraM prAptaH / paTahaM dIyamAnaM dRSTvA spRSTvA ca prApto'smi / sarpamaNinA tvaM sjitaa'si"| iti vAtAM kRtvA tenA''hUtaH saparijano rAjA tatra tAM sajAM dRSTvA hRSTaH / upaviSTaH san samAcaSTa-bhoH! kiM te nAma ?' / ityukte tenoktam-'siddha iti me nAma' / tataH siddhenoktam-'priyAM gRhItvA atha svasthAnaM yAmi' / rAjA zRNotyapi na, anyAzca vArtAzcakre / apRcchaca-taveyaM kiM syAt ?' tenoktam-'mameyaM priyA viyuktA'dhunA militA, tvaM satyavAg asi, mAM visrjy| rAjJoktam-"tahi me kArya kRtvA vraja / zRNu, nityaM me ziro duHkhyti| vaidyenakena auSadhaM proktamasti-'yaH kazcinnarastava lakSaNaiH sadRg bhavati sa yadi dahyate, tadbhasma ca bhAle nyasyate tadA ziro'rtiryAti" / iti zrutvA siddhena cintitam-'aho! kSudrA''dezaH, ayaM mAM hantumicchati, / paraM dvidhA'pi mRtyurasti, ityanuSThitamidaM varam / iti cintayan so'vAdIt-'kariSyAmi te kAryam / rAjA svagRhaM yyau| tau ca yAmikai rakSitau pRthak pRthak sthaapitau| dvitIyadine pAzcAtyayAme siddhena kASThAni prhitaani| rAjanarailokaizca yukto vihitA'ntayogyaveSastatra yayau / tena svayameva yogyabhUmI citA sthaapitaa| malayasundarI ca tajjJAtvA mahAduHkhaM prAptA / tadA puralokAstad puranaM vinazyad dRSTvA kRpayA rAjAnaM vijJapayAmAsuH- 'prabho! kimartha paropakArI naro mudhA // 56 //
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 57 // ** ** ** hanyate ?' rAjJeoktam- sA tatpriyA madantaH pure tiSThatu, sa ca yAtu / na ko'pyenaM hanti / tadA jIvAbhidhAnena * mantriNApyuktam- 'bhoH ! kimeSA cintAM bhavatAmasti ? bhavadbhiH svagRhacintA kriyatAm' / janAH ziro dhUnayanto gatAH / siddhaH sakalalokeSu hAhAkAraM kurvatsu citAmadhyaM praviSTaH, rAjanaraizcaturdikSu vahnirdattaH / ardhajvalitaM kRtvA te tatsvarUpaM rAjJaH procuH / sa hRSTaH / lokAnAM rAtrau tadduHkhena nidrA'pi nAgamat / prAtaH sa eva siddha: zirasi rakSApoTTalakaM vahan sakautukaM janairvIkSyamANo rAjasabhAM gatvA proce- 'zirasi kSipyatAmeSA rakSA' / rAjJo'pi citraM jAtam / uktaM ca- 'bhoH ! kiM tvaM na dagdhaH ?' / tenApi kUTamuktam 'he narendra ! citAgnI dagdha evAhaM paraM me sattvena tuSTairdevairabhiH zamitaH, jIvitazcAham' / rAjJA cintitam'kUTaM vakti, vahnijvalane janAnAM dRzo vaJcayitvA naSTo ghaTate !' / tato rakSakairvRto malayasundarIsthAnaM yayau / tatra bhuktvA samaye sa tayA pRSTa:- 'prANeza ! kathaM jIvito'si ?' / tenoktam- 'zRNu, yayA suraGgayA kUpAnnirgatastasyA mukhadvAropari citA sthApitA / madhye praviSTo'ham / yadA jvalano lagnastadA tad dvAramudghATya suraGgAmadhye sthitaH / vahnau jvalitvA sthite nirjane nirgatyA''gato'smi / tvayA kasyApi na vaktavyam / punA rAjasamIpaM gatvoce 'mAM sabhArya visarjaya' / rAjJoktam- 'dvitIyamapi kAryaM kuru / tenoktam- 'kiM kAryam ?' rAjJA jIvamantriNo mukhaM vIkSitam / tenoktam - zRNu, purapratyAsanne zrI malayasundarI kathA / / // 57 //
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 58 // chinnaTagirirasti / tasminnekaiva padyA'sti / tasyA'rdhataTe sadAphala: sahakAro'sti / tvayA padyayA girizIrSamAruhya cUtaM prati jhampA daatvyaa| tasya vRkSasya phalAni lAtvA bhUmiM prati jhmyaadaatvyaa| evaM phalAnyAnIya bhUbhuje dehi yenAsya pittmupshaamyti| siddha iti zrutvA zirodhUnayan 'aho! kSudrA''dezaH !' iti cintayan, 'atra kA'pi mati sti, mRtyurevaasti| yadi vA'prAptabhAryoM vrajAmi tadA'pi mRtyureva, dvidhA'pi tadbhAve sAhasameva varam' iti dhyAtvA 'avazyaM kariSyAmi te kAryam' ityuktvA rAjanarairveSTitaH sa calitaH / pauralokA hAhAravaM kurvanti / parvate caTitvA cUtaM prati jhampAM dattvA adRzyazcAbhUt / lokaizcintitam-'asthIni pRthak pRthag bhUtvA gatAni / sarvaH ko'pi saduHkho gRhamAgAt / prAtaH sa eva siddhaH zIrSe phalabhRtkaraNDaM vahan janAnAM kautukaM darzayan rAjasabhAmAgAt / rAjA vismitaH / so'pi nRpamanujJApya phaladvayaM gRhItvA karaNDaM tathaivA''cchAdya 'pratIkSyaH kSaNam, Agacchannasmi' ityuktvA malayasundarIpAca gataH / sA prIti praaptaa| phale datte / niviSTaM ca sA prAha-'priya! kathaya, kathaM kArya siddham ?'sa prAha- 'zRNu, yo yogI me pUrvaparicitaH sa mRtvA tatrAne vyantaro jaato'sti| tenAhaM patan dRSTvA karAbhyAmutpATya bhavyayuktyA vRkSe sthaapitH| upakAravArtayA raatrirgtaa| prAtaya'ntareNoktam- 'kiM te patanakAraNam ?' / mayA svarUpe prokte tenoktam-'rAjA tvAM hantumicchati tato'haM nRpameva hnmi| // 58 //
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 59 // - 'mayoktam- yadi asmin kArye kRte sati sa budhyate tadA kiM hanyate ?' tenoktam- 'tvayA viSamakArye smaryo'haM, sarva krissye'| tatastena kuto'pi karaNDamAnIya phalaiH prapUrya sukhena pursmiipmaaniitH| proktaM . ca- 'aham adRzya eva tvayA saha sabhAM gamiSyAmi / tato'haM karaNDaM sabhAyAM muktvA tvnmude'traagto'smi"| anAvasare sabhAyAM siddhamuktakaraNDAt zabda udtaH- 'rAjAnaM bhakSayAmi mantriNaM vA bhakSayAmi / iti zrutvA sarve'pi bhItAH prAhuH- 'siddha evAyaM gUDhAtmA, tasya zaktirna sAmAnyA, karaNDe kimapi bhayaGkaramasti / tadA jIvamantrI kiM bhayaGkaram ?' iti vadan lokairvAryamANo'pi taM karaNDamudaghATayat / tatkSaNaM karaNDAdagnijvAlA nirgtaa| tayA tatkSaNaM mantrI bhasmIbhUtaH / sA ca sabhAM jvAlayituM prvRttaa| rAjJA bhItena siddha AkAritaH / tena karaNDamAcchAdya jalena cchaTA kSiptA, sarva zAntaM jAtam / tataH punaH karaNDamudghATya AmraphalAni lAtvA sarvebhyo dattAni / sarvaH ko'pi camatkRto'cintayat- 'satyaH siddho'yaM syAt / atha rAjJA mantripade mantrisuta eva niveshitH|| punardinadvaye'tikrAnte sati siddhenoktam-'ahaM sabhAryoM yaami'| paraM rAjA malayasundarIrAgaM na muJcati / taM prati prAha - 'bho ! ekaM kArya kRtvA yatheSTaM vrajeH' / siddhaH sakopo'vak 'kiM kAryam ?' / // 59 //
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 6 // rAjJoktam-'tathA kuru yathA svIyamukhena pRSThaM pazyAmi / siddhena ruSTena galamAmoTA mukhaM pazcAt kRtvA proktam - 'pazya yatheSTaM pRSTham / sabhA kSubdhA / mantrI prAha-tvaM dhUrtaH zikSAyogyaH / tadA sarvamantaHpuraM tAM vAtA zrutvA sametya siddhasya paadyolgnm| kRpAM kuru, nRpaM sajaM kuru' / ityAdicATubhibhinnahadayaH sa prAha-'yadi evaMvidha eva pAdacAreNa purAd bahirgatvA prAsAdasthazrIajitanAthapratimAM natvA sameti tadA sajaM karomi, no ced evaMvidho mariSyati / tato rAjA lokaiH sahAsya kautukaM sadayaM dRzyamAno jinaM natvA AgAt / siddhena nasAM cAlayitvA mukhaM svasthAne kRtam / atha yAmi' iti siddhenokte rAjJA pratyuttare'dIyamAne vAjizAlAyAM vahnirlanaH / rAjJoktam- 'mama paTTaturaGgamaM jvalantaM vahnimadhyAd niSkAzaya' / iti zrutvA siddho vahnau jhampAM dattvA kSaNAt svarNaparyANabhUSitA'zvArUDho divyazRGgAraH sametaH / sarveSAM citraM jAtam / rAjJA pRSTam-'kathaM sametaH?' / siddhenoktam - 'mahAprabhAvo'yaM vahniH, yo'tra pravizati sa evaMvidho bhUtvA sameti / iti zrutvA sarvaH ko'pi praveSTuM sajo'bhUt / siddhenoktam-'pUrva rAjA mantrIca gacchatAM, zeSAH kSaNaM pratIkSadhvam' / tato nRpa-mantriNau vahiM prvissttau| kSaNAntare lokenoktam-'kimadyApi nAgacchatAm ? / tenoktm-'smessytH| ghaTIcatuSke'pyatikrAnte tau nAgatau / lokenoktam-'ko hetuH ?' / tena hasitvoktam-'bho ! ahaM devasAnnidhyAd nirgato'smi / tau tu vahiM gatau anazyatAm / // 60 //
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI.malayasundarI kthaa|| // 6 // - anyAyadumo'nayoH phalitaH / tataH sarvalokastatra sa eva rAjA sthApitaH / zatrUn jayan 'siddharAja' iti nAmnA khyAtorAjyamapAlayat / 'smRtenAMgantavyaM tvayA' iti visRSTo vyantaro yyau| anyadA balasAro'pi dezAntarAdAgataH, prAbhRtaM kRtvA siddharAjamupatasthau / tena tasya vAmAGgasthA malayasundarI dRSTA, tayA'pi sa upalakSitaH / sa ca rAjJA bhASitaH zaGkitaH svasthAnaM yyau| malayasundaryA priyasyAye tasya svakIyakadarthanA-putraharaNasvarUpaM proktam, tadA sajJA sa sakuTumbo dhRto'cintayat'pRthvIsthAnezaH sUrapAlaH, candrAvatIzo vIradhavalazca, etau dvau paricitau vrtete| etatpurAdhipena ca saha tayoH sadaiva vairaM vartate / tatastayoreva jJApayAmi, aSTASTau drammalakSANi dvIpAnItAMzcASTau gajAn dadAmi, svaM ca mocayAmi / iti vicintya somanAmA ko'pi svakIyastena preSitaH / asminnavasare vIradhavala: sUrapAlA pRthaka pRthag lokamukhazuddhyA raudrATavyAM durgatilake girI bhImapallIpaterpAca~ malayasundarI zrutvA tatra praaptii| bhImaM jitvA malayasundarIzuddhimapi aprApya viSaNNI yAvat svasthAnaM gacchatastAvatA somastava gataH sarva balasAroktaM svarUpaM bbhaave| tau dvAvapi ardhamadha prapadya somapreritI sAgaratilakataTapuraM prati clitii| sanyo gatvA tAbhyAM dUtaH prahito gatvA siddharAja prati jagI- 'bhoH ! pRthvIsthAnAdhipaH candrAvatIpurIsvAmI cadvI narevarI vakta:-so'yam asmatparicito blsaaro'sti| tato'smadacasA'parAdha // 6 //
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 6 // ekaH satAM, mucyatAmeSaH' / ityAdidUtavAkyAni zrutvA pitR-pazurayorAgamanaM jJAtvA hRdi mudito'pi bAhAkAreNA''TopaM viprANo babhASe 'bho dUta! yadyapi tau nRpI mAnyau tathApi anyAyina : pakSapAtaM kurvANI anyAyinAveva, tataH zikSAhI vartete, raNe zikSAM daasye'| iti nirbhaya' dUtaM preSya raNabherI tADayitvA sasainyo'sau ccaal| dvayorapi sainyayoryuddhaM jAtam / siddharAjabale bhagne sati sa svayameva yuddha kartuM DuDhIke / vyantaraH smRtaH / kumAreNa zatrUNAM zastrANi ardhapathe chinnAni, svazastrANi ca zatruzarIre lgnti| bhaTeSu vyAkulIbhUya nshytsusuur-viirdhvlausvymutthitii| atha siddharAjena tAvapi atyAkulau kRtI, khinnau, tadA siddharAjena lekho bANamukhe nyasta preSitaH / sa ca bANaH sUrasya pradakSiNAM dattvA agre sthitvA praNanAma / rAjJA lekho gRhItvA vAcita:- 'tvatputro mahAbalaH praNamati' / rAjA hRSTo ddhaave| siddharAjo'pi pAdacArI pituH pAdau prnnnaam| sarvaH ko'pi hRSTaH / sarve'pi nRpA mahotsavena sAgaratilakaM puraM prApuH / malayasundarI pitaraM namati sm| parasparaM sarva svarUpaM proktam / sUrapAlenoktaM balasAraM prati-re ! mama pautraM dehi / tenoktam- yadi me sakuTumbasyA'bhayaM dIyate tadA taM ddaami| rAjJA prapanne tena sa dttH| rAjJotsaGge niveshitH| proktaM ca- 'bho ! kimasya nAma ? | balasAreNoktam- 'bala iti nAma / tadA tena bAlena pitAmahakarasthitadInArazatagranthizcAlitaH, tatastena tasya 'zatabala' iti nAma dattam / sarvasvaM // 6 //
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kthaa|| // 6 // - gRhItvA zreSThI sakuTumbo jIvan muktH| siddharAjena sarva rAjyaM pituddhaakitm|| anyadA zrIpArzvanAthasya ziSyazcandrayazAH kevalI gurustatrAgAt / tadA tau sUra-vIradhavalau sakuTumbI nRpo taM nantuM gatau / upadezaM zrutvA zrIvIradhavalena pRSTam-'prabho! putrI samudre patitA gajamatsyena sukhena kathamuttAritA ?, snehazca darzitaH ?' kevalI prAha- 'zrUyatAm, asyA dhAtrI vegavatI mRtvA samudre gajAkAramatsyo jAtaH / bhAraNDamukhAt tasyopari tvatputrI patitA / tasya matsyasya tAM pazyato jAtismaraNamutpannam / tatastena sA pRSThe dhRtaiva taTe muktA, snehena ca pazyan samudraM gatvA prAsukA''hAraM gRhan tiSThati / sa ca mRtvA sugatiM yAsyati' / atha sUro nRpaH prAha-'prabho ! kimetayorvadhU-putrayovine duHkhaM jAtam ?' muniH prAha-'zrUyatAM, tavaiva pRthvIsthAnanagare priyamitranAmA gRhapatirlakSmIvAn, paraM putrahIno'bhUt / tasya rudrA bhadrA priyasundarIceti tistraH priyA abhUvan / rudrA-bhadre bhaginyau mithaH snehale abhUtAM, paraM tayordvayordayitasya premalezo'pi na / priyasundarI ca priyasya priyA'bhUt / anyadA tasya mitraM madano nAma priyasundayA raktaH san tayA saha hAsyaM cakre / tatsvarUpaM dRSTvA kruddhaH priyamitrastadvandhUnAM jJApayitvA madanaM nagarAnnirakAzayat" / asminnavasare vRddhamanuSyAH prAhuH-'idaM sarvamasmadgocare jAtam, // 632 //
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH malayasundarI kthaa|| // 64 // adyApi tadRhaM zUnyamasti / nRpaH prAha- prabho! agre kim ? / muniH prAha-madanaH purAniSkAzito dinadvayaM kSudhito'TavyAMgokule gtH|gopaalebhyH payaH prArthitaM, taizca mahiSIdugdhena bhRto ghaTo dttH| saca taM lAtvA pAtuM saraH prati gacchan acintayat-'yadi kasmaicihattvA pibAmi tadA bhavyam / iti cintayato'syAgre ko'pi mAsopavAsI munirmilitaH, tena bhAvena pratilAbhito yayau / so'pi payaH pItvA sarasi pravizan skhalitapadaH patito jalamagno mRtvA dAnaprabhAvAd atraiva pure vijayasya rAjJaH putro'bhUt kndrpnaamaa| pUrvabhavAbhyAsAt tasya manaH mlysundryaamaasktmaasiit| atha priyasundarI-priyamitrI pRthvIsthAnapure vilasantau dhanaJjayayakSayAtrArtha rathArUDhI clitau| tAbhyAM mArge munireko dRSTaH / priyasundarI proce- ra muNDo'dhamaH, apazakunaM mahat !' / sundaranAmAnaM bhRtyaM ca prAha- 'amuSmAd iSTakApAkAd vahimAnaya, yathA'sau Dambhyate' / tenoktam -'mama pAdayoH pAduke na staH, kaNTakA bhajyante / tadA ruSTena priyamitreNoktam- 'sundaro'smin vaTe udbabhyatAM yathA pAdau bhUmau na lagataH, kaNTakA api na bhjynte'| punaH priyasundarI zakaTAt samuttIrya bhRzaM kupitA 'me priyeNa saha viyogo mA bhUt, paraM rAkSasAkAra! tvameva svabandhubhirviyukto bhUyAH / iti vadantI trIn vArAn leSTubhistaM muni jpaan| pazcAt tasya rajoharaNaM gRhItvA rathe nivizya babhAve- 'atha calata, apazakunaM mastake'syaiva // 64 //
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrI malayasundarI kthaa| kathAsaMgrahaH // 65 // pAtitam / tatastI dampatI yakSA''layaM gatvA yakSaM pUjayAmAsatuH / tatraikA jinadharmA'nuraktA tad rajoharaNaM vIkSya proce- 'kimidam ?' tAbhyAM sAdhusantApasvarUpe prokte sA'vAdIt- 'dhig bhavadbhyAM virUpaM kRtaM, mahApAtakamarjitam / tatastI bhItI valamAnau munipAdhai sametya sAzrupAtaM tatpAdayolagnau, rajoharaNaM cdttm| sAdhuH kAyotsarga pArayitvA proce-'bho mahAbhImau! jinadharma kurutam / tau gRhidharma samAzritya sAdhu sabADhaM kSamayitvA svasthAnaM praaptauN| anyadA sa eva sAdhustadRhe prAptaH, tAbhyAM bhaktyA prtilaabhitH| anyadA rudrA-bhadre kalahaM kurvANe nirviNNe cintayituM lagne- 'eSa bhartA priyasundarIprItiM na muJcati, tatkiM nityaM kalahakaraNena ? ato mRtyureva zreyAn / iti vimRzya te dve api kUpe ptite| tanmadhye yA bhadrA sA jayapure candrapAlasya sutA kanakavatIjAtA, vIradhavalenoTA ca / rudrA vyantarI jAtA, bhramantI pratiSThAnapuraM prAptA, tau priyasundarIpriyamitrau ca rAtrI prItimantau dRSTA bhittiM pAtayitvA gtaa| tau mRtau / priyamitrajIvo mahAbalo'bhUt, priyasundarIjIvo malayasundarI jAtA, sundarakarmakarajIvazca vaTe vyantaro'bhUt / atha rudrA vyantarI mahAbalasyopari drohaM kartumazaktA tasya vastrAbharaNAdikamapajahe, lakSmIpuJjahArastayaiva mahAbalakaNThAd apahatya pUrvabhavasvasRsnehAt kanakavatIkaNThe nivezitaH / tayA ca kUTamuktvA malayasundarI prati kopaH // 65 //
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrI malayasundarI kathA / // 66 // kaaritH| sundarajIvena bhRtyena pUrvadurvacanaM smRtvA kumArasyApi tAdRzameva vaTodvandhanaduHkhaM zavamukhe'vatIrya kathitam / anyadA bhadrayA patyurmudrAratnaM hRtamAsIt / sA ca harantI sundareNa dRSTA''sIt / priyamitreNa pRSTe sati sundareNoktam- 'bhadrayA mudrAratnaM gRhItamasti / tadA bhadrA proce -re chinnanAsika ! tvayaiva gRhItamasti, kiM nArpayasi ?' / sa maunena sthitaH / tataH priyamitreNa sAma-daNDa-bhedAdibhitviA bhadrApArdhAt tadRhItam / tena hetunA tena bhUtena kanakavatInAsikA gRhItA, kanakavatI ca cchinnanAsA'bhUt / kumAro'pi sundaraM prati durvacanAd baTe uddhH| sAdhu prati rAkSasAdidurvacanAdibhASaNAd malayasundaryA rAkSasIkalako'bhUt / pUrva malayasundaryA amunA kumAreNa ca susAdhubhyo dAnaM dade, jinadharmazca pAlitastenAbhyAm uttamakulAdikA sarvasAmagrI praaptaa| tathA malayasundaryA sa yatirAkruSTaH, 'svabandhubhiH sArtha tavaiva viprayogo'stu, tvaM rAkSasa' ityAdyAkrozavacanairbhASitvA trIn vArAn leSTuprahArairmunirAhataH, mahAbalo'pi anumodayan maunena tasthau, tata AbhyAM dRDhaM pAtakamarjitam / tasyA'nubhAvato dvayonijalokebhyastrIn vArAn viyogo'janiM / yad malayasundaryA sAdho rajoharaNaM gRhItaM tena karmaNA asya bAlaH zreSThinA gRhiitH| evaM pUrvabhavakarmaphalamupasthitam / sa evAhaM sAdhuzchinnakarmA kevalI jAto'smi / mama sa eva bhavaH, anayodvitIyo'bhUt / iti mahAbala-malayasundarIcaritraM zrutvA sUrapAla // 66 //
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ** zrI malayasundarI kthaa|| // 67 // vIradhavalI bhavanirviNNI procatuH- 'prabho! dIkSAM grahISyAvaH / 'mA pratibandhaH kAryaH iti sAdhunokte nRpau svasthAnaM gatau / sUrapAlena pRthvIsthAnarAjyaM mahAbalAya dattam / vIradhavalenApi tatraiva sthitena svarAjyaM malayaketake putrAya dattam / tAbhyAM patnIyutAbhyAM mahotsavena kevalipArthe dIkSA gRhItA, samaye ca divaM yyuH| mahAvidehe siddhi praapsynti| . atha mahAbalaH zatabalaM putraM sAgaratilake nagare sthApayitvA svayaM ca pRthvIsthAnapuraM gatvA zrAddhadharmasthito rAjyamapAlayat / tasya ca dvitIyaH putraH sahasrabalanAmA'bhUt / evaM bhujabalena vyantarabalena ca bahUn nRpAn vazIkRtya rAjyaM zrIjinadharma ca pAlayan vizeSataH sAdhubhaktiM ca kurvan pazcime vayasi guroH pArthe priyayA yukto diikssaaNjgraah| sAgaratilake zatabalo rAjA, pRthvIsthAne ca shsrbloraajaa'bhuut| atha mahAbalarSigItArtho bhUtvA gurvAdezAd ekAkI viharan sAgaratilake sandhyAyAM sametya vane kAyotsargeNa sthitaH / vanapAlena zatabalAya rAjJe vijJaptam / so'pi hRSTastasmai dAnaM dattvA'cintayat - 'sAmpratamandhakAro'bhUt, prAtarmahotsavena nantuM yAsyAmaH' / asmin samaye sA kanakavatI sthAne sthAne bhramantI ttraivaa''gtaa| vane gataM mahAmuniM dRSTvA dathyau- 'eSa mUlato'pi me vRttAntaM vetti / yadyasau mama // 67 //
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 68 // 'svarUpaM lokAgre vakSyati tadA'haM kvApi pravezaM na lapsye tato'yaM mAryate tadA varam / iti vicintya tayA kASThAni veSTayitvA munirjvalitaH / mahAbalamuniH sudussahamupasargaM samyak sahamAnaH kevalajJAnamAsAdya siddhiM yayau / prabhAte zatabala utkaNThito nantumAgataH / munisthAne bhasmaputraM dRSTvA zaGkitaH, kvApi tAtaM na dadarza, kintu padAnusAreNa sA chinnanAsA dRSTA / tayA tADyamAnayA sarva satyamuktaM, tadA sA kadarthanayA mAritA SaSThaM narakaM yayau / rAjA duHkhA''krAnto vilapya svasthAnaM yayau / malayasundarI mahattarApadaM prAptA / mahAbalanirvANena putraM duHkhitaM jJAtvA prabodhAyAgatA / taM prabodhya pazcAt sahasrabalaM pratibodhayituM pRthvIsthAnaM puraM gatA / katiciddinaparyante zatabalo'pi mahattarAM nantumutkastatrAgAt / tatra ca tau militau dvApi putrau duHkhahInau kRtvA mahattarA'nyatra vijahAra / tau ca dvAvapi svasvapure sthitau rAjyaM pAlayataH sma / malayasundarI prAnte ArAdhanAM kRtvA dvAdaze devaloke jagAma, mahAvidehe ca samutpadya videhe siddhiM yAsyati / iti malayasundarIkathAM zrutvA malayasundarIvad jJAnaM zIlaM ca pAlyaM vivekibhiH / yathA tAbhyAM pUrvabhave munerAzAtanA kRtA tathA na kenApi kartavyA / zrImatpArzvajinendranirvRtidinAd yAte 'samAnAM zate, saJjajJe nRpanandanA malayataH sundaryasau nAmataH / 1 varSANAm / zrI malayasundarI kathA // ||68||
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 69 // ************ etasyAcaritaM bajA gaNabhRtA proktaM purA kezinA, zrImacchaGganarezvarasya purato'pyUce mayedaM tathA // 1 // samAvabodhAya vistaro dustaro bhavet / na saGgeSo na vistAraH kathitazceha tatkRte // 2 // // iti zrIaJcalagacche zrImANikyasundarasUrikRtAyAM zrImalayasundarIkathAyAM caturtha ullAsaH // // iti gadyabaddha - zrImalayasundarIkathA // zrI malavasundarI kathA / / // 69 //
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ O zrI malavasundarI kathA // 110011
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjena ||ahm // zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH / ||shrii prema-bhuvanabhAnu-padya-hemacaMdra-sadgurubhyo namaH // zrImUladevanRpa caritram kathAsaMgrahaH 88888 ||shriimuuldevnRpcritrm|| B888888888888 abhUddhabhAminIbhAle, kSetre bharatanAmani // gauDadezo jAtarUpa-tilakazriyamAzrayan // 1 // tatrAsItpATalIputraM, puraM surapuropamam // mUladevorAjaputra-statrA'bhUdrUpamanmathaH // 2 // udAracittaH sakalakalAzAlI priyaMvadaH // kRtajJo naikavijJAna-vijJo vimaladhInidhiH // 3 // zUraH pratijJAnirvAhI, pUrtavidyaikasevadhiH // so'bhUducitavihInA-nAthabandhuguNapriyaH // 4 // (yugmam) taskaradyUtakArAdiH, sAdhuprAjJAdhiko'thavA // yo yo mimela tAdrUpyaM, sa bheje sphaTikAzmavat // 5 // kutUhalainavanavaimAnavAn vismayaM nayan // vRtto mitraH pure tatrA-'carat khecaravacca sH||6|| tatrAzeSaguNADhye'pi, cUtavyasanamutkaTam // abhUtsarvakalApUrNe, zazAiva laanychnm||7|| pitrAdibhirniSiddho'pi, yatAsaktiM spkaamdevH| 2 anekavijJAnaprAzaH / // 1 //
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImUladevanRpa caritram kathAsaMgraha EXSCXSXSEXOSSETTE // 2 // sa nAmucat // vyasanaM hi vIzAM prAyo, dustyajaM syAtsvabhAvavat // 8 // tato'sau vyasanAsakta, iti pitrA tiraskRtaH // mAnAnijapuraM hitvA, bhramannujjayanI yayau // 9 // gulikAyAH prayogAcca, tatra vAmanarUpabhRt // kalAbhirbahubhirlokAn, raJjayan vizruto'bhavat // 10 // rUpalAvaNyavijJAnakalAkauzalazAlinI // tatrAsIddevadattAhvA, vezyA svarga ivorvazI // 11 // tAM sarvotkRSTasakalakalAkauzalagarvitAm // kalAdhivismayaM netuM, na dakSo'pi kSamo'bhavat // 12 // lokebhyastatsvarUpaM ta-nmUladevo nizamya tAm // didakSAmAsa dakSo hi, dakSamanyaM diddakSate // 13 // tato nizAnte gatvA sa, tatrizAntasya sannidhau / vAmanastanmano hartu, gItaM gAtuM pracakrame // 14 // tadrItaM sphItamAkoMdaJcadromAJcakaJcukA // devadattA'bhavadbhUri-sudhApUrairivA''rdritA // 15 // gItena tena hallohAkarSAyaskAntabandhunA / kuraGgIvAkRSTacittA, sA tanvaGgItyacintayat // 16 // aho ! azrutapUrvAsau, giitirsyaatibndhuraa|| tadAtA'sau na sAmAnyo, naraH kintu narottamaH ||17||dhyaatveti ceTikAmekAM, sA preSIttaM samIkSitum // sA'pi taM vAmanaM vIkSyA-''gatA tAmityabhASata // 18 // gandharvo vAmanAkAraH, ko'pi svAmini ! gAyati // kuraGgamadavadrUpa-mantarApi manoharaH // 19 // tadAkarNya tamAhvAtuM, 1 prANInAm / 2 gRhsy| 3 vistIrNam / 4 ayaskAntaH, lohacumbaka iti bhaa.| 5 kasturikAvat // 2 //
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImUladevanRpa zrIjaina kathAsaMgrahaH caritram 88888888888888853BIKA // 3 // praivInmAdhavikAbhidhAm // kubjAM dAsa devadattA, sA'pi gatveti taM jgau|| 20 // asmAkaM svAminI deva-dattA vijJapayatyadaH // kalAnidhe! prasIda tva-mAgacchAsmanniketanam // 21 // mUladevo'vadatkubje !, nAgamiSyAmi tadgRham // gaNikAjanasaGgo hi, niSiddho buddhizAlinAm // 22 // yaduktaM-yA vicitraviTakoTinighRSTA, mdymaaNsnirtaa'tinikRssttaa| komalA vacasi cetasi duSTA, tAM bhajanti gaNikAM nvishissttaaH||23|| tenetyuktA'pisA cATu-zatairAvaya' taMbhRzam / sanirbandhaM kare dhRtvA-'cIcalannilayaM prati // 24 // so'tha gacchan puro yAntI, kubjAmAsphAlya tAM syAt // kalAyAH kauzalAdvidyAprayogAca vyadhAdRjum // 25 // tatassavismayA''nandA, sA taM prAvIvizadgRhe / / devadattA'pi taM prekSya, babhUvA''modamedurA // 26 // vAmanasyA'pi sA tasya, vIkSya lAvaNyamaddhatam // vismitA viSTare tuGge, gauravAttaM nyavIvizat // 27 // tatastayA kubjikayA, darzayantyA nijaM vpuH||prokte tacceSTite deva-dattA devaM viveda tam // 28 // vaidagdhyagarbharAlApaiH, kurvan goSTI tayA samam // mUladevo manastasyAH, svavazaM vidadhe dutam // 29 // yataH-aNuNayakusalaM parihA-sapesalaM lddhvaannidulliaN|| AlavaNaMpi hu ccheA-Na kammaNaM kiM ca mUlIhiM ? // 30 // athaiko vaiNikastatrA-''yayau vINAvizAradaH // m / 1 sevitA ityarthaH / gRham / 4 aasne| // 3 //
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ G zrIjaina kathAsaMgrahaH zrImUladevanRpa caritram RECENSE // 4 // AdezAddevadattAyAH, so'pi vINAmavIvadat // 31 // tAmAkarNya pramuditA, devadattaivamabravIt // sAdhu sAdhu tvayA vINA, vAditA varavaiNika ! // 32 // smitvA'tha vAmanaH proce-'vantIloko'khilo'pyaho // zubhAzubhavibhAgaM drAg, vetti kAmaM vicakSaNaH // 33 // devadattA tadAkarNya, sAzaGketi zazaMsa tam / / mahAtman ! kimiha kSuNNaM, vidyate yadvadasyadaH // 34 // so'vAdItkrimapi nyUnaM, vartate na bhavAddazAm / / kintu vaMzaH sazalyo'ya-masti tantrI ca grbhinnii|| 35 // vidvan ! kathamidaM jJeya-mityukte devdttyaa|| so'pyetaddarzayAmIti, vadan vINAmupAdade // 36 // tantryAH kezaM dRSatkhaNDa', vaMzAccAkRSya dattavAn // tAM cAzu praguNIkRtya, svayaM vINAmavAdayat // 37 // vyaktagrAmasvarAM grAma-rAgasaGgamamaJjulAm // atucchamUrcchanAM loka-karNapAnthasudhAprapAm // 38 // maJjughoSavartI ghoSa-vatImAkarNya tAM rayAt // devadattA satantrAsI -tparatantramanA bhRzam // 39 // (yugmam) kareNurekA pUtkAra-zIlA'bhUttadgRhAntike // tadviNAkvaNitaM zrutvA, sA'pi tUSNIkatAM ddhau|| 40 // devadattA tata: sneho-daJcadromogamA'vadat // aho ! vidagdha ! vaidagdhya-midaM te jagaduttamam // 41 // vipaJcIvAdane dakSA, vANItumburupAragAH // gIyante ye budhairvizve, te vizve'pi jitaastvyaa||42|| vaiNiko'pi tadA natvA, tasya pAdAvado'vadat 1 pASANakhaNDam / 2 manoharazabdavatIm / 3. vINAm / 4 saparivArA / 5 hstinii| 6 viinnaavaadne|
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 5 // 7 // vipaJcIvAdanaM sadyaH, prasadya mama zikSaya // 43 // dhUrttAdhipo'bhyadhAnnAhaM, samyagjAnAmi vallakIm ' // asti kintu dizi prAcyAM, pATalIputrapattanam // 44 // tatra vikramasenAhnaH, kalAcAryo'sti dhInidhiH / mUladevo'haJca kiJci dvINAM vidvastadAzrayAt // 45 // bipaJcIvAdanAmnAyaM sampUrNa tu ta eva hi // kalayanti kalAkeli-nilayAH kuzalottamAH // 46 // nATyAcAryo'tha tatrA''gAdvizvabhUtirmahAmatiH // vAmanAyAvadaddeva - dattA taM bharatopamam // 47 // mUladevo'bravIdeta- cchikSitAyAH purastava || astyayaM bharataH kintu, vizeSo jJAsyate'dhunA // 48 // vicAraM bhArataM tasyA- prAkSIddharttAdhipastataH / vizvabhUtistu taM mUDho'vamene vAmanatvataH // 49 // tataH sa tasya bharata - vyAkhyAM svairaM vitanvataH / pUrvAparavirodhAkhyaM, doSaM tatrodabhAvayad / / 50 / / uvAcAnucitaM kiJcidvizvabhUtistato ruSA / / sopahAsaM zazaMsaivaM, mUladevo'pi taM tadA // 51 // raGgAcAryAGganAsveva', tvamevaM nATayeH krudham // na tvanyatreti tenokte, hINo maunaM babhAra saH // 52 // devadattA'tha taM khavaM, pazyantI snigdhayA dazA | vizvabhUtervilakSatvamapanetumado'vadat / / 53 / / bhavanto nAdhuMnA svasthAH santi kAyAkulatvataH / tato vimRzya vaktavyaH, praznasyArthaH kSaNAntare // 54 // jAyate nATyavelA ta ddevadatte ! vrajAmyaham / evaM vadaMstato vizva1 vINAm / 2 nATyAcArya / 333 zrImUladevanRpa. caritram // 5 //
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 6 // 3888 bhUtistasyA gRhAdyayau // 55 // devadattA'tha sanmAnya, vaiNikaM' visasarja tam / bhojanAvasare jAte, ceTikAM caivamabhyadhAt // 56 // AhUyatAmaGgamardaH, ko'pi snAnArthamAvayoH / uvAca kharvaH kurve'hamabhyaGgaM te yadIcchasi // 57 // devadattA'vadaddakSa !, tvametadapi vetsi kim ? / / so'vAdIdvedhi no kintu, tajjJapArzve sthito'smyaham // 58 // dAsyAnItaM gRhItvA'tha, pakvatailaM sa vAmanaH / prArebhe'bhyaJjanaM tena, vazIcakre ca tanmanaH // 59 // aho ! sarvakalAdAkSyaM, pANisparzopyaho mRduH // tatsarvathA na sAmAnyaH, kintu siddhapumAnasau / / 60 / / prakRtyedRzarUpasya, na syuretAdRzA guNAH // pracchannaM rUpametasya, tatprAduSkArayAmyaham // 61 // devadatteti saJcintya, tatpAdAbje praNamya ca // ityuvAca guNaireva, jJAtaM te rUpamadbhutam / / 62 / / dakSo dAkSiNyavAn siddha-pumAnAzritavatsalaH // mahAbhAgazca me khyAta - stvaM guNaireva tAdRzaiH // 63 // tatte svAbhAvikaM rUpaM draSTumutkaNThate manaH / tyaktvA mAyAmimAM kRtvA, kRpAM tanme pradarzaya / / 64 / / itthaM tayA sanirbandha-mudito mudito'tha saH // AkRSya guTikAM rUpa viparyayakarIM mukhAt // 65 // navayauvanalAvaNya-maJjulaM smarajitvaram // Avizcakre nijaM rUpaM, jagajjanamanoharam // 66 // ( yugmam) tatastaM dRkcakoraika- candraM lavaNimodadhim // vIkSya harSollasadroma - harSoccaiH sA 1 vAmanam / 2 vINAvAdakam / 2.9. zrImUladevanRpacaritram // 6 //
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrImUladevanRpa caritram // 7 // BC888888888888 visissmiye||67||prsaado me mahAMzcakre, yuSmAbhiriti vaadinii|| devadattA vitene'tha, tadaGgAbhyaGgamAtmanA // 68 // atha dvAvapi tau snAtvA, vyadhattAM saha bhojanam // devadRSye tato deva-dattAdatte sa paryadhAt // 19 // tato vidagdhagoSThI tau, kSaNaM rahasi ckrtuH|| mUladevaM tadA dev-dttaivmvdnmudaa||70|| parolakSA narA dakSA, mahAtman ! vIkSitA myaa|ntu tvAmantarA'nyena, hRtaM kenApi me mnH||71|| yataH-nayaNehiM ko nadIsai, keNa samANaM na hoMti laavaa|| hiayANaMdaM jaM puNa, jaNayaitaM mANusaM virlN||72|| kiJcabhavanti saguNA: ke'pi, kurUpA mRganAbhivat ||'indrvaarunnvtke'pi, rUpavanto'pi nirguNAH // 73 // ye tu mandAravadUpa-vanta: sAraguNAnvitAH // te cintAmaNivatpRthvyAM, durlabhAH syurbhavAdRzAH // 74 // nAthAmi tadahaM nAtha!, nA'tha kAryA vicaarnnaa|| yathA sthito'si maccitte, tathA stheyaM mamAlaye // 75 ||so'thaavaadiidyi!| dravya-hIne vaidezike mayi // pratibandho na te yukto, bhramaryA iva kiNshuke||76|| sarveSAmapi jantUnAM, prema syAtsadhane jane // arthamAtraiSiNAM vezyA-janAnAM tu vizeSataH // 77 // guNAnurAgAgaNikA, yadi syAnirdhane rtaa|| tadA jhupArjanAbhAvA-tsIdettasyAH kulaM sdaa||78|| vezyA smAha guNajJAnAM, premNo mAnasajanmanaH ||dhnN nibandhanaM na syAdguNAH kintu nibandhanam // 79 // dhanaM 1 indradhanuSyavat / 2 kalpavRkSavat / 3 yAJcAmi / 4gRhe| 5 kAraNam / 8888888888 // 7 //
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zaraza hi bAhyamibhyAsta-dvahireva spRzanti naH // citte tu tvAdRzA eva, pravizanti kalAdhanAH // 80 // yataHsajjanAnAM vaco dravya-sahasrAdatiricyate // snigdhaM cAlokitaM lakSA-tsauhArda koTitastathA // 81 // svadezaH paradezazcA'nyeSAM na tu kalAvatAm // sakalo' hi zazIva syA- tpUjanIyo jagattraye // 82 // tadanvahaM tvayA'vazya-mAgantavyaM mamaukasi // sanirbandhaM tayetyuktaH, pratipede sa tadvacaH // 83 // tato mitho'nuraktau tau, tulyacAturyazAlinau / ciraM cikrIDatuH svairaM kareNukariNAviva // 84 // devadattA'tha nRtyArtha - mAhUtA rAjavetriNA / mUladevaM sahAdAya, yayau pArthivaparSadi // 85 // uddAmakaraNaM tatra, nATakaM nirmame ca sA / paTahaM vAdayaMstAM cA 'nartayaddhUrtanAyakaH // 86 // vIkSya taM nATakaM kAntaM, bhUkAnto' vismito bhRzam // yAcasva varamityUce, nyAsIcakre tayA tu saH // 87 // gADhapremA tato mUla - deve deva ivApsarAH // devadattA samaM tena, saukhyamanvahamanvabhUt // 88 // mUladevastu tannApi, na dyUtavyasanaM jahau // tatastaM devadattaiva-mUce sAnunayaM rahaH / / 89 / / kalaGkastvAdRzAM dyUtaM, vairasyamiva' vAridheH // tadidaM vyasanaM zrINAM, vyasanaM muJca vallabha // 90 // tayetyukto'pi nAtyAkSI - nmUladevastu devanam ' // dustyajaM vyasanaM prAyo, vizAM guNavatAmapi // 91 // tasyAM puryAM sArthavAho 'calAhvo'bhUnmahAdhanaH / sa tu pUrva mUladevAdevadattArato'bhavat / / 92 / / yadyatsA'mArgayattatta- tso'dAttasyai dhanAdikam // prANAnapi jano rAgI, datte 1 kalayA sahitaH / 2. nRpaH / 3. sapremaM / 4. vigatarasatvaM kSAratvamityarthaH / 5 dyUtam / zrImUladevanRpacaritram zaraza
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zrImUladevanRpa caritram // 9 // BBBBBBBBBBBBB ...vittasya kA kazA ? // 93 // tatrA''yAntaM mUladevaM, jJAtvA so'ntaH krudhaM dadhau // roSa: syAtprANinAM prAya:, ekadravyAbhilASiNAm // 14 // chidrANi mUladevasyA-'nveSayAmAsa so'nvaham // taddhiyA na kyau tasyAH, saudheto' vinA chalam / / 95 // athoce devadattAM ta-nmAtA kaitavasevadhim // *kitavaM mUladevAhavaM, nidravyaM muJca nandane ! // 96 // bhUrivittaprade nitya-macale nizcalA bhava // ekatra koze dvau khaDgI, na himAtaH kdaacnH|| 97 // devadattA'bravInmAtaH!, kevalaM dhnraaginnii|| nAsmyahaM kintu me bhUvAna, pratibanyo guNopari // 98 // krodhAdhmAtA'vadanmAtA, dhUrte syustatra ke guNAH ? // devadattA tato'vAdI-sadguNAkSiptamAnasA // 99 // dakSo dAkSiNyavAn dhIraH, kalAvedI priyaMvadaH // dAtA vizeSaviccAyaM, tannavA'muMjahAmyaham // 10 // tataH sA kuTTinI kopA-viSTA duSTA nijAGgajAm // pratibodhayituM naikAn, dRSTAntAnityadIdRzat // 101 // sA yAvake'rthite'dAttaM, nIrasaM dAru candane // mAlye nirmAlyamikSI ca, tatprAntaM nIramAsave // 102 // kimetaditi sA putryA, pRSTA caivamavocata / idaM yAdRk priyaste'sau, tAdRktaMmuca tdrutm||10|| devadattA'bhyadhAnmAtaH!, parIkSAmavidhAya kim // tametatsamamAkhyAsi, mUryo maNimivopalam // 104 // parIkSyatAmayaM tarhi, jananyetyuditA sutaa|| 1 mUladevaH / madIrAyAm / subo-jugArI CCC8888888888 // 9 //
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjena 2029202 zrImUladevanRpa- caritram kathAsaMgraha // 10 // ithUna prArthayituM dAsI, prAhiNodacalAntike // 105 // devadattA yAcate tvA-mithuniti tayoditaH // ikSubhiH zakaTaM bhRtvA-'cala: preSItpramodataH // 106 // tadRSTvA'kvA'vadatpazyA-'calasyaudAryamadbhutam ||praissiinmaanaatigaanikssuun, kalpavRkSa ivAzu yH||107|| tataH sutA jagau mAta-ryadyahaM syAM krennukaa|| tadA mamopayujyanta, ikSavo'mI asaMskRtAH // 108 // atraivArthe mUladevo-'pyAdeSTavyo bhujiSyayA // . dvayorapi tayormAta-rvizeSo jJAyate yathA // 109 // ityuktvA mUladevAnte, preSItsA mAdhavIlatAm // sApyasti devadattAyA, ikSuzraddheti taM jgau||110|| tatassa paJcaSAnikSU-nAdAyApAsya tttvcm||muktvaa mUlAgrapANi, dvayagulAgaNDikA vyadhAt // 111 // karpUravAsitAstAca, cAturjAtakasaMskRtAH // zUlaprotA: zarAvAntaH, kSiptvA preSIttadAvRtAH / 112 // tAH prekSya muditA dev-dttaa''khyjnniimiti|| anayorantaraM pazya, kAcavaiDUryayoriva // 113 // tadahaM tadguNaireva, tasmin raktA'smi nAnyathA // akkA dadhyau nainameSA, tyjtytyntmohitaa||114|| karomyupAyaM tatkaJci-dhanAyaM kAmukaH svym||puryaa niryAti jAnulyAH, pATheneva gRhAdahiH // 115 // dhyAtveti zambhalI' smAhA-'calaM kaitvkovidaa|| grAmAntaraM gamiSyAmI-tyalIkaM brUhi me sutAm // 116 / / tamAvAsyati dhUrta sA, jJAtvA tvAmanyato gtm| 1daasyaa|2 taja tamAlapatra alacI ane nAgakesarathI banela cUrNa / 3 akkaa| // 10 //
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrImUladevanRpa caritram XOXOSSEXSSSSSSSS // 11 // // tadA bhaTairvRtaH sajai-matsaGketAttvamApateH // 117 // dhUrtatAmRgadhRtta ca, taM tathaivApamAnayeH // yathA bhUyo'tra nAgacche-tsarpadhAmnIva muusskH||118|| tatsvIkRtyA'calo deva-dattAyai svaM vitIrya ca // grAmaM yAmItyuditvA ca, niragAttaniketanAt // 119 // niHzaGkA devadattA'tha, mUladevamavIvizat // akkAvAcA'calopyAgA-tatra 'satroddhaTai TaiH // 120 // taM cA''yAntaM vIkSya deva-dattA tasmai nyvedyt| tato bhIto mUladeva-stalpasyAdho nyliiyt||121||shyyaadhHsthN ca taM jJAtvA, zambhalIsajjayA'calaH // tatropavizya palyale, devadattAmidaM jagI // 122 // snAsyAmyahaM devadatte !, snAnIyaM praguNIkuru // sA'vAdIdAsane trhi,straanaahe'tropvishytaam||123|| sa proce'traiva paryaGka-'bhyaktaH snAtazca saambrH|| svapne'dyA'haM sa ca svapno, bhavetsatyApitaH zriye // 124 // snAsyAmyahaM tadatraiva, tenetyukte jagAda saa|| svAminnevamidaM hA, tUlikAdi vinazyati // 125 / / acalo'pya'bravIttarhi, dAsye sarvamitaH zubham // akkA'pyuvAca kiM putri!, bharturiSTaM karoSi na? // 126 // tataH paravazA deva-dattA dUnamanA api|| abhyajyodvartayAmAsa, paryaGkasthitameva tam // 127 // uSNaiH khalijalAyaistaM, snapayAmAsa sA ttH|| talpAdhaHstho mUladeva-stairapriyata sarvataH // 128 // so'tha dathyau mamApyadyA-''patitaM vyasanaM mahat // mRgapUrtaH shRgaalH| 2 gRhAt / 3 satrA-saha / 8888888888 // 11 //
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ 008 zrImUladevanapa caritram G // 12 // prANinaH prAjyarAgasya, kiMvA duHkhaM na sambhavet ? // 129 / / yataH-dezatyAgaM vahnitApaM, kuTTanaM ca muharmahaH ||raagaatirekaanmnisstthaa-'pyshnute kiM punaH pumAn ? // 130 // tadidAnImupAyaM kaM, kurve tiSThAmi yAmi vA ? // digmUDhavaditi dhyAyaM-statrAsthAddhUrtarAT tadA // 131 // tato'calabhaTAn dRSTi__sajjayAhUya kuhinI // tayaivAJcalamAdikSa-ThUttoM niSkAzyatAmiti // 132 // tatastamacalo dhRtvA, kezapAze samAkRSat / / iti covAca re ! brUhi, zaraNaM tava ko'dhunA ? // 133 // mayA bhUritarairvittaiH, svIkRtAM gaNikAmimAm // riMsoste'dhunA brUhi, kurve'haM kaJca nigraham ? // 134 // mUladevo'tha paritaH, prekSya zastrodbhaTAn bhaTAn // iti dadhyau balaM kurve, cettadA jIvitaM kme?||135|| nirAyudho'haM kartavyaM, vairaniryAtanaM ca me // tadbalAvasaro nAya-miti dhyAtvetyuvAca sH||136 // yattubhyaM rocate tattvaM, sAmprataM kuru satvaram // tacchutvA'cintayatsArtha-patiritthaM mhaamtiH||137|| mahApuruSa ityeSa, rUpeNaiva nirUpyate // sulabhAni ca saMsAre, vyasanAni staampi|| 138 // yaduktaM-kasya sthAna skhalitaM, pUrNAH sarve manorathAH ksy|| kasyeha sukhaM nityaM, devena nakhaNDitaH ko vaa?||139|| daivAdApadamApanastannAyaM nigrhocitH|| vimRzyetyacalaH proce, mUladevaM mahAmanAH // 140 // ito'parAdhAnmukto'si, prAptopyenAM dazAM mayA // tattvayApyupakartavya-mIdRze samaye mama // 141 // tenetyuktvA vimuktosau, sadyo nirgatya BBBBASE // 12 // 2
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrImUladevanRpa caritram // 13 // 8888888888888 tadahAt // purIbahiHsthe sarasi, snAtvA vastrANi dhautavAn // 142 // dathyau cetyunmanA mAyAM, kRtvaa'nenaa'smivnycitH| tadupAyaM vairazuddheH, kvApi gatvA karomyaham ||143||dhyaaynnityclnmuuldevo veNNAtaTaM prati // tatra mArge'TIM caikA, prApa dvAdazayojanIm // 144 // vinA sahAyaM duSprApa-pArAM tAmavadhArayan // sahAyaM mArgayanmArga-mukhe'TavyAH sa tasthivAn // 145 // tadA ca sundarAkAraH, zambalasthagikAdharaH // vipraH kuto'pi TakkAha-jAtistatra samAyayau // 146 // tuSTastato'vadanmUla devastamiti sAdaram // kiyaDUraM kva ca grAme, gantavyaM te dvijottama ! // 147 // dvijo jagAda yAsyAmi, kAntArAtparataH sthitam // grAmaM vIranidhAnAkhyaM, brUhi va tvaM gamiSyasi ? // 148 // dhUrto'bhyadhatta gantavyaM, mama veNNAtaTe pure|| dvijo'vAdIttadA''gacchA-tigacchAvo yathA'TavIm // 149 // tau vrajantI bane madhyaM-dine palvalamApnutAm // kSaNaM vizramyatAmatre-tyUce tatrAparaM dvijH||150|| tataH prakSAlya vadana -pANipAdAdidhUrtarAT // ducchAyAmAzrayat snigdh-vdhuuvtkhedhaarinniim||151|| viprastusthagikAmaghyAsaktUnA''kRSya vaarinnaa|| ArdrayAmAsa tAn bhoktuM, caika evopckrme||152||dhuurto dadhyau kSudhArtatvAdojyaM nA''dAva'dAnmama // bhuktvA tRptaH punarayaM, mamA'pyetatpradAsyati // 153 // viprastu mArgamitrAyA'pyasmai no kiJcidapyadAt // yAcako hi svayaM prAyo-'nyasmai dAtuM na zaknuyAt // 154 // vipre'tha // 1 //
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH 20282 zrImUladevanRpa caritram G // 14 // sthagikAMbavA, purataH prasthite sti||dhuurtesho'nuvrjn dadhyA-vaparAhna pradAsyati // 155 // dvijastathaiva sAyAhe-'pyabhuktA'smai tu no ddau|| kalye dAsyatyasau nUna-miti dathyau ca dhuurtpH||156|| puro yAntI ca tau rAtrau, jAtAyAM vttsnnidhau|| mArga muktvA suSupatuH, prabhAte ca prceltuH||157|| jAte madhyandine prAgva-dvipro bhuGkte sma na tvadAt // mUlastvAzAtantubaddha-jIvitaH purato'calat // 158 // tRtIye tu dine mUla-devo dathyau kssudhaaturH||tiirnnpraayaattvii tasmA-dadyAvazyaM pradAsyati // 159 / / tatrApyahni dvijo nAdA-ttIrNe'raNye jagau tu tam // vayasya ! tava mArgo'yaM, mama cAyaM vrajAmi tat // 160 // mUladevo'bhyadhATTa !, tvatsAhAyyAdiyaM mayA // tIrNA mahATavI tumba-mahimneva mhaandii|| 161 // kAryotpattau tato mUla-devanAmno mmaantike|| veNNAtaTe tvamAgacche-nAmA''khyAhi nijaM ca me||162|| ahaM nighRnnshmeti, jnairdttaapraabhidhH| dvijo'smi saddhaDo nAme-tyuditvA so'gmtttH||163|| prati veNNAtaTaM gacchan, mUladevastato'ntarA // vasantaM grAmamaikSiSTa, bhikSArtha tatra cAgamat // 164 // bhrAmaM prAmaM tatra lebhe, kulmASAneva kevalAn // tAnAdAya pratasthe'tha, 'mUlaH prati jalAzayam // 165 // atrAntare tapasteja-staraNiM' zAntacetasam // mAsopavAsinaM sAdhu-mAyAntaM grAmasammukham // 166 // 1. mUladevaH / 2. taraNiH suuryH| 284858883 // 14 //
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjena zrImUladevanRpa caritram kabAsaMgraha samIkSya mudito mUla-deva evamacintayat // dhanyo'haM yanmayA dRSTaH, samaye'sminnasau muniH // 167 / / (yugmam) yathA bhavenmarusthalyAM, durlabhastridazadrumaH // tathA ratnatrayAdhAraH, sthAne'trA'sau mahAmuniH // 168 // grAme'sminkRpaNe kiJci-dapyasau na ca lapsyate // lapsye'haM tu punarbhojya-matra vA'nyatra vA praman // 169 // imAn vizuddhAn kulmASAM-stahatvA'smai mahAtmane // vivekazAkhinaM kurve'cirAtsaphalamAtmanaH // 170 ||dhyaatvetyudtromaanycH, pramodAzruvimizradRk // bhaktipUrva mUladevo, muni natvaivamabravIt // 171 // vyasanAmbhodhipatite, mayi kRtvA kRpAM prbho!|| etAnAdatsva kulmASAnmAca nistAraya drutam // 172 // dravyAdizuddhiM vijJAya, tatastAnAdade ytiH|| tataH pramudito mUla-deva evamavocata // 173 // dhanyAnAM hi narANAM syuH, kulmASAH sAdhupAraNe // tadA ca vIkSya tadbhaktiM, hRSTA kA'pi surItyavak // 174 // vatsa! tvayA kRtaM sAdhu, sAdhubhaktiM vitanvatA // tataH zlokottarArdhana, yatte'bhISTaM vRNuSva tat // 175 // mUladevo'pi tAM devI-mavAdInmuditastataH // dehi vezyAM devadattAM, rAjyaJcebhasahasrayuk / / 176 // devyuvAcA'cirAdeva, lapsyase srvmpydH|| mUladevastataH sAdhu, natvA graame'gmtpunH|| 177 // bhikSAM tatrA'parAM prApya, bhuktvA ca sa puro vrajan // prApa veNNAtaTaM pAntha 8888888888888 // 15 // 18888888888888K // 15 // rklpvRkssH|
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImUladevanRpa kathAsaMgrahaH caritram // 16 // zAlAyAM tatra caasvpiit||178|| nizAyAcAntime yAme, pUrNendaM nirmldyutim||svpne'pshynmuuldevH, pravizantaM nijAnane // 179 // tadA kArpaTiko'pyeko-'drAkSItsvapnaM tameva hi // vinidraH sa tu papracchA'nyeSAM svapnaphalaM ttH||180|| svapnArtha tasya tatraiva-mekaH kArpaTiko'vadat // maNDakaM sAjyamadya tvaM, khaNDAyuktaM ca lapsyase // 181 // sa ca kArpaTikaH prApa, tAvatA'pi parA mudam // mUladevastu mUDhAnAM, no teSAM svapnamabravIt // 182 // so'tha kArpaTiko lebhe, gehAcchAdanakarmaNi // yathoktaM maNDakaM taccA'nyeSAM sveSAM nyavedayat // 183 // pratyUSe mUladevastu, gatvodyAne dhiyAM nidhiH / mAlikaM prINayAmAsa, kusumAvacayAdinA // 184 // tuSTastasmai mAliko'pi, varapuSpaphalAnyadAt // tAnyAdAyA'gamatsvapnazAstrakovidadhAmni saH // 185 // natvA dattvA ca puSpAdi, pAThakAya nyavedayat / / mUladevo nijaM svapnaM, so'pi hRSTo'bravIditi // 186 // vatsa! vakSyAmyahaM svapna-phalaM tava shubhekssnne|| adyAtithI bhavAsmAkaM, so'pi tatpratyapadyata // 187 / / tatastaM snapayitvA ca, bhojayitvA ca sAdaram // upAdhyAyo'bhyadhAvatsa !, kanyeyaM pariNIyatAm // 188 // mUlo'vAdInmamAjJAta-kulasyApi nijAM sutAm / tAta! datse kathaGkAraM, tataH so'pyevamAlapat // 189 // kulaM guNAca te vatsa!, mUtyaiva viditA mayA // tadimAM me sutAM sadyaH, pANIkRtya kRtaarthy||190|| ityuktvA'dhyApakastasmai, kanyAM dattvAvamabravIt // saptarAtrAntare bhAvI, // 16 //
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 17 // Bee svapnAdasmAnupo bhavAn // 199 // hRSTastato mUladeva - stadAvAse sukhaM vasan // gatvodyAne paJcame'hni, * khampakaDutale'svapIt // 992 // tadA caM tatpurAdhIzaH, prApAputraH parAsutAm ' // tato'dhivAsayAmAsuH, paJca divyAni bhIsakhAH' / / 193 // hastyazvachatrabhRGgAra' - cAmarAH mantravAsitAH // purimadhye'bhraman rAjya - yogyaM matyai tu nApnuvan // 194 // tato bahirbhramantaste, mUladevaM vyalokayan / / prasuptamaparAvRttacchAyaM campakasannidhau / / 195 / / tatazcakre hayo heSAM, gajo gulagulAyitam // abhiSekaM ca bhRGgArazzrAmarI vIjanaM tathA / / 196 // puNDarIkaM ca tasyordhvaM vyakasatpuNDarIkavat // susvAmiprAptimuditaijanaizcakre jayAravaH // 197 // tatastaM sindhuraH ' sauvaskandhe'dhyAropayatsvayam / prAvIvizaJca nagare, nAgarairnirmitotsave // 198 / / rAjyAbhiSekaM tasyA'tha, cakruH sAmantamantriNaH // tadA ca devatA vyomni, vyaktamevamavocata / / 199 / / devatAnAM prabhAveNA vAptarAjyaH kalAnidhiH / eSa vikramarAjAho, rAjA mAnyo'khilairjanaiH // 200 // yastvasya bhUpaterAjJA-mAtmadveSI na maMsyate / tamahaM nigrahISyAmi, vidyutpAta ivAGghripam' // 201 / / tannizamyA'khilaM rAja- maNDalaM bhItavismitam / tasyA'vazyamabhUdvazyaM, saukhyaM dharmavato yathA // 202 // so'tha bhUpo vyadhAtprItiM prAbhRtapreSaNAdinA // vicAradhavalAkhyeno1 maraNam / 1 mantriNaH / 3. bhRGgAraH kalazaH / 4 chatram / 5 gajaH / 6. vRkSam / 99900908 zrImUladevanRpacaritram // 17 //
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImUladevavRSa caritram jyavinIsvAminA samam // 20 // itaba-devadattAupitA prekSya, muuldevviddmbnaam|| ityuvAcA'calaM kopA-vezakampitavigrahA' ||204||remuudd! tvayA jJAtA, prinniitvdhuurhm|| yanmamApi gRhe'kaarssii-rsmnyjsmiidRshm| 205 // ataH paraM samAgamyaM, naivAsmadvezmani tvyaa|| ityuktvA taM ca niSkAzya, gehaatsaa'gaanRpaantikm||206|| ityUce ca prabho! datta, taM varaM mama sAmpratam // nRpaH proce yadiSTaM te, tadAkhyAhi yathA dade // 207 // mUladevaM vinA nAnyaH, ko'pi preSyo mdaalye| acalazcAyamAgaccha-nivArya iti sA'vadat // 208 // astvevaM kintu ko hetu-riti pRSTe'tha bhUbhRtA // devadattAjJayA vArtA, tAmavocata mAdhavI // 209 // ruSTo'tha pArthivaH sArtha-vAhamAhUya taM jgau||re! kimatrA'dhipo'si tvaM, yadevaM kuruSe balam ? // 210 // devadattAmUladevI, ratnabhUtau pure mm|| yattvayA dharSitau tattvAM, mArayiSyAmi sAmpratam // 21 // kSudreNAnena bhUjAne !, kiM hateneti vAdinI // devadattA'mocayattaM, bhUpazcetyavadattadA // 212 // asyA vAkyena muktastvaM, yadyapyacala! samprati / tathApi mUladevo'trA-''nIte zuddhirbhavettava // 213 // acalo'tha nRpaM natvA-'nveSayAmAsa srvtH|| mUladevaMnatu prApa, nirbhAgya iva sevadhim // 214 // tayA nyUnatayA bhUpA1kopAvezena kmpitshriiraa| 2 nRp| // 18 //
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrImUladevanRpa caritram // 19 // B%8CCCC8888888 dItaH sArthapatistataH // agAtpArasakUlaM drAga, bhANDAnyAdAya vAhanaiH // 215 // itazca mUladevo'pi, tadrAjyamapi nIrasaM // manyamAno vinA deva-dattAM nirlavaNAnnavat // 216 // prAhiNoddevadattAyai, lekhaM sadUtapANinA // sA'pi taM vAcayAmAsA-''nandApUrNamanA iti // 217 // (yugmam) svasti veNNAtaTAnmUla-devenojjayinIsthitA // AliGgyAlApyate deva-dattA cittAbjahaMsikA // 218 // astIha kuzalaM deva-gurupAdaprasAdataH // tvayA'pi svAGgavArtatva'-vArtA jJApyA mude mama // 219 // kiJca sAdhormayA dattaM, dAnaM tadvIkSya mAM surI // ce varaM vRNuSveti, tato'hamiti tAM jagau // 220 // devadattAsahasrabha-yuktaM rAjyaM pradehi me // tato rAjyaM mayA labdhaM, tacca vyartha tvayA vinA // 221 // tatsatvaraM tvayA'''gamya-mihApRcchya dharAdharam // kAlakSepazca nAtrArthe, kartavya iti maGgalam // 222 // vAcayitveti sA tuSTA, dUtamevamabhASata / ahaM tadekacittApi, kurve'pekSAM purIpateH // 223 // hRSTo dUtastato gatvA, bhUpamevaM vyajijJapat // mUladevo nRpo deva!, manmukheneti yAcate // 224 // svAminme devadattAyAM, nibiDaM prema vrttte|| tatsA preSyA yadA tasyA, yuSmAkaM ca rucirbhavet // 225 // tataH proce nRpo rAjyamapyetattasya vidyate // tatkiM vikramarAjena, rAjatanmAtramarthitam ? // 226 // ityuditvA 1. vAtatvaM nirogatvam / 2. nRpam / 3. yaacitm| 8888888 // 19 //
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImUladevanRpa caritram kavAsagrahaH // 20 // devadattAM, samAkArya nRpo'lapat // bhadre ! cireNa sampUrNa, tava cetaHsamIhitam // 227 // devatAdattarAjyazrI:, prAhiNonmUladevarAT // tvAmAnetuM nijaM matya, tattvayA tatra gamyatAm // 228 // ityavantInRpeNoktA, sAgAdveNNAtaTa kramAt // tAM ca prAvIvizanmUla-devarAT sotsavaM pure // 229 // so'dha vaiSayikaM saukhyaM, bhuJjAno devdttyaa||dhrmkRtyN vyadhAnnitya-mahaccaityAcanAdikam // 230 // itacAgaNyapaNyaupaM, bhRtvA paarskuultH|| AgAdveNNAtaTe'nyedyuH, saarthvaaho'claahvyH|| 231 // kiM nAmAtra nRpo'stIti, tatra lokAn sa pRSTavAn // rAjA vikramarAjA''khyo, vartate'treti te jaguH // 232 // tataH svarNamaNImuktA-bhRtasthAlopadAM dadhat ||kssmaapaalN prekSituM so'gA-dUpopyAsanamArpayat // 233 // tamupAlakSayanmaGkSu, bhUpo bhUpaM tu nAzcalaH / zreSThin ! kutastvamAyAsI-rityaprAkSInRpo'tha tam // 234 // pratyuvAcA'calaH svAmi-trAgAM paarskuultH|| tatastaM vArtayAmAsa, prajAnAthaH sagauravam // 235 // bhANDaM darzayituM paJca-kule tenA'tha yaacite||bhuupo'bhydhaatsmessyaamH, kautukena svayaM vym|| 236 // mahAprasAda ityukte-'calenA'tha nRpo yyau|| tatsArthasthAnamAsthAnaM, dhiyAM pnyckulaanvitH|| 237 // maJjiSThAkramukAdIni', so'pi bhANDAnyadarzayat // tato'vadannRpo bhANDa-midamevAsti kiM tava 1 kramukaH pugaH 2 zulkaM dANa iti bhaa| SESSSSSSSSSSS // 20 //
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImUladevanRpa zrIjaina kathAsaMgrahaH caritram ? // 238 // bhANDaM mamedamevAstI-tyukte tena nRpo'vadat // satyaM brUyA na cenchulka-cauyA~ vigrahanigrahaH // 239 // nAnyasyApi puro'lIkaM, vacmyahaM kiM punaH prabho! // tenetyukte nRpo'vAdI-diti paJcakulaM' prati // 240 // ardhadAnaM zreSThino'sya, kriyatAM styvaadinH|| kintu bhANDAni sarvANi, tolanIyAni me purH||241|| teSAM ca tolane bhaar-vaissmyaadnggrighaattH|| vaMzavedhAcca maJjiSThA-dhantarmene nRpo'prm|| 212 // bhANDasthAnAni sarvANi, narendro'bhedayattataH // tebhyo muktAsvarNarUpya-vidrumAdi viniryayau / 23 // tatprekSyotpannakopenA-'calo'badhyata bhUbhRtA // are pratyakSacauro'yaM, badhyatAmiti vAdinA // -24||muktvaa bhaTAMzca tatsArtha-sthAne'gAtpArthivo gRham // ArakSako'pi taM bddh-mnaissiidbhuupsnnidhau|| 25||gaaddhbddhN ca taM dRSTvA, choTayitvA ca bhuudhvH|| sArthavAha ! kimu tvaM mAM, saJjAnAsIti pRSTavAn ? // 24 // so'vAdIddhavanodyotakaraM vairitamoharam // tvAM janezaM dinezaM ca, no jAnAti jaDo'pi kaH ? ||20||caattuvaakyaiH kRtaM samyak, yadi vetsi tadA vd|| nRpeNetyuditaH proce-cilastarhi na vedamyaham // 24 // tataH pRthvIpatirdeva-dattAmAhUya taM tathA // adarzayattAM ca vIkSyA'calo'bhUdvyAkulo bhRzam // 249 // tato vilakSaM mAnyaste-kSaNaM hrINamadhomukham // vismayasmeranayanA, devadatteti taM jgau||250|| // 21 // BBBBBBBBBBBBB // 21 // 1vANI itimaa|
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrImUladevanRpa caritram // 22 // 8888888888888 devAdvipadamAptasya, kAryamevaM tvayA'pi me // tadetyuktastvayA yo'bhU-nmUladevo'yamasti saH // 251 // tadidaM vyasanaM vitta-dehasandehasAdhanam // prApto'pi tvaM vimukto'si, rAjJA dInadayAlunA // 252 // vIkSApanno'tha sa zreSThI, praNipatya tayoH kramAn // ityuvAcAkhilAnmantUn, sahadhvaM me tadAkRtAn // 25 // AgasA kupitastena, vicAradhavalo nRpaH // pravezamapyavantyAM me, yuSmadvAcaiva dAsyati // 254 // naradevo'vadaddeva-dattAdevI yadA tvayi // prasAdamakaronmantu-rmayA soDhastadaiva te // 255 // tato'calaH pramudito, bhUyo'pi praNanAma tau // snapayitvA'bhojayattaM, devadattA'pi sAdaram // 256 // bhUpo'pi bhUrimUlyAni, dattvA vAsAMsi tasya tat // zulkaM mumoca santo hi, dviSAmapyupakAriNaH // 257 / dUtaM dattvA''tmano gantu-mavantyAM vyasRjacca tam // avantIzo tadvAcA, pravezaM tasya dattavAn / / 258 // vipro nighRNazarmA'pi, prAptarAjyaM nizamya tam // agAdveNNAtaTaM mUla-devabhUpaM nanAma ca // 259 // pratyabhijJAya bhUpo'pi, taM kRtajJaziromaNiH // adRSTasevayA tasmai, dadau grAmaM tameva hi // 260 // athAnyadA mUladevaM, mahInAthaM 'sadaHsthitam // etya vyajijJapan paurA-caurAkulitacetasaH // 261 / / yacchAstreSu zrutaM pUrva, na tu pratyakSamIkSitam // taddeva cauryamadyazvaH, pure tava bhvtyho|| 262 // 1 vilayaH vilakho iti maa.| 2 sadaH smaa| 3. munibhyH| 888888888888S // 22 //
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 23 // samaM samasta zRGgArai-caurairAtte dhane'dhunA // nirgranthebhyaH paraM veNizmazruNAsmAkamasti mit // 263 // taddevo yatatAmasmA-nasmAttaskarasaGkaTAt // trAtuM dadAtu vA sthAnaM, sukhavAsAya kiJcana / / 264 // atha bhUpaH sphuratkopaH, provAcArakSakAniti / / re pure corikA keyaM, bhavatsu prabhavatsvapi // 265 // te procureka evAsau, cauro'sti na tu bhUrayaH // paraM sa durgraho'smAkaM manaH klIbAtmanAmiva // 266 // cauro daityavat kuro, na lebhe na ca lapsyate // asti naH kevalaM rAtrI jAgaro rogavRddhaye // 267 // nRpo dadhyAvamIbhiH kiM, varAkairhanta sidhyati // mayaiva jeSyate cauraH, zrIrAmeNeva rAvaNaH / / 268 // mAdhatta taskarabhayaM bhavatAdbhavatAM dhRtiH // ityuktvA bahumAnena, vyasRjannAgarAnnRpaH // 269 // svayaM ca sAyamAdhAya, sahAyamiva sAhasam // nIlAmbaradharo dhvAntA'-dhidaivatamivAcalat // 270 // bhraman pure'bhIto vIkSAJcakre vakreNa cakSuSA // cauraM kvApi na tu prApa, kSmApaH pApamivottame / / 271 // bhramaM bhramaM zramAt khinnamanA devakule kvacit // anAtha iva bhUnAthaH, ziSye kapaTendriyaH // 272 // pApacaNDadordaNDo, maNDakastaskarAgraNIH // tAvattatrAyayau rakSa- iva bhrAmyaMstamobalAt // 273 // prabhuH preSyamiva' kSmApaM', dhRSTvA sAvajJamaMghriNA // so'jAgarayadUce ca, ko'si tvamiti durmatiH // 274 // akAlacaryayA cauraM, jJAtvA taM nRpatiH kRtI // "zAThyAdUce janmadUHstho, maThe'smin zayitosmyaham // 275 // snAnaM kUpe'zanaM 1 dhvAnta andhakAraH / 2 bhRtyam / 3 nRpam / 4 pAdena / 5 kapaTAt / CEUREUREUREUREUREUREUREUREUREUREUREUR zrImUladevanRpacaritram // 23 //
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 24 // 2008 zatrA - gAre svApaH punarmaThe // dhig daivaM yaddaridrANAmapi loke jijIviSA // 276 // cauraH proce mayi prApte-pyevaM bhoH kimu khidyase ? | hastasthite suramaNau, kAdAridryavihastatA' ? // 277 // vatsagaccha mayA sAkaM, yadi sampadamicchasi / / ityuktvA taM sahAdAya, so'calacchalalocanaH / / 278 / / lakSmIlIlAravinde'sau, kasyApIbhyasya mandire // dattakhAtro maNisvarNa-peTAM prAcIkaTadbahiH / / 279 / / dRSTvA tacceSTitaM daSTA-dharo'pi kSmApatiH krudhA // tanmUla-sthAnajijJAsuH, praticakre na kiJcana // 280 // peTA uvAha vAhIka - iva tAstadgirA nRpaH // kAryasidhyai zaThA dasyo- rapi dAsyaM prakurvate // 289 // bhUpenAnugatazcauro, nirgatya nagarAdvahiH // krIDA sthAnaM yamasyeva, jIrNodyAnaM rayAdayAt // 282 // tatra nAnAnikuJjAntaH, zilAcchannamukhaM sukham / sa bhUmigRhamudghATya, viveza saha bhUbhujA / / 283 / / tatrApazyatkanImekAM, bhUpo rUpavartI puraH // sarvA api tithi rAkAH kurvantI svamukhendunA // 284 // taddarzanasudhAkuNDa - krIDayA prApa bhUpatiH // vihArabhArajaM svedaM, vaman samadhikaM sukham / / 285 / / na vayaM taskarA etattava dauHsthyabhide kRtam // tanmuJca bhAramityukta-stena peTAM nRpo'mucat / / 286 / / svasAraM tatsamAdAya, svasAraM tAM malimlucaH ' // kSAlayAsyAtitheH pAdA- vityAdikSalakSadhiH / / 287 / / 1 vyagratA vihastavyAkulau vyagre iti zrIhemacandrasUrayaH / 2 dasyuH / zrImUladevanRpacaritram // 24 //
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zrImUladevanRpa caritram krauryanirjitakRtyAzA, kukRtyAcaraNe rtaa|| upakUpataTaM bhUpa-syAsanaM samatiSThapat // 288 // tatrAsInasya sA rAjJaH, bAlayantI mRdU padau // vicakSaNA lakSayantI, lakSaNAni vyabhAvayat / / 289 // nipAtyate sma kape'smina, ye purA te'pare janAH // ayaM lokottaraH ko'pi, punarnaraziromaNiH // 290 // deyA kAmaM nihatyAma, lakSANAmudarambharim // patAkA pAtakAvAse hA mayA vizvavAmayA // 291 // jIvanasau kadApi syA-nmama bhartApi bhaagytH|| yadvA keyaM durAzA me, ka ghukI ka ca bhAskaraH? // 292 // tathA'pirakSaNIyo'yaM, mA bhUjagadanAyakam // tatastaM sA jagau yAhi, yAhi bho mA mRthA vRthaa||29|| jighAMsuH samaye bhUpa-cauraM shuuraagrnniirpi|| apAsarattataH sthAnAt, tvaritatvaritaiH pdaiH||294||rkssito'yN mayA mRtyoH, rakSyaM svasyAtha dUSaNam ||dhyaatveti sA'tha pUccakre gataH saiSa: mamAgrataH // 295 // prApto'hare kayAsIti, prajalpan taskarAdhamaH / kAkhaDgaM kare kRtvA, dadhAve tasya pRsstthtH||296 // vIkSyAyAtamudasvaM taM bhutyutthamiva vRzcikam // catvarasthaM zilAstambha-mavaSTabhya nRpaH sthitaH // 297 // kopAndhitAkSacauro'pi, samupetya pumAniti // prAntyA khaDgena kadalI-kANDavat stambhamacchinat // 29 // tasminnivRtte caurApti-nivRttAtmA nreshvrH||nijN nivAsamAsAdya, nizAzeSamatIyivAn // 29 // kaprakSyAmi punazcaura-miti jaatkutuuhlH||raajaa viniryayau rAja-pATikAvyAjataH prge||30|| napo // 25 //
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kamAsaMgraha zrImUladevanRpa caritram // 26 // 888888888888 dizukSipaMcakSu-rapazyat pazyatoharam // tameva tUtrakRtkarma-kurvANaM daudhyikaapnne||301||raajaa rajani dRdRtvAta, lakSayAmAsa taM kSaNAt // AlayAmAsa ca nijaiH, puruSaH sadanaM gataH // 302 // sazalya iva sAzakaH, so'pi bhUpAntikaM yayau // vraNIva nibiDaM baddha-paTakaH svAGgasandhiSu // 303 // anta:saMyamitakrodha-staM namantaM nijAntike // nivezya nRpatiH proce, mRduvAcA vayasyavat // 304 // svAM jAmi dehi bho mAM, sA hi deyaiva kasyacit // tacchutvA vajraghAtene-vAkulo sa vyacintayat // 305 // khvanmilito yo me, nizi so'yaM mhiiptiH|| jIvan yadi tadA mukta-stadyatheSTaM viceSTatAm // 306 // prastAvavedyatho cauro-'vdtkimidmucyte||aastaaN kanyA tvamevAsi, sarvasvasyApi naH prbhuH||30|| tena dattAM tato bhUmAna, kanyakAM pariNIya tAm // prasAdapAtramakarot, kRtajJAH kila tAdRzAH // 308 // maNDikaM ca mahAmAtyaM, cakre nItividAM vrH|| dravyeNa kAryamastIti, taM ca rAjA'nyadA'vadat // 309 // tato'tipracure vitte, datte tena mahIpatiH // taM bahamAnayad bhUyo-pyanyadAnAyayaddhanam // 310 // evaM punaH punaH kurva-stadvittaM sakalaM nRpH|| AnAyayadvidagdhA hi, kArya buddhyaiva kurvte||311|| kiyanmAtramatha drvy-mstitvtsodraantike|| ityanyadA tatsvasAra-maprAkSIcca kssmaaprbhuH||312||dhnmetaavdevaabhuud1 mitravat / 2. bhginiim| 888888888888B // 26 //
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ kathAsaMgrahaH zrImUladevanRpa caritram 0 // 27 // BBBBBBBBBBBBBS 'svetyukte tayA ca rAT // lekhyakasyAnusAreNa, tatpaurANAmadApayat // 313 // tato viDambya nibiDaM, bhujAni nijaghAna tam // acireNa vipacyeta, cauryapApataroH phalam // 314 // sarva samarpya lokAnAM, svasvanAmAhitaM dhanam // bhUdhava: pAlayAmAsa, bhuvaM vAsavalIlayA // 315 // yathA cAyaM mUladevanRdevena malimlucaH // akAryakAryapi dravya-lAbhaM yAvadadhAryata / / 316 // evaM munIndrarapi bhuuridossnidaanmpyaamudaarsttvaiH|| AnirjarAlAbhamapekSaNIya-mupekSaNIyaM ca tato'nyathAtve // 317 // so'tha kArpaTiko'zrISI-candragrasanalakSaNAt / / svapnAdAsInmUladevo, nRpaH samyagvicAritAt // 318 // tataH so'cintayaddhimAM, yatsvapnastAddazastadA // Avedanena mandAnAM, nIto niSphalatAM mayA // 319 // tadadyApi hi cetpItvA, gorasaM sarasaM shye|| tadAhamIdazaM svapnaM, bhUyaH pazyAmi rAjyadam // 320 // iti dhyAyan rAjyalakSmI, kAn so'nizamasvapIt // na tu taM svapnamaikSiSTa, gUDhamarthamivAbudhaH // 321 // kadApya'sau kArpaTiko'pi pazye-svapnaM tmpyutkttbhaagyyogaat||ntu pramAdAccyutamayajanmA, labheta bhUyo'pi jano naratvam // 322 // // iti zrImUladevanRpacaritraM samAptam // // 27 //
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhImUladevanRpa caritram BBBBBBBBBBBBK 8888888888883 // 28 //
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH / / ahNm|| zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya nmH| ||shrii prema-bhuvanamAnu-padma-hemacaMdra sadgurubhyo namaH / / ||ab mIbAjhosuMdarIcArikhaM praarbhyte|| // 1 // ||ath zrIbrAhmIsuMdarIcaritraM praarbhyte|| lasattapaH suzIlAdi / pAlayan satataM janaH // sarvakarmakSayaM kRtvA / brAhmIva yAti nirvati // ayodhyAyAMnagaryA nAbheH kulakarasya zrIRSabhAkhyastanayo rAjyaM karoti sma / tasya sumaGgalAkhyA rAjJI putraputrIrUpaM yugalamasUta, tayozca rAjJA krameNa bharato brAhmI ceti nAmnI vihite, tasya dvitIyA sunaMdAkhyA rAtrI bAhubalisuMdayAkhyaM putraputrIyugalamasUta, sumaMgalA punarapyekonapaJcAzatputrayugalAnyasUta, ucitasamaye cendreNAgatya tasya zrIRSabhadevaprabho rAjyAbhiSako mahatotsavena vihitaH tataH prabhuNA sarvalokavyavahArArtha zilpAdisarvakalAH prakAzitAH, tataH prabhuAmyai aSTAdazalIpI: pAThayAmAsa, suMdarya ca gaNitazAkhaM zikSayAmAsa, janmatastryazItilakSapUrvagamanAnantaraM sa zrIRSabhadevaprabhurbharataM svarAjye
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||ath zrIbrAhmIsuMdarIcaritraM praarbhyte|| // 2 // sthApayitvA pareSAMbAhubalyAdiputrANAMca pRthag pRthag dezAn vibhajya dadau, tato lokAntikadevasUcanantaraM mahAphaladAyakaM sAMvatsarikaM dAnaM dattvA prabhurdIkSAM jagrAha; yataH-cAritraM tanute dhinoti vinayaM jJAnaM nytyunnti| puSNAti prazamaM tapaH prblytyullaasytyaagmN|| puNyaM kandalayatyaghaM vidalati svarga dadAti kramA-nirvANazriyamAtanoti nihitaM pAtre pavitraM dhnN||1||krmenn sa zrIRSabhadevaprabhurvaTavRkSasyAdhaH kevalajJAnaM prApa; devaizca samavasaraNaM vihitaM; devamanuSyAdInAM parSadazca militAH; tadA prabhuNApidharmadezanA prArabdhA, yathA-jarAdhivyAdhidaurgatyA-dikanakracayAkule // kiM sukhaM prANinAmatra / saMsAre kSArasAgare // 1 // durApAstasukhe nityaM / duHkhlkssshtaakule||rti badhnAti saMsAre / marusthala ivAtra kH||2|| krUrAvasAnA niyataM / viSayAH khalavAkyavat // pakvaM phalamiva prema / patanAntaM zarIriNAM // 3 // cAturgatikasaMsAraM / duHkharUpaM vicArya tat // yatadhvaM khalu mokSAya / sarvathA bho manISiNaH ||4||s punarlabhaH sarva-sAvadhaviratiM vinaa|| dIyatAM sarvaduHkhebhya-stAmAdAya jlaanyjliN||5|| ityAdirUpAM pramodharmadezanAM nizamya bharatacakriNo bahubhiH sutairdIkSA gRhItA, tadA bharatasyAnujJAmAdAya brAhmacapi dIkSAM jagrAha, suMdarI tu dIkSAyai bAhubalinAnujJAtApi bharatena niSiddhA prabhoH prathamA zrAvikA'bhUt, evaM bharatastAM suMdarI nijAM paTTarAjI vidhAtuM sthApayAmAsa, bharato'pica prabhoH prathamaH zrAvako'bhUta, bharataputraH / // 2 //
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||ath zrIbrAhmIsuMdarIcaritraM praarbhyte|| . // 3 // 'puMDarIkaca pramorAdyo gaNadharo babhUva, itazcAyudhazAlAyAM samutpannaM cakraratnaM prapUjya tadanusRto bharato nikhilAn dezAn sAdhayituMcacAla; SaTkhaNDamapi bharatakSetraM sAdhayitvA bharataH kuzalenAyodhyAyAM prAptaH, pramuditAca nagaralokAstaM cakriNaM vividhopahAravastugaNairvardhApayAmAsuH; atha yadA bharato dezAn sAdhayituM gatastadAditazcAritragrahaNAbhilASA suMdarI tu sakalendriyArthaparAGmukhA nityamAcAmlatapaHparaivAsIt, tatsapasAca sA'tIvakRzIbhUtazarIrA jAtA'bhUt, atha gRhe samAgatazcakrItAM kRzIbhUtadehAM vilokayAmAsa, yathA-tadA himAlisampAta-dInAM kamalinImiva // kalalimiva sNshusskaaN| divA candrakalAmiva // 1 // prmlaanruuplaavnnyaa-msthishesstnuultaaN||bhrtH samIkSate tatra / suMdarI sundraashyaaN||2|| yugmaM // kRzAM bhavAntaraM yaataa-mivaatimlthvigrhaaN| nirIkSya suMdarI ckrii| svabhRtyAnityabhASata // 3 // kiMre mama gRhe zasya-sampattistAdRzIna hi|| bIjasUrapi nirbiijaa| kiM jAtA pRthivI nnu||4||n bhoktuM labhate svairaM / kiM nu sundarIyaM gRhe // yadevaM hi kRzIbhUtazarIrA sA vilokyate // 5 // vane mugdhamRgIveyaM / nirAdaraparA nu kiM // kiM kenApi kRtaM hysyaa| apamAnaM sudussahaM // 6 // athavA kiM shriire'syaa| rogotpattirbabhUva nu // mRtAH sarve nu kiM vaidyaa| vividhauSadhadhAriNaH // 7 // drAkSAH khjuurlvlonaalikerphlaavliH|| kiMna sampadyate nUnaM / mdiiyopvne'dhunaa||8||re sUpakArA yuSmAbhiH / puSTAnnaiH // 3 //
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||ath zrIbrAjhIsuMdarIcaritraM praarbhyte|| // 4 // kiM na bhojitA // suMdarIyaM yadevaM sA / jAtAtikRzadehinI // 9 // athaivaMvidhAni bharatacakrivacAMsi zrutvA bhayakampitazarIrAste bhRtyAH sUpakArAzca kRtAJjalayo jaguH, he rAjan ! atra bhavatAM gRhe kasyApi vastuno nyUnatA nA'sti, kenApi hyasyAH suMdaryA apamAnaM kRtaM nA'sti, na ca kenApyasyA anAdaro vihito'sti; atra bhavadgRhe ghRtadhAnyAdi bhUritaraM vidyate, evaM kalpavRkSasannibhe bhavatAM gehe kimapi durlabhaM nA'sti paraM he svAmin ! yadAdito bhavaddhiriyaM suMdarI pravrajantI niSiddhA, tadAdito vairAgyavAsitahRdayA saMsAramasArameva manyamAnA svadehe'pi nirIhA sA sAdhvIvAcAmlatapaHparaivAtra sthitA'sti; yato vairAgyaparA sA nityaM nijamanasyevameva dhyAyati, yathA-kazcitkAlaH sa bhAvI jinavacanaratA vrysaadhviismetaa| grAmAdau mAsakalpA svajanaparajanasamA muktilAbhAbhimanA // puNyAM puNyAtizAyipravaraguNayutai nibhiH sevitAM taaN| bhikSAM niHsagacetAH prazamarasaratAhaM bhaviSyAmyajanaM // 1 ||dgdhvaa mohaM samagraM niravadhi vizadaM jJAnamutpAdya loke| tIrtha nirvANamArga zubhataraphaladaM bhavyasAya kRtvA // gatvA lokAntadezaM kalimalarahitaM sarvazarmAtizAyi / lapsye'haM mokSasaukhyaM sahajanijaguNaM ko'pi kAlaH sa bhAvI // 2 // he svAmin ! evaM nijahadi nityaM dhyAyantyeSA SaSTivarSasahasrANi yAvadAcAmlatapaHparaiva sthitAsti, tenaiveyamatIvakRzIbhUtazarIrA sajAtA, asmAbhirbahuzo bodhitA'pi
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||ab zrIbrAjhIsuMdarIcaritraM praarbhyte|| ra // 5 // sA nijatapaHkaraNaM kathamapi na muJcati, evaMvidhAni teSAM vacAMsi zrutvA nijahadi khinno bharatazcintayAmAsa, yathA-dhigvayaM vissyaasktaaH| pronmattA iva dantinaH // hitaahitmjaanaanaa| mUrchAmo raajysmpdi||1||anen vapuSA dhanyaiH1 prApyate muktirindiraa||amunaa nrkvaaso| labhyate bhogavAJchyA // 2 // AdhivyAdhizaka mUtra-medasvedAtmakaM vapuH // na zakyaM surabhIkatu / palANDuzakalairyathA // 3 // tasmAdiyaM mama bhaginI nUnaM dhanyaiva, yayA saMsAramohastvevaM tyaktaH; yataH-vRkSaM kSINaphalaM tyajanti vihagAH zuSkaM saraH saarsaaH| puSpaM paryuSitaM tyajanti madhupA dagdhaM vanAntaM mRgaaH|| nidravyaM puruSaM tyajanti gaNikA bhraSTaM nRpaM sevkaaH| sarvaH kAryavazAjjano'bhiramate no kasya ko vllbhH||1|| ityAdidhyAtvA bharatena saMdarya pRSTaM, bho bhagini ! kiM tvamevaM durbalA jAtA? tat zrutvA tayA proktaM, he bhrAtaH ! ahaM sarvathaiva -saMsArAdudvignA'smi, tena me manaH pravrajyAgrahaNArthamevAbhilASaM karoti; yadayaM saMsAraH kevalaM mohamaya evAsti, cintAmaNitulyamimaM manuSyabhavaM mUDha eva dharmasAdhanaM vinA vRthA gamayati; yataH-yadayaM svAmI yadidaM sdy| sarva caitanmithyA chaa|| yadayaM kAnto yadiyaM kaantaa| so'yaM moho haMta durntH||1||jaataa: kati na hi sukhsmbndhaa| na vidantyete jIvA aMdhAH // kaTare mohanaTasya vilAsaH / sarvo nava iva punraabhaasH||2||ko'hN kasmin kthmaayaatH| kAme jananIko metaatH||iti paribhAvayata: sNsaarH|
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ aba nAhIsuMdaracaliM praarmyte| // 6 // so'yaM svmvyvhaarH||3||daaraaH prmvkaaraa|bnyujno bandhanaM vi vissyaaH||ko'vN janasya moho| ve ripavasteSu suhdaashaaH||4|| putro me prAtA me| svajano me gRhakalanavargo me // iti kRtmemeshbdN| pazumiva mRtyurjanaM harati // 5 // dravyAni tiSThanti gRheSu naaryo| vijJAmabhUmau svajanAH smshaane|| dehaM citAyAM prlokmaarge| karmAnugovAti sa eva jiivH||6||otuH payaH pazyati naivadan kIropizAlItra clottkhnnddN| kAkaH palaM nobata siNhtunnddN| jantustabAzaMnayama prcnnddN||7|| mAtApitRsahamANi / putradArazatAni ca // pratijanmani vartante / kasya mAtA pitA'pi vA // 8 // tyo'pi vite damite'pi citte / jJAte'pi tattve galite mmtve|| duHkhaikamehe vidite ca dehe / tathApi mohstruprrohH||9||jaanaamikssnnmgurN jagadidaM jAnAmi tuccha sukhaM jAnAmIndriyamenamakhilaM svAIkaniSThaM sadA // bAnAmi sphuritAciradyuticalaM visphurjitaM sampadA / no jAnAmi tavApi kaH punarasI mohasya heturmama // 10 // evaMvidhAni suMdaryA mohonmAdadhvaMsakAni vairAmbaparANi vacAMsi zrutvA bharato jagAda, bho suMdari! tvameveha saMsAre dhanyavAdAhA kRtapuNyA cA'si, mohonmAdavazena mayA tava dIkSA grahaNAntarAyaH kRtaH, madIyamenamaparAdha tvaM kSamasva, ataH paraM tvaM sukhenaiva cAritraM gRhANa, nA'haM tavAntarAvaM kariSyAmi, ito bhagavAn zrIRSabhadevo'pi grAmAnugrAmaM viharaMstasvAH suMdaryA // 6 //
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIna ||ab zrIvAr3IsuMdarIcaviM praarbhyte|| Irell dausAnahamavAnyA''kRSTa iva tatra samAyAtaH, bahirudhAne ca samavasRtaH, banapAlena prabhusamAgamanasvarUpanivedanena vardhApito bharatanRpo'pi tasmai tuSTidAnaM dattvA suMdaryAdiparivArayuto mahatyA samRdambA pramuMvanditumukhAne samAvAtaH, prabhuMca niH pradakSiNIkRtya yathAsthAnamupavizya sa prabhordezanAM sunAva, yavA-dAnaM supAtre vizadaM ca zIlaM / tapo vicitraM zubhabhAvanA c|| bhvaarnnvottaarnnsttrnnddN| dharmacaturvA munayo vdnti||1||jinendrpuujaa gurupryupaastiH| sattvAnukampA shubhpaatrdaanN| guNAnurAgaH atirAgamasya / nRjanmavRkSasya phalAnyamUni ||2||tyaajyaa hiMsA nrkpdvii| nAnRtaM bhASaNIyaM / steyaM hevaM surataviratiH sarvasajhAnivRttiH // jaino dharmo yadi na rucitaH pApapakA'vRtebhyaH / sarpiSTaM kimidamiyatA bAmehI na bhuGkte ? // 3 // pitA yogAbhyAso viSayaviratiH sA ca jnnii| vivekaH saundarya pratidinamanIhA ca bhaginI // priyA kSAntiH putro vinaya upakAraH priyasahat / sahAvo vairAgyaM gRhamupazamo vasvasa sukhii||4||prmorityaadideshnaaN nizamya kRtAJjalirbharato jagau-he bhagavan ! mayA asvA: suMdarvAcAritragrahaNe'ntarAyaH kRtaH, tenA'hamabhAgyavatAM ziromaNirjAtaH; ityAdipaJcAttApaparaM bharataM prabhurjagAda, bho bharata! aba pazcAttApenAlaM, iha jagati sarve'pi prANino mohanRpeNa svavazIkRtA eva vartante, paraM vivekina svatanmohapAzaM vidAryasvAtmahitaM kurvanti, tataH zubhabhAvaparayA suMdaryA bharatAnujayA
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH zaraza prabhupArzve cAritraM svIkRtaM tato bharato'pi prabhuM vanditvA nagaramadhye svagehe samAyAtaH, athA''yudhazAlAyAmapraviSTasya cakrasyAnugo bharato nijasainyayuto nijabandhubAhubalivijayArthaM calitaH, tataH samarAGgaNabhUmau parasparaM yuddhe jAyamAne vairAgyaraJjitA''tmA bAhubalirnijahastena kRtalocaH saMyamaparastatraiva kAyotsargapyAne saMsthitaH tatrAsau nijamanasyevaM vicArayAmAsa, athA'haM cetprabhupadamadhunaiva gamiSyAmi, tadA prathamadIkSitA me laghubandhavo vandanIyA bhaviSyanti, ato'traiva dhyAnasthaH kevalamupArjayiSyAmi, tadanantaraM ca prabhoH parSadi yAsyAmi, iti dhyAtvA so'nanyamanAstatraiva varSa yAvatkAyotsargeNa tasthau; atha te dve api brAhmIsuMdarIsAvyau zuddhaM saMyamaM pAlayantyau vividhatapAMsi kuvantyI prabhupAdopAsanaM cakratuH, atha prabhuNA nijajJAnena bAhubalerabhimAnasvarUpaM vijJAya tasya pratibodhArthamAdiSTe te dve api sAkhyau bAhubaleH pArzve samAgatya procatuH, he bhrAtaH ! hastiskandhasamArUDhasya puruSasya kaivalyAptirna sambhavati, ato yUyaM hastiskandhAd uttarata, ityuktvA te sAdhvyau tato nivRtya prabhuparSadi samAgate, atha dhyAnastho bAhubalimunirnijabhaginyostayoH sAdhvyorvacAMsi zrutvA nijahRdi vicArayAmAsa, aho ! ete mama bhaginyau sAdhvyau jIvitAnte'pi nAsatyaM vadetAM, kiM cA'haM naiva hastiskandhAdhirUDho'smi, iti vicArayatastasya tadaiva smRtipathamAgataM yathA AH ! jJAtaM ! tAbhyAM // atha zrIbrAhmIsuMdarIcaritraM prArabhyate // zaraza
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH // 9 // sAdhvIbhyAM satyameva proktamasti, ahaM khalu mAnahastiskandhAdhirUDho'smi, tenaiva kevalajJAnaM matto dUrameva nazyati, yataH - muSNAti yaH kRtaMsamastasamIhitArthaM saJjIvanaM vinaya jIvitamaGgabhAjAM // jAtyAdimAnaviSajaM viSamaM vikAraM / sanmArdavAmRtarasena nayasva zAntiM // 1 // aucityAcaraNaM vilumpati payovAhaM nabhasvAniva / pradhvaMsaM vinayaM nayatyahiriva prANaspRzAM jIvitaM / kIrtiM kairaviNa mataGgaja iva pronmUlayatyajJjasA / mAno nIca ivopakAranikaraM hanti trivarga nRNAM // 2 // aho ! me te laghubandhavo'pi pUrvaMgRhItadIkSAlaGkRtA matto vRddhA evaM vandanA'rhAzca santi, ato mama kevalajJAnAntarAyakArakaM mAnaM parityajyAdhunaiva gatvA tAn vande, ityAdi cintayan teSAM vandanArthaM gantuM yAvattato nijapAdamutpATayati tAvadevaM zubhabhAvanayA tadaiva tasya kevalajJAnaM samutpannaM; tataH prabhusamavasaraNe gatvA sa kevalinAM parSadi samupaviSTaH krameNa ca sarvakarmakSayaM vidhAya sa mokSe jagAma; brAhmIsuMdarIsAdhvyAvapi krameNa zuddhasaMyamaM pAlayantyau vividhatapaH parAyaNe prAnte cA'STApadaparvate gatvAnazanaM vidhAya mokSapadaM prApatuH / iti zrI brAhmIsuMdarIcaritraM samAptaM // zrIrastu // // atha zrIbrAhmIsuMdarIcaritraM prArabhyate // 11811
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina kathAsaMgrahaH ||ab zrIbrAhIsaMdarIcaviM praarbhyte|| // 10 // A EMANTARNA WH // 10 //
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriikurmaaputrkthaankN| zrIzaMkhezvara pArzvanAthAya nmH| mI prema-muvanamAnu-patra-hemacaMdra-sadurubhyo namaH / ||shriikuurmaaputrkthaankN|| namiUNa vaddhamANaM asuriNdsuriNdpnnypykmlN| kummAputtacarittaM vucchAmi ahaM smaasennN||1|| rAyagihe varanayare nyrehaapttsylpurisvre| guNasilae guNanilae samosaDho vddhmaannjinno||2|| devehi samavasaraNaM vihiaNbhupaavkmmosrnnN| mnniknnyryysaarppaakaarphaapripphuriaN||3|| tattha niviTTho vIro kaNayasarIro smuddgNbhiiro| dANAicauppayAraM kahei dhammaM paramarammaM // 4 // natvA vardhamAnamasurendrasurendrapraNatapadakamalam / kUrmAputracaritraM vakSyAmyahaM samAsena // 1 // rAjagRhe varanagare nyrekhaapraaptsklpurussvre| guNazilake guNanilaye samavasRto vrdhmaanjinH||2|| devaiH samavasaraNaM vihitaM bahupApakarmA'pasaraNam / maNikanakarajatasAraprAkAraprabhAparisphuritam // 3 // tatra niviSTo vIraH kanakazarIraH samudragambhIraH / dAnAdicatuSprakAraM kathayati dharma prmrmym||4|| zrIjaina kathAsaMgrahaH
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ / shriikurmaaputrkthaankN| dANatavasIlabhAvaNabheehi caubviho havai dhmmo| savvesu tesu bhAvo mahappabhAvo munneyvvo||5|| bhAvo bhavudahitaraNI bhAvo sggaapvggpursrnnii| bhaviANaM maNaciMtiaaciMtaciMtAmaNI bhaavo||6|| bhAveNa kummaputto avagayatatto aghiacaaritto| gihavAsevi vasaMto saMpatto kevalaM naannN||7|| itthaMtare iMdabhUI nAmaM aNagAre bhagavao mahAvIrassa jiDhe aMtevAsI goamagutte samacauraMsasarIre vajjarisahanArAyasaMghayaNe kaNagapulaganighasapamhagore umgatave mahAtave ghoratave ghoratavassI ghorabaMbhaceravAsI , ucchUDhasarIre saMkhittaviulateullesse caudasapuvvI cauNANovagae paMcahiM aNagArasaehiM saddhiM saMparivuDe dAnatapaHzIlabhAvanAbhedaizcaturvidho bhavati dhrmH| sarveSu teSu bhAvo mahAprabhAvo jnyaatvyH||5|| bhAvo bhavodadhitaraNIbhAvaH svargApavargapurasaraNiH / bhavikAnAM mnshcintitaa'cintycintaamnnirbhaavH||6|| bhAvena kUrmAputro'vagatatattvo'gRhItacAritra: gRhavAse'pi vasan saMprAptaH kevalaM jnyaanm||7|| atrA'ntare indrabhUtirnAmA'nagAro bhagavato mahAvIrasya jyeSTho'ntevAsI gautamagotraH samacaturasrazarIro varSabhanArAcasaMhananaH 'kAkapulakanikaSapadmagaura ugratapA dIptatapA mahAtapA ghoratapA ghoratapasvI ghorabrahmacaryavAsI utkSiptazarIraH saMkSiptavipulatejolezyazcaturdazapUrvI caturjJAnopagataH paJcabhiranagArazataiH sAdha saMparivRtaH SaSThaSaSThe nA''tmAnaM 1. "kanakasya suvarNasya yaH puMlako-lavastasya yo nikaSaH - kApaTTe rekhAlakSaNaH, tathA, pamhatti payagarbhasttad gauro yaH sa tathA" iti vipAkazutasya prathamAdhyayana TIkAyAm / 2." ucyUhaM / unnitaM zarIraM yena, tatpratikarmatyAgAt" iti vipAkAtaTIkAyAm; pUrva kSiptama; himaprAkRta vyAkaraNe 2/120 sUtram draSTavyam zrIjaina kathAsaMgrahaH // 2 //
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabe chaTuMchaTheNaM appANaM bhAvemANe uThAe utthei| uttiA bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM kre| karitA vaMdai namasai / vaMdittA namaMsittA evaM vayAsI;--"bhayavaM! ko nAma kummAputto ? kahaM vA teNa gihavAse vasaMteNa bhAvaNaMbhAvaMteNa aNaMtaM aNuttaraM nivvAghAyaM nirAvaraNaM kasiNaM paDipugnaM kevalavaranANadaMsaNaM smuppaaddiaN?| taeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre joyaNagAmiNIe sudhAsamANIevANIevAgarer3a;-- goyama! jame pucchasi kummAputtassa criamcchriaN| egaggamaNo houM.samaggamavi taM nisaameh||8|| hai tathAhi; -- bhAvayannutthAyottiSThati / utthAya bhagavantaM mahAvIraM birAdakSiNapradakSiNaM karoti / kRtvA vandate namasyati / vanditvA namasthitvaivamavadat;- "bhagavan ! ko nAma kUrmAputraH? kathaM vA tena gRhavAse vasatA bhAvanAM bhAvayatA'nantamanuttaraM niyAghAtaM nirAvaraNaM kRtsnaM paripUrNa kevalavarajJAnadarzanaM samutpAditam ? / tataH zramaNo bhagavAn mahAvIro yojanagAminyA sudhAsamAnayA vANyA vyAkaroti;gautama! yadmA pRcchasi kUrmAputrasya caritamAzcaryam / ekAgramanA bhUtvA samagramapi tad nishmy||8|| / shriikurmaaputrkthaankN| - zrIjaina kathAsaMgrahaH // 3 //
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ pA shriikurmaaputrkthaankN| jaMbuddIveM dIve bhArahakhittassa mjjhyaarmmi| duggamapurAbhihANaM jagappahANaM puraM atthi||9|| tattha ya doNanariMdo payAvalacchIi nijjiadinniNdo| nicvaM ariaNavajjaM pAlai nikkaMTayaM rjjN||10|| + tassa nariMdassa dumA nAmeNaM paTTarANiA atthi| saMkaradevassa umA ramA jahA vAsudevassa // 11 // dullabhanAmakumAro sukumAro rmmruuvjiamaaro| tesiM suotthi guNamaNibhaMDAro bhujnnaadhaaro||12|| so kumaro niyajuvvaNarAjamaeNaM pare bhukumaare| kaMdukamiva gayaNatale ucchAliMto sadA rmi||13|| annadiNe tassa purassujjANe duggilAbhihANammi / suguru suloyaNanAmA samosaDho kevalI ego||14|| jambUdvIpe dvIpe bhAratakSetrasya mdhye| durgamapurAbhidhAnaM jagatpradhAnaM purmsti||9|| tatra ca droNanarendraH pratApalakSmyA nirjitadinendraH / nityamarijanavarja pAlayati niSkaNTakaM raajym||10|| tasya narendrasya dumA nAmnA pttttraaysti| zaMkaradevasyomA ramA yathA vaasudevsy||11|| durlabhanAmakumAraH sukumAro rmyruupjitmaarH| tayoH suto'sti guNamaNibhANDAgAro bhujnaa''dhaarH||12|| sakumAro nijayauvanarAjamadena parAn bahukumArAn / kandukamiva gaganatale ucchAlayan sadA rmte||13|| anyadine tasya purasyodyAne durgilaa'bhidhaane| suguruH sulocananAmA samavasRtaH kevlyekH||14|| gabha pure| zrIjaina kathAsaMgrahaH iran
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 5 // tatthujjANe jakkhiNi bhaddamuhI nAma nivasae niccaM / bahusAlarukkhavaGdumaahaThiabhavaNammi kyvaasaa||15|| kevalakamalAkaliyaM saMsayaharaNa suloaNaM suguruN| paNamiabhattibhareNaM pucchai sA jakkhiNI evaM // 16 // bhayavaM! puvvabhave haM mANavaI nAma mANavI aasi| pANapiyA paribhuggA suvelavelaMdharasurassa // 17 // Aukhae ittha vaNe bhaddamuhI nAma jakhiNI jaayaa| bhattA puNa majjha kahiM uppanno nAha! aaissu?||18|| tao suloaNo nAma kevalI mahuravANIe bhaNa; -- |shriikurmaaputrkthaankN| zrIjaina kathAsaMgrahaH tatrodyAne yakSI bhadramukhI nAma nivasati nityam / bahuzAlavRkSavadrumAgyaHsthitabhavane kRtvaasaa||15|| kevalakamalAkalitaM saMzayaharaNaM sulocanaM sugurum / praNamya bhaktibharaNa pRcchati sA yakSyevam // 16 // bhagavan ! pUrvabhave'haM mAnavatI nAma mAnavyAsam / prANapriyA paribhogyA suvelavelandharasurasya // 10 // AyuHkSaye'tra bane bhadramukhI nAma yakSI jaataa| bhartA punarmama kutrotpanno nAtha! Adiza ? // 18 // tataH sulocano nAma kevalI madhuravANyA bhaNati: // 5 //
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ / shriikurmaaputrkthaankN| bhadde ! nisuNasunayare ityeva doNanaravaissa suo| uppanno tujjha pio sudullaho dullabho nAma // 19 // taM nisuNiabhaddamuhI bhaddamuhI nAma jakkhiNI hitttthaa| mANavaIrUvadharA kumarasamIvammi sNpttaa||20|| * daThUNa taM kumAraM bhukumrucchaalnnikktllicchN| sA jaMpai hasiUNaM kimimeNaM rNkrmnnennN?||21|| jai tAva tujjha cittaM vicittacittammi caMcalaM hoii| tA majjhaM aNudhAvasu vayaNamiNaM suNiaso kumro|22|| taM kannaM aNudhAvai tvvynnkuuuhlaakuliacitto| tavapurao dhAvaMtI sAvi hutaM niavaNaM nei||23|| bahusAlavaDassa ahe paheNa paayaalmjjhmaanniio| so pAsai kaNayamayaM surabhavaNamaIva ramaNijjaM // 24 // bhadre ! zrRNu nagare'traiva droNanarapateH sutaH / utpannastava priyaH sudurlabho durlabho naam||19|| taM zrutvA bhadramukhI bhadramukhI nAma yakSI hRssttaa| mAnavatIrUpadharA kumArasamIpe sNpraaptaa||20|| dRSTvA taM kumAraM bahukumArocchAlanakatatparam / sA jalpati hasitvA kimanena rkhrmnnen?||21|| : yadi tAvat tava cittaM vicitracitre caJcalaM bhvti|tdaa mAmanudhAva vacanamidaM zrutvA sa kumAraH // 22 // tAM kanyAmanudhAvati tdvcnkutuuhlaakulitcittH| tatpurato dhAvantI sA'pi hi taM nijavanaM nayati // 23 // bahuzAlavaTasyAdha: pathena paataalmdhymaaniitH| sa pazyati kanakamayaM surabhavanamatIva ramaNIyam // 24 // 1. atra 'nimuNasu' 'nisuNi' ityatayoH 'nizNu nizcatya' 'ityavidhAya 'zruNu' 'zrutvA' iti cchAvAnuvAdaka / / nveSakardezInAmamAlAyA 4-27, 6-24 kArike dRshye| zrIjaina kathAsaMgrahaH . // 6 //
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 7 // |shriikurmaaputrkthaankN| taMca kerisaM? ynnmythNbhpNtiikNtiibhrbhriamitrpdesN| maNimayatoraNadhoraNitaruNapahAkiraNa krburiaN||25|| mnnimythNbhahitttthiaputtliaakelikhobhiajnnohN| bahubhatticittacittiagavakkhasaMdohakayasohaM // 26 // eyamavaloiUNaM surbhvnnNbhuvnncittcujjkrN| aivimhayamAvanno kumaro ia ciNtiuNlggo||27|| kiM iMdajAlameaMsumiNaM sumaNammi dIsae ahvaa| ahayaM niyanayarIo iha bhavaNe keNa ANIo? // 28 // iya saMdehAkaliaMkumaraM vinivesiUNa pllNke| vinavaivaMtaravaha sAmia! vayaNaM nisAmesu // 29 // meM tacca kIdRzam ? rtnmystmbhpngktikaantibhrbhRtaabhyntrprdeshm| maNimayatoraNadhoraNitaruNaprabhAkiraNarburitam // 25 // maNimayastambhA'dhiSThitaputrikAkelikSobhitajanaugham / bahubhakticitracitritagavAkSasaMdohakRtazobham // 26 // * etadavalokya surabhavanaM bhuvanacittAzcaryakaram / ativismayamApannaH kumAra iti cintayituM lgnH||27|| kimindrajAlametat svapnaH sumanasi dRshyte'thvaa| ahaM nijanagarIta iha bhavane kenA''nItaH ? // 28 // iti saMdehAkulitaM kumAraM vinivezya palyo / vijJapayati vyantaravadhUH svAmin ! vacanaM nizamaya // 29 // 1.karavadha kari - 1 // 2. kama sumiNa - 11.ka eNa ga itv| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 7 //
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ ** // // / shriikurmaaputrkthaankN| ajja mae ajjumaeM ! cireNa kAleNa nAha ! diTTho si / surabhivaNe surabhavaNeniakajje ANio si tumN||30|| ajaMciyamajjhamaNomaNoraho kpppaayvophlio|jNsukysukyvsoajjhtumNmjjh milio si||31|| * ia vayaNaM soUNaM vayaNaM daLUNa sunayaNaM tiise| puvvabhavassa siNeho tassa maNammI smullsio||32|| katthavi esA diTThA puvvabhave pariciA ya eass| iya UhApohavasA jAIsaraNaM samuppannaM // 33 // * jAisaraNeNa teNaM nAUNaM puvvajammavuttaMto / kahio kumareNaM niapiAi purao samaggovi // 34 // tatto niasattIe asubhANaM puggalANa avhaarN| subhapuggalapakkhevaM kariasurI tssriirmmi||35|| adya mayA Rjumate ! cireNa kAlena nAtha ! dRsstto'si| surabhivane surabhavane nijakArye AnIto'si tvm||30|| adyaiva mama manomanorathaH kalpapAdapaH phalitaH / yat sukRtasukRtavazato'dya tvaM mama milito'si // 31 // iti vacanaM zrutvA vadanaM dRSTavA sunayanaM tasyAH / pUrvabhavasya snehastasya manasi smullsitH||32|| kutrA'pyeSA dRSTA pUrvabhave paricitA caitasya / ityUhApohavazAjjAtismaraNaM samutpannam // 33 // jAtismaraNena tena jJAtvA puurvjnmvRttaantH| kathitaH kumAreNa nijapriyAyAH purataH smgro'pi||34|| tato nijazaktyAzubhAnAM pudagalAnAmapahAram / zubhapudgalaprakSepaM kRtvA surI taccharIre // 35 // 1.kakhapa ajjama-1 **oortootnotorior zrIjaina kathAsaMgrahaH
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 9 // zrIjaina kathAsaMgrahaH ang: puvvabhavaMtarabhajjA 'lajjAi vimuttu bhuMjae bhoge / evaM visayasuhAI dunnivi vilasaMti tattha ThiA // 36 // caturvidhabhogasvarUpaM sthAnAGge'pyuktam ; : "caUhiM ThANehiM devANaM saMvAse pannatte, taM jahA, deve nAma ege devIe saddhiM saMvAsamAgacchijjA, deve nAmaM ege chavIe saddhiM, saMvAsamAgacchijjA, chavI nAmaM ege devIe saddhiM saMvAsamAgacchijjA, chavI nAmaM ege chavIe saddhiM saMvAsamAgacchijjA / " io a / pUrvabhavAntarabhAryA lajjAni vimucya bhuGkte bhogAn / evaM viSayasukhAni dvAvapi vilasatastatra sthitau / / 36 // "caturbhiH sthAnairdevAnAM saMvAsaH prajJaptaH, tadyathA, devo nAmaiko devyA sArdhaM saMvAsamAgacchati, devo nAmaikachavyA sArdhaM saMvAsamAgacchati, chavirnAmaikA devyA sArdhaM saMvAsamAgacchati, chavirnAmaikA chavyA sArdhaM saMvAsamAgacchati // " itazca / 1 mama lAjAi / 2. sthAnAGagasUtrapustake "caDavvihe saMvvAse paNNatte" iti pATha: (See Rai Dhanpatisinh's edition Page 214 3. "viti tvayogAdIhArikazarIram tatI nArI tirakSI vA, tadvAn narastiryaGa vA chaviH" ityucyate iti sthAnAGagasUtraTIkAyAm / / zrIkurmAputrakathAnakaM / // 9 //
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 10 // aha tassammApiyaro puttaviogeNa dukkhiA niccN| savvatthavi sohaMti alahaMti nahi suddhimttNpi|| 37 // devehiM avahari narehiM pAvijjae kahaM vatthu ? / jeNa narANa surANaM sattIe aMtaraM gruaN||38|| . aha tehiM dukkhiehi ampApiyarehi kevalI puttttho| bhayavaM! kaheha amhaM so putto atthi kattha gao? // 39 // to kevalI payaMpai suNeha savaNehiM saavhaannmnnaa| tumhANaM so putto avahario vaMtarIe a||40|| te kevalIvayaNeNaM aIva acchariavimhiA jaayaa| sAhaMti kahaM devA apavittanaraM avhrNti?||41|| yaduktamAgame ;atha tasyAmbApitarau putraviyogena duHkhitau nityam / sarvatrApi zodhayatazca labhete nahi shuddhimaatrmpi||37|| devairapahataM naraiH prApyate kathaM vastu ? / yena narANAM surANAM ca zaktAvantaraM guru||38|| atha tAbhyAM duHkhitAbhyAmambApitRbhyAM kevalI pRSTaH / bhagavan ! kathayatAvayoH sa putro'sti kutra gtH?||39|| tata: kevalI prajalpati zrRNuta zravaNaiH saavdhaanmnsau| yuvayoH sa putro'pahato vyantaryA ca // 40 // tau kevalivacanenA'tIvA''zcaryavismitI jaatii| kathayataH kathaM devA apvitrnrmphrnti?||41|| . / shriikurmaaputrkthaankN| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 10 //
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ / shriikurmaaputrkthaankN| "'cattAri paMca joaNasayAhaM gaMdho amnnuylogss| uDDhe vaccai jeNaM na hu devA teNa aayNti|| paMcasu jiNakallANesu ceva mhrisitvaannubhaavaao| jammaMtaraneheNa ya AgacchaMti surA ihyN||" , to kevaliNA kahiaMtIse jmmNtrsinnehaai| te biMti tao sAmia! aibalio kmmprinnaamo||42|| bhayavaM! kayAvi hohI amhANaM kumArasaMgamo khvi| teNuttaM hohI puNa jayeha vymaagmissaamo||43|| ia saMbaMdhaM suNiuM saMviggA kumaramAyapiaro a| lahuputtaM Thaviarajje tayaMtie crnnmaavnnaa||44|| dukkaratavacaraNaparA parAyaNA dosvjjiaahaare| nissaMgaggacittA tiguttiguttA ya vihrNti||45|| "catvAri paJca yojanazatAni gandhazca mnujloksy| UvaM vrajati yena nakhalu devaastenaaynti|| paJcasu jinakalyANeSvevaM maharSitapo'nubhAvAt / janmAntarasnehena cAgacchanti surA ih||" tataH kevalinA kathitaM tasyA jnmaantrsnehaadi| to brUtastataH svAmin ! atibalikaH krmprinnaamH||42|| bhagavan ! kadApi bhaviSyatyAvayoH kumArasaMgamaH kathamapi ? / tenoktaM bhaviSyati punaryadeha vymaagmissyaamH||43|| iti sambandha zrutvA saMvignau kumAramAtRpitarau ca / laghuputra sthApayitvA rAjye tadantike crnnmaapnnau||44|| duSkaratapazcaraNaparI parAyaNI dossvrjitaahaare| nissAraGgacittau triguptiguptau ca vihrtH||45|| 1 dRzyetAM nahatsaMgaNyAm zrI zrIcandrasUriviracitAyAM gAye 190-188 / zrIjaina kathAsaMgrahaH // 11 //
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 12 // * annadiNe gAmANuggAmaM viharaMtao aso naannii| tattheva duggilavaNe samosaDho tehiM sNjutto||46|| aha jakkhiNI avahiNA kumarassAuM viANiuM thovN| taM kevaliNaM pucchai kayaMjalI bhttisNjuttaa||47|| . bhayavaM! jIviyamappaM kahamavi tiirijjebhivddddheuN?| tA kahai kevalI so kevlkliatthvitthaaro||48|| titthayarA ya gaNadharA cakkadharA sabalavAsudevA y| aibaliNovina sakkA kAuM Aussa sNdhaannN||49|| 'yaduktam ; "no vidyA na ca bheSajaM na ca pitA no bAndhavA no sutA, nAbhISTA kuladevatA na jananI snehaanubndhaanvitaa| anyadine grAmAnugrAma viharaMzca sa jnyaanii| tatraiva durgilavane samavasRtastAbhyAM sNyuktH|| 46 // atha yakSyavadhinA kumArasyAyu vijJAya stokam / taM kevalinaM pRcchati kRtaanyjlirbhktisNyuktaa||47|| bhagavan ! jIvitamalpaM kathamapi zakyate'bhivarSitum ? / tataH kathayati kevalIsa kevlklitaarthvistaarH||48|| tIrthakarAzca gaNadharAzcakradharAH sabalavAsudevAzca / atibalino'pi na zaktAH kartumAyuSaH sNdhaanm||49||" / shriikurmaaputrkthaankN| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 12 //
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 13 // shriikurmaaputrkthaankN| nAoM nasvajano navA parijanaH zArIrikaM nobalaM, no zaktAH satataM surAsuravarA: saMdhAtamAyaH kssmaaH||" / iakevalivayaNAI suNiuM amarI visaNNacittA saa| niabhavaNaM saMpattA pnntttthsvvssstthvv||50|| diTThA sA kamareNaM paTTA ya sukomalehiM vynnehi| sAmiNi! maNe visaNNA ajja tumaM heuNA kennN?||5|| kiM keNavi dahaviA kiMvA keNavinamanniA ANA? kiMvA maha avarAheNa kuppasannA tamaM jaayaa?52|| sA kiMcivi akahaMtI maNe vahaMtI mhaavisaaybhrN| nibbaMdhe puNa puTThA vuttaMtaM sAhae sylN||53|| sAmiya! mae avahiNA tuha jIviamapyameva nAUNaM / AusarUvaM kevalipAse puTuM ca khiaNc||54|| iti kevalivacanAni zrutvA'marI viSaNNacittA saa| nijabhavanaM saMprAptA prnssttsrvsvsaarthev||50|| dRSTA sA kumAreNa pRSTA ca sukomalairvacanaiH / svAmini ! manasi viSaNNA'dya tvaM hetunA kena ? // 51 // kiM kenApi duHkhitA kiMvA kenApinamatA''jJA? kiMvA mamAparAdhena kuprasannA tvaM jaataa?||52|| sA kiJcidapyakathayantI manasi vahantI mahAviSAdabharam / nirbandhAt punaH pRSTA vRttAntaM kathayati sklm||53|| * svAmin ! mayA'vadhinA tava jIvitamalpameva jnyaatvaa| Ayu:svarUpaM kevalipAdhai pRSTaM ca kavitaM ca // 54 // zrIjaina kathAsaMgrahaH zata
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 14 // zrIjaina kathAsaMgrahaH ttiukttiungmiu: eeNa kAraNeNaM nAha ! ahaM dukkhasalliasarIrA / vihivilasiammi vaMke kahaM sahissAmi tuha virahaM ? // 55 // kumaro jaMpar3a jakkhiNi ! kheaMmA kuNasu hiaamjjhmmi| jalabiMducaMcale jIviammi ko mannai thirattaM ? // 56 // jar3a majjhuvari siNehaM dharesi tA kevalissa pAsammi / pANapie maM muMcasu karemi jeNappaNo kajjaM // 57 // to tIi sasattIe kevalipAsammi pAvio kumro| abhivaMdia kevaliNaM jahArihaTThANamAsINo // 58 // puttassa siNeheNaM cireNa avaloiUNa taM kumaraM / ahiroiuM pavattA tattha ThiA mAyatAyamuNI / / 59 / / kumarovi ayANaMto kevaliNA samahiaM smaaittttho| vaMdasu kumAra ! mAyAtAyamuNI iha samAsINA // 60 // etena kAraNena nAtha ! ahaM duHkhazalyitazarIrA / vidhivilasite vakre kathaM sahiSye tava viraham ? / / 55 // kumAro jalpati yakSi ! khedaM mAM kuru hRdayamadhye / jalabinducaJcale jIvite ko manyate sthiratvam ? / / 56 / / yadi mamopari snehaM dharasi tadA kevalinaH pArzve / prANapriye ! mAM muJca karomi yenAtmanaH kAryam // 57 // tatastayA svazaktyA kevalipAzrva prApitaH kumAraH / abhivandya kevalinaM yathArhasthAnamAsInaH // 58 // putrasya snehena cireNAvalokya taM kumAram / abhirodituM pravRttau tatra sthitau mAtRtAtamunI // 59 // kumAro'pyajAnan kevalinA samadhikaM samAdiSTaH / vandasva kumAra ! mAtRtAtamunI iha samAsInI // 60 // kiuk / zrIkurmAputrakathAnakaM / // 14 //
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 15 // so pucchai kevaliNaM pahu! kahamesiM vayaggaho jaao| teNavi puttaviogAikAraNaM tassa vjjriaN||61|| iasuNiaso kumAro moro jaha jaladharaM ploeuN| jaha va cakoro caMdaM jaha cakko cNddbhaannuNv||62|| jaha vaccho niasurabhiM surabhiM surabhiM jaheva klkNttho| saMjAo saMtuTTho hrisvsullsiaromNco||63|| *niamAyatAyamuNINa kaMThammi vilaggiUNa royNto| eyAi jakkhiNIe nivArio mhrvynnehiN||64|| niavasthaaMcaleNaM kumAranayaNANi aNsubhriyaanni| sA jakkhiNI vilUhai aho mhaamohduullliaN||65|| niamaaytaaydNsnnsmullsNtppmoabhrbhriaN| kevalanANisagAse amarI viNivesae kumrN||66|| * sa pRcchati kevalinaM prabho! kathamanayotagraho jAtaH ? / tenApi putraviyogAdi kAraNaM tasmai kathitam // 11 // * iti zrutvA sa kumAro moro yathA jaladharaM pralokya / yathA vA cakoracandraM yathA cakracaNDabhAnu vaa|| 62 // * yathA vatso nijasurabhiM surabhi surabhi yathaiva klknntthH| saMjAtaH saMtuSTo hrssvshollsitromaanycH||13|| nijamAtRtAtamunyoH kaNThe vilagya rudan / etayA yakSyA nivArito mdhurvcnaiH||64|| nijavastrAJcalena kumaarnynaanyshrubhRtaani| sA yakSI vimArTi aho mahAmohadurlalitam // 65 // nijamAtRtAtadarzanasamullasatpramodabharabhRtam / kevalajJAnisakAze'marI vinivezayati kumAram // 66 // / shriikurmaaputrkthaankN| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 15 //
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 16 // zrIjaina kathAsaMgrahaH amiu:miu aha kevalIvi savvesiM tesimuvagArakAraNaM kuNai / dhammassa desaNaM samae amayarasasAraNIsarisaM // 67 // jo bhavioma abhavaM hiuM dhammappamAyamAyarai / so laddhuM ciMtAmaNirayaNaM rayaNAyare gamai // 68 // tathAhi - mma naravare asthi kalAkusalavANio kovi / rayaNaparikkhAgaMthaM gurUNa pAsammi abbhasai // 69 // sogaMdhiakakke aNamaragayagomeaiMdanIlANa / jalakaMtasUrakaMtayamasAragabbhaMkaphalihANaM // 70 // iccAiarayaNANaM lakkhaNaguNavaNNanAmaguttAI / savvANi so viANai viakkhaNo maNiparikkhAe / / 71 // aha annA viciMta so vaNio kimavarehiM rayaNehiM / ciMtAmaNI maNINaM siromaNI ciMtiatthakaro // 72 // atha kevalyapi sarveSAM teSAmupakArakAraNaM karoti / dharmasya dezanAM samaye'mRtarasasAraNIsadRzIm // 67 // yo bhaviko manujabhavaM labdhvA dharmapramAdamAcarati / sa labdhvA cintAmaNiratnaM ratnAkare gamayati // 68 // ekasminnagarapravare'sti kalAkuzalavANijaH ko'pi / ratnaparIkSAgranthaM gurUNAM pArzve'bhyasyati // 69 // saugandhikakarketanamarakatagomedendranIlAnAm / jalakAntasUrakAntayamasAragarbhAGkasphaTikAnAm // 70 // ityAdikaratnAnAM lakSaNaguNavarganAmagotrANi / sarvANi sa vijAnAti vicakSaNo maNiparIkSAyAm / / 71 / / yA vicintayati sa vaNik kimaparai ratnaiH / cintAmaNirmaNInAM ziromaNizcintitArthakaraH // 72 // ////// / zrIkurmAputrakathAnakaM / ||16||
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ c c c |shriikurmaaputrkthaankN| // 17 // tatto so tassa kaekhaNeikhANIuNegaThANesu / tahavi na pattosa maNI vivihehi uvaaykrnnehiN||73|| keNavi bhaNiaMvaccasu vahaNe caDiUNa rynndiivmmi| tatthatthi AsapUrI devI tuha vNchiaNdaahii||74|| so tattha rayaNadIve saMpatto ikkviiskhvnnehiN| ArAhai taM deviM saMtuTThA sA imaM bhnni||75|| * bho bhadda ! keNa kajjeNa ajja ArAhiA tae ahayaM / so bhaNai devi ! ciMtAmaNIkae ujjamo eso||76 // devI bhaNeibho bho ! natthi tuha kammameva smmkrN| jeNappaMti surAvi adhaNANi kammANusAreNa // 77 // sabhaNaDa jAmaha kammaM haveDa to tujjhakIsa sevAmi? | taM majjha desa rayaNaM pacchA jaM hou taM hou||78|| tataH sa tasya kRte khanati khAnIranekasthAneSu / tathApi na prApta: smnnirvividhairupaaykrnnaiH||73|| kenApi bhaNitaM vraja vAhane Aruhya rtndviipe| tatrAstyAzApUrI devI tava vAJchitaM daasyti||4|| E-satatra ratnadvIpe saMprApta ekviNshtiksspnnaiH| ArAdhayati tAM devIM saMtuSTA sedaM bhnnti||5|| bho bhadra! kena kAryeNAdhArAdhitA tvayA'ham / sabhaNati devi! cintAmaNikRte udyama essH||76|| devI bhaNati bho bho! nAsti tava karmava zarmakaram / yenArpayanti surA api ca dhanAni karmAnusAreNa // 7 // sabhaNati yadi mama karma bhavettatastvAM kasmAt seve ? / tad mahyaM dehi ratnaM pazcAd yad bhavatu tad bhvtu||8|| c c c c c c zrIjaina kathAsaMgrahaH kiu
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 18 // zrIjaina kathAsaMgrahaH ttiungttiungttiung:liuliuliu dattaM ciMtArayaNaM to tIe tassa rayaNavaNiassa / so niagihagamaNatthaM saMtuTTho vAhaNe caDio // 79 // 'poapaaisaniviTTho vaNio jA jlhimjjhmaayaao| tAva ya puvvadisAe samuggao puNNimAcaMdo // 80 // taM caMdaM daTThUNaM niacitte ciMtae sa vANiyao / ciMtAmaNissa teaM ahiaM ahavA mayaMkassa ? // 81 // ia ciMtiUNa ciMtArayaNaM niakaratale gaheUNaM / niadiTThIi nirikkhar3a puNo puNo rayaNamiMduM ca // 82 // ia avaloaMtassa ya tassa abhaggeNa karatalapaesA / aisukumAra' purAlaM rayaNaM rayaNAyare paDiaM // 83 // jalanihimajjhe paDiuM bahu bahu sohaMtaeNa teNAvi / kiM kahavi labbhai maNI siromaNI sayalarayaNANaM ? // 84 // dattaM cintAratnaM tatastayA tasya rtnvnnije| sa nijagRhagamanArthaM saMtuSTo vAhana ArUDhaH / / 79 / / potapradezaniviSTo vaNig yAvajjaladhimadhyamAyAtaH / tAvacca pUrvadizi samudgataH pUrNimAcandraH // 80 // taM candraM dRSTvA nijacitte cintayati sa vANijaH / cintAmaNestejo'dhikamathavA mRgAGkasya ? // 81 // iti cintayitvA cintAratnaM nijakaratale gRhItvA / nijadRSTayA nirIkSate punaH punA ratnaminduM ca // 82 // ityavalokayatazca tasyAbhAgyena karatalapradezAt / atisukumArapravaraM ratnaM ratnAkare patitam // 83 // jalanidhimadhye patitvA bahu bahu zodhayatA tenApi / kiM kathamapi labhyate maNi: ziromaNiH sakalaratnAnAm // 84 // 1. ka pavesa / 2. ka surA / tte'ttiung: / zrIkurmAputrakathAnakaM / // 18 //
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ / shriikurmaaputrkthaankN| // 19 // * taha maNuattaM bahuvihabhavabhamaNasaehiM kahakahavi laddhaM / khaNamitteNaM hArai pamAyabharaparavaso jiivo||85|| te dhannA kayapunnA je jiNadhammaM dharaMti niahiae| tesiM cia maNuattaM sahalaM salahijjae loe||86|| * ia desaNaM suNeuM sammattaM jakkhiNIi paDivannaM / kumareNa ya cArittaM guruaMguruaMtie ghiaN||87|| therANaM payamUle caudasapuvvImahijjai kumaaro| dukkaratavacaraNaparo viharai ammApiUrhi smN||88|| * kumaro ammApiyaro tinnivi te pAliUNa cArittaM / mahasukke suraloe avainnA mNdirvimaanne||89|| sA jakkhiNIvi caiDaM vesAlIe abhmrbhuuvinno| bhajjA jAyA kamalA nAmeNaM saccasIladharA // 90 // tathA manujatvaM bahuvidhabhavabhramaNazataiH kathamapi labdham / kSaNamAtreNa hArayati pramAdabharaparavazo jiivH||85|| te dhanyAH kRtapuNyA ye jinadharma dharanti nijhRdye| teSAmeva manujatvaM saphalaM zlAghyate loke / / 86 // iti dezanAM zrutvA samyaktvaM yakSyA prtipnnm| kumAreNa ca cAritraM guru gurvantike gRhiitm|| 87 // sthavirANAM pAdamUle caturdazapUrvImadhIte kumAraH / duSkaratapazcaraNaparo viharatyambApitRbhyAM smm||88|| kumAro'mbApitarau trayo'pi te pAlayitvA cAritram / mahAzukre suraloke'vatIrNA mndirvimaane||89|| . sA yakSyapi cyutvA vaizAlyAMca bhrmrbhuupteH| bhAryA jAtA kamalA nAmnA styshiildhraa||10|| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 19 //
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 20 // / shriikurmaaputrkthaankN| bhamaranariMdo kamalAdevI aduvevi ghiajinndhmmaa| aMtasuhajjhavasAyA tattheva ya suravarA jaayaa||9|| itshc| rAyagihaM varanayaraM varanayaraMgaMtamaMdiraM atthi| dhaNadhannAisamiddhaM supasiddhaM syllogmmi||12|| tattha ya mahiMdasiMho rAyA siMhuvva arikrivinnaase| nAmeNa jassa samaraMgaNammi bhajjai suhddkoddii||93|| tassa ya kummA devI devI iva rUvasaMpayA atthi| vinnyvivegviyaarppmuhgunnaabhrnnNprikliyaa||14|| visayasuhaM bhuMjaMtANa tANaM sukkheNa vaccae kaalo| jaha ya suriMdasaINaM ahavA jaha vammaharaINaM // 15 // annadiNesA devI niasayaNijjammi suttjaagriyaa|surbhvnnNmnnhrnnN picchai sumiNammi acchriaN||96|| bhramaranarendraH kamalAdevI ca dvAvapi gRhItajinadharmI / antazubhAdhyavasAyau tatraiva ca suravarau jaatii||91|| rAjagRhaM varanagaraM vrnyrnggnmndirmsti| dhanadhAnyAdisamRddhaM suprasiddhaM sakalaloke // 12 // tatra ca mahendrasiMho rAjA siMha ivaarikrivinaashe| nAmnA yasya samarAGgaNe bhajyate subhttkottiH||13|| tasya ca kUrmA devI devIva ruupsNpdaasti| vinyvivekvicaarprmukhgunnaabhrnnpriklitaa||9|| viSayasukhaM bhujAnayostayoH sukhena vrajati kaalH| yathA ca surendrazacyorathavA yathA manmatharatyoH // 15 // / anyadine sA devI nijazayanIye suptjaagRtaa| surabhavanaM manoharaNaM pazyati svapna Azcaryam // 16 // 1.kakha- gryaa| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 20 //
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 2 // |shriikurmaaputrkthaankN| * jAe pabhAyasamae sayaNijjAu uThiUNa sA devii| rAyasamIvaM pattA jaMpai mahurAhiM vgguuhiN||9|| ajja! ahaMsurabhavaNaMsumiNammI pAsiUNa pddibuddhaa| eassa sumiNagassaya bhavissai ko phlviseso?||18|| * ia suNiahaTThatuTTho rAyA romNcaNciasriiro| niamaiaNusAreNaM sAhai eArisaM vynnN||19|| devi! tumaM paDipunne navamAse sddddhsttdinnahie| bahulakkhaNaguNajuttaM puttaM pAvihisi jaga nittaM // 10 // ia naravaiNo vayaNaM suNiUNaM htttthtutttthniahiayaa| naranAhaaNunAyA sA jAyA niagihaM pttaa||101|| tattha ya kumArajIvo devAuM pAliUNa kummaae| uarammi sukayapunno sarammi haMsavva avinno||102|| jAte prabhAtasamaye zayanIyAdutthAya sA devii| rAjasamIpaM prAptA jalpati mdhuraabhirvaagbhiH||9|| adyAhaM surabhavanaM svapne dRSTvA prtibuddhaa| etasya svapnasya ca bhaviSyati kaH phalavizeSa: ? // 98 // iti zrutvA haSTatuSTo rAjAromAJcAJcitazarIraH / nijamatyanusAreNa kathayatyetAdazaM vacanam // 19 // devi! tvaM paripUrNAyAM nvmaasyaaNsaarthsptdinaadhikaayaam| bahulakSaNaguNayuktaM putraM prApsyasi jagannetram // 10 // iti narapatervacanaM zrutvA hrtussttnijhRdyaa| naranAthAnujJAtA sA jAyA nijagRhaM praaptaa||101|| tatra ca kumArajIvo devAyuH pAlayitvA kuurmaayaaH| udare sukRtapuNyaH sarasi haMsa ivaavtiirnnH||102|| zrIjaina kathAsaMgrahaH ba-yamita
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 2 // shriikurmaaputrkthaankN| rayaNeNa rayaNakhANI jaheva muttAhaleNa suttiuddii| taha teNaM ganbheNaM sA sohaggaM smuvvhi||103|| gabbhassaNubhAveNaM dhammAgamasavaNadohalo tiise| uppanno suhapunnodaeNa sohggsNpnno||104|| to teNaM naravaiNA chaiMsaNanAiNo nyrmjhe| saddAviA jaNehiM kummAe dhmmsvnnke||105|| pahAyA kayabalikammA kykouamNglaaivihidhmmaa| niaputthayasaMjuttA saMpattA raaybhvnnmmi||106|| kayaAsIsapadANA naravaiNA dttmaannsNmaannaa| bhaddAsaNovaviTThA nianiadhammaM pyaasNti||107|| iaresiM daMsaNINa ya dhammaM hiNsaaisNjuaNsunniuN| jiNadhammarayA devI aIva kheaNsmaavnnaa||108|| .. ratnena ratnakhAniryathaiva muktAphalena shuktiputtii| tathA tena garbheNa sA saubhAgyaM smudvhti||103|| * garbhasyAnubhAvena dhrmaagmshrvnndohdstsyaaH| utpannaHzubhapuNyodayena saubhaagysNpnnH||10|| tatastena narapatinA SaDdarzanajJAyino nagaramadhye / zabdAyitA janaiH kUrmAyA dhrmshrvnnkRte||105|| . snAtAH kRtabalikarmANaH kRtakautukamaGgalAdividhidharmAH / nijapustakasaMyuktAH saMprAptA rAjabhavane // 106 // kRtAzI:pradAnA narapatinA dattamAnasaMmAnAH / bhadrAsanopaviSTA nijanijadharma prakAzayanti // 107 // itareSAM darzaninAM ca dharma hiMsAdisaMyutaM shrutvaa| jinadharmaratA devyatIva khedaM smaapnnaa||10|| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 22 //
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 2 // +yataH, dadAtudAnaM vidadhAtu maunaM vedAdikaMcApi vidaaNkrotu| devAdikaMdhyAyatu nityamevanacehayA niSphalameva srvm|| nasA dIkSA na sA bhikSA na tad dAnaM na tattapaH / na tad dhyAnaM na tad maunaM dayA yatra na vidyte||" to naravaiNA''hUyA jiNasAsaNasUriNo mhaagunninno| jiNasamayatattasAraM dhammasarUvaM pruuveNti||109|| tathAhi ;chajjIvanikAyANaM paripAlaNameva vijjae dhmmo| jeNaM mahavvaesaM paDhamaM pANAivAyavayaM // 110 // uktaM ca dazavaikAlike;tato narapatinA''hUtA jinazAsanasUrayo mahAguNinaH / jinasamayatattvasAraM dharmasvarUpaM prruupynti||109|| paDjIvanikAyAnAM paripAlanameva vidyate dhrmH| yena mahAvrateSu prathamaM praannaatipaatvrtm||110|| "tatredaM prathama sthAnaM mahAvIreNa dezitam / ahiMsA nipuNA diSTA sarvabhUteSu sNymH||" / shriikurmaaputrkthaankN| Iron zrIjaina kathAsaMgrahaH // 23 //
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 24 // * "tatthimaM paDhama 'ThANaM mahAvIreNa desi| ahiMsA niuNA diTThA savvabhUesu sNjmo||" upadezamAlAyAm ;"chajjIvanikAyadayAvivajjioneva dikkhiona gihii| jaidhammAocukko cukkar3a gihidaanndhmmaao||" iamuNivaravayaNAiMsuNiuM ghnngjjiovmaannaanni| devIe maNamoro prmsmullaasmaavnno||111|| paDipunnesu diNesuMtatto saMpunnadohalA devii| puttarayaNaM pasUA suhalagge vAsarammi suhe // 112 // tatra cAvasare* "SaDjIvanikAyadayAvivarjito naiva dIkSito ngRhii| yatidharmAd bhraSTo prazyati ghidaandhrmaat||" iti munivaravacanAni zrutvA ghngrjitopmaanaani| devyA manomoraH prmsmullaasmaapnnH||111|| paripUrNeSu dineSu tataH saMpUrNadohadA devii| putraratnaM prasUtA zubhalagne vAsare shubhe||112|| "tatra vAdyante tUrANi sutADyamAnAni, gaganAGgaNe garjanti gururutAH / varamaGgalabhuGgalabherIzabdAH, napheryAH zrUyante navaninAdAH / shriikurmaaputrkthaankN| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 24aa . . 1.kama naannN| .. pota
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 25 // ", "tihAMvajjai tUra sutaDyaMta, gayaNaMgaNa gajjai gruyruNt| varamaMgala bhuMgala bherisAda, napherI suNIi nava ninaad|| virudAvalibullaiMbaMdivRMda, cirakAla catura nanaMda vRMdAvarakAmiNi naccai aisuramma, iaucchva huuoputtjmmi||" ammApiUhiM tassa ya dhammassuyadohalANusAreNa / nAmaM guNAbhirAmaM paiTThiaMdhammadevutti // 113 // * ullAvaNeNa kummAputtutti paiaiM avaranAmaM / ia tassa satthayAiM dunni pasiddhAiM naamaaiN||114|| so paMcahiM dhAIhiM hatthA hatthammi aMkao aNke| giNhijjaMto kumaro savvesiM vallaho jaao||115|| bAvattari kalAosayameva ahijjae sbuddhiie| ajjhAvao anavaraM saMpatto tattha sakkhittaM // 116 // kiMtu birudAvaliM kathayati bandivRndaM, cirkaalNcturnrnndkRndm| varakAminyo nRtyanti atisuramyAH, ityutsavobhUtaH putrjnmni||" ambApitRbhyAM tasya ca dhrmshrutdohdaanusaarenn| nAma guNAbhirAmaM pratiSThitaM dharmadeva iti||113|| ullApanena kUrmAputra iti pratiSThitamaparanAma / iti tasya sArthake dve prsiddhnaamnii||114|| sapaJcabhirdhAtrIbhihastAd hstejnaadhe| gRhyamANaH kumAraH sarveSAM vallabho jAtaH // 115 // dvAsaptarti kalAHsvayamevAdhIte svbuddhyaa| adhyApaka kevalaM saMprAptastatra saakssitvm||116 // kintu / shriikurmaaputrkthaankN| zrIjaina kathAsaMgrahaH
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 26 // zrIjaina kathAsaMgrahaH ***** khiukhiuchiungpe / puvvabhavaMtarakayaceDabaMdhaNucchalaNAikammavasA / so vAmaNao jAo duhatthadehappamANadharo / / 117 // niruvamarUvaguNeNaM taruNIjaNamANasANi mohiMto / sohaggabhaggajutto kameNa so juvvaNaM patto // 118 // tAruNNe savvesiM visayavigArA bahuppagArAvi / so puNa visayaviratto kummAputto muNiatatto // 119 // hariharabaMbhAisurA visaehiM vasIkayA ya savvevi / dhanno kummAputto visayAvi vasIkayA jeNa // 120 // jaM teNa puvvajamme suciraM paripAliaM sucArittaM / taM tassavi tAruNNe visayavirattaNaM jAyaM / / 121 / / aNNadiNammi muNIsaraguNNijjamANaM suyaM suNaMtassa / kumarassa tassa vimalaM jAIsaraNaM samuppaNNaM / / 122 // pUrvabhavAntaH kRtaceTabandhanocchAlanAdikarmavazAt / sa vAmano jAto dvihastadehapramANadharaH / / 117 / nirupamarUpaguNena taruNIjanamAnasAni mohayan / saubhAgyayuktaH krameNa sa yauvanaM prAptaH / / 118 / / tAruNye sarveSAM viSayavikArA bahuprakArA api / sa punarviSayaviraktaH kUrmAputro jJAtatattvaH // 119 // hariharabrahmAdisurA viSayairvazIkRtAzca sarve'pi / dhanyaH kUrmAputro viSayA api vazIkRtA yena / / 120 / / yat tena pUrvajanmani suciraM paripAlitaM sucAritram / tat tasyApi tAruNye viSayaviraktatvaM jAtam / / 121 // anyadine munIzvaraguNyamAnaM zrutaM zrRNvataH / kumArasya tasya vimalaM jAtismaraNaM samutpannam // 122 // n / zrIkurmAputrakathAnakaM / // 26 //
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 20 // / shriikurmaaputrkthaankN| jAIsaraNaguNeNaM saMsArAsArayaM munnNtss| khavagasseNiM gayassavi sukkajjhANaM pvnnss||123|| jhANAnaleNa kammiMdhaNanivahaMdussahaM dhNtss| kevalanANamaNaMtaM samujjalaM tassa saMjAyaM // 124 // jai tAva carittamahaM gahemi tA mjjhmaaytaayaannN| maraNaM havijja nUNaM suasogviogduhiaannN||125|| tamhA kevalakamalAkalio niamaaytaayuvrohaa| ciTThai ciraM gharIcciasa kumaarobhaavcaarittii||126|| kummAputtasariccho ko putto maaytaaypybhtto| jo kevalIvi saghare Thio cirNtynnukNpaae?||127|| kummAputtA anno ko dhanno jo smaaytaayaannN| bohatthaM nANIvihu ghare tthio'naayvittiie?||128|| jAtismaraNaguNena saMsArAsAratAM jaantH| kSapakazreNigatasya ca zuklathyAnaM prpnnsy||123|| dhyAnAnalena karmendhananivahaM dussahaM dhtH| kevalajJAnamanantaM samujjvalaM tasya sNjaatm||124|| yadi tAvaccAritramahaM gRhNIyAM tato mama mAtRtAtayoH / maraNaM bhaved nUnaM sutshokviyogduHkhityoH||125|| tasmAt kevalakamalAkalito nijamAtRtAtoparodhAt / tiSThati ciraM gRha eva sa kumAro bhaavcaaritrii||16|| kUrmAputrasadRkSaH kaH putro mAtRtAtapadabhaktaH / yaH kevalyapi svagRhe sthitazciraM tadanukampayA? // 127 // kUrmAputrAdanyaH ko dhanyo yaHsvamAtRtAtayoH / bodhArtha jJAnyapi hi gRhe sthito'jJAtavRttyA ? // 128 // zrIjaina kathAsaMgrahaH // 27 //
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ rA / shriikurmaaputrkthaankN| gihavAsasaMThiassavi kummAputtassa jaM samuppannaM / kevalanANamaNataM taM puNa bhAvassa dullliaN|| 129 // bhAveNa bharahacakkI taarissuddhtmjjhmlliinno| AyaMsagharaniviTTho gihIvi so kevalI jaao||130|| vaMsaggasamArUDho muNivare kevi daLu vihrte| gihivesailAputto bhAveNaM kevalI jaao|| 131 // AsADhabhUimuNiNo bharahesarapikkhaNaM kunnNtss| uppannaM gihiNovi hu bhAveNaM kevalaM nANaM // 132 // merussa sarisavassa ya jattiamittaM ca aMtaraM hoi| davvatthayabhAvatthayaaMtaraM tattiaMNeyaM // 133 // ukkosaM davvatthayaM ArAhia jAi accuaMjAva / bhAvatthaeNa pAvai aMtamuhutteNa nivvANaM // 134 // gRhavAsasaMsthitasyApi kUrmAputrasya yat smutpnnm| kevalajJAnamanantaM tatpunarbhAvasya durlalitam // 129 // * bhAvena bharatacakrI taadRshshuddhaantHmdhymaaliinH| AdarzagRhaniviSTo gRhyapisa kevalI jAtaH / / 130 // vaMzAgrasamArUDho munipravarAn kAnapi dRSTvA viharataH / gRhivezelAputro bhAvena kevalI jaatH||131|| ASADhabhUtimunerbharatezvaraprekSaNakaM kurvataH / utpannaM gRhiNo'pi hi bhAvena kevalaM jnyaanm||132|| mero: sarSapasya ca yAvanmAnaM cAntaraM bhavati / dravyastavabhAvastavAntaraM taavjjnyeym||133|| utkRSTaM dravyastavamArAdhya yAtyacyutaM yAvat / bhAvastavena prApnotyantarmuhUrtena nirvANam // 134 // zrIjaina kathAsaMgrahaH // 28 //
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ / shriikurmaaputrkthaankN| // 29 // * aha maNuakhittamajhe mahAvidehA havaMti pNcev| ikkikkammi videhe vijayA bttiisbttiisN||135|| battIsapaMcaguNiyA vijayA usayaM havijja shijuaa| bharaheravayakkheve satarisayaM hoi khittaanni||136|| ukkosapae labbhai viharaMtajiNANa tattha sttrisyN| iapAsaMgiamuttaM pakkaMtaM taM nisAmeha // 137 // tatya mahAvidehe supasiddhe mNglaaviivije| nagarI arynnsNcynaamaadhnndhnabhiraamaa||138|| tIe devAicco cakkadharo teavijiaaaicco| cauThisahasaramaNIramaNo paribhuMjae rjjN||139 // aNNadiNe viharaMto jgduttmnaamdheatitthyro| varataruniarapahANe tIsujjANe smosrio||140|| atha manujakSetramadhye mahAvidehA bhavanti paJcaiva / ekaikasmin videhe vijayA dvAtrizad dvAtriMzat // 135 // dvAtriMzatpaJcaguNitA vijayAstu zataM bhaveyuH ssssttiyutm| bharatarAvartakSepe saptatizataM bhavati kssetraanni||136 // utkRSTapade labhyate viharajinAnAM tatra saptatizatam / iti prAsaGgikamuktaM prakrAntaM tad nishmyt||137|| tatra ca mahAvidehe suprasiddhe mngglaavtiivijye| nagarI ca ratnasaMcayanAmA dhndhaanyaabhiraamaa||138|| * tasyAM devaadityshckrdhrstejovijitaadityH| catuHSaSTisahasraramaNIramaNa: paribhunakti rAjyam // 139 // anyadine vihrjjgduttmnaamdheytiirthkrH| varatarunikarapradhAne tasyA udyAne smvsRtH||140|| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 29 //
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ / shriikurmaaputrkthaankN| vemANiajoisavarabhavaNehiM vinimmiaNsmosrnnN| rayaNajjuNaruppamayappAgAratigeNa rmnnijjN||141|| soUNa jiNAgamaNaM cakkI cakkuvva diNayarAgamaNaM / saMtuTThamaNo vaMdaNakae sameo sprivaaro||142|| tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM kariavaMdia jinniNdN| jahajuggammi paese kayaMjalI esa uvvittttho||14|| tatto bhaviajaNANaM bhvsaayrtaarnnikktrnniie| dhammaM kahai pahU so suhAsamANIe vaanniie||144|| bho bho suNaMtu bhaviA! kahamavi nigoamajjhao jiivo| niggaMtUNa bhavehiM bahuehi lahaimaNuattaM // 145 // maNaattevi ha laddhe dulahaM pAvijja khittmaariaN| uppajjaMti aNege jaM dssumilkkhykulesu||146|| vaimAnikajyautiSavarabhavanairvinirmitaM samavasaraNam / ratnArjunarUpyamayaprAkAratrikeNa ramaNIyam // 141 // zrutvA jinAgamanaM cakI cakra iva dinkraagmnm| saMtuSTamanA vandanakRte sametaH sprivaarH||142|| trirAdakSiNapradakSiNaM kRtvA vanditvA jinendram / yathAyogye pradeze kRtAJjalireSa upvissttH||143|| . tato vikajanAnAM bhvsaagrtaarnnktrnnyaa| dharma kathayati prabhuH sa sudhAsamAnayA vaannyaa||14|| bhobhoH zrRNvantu bhavikAH! kathamapi nigodamadhyato jIvaH / nirgatya bhavairbahubhirlabhate manujatvam / / 145 // manujatve'pi hi labdhe durlabha prApnuyAtkSetramAryam / utpadyante'neke yad dasyumlecchakuleSu // 146 // 1.pvNtr| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 30 //
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 31 // Ariakhittevihu patte paDuiMdiattaNaM dulhN| pAeNa kovi dIsainaronarogeNa rhiatnnuu||147|| pattevi paDuttaNe dulaho jinndhmmsvnnsNjogo| gurU gurUguNiNo muNiNo jeNa nadIsaMti savvattha // 148 // laddhammi dhammasavaNe dulahaM jinnvynnrynnsddhnnN| visayakahapasattamaNo ghaNo jaNo dIsae jenn||149|| saddahaNe saMpatte kiriAkaraNaM sudllhNbhnni| jeNaM pamAyasattu naraM karataMpi vaare||150|| *yata:yataH"pramAdaH paramadveSI pramAdaH paramo ripuH| pramAdo muktipUrdasyuH pramAdo nrkaaynm||" AryakSetre'pi khalu prApte paTvindriyatvaM durlabham / prAyeNa ko'pi dRzyate naronarogeNa rhittnuH||147|| prApte'pi paTutve durlabho jinadharmazravaNasaMyogaH / guravo guruguNA munayo yena na dRzyante sarvatra // 148 // labbe dharmazravaNe durlabhaM jinavacanaratnazraddhAnam / viSayakathAprasaktamanA ghano jano dRzyate yena // 149 // zraddhAne saMprApte kriyAkaraNaM sudurlabhaM bhaNitam / yena pramAdazatrurnara kurvantamapi vaaryti||150|| / shriikurmaaputrkthaankN| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 31 //
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ ||32|| zrIjaina kathAsaMgrahaH amiu: te dhannA kayapunnA jeNaM lahiUNa savvasAmargi / car3aa pamAyaM cAritapAlagA jaMti paramapayaM / / 151 / / ia suNiya jiNuvaesa sammattaM kevi kevi cArittaM / bhAveNa desaviraiM paDivannA kevi kayapunnA // 152 // itthaMtare - kamalAbhamaraddoNa' dumajIvA je purA gayA sukke / te cavia bharahakhitte vaaDDhe khearA jAyA / / 153 / caurovi bhuttabhogA cAraNasamaNaMtie gahiacaraNA / tattheva ya saMpattA jiNiMdamabhivaMdia niviTThA // 154 // te daTThUNaM pucchar3a cakkadharo dhammacakkiNaM nAhaM / bhayavaM ! ke'mI cAraNasamaNA sumaNA kao pattA ? // 155 // dhanyAH kRtapuNyA ye labdhvA sarvasAmagrIm / tyaktvA pramAdaM cAritrapAlakA yAnti paramapadam // 151 // iti zrutvA jinopadezaM samyaktvaM ke'pi ke'pi cAritram / bhAvena dezaviratiM pratipannAH ke'pi kRtapuNyAH / / 152 / / atrAntare kamalAbhramaradroNaDumajIvA ye purA gatAH zukre / te cyutvA bharatakSetre vaitADhye khecarA jAtAH / / 153 / / catvAro'pi bhuktabhogAzcAraNazramaNAntike gRhItacaraNAH / tatraiva ca saMprAptA jinendramabhivandya niviSTAH / / 154 / / tAn dRSTvA pRcchati cakradharo dharmacakriNaM nAtham / bhagavan ! ke'mI cAraNazramaNAH sumanasaH kutaH prAptA: ? / / 155 / / 1. khapa hoNaMDuma / zrIkurmAputrakathAnakaM / ||32||
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ / shriikurmaaputrkthaankN| ||shaataa jiNavaro payaMpai nariMda! nisuNehi cAraNA ee| veaDDhabhArahAo samAgayA amha namaNatthaM // 156 // pucchei cakkavaTTI bhayavaM! veaddddhbhrhvaasmmi|ki kovi asthi saMpai cakkI vA kevalI vAvi ? // 157 // * jaMpai jiNo na saMpai bharahe nANI nariMda! cakkI vaa| kiMpuNa kummAputto giha vAse kevalI atthi||158|| cakkadharopaDipacchaibhayavaM! kiMkevalIgharevasai? kahaipahU niaammaapiupddibohaaysovsi||159|| pucchaMticAraNA tebhayavaM! amhANa kevalaM asthi?|phunnaa kahiaMtubbhaMpikevalaM asthi acirennN||160|| / sAmia! sivapuragAmia! amhANaM kevalaMkayA atthi?| iakahie jgduttmnaamjinniNdosmuddisi||161|| tato jinavaraH prajalpati narendra! zrRNu cAraNA ete| vaitAbyabhAratAt samAgatA mama namanArtham // 156 // , pRcchati cakravartI bhagavan ! vaitAbyabharatavarSe / kiM ko'pyasti saMprati cakrI vA kevalI vApi ? // 157 // jalpati jino na saMprati bharate jJAnI narendra! ckriivaa| kintu kUrmAputro gRhavAse kevlysti||158|| cakradharaH pratipRcchati bhagavan ! kiM kevalI gRhe vsti?| kathayati prabhunijAmbApitRpratibodhAya sa vsti||159|| pRcchanti cAraNAste bhagavan ! asmAkaM kevlmsti?| prabhuNA kathitaM yuSmAkamapi kevalamastyacireNa // 160 // * svAmin ! zivapuragAmin ! asmAkaM kevalaM kdaa'sti?| iti kathite jagaduttamanAmajinendraH samudizati // 161 // 1.kama gihaviA zrIjaina kathAsaMgrahaH
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ ||34|| zrIjaina kathAsaMgrahaH ttiung:rng jar3aA kummAputto tumhANaM kahissaI sayaM ceva / mahasukkamaMdirakahaM tar3aA bho ! kevalaM asthi / / 162 // ia suNia muNiatattA tiguttiguttA jiNaM namaMsittA / tassa samIve pattA cauro ciTThati tusiNIA / / 163 // tANa vRttA bhaddA ! tujjhaM jiNeNa no' kahiaM / mahasukke jaM maMdiravimANasukkhaM samaNubhUaM // 164 // ia vayaNasavaNasaMjAyajAisaraNeNa cAraNA cauro / saMbhariapuvvajammA te khavayasseNimArUDhA / / 165 // kSapakazreNikramaH punarayam ; aNa. miccha mIsa sammaM aTTha napuMsitthivea chakkaM ca / pumaveaM ca khaveI kohAIe a saMjalaNe / / 166 / / yadA kUrmAputro yuSmAkaM kathayiSyati svayameva / mahAzukramandirakathAM tadA bhoH ! kevalamasti // 162 // iti zrutvA jJAtatattvAstriguptiguptA jinaM namasthitvA / tasya samIpe prAptAzcatvArastiSThanti tUSNIkAH // 163 // te tAvat tenoktA bhadrAH ! yuSmAkaM jinena no kathitam / mahAzukre yad mandiravimAnasaukhyaM samanubhUtam // 164 // iti vacanazravaNasaMjAtajAtismaraNena cAraNAzcatvAraH / saMsmRtapUrvajanmAnaste kSapakazreNimArUDhAH // 165 // 'mithyAtvaM mizraM samyaktvamaSTa napuMsakastrIvedau SaTkaM ca / puMvedaM ca kSapayati krodhAdikAMzca saMjvalanAn / / 166 / / 1. ka to / 2. ana. iti antAnubandhi kaSAya catuSkasya saMkSipti rUpam (paMcama karmagranthasya 99-100 gAve atrArthe dRzye / ) uu:miu: / zrIkurmAputrakathAnakaM / ||34||
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 35 // / shriikurmaaputrkthaankN| hai gaiANupubbi do do jAInAmaMca jAva curiNdii| AyAvaM ujjoaMthAvaranAmaMca suhumNc||167|| sAhAraNamapajjattaM nihAnidaM ca payalapayalaM c| thINaM khavei tAhe avasesaM jaMca atttthnnhN||168|| , vIsamiUNa niaho dohiM samaehi kevale sese| paDhame nidaM payalaM nAmassa imAu pyddiiu||169|| * devagaiANupuvvI viuvisNghynnpddhmvjjaai| annayaraM saMThANaM titthyraahaarnaamNc||17|| carame nANAvaraNaM paMcavihaM daMsaNaM cauvigappaM / paMcavihamaMtarAyaM khavaittA kevalI hoi||171|| iakhavagaseNipattA samaNA caurovi kevalI jaayaa| te gaMtUNa jiNaMte kevaliparisAya aasiinnaa||172|| gatyAnupUyaoN dve dve jAtinAma ca yAvaccaturindriyam / AtApamudyotaM sthAvaranAma ca sUkSmaM ca // 167 // sAdhAraNamaparyAptaM nidrAnidrAMca prclaaprclaaNc| styAnarddhi kSapayati tadA'vazeSa yaccASTAnAm // 168 // vizramya nivRtto dvayoH samayayoH kevale zeSayoH / prathame nidrAM pracalAM nAmna imAH prkRtiiH||169|| devagatyAnupUvyA vaikriyaprathamasaMhananavarjam / anyataratsaMsthAnaM tIrthakarAhAranAmanI ca // 17 // carame jJAnAvaraNaM paJcavidhaM darzanaM caturvikalpam / pacavidhamantarAyaM kSapayitvA kevalI bhavati // 11 // iti kSapakazreNiprAptAH zramaNAzcatvAro'pi kevalino jaataaH| te gatvA jinAntike kevliprissdyaasiinaaH||172|| . zrIjaina kathAsaMgrahaH // 35 //
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ / shriikurmaaputrkthaankN| tatthuvaviTTho iMdo pucchai jagaduttamaM jinnaadhiisN| sAmia! imehiM tubbhe na vaMdiAheuNA kenn?||173|| kahai pahU eesiM kummAputtAu kevalaM jaayN| eeNa kAraNeNaM eehiM na vaMdiA amhe||174|| pucchai puNovi iMdo kaiA eso mahavvaI bhaavii?| pahuNAiTeM sattamadiNassa taiammi phrmmi||175|| * iakahiUNa niutto jagaduttamajiNavaro dinnyruvv| tamatimirANi harate viharato mahiale jyi||176 // tatto kummAputto gihatthavesaM vimuttu mhstto| giNhai muNivaravesaM savisesaM nijiakilesN|| 177 // suravihiakaNayakamale amale smlevrhianiacitto| AsINosokevalipavarodhamma prikhei||178|| tatropaviSTa indraH pRcchati jagaduttamaM jinAdhIzam / svAmin ! ebhie'yaM na vanditA hetunA ken?||173|| kathayati prabhureteSAM kUrmAputrAt kevalaM jAtam / etena kAraNenaibhirnaH vanditA vym||17|| pRcchati punarapIndraH kadaiSa mahAvratI bhAvI? / prabhuNA''diSTaM saptamadinasya tRtIye prahare // 175 // iti kathayitvA nivRtto jagaduttamajinavaro dinakara iva / tamastimirANi haran viharan mahItale jyti||176 // tataH kUrmAputro gRhasthavezaM vimucya mahAsattvaH / gRhNAti munivaraveSaM savizeSaM nirjitaklezam // 17 // suravihitakanakakamale'male smleprhitnijcittH| AsInaH sa kevalipravaro dharma prikthyti||178|| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 36 //
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 37 // TtathAhi ; dANatavasIlabhAvaNabheA cauro havaMti dhmmss| tesuvibhAvo paramo prmoshmsuhkmmaannN||179|| dANANamabhayadANaM nANANa jaheva kevalaM nANaM / jhANANa sukkajhANaM taha bhAvo svvdhmmsuN||180|| gihavAsevi vasaMtA bhavvA pAvaMti kevalaM naannN| bhAveNa maNahareNaM ittha ya amhe udaahrnnN||181|| ia desaNaM suNittA avagayatattA amaaypiarovi| paripAliacArittA varasattA suggaiM pttaa||182|| annevi bahuabhaviA Ayania kevalissa vynnaaii| sammattaM ca carittaM desacarittaM ca pddivnnaa||183|| dAnatapaHzIlabhAvanAbhedAzcatvAro bhavanti dharmasya / teSvapi bhAvaH paramaH paramauSadhamazubhakarmaNAm // 179 // dAnAnAmabhayadAnaM jJAnAnAM yathaiva kevalaM jnyaanm| dhyAnAnAM zukladhyAnaM tathA bhAvaH srvdhrmessu||180|| gRhavAse'pi vasanto bhavyAH prApnuvanti kevalaM jJAnam / bhAvena manohareNAtra ca vymudaahrnnm||181|| iti dezanAM zrutvA'vagatatattvau ca maatRpitraavpi| paripAlitacAritrau barasattvau sugatiM prAptau // 182 // anye'pi bahubhavikA AkarNya kevalino vcnaani| samyaktvaM ca cAritraM dezacAritraM ca pratipannAH / / 183 // / shriikurmaaputrkthaankN| zrIjaina kathAsaMgrahaH // 37 //
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 38 // * iabohiabahuanaro kummAputto sa kevlippvro| kevalipariAyaM pAliUNa suciraM sivaM ptto||18|| kummAputtacarittaM veraggakaraM suNeijo bhvio| so savvapAvarahio aNaMtasuhabhAyaNaM havai // 185 // sirihemvimlsuhgurusirijinnmaannikksiisraaenn| raiaMpagaraNamevAijjaMtaM ciraM jyu||186|| ||iti zrIkUrmAputrakathAnakaM saMpUrNam // / shriikurmaaputrkthaankN| * iti bodhitabahunaraH kUrmAputraH sa kevalipravaraH / kevaliparyAyaM pAlayitvA suciraM zivaM prAptaH // 184 // kUrmAputracaritraM vairAgyakaraM zrRNoti yo bhvikH| sa sarvapAparahito'nantasukhabhAjanaM bhavati // 185 // zrIhemavimalazubhaguruzrIjinamANikyaziSyarAjena / racitaM prakaraNametad vAcyamAnaM cirNjytu||186|| zrIjaina kathAsaMgrahA 28