Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 177

प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १ उ०७ सू० ५ गर्भस्थजीवगत्यन्तरनिरूपणम् १६३
पूर्व गर्भगतस्य जीवस्य नरकगमनकरणं प्रतिपाद्य सम्प्रति देवलोकगमनकरणं प्रदर्शयन्नाह-'जीवे णं भंते ' इत्यादि
'जीवे णं भंते ' जीवः खलु भदन्त ! 'गभगए समाणे' गर्भगतः सन् देवलोगेसु उववज्जेज्जा' देवलोकेषूपपद्येत किम् ? । भगवानाह-गोयमे - त्यादि, ‘गोयमा' हे गौतम ! अत्थेगइए उववज्जेज्जा' अस्त्येककः कश्चित् उपपद्येत ' अत्थेगइए नो उववज्जेज्जा' अस्त्येककः कश्चित् नोपपद्येत ' से केणढे णं' तत्केनार्थेन हे भदन्त ! केन कारणेनैवमुच्यते यत् कश्चिदेवलोकं गच्छति कश्चिन्नो गच्छतीति भावः। भगवानाह-गोयमे' त्यादि । 'गोयमा' हे गौतम ! 'से णं सनी पंचिंदिए' स खलु संज्ञी पञ्चेन्द्रियः, 'सबाहिं पज्जत्तीहि पज्जत्तए ' सर्वाभिः पर्याप्तिभिः पर्याप्तकः सर्व पर्याप्तिभियुक्तः सन्नित्यर्थः, 'तहारुवस्स' तथारूपस्य, तथाविधस्य द्रव्यतः सदोरकमुखवस्त्रिकादि साधुवेषधार
इस तरह गर्भगत जीव के नरक गमन में कारण प्रतिपादित कर अब सूत्रकार देवलोक में उसके गमन के कारण का प्रतिपादन करने निमित्त प्रश्नोत्तररूप सूत्र का कथन करते हैं-( जीवे णं भंते ! गन्भगए समाणे देवलोगेसु उववज्जेज्जा ) हे भदंत ! गर्भस्थ जीव क्या देवलोकों में उत्पन्न हो जाता है ? ( अत्थेगइए उववज्जेज्जा) हे गौतम ! गर्भ में रहा हुआ कोई एक जीव मरके देवलोक में उत्पन्न होता है और कोई एक गर्भगत जीव मरकर देवलोक में उत्पन्न नहीं भी होता है । ( से केणटेणं० ) हे भदन्त ! आप ऐसा किस कारण से कहते हैं कि कोई एक गर्भस्थ जीव मरके देवलोक में उत्पन्न नहीं होता है ? ( गोयमा ! से ण सन्नी पंचिदिए सव्वाहिं पज्ज
આ રીતે ગર્ભમાં રહેલ જીવના નરકગમનનાં કારણોનું પ્રતિપાદન કરીને હવે સૂત્રકાર તેના દેવલેક ગમનનાં કારણેનું પ્રતિપાદન કરવાને માટે પ્રશ્નોત્તર રૂપ सूत्रानुं ४थन ४२ छ- (जीवे णं भंते ! गभगए समाणे देवलोगेसु उववज्जेज्जा ?) सावन् ! शुगलमा २९ वटाभ पन्त थाय छ ? (अत्थेगइए उववज्जेज्जा, अत्थेगइए नो उववज्जेज्जा) गौतम ! गभांडतो કઈ એક જીવ મરીને દેવલેકમાં ઉત્પન્ન થાય છે, અને કેઈ એક ગર્ભમાં २९८ १ भरीन हेक्सोमा उत्पन्न नथी पण थते. (से केणट्रेणं० ) 3 ભગવદ્ ! આપ શા કારણે એવું કહે છે કે કેઈ એક ગર્ભમાં રહેલ જીવ મરીને દેવલોકમાં જાય છે અને કોઈ એક ગર્ભમાં રહેલ જીવ મરીને દેવલેકમાં જ નથી.
उत्तर--(गोयमा ! से णं सन्नी पंचिंदिए सबाहिं पज्जत्तीहिं पज्जत्तए
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨