Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टी० २०२७००१८५ धास्ति कायादिमा प्रमाणादि निरूपणम् १००५ रम् , धर्मास्तिकायस्य कतमं भागं स्पृशतीति प्रश्नः। भगवानाह-'गोयमा' इ. स्यादि । 'गोयमा' हे गौतम ! 'संखेज्जइभागं फुसइ' संख्येयभागं स्पृशति 'णो असंखेज्जहभागं फुसइ 'नो असंख्येयभागं स्पृशति ‘णो संखेज्जे भागे णो असंखेज्जे भागे णो सम्वं फुसइ ' नो संख्येयभागान् नो असंख्येयभागान् नो या सर्व स्पृशति । 'उवासंतराइं सवाई' अवकाशान्तराणि, पूर्वोक्तमकारेण सर्वाप्यपि अवकाशान्तराणि ज्ञातव्यानीति । " जहा रयणप्पभाए पुढवीए बत्तव्यया भणिया' यथा रत्नप्रमायाः पृथिव्याः वक्तव्यता भणिता. 'एवं जाच अहे सत्तमाए' एवं यावत् अधः सप्तम्या वक्तव्यता भणितव्याः धर्मास्तिकायस्य करता है या असंख्यातभाग स्पर्श करता है या कि सम्पूर्णरूप से उस. का स्पर्श करता है ? इसका उत्तर देते हुए प्रभु गौतम से कहते हैं (गोयमा ! ) हे गौतम ! (संखेज्जहभागं फुसइ) रत्नप्रभापृथिवी का अवकोशान्तर धर्मास्तिकाय के संख्यात भाग का ही स्पर्श करता है। असंख्यातवें भाग का, संख्यातभागों का असंख्यातभागों का स्पर्श नहीं करता है और न वह सम्पूर्ण से ही उसका स्पर्श करता है । ( उ. वासंतराइं सयाई ) इस तरह से और भी जितने अवकाशान्तर हैं वे सब धर्मास्तिकाय के संख्यातवे भाग का ही स्पर्श करते हैं ऐसा जा. नना चाहिये । (जहा रयणप्पभाए पुढवीए वत्तव्चया भणिया एवं जाव अहे सत्समाए) जिस प्रकार से धर्मास्तिकाय की स्पर्शना का यह पूर्भेक्त रूप से विचार रत्नप्रभा पृथिवी में किया गया है उसी प्रकार से शेष ६ छह पृथिवीकाय में भी जानना चाहिये । तात्पर्य यह है कि रत्नपभा સ્પર્શ કરે છે? કે અસંખ્યાતમાં ભાગને સ્પર્શ કરે છે? સંખ્યાત ભાગોને સ્પર્શ કરે છે કે અસંખ્યાત ભાગોને સ્પર્શ કરે છે? કે સમસ્ત ધર્માસ્તિકાયને સ્પર્શ કરે છે?
उत्त२-" गोयमा !” गौतम ! “ संखेज्जइ भागं फुसइ" रत्नप्रमा પૃથ્વીનું અવકાશાન્તર ધર્માસ્તિકાયના સંખ્યામાં ભાગને સ્પર્શ કરે છે. તે ધમસ્તિકાયના અસંખ્યમાં ભાગને, કે સંખ્યાત ભાગને, કે અસંખ્યાત ભાગો ને, કે સમસ્ત ધર્માસ્તિકાયને સ્પર્શ કરતું નથી.
से प्रमाणे "उवासंतराइं सव्वाइं" मी ५ मा अशान्त छ, તેઓ બધાં ધર્માસ્તિકાયના સંખ્યામાં ભાગને જ સ્પર્શ કરે છે એવું સમજી લેવું.
" जहा रयणप्पभाए पुढवीए वत्तव्वया भणिया एवं जाव अहे सत्तमाए।" ધર્મસ્તિકાયની સ્પર્શના પૂર્વોક્ત રીતે રત્નપ્રભા પૃથ્વીની બાબતમાં જે રીતે વિચાર કરવામાં આવ્યું છે એ જ રીતે બાકીની છ પૃથ્વીઓ સાથેની સ્પર્શના
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨
