Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 2 )
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina sastI vAMcanamALA naM. 34 varSa 9muM saM. 1987 IIII zrI giranAra tIrthano ItihAsa (sacitra.) prakAzaka, utanA jaina sastI vayanAM bALA-bhAvanagara. vIra saM. 2456 vi. saM. 1986 1 ki. 1-8-0
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAcakavargane sUcanA A pustaka chapAvavA mATe puratuM lakSa rAkhavAmAM AvyuM che. chatAM draSTI doSathI rahelI bhula sudhArI vAMcavA vinaMti che. prakAzake-sarvahaka svAdhIne rAkhela che. bhAvanagara-dhI AnaMda prI. presamAM zA. gulAbacaMda lallubhAIe chApyuM. saM. 1986 nA vaizAkha
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ hae Dep(r)(r)eee eeee On samarpaNa. suzIla kahena hIrUnhana, muva kecIna. strIjIvana dhAmIka kAryomAM gALI tame tamAruM jIvana bIjI bahenone anukaraNIya karI zakyA che, patinI haiyAtImAM sAthe rahI sata kAryamAM lakSmIne sadvyaya karAvyo ane pAchaLathI paNa lakSamInI mUcha utArI derAsaro, jIrNoddhAra, pAThazALA, dharmazALA che vigere aneka dhArmika kAryomAM lagabhaga poNuelAkhanI nAdara rakamane sacciya karanAra tamArAM jevAM keIka ja vhena haze. AvAM tamArAM zubha kAryathI A pustaka tamane arpaNa karI AnaMdita thAuM chuM che ane IcchuM chuM ke sAhityanAM strI-upayogI pustaka pragaTa karAvI strIomAM dhAmaka saMskAra ane naitika jJAna vadhAravAnuM ApanAthI banatuM jarUra karaze. ae lokajA lI. dharmabaMdhu, acaratalAla. haitcha uchaODe(c)(c) www kAI: .
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ AbhAra. pUjyapAda prAtaHsmaraNIya AcArya mahArAja zrI vijayanItisUrIzvarajI mahArAja ke jemanA sadupadezathI A tIrthanA uddhAramAM lagabhaga pAMca lAkhanI rakama kharacAyela che. jemanA sadupadezathI ke cIna nivAsI sva. zeTha jIvarAja dhanajInA dharmapatni hIrabAIe A tIrthanA uddhAra mATe rU 10000) nInAdara rakama ApI che, AvAM dharmapremI hIrUhene temanA va. patinI yAdagIrI nimite A pustakanI prathamathI traNa nakla laI amArA kAryane sahAnubhUti ApI che te ! mATe temane AbhAra mAnuM chuM. - o bIjI bahene paNa hIrUhenanI jema lakSamI uparanI ! mUcha ochI karI dhArmika kAryomAM pitAnI lakSamIne sadvyaya kare temaja AvAM sAhityanAM ane strIupayogI pustaka prakAzita karAve tema IcchuM chuM. lI. prakAzaka ONGISSNINCS
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja010 (5) kAcIna nivAsI sva. zeTha jIvarAjabhAI dhanajIbhAi. 10 bhArata presa-bhAvanagara,
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 5 ) zrIyuta zeTha jIvarAja dhanajI kAcInavALA taraphathI temanI hayAtImAM thayelI udAra sakhAvata. 40000) zrI AcInamAM derAsarajI baMdhAvyu. tathA temAM temanI haiyAtImAM traNa pratimAjI parANA dAkhala padharAvyA. zrI dhanAthajI, zrIzAntinAyajI tathA zrI vAsupUjya svAmI. 15000) zrI bhadrezvarajI tIrthamAM ( kaccha ) pratImAjI padharAvyA tathA vAdaDa caMdrAvyA. 5000) zrI bhAyaNIjI tIrthamAM dharmazALAmAM 8 oraDIo karAvI. 500) zrI pAlItANAmAM dAdAsAhebanI bhramatImAM derI karAvI tathA pratimAjI padharAvI. zeTha jIvarAja dhanajInI hayAtI bAda temanA smaraNAthe temanAM patni hIrUbhAie dhArmi ka kAryamAM kharacelI rakama. 500) zrI ANujI tIrtha mAM dharmazALAmAM eka oraDA karAvyA. 13000) temanI mAtRbhUmi kaccha-mAMDavImAM khAlAne dhArmika jJAna ApavA mATe jaina pAThazALA kheAlI. 1100) zrI vAMkAneramAM upAzraya baMdhAvyA. 7000) zrI pAlItANAmAM panyAsajI zrI satyavIjayajI jaina pAThazALAmAM ApyA. 7000) sAta kSetrAmAM paracuraNu vAparyAM.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6500) karacha mAMDavImAM svAmIvAtsalya jamavA mATe nAtanI vADI karAvI ApI. 4000) zrI kaccha bhujamAM apAsaro baMdhAze. 3500) zrI ajarApArzvanAthanI dharmazALAmAM derAsarajInI rakama vaparAyelI te derAsaramAM bharapAyA karavA ApyA. 3000) zrI rAjagRhI nagarImAM dharmazALA baMdhAvI. 6000) zrI gIranAranI taLeTInI dharmazALAmAM eka hela karAvyo. 3000) zrI pAlItANA gaurakSA phaMDamAM ApyA 2000) zrI kesarIyAmAM upAsarA mATe hela baMdhAvyo. 2500) zrI hemacaMdrAcArya jaina graMthamALAmAM pustake chapAvavAmAM AyA, 1000) haidrAbAda jIvarakSA maMDalImAM ApyA. 1000) zrI kaccha-bhujamAM jaina pAThazALA khelI. 1500) zrI pATaNanA saMghanuM svAgata karavA mATe saMdhanI bhakti nimitte vAparyA. 500) zrI yazovijayajI jaina gurUkuLa-pAlItANAmAM ApyA. 10000) zrI gIranArachamAM kumArapAla rAjAnI TuMkamAM jIrNoddhAra mATe. 4500) zrI bhaMDArIAmAM pratiSThA ane jIrNoddhAra mATe ApyA. (navA derAsaranuM pAchaluM kAma adhurUM hatuM te purUM karAvyuM.) 300) zrI khaMbhAta pAMjarApoLamAM ApyA. 25000) zrI paracuraNa judA judA gAmamAM pAThazALA-TIpa vigeremAM ApyA. 173300
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA. pAnu viSaya. zrI giranAra girIzvarakalpa. 1 prastAvanA ... 2itihAsa paricaya 3 temInAthanA krATanAM khIjA ... 13 ... 54 15 dara }e 70 53 76 devAlaya 4 kATanAM devAlaya 5 krATanI bahAranAM devAlaya 6 trIjI,cAthI, pAMcamI Tu cha u'garanI daMtakathAo... 8 khIjA jovAlAyaka sthaLe 9 giranAranI pradakSiNA 1- giranAranI vanaspati... 11 giranAra mahAtmya 12 ariSTanemI adhikAra ... 13 dvArikAnI utpatti 21 14 naiminAtha pANigrahaNa preraNA. 96 15 temanAthane vagheADe... 101 16 temanAtha dikSAgrahaNu... 17 aMbikA caritra 18 gAmedha yakSanI vArtA ... 19 varadattanuM vyAkhyAna... 85 ... te 106 108 ... 123 124 20 ratnasAra kayA 129 ... ... 1 25 ... viSaya, 21 hAthI pagalAnA itihAsa... kuMDamA ... 22 vasiSTa caritra 23 zaMbhucaritra.. 24 pAMDavAe karelA zatrujaya ... ulhAra 25 dvArikAnA dAha 26 vAsudeva vadha ... 27 alabhadra saMyama dhAraNa 28 alabhadra svarga gamana... ... ... 139 141 147 149 150 29 kRSNanA mahimA 151 30 pAMDava caritra 152 31 zrI temanAtha nirvANu... 153 32 dInAnAtha deha dahana 159 ... ... ... ... ... ... 33 pAMDava meAkSa prApti 34 zatruMjaya mahAtmya 35 prathama uDDAra 36 bIjA udAra 163 1}4 73 saurASTranA itihAsa... 167 38 azAkanA lekheDanuM bhASAMtara. 216 39 skaMdaguptanA lekhanuM 40 giranAranA jINeIdvAramAM maLelI madada. 225 pAnu ... 134 134 137 ... 160 161 332
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2000~000xx000-- 0 00 pAThazALA-kanyAzALA-mATe. 0 % $ dareka rIte vadhu pasaMda paDe tevAM pustake, 1 paMca pratikramaNa sUtra-meTI sAIjha meTA akSara-zuddha chapAI8 che. ane sArA kAgaLa ghaNA sudhArA vadhArA sAthe pAkuM bAInDIMga che che. paSTa 300 chatAM ki. 0-8-0se nakalanA rUA. 45-0-0 che - 4 2 paMca pratikramaNa-pokeTa sAIjha pArka rezamI pUThuM darekane pasaMda 8. chuM paDI jAya tevuM. snehI saMbaMdhImAM khAsa Apa jevuM ane 8 8 nityanuM upayogI ki. 0-8-0 se nakalanA rUA. 40-0-0 4 4 3 devasarAI pratikramaNa sUtra-meTA akSara zuddha chapAI sArA kAgaLa ane suMdara bAinDIMga hetu-bhAvArtha sAthe chatAM | ki 0-3-0 se nalanA rUA. 15-0-0 * chuM 4 ratnAkara paccIzInemanAthanA salekA sAthe zuddha chapAI che ane sArA kAgaLa ki. 0-9 nakalanA rUA. 3-0-0 8 { 5 sAmAyika sUtra-vidhi sAthe ki. 0-1-se nakala rU. 4000 che ke cetyavaMdana gurUvaMdana-vidhi sAtheki. 01- 0nakala 4007 lakhe -jaina sastI vAMcanamALA. rAdhanapurI bajAra-bhAvanagara 000000000000xx
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88888889999999933333333 8 zrImAna zAMtamUrti jagapUjya, vizuddhacAritracUDAmaNi, tIrthoddhAraka re pUjyapAda AcArya zrI vijayanItisUrIzvarajI mahArAja, dIkSA saM. 1949 aSADa suda 11 panyAsa pada saM. 196ra nI kArataka vada 11 9898828888888888888888888888888888 sUripada saM. 1976 nA mAgazara suda 5 janma saM. 1930 poSa suda 11 jemanA sadupadezathI zrI gIranArajI tIrthanA jIrNoddhAramAM lagabhaga ( cAra lAkhanI rakama kharacAyela che. 2223 bhArata presa, bhAvanagara
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI gIranArajI tirtha. 4 - bhArata presa, bhAvanagara. prakAzaka-jaina sastI vAMcanamAlA, bhAvanagara.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ | zrIjirinAra nirIzvarA . varadharmakIrtividyAnandamayo yatra vinatadevendraH / svasti zrInemirasau girinAragirIzvaro jayati / / 1 / / jyAM vizeSa karIne namyA che iMdro jemane evA, pravara dharma, kIrti, jJAna ane AnaMdathI bharapUra tathA kalyANanI lakSamIthI yukta evA zrI neminAtha prabhu virAje che, te gira. nAra girIzvara jayavaMta vate che. 1 , nemijino yadurAjImatItya rAjImatItyajanato yam / pizAca zivAyAsa birinAra girIzvara racati rA yAdavonI upekSA karIne temaja rAjamatIne tyAga karIne neminAtha prabhue mokSa meLavavA mATe jene Azraya karyo, te giranAra girIzvara jayavaMta varte che. 2 ' , , , svAmIcchatrazilAnte pravajya yaduccazirasi cakrAyaH / brahmAvalokanamasau girinAra girIzvaro jayati // 3 // chatra zilAnA aMta bhAge (upara) dIkSA grahaNa karIne jenA uMcA zikhara para rahI svAmI sva-svarUpanuM avalokana karatA havA, te giranAra girIzvara jayavata vate che. 3
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 2 ) yatra sahasrAmravaNe kevalamAyAdizadvibhurdharmam / lakSArAme sojyaM girinAra girIzvaro jayati // 4 // jyAM sahastrApravanamAM kevaLajJAna pAmIne lakSArAmamAM (samavasaraNamAM) prabhue dharma upadize te giranAra 4 nitinitaMbinIvaranitaMbasukhamApa yanitaMbasthA / zrIyadakulatilako'yaM girinAra girIzvaro jayati // 5 // jenA ucca pradeza upara rahIne yAdavatilaka zrI nemiprabhu nivRtti rUpI strInA zreSTha nitaMbanuM sukha pAmyA, te giranAra05 baddhA kalyANatrayamiha kRSNo rUpyasavarNamaNivibama / caityatrayamakRtAyaM girinAra girIzvaro jayati // 6 // nabhiprabhunA (dIkSA, jevaNa, bhane ni35) ra kalyANaka jANIne kRSNa vAsudeve rUpAnAM, suvarNanAM ane maNinA biMbamaya traNa ce karAvyAM, te giranAra jayavaMta vate che. 6 pavinA hariryadantarvidhAya vivaraM vyadhAdrajatacaityam / kAzcanabalAnakamayaM girinAra girIzvaro jayati // 7 // * je girinAM madhyamAM i vAvaDe vivara karIne kAMcana balAnakamaya rajata cetya banAvyuM, te giranAra jayavaMta varte che. 7 tanmadhye ratnamayIM pramANavarNAnvitAM cakAra hriH| zrInememUrtimasau girinAra girIzvaro jayati // //
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 3 ). e caityane madhyamAM zrI nemiprabhunI ratnamayI mUrti prabhunA dehamAna ane varNa pramANe idra sthApanA karI, te giranAra girIdhara jayavata vate che. 8 svakRtadvivayutaM haristribiMba suraiH samavasaraNe / nyadavata yadantarasau girinAra girIzvaro jayati // 9 // svakRta A biMba yukta bIjAM traNa biMbane I devatAo pAse je cityanA madhyamAM samavasaraNamAM sthApana karAvyA, te giranAra girIzvara jayavaMta varte che. 9 , zikharopari yatrAMvAvalokanazirastha raMgamaMDapake / zaMbo balAnake'sau girinAra girIdharo jayati // 10 // jenA caityamAM avelekanavALA (khullA) uparanA raMga maMDapamAM aMbAnI mUrti che, ane balAnakamAM zAMbanI mUrti che, te giranAra girIzvara jayavaMta varte che. 10 yatra pradyumnapuraH siddhivinAyakasuraH pratihAraH / cintitasiddhikaro'sau girinAra girIzvaro jayati // 11 // ciMtita arthanI siddhi karanAra siddhi vinAyaka deva jyAM pradyumnanI AgaLa pratihAra rUpe rahela che, te giranAra011 tatpratirUpaM caityaM pUrvAbhimukhaM tu nirvRtisthAne / yatra harizcakre'sau girinAra girIzvaro jayati // 12 // Ama ne
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ * prabhunA nirvANa sthAne pUrva sanmukha tenI ja jevuM bIjuM caitya jyAM idra nirmANa karyuM, te giranAra jayavava varte che. 12 tIrthe'tismaraNAdyatra yAdavAH sapta kAlameghAdyAH / / kSetrapatAmApurasau girinAra girIzvaro jayati // 13 // je tIrtho (bhagavaMtanA) atyaMta smaraNathI kAlamegha pramukha sAta yAdave kSetra adhiSThAyaka (yakSa)paNAne pAmyA, te giranAra girIzvara jayavaMta varte che. 13 viSamati jevA nAnavirAje yatra caturimasau girinAra girIzvaro jyti|| 14 // jyAM idra bAre belAraka karyuM che, ane temAM rahIne meghaSa deva jyAM prabhunuM arcana kare che, te giranAra 14 yatra sahasrAmravaNAntarasti ramyA suvarNacaityAnAm / caturadhikaviMzatirayaM girinAra girIzvaro jayati // 15 // jyAM sahassAmravanamAM covIza ramaNIya suvarNa caitya che, te giranAra girIzvara jayavaMta varte che. 15 : dvAsaptatirjinAnAM lakSArAme'sti yatra tu guhAyAm / - sacaturviMzatikA'sau girinAra girIzvaro jayati // 16 // jyAM lakSArAmanI aMdara guphAmAM vartamAna cAvIzI sahita (traNa vIzInA) tera jinonA biMbe che, te giranAra girIzvara jayavaMta vArtA che. 16
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSasahasradvitayaM prAvartate yatra kila zivAsanoH / lepyamayI pratimAsau girinAra girIzvaro jayati // 17 // nemIzvara prabhunI lekhamayI pratimA jyAM be hajAra varSa sudhI (TakI) rahI, te giranAra girIzvara jayavaMta varte che. 17 lepagame'mbAdezAtprabhucaityaM yatra pazcimAbhimukham / ' ratano'sthApayatAsau girinAra girIzvaro jayati // 18 // lepamaya mUrtino nAza thaye sate aMbAdevInA AdezathI ratana zrAvake jyAM pazcima sAmuM (navuM) caitya sthApyuM, te giranAra girIzvara jayavaMta varte che. 18 kAJcanavalAnakAntaH samavasRtestantuneha kiMvamidam / / ratanenAnItamasau girinAra girIzvarojayati // 19 // kAMcana balAnakanI aMdaranA samavasaraNamAMthI ratana zrAvake kAcA sUtranA tAMtaNA vaDe kheMcIne A (A ja kALe vidyamAna) biMba ahIM ApyuM, te giranAra girIzvara jayavaMta varte che. 19 bauddhaniSiddhaH saMgho neminatI yatra maMtragaganagatim / jayacandramAdizadasau girinAra girIzvaro jayatiH // 20 // jyAM neminAtha prabhune namaskAra karavAmAM (yAtrA karavAmAM) bauddhavaDe niSedha karAyelA zrI saMghe (sahAyane mATe) maMtrabaLathI AkAzamAM gamana karI zakanAra jayacaMdra munine tyAM AvavA pharamAvyuM, te giranAra girIzvara jayavaMta vase che. 20
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ tArAM vijitya bauddhAnihatya devAnavandayatsaMgham / jayacandro yatrAyaM girinAra girIzvaro jayati // 21 // tArA devIne vaza karIne boddhone parAsta karI jyacaMdra munie jyAM zrI saMghane prabhunAM darzana karAvyAM (prabhu bheTAvyA) te giranAra girIzvara jyavaMta vate che. 21 nRpapurataH kSapaNebhyaH kumAyuditagAthayA'mpayAta yH| zrIsaMghAya sadAyaM girinAra girIzvaro jayati // 22 / / rAjA samakSa kumArInA mukhamAMthI nIkaLelI gAthA vaDe (siddha karI ApIne ) aMbAdevIe digaMbarIo pAsethI je tIrtha (vetAMbara) saMghane sadAne mATe seMpAvyuM; tegiranAra 22 nityAnuSThAnAntastato'nusamayaM samasta saMghena / yaH paThyate'nizamasau girinAra girIzvaro jayati // 23 // tyArathI mAMDI niraMtara samasta saMghanitya anuSThAnamAM je gAthAne haMmezAM pATha kare che, te giranAra jyavaMta varte che. 23 dIkSAjJAnadhyAnavyAkhyAnazivAvalokanasthAne / prabhucaityapAvito'sau girinAra girIzvarojayati // 24 // dIkSA, jJAna, dhyAna, vyAkhyAna (upadeza) ane mokSA. valanane (nirvANane) sthAne je prabhutyathI pavitra che, te giranAra girIzvara jayavaMta varte che. 24
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ) rAjImatIcandradarIgajendrapadakuMjanAgaryAdau / yaH prabhumUrtiyuto'yaM girinAra girIzvaro jayati // 24 // rAjImatinI guphA, caMdraguphA, gajendrapada kuMDa ane nAgajharI pramukha sthaLe je prabhupratimAthI yukta che, te giranAra girIzvara jayavaMta varte che. 25 chatrAvaraghaMTAJjanavinduzivazilAdi yatra hAryasti / kalyANakAraNamayaM girinAra girIzvaro jayati // 26 // jyAM manahara ane kalyANakAraka chatrAlara, ghaMTAjanabiMdu ane zivazilAdika (pavitra sthaLe) rahelA che, te giranAra girIzvara jayavaMta varte che. 26 vAcanArAnazAzA para putrA nemibhavanodhRtimasau girinAra girIzvarojayati // 27 // yAkuDI amAtya ane sajajana daMDeza pramukha aneka uttama jenee jyAM nemIzvara prabhunA cityane uddhAra karyo che, te zrI giranAra girIzvara jayavaMta varte che. 27 , kalyANatrayacaityaM tejaHpAlo nytriivishnmNtrii| yanmekhalAgavamasau girinAra girIzvaro jayati // 28 // jenI mekhalA (kaMdarA) ne sthAne tejapALa maMtrIzvare traNa kalyANaka saMbaMdhI citya karAvyuM, te giranAra 28 -
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 8 ) zatruJjayasaMmetASTApadatIrthAni vastupAlastu / . yatra nyavezayadasau girinAra girIzvaro jayati // 29 / / ane vastupALe zatruMjaya, sametazikhara ane aSTApada tIrthonI yAM racanA karI te giranAra jayavaMta vate che. 29 yaH SaDviMzativiMzatiSoDazadazakadviyojanAstrazatam / araSadka Ucchito'yaM girinAra girIzvaro jayati // 30 // | (avasarpiNa kALanA) cha ArAmAM je anukrame chavIza, vIza, seLa, dasa ane be jana tathA se astra (dhanuSa pramANa uce vate che, te giranAra jayavaMta varte che. 30 adyApi sAvadhAnA vidadhAnA yatra giitnRtyaadi| devAH zrUyante'sau girinAra girIzvaro jayati // 31 // adyApi jayAM gIta nRtyAdikane karatA sAvadhAna deve saMbhaLAya che, te giranAra girIzvara jayavaMte varte che. 31 vidyAprAbhRtako'dhRtapAdaliptakRtojayantakalpAdeH / iti varNito mayAsau girinAra girIzvaro jayati // 32 // vidyA prAkRta (zAstra) thakI udvarelA pAdalipta sUri kRta ujajayaMta kapa vigere uparathI A pramANe jenuM meM varNana karyuM che, te zrI giranAra girIzvara jayavaMta vate che. 32 che ti zrIgirinArA
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA yatrAbhUneminAthasya kalyANAnAM trikaM ca yam / dIcA jJAnaM ca nirvANaM taM vande raivatAcalam // 1 // padmanAbhAdayo bhAvi jinA yatra zivAlayam / / yAsyanti karmanirmuktA staM vande raivatAcalam // 2 // je pavitra tIrtharevatAcaLa upara zrI neminAtha prabhunAM dIkSA, jJAna ane nirvANa ema traNa kalyANaka thayAM che, tene huM vaMdana karuM chuM. 1. jyAM padmanAbha Adi bhAvi jInezvaranA maMdiro AvelAM che, temaja karmathI nimukta thaI aneka che mekSa prApta karaze evA te revatAcalagirine huM vaMdana karuM chuM. 2." ApaNA pUrvajonA pupArjananA pariNAma janya ane neka bhavya jInAlaye ane janamaMdIre, jaina temaja jainetara samAjonI daSTimaryAdAmAM adyApi vidyamAna che. cAlu vaijJAnika ane zilpa kaLAmAM pAraMgata manAtA te zAstravizArada zAstrIene paNa ghaDIbhara ApaNuM pUrvakAlina vidyAnuM bhAna karAve che, ethI sau koI jANItuM che. ApaNA pUrvajoe athAga zrama ane dharmayukta prApta karela lakSamIne teoe je sadupayoga karyo che ane ApaNuM dhArmika bhAvanAe adyApi paryata
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) yathAsthitie ApaNe jALavI zakayA chIe, tenA kAraNabhUta ApaNuM jInamaMdIrae paNa heTa phALo Ape che. eTaluM ja nahi, paNa ApaNuM dhArmika jIvana TakAvI rAkhyuM che. AvAM dhArmika sthAne, maMdIre, devAlaye je atyAre ApaNI daSTigocara thAya che te ApaNA pUrvajonI jAhojalAlI, lakSamI ane sAdhanA vipula bhaMDAranI puratI pratIti Ape che. eTaluM ja nahi, paNa bhaviSyanI prajAnA ane A paNA jIvanamArgamAM teonA jIvananA kIrtistaMbhe che, je Apane ane ApaNuM bhaviSyanI prajAne dhArmika jIvananA durdhaTa mArgamAM deranArAM che. AvAM tIrthasthAne je aneka varSo pahelAMnA bahu dravya ane mahenata temaja anupama kaLAnAM pariNAma che, tene sArI sthitimAM jALavI rAkhavA e ApaNI pavitra pharaja che. je kRtio ApaNA pUrvajo sArI Alama samakSa mukI gayA che, tevI agara tenI hariphAI kare tevI, anya kRtie ApaNe jagatane pUrI pADI zakIe tevI sthitimAM te hAla ApaNe jaNAtA nathI, paraMtu je che te yathAsthitie jALavI paNa na rAkhI zakIe te ApaNe bIjuM zuM karI zakavAnI AzA rAkhI zakIe? ane tema karavuM te pratyeka jaina baMdhunI pavitra pharaja che. AvAM tIrtho AkhA hindustAnamAM aneka sthaLoe che, je paikI saiArASTra dezamAM siddhagiri ane raivatAcaLa ane zAzvatA tIrtho che. zAstrakAra baMnene mahimA eka ja sarakho
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 3 ) varNave che. jenA upara tIrthAdhirAja zrI nemIzvara prabhunAM traNa kalyANaka ( dIkSA, kevaLa ne meAkSa ) thayelAM che, uparAMta bhAvi cAvIzInA khAvIMza tIrthaMkarA Aja revatAcaLa tItha (gIranArajI) upar meAkSagAmI thaze tenimitte paNa lAbha hA, jIvananI aNumela ghaDIe sAMsArika jIvanamAM vyatIta te thavAnIja che, paNa tenI gheADI eka paLAnA upayoga dharma dhyAnamAM, pavitra sthaLamAM karavAthI mAnuSI jIvananI saphaLatA keTaleka aMze pUrI thAya che. A girirAja upara prAcIna ane bhavya derAsare ghaNAM ja purAtanI, saMprati rAjA, kumArapALa rAjA, sIgarAma sAnI, vastupAla-tejapAla vigeree baMdhAvelA atyAre astitva dharAve che. A mahAn tIrtha nA cha[hAra karAvavAnI purepurI - vazyakatA hatI. tevA sajogAmAM sa. 1979nI sAlamAM zrIsAn prAtaHsmaraNIya 1008 AcAya zrIvajayanIti sUrIzvarajI mahArAjanu atre padhAravuM thatAM tInI sthiti jotAM, cha[ddhAranuM kAma karAvavA pravRtti zarU karatAM, prathama madada tarIke eDananA derAsarajI taraphathI vIsa hajAra rUpIyAnI sArI rakama maLatAM zarUAMta karavAmAM AvI ane tyArabAda te sAhebanA zubha prayAsathI A zAzvatA girirAjamAM Avela devaprAsAdonA RddhiAranuM kArya Aja cAra varSathI gatimAM che. A jINoddhAranA kAryoMmAM maLelI
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) madadanuM lIsTa A pustakamAM Apela che. te tarapha vAcakenuM dhyAna kheMcIe chIe. te vakhata pahelAM ApaNA devAlayanI zuM sthitI hatI? hAla zuM che? te jANe, ju ane yathAzakti tamArI delatane upaga A zubha kAryanA prAraMbhathI ThaTha pUrNAhUti sudhI karo ane prere. AvA preraka mahAtmAnA sadupadezathI dharmapremIne lAgaNI te hoya ja, paNa te kayAre ? ke jyAre siddhagiri same A tIrthane mahImA jhaLahaLI uThe-dedIpyamAna thAya tyAre. AvA tIrtho e ApaNe pavitra vAraso che. tene jALavI rAkhavAnA hetuthI ja A kamITInI sthApanA karavAmAM AvI che. paraMtu keTalIka vakhata evuM paNa bane che ke, AvAM kAryo pAchaLa lAgaNuM pura:sara kharca karanAra maLe che, paraMtu mArgadarzaka vyaktI, agara vyakti samUha saMsthAnA abhAve egya raste dravya kharacI zakatA nathI paraMtu jyAre AvI keIpaNa saMsthA baMdhAraNa pUrvaka kAma karatI hoya te jarUrI kArya karanAra, nANuM khecanAra ane kharca karavAnA sthAnene eka jagyAe suga thAya ane parINAme ApaNe thoDe aMze paNa yatakiMcit samAjanI sevA karI zakIe. eTaluM ja nahI paNa ApaNA pUrvajoe ApelI suMdara vAraso jALavI rAkhI, ApaNI temanA pratyenI temaja pavitra jaina dharma pratyenI kaMIka paNa pharaja adA karI zakIe. te mATe zrI giranArajI tIrthodvAra kamITI A kArya lAgaNa pUrvaka karI rahela che. je kamITI mAraphata
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ A jIrNoddhAranuM kArya thayuM che ane thAya che tenAM be rIpeTe paNa saM. 1979 thI 1982 sudhInA hAra paDela che. te vAMcavA amArI khAsa bhalAmaNa che. girirAjane prabhAva-tIrthayAtrAne udeza. gIranAra (raivatAcaLa) e siddhagirinuM pAMcamuM zikhara che ane te nAmathI oLakhAya che. te sarve manuSyane sevA karavA lAyaka sarva parvatanA AbhUSaNa rUpa, ane potAnI sevA karanAra janonA du:khane haranAra e A girirAja jayavaMta varte che. tyAM ucita dAna ke anukaMpAdAnathI bhakti karI hoya te te A loka ane paralokamAM mane vAMchita phaLane ApanAra thAya che. A girirAjanA smaraNathI sarve dukhe nAza pAme che, darzanathI AhAda utpanna thAya che ane sparza karavAthI manavAMchita phaLanI prApti thAya che. A tIrtha saMbaMdhI mukhya mukhya sthaLanI TuMke hakIkata ane javA-AvavA saMbaMdhI rastAonuM saMkSepamAM varNana. girirAja uparanA darzanIya devAlaye guhya guphAo, asalIzIlAlekho, camatkArIka auSadhIo, suvarNaraja ItyAdi vastuo jyAM jovAmAM Ave che e A gIranAragiri sarASTra dezamAM junAgaDha zahera pAse Avela che. junAgaDha e relve sTezana che. sTezanathI najIkamAM ja zahera che. zaheranI
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 6 ) sudhya bhAgamAM purANika uparakoTa nAmanA killo che. te killA najIka jaina derAsaro ane derAsara lagatI ja dharmazALAo AvelI che. jyAM uttaravA rahevA vigerenI tamAma prakAranI sagavaDatA che, temaja A tIrthanI peDhI paNa derAsaranI khAjImAM ja che. te peDhInA vahIvaTa zeTha devacaMda lakhamIcaMdanA nAmathI cAle che. sadarahu dharmazALAmAM vizrAnti lai vAhanAthI DuMgaranI taLeTI sudhI javAya che ane taLeTImAM dharmazALA tathA derAsara che. A taLeTI e mAila zaherathI dura che. taLeTImAM yAtrALuone utaravAnI dharmazALA che. tyAM ThAma, vAsaNa tathA pAgaraNa rahe che ane peDhI taraphathI yAtrAe AvanArane bhAtu apAya che. eka devAlaya che. A uparAMta A kamiTI mAraphate zrI girirAjanI yAtrA karIne AvatA yAtrikone jamADavA mATenA rasADAnuM vizALa makAna che, tyAM jamADavAmAM Ave che ane makAnamAM utaravA suvAnI badhI jAtanI sagavaDatA che. taLeTIthI girirAja upara caDavAnuM zarU thAya che. rastA kALA pattharanAM pagathIyAMnA che, eTale sahelAithI caDI zakAya tevuM che. caDAva pahelI TuMka sudhI e mAilanA che. rastAmAM vizrAmasthAnA (visAmA ) tathA pANInAM parakhe che. A sadhI sthaLavAranAM nAma ane hakIkata prathamanA rIporTa mAM vaNa vela che.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( | ) pahelI TuMkane krUratA killo ( keATa ) che. kATane lagatA ahAra koTamAM dAkhala thatAM prathama daravAjA upara zeTha kezavajI nAyake khaMdhAvela baMgalA ane kATaDIyA che. bahAranA bhAgamAM cAtrALu mATe jAjarUkhAnAM che ane bhagIne rahevAne eka e rahI che. tene lagatA khugadAvALA eraDAe cAkIdArAne rahevA mATe banAvelA che. tenI AgaLa sAmIja hanumAna bheravanI e daherI che. tethI pUrvAdi tarapha mAnasaMgha bhAjarAjanA nAmathI oLakhAtI Tuka che. mAnasaMgha bhAjarAja TuMka tathA kuDe, A TuMkamAM eka derAsarajI che. temAM muLanAyaka zrI sabhavanAthajInI pratimA che tathA sadarahuM TuMkanA prathama cAkamAM surajakuMDa nAme eka suMdara kuMDa che. te kaccha mAMDavInA vIzA ozavALa vaNIka mAnasa dha lAjarAje aMdhAvyAnu' kahevAya che tathA temaNe derAsaracha samarAvyu' tethI tenA nAmathI A TuMka oLakhAya che. te pachI sa vata 1929 thI 1932 sudhI narasI kezavajI hathu jIrNoddhAranu` kAma cAlyu tyAre temaNe paNa A kuMDa samarAjyeA che. temaja mAnasaMga bhAjarAje junAgaDha talapadamAM AdIzvarajInA daherAnI pratiSThA saMvata 1901 mAM karAvelI che. zrI nemanAthajInI Tuka DAbI bAjue zrI nemanAthajInI TuMkamAM javAnA daravAjo
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 8 ) che. tyAM cAkIdArA paherA bhare che ane rahevAnI AraDIyeA che. daravAjAmAM pesatAM DAkhI bAjI ane dakSiNa dizAmAM cAMda eraDAne nAme oLakhAtI dhama zALA che ane TuMkamAM jatAM prathama eka cAka ane AraDIyA Ave che. A cAkamAM inspe TaranI Az2Isa che. te pachI bIjo cAka Ave che. te cAkamAM paNa yAtrALuone utaravAnI eraDIe che. te pachI temanAthajI mahArAjanA derAsaravALA bhAga jemAM muLa derAsarajI ane kuratI kSamatI che. A nemanAthajInA derAsarajInA udghAra nemanAthajInA nirvANa pachI 909 varSe kAzmIra dezamAM AvelA kAMpIla ( kapIla ) nagaranA rahevAzI zeTha ratnazAhe temanAthajInI pratimA, adhiSTAyikA devI aMbAjInI ArAdhanA karI meLavI ane tenI pratiSThA karI jInAlaya karAvyuM. tethI sadarahu derAsaracha hAla paNa ratanazA ozavALanA nAmathI oLakhAya che. te pachI pATaNanA rAjA karaNa je i. sa 107ra thI i. sa 194 mAM thayeA. temaNe nemanAthajInuM derAsara baMdhAvyAne sa Mvata 1113 ( i. sa. 1057 ) nA lekha uparathI jaNAya che. nemanAthajI derAsarajInI pAchaLa jagamAla gAradhananu pUrva dvAranuM derAsarajI che. temAM muLanAyaka AdIzvarajI che. saMvata 1848 nA vaizAka vadI 6 zukravAre vijaya jInedrasUrie pratiSThA karAvelI che. A TuMkamAM bhamatImAM zrI amIjharA pArzvanAthajInu
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ leyarUM AveluM che. te bheMyarAmAM jatAM prathama sammukha jIvita svAmIjInI pratimAnA darzana thAya che. amIjhara pAzvanAthajInI stuti- nAgendranirmitaphaNAgnitamaulIpArzvaH yAtrotyupAsakasurA muranAthapArzvaH / yattIrtharakSaNapaho viyato'sti pArzvaH zrIpattanAdhipatirastu sukhAya pArthaH / / muLanAyakajInA derAsaramAM dAkhala thatAM DAbI bAju zrI nemanAthajInA pagalAnI derI temaja dvAranI jamaNa bAjumAM zrI neminAtha prabhunI adhiSThAyikA aMbikA devInI mUrti eka derImAM che. melakavazInI TuMka. zrI neminAthajInI TUMkamAM thaIne melakavazInI skamAM javAya che. sadarahu TuMkamAM dAkhala thatAM pahelAM DAbA hAtha tarapha paMcamerUnuM derAsara tathA jamaNA hAtha tarapha adabadajInuM derAsarajI che, tyAMthI TuMkamAM dAkhala thavAya che. A TuMka siddharAjanA maMtrI sajajane (A tIrthanA jIrNoddhAramAM paisA rAjyanI upajanA vAparelA hatA te bharI ApavA mATe TIpa karelI) TIpa karelI paNa sadarahu rUpaiyA
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 10 ) siddharAje nahi levAthI TapanA paisAne upayoga A TUMka pAchaLa karyAnuM kahevAya che. | muLa derAsarajImAM sahastraphaNA pArzvanAthajI che. pharatI bhamatI che. dakSiNa taraphamAM aSTApadajInuM derAsarajI che ane uttaranI bhamatImAM cAmukhajInuM derAsarajI che. A TuMkanA raMgamaMDapamAM temaja derAsaronA aMdaranA bhAganI bhamatImAM kotara kAma ghaNuMja suMdara ane jovAlAyaka che. A TuMkamAM prabhujInI pUjAnA pANInuM eka TAMke che. temAMthI pakhAlanuM pANI levAya che. sagarAma senIvALI TuMka melakavaNInI TuMkamAMthI bahAra AvatAM uttarAdi tarapha A TuMka AvelI jevAya che. A TuMkamAM derAsarajImAM sahastraphaNA pAzvanAthajI bIrAje che, A derAsarajI ghaNuM ja sarasa che. raMgamaMDapanI zobhA ramaNIya che. be mALanuM che. uparamAM besavAnI goThavaNa paNa che. pharatI bhamatI che. bhamatImAM traNa derAsarajI che, gIranArajI uparanA saghaLA derAsaramAM A derAsarajI sauthI uMcAmAM uMcuM che. A sIgarAma senI bAdazAha akabaranA vakhatamAM thayele ItihAsa uparathI mAluma paDe che.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 11 ) kumArapALanI ke. pAMca kIDIne phulaDe pAmyA deza aDhAra, kumArapALa rAjA thayA varSe je je kAra. A kumArapALa sane 1143 thI sane 1174 sudhImAM gujarAtanA rAjA hatA temanA nAmathI A TuMka ALakhAya che. temAM muLa derAsarajImAM zrI abhinaMdana svAmI virAje che. A derAsaranA bahAranA raMgamaDapa moTA ane jovAlAyaka che. pharatI bhamatI hAya evAM nizAnA jovAmAM Ave che, paNa hAla samatI nathI. A TuMkanA kampAuMDamAM gIcA che ane agIcAnI bAjumAM deDakI vAva che. A vAvanA pANInA upayAga pUjAmAM pakhAlanA pANI tarIke thAya che. A TuMkanA uttara taraphanA kIllAmAM eka khArI che te khArIethI bhImakuMDamAMthI pANI lAvavA mATe javAya che. A bhImakuMDa uparanI pUrvAda dIvAlamAM gularanA jhADa nIce bhImakuMDanA rIpera karAvavA bAbatanA saMvata 1685 nA lekha che. vastupAla tejapAlanI ke. zrI nemanAthajInI TuMkanI sAme pUrvAdI khAjumAM ane mAnasaMga bhAjarAjanI TuMkanI bAjumAM A TuMka AvelI che.
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 12 ) A TuMkamAM traNa derAsara che. vacalA derAsarajImAM goM gAra che. temAM muLanAyaka zAmaLA pArzvanAthajI che tathA tenI khAjImAM eka derAsarajImAM merU zIkhara ane eka sameAvasaraNunI racanA che. te pILA pattharamAMthI kotarIne banAvelA che. cAMbhalA salInA pattharanA che. A derAsarAnI aMdaranI tathA bahAranI kAtarakAmanI kArIgarI ghaNIja uttama ane jovAlAyaka che. Mei rAjA vIradhavaLa i. sa. 1214 thI sane 1243 sudhImAM thayA. temanA vakhatamAM maMtrI vastupAla tejapAle A TuMkanu derAsarajI aMdhAveluM che. tathA mAjImAM dharmazALA badhAvI che. lekha saMvata 1288 tathA saMvata 1289 nA che. devendrasUri 1270 thI 1327 sudhImAM hatA temane vastupAla-tejapAlanI AgevAnI nIce sUripada ApavAmAM AvyuM hatuM. A traNa derAsarajInI pAchaLanA bhAgamAM vastupALa -tejapALanA gumAstAnu eka derAsarajI che. zrI sa'prati rAjAnI Tuka mmA rAjA i. sa. nI pUrve trIjA saikAnI Akhare thayA. temaNe pUrva bhave bhIkSukapaNuM tajI dai cArItranA svIkAra karyo. ghaNu` bhAjana karavAthI rogagrasta thai cArItranI anumedanA karatAM mRtyuvaza thayA. cArItranI anumeAdanAnA puNyathI saMprati
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 12 ) rAjA thayA. Arya suhastisUrinA upadezathI jaina dharma grahaNa karI temaNe savAlakSa devAlaye navA karAvyAM, savA keTI arvat pratimA bharAvI, paMcANuM sahastra dhAtunA biba bharAvyAM. temaNe A TuMka baMdhAvI jemAM hAla eka derAsarajI mejuda che. bhamatIne nAza thaI gayAnuM jaNAya che. A derAsaranI aMdara tathA bahAranA bhAganuM kArIgarI kAma khAsa jovAlAyaka che. jJAnavAvavALuM mukhajInuM derAsarajI.. saMprati rAjAnI TuMkanI uttare jJAnavAva tathA tenI bAjumAM eka derAsarajI che. temAM muLanAyaka zrI saMbhavanAthachanuM comukhajIvALuM derAsara che. upara mujabanI TuMke gaDha (kIllA) nI aMdara che. hAthIpagalAvALuM caMdraprabhujInuM derAsarajI. gaDhanI pazcima divAlamAM eka bArI che, A bArIne raste kumArapALanI TuMka ane sIgarAma sonIvALI TuMka vacce che. tyAMthI bahAra jatAM hAthIpagalAmuDe javAnI rastAnI bajAmAM A derAsarajI che. temAM muLanAyakajI caMdraprabhujI virAje che. gaDha bahAranA pUrvAdi taraphanA rastA upara paDatAM derAsarajI. zrI saMprati rAjA ane vastupALa-tejapALanI TuMka vaccenA
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 14 ) raste thaIne jatAM gaDhanA bIja daravAjo Ave che. ahIM gIranArajInuM darIyAnI sapATIthI 3100 prITanI uMcAinuM levala eka paththaramAM kotareluM che. ane tyAM pagathIyAMnI saMkhyA 4000 nI thAya che. zrI zAntinAthajInuM derAsara. AgaLa cAlatAM rastAnI DAbI tarapha A derAsarajI Ave che. temAM muLanAyaka zrI zAntinAthajI mahArAja che. A derAsara mAMgaroLa vALA zeTha dharamasI hemacaMdanA nAmathI oLakhAya che. zrI rAjulA mAtAnI guphA. rastAnI jamaNI khAjI A guphA Ave che, temAM zrI rAjulA mAtAjInI tathA rahanemijInI mUrti che, jorAvaramalavALu` derAsarajI. rastAnI jamaNI bAju A derAsarajI che. A derAsarajInI bAjumAM dIgabarI derAsarajI Avelu che. A derAsarajImAM mULa nAyaka zrI zAntinAthajI che. A derAsarane kratu kampAunDa che. zrI cAmukhajI derAsarajI, tyAMthI AgaLa jatAM rastAnI jamaNI bAju A cAmuprajInuM derAsarajI Ave che tene pharatu kampAunDa che.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ (15) A dezasarajInI pratiSThA saMvata 1511mAM janaha sUrie karelI che. zrI rahanemiLanuM derAsarajI tyAMthI AgaLa cAlatAM gaiAmukhInI jagyA Ave che. te jagyAmAM cAvIsa bhagavAnanA pagalAM che, A jagyA pAse be rastA che, eka sesAvana tarapha javAne ane eka aMbAjI tarapha javAna. te aMbAjI vALe raste jatAM A derAsarajI Ave che. A derAsarajImAM mULa nAyaka zrI rahanemijI che. aMbAjIthI pAMcamI TuMka. tyAMthI AgaLa cAlatAM saMghavInA sAcA kAkAnI jagyA rastA upara Ave che. tyAMthI AgaLa cAlatAM aMbAjInuM derAsarajI tyAMthI nIce utaratAM trIjI TuMka Ave che, tyAM temanAthajInA pagalAMnI derI ane cothI TuMke kALI zIlAmAM nemanAthajI mahArAjanI pratimAjI katarelAM che ane eka zIlA upara pagalAM che. tyAM saMvat 1244 no lekha che. tyAMthI AgaLa cAlatAM pAMcamI TUMka Ave che. tyAM dezamAM zrI neminAthajInA pagalAM che ane pAchaLa katarelI mUrti che.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ (16) tIrtha adhiSThAyikA zrI aMbikAnuM tathA gomedha yakSanuM saMkSipta varNana. A tIrthanI rakSaka (adhiSThAyikA) aMbikA devI che, te vizvane nAza karanArI che. kAmadhenu jevI lokone kharekharI aMbA (mAtA) tulya che ane zreSTha AmraphaLanI lumbI temaNe hAthamAM dhAraNa karelI che. tevI yogezvarI aMbA devI saine sukharUpa thAo. sairASTra dezamAM junAgaDhathI Deka dUra verA vaLa thaIne une jatAM rastAmAM keDInAra gAma AveluM che, te gAmamAM duradevabhaTTa nAme eka brAhmaNa rahetuM hatuM. te vidvAna hato ane tene devalA nAme strI hatI. tenAthI samabhaTTa nAme eka putra thayA hatA, te putrane zIla dharmane ArAdhanArI patinA sukhanuM sthAna ane asatyane chAMDanArI aMbikA nAme strI hatI. duradevabhaTTa svargamAM gayA pachI samabhaTe jaina dharma tajI dIdhuM hatuM; paNa udAra buddhivALA aMbikA pitAnA patinI saMgatithI bhadrika bhAvane dhAraNa karavA lAgyA. eka prasaMge duradevabhaTTane saMvatsarIne divasa Avyo. te divase mAsa upavAsa pUrA thayela be muni somabhaTTane ghera pAraNuM nimitte vaheravA AvI caDayA. karmarUpI mahAganI cikitsA karavAthI azvanI kumAra jevA ane gurU ane budhanI jema paMDitane sevavA yogya evA te be munione joI aMbikA harSa pAmI. ane pitAnA agaNya puNyathI pitAnA ghara AMgaNe A be munione padhArelA joIne munione pratilAbhita
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 17 ) karavAnI manamAM IcchA thaI ane hAthamAM anna laIne bhakitathI munirAjane kahevA lAgI ke, he munirAja! tame mArA pUrvanA sukatathI atre padhAryA che te A anna grahaNa kare, jethI huM pavitra puNyavatI thAuM. munioe pAtra dharyuM, aMbikAe harSathI anna vaharAvyuM. munioe dharmalAbha dIdhuM ane pachI gharamAMthI cAlyA, A anna-dAna detAM temanI pADosaNe joyuM ane te pitAnA gharamAMthI nIkaLI moTuM vAMke karI krodhAta thaIne aMbikAne kahevA lAgI ke yajJane hatyA karyA vinA vagara vicAryuM zramaNane bhikSA kema ApI? (pUrvajane bhUdevane piMDa pahoMcyA pahelAM A zuM karyuM?) ema bolatI te pADAsaNa tenI sAsune belAvavA gaI. sAsue AvIne kahyuM ke dayA citavI te je munine dAna ApyuM te sAruM karyuM nathI. huM beThAM tArI sattA kema cAle? tevAmAM asAmya vRttivALa samabhaTTa paNa brAhmaNane bolAvI ghera AvyuM. teNe pitAnI mAtA tathA pADosaNanI vAta sAMbhaLI pitAnI strI aMbikA upara gusso karyo, tethI te pitAnA be putro (aMbara ne zaMbara)ne laIne gharamAMthI cAlI nIkaLI. meM kadI patinI AjJA lepI nathI ane Aje pavitra parvane divasa jANe munine sarvanA kalyANanA mATe meM dAna ApyuM che. te chatAM teo mane phegaTa herAna kare che, tethI huM revatAcaLa para jaI zrI jInezvara devanuM AlaMbana laI mArA kukarmanI hAnIne mATe tapasyA karUM. Avo pitAnA aMtaramAM vicAra
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 18 ). karI putrane kaTI upara ane bIjAne hAthamAM laI aMbikA bane muni ane girirAjanuM cittamAM smaraNa karI gharamAMthI bahAra nikaLI. rastAmAM jatAM bALaputra keDeteDela hatuM te revA lAge ane pANI pANI kahI pikAra karavA lAge, tevAmAM bIje putra be ke he mAtA ! mane bhejana Apa. A pramANe aMbikA ciMtAmAM hatAM, tevAmAM eka sarovara ane AmravRkSa dIThuM temAMthI pANI laI AmraphaLa chokarAMone khavarAvyAM. munidAna ApavAthI somabhaTTanA gharamAM dIvya vRSTi thaI te tenI sAsue gharamAM AvIne joyuM ke turata teNe somabhaTTane sUcanA karI ke he putrate vadhune jaladI laI Ava. A pramANe mAtAnA zabdane mAna ApI somadeva aMbikAne pagale pagale cAlyA, ane vanamAM teNe be putro sahita aMbikAne joI bolyA kehe strI! tuM ubhI rahe-huM AvuM chuM. aMbikAe semabhaTTane potAnI pachavADe Avate joI vicAra karyo ke te krodha karIne mArI upara Ave che mATe huM kenuM zaraNuM lauM? te kUra purUSa mArI kadarthanA karI ane mAre te pahelAM huM mArA prANane svecchAthI choDI dauM. ema vicAra karI jInezvaranA caraNakamaLamAM pitAnuM citta jeDI be putronI sAthe sAhasa karI kuvAmAM jhuMpApAta karyo ane tarata manuSya deha cheDI vyaMtara devane sevavA yogya devI thaI. tenA patie A banAva joI ghaNe kheda karyo ane teNe paNa teja kuvAmAM jhaMpApAta karyo. aMbikA, deva bhavamAM tarata utpanna thaI ane revatAcaLe vimAnamAM besIne AvI. A samayamAM bhagavaMta ariSTanemine
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ | ( 18 ) kevaLajJAna utpanna thayuM hatuM, tethI temanI sabhAmAM jaIne virAja ane dharmavANInuM amRtapAna karyuM. neminAtha prabhunI vANuM sAMbhaLI, varadatta rAjAe be hajAra sevakonI sAthe dikSA lIdhI ane daza gaNadharemAM mukhya gaNadhara padavI pAmyA. yakSiNi nAme rAjAnI putrie bIjI strIo sAthe dikSA lIdhI. dazAha, bheja, kRSNa ane baLabhadra pramukha zrAvake thayA ane temanI strIo zrAvikA thaI. e pramANe zrI nemiprabhune caturvidha saMgha sthapAye. tyArabAda prabhunA mukhathI ja aMbikAnuM caritra sAMbhaLI ati bhakitavALA iMdra mahArAje bIjA devatAonA AgrahathI te aMbikAne zrI nemIzvara prabhunA zAsanamAM vighono nAza karanArI zAsanadevI TharAvI ane gomedha yakSane adhiSThAyika deva TharAvyuM. A gemedha yakSane paricaya. . sugrAma nAme nagaramAM gotama gotrane gamedha nAme brAhmaNa hate. te gomedha yajJane karanAra ne lAkha brAhmaNane adhipati hato. yajJa karavAthI teNe atyaMta pApa upArjana karyuM tethI tenA patnI putrAdika sagAM vahAlAM paMcatvane prApta thayAM. kALe karIne kaDhanA rogathI gomedha brAhmaNa ekadA mArgamAM leTate hatA tevAmAM eka zAMta mUrti muninAM darzana tene thayAM. gAtra sarve gaLI gayAM che, zithila zarIramAMthI parU vahI rahyuM che, lALa TapakyA kare che, tathA dudhane lIdhe ghaNI makSIkAo gaNagaNATa karatI tene vIMTaLAI vaLI che. tenI AvI
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 20 ) sthita joI jJAnI ane zubha dhyAnI muni belyA he bhadra! A bhavane viSe tArA ugra pApa phaLIbhUta thayAM che. vaLI tuM bhaviSyamAM paNa durgati pAmIza. mATe dayA dharma aMgIkAra kara. sarva jIvanI kSamA mAgI tenI sAthe mitrAcArI kara. ne zrI revatAcaLanuM dhyAna dhara. akhila addhinA ApanAra, pApa tApane kApanAra ne cesaTha iMdranA pUjya jagadIpaka jinarAja zrI nemIzvara mahAdevanuM smaraNa kara evI vAcAthI jenI pIDA vinAza pAmI che e gomedha brAhmaNa trilokanAnAthanI stavanA karatAM kAladharma pAmI kSaNa mAtramAM cha hAtha ne traNa mukhavALo gomedha nAme yakSezvara thayA. jenI traNa vAma bhUjAoe zaMku trizULa ne nakula che. tathA traNa dakSiNa bhujAoe cakra, pazu ne bIjerUM che. tathA jene manuSyanuM Asana che. e gomedha yakSezvara saha parIvAra zrI raivatAcale jaI aMbikAnI pere kaleka bhAskara zrI neminAthane namate tathA tenA upakAranuM smaraNa karatA samavasaraNanI pariSadamAM AvI beThA. tyAM pratibaMdha pAmIne IMdranA kahevAthI sadAcArakAsArahaMsa sadA sevya zrI ariSTaneminA zAsa. nane viSe hItane karanAra adhiSThAyika amara thaye. upara mujaba A tIrthanA rakSakapaNuM saMbaMdhI hakIkata che - 1. gIranArajI upara aMbikAjInuM devaLa sauthI uMcA suvALA zIkhara upara AveluM che. A devaLanI bAMdhaNI uparathI saMprati rAjAe baMdhAveluM hoya ema anumAna thAya che.
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 2 ) kemake gIranAra paranA gaDhamAM saMprati rAjAnA nAmathI je devaLa atyAre oLakhAya che tenI tathA zaheramAMthI gIranAra AvatAM rastAmAM dAmodarakuMDa upara je derAsarajI hAla mejudA che tenI bAMdhaNuM eka bIjAne maLatI Ave che. A saMprati rAjAe pAMca devaLo baMdhAvelAM. jemAM (1) gIranArajInA gaDhamAM temanA nAmathI oLakhAya che te tathA (2) aMbAjInuM tathA (3) dAmodara kuMDa uparanuM (4) taLa junAgaDhamAM mAhIgaDhecInuM tathA (5) kasAIvADamAM junI saMgIvAva pAsenI masIda jayAM che tyAM baMdhAvyAnI hakIkta nIkaLe che. hAla junAgaDhamAM derAsarajImAM mULanAyaka zrI mahAvIra svAmInI je pratimA che te saMvata 187 nA arasAmAM mAhIgaDhecI (jene hAla bAra saiyadanI jagyA kahe che) tyAMthI nIkaLyA hatA. gomedha yakSanA derAsarajInA saMbaMdhamAM tenuM apabhraMza nAma thaI te jagyAne leke hAla gaumukhInI jagyA kahe che. ane tema thavAnuM ema paNa anumAna thAya che ke tyAM kuMDa che. temAM gAyanA mukhamAMthI jharaNu Ave che. (jenI pAse haju paNa vIza tIrthakaranAM pagalAM che ane dareka pagalAMnI jeDa pAse arihaMtanuM nAma bALabedhamAM ketareluM che) te uparathI tema thayuM hoya ema paNa anumAna thAya che.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( rara ) A bane devaLene kabaje atIta ane brahmacArIone che paraMtu hakIkata upara mujabanI che. sesAvana. gemukhInI jagyAthI nIcANamAM DAbI bAjuvALA rastethI sesAvanamAM javAya che. * sesAvanamAM zrI neminAthajI mahArAjanA pagalAM che, tene pharatuM kampAunDa che. tathA bahAranA bhAgamAM rAjulamAtAnI pagalAMnI derI che. ahIM pArasa kuMDa tathA kamaMDala kuMDa che tenA pANIthI pakhAla thAya che, ane yAtrALuone pIvAnA upayogamAM Ave che. goThI tathA yAtrALuo mATe bugadAvALI dharmazALA che. A sivAya bIjAM jANavA lAyaka tathA jevA lAyaka ghaNuM sthaLo che. A pustaka--zrI gIranAra mahAbhyanA mULa lekhaka zrImAna delatacaMda purUSotama bareDIA bI. e. ke jemaNe aitihAsika ghaNe suMdara saMgraha karI saM. 196nI sAlamAM pragaTa karAvela hatuM. A pustakanI ghaNI mAgaNI hevAthI keTalAka sudhArA vadhArA sAthe temaja pUjyapAda AcArya mahArAja zrInA sadupadezathI zarU thayela jIrNoddhAranA kAryanI hakIkata sAthe A pustaka pragaTa karavAnI khAsa jarUra heIne zrI gIra
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ (23) nArajIne itihAsa pragaTa karavAno IchA keTalAka vakhatathI thatI hatI. vAMcanamALAnA grAhakone paNa AvuM etihAsika ane tIrthanA apUrva mahimAvALuM pustaka maLe te vadhu lAbha mAnI A pustaka pragaTa karavAno pUjya AcArya mahArAjazrI vijaya nItisUrIzvarajI mahArAjazrInA sadupadezathI mane je prasaMga prApta thayA che te mATe ukta mahAtmAzrIne temaja A pustakanA muLa lekhakane AbhAra mAnuM chuM. - jaina sastI vAMcanamALAnA grAhakone saM. 1979 thI saM. 1986 sudhI ATha varSamAM lagabhaga 30 jAtanAM AvA etihAsika pustake niyamItapaNe apAyAM che. AvAM etihAsika aNamolAM pustakane samAja saharSa vadhAvI leze tema IcchuM chuM. lI, sevaka, acaratalAla
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ po1000S1.col.19 khAsa zALAo mATe -- -~ 00 - --- 1 paMcapratikramaNa meTuM-moTA akSara saMkSipta artha ? tathA ghaNI upayogI bAbatanA saMgraha sAthe # 1, pAkuM bAInDIMga ki. 0-8-0 nakalanA rU. 4chA 2 devasarAI pratikramaNa 0-3-0, 15-00 8 3 sAmAyisUtra vidhi sAthe 0-1-0 ,, 4-0-0 2 che. 4 cetyavaMdana gurUvaMdana vidhisAthe 0-1-0 , 4 5 jineMdra stuti 0-1-6, 6 ratnAkarapIsI 0-0-9, 37 paMcapratikramaNa pokeTa sAIjha 0-8-0, 45-0-0 8 siddhAcaLastavanAvalI 0-1-6 che 9 vidhiyukta paMcapratikramaNa -100 $ 10 vidhiyukta devasarAI 0-6-0, 30-00 11 galI saMgraha 0-3-0 , 15-00 12 mAMgalIka gIta saMgraha 0-1-6, 8-0-0 gheDI nakala maMgAvIne paNa khAtrI karaze. { lakhe - jaina sastI vAMcanamALA rAdhanapurI bajAra bhAvanagara. Luolocoooosi G lescoco12 . < che 00 0. 0 ---
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI giranAra tIrtha. ItihAsa-paricaya. jyAre himAdrinuM evaresTa IMga 29000 phuTa uMcuM che. jena lekone pavitra abudAcala pa650 phuTa uMcA che, baMgALAne pArasanAtha athavA sametazikharanA abhidhAnathI oLakhAtA parvata 4500 phuTa tathA pAlItANAne zatruMjaya 1977 phuTa uce che, tyAre jIrNadurga jene AdhunikakALanA eka kavie kAzInI mAzI kahelI che tenI pUrvadizAe Avele girinAra giri 3666 phuTa uMce che. dvArikA nagarI, jyAM haladhara jAtA giridhare kAlakuMvaranA pracaMDa kepathI mathurApurIne tyAga karI karoDe yAdava sahita AvIne Azraya lIdho hata; ugaNa vArivALA sAta kuMDavALuM tulazIzyAma jyAM ema kahevAya che 1 bhAdau maNipuraM nAma caMdraketupuraM smRtam / tRtIyaM raivataM nAma kalau paurAtanapuram //
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 26 ) ke kRSNadAmodare jAlaMdhara daityanI rUpALI strI tulasIne bhraSTa karI tenA vALanI tulasI banAvI bhakata purUSemAM tenI pAvanatA prakhyAta karI, mAdhavapura, jyAM balarAma bAMdhave svaparAkamathI duzmananA daLamAMthI rukimaNunuM haraNa karI tenuM karapIDana karyuM hatuM; seminAtha, jene I. sa. 1024 mAM mahamada gIjhanIe nAza karyo, tathA jyAM mahAdevanA dvAdaza liMgamAMnuM eka liMga sarvadA prakAze che; prAcIkuMDa, jyAM vaiSNava leke pANI vaDe pIpaLAnuM pUjana karI zrAddhathI pitRvargane tRpta karI pretAdine nasADI mUke che; bhadrAvatI, je sUryanI putrI kahevAya che ane navIbaMdara AgaLa pitAnA priya pati sAgarane maLe chegaDhaDA, jyAM arvAcIna samayamAM svAminArAyaNe pitAnI mukhya gAdI sthApI che; siddhAcala, je svarga purInI zobhAthI paripUrNa che, tathA jyAM neminAtha zivAyanA trevIsa jInezvaranuM Agamana thayuM hatuM, ItyAdi aneka tIrtha rUpI alaMkArothI suzobhita thayelA saurASTra dezamAM sarva mAnane mekSanagarano mArga batAvI saMsAra samudramAMthI * daza avatAra-1. matsya. 2. kUrma. 3. varAha. 4. narasiMha 5. vAmane. . parazurAma. 7. rAmacaMdra. 8. kRSNa. 9 buddha. 10. kakkI. + 12 zivaliMganAM nAma-mahAkAla (ujana ), kedAreza ( himAlaya) vizvezvara (kAzI), somanAtha (pATaNa), DekArezvara (narmadA), yaMbakezvara (narmadA), vaidyanAtha (devagaDha), bhImazaMkara (rAjamaheMdri), amarezvara (ujana), rAmezvara (madurA), malikAna (telaMgaNa) ane gautameza.
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 27 ) tAravAne tatpara evA cAra nadI ne cAra DuMgarAthI viTAyelA ujjayaMta parvata che. DAbI bAju taraphathI lakhanAra, dADhI rAkhanAra, AthamatA rivane pUjanAra ne vAmapArzvanAM orIvALAM aMgarakSaka paheranAra musalamAna leAkeA paNa grenITa prastaranA giranAra zikharane temaja rA. malikanA vakhatamAM siMdhanA nagaraThaThThAthI pIrapaTTAe mAkalelA jImIyalazA pIranA jyAM kIllA che evA 'dAtAranA sudara DuMgarane atyaMta pavitra gaNe che, tethI bhArata mAM bhAre bhapakAthI drIpAyamAna tathA pratidina savAzera suvarNa nu dAna Ape che evI janakathA jenA viSe cAle che evA A jIvatA prAcInakALanA javALAmukhI pata pAtAnA puNya sparzIthI mahImAtAne maMDana karI rahyo che ane chAyA vaDe paNa sparza karanAra prANione sukhanI paraMparAnA svAda cakhADI rahyo che. zAMtinuM sarovara, Ana MdanA aNu va ne zeka timira haranAra savitA evA sa daivata revatAcala che ke jyAM AvatI utsarpiNInA 24 tIrthaMkarAmAMthI 22 tIrtha karA mukita pAmaze. jyAM darzanIya devAlayA, guhya guphAe, asalI zilAlekhA, camatkArika auSadhio, suvarNaraja, akharakha, rakatamRttikA ityAdi vastuo jovAmAM Ave che evA giranAra parvatanA caDhAva zaherathI Azare aDhImAIla upara zarU thAya che. manArajaka navIna makAnAnI bhavya zezabhAthI jene navAgaDha 1. 2779 chuTa uMcA.
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 18 ). kahevAnuM mana thAya che evuM A junAgaDha zahera kAThIyAvADa dvIpakalpa dakSiNa bhAgamAM darIA kinArethI vIsa mAIlane aMtare Avela che. tene uttara akSAMsa 2101 ne pUrva rekhAMza 70013 che. vaDhavANathI 168 mAIla tathA bhAvanagarathI 1263 mAIla dUra AvelA relave sTezanathI nIkaLI ramaNika tathA zakSasI regeTamAM dAkhala thaI, manuSyane ullAsa upajAve evA manahara mukabarAone dakSiNa bAjue mUkI gaMjAvara jela taraphanI navI saDaka pakaDI jamaNA hAtha taraphane bajAramAM javAne raste cheDI daI, bArebAra jaIe te zrAvaka kenAM devAla tathA amadAvAdanA nagarazeTha premAbhAI hemAbhAI tathA bAbunI dharmazALAo Ave che. tyAM AgaLa uparakoTa', nAmane purAtana ne majabUta kille pravAsI jananI najare paDe che, tenI AsapAsa ghaNuM guphAovALI jabarI khAI AvI rahelI che. A killAmAM asalI bheyara, uMDA kuvA 1 kherAsAnanA zAha kAlayavananI bIkathI nAsIne yAdavarAjA ugrasene A killo prathama bAMdhyo. tene saMvata 1507 mAM maMDaLI rAjAe samarAvyuM. pachI saMvata 1690 mAM aisAkhAne pharIne sudharAvyo ne tene 9 daravAjA tathA 114 mInArA karAvyA. tyArapachI saMvata 1708 mAM mIrajhA aisArakhAne A killAne same karAvyuM. uparakoTanA lekha mATe juo pariziSTa A keTa Azare 70 phITa_ uce che ne Azare eka hajAra varSa pahelAM baMdhAyela che.
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 20 ) jevA anAjanA ThAre, aDIcaDInI vAva, 171 phuTa uDe ane 230 pagathIAvALe seMghaNa kU, rA. mahIpAlanA dIkarA maMDalIkane saMvat 1507 ne lekha, pANInI TAMkIo vigere ghaNA jovA lAyaka che. uparakeTamAM IjIpta dezamAM sane 1533mAM banAvelI lIlama tApa che. tenI laMbAI 17 phITa ne paridhi zA phiTa ne vyAsa la IMca che. vaLI bIjI alibIuhamajhAnA nAmavALI cuDAnAla (kaDAnAla) nAmanI tepa che. te 13 phITa lAMbI ne 14 iMca vyAsa vALI che. uparakeTamAM trIjI tApa hatI tenuM nAma mayaMma hatuM te dariyAmAM uDI gaI che. evI daMta kathA che. maleka IyAjha je i. sa. 1525 mAM junAgaDhane thANadAra hatA, te gujarAtanA subA bahAdura zAhanA hukamathI te tApane dIvathI lAvyA hatA. lIlama tepanA lekha uparathI jaNAya che ke te salImakhAnA dIkarA sulatAna sulemAnanA rAjyamAM rahenAra mahamada hamajhAe banAvelI che. uparakoTamAM vacovaca mahamada begaDAe baMdhAvelI eka moTI masIda che te asala rA'kheMgArane mahela athavA devAlaya haze ema lAge che. dIvAna harIdAse upara keTamAM ghaNI marAmata tathA sudhAre ryo che. ahIM sItAkanIe puSkaLa che. uparakeTa mukI AgaLa cAlatAM chInAlavAva tathA godhAvAva Ave che. chInavALavAva tathA gedhAvAvanI vacce poravADano 1 dhaNarAjanI iDI cIDI nAmanI be dasa uparathI.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 3 ) maTha, gujaranI dharmazALA, AcArajInI jagA, bAvA pIyArAne maTha, sanInI jagA, nAnakazAInI jagA vagere che. gayA vAva mukyA pachI rAmajharUkho ne salATavAva sAmasAmA Ave che. pachI DAbI bAjue savarA maMDapa nAme DhaMDhanI jagA Ave che. temAM gareDA rahe che. tyAMthI uparakeTanI eka bArI dekhAya che, tyAMthI gunegArone nAMkhI devAmAM AvatA hatA ema kahevAya che. vAghezvarI daravAjA sAme mahamada jamAdArane bAga che, tathA taLAva che. tene vAghezvarInuM taLAva kahe che. saDakane raste AgaLa jatAM jamaNe hAthe pattharane bAMdhele raste Ave che tyAMthI vAghezvarInA devaLamAM javAya che. te devaLathI moTI vAghezvarI javAne raste DuMgara upara jAya che. meTI vAghezvarInuM sthAnaka eka moTI zilAe karelI siMdUranI nizAnIthI najare paDe che. vAghezvarI AgaLa rAtre ghaNIvAra dIpaDo jovAmAM Ave che. vAghezvarI javAno rasto mUkIne sIdhI saDake AgaLa cAlatAM jamaNI bAjue eka goLa patthara upara azoka, skaMdagupta ne rUdradAmAnA leba che. tenA rakSaNane mATe chAparuM che, azokanA lekha tathA vAghevarI javA nA rastAnA nAkA vacce makabula mIyAMne bAga tathA navAba sAhebano bAga DAbI bAjue Ave che. te bAga asala phakIrA nAmanA bhIstIne hatuM. tyAM eka junI vAva che. tenuM mukha saDaka tarapha che, te amara nAmanI mAlaNe karAvI che. AgaLa jatAM dAmodarajInI yAtrA karanArAone TIkITa ApavAnI orahI che. tyAM pula che tathA nIcANamAM rAdhAjInI eAraDI
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. AgaLa cAlatAM vastupAla tejapAlanI karAvelI mu. danI guphA ne deruM dekhAya che. tyAM javAne raste batAvavA mATe eka patharA upara rAtA akSare nAma lakhyuM che. AgaLa cAlatAM dAmodara kuMDa Ave che, tyAM dIvAna sAheba harIdAsa vihArIdAse baMdhAvelA majabuta pula upara thaIne dAmodarajInAM maMdire tathA revatI kuMDe javAya che. revatI kuMDa upara saM. 1473 ne zilAlekha che. temAM nIce pramANe rAjAonA nAma anukrame Ave che-maMDalIkavIje. tene dIkare mahIpALa, tene diIkare kheMgAra 4 che, tene dIkaro jayasIMha, tene dIkaro munisiha, tenA dIkarA maMDaLIka ne meLaka ane jayasiMha meLakane dIkare. revatI kuMDamAM mAtAonI mUrtio jovAmAM Ave che. parva tarapha AveluM dAmodarajInuM maMdira giranAra para AvelA neminAthanA tathA aMbAjInA maMdira jevuM che. e traNe maMdira saMprati rAjAe baMdhAvelAM che, evI daMtakathA che. dAdara kaMDane vaiSNava ghaNuM ja pavitra mAne che. junAgaDhanA hiMduo muDadAne bALIne dAmodara kuMDamAM nAhIne bhIne lugaDe zaheramAM Ave che. te eAraDIo mUkI AgaLa jatAM bAlA gAmavALAne baMdhAvele pAlIyAne eraDe tathA caMdrAvana devacaMdanI vAva Ave che. dAmodara kuMDa ra75 phuTa lAMbe ne 50 phuTa pahoLo che. dAmodara kuMDanI sAme musApharone besavAnI oraDIo che.
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 3ra ) AgaLa jatAM DAbI bAjue nAgI mAtAnuM tathA menA nAmanI tAyaphAnuM makAna Ave che ne jamaNI bAjue zaMkaranAM derAM che. tene lagatI jagAne khAkhare kahe che. khAkharAnI lago laga brahmacArInI jage che temAM traNa ziva maMdIra che, te gemukhInA bAvA pUrNAnaMdanA kabajAmAM che. tyAra pachI jaDAsAne kaLe (vaheLo) athavA suvarNarekhA (sonarekha)nadI Ave che. tenA upara pula bAMdhelo che. AgaLa cAlatAM berIAmAMthI nIkaLelI lAkhA meDInAM patharAnAM kamADa vigere nizAnIo eka goLakeTamAM jovAmAM Ave che. pachI hurabAIne hakaLe (kaLe, vaheLo) Ave che. A kaLAmAM harabAIne chokaro taNAIne mRtyu pAmavAthI harabAIe e zrApa dIdho che ke temAM pANI Take nahIM. tenA upara pUla bAMdhe che, pachI eka vAva Ave che. tene dIvAnanI vAva kahe che. paMcezvara pAse paNa eka vAva che tene paNa dIvAnanI vAva kahe che. tyAMthI dudhezvara jaNAya che. tyAra pachI bhalezvara tathA mRgIkuMDa javAne rasto DAbI bAju nIkaLe che. bhalezvaramAM zilAdityano hAthI bhuvanA laMkAra maraNa pAme che ema kahevAya che. pachI mucakuMdAnaMdanI jo Ave che, tyArapachI taleTI Ave che. tyAM muMbaIvALAzeTha premacaMda rAyacaMdanI vetAMbarI jaina dharmazALA che. temAM jaina lekanuM derUM che tathA pachavADenA bhAgamAM premacaMdajInAM pagalAM che. premacaMda rAyacaMdanI dharmazALAnI pAseja lakhataranA kAmadAra saMghavI phulacaMda bhAIcaMdanI dharmazALA che. vetAMbarI dharmazALAnI sAme digaMbara jaina lekenuM derUM tathA dharmazALA
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ (33) che, tyAM AgaLa caDAnI vAva che. te siddharAjanI baMdhAvelI che. caDAnI vAvanI pAse ja giranAra upara javAne daravAjo che. tyAM paradezIne eka AnAnI tathA lekene ardhA AnAnI TIkITa apAya che. asala khAMTa leke mAtra paradezI jAtrALu pAsethI dara gADe aDadhI kerI tathA dAmodara kuMDe dara jAtrALu dITha pAMca dekaDA tathA taLeTIe paNa pAMca dekaDA cAkInA letA. muMbaIgarA rUpIAnI picAra kerI eTale deDhaso dekaDA gaNAya che. karInA cALIsa dokaDA gaNAya che paNa ghaNuM karI bajAra bhAva ADatrIsa dekaDAne hoya che. daravAjAnI aMdara DAbI bAjue hanumAnanI ane bAvAnI jagyA che. ne jamaNa bAjue vIzA zrImAlI zrAvaka lakhamIcaMda prAgajInI derI che. temAM neminAthanAM pagalAM che. dAktara tribhuvanadAsa matIcaMdanI vakhANavA lAyaka mahenatathI ubhI thayelI gIranAra leTarInI upajamAMthI navAM baMdhAvelAM pagathI upara caDIne rasto kApatAM AgaLa yudhiSThira, bhIma, arjuna, sahadeva ne nakula e pAMca pAMDavonI derIo Ave che. temAMnI cAra devIo DAbI tarapha che ne jamaNI tarapha pAMcamI derInuM nizAna che. AgaLa caDhatAM cunAderI jamaNI tarapha Ave che. te pachI choDIA paraba paNa jamaNuM tarapha Ave che. te jamInanI sapATIthI Azare 480 phITa UMcuM che ema bajesa sAheba kahe che. tyArapachI DAbI tarapha vAlanI AMbalI Ave che. tyAM asala vAla nAme eka gAnArI besatI
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 34 ) hatI. AgaLa jatAM vAMkI rAyaNa DAbe hAthe Ave che. tyAM hAla zrAvakAnA kArakhAnAnI vatI pANInI paraba bese che. tyAMthI uMce caDhatAM jaTAza'karanI derI Ave che. te asala cAranu nAkuM hatu. jaTAzaMkara mahAdevanI jagAe javAnA DAbI bAjue rastA nIkaLe che. AgaLa jatAM dheALA derI AgaLa eka jharA nIkaLe che. tyAM kuMDa khaMdhAvavA joie. A jagA jamInanI sapATIthI Azare 1000 prITa uMcI haze. tyAMthI AgaLa kALI derI Ave che. pachI mALI paraba Ave che. tyAM pANInA kuMDa che. vajhIra sAheba bahAuddInane ghera putranI prApti thaI te arasAmAM dIvAna narasIbhAInI bhalAmaNathI eka bAve parakha mAMDIne rahyo hatA. tyArapachInA khAvA te oraDInA dhaNI thai paDayA che. kuDa asalanA che. mAlIparakhamAM TAMku navuM baMdhA nyuM che. te tarapha caDatAM DAbe hAthe patharamAM kotarelA lekha che:sN. 1222 zrI zrImAlajJAtIya mahaM zrI rANinA suta mahaM zrI bAMvAhana paTTA jAtiA. A saMvatanA pahelA bagaDA pAMcaDA jevA lAge che. tyAMthI caDhAva sakhata che, paNa pagathIAne lIdhe sahelA lAge che. thADuMka caDhIe eTale kAusagIAnA paththara tathA hAthI pANA Ave che. tyAra pachI eka lekha Ave che. temAM nIce pramANe kAtareluM che. svasti zrI saMvat 1681 varSe kArtika vadI 6 some zrI giranAranI pUrvanI pAjano uddhAra zrI dIvanA saMghe puruSa / nimitta zrImAyajJAtIya. mAM. si~dhanI melanIne (6) udAra harAyo. -
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Pho-Babulal J. prakAzaka-jaina sastI vAMcanamAlA, bhAvanagara, , jika , re kahevAthI thakI zrI mAnasaMga bhejarAjanI TuMka. pRSTa 35.
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ (35) AgaLa caDhatAM rastAmAM kAusagIo (kotsagI) tathA tIrthaMkaranI mUrti Ave che, tyAM jharaNa che tathA kuMDa baMdhAvela che. tyAMthI uce caDhatAM khabUtarI khANa Ave che. tyAra pachI suvAvaDInAM pagalAM Ave che. pachI eka visAmo Ave che, tyAMthI paMcezvara javAne jamaNa taraphane rastA che. thoDuMka caDhIe eTale neminAthajInA koTano daravAje dekhAya che. te daravAjA upara narasI kezavajIe mADa baMdhAvela che. neminAthajInA koTamAM derAnI tathA dareka derAmAM keTalI pratimAo che, vagerenI tapasIla nIce pramANe che. neminAthanA koTanAM devAlaya. mAnasaMga bhejarAjanI TuMka. jamaNI bAjue prathama A nAmanI TuMka Ave che. temAM hAla eka ja maMdIra che. temAM mULanAyaka zrIsaMbhavanAthanI eka ja pratimA che. pahelA cekamAM sUrajakuMDa nAme eka suMdara kuMDa che. te kaccha-mAMDavInA vizA osavALa vaNika mAnasaMga bhojarAje baMdhAvela che. te vakhate teNe A devAlaya samarAvyuM, tethI AkhI TuMka tenA nAmathI oLakhAya che. saMvat 19ra mAM narasI kezavajIe sUrajakuMDa samarAvyA che. A kuMDanI pAse yAtrALuone nhAvAnI zeThavaNa karelI che.
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 36 ) junAgaDhanA AdIzvaranA nAnA derAsaranI pratiSThA mAnasaMga bhojarAja taraphathI saMvata 1901 mAM thayelI che. neminAthanI TuMka. DAbI bAjue neminAthanI TuMkamAM javAne daravAjo che. te daravAjAnI bahAra eka zAstrI lekha che. tenI sAla jovAmAM AvatI nathI. paNa bombe royala ezIATIka sosAITInA cepAnIyAnA pahelA volyumanA pRSTa 94nI kuTanaTamAM jekaba sAhebe lakheluM che ke A lekha saMvat 1115 nA caitra suda 7 ne che. A lekhanA navamA lekamAM lakhyuM che ke-yaduvaMzamAM maMDalIka rAjA thaye. teNe saMvat 1155 mAM soraThI tavArIkha saMvata 1270 mAM sonAnAM patarAMthI neminAthanuM devAlaya bAMdhyuM, tenA putra navaghana (noMghaNInuM nAma dazamA "kamAM Ave che. agIAramA lekamAM beMghaNanA putra mahIpALadevanuM nAma Ave che. bAramA lekamAM mahIpALanA putra kheMgAranuM nAma Ave che. tyArapachInA zlokamAM jayasiMhadeva, malasiMha, melagadeva, mahIpALadeva ne maMDalika (1507 ) nAM nAma anukrame Ave che. daravAjAmAM pesatAM cekIdArone rahevAnI jagyA che. tenI DAbI bAjue caMda oraDAnI dharmazALA che. yAtrALu ene rahevAnI oraDIone ceka mUkayA pachI pUjArI athavA geDInI oraDIone meTa ceka Ave che. temAM thaIne neminAthanA cekamAM javAya che. te ceka Azare 130 phITa paheLe
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Pho-B. J. Shah jaina sastI vAMcanamAlA, bhAvanagara, zrI nemInAthanI TuMka 8 hiM bhArata presa, bhAvanagara.
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ) ne 190 prITa lAMbA che. temAM mukhya devaLa 22 mA tI'kara zrI neminAthanu che. te vizALa devaLanA raMgamaMDapa 41 TrITa paheALA ne 44ITa lAMbA che garbhAgAra ( gabhArA ) mAM neminAthanI zyAmamUrti birAje che. tenI AgaLa huMmezAM akha'Da dIvA prakAze che, garbhAgAranI AsapAsa bhamatI che, te maharanI abhatI uDevAya che. temAM tIrtha 42, yakSa, yakSiNI, sametazikhara, na dIzvaradvIpa vagerenI sarvAM maLI 175 mUrti A che. ragama'DapamAM 38 pratimA che. garbhAgAramAM 5 che. eTale phUla 218 pratimAo neminAthanA devAlayamAM che. 1. neminAtha devAlayottaradvArasamIpe pUrvastaMbha lekha:saMvat 1339 varSe jyeSTha zudI 8 budhe zrI ujjayaMta mahAtIrthe zrayavANA vAstavya prAgvATa jJAtIyamahaM jisaghara sutamahaM punasiMha bhAryA guna siri zreyorthena cakre drA. 300 trINi zatAni cakre kAritAni dinaM prati puSpa 3040. - 2. saMvat 1335 varSe vaizAkha zudi 8 guru zrImadujjayaMta mahAtIrthe deva......... zrI neminAtha pUjArtha ghavalakkapura vAstavya zrImAla jJAtIya. 3. saMvat 1333 varSe jyeSTha vadi 14 bhaume zrI * jinaprabodhasUri sugurUpadezAt uccApurI vAstavyena * jIna prakhAdhasUri jInezvarasUrinA ziSya hatA. janma 1285, dIkSA 1296, sUriSada 1331, sva 1341.
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 38 ) zrI AsapAla suta zrI haripAlena AtmanaH svamAtR haripAlAya zreyortha zrI ujjayaMta mahAtIrtha zrI neminAtha nitya pUjArthaM dra0 200 zatadvayaM pradattaM amISAM vyAjena puSpa sahasradvayena (2000) pratidinaM pUjA kartavyA zrIrAmavATikA satka puSpANi devaka paMcakulena devAlaya. uTAvanIyAni. raMgamaMDapanA pUrva taraphanA eka thAMbhalA upara nIce pramANe lekha che.--saMvata 1212 varSe neTamAle. kavine zrImata naimIzvara ninADhya AritaH vaLI bIjA thAMbhalAmAM kAtareluM che ke saMvata 121 varSe pratiSThA jAritA. vaLI trIjA tabhamAM i. sa. 1278 mAM devAlaya samarAvyA bAbatanA lekha che. 1 kSa bahAranA raMgama'Dapa 21 rITa paheALA ne 38 prITa lAMbe che, temAM eka geALa ATalA upara saMvat 1694 nA caitra vadi bIjane dine sthApana karelAM gaNadharanAM 420 joDa pagalAM che. A eTalAnI pazcime samavasaraNanI cArasa racanAnA ATalA che. temAM paNa 420 pagalAMnI joDa che. A ane eTalA pILA paththaranA che. pazcima taraphanI jALI ughADI jharUkhAmAMthI najara karIe chIe teA pAse devasthAnAnAM cinha dekhAya che. * neminAthanA devAlayanA uddhAra saMvat 609 mAM ratnazA zrAvake karyo, tethI hAla paNa tene ratanajJA esavALanu * TADa sAhebane eka lekha maLyA hatA. temAM lakheluM hatu OM zrI paMDita devasene sudhanI AjJAthI saMvat 1215nA caitra zuda 8 ravivAre devatAnAM jAnAM derAM kADhI nAMkhI navAM banAvyA. devasena
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 3 ) derUM kahe che. tenI pachavADe pioravADa jagamAla goradhanavALuM pUrva dvAranuM deruM che. temAM pAMca pratimA che. mULanAyaka AdIzvarajI che. tenI pratiSThA saMvata 1848 mAM vaizAkha vadI 6 zukravAre vijayajIdrasUrie karelI che. te derAnI jamaNI bAjue satI ziromaNI zrI rAmatInA pagalAMnI deraDI che. A TuMkamAM thaIne merakavazInI, sagarAma sonInI tathA kumArapALanI TuMkamAM javAya che. neminAthanI tathA merakavazInI tathA sagarAma sanInI bhamatInI pharatAM paththaranI jALI zeTha devacaMda lakhamIcaMde jAte karAvelI che. tathA ThIone rahevAnI tthA jAtrALuone rahevAnI oraDIo ghaNIkharI teNe jAteja karAvI che. te aMdha thaye tepaNa hAtha aTakADI majuranuM kAma barAbara tapAsatA hatA ne keI kAma barAbara na thAya tene pADI nAMkhate. temaja geLa khavarAvI majurone khuzI rAkhIne temanI pAsethI kAma lete. amIjharA pArzvanAtha. A bharatakSetramAM vartamAna kALanI vIzImAM trevIsamA tIrthakaranuM nAma pAzvanAtha che. temanuM nAma anya dharmanA lekamAM eTaluM badhuM prakhyAta che ke tIrthakaranI koI paNa mUrtine teo pArzvanAtha athavA gaNi dharmaghoSasUrinA ziSya yazobhadrasUrinA ziSya hatA. dharmaSasUri zIlabhadrasUrinA ziSya hatA.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 4 ). pArasanAthanI mUrti kahe che. vaLI baMgALAmAM Avela sametazikhara nAmane zrAvaka lekene pavitra parvata paNa pArasanAthane parvata evA nAmathI prasiddha che. jude jude ThekANe padharAvelA pArzvanAthanAM judAM judAM nAma che. jema pATaNamAM paMcAsarA pArzvanAtha che. mAMgaroLa baMdaramAM navapallava pArzvanAtha che. ghaMghAmAM navakhaMDA pArzvanAtha che. bhAvanagara tathA muMbaImAM goDIjI pArzvanAtha che. khaMbhAtamAM thaMbhaNa (ttamana) pArzvanAtha che. amadAvAdamAM ciMtAmaNi pArtha nAtha che. porabaMdaranI pAse baDecA pArzvanAtha che. temaja ahIM neminAthanI moTI bhamatImAM eka bheMyaruM che, temAM padharAvelA pArzvanAthane amIjharA pArzvanAtha kahe che. tenuM kAraNa e che ke temanA zarIra upara amRtanAM TIpAM puNyazAlI purUSanA jovAmAM Ave che. A bheyaramAM pesatAM sAme rahenemi tathA nemIzvaranI pratimA che. tene jIvitasvAmInI mUrti kahe che. dIvAnI madadathI bhayAnI DAbI bAjue jaIe te eka dvAra Ave che. temAM thaIne eka nAnA oraDAmAM javAya che. temAM nIcenAM bheMyarAmAM utaravAnA pagathIAM che. te pagathI utarIe chIe ke sanmukha amIjharA pArzvanAthanI prabhAvika mUrtinAM darzana thAya che. A mUrti saMprati rAjAnI bharAvelI che. te tene nakha ne khaMbhAnI pAchaLanA TekA uparathI siddha thAya che. A mUrtinI DAbI bAjue guphAmAM neminAthanI mUrti che, temAM saMvat 1318ne lekha che. te uparathI mAlama paDe che ke kharataragacchanA zrI janacaMdrasUrie tenI pratiSThA
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Pho-B. J. Shah. bhArata presa-bhAvanagara, jaina sastI vAMcanamAlA, bhAvanagara. zrI merakavaNInI TuMka. pRSTa 41
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 41 ) karAvI che. neminAthanI TuMkanA cokamAM tathA mATI bhamatImAM adhI maLI 133 pratimA che, tathA 18 joDa pagalAM che. temAM moTAmAM moTAM pagalAM zrI neminAthanAM che. te dakSiNa taraphanA dvAranI DAkhI bAjue che. teja dvAranI bahAra jamaNI bAjue neminAthanI adhiSThAyaka aMbikA devInI mUrti che. mekavInI TuMka neminAthanI TuMkamAM uttara tarapha nIce utaravAnA daravAjo Ave che, temAM esarImAM nIce pramANe lekha jovAmAM Ave che. zrImat sUri dhanezvaraH samabhavat zrI zIlabhadra ziSyasta-syaivapaMkaje madhukara kIrIToruco yobhavat sobhitavetrane misadane zrI bhadrasUri zrImadaivatake cakAra thuvarikArya pratiSThA zrI saMvat mahA. -mAse pRthavI viditottavezreyaH tathA devacaMdrA di jayatAnvitaH iti // tyAMthI pagane thakavI nAMkhe evA kALA pASANunA pagathIAM nIce utarIe eTale DAme hAthe adabadajI dAdA eTale palAMThI nIce RSabhanA cinhavALI tathA khabhA upara kAusagIAvALI zrI RSabhadevanI mUrti padmAsane jovAmAM Ave che. zatrujaya paryaMta upara paNa evI mUrti che. A mUrtine anya dharmanA keTalAka ajJAna leAkeA ghaDIghaTukA kahe che. A nAma bhImasenanA putra gaTAragaccha(ghaTotkaca) nuM hAya ema
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( kara ). lAge che. jemsa bajesa sAheba lakhe che ke A mUrtinI beThaka AgaLa 24 tIrthakaranI mUrtiovALe eka pILo patthara che te I. sa. 1412nI sAlano kotarAyale che. adabadajInI sAme paMca meranuM devAlaya che, temAM jaina siddhAMtamAM varNavelA merU nAmanA pAMca suvarNanA zAzvata parvatanA AkAra che. te darekamAM saM. 1859 nI pratiSThita cemukhajI eTale cAre dizA taraphanA mukha vALI cAra pratimAo che. cAra khuNe cAra merU ne pAMcamo merU madhya bhAge che. adabadajInA devaLanI DAbI bAjunAbAraNAmAM thaIne merakavazImAM javAya che. temAM mukhya maMdiranA bahAranA raMgamaMDapamAM khaMDita karelI ghaNuM mUrtio jevAmAM Ave che. mULanAyakajI sahastraphaNA pArzvanAtha che. temanI beThake nIce pramANe lekha che- ___saMvata 1859 varSe amadAvAda vIzA zrImAlo zA. vadhu sAravAnA zA. iMdranI yuta zA. wAzIrAna hAzrIgarbhe zrI gauranArajI tIrtha zrI sahasraphaNI pArzvanAtha biMbaM kArAvitaM zrI vinayanareMdrasUrimika pratiSThita. vijayajIneMdrasUrinI vaMzAvaLI-anukrame hIravijaya, vijayasena, vijayasiMha, vijayaprabha, viyaratna, vijayakSamA, dayA, dharmajIne, deveMdra, dharachuM, rAjedra e pramANe anukrame che. mULanAyakanI AsapAsa 7 pratimA che. bhamatImAM 58 pratimA che. dakSiNa taraphanI bhamatImAM aSTApada parvata che. temAM
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 43 ). 24 pratimA che. uttara taraphanI bhamatImAM mukhanuM jevA lAyaka devAlaya che. paMcamerUnI vIsa pratimA gaNatAM sarva maLI A TuMkamAM 113 pratimA che. A TuMkanA raMgamaMDapanI temaja bhamatInI keraNuM ghaNuM ja suMdara che, ne kArIgarI vakhANavA lAyaka che. keTalIka pratimAo paNa jovA jevI che. merakavazInI TuMkamAM eka TAMkuM che temAMnA pANIthI arihaMtanI pratimAonuM prakSAlana thAya che. | sAjanade je siddharAjane maMtrI hatA teNe A TuMka mATe TIpa karI hatI. kAraNa ke siddharAjane paisA bharI devAnA hatA) te pisAmAMthI meravazInI TuMka baMdhAvI che. bhIma kuMDaLIo thANAdevalImAM sAjanadene ma hatuM ne pitAnA ghera jamavA teDIne tene rerA kareDa senaiyA ApavAnuM kaheluM. te ATha dina pachI DeravANanA nAkAne raste siddharAjane seMpavA AvyuMpaNa siddharAje te lIdhA nahi; tethI aDhAra ratnano hAra neminAthane paherAvI dIdhuM ne bIjA pitAnA paisAthI bhImakuMDa karAvyuM. keraNuM barAbara sonuM laIne kArIgaroe merakavazInI TuMkamAM kAma kareluM che. te evuM jhINuM che ke satA. ranA tAra paNa jaNAI Ave che tathA tenA upara pharatI AMga. LIonA nakha aNi suddhAM dekhAya che. A TuMkamAM caumukhajInuM devuM che. tenA ghumaTanI karaNI uttama che. dareka pratimA nIce Ave lekha che. saMvata 1860 varSe vaizAkha zudi 7 gurau zrI samasta saMghena zrI giranAra tIrthe
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 44 ) zrI zAMtinAtha bikArApitaM bha0 zrI vijayajineMdra sUribhiH pratiSThitaM. keTalAka kahe che ke melakazA nAme zeThe A TuMka banAvI che, keTalAka kahe che ke pAMcanA paisAthI A Tuka bAMdhI che.* sagarAma sAnInI TuMka. siddhapura-pATaNanA osavALa vaNika sagarAma seAnIe zrI bhagavatI sUtranA 36000 praznonI 39000 sAnAmahArA jJAna khAte kADhIne temAMthI suvarNanI sAhIthI kalpasUtra vagere pustaka| lakhAvyAM ema kahevAya che. tenI TukamAM derUM che, te ghaNu ja sarasa, jInuM ne jovAlAyaka che. ragamaDapanI gheAbhA ramaNika che. tenI upara strIone mATe beThaka che. jyAre raMgamaDapamAM pUjA bhaNAya tyAre purUSa vargane nIce ane strI vargane meDA upara besavAne ghaNIja sagavaDa paDe che. garbhAgAra paNa vizALa che, temAM paNa muLanAyakajI sahasrA pArzvanAtha che. tenI AsapAsa 25 pratimA che tathA bhamatImAM traNa dezasara che, temAMnA e derAsaramAM traNa traNa ne uttara dizAnA derAmAM pAMca pratimA maLI 11 pratimA che tathA eka pASANunI cAvIzI che. tethI kula maLI 37 pratimA A TukamAM che. A TuMkanI bhramatImAM pAse navA banatA kuMDanI suraMgAthI * vazI-vastI. keTalAka merakavazInI TuMkane cadarAjAnI TuMka kahe che,
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI sagarAma sonInI TuMka. pRSTa 44. Pho-B. J. Shah. prakAzaka-jaina sastI vAMcanamAlA, bhAvanagara.
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 45 ). ghaNuM nukazAna thayuM che. A TuMkanA muLanAyakajInI mAMhe nIce pramANe lekha che. ___ saMvat 1.859 jeTha zudi 7 gurau zrI samasta saMghena svazreyo) zrIpArzvajinabiMba kArAvitaM zrI giranAra tIrthe zrImata tapAgacche vijaya jineMdra sUribhiH pratiSThitam mAMgaroha nivAsI vorA prasotama goDIdAsena viM kArAvitaM zrI giranAra tIthe. jemsa bajesa kahe che ke sagarAma sonI 16 mAM sekAnA pAchalA ardha bhAgamAM thayA che tathA zeTha premAbhAI hemAbhAIe Azare 1843 mAM A TuMka samarAvI che. sagarAma sonInuM derUM gIranAra upara sauthI UMcuM lAge che. dakSiNanI derImAM zeTha ANaMdajI kalyANajInI karAvelI tathA saMvata 1875nA vaizAkha zudi 7 zanivAre zrI vijayajIneMdrasUrie sthApita karelI zrI ajItanAthanI mUrti che. pazcimanI derImAM 1862nA lekhavALI zrI AdinAthanI pratimA che. uttaranI derImAM 1860 nI sAlamAM vijayajIneMdrasUrinuM sthApeluM ajItanAthanuM biMba che. sagarAma sonI akabara bAdazAhanA vakhatamAM pATaNamAM thaye che, ne tene akabara bAdazAha mAme kahI belAvatA ema kahevAya che. A TuMkanI bhamatInI jALI devacaMda lakhamIcaMde karAvI che. sagarAma sonInA derA raMgamaMDapanA thAMbhalA saLInA paththaranA ghaNAja polIsa karelA hatA te premAbhAI hemAbhAIe TecIne tenA upara cuno devarAvyo che. keraNI jovAlAyaka che.
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 4 ) kumArapALanI TuMka. pAMca keDIne phulaDe, pAye deza aDhAra kumArapALa rAjA thayA, vanya je je kAra. jema dharmaghoSasUrinA upadezathI pethaDazAhe pAMcamA aMbe gamAM jyAM jyAM geyama (autama) nuM nAma AvatuM tyAM tyAM eka eka senAmahera mukI ema chatrIsa hajAra sonAmahera mukI te dravyathI sarva zAstro lakhAvI bharUca vigere zaheranA bhaMDAramAM rAkhyAM. jema vastupALa maMtrIe sAta koDa sonAmahora khacI senAnI zAhIthI tADapatrone uttama kAgaLo upara pustaka lakhAvI sAta bhaMDAra karyA hatA ane tene udaya prabhasUrIe prasanna thaI AzIrvAda dIdhA hatA, tema kumArapALe sAtameM lahIe rAkhI cha lAkha ne chatrIsa hajAra Agama lakhAvyA ne dareka AgamanI sAta sAta pratAsonerI akSarathI lakhAvI tathA hemacaMdrasUrinA rahela pustakanI ekavIsa ekavIsa nakala karAvI hatI. A kumArapALa sane 1143 thI 1174 sudhI gujarAtane rAjA hatA. teNe A TuMka baMdhAvI che. temAM muLanAyaka abhinaMdana nAmanA cothA tIrthakara che. A devAlaya mAMgaroLanA zeTha dharamazI hemacaMde samarAvyuM che. temanA prapautra zeTha vallabhajI hAla mAMgaroLamAM rahe che. A devAlayano paNa keTalAka bhAga navA kuMDanI suraMgothI nAza pAme che. A TuMkamAM deDakI vAva che. te vAvanuM pANI hamezanI sapATI karatAM kadI uce
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kumArapALanI TuMka. pRSTa 46. Pho-Babulal J. prakAzaka-jaina sastI vAMcanamAlA, bhAvanagara,
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ) caDatuM nathI. tenI pAse zeTha juThAbhAI odhavajIe ghaNuM mahenata laI bagIce karyo che tethI pUjA mATe ghaNIvAra phula maLe che. A TuMkane bahArane raMgamaMDapa meTo ne jovAlAyaka che. pazcima tarapha eka dvAra che, paNa hAla te baMdha che. bIjuM dvAra bhImakuMDa upara paDe che tethI yAtrALuo mATe nahAvA sArU pANI lAvavuM sugama paDe che. surajakuMDamAM pANI thaI rahe che tyAre nhAvAnI geThavaNa A TuMkanA cekamAM karavAmAM Ave che. paNa paramezvaranI aMgapUjA karavAne yogya thavA mATe hAvA pahelAM hAla je pANuM bhImakuMDamAM jovAmAM Ave che tenA karatAM vadhAre zuddha karavA mATe baMdebasta karavAnI avazya jarUra che. bhImakuMDanI pUrva taraphanA killA upara asalanI khaMDita pratimAo jovAmAM Ave che. tenuM megya saMgrahasthAna thAya to sAruM. keTalAMka varSa upara junAgaDhanA nAgara jhaverIlAla kezavalAlanA bApa bhagavAnalAla madanajI je kAThIyAvADanA neTIva ejaMTa hatA tenI madadathI vaiSNavoe A TuMka bhImezvara mahAdevanI che ema kahI takarAra karI hatI, te prasaMge amadAvAdavALA ThAkarazIbhAI puMjAsA jeo paNa neTIva ejaTa hatA temaNe dvAra uparanA umarA upara tathA bIje ThekANe maMgaLa mUrti Adi jena nizAnIo batAvI siddha karI ApyuM hatuM ke te jInAlaya che paNa zivAlaya nathI. zivA. layanA dvAra upara gaNezanI mUti hoya che ne jInAlayamAM dvAra upara tIrthakaranI mUrti hoya che. mULanAyakanI nIce A pramANe lekha che.
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 8 ) saMvat 1875 varSe vaizAkha sudI 7 zanau zA. ANaMdajI kalyANanI kena zrI abhinaMdana biMba kArApitaM zrI siddha zaila aMge bhaTTAraka zrI vijayajineMdrasUri pratiSTitaM zA. nAnanI ne gati rivA mAMgaro vaMdA vyApArI che. tenI nIce bIje lekha A pramANe che-saMvata 1882 varSe zo 26 zrI vaizAkha sudI 7 somavAra. zrI giranAra tIrthe mA. zrI 5. haMsarAja jeThA bakhAi biMbaM praveza karApitaM zrI tapA sA. paM. zrI 5 rAmasAgaranIne parivA-sthApI vastupALa tejapALanI TuMka. A kaneminAthanI TuMkanuM asala dvArA je hAla baMdha che tenI sAme eTale narazI kezavajIne baMgalo mUkI saMprati rAjAnI TuMke jatAM jamaNI bAjue che. A TuMkamAM gaDhanA bAraNAmAM pesatAM ja jamaNe hAthe lekha che te uparathI jaNAya che ke saMvata 1932mAM narazI kezavajIe saMpratirAjAnI, kumArapALanI, vastupALa tejapALanI vagere TuMkonI AsapAsa killA baMdhAvyA tathA derAsaro samarAvyAM. A TuMkamAM traNa derAsara sAthe che. vacalA derAmAM garbhAgAra che temAM muLanAyaka zAmaLA pAzvanAtha che. AsapAsanA devAlamAM corasa tathA geLa samavasaraNamAM camukhajI padharAvelA che. A devaLemAM pILA Arasa tathA saLInA paththara vAparavAmAM AvelA che. ema kahevAya che ke vastupALa A paththara paradezathI lAvelA che.
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vastupALa tejapALanI TuMka. pRSTa 48. Pho-B. J. Shah. prakAzaka-jaina sastI vAMcanamAlA, bhAvanagara.
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 4 ). saLInA paththara makkAmAMthI AvyA che. tathA makkAmAM vastupAle teraNa ekalAveluM che ema daMtakathA che. A TuMkamAM devAlayanAM bAraNuM upara zuddha vaMcAya evA lekha che. temane eka lekha A pustakamAM AvelA saurASTranA ItihAsamAM ghaNe bhAge Apele che. vaLI eka jIrNa pustakamAM saMskRtamAM lakheluM che ke-saMvat 1298 nI sAlamAM vaDhavANanI pAsenA aMkevALIyA gAmamAM zrI vastupALa svarge gayA, maMtrI divaMgata thayA. pachI zrIvardhamAnasUrie AyaMbila vardhamAna tapa zarU karyo. mRtyu pAmI te zaMkhezvaranA adhiSThAyaka devatA thayA. temaNe maMtrI (vastupALanInI gatinuM vilokana karyuM, paNa jaNAI nahIM, tethI mahAvideha kSetramAM jaIne sIma dharasvAmIne praNAma karI pUchayuM. sImaMdharasvAmIe kahyuM: Aja videhamAM pulAvatI vijayAmAM puMDarIkiNa nagarImAM te kuracaMdra rAjA che. trIje bhave siddhi pAmaze. anupamAdevIne jIva atre ja ATha varSanI umaranI zeThanI putrIpaNe che, ne meM tene dIkSA ApI che. pUrvakeTinA AyuSavALI che, aMte kevaLa pAmI mekSe jaze. te sAdhvI te vyaMtarane dekhADI; tyAra pachI te vyaMtara devatAe ahIM AvIne gItArtha AgaLa temanI gati pragaTa karI. teoe pustakamAM lakhyuM. bajesa sAheba kahe che ke vacalA devAlayane raMgamaMDapa 24 phITa pahoLone pa3 phITa lAMbe che tathA gabhAre 13 phITa cerasa che. temAM 1lmA tIrthakara mallinAthanI mUrti che, te nIce vastupAlanI strI dIkSA nI sAbItI gItA sAhiba che.
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 10 ) lalitAdevI tathA seAkhunA nAmanA lekhache. AsapAsanA dezanA raMgamaMDapa 38 prITa cArasa che. mULanAyaka pArzvanAtha che. temAM nIce pramANe lekha che. * saMvata 1306 varSe vaizAkha suda 3 zanau zrI pArzvanAtha biMbaM zrI vATTuna ArAvita phlAyi pradyumnasUrie pratiSThA karI che. ema paNa lekhamAM lakhyu che. vacalA derAnA raMgama'DapamAM uMce e lekha che, temAM pArzvanAtha ne vastupAlanAM nAma che. DAbI bAjunA derAmAMnA samavasaraNanA cAmukhanI traNa pratimAo pArzvanAthanI che. temAM saMvata 1556 nA lekha che, ceAthI pratimA caMdraprabhunI che temAM 1485 nA lekha che. jamaNI bAjunA derAnA cAmukhamAM pazcima mukhavALI pratimA svastika lAMchanavALI che. uttare zaMkha cinhavALI che. ane pUrve svastika cintuvALI che. te traNemAM 1546 nI sAla che. dakSiNe caMdraprabhunI mUrti che. * A derAnI pAchaLa vastupALa tejapALanI mAtAnuM der che, temAM saMbhavanAthanI mUrti che, A TuMkamAM AkhA paththaranI nIsaraNIe traNa che. vastupALa tejapALanI TuMkamAM be bAjunI e koTaDI uparanA lekhamAM A pramANe lakhela che :-- (1) mahAmAtya zrI vastupAla mahaM zrI lalItAdevI mUrtiH
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI saMpatirAjAnI TuMka. pRSTa 51 SS S ' . Pho-B. J. Shah. jaina sastI vAMcanamAlA, bhAvanagara,
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ (pA ) (2) mAnAtha zrI vastupA mahuM zI ro] mUrti. tyAMja pArasanAthanI besaNIne lekha: 'saM. 1305 varSa vaizAkha sudI 3 zanau zrI pattana vAstavya zrImAla jJAtIya Tha. vAhaDa tathA mahAmAtya zrI salakhaNa siMhAbhyAM zrI pArzvanAtha biMbaM mitroH zreyase'tra kArita tato bRhadgacche zrI pradyumnamUri sutamahaM padmasiMha putraM Tha. pavitridevi aMgana....nunamahaM zrI sAmaMtasiMha paTToddharaNa zrImAn devamUri ziSya zrI nAnaM pratiSThita, (juma mavatu) deveMdrasUri 1270 thI 13ra7 sudhImAM hatA. temane vastupAlanI AgevAnI nIce sUripada ApavAmAM AvyuM hatuM. saMprati rAjAnI TUMkI grevIsamA tIrthakara zrI mahAvIra svAmInA nirvANathI traNaseM varSe eTale Aja (saM. 1lpa5) thI 2185 varSa upara ujajanamAM saMprati rAjA thaye. (kAraNa ke mahAvIra svAmI Isa. pU0 para6 varSa upara mekSa pAmyA che). pUrva bhave teNe bhikSukapaNuM tajI daI cAritrane svIkAra karyo. ghaNuM khAvAthI rogagrasta thaI cAritranI anumodanA karatAM mRtyu vaza thaye ne puNyadayathI saMprati rAjA thaye. AryasuhastigirinA upadezathI jainadharma grahaNa karI saMprati rAjAe savA
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( para ) lakSa navAM devAlaya karyAM, savAkeATi arha pratimA karAvI tathA paMcANusahasra dhAtunAM khaMkha bharAvyAM. saMpaIrAya viNimmiya paNavIsa sahasta pavara pasAyA / chattIsa sahasa uddhArA niNavihAra kayA jeNaM // selamaya savAkoDI rIrImaya tAvaI jINavarANa | iya aThArasa koDI paDimA paNamAmi bhattIe // 89 // ( ratna vaya. ) mahAvIra svAmI vicaratA hatA tyAre magadhamAM vaizA lInA rAjA ceTakanA jamAi zreNIka rAjA hatA. tenI pATe kANika thayA ne kANikanI pATe udAyana thayA. tyAra pachI teja pATe nava naMda rAjA thayA ne mA vaMzanA caMdragupta rAjA navamA naMdanI gAdIe beThA. caMdragupta pachI khiMdusAra thayA, ne biMdusAranI gAdIe azAka thayA. tene kuNAla nAme eka putra hatA je keTalAeka kAraNathI ujjainamAM rahetA hatA. ane tenA ja putra saMprati rAjA thayA. triSaSTizalAkA purUSa caritranA kartA hamAcAnA banAvelA pariziSTa parvamAM saMpratinA itihrAsa ApelA che. saMprati rAjAnI TuMkamAM eka mAru jInAlaya che, tene saMprati rAjAnu gherU kahe che, te derUM ghaNuM junu ne jovAlAyaka che. bahAranI temaja aMdaranI kAraNI uttama prakAranI che. mULanAyaka neminAtha che; ra`ga ma`DapamAM cakrezvarInI pratimA che. eka kAusagIe 54 IMca ucA che, khIjA e
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 53 ) kAusagIA tera tera IcanA che. A sivAya bIjI pAMtrIsa jInezvaranI pratimAo raMgamaMDapa tathA garbhAgAramAM che. raMgamaMDapamAM vimalanAthanI mUrti 48 IMcanI che temAM nIce pramANe lekha che saMvata 1909 mAhA suda 2 zukre suratavAsI zrI. zrImAlajJAtIya zrI bhAi khetAbhAi jhAMjhaNa kuTuMba yutena zrI vimalanAtha biMbaM kAritaM pratiSTitaM bRhattapAgacche zrI ratanasiMha miH | saMvata 1932 mAM A TuMkanA cekamAMthI AmAMnI ghaNI kharI pratimAo nIkaLI hatI. tenI sAthe eka suMdara kArIgarInuM dhAtunuM parikara je hAla neminAthanI TuMkamAM vRkSa nIce che te paNa nIkaLyuM che. je hiMdustAnanI prAcIna kaLAno eka sarasa namune che, temAM nIce pramANe lekha che - . saMvata 1923 varSe vaizAkha zudi 12 gurau zrI bRhattapApakSe zrI gaccha nAyaka bhaTTAraka zrI ratnasiMha sUriNA tathA bhaTTAraka udaya ballabha sUrINAmupadezena zrI saMghena vimalanAtha vari RritaH pratiSThito jJAnapariNAma jemsa barjesa sAhebe A devAlayamAM karNarAma jayarAmanI saM. 1461mAM pratiSThA karelI neminAthanI kRSNa mati joI che. tathA I. sa. 1158 ne lekha vAMcela che.
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 4 ) koTanAM bIjA devAlaya, saMpratirAjAnI TuMkanI uttare jJAnavAva tathA saMbhavanAthanuM mukhanuM derAsara Ave che. tenI sAme sagarAma sonInI TuMkanuM pUrva dvAra che. keTalIka nIzAnIo jotAM ema lAge che ke atre asalanA vakhatamAM moTuM devuM haze. AgaLa jatAM sAme kumArapALanI TuMkanuM dakSiNadvAra Ave che. tenI DAbI taraphane raste bhImakuMDa javAya che. sagarAma sonInI TuMka ne kumArapALa rAjAnI TuMka vaccenA garanALAmAM thaIne caMdraprabhujInA derAsara AgaLa javAya che. te mArge kaI kaI devAlayanI nizAnIo jovAmAM Ave che. caMdraprabhunA devAlayamAM caMdraprabhunI pratimA che. temAM saMvat 1701 nI sAla che. tenI sAme eka mAtAnI mUrti che, temAM 1318ne lekha che. A devaLa mUkI jamaNI tarapha jatAM meTA moTA lekha Ave che paNa te vaMcAya tevA nathI. te mUkI AgaLa jatAM hAthI pagalAne june kuMDa Ave che. temAM hAthInuM eka paththaranuM pagaluM che, tenA upara nAgI bAvI rahetI te yAtrALuone harakata karatI hatI ema kahevAya che. A kuMDa mUkI pazcima tarapha jatAM zA. devacaMda lakhamIcaMde sama vele hAthI pagalAMne ne kuMDa Ave che. navA kuMDanI dakSiNe uMcANamAM keTalIka oraDIo che. tene vize ema kahevAya che ke haMsarAja juThA bakhAI nAme
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 15 ) kArakhAnAnA eka munIme covIza tIrthakarone padharAvavA mATe vIza oraDIe karavA mAMDI hatI paNa te kAma adhurUM rahyuM. - keTanI bahAranAM devAlaya, saMprati rAjAnI TuMka tathA vastupALa tejapALanI TuMka vaccenA raste AgaLa jatAM keTane bIje daravAje Ave che. te daravAjA bahAra sAme ja paththara upara levala 3100 phuTa lakheluM che. tyAMthI thoDe uMce caDIye chIye tyAre 4000 pagathI thAya che. te daravAje pasAra thaIe eTale neminAthanA rAkSasI killAnI jabarI bhIMte jovAmAM Ave che. AgaLa caDatAM DAbI tarapha zAMtinAthanuM maMdira Ave che. tene khADAnuM -derAsara kahe che. temAM nava pratimAo che. jamaNI bAjunI eka mUrtimAM kaLazanuM ne DAbI bAjunI mUrtimAM sasalAnuM lAMchana che. A devaLa mAMgaroLanA dazAzrImALI vaNika dharamazI hemacaMde zrI muMbaInA DIjI pArzvanAthanA maMdiranA bhaMDAra taraphathI AvelA rUpIA jasarAja medI mAraphata kharacI saMvat 199ra mAM samarAvyuM che. pagathI ane raste DAbI bAjue malavALuM (jorAvara malanuM) derUM Ave che. temAM paNa mULanAyaka soLamA zAMtinAtha che. tenI AsapAsa be mUrtio che. A derAnI pAse nIcANamAM neminAthanI nava bhavanI patnI rAmatInI guphA che, temAM rAmatInI ubhI mUrti che. tathA paDakhe rahaneminI nAnI mUrti che. malavALA derAnI pAse jamaNI tarapha humaDanI jagA che. jene lokonI
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ mukhya be zAkhA che. 1. "vetAMbarI. 2. digaMbarI. digaMbarI lekene humaDa kahe che, saMvata 1915 mAM pratApagaDhavALA phatehacaMda lAlacaMdanA putra kasturacaMda baMDIe "vetAMbarI loko sAthe maLIne cAlavuM evo lekha karI amadAvAdanA nagara zeTha hemAbhAIne patra lAvI gIranAra upara devaLa baMdhAvavAnuM zarU karyuM. ne kAgacchane mIThA zeThane sAta tathA dayALa zeThane sAta e rIte ceka bAIDIemAM paNa vaMza rahyo nahIM. mIThA tathA dayAla saMghavI pAsethI jamIna laI humaDanuM kArakhAnuM devacaMda lakhamIcaMdanAma "vetAMbarI kArakhAnA sAme bAMdhyuM. vaLI brahmapurImAM padharAvavA pArvatI vagerenI pratimAone lakhamIcaMda munIrAme anaMtajI dIvAnane bheTa karI + devacaMda karIne paravADa vANIo vaDanagarathI Azare se varSa upara potAnI bahena lakhamI (ajaba) bAI sAthe junAgaDha AvyuM. teNe potAno paise gIranArajI khAte ApI eka dukAna saMghanI rajAthI kADhIne dukAnanuM nAma devacaMda lakhamIcaMda pADayuM ne pote tathA tenI bahena bane junAgaDhamAM gujarI gayAM, te pahelAM poravADa jagamAla goradhana tathA paravADa ravajI IdarajI gIranAranI dekharekha rAkhatA. hAla paNa jagamAlano coka kahevAya che. tathA junAgaDhamAM paNa vIracaMda mANekacaMda tathA savA dhAbInI mA caMduDI pAsethI jamIna laI kArakhAnuM vadhAryuM. viracaMda mANekacaMda putra gulAbacaMda hAla hayAta che ne te bIne putra sa paNa hAla hayAta che. saMvata 1913 vaizAka sudI 4 nA amadAvAdanA zeTha lallubhAI pAnAcaMde humaDane DuM bAMdhavAnI paravAnagI ApavA bAbata devacaMda lakSmIcaMdane lakhyuM hatuM.
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ (57 ) hatI. tethI anaMtajI dIvAnanI cIThThI laI vastupALa tejapALanI TuMkanI dakSINa taraphanI vetAMbarI dharmazALAmAM mukAma karI kabaje karyo. tyAra pachI zeTha premacaMda rAyacaMdanI dharma zALAnI sAme teoe pitAnI dharmazALA bAMdhI. vIsapaMthI terApaMthI vigere temanI zAkhAo che. vetAMbarI lekanI mAphaka teo pratimAnA nava aMge pUjA karatA nathI. temaja puSpa, AbhUSaNa ityAdi caDhAvatA nathI, temaja digaMbarInI pratimAne vetAMbarInI pratimA je vA kachoTe hote nathI. paNa liMgane bhAga dekhAya che. gIranArajI upara humaDanI jagAmAM be devaLa che. meTuM devaLa uttara dvAranuM che. temAM 11 janabiMba che. mULanAyaka neminAtha che. temAM saMvata 124 nI sAla che. neminAthanI eka mUrti saMvata 1749 nI tathA zAMtinAthanI eka mUrti saM. 166pa nI sAlavALI che. nAnuM derUM pazcimadvAranuM che. temAM be bAjue pArzvanAtha tathA madhye neminAtha maLI traNa pratimA che te neminAthanI pratiSThA saM. 1745 mAM bhaTTAraka jIvarAjajIe karelI che. A derAnI uMcANamAM zItaLanAthanI jagyA che. mala vALuM derUM mUkI AgaLa rasto letAM jamaNuM tarapha mukhanuM (cerIvALuM) jInAlaya Ave che. tenI pratiSThA saM. 1511 mAM jInaharSasUrie karelI che. pazcima, dakSiNa, uttarane pUrva 1 chanaharSacarie saM. 1502 mAM viramagAmamAM viMzatisthAnaka vicArAmRta saMgraha tathA ratnazikhara narapati kathA nAmanA graMtho racyA che. te jayacaMdrasUrinA ziSya hatA. jayacaMdrasUrie saM. 1506 mAM
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 5 ) nA khimAM anukrame kacchapa, zazI, kamala ne svastikanAM cinhA che. A derU zAmaLA pArzvanAthanu kahevAya che. cAmu khanI cerInA thAMbhalAomAM tIrthaMkaranI mUrti e che. te mUkI AgaLa jatAM eka brahmacArInI beThaka Ave che. tyAra pachI gAmukhI Ave che. tyAM kuMDa che. temAM gAyanA mukhamAMthI jharaNu Ave che. tenI pAse cAvIza tIrthaMkaranAM pagalAM che. dareka 5galAMnI joDa pAse arihaMtanu nAma khALadhamAM kAtareluM che, gAmukhInI jagAmAM hAla zivAlayeA che. jamaNI bAjue upara caDhatAM raheneminuM devAlaya Ave che. daDanemi, atinemi, draDhanemi ne rathanemi ( rahenemi ) e cAra ariSTaneminA bhAi hatA. neminAtha prabhu rAjImatInuM pANIgrahaNa karyo zivAya tAraNathI pAchA cAlyA gayA tethI rAjImatI saMsArathI virakata thai pAtAnI sakhIo sAthe saMyama levA gIranAra upara caDI. rastAmAM vRSTi thavAthI eka guphAmAM peAtAnAM vastra sUkavavA AvI. teja guDhDhAmAM rahenemi tapa karatA hatA, te rAjImatIne joi kAmAMdha thayA. rAjImatIe pratimAdha dvIdhA, tethI lajjAyamAna thai potAnA AtmAnI niMdA karatA rahanemi peAtAnA bhAi ariSTanemi (neminAtha) pAse AvyA, ne puna: dIkSA lai siddhi pAmyA. zivasu MdarI rUpI peAtAnI zAkane jANe agAuthI jovAne icchatI hAya tema rAjImatI paNa peAtAnA svAmI pAse dIkSA lai temanA pahelAM mekSe gai. pratikramaNa vidhi nAmane graMtha racyA che te sAmasu Mdara sUrinA pAMca ziSyAmAMnA eka hatA. seAmasuMdarasUri-janma 1430 1 1499.
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 9 ) ema kahevAya che ke suMdarajI saMghavInA samayamAM anaMtajI dIvAnanI madadathI mucukuMDanI guphAvALA bheravAnaMda ( lakkaDabhArathI) bAvAe gemukhImAM mukAma karyo. suMdarajInA gurU hastivijaye tathA mAsI sAdhu premasAgare prayatna karyo chatAM DuMgara upara vasatI vadhAravAnA bahAne te jagyA suMdarajIe pitAnA kabajAmAMthI choDI dIdhI. hastivijayanA ziSya bhaktivijaya tathA tenA ziSya lakSamIvijaya hAla verAvaLa rahe che. hastivijayanA vakhamamAM bhATIyA lIlAzeTha neminAthanA kArakhAnAnA munima hatA. tenA putra gabbara zeThanI havelImAM nIce hAla gujarAtI nizALa che ne upara sarakArI davAkhAnuM che. digaMbarInA saMbaMdhamAM zrI AvazyakanI vRMdAravRtti nAmanI TIkAmAM lakheluM che ke-eka prasaMge digaMbarI tathA vetAMbarI saMgha raivatAcala tIthe bhege thaye. te avasare digaM. barI leke tathA vetAMbarI lake vacce junAgaDhanA rAjAnI samakSa vAdavivAda cAlyuM. rAjAe zAstranuM pramANa mAgavAthI vetAMbarI saMgha kAryotsarga thAna dharyuM, tethI zAsanadevIe dUra dezathI eka kanyAne lAvIne tenA mukhathI nIcenI gAthA bolAvI :- urjita selasihare dikhkhAnANaM nisIhiyA jassa / taM dhammacakavAdi bhariTTanemi namasAmi / / artha-ujajayaMta parvatanA zikhara upara jenAM dIkSA,
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 6 ) kevaLajJAna ne nirvANa thayAM evA dharmacakravatI zrI ariSTanemi (nemanAtha) prabhune namuM chuM. - A viSe ema paNa kahevAya che ke mahArASTranA varUNa zeThe tathA hastinApuranA dhanAzeThe jIrNadurganA vikramarAjAnI kace. rImAM takarAra calAvI. te avasare padmAvatI devIe saNavalI gAmanI pAMca varSanI kumArIkAne lAvIne uparane pATha bolA. vyA te uparathI dhanAzeThane "vetAMbarIne) jaya thayo. uparanI gAthA pratikramaNamAM "siddhANaM buddhANuM" nAmanA sUtramAM haju paNa hamezAM belAya che. aMbAjInI Treka, rahaneminA devaLathI aMbAjInI TuMka upara javAno rasto nIkaLe che. sAcA kAkAnI jagyA upara caDhAva kaThaNa che. paNa pagathI A bAMdhelAM che tethI sugama paDe che. saMvata 1882 nA aSADa sudI rane ja aMbAjInAM kamADa jaina de. rAsaranAM kArakhAnethI karAvyAM. A devaLanI bAMdhaNI saMpratirAjA tathA dAmodarajInA devaLanI bAMdhaNIne maLatI Ave che. ema kahevAya che ke saMprati rAjAe hAlanuM saMpratinuM, aMbAjInuM, dAmodarajInuM tathA mAhIgaDhecInuM tathA hAla junAgaDhanA kasAIvADAmAM junI saMgI vAva pAsenI masIda jyAM che tyAM e rIte evAM pAMca devaLa baMdhAvyAM hatAM. mAhIgaDhecI bAra saiyadanI jagyA mAjIbunA makabarAnI pAse che. tyAMthI mahAvIra svAmInI pratimA saMvata 1897 nA arasAmAM
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( ! ) nIkaLI hatI. kAi kahe che ke te saM 1863 mAM nIkaLI hatI. ( junAgaDhamAM prathama cAmukhanuM devaLa hatuM tathA bIjI traNa derAsaranI oraDI hatI. pachI DhAlanu mATu' devaLa karyuM ne cAmukhajI meDA upara sthApyAM. pUjA gheTIyAnI jamIna hAla kArakhAnA tAkhe che, te mahAvIra svAmInA derAsaranA krupAunDamAM pazcima taraphe che. tyAM apAsarA thAya tevI jagyA che. ) tenI pratiSThA savat 1905 mAM junAgaDhamAM hAlanA meTA derAmAM mULanAyaka tarIke karavAmAM AvI che. rUpakuzaLajI mahArAja pAsethI sAMbhaLyu che ke temaNe aSTamaMgalikanI nizAnIe tathA maMgala mUrtti ( dvAra upara kADhelI tIrthaMkaranI mUrti) tathA sa Mprati rAjAnA "zuM" evA akSara| mAhIgaDhecInA paDI gayelA makAnamAM joyelA che. aMbAjInuM derUM asala jinAlaya hatuM tathA temAM mULanAyaka neminAtha hatA ema kahevAya che. vaLI derAnI AsapAsa tIrthaMkarAnI pratimAo bhaDArelI che ema keTalAka kahe che, arjesa sAheba lakhe che ke yuddha ke jaina leAkeAne A devaLa choDavuM paDayu. tyAra pachI te bhAgyeja sApha karavAmAM Avyu haze. jaina leAkeAnAM devAlayA aMdarathI svaccha hAya che, paNa 1 dappaNa bhaddAsaNa vaddhamANa sirivaccha maccha kalasA ya sayi naMdAvatA lihiyA aTTha maMgalayA // 330 aSTamaMgalika--daMpaNuM, vamAna, kalasa, matsyayugma, zrIvatsa, svastika, naMdAvartI, bhadrAsana. ( ratnasa Mcaya )
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMbAjInuM devaLa dhumADAthI kALuM thaI gayuM che. tathA hamezAM ghI ane nALIeranA pANIthI gaMduM jovAmAM Ave che. vaLI raMgamaMDapamAM bAvAe rahe che te paNa ThIka nathI. zatruMjaya mAhAtamyamAM aMbikA devInuM caritra che, temaja aMbAgiri tathA aMbAkuMDanAM nAma Ave che. vaLI kALamegha, iMdra, bro, rU, mallinAtha, balabhadra, vAyu, uttarakurUnI sAta mAtA, kedAra, meghanAda, siddhibhAsya, siMhanAda vagere adhiSThAyaka devatAo pratyeka zikhare tathA pratyeka vRkSe nemIzvaranA dhyAnamAM tatpara rahI saMghanA kaSTa dUra kare che. te aMbAnA girithI dakSiNe gomedha yakSa che tathA uttare mahAvAlA devI che, te paNa saMghanA vizna hare che. (zatruMjaya mAhAbhya). aMbAjInuM deruM, snAtrAdi pUjAenA kattA devacaMdajIe eka atItane sepaNuM hatuM. tyArathI tyAM atItane kabaje thaye evI daMtakathA che. triIjI, cothI tathA pAMcamI TuMka. aMbAjInI TuMka mukI AgaLa musApharI karIe eTale oghaDa zikhara Ave che, tene trIjI TuMka kahe che. tyAM prathama neminAthanA pagalAM Ave che. temAM saMvata 127 nA zAka sudI 3 zanine lekha che, te uparathI jaNAya che ke bAbu dhanapatasiMha pratApasiMhajIe te pagalAM sthApelAM che. tenI pAse rahI che temAM bA rahe che. tenI pAse cheka Teca upara bauddhagurU matsyadranAtha (maIdaranAtha), je gopIcaMdarAjAnA
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 3 ) vakhatamAM thai gayA che temanA ziSya gArakhanAthanAM pagalAM che. A TuMkanI nIcANamAM sugaMdhI vALAnA cheDa thAya che. tyAMthI Azare 400 fITa nIce utarI rahyA pachI cAthI Tuke javAya che. te rastA khAMdhelA nathI. rastA AkarA che. TuMkanI upara eka mATI kALIzilAmAM zrI neminAthanI prati mA tathA bIjI zilA upara pagalAM che. temAM 1244nI prati chAnA lekha che. keTalAka ema kahe che ke neminAtha A Tuka upara meAkSa pAmyA che. ceAthI TukathI khAkhAra pAMcamI Tuke hAzIAra ne jorAvara mANasathI javAya che. trIjI TukethI nIce utarI rahyA pachI pagathI AMne raste upara caDhIe chIe eTale kama`DalakuDanI nIcANamAM ratanamAga che. temAM AzcayakAraka vanaspati thAya che. kamaMDalakuMDane raste nahi jatAM AgaLa pagathIAMne raste uMcA gayA pachI caDhAva ghaNA ja jakharA che. pAMcamI Tuke pahAMcIe chIe tyAre eka jAtanA ananya AnaMda thAya che tethI tathA ThaMDA pavananI vherathI musApharIne thAka utarI jAya che; tenI sAthe pApa paNa utarI jAya che ne puNya caDhe che. pAMcamI TuMkanI je pedAza thAya che te kamaMDala kuMDanA khAvAo le che. upara gaMjAvara ghaTa che, tathA neminAthanAM pagalAM che tenA upara chatra baMdhAveluM che. tenI nIcANumAM pagalAM tathA neminAthanI pratimA che. vaLI nIce pramANe lekha che. saM. =27 prathama Aso vada 7 me guruvAsare sA. devacaMda lakSmIcaMdaina jinAlayaM
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ rijita. pAMcamI TuMkathI pAMca sAta pagathI nIce utaratAM eka meTe lekha Ave che. temAM saMvata 1108 nI sAla che. pAMcamI TuMkanI agnikeNamAM ratanabAga che. tenI pelI tarapha zera bAga che. netyakeNamAM gabarane DuMgara che. vAyavyakoNamAM bheravajapa che. IzAnakeNamAM rAmacAvI che. tyAM ziledaka pANane jhare che. pAMcamI TuMkane vaiSNavaleke gurUdattAtrInI TuMka kahe che. ne musalamAna leke tene madArazA pIrane cille kahe che. neminAthanA prathama gaNadhara varadatta tyAM mokSa pAmyA che. varadatanuM TuMkuM nAma datta thaI dattAtrI thayuM che ema paNa kahevAya che. vaLI ghaNuMkharAne e mata paNa che ke neminAtha A pAMcamI TuMke mokSa pAmyA che. A TuMka tathA sAtamI (kAlikA) TuMka vacce chaThThI TuMka che tene reNukA zikhara kahe che. vAghezvarI daravAjAthI giranAranAM mukhya sthAnenuM aMtara A pramANe che. vAghezvarI mAtA 108 phaTa, azokano lekha 2733, dAmodara kuMDa 5033, vezvara 11133, caDAnIvAva 12043 (24 maila), mALI paraba 1028, neminAthane koTa 22043, aMbAjI 24243 eiDa zikhara 2559, pAMcamI TuMka ra7503 (mela) rAmAnaMdInAM pagalAM 24143, patharacaTi 24ra68, sesAvana ( 1 zrI neminAtha ne 18 gaNadhara hatA, temanAM nAma-varadatta, naradA, dharmadatta, suyaza, RSabhasena, vizvabhUti, vajunAbha, hariSeNa, sumitra, guNanAtha, yazakIrti, mahAzaya, sarvAnubhUti, zrIdhara, acala dayAla, mahAsena ane siddhArtha.
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 65 ) 26143 (pa mila), hanumAnadhArA ra7743 phuTa, pAMcamI TuMkanA bAvAo paradezI yAtrALuone keIvAra herAna kare che. tyAM eka meTe ghaMTa che, te upara saMvata 1894nI sAla che. ne bAvA zravaNanAthe te ghaMTa caDhAvyuM che ema lakheluM che. saM:1838 mAM pAMcamI TuMke kharca kArakhAnA taraphathI thayuM che. kAlikA TUMkA kamaMDaLa kuMDa AgaLa bAvAnI jagyA che. tyAM agara neminAthanA keTamAM rAta rahIne savAranA vahelA uThIne bhomIyA bAvAonI madadathI kAlikA ke jAya che. raste atizaya vikarALa ne bhayaMkara lAge che. musAphara bhUle na paDe tethI ThekANe ThekANe siMduranI nizAnIo dekhAya che. ghaNeja jorAvara ne himmatavAna AdamI hoya te ja te TheTha pahoMcI zake che. keTalAka leke ema kahe che ke be mANasa kAlikA TuMke jAya temAMthI eka mANasa jIvatuM pAchuM Ave che. te vAta keTaleka darajaje yathArtha che. kAraNa ke rasto e vikaTa che ke patharA ThekIne kAMTAnA jhADamAM thaI javuM paDe che. tethI bemAMthI ekane turkazAna thavAno saMbhava che. cheka Toce trizULa che. tathA kali. kAnuM sthAna che. vaLI evI daMtakathA sAMbhaLavAmAM AvI che ke tyAM nIlavaNa pArevAnI zilA che, te raste bhayarAmAM _utarAya che. temAM bIjerAM tathA haraDe evI thAya che ke eka phaLa savA pAzeranuM thAya che. temAM capAnA vRkSa che. nIla *: G) * * *
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ varaNa zilA mukIne bAbarIA kuMDa javAya che, tyAM mAtAnI mati che. rANapuranI gheADI uparathI paNa kAlikAnI TuMke javAya che. te raste DuMgara upara suvarNavAlukA nadI Ave che, te bharata vanamAM jAya che. tyAM sAlagrAma thAya che. sahasAvana, gemukhI mUkIne DAbe raste sapATa raste nIkaLe che te sahasAvana javAne che. jAMbu guphA mukIne prathama rAmAnaMdInI jagyA Ave che, tyAM pagalAM tathA ghaMTa che. vaLI teja ThekANe bherava (bharavacaMpA) che. te upara caDhIne asalanA vakhatamAM du:khI leke parabhavamAM sukha pAmavAnI AzAe jhapApAta karI prANa potAne nagArAnA nAdathI paDanAranAM sagAMvahAlAMnI buma DhaMkAI jatI. tenI DAbI tarapha sevAdAsanI jevA lAyaka guphA ne kuMDa che, ne jamaNI bAjue patharacaTI nAmanI AcAranI jagyA tathA kuMDa che. tyAM yAtrALuone khIcaDI apAya che. vaLI jamaNI bAjue nIcANamAM rastA bAMdhelA che. te sahasAvana (sahasAmravana) jAya che. sahasAvanamAM neminAthanAM pagalAM che. te upara chatrI baMdhAvelI che. tyAM zrAvaka lekenI dharmazALA tathA eka bAvAnI jagA che. sahasAvanathI Azare eka mAIla jaIe tyAre bharatavana tathA hanumAnadhArA Ave che. sahasAvanathI nIce utarIne taleTI javAne rasto 1 rANapura nAmanuM garanI taLeTImAM eka gAma che. ghaDI-DuMgaranI bhAra,
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ) che. hAla tene durasta karavAmAM Avyo che. mukhyatve karIne humaDa (digaMbarI leke A rAte upagamAM le che. jANavA joga bAbate. saM0 1886 thI 94 sudhImAM bharatapuravAlA zeTha saMtekarAma jecaMde sahasAvananAM junAM pagathI A samarAvelAM che. 1894 mAM rAjulanI guphA samarAvI. 1896 mAM hAthI pagalAMne kuMDa samarA. sahasAvananI dharmazALA saM. 1lya3 mAM baMdhAI. caDAnI vAvanI paDakhe taLIyuM bAMdhyuM tathA pagathIyAMnA TapA pAMca tathA hanumAnane eTale saM. 1930 mAM kArakhAnAe karAvyo saM. 121 mAM premacaMdajInI guphA samarAvI. saM. 1908 mAM cheDIyA derI rIpera karAvI. saM. 1907 mAMTeDanI eraDI bAMdhI saM. 1894mAM rAjulanI guphA samAvI. saM. 1908 mAM jaTAzaMkaranI derI rIpera karAvI. saM. 1905 mAM saMprati rAjAnuM derAsara rIpera karAvyuM. saM. 189 mAM kezavajI nAyakanuM rIpera kAma, saM. 1941 tathA 1924 mAM gavarnara AvyA hatA.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 8 ). DuMgaranI daMta kathAo. 1. eka samaye koI kaThIAre tanabAgamAM kaI vAMdarAne kuhADI mArI, te devage keI kuMDamAM paDI javAthI senAnI thaI gaI. tenI nIzAnIo rAkhIne kaDIAra bIje dina gayA tyAre bhUle paDaye ne eka paNa nizAnI joI nahIM. 2. saMtadAsanA celA sevAdAsajIe kahelI evI eka vAta che ke, keTalAeka yAtrALuo bhUlA paDayA. te keIegInI guphA AgaLa AvI pahoMcyA. egIe temane zAMta pADIne koI jhADanAM pAMdaDAM khAvA ApyAM, te temane pApaDa jevAM lAgyAM. tethI khAIne saMtoSa pAmyA. pachI te yogIe tenAM netra upara pATA bAMdhIne kaI raste mUkI dIdhA. tethI teo pitAne raste cAlyA gayA ne bIje dahADe te guphA jevA AvyA paNa jaDI nahIM. 3. keI duHkhIAra regathI pIDAele hovAthI teNe aMbAjInI TuMkathI paDatuM mUkayuM. paNa sArA nasIbe koI haraDenA jhADa pAse paDavAthI tene jhADo thayo ne badho rega ja raho. teNe junAgaDhamAM AvI gerajI lAdhAjI jayavaMtajInA gurUne vAta karI. tethI teNe te haraDe lAvIne navAba sAhebanI davAmAM vAparI. tethI javAba sAhebanI tabIyata ghaNuM ja durasta thaI.
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 2 ). 4. eka bAvAe kaI rasakUpikA zodhI kahADIne temAMthI tuMbaDI bharI lIdhI. rAtre koI sanIne tyAM teNe mukAma karyo ne savAre uThIne pitAne raste cAlate thaye. sonInA gharamAM pelI tuMbaDImAMthI pANInA chAMTA je vastu upara paDayA hatA te senAnI thaI gaI. senI AvelA bAvAne khALavA gayA paNa hAtha lAgyuM nahIM. 5. gorajI kAMtivijayajInA kahevA pramANe junAgaDhanA keTa lAka vANuAe gambara athavA gaddhasiMhanA DuMgaramAM jaI gaddhaI nAthanA rUpAnA sikkAnI gAMsaDIo bAMdhI beradevInA mukAme AvI tyAMnA bAvAne herAna karyo. bAvAnA gussAthI keTalAka tyAMja gAMDA thaI mRtyu pAmyA. bIjAo rastAmAM nAsatAM marI gayA ne bAkInA junAgaDhamAM AvIne gujarI gayA. garajI kAMtivijayajI kahe che ke paththaracaTanI uMcANamAM eka agherI rahetuM. te kaI brAhmaNanA chokarAne upADIne tenuM bhakSaNa karI gaye. te chekarAne pitA tyAM Avyo. aghorI pATaNamAM nAzI gaye. adhiSThAyaka devanI sahAyatAthI te cheka sajIvana thaI pitAnA pitA pAse AvyA. agharInuM nAma haranAthagara hatuM. tene varadatta zikharanA adhiSThAyaka deve lAkaDI mArI laMgaDo karyo hato. tene thI paheDIne kulagara nAmane cele siddhapura pATaNanA junA killA AgaLa rahe che ne gAyakavADane garAsa khAya che. hara
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 70 ) nAthagarane gIranAra mUkI jatuM rahevu paDayu. te vakhatamAM saghaLA adhArIe gIranAramAMthI nIkaLI himAlaya vagere sthAne gayA. A sivAya bIjI ghaNI daMtakathAo cAle che. bIjA jovA lAyaka sthAna. [1] zrI neminAthanA koTanA agnipuNamAM premacaMdajI mahArAjanI zukA che. temAM ghaNA purUSAe dhyAna dhareluM che. premacaMdajI tapagacchanA sAdhu hatA. te yogavidyAmAM pravINa hatA. peAtAnA gubhAI kapuracaMdajIne zeAdhavA mATe teo atre AvI rahyA hatA. kapuracaMdajI viSe evuM mAnavAmAM Ave che ke teo aneka rUpa karatA tathA temanAmAM aneka sthaLe javAnI vidyA hatI. A guphA devacaMdna lakhamIca MdanA kArakhAnAne svAdhIna che. temAM vakhatA vakhata joitI marAmata paNa A kArakhAnA taraphathI thAya che. tyAM javAnA rastA ghaNA kaThaNa che, tyAM javAnA rastA nIce paMcezvaranI jagA che. tyAM pANInA kuMDa che. premacaMdajI mahArAjanAM pagalAM taLeTInI dhama zALAmAM che. temAM saMvat 1921 nI sAla che. tenI pAse saMvat 1922 mAM sthApelA dayAcaMdajInAM pagalAM che. A zukAthI khAreAkhAra pATavaDane nAke thai bIlakhA javAya che. [2] sAtapuDAnA kuMDa sAtapuDAnA DuMgaramAM che. tyAM javAnA e rastA che. eka rastA rAjulanI guDhDhA upara thaIne jAya che, mIjo akhAjI jatAM rahenemInA derA pAsethI nIkaLe che. A kuMDanu' pANI ghaNuM svaccha che ne kAi paNa dina khuTatu
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ) nathI. gIranAranAM bIjAM jaLAzayomAM pANI jevAmAM AvatuM nathI te vakhate A kuMDamAMthI joIe teTaluM svaccha poNuM maLI zake che. tyAM javAne raste ghaNe sakhata temaja vikaTa che. kuMDanI upara kudaratI kALA paththaranI zilAonuM DhAMkaNa che, jethI sUryanAM kAraNe paNa tyAM javA pAmatAM nathI. kuMDamAM praveza karavA mATe ghaNeja sAMkaDe rasto che. eka mANasa paNa muzkelIthI aMdara jaI zake che. A kuMDanuM pANe hamezAM evuM te zItaLa ne AregyatA vardhaka che ke tenuM pAna karyAthI AtmAne amRta maLyuM hoya tema AnaMda thAya che. [3] gabbara athavA gadhesiMhane DuMgara pAMcamI TuMkanA narUtya khuNamAM che. tyAM zAzvatI pratimAo che, paNa temAM kuMja kuha nAmane jhare che. tene tAMtaNIo dharo kahe che. ratanabAgamAMthI temAM pANI Ave che. te dhara agAdha che. tene pAra AvatuM nathI tethI zAzvatI pratimAnA sthAne javAtuM nathI. tAMtaNIo dhare bIlakhA tarapha thaIne hajatane maLe che. [4] kALIkA TuMka jatAM pAMDava guphAM Ave che. te guphA ratanabAgathI zarU thAya che. te chatrAsA pAsenA pATaNavAvanA DuMgaramAM nIkaLe che. tyAM devInuM dhAma che. evI ja eka guphA mAlyavaMta athavA mALI parabathI nIkaLI zatruMjaya parvata AgaLa siddhavaDanI pAse hAla jyAM ANaMdapura gAma che tyAM nIkaLe che, ema sAMbhaLavAmAM AvyuM che. A guphA mukI lakSamaNaguphA javAya che.
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 72 ) [5] kALI derI AgaLanI TekarIne vAlmIki RSinI TekarI kahe che. te mUkyA pachI jaTAzaMkara javAne raste nIkaLe che. tyAM jatAM prathama putaLIo gALe Ave che. tyAM moTA cekhAnA AkAranA patharA thAya che. [6] gabara ane dAtAranA DuMgaranI vacce navanAta 84 siddhanI TekarI che tene hAla TagaTagIAne DuMgara kahe che. TagaTagIAnA DuMgarathI ratnasara javAya che. ne ratnasarathI kALInA mukAme javAya che. A DuMgaramAM asala ghaNA agharI rahetA. [7] dudhezvarathI jogaNIonA DuMgara upara javAya che, tyAM guphA tathA tape che. vaLI nAgezarInuM jhADa che. te jhADa caMpA jevuM thAya che. paNa tenA kula kALAM hoya che, tene nAganA jevI pAMkhaDIo thAya che. guphAmAM paththaranuM bAraNuM che. A DuMgarane azvatthAmAne DuMgara kahe che. [8] bharatavana-sahasAvanamAM neminAthanAM pagalAM mUkI keDIne raste uttara tarapha cAlatAM Azare eka mAIla upara bharatavana Ave che. tyAM ariThAnuM meTuM jhADa che tathA bAvAnI eraDI che. AsapAsa vividha prakAranI lIlotarI jovAmAM Ave che. nIcANamAM kuMDa che, tyAMthI bArebAra jhINA bAvAnI maDhIe javAya che. [9] sahasAvanathI bharatavana AvatAM eka DAbI bAjue raste nIkaLe che te hanumAnadhArA jAya che, tyAM hanumAnanI zikharabaMdha deraDI che tathA uMcANamAM sarasa kuMDa che.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 73 ) temAM hanumAnanA mukhamAMthI jharaNunu pANI paDe che. A kuMDanI nIcANunI vanaspati jovAlAyaka che. hanumAnadhArAthI jAkhuDIne nAke tathA DeravANunA nAke javAya che. DeravANunA nAke sAjaNu maMtrI utaryA hatA. tyAM siddhavaDa hatA. te nIce neminAthanAM pagalAM hatAM, te rAmAnIe laine bheravajapa pAse sthApyAM che. sItAmaDhImAM rAjulanI smRti hatI ne pagalAM hatAM te kADhI nAMkhyA ne sItAmaDhI evu nAma ApyuM. DeravANunA nAkethI vaDAla* javAya che, asala DeravANu, rANapura, bhavanAtha tathA khaDIA evA cAra nAkAM gaNAtAM hatAM. DeravANunu nAku merajodhAnu tathA bhavanAthanu nAka meghAmeranuM kahevAtu huM'tu. meghAmeranu` kuTuMba hAla seADavadara gAmamAM rahe che. giranAranI pradakSiNA. giranAranI khAra gAunI pradakSiNA karavA mATe dAmeAdarakuMDa javAya che. A bharatakSetranA atIta cAvIzInA navamA tIrthaMkara dAmAdarane A sthAne kevaLajJAna upajyuM hatu. tethI saMprati rAjAe atre devAlaya ba MdhAvI zrI dAmeAdarajInI sthApanA karI hatI. hAlamAM dAmeAdarajInA maMdiramAM mukhya mUti dAmeAMdarajI ( kRSNa ) nI che. tene jamaNe paDakhe kalyANarAya ne junAgaDhane tAme je mahAlA che te nIce pramANe--vaDAla, navAgaDha, bheMsANa, vIsAvadara, DuMgara, vanathalI, kezAda, mALIA, cAravADa, verAvaLa, pATajI, sutarApADA, unA, bAbarIyAvADa, gAdhakaDA, zIla, khAlAgAma, kutIANA, sAsaNa (gIra), mahIArI, vIsAvadara, ane bagaDuM.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 74 ) DAbe paDakhe rAdhikAnI mUrti che. vaLI kalyANarAyane jamaNe, paDakhe lakSmInArAyaNa che. jamaNI taraphanA maMdiramAM baLarAmanI pratimA che. tenI jamaNI bAjue parasetamarAya ne DAbI bAjue revatIjInI pratimA che. dAmodarajInA maMdiranA raMgamaMDapamAM saMvata 1512 mAM thaI gayelA junAgaDhanA prakhyAta nAgara narasImetA tathA tenI putrI kuMvarabAInI derI che, gujarAtI bhASAnA mahAkavi premA nade narasIMhamahetAnuM mAmeruM banAvIne tenuM nAma amara karyuM che. pazcimaDhArathI nIkaLIe eTale revatIkuMDa Ave che. dAmodarakuMDanI pAse smazAnabhUmi che. muDadAnAM hADakAM kuMDanA pANImAM gaLI jAya che ema kahevAya che. dAmodarakuMDa mukI dudhezvara javAya che. tyAMthI sahasAvana javAne raste che. taLeTImAM humaDanI dharmazALAthI paNa sahasAvana javAne raste nIkaLe che. te hAlamAM sudharAve che. sahasAvanathI hanumAnadhArA javAya che tyAMthI jhINAbAvAnI maDhI Ave che. pachI sarakhaDIA hanumAna Ave che. tyAMthI surajakuMDa javAya che. surajakuMDa mukI DuMgaranI gheADIe caDIe tyAre mAlavelA Ave che. mAlavelAnI baMne bAjue nadIo dekhAya che. tyAMthI UMce caDIe tyAre be rastA Ave che. eka raste pANInI kuI Ave che. tyAMthI kAlikA TuMke javAya che. bIje raste rAmaTekarI ane thavA TagaTagIAnA DuMgara upara javAne gheADI upara cAle che. te bane rastA be bAjue mUkI nIce utaratAM naLanAM pANI
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ (75) Ave che, naLanAM pANI mukI berIe javAya che. bArIAmAM badrikA mAtAnuM sthAna che. ahIM agAu hIrAgara nAme bA rahete hato. tenA upara kaI khAMTe vahema A ke te mAMsamATI khAya che. tethI tenI oraDImAM devatA levAnA bahAne ga. DhAMkaNI ughADI jue che te cokhA caDatA joyA. bAvAe zrApa dIdhuM ke khAMTa lekenI paDatI Avaze. tyArathI khAMTa lekenuM jora gIranAramAM ghaTI gayuM. teo mAtra soDavadaramAM hAla garAsa khAya che. berIAnI jagA kAThI lekenA hAthamAM hatI paNa hAlamAM te sthAna sevAdAsajInI dekharekha taLe che, ne navAba sAhebanuM uparIpaNuM che. bArIAthI lAkhAmeDIne keDe je taLeTInI saDaka upara che tyAM avAya che. dIvAna anaMtajI amaracaMda je bhAvanagaranA gagA ojhA jevA tathA jAmaganaranA bhagavAnajInI jeDInA kahevAtA hatA temaNe bAra gAunI pradakSiNA ThAThathI karI hatI ema kahevAya che. 24 gAunI pradakSiNamAM nIce pramANe gAma anukame Ave che. sAbaLapara, bAhmaNagAma, haDamatIyuM, kAtharoTuM, barIyAvaDa, karIyaMdudhALuM, cheDavaDI, bIlakhA, khaDIA, DuMgarapara, ne pAdarIyuM. skaMdapurANamAM varNaveluM prabhAsakSetra 48 gAunA gherAvAvALuM che, prabhAsakSetranuM garbhagRha vastrApatha kSetra jyAM zIvajIe pitAnuM vastra pheMkI dIdhuM hatuM te 24 gAunA gherAvAvALuM che, te vastrApathanA garbhagRha giranArane gherA 12 gAuna che.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ). gIranAranI vanaspati, gIranAra parvata roja savAmaNa sonuM ApatuM hatuM ne hAla roja savAzera senuM Ape che ema kahevAya che. hAla paNa savAramAM taLeTI jatI vakhate mAthe lAkaDAnA bhArA, ghAsa tathA lItarI laIne AvanAra seMkaDe purUSa tathA strIo najare paDe che. vaLI kerI, jAmaphaLa, sItAphaLa, papanasa, vagere ghaNuM jAtanAM phaLa giranAranI nIcANanI jamInamAM thAya che. sahesAvana (sahasAmravana)mAM temaja lAkhAvana ne bharatavanamAM AMbAnA jhADa puSkaLa jevAmAM Ave che. vAghezvarI daravAjethI taLeTI jatAM rastAmAM sAganAM jhADanAM vana Ave che temaja karamadI pIpaLe ne gulara e jhADa jyAM joIe tyAM najare paDe che. te sivAya sAjaDa, TIMbara, haLadara, kalama, kaDAye, haraDAM beDAM, AMbaLAM, rAyaNa, AMbalI, arIThI, garamALAne goLa, iMdarajava, maraDAsIMga, mAlaveLo, vagerenAM jhADa draSTigocara thAya che. mALI parabathI uMce jatA paNa karamadI, gulara, macakuMda, jAInI vela vagere najare paDe che. sahasAvanamAM paNa macakuMda, karamadI ne vela ghaNI che. hanumAnadhArA jatAM pAMda. DInAM jhADa puSkaLa che. jabUdvIpanA A bharatakSetranI vartamAna covIzInA prathama tIrthakara zrI RSabhadevanA prathama gaNadhara puMDarIke bhagavaMtanI AjJAthI savAlakSa lekanuM zatruMjaya mAhAsya racyuM. te uparathI vIsamA tIrthaMkara zrI vardhamAna svAminA sudhamAM
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 77 ) T gaNadhare vIsa hajAra lekanuM zatruMjaya mAhAtamya saMkSepamAM karyuM. temAMthI sAra kADhIne saurASTranA rAjA zilAdityanA AgrahathI zrImAna dhanezvarasUrie valabhIpuramAM zatruMjaya mAhAnya nAmano je graMtha banAvyuM che temAM 10085 leka che tathA paMdara sarga che. dasamAthI teramA sage sudhI zatruMjaya parvatanA pAMcamA zikhara raivatAcalane mahimA varNavela che. tene mukhya AdhAra laI A gIranAra mAhatya pragaTa karavAmAM AvyuM che. A avasarpikALamAM jaMbudvIpanA bharatakSetranA pahelA tIrthakara zrI trASabhadevano putra bharata cakravata saMgha kahADI zatrujayane uddhAra karI raivatAcala parvata tarapha cAlyo. te parvata suvarNa, ratna, mANijya, nIlamaNi, sphaTika, pASANa AdinI kAMtie bharelo che, jyAM kinnarenAM bALake krIDA karatAM ratnanA daDA uchALI rahyA che, tethI divase paNa AkAzamAM tArA dekhAtA hoya ema lAge che, jyAM rAtrine viSe caMdramaNinA saMgathI vahetA amRtanA jharAo vaDe vanaspati hamezAM lIlIja rahe che. jyAM paMcavaNI maNinI kAMtithI citarAyelAM vAyucapala vanavRkSo nRtya karatA mayuranI nakala kare che, jenuM kAMcanamaya zikhara vividha vRkSathI vIMTAeluM hovAthI pRthvI rUpI pramadAnA coTalAnI rakSAmaNimAphaka virAjI rahyuM che, je parvatanA rasakuDe evuM raTaNa karI rahyA che ke, amArA jevA sevAdharmano che? ame kenuM dAridraya haNatA nathI ? jenA upara phaLadrupa keLa tathA
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 78 ) AMbAnA jhADethI teraNuM baMdhAyAM che, ne jyAM vidyAdharanI zIo aharniza gAI rahI che, jyAM divase sUryamaNi dIpI rahyAM che ne rAtre auSadhionA dIvA thAya che, je keLapatranI dhvajAoe karIne jANe anaMta lakSamIna adhipati hoya evuM lAge che, jenA zRMganA agra bhAge prakAzatA moTA maNinA samUhe karIne divase paNa AkAzamAM seMkaDo caMdramA pharatA hoya evuM dekhAya che, jenA sphaTikamaNinI kulyA (nIko ne viSe raheluM jharaNanuM jaLa zeSanAganA zarIre lepa karelA athavA caMdramAne carcelA caMdananI pere zebhI rahyuM che, jyAM pANInA dhedha kIDA karavA AvelA hAthIonI pere nAda karI rahyA che, je revatAcaLa cAro caratA mRganA mada (kasturI)thI lIMpA che, je devatA, yakSa ane apsarAonA vRMdathI sadA sevAya che, jyAM caMdra sUrya paNa pitAnA vimAnane kSaNavAra visAme ApI ati AnaMda pAmI stuti karatA cAlyA jAya che, ane jyAM kuda (Dolara), baTagarA, vAsaMtikalatA, mAdhavIlatA, marU, badAma, mallikAvRkSa, lavaMga, kadalI, nAgavallI, mallI, (mAlatI), tamAla, kadaMba, jaMbu, mAkaMda (AMbA), niba, aMbaka (abheDA), tAlIvRkSa, tAla, tilaka, le, nyAla (vaDa), bakulA (berisarI) azoka, azvastha (pIpaLA), palAza, plekSa (pIpara), mAdhava, caMdana, kaHpavRkSa kaNavIvaka (kaNIara ), mAtaliMga (bIrAM), devadArU, pATala, aMkuza, kurabaka, aMkula, sAga, sIsama, TIMbara, khera, sAjaDa, beDA, boraDI, garama, uMbara,
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ) khIjaDA, zemalA, karaMja, arIThA, kATha, khIlI, haladaravA, ratAMjalI, gugala, khAkharA, rUkhaDA, AMbalI, sIseATI, khAvala, ekalakAMTA, saragavA, pIpara, AMkha, pramukha vRkSeA pAtAnI chAyA, phaLa, patra ne pupAthI manuSyAne pramAda pamADe che. phArmasanu pustaka 17 pAnuM 11 mAM jaNAve che keRSabha devanA putra bharata rAjA ayeAdhyAmAM rAjya karatA hatA. te zatru - jayanI uttara bhaNI senA lai jaine........ mleccha rAjA sAthe yuddha karavA maMDyo....pahelI laDAimAM tA bharata hAryo....... paNa aMte slezane harAvI siMdhu nadI bhaNI kADhayA........bharatanA nAnA bhAi khAhukhaLInA putra semyuze RSabhadevanuM derUM bAMdhyu ( zetruMjA upara ) ane bharate tIrthanA kharaca sArU saiArASTranI vArSika upaja aNu karI. tedivasathI sArASTra deza kahevAze.. bharatanA sagA zaktisIMThu karIne seAranA adhikArI hatA. tene rAjAnI senA sahita zukta ( tenA pradhAna ) ne Azraya maLyo. eTale teNe gIranAra uparathI rAkSaseAne kADhI mukayA ane tyAM merU paryaMtanA jeTalA uMcA smAdinAtha ariSTaneminA daherAM baMdhAvyAM. pachIthI zatru Mjaya upara devAlayAnA mleccha lIkAe nAza karyo ane keTalAka kAla sudhI pavitra parvata upara ujaDapaNAnuM rAjya cAlyu. bharatacakrIe upavAsa karIne rAhaNAcala, vaitADhya tathA merU parvatanI saMpattinA taskara evA raivatAcala parvatane viSe utArA karyAM. ne saMgha sahita zatru MjayanI pere tIpUjA karI.
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 80 ). surASTranA rAjA zaktisiMhe saMgha sahita bharatacakrIne jamADyo. revatAcalane durgama jANIne bharatacakrIe hajAra yakSa pAse pagathInA cAra moTA rastA karAvyA ne dareka rastAne mukhe nagara vasAvyAM. paMthI janene vizrAma levA mATe vApI ane vanaprAsAda baMdhAvyAM. dAna, zIla, tapa ne bhAvavaDe jema mekSasthAnamAM javAya che tema saghaLo saMgha sukhethI te cAra pAjI (padyA) nI sahAyatAthI girinAra upara caDha, 22mA tIrthaMkara zrI neminAthanAM traNa kalyANaka revatAcale thavAnAM che, ema jANIne vArSikaratnavaDe neminAtha mahAprAsAda bharata rAjAe karAvyA. vividha varNanAM maNiratnonA kiraNothI te jInaprAsAdamAM anAyAse citrAmaNa thayAM tathA tenI dhvajAo cakravatanI kIrtinA bhaMDAranI vAnagI dekhADatI hoya ema pharakavA lAgI. pratyeka dizAe agIAra ema cumAlIza maMDape karIne surasuMdara nAme jInAlaya dIpatuM hatuM. gavAkSa temaja kamAe karI mane hara evA te trijagadIzvaranA maMdiranI AsapAsa sarva kAtune anukULa evA udyAna AvI rahyAM che. AvA sphaTika pASANunA caityanI aMdara zrI mIzvaranI nIla-- maNimaya mUrti cakSane viSe kIkI zebhe che ema zebhI rahI hatI. A janamaMdira mukhya zRMganI nIcANamAM eka ja. nane aMtare AveluM hatuM. vaLI bharatacakIe svastikAva nAme tyAM zrI AdIzvaranuM devAlaya karAvyuM. pachI gaNadhare pAse vimaLAcaLanI pere mANikyanI, ratnanI, senAnI, rUpAnI temaja anya dhAtunI enevelI ahiMtanI mUtionI
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 81 ) pratiSThA karAvI. A zubha prasaMge IMdramahArAja rAvaNa hAthI upara besI zrI neminAthanuM vaMdana karavA AvyA. je sthAne te hAthIe pitAnA eka page bhUminuM AkramaNa karyuM te sthAne iMdra gajapada kuMDa banAvyuM. anukrame gajapada kuMDamAM snAna karI haiyelAM vastra paherI bharata rAjAe zrIne mIzvara mahArAjanI pUjA karI bhagavaMtanI AratI tathA maMgaLa dIva utAryo ne ujavalabhAvathI arihaMtanI stuti karI. pachI zakitasiMha rAjAne raivatAcalanuM varNana karavA vinaMti karI, te uparathI zakitasiMha rAjA kahe che - revatAcala parvata zatruMjayanuM pAMcamuM zikhara che. utsarpiNInA pahelA ArAmAM te se dhanuSano hoya che, bIjA ArAmAM be janane, trIjAmAM daza ejanane, cethAmAM seLa janane, pAMcamAmAM vIza ne chaThThAmAM chatrIsa janane heya che. avasarpiNI kALanA ArAmAM eja pramANe ghaTate. jAya che. A zAzvata parvatanuM nAma pahelA ArAmAM kailAsa, bIjAmAM ujajayaMta, trIjAmAM revata, cethAmAM svarga parvata, pAMcamAmAM girinAra ne chaThThAmAM naMdabhadra che. ahIM anaMta tIrthakare AvyA che ne vaLI Avaze. keTalAeka sAdhu ahIM siddhi pAmyA che, rasakuMDa, ciMtAmaNi, kalpadrumane citrAvelIyukata A giri baMne bhavamAM sukhadAyaka che. A parvatanI cAre bAjue zrIdagiri, siddhagiri, vidyAdharagiri ane
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 81). devagiri evA cAra giri AvelA che, temaja pUrva dizAmAM zrI tathA siddhi e be girinI madhye udayaMtI nadI che, dakSiNe ujajayaMtI, pazcime suvarNarekhAne uttare divyalelA nadIo vahe che." tyAra pachI baTa rAkSasane harAvI bharate baraTa (baraDA) parvata upara zrI AdinAtha tathA neminAthanAM maMdire karAvyAM. zatruMjaya tathA raivatAcala e be tIrthanuM rakSaNa karanAra surASTra nRpa zakitasiMhane AnaMdapuramAM be chatra ApI bharate abuda (Abu) parvate jaI tyAM atIta, anAgata ne vartamAna ahaMtanAM prAsAda karAvyA. vaibhAragiri upara mahAvIra svAmInuM temaja sametazikhara upara vIza tIrthakaranA manahara caitya karAvyAM. saM. 1093 mAM siddharAjano maMtrI sAjana soraThane kArabhArI hatuM. teNe savAlakSa seraThanI traNa varSanI upaja derAM samAvavAmAM vAparI. saM. 1073 mAM karaNa solaMkIe nemanAthanuM derUM baMdhAvyuM. saM. 1231 Abu upara vastupAla tejapAle deza baMdhAvyAM. saM. 1334 nA piSa vada 6 ne gurUvAre giranAra upara temaNe derAM baMdhAvyAM. mAtrInI jagyA, zakarIyA TIMbe, bajarabaTu, khAparAM 1 savAlasa seraTha savAlAkha gAmane soraTha deza.
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 83 ) keADIyAnAM bhoMyarAM, sAta saiyadanI jagyA, navadugA, khAvA pIyArAnA maTha, parInA taLAvanI pAsenuM brunuM kumAra taLAva, dhArAgarabAga, jamAla vADI, mAMganAtha, kailAsakuDa, paMcezvara, sarasvatI kuMDa, iMdrezvara, akoTA, junAgaDhamAM sakarabAga, saradArabAga, meAtIbAga, parInuM taLAva, bhutanAtha, sarasvatInu maMdIra, brahmakuMDa, sukhanAtha, narasI mahetAnA cArA, makabarA, kacerI, uparakATa, jela, regeTa, mAhIgaDhecI, lepara esAilama e sarve sthAna musApharane jovAlAyaka che. bharata cakravatI pachI zatruMjaya tathA revatAcalanA asaMkhya uddhAra thayA che. paNa sagara cakravatI pramukha prasiddha saMghapatiothI thayelA zatruMjayanA moTA uddhAra seALa kahevAya che, temAM zrI mahAvIrasvAmInA nirvANa pahelAM ceArAzI hajAra varSa upara thai gayelA pAMDavAnA uddhAra bAramA kahevAya che. tyAM sudhI zatruMjayanA jeTalA uddhAra thayA teTalA udghAra ujjaya tagirinA paNa thayA che. vaLI vIsamA tIrthaMkRta munisuvratasvAmI je mahAvIra meAkSa pahelAM agIAra lAkha ne ceArAzI hajAra varSa upara nirvANa pAmyA che, tenA vakhatamAM dazaratha rAjAe rAma, lakSmaNu, bharata ne zatrughra sahita siddhagirinI yAtrA karI tyAM moTA jinaprAsAda karAvyA. tyAMthI giranAra tIrthe AvI nemIzvara bhagava'tanI pUjA karI kSetranA uddhAra karyo. bhAmaMDalanI bhaginI sItAe paNa prabhAsapATaNumAM caMdraprabha tItha karanA navA prAsAda karAvyeA tathA kaikeyIe kharaDa ( kharaDA ) paryaMta
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 4 ) upara neminAthanuM devAlaya samarAvI tyAM bhagavAnanI mUrti sthApI. zrI rASabhasvAmInA vakhatamAM seraTha dezane rAjA zakitasiMha raivatAcalanI taLeTImAM AvelA giridurga nagaramAM rAjya karate hate. vardhamAna jInezvaranA vakhatamAM teja nagaramAM gadhi nAmanA narezane putra ripumala nAmane yAdavarAjA rAjya karate hate. te banne rAjAo jenI hatA. pAMDava pachI ratnazA osavALa, sAjana, vastupAla-tejapAla, pithalaputra, jhAMjhaNa Adi purUSa ujajayaMta parvatanA uddhAra kartA thayA. vikrama saMvata 1449 mAM zrI jayaMtilakasUrinA sodhathI zA. harapatie zrI neminAthanuM maMdira samarAvyuM che. acaaaaaaaaaaa lAyabrerInA kabATonA AbhUSaNarUpa sArAM, sastA ane upayogI pustake kayAMthI kharIdazo? jaina dharmane lagatAM koIpaNa jAtanAM pustake joItAM hoya te ekavAra amene orDara ApI khAtrI karo athavA rUbarU maLe. Apane eka ja sthaLethI badhAM pustake kharIdavAthI jUdI jUdI jagyAethI thatA paNa kharcamAM ghaNuM phAyado thaze. lakhe -jene sastI vAMcanamALA, : bhAvanagara co.core.concouz.conca.cocomarcoscoreascared.comcascal
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ gIranAra mahAbhya. A avasarpiNa kALamAM A jaMbudvIpanA bharatakhaMDanA carama tIrthakara zrImAna mahAvIrasvAmI zrI siddhAcala kSetramAM samavasaryA, te samaye sudharmA suralekanA IMdra sthAvara tIrtha zrI zatruMjayanA mahimAnuM varNana karavA vardhamAna vItarAgane vinaMtI karI. tadanaMtara te bhavya bhUdharanA 108 zikharamAMnA mukhya 21 zikharanuM vyAkhyAna ApavAnI vizeSa kRpA karavA puna: prArthanA karI. te uparathI jagajatuonA upara anupama upakAra karanAra mahApratApI mahAvIra prabhu sakala prANuonA apAra hitane arthe nIce pramANe bhASaNa Ape che. he zakrendra ! siddhazilezcayanuM pAMcamuM zRMga, paMcama jJAnane pradAtA, sarva parvatone pArthiva ane samasta rAjA othI sevita e raivata nAme giripravara jayavaMta pravarte che. ajJAnarUpI aMdhakArano aMta ANavAne te agamevara Aditya samAna che, "aSAkara che, te paNa abhejane ullAsa ANavAne ati dakSa che. jyAM bhaktibhAvathI AcarelAM anu. 1 aSAkara caMdravinAne, adeSane bhaMDAra. 2 aMja=nIraja, jalaja, paja, saroja, aMbuja, paMkaja, sarasija, pakerala, sareraha padma, kamala, kumuda, puMDarIka, azva, kaja, ItyAdi.
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 86 ) kapAdi supAtradAna akhila ane Ape che. jema dedIpyamAna dinakaranA tejathI navanIta gaLI jAya che, tema bhavabhramaNa karavAthI prApta thayelAM pApapiMDa A nagezane viSe aharniza nAza pAme che. je prANI nitya puNya karavAmAM nipuNa thayA hoya tenAM netracara e yAtrAbhUmi thAya che. A cArUtama gAdharamAM camarI gAyA tathA cittApahArI gaganAMganA pugucchathI tathA pANipadmathI anukrame cAmara DhALe che. jyAM Apadhruvane AvAsa karavAnuM Ayatana mAtra vRkSa che, tameAbhara girikaMdaranI aMdara che. ujaDatA jalAzayamAM che. 46 tA dhAtune viSe che. padvijIthatva viSadharane viSe che. kumuda udakanI madhye che. ne kADhinyatA pASaNanI a Mdara che, ugratA tapamAM che, kusumamAM madhana che, latAmAM capalatA che, kevaLa pakSio sapakSatA saMpAdana kare che, tathA vibhAvarImukha pradoSabhAva dhAraNa kare che. jyAM muktAhAra munipuMgavA ne nija rA zrImanneminAthane nira Mtara namaskRti karI rahyA che. amAna dhyAnathI malina thayelA aMtara Mgane zuddha karavAne sama evA samyaktva samatAdhArI satpurUSA jyAM aghaghanA abhAva karanAra ariSTanemi arihaMtanuM sanAtana dhyAna dharI rahyA che. 2 1 navanIta=mAkhaNu. 2 ApAva=ApattinA aza, pAMdaDA. 3 jaDatA=mUrkhatA, jaLa. 4 du`y=dudhRva, nIcajAti, rUpuM. 5 zivatva-cADI, e jIsa. 6 kumuzAka, kamaLa. cha sapakSatA= pakSapAta, pAMkha. 8 pradoSabhAva=oSa, saMdhyAkAla. 9 mukatAhAra= AhAratyAgI, meAtInI mALA.
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 87 ) A ujjayaMta upara upara aneka prakAre gItAjJAna karanAra apsarA, gaMdhava garUDa, vidyAdhara ne nAgadevatAnA samudAya sabhyApakArI bhagavaMtane sadA sevI rahyA che. mahI* pranI madhye muSaka-mAra, rahe--ihasti, sarpa-zikhaMDI, ityAdi paraspara naisargika zatrutA darzAvanAra prANio paNa prazAMta veravAna che. vaLI je zailedramAM maNisamUhanI kAmyakAMtithI sakala pradeza prakAzI rahyA che, tethI sAma-sUryanuM paNa kAMi prayeAjana paDatu nathI. je pRthu pRthvIbhunI pAse dekhAtA grahA jANe parama devAdhidevanI sevA karavA AvelA hAya evI kalpanA thAya che. caMdrakAMtane tArApatinA kiSNunA sparza thavAthI jharatA nIranI nila nadIe cAtarapha kalakala ninAda karI rahI che. jyAM SaD Rtuo sAthe spardhA karI dharma dhuradhara svAmInI pazuzruSA karI rahI haiAya ema lAge che. jyAM kIcakA karNapriya madhura svara karI rahyA che, jharA jhaMkRti dhvani kADhI rahyA che, ne kinnarI gItagAna gAi rahI che, tethI trividha vAditrAthI jANe navAi jevuM nATaka thatu hAya ema jaNAya che. aticAra karI cAra gatidvAramAM anAdi kALathI athaDAtA adhama jIvAne jANe AdhAra ApavA taiyAra ubhA hAya evI rIte girinAranI cAra dizAe cAra dharAdhara pratihAranI pere AvI rahelA che. 1 mUSakamMdara. 2 harisiMha. 3 zikhaMDI=mayUra. 4 narsIMga = kudaratI. 5 zuzruSA=sevA. 6 kIcakra=drivALA vAMsa. 7 dharAdhara=pa ta, zaila, uSara, pRthvIpara, kSitidhara, bhUdhara, mahIdhara, giri, agara,
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 88 ) cAre bAjue cAlatI cAra saumya' sarasvatInA pAradazaka pANInA pravAha pApapuMjanuM prakSAlana karavA ekatra thatA hoya ema uchaLI rahyA che. je dharaNIdharamAM dvireMdrapramukha aneka kuha ApI rahyA che. te jANe amaree amaratva pAmavA amRtathI bharelA hoya e AbhAsa Ape che. anyadAna ame ApIe chIe; paNa mokSadAna daI zaktA nathI, tethI tene abhyAsa AdaravA mATe ame atre Agamana karyuM che, ema jANe kahetAM hAyanI ! tevI ka9pamee pitAnI meLe AvI te kSitidharane viSe vidyAthInI pere vAsa karyo che. je zailAdhIzamAM suvarNasiddhi Adi aneka samIhAone saMtuSTa karanArI raMjanakArI rasakupikAe zobhI rahelI che, kamaledaya ApanAra manekaMDa jyAM dIvya dIptithI dIpI rahelA che. A ramya revatAdri e che ke jenA smaraNa mAtrathI sukha-saMpattine samAgama thAya che, ne jenA tarapha dUrathI paNa daSTi karavAthI vipattinuM vidAraNa thAya che. je zubha dhAmamAM devAyelAM dAna ne tapAyelAM tapa siddha tIrthAdhirAjanI pere samagra samRddhi sAdhaka che tathA je naganAthanuM zrI nemIzvarajIne zaraNa lIdhuM hatuM tene anya janee Azraya kema na levo? tArA ke ratnAkaranI retinI saMkhyA samAna gIrvANa gurU bahaspati rasanA pAme te paNa te A vizAla ane vikhyAta girigurUnA guNagaNanI gaNanA karavA zakitamAna thAya nahIM. addhi, naga, zilaya, sAnumAna, zikharI. I. 1 sarasvatI nadI. kamaledaya =dhanaprApti, kamalanuM khIlavuM.
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 8 ) mahAvayaM mi usabho siddhigaI vAsupujja capAe; pAvA, vedanAne arimiya vanaMte 1 / avasesA tiththayarA jAinarAbaMdhaNavimukkA / sameyaselasihare vIsaM parinivvuyaM vaMde // 16 // (ratnasaMcaya ) artha-prathama tIrthaMkara zrI rUSabhadeva aSTApada parvata upara mekSa pAmyA. bAramA tIrthaMkara zrI vAsupUjya caMpAnagarImAM mukti pAmyA. bAvIsamA tIrthaMkara zrI ariSTanemi bhagavAna giranAra parvata para mekSa pAmyA.ne vIsamA tIrthakara zrI mahAvIra svAmI pAvApurImAM mokSa pAmyA. bAkInA viza tIrthakara sametazIkhara (pArasanAtha) parvata upara janma jarA Adi baMdhanathI mukta thaI siddha thayA te sarvene huM namuM chuM. zrI ariSTanemi adhikAra, A ja budvIpanA bharatakSetramAM zairyapura nAme nagara hatuM. tyAM ripuone mada gALanAra tathA temane pitAnA tApathI bALanAra, rAjyane bhaya TALanAra, prajAne rUDI rIte pALanAra tathA AmaMDalanI pere jenI AjJA akhaMDita che e samudravijya nAme yAdava kuLano rAjA rAjya karate hate. anukrame tenI zivAdevI nAmanI rANIe pAchalI rAtre cAda svapna dITha. (tenAM nAma-hasti, RSabha, siMha, lakSamI, puSpamAlA, caMdra, sUrya, vaja, kalaza, paghasarovara, samudra, vimAna,
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 90 ) ratnarAzi, ne nirdhuM mAgni.) te avasare pAMca anuttara vimAnamAMnA aparAjIta vimAnathI cavIne zaMkha rAjAnA jIva kArtika vada 12 ne caMdravAre citrA nakSatranA yeAge rANInI kukSImAM tIrthaMkarapaNe utpanna thayA. ATha mAsa upara ATha divasa thayA tyAre jenA sa MpUrNa` dohada pUrNa karyo che evI te priya rANIe zyAmavaNuM ne zaMkhala chanayukata putraratna zrAvaNa zuThThI paMcamInI madhya rAtrie prasanyA. teja prasaMge dareka cAra hajAra sAmAnika deva tathA sALa hajAra aMgarakSaka deva sahita eka ceAjana pramANu vimAnamAM besIne AvanArI evI chappana dizAkumA rIo hAjara thaI. temAMnI adheAleAkanI ATha kumArIe sava`ka vAyuthI eka ceAjana pramANa bhUmikA zuddha karI. Urdhva lAkanI AThadikkumArIoe puSpajaLanI vRSTi karI. pUrva cakanI ATha kumArIee darpaNu dharyo. dakSiNarUcakanI AThe kaLaza dharyo, uttara rUcakanI AThe cAmara vIMjayAM; ane pazcimanI AThe pa'khA dharyo. vidizIrUcakanI cAre dIpa dharyAM ne rUcakadvIpanI cAra kumArIe nAla kApyA, ne traNa keligraha karyA. dakSiNa gRhamAM mardana karyuM. pUrvagRhamAM snAna karAvyuM. uttara gRhamAM araNinA agnimAM caMdananA hAma karI rakSApoTalI bAMdhIne tIthaMkara bhagavAnane temanI mAtA pAse mUkayA. e rIte dizAkumArIoe potapAtAnA prasUtikanA AcAra karyAM. cA saTha surapati AvIne aSTottara sahasra lakSaNudhAraka bhavatAraka jInapatine suragirinA zikhara upara lai gayA. tyAM pacIza ceAjana uMcA, bAra yAjana paheALA, ne eka ceAjana nALavALA
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 1 ) ATha jAtinA 16000000 kalazethI aDhIse abhiSeka karyA. ne 32 kroDa maNi mANikyanI vRSTi karI. prAta:kALe putra prAptinI vadhAmaNI sAMbhaLI samudravijya rAjAe baMdIvAnane cheDI mukyA, ne ati AnaMde janma mahotsava karyo. te prasaMge vasudeve paNa mathurAmAM utsava karyo. bArame dina svajana saMbaMdhIne bhejanAdikathI saMteSa pamADIne bhagavaMtanuM ari anemi evuM nAma pADayuM. iMdranI AjJAthI apsarAo A vIne sarakhI vaya dhAraNa karI nareMdrasureMdranatAMtripadma evA prabhune bAlyAvasthAmAM ramADatI hatI. ekadA tridazevare pe tAnI sabhAmAM ariSTaneminI prazaMsA karI. te sahana nahi karanAra koI deva baLaparIkSA karavA Avyo. tene muSTiprahArathI pachADI pAtALamAM pADI nAMkhyA. tethI te deva bhavikAMjavibodhataraNi evA bhagavaMtane stavI devalokamAM cAlyA gayA. dvArikAnI utpatti. A bharatakSetranI vartamAna avasarpiNInA prathama tIrtha kara zrI nAbhiputra RSabhadeva thayA. temane putra bharatacakrI thayo. bhAratanI pAchaLa asaMkhyAta purUSa thayA. pachI zItaLa nAtha nAme dazamA tIrthaMkara thayA. tenA zAsanamAM kezAMbI nagaranA sumukha nAmanA rAjAe kuviMda nAme kaI vIranI vanamAlA nAmanI strIne harIne potAnA mahelamAM AvyuM. kuviMdavIra paNa strIviyegathI durdazAmAM pharatA pharatA teja mahela AgaLa AvyuM tene joI baMnene pastA thaye. tevAmAM
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 12 ) akasmAt vijaLI paDavAthI sumukha ne vanamALA banenuM mRtyu thayuM. te A ja yudvIpanA hirava kSetramAM hirane hiraNI nAmanuM yugala thayu. vidvAra paNa tapa karIne saudharma devalAkamAM devatA thayA. vanamAlA ne sumukha anenu yugma thayu che. ema avadhijJAnathI jANIne te yugalane upADI tenI sA dhanuSanI kAyA karIne A bharatakSetranI caMpAnagarInI bhAgALe lAbyA. tyAMnA rAjA caMdrakIti maraNa pAmyA hatA. tethI pArajanane bhegA karIne temane ema samajAvyuM ke, A yugalane mAMsAdikanA AhAra ApavA; ne caMpAnagarInI gAdIe esADavu. e uparathI hira ne hiraNI ba Mnene rAjapATa maLyu ne temanA vaMzanuM nAma hiravaza paDayuM. hira ane hiraNInA putra pRthvIpati thayA. pRthvIpatinA putra mahAgiri, ane mahigiranA putra himagiri ema asaMkhya rAjAe thayA. pachI munisuvrata nAcevIzamA tIrthaMkara thayA. temanI pATe ghaNA rAjA thayA. pachI ekavIsamA tIrthaMkara naminAtha thayA. tenA tImAM ya nAmanA rAjA mathurAmAM thayA. te uparathI yAdavakuLa thayuM. yadunA putra zUra thayA. tene zAra ne suvIra nAmanA be putrA thayA. zAre potAnA nAnA bhAi suvIrane mathurAnu rAjya sAMpI kuzAvata dezamAM zApura nAmanuM nagara vasAvyuM. zAranA putra aMdhakavRSNuine subhadrAnAmanI rANI hatI; tene daza putra thayA. tenAM nAma vayanA anukrame A pramANe hatAM:-samudravijaya, ajJeAbhya, stimita, sAgara, himavAna
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 3 ) acaLa, dharaNa, pUraNa, abhicaMdra ane vasudeva. e daza bhAI dazAraha (dazaratha) kahevAtA hatA. temane kuMtI (pRthA) ane muThThI nAmanI be bahena hatI. muddA DAhaDadezanA rAjA damazeSane paraNAvI hatI. tene putra zizupAla the. vaLI A huMDAvasarpiNInA agrima tIrthaMkara yugAdhIza caturvatra 2SabhadevanA se putromAM eka kurU nAme putra hatuM tenA uparathI kurukSetra thayuM. kurUne putra hasti thaye; teNe hastinApura sthApyuM. anukrame hastinApuramAM zAMtanu nAme rAjA thaye; te pahelIvAra ratnapuranA vidyAdharonA rAjA jahunI putrI jAhavI athavA gaMgAne para tene putra gAMgeya (bhISma) thaye. bIjIvAra bhISmanA AgrahathI satyavatI je nAvikane tyAM ucharI hatI tene zAMtanu rAjA paraNyo. tene putra vicitravIrya thaye. vicitravIrya kAzInA rAjAnI aMbA, aMbikA ne aMbAlikA nAmanI traNa kanyAo para, aMbAno putra vidura thaye, aMbikAne dhRtarASTra thaye, te janmAMdha hata; aMbAlikAne putra pAMDu thaye, te janmathI regI hate. daza dazarathanI bahena kuMtIne pAMDu rAjA para. guNasAgathI kuMtIne karNa nAmane putratha. pAMDu rAjAnI bIjI strI mAdrI hatI te madrakarAjAnI putrI hatI, tene sahadeva ne nakula nAmanA be putra thayA. e rIte pAMca pAMDava thayA. zaranA bhAI suvIre siMdhu nadIne kAMThe suvIrapura vasAvyuM. tene bhejavRSNi nAmane putra thaye; bhojakaNane devakane ugrasena e be putra thayA. devaka pa. lAsapura rAjA thaye, ne ugrasena mathurA sajA thaye.
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 94) ugrasenanI rANe dhAriNIne garbha raho tyAre tene ugrasenanuM mAMsa bhakSaNa karavAne DahoLo thaye tethI tene putra janme tyAre kAMsAnI peTImAM ghAlIne tene yamunA nadImAM nAMkhe. te peTI zairyapuranA subhadra nAmanA vaNikanA hAthamAM AvI. tenuM nAma kaMsa pADIne tene daza varSa sudhI ucheryo, anukrame kaMse siMharatharAjAne harAvyuM. ne magadhadezanA rAjA bRhadrathane putra jarAsaMgha je rAjagRhamAM rAjya karatA hatA, ne traNa khaMDane adhipati hatA tethI te prativAsudeva kahevAtuM hatuM, tenI putrI jIva zAne paraNyA. pitAnA pitA ugrasenane keda karI kASThanA pAMjarAmAM ghAlI kaMsa mathurAne rAjA thaye. kaMsanA nAnA bhAI amaMtA (apramata)munie jIva zAne vivAha samaye kahyuM hatuM ke, kaMsanA kAkA devakanI putrI devakI ane dazamAM dazaratha vAsudevathI utpanna thayelo sAtamo putra, kaMsane mAraze. te uparathI kaMse vAsudevane mathurAmAM bolAvyo. paNa devakIne peTe kRSNa janme ke tarata vasudeva tene chAne mAne gokulamAM naMdarAjAnI rANu yazodA pAse laI gaye. tyAM vasudevanI rANa hiNane putra baLadeva kRSNanI rakSA karate hate. anukrame kRNe kaMsane mArIne tenA pitA ugrasenane mane thurAnA daravAjA upara rAkhelA lAkaDAnA pAMjarAmAMthI mukata karyo, ne tene mathurAnI gAdIe besADe. ugrasene pitAnI dIkarI satyabhAmAM kRSNane paraNavI. kaMsanI rANI jIvayazA nAzIne rAjagRhamAM gaI. tyAM teNe potAnA pitA jarAsaMghane
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 5 ) sarva vRttAMta kaho. te uparathI jarAsaMghe kRSNa ne baLarAmanI mAgaNI karI, paNa temAM phAvyuM nahIM, tethI tene putra kALakuMvara pitAnA banevInuM vera levA 500 rAjaputra sahita mathurA upara caDhAI karavA taiyAra thayuM. tenA bhayathI trAsa pAmIne mathurAnA 11 kula keDI yAda tathA zairyapuranA sAta kula keDI ema 18 kula keDI yAda pazcima samudra bhaNI nAThA. kRSNane naimittioe kahyuM hatuM ke, satyabhAmAne jyAM putra yugma jame, tyAM mukAma kare te uparathI tene bhAmane bhAnu nAmanA be putra janmyA, tyAM rAtri rahyA. tyAM kRSNa aThThama tapa karI maitamadvIpamAM rahenArA svastika nAme lavaNAdhipatine ArAdhe. te uparathI teNe prasanna thaI aThThamanI trIjI rAtrimAM samudrane dUra khaseDIne bAra yojana lAMbI ne nava jana pahoLI evI ratnamaya dvArikA nagarI utpanna karI. tene aDhAra hAtha uMce ne nava hAtha pahoLo ratnamayI senAne keTa hatuM. tenI aMdara tathA bahAra hajAra maMdira, bAgabagIcA ne mahela AvI rahyA hatA. tenI utpattinA AraMbhamAM sADAtraNa dina sudhI vasa, dhana, dhAnya, AbhUSaNa, rana, maNi ne kaMcana Adi aneka vastuonI vRSTi thaI hatI. ANimera kALakuMvarane yAdanA nAsavAnI khabara paDavAthI te temanI pachavADe lavaNuM samudranA kinArA tarapha de, tevAmAM ardhabharatanI adhiSThAyikA devIe mAyA rUpa karI yAdanI citA saLagAvIne pite jANe kRSNanI
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddha bahena hoya evuM rUpa karI revA beThI. tyAM kALakuMvara AvyuM tyAre bolI, yAdae kALakuMvaranI bIkathI A citAomAM praveza karyo che, ne huM paNa eka citAmAM baLI marIza. kALakuMvara te sAMbhaLI citAomAM paDe, kAraNa ke teNe evI pratijJA lIdhI hatI ke yAdavane citAmAMthI paNa pakaDI lAvavA. paNa adhiSThAtrI devInI mAyA AgaLa tenuM kaMI phAvyuM nahi, paNa pote ja baLI bhasma thaye. jIvayazAne khabara maLyA ke yAda ne kALakuMvara baLI gayA. keTaleka kALa vItyA pachI kaI vepArI ratnakAMbaLa laI rAjagRhamAM vecavA AvyuM, paNa tyAM tenI kabaLa khapI nahi, tethI teNe dvArikAnI riddhinI vAta karI, te jIvayazAe sAMbhaLI. te uparathI teNe te vepArIne potAnI pAse bolAvyuM. vyApArIe yAdavene sarva vRttAMta kaho. chavayazAe pitAnA pitA jarAsaMghane uzkerIne yAda sAme laDavA mokalyA. paMcAsa2mAM laDAI thaI. kRSNa jI, ne na vAsudeva pragaTa thaye, evI vadhAmaNI phelAIne tyAM zaMkhezvara pArzvanAthanuM tIrtha thayuM. neminAtha pANigrahaNa preraNa. anyadA dhanapALanI alakApurIne ananya ujavaLatAthI aMjAvI aLagI karanArI, amartyapatinI amarAvatIne ane tyaMta zobhAvaDe zaramAvI uce uDAvanArI, ne rAvaNanI lekApurIne pitAnI lAvaNyatAthI lajajA pamADI lavaNuM samu
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ) dramAM jhapApAta karAvanArI dvArikA nagarImAM daza dhanuSanItanuM dhAraNa karanAra zrI ariSTanemi bhagavAna samAna vayavALA svamitranI sAthe zrI kRSNa vAsudevanI AyudhazALAmAM kIDA karavA gayA. tyAM sudarzana cakra, sAraMga zarAsana, kemeikI. gadA ne naMdaka kRpANapramukha kRSNanAM Ayudha paDelAM hatAM. priya vayasyanA protsAhanathI nemIvare paMcajanya zaMkha pUryo. tenA gaMbhIra ne bhayaMkara gheSathI viSNunI azvazAlAnA ghaDA vijaLI vege bhAgavA lAgyA. hastio paNa baMdhana staMbha toDIne prAsAdanI paMkitaone cakacura karatA dvArikAnI bahAra dharatI prajAvatA deDavA lAgyA. jenAM vIci vepamAna che evA apapati (samudra)nA mojAM svarNamaya koTanI sAthe athaDAIne ghero ghAlanArI phatehamaMda phojanI mAphaka moja mAravA lAgyAM. kRSNa mahArAja rAjasabhAmAM bIrAjatA hatA. tyAMthI AvIne AyudhazALAmAM najara kare che, te nemikumArane vyAyAma karatA joyA. - - *jalAzayAkhyAH sarasi prasiddhA dvijihvazabdo bhujageSu yatra / khaloktirevaukasi taila kasya kInAzavAcI yama eva naanyH|| yasmin sadAnA iva daMtino'pi kathaM na vAstavyajanA bhaveyuH / sarAMsyapi syuH kamalAkarANi kathaM na tanmAnavamaMdirANi // vApyo'piyasmin supayodharAH syuH kathaM punarna pramadAsamUhAH // ni:svA labhaMte'pi gale varecchA hArAn punoM kthmibhydaaraaH||
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 98 ) A uparathI kRSNanA manamAM e saMdeha utpanna thaye ke nemikumAra mAruM rAjya alpakALamAM laI leze. tethI tenA baLanI parIkSA karavA mATe vAsudeve pitAne bAhu prasA. tene kamaLa nalinInA nALanI mAphaka neminAthe sahelAIthI vALI nAkhe. tyAra pachI nemIzvare pitAnI bhujA lAMbI karI. te kRSNavAsudevathI kiMcitmAtra paNa vaLI zakI nahiM. tethI plavaMgama (vAMdarA)nI pere laghu bhrAtAnA deIDa (hAtha) nIce laTakI paDyA, ne pitAnuM hari evuM nAma yathArtha karyuM. kRSNa ciMtAtura thaI kahe che - klizyate kevala sthUlAH sudhIstu phalamaznute / daMtA dalaMti kaSTena, nitA galati lIlayA // mamaMtha zaMw: livuM, nAgAvInaH II : artha:- jADA mANase mAtra duHkha pAme che ne buddhivAna mANasa phaLa bhogave che. dAMta vaDe cAle che ne jIbha sahelAIthI gaLI jAya che. zaMkare samudranuM mathana karyuM te devatAone ratna prApta thayAM. - evAmAM AkAzavANI thaI ke, A nemIzvara bAvIzamA tIrthaMkara pANigrahaNa karyA sivAya rAjyanI niricchA karatAM pravajyA svIkAraze. A vacanathI kRSNanI zaMkA dUra thaI. te chatAM paNa nizcaya karavA mATe pitAnI aDhAra hajAra rANIo sAthe nemIzvarane laI ujajayaMta uvIbhUta(parvata)nA eka utkRSTa upavanamAM jalakrIDA karavA gayA. tyAM kuMDinapuranA bhISmaka rAjAnI putrI rukimaNa, vaitADhya parvatana jAMbavaMtarAjAnI putrI jAMbuvatI,
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 9 ) siMhaladvIpanA rAjAnI putrI lakSmaNA, rASTravardhana rAjAnI putrI susImA, vItabhayanagaranI gaurI, hiraNyanAbha rAjAnI putrI padmAvatI, gadhAra ( kaMdahAra ) nIga'dhArI, e sAta tathA ugrasenanI putrI satyabhAmA, e rIte AThe agra mahISIe ane bIjI paramAMganA eka suzeAbhita sareAvaramAM salila krIDA karatAM nemikumArane jUdI jUdI jAtanAM kAmajanaka vacana kaTAkSa kathana tathA aneka rItanA cALAethI paraNavAne aMgIkAra karavA sArU abhyarthanA karavA lAgI. dareka bhrAtRjAcAnAM bhinna bhinna vAkayeA zravaNu karI zrI nemisvAmi sAmAnya saduttara kare che "huM tamArI ane mArI icchA paripUrNa karIza.'' tyAra pachI nemikumArane ku jara upara besADI harSa ane gepAMganA sahita kRSNa vAsudeva dvArikApuramAM AvyA; ne samudravijaya rAjAnI AjJA laine nemikumArane paraNAvavA mATe ugrasena rAjAnI putrI rAjImatInu mAguM karavA gayA. ugrasene te mAgaNI mAnya rAkhI. ane peAtAnI pUrNa rUpavatI putrInu pariyana karavA mATe tatkALa taiyArI karavA mAMDI. kRSNe paNa dvArikAmAM AvI samudravijaya rAjAne sa samAcAra kahyA. tarata ja kauSTika nAmanA jozI pAse lagna jovarAvyu. mAhUti ke kahyuM:-varSAkAlamAM anya kArya karavAM ucita nathI; tA vivAha jevuM gRhasthanu mukhya kRtya kema karAya ?" samudravijaya mAlyA, " huM jyAtiSI ! kALanA vilaMba karavA ceAgya nathI. kRSNe ghaNA zrama lIdheA che. mATe lagnanuM muhUta jema vahelu Ave tema karavu joie." tyAre koTTukIe kahyuM: "zrAvaNu
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ (100) mAsanA zukalapakSanI chaThanuM lagna varavadhune vRddhikAraka che. A zabda kAne paDatAMja nirNaya karI teja divase ne teja samaye jAnanI sAmagrI taiyAra karI. anukrame rAjImatInAM aMgapaNa bharAvanamAM nIce pramANe zelatAM hatAM-pAdanalakamalajevAM, nakha kuMdana jevAM, paganI pIMDIe kAmadevanA bANanA bhAthA jevI, jaMghA ratI jevI, niMtaba sarovaranI pALa jevA, peTanI trivelI gaMgA taraMga jevI, kaTI kezarIsiMha samAna, nAbhi kamala samAna, stana kaMcana kalaza ne nAraMga phala jevAM, hAthakaMdarpa dhvajA jevA, hastatala ubhulla padma jevA, gaLu ne garadana suvarNa kapita samAna, biMbaphalane pravAla jevA ojha, kasoTI jevI jIbha, dADamanI kaLI jevA dAMta, suvarNa chIpa jevA kAna, kara caMcu jevuM nAka, sApaNa jevA keza, mRga, bhramara, khaMjana ne matsya jevI cakSu, anaMgadhanuSa samAna bhrakuTI, ardhacaMdra samAna lalATa, svara kekila samAna ne cAla haMsa ke hasti samAna. AbhUSaNa-mastake ziraphula, AMkhe kAjaLa, nAke metI. vALI vALI, kAne maMjarI, mukhamAM pAna, hAthamAM kaMkaNu, AMga mAM vIMTIo, gaLe kaMThI, kaTImAM ghugharIvALI mekhalA, pagamAM jhAMjhara, AMgaLIomAM vIMchuvA ne aNavaTa, AMkhanA khuNe caMcaLatA camake che. : 1 neminAtha paraNavA gayA, tyAre temanI umara 125 varSanI hatI ne sajulanI umara paNabate vadhAre hatI, eTale traNa varSanI hatI. rAjula 1006 varSanI vaye mokSa pAmI; ne neminAtha 1000 varSanI umare tenA pachI mekSa pAmyA.
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ (101) nemanAthane varaghoDe. yAdavakuLanI yazasvatI yuvatIo manesa gAyana karI rahI che. subrune sAraMgAkSI sannArIo sAvadhAna thaI sarasa zRMgAra sajI rahI che. ketukamaMgaLanAM tAra tera gheraghera gulI rahyAM che. aMta:karaNamAM AnaMda upajAve evA maMjula mAMcAo mArgamAM baMdhAI rahyA che. sugaMdhi dhupaguTikAo ThAma ThAma mukAya che. subhAgyavatI nagarImAM suvAsita jalano chaMTakAva thaI rahyo che. paMcavaNa surabhi pupe patharAI rahyAM che. tethI dvArikApurI jANe pUjAthI pavitra thaI hoya ema disavA lAgI. evA avasare jhaverAtathI jhagajhagATa mAratI jAdavAnI jAna nIkaLI. sarvanI AgaLa maheTA maheTA rAjAo tathA rAjakumAra cAlatA hatA. madhyamAM nemikumArane manoraMjaka ratha cAlate hatuM. vararAjAnI baMne bAjue gaja upara beThelA surUpa bhUpa paramazelAthI zobhI rahyA hatA. temanI pAchaLa samudravijaya, pAMDe, kRSNa Adi aneka rAjAo hRdayaMgama turaMgamAtaMga upara svAra thaI saraghasanI zobhAmAM vRddhi karatA hatA. temanI pAchaLa pAlakhIomAM beThelI, kAyAnI prekSaNaya prabhAthI AsapAsanA AkAzane prakAzita karatI, aMta:puranI sarva sakhIo sahita dhavaLa maMgaLa gAtI gAtI zivadevI, kuntI ne rukimaNuM pramukha pUjanIya padminI, kamanIya kAntA, ramaNIya ramaNIe ne mahanIya mahilAnAM vRMdArakavRMda cAlatAM hatAM. jhAMjharano jhamakAra, ghugharInA ghamakAra, paganA ThamakAra, ne
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 102 ) AMkhanA camakArAmAratI, hAthanA cALAothI hAvabhAva khatAvatI, ne kudaDIe letI, juvAnInA joravALI, cA`gI ne mRddha gI vArAMganAonAM madhura, jhINA ne tIzA svaravALAM nATaka-nRtya thai rahyAM che. vividha vAjIMtrA vAgI rahyAM che; nizAna, nagArAM ne neAbatanA nAda gAjI rahyA che; baMdIjanA birUdAvalI khelI rahyA che; gAna tAnanI dhUma macI rahI che; koTIza: manuSya neminAthanu mukhAMbhuja nihALIne nirakhI rahyAM che; subhaga sudarI zyAmavarNe svAmInI sevA karavAnA saMkalpa dhArI rahI che; evA devAMzI kumAranA ThAThamATha ne dhAmadhUmathI varagheADA madamada cAlatA cAlatA ugra tejasvI. ugrasenanA manArama mahAlayanA maMDapanI samIpe AvI paheAMcyA. jeNe snAna karI zveta vastra paheyA che tathA je sarakhI ummaravALI sakhIothI vIMTAyalI che evI rUpanidhAna rAjIvAkSI rAjImatI varagheADAnAM vAgha sAMbhaLI vizeSa praphullita thai. tenA mananA abhiprAya jANI caMdrAnanA nAmanI priya sahacarI kahe che. jagatanI aMdara rAjImatI dhanya che ke jene varavA mATe AvA vizvavibhUSaNa vara Ave che, nAkanAyake (devatAo) paNa jene namaskAra kare che evA tribhuvananA svAmI yadupati rAjItinA bhora thaze. AvAM priya vacana khelatI premALa ne priyaMkara sAhelIo gavAkSamAM ubhI che. e samaye " mane paNa jovA de " ema uccAra karatI rAmarAjavirAjIta rAjImatI
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ (103) bahenapaNuonI vacce AvI ubhI. te prasaMge mRgalecanA nAmanI sakhI mitapUrvaka belI, "A varSamAM eka deSa che." rAjImatI roSa lAvI belI: "kalpapAdapamAM kRpaNutA, kSIra sidhumAM kSAratva, caMdanamAM durgadha, akarmaNimAM aMdhakAra, lakSmImAM daridratA ne vAgIzvarImAM mUDhatA kadI paNa saMbhave nahi. pUNI paDavAthI purI caMpAya e kema manAya? A varamAM dUSaNa dekhADavAM te dUdhamAM porA kADhavA jevuM che." caMdrAnanA mRgalecanAne kahe che, "zI khAmI che ?" mRgalecanAe pratyuttara vALe, "vara te kAjaLa je kALo che" maMjubhASiNe rAjImatIe kahyuM, "huM dhAratI hatI ke mArI sakhI zANI ne samaju che, paNa tema nathI, kAraNa ke, kRSNavarNa sarva zobhAnuM kAraNa che. citrAvela, agara, kasturI, vAdaLa, kAjaLa, keza ane AMkhathI kIkIo e sarva zyAmahAya teja zobhe che, ne vadhAre mUlyavAna gaNAya che. makita dhoLuM che, paNa vIMdhAya che. kapUra sita hoya che, paNa tenI sAthe kALAM marI hoya teja rahI zake che. gorA gAtravALe kuchI -ogI kahevAya che. lavaNa dhoLuM che, paNa khAruM hoya che. cUne raMge veta hoya che, paNa rasanAne bALe che. kAgaLa dhaLe che, paNa kALAvarNa vinA zobhatuM nathI. AvI rIte hAsyavineda karatAM karatAM rAjI thatI rAmatInuM jamaNuM aMga pharakayuM. tethI pite udAsa thaI sakhIo pratye kahe che. priya sakhIo, mArUM dakSiNa zarIra pharake che, te adakSiNa-azubha
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ (100) sUcave che. suha sakhIo belI: "tArAM sarva amaMgaLa nAza pAmo." varaghoDe bhavamaMDapamAM nATaka nAcavA mATeja AvyuM hate. Agama ariSTakumAra pAsenA vADAmAM pUrelA aneka prakAranA pazuonA pikAra ne nizvAsa sAMbhaLI sArathine kahe che "are ! A niraparAdhI dIna prANuone AvI rIte kema rUMdhI rAkhyAM che?" sArathi uttara de che. "bhagavaMta! ApanA vivAha prasaMge e ja jamaNane mATe bhegAM karelAM che." evAmAM jeNe potAnA priyAne kaMThe vakaMTha sthApele che evA hariNane prIyA hariNI kahe che- he prANanAtha ! A vizvavatsala nemisvAmIne vinaya pura:sara vijJApanA kare ke ApaNane A mahA duHkhamAMthI choDAve. te uparathI te mRga nemikumArane kahe che: he zivazaMkara ! mRtyu karatAM daMpatIne viga vadhAre dusaha che. ame nirapekArI tiryaMca nijharaNAnAM nIra pIne keIne hAnI karyA vinA tRNabhakSaNa karIe chIe, amArA jevA durbaLa ne pAmara prANIne aparAdha vagara mAravAM e aghaTita che. mATe he paropakArI jagajI. vana ! rakSa, rakSa. e sAMbhaLI nivartanAtura nemiprabhu viSAda pAmI vicAra kare che. ahe! mArA ekalAne vivAha A sarva avAcaka janAvaranA avivAhano hetu che. mATe kSaNamAtranA saMteSa arthe evuM anucita kRtya karanArane dhikkAra che.
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 105 ) alpakALanA ajavALA mATe potAnA ArAmavAsane agni lagADavA keNa utsAhavAna thAya ? mAre viSayAganI vAMchanA karavI nathI. mekSamAga mAM mAre A mATI alA che. ema kahI thavAhaka pAse ratha pALe vaLAvI elyA : mAre manuSya varganI strI paraNavI nathI, paNa anaMta AnaMda ApanArI apavarga rUpI advitIya vadhune varavI che. " samudravijaya Adi vaDIla rAjAe nemikumArane pAchA vaLatA joi kahe che, vatsa ! amArI mahAbhilASAe bhaMga karavA tame kema utkaMThita thayA che ? zivAdevI paNa askhalita annupAta karatI kahe che, he putra ! mArA maneAratharUpI mahIrUhanuM unmUlana karavA OM mATe kema utsuka thayA che ? khaLarAma ane kRSNa paNa aneka prakAranA Agraha karatA hatA. sa jAnai tathA jAnaDIe ariSTaneminI AsapAsa pharI vaLyAM, tethI jema uDDathI gherAcele ASaSipati zAle che tema te zelatA huvA, kAinI zIkhAmaNu mAnI nahi ne naimikumAra pAchA pharyA. te joi rUparAzi rAjImatI ekadama kheda pAmI murchAgata thai. zIlavatI sadAcAriNI sakhIoe zItApacArathI tene saMceta, svastha ne zAMta karI. pachI rAjImatI karUNa rUdana karatI elI : aheA nAtha ! jyAre pANI ThAThu utpanna kare, sUrya a MdhakAra kare, amRta viSamaya thAya, caMdna tApa kare, megha vRSTi na kare, sarAvara tRSA na maTADe, kalpavRkSa upara kAMTA utpanna thAya, tyAre duniyAnA aMta AvyA hAya ema mane lAge che.
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 106 ) ahe! je mRga nirmaLa lAdharane kalaMka devAmAM tathA rAma sItAne viraha racavAmAM kAraNabhUta che, teja mRge mArA raMgamAM bhaMga karyo, tethI kavileke tene kuraMga kahe che, te satya che. hA. deva! huM kevI hatabhAgya ke mAre ghera AveluM kalpadruma pAchuM jAya che te svAmi! huM viDaMbanArUpI vallarIthI veSTita che. pANagrahaNa karavA mATe Apane hAtha mArA hAthamAM na AvyuM tethI have teja kara mArA zira upara thAo." A veLA jInarAja nemIzvara ane rAjamatI vaccenavabhavane saMbaMdha hovAthI jyAre mIzvara niHzreyasamAM javA tatpara thayA, tyAre pote pariNayananA nimitte jANe rAjImatIne nimaMtraNa karavA AvyA hoya ema lAgatuM hatuM. neminAtha dIkSA grahaNa have dIkSA gya samaya AvyA, tyAre gelekya caDAmaNi bhaTTAraka bhagavata jANatA hatA te chatAM paNa lekAMtika de pitAnA AcAra pramANe AvIne kahe che: bhagavaMta! tIrtha pravatave. A uparathI roja savAre eka prahara paryata eka koDa ATha lAkha suvarNa mahoranuM dAna detAM eka varSa sudhI bALa brahmacArI bhagavaMte traNa aja aThThAzI koDa ne eMzI lAkha meheranuM saMvatsarI dAna dIdhuM. daridra dAvAnalane meghasamAna dAna dIdhA pachI dIkSAbhiSeka karyo ne prabhu uttarakurU nAme yogayAnamAM (pAlakhImAM) ArUDha thayA. deva, dAnava ne mAnavathI dIpatI dvArikAnA madhyabhAge thaIne dIkSA-mahotsavane vara
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 107 ) gheADA nIkaLyA, varagheADAmAM zakrendra tathA izAnendra cAmara dharIne, mAhedra khaDga dhAraNa karIne, sanatkumAreMdra chatra dharIne, adma darpaNu dharIne, lAMtakedra kalaza dharIne, zakendra svastika dharIne, sahasraredra dhanuSa dharIne, prANatedra zrIvatsa dharIne, acyutedra na dAvata dharIne tathA bAkInA camareMdrAdi devA zastra dharIne atprabhunA agra bhAge cAlatA hatA. anukrame revatAcala caDhI, sahasramravanamAM jai, AbharaNAdikanA tyAga karI, sahasra purUSanI sAthe, traNase varSanI ummare, zrAvaNa zuddhi 6 ne divase citrA nakSatranA yege, chaThanA tapa karI tathA paMcasuSTi leAca karIne kumati kuThAra nemIzvare dIkSA grahaNu karI. tyAMthI vidvAra karIne varadatta nAmanA brAhmaNane ghera kSIranuM prathama pAraNuM karyuM, ne tyAM puSpavRSTi, suga Mdhi jaLavRSTi, vastra vRSTi, hiraNyanI vRSTi, ne ahA dAna ! ahA dAna ! evA uccAra karatI devaduMdubhi, evAM paMca dinya pragaTa thayAM. ja jALarUpI jALane prajALanAra jagatprabhune garbhathIja mati, zruta ane avidha e traNa jJAna hatAM ne dIkSA samaye mana:paryava jJAna utpanna thayuM; evA cAra jJAnanA dharanAra tathA khAvIza parISahunA sahunAra, zrI neminAthane dIkSA lIdhA pachI cApana divase sahasrAmravanamAM vetasavRkSanI nIce, zukaladhyAnArUDha sthitimAM, jJAnavaraNI, danAvaraNI, aMtarAya ne meAhanI e cAra ghAtikanA kSaya karyo pachI AzvIna mAsanI a mAvAsyAne dina, pahelA paheAramAM, citrA nakSatra paMcama jJAna prApta thayuM. cAsaTha surASipanAM sukhAsana samakAle praka pAya
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ (108). mAna thayAM nemIzvara ane kevaLajJAna utpanna thayuM jANuM sumanee AvI sahassAmravanamAM samavasaraNa racyuM. temAM ekso vIsa dhanuSa UMcA caityavRkSanI pradakSiNA karI, " mane ema uccAraNa karI pUrva dizAnI sanmukha arihaMta mahArAja Asana upara beThA. udyAnapAlake tarataja dvArikAmAM jaI adhama uddhAraka zrI ariSTanemIzvaranAkevalajJAnanI kRSNane vadhAmaNI dIdhI kRSNa vAsudeve paNa harSanA ubharAmAM udyAnapAlakane sADAbAra kroDa senaiyA ApI, daza dazaratha ane pAMDavene laI, hAthI, haya, ratha ne pAyadala, evI caturaMgI senA sajaja karI, batrIsa hajAra rANuM, sAThahajAra putra, seLahajAra rAjA ne aDatAlIsa koDa subhaTa sahita, vItarAgane vaMdana karavA AvyA. traNa pradakSiNA daI, stuti karI zakanI pachavADe 5 Asana para beThA. caturmukha, syAdvAdI sarva sAta zabda guNane aThThAvIza arthaguNa evA pAMtrIza guNayukata dezanA dIdhI. temAM jagadIzvare potAnA zAsanarUpI vananI aMdara alaikika adhyayukta taDita sannibha aMbikA devInuM camatkRtiyukta caritra kahyuM te nIce pramANe- aMbikA caritra, jenA be mahIdhara mastaka rUpa che, jenI pUta pRthivIe surAlayane parAjaya karI diviSTone pAtALamAM palAyana - 1 be mahIlara-zatruMjaya ne giranAra e be parata. 2 pUtapavitra. 3 divi-deva
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ (109) karAvyuM che, ne jenAM tejasvI tIrtharUpI mahA mUlyanAM nirmala muktAphala sadA vijyavaMta varte che, evA sairASTra dezanA parvata puraMdara zrI revatAcalanI dakSiNa dizAe RddhimAM kuberapura kalpa ane nyAyavAna naranArIothI nivAsita kuberanagara ( keDinAra ) che. tenI yakSA nAmanI sari. tAnA rasalilanA biMduone tathA sumana: parimalanA paramANuone prasAranAra aprabhaMjana kadalIpatrane pratidina kaMpAyamAna karI rahyo che, tethI nAgarika nitaMbanIne purUSanA zarIrane praH pradhvasane pAme che, prakRSTa pattanamAM vicitra citra jenArAM manujenAM cakSurUpI caMcala pajane rahevAne mATe prAsAdarUpI puSpavATikAo che. pharate pradakSiNA dete uMce suMdarakAra prAkAra pariSTane karI rahyo che, ce. tyamAM ThAmaThAma pUjAo thaI rahI che. citramayI lakSamInI cittAkarSaka pratimAo pratyeka sthAne prakAzI rahI che, sarva prajA varkarmamAM 9apramAda tathA karmanikaMdana karavAmAM nizadina guMthAyelI che, te purIne viSe harinI kIrtine haranAra, jenA guNarUpI harie arirUpI karine vidAya che e. kRSNanA vaMzamAM ratna jeva, bhagavaMtanA pAdAraviMdano bhramara, dvAdaza vatapAlaka, tatvatrayanA cinharUpa traNa taMtunI yukatArtha 1. puraMdara-i. 2. salila-pANI. 3. sumana-parimala-pulanI suga. 4. prabhaMjana-pavana, 5. prazvasa-nAza. 6. prakRSTa pattana-uttama nagara, 7. paja-kamaLa. 8. prAkAra-killa. 9. apramAda-udhogI. 10 hari-viSNu, siMha. 11. kari-hAthI,
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ (110). yajJopavIta dhAraka, ne saMvara saMyukta sAdhunI syAdvAdasiddhAMta sudhAthI siMcita, e somabhaTa nAme buddhizALI brAhmaNa rAjA che. tene aMbikAbhidhAnA, IduvadanA, saMskAravatI satI ziromaNI, ne pativratA patnI che. tenAmAM capa. lAnI caMcalatA, raMbhAnuM rUpa, bhAratInI bhASA, pavipulekhAnI vakatA ne sureMdrANIne sapatnIbhAva che. semabhaTane pitA paralokamAM gaye, tyAre tenI sAthe jenadharmane paNa lopa thaye, ema lAgatuM hatuM. ekadA madhyAhe mAsakSamaNanA upavAsI be kSamAzramaNa munie semabhaTanA mahela pAse - carI levA nIkaLyA. sutapazcaryAe karIne zazAMka mArtaDa sadaza, ane karmarUpI regane cakarAra karavAmAM catura cikitsaka tulya, evA te be saMvegI sAdhuone joI bhadrabhAvathI bharelI udAra aMbikA atyAnaMdanI urmimAM nimagna thaI nidhare che A mahA prAsa munie kSamA dhAraNa karanAra mahA parvata che. sukarmanA udaye karIne mAre AMgaNe padhAryA che. tethI Aja apUrva parvanI tithi che. khare! pracura puNya upArjana karyuM che, jethI mane sarva sukhanuM sAdhana maLyuM. jema dUdhathI dhavAyelI vastu vizuddha thAya che, tema A anuttara 1. yajJopavIta-joI. 2. aMbikAbhidhAnA-aMbikA nAmanI. 3, capayA lakSmI. 4, bhAratI-sarasvatI. 5 vipulekhA-caMdranI kathA. che. sapatnI-zekaya. 7. gecarI-bhikSA, 8. mArtaDa-surya, 9. cikitsabhiSaka, vaidya 10. Urmi-kalela, mojuM. 11. kSamA-pRthvI, kSamAgaNa.
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 111 ) atithinAM priya dazanathI mArAM nayana pavitra thayAM che. anAya sAsu paNa atre nathI. rasavatImAM uttama dravya che, mATe tenu dAna Apu. AvA aMtaraMganA taraMgamAM ati harSoMnAM AMsuthI bhIMjAyalI ne rAmavikAsita, evI hu sagAminI akhikA uThI. anna lai anagAra avadhatane vinave che. Apa AhlAdajanaka AkRtivALA ne ati puNyavata che, mArApara parama prAsAda karI vaiprAzananu` grahaNa karA. jethI huM pAvana thAuM. nigraMtha muniyugme paNa mana ane annanI prasannatA joi pAtra thayuM, temAM akhAe supAtra 'sa'pradAna dIdhuM; te jANe zreSTha gatinuM bIja rAkhyu, ema dekhAyu', zAMta, dAMta ne mahaMta suniyugale paNa dAna svIkArI dharmalAbha dIdhA. dharmanA lAbhathI muktinI alokika labdhinuM arpaNu karanArA te padyarUpI zUrA siMhathI pAparUpI haThIlA hAthI haNAyA. sukRtI ne suvratI yatie 42 doSa nivArI AhAra vaherI aMkhikAnA AsthAnagRhathI nikaLyA, paNa Azca e hatuM ke; tenA aMtargata hatpadyAlayamAMthI nisaryo nahIM. have aMbikAe gItA gurUne bhAjanadAna dIdhuM, te dekhIne mUrtti mI pizAcinI, bhayAnakA bhujaMgI, kalahupriyA, prapacI:ne praca'Da pADAza uMcA hAtha karI, netra, nAsikA ne 1. rasavatI-rasAi. 2. dravya-padArtha. 3. prAzana--khAvAnuM. 4. ni``thayAgI. pa. yugma-yugala, joDuM. huM. saMpradAna-dAna. 7, i lAbha 8. utpadyAlaya-hRdayakamaLa 9. dhrujaMgI-uragI, sarpI, sarpiNI.
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ (11) vatrane vaka karI, kaTAkSathI kaThora ne kaTu vAgmANa kADhI. sarvane tIvra vAsa pamADatI ne paga pachADatI jhaTa pitAnA gharanI bahAra deDI AvI ne Arya aMbikA sAmuM joI kahe che-he svacchedAnacAriNI ! tane dhikkAra che ! yajJa ne hatyA kayA vinA vagara vicAryuM te zramaNane bhikSA kema ApI? tArI sAsu ghera nathI tethI vivekahIna vezyAnuM A ayukta AcaraNa te kema AcaryuM? pUrvaja ne bhUdevane piMDa pahe A pahelAM A zuM karyuM ? ema gabhInI mAphaka bhuMkatI. ne kukakarInI peThe bhasatI, bakabakATa karatI te aMbikAnI dham pAse gaI, ne tene sarva vAta kahI dIdhI. pachI vAyu jema dhUmanI vivRddhi kare che, tevI rIte te sAsu paNa te vAtane vistArIne bolI, he vahu! te A kAma bahu kalezanuM karyuM, temAM lezamAtra paNa saMdeha nathI. huM te jIvatI chuM; te chatAM tAruM mArA gharamAM kema cAle? sAmarSa sAsu ne pApI pADozaNanI aMtarAle ubhI rahelI udAsa aMbikA meghamALA ne rAhunI vacce sapaDAelI caMdrakalAnI pere nisteja thaI dhrujavA lAgI. eTalAmAM semabhaTa viprane teDIne AvyA. nija jananI tathA pilI "s ne duSTa karkazAnAM pApiSTa kuzabda sAMbhaLI tene 1. vaphatra meM. 2. bhUdeva brAhmaNa. 3. gadaMbhI gadheDI. 4. kapurI =kutarI. 5. zvajhU sAsu , dhUma-dhumADe. 7. sAmarja=dhI. che. meghamALA=vAdaLa. 9 pRSTa=nirlajaja
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ (113) mijAja gaye ne ke pAtura thaI kRzAMgI aMbikAno asahya avajJA karavA lAge tethI adhomukhI ne abhijAtivatI, tenI *sutanasImaMtinI kaMIpaNa belyA cAlyA zivAya pitAnA aMbara ne zaMbara nAmanA be bALakane sAthe laI sarvavirati saMyamInI satya agirA saMbhAratI satvara zvazuragRha mUkIne cAlI nIkaLI. mArgamAM vicAre che; are! meM kaI samaye sAsujInI AjJA utthApI nathI. dhaNInI ghaNI bhakti yathAzakita kIdhI che. gRhiNInAM kArya kaSTa veThIne sArI rIte karyo che, chatAM daivayoge A samaya prApta thaye! kanaka kAminInA tyAgI guNavaMta gurUne putpAdaka pradAna dIdhu, te kalyANakArI thayuM che, te chatAM paNa vinA kAraNa ulaTI mArI jugupsA karI che. putrathI pAmelA piMDa pramukhathI je preta purUSane tRptinI prApti thAya te pANI pAvAthI zukazAnI navapallavita kema na thAya! aho mithyAtva! jema 'jAtyaMdha jana taraNinI tirakriyA kare, ne nizAMdhanAra 14nakSatranAthanI nirbharsanA kare tema sudrane 1 kRzAMgI=nAjuka, 2 avajJa=tiraskAra, 3 amijAtivatI= muvIna, 4 sutasImItanI suMdara strI, 5 girA =vAyA. 6 satvara= jaladI, 7 zvazuda=sAsarU, 8 gRhiNa=gharadhaNIANI, 9 juguptA nirbhasanA, avagaNanA, 10 zukazAkhI=supha jhADa 11 jAlaMdha= janmAMdha, 12 taraNa sUrya, 13 nizAMdhatAMdhaLe rAvyaMdha, 14 nakSatranA thai..
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ (114) mUDha mAnee supAtra tyAganI niMdAne varasAda varasAvyo che. are ! paNa emane deSa kADhave te vRthA che. mArA pUrva kRtyanAM aMkura ugI nIkaLyAM che, ema mAre mAnavuM joIe. AjathI gRhavAsanA dAsatvane sadaiva tyAga che. have te te be suzIla sAdhunuM zaraNa levuM yogya che. guNAkiNuM giranAra giripara jaI saMsArasamudranA sukavaNu sadaza,ne sakala surAsu sevita, evA zrI neminAthane namI, temanuM dhyAna dharI, tapa tapI duritane daLI nAMkhIza. e nirNaya karI, eka putra kaTi uparane bIjAne hAthanI AMgaLIe vaLagADI, zekane dUra karI guNAbhirAma giridhara gurUnuM temaja raivatAdrinuM manamAM maraNa karatI acala cittathI AgaLa cAlI. bhayAvaha jaMgalanI maLe taDakAmAM nayaNe keDe ne ughADe page athaDAtAM bhAlA jevA tIkSaNa kAMTA vAge che. evI dazAnI parAkASThAmAM keDe besADelo kumAra tara thayA. lALavALA mukhavALuM, AMsuthI bharelA bhInA gAlavALu ne mAtAnA gabharATamAM vadhAro karanAruM bIcArUM bALa askuTAkSare karUNAjanaka rUdana karatuM pANI ! pANuM ! jhaMkhI rahyuM che. eTalAmAM vaLI kamala kAMDa jevA komaLa karapadyave darelo dIkaro bhUkhyo thaye. tethI he aMba! amane khAvA Apa ema kahI raDAkUTa karI rahyA che. baMne bALakee aMta:karaNamAM praveza karI azupAta karavAnI jANe preraNA karatAM hoya, ema aMbikanI eka AMkhamAMthI zrAvaNa 1 suprahaNa mAruM jahAjha, 2 durita=duSkata. 3 nayaNe=niraja, 4 kaDakavALa, dAMDe, 5 kara5lava=hAthanI AMgaLI.
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ (115). ne bIjImAMthI bhAdaravo bharapura cAlyA jAya che. tUTelA hAramAMthI eka pachI eka sarI paDatAM metInI "avibhakta dhArA bane cheDe avicchinnapaNe cAle che, tema baMne cakSumAMthI bAra bAra jevA uSNa AMsunAM TapoTapa TapakAM pADatI, ghara, AbhUSaNa, sukha, sevaka, zarIra ityAdika saMbaMdhI IcchAne alaga karatI, jaMgama tIrtharUpI tapasvI sAdhunA vacanathI apAra zoka visAratI, anAtha, abalA, nimIzvara paramezvaranA caraNAMjanI bhakita karUM evI bhAvanA bhAvatI cAlI jAya che. pakSutpipAsAthI pIDAyalAM aNasamaju zizu samaya oLakhatAM nathI. AvA duHkhadarIAmAM DubelI aMbikAe dhAryuM ke, A putra prathama mArA prANane aMta ANaze, mATe AtmahatyA karUM. vaLI ciMtana kare che. dhi! dhika! A be vatsonI paNa vAMchanA huM pUrI pADavA samartha nathI. are ! huM ghaNuM azubha karmanI karanArI chuM. he vasuMdhAmAtA ! mArA upara anugraha karI mane vivara de ke temAM huM samAI jAuM, ne agAdha zekasAgaramAMthI nivRtta thAuM. he vidhAtA ! te mane kema ghaDI? ahe dukha ! tamane bIjA keI sthalamAM rahevAnuM na maLyuM ke AvI rIte akasmAta mArA upara 1 avibhakata=saLaMga, aTakayA vagara, 2 avicchinnapaNe tyAM vagara, 8 AbhUSaNe ghareNuM, 4 caraNabhAja=kamaLa jevA paga, 5 kSutpipAsA=bhUkha tarasa, ke anugraha kRpA, 7 vivara=dara, mArga,
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ (116), yugapatu AvI paDayAM cho? arere ! devanA vaja maya hadayamAM dayA na AvI, te aghera A araNyamAM vilApa karavAthI kaMI vaLavAnuM nathI. have te pApa prajALanAra prabhunA pAdapaMkajane sevIne sarva saMkaTa sahana karIza. ema kahI eka ThekANe beThI. tenA nizvAsavAyuthI nikhila vRkSa DolatAM hoya ema dIsatuM hatuM. evAmAM nirmaLa zItaLa jaLa ne praphulla kamalavALuM "AmratarathI vIMTAyaluM eka manahara sarovara tenI daSTie paDayuM. be pAse bhamatA bhaMge jhaMkArava karI rahyA che, ne parabhUta pakSi TekArava karI rahyAM che. ati du:khI ne dInamukhI aMbikAe te sarasa sarasImAMthI aMjalI bharIne pitAnA putrane pANI pAyuM ne temane rasAlaphala khAvA ApyAM. have jema lehabhAMDane spIpASANane sparza thavAthI tarataja te suvarNamaya thAya, tema te dhIra, vIra, gaMbhIra ne mumukSu munionA prabaLa, praDha ne paropakArI prabhAvathI samabhaTanA anna ne bhAjana kAMcanamaya thaI gayAM. e joI aMbikAnI sAsu pazcAttApa karI putrapatnI pratye prItipUrvaka kahe che. ahA! phiTakAra che mane mithyA kepa karanArIne ! 1 yugapata ekadama, 2 pAdapaMkaja=caraNakamala, 3 nikhila sarva, 4 praphulla khIlelAM, 5 Amrata-AMbAnuM jhADa, 6 ga=mare 7 parabhUta kila, 8 sasI-taLAva, 9 rasAlakula=kerI. Amrala 10 lehabhAMDaleTAnuM vAsaNa 11 sparza pASANa-pArasamaNi 12 mumukSa mekSa IcchanAra, 13, bhAjana=vAsaNa
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 117 ) aparAdha' lavinA anuttama aMkhikAne meM kADhI melI ! eTalAmAM azarIriNI vANI thai ke, e tA dAnanA amAgha lanA 'zamAtra che. akhikA tA 'a'kharAkasane paacanIya thaze. te sAMbhaLI semalaTanI mAtA stutya vadhunI prasa zA karatI sAna dAzcaryathI sAmabhaTane kahe che. he putra, jo teA kharA ! zA camatkAra ! puNyaparAkramanI kevI parisImA ! oraDAomAM dhana dhAnyanA bhaMDAra bharAi gayA che, te dAnanuM divya kula che, mATe zIghra jA, ne vinIta vahune teDI lAva. tenA vagara mArUM' vemA ne hRdaya zUnya che. te sAMbhaLI kumudezanI kAMtinI pachavADe jema pArAvAranuM pUra vegathI doDe che, tema amikAne pagale pagale 10svAM khikAprerita sAmabhaTa sapATAbaMdha cAlyeA. 11vijana kAnanamAM kizAra vayanAM 12abhaka sadhAte akhikAne dUrathI joi khele che. huM bhaya vibhrAMta bhAminI ! palamAtra sthiratA rAkhI ubhI rahe. A vAkyanA 17pratidhvani kAne paDatAM akhikAe peAtAnI mukhamudrA pheravI, teA patine tvarita gatithI AvatA joyA. jotAM vAra ja vicAre che. ahA ! kayA akAraNa ripue 1, la=aMza, 2, anuttama=zreSTha, 3, azarIriNI vANI= AkAza vANI, 4 kharaukasa-deva, 5, anIya=pUjanIya, 5, zIghra jaladI, cha, vezma=ra. 8, kumudezadra, 9, pArAvAra=samudra, 10, svAMbikAprerita=peAtAnI mAtAthI mAlAyalA, 11, vijanakAnana= zunya vana, 12, akhaTu, khAsa, 13, pratidhvani=pratizabda,
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ (118) reSe karIne Ane mokalyo che? are ! mane e mAravA Ave che. have kone Azraya lauM? A ghera gahanamAM pakaDIne mAro ghAta karaze. e nirSaNa che. ahIM kaI paNa nathI. hA deva! huM zuM karuM? huM nirAdhAra AkAzathI paDI chuM, ne dharatIe mane jhIlI lIdhI che. have mAre jIvIne zuM karavuM? athavA gRhamedhitva e bhUyatvanI vRtti che. krodhanA AvezamAM kadathanA karI krUratAthI mAruM kATaluM karaze, te pahelAM ja huM prANa kADhuM. ema avadhAraNA karI "AThaMda karatI eka kuvA kAMThe AvI temAM paDI maravAnI spRhA karatI bole che , arihaMta, siddha ane sAdhunuM mAre zaraNa che. dayAmaya dharma ne dAnanuM mAhAtya e mArI gati che. brAhmaNa, daridrI, kRpaNa, kirAta ne svecchanA vaMzamAM temaja kalaMkti ne adhama kuLamAM mAre avatAra Avazo nahIM. aMga, baMga, kurU, kaccha ne siMdhu, e dezamAM mAro janma thaze mA. yAcakAvasthA, kRpaNutA, mithyAtva, keTavAlanI padavI, madyAdine vyApAra, ne zastradhArakapaNuM, eTalAvAnAM mane janmAMtaramAM maLe nahIM. deva, gurU ne dharma e traNa ratna bhabhava maLajo. svAmitvanI temaja zubhAzubha karmakSayanI mane saMprApti heje. saurASTra, magadha, kIra, kAzmIra ne dakSiNa e dezamAM mAre janma thAo. dhanavAna sthiti, dAtArapaNuM, nireigitA, idri* 1, gahanavana, 2, nirghaNa kare. 3, bhUtya cAkara, 4, karthanA jetI. 5 Ada=vilApa, 6, spRhA=IcchA. 7, kirAta=bhIla.
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ (110). yapATa ane anukaMpA mane AvatA bhavamAM AvI maLe, AvI rIte cittamAM nizcalatAthI cAhanA karI ane putrone laIne semabhaTanI bhAryA sAhasapaNe kuvAmAM paDI. teja kSaNe mA, mA, ema bolate tene kAMta hAMphate hato deDate AvyuM. suta sahita phUpamAM paDIne maraNa pAmelI, premapAtrI ane prazasta pramadAne jaIdArUNa duHkhamAM raDate raDate aMbikAne vara gada gada kaMThe bele che. he mugdha! tuM akALa kALanI vikrALa phALamAM kayAM phasAI gaI? kulIna kamalekSaNa! A sAhasa karma zA mATe karavuM paDyuM? ahe! ke jaDa ke meM tane gahanA sAthe gharamAMthI kADhI mUkI! he kavidagdha vallabhA! paMDitane vicakSaNa thaI te A zuM karyuM? are ! pahelalocanA, lalita lalanA! kharekhara tuM "niSkalaMka che. mATe tArA vinA have jIvIne zuM karavuM? nirAza thaImArUM kALuM mukha laI svamaMdiramAM jAuM, paNaviraha vyathAmAM tyAM huM zuM lIluM vALIza ? prANapriyA ne putranA paMcatva gamanathI huM parama du:khI thaye chuM. mATe mAre paNa ApaghAta . kare ucita che. ema kahI avilaMbitapaNe potAnI adbhuta adhaganAnuM smaraNa karI samabhaTe teja nipAnamAM jhapApAta 1, prazastapramadA=vakhaNAelI strI, 2, kamalekSaNa-kamalanA jevI jenI AMkhe che evI, 3, gahanA tiraskAra, 4, vidaggavallabhA= patine vahAlI, 5, lalacanA caMcala cakSuvALI, 6, lalitakalanAra rUpALI strI, 7 nipAna che.
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ (100) karyo, ne kALa pAmI akAma nirjarAnA vegathI aMbikAnA vAhanarUpe zAla devatA thaye. aparimita guNapUrNa siMhavAhinI aMbA DiMbhadrayanI sAthe hiraNya rUcI dhAraNa karI devIpaNe pragaTa thaI. - AmrakuMjamAM TakA karatI kelenA rAge karIne udaya pAmatA ravinA razmi jevuM jenuM rUpa che, sala suravadhunA samagra seMdarya samudAyane jeNe saMhAra karyo che, amRgAMkana mayUkhasama atyajajavala aMzuthI AcchAdita jenuM aMga che, jenA amala ANyanA aMzunA amRtAbdhinI aMdara aMbakarUpI AMbhasike kIDA karI rahyA che, jenuM saMpUrNa zarIra sarva avayave suMdara ane vizeSa bhUSaNe bhUSita che je mahimAvALIe suraSinA sevavAthI navI samutpanna thayelI sahakAranI lUma be pArve rAkhI che evI 14 amarIrUpe upajelI aMkuzadhAriNuM aMbIkAne chaDIdAra deva namratAthI praNAma karI kahe che. he devI! te pUrva bhave zuM tapa karyuM? kevuM dAna dIdhuM? kayA tIrtha sevyAM? ke jethI vyaMtaranI 1, bhiThaya=e pu. 2. hiraNya rUcisenA jevI kAMti. 3. rami=kiraNa. 4. mRgAMkaHpaMka. 5, mayUkha aMzu kiraNa, 6 aMzuka=Astra che. amala=nirmala. 8. Astha= 9, aMbakalecana akha. 10. bhasike=masya, mAMchalAM. 11, niHzeSa bhUSaNa=sava alaMkAra 12 suraSita-suravadhU surAMganA, apsarA, divya strI che. 13 sahakAra-AMbe, 14 amarI-devI.
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ (121) divya strIone paNa sevavA yogya tuM amArI svAminI thaI? te sAMbhaLI avadhijJAne pitAne pAchale bhAva dekhIne sibhAgyanuM nidhAna evI aMbikAdevIe te vibudhane pitAne sarva vRttAMta kahyo. pachI vItarAga paramAtmAnAM vacanane zravaNa karavA mATe yogIzvaranI pere mananuM avalaMbana karI teja velA vyaMtaradeva pAse vimAna sajaja karAvIne saMgIta sAMbhaLatI ne dizAomAM udyota karatI ujajayaMta parvate AvI ane rasa sutikarikezarI zrI ariSTanemine kevaLajJAna upanyuM, teja prasaMge samavasaraNamAM jaI dharmopadezarUpI amRtadhArAthI pitAnA karNanuM siMcana karavA beThI. e avasare girinAramaMDana, janamanaraMjana, bhavabhayabhaMjana, jagadAdhAra kRpAvatAra, kRtanidhi, sudhAsodarAvAsnAthI jeNe dimukha nirmala karyA che, evA prabhu zrI neminAtha svAmIe dezanA dIdhI ke - dharma niSkAraNabaMdhu che. dharma lekanuM hita IcchanAra, pApatine kSaya karanAra tathA "hika ne Amumbika sukhane dAtAra che. vinayamUla dharmavRkSanI supAtradAna prathama zAkhA che. zatruMjayagirinAranI sevA, devapUjA, saddagurUbhakita, paMcaparamekidhyAna Adi upazAkhAo che, vividha prakAranA vaibhava ne 1 vibudhadeva, amara, nirjara, nAjhI, 2 saMtikarizarIe saMsArarUpa hAthIne siMhasamAna, 3 sudhAsadaravAjyasnA=amRta jevI vAcArUpI kaumudI (caMdranuM ajavALuM), 4, Ari=du;kha, 5, ehika ne Amukhika=A lekanuM ne paralokanuM..
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1ra) sukharUpI tenI zItaLa chAyA che, ane mekSarUpa mahA phala che. ItyAdi bhavyArAmakulyAtulya niravagha vyAhAra ApIyUSanuM kaNuMjalivaDe pAna karI kRtAMjali parSadA saMteSa pAmI. te ja kSaNe vairAgya raMgathI raMgAyelA varadatta narapatie saMsAraparAmukha thaI be sahastra sevaka sAthe pravajyA grahaNa karIne pote prathama gaNadharanI padavI pAmyuM. tyAra pachI nemipatine bIjA daza gaNapati thayA. daza dazaratha, kRNa vAsudeva ne balabhadra pramukha zraddhAnuM zrAvaka thayA. ne temanI strIo sujJa zrAvikAo thaI. ema cAra gatinuM timira vitAna TALavAne dharmarUpa dIpakanI cAra zikhArUpa caturvidha saMghanI sthApanA thaI. sudharmAdhipati zakendra dvAdaza5rSachita prabhunA mukhAbujathI aMbikAnA leTettara caritranuM AdarapUrvaka zravaNa karyuM, ne svargIkasanA sadAgrahathI atyaMta bhakitasahita nemIvara caraNa jalajanI "madhukarI, kAmanA pUraka kAmadhenu, kAmakuMbha, dakSiNAvarta zaMkha, suratarU, ciMtAmaNi ratna ke citravallI samI vigha vidAranArI prabhAvika aMbAjI mAtAne arihA bhagavaMtanA tIrthane viSe zAsananI adhiSThAyikA devI sthApI. * 1 bhavyArA kulyAtulya-bhavikajanane ArAma ApanArI nahera jevI, 2, niravadya-pApa vagaranI, 3 vyAhAra-vANI, 4. pIyUSa-amRta, 5, kRtAMjali-hAtha jaDelA evI, 6, parSadA-paradA, sabhA. 7 timira vitAna-aMdhakArane vistAra, 8 dvAdazapaSaSTita bAra parakhadAthI gherAyalA, 9 svargIkasa deva 10 jalaja=kamala, 11 madhukarI=bhamarI.
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ (123) gemedha yakSanI vArtA, sugrAma nAme nagaramAM gatamAtrane gamedha nAme brAhamaNa hate. te gamedha pramukha yajJane karanAra ne lAkhe brAhmaNane adhipati hatA. yajJa karavAthI teNe atyaMta pApa upArjana karyuM, tethI tenI patnI putrAdika sagAMvahAlAM paMcatvane prApta thayAM. kALe karIne kehaDanA rogathI gomedha brAhmaNa ekadA mArgamAM leTa hato, tevAmAM, eka zAMtamUti muninA jovAmAM AvyuM. gArA sarve gaLI gayAM che, zithila zarIramAMthI parU niraMtara vahI rahyuM che, lALa TapakyA kare che, tathA durgadhane lIdhe ghaNuM makSIkAo gaNagaNATa karatI tene vIMTAI vaLI che. tenI AvI sthiti joI jJAnI ane zubhadhyAnI muni belyA. he bhadra, A bhavane viSe tArAM ugra pApa phaLIbhUta thayAM che. vaLI tuM bhaviSyamAM paNa durgati pAmIza. mATe dayAdharma aMgIkAra kara. sarva jIvanI kSamA mAgI temanI sAthe mitrAcArI kara ne zrI raivatAcaLanuM dhyAna dhara. akhila saddhinA ApanAra, pApa tApane kApanArane cosaTha IdranA pUjya, jagadIpaka, jInarAja zrI nemIvara mahAdevanuM smaraNa kara. evI vAcAthI jenI pIDA vinAza pAmI che, e gemedha brAhmaNa trikanA nAthanI stavanA karatAM kAladharma pAmI kSaNamAtramAM cha hAtha ne traNa mukhavALe gomedha nAme yakSezvara thaye. jenI traNa vAma bhujAone viSe zakita,
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ (124). trizULane nakula che, tathA traNe dakSiNa bhujAo viSe caka, pazu ne bIje che, tathA jene manuSyanuM Asana che, e gamedha yakSezvara sahaparivAra zrI raivatAcale jaI aMbikAnI pere lekAleka bhAskara zrI neminAthane namate tathA tenA upakAranuM smaraNa karete samavasaraNanI pariSadamAM AvI che. tyAM prati bedha pAmIne iMdranA kahevAthI sadAcArakAsArahaMsa sadAsevya zrI ariSTaneminA zAsanane viSe azeSa hitane karanAra adhiSThAyika amara thaye. varadattanuM vyAkhyAna. saMmeharajanuM saMharaNa karavAmAM samIrasamazrIne mIvarane iMdra kahe che vizvavyApaka vize ! varadatta vasupati gRhavAsaparAkSukha thaI pratrajyAnuM grahaNa karI Apane prathama gaNapati thaye, te kevAM kRtyanA udayathI? te Apa karUNa karI kahe. te uparathI aSTamahAprAtihArya yukta zrI ariSTanemi bhagavaMta bhavya jIvone kahe che. gata utsarpiNI kALamAM A jaMbudvIpanA bharatakhaMDanA saMpUrita sevaka samIhita evA sAgara nAme trIjA tIrthakara mukitasaMpattinuM nidAna evuM kevalajJAna pAmI vicaratAM vicaratAM ekadA caMpAnagarInA udyAnamAM samavasaryo. te samaye temaNe siddhazilA tathA siddhajIvenA varUpanI A pramANe sudezanA dIdhI: 45 lakSayajananA vyAsavALI chatAM chatranA AkArasiddhazilA che. caMda rAjakamAM chavIsa svarga che, tenI upara e
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 125 ) AvelI che. ne sarvArthasiddha nAmanA anuttara vimAnatho 12 ceAjanane cheTe che. siddhazilA madhya bhAge ATha yAjana jADI che, ne baMne tarapha pAtaLI thatI thatI mAkhInI pAMkha jevI thAya che. tethI tenA ane cheDA ati pAtaLA che. meAtI, zaMkha ke sphaTika ratnanI mAphaka ati nirmala ne ujavala che. siddhazilA mUkI eka ceAjana uce alAka Ave che. lAkamAM rahelI siddhazilA tathA aleAkanI vace AvelA eka cAjananA 24 me bhAge eTale uparanA 333 dhanuSamAM siddha thavA potAnA saMsthAnamAM aSTakane alaga karIne tathA alAkane aDakIne rahelA che, te bhAgane mAkSa kahe che. tenAM mukita, siddhi, apunarbhava, ziva, ni:zreyasa, nirvANa, amRta, brahma, maheAdaya, mahAnaMda Adi aneka nAma che. te mukita nagaramAM ane ta siddho anaMta sukhamAM virAje che. temAM janmamaraNu, sacAgaviyAga, zatrumitra, bubhukSA tRSA, rAjAprajA, rAtridina taDakAchAMyaDA, UMcanIca, gucle, zeThacAkara, aMdhArU ajavALu, elacAla, umeza, uMghavuM jAgavu, chedanabhedana, rUparasaadha sparzI, svarUpasukha ne ana Mta duHkhavALA deha ityAdimAMnuM kaMi paNa nathI. siddha paramAtmAe paNa mukitasukhanuM vacanathI vaNuM na karavAne zakitamAna nathI. sarvAsiddha vimAna jyAM devAMganAonA rAga rAgaNI pUrvaka gAna sAMbhaLatAM nirmaLa avadhivALA mahedro eka pAsuM pheravatAM 165 sAgarApama ne bIjuM pAsu pheravatAM paNa teTalAja sAgarApama ema 33 sAgarA
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ (126 ) pamanuM AyuSa agAdha sukhamAM sutA sutAM purUM kare che. tenA karatAM paNa anaMtagaNuM sukha zivasandramAM che. . saMsArasAgaranA pitasamAna sAgara tIrthakaranI sudhAtulya vANuM sAMbhaLyA pachI pAMcamA surakane svAmI svarganA sukhanI nispRhA karIne sarvezvarane pUche che. svAmina! mAre saMsAramAM have keTaluM rahevAnuM che? Ape varNavelA mokSarUpI mevAnuM mahA sukha mane keI kALe maLaze ke nahIM? te uparathI bhavATavImAM bhaTakanAra bhavya prANione sahAyabhUta evA sAgara tIrthakRta kahe che. te bannendra ! AvatI avasarpiNImAM zrI ariSTanemi nAme 22 mA tIrthaMkara thaze, tene tuM Adima gaNadhara thaIza, ne revatAcale karma khapAvI zAvata zivarAjanuM paramapada prApta karIza. e sAMbhaLI brahmandra parama tuSTithI praphadvita thaI zAMti sudhArasanA sAgara evA sAgara jInevarane abhivaMdana karI pitAnA kapamAM gaye. ahe! mane ajJAna * madhya bhAge 64 maNanuM eka motI heya che, teno cAre dizAe dareka 3ra maNanuM evAM cAra motI heya che, tenI AsapAsa seLa seLa maNavALAM aTha, tenI AsapAsa ATha ATha maNavALAM seLa, tenI AsapAsa cAra cAra maNuvALAM batrIza, tenI AsapAsa be be maNavALAM cesaDa, tenI AsapAsa ekeka maNanAM eka aTTaviza, e rIte kula 253 metI eka mahedranI zayyA upara ulecamAM laTakatAM heya che, tenA AnaMdamAM 33 sAgaropamanuM AyuSa kSaNamAtra jevuM mahekane lAge che.
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 17 ). dhakAra prabhAkara prabhuthI paropakAra thaze ema vicArI teNe IkSa ne amRtAMjanarUpa mArI mUrti bharAvI. tenI AgaLa nizadina nATaka karatAM ne trikAla payu pAsanA karatAM potAnuM AyuSa pUrNa karI zubha dhyAnathI maraNavaza thaI moTA meTA bhava pAmI A janmamAM varadatta thaya ne mArI pratimAnuM pUjana karavAthI gaNeza padavI pAmyA ne anukrame akSaya maMdiramAM ArAma leze. bhavasaMtatirUpI nIranidhinA nAvasamAM zrI neminAthanAM evAM vacana kAne paDatAM te kALanA brakSedde uThIne prabhune praNAma karI kahyuM, he parameza! huM haju paNa e pratimAnI brahmalokamAM pUjA karuM chuM. huM ema jANato hato ke te pratimA zAvatI che, paNa kRtrima che, ema ApanA vyAkhyAnathI jANyuM. nemizvara kahe che: tuM e mUrtine have atre lAva. evA AdezathI brahmade zrI neminAthanI pratimA lAvIne kRSNavAsudevane ApI. NeSu kahyuM : A pratimA huM mArA derAsaramAM sthApana karIza, paNa te kyAM sudhI raheze ne kayAM kayAM pUjAze ? nemIzvara bhagavAna kahe che: dvArikApurI raheze tyAM sudhI e pratimA pUjAze ne tyAra pachI devatAo tenuM pUjana karaze. mArA nirvANathI be hajAra varSa vItyA pachI aMbikAdevInI AjJAthI ratnasAra nAme vaNika vyavahAraka guphAmAMthI ANane tenI pUjA karaze. ne A revatAcalamAM ja maMdira karI tenI sthApanA karaze. eka lAkha traNa hajAra baseMne pacAsa varSa sudhI te mUrti raivatAcale
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ (128) raheze ne tyAra pachI adazya thaze. chevaTe chaThThA ArAmAM aMbikA e biMbane aMbudhimAM laI jaI tenI pUjA karaze. kRNuM kahe che : he bhagavaMta! te ratnasAra keNu thaze, tenuM, vyAkhyAna kahevA kRpA kare nemIzvara kahe che - - - 1 atIta covIsInA sAgara nAmanA trIjA tIrthakara samasya tyAre ujeNI nagarInA naravAhana rAjAe pUchayuM, bhagavAna! mane kevaLajJAna kayAre thaze ? sAgara kahe, nemInAtha tIrthakara bAvIzamAM thaze tyAre tane mukti maLaze. te sAMbhaLI naravAhana rAjA dIkSA leI maraNa pAmI pAMcamAM devakane daza sAgaropama AyuSavALA Idra thayA ne nemInAthanI pratimA pUjavA lAge. pachI gIranAre te pratimA sthApI. pachI nemInAtha pragaTa thayAM, tyAre teja Ida mahApalIatisAra nagarImAM puNya 2 nAme rAjA thayA, te nemInAthanI dhama dezane sAMbhaLI saMyama laI mukti pAme. pachI lekhamayI pratimA gInAre rathapAI. nemInAtha mukti pAmyA pachI navase navA varSe kAzmIra dezamAM ratnasAra zrAvaka thaze tenI kathA gIranAra mahAtmamAM che. tema mugatI gayA pahe, navasamAM nava vAsare, kazmIra deza taNo ja vasI, tana zrAvaka khAsa mInAre yAtrAkaraNa Avya, kara biMba pakhAlare, zu khINe pANI saMgata jIna, biMba thaye visarAlare. kumArapALane rAsa-100 mI DhAla..
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 129 ) 7 ratnasAra kathA. he kRSNa tArI sthApita karelI pratimA dvArikAmAMthI adazya thayA pachI vimala nAme rAjA jainadhama mAM draDha thaze. te giphnAra upara mArI lepamayI mUtti sthApaze ne kASTamaya prAsAda karAvaze. te pratimA pUjAtI vakhate saiArASTra dezamAM kAMpilapura nAgenagaramAM ratnasAra nAme dhanavaMta vaNIka thaze, tevAmAM te ThekANe. bAra varSanA dukALa paDaze, te dravya ne prANanA prAza karaze. ratnasAra saurASTra cheADI kAzmIramAM jai raheze. tyAM dravya upArjana karI tenu phaLa levA mATe sAMdhane abhyarthanA karaze. saMdha kADhIne AnaMdasUri gurUnI sAthe dezATaNa karatAM nagare nagare ahiM tanAM navAM devAlayeA baMdhAvaze tathA jINoddhAra karAvaze. mA mAM bhUta, vetAla, rAkSasa ne yakSathI utpanna thayelAM aneka upasa tathA viThTho aMbikAnA dhyAnathI haNAze, anukrame pAtAnA kAMpilapura nagaramAM AvI sAdhamivAtsalTa karIne saMgha sahita zatru MjyanI yAtrA karI raivatAcaLe Avaze. amArA kevaLajJAnanI jagAe amArI pratimAnu arcana karIne hanI sAthe mukhya zikhara para caDhaze. raste jatAM chatrazilAne heThethI kaMpAyamAna thatI joI AnaMdasUrine tenuM kAraNa pUchaze. sadguNI gurU paNa vadhajJAne jANIne kaheze; hai ratnasAra! A catAcaLe tI braza tathA tIrthoddhAra tArAthI thaze. ratnasAra kahaze : hai mahArAja ! mArAthI tIne nAza
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ (130 ) thavAno hoya te huM upara caDhavAne nathI, kAraNake nAza thAya e mahA zokajanaka vArtA che. gurU kaheze : he ratnasAra! uddhAra paNa tArathI ja thaze, evuM pUrve tIrthakare kaheluM che. mATe mAnabhaMga thaIza mAM. A zabda kAne paDyA pachI AnaMda pAmIne mukhya ziMge praveza karI gajapada kuMDe jaI, sarva saMdha sahita snAna karI kuMDanuM pavitra jaLa laI zuddha vastra paherI jInAlaye Avaze tyAM pUjArInA pADaze te chatAM nahIM mAnIne lepamayI pratimAnuM puSkaLa pANI vaDe prakSAlana karaze. tethI mUrti gaLI jaze te dekhI zekarUpI agnithI harSarUpI sarovara sukAI jAya, tema ratnasAra saMghapati mUcha pAmaze. mUcha utarI gayA pachI gAMDAnI mAphaka bebAkaLo thaI kaheze ke, hA deva ! have zuM karavuM ! dhikkAra che mane tIrtha nAza karanAra ajJAnIne ! ahe A meM zuM karyuM? uddhAra te nahIM paNa mArA haste tItharvasa thaye. A pApa have kevAM tapa ane dAnathI dhovAze ? have vyartha ciMtAthI zuM maLavAnuM che? aparAdha kIdhA pachI vicAra zo kare? mATe jIteMdriya jIneMdra zrI neminAthanuM ja mane zaraNe che. ema kahIne ratnasAra saMgha sahita mArUM samaraNa karI A sana upara besI draDha thaI upasargathI nahIM DagIne eka mAsanA upavAsa karaze. eka mAsane aMte aMbIkA pratyakSa thaze. tyAre tenA darzanathI harSa pAmI pitAnA tapane prabhAva jANuM unne thaze. tyAre aMbIkA kaheze: he vatsa!tuM kheda zA mATe kare che? tane dhanya che ke te tIrthayAtrA karI-karAvIne puNya pedA karyuM che. zAstramAM kahyuM che ke prathamane lepa gayA pachI eka varSa sudhImAM
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ (131 ) bIje thaI zake che. mATe pharIne lepa kara, pachI ratnasAra kaheze. re mAta! evAM vacana vadazo nahIM. huM te pratimAnA prabhaMjanathI pApI ja thaye chuM ne je tArI AjJAthI bIje lepa karIza te mArA je bIje kaI mUrkha AgAmIkALe nAza karanAra thaze. mATe bIjI koI mAbhirAma abhaMgamUrti Ape ke je snAtra pUjanA jaLe karIne bhagna na thAya. aMbAjI e zabda sAMbhaLIne adazya thaze. ratnasAra paNa draDhatara thaI sudastaratA jArI rAkhaze. tene calAyamAna karavAne mATe aMbIkA aneka upasarga karaze, paNa te mArA dhyAnane viSe nizcala hevAthI lezamAtra paNa Dagaze nahIM. pachI gajArava karatI ne samasta pradezamAM prakAza prasAratI aMbIkA siMhanA Asana upara ArUDha thaI pratyakSa thaI kaheze: re vatsa! tArA satvathI huM saMtuSTa thaI chuM, mATe manavAMchita phaLa mAga. tyAre ratnasAra kaheze: he mAtA ! tIrthodvAra zivAya mAre anya AkAMkSA nathI, svAmInI vAsaya mUrti mane Apa, jene pUjIne mAro janma kRtArtha karUM. aMbikA uttara Apaze, bhavadAvAnalanIra bhagavaMta kahI gayA che ke tIrthoddhAra kartA teja thaIza. mATe mArI sAthe cAla. mArAM pagalAMnA rastAnI bahAra paga mUkIza nahIM. te sAMbhaLI ratnasAra aMbikAne pagale pagale cAlaze. aMbAjI bIjAM zikhare jamaNI bAjue mUkI pUrva dizA tarapha himAdri zikhare jAze. te zikhare suvarNa nAmanI guphA Avaze. te adhiSThAyaka devatA pAse ughaDAvaze ke tata ja udyota jovAmAM Avaze. ghaTamukha jevA guphAnA dvAramAM praveza
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 132 ) karaze, ne tenI pAchaLa ratnasAra paNa jaze. aMdara jai aMbAjI pratyeka biMba batAvI kaheze, 'he vatsa ! khi N karanArAonAM nAma sAMbhaLa, sAdharmendre karAvelu lIlA kamaLanA raMgavALu A biMba che. dharaNenu' padmarAga ratnanu A khima che. bharatacakravattI, AdityayazA, bAhubalI pramukhanAM ratnamANikyanAM bharAvelAM A bhima che. A mAhendranu ratnamANikayamaya biMba che, jenI lAMkhA kALa sudhI teNe pAtAnA dezaleAkamAM pUjA karI che. A mi` kRSNa alAdde bharAvelAM che. mATe emAMthI je mUrtti levAnI tArI manISA hAya te le. ratnasAra suvaNaeN maya bhikha levA mAMDaze. tene te letAM aTakAvI aMbAjI kaheze : paMcamakALane viSe leAkeA ati leAlI, nirlaja, nirdaya, satyazAcarahita, devagurU niMdaka, nyAyahIna, paranArI sevanAra tathA paradravyanA lenArA thaze, rAjA mleccha thaze, cAra ghaNA thaze, mATe tIrthanI AzAtanA tathA hAnI thaze; tethI huM ratnasAra! A khodranA karAvele khima le te vijaLI, agni, jaLa, lAha, pASANu ne vAthI paNa bhAMgaze nahIM. ema kahI devatAI zikitathI khAra ceAjana sudhI phelAtA te pratimAnA tejane DhAMkIne bIjA pASANanA jevuM karaze. ne tene kAcA jhINA tAMtaNAthI bAMdhaze. ratnasAra paNu apratihatapaNe te pratimAne AkaDAnA rUnI mAphaka sahelAithI kheMcatA pocatA derAsaranA bAraNe AvI vicAraze ke, A biMba hamaNAM ahIM mUkIne aMdaranu lepamasa kha Mkha khIjA sthAne sukuM, te te sthAne A navA mi ane sthApu, ema dhArI deva
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13) kulamAM praveza karI lepamayI pratimA bIje ThekANe mUkI pAchA Avaze tyAre te navuM biMba merUnI pere tyAMja nizcala raheze. karoDe manuSya te kayANavallInA vizAlakaMda rUpI biMbane khaseDavA samartha thaze nahIM. tethI pUrvanI mAphaka te ta5 jArI rAkhaze. sAta upavAsane aMte aMbA AvI kaheze, he vatsa! svecchAnusAra A ze vicAra karyo ? mAruM evuM vacana hatuM ke te biMba jyAM mUkIza tyAM sthira raheze, mATe vRthA prayAsa mUkI de. devAlayanuM dvAra pazcima talpha pheravIne A biMba sthA pana kara. anyatIrthoe bIjA ghaNA utAra thaze, paNa A tIrtha A uddhAra tArAthI chevaTane mATe thavAne che. ema kahI aMbA aMtardhAna thaze. pachI ratnasAra aMbAnA kahevAthI saMgha sahita tyAM caitya-pratiSThA karAvaze. sUrimaMtranA baLathI aneka deva devIe te biMbanA tathA caityanA adhiSThAyaka thaze. pachI aSTaprakAranI pUjA karI dhvajA caDhAvI bhakitae karI svAminI stuti karaze ane jenAM marAya atyaMta vikasvara thayAM che e te punaH puna: prabhunI pratimAne praNAma karaze. te prasaMge aMbAdevI kSetrapAlAdika deva sahita AvIne ratnasAranA kaMThane viSe kalpavRkSanA puSpanI mAMgalikamALA paherAvaze. pachI kUtakRtya ratnasAra svadeza jaI sAtakSetrane viSe svadravya vAparI puNyanI pedAza karI mokSanuM mahA sukha meLavaze. he kRSNa! tuM paNa ratnasAranI peThe mArI pratimAnI pUjA karatAM tIrthakarapada bAMdhIza ne zivakimInuM pANigrahaNa karIza.
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 134 ) svAminA mukhathI A bhASaNa sAMbhaLI kRSNe mahAmuddAthI bhagavatanA kevaLajJAnanI utpattine sthAne maneAhArI devAlaya caNAvyuM ne temAM gaNadharA pAse pratiSThikhanI pratiSThA karAvI. hAthIpagalAMnA kuMDanA itihAsa. * jaLayAtrA vakhate aneka purUSa, stra tathA devAnA vruda tathA vAjI MtrAnA zabda sahita kRSNa vAsudeva jaLa grahaNa karavA taiyAra thayA. prathama tA gajapada kuDe gayA. tyAM kRSNe niya karavA mATe nija rezane pUchyuM ke enu nAma gajapada kuMDa kema paDayuM ? iMdre pratyuttara ApyA ke, pUrve bharata cakravatI A ThekANe AvyA hatA. te vakhate paNa iMdra atre AvyA hatA. khairAvajI hAthInA paga uparathI gajapadakuMDa evu nAma niSpanna thayu che. cAda hajAra nadInAM nIra A kuMDamAM AvelAM che. mATe e ghaNeA pavitra che. tenA jaLavaDe snAna karavAthI khAMsI, zvAsa, arUci, glAni, suvArAga, jaleAdara vigere maTe che. temaja aMdaranAM pApa paNu dhAvAi jAya che. A pAsenA kuDa dharaNendre karAvelA che, temaja A pavitra kuMDa nAgendra tathA A kuMDa camarendre karAvyeA che. ' A kuMDAnA pavitra pANIthI prakSAlana karavAthI pUrvakata pIDA tathA pApa kSaya pAme che. A kuMDa khalenA, A sUryanA ne A cakranA che. vasiSTha caritra. viSNupeMdranAM AvAM prakAranAM vacana sAMbhaLI kuSNu ha
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ (135) pAmI prazna kare che. te kaheMdra, A kuMDanA jaLanuM snAna kara vAthI tathA nemIzvara prabhunI pUjA karavAthI keNuM yathArtha phaLa pAmyuM che? svargeza kahe che: he kRSNa! munisuvrata svAminA zAsanamAM lakSmaNa nAme AThame vasudeva A vizvabharA upara rAjya karate hato. te vakhate gaMgA nadIne kAMThe vasiSTha nAme prasiddha tApasane svAmI rahetuM hatuM. te vedavidyAno vettA kapaTakaLAmAM kuzaLa, pApa pravRttimAM pravINa, saMpUrNa svAthI meM kaMdamULanuM kadazana karanAra hatA. eka samaye pitAnI jhuMpaDInI AgaLa svecchAe caratI mRgalIomAMthI eka mRgalIne te munie krodhathI lAkaDI mArI. tenA prahArathI tenuM peTa phATI javAthI temAMthI baccAM bahAra nIkaLI paDayAM. avasAna vedanAthI taraphaDatI mRgalI prANagata thaI. tenuM kaSTa dekhI vasiSTha RSi cittamAM ciMtAtura thaI kahe che. aha! leka mArI niMdA karaze ke A bALa-sI-ghAtaka che. ema vicArI pApathI bhayabhIta thaI prAyazcita karavAne nadI, duha, parvata, gAma vigere sarva ThekANe pharato pharato pitAnA matanAM aDasaTha tIrtha pariSamaNa karI "have huM zuddha thaye" ema dhArI pAcho pitAnA A zramamAM AvyuM. e avasare jJAnathI pavitra kaI medhAvI muni (jaina sAdhu) vasiSTha RSinI jhuMpaDI pAse AvIne kAyetsarga dhyAne rahyA. munine AvyA jANe pAsenA nagaranA leke bhegA thayA. bhaktipUrvaka namaskAra karI mane gata saMdeha pUchI khulAsA sahita pratyutara pAmyA. te sAMbhaLI vasiSTha trASi paNa vAcaMyama pAse AvI vaMdanA karI pUche che ke mahArAja! hariNI
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ (16) haNyAnuM pApa hajI mAre rahyuM che ke huM temAMthI mukta thayela chuM? jJAnadhana muni kahe che-tapa karyo zivAya nadI kaha Adi sthAne bhaTakavAthI niviDa karmane nAza thatuM nathI. mithyAtvI tIrthomAM bhamavAthI mAtra zarIrane kaleza thAya che eTaluM ja phaLa maLe che. mATe revatAcaLa vinA bIjuM koI paNa sthAna tArA pApane nivRttikAraka thaze thahIM. vasiSe pUchyuM: he muni! te kSetrane viSe mAre zuM tapa karavuM? mahA pApakArI muni! kahe che : rASTra dezamAM gIranAra parvata upara pAMca indriyane vaza karI zuddha bhAvathI anAthanAtha zrI ariSTaneminI ArAdhanA karavI teja tapa che. ema sAMbhaLI AnaMda pAmI caMDALanA pADAnI pere pitAnA maThane tyAga karI manamAM nemIzvaranuM dhyAna dharato raivatAcaLe pahoMce. zikharane pradakSiNA daI vika raNazuddhiyukta aMbikA kuDe AvI tenAM jaLathI snAna karyuM te avasare AkAzavANuM thaI ke, he rASi ! have tuM hatyAdi pApathI vimukta thayela che. have vizvanAtha namIvaranuM bhajana kara AkAzavANI kAne paDatAM vasiSTha AhAda pAme ne tarataja kRpArAma nemIzvaranAM prAsAdanI aMdara praveza karI zuddha bhAve bhalI bhaktithI stavanA karI dhyAnArUDha thaye. te dhyAnanA prabhAvathI alpakALamAM avadhijJAna utpanna thayuM ne anukrame tApasanA veSamAM ja mRtyu pAmI amara thaye. te mATe hekRSNa! A kuMDanA salilanuM snAna-pAna karavAthI vasiSThanI pere sarva manuSya pavitra thAya che. marUtpatinAM evAM vacanathI kRSNa te kaMDamAMthI jaLa bharI nemInAthane ghera AvyA. tyAM iMdra sahita
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 17 ) snAna karI kapUra, agara, caMdanAdikathI paramezvaranI pUjA karI AratI utArI, dAdara nAmanA dvAre AvI atizaya bhaktipUrNa cittathI pitAnI mUrti karAvI. jyAM trikAlavi6 neminAtha svAmIe dIkSA laine vastrAdikano tyAga karyo hate tyAM "vastrApatha" tIrtha pravatyuM, ne kALamegha nAme kSetrapALa tene rakSaka thaye. zaMbhu caritra. ItyAdi neminAthaprabhunI dukhanAzinI dezanA sAMbhaLI sarva divasa pitApitAne ThekANe gayA. pachI kRSNa vAsudeve giranAra parvata uparathI utaratAM mArgamAM bindusAra nAmanI eka guphAmAM koI saguNa sAdhune dIThA. khuzI thaI munine namaskAra karI pAse beThA. mahAtmA munie kahela raivatAcalane mahimA sAMbhaLe. vAyavya khUNe eka parvatane dekhI kRSNa, munine pUche che. he gI! A parvata kayo che? muni kahe che: AgirinuM mahattva akathanIya che. e ujajayaMta nAme zikhara che. te have umA-zaMbhu nAme parvata kahevAze. vaitADhya parvatane viSe rUdra nAme vidyAdhara rUdra vidyAnA parAkrame karIne sarva pRthvIne AkamaNa karaze. umA nAme tenI vallabha strI thaze. bIjI paNa ghaNI strIo thaze. sarva loke terUdra vidyAdharathI bhaya pAmaze, temATe tene zaMbhu evuM nAma ApIne ISTadevanI pere tenI ArAdhanA karaze. te rUddha pitAnA dhyAna dharanArAo upara tuSamAna thaI sadA temanI manaHkAmanA pUraze. anukrame umA sahita
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 138 parvata, ArAma, nadI ne caityane viSe kriDA karatA karatA ujajayaMta parvata upara Avaze. tyAM rahelA cAraNa munine namaskAra karI tene upadeza sAMbhaLI pApa thakI virakata thaze. tyAra pachI umAne duHkhanuM vRkSa viSayanuM mULa jANa tene tyAga karaze ane sahastrabiMdu guphAmAM praveza karI zrI nemI. zvaranuM dhyAna dharaze. umA ekalI paDyA pachI ugratapa karaze, ane biMduzilA upara rahI dhyAna dharaze. te dhyAnathI tuSTa thaI gorIvidyA tene siddha thaze. te vidyAe karIne pitAnA svAmIne sahastrabiMdu guphAmAM rahele jANe tyAM AvI potAnuM manahararUpa dekhADI tene dhyAnamAMthI caLAvaze. strIthI koNa nathI cAra umAnA sAthe pharIthI premamagna thaI pUrvanI pere kAma krIDAkaraze. te divasathI te parvata temaja te zilA umA-zaMbhunA nAmathI oLakhAze. te sahastrabiMdu guphAmAM karelA nemIzvaranA dhyAnathI utsarpiNIkALamAM zaMbhu tIrthakara thaze. kRSNarAjA e pramANe muninAM vacana sAMbhaLI namaskAra karI parivAra sahita uDIne pitAnI dvArakA nagarIe AvyA. have parama upakArI dvAdaza guNa virAjIta zrI neminAtha prabhu dezanAmRte karI aneka prakAranA bhavyajIne pratibaddhatA pRthvI pIThane viSe vicAratA hatA. evAmAM rAmatIe vairAgya pAmI bhagavaMta pAse AvI dIkSA lIdhI. temaja vasudeva zivAyanA daza dazAhae paNa dIkSA grahaNa karI. temaja nyAyAMnidhi neminAthajInA jyeSTha bAMdhava mahAnemi tathA laghu
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ (139) jAtA rathanemi pramukha bIjA yAda paNa dIkSAvrata laI tIvra, tapa karatA hatA. thAvagyA kumAre paNa batrIza strIone soLa varSanI umare tajIne hajAra purUSanA parivAra sAthe pravajyA lIdhI. te sarvene kRSaNe ati ADaMbarathI utsava karyo. te thAvasthA kumAre aDhI hajAra sAdhu sAthe zatruMjaya parvata upara mokSane saMga pAmI zAzvatI padavI prApta karI. temaNe dIkSA lIdhI tyAre kRSNa DhaDhere pITAvyuM hatuM ke je koI saMyama leze tene huM mahAtsava karIza ne tenA bALabaccAM pALIza.) pAMDee karelo zatruMjaya uddhAra. anukrame anAtha baMdhu ariSTaneminAtha bhagavaMtanI pAse zatruMjayane mahimA zravaNa karI pAMDee svajanma saphaLa karavA mATe yAtrA karavAnI IcchA karI ne tatkALa sarva rAjAene yAtrArthe nimaMtraNa karI. tethI teo pitApitAnI samRddhi sahita harSanI sAthe hastinApura AvyA. suvarNanA derAmAM sthApita kareluM sukhada maNimaya biMba sAthe laI sainya, vAjI tathA gaja pramukha vAhana laI, zubha divase sAdhami vatsala, gurUbhakita ne prabhu paricaya karatA karatA yAtrA karavA nIkaLyA. kRSNa paNa yAda sahita saurASTra dezanA sImADe AvI pAMDene maLyA. anukrame teo saMghanI pUjA vidhipUrvaka karI zatruMjaya upara caDhayA. mukhya iMge jaI, rAyaNanA vRkSane traNa pradakSiNA daI, karmazizcayasUdanapaTu zrI AdIzvaraprabhunAM pagalAMne namyA. eve avasare kRSNa tathA
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ (40) yudhiSThira eka ekanA hAtha pakaDI varadata gurU sAthe derAmAM piThA. evAmAM pASANanI sAMdhAmAM ugelA prabhUta ghAsanI aMdara rahelI prabhunI pratimAne dekhI atyaMta duHkha pAmI kRSNa yudhiSThirane kahe che: "he yudhiSThira ! kALanA prabhAvathI A tIrtha paNa jIrNa thayuM che. " A vakhate pAMDurAjA je kALa karIne devatA thaele te te AvIne kRSNane kahe che : he kRSNa! kArya karavAmAM tuM pravINa temaja parAkramI che. te pUrve giranArane uddhAra kIdhe che, mATe zatruMjayanA uddhArane lAbha mArA putrone Apa kRNe paNa prItipUrvaka kahyuM : "temAM tamAre kahevuM paDe tema nathI. amAre tathA pAMDe vacce kaMI paNa aMtara nathI. e sAMbhaLI te deva saMtoSa pAmI kRSNanA vakhANa karI yudhiSThirane eka maNa ApI pitAne sthaLe gayA. tyAra pachI harSapUrvaka vicakSaNa kArIgara pAse dharmarAjAe mane hara caitya karAvyuM. pachI kalpavRkSanI mALAe karIne zobhate, devatAe dIdhele maNi prabhunA hadayamAM sthApIne pAMDavee sugaMdhi dravyothI pUjA karIne biMba sthApanA karyuM ne neminAthanA prathama gaNadhara varadatta je temanA gurU hatA tenI pAse tenI pratiSThA karAvI. pachI jemanA saMpUrNa mane ratha pUrNa thayA che evA pAMDuputra arihaMtanI aSTa prakAre pUjA karI, dhvajAdaMDa caDhAvI aneka prakAre dAnanI vRSTi varasAvI, saMdhabhakti karI, ikotsava, cAmara, chatra, dIpa, pAtra pramukha upakaraNe tyAM mUkI sarva rAjAo sAthe harSa sahita zatrujya girithI nIce utaryA caMdraprabhAsa (prabhAsapATaNa)mAM caMdra
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 141 ) prabhune, raivatAcaLe nemIzvarane tathA Ayue RSabhadevane namaskAra karyo. vaibhAragiri ane sametazikhare jai, vidhipUvaka yAtrA karI, saMghapati nAma sArthaka karI pAMDavA dvArikApuramAM gayA. tyAM kRSNane mUkI sa` rAjAone rajA ApIne te peAtAnA nagaramAM gayA. dvArikAnA dAha. 66 eka avasarane viSe nemIzvara bhagavAna vihAra karatA karatA sahasrAmravane samavasaryo. vanapAlakathI bhagavaMtanA AgamananI vadhAmaNI sAMbhaLI navamA vAsudeva kRSNa paNa vaMdana karavA AvyA. vadaMna karI bhavadyAvAnaladagdhanarArAma bhagavaMtane pUche che : huM svAmin ! RddhithI paripUrNa evI yAdavAthI bharelI vrutimatI dvArAvatI nagarI peAtAnI meLe nAza pAmaze ke kAi nara tenA nAza karaze ? svAmI kahe :-- madyapAna karI madAMdha thaelA tArA sAmbha pramukha putrA dvIpAyana RSine upadrava karaze, ne te dvIpAyana RSi tArI lakSmIpUrNa dvArikA nagarIne maLaze. tema ja jarAkumAra je tArA mATe bhAI che tenAthI tArU mRtyu thaze. " e sAMbhaLI kRSNe manamAM kheda pAmI praNAma karI peAtAnI purImAM pATe Avye, mArAthI laghukha kRSNanA vadha thaze ema jANI jarAkumAra pAtAne dhiAratA samavasaraNathI khArAkhAra dvArikA tajI jatA rahyo. ne vyAdhanI vRtti dhAraNa karI teNe keAi vanamAM vAsa karyo.
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 142 ) pArAsara tApasanA yamunA nadInA dvIpamAM janmelA putra dvipAyana RSi je dvArikAnI eka vADImAM rahetA hatA te leAkeAnA mukhathI dAhanI vArtA sAMbhaLI vanavagaDAmAM jatA rahyo, ne eka gupta guphAmAM ADA patharI mukI dhyAnalIna thayA. baLadevanA sArathi siddhArtha paNa dIkSA lai SaNmAsa tapa karI divAkasa ( devatA ) thayA. kRSNe paNa dvArikAmAMthI saghaLA dArU bahAra kaDhAvI kakha paryaMtanA ka vananI kAbarI guphAmAM nakhALyA. tyAM te madya vRkSAnA puSponI suga MdhathI vizeSa mada utpAdaka thayA. eka samaye sAmmakumAra rakhaDatA rakhaDatA gadhane anusAre lAlacu thaine te guphA tarapha gayA. ne madyapAna karI pALe AvI teNe bIjA kumArA AgaLa tenAM vakhANa karyAM; te sAMbhaLI khIjA kumArI paNa lAlupta thai tyAMthI madirApAna karI AvyAM. pharatAM pharatAM dvIpAyana tApasane dhyAnArUDha dekhI elyA; ahA ! e amArA nagarane agnithI bALanArA ne yAdavAne nAza karanArA che. mATe tene tvarAthI haNeA. marI gayA pachI te zuM karaze ? ema kahI krodhAtura thaI dvIpAyanane lAkaDI mArI tathA hastaprahAra karI dvArikAmAM jatA rahyA. leAkeAnA mukhathI te vAtA sAMbhaLIne kRSNane udvega thayA. vaLI trileAkapati bhagavaMtanI girA anyathA thavAnI nathI ema jANatA hatA chatAM paNa te khaLabhadrane laine dvIpAyananA krodha samAvavA gayA. tApasane kRSNa kahe che : he bhagavaMta ! vinIta ne madAMdha evA mArA putrAe karelA aparAdha kSamA kara. Apa rahema najaravALA che, mATe raka upara rASa karavA e yukata
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ (143) nathI. dvIpAyana RSi kahe che: he kRSNa! have tArI prArthanA niSphaLa che. kopanA AvezathI prathamathI meM dvArikA bALavAnuM nidAna karyuM che, paNa jAo tame be zalAkI purUSa che, tethI tamArA be vinA sarva yAdave dvArikAmAM jarUra baLaze. bhAvI anyathA thatuM nathI, ema dhArI kRSNa pitAnI dvArikA nagarImAM AvyA. kapAyana tApasa tanutyAga karI agnikumAra deva thayA. bIje divasathI kRSaNe pitAnI purImAM evI udghoSaNA karAvI ke viM TALavA mATe dharmadhyAnamAM sarva lekee sAvacetI rAkhavI. sarva lekee paNa dharma AdaravA mAMDaze. have bhakatavatsala nemIzvara bhagavaMta vicaratAM vicaratAM puna: revatAcale samavasaryA. kRNe AvI vaMdanA karI meha nAza karanArI dezanA sAMbhaLI. prabodhathI pradyumna sAMba pramukha putreAe dIkSA lIdhI. rukimaNa, jAMbuvatI, gorI, gAMdhArI, susImA, satyabhAmA, padmAvatI pramukha ghaNu yAdavanI paviNa strIoe paNa saMyamatrata aMgIkAra karyuM. bIjAoe paNa zrAvakatrata dhAraNa karyo. kRSNa pUche che: he bhagavana! mArI bhavyapurIne kSaya kayAre thaze? aDhAra deSa rahita ariSTanemi bhagavAnuM kahe che bAra varSa pachI tArI nagarIne nAza thaze. te sAMbhaLI dilagIra thaI kRSaNe dvArikAmAM jaI vizeSa dharmanI pravRtti karAvI cha AbIla vigerene tapa zarU karAvyuM. kapAya che je marIne agnikumAra thaye hatuM te paNa pitAne lAga
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ (144), kheLavA lAgyA. bAra varSa pachI tapa karatAM saghaLA leka have dvIpAyana nAzI gaye ema dhArI madha-mAMsAhArI ne vecchA. cArI thayA. tethI agnikumAra devatAe paNa chidro kheLIne avasara joI nagaramAM upasarga karavA zarU karyA. pavane karI tuNuM tathA kANa nagarImAM paDavA lAgyAM. utpAtadarzaka utkaTa ulkApAta thayA, citrAmaNanI putaLIo hasavA lAgI, dvAre cilA ane ketarelA devatAo ghara kaMpAvavA lAgyA, cAre dizAnAM vRkSo baLavA lAgyAM, caMdra sUryanAM grahaNa thayAM, dhamaketa dekhAyA,vavAnaranI vRSTi thaI, nagarImAM vA5da deDavA lAgyA, lokee bhayAnaka svapnAM dIThAM, saMvartaka vAyu vAvA lAge, dhumADe phelAye ne nirAdhAra nagarI garadama anaLathI baLavA lAgI. bahAra nAzI janAra lekene pAchA ucakIne dvArikAmAM che ke, nagaramAM rahenArA bahotera kula keDI yAdave tathA bahAra rahenArA sATha kula keDI yAda e rIte kula ekasebatrIsa kula keDI yAdavenI paradeza paraNAvelI kanyAone paNa lAvIne nagarImAM nAMkhe, temaja paragAmanI kanyAone upADIne temanA piyaramAM picatI kare. evI rIte aneka duSTa kAma karanAra dvipAyana deva dvArikA nagarImAM ekadama vibhAvasune dIpAvavA lAgyuM. maMdira, mahAlaya ne haryarUpI hIrAnA hAra jIrNodyAnanI pere pAvakamAM prajavalita thayA. avivucanI javALAonAMmALAo AkAzamAM aDakatI hatI. karaDe pazu paMkhI karUNa svarathI kolAhala karatAM hatAM. bahAra nIkaLavAno mArga jaData nahote tethI bicArA bhAgya
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) hIna leke stabdha banI gayA. ne codhAra AMsuthI raDAraDa karI kRzAnunA kopathI kapALa kUTavA lAgyA. keI mAtAne bolAve, kaI pitAne bolAve, kaI pitAnA putra, mitra ke kalatrane bolAve; ema dukhanA mAryA leke bebhAna thaI eka bIjA upara paDatA paDatA bhaDakAomAM baLatA hatA. koIne kaMI sUje nahi, kaI keInuM thayuM nahi, sagAI tathA mitrAcArI kALanI kaveLAe kAmamAM AvI nahIM. AvI devadurvipAkanI durdazAmAM kRSNa tathA baLarAme ratha taiyAra karIne potAnA pitA vasudeva tathA devakI ane rohiNuM mAtAne rAjamahelamAMthI kadhe besADI bahAra kahAlyA, ne rathamAM besADI hutAzanamAM hemAcelI racyAomAM thaIne nagaranI bahAra nIkaLavA lAgyA. paNa kapAyananA duSTa krodhathI adhavRSabha cAle nahi, tethI rathane pate kheMcavA lAgyA. ratha paNa bhAgye; tethI ghaNe prayAsa karI dvArikAnA daravAjA sudhI AvyA. tyAM jue che te bAraNA baMdha thayelAM che, pAdaprahArathI kRSNa dvAra toDayAM. paNa ratha bahAra nikaLI zake nahi. devagati AgaLa kaMI paNa cAlyuM nahi. chevaTe vasudeva devakI ne rehiNa, kRSNa tathA baLarAmane kahe che: he putro tame te ghaNA upAye kIdhA, paNa je bhAvI vastu chete misyA thavAnI nathI. mATe have tame basa kare. ema kahI pApa saMtApane kApanAra neminAthanuM zaraNa karI caturvidha prAzananuM pratyAkhyAna karI, arihaMta, siddha, sAdhu ne dharmane Azraya laI traNe jaNa baLI mRtyu pAmI svarge gayAM, rAma ne 10
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 146 ) kRSNa bahAra AvIne analadugdha nagara tarapha najara karI jIe che te| jANe agninA paryaMta saLagatA hAya ema jaNAyuM. marUnmitranI mahAvyathAmAM mAtAone khALA vaLagI paDe che, vRddha mANasA peAtAnA pAke pArka raDatA putrAne bAjhI paDe che, bhavya bhavanA bhuvanyunA bhAga thai bhaDabhaDa baLe che, ne eka pachI eka bhasmIbhUta thAya che. ne jaNe giri tUTI paDatA hAya evI garjanA kare che. vantivyAkula manuSya tIkSNatApanA mahA dArUNa du:khamAM upaza uparI DhaLI paDe che, ne baLI khAkha thAya che, evA dekhAva ei kRSNa lalATa upara hAthamUkI kahe che : are adRSTa ! aksAsa ! meM jarAsa dhane jItyA, traNase sATha sagrAmA karyAM, ne A prasa Mge mArUM parAkrama kayAM gayuM ? devAdhiSThita ratna kayAM gayAM ? ATha hajAra aMgarakSaka amartya kayAM gayAM ? zakranuM sAhathya ne kuberabhaMDArInI samRddhi kayAM gaI ? viSamavikAra vidyAranArI devanI dIdhelI bherI kyAM gaI? mArA sATha hajAra putrA kayAM ? seThaLa sahasra mArA mukuTa dha medinIpati kayAM ? khare, me traNa khaMDanu rAjya khAyu che. Aje mArA kAmamAM koi paNa AvyuM nahIM. te sAMbhaLI haladhara giridharane kahe che--bhAi ! jagamAM lakSmI IMdrajALa jevI che. pApa puNyanA prabhAvathI sukha du:khanI prApti thAya che. karamane kai paNa zarama nathI, mahezvara neminAthe kahyuM hatuM te kharU' paDayu che. ApaNAM puNya paravAryAM che, mATe have mithyA zAka karavAthI kai vaLavAnu nathI. peAtAnI nagarI maLatI joi na zakavAthI khalAnuja ne alarAma dakSiNa nIranidhinA
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 147 ) tIra upara pAnDu mathurA nagarI ke jayAM pAMDavA te vakhate parikSitane hastinApuranuM rAjaya sAMpI kRSNunI AjJAthI navuM zahera vasAvI rAjaya karatA hatA te tarapha javA nIkaLyA. ane dvArakA nagarI saghaLI vastI sahita cha mahinA sudhI baLI, chevaTe pAceAnidhie potAnA pANInA pUrathI zAMta karIne tANI lIdhI. vAsudevavadha. have kavipAkane lIdhe kRSNa tathA balabhadra sArASTra mUkI cAlyA. rastAmAM kSuSApIDita hAvAthI hastika5 nagara samIpe mAvyA. alabhadre khAvAnuM levA mATe nagaramAM gayA. tyAMnA avanIpati dhRtarASTranA putra acchada Mta hatA, teNe khalabhadrane oLakhIne peAtAnA sainyathI gherI lIdhA. alabhadre siMhanAda karyA tethI kRSNe AvIne cheDAvyA. AgaLa cAlatAM kozAmba nAmanA araNyamAM AvyA. tyAM tRSA lAgavAthI kRSNe maLabhakrane jaLa levA meAkalyA. punnAgapAdapanI nIce pItAMbara ADhI vAsudeva vAkhetara paga kheALAmAM mUkI sUtA che, evAmAM jarAkumAra je teja vanamAM rahetA hatA te mRgayA ramatA ramatA tyAM ANye. teNe dUrathI sUtelA kRSNanA padakanuja padma joi tene sulocana samajI zara mAryuM, kRSNe tarataja uccastrarathI zabda karyo ke huM kRSNa chuM. mane kANe khANuthI haNyA ? peAtAnuM gAtra ne nAma tarata AvIne kaheA. jarAkumAra vismaya
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ (18) pAmI bhIti sahita che. dazamA dazAI vasudeva ne jarArANIne putra huM jarAkumAra chuM. kRSNanA mRtyune maraNa pamADavA mATe bAra varSathI A vipinamAM rahuM chuM, meM A araNyamAM Aja sudhI ke manuSya ja nathI. mATe tuM keNa che? te kahe : kRSNa kahe che, jene bacAvavA mATe tuM bAra varSa vanamAM rahyo teja huM tAro laghu bhrAtA kRSNa chuM. tuM atre Ava, tAro prayatna vRthA gaye. je thavAnuM hatuM te thayuM. temAM tAre kaMI vAMka nathI. paNa je baLarAma Avaze te tane haNaze, mATe A mAre kastubhamaNi laIne pAMDumathurA nagarImAM pAMDa pAse jhaTa nAzI jA. temanI pAse mArI vatI kSamA mAgI dvArikA baLI gaI, ne mAruM nidhana thayuM, vigere sarva vRttAMta kaheje. eTale te tAruM rakSaNa karaze. evuM sAMbhaLI jarAkumAra jIva laIne tyAMthI nATho eTale kRSNanA cittane viSe tenA upara krodha AvyA. tethI kahe che : are! huM vAsudeva vikhaMDane bhekatA chuM, ne e duSTa mAre vadha karyo tene meM jIvate javA dIdhA. AvA azubha dhyAne hajAra varSanI umare kRSNa kathazeSa thaIne trIjI narake utpanna thayA. tyAMthI nIkaLI manuSyabhava pAmI vaimAnika devatA thaze. tyAMthI AvIne A jaMbudvIpanA bharatakSetramAM zatadvArapure jItazatrune ghera avatAra laI amama nAme tridazanAthanatakrama evA bAramA tIrthaMkara thaze. ne zivarAjyanA raMgamahelamAM virAcha mahAnaMda pAmaze. kRSNa seLa saMvatsara kumArapaNe rahyA. chappana varSa maMDalikapaNe rahyA ne 28 varSa vAsudevapaNe rahyA.
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ (149) balabhadra saMcamadhAraNa. have papatranA paTamAM pANI laIne balabhadra pAchA AvI jue che te kRSNa nidrAvaza che ema lAgyuM. kSaNavAra ubhA rahyA. paNa mAkhIo meM upara baNabaNa karI uDI rahI che, tethI vastra uMcuM karI jue che te priya bAMdhava prANarahita jaNAye. tethI jhaTiti mUrchA AvI. haladhara dharaNI upara DhaLI paDayo. saceta thaI atyaMta kapAta karavA lAge. AliMgana daI kahe che -he goviMda, he baMdhu! tame zA mATe bolatA nathI? he vanamAlI! he viSNa! tame mArA laghu bhAI che te paNa guNanA bhaMDAra che. he gepAla meM tamane lADalaDAvI ucherI-pALIne tathA mArA hAthe pAraNAmAM halarAvI meTA karyA che, ne he dInAnAtha! dayALu dAmodara! tame dAjhayA upara DAma kema de che. ? he vidvadarya vizApati viThThala! mane vAri lAvatAM vAra lAgI hoya te mAre vAMka kSamA karo. he muralIdhara! tamArA sivAya huM palamAtra paNa rahI zakatuM nathI. AmaparivedanA karatAM zarvarI pUrNa thaI, ne divasa uge. te paNa kRSNa bolatA nathI. tethI khAMdhe besADIne balabhadra vane vane bhamavA lAgyA, keI kaI vAra bhUmipara mUkI ati snehapUrvaka bolAve. ema cha mahInA gALyA. evAmAM balabhadrane siddhArtha sArathi je devatA thaye hate te tyAM AvyA. atyaMta cakacUra thaI gayelA rathane sAMdhe, prastaramAMne padane rope, retImAM ghaNuM pherave, dAvAnaLamAM baLelA jhADane pANI pAya, gAyanAM muDadAne ghAsa khavarAve,
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ (150 ) evAM evAM aneka rUpa karI balabhadranAM dekhatAM azakyane asaMbhavita kAma karavAno prayatna karIne tene khAtrI karI ApI ke jarAsaMghamAraka (kRSNa) jarAkumAranA bANathI marI gayo che. evI rIte pratibodha pamADI mehathI virakata karI pitAnuM devasvarUpa dekhADI ThekANe lAvyA. tethI balabhadra kRSNanA zarIrane nirjIva samajI samudrataTe laI jaIne agnisaMskAra karyo. eve vakhate mahamada nimkata zrI nemIzvare melelA cAraNaSi tyAM AvyA. teNe balabhadrane bedha pamADI saMsArano tyAga karAvyuM ne baMne tuMgIkA nAmanA pahADa upara gayA. balabhadra svarga gamana. ekadA mAsakSamaNanA pAraNAne arthe balabhadraSi kaIka nagaramAM cAlatA hatA, tyAre kuvA kAMThe ubhelI eka kAminIe RSinA rUpathI mohamAM paDI pANuM bharavAnA prAraMbhamAM pitAnA putrane ghaDo jANI tene gaLe deraDAne pAza ghAlI dIkiAmAM pharyo. te joI gecarI paDatI mUkI rAma RSi pitAnA rUpa upara udvega pAmI te purIne parityAga karI cAlyA gayA. vanamAM kASTAhara leka pAsethI AhAra pANI vaheravo e abhigraha dhAraNa karI samatApUrvaka ugra tapa karavA mAMDe. temanA darzanathI vanavagaDAnA siMha, vyAvra pramukha prANIo pitAnuM duSTapaNuM tajatA havA. keIka zAMta mUrti muni pAse AvIne zAMta thaI bese, keIka kAryotsarga
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ (15) dhyAna dhare, koIka prANI anazana Adare, keIka tapa kare, e dekhAva joI kaI purUSe tenagaranA narezane bhaMbheryo. eTale A muni tapa karI mAruM rAjya grahaNa karaze evI bhItithI te bhUpati sainya laIne balabhadrane vIMTate have, paNa siddhArtha deva te sainyane raNamAM harAvI balabhadranI rakSA karate have tethI te nRpati balabhadrane sASTAMga namaskAra karI cAlyA gaye. anyadA koI mRga pUrvabhavanA saMbaMdhathI muni pAse A vine ziSyanI mAphaka tenI sevA karavA lAgyA. rAmaRSi pAraNAne mATe araNyamAM lAkaDAM levA AvelA kaI rathakAranI pAse gayA. mRga paNa AgaLa cAle che. rathakAre paNa AnaMda pAmI AtmAnI prazaMsA karI supratiSTha sAdhune zuddha bhAve zuddha AhAra Ape. mRge paNa harSathI uce mukhe joI tenI anumodanA karI. tevAmAM eciMtA ardha cheThelI vRkSanI DALa paDavAthI muni, rathakAra ne mRga traNe jaNa mRtyu pAmyA. ne brahma devalokamAM pavottara vimAnamAM devatA thayA. kRSNane mahimA. balabhadra devatAe avadhijJAnanA upagathI jANyuM kemAro bhAI kRNa narakamAM che, tethI vaikriya zarIra karI narakamAM AvI kRSNane rane hapUrvaka kahe che -he bAMdhava! tame bhaya pAmaze nahi. huM tamAre vaDIla bhAI chuM. cAle tamane triviSTapamAM teDI jAuM, tamAruM duHkha mArAthI khamAtuM nathI, ema kahI kRSNane upADavA jAya che te pArAnI mAphaka tenuM zarIra vikharAI
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ (15) jAya che, te uparathI kRSNa kahe che he bhAI! bhavabhayabhIta brAtA nemi bhagavaMte bhAkhyuM che ke-viSayarasathI prANI anaMta vipatti pAme che, mATe mArA duSkarmane je deSa che te TALavA koI samartha nathI. tame vRthA prayAsa kare tajI dyo, ne bharatadezamAM jaIne vimAna vimuvIne mArI mUrti sthApI lekane kaheje ke ame hari ne rAma baMne jIvatA chIe. ame jagata upajA vIe chIe, temaja saMhArIe chIe, ne tethIja ame dvArikA nipajAvIne tene saMhAra karyo che. ame kartA hase chIe ne amArI eSaNA pramANe cAlIe chIe. evI rIte mahimA vadhArajo. e sAMbhaLI baLabhadradeve bharata dezamAM AvIne pitAne prabhAva batAvIne ThAmaThAma kRSNanA devAlaye karAvyA. je viSNunI pUjA kare tene sukhI kare, je pUjA na kare tene duHkha de. evI rIte kRSNavAsudevane mahimA vadhArI baLabhadradeva pAchA svargamAM gayA. pAMDava caritra have jarA kumAre pAMDumathurAmAM jaI pAMDane ketubhamaNi batAvI dvArakAnA dAhanI tathA kRSNanA kALanI sarvavAta kahI. pAMce pAMDe paNa tene zeka karI saMsArasamudra taravAne dikSArUpI vahANa levAne mATe nirAdhAranA AdhArazrIne mIzvaranuM smaraNa karatA havA. parama kRpALu prabhue paNa prasaMga jANI pAMDene pratibodha ApavA dharmagheSa mahAmunine pAMcase sAdhu sahita pAMDumathurA nagarIe mokalyA. munine madhura ne
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ (153) miSTa upadeza sAMbhaLI pAMDave pitAnA pUrvabhava viSe pUchatA havA. ziSyakalabhasaMyukta gurU gajarAje kahe che. he pAMDa! pUrve tame AsannAcaLa nagaramAM surati, zAntanu, deva, sumati ne subhadra evenAme pAMca bhAI hatA. jAtanA kheDuta hatA. ekadA cazodharma muninA vacanathI supratibaMdha pAmI saMsArane anAdara karI saMyamavatane svIkAra karyo. nispRhAthI vicaratAM bhinna bhinna tapa karavA lAgyA. suratie kanakAvaLI tapa karyo. zAntanu ratnAvanI tapa tape. deve muktAvaLI tapa Adaryo. sumatie siMha vikrIDita tapa kIdhe ne subhadra vaddhamAna tapa AraMbhe. aMte anazana karI AlekhyazeSa thaI anuttara vimAne devatA thayA. tyAMthI AvIne tame pAMce pAMDunA putra thayA. ne A bhavane viSe tamane paMcama gatine parama lAbha thaze. ema mAnaviyukta muninAM vacana sAMbhaLI vairAgya pAmI jarAkumArane pAMDu mathurApurInuM rAjya soMpI mahotsava karI pAMDee pratiSThita gurU pAsethI sAdi anaMta nivAsamAM praveza karavAnA sapAna paMktipratima saMyama bhArane svIkAra karyo. kuMtIne padIe paNa dIkSA lIdhI. zrI neminAtha nirvANa. varadatta pramukha agIAra gaNadhara, 18000 sAdhu, (24700 zatruMjayamAhAbhya), 40000 sAdhvI, 1500 kriya ladhivALA muni, 1500 avadhijJAnI, 1500 kevaLI, 1000
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ (154) mana:paryavajJAnI, 400 codapUvI, 16000 zrAvaka, 336000 zrAvikA, (32000zatrujyamAhAsya) ema caturvidha saMghane parivAra sAthe laI 34 atizaye karI virAjamAna bhagavAna Arya tathA anArya dezomAM vicaratAM pitAne nirvANa samaya samIpa Avela jANe zrI revatAcale AvyA. devatAoe racelA samavasaraNamAM saptabhaMgIyukta syAdvAdazailIvALI chellI dezanA ApI keTalAkane pratibadhI dIkSA dIdhI. chevaTe pAdapagamana anazana karI, aSADha sudi aSTamIne divase cAra aghAtika karma teDIne, citrA nakSatre caMdramAne vega AvyA tyAre, 536 sAdhunI sAthe paramapadamAM padhAryA. prabhujIe 300 varSa grahavAsa karyo 54 dina parISaha sahana karyA cepana dina uNA sAtameM varSa kevaLapaNe rA; e rIte kula sahastra varSanuM AyuSa saMpUrNa karI eka samayamAM niraMjana nirAkArapaNe siddhasthAnamAM birAjamAna thayA. pavitrAtmA samudravijayane parama pUjya putra adharmAdine nibheda karI saMsAra samudramAM vijaya meLavI paMca anuttaramAMnA vijya vimAnanI upara vijayAdamAM virAje che, ne anaMta vijayane vaibhava bhogave che. zarmakara zivAdevInA zivazaMkara sute zuddha ne siddha thaI zivAlayamAM jaI zivasuMdarInuM zAzvata sukha saMpAdana karyuM che. ugrasenane agresara jAmAtA mahauvazanI ugrasenane ugrataratejavaDe haThAvIne mokSarUpI jAyAjanakaniketanamAM jAmI gayo che. dItimatI dvArAvatI
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ (155 ) tathA rAjIvanayanI rAmatIne kAruNyArNava priya pati kaThina karmarUpI kASTharAjIne bhasma karI puNyakanA prAMta pradeza pahoMcI niHzreyasazrInI sthaviSTa zAMtimAM gAjI rahyA che. dharmarathanemi harivaMzanuM ajJAnatimirabhAnemi tIthodhIzanemiratna kALacakranI nemine AdhIna thayuM, te paNa guNasthAnanA dvAramAM praveza karI bhavanemimAM rathanemine tyAga karI siddhazilA oLaMgI zaidarAjakamAM kAladAvAnalamegha samAna thaI zreSTha sukhAsane ApI rahyuM che. dvAdazagaNAvataMsa, bAra guNanA bhaMDAra, bAvIsa abhatyanA parityAgI, tathA bAvIza parISahanA jItanAra, evA bAvIsamA tIrthakara bhavasaMtatirUpI udantAnanA prANane vagara tuMbaDe tarI pAra utAryA che. dharmadeva, dravyadeva, naradeva ne bhAvadeva e cAra prakAranA devane sevavA gya anaMtadarzana, anaMtajJAna, anaMtavIrya ne anaMta saMkhya, evA anaMta catuSTayanA dhAraka, aSTAdaza deSarUpI siMdhuraghaTAne saMhAra karavAmAM saimya siMhasamAna, gAMbhIryAdi guNaguMphita, devAdhideva yadupati muktivadhunA vizAla hRdayamAM mane hara hArarUpe caLakI rahyA che, mitadAnakSemakalpadrumAdhika, jagaddhAtA vighavidhvaMsakartA, kRSNabrAtA, amitadAtA, raiyatrAtA, anaMtAtizayayukta ratnatrayAya, paramAgIzvara prabhu mahAnaMdarUpI sarerAjamAM rAjagarAlanI pere anupama, mahimA vilAsamAM ja mANe che. catutharanamaNi, kaSAya catuSkacUraka, caturtha purUSArtha zrIyuta, caturvidha saMghasthApaka, caturdhA dharmadeSTA, catuHSaSTi, devendrA
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ (156 ) ciMta, caturdaza vidyAcatura, caturmukha nirgata dezanA caturdizA prakAzayitA, caturnikAya divija rAjapUjita, caturgati nivAraka, catuzvizadatizayayukta, paramAnaMdadAhabhedanavAbuda, mahendrahitasaMhipadma, vItarAgadveSamoha, tapodhanAdhIza sadAnamaskRta,vizvakamalAkara bhArakara, anekAMta matAdhi samulAsana caMdramA, mukayaMganAvagnasarojabUta, dunayakalabha mRge mamatArajanIdivasAdhipati, saMbhavavRkSasamUha kuThAra, bhUrbhavasvaprayI. zAna, vilatpAdasthitilakSaNa, vikhaMDita mehamahIsahakhaMDa, pAghipAMzupavana, kalaMkareje bharabhUri samIra, madanabhujaMga vihaMgamarAja, duSTakarmakAnanahatAza, sakala vizvane karAmalakata bhALI rahyo che. yaduvaMza samudrenduH karmakakSa hutAzanaH / ariSTanemibhagavAn, bhUyAdvo'riSTanAzanaH // rAtrImati yaH pravihAya mohaM, sthitIcakArApunarAgamAya // jIveSu sarveSu dayAM dadhAna,-staM neminAthaM praNamAmi nityaM // je sakala guNAkara, viSTa pajalaja divAkara, namita puradara, suMdara dharmadhuraMdhara, paMcaparameSTi variSTa, paMcabANa vidviSa vibhu paMcamIne dine jamyA jene paMca rUpavALA tridazapatie paMcamerUmAMnA madhya maMdara kSamAdharanA zikhara upara paMcama vArSinA payapurathI prAjyAbhiSeka karyo, je paMcakalyANaka pUrNaprabhu paMcAkSarUpI dvirane prabaLa mada TALavAmAM paMcAnana
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ (157) samAna che; je paMcadAna, paMcAcAra paMcasamavAya, paMcamahAvrata ne paMcavidha samitine upadeza denArA che, je paMca pramAda pramukta ne paMca viSaya pravaka che; prakSINAzeSakalameSa, ne paMcAMga praNata, evA je prabhu paMcadehathI nimukta che, tathA paMcAstikAya prarUpaka che, jeNe paMcamukhileca karIne karmaprapaMca teDI nAMkhe che; evA nAkendra nAgendra narendranata caraNa yugala, puMDarIkAkSa zrI nemIzvara bhagavAna paMcatIrtha zreSTha puMDarIka parvatanI pAMcamI TuMke paMcamajJAna prApta karI paMcamagati pAmyA che. surAsura ne sasuparNathI sevAyalA, mAna mahIdhara vA, ne puSpazarAnalanIra, evA paramezvara prasiddhi prAsAdamAM parama pramAda nimagna thayA che. buddha thaI anaMtabaLanA nidhi thayA che. azarIrI thaI ajarAmarapada pAmyA che. rAga tajI mukitaramaNa sAthe ramI rahyA che. zaMkha lAMchana chatAM nivaNavadhucakalazamaeNkitakamAlA samAna thaI salilapakanimukatapaNe nirlI chanAvasthAmAM siddhisukha saMdhanI aMdara zobhI rahyA che. manmatha mathana mahAmRgeza evA mahA prabhue mahadaya padavI meLavI che. dharIkRta dUSaNa, ne munigaNa bhUSaNa, evA bakSiNe brahmacArI brahmAMDapati parama brahmatva pAmyA che. azeSAvanipati prapUjIta evA aSTamUti ariSTanemi arihaMta je aI mahA prAtihArya prayukta, aSTottara sahastrA bAda cinha bhita, aSTavidha kuMbhasmapita, aSTAnDika mahe
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ (158) tsava hetu aSTAdazASaniSita, aSTamaMgaLa navagraha daza dikapAlacita, aSTAMgadhapa suMgadhita, ne aSTa siddhidAyaka che, temaNe A karma jALane viccheda karI aSTamI gatinI sAdyanaMtasthiti sAdhI che. rUpa, rasa, gaMdha, spaza ne zabda rahita veda, yoga, saMsthAna ne vezyA varjIta zakata, zaraNya, vaya, ema agaNya guNanA aMtaryAmI svAmI siddhapuramAM jaI avicalAmRtamAM tallIna thayA che. sAMba, pradyumna pramukha kRSNakumAre sADAtraNa koDa muni sAthe siddhAcala parvata mokSasukha pAmyA. zrI neminAthanA bhAio, kRSNavAsudevanI agra mahISIo tathA rAjamatI Adi sAdhvIo mele gaI. temaja neminAtha prabhunA pitA samudravijaya rAjA tathA mAtA zivA devI rANI mAheMdra kapamAM devatApaNe utpanna thayAM. jAthA. nAgesu usamapiyAM saMsANaM satta maMti IsANe / aThThaya saNaM kumAre mAhiMde aThTha aNukramaso // Ai niNANa ThaNhaM gayAo mukhkhaM mi aTTha mnnmiio| aThThaya saNaM kumAre mAhiMde aThTha vaccaMti / / - artha-rASabhadevanA pitA nAgakumAramAM utpanna thayA. tyAra pachInA sAta tIrthakaranA pitA IzAna devalokamAM gayA. pachInA ATha tIrthakarenA pitA sanaskumAramAM gayA
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ (159) ne chellA ATha tIrthakarenA pitA anukrame maheMdra devalokamAM gayA. pahelA ATha jInanI jananIo mokSagati pAmI. bIjA AThanI mAtAo sanakumAradevalekamAM gaI ne chevaTanA ATha tIrthakaranI mAtAo mAhedra devalokamAM gaI. dInAnAtha dehadahana. nijaranAtha namaskRta neminAtha jInapatinuM mekSagamana jANI cosaTha kalapenTe temanA zarIra pAse AvI nIce pramANe kalpAMta kare che. he sukhasA zivaramaNa svAmI ! have avadyabhedinI dezanA keNa deze? he harivaMzacaMdra ! hitazikSA koNa kaheze ? ame prabhujI kone kahIzuM? konuM mukhAraviMda jemAM pramoda pAmazuM ? he vizvavaMdyasvAmI ! kema bolatA nathI. he durasaMsAravikAranivAraka nemina ! netrathI have kene nirakhA. hevariSTa, he gariSTa, he mahiSTa he parameSTa, heparaeSTi, AgamanA amRta rasanA aMbudane varasAve. ema aneka prakAre agAdha zeka karI dhanadadevane zibikA karavAne Adeza karyo. teNe paNa rUdana karatAM karatAM sakala pugala saMgavata zyAmavibhunA zabane caMdana cacIne zibikAmAM sthApyuM. agnikumAra devatAe te zibikAne naiRtyapaNumAM ratnazilA para sthApIne zIrSa tathA caMdanAdika kAchoe karI kalyANa kelisadana bhagavAnanA kalevarane agnisaMskAra karyo. vAghukumAradeve vAyu calAvyuM, ne aMtataH kSIradadhinA aMbuthI agnine zAMta karyo. anya munionA aMgane
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ (160 ) pazu pRthak pRthak citAmAM agnisaMskAra karyo. pUjana karavAne mATe sAdharmendre uparanI dakSiNa dADhA lIdhI. izAnendre vAma dADhA lIdhI, camarendre nIcalI dADhA lIdhI. ema anya amarAe paNa ekeka ekeka lIdhI. pachI IMdra vanDi saMskArane sthAne vajrathI vizvasvAmi ariSTaneminu nAma ne lakSaNa kAtarIne te ThekANe caitya banAvIne tyAM bhavajaladhinAva zrIneminAthanI pratimA padharAvI. pachI sarva devatAe nadIzvaradvIpe jai aSTAntika mahAtsava karI potapotAne sthAnake gayA. pAMDava mAkSaprApti. have aneka prakAre tapasyA karanArA pAMDavA vasudhAmaMDaLane viSe vihAra karatA karatA dhaghASa muninI sAthe raivataka zilezcayathI khAra yAjana dUra rahelA hastika5 nagaramAM AvyA. tyAM sUryoMdaye cAraNazramaNamuninA mukhathI bhavyAja bhAnu bhagavAnanA nirvANuM sAMbhaLI zAkAkAnta thai khelyA : ahe| ApaNA mananA manoratha manamAM ja rahyA. ApaNe zivAnaMdananuM vaMdana karI zakayA naDuiM, arirhaMta anAhAra thayA mATe ApaNe paNa AhAra levA ayukta che. ema avadhAraNA karI ravata zikharI jamaNe! mukI siddhAcala tarapha vahyA. tyAM anazana karI anukrame dhArtika karmonA kSaya karI kutImAtAnI sAthe aMtakRt kevaLI thai; dharmaghASa suni pramukha vIsa kroDa sAdhu sAthe te ja paryaMte pAMcamI
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ (11) gati pAmyA. draupadI paNa kALa karI brahmadevalokAM utpanna thaI tyAMthI manuSyanA avatAramAM AvI aSTamI gati pAmaze. ' have nArada dvArikAne dAha ne yAdavane kSaya sAMbhaLI zatruMjaya giri AvI pitAnA aviratipaNAnI avagaNanA karate surapatisevita prathama tIrthapati zrI rUSabhadevane namaskAra karI, anazana karI teja zikhare kevaLajJAna pAmI zivanagaramAM sIdhA. evI rIte anaMta nArade A zatruMjaye siddhi vadhune varyA che, ne AgAmikALamAM paNa varaze tathA avicala lIlAvilAsa bhegavaze.' . zatruMjaya mAhAbhya jema devamAM Idra che, maMtramAM navakAra che, dharmamAM dayAdharma che, vratamAM brahmacarya che ne parvatamAM merU che, tema tIrthamAM zatruMjaya zreSTha che. je samaye zrI rUSabhadeva jagaNadharane 8400 muniyo sAthe vihAra karatAM zatrujya upara samarvasaryA, tyAre temaNe mukhya gaNadhara puMDarika AgaLa zatruMjayano mahimA kaho, te nIce pramANe che e tIrtha upara anAdi anaMtakALamAM asaMkhya arihaMta ane anaMta muni mekSa gayA che, te vaLI jAze. tiryaMca jIva paNa A tIrthane sevavAthI trIjA bhave siddha thAya che. pahelA ArAmAM zatruMjaya 80 pejane, bIjAmAM 70 jana, trIjAmAM 60 cAmAM mae ne pAMcamAma 12 cArjana uMce. che ke A 1 : : - -
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ hoya che. ne chaThThA ArAmAM sAta hAtha cheTe uMce rahe che. tethI A tIrtha zAzvata che. vaLI zatruMjaya upara ke koNa mokSa pAmyA che, te sAMbhaLI zrotrane pavitra kare. * rASabhadevanA prathama gaNadhara puMDarIka pAMcakoDa muni sAthe caitrI punama upara mekSa gayA, te uparathI zatruMjayanuM nAma puMDarIkagiri paDayuM. kAvaDane vArikhilla nAmanA be bhAI daza koDa muni sAthe kArtika punamane dina mokSa gayA. nami tathA vinami nAmanA be vidyAdhara bhAIo be koDa muni sAthe siddha thayA. nA putra bharata tathA tenI gAdIe thaelA asaMkhya rAjAe mukti pAmyA. pradyumna ne sAMba pramukha kRSNanA sADA ATha koDa putra-patra zivagati pAmyA. pAMDa vIsaDa muni sAthe zivaramaNa varyA. nArada muni ekANuM lAkha muni sAthe siddhipada pAmyA. rAma bharatAdika traNa koDa muni sAthe nirvANuM pAmyA. thAvasthA tathA zukamunie hajArahajAra muni sAthe saMsAra choDe. zelaga muni pAMcaso muni sAthe mokSa pAmyA. vItarAgasamo devo na bhUto na bhaviSyati // 1 // kRtvA pApasahasrANi hatvA jaMtuzatAni ca / idaM tIrtha samAsAdya tiryaco'pi divaMgatAH // 2 // ... ekaikasmin pade datte zatrujayagiri prati / bhavakoTi sahasrebhyaH pAtakebhyo vimucyate // 3 //
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ (163) chaDeNaM bhatteNaM appANaeNaM ca sttjttaao| jo kuNai simuMje so taiya bhave lahai sidim // 1 // navi taM suvanabhUmI bhUsaNadANeNa annatiththesu / jaM pAvai puraNaphalaM pyAnhavaNeNa sittuMje // 5 // jaM kiMci nAmatiththaM sagge pAyAle mANuse loe / taM samvameva yiTTha puMDarie vaMdie saMte // 6 // prathama uddhAra. iSabhadevanA putra bharata cakravarti e, batrIsa hajAra mukuTabaMdha rAjAo, corAzI lAkha nizAna ThaMkA, ratnajaDita sAmAnavALA corAzI lAkha hAthI, page senAnI jhAMjharavALA tathA koTe suvarNanI ghUgharamALavALA mahA rUpavAna baLadothI joDelA corAzI lAkha ratha, chanukroDa pAyadaLa, aDhAra kroDa azva, traNa koDa pradhAna, traNa koDa vyApArI, ItyAdi Rddhi sahita rAjaya AvIne uddhAra karyo. deDha kesa lAMbe ne hajAra dhanuSa pahALo e cAra dizAe cAra dvArA ratnatoraNa zobhita suvarNaprAsAda karAvIne darake bAraNe ekavIsa maMDapa racAvI mULa garbhagRhamAM AdIzvaranI maNimaye cAra murti padharAvI. baMne pAse nami tathA vinami e be kAusagIA sthApyA. tathA puMDarIka gaNadharanI mUrtio bharAvI. vaLI samavasaraNa racyuM, tathA pitAnA dAdA nAbhi ne dAdI marUdevA tathA mAtAo sumaMgaLA ne sunaMdA tathA bahene brAhmI
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ ne suMdarI tathA navANuM bhAI tathA mukhayakSa ne cakrezvarI devI e sarvenI pratimAonI pratiSThA karAvI. dvitIya uddhAra bharatanI gAdIe Adityayaza, mahAyaza, balabhadra, baLavIrya, kItivIrya, jalavIrya, ema cha rAjAo anukrame thayA, ne AThamI pATe daMDavIrya rAjA thayo. teNe bhArata pachI cha koDa pUrva gayA pachI bhAratanI mAphaka saMghavI thaIne bIjo uddhAra karyo. A AThe rAjAe arisAbhuvanamAM kevaLa pAmI mekSa gayA che. tRtIyAdvAra tathA bIjA uddhAra, tyArapachI so sAgara gayA pachI IzAnendra mahAvideha kSetramAM sImaMdharajInanA upadezathI trIje uddhAra karyo. tyAra pachI eka kaDI sAgara vItyA pachI cethA devalokanA adhipati mAhendra cotho uddhAra karyo. tyAra pachI dazakeDI sAgara gayA pachI pAMcamA devalokanA svAmI brakSendra pAMcamo uddhAra karyo. te pachI eka kaDI ne lAkha sAgarane aMtare bhavanapatinA iMdra camarelve chaThTho uddhAra karyo AdIzvara pachI pacAsakeDI lIkha sAgara gayA pachI bIjA tIrthakara ajItanAthanA pitrAI bhAI sugara cakravatIe putra maraNanI ciMtA tajIne zatruMjaya girine sAtame uddhAra karyo, ne paDate kALa Avato jANe pazcima dizAnI guphAmAM
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnanI pratimA bhaMDArIne suvarNanI karI, tathA rUpAnAM devAlaya karyo. tyAra pachI daza lAkha ne trIsa keDI sAgara gayA pachI abhinaMdananA upadezathI vyaMtare AThame uddhAra karyo. tyAra pachI caMdraprabhunA samayamAM caMdrazekharanA putra caMdrayaza rAjAe navamo uddhAra karyo, tyArapachI saLamAM tIrthakara zAMtinAthanA bedhathI temanA putra cakAyudha dazama uddhAra karyo. tyAra pachI munisuvratanA vArAmAM dazarathasuta rAmacaMdra agyArame uddhAra karyo. tyAra pachI neminAthanA vakhatamAM pAMDa e bAramo uddhAra karyo. temaNe kASTane prAsAda karI lepamayI mUrti sthApI. pAMDe pachI corAzI hajAra varSe mahAvIra svAmI thayA ne tyAra pachI cArase zItera varSe vikamarAjA thayA. vikama saMvata 108 mAM poravADa jAvaDazA nAme kAzamIrane vepArI thaye. tenA pitA bhAvaDe vikrama pAsethI madhumatI (mahuvA) jAgIramAM meLavyuM hatuM. chellA dazapUrvadhArI vajI svAmInA upadezathI jAvaDazAhe cothA ArAmAM bAra uddhAra thayA pachI pAMcamA ArAmAM teramo uddhAra karyo. (I. sa. para) jAvaDanA dIkarA jhAMjhaNazAhe giranArane uddhAra karyo. pAMDava ne jAdava vacce 25575000 rAjAo zatruMjayanAsaMghavI thayA. saMvata 1213mAM zrImALI bAhaDa nAmaka kumArapALa rAjAnA pradhAne codame uddhAra karyo. saMvata 1286mAM
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ (16) vastupALe zatruMjaya tathA girinArane uddhAra karyo. saMvata 1371mAM samarAzA osavALe paMdaramo uddhAra karyo. te dillInA pAdazAhane mAme hate. . jAdava ne samarAzA vacce traNa lAkha ne corAzI hajAra saMghapati thayA. samarAzAe nava lAkha hema TakA kharacI nava lAkha baMdhIvAna cheDAvyA. te pAlItANAne zrAvaka hate. teNe dilInA pAdazAhane pitAne ghera Azraya ApyuM hatuM. tethI dilIne pAdazAha tene mAme kahi bolAvate. saMvata 1587mAM gujarAtanA sulatAna bahAdurazAhanA rAjyamAM cittoDane rahevAzI maMtrI karamAzAha thaye, te gujarAtanA rAjya dIvAna mujhadakhAne ADatIe hatuM. teNe saLage uddhAra karyo te haju cAle che. duprasahasUrinA pratibaMdhathI vimalavAhana rAjA sattara uddhAra karaze. te vakhate manuSyanI uMcAI be hAtha raheze.
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ saurASTrano ItihAsa. isvIsananI sAtamI sadImAM hyuenasAMga nAmane cInane musAphara hiMdustAnamAM pravAsa karavA AvyuM hatuM. teNe sArASTranuM varNana ApyuM che. te uparathI tathA bhAlane bhAga jevAthI ema anumAna thAya che ke, saurASTra deza asala TApu haze. prAcIna pustakamAM saurASTranuM kuzadvIpa evuM nAma ApeluM che, tethI paNa A bAbatane Teke maLe che. kRSNa vAsudevanA vakhatamAM kuzadvIpamAM Anarta nAmane rAjA hatA te uparathI kuzadvIpanA keTalAka bhAgane Anarta kahetA. AnartanA putra revata uparathI gIranAranuM nAma revatAcala prasiddha thayuM. revatanI putrI revatI je kRSNanA bhAI balabhadrane paraNI hatI, tenA nAma uparathI hAla revatIkuMDa prasiddha che. kRSNa tathA pAMDanA vakhatamAM magadha dezamAM kaI sahadeva nAmane rAjA hatuM. tenI 35 mI peDhIe ajAtazatru rAjA thaye. tenA vakhatamAM maitama buddha thaye. ajAtazatrunI chaThThI peDhIe naMdarAjA thaye. naMdane sALe rodrAkSa junAgaDhane sube thaye. navamA naMdanI gAdIe mAryavaMzane caMdragupta rAjA thayo. I. sa. pUrve 3ra7 varSe grIsanA sikaMdara bAdazAhe hiMdustAna upara vArI kIdhI. tyAra pachI tene saradAra selyukasa grIka eziAne hAkema thaye. te arasAmAM caMdragupta rAjA magadha dezanA pATalIputra (paTanA) mAM rAjya karatA hatA. tenA sALA puSpagupta
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 168 ) giranAranI taleTImAM i. sa. pUrve 30 varSa upara sudarzana nAmanu'talAva badhAvyu. caMdraguptane putra biMdusAra thayA. tene seA putra hatA. temAMnA azeAka nAmanA putra gAdIe beThA. ( i. sa. pU. 263 thI 233 )tenA lekha *giranAramAM, pezAvara pAsenA kapadI girimAM, erIsAmAM dhavaLI gAma AgaLa ane dIlhI tathA alhAbAdamAM lATha upara che. azeAMkanA sukhA yavanatuzaste sudarzana sarAvarane vadhAre grAbhAyamAna karyu ( i. sa. pUrve 240 ) azeAkanA putra kuNAla thayA. ne kuNAlanA putra saMprati thayA. sa Mprati rAjAe svadeza tathA paradezamAM hajArA jainadevaLA khaMdhAvyAM. giranAra upara eka derU che tene hAla paNa saMprati rAjAnu gherU kahe che. i. sa. pU. 140 mAM khAtriyAnA rAjA minenDaratuM rAjya saiArASTra upara hatu. te puchI zaka athavA zAhu kahevAtA leke khAtriyAnA rAjyanA nAza karI pazcima hiMdustAnamAM utarI paDayA. teomAM kaniSka karIne baddhadharmI rAjA thayA. teNe kAzmIramAM rAjya sthApI tyAM kaniSkapura nAmanuM nagara vasAvyuM ne sArAmAM AvI kanakAvatI, kanakavatI vIgere nagarIe sthApI haze. mahAvIra svAmInA nirvANa pachI 470 me varSe paramAra * gIranAranA lekhanuM iMgrejI bhASAMtara jemsa barjesa sAhee sArI tavArIkha tathA inDIyana enTIkaverImAM pUrepurU Apela che. A lekha dAmeAdarajI javAnA TADAnI pAjanA rastA upara jamaNI bAjue eka mahATA pahADI khaDaka upara jItI pAkSI bhASAmAM kAtarelA che.
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ (16) vaMzamAM vikrama rAjA thaye. tene amala saiArASTramAM paNa hato. vikame poravADa vaNika jAvaDazA zeThane mahuvA baMdara jAgIramAM ApyuM. bhAvaDanA putra jAvaDazAhe zatruMjaya tathA giranArane terame uddhAra karyo (saMvat 108. I. sa. para) kaniSkanA vakhatamAM mahAkSatrapa rUdradAmA thayo. rUdradAmAe pitAnI tIje rImAMthI lAkha sonaiyA kADhI pitA taraphanA saurASTranA subA kuleyanA putra suvisAka pa9hava pAse I. sa. 129 nI moTI relathI nAza pAmeluM sudarzana sarovara pharIne baMdhAvyuM suvAsAke Azare I. sa. 137 mAM te kAma pUruM karyuM. (I. sa. karamAM kheDAnA devAditya nAmanA brAhmaNanI dIkarI subhagAne putra zilAditya sUryadevatAnI sahAyatAthI valabhIpura (bhAvanagara pAse vaLA gAmanI najIka)no rAjA thayo. bhUgukaccha (bharUca)ne rAjA vere paraNAvelI pitAnI bahenanA dIkarA zrI malladevanA upadezathI jainadharma pALIne zilAditye zatruMjaya tathA giranAramAM ghaNuM dravya kharacyuM. zilAdityanA vakhatamAM dhanazvarasUrie zatruMjaya mAhAsya racyuM. kumAra gumanA putra kaMdagupta saiArASTranuM rAjya zAka athavA kSatrapa leka pAsethI jItI lIdhuM, ne I. sa. 449 mAM paraNadattanA putra cakrapAlitane saiArASTranA adhikArI nI. te arasAmAM ativRSTithI sudarzana taLAva phATI gayuM. 1 A vIze lekha azokanA lekhanI thaDamAM ja che. 2 A bAbatano lekha paru azokanA lekhavALA patthara pAseja che.
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ (100) tethI teNe I. sa. 456 nA caitra-vaizAkhamAM 150 phUTa lAMbI, 102 phuTa pahoLI ne 35 phuTa uMcI pALa bAMdhI. e pALa kayAre tUTI te nakkI nathI. kaMdagupta pachI tenA vaMzajonuM jora narama paDavAthI bhaTTAraka nAmanA temanA senApatie valalipuramAM AvI tyAM rAja karyuM hatuM ema kahevAya che.' valabhIpuramAM vasanArA pAlInA vANIyA kAkunI kanyAnI kaMcananI kAMcakI zilAditye jora julamathI laI lIdhI. tethI kAkue koDa seneyAnI lAlaca ApI paMjAbamAM gujarAta gAmamAM rahenAra, Iyana leke pAse valabhIpurane nAza 1 bhaTTAraka dhavana | karasena | dharapaTa varasena ( zAke 1310 ) gRhasena dharasana [, dharmAditya kharagraha DerabhaTa bAlAditya | gharasena | |_ kharagRha zilAditya ( zAke 345) dhruvasena
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ (171 ) karAvyuM, ema keTalAka kahe che. te vakhatathI te dezanuM nAma gujarAta (gurjararASTra) paDyuM. - bhAvanagaranI pAse AvelA vaLA gAmamAM pIluDInuM vana che, temAM asalanA valabhIpuranI ghaNI nizAnIo jovAmAM Ave che. tene nAza arvAcIna ItihAsa kartAo I. sa. nA sAtamA sakAmAM thayAnuM lakhe che. pitAnA putra sevanA gajanA mRtyuthI zokagrasta thayelA bIjA dhavasenanA rAjyamAM zrI bhadrabAhusvAmIe mahAvIrasvAmInA nirvANathI 700 varSe ANaMdapuramAM kapasUtra racyuM. ANaMdapUra vallabhIpurathI 140 mAIla uttara pazcima che. kaI janasAdhunI madadathI mAtra zikharI athavA jasarAja bace hate teNe paMcAsaramAM rAjya sthApyuM. (jIana lekethI Azare I. sa. 7 mAM sekAmAM valabhIpurane nAza thayA pachI) cArAlakee devapATaNamAM rAjya sthApyuM. tyAM devakepe dario pharI vaLavAthI e lekamAMthI je bacyA teoe vaDhIAra pragaNAmAM kacchanA raNanI pAse paMcAsara nagara sthApyuM. (kalyANanA solaMkI rAjA bhuvaDe cAvaDA rAjA jayazikharane harAvyuM. tyArapachI te cAra lekee vasAvelA paMcAsaramAM pitAne pratinidhi mUkI gaye. paNa jayazikharanA putra vanarAje jainamuni zIlaguNasUrinA AzrayathI aNahilapuramAM rAjya sthApyu (I. sa. 746)ne paMcA
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 12 ) sarazrI pArzvanAthanI mUrtti lAvIne tyAM padharAvI. vanarAja ne tenI pachInA rAjAonI sattA sArASTra tathA kaccha sudhI jAmI gai hatI. ) cAvaDA rajapUtA sUryavaMzI gohIla athavA gIleTa jAtanA hatA. chellA cAvaDA rAjA sAmaMtasiMhane saMtAna nahi hAvAthI tenI bahena lIlAdevInA putra mULarAja je seAje laMkI bhuvaDanI pAMcamI peDhIe hatA te pATaNanI gAdIe AngeA. ( i. sa. 94ra ) pATaNanA rAjA muLarAjanA vakhatamAM sAraThanI gAdIe graharipu rAjA hatA. te giranAra tathA prabhAsapATaNanA yAtrALuone harakata karatA hatA. tethI muLa rAje tene harAvyA tathA kacchanA rAjA lAkhA phUlANI je graharipunI madade AvyeA hatA tene mAryo. graharipue junAgaDhanA uparakoTanA kille mAMdhyA. ema dvAzraya nAmanA pustakamAM lakhyuM che. siMdhamAM hAla jyAM nagaraThaThThA che tyAM sAmI nagara hatuM. te nagaramAM kRSNakumAra sAMkhathI utarI AvelA yAdavevA rAjya karatA hatA. tyAMthI cuDacaMdra nAmanA yAdava junAgaDhanI pAse vanathalImAM AvI i. sa. 875 mAM peAtAnA mAmA vALArAmanI gAdIe beThA. cuDaca'dra pachI tenA putra hamIra, ane tenA putra muLarAja i. sa. 907mAM thayA. muLarAjanA putra vizvavarAha I. sa. 915mAM gAdIe AnyA. tenA putra graharipu jene sAlakI muLarAje harAvyA te i. sa. 940 mAM vanathalInI gAdIe AvyA hatA. te vakhate jInAgaDha nAma hatuja nahi, mAtra uparakoTane gaDha kahetA hatA. uttaramAMthI vanathalI upara caDhI AvatA duzmananA lazkarane
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ (173) rAkI devAmAM ane bIjI kai dizAethI majabuta humalA thAya tyAre nAzIne rakSaNArtha bharAi esatrAnA upayoga sArU A killA' aMdhAyAnuM saMbhave che. bhATa leAkeAnA kavitAmAM muLarAjane giranAranA rAjA kahele che. ' graharipu pachI rA'kavATa seAraThanI gAdIe i. sa. 98ra mAM ANye. rA'kavATanA mAmAnuM nAma ugAvALA hatu, te taLAjAnA rAjA hatA ane bahu maLavAna hateA. eka vakhata vanathalImAM rA'nI kacerImAM ugAvALAnA parAkramanI bahu prAso thatI hatI tyAre rA'e adekhAimAM kahyuM ke badhu jora vanathaLInI arthAt potAnI madadathI che. nahIM tA. ugAvALA kai gaNutrImAM nathI. AthI ugAvALAne gussA AbhyA. ane pote eka:hAthe tALI pADI zake tema che ema kahI kacerImAMthI uDI gayA ane taLAjAnI rAha pakaDI. rA'kavATane samakAlIna bhadresara yAne zIyALabeTane rAjya vIramade paramAra hatA. te ghaNAja aLavAna hAi ghaNA rAjAone peAtAnA darabAramAM kASTanA pAMjarAnI aMdara keMda karI rAkhatA hatA. chelle seraThanA rAjA rA'kavATane paNa yuti prayukitathI pakaDI eja pAMjarAne svAdhIna kIdhA. A khakhara sAMbhaLI taLAjethI eka mAsaTa zIyALamenumAM rA'ne jovA Avela tenI sAthe teNe nIcenA heta pitAnA mAmA ukvALane kahAvyA.
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) chAtI upara zeyaDe, mAthA upara vADha, bhaNa vALA ugalA, kaTa pAMjare kavATa. tuM kahe taka Avya, tALI taLAjA dhaNI; vALA have vajADaya, eka hAthe ugalA. uparane duha bAroTe rAnI marajI mujaba taLAje ugAvALA pAse jaIne kahyo ke tarata ja ekaThI karI ugavALe zIyALabeTa upara caDhI Avyo. ane vIramade paramArane harAvI rA'kavATa ane bIjA badhA keda thaela rAjAone mukta karI pitApitAnA rAjya tarapha vidAya karyo A pramANe svaparAkramathI eka hAthe tALI pADI zakavAnI vAta ugAvALAe siddha karI ApI. ugAvALAe lAta mArI kANanuM pAMjaruM teDI nAkhI rA'kavATane chuTe karyo paNa te vakhate rAne tenI lAta saheja vAgI javAthI teNe pitAnuM apamAna thayuM mAnyuM ane tethI citrAsara AgaLa teNe ugAvALA sAthe laDAI karI. temAM rA'kavATe pitAnA mAmA ugAvALAne mArI nAMkhI tyAM tene pALIo ubhuM karavAmAM AvyuM. te sAMbhaLI ugAvALAnI bahena pitAnA bhAInA pALIAnAM darzana karavA AvI, paNa tyAM ghaNA pALIyA hAvAthI bhAIne pALIo oLakhI zakI nahI tethI IzArata karavA bolI eTale ugAvALAne pALIo potAnI bhaginIne mAthuM namAvate hoya tema jarA nakhe. te sthitimAM
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ (17pa) hAla paNa te pALIye bAbarIAvADamAM rehasA pAse jevAmAM Ave che. I. sa. 1003 mAM rA'kavATanI gAdIe tene putra rA dayAsa beTho. rA' dayAse aNahilapuranA rAjAnI rANIo giranAra yAtrA karavA AvI hatI temanuM kaMi apamAna karyuM. tethI pATaNanA rAjAe caDhAI karI vanathaLA laI lIdhuM ne uparakoTa upara ghero ghAlI DhAMkelA celAone gaDha upara caDhAvI mArI nAkhyA. (I. sa. 1020) A vakhatathI uparakoTane gaDha junAgaDhanA nAmathI prasiddha thaye. rAdayAsanI rANI satI thaI ne tene ghaNu nAmane kuMvara beDIdharanA AhIra devAIne ghera guptapaNe rahyo. junAgaDhamAM pATaNa taraphathI thANadAra rahe hatuM. tene chAnA samAcAra maLavAthI e kuMvarano nAza karI rA'nA vaMzane aMta ANavA ane soraThane kAyamapaNe pATazune tAbe rAkhavAnA IrAdAthI teNe devAItane belA. devAIte naghaNane junAgaDha mokalavAne patra potAnI strI upara lakhe; paNa khAnagI saMdezo pitAnA dIkarAne mokalavAne kahevarAvela te uparathI tenI patnIe pitAne taratane paraNAvela vAsaNa nAmane putra vararAjAnA pizAkamAM meko . te jANe parabhavamAM devAMganAne paraNavAnA parama harSamAM hoya evI sthitimAM mRtyuvaza thaye. pachI devAIte lagnane bahAne thANadArane pitAne ghera bolAvIne tene mArI nAkhe, ne AhIranI madadathI zaghaNane gAdI upara sthALe (I. sa.
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ (176) 1020)oMghaNe devAItanI putrI jAsala upara julama gujAra nAra siMdhanA saradAra hamIra sumarAne siMdhamAM jaIne harAvyuM, devAIne pitAnA rAjAne kImatI jAna pitAnA vahAlA putrane bhega ApI bacAvyA tethI seraThanuM rAjya pApe e prajA dharmane temaja rAjAe jAsalane madada kIdhI e tenI kadarane kaMI jevo te dAkhala na gaNAya. Saa na gaNAya. siMdhathI seraThamAM AvI rA' ghaNu kheDIAra mAtAnA darzana karavA zetruMjInA kinAre AvelA dhArI gAmamAM gaye. tyAM pitAnI amUlya vIMTI galadhare taLAvamAM paDI javAthI te taLAva khAlI karAvavA mAMDyuM, paNa temAM phatehamaMda thaye nahiM. I. sa. 1024mAM mahamadabIjanIe somanAtha upara svArI karI ghaNuM dravya lIdhuM. suvarNanI sAMkaLe laTakatA dIpakathI dIpyamAna thayelA devalamAM dAkhala thai, navakuTa uMcA liMgane teDI gaMDAvAnA killA upara chApo mArI bhImadevane nasADI durlabhasenane aNahilavADanI gAdI upara besADI gIjanI gayo. I. sa. 1094 mAM aNahilavADanI gAdIe siddharAja jayasiMha Ave, te vakhate junAgaDhamAM seMdhaNa rAjya karato hato. ne teja vakhate junAgaDha soraThanI rAjadhAnI thaI. siddharAje nedhaNane maThamAM tRNa levAnI pharaja pADI hatI tethI tenuM vera levAne tene putra rA'kheMgAra bIje je I. sa. 109mAM soraThanI gAdIe AvyuM teNe siddharAja mALavAmAM haze tyAre paNa upara savArI karI, tenA daravAjA
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ (177). teDIne dvAra junAgaDhamAM lAvyuM ne tene kAla daravAje caDhAvyA. vaLI rANakadevI nAme siMdhanA rAjAnI kuMvarI je apazukana vALI hovAthI vagaDAmAM rakhaDatI mukavAmAM AvI hatI ne jene laIne haDamatIAne kuMbhAra junAgaDha pAsenA majevaDI gAmamAM AvI vacce hato tene prathama siddharAja vere varAvyA chatAM rAkheMgAra para. AthI siddharAja sainyanI sagavaDatA sArU ThAmaThAma vAva, taLAva, dharmazALA baMdhAvI, agAuthI raste taiyAra karAvI, vaDhavANathI sAyalA tathA saradhArane raste geDala AvyuM ne tyAMthI vIrapura ne jetapura AvI junAgaDha pAse svArI karI. siddharAjanA keI sagAvere paraNAvelI rA' kheMgAranI bahenanA dIkarA desala ne vIsalanA dagAthI siddharAje aphINane bahAne 140 sipAIone piThamAM bharI uparakoTamAM pahoMcADI dIdhA. ne pite daravAnane mArI killAmAM praveza kIdhe. upara jaI raNaziMgu phukayuM, eTale rA' kheMgAra mahelamAMthI laDavA nIkaLI paDe, paNa aMte rA" kheMgAra marA.siddharAje tenA pAMca varSanA gAyacA nAmanA kuMvarane rANakadevInI najara AgaLa rAkSasI krUratAthI mArIne kera varatAvyuM. meTo putra jenuM nAma mAM hatuM, te mA, mA, karate potAnI mAtA pachavADe saMtAI gaye, tyAre mAtAe nIcene dahe kaho - maDherA tuM ma reya, Ape ma kara rAtIo kuLamAM lAge kalaMka, maratAM mA na saMbhArIo.
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 178 ) te sAMbhaLI siddharAje tene jIvatA mUkayA. rANakadevIne pATaNa lai jai potAnI paTarANI karI rAkhavA ghaNuM samajAvI paNa teNIe mAnyuM nahIM. tethI Akhare tenA meTA putrane paNa tenA dekhatAM mAryo. AthI rANakadevIe pAtAnA pati rA' kheMgAranI pAghaDI kheALAmAM mUkI citAmAM praveza karI kahyuM, huM bhAgAvA ! mane rA' kheMgAre bhAgavI che ne have tu bhAgatra. siddharAje pAtAnI pacheDI tenA upara pheMkI. tyAre rANakadevIe kahyuM : jo mArI sAthe parabhavamAM paraNavA cAhatA hAya te tuM paNa citAmAM praveza kara. siddharAje nA pADI. tethI pote baLIne satI thai. tenI derI hAla pazu vaDhavANamAM che. vanarAjanA vaNika matrI cAMpA jeNe cAMpAnera vasAvyuM hatuM tenA vazamAM sAjana maMtrI thayA. sAjanane saiArASTranA kArabhAra siddharAje soMpyA hatA. te daramiyAna teNe bAra varasanI seAraDanI upaja pATaNa mAkalI nahi. paNa gIranAra upara neminAtha nuM derUM pharI baMdhAvavAmAM kharacI; parantu kAie cADI khAvAthI siddharAja sAraThamAM AvyA. te uparathI junAgaDhanA zrAvakoe agAuthI siddharAjane ApavA mATe TIpa karavA mAMDI. te vakhate vaNuMthalImAM bhImA kuMDalIo nAme vANio je peAtAnA punya -pratApathI ghaNA paisAdAra hatA teNe ekalAe siddharAja mAge eTalu nANu ApavA sAjana AgaLa kabula karyuM. anukrame gIranAra upara havA khAvAne ahAne sAjana
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ (17) siddharAjane teDI gayo. te vakhate DuMgara upara caDavAnA pagathIA tathA neminAthanuM derUM tathA bIjA derA joI siddharAja atyaMta harSa pAme. teNe kahyuM : A derAM karAvanArane dhanya che sAjanade bolyA: mahArAja! e dhanyavAda Apane ja ghaTe che. kAraNa ke Apane paise meM emAM vAparyo che. mArA khAnagI kAmamAM kharo nathI. te pachI sAjanane puSkaLa dhana ApI tenI prazaMsA karI zatruMjaya tathA gIranAranA tIrtha tene soMpI siddharAja pATaNa gaye. have bhIme vANuo lAkha rUpiA laI junAgaDhanA saMgha AgaLa AvIne kahe che; meM sAjanane rUpiA ApavA kahyA hatA te mAre joIe nahi. mATe tene tame zubha kAmamAM kharo. zrAvake e pachI te rUpiyA kharacI bhImakuMDa bAMdhe tathA jIrNoddhAra vageremAM bAkInA rUpiyA vApayo. siddharAje zatruMjayanI yAtrA karI ane brAhmaNoe badasalAha ApI te paNa zatruMjaya tIrthamaMDana RSabhanAthanA devAlayanA kharaca khuMTaNa vAste bAra gAma ApyAM. siddharAja pATaNa gayo ke tarata junAgaDhanA lokee thANadArane kADhI mukI rA' naighaNuM trIjAne gAdIe besADe ( I. sa. 1125). trIjA nAMghaNa pachI rA" kavATa bIje I. sa. 1540 mAM gAdIe beTho. I. sa. 1142 mAM siddharAja rANakadevInA zrApathI saMtAna vagara paMcatvapaNane pApe. tethI bhImadevanA putra tribhuvanapALane putra kumArapALa gujarAtane rAjA thayA. teNe pATaNamAM kumAravihAra nAme jInAlaya tathA mahArUdra baMdhAvyA. kumArapALe pitAnA gurU hemAcAryanA Azraya taLe rahIne seminAthanuM derUM samarAvyA
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ (180 ) pachI zatruMjaya giranAra tathA tAraMgAnI yAtrA karI atyaMta paiso kharo . giranAra upara bhImakuMDanI pAsenuM derUM hAla paNa kumArapALanuM devuM kahevAya che. khaMbhAta tathA dhaMdhukAmAM paNa sarasa derAM karAvyAM. zrImAlI vaNika udAyana maMtrInA putra bAhaDe zatruMjayanI yAtrA karIne pAlItANAnI pAse bahADapura gAma vasAvyuM. bAhaDanA bhAI vADmaTa maMtrIzvare te gAmamAM tribhuvanapALa vihAra nAmanuM jInAlaya bAMdhyuM. kumArapALe paNa zatruMjaya javAne raste samarAvyuM. ne goThI tathA bhATanA bharaNa poSaNa mATe jamIna ApI. I. sa. 1157 mAM bAhaDa maMtrInA hAthe zatrujyane codama uddhAra thaye. zaMtrujaya mAhAo je I. sa420 mAM dhanezvara sUrie serATranA rAjA zilAdityanI vinaMtithI valabhIpuramAM banAvIne vAgyuM hatuM temAM paNa bAhaDanA uddhAra viSe agAuthI lakheluM che. devapATaNamAM paNa kumArapALa derUM karAveluM che, tathA tyAM bhadrakALInA lekhamAM lakheluM che ke kAnyakumbha dezamAM naMdIzvare zivanI AjJAthI bhAvabRhaspati nAmanA brAhmaNanA rUpamAM janma lIdhe. bhAvabRhaspatie ballAla, dhArAnagara tathA jAMgala dezanA rAjArUpI hAthIonA kuMbhasthaLa upara pharanAra siMhasamAna kumArapALane somanAthanuM derUM samarAvavA vinaMtI. karI. tethI kumArapALe bhAvabahaspatine jIrNoddhAranA kAmamAM mukhya gaMDa (gera) nI. je derUM somarAje (caMdra) suvarNanuM, rAvaNe rUpAnuM, kRNe lAkaDAnuM, ne bhImadeve paththaranuM karAvyuM hatuM, te derUM kumArapALe samarAvyuM. ne tenuM merUmA
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ (181) sAda evuM nAma pADayuM. tathA bhAvabRhaspatine brahmapurI gAma arpaNa karyuM, kumArapALane putra na hovAthI tenA pachI tenA bhAI mahIpALane dIkare ajepALa I. sa. 1573 mAM gujarAtanI gAdIne vArasa thaye. teNe kumArapALanAM baMdhAvelAM ghaNAM dera teDI nAMkhyAM. giranAra AgaLanA kumArapALanA derAnI AsapAsanI derIo te vakhate toDI nAkhI hoya ema lAge che. ajepALa pachI bALa mULarAja I. sa. 1176 mAM rAjA che. tenA vakhatamAM zAhabudIna gerIe hiMdustAna upara svArI karI. i. sa. 1178 mAM bheLabhIma gAdIe AvyA. tene dillInA rAjA pRthurAja cauhANa sAthe laDAI thaI temAM giranArane rAjA cuDAsamA jayasiMha bhImanI madade AvyA hatA. A jayasiMha, upara AvI gaelA rA'kavATa bIjAne putra hate. te kane janA rAjA jayacaMdrane so hato. ane tyAMthI soraTha AvatAM teNe gvAliara jItI laI mevADanA rAjAne harA vyA hatA. jyasiMha mRtyuvaza thavAthI tenI ciMtAmAM tenI rANI baLIne satI thaI. jayasiMha pachI rAyasiMha, (I. sa. 1180 mAM ) ne te pachI gajarAja athavA mahIpALa bIje i. sa. 1184 mAM junAgaDhanI gAdIe AvyA. gajarAjanI metInAde nAmanI putrI sarasAnA rAjA vacharAjanA putra malakhAMne para hatI. gajarAja pachI jayamala gAdIe AvyuM. (. sa. 1291) tene ghaNA rAjAo ghoDAnI bheTa karatA.
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 182) tenA pachI I. sa. 1230 mAM mahepa gAdIe AvyuM. mahepAnA vakhatamAM kAThI lokee tenA pradhAna metIcaMdane harAvI DhAMka tAbenAM gAmaDAM laI lIdhAM. bheLe bhIma nena jati amarasiMhane bhakta hate. zAhabudInanA saradAra kutabudIne I. sa. 1194mAM gujarAta para caDhAI karI, tyAre bheLA bhIme tene ajameramAM gheryo hate paNa temAM te phAve nahi, Akhare tene nAzI javuM paDyuM ne I. sa. 1214 mAM marI gayo. A pramANe selaMkI (caulukya) vaMzane aMta Avyo. Anaka athavA aNuMja nAmane rajapUta kumArapALane mAzIAI bhAI hatuM. kumArapALe tenI cAkarInA badalAmAM vyAdhrapallI gAmanI jAgIra ApI hatI. Anakane putra lavaNaprasAda bhImadevanA vakhatamAM maMtrIpada pAme. teNe potAnA dAdAnA nAma uparathI dhoLakA gAma pitAnI jAgIra pAse vasAvyuM. lavaNaprasAdane madanarANI strIthI vIradhavaLa putra thayo. teNe pRthurAjanI sAme bhImadevane madada karI ne dhoLakAmAM potAnI rAjadhAnI sthApI. viradhavale vastupALa ane tejapALa nAmanA be vaNika putrane pitAnA maMtrI TharAvyA. dhoLakA (dhavalakkapUra) nuM takhta lavaNuprasAdane meMpI dhoLakA tathA khaMbhAtane adhikArI vastupALane TharAvI vIravaLa ane tejapALa meTuM sainya laI sirASTramAM svArI karavA nIkaLyA. te vakhatamAM viradhavaLanI strI jayataladevInA bhAI sAMgaNa tathA cAmuMDa vanathalImAM rAjya karatA hatA, temane harAvI 1400 ghoDA tathA keTI dhana laI beTa tarapha cAlyA. tyAMthI paNa
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 183) akhUTa dravya lai velAphUla ( verAvaLa )nA rAjA bhImasa huM pratihAranA parAjya karI dheALake AvyA. tyArapachI 1400 rajaputAne lai tejapALa gAdharAnA rAjA dhuMdhaLano parAjaya karI tene vIradhavaLanI kacerImAM pakaDI lAvyeA. tyAra pachI dakSijInA yAdava vaMzanA rAjA zrIdhanane tathA tenI dhumake AvelA lATadeza ( narmadAnI dakSiNanA deza)nA tathA mAravADanA rAjAene bhRgukaccha (bharUca) AgaLa harAvyA. A vakhate vastupALa paNa nirAMte besI rahyo nahAtA. kha'bhAtanA asa lanA rAjAethI utarI AveleA za`kha nAmanA cAMcI ghAghAbaMdaranI pAse vaDavA baMdaramAM rAjya karatA hatA. teNe peAtAnA mitra saddIka je kha MbhAta ba MdaranA mATe zAhukAra hatA, ne je vastupALane namatA nahAtA, tenI madade AvIne vastupALa sAthe yuddha karyuM. paNa Akhare temAM hAryo, pachI vastupALa tathA vIradhavaLa tathA tejapALa traNe dheALakAmAM AvyA. te vakhate uparA uparI jaya maLavAthI dhALakAnA dekhAva ghaNA ja cittAkarSaka ane suMdara anyA hatA. jyAre gulAmavaMzanA pAdazAha sulatAna mavajhuddInanI pheAja gujarAta jItavA AvI, tyAre vastupALe eka lAkha laDavaiyA laine Akhu AgaLa tene harAvI teApaNu sulatAnanI bIka humezane mATe dUra karavA sArU tenA mA gujarAtane raste khaMbhAta kha MdarathI vahANamAM besI makake haja karavA gai te vakhate jatAM AvatAM vastupALa tenI sArI kharadAsa karI. ane tenA mAla cAMcIyA leAkeA lai gayA hatA te pakaDayA. te uparathI sulatAne vastupALane kahALyuM
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ (184) ke, tame InAma mAge. vastupALe kahyuM ke tamAre gujarAta dezane herAna kare nahi sulatAne te kabula karyuM. A pramANe parAkramI tathA DAhyA maMtrIoe gujarAtanuM rAjya viradhavaLanA vakhatamAM ghaNuM samRddhivALuM tathA baLavAna karyuM. A seraTha tAbe karyo eTaluM ja nahi, paNa mahArASTra sudhInA sarva rAjAone khaMDIA karyA. seMkaDo rAjAo vAraMvAra lAkha rUpiAnI bheTa mokalatA hatA. gujarAtanA rAjyane AvI sthitimAM mukI varadhavaLe dehatyAga karyo. te e te dharmiSTa, nyAyI ane dayALu hatuM ke tenI ciMtAmAM tene 108 cAkare baLI muA. vastupALe tenA putra vizaLadevane gAdIe besADa, merUtuMgAcAryanI sthavirAvalI pramANe vizaLa vAghele (vyAdhrapallI pati ) I. sa. 1243 mAM gujarAtanI gAdIe beTho. vastupALa tejapALanA lekhe giranAramAM ghaNA che, te uparathI tathA keTalAka graMtho uparathI mAlUma paDe che. temaNe nIce pramANe dharmanAM kAryo karyA che. 1300 janaprasAda zikhara baMdha karAvyA 36 gaDha. 322 jIrNoddhAra. sarovara. 100000 mahAdevanAM liMga sthApyAM 400 pANInAM paraba. 105000 navA janabiMba karAvyAM. 464 vAva. 84 mazIda. 900 kuvA. 984 oSadhazALA, 700 dharmazALA. chatrIsa lAkha dravya jJAna bhaMDAramAM
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ (185) aDhArakoDa ne cha-- lAkha dravya zatruMjaya tIrthe. aDhArakoDane tyAsI lAkha gIranAra tIrtha -(12 koDa esIlAkha. gu pAMcamI paDI) bArakoDa ne trepanalAkha-Abu tIthe. (saMvata 1286 thI 1ra92 sudhI) kUla dravya traNa abaja erakroDa tera lAkha aDhAra hajAra AThameM puNyanA kAmamAM kharacyuM tIrthayAtrA karavAmAM temanI sAthe sAta lAkha mANasa hatA. vastupALe saMvata 1298mAM, ne tejapALe saMvata 1308 mAM svargArohaNa karyuM - vastupALa saM. 1242 mAM maraNa pAme che tyAra pachI daza varSe tejapALane kALa thI ( gujarAtI pAMcamI paDI pATha 86) gujarAtanA rAja. gAdIe AvyAnuM varSa i. sa. cAvaDA. vanarAja garAja kSemarAja 842 bhUvaDa 866 vIrasIMha 895 ratnAditya sAmaMtasiMha 35 746 920
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAlakImuLarAja cAmuMDa vallabhasena bhIma pahelA karaNa siddharAja kumArapALa ajepAla muLarAja mI. bhIma bIjo tribhuvanapALa vAghelA. vizaLadeva aju nadeva sAra gadeva ( 186 ) 942 rere. 1010 1022 1072 1094 1143 1174 1173 1179 1242 1244 1262 1275 karaNaghelA 1279-1304 1403 thI 1561 sudhI svataMtra pAdazAheA thayA (gujarAtamAM) 1573 thI 1757 sudhI megala pAdazAheAnA subedAra thayA. pachI pezvAnI vatI gAyakavADa. 1818 pachI aMgreja thayA. nemInAthanA devalanA dakSiNa khAranI bahAra pazcima tarapha AMgaNAmAM eka derInI bhItamAMnA lekha namaH zrI.neminAthAya, . .........varSe jAnguna suti purI..................tijJA mahArAna zrI maddI
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ (187) pALaxpamerasiMha bhAryA phAnasutalA sutanA sAi bhAsA xvelA melAjasutA saDIgAMgI prabhRtAranAtha prAsAdA kAritA pratiSThi+dasUri. giranAra upara vastupAla tejapALanA derA bahAranA jamaNI taraphanA dvAra upara nIce pramANe saMskR tamAM lekha che. ___zrIpArzvanAthAyanamaH svasti zrI vikrama saMvat 1288 varSe kAlguna sudI 10 budha ThA. caMDapAtmaja ThA zrIcaMdra prAsAdAMgaja ThA.zrI somatanuja ThA. AsArAja naMdanasya ThA. zrIkumAradevI kukSIsaMbhUtasya zrImAla devI tanUjasya zrIpAlAgrajAtmaja mahAmAtya vastupAlasyAtmaje yaje. mahaM zrIlalitAdevI kukSI sarovara rAjahaMsAyamAne mahaM0 zrI jayatsihe saMvat 79 varSe pUrva staMbhatIrtha mudrA vyApArAn vyASTamavati sati saMvat 707 varSe zrIzagjayojjayaMta prabhRti mahAtIrtha yAtrotsava prabhAvAvirbhUta zrImaddevAdhideva prAsA. dAdita saMghAdhipatyena sautsukayakula nabhastala prakAzanaka mArtaDamahArAjAdhirAja zrI lavaNaprasAda deva bhUH astaMbhana kapUra staMmatIrthadarbhavatIdhavalaka pramukha nagareSu tathA anyasamasta sthAneSvapi koTizo avinava dharmasthAnAni prabhUta
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 188) jIrNoddhArAzcakAritAH tathA sacivezvara zrI vastupAlena iha svayaM nimArpitaM zrI zatrujaya mahAtIrthAvatAra zrImadAdi tIrthaMkara RSabhadeva ruMhanaka purAvatAra zrI pArzvanAthadeva bhatya purAvatAra zrI mahAvIradeva prazasti sahita kasmirA vatAra zrI sarasvatI mUrti devakulikAM catuSTaya jinayugala azvAvalokanA sAmba-pradyumna zikhareSu zrI neminAtha devAlaMkRta devakulikA catuSTaya durgAdhiruDha svapitAmaha zrI soma nija pitR ThA. AsArAja mUrtidvitaya cAru doraNa traya zrI neminAtha deva AtmIya pUrva jAgrajAnuja putrAdi mUrti samanvita mukhodghATanakastaMbha zrI aSTApada mahAtIrtha prabhRti aneka kIrtana paraMparA virAjate zrI nemi nAtha devAdhideva vibhUSita zrImat ujayaMta mahAtIrthe mAtmanastathA svadharmacAriNo prAgvATa jJAtIya ThA. kAhaDa putryAH ThA. pAnakukSe saMbhUtAyA mahaM zrI lalitA devyA atho vinihi zrI nAgeMdra gacche bhaTTAraka zrI maheMdrasari saMtAne ziSya zrI zAMtisUri ziSya zrI AnaMdasUri zrI amaramari pade bhaTTAraka bhI haribhadrasari paTTAlaMkaraNa prabhu zrI vijayasenamari pratiSThita zrI ajitanAtha devAdi vi. zati tIrthakarAlaMkRtoyaM abhinavasamaMDapa zrI sametazikhara mahA tIrthAvatAra prAsAdakAritaH ityAdi.
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ (189), mahepa pachI I. sa. 1253mAM rAkheMgAra trIje gAdIe AvyA. rAkheMgAre pitAnA vajIra kalyANa zeThane mArI nAMkhe tethI teno dIkare la dilI nAzI gaye. teNe bAdazAhane gujarAta jItavAnI uzkeraNa ApI, te daramIyAnamAM rAkheMgAre kaI maheranI bAI upara julama gujAryo, tethI tenAM sagAMoe tene ghAyala karI mArI nAMkhe. kalyANa zeThanI jagyAe mAlaNa mahetAne, ne te marAyA pachI tenA dIkarA mahIdharane rA'kheMgAre dIvAnagIrI ApI hatI. rA'kheMgAra pachI rA'maMDaLIka pahela thaye. I. sa. 160, tenA vakhatamAM alAudIna khIlajI taraphathI AlagakhAne gujarAta para caDAI karIne somanAthanuM deruM teDayuM. maMDaLI ke tenA lazkaranA eka bhAgane harAvyuM tethI ja tene revatI kuMDanA lekhamAM mogalane jItanAra kahyo che. tyAra pachI ghaNo thA. (I. sa. 1306) te pachI mahIpALa trIje (I. sa. 1308)ne te pachI rA'kheMgAra cotho I. sa. 1325mAM thaye. tenA vakhatamAM mahamada taghalakhe junAgaDha tAbekarI tene kedane pachIthI rAsAnane vIra madade AvavAthI tene choDI mukyA. A kheMgAre aDhAra beTa kabaje karyo. tathA 84 rAjAone jItI lIdhA hatA ema kahevAya che. tene pachI jayasiMha, (1351, te pachI mahIpAla , (136), ne te pachI mekalasiMha I. sa. 1373 mAM junAgaDhane rAjA thaye. mekalasiMhanA pradhAna gadAdharanA putra vijayanAthe dhaMdhukAmAM vAva baMdhAvI. te vize lekha te vAvamAM che. tenA vakhatamAM phirojazAha taghalakhe junAgaDhamAM thANadAra nIme,
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ (100) tethI te vanathalImAM rahevA lAge. junAgaDhanI gAdIe mekalasiMha pachI I. sa. 1397 mAM maMDaLIka bIje thaye. ne te pachI tene bhAI melaka thaye (I. sa. 1400). A rAjAne upara kaTanA lekhamAM jIrNadurgane yAdavarANo kahe che. gujarAtanA pAdazAha ahamUdazAhe amadAvAda vasAvI I. sa. 1413 eTale saMvata 1469mAM prathama vanathaLIne ghero ghAle. paNa tyAMnA 18 rAjakumAre junAgaDhamAM nAzI javAthI junA gaDhane gheryuM. paNa maMDaLIka gIranAramAM nAzI javAthI ahamu. danuM kaMI vaLyuM nahi. mIrAte sIkaMdarImAM A laDAInI hakIkata ApI che, temaja temAM marAela rA' taraphanA zUravIrenA pALIAe vanathaLImAMthI maLI AvelA hAla junAgaDha saMgrahasthAnamAM jovAmAM Ave che. I. sa. 1415 thI 1440 sudhI jayasiMha trIje rAjA tha. revatIkuMDanA lekhamAM lakheluM che ke A jayasiMhejhAMjharamara AgaLa yavana lekene harAvyA. tenA pachI mahIpALace thaye. te dharmadraDha hatA ane yAtrALuonI sArI baradAsa rAkhate. maMDaLIka trIjo pitAnA pitA mahIpALanI gAdIe I. sa. 1451 mAM AvyA. te vIra purUSa bhIma gohelanA putra arjunanI putrI kuMtAdevIne para hate. arjunane bhAI dade je athIlAne rAjA hatA te A maMDaLIkane hAthe raNasaMgrAmamAM marA ane tenA vaMzajoe lAThImAM rAjya sthApyuM. beTanA rAjA sAMgaNa vAghelAne paNa maMDaLIne harAvyuM.
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 191) sIMthA gAmamAM kuvAnA rAjaputra bhImasiMhajInI kuMvarIne tathA bIjI caMdravaMzI jhAlA tathA sUryavaMzI hela rAjaputrIone trIje maMDaLIka para hatuM, te paNa tene kaMI saMtAna nahotuM. somanAtha pATaNane rAjA vIMjalavAje tene mitra hato. te keDhIo hatuM, tethI eka vakhata gIranAranI jAtrA karI dAmodarakuMDamAM nAhIne sonAne hAthI brAhmaNane ApI pite maMDaLIthI chAne jetalasara gaye. sonAno bhAga pADatAM brAhmaNo laDI paDayAM. te vAta kAne paDavAthI maMDaLIka pitAnA mitra vIMjalavAjAne maLavAne nIkaLe. vaDAla ane katharoTA vacce eka mANasa je gaMgA nadInuM pANI hamezAM maMDaLIkane mATe lAvatuM hatuM te maLe. te gaMgAjala maMDabIke pitAnA upara reDI dIdhuM ane bhIne lugaDe harSabhera mitrane meLApa karavA cA. dUrathI vIMjalavAjAe nA kahI to paNa maMDaLIka tene bheTI paDaze. tenA sparzathI vijalavAjAne koDha maTI gaye. tene putra zAmaLadAsa vaDanagaranA nAgara madanajInI putrIne paraNe. tenI putrI kuvaMrabAI unA zaheramAM jhaverIpurAnA phaLIyAmAM rahenAra zrIraMga nAmanA nAgaranA putrane paraNI. te baMne vakhate narasIMha metAne zrI kRSNa mahArAje sahAya karI dunIyAne chaka karI dIdhI hatI. e vakhatamAM narasiMha maheto thaI gayo. tenuM rA' maMDa*hAla tyAM jhare che te gaMgAjaLIyA kahevAya che.
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 192 ) bIke apamAna karyuM, tethI athavA teA peAtAnA maMtrI vIzaLa vANIyAnI 1 zrI madanamAhanAnI tathA sarasAI pAsenA mANIA gAmanI nAgabAi nAmanI cAraNIANInI lAja lIdhI, tenA zrApathI junAgaDhanu' rAjya musalamAnanA hAthamAM gayu. ema DemanI vRddhi karanAra bhATa leAkeA kahe che. peAtAnuM apamAna karatI vakhate nAgabAI nIcenA 6ThThA khelyAnu kahevAya che. te vakhate jamIyala zA daraveza hAjara hatA te jamIyala zA pIranA takIyA dAtAranA DuMgara upara che. tenI jAtrA karavA hajAro musalamAna daravarSe Ave che. gaMgAjaLa gaDhezA, paDe tahArU huM tuM pavitra; khIjAne ragata gayAM, mane tA vAlA maDaLIka. nahI rahe rAnI rIta, rA'paNuM raheze nahIM; bhramatA mAgIza bhIkha, tyAre muM sabhALIza maDaLIka. hatuM hatuM gaDhezA gaDhanA pati, ragata kADha vAlA; vAlAnA roga kAMTA rA'paN, rAjApaNlR mu: mane. game tema hAya paNa i. sa. 1467 mAM (1469 meadows Tayla ) gujarAtanA pAdazAha mahumada begaDAe junAgaDha * junAgaDhamAM AvelI vIzalavAva baMdhAvanAra. . * junAgaDha te cAMpAnera e be gaDha jItyA tethI khegaDA kahevAya che. tenA pitA ahamadazAhe i. sa. 1412 mAM amadAvAda vasAvyuM te teNe mahemadAvAda vasAvyuM. cada varSanI umare mahamada megaDA gAdIe beThA. teNe zIrAhI tathA iDaranA rAjAne harAvyA.
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ (193), upara svArI karI. maMDaLIka jakhamI thavAthI uparakoTamAM bharAI beTho. ne mahamada najarANe maLavAthI amadAvAda gaye. paNa I. sa. (1468mAM 140 meadowsTayla) moTI senA laI pharI caDAI karI. maMDaLIka bahAdurAIthI laDe, paNa Akhare tAbe thaye. mahamade tenA kuMvara bhupatasiMhane sIlabagasarAnI covIsI ApI ne tAtArakhAnane thANadAra nImI junAgaDhanuM nAma mustaphAbAda pADayuM. uparakoTamAM derAMnI masIda karIne zaheranI AsapAsa dIvAla bAMdhI amadAvAdathI saiyada, kAjI, ane bIjA tavaMgara musalamAnene teDAvIne temane mahamada mustaphAbAdamAM vasAvyA ne jIrNadurganA chellA rajaputa rAjA maMDaLIkane vaTalAvI tenuM nAma khAjahAM pADIne amadAvAda pakaDI gaye. maMDaLIkanI ghara mANeka pAse kaieLamAM hAla hayAta che. ati viSayIne evuM viSa samAna phaLa maLe temAM navAI nathI. cuDAsamA rajapUtoe seraTha upara Azare 600 varSa rAjya karyuM. te pachI musalamAnone amala beThe te paNa se varSa sudhI cuDAsamA rajapUte jAgIradAranA nAmathI oLakhAtA hatA ...tAtakhAna pachI mahamada begaDAno zAhajAde mIrajhA khalIla junAgaDhane bIje thANa dAra nImAyo. teNe khalIlapura vasAvyuM. trIje thANadAra malIka IyAjha porTugIjha lekenA humalA aTakAvavAne mATe ghaNe bhAge dIvamAM rahe. tenI kabara unAmAM che. cotha thANadAra tAtArakhAM gorI thaye tenA vakhatamAM jAma rAvaLe hAlAra jItIna - 13
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ (194) navAnagara bAMdhyuM. maMDaLIka putra bhUpatasiMha pachI kheMgAra cheThe ne te pachI neMdhaNa chaTho I. sa. 15ra5 mAM jAgIradAra thaye. ne ghaNa pachI 1551 mAM zrIsiMha jAgIradAra thaye. tAtarakhAM garInA mRtyu pachI tene dIkaro amInakhAM gerI junAgaDhane pAMcama thANadAra thayo. gujarAtanA sulatAna bahAdura zAhane jItIne akabara A gaye tyAre tenA hukamathI vajIrakhAe seraTha jItavAne prayatna karyo, paNa niSphaLa thayo. kAraNa ke mIrajhAM khalIla je bahAdurazAha pahelAM sulatAna mujaphara thaye hatuM te 1583 mAM nAzI gaye. te vakhate AkhA gujarAtamAM aMdhera cAlatuM hatuM. tethI amInakhAM svataMtrapaNe soraThamAM rAjya karavA lAgyA. paNa 1591 mAM navaraMgakhAna, saiyada kAsama ane gujarakhAe junAgaDhane ghere ghAlI tAbe karyuM. A vakhate zrI siMhane putra kheMgAra pitAnI sIla bagasarA ne coravADanI jAgIramAM nAsI gaye. tyAM te 1608 mAM gujarI gayo. tenA vaMzaje hAla paNa tyAM jovAmAM Ave che. I. sa. 1591 thI soraTha khAlasA sarakAra thayuM, ne thANadAra maTI phojadAra thayA. navaraMgakhAna seraThane pahele phojadAra thaye. tenA pachI mIrajA IsA tArakhAM prakhyAta UjadAra . AjamakhAM ke jenA vakhatamAM jhAlAvADanA rANapurane kile badhA tenA pachI mIrajA IsA tArakhAM 164ra mAM gujarAtane su nImAye. tenA vakhatamAM junA
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 195 ) gaDhanA killA samarAvyA. tyAra pachI kutabuddina nAmanA fAdAre i. sa. 1664 mAM jAmarAyasiMhajIne zekhApATa AgaLa yuddhamAM mArI navAnagara jItI lai,tenuM nAma islAmanagara pADI khAlasA karyu. tethI tene seAranA keTalAka mahAla jAgIramAM maLyA. i. sa. 1666 thI 1686 sudhI. saradArakhAM junAgaDhanA pheAjadAra thayA; te 1670 mAM potAnA dIkarA dIlIrakhAne kaiAjadArI ApI iDara gayA hatA. saradA rakhAM pachI mIrajhAM purama ne pachIthI zAhajahAM bAdazAha thayA. je prathama junAgaDhanA be vAra mutsaddI athavA phAjadAra thayA hatA te trIjIvAra cAra varSa sudhI junAgaDhanA phAdAra thayA eTale kula ATha varSa mIramAM khurame junAgaDhamAM rAjya karyuM. saradArakhAMe I. sa. 1981 mAM peAtAnA mItra ghArIpIra pAse saradArabAga anAvarAvI temAM peAtAnA makarae karyo paNa pAte si`dhamAM nagaraThaThThAnA sUme nImAyA, ne tyAMja gujarI gayA. saradAra talAva je junAgaDhamAM pazcima dizAe che ane jene mATuM taLAva paNa kahe che te paNa teNe khAdAvyuM. i. sa. 1673 mAM mahArAjA jasavaMtasiMhanA vacce paDavAthI rAyasiMhanA putra jAma tamAcIne navAnagara pAchu. sAMpAyuM. paNa tyAM mAgala rAjya taraphathI phAjadAra rahevA lAgyA. paNa i. sa. 1707 mAM ra Mgajebanu mRtyu thayuM. e aMdhAdhudhI cAlI, eTale 1709 mAM jAme pheAjadArane kADhI mukayA. 1714 mAM mAravADanA mahArAjA ajItasihe potAnI putrI rUkaziara
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ (196) bAdazAhane paraNAvI. tethI pote gujarAtane sUbo thaye. tene putra abhesiMha seraThane phejadAra thaye. ajItasiMhanI vatI amadAvAdamAM vajerAja bhaMDArI rahetA hatA. ane abhesiMhanI vatI junAgaDhamAM phatesiMha kAyastha rahetA. zAhajahAM bAdazAhanI kacerImAM aphaghAnIstAnane vatanI bahAdurakhAM bAnI karIne eka prakhyAta purUSa hatA. teNe pitAnA dIkarA zerakhAne gujarAtamAM meka. gujarAtanA sUbA murAdabakSe zerakhAne hAkema nI. zerakhAne eka dIkaro saphadarakhAM I. sa. 1690 mAM pATaNane madadanIza hakema thayA. bIje dIkare mubArijha vaDanagarane uparI nImAye. 1704 mAM saphadaramAM vIjApuramAM nImAye. ne 1706 mAM teNe durgAdAsa ThAkarane harAvyA. tethI pATaNamAM bIjIvAra nImAye. saphadarakhAne eka dIkaro javAMmardamAM I. sa. 1716 mAM rAdhanapuramAM nImAye ane bIjo dIkaro salAbata mahamada khAM gujarAtanA subA mahArAjA ajitasiMha tathA surata ane khaMbhAtanA uparI haidarakulIkhAM vaccene kajIye patAvavA gehIlavADamAM nImAye. haidarakulI khAM sAthe kaMI takarAra thavAthI bAbI musalamAnone A vakhata pAlaNapuramAM Azraya levAnI pharaja paDI. jayAre takarAra baMdha paDI tyAre saphadarakhAne gedharAmAM, salAbata mahamadakhAne viramagAmamAM ane tenA dIkarA mahamada bahAdurane prathama amadAvAdamAM ne pachI mahIkAMThAmAM vIrapura ane sAdarAmAM nokarI maLI. tyAra pachI gujarAtanI subedArI mATe nIjhAmaulamuka ne haidarakulIkhAnI vacce
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 197 ) tathA pachIthI hAmIdakhAM ne sujAtakhAMnI vacce gaDabaDATa macI rahyo. te daramIyAnamAM khAkhI kuTue peAtAnI sattA vadhArI. jyAre dIlhIthI sarabulandakhAM hAmIdakhAM sAthe lazkara laine gujarAtamAM AvyA, tyAre salAkhata mahaMmadakhAM ghAghAnI jAgIra sAthe vIramagAmanA uparI TharyA. 1723 mAM bhAvasiM hujIe pIlAjI gAyakavADanI bIkathI ziheArathI vaDavA dara jaine tyAM bhAvanagara sthApyuM. te haLavadanA rAjAnI dIkarIne paraNyA hatA ne jAmatamAcIne gAdI ApavAmAM sAmela hatA. i. sa. 1728 nA arasAmAM junAgaDhanA pheAjadAra asadaalI gujarI javAthI salAmata mahamadakhAMe potAnA dIkarA zerakhAne junAgaDha meAkalye.. paNa dillInA pAdazAhe asadaalInA dIkarAne nImyA. tethI zerakhAMne dhAghe javuM paDayuM. javAMmarda `khAM gujarI gayA pachI tenA eka dIkarAne samI-mujapuranI jAgIra maLI ne bIjAne rAdhapuranI pheAjadArI maLI. vIramagAmanA dezAi uddekaraNanA khunanu kAma cAlatu hatu tevAmAM salAmata mahamadakhAM I. sa. 1730mAM pAlaDImAM marI gayA. teja varasamAM mahArAjA abhayasiMha gujarAtanA sUbA thayA. zerakhAM e amadAvAda jai tene hAthInI bheTa ApI, ne peAtAnA ApanI ghAghAnI jAgIra meLavI. pIlAjI gAyakavADanu DalAimAM khUna thayA pachI zerakhAM vaDAdarAmAM phAdAra nImAyA. pIlAjInA bhAi mahAdajI gAyakavADe vaDAdarA kabaje karyu tyAre zerakhAM vIramagAmanA pheAjadAra thayA, paNa bhAvasi'hajI dezAinA kAvatarAthI dAmAjI gAyakavADe vIramagAma laI "
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ (198) lIdhuM. tethI zerakhAM pitAnA sagAM bhego rahevA mATe kheDe gaye. I. sa. 1736mAM mahArAjA abhayasiMhanA madadaniza ratanasiMha bhaMDArIe zerakhAne amadAvAdamAM bolAvI ghaNA mAna sAthe peTalAdamAM nIme, I. sa. 1738 mAM mamInakhAMe amadAvAdane ghero ghAlI ratanasiMha bhaMDArIne kADhI mukya, ne pote gujarAtane su thaye. tenI sAthe aNabanAva hovAthI zerakhAM bAlAsinora rahevA lAge. junAgaDhanA phejadAra sorAbakhAne ratanasiMha bhaMDArIe dhaMdhukA pAse dhoLInI laDAImAM katala karyo hate. tethI tenI jagAe mesanakhAnI nImaNuka thaI. ane mesanakhAMnI pachI mIrahajabara alIkhAM junAgaDhane phejadAra thaye. AgalA javAMmardamAM bAbIne dIkaro je teja nAmathI oLakhAtuM hatuMteNe momInakhAne madada karI hatI, tenA badalAmAM te pATaNane adhikArI che. ne tenA bhAI rAvarakhAne kherALu paragaNuM meM pAyuM. A prasaMge zerakhAM bAbI paNa momInakhAMne salAma bharavA Ave. te uparathI tene hajabara alIkhAMnI nAyaba phejadAranI jaga maLI. mamInakhAne bhatrije hImataalI soraThane phaijadAra thaye, te veLA dAmAjI gAyakavADanA saradAra raMgajIe berasada kabaje karyuM. mAmInakhAM gujarI javAthI phIdAudInakhAM amadAvAdane kAmacalAu su thaye. raMgejIne pakSa levA mATe dAudInakhAnI itarAjI thavAthI zerakhAM bAlAsineramAM rahevA gaye. ne dAmAjInA bhAI khaMDerAva gAyakavADe amadAvAda upara caDhAI
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ (19) karI tyAre javAMmarda khAM je megalane hukama batAvI amadAvAdane dhaNuM thaI paDaye hatuM tenI madadamAM zerakhAM AvyuM. 1744 mAM phakharUdelA gujarAtane sube thaIne amadAvAda AvyA tyAre zerakhAM tathA IDaranA mahArAjA rAyasiMhajInI madada mAMgIne javAMmardamAM tenI sAme thaye. khaMDerAva gAyakavADe raMgejIne badale traMbakarAvane pitAne DepyuTI banAvyA tethI raMgejIe zerakhAMnI madada mAMgI. zerakhAMe te uparathI mahudhA ne naDIyAda luMTayAM. paNa Akhare zerakhAM tathA raMgAi e baMnene kapaDavaMjamAM Azraya levAnI jarUra paDI. khaMDerAva gAyakavADe bArasadane ghere ghA. te vakhate zerakhAM, raMgoLa, tathA rAyasiMhajI traNe jaNe teno bacAva karyo, paNa aMte phAvyA nahIM. tethI zerakhAM junAgaDhamAM AvatA raho, ne rAyasiMhajI IDara jato rahyo. A vakhate bAlAsinoramAM zerakhAMne dIkaro saradAra mahamadamAM rAja karavA lAgyA. zerakhAMnI gerahAjarImAM tenI strIo lADaDIbIbI ne amInabIbI junAgaDhane saghaLe kArabhAra calAvatI. paNa pite havethI navAba bahAdurakhAM evuM nAma dhAraNa karI svataMtra thaye. bahAdurakhAM navAba jyAre gujarAtamAM gayA tyAre vasaMtarAya nAmanA puravIyAe junAgaDha pitAne hastagata karyuM paNa dalapatarAma divAne tene kADhI mUkaye. dalapatarAmanA gujarI javA pachI jagannAtha jhAlA tathA tenA bhAI suMdarajI junAgaDhamAM sattAvALA thaI paDayA. Araba lekene caDhele pagAra nahI maLavAthI uparakoTa kabaje
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 20 ) karIne hulaDa macAvI rahyA. temanI pAsethI yuktithI jagannAtha jhAlAe dArUgoLA bahAra naMkhAvI dIdhA ne goMDalanA kuMbhAjI pAsethI dhArAjI badala rUpiA laIne Araba lokone ApyA. chevaTe ghaNAkharA Arakhane junAgaDha mukI javuM paDayuM. i. sa. 1758 mAM navAba bahAdurakhAMna ( zerakhAM ) gujarI javAthI tenI gAdIe maheAmatakhAM beThA. paNa tenI phAI sulatAnabIbIe tene uparakeTamAM keda karI peAtAnA pAtra mujakhAMne navAba TharAvyA. tethI samI-mujapuranA navAba khIjA javAMmarda khAMe maheAmatakhAMne cheADavavAnA bahAnAthI junAgaDha upara caDhAi karI. gAMDalanA jADejA kuM lAjI vacce paDayA, teNe maheAbatamAM pAse pAtAnA nAma upara upaleTA lakhAvI lai evA TharAva karI ApyA ke sulatAnaSIkhIe potAnA pAtrA sahita ubeNune kAMThe rANapuramAM rahevu. tyAra pachI Araba leAkeAe peAtAnA pagAra mATe phrI jhagaDo karyo. ne uparakeATamAM bharAi beThA. A vakhate mAMgarALanA amarajI nAmanA nAgara, jamAdAra sAlamIna tathA porabaMdaranA keTalAka Ara laine aDhAra varSanI umare junAgaDhamAM peTane az nAkarI khALavA AnyA. Arama leAkeAne vaza karavAnu' kAma prathama tene soMpavAmAM AvyuM temAM te hamada thayA, ne vAghezvarI daravAjo kabaje karyo. eTaluMja nahi paNa Akha lAkAne aradhA pagAra cukavI uparakeATamAMthI kADhayA. sulatAnamImI verAvaLa hAtha karavA gai hatI paNa zekhamiyAM ne suMdarajI dezAie tene kADhI mukIne te baMdaranA
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ (ra01). rAjyakartA thaI paDayA. temane paNa amarajIe keda kayo. zekhamiyAM mAMgaroLa nAzI gaye. tyAM jaIne amarajIe sala, dIvAsA, mahIyArI, ne bagasarA laI lIdhAM. ne junAgaDhane pitAnA rAjyane ardha bhAga ApavAne zekhamiMcAne pharaja pADI. navAba mahAbatakhAnA keIe kAna bhaMbheravAthI amarajI divAna tathA tene bhAI dulabhajI baMne kedamAM purAyA paNa pachI 40000 kerIno daMDa karIne temane choDI mukavAmAM AvyA. amarajI divAna jetapura jaI rahyA. navAba sAhebe mAMgaroLa upara caDAI karI, paNa temanuM kAMI cAlyuM nahi. tethI amarajIne manAvIne pharIne dIvAnagIrI ApI. amarajI dIvAne mAMgaroLanA zekhamiyAne tAbe karyo ne turata ja sutarApADA jItI lIdhuM. I. sa. 1768 mAM bhAvanagaranA rAvaLa vakhatasiMhajIne taLAjAnA koLI leke sAme madada karI.* 1770 mAM bAMTavAno zerajhamAnakhAM je mahAbatakhAno kAka hate teNe junAgaDha upara caDhAI karI paNa niSphaLa thayuM. teja varSamAM amarajIe jetapuranA vAlAkuMpAne dIlakhANIA levAmAM madada karI. pachI hAzamakhAM pAsethI kutIyANuM laIne tene majevaDI ApyuM, ne potAnA bhAI dulabhajIne kuMtI A NAmAM mukyo. pachI mALIAnA miyANu, bAbarIA leke, tathA unAnA kasabAtI lekene tAbe karyA. * tyArapachI khaMbhAtanA navAbane taLAjA sopAyuM paNa 1773 mAM vakhatasiMhajIe tenI pAsethI kharIda karyuM.
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ (202) goMDalanA jADejA kuMbhejIne dhorAjI tathA upaleTAnI bIka lAgI, tethI teNe navAba sAhebane ADuMavaLuM samajAvI marAThA lazkaranI sAthe potAnuM lazkara bheguM karI pote amarajInI sAme thaye. paNa aMte vaLyuM nahIM I. sa. 1774 mAM navAnagaranA jAma jasAjI kArabhArI merAmaNa khavAse okhAnA vAghera leke sAme laDavAne amarajInI madada mAgI. vAgheranuM mathaka patriA hatuM tene amarajIe laI lIdhuM ne luMTane saghaLo khajAne kabaje karyo. A vakhate mahebatakhAM gujarI gayA evI khabara paDatAM turata ja junAgaDha AvI tenA ATha varasanA zAhajAdA hAmIdakhAne gAdI upara sthApIne A bahAdura dIvAna jhAlAvADamAM mulakagIrInI caDhAI karavA nIkaLe. tenI gerahAjarImAM navAba sAhebanI mA subhAnakuMvare bAMTavAnA mukhatyAranAM sAthe maLIne vanathaLIne killo hAtha karyo. ne amadAvAdanA subA. mahIpatarAya tathA AburAyanI madada mAgI; paNa eTalAmAM amarajI dIvAna AvI pahoMce. tethI mahIpatarAye je khaMDaNa ugharAvI hatI te amarajIne soMpI dIdhI. ne mukhatyArakhAM bAMTave nAzI gaye. I. sa. 1776mAM zivA tathA gAyakavADanA subedAra amRtarAva tathA bhaNu khaMDaNI ugharAvavA jetapura sudhI AvyA. paNa jADejA kuMbhAjI vacce paDe ne amarajI AgaLa temanuM kaMI cAlyuM nahi. morabInA ThAkara vAghajIe vAgaDamAM caDhAI karavAmAM madada mAMgavAthI amarajI
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ (203 ) raNa eLa'gI vAgaDamAM luTaphATa karavA lAgyA. paNa kacchanA rAve bheTa meAkalI sabhyatAthI tema na karavA saMdezA mokalyA, tethI amarajI dIvAna pAchA karyo. pachI amarelImAM jai gAyakavADanA subedAra jIvAjI zAmarAjane harAvI tene pAtAnI pADeAzamAMtho kADhI amarelInA kille tADI pADayA. tyArapachI mAMgarALanA zekhamiyAM sAme potAnA bhAi dulabhajIne meAkalyA. amarajInI vahu gujarI gai te prasaMge zekhamiyAM kharakharA karavA Avye tyAre teNe evuM vacana ApyuM ke havethI junAgaDhanA rAjyane harakata pahoMcADavI nahIM. i. sa. 1778 mAM pAtAnA subedAra jIvAjI zAmarAjanu vera levAne siMha gAyakavADa caDyo, ne jetapura sudhI AvI pahoMcyA, paNa AsapAsanA rAjA ekaThA thai javAthI teNe amarajIne kIMmatI peAzAka meAkalyA ne te uparAMta caDhelI jamAbaMdhI mApha karI. peArakha MdaranA rANA sulatAnajIe premajI lavANA nAme peAtAnA pradhAnanI uzkeraNIthI kharaDAmAM khaMDa uThAvyuM. paNa amarajI tyAM AvI paheAMcyA. tethI rANAe pAtAnA hAthamAM AvelA eka vahANunA kIMmatI mAla tene soMpI dIdhA. jADejA kuMbhAjInI madada karI sIMdhI leAkeA pAsethI devaDA ne khAgasarInA kIllA lai lIdhA. pachI amarajI dIvAnajIe i. sa. 1782 mAM unA delavADAnA kasakhAtI zekha tAhIrane harAvI prabhAzaMkara nAmanA nAgarane tyAM rAkhyA. A nAgarathI mujAmAda ( jAph rAmAda )nA hamazI tathA dIvanA porTugIjha leAkeA ghaNA huItA
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ (204 ) hatA. A vakhate guNayala amarajanIgaMjAvara kIrti AkhA gujarAtamAM gAjI rahI hatI, paNa havethI tenI paDatI AvI. navAbane samajAvIne ribaMdaranA rANA sulatAnanI tathA jAmanagaranA pradhAna merAmaNa khavAsanI senA sAthe potAnI senA ekatra karI geDane jADejA kucha kutiyANAmAM luMTaphATa calAvavA lAgyA, paNa pAMcapIpaLAnA raNakSetramAM amarajIe te sarvane harAvyA tethI sarve pitApitAne sthAne vikharAI gayA. A laDAImAM mAMgaroLanA zekhamIyAM amarajI tarapha hatA. amara jIe ghaNI ja khuzIArIthI porabaMdaranA rANAne e te trAsa pamADaye ke delavADAne kIle je pAMcapIpaLAnI laDAI pachI teDI pADe hatuM te rANAe pitAnA kharace pAcho bAMdhyuM. tyAra pachI navAbasAhebane sAthe laIne amarajI jhAlAvADane gehalavADamAM khaMDaNI levA nIkaLyA, paNa navAbasAheba maMdavADane TaeNga karI junAgaDha tarapha vaLyA ne goMDalamAM kuMbhAjInA memAna tarIke rahyA. tyAM kuMjIe evI te kAnamAM kuMka mArI ke amarajIne mArI nAMkhavAnuM kAvataruM racAyuM. tethI amarajInA junAgaDha AvavA pachI mahAbatakhAnanI vidhavA rANIe rAdhanapuranA navAbanI dIkarInuM ghareNuM dekhADavAne bahAne tene mahelamAM bolAvI tarakaTathI Ara pAse marAvI nAMkhe. ane tenA bhAI dulabhajI ane dIkarA raNachoDajIne keda karyo. paNa amarajInA mitra mahAdajI sidhIAnA bhAI rUpe siMdhIA tathA merArarAva gAyakavADa je te vakhate gehalavADamAM hatA temanI bhalAmaNa tathA ArabanA dabANane
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 205 ) lIdhe temane cheDI mUkavAmAM AvyA. junAgaDhanI vatI mahuvAmAM mukelA thANadArane bhAvanagaranA rAvaLa lakhatasiMhujIe kADhI mukayA amarajInA gujarI gayA pachI junAgaDhamAM ghaNuM adhera jAmI rahyu. Arakha leAkeA navAane raMgamahelamAM pAtAne tAbe rAkhavA lAgyA. temanA mukhya jamAdAra gulazAne marAvI naMkhAvIne navAba chuTA thayA. paNa Arakha leAkeAe vanathaTI kabaje karyuM. A vakhate pArakhaMdaranA rANAnA pradhAna premajI luvANAne khelAvavAnA prayatna karyo, paNa niSphaLa gayA. tethI amarajInA bhAi dulabhajI tathA dIkarA raghunAthajIne kheAlAvI temane divAnagIrI ApI. A varSe navAba sAheba samImujapuranA navASa ghAjIddInanI dIkarIne mAramImAM dakhadakhAthI paraNyA. cAravADanA sagajI rAyanA pALIAdamAM kapAi mu tenI sAthe sagapaNunA haka dharAvIne pAramaMdaranA rANAe cAravADa lIdhu' ne sane 1788 mAM verAvaLa paNa kabaje karyuM. paNa hAmIdakhAM navAe potAnA dIvAnAnI madadathI verAvaLa pAchuM lIdhu ne rANAne najarANuM tathA daMDa ApavAnI jarUra pADI tathA mAkAjI rAyajAdAne bheAjInI salAhathI dhArAjI rahevA dIdhA. sutarApADAnA kasamAtIe navAba sAhebanI uzkeraNIthI dIvAna raNachoDajIne prathama tyAthI kADhI mukela te kasabAtIe e praga NAnAM dhaNI thai besavAthI temane kaDhAvI mukI e dIvAnane navAba sAheba taraphathI tyAM pAchA rAkhavA paDayA. hAmIdakhAMne dIvAna raNacheADajI vacce aNabanAva cAlatA hatA, tevAmAM traNa
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 206) lAkha jAmazAI karIne devAne peTe kuMbhAjIe gaMDala, jetalasara, vagere gAmo pake pAye lakhAvI lIdhAM. sane 1788 mAM kezodanA rAyajAdA DAghajIe bAMTavA upara caDhAI karI, tethI edalakhAM tathA mukhatI ArakhAMe dIvAna raghunAthajInI madada mAgI. te uparathI temanA bhAI dIvAna raNachoDajI tathA kAkA dulabhajIe DAghane harAvyuM. aMte pitAnA sipAIone pagAra cukavavA mATe ekalAkha jAmazAI kerI mATe DAghajIe navAba sAhebane kezoda vecyuM. I. sa. 1790 nI sAlamAM hIma paDavAthI pAkane nukazAna thayuM, ne 1791nI sAlamAM kALa paDayA. tathA baLI AthI hajAre jIvanI khuvArI thaI. teja sAlamAM Arabalake cAra vADane kabaje karI beThA. temane dIvAna raNachoDajIe harAvI kADhI mUkyA. 172 mAM jamAdAra hAmIdasidhI gAyakavADanuM lazkara laI khaMDaNI ugharAvavA Avyo tene junAgaDhanA lazkare harAvyo, ne pote kapAI muo. I. sa. 1793 mAM kalyANazeTha tathA gaMDalanA kuMbhAjInI salAhathI navAba sAhebe nAgaravADAnI masIdamAM cArase mANasane jamAva karIne dIvAna radhunAthajI tathA tenA bhAIone tathA bIjA nAgane keda karI * nAgaravADAnI masIdathI lakara ekalI merArajIne pa. ne eka nAno chokaro je prabhAzaMkarane vahAla hatuM tene prabhAzaMkarane ghera kapaTathI mekalya. prabhAzaMkara mAMdo hato tethI te chokarAne teNe pitAnI pAse suvA chokarAne zIkhavyuM hatuM te pramANe prabhAzaMkarane
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ (207 ) nAgaravADe luMTa, ne raghunAthajInA kapaTI masalatI AnuM mAthuM pisa zudI paDavAnI rAtre kApI nAMkhyuM. A uparathI dIvAna raNachoDajIe keDInAra ne pATaNa laI lIdhAM. chevaTe nAga rene kedamAMthI choDayA. ne raNachoDajI dIvAna jAma sAhebanI nokarImAM raho. temAM tene paDadharI ATakeTa jAgIramAM maLyAM. ane tenA kAkA dullabhajI bhAvanagaramAM gayA. tyAM tene paNa cAra gAmanI jAgIra maLI. raNachoDajInA nAnAbhAI dalapatarAmane paNa lIMbaDInA ThAkore nokarI ApI. - nAgara lekenuM jora paDI bhAMgyA pachI vaNika kalyANazeTha tathA gujarAtanA nAgara mAdhavarAya khuzAlarAyane dIvAnagIrI maLI. ne navAba sAhebe junAgaDhanA nAgara tathA somaparA brAhmaNa pAsethI daza lAkha kerIne daMDa lIdhe. 1794 mAM bhAvanagaranA rAvaLa vakhatasiMhe citaLamAMthI junAgaDhanuM thANuM uThADI mukavuM. kalyANazeTha sAthe TaMTe thavAthI mAdhavarAye vanathalI vaza karyuM. paNa navAba sAhebanI pharamAzathI dIvAna raNachoDajIe tene harAvyuM. 175 mAM rAjakuMvarabAIe bahAdurakhAne janma Ape. 1796mAM bhujanA vajIra jamAdAra phatehamahamade hAlAra ghAyala karyo ne tenI vahu vacce paDI tene paNa ghAyala karI. Ama karavAnuM kAraNa e hatuM ke raghunAthajIe navAbane prathama kahI rAkhyuM hatuM ke prabhAzaMkara tathA morArajIne prathamathI mArI nAMkhavA ke jethI zAMtithI rAjya calAvAya.
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ (208 ) upara caDhAI karI. paNa kalyANazeTha, dIvAna raNachoDajI tathA haLavadanA rAjAsAheba vacce paDyA tethI salAha thaI " rAvaLa vakhatasiMhe kuMDalA tathA rAjulA laI lIdhuM, tethI navAba sAhebe bhAvanagara upara caDhAI karI. DhasA AgaLa Akho divasa yuddha cAlyuM paNa chevaTe vakhatasiMhe eka lAkha paMdara hajAra rUpiA ApavA ne navAbe kuMDalA ne rAjulA paragaNAM ApavAM evA kola karArathI tahanAmuM thayuM. 1797 mAM junAgaDha sarakAre mALIyA jItyuM. 1798mAM jamAdAra hAmIdanA dIkarA AmIna sAhebe pitAnA pitAnuM vera vALavA gAyakavADanuM lazkara laI majevaDImAM AvIne tene killo teDa. ne traNagaNuM khaMDaNa laI pAchA gaye. 1799 mAM kalyANazeThe sAyalAnA ThAkaranI madade jaI paMcANunA dhAMdhalapura upara caDhAI karI, paNa te phAvyA nahIM. I. sa. 1800 mAM pitAnA sipAIone pagAra ApavAne mATe kalyANazeThe bAMTavAnA mukhatyAranAM bAbInI sAthe dhrAphA, hAlAra ne ribaMdaranA gAmamAM luMTaphATa karI, ne kutIyANA kabaje karyuM, paNa navAba sAhebanA saMdezAthI dIvAna raghunAthajI tathA dIvAna raNachoDajIe kuMtIANune ghero ghAlI laI lIdhuM ne kalyANa zeThane tenA kuTuMba sahita keda karyo. ane tene dIkaro dIvamAM nAzI gaye. ogaNIsamI sadInI zarUAtamAM dIvAna raghunAthajIe pitAnA bhAI raNachoDajIne kuMtIANu saMpIne gAMDaLanA
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 20 ) kuMvara devAjI sAthe khaMDaNI ugharAvavA mATe jhAlAvADa upara svArI karI. raNachoDajI dIvAna paNa unA tathA coravADa navAba sAheba mATe jItI lIdhAM. pachI lIMbaDImAM AvI maLe. 1803 mAM raNachoDajI dIvAne jhAlAvADamAMthI bamaNuM khaMDaNI lIdhI; temAM gAyakavADanI taraphathIzIvArAmagAdI sAme thaye, paNa tenuM kAMI vaLyuM nahIM. 1804 mAM gAyakvADanA dIvAna bAbAjI ApAjIe vanathalIne ghero ghAle, paNa dIvAna raNachoDajIe tene herAna karyo ne tenI ugharAvelI khaMDaNI chInavI lIdhI. 1805 mAM dIvAna raNachoDajIe rAjakeTa sudhI khaMDaNuM ugharAvI. navAba sAhebe dIvAna raghunAthajIne kutIANuM gIravI ApyuM, tethI 1806 mAM baMne bhAIo cAra lAkha rUpiA cukavI ApI tyAM rahevA gayA. 1807 mAM karnala vekare bAbAjI ApAjI sAthe kAThIAvADamAM AvIne sarva rajavADAonI khaMDaNI haMmezane mATe mukarara karI. 1809 sudhI kara sAheba rahyA. te vakhatamAM revAzaMkara junAgaDha sarakAramAM mukhya kArabhAra calAvatA hatA. 1811 mAM navAba sAheba hAmI dakhAM mRtyuvaza thayA. kahAnadAsa tathA jamAdAra umara mukhAsane bahAdurakhAne pATaNathI lAvIne 17 varSanI umare junAgaDhanI gAdIe besADayA. kutIANethI raghunAthajIne bolAvI tene dIvAnagIrI sopI. 1812 mAM kepTana kanaka tathA gaMgA dhara zAstrIe jAmasAhebane harAvI junAgaDha pAse lAlavaDa sudhI AvI najarANuM mAMgyuM. 14 = 1
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 10 ) dIvAna raghunAthajIe temanI sAthe amarelI jaIne kAlakarAra karavA zarU karyAM. raNachoDajI dIvAne mukudAyane tyAMthI kADhI mukayA hatA tathA rAjakuvarabAIe veMta jeTalI paNa jamIna ApavAnI nA pADavAthI raghunAthajIe rAjInAmuM ApyuM hatu. te chatAM paNu gAyakvADanA dIvAna viThThalarAve lAMca ApIne junAgaDhanA kArabhArIone phADayA ne amarelI tathA koDInAra paragaNAM navAkha sAheba pAsethI lakhAvI lai amarelInA killA pharIne dhAnyeA. 1813 mAM pUchaDI tArA dekhAyA, ne dezamAM dukALa paDayA. 1814 mAM darIyA varasanI marakI tathA dukALathI ghaNAM mANasA yamarAjAnA dhAmamAM paheAMcI gayAM. 1815 mAM jamAdAra umara sukhAsananuM jora vadhyu tethI navAba sAhebane bhaya lAgyA. neTIva ejansa suMdarajI savajI, dIvAna raghunAthajI tathA raNachoDajInI salAhathI karnala elenTAIne junAgaDha AvI umara mukhAsanane TIMbaDI ne pIparIyA gAma ApyAM. ne navAba sAhebane bhaya. mAMthI mukta karyA. tenA badalAmAM 1817 mAM navAba sAhebe . dhaMdhukA, rANapura, ghAghA ne dheAlerAnI joratalabI levAnA haka ka MpanI sarakArane lakhI ApyA. 1818 mAM briTIza sarakAranI madadathI su MdarajI savajI junAgaDhanA dIvAna nImAyA. 1819 mAM kAThIyAvADamAM dharatI + A udarIA sAlamAM asakhya uMdarAe pAkamAM ghaNA bagADa karyAM. 1840 mAM pazu udarana dhADAM vadhI paDayAM hatAM.
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 211 ) kapa thayA, ne dIvAna raghunAthajIe A phAnI dunIAnA tyAga karyAM. 1820 gAyakavADe kAThIyAvADanA rajavADA uparanA huka aMgrejane soMpI dIdheA. tethI amarelIne sukhe je atyAra sudhI svataMtra sattA dharAvatA hatA, te TopIvALAnA hAthamAM AvyA. 1821 mAM junAgaDha svasthAne potAnA joratalakhIne haka a greja sarakAranI mAraphata levAnA ne tenA kharcane mATe tenA cAthA hissA aMgreja sarakArane ApavAnA temanI sAthe karAra kIdhA. 1820 mAM navAba sAheba kacchanA rAvanI kuMvarI kesarabAine paraNyA. te prasaMge pAliTIkala ejanTa kepTana bAranela tathA tene neTIva ejanTa cheTamalAla bApAjI-je amadAvAdanA nAgara hatA te junAgaDhamAM hAjara hatA. 1822 mAM vAlAbAvA rANIMgane mArIne tenA hAthamAMthI greTa sAhebane navAba sAhebe cheDAvye ne tenuM visA vadara paragaNu junAgaDhamAM joDAvI dIdhu. 1823 mAMnavAma sAhebanA dharmagurU ahemadakhAM gujarI gayA ne tenA dIkarA cusakhAMne e gAma bakSIsa maLyAM. 1824mAM dheArAjI vigere ThekANe jamAlakhAMe junAgaDhanA sipAie lai lUMTaphATa karavA mAMDI; paNa chevaTe te pakaDAyA. tenI 20000 kArI daMDa thai, tathA navAba sAhemanA paNa 5000 kArI daMDa thayA. A vakhate gAvi`dajI jhAlA dIvAna hatA, kAraNa ke su darajI savajI 1823 mAM gujarI gayA hatA, 1825mAM kAThIAvADamAM dukALa paDaye . 1828 mAM blenI pAliTikala eja Ta thaye, 1831 mAM
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 21ra) (saMvata 1887 ne) satAzIo kALa paDe. I. sa. 1834 mAM sadAzIvarAvanI dIvAnagIrImAM khaDIAna balacane navAba sAhebe harAvI tAbe karyo. 1835 mAM anaMtajIne bhAI amRtalAla amaracaMda dIvAna thayuM. 1836 mAM nathurAma amarajI buca dIvAna thayA. 1838 mAM aMgreja sarakAranI salAhathI. satI thavAno ghAtakI cAla soraThamAM baMdha karavAmAM AvyA. 1840 mAM bahAdurakhAe kALa karyo. tethI temanA putra hAmIdakhAM 12 varSanI umare gAdInazIna thayA. 184ramAM sonA rekhanI retImAMthI sonuM karavAnA prayoga karavAmAM AvyA hatA paNa kharaca upaja karatAM vadhI javAthI te kAma choDI devAmAM AvyuM, ema sara jarja lIgrenDa jekaba sAheba kahe che. te varSamAM anaMtajI amaracaMda dIvAna thayA. 1847 mAM okhAnA, vAghera vIghA mANeka tathA rabArI rUDAe kepTana lakane geLIthI mAryo. paNa pAchaLathI baMne pakaDAyA. 1850 mAM ativRSTi thavAthI ghaNAM gAmaDAM relamAM taNAI gayA, iMziAra ane cAlAka navAba 1851 mAM 23 varSanI nAnI vayamAM bahestanazIna thayA ne temanI gAdIe temanA bhAI mahAbatakhAM cAda varSanI umare rAdhanapurathI AvIne beDA, temaNe karnala leMganI salAhathI prathama kAunsIlathI rAja calAvyuM, paNa ekavIza varSanI umare AvyA tyAre anaMtajI amaracaMda tathA mIyAM hamadane dIvAna nImyA. rAdhanapuranA navAba jorAvarakhAMnI dIkarI kamAlabakhtA, sAmatakhAM bIbInI putrI saradArabakhtA, tathA junAgaDhanA rahIza zekha hAsamabhAInI dIkarI lADaDI
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ (ra13 ). bIbI e rIte traNa strIo mahAbatakhAM paraNyA. bIbI kamAlabakhtA je bAdazAhI ThAThathI rahetAM hatAM, tenA kuMvara hAmadakhAne sarakAre kheTe TharAvyuM, tethI te rAdhanapura gayA ne tyAM gujarI gayA, saradArabakhtAne kaMI saMtAna sAMpaDayuM nahIM, ne lADaDI bIbIne bahAdurakhAM kuMvara 1856 mAM janmyA, bIjI be strIothI rasulakhAM 1858mAM janamyA, tathA edalamAM 1867 mAM janamyA, vaLI 1859 mAM nAnIbune tAjabantAM kuMvarI jamyAM, tene bATavAnA bAbI rUstamakhAnA bhAI zerabulaMdakhAM sAthe 1873 mAM paraNavyAM. navAba sAhebanI mAnAjubIbI sAheba tathA tenI benapaNe cAitIbu anaMtajI dIvAnanI virUddha hatAM. tethI teoe khaTapaTa macAvI. paNa piliTikala ejaMTa phArabasa sAhebe 1860 mAM DuMgarazI devazIne dIvAna nImyo. cAItIbunA mAnItA luvANa kezavajI ne vIrajInI madadathI DuMgarazI 14 mahinA sudhI TakI rahyo; paNa 1861 mAM jhAlA nekaLajI saMpattirAma dIvAna thayA. 1867mAM vAghera lekanI mAcharaDA pAse TobaranA DuMgara upara pUrNa hAra thaI paNa kepTana hebarTa ne lATuca temAM marI gayA. DuMgarazI zeTha upara vAgherane madada ApavAno Aropa mukAye, ane DosA pArekhanA khunanA kesamAM DuMgarazI, kezavajI tathA mIyAM hAmIda rAjakoTamAM keda thayA. 1870 mAM muMbaInA gavarnaraMphiTajhArAlDa sAhebe rAjakumAra koleja sthApI. teja sAlamAM bhAvanagaranA ThAkora sAheba jasavaMtasiMhajI tathA gaMDalanA ThAkora sAheba
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) sagarAmajI devaloka pAmyA. konana bArIsTaranI madadathI kezavajIe junAgaDha sTeTa sAmAM ghaNuM lakhANa chapAvyAM. paNa 1871 mAM daza varSanI keda bhogavI rahyA pachI be mahine marI gaye, ne tene bhAI vIrajI paNa uparakeTanA kedakhAnAmAM bArIethI paDI agarakeIe pADavAthI maraNa pAmyo. 1872 mAM mahArANI sAhebane kuMvara Dayuka epha eDInabare A tyAre navAba sAheba muMbaI padhAryA. teja varSamAM kAThIyAvADa jyuDIzIala esisTaMTanI navI jage nIkaLI. 1873 mAM rAjasthAnika kerTa sthapAI. 1874mAM bhepALanI begamane jI. sI esa. AI. ne khetAba ApavAnA prasaMge navAba sAheba pharI muMbaI gayA ne tyAM prInsa opha velsanI mulAkAta thai. 1857mAM vaDhavANanA ThAkora sAheba rAjasiMha gujarI gayA. 1877 mAM mahArANa sAhebe kaisarehiMdanI padavI dhAraNa karI. te prasaMge navAba sAheba dIllI padhAryA tyAre temanuM 11 tenuM mAna vadhArI 15 tApanuM karyuM. A varSamAM ghaNe ocho varasAda paDe. 1878 mAM rAvabahAduragekuLajI jhAlA gujarI javAthI khAnabahAdura sAle hiMdI sI. AI. I. dIvAna thayA. A varSamAM ghaNe varasAda paDavAthI pAkane nukasAna, pahoMcyuM ne TADha kALa paDe. temAM vaLI tIDa upadrava ne tAvanI sakhata bImArI cAlavAthI junAgaDhanI vastIne pAMca bhAga paMcatvapaNAne pAme. 1880 mAM gavarnara sAheba sara jemsa phargyusane bhAvanagara-gaMDala relave ughADI. 1881 mAM bhAvanagaravALA bApAlAla nAyaba divAna thayA. teja
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ (215). sAlamAM dAjIrAjane vaDhavANane kula akhatyAra maLyA. 1882 mAM maiyAnuM tathA 1885 mAM makarANInuM hRllaDa thayuM. 1882 nA sapTebaranI ra9 mI tArIkhe navAba sara mahAbatakhAnajI ke. sI. esa. svargavAsI thatAM kuMvara bahAdurakhAnajI gAdInazIna thayA. temanA vakhatamAM vajIra bahAudInabhAI hArAmabhAI sI. AI. I. e tathA dIvAna haridAsa vihArIdAse rAjyanI sArI sevA bajAvI. mahAbata madaresA, junAgaDha taraphanI relve, vagere A navAba sAhenA vakhatamAM thayAM. saMvata 1947 nA kArtika mAsamAM lorDa herisanA hastathI bahAdurakhAnajIne jI. sI. AI. no khetAba maLe.ne saMvata 1948 nA piSa vada 7ne gurUvAre bahAdura bAbI bahAdurakhAnajIbehastanazIna pAmavAthI navAba sAheba mahamada rasulakhAnajI gAdipati thayA. temanA vakhatamAM muMbaInA gavarnara leDa herIsanA hAthathI lepara asAilama sthapAyuM. ne vajIra sAheba bahAudInabhAI ke je saMvata 101 nI sAlathI rAjyanI sevA bajAvatA AvyA che temane sane 1843 nA naveMbara mAsanI tA. ra3mIe leherIse sI. AI. I. ne cAMda rAjakeTa mukAme paherAvyA. - dIvAna haridAsa pachI temanA bhAI saradAra bahAdura bahecaradAsa tathA cunIlAla sArAbhAI dIvAna thayA. sane 1803 mAM nAyaba dIvAna purUSotamarAya suMdarajI rAjyanI nekarImAMthI dura thayA ne saradAra bahAdura bahecaradAsa bIjI vAra dIvAna thayA. 1806 mAM mIrajhAM abAsa alIbega dIvAna thayA.
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ azokanA lekhonuM bhASAMtara zAsana-1. devanA priya priyadarzI rAjAnuM A zAsana che. jIvahiMsA tadana baMdha karavI joIe. jemAM hIMsA thAya tevA yajJo karavA nahIM. meTa samAja ekaTho karavA de nahIM. kAraNa ke devanA priya priyadazI (azaka) rAjA AvA meTA samAjane deSarUpa gaNe che. kharekharI te eka ja samAja che jene devanA priya priyadarzI rAjA kabula rAkhe che. AgaLa dharmazAsana bahAra pADavAmAM AveluM che ke satkarmamAM prANIo mArI zakAya ane Aja sudhI AvI rIti cAlatI AvI che, paNa te rIti have kabula nathI, tethI A dharmazAsana bahAra pADavAmAM Ave che ke havethI prANuone mAravAM nahIM. zAsana-2. devanA priya priyadarzI rAjAnA saghaLA mulakamAM tathA pAsenA deza caLa, pAMDa deza, satyaputra, keralaputra, tAmrapaNa (laMkA) mAM tathA yavana rAjA enTikasa tathA tene sAmaMta rAjAo hoya te sarvane mAluma thAya ke rAjAe be bAbate karI che. eka manuSyanA sukhanA upAya tathA bIjA pazuonA
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ (21) sukhanA upAya. e baMne upAyane mATe manuSya tathA pazuone upayogI je je ASadhie je je sthAne nathI te te auSadhio maMgAvIne tyAM tyAM pAvI che. temaja phaLa mULa je ThekANe nathI tyAM te maMgAvI ropAvelAM che. tathA manuSyanA ane pazuonA upayoga sArUM mArgamAM kuvA khedAvyA che tathA jhADa vavarAvyAM che. zAsana-3, devanA priya priyadarzI rAjA kahe che ke gAdIe beThAM mane bAra varSa thayAM tyAre meM e pramANe AjJA karI ke, je leke dharmanA niyamathI baMdhAyelA che te game te paradezanA hoya athavA mArI prajA hoya to paNa temaNe nItinAM baMdhana jevAM ke mAtA-pitA, mitra, dAsa ne bALaka saMbaMdhI tathA brAhmaNa ane zramaNa saMbaMdhI kartavya amalamAM lAvavA sArU pAMca varSa prAyazcita karavuM. udAratA sArI che. jIvatAM prANIne pIDA nahIM karavI e sAruM che. uDAupaNuM ne niMdAthI dUra rahevuM e sAruM che. zraddhAvALA lokone A sthAne gaNavelA saguNa saMbaMdhI dAkhalAthI ane khulAsAthI samAja pote ja upadeza Apaze. . zAsana-4. ghaNe kALa thayAM hiMsA ghaNI thAya che, jJAtimaryAdA rahetI nathI, brAhmaNa-zramaNanuM mAna rahetuM nathI, mATe devanA priya priyadarzI rAjA gajAdika sahita svArI kahADI, vAjIMtra
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ (218) vajaDAvI tathA AtazabAjI phaDAvI agAu keI divasa nahIM Apele evo hukama Ape che ke, prANIhiMsA karavI nahIM. brAhmaNa-zramaNanuM mAna rAkhavuM. mAbApanI sevA karavI tathA vRddhanI sevA karavI. A ane bIjAM dhamAcaraNa devanA priya priyadazI rAjAe vadhAryA che ane haju paNa vadhAraze. devanA priya priyadazInA putra pitrAdika paNa pralaya parvata dharma tathA zIla pALI A dharmAcaraNanI vRddhi karaze. kAraNa ke je durazIla hoya che te pote paNa dharma pALI zaktA nathI. dhamacaraNanI vRddhi thAya tathA ghaTADo na thAya emAM sAruM che ema dhArI A lakheluM che. A bAbatanI vRddhi thAo. hAnI na thAo. gAdIe beThe bAra varSa thayA pachI devanA priya priyadarzI rAjAe A lakhAveluM che. zAsana-pa. devanA priya priyadarzI rAjA pharamAve che ke koInuM kalyANa karavuM e kaThaNa che tathA pApa karavuM e saheluM che. mATe meM jema zubha kRtya karyA che tema mArA putra, pitra tathA prapatrAdika paNa dareka samaye ghaNuM sArAM kAma karaze. leke paNa teja pramANe cAlaze te sukhI thaze. je A mArgane tajaze. te du:kha pAmaze, pApa sukara che. mATe mArA rAjyanA teramAM varSamAM sarva dharmanA lokemAM nAtinI dekharekha rAkhavA sArU saddaguNanI vRddhi thavA ane yavana, kAbeja, gaMdhAra, rASTrika ane pinenikanA sudhamI lokamAM sukhanI vRddhi karavA sArU
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ (21) meM dharmamahAmAtra nImyA che. teo laDavaiyA lekamAM, brAhmaNa, zramaNa tathA bIjA lokomAM bIna harakate sArA lekanuM kalyANa thavA sArU, baMdivAnA baMdha toDAvavA sArU ane pUrelAne bahAra kADhavA sAruM pavitragurUe ApelA jJAnanA sAdhana vaDe pharaze. pATalI putra zaheramAM athavA bahAra jyAM mArA bhAI bahena athavA sagAMvahAlAM haze tyAM paNa teo jaze. A dharmamahAmAtra je nItinI dekharekha mATe nImavAmAM AvyA che teo je je sthAnoe nItine kAyade sthapAye che, tyAM tyAM puNyavAna ane saddaguNIjanone uttejana Apaze. AvA IrAdAthI A zAsana lakhyuM che te mArI prajAe mAnavuM. zAsana-6. prAcInakALamAM prajAnA hita upara dhyAna ApavAmAM AvyuM hoya tema jaNAtuM nathI. temaja koI amaladAroe paNa dhyAna ApyuM nathI. mATe have mArA rAjyamAM strIo upara, dharmasthAna upara, yAtrALu upara, vyApAra upara tathA bAga-bagIcA upara meM cokIdAra rAkhelA che. ane hareka rIte mArI prajAnA sukhamAM vadhAro thAya tema karyuM che. huM ane mArA mahAmAtra je je jAhera karIe te maMjura thavA mATe sabhAmAM mUkavAmAM Avaze. maMjura thayA pachI mane khabara ApavAmAM Avaze AvI AjJA meM sarva ThekANe karI che. jagatanuM hita karatAM karatAM mane saMtoSa thatuM nathI. AkhI dunIAne AbAda karavI e ghaNeja stutipAtra prayatna che. jyAre sava
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 20 ) le A leAkamAM sukhI thAya ane a Mte svargamAM javA zakitamAna thAya tyAreja huM temanA RNuthI chuTuM. AvA RNathI mukata thavA mATe mArA saghaLA yatna che. AvA vicArathI A nItinuM zAsana lakhavAmAM AvyuM che. A ghaNA kALa sudhI TakA. mArI pAchaLa mArA putra, pautra tathA prapautra AkhI duniAnA bhalAne mATe yatna karI. A kAma atyaMta zramavinA ane tevuM nathI. zAsana-7. devapriya priyadazI rAjA evI icchA rAkhe che ke sava dhama gurUe sa'pathI rahe. te icche che ke ame jevA niyama pALIe chIe tevAja niyama bIjA leAkeA pALe tathA rAkhe paNa sarva manuSyanA mata tathA icchAe jIDhI judI hAya che. mATe keTalAeka badhuM pALe, temaja keTalAeka thADu' paNa pALe tApaNu eTaluM te kharU ke niyama, dAna ityAdi ghaNAM che. temaja saMyama, bhAvazuddhi, kRtajJatA, draDhabhakita e zreSTha che. zAsana--98. AgaLanA vakhatamAM rAjAe mRgayA ( zikAra ) vagere meAjazeAkha mATe musApharI karatA. paNa devapriya priyadazI rAjAne teA gAdIe beThA pachI dasame varSe jJAna thayuM ke sa yAtrAo karatAM dharmayAtrA ja zreSTha che. jemAM brAhmaNa-zramaNanu darzana thAya tathA temane dAna apAya. vRddha janAnuM darzana
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ (221 ) thAya tathA temane suvarNanI bakSIsa ApI zakAya. pitAnA dezanA lekenI mulAkAta laI zakAya. dharmane bedha ApI zakAya. tathA te viSe puchaparacha thaI zake. potAne agAu vicAra pheravIne dharmayAtrA svIkArI tethI devapriya priyadarzI rAjA pite ghaNA rAjI thayA che. zAsana-la devapriya priyadarzI rAjA kahe che ke kaMI harakata hoya, putra prasa, pravAsa karavo hoya tathA e zivAya bIjA ghaNA prasaMga Ave tyAre manuSya nAnAM moTAM mAMgalika kRtya kare che. je mANaso AvAM nirarthaka ane zudra aneka maMgaLa kare che te mUDha che. mAMgalika kRtye te avazya karavAM joIepaNa evAM maMgaLa kRtyenuM bahuja thoDuM phaLa che. dharmamaMgaLa eja mahAmaMgaLa che. e maMgaLamAM nIcenI bAbata che. nekara-cAkaranI khabara rAkhavI, gurUnI sArI rIte sevA karavI, jIvane sArI rIte niyamamAM pravato tathA brAhmaNa-bhikSukone sAruM dAna ApavuM. e tathA evA prakAranA bIjAM satkarma karavAM enuM nAma dharmamaMgaLa che. A maMgaLa karavAne bodha bApa hoya te bApe, dIkarAe, bhAIe ke uparIe jyAM sudhI sAmA mANasanA manamAM utare tyAMsudhI karo. AgaLa kahyuM che ke dAna karavuM te sAruM che, paNa jevAM dharma saMbaMdhI dAna tathA anugraha che tevAM bIja keIpaNa dAna ke anugraha nathI. zubha aMta:karaNavALA mitra, jJAtilAe tathA salAhakAre prasaMga Ave
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ (rarara) tyAre kahevuM ke upara kahelAM kAma sArAM che mATe te karavAM. A saghaLuM je kare che te aMte svarga jAya che. svarge laI janArAM A kAma jarUra karavAM joIe. zAsana-10, je devapriya priyadarzI rAjAnI prajA dharmasevana na karatA athavA dharmajJAnamAM na anusarata to te yaza ke kIrtine parama lAbhakArI na gaNata. paraMtu tenI prajA upara pramANe pravarte che mATe te yaza athavA kIrtine cAhe che. devapriya priyadarzI rAjA je kaMI parAkrama kare che te kevaLa paralekane mATe kare che. tethI pite bilakula kalaMkamukta rahe khare. kalaMka te pApa ja che. paraMtu je mANasa sarvakAma mUkI daI A kAmane vAste atyaMta parizrama le, to bhale te uMcI ke nIcI paMktine hoya te paNa tenAthI A kAma banavAnuM nathI. temAM paNa uMcI padavInA mANasathI te A kAma banavuM ghaNuM ja azakya che. zAsana-11, devanA priya priyadarzI rAjA ema kahe che ke jevuM dharma dAna, dharmacarcA, dharmasaMbaMdhI udAratA ke dharmane saMbaMdha che evuM kaI paNa dAna nathI. dharmadA vageremAM nIcenI bAbate che ...nekara-cAkaranI sArI baradAsa rAkhavI, mAtApitAnI bhakti karavI, mitra, elakhItA, jAtibhAI, brAhmaNa tathA bhikSukane sArI rIte dAna devuM tathA jIvanI rakSA karavI. A
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ (223 ). zubha kartavya che ema bApe, dIkarAe, bhAIo, mitra, eALakhItA mANase, jAtibhAIo tathA pADozIe paNa kahevuM. A pramANe je kare che te A jagatamAM sarvanI prItine pAtra thAya che tathA paralekamAM paNa anaMta puNyanuM phaLa bhegave che. zAsana-12, devapriya priyadarzI rAjA sarva saMpradAyanA bhikSukamaMDaLa tathA gRDathuno dAna mAnAdithI satkAra kare che. devapriya priyadazI rAjA ema mAne che ke, je dAna ke pUjAthI sarva saMpradAyanI yazavRddhi thAya tenA jevuM bIjuM ke dAna ke pUjA nathI. saMpradAyanuM baLa aneka rIte vadhI zake che. paNa saMpradAyanA udayanuM mULa te eja che ke vAcA niyamamAM rAkhavI; kAraNa ke tethI pitAnA saMpradAyanI prazaMsA athavA para saMpradAyanI niMdA na thAya, tathA prasaMga vinAnuM halakuM bhASaNa na thAya. prasaMga Ave tyAre eka saMpradAyavALA manuSyae bIjA saMpradAyavALAne mAna ApavuM. jeo prasaMge eka bIjAnA saMpradAyane uttejana Ape che teo pitAnA saMpradAyane vadhAre che, ne para saMpradAyane upakAra kare che. je AthI virUddha varte che te pitAnA saMpradAyane kSaya kare che, tathA para saMpradAyane apakAra kare che. tathA huM mArA saMpradAyanI unnati karUM chuM ema samajI je pitAnA saMpradAyanI kevaLa stuti kare che te paNa pitAnA saMpradAyane atyaMta nAza kare che. mATe sarva saMpradAyavALAe haLI maLIne rahevuM e sAruM che. teo ekabIjAnA
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) dharmathI vAkepha thAya tathA ekabIjAne madada kare evI devapriya priyadazI rAjAnI IcchA che. kAraNa ke, sarva saMpradAyavALA bahuzruta tathA thAya jethI sarva saMpradAyane yaza vadhe tathA temane mAna maLe evA dAna sivAya bIjA dAna ke pUjanane te mAnatA nathI. ATalA sArU dharmamahAmAtra, strIo viSe tapAsa rAkhanArAo, sanyAsIo AdikanI sAra saMbhALa rAkhanArAo tathA evA bIjAo kAme lagADyA che. Ama karavAnuM phaLa eTaluM ja ke pitAnA saMpradAyanI vRddhi thAya tathA dharma prakAza pAme. zAsana-13. (akSaro ghaNAkharA ghasAI gayA che.) zAsana-14. A dharmalipI devapriya priyadarzI rAjAe lakhAvelI che. kaI ThekANe saMkSepamAM lakhAyelI che, koI ThekANe madhyama rIte tathA keI sthAne vistArathI lakhAyelI che. badhe ThekANe badhuM lakheluM nathI. deza mATe che mATe meM je lakhAvyuM che te ghaNuM che. keTalIka bAbato viSayanI madhuratAne lIdhe pharI pharIne lakhI che. kAraNa ke te bAbatane leka vizeSa prItithI grahaNa kare che AmAM koI sthAne apUrNa athavA ayogya lakhyuM hoya te tenuM kAraNa ema dhAravuM ke asala sAthe tenI nakala meLavI nahIM hoya athavA te kotaranAre bhUla karI haze.
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ skaMdaguptanA lekhanuM bhASAMtara. jeNe balirAjA pAsethI potAnA prItipAtra bhakatene bhegavavA yogya ghaNA kALathI saMgraha karelI samRddhine iMdranA sukhane mATe harI lIdhI che, ne je kamaLamAM rahenArI lakSamInuM vAsagraha che te atizaya vijayI tathA duHkha haranAra viSNune jaya thAo. te pachI rAjAone ghaTe tevA guNano bhaMDAra, zebhAyamAna vakSasthaLa vALe, jeNe potAnI bhujAvaDe parAkrama karelAM che tathA je puSkaLa lahamIvAna che te skaMdaguptane jaya thAo, te skaMdagupta mAna ane garvarUpI phUlelI phaNAvALA nRparUpI sapane garUDanI khANa samAna tathA temanuM viSa utAranAra che. teNe potAnA pitAnA devaleka pAmyA pachI cAra samudramAM utpanna thayelAM ratnathI bharapUra evI catarapha vaselA dezavALI pRthvIne tAbe karo zatruone namAvyA. e rAjAne yaza prasaratI veLAe jemane garva mULathI gayA hatA tevA pleccha dezamAM vasanAra tenA zatruo jatAyela jevAja hatA ane lajajAne lIdhe teo potAnAM mukha rAjAne dekhADI zakatA nahotA. lakSamIe DahApaNuthI vicArIne tathA guNadeSanAM kAraNe dhyAnamAM laIne sarva rAjakumArone anAdara karI svayaMvaramAM skaMdaguptane pasaMda karyo. tenI prajAmAM kaIpaNa dharmanA mArge cAlanAra, mI, daridrI, daMbhI, lebhI, daMDagya ke pIDita nahetuM. ema teNe saghaLI pRthvIne jItIne zatruone garva bhaMga karI tathA sarva 15
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 226 ) mulakamAM rakSaka nImIne A pramANe aneka prakAre vicAra karavA mAMDayA. lAyaka buddhizALI, viveka, vicAra ne smaraNazaktivALA; satya, saralatA, udAratA ne nItiyukta; madhuratA, vidvagdhatA ne cazavALA; prItiyukta, purUSavALA, niSkapaTa, sakala kabje krama mAM tatpura, sarva jananA kalyANanI kALajIrAkhanAra, evA koi manuSya mArA amaladArAmAM haze ? vaLI te nItimArge dravyanA saMgraha karavAmAM, saMgrahita dravyanu rakSaNa karavAmAM tathA tenA ceAgya raste upayAga karavAmAM samartha haze ? je AkhA saiArASTra deza upara amala calAvI zake evA mArA amaladArAmAM kANa che? are hA, yAda Avyu. A badhA o uThAvavAne samartha paNa datta ja che. A pramANe keTalAeka divasa sudhI vicAra karI aMte Dha nizcaya karIne paNa dattane keTalIeka AjIjI sAthe saiArASTranA rakSaNane mATe nImyA. jema pazcima dizAnA adhipati tarIke varUNane nImIne devatAo nizciMta thayA, tema pazcima dizAmAM sArASTra upara paNa dattane nImIne skaMdagupta rAjA nizcita thayA. paNu dattane eka putra hatA. tenAmAM kharUM putrapaNuM hatuM. te bIjo paNa datta hAya tevA hatA. tathA tene tenA bApe peAtAnA AtmAnI pere ucheryAM hatA. tenu N mana zAMta tathA AkRti kAmadevanA jevI rUpALI hatI. tenu' mukha taLAvamAM khIlelA kula sarakhu hatu. potAne ghaTe tevI aneka tarehanI ramatAthI te hamezAM khuzImAM rahetAH zaraNe AvelA lAkonA rakSaka hatA. tenu nAma cakrapAlita hatu. te laikapriya hatA tathA peAtAnA uttama guNA vaDe teNe potAnA pitAnI kIti vadhArI. kSamA,
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 217 ) amala, viveka, nIti ga rahita zaiAya .......dAna, khuzamijAja, DahApaNu, RNamuktipaNuM, caMcaLAi, sAMDha tA, duSTane daMDa devA, dhyeya ane udAratA e sarva guNA tenAthI koi divasa chuTA paDatA nahIM. jenI upamA A cakrapAlitane apAya tevA koi paNu mANusa jagatamAM nathI. paNa sarvAM gugu temAM che, mATe tenI upamA bIjAne apAya che. A tathA bIjA zuMglRAnI parIkSA karIne tene tenA bApe saiArASTranI saradArI soMpI tyArathI teNe pAtAnA pUrvajo karatAM paNa sArI rIte zaheranuM rakSaNa karyuM. teNe peAtAnI bhUjAonA parAkrama zivAya koi bIjA upara AdhAra rAkhyA nathI. teNe garvathI kAine duHkha dIdhuM nathI. zaheramAM je duSTa jana hatA tene zikSA karI. sava prajAne tenA upara bharAMsA hatA. te prajAnA guNa-doSanI parIkSA karIne temanI sAthe haste mhADhe vAta karIne tathA temane ceAgya sanmAna ApIne peAtAnAM khALamaccAMnI mAphaka rAjI kare che. eka bIjAne ghera javA AvavAthI tathA kulAcAra pramANe temanA AdarasatkAra karavAthI teNe leAkeAnI prItImAM vadhArA karyo che. te brAhmaNapaNuM jALavI rAkhanAra, samartha, pavitra ne dAnazIla che. te je danIya padArtha maLe tenA dhama ne ane harakata na Ave tevI rIte upabhAga kare che. paNa dattanA dIkarA nItivAna thAya emAM kaMi Azcarya nathI. kAraNa ke mAtInAM jhumakhAM tathA pANImAM thatAM kamaLa jevA zItaLa caMdramAthI kadI paNa garamI utpanna thaze ? RtunA krama pramANe unALA utarI jyAre ceAmAsu AvyuM tyAre guptanA kALathI
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 18 ) gaNatAM 136nI sAlamAM bhAdaravA suda 6nI rAtrIe lAMbA vakhata sudhI ghaNe varasAda varasya. jethI sudarzana taLAva ekadama phATayuM. revata parvatamAMthI nIkaLelI A saghaLI nadIo tathA retIthI caLakATa mAratI paLAzinI (sonarekha) nadI je Aja ghaNA kALa sudhI baMdhanamAM rahI hatI te Aje harSa pAmI AgaLanI mAphaka utAvaLI potAnA pati (samudra) tarapha cAlatI thaI. varasAda thavAthI harSa pAmelA samudrane joI tenuM priya cAhanAra ujajayaMta parvate pANImAM ugelA kamaLathI bhAyamAna nadIrUpI hAtha lAMbo karyo. keTalAka rAtamAM jAgI uThelA tathA keTalAeka pAchalI rAtre jAgelA leke kheda pAmI ciMtA karavA lAgyA ke have zuM karavuM ? teTalAmAM sudarzana taLAva adraSya thayuM (nAza pAmyuM:) leke kahevA lAgyA ke sudarzana taLAva je hAla dekhAtuM ja nathI te pharI kaI divasa samudrane dekhAva Apaze cakapAlita pitAne bhakata hatuM tethI rAjAnA tathA zaheranA hitane vAste 137nI sAlamAM unALAnA mAsa (caitra) pahele divase ghaNeeka zrama tathA paisA kharI. rUdradAmAnA lekhanuM bhASAMtara siddha, A sudarzana taLAva giranAra parvatanA paDadhAra mATI tathA paththarathI lAMbuM paheluM tathA uMcu patharAnI sAMdha mAlama na paDe tevI rIte majabuta caNelI pALavALuM che. tethI te DuMgaranI dhAranI barobarI kare che. tenA baMdha ghaNA sajajaDa che tene eka vAbhAvika pula che. tathA tene pAchuM javA barathI
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ (29) mATe rastA rAkhelA che tenI traNa zAkhA che......vagere upakArothI ghaNuM ja vRddhi pAmyuM che. A taLAva prAta:kALe nAma levA gya mahAkSatrapa svAmicaNA rAjAnA patra (mahAkSatrapa jayadAmAnA) putra jenuM nAma moTA purUSe paNa vAraM vAra le che te rUdradAmAnA 72 mA varSamAM mArgazIrSa vadI paDavAne divase jyAre pRthvI samudra jevI thaI hatI tyAre ujaja yaMta parvatamAMthI vahetI suvarNa jevI cacakti retIvALI sonarekha, palAzinI vagere nadIonA vadhelA puranA vegane lIdhe pulaphATe nahIM tene mATe joIe tevI yukitao karI rAkhyA chatAM paNa parvatanA zikhara, jhADa, agAzI, ghara, jayasthaMbha, bAraNAM vagerene nAza karanAra pralayakALa samAne - bhayaMkara atyaMta vegavALA pavanane lIdhe uchaLatA pANImAM bhAgI gayelA patharAo jhADanAM mULa, tathA velAonAM jALAM AvI paDyAM, tethI pula tuTaye tathA temAM mathALethI nadInAM taLa sudhI cAraze visa hAtha lAMbe. teTalAja paLe, tathA paMcotera hAtha uDe raste paDI gaye. je mArge saghaLuM pANI nIkaLI javAthI e taLAva mAravADa jevuM atyaMta durdazana thayuM...sArUM mAryavaMzI rAjA caMdraguptanA subA vajAti puSpagukhe baMdhAvyuM hatuM. tathA mauryavaMzI yavana rAjAnA sevaka tuzaspenaherethI zaNagAyuM hatuM. rAjAne karAvavI ghaTe tevI karAvelI nahera je te pulanA phATelA bhAgamAM najare paDI tethI meTe pula janmathI ja meTe lakSamIvAna hovAthI saghaLA varNoe zaraNe jaI jene pitAnA rakSaNane mATe svAmI tarIke svIkAryo che. saMgrAmamAM sanmukha AvelA pitAnA
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 20 ) barobarIA zatrune mAravA zivAya jIvatAM sudhI keIpaNa manuSyavadha nahIM karavAnI jeNe pratijJA lIdhelI che. dAnAdi guNa-je dayAvAna tathA pitAnI meLe zaraNe AvelA lokenuM vizeSapaNe rakSaNa karanAra che. pUrva pazcima AkarAvatI, anupa deza, Anarta, surASTra, zvabhra, marakaccha, siMdhu, sivIra, kukura, aparAMta, niSAda vagere sarva deze jemAMnAM navAM zaherenA tathA bajAranA mANaso paNa cera, sarpa, pazu, rega vagere upadravathI mukata che. jeo potAnA parAkramathI meLavelI rAjabhakata prajAvALA che, jemAM tenA prabhAvane lIdhe ISTa vastu maLI zake che teone je svAmI che. sarva kSatrIonI aMdara maLelI vAra padavIne lIdhe garva pAmI tAbe nahIM rahelA coddhAone jeNe baLAtkAre jaDamULathI nAza karyo. dakSiNapathanA rAjA sAtakaNine khullI rIte be vAra jItIne pitAne nikaTa saMbaMdhI hovAthI jIvate choDI daI jeNe yaza meLavyuM je vijayI tathA padabhraSTa thayelA rAjAone pharIne besAranAra che. egya udAratAthI jeNe dhamanI utkRSTa prIti meLavI che, vyAkaraNa, tarka, saMgIta, nIti vagere maTI vidyAone abhyAsa karavAthI, temane yAda rAkhavAthI, temane sArAMza samajavAthI tathA temane upaga karavAthI jeNe puSkaLa yaza meLavyo che. hAthI, ghoDA, rathane pheravavA, DhAla, taravAra vagerethI yuddha jenuM kAma zatrurUpI senA upara TuMke tathA saheluM jaNAya che. dAnamAna ApavAne tathA apamAna nahIM karavAne jeno svabhAva che,
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ (23ii ) je dIrghadraSTi che, jene khajAno gya bheTa tathA karathI AvelAM sonuM, rUpuM hIrA, vairyamaNinI puSkaLatAthI ubharAI jAya che. jenI gadapadyAtmaka vANu skUTa, ke maLa, madhura, vicitra, mane'hara zabda tathA gaMbhIra artha yukata ne alaMkAravAnI che. uttama lakSaNa jaNAvanAra kada, UMcAI, avAja, cAla, baLa, vagerethI jenI AkRti manohara che. jeNe pitAnA parAkramathI mahAkSatrapanI padavI meLavI che. rAjakanyAonA svayaMvaramAM jenA kaMThamAM aneka varamALA ropAyelI che. te mahAkSatrapa rudradAmAe hajAra varSa sArUM gAya.....brAhmaNasArUM pitAnA dharma tathA kIrtinI vRddhi vAste zaheranI tathA dezanI prajAne kara, veTha tathA prItinAM kAmothI piDA-pitAnA bhaMDAramAMthI athAga dravya kharacI thoDA vakhatanI aMdara hato tethI traNa gaNe lAMbo, paheLo tathA majabuta pUla baMdhAvI sudarzana taLAvane vadhAre sudarzana karyuM che. A kAmamAM te rAjAnA maMtrIo tathA kAmadAro je ke kArabhArIne gya guNavALA che te paNa phATa ghaNuMja moTI hovAthI utsAhabhaMga thaI temaNe e pUla pharI bAMdhavAnuM kAma zarU karavAnI nA pADI. AthI nirAza thayelI prajAmAM zokane pikAra uThaye. tyAre A jagAe saurASTra tathA AnartanA rakSaNane mATe nImela, dharma tathA arthane anusarIne prajAnI prItimAM vadhAro karanAra, zaktivAna, iMdriya vaza rAkhanAra, sthira manavALo, gabharAya nahIM evo, pitAnA dhaNInA dharma ne kIrtine vadhAranAra, je kuleyane putra suvizAkha pellava che teNe A kAma pUruM karyuM.
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ (ra3ra) gIranArano jIrNoddhAra. A mahAna tIrthane jIrNoddhAra karavAnI purepurI AvazyaktA hatI. tevA saMjogomAM saM. 1979 nI sAlamAM zrImAna prAtaHsmaraNIya 1008 AcArya mahArAja zrI vijayanItisUrIzvarajI mahArAjanuM atre padhAravuM thatAM tIrthanI sthiti jotAM jIrNoddhAranuM kAma karAvavAnI temanI prabaLa IcchA thaI te mATe teozrInA upadezathI prathama madada tarIke eDananA derAsarajI taraphathI rUA. 20000) vIsa hajAranI rakama maLatAM jIrNoddhAranA kAmanI zarUAta karavAmAM AvI. temanA sadupadezathI A tIrthanA jIrNoddhAra mATe kenI keTalI madada AvI ane kayA kyA sthaLe jIrNoddhAranuM kAma saM. 197 thI atyAra sudhImAM karavAmAM Avela che. tenI nedha ahIM ApavAmAM Avela che jethI bIjA dharmapremI-tIrtha premI gRhastho paNa AvA jIrNoddhAranA kAmamAM potAnI lakSamIne saddavyaya kare. 37000) zrI eDana derAsara) 1000) zrI raMguna derAsara 661LA zrI dhvajA daMDanI upajanA 105dAna zrI zeTha devacaMda lakSamIcaMdanI peDhI-junAgaDha (ArasanA) mAlanA. 9000) zrI koTanA zAntinAthanA derAsara. muMbaI
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 233) 1125) zrI verAvaLa bahArakeTa derAsaranA. verAvaLa 1001 zrI khaDataragaccha saMgha. verAvaLa 1000) zeTha lAlajI rAmajInA TrasTa verAvala 1125) zrI verAvala mAhIlAkoTa derAsara. verAvala 12pa1) zrI prabhAsapATaNa derAsara 2501) zeTha sevaMtIlAla nagInadAsa pATaNa vastupALanA mukhya derAsaramAM bheLavavAnA. 858) kherALuM zrI saMgha - 750) . zrI mAMgaroLa jaina saMgha. 700) zrI eraNapuranA upadhAnanI upajanA 500). zeTha motIlAla nAnacaMda-pATaNa 601) zeTha nAnacaMda joItArAma mu. berU. para5). zrI AdarInA derAsarajI 501) zrI haLavada derAsarajI. zrI mAlIyA derAsarajI zrI godharA jaina saMgha. AnA vizA-nemA paMca taraphathI 501) zeTha raNachoDadAsa zeSakaraNa 500) gedhAvI jaina derAsara 500) - zeTha zAntIlAla sAkalacaMda 501) zeTha amRtalAla ravacaMda 701). zrI jaina pAThazALA-kheDA 500) zrI kAluzrIjInI poLa-amadAvAda 501) 501)
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 234) caLa sthaLanuM nAma, rakama nedhAvanAra prahasthanuM nAma. gAma, mukarara . nI rakama verAvaLa 50 ! 1000 zrI neminAtha zeTha pAnAcaMda vAlajI chanI TuMkamAM muLa nAyaka jInuM derAsara 1 gaNadhara pagalAM 2 minAthajI-zA. kacarAbhAI kasturacaMda | vIramagAma nITuMkamAM tiramI bhamatI che, zA. maganalAla rAmajI vaDhavANa kempa 500 zrI jena tapagaccha saMdha dhorAjI | zA.khoDIdAsa sabhAgacaMda | rAdhanapura | 1000 masAlIA zeTha hIrAcaMda vastAcaMda uMjhA zeTha kALIdAsa jasarAja mirabI 1000 zeTha pAnAcaMda mAvajI jetapura 1000 zeTha bApulAla jamanAdAsa rAdhanapura zeTha pAnAcaMda jecaMda rAjakeTa | 1000 zeTha mANekalAla phulacaMda amadAvAda zaTha punamacaMda bAdaracaMda vaDanagara = 8 8 1 00. e & 1000 e
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 235) 1000 1 0 0 0 12 zrI neminAtha, zeTha zIvalAla jecaMda chanI TuMkamAM teramI matI zrI jaina tapagaccha saMdha zeTha ThAkarazI rUpacaMda zeTha gagalabhAI nathubhAI bAI 5nIbAI cokamAM 5 | zeTha trIkamalAla sAMkalacaMda galAnI derI | amaracaMdanI zA. maNIlAla hemacaMda 0 0 AryonI amadAvAda meTAgAma amadAvAda 1000 1000 2 0 0 derI 1 0 00 1 0 0 0 00 1000 19I pIsatAlI- 1 zA. nAthAbhAI haThIsaMga samI bhamatI] zA. caMdulAla chaganalAla | zA. muLacaMda karamacaMdanI dIkarI bApIbAI zeTha lalubhAI maradAsa | zeTha bhIkhAbhAI bAdaracaMda | rAdhanapura zeTha sAkaLacaMda mohanalAla zeTha pannAbhAI umAbhAI zrI maMdIrasvAmInA derAsarajI, zeTha cunIlAla gokaLadAsa amadAvAda zeTha maganalAla ThAkarazI 0 9 0 0 0 0 0 0 1000 0 0 1000
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ (36) 1000 , 1 29 ] pIsatAlI. | zeTha sAkaracaMda lallubhAI | amadAvAda samI bhamatI zeTha amRtalAla mekamadAsa bena kamaLA te parazotama nAgaradAsanI dIkarI zeTha kAntIlAla vADIlAla vIracaMda zeTha kalyANajI khuzAla verAvaLa | palIyaDanA derAsaracha hA. paTavA dAlIyAnuM mulacaMdakheraja zeTha karamacaMda phulacaMda bAI samarata te ratanacaMda umedacaMdanI dIkarI. | zA.metAbhAI nagInacaMda surata maMchubhAI zeTha bhogIlAla nyAlacaMda | amadAvAda zeTha mohanalAla choTAlAla parTa sudAnasaMga sukIna zeTha popaTalAla manasukharAma | amadAvAda zeDa parazottama suracaMda dhrAMgadhrA zeTha jesaMgabhAI premacaMda | pATaNa | zeTha savAIcaMda suracaMda . ! ! ! ! ! amadAvAda | surata |
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ (27) 45 | pIsatAlI. | zeTha mANekalAla govIMdajI samI bhramatI 45819 cAkIAra 46 | amIjarAnI zeTha dhelAbhAi nagInadAsa bhramatI 47 48 4 50 51 para 13 54 15 35 pa 57 58 59 } z .. "" .. "" .. "" . F "" "" .. ,, ... zeTha kasturacaMda trIbhAvana zeTha hImatalAla vADIkAla zeTha peAlIdAsa umedacaMda zeTha maNIlAla surada zeTha jeThAlAla kuMtecaMda zeTha cunIlAla khuzAla sutarImA zeTha mahAsukhabhAi lallubhAi zeTha dhIrajalAla pAnAcaMda zeTha premacaMda bhIkhAjI hA. pArvatIbAI ajImagaja amadAvAda 500 ,, 22 ,, .. "" ,, ,, .. "" lAlapura hAjApaTelanI pALanA apAsarA amadAvAda zeThe gulAbacaMda vAlajI vaDhavANu kempa valasADa ze, averacaMda kapuracaMda zeTha ratanacaMda dolatarAma amadAvAda zeTha bAlAbhAI chaganalAla 1000 1000 .. "" 185 "" "" 99. 99: 22 ,, "9 ,, "" 500 500
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 238 ) 61 | amIjarAnI zeTha aMbAlAla geradhanadAsa bhamatI 62 | amIjarAnuM zrI vIravijayanA upAsarA bhoMyarU 63 | jIvatasvAmI zrI zIvADAnI poLa 64 bhamatI zrI DelAnA upAsarA }pa zeTha hIrAcaMda vastAca }} zeTha lallubhAI nathubhAi 67 zrI vidyAzALAnA upAzraya }e zrItreyAMsanAthajInA derAsarajI }C/ 70 71 72 73 74 "" ,, 39 "" "" "" "" .. "" "" ,, zeThe lAlabhAi hIrAcaMda zeThe lakhamIcaMda dhArazI zeTha sAkaracaMda nagInadAsa sAraMgapura taLIyAnI pALanA derAsarajI ,/pagalA hAjApaTelanI pALa zAntInAthajInA derAsarajI 74/1/ '' 75 | AAMbAvADI zeTha caMdulAla umedacaMda 7.6 jakSanI amadAvAda "" ' .. .. yz "" 91 dr .. z 19 zeTha manasukharAma pItAMbaradAsa vADAsInera amadAvAda ' "" 500 2000 3000 1000 !! , .. "" ,, . . 39 31 .. 500 1000
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( ra39) amadAvAda 1500 ( 77 AMbAvADI caMdulAla umedacaMda amadAvAda jakSanI 78 78/1 gokhale zeTha DAyAlAlabhAI hakamacaMda 1 junAgaDha 79)/bhamatI caMdulAla umedacaMda amadAvAda 79/1 , pabAsaNa AtmArAma paracuraNa Avaka muMbaI. jInI derI 80 minAthajI, zeTha hemacaMda nathuThThAI nA pagalAMnI derI 81 aMbIkAnI hAjA paTelanI pALanA derAsa-1 , derI | racha taraphathI cekamAM derI bhIkhAbhAI dharamacaMda JrAMdira 83 | AdezvarajI- vasanajI hIrajI hA purIbAI bhANavaDa | no derI 84 cokamAM derI DAyAbhAI hIrAcaMda amadAvAda | 500 1 | zrI jene "vetAMbara saMgha IkAMThA 8 paMcamerUnuM | velacaMda vazarAma | 2000 10. : 500: derAsara 87 ] adabadajI 1 vADIlAla chaganalAla | | amadAvAda derAsara
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9 ( 240) 88 | merakavazInI cunIlAla khuzAlane tyAM amadAvAda | 600 TuMka | upadhAnanI upajanA | bhamatI | zA. kAntIlAla maNIlAla hA. bAI kevala bAI DAhI pAnAcaMda bena jAsuda-javerI maganalAla) kapuracaMdanI dIkarI semacaMda sAkaracaMda gulAbacaMda kevala zA sAkaracaMda delatarAma kuDIvALA , | zrIDaMkha mahetAnA pADAnA pATaNa derAsarajI zrI khemavasInA pADAnA mahAna devA pAzvanAthajI khemavasIne nA pADAnA che. zAmaLA pArzvanAthajI | maganalAla choTAlAla amadAvAda khetaravasInA zAMtinAthajInA derAsarajI 100 , vIracaMda dharamacaMda viramagAma 101, aSTApadajI jena vetAMbara saMgha 12| | | gAMgajI dhArazI * * *.
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) vIramagAma I meirakavazI TuMkA mulacaMda talakazI | aSTApada | zaMkaralAla lakSmIcaMda bhIkhAbhAI nathubhAI suracaMda nagInadAsa dIpacaMda | amadAvAda bhogIlAla lallubhAI koTavAla , bhamatI dharamazI galajI viramagAma parazotama harIbhAI lIMbaDI bhogIlAla lalubhAI amadAvAda pipaTalAla vakhatacaMda 112, pAchaluM ! vADIlAla sArAbhAI rAsara) kasturacaMda tribhovana sAbhAI hakamacaMda eTAi camanA nANA 0 | manasukhalAla maganalAla | amadAvAda } nANAvaTI | " vADIlAla suracaMda to che , caMda sura | somacaMdulAla , pAka aMjIra sarUpacaMdAkaracaMda che | pATaNa 1 ,, | maNIlAla karamacaMda
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1000 derAsara (ra42) 119, pAchaluM savajI pALa bIdaDA ka] 120 , parazottama amarazI | mAMDavI kaccha mAnasaMga kacarAbhAI bhuja kaccha | zA. vADIlAla punamacaMda rAdhanapura kIrabhAI hAthIdAsa visanagara 124] , caumukha zrI kapaDavaMja saMdha kapaDavaMja 105 - bAlAbhAI cakalabhAI bahena nuM amadAvAda saMtika hemacaMda dhArazI rAjakoTa makanajI ravajI prabhAsapATaNa kALIdAsa rAghavajI rAjakoTa | amIcaMda hIMducha madrAsa nAthAbhAI khImarAja ratnAi mIsarImalajI bhutAi AhAra meghajI cAMpazI porabaMdara manubhAI mehalAla amadAvAda che | amRtalAladIpacaMda ** rAjakoTa bhamatI {bAI chabala zA. premacaMda lADa merakavazI. becaradAsanI vidhavA ! | mAMDavI
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) La 5 10 00 | bhamatI |saMdha neNazIbhAI pulacaMda lakhatara | 1000 merakAzI. taraphathI bAI DAInA ramaraNArthe | | |pANInuM TAMku 138| sagarAma nI TuMka muLI derAsara 139) bhamatI lIlAdhara lakhamIcaMda tathA AdarI | harakhacaMda rUpacaMda verAvaLa hIrAcaMda devacaMda tathA para-verAvaLa zatama devacaMda , zeTha DAyAlAla vIracaMdanApitA lADola zrI vIracaMda khuzAladAsa (gujarAta) tathA mAtuzrI cunIbAI| devazI thI savA zAmajInI dazA | amadAvAda punazI | piravADanI nAtanA | | bAI rAjabAI zeTha mehanacha porabaMdara mANekanI vAdhavA tathA bhurIbAI zeTha vasanajI hIrajI nAnajI ladhAbhAI nAnI khAkhara 1000 (kaccha) | zrI jaina zvetAMbara saMdha parabaMdara | abhecaMdajI hIMdujI pADIva 2 000
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10. punazI (244) 3147| | devazI | gIradharalAla hIrAcaMda | amadAvAda | nAgajI bhudaranI jelamAM makeDIla | zA. hIrAcaMda vasanajInI / paribaMdara dharma patI sabhAgyavaMtA kasturabena dezI aMdarajI lAlajI tathA porabaMdara temanI strI jazodA | hAla kalakatA saMdhavI javAnamalajI bhImarAjA sIzahI nAgaradAsa premacaMda porabaMdara punamacaMda puMjamala hA: nAga- rAdhanapura radAsa pujamala bhogIlAla vIracaMda 1 kapaDavaMja vADIlAla lIMbAbhAI gAMdhI, , | pAchaLanI hAjA paTelanI pilanA a | amadAvAda derAsara pAsarAnA | juThAbhAI haracaMda | verAvaLa bhabhutamalajI kesarImala" | jovAla bAlAbhAI chaganalAla ha | amadAvAda jAsuda bena | sAkalacaMda bevAsA jaina zvetAMbara saMdha | lalubhAI delatacaMda | amadAvAda 2700
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 245) 12|ii pAchaLanuM manarUpajI gulAbacaMdajI navAla 'derAsara 163 , 164, bhamatI jIvatalAla cAMpazI bhAnIpaLA rAdhanapura jesaMgabhAI haThIsaMga amadAvAda kAntIlAla maganalAla kapaDavaMja sArAbhAI harIbhAI amadAvAda takhatagaDha saMdha taraphathI takhatagaDha sakaracada bhagubhAI amadAvAda vADIlAla kAlIdAsa DAyAbhAI sAkaLacaMda hAM. rUkSmaNa bena dalasukha dharamacaMda hAH zeTha | luNAvADA prANajIvana karamacaMda vIracaMda haThIsaMga viramagAma harIlAla maMchArAma amadAvAda bAI javala devacaMda bhAya- luNAvADA caMdanI dIkarI bAI maMchA kezavalAla motI caMdanI vIdhavA bAlAbhAI chaganalAla hAra | amadAvAda mANekabAI jena tapagaccha saMdha |rAjakoTa
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 179 180 11 ra 183 186 187 15 189 190 191 192 bhamatI 193 "" ,, "" "" .. 184 185 khAlI paDatara. pANIvALA . ,, 19 "9 "" ,, :) "" ,, (246 ) vAsupUjya tathA ciMtAmaNI luNAvADA pArzvanAtha derAsarajI harIlAla vADIlAla ,, ,, rUpA suMdarajInI pALanA derA- amadAvAda sarajInA bAjI mAtI maNIlAla DuMgara zInI Arata amadAvAda manasukhalAla haThIsaMga trAMbAkAMTe muMbai gulAbacaMda chaganalAla dalasukharAma mAnacaMda maNIlAla premaca mulacaMda amI .. ,, ahamadanagara pATaNa maMDAlI paTavA gAtamabhAi ghelAbhAi sIpeAra (gujarAta) cImanalAla tArAcaMH dhanA | amadAvAda sutAranI pALa 1800 .. .. 1000 >> "" 1051 1201
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ (247) 194/khAlI paDatara) zeTha sAkaLacaMda prAgacaMda cunI jAvAlA pANIvALA | lAla rAsAbhAI (sIhI) 195) cunIlAla bulAkhIdAsa - | zIrapuravALA 19 , cunIlAla mAdhavajI 197 ,, luNavA 199ii kumArapALanI zeTha jIvarAja dhanajI kAcIna | 10,000 2000 10,000 5000 10,000 mAnasaMga zA. khAte hAH sAkalacaMda |amadAvAda bhAjarAja hemajI khetarapAlanI paLa. vastupALanuM saMdhavI nagInadAsa karamacaMda | pATaNa mukhya derAsara) vastupALanuM jhaverI maMDaLa gulAbacaMda |muMbaI dakSINa tarapha nagInacaMda nuM derAsara. 201 vastupALanuM | zrI geDIjhanA derAsarajI uttara taraphanuM dAsara 201 gumAstAnI zeTha karamazI chavarAjanI jo, ! vidhavA bAI madhabAI 22 saMpatiderAsara) zeTha devakaraNa mulajI vaMthalI 203 kaTAnavAvavAnuM kI patAsAnI pilanA zrI, amadAvAda ILA caumukha- 1 mahAvIra svAmInA nuM derAsara , derAsarajI 1200 8000 0
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ (ra48) 3000 4000 4 00 4| hAthIpagalA | zeTha pipaTalAla mulajI kAcIna | 1000 vALuM derAsara 205malavALuM dero. zrIluvAranIpaLanA derAsaranA amadAvAda | 3000 2 camukhadera. kAlIdAsa malIcaMda hobAImaMgu 3000 207, dharamazI he | zeTha choTAlAla premajI tathA mAMgaroLa | macaMdavALuM | zeTha punamacaMda ratanacaMde pethApura 208 ranemIo deza zeTha meghajI cAMpazI | |porabaMdara zrI bhAvanagara saMdha zeTha DIsA- bhAvanagara 5000 bhAI abhecaMdanI peDhI | DelAnA upAzraya taraphathI amadAvAda caMdulAla umedacaMda 400.0 zeTha jamanAbhAI bhagubhAI 2500 zeTha haThIsaMga cakubhAI 10000 kheDAnA saMdha taraphathI 1700 zeTha jesaMgabhAI haThIsaMganA | amadAvAda 1001 ' patnI parasanabAI zeTha manasukhalAla maganalAla 1001 1 nANAvaTI : , zeTha kAMtilAla chaganalAla zeTha sAkaracaMda bhagubhAI vADAsInoranA derAsara taraphathI) tathA vIrapura saMgha taraphathI manasukhalAla DuMgarazI kaMDa(jI.kaDI.1001 kheDA ra001 1001 L. 1001
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
_