Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
___ स्थानाङ्गसत्रे उक्तानुक्तसूत्रसंग्रहार्थ गाथार्द्धमाह-सम्मट्टिी' इत्यादि, सम्यग्दृष्ट्यादिपर्याप्तादि सूत्रे पूर्वमुक्ते, अथानुक्तानि परित्तसूक्ष्मसज्ञिभाविकादि सूत्राणि चत्वा
हि, तदालापको यथा-“तिविहा सव्वजीवा पण्णत्ता, तं जहा-परित्ता, अपरित्ता, नोपरित्ता नोअपरित्ता ४ । तिविहा सधजीवा पण्णत्ता, तं जहा-सुहुमा बायरा, नोमुहुमा नोबायरा ५। तिविहा सव्यजीवा पण्णत्ता, तं जहा-सणिणो असणिणो, णोसणिणो णोअसण्णिणो ६ । तिविहा सयजीवा पण्णत्ता, तं जहा-भव्वा, अभव्या, नोभव्या नोअभव्या ७।" इति,
छाया-त्रिविधाः सर्वजीवाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा परित्ता, अपरित्ताः, नोपरित्ता नोअपरित्ताः ४। त्रिविधाः सर्वजीवाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-सूक्ष्माः, बादराः, नो एक सूत्र मिल कर तीन सूत्र हो जाते हैं तथा इनसे अतिरिक्त और जो चार सूत्र है वे इस प्रकार से हैं-'सम्मट्टिी ' इत्यादि । इनमें परित्त, सूक्ष्म, संज्ञी और भविक जन सम्बन्धी सूत्र लिये गये हैं। इनके आलापक इस प्रकार से हैं-'तिविहा सव्व जीया पण्णत्ता-तं जहापरित्ता अपरित्ता नोपरित्ता नोअपरित्ता तिविहा सव्व जीवा पण्णत्ता -तं जहा-सुटुमा, यायरा, नोमुहुमा, नोबायरा, तिविहा सणिजीवा पण्णत्ता, तं जहा-सणिणो, असणिणो, णोसणिणो णोअसणिणो तिविहा सव्य जीवा पण्णत्ता- तं जहा-भव्या, अभव्या, नो भव्वा, नो अभव्वा " इन मूत्रों का अर्थ सुगम है। प्रत्येक शरीर जिनको है वे परित्त जीव हैं और साधारण शरीर जिनका है वे अपरित जीव हैं। इन दोनों प्रकारके शरीर से जो रहित हैं वे नोपरित्त नोअपरित्त जीव हैं ऐसे वे सिद्ध जीव हैं । सूक्ष्म शरीर जिनका है वे सूक्ष्म हैं જીવેનું એક સૂત્ર મળીને ત્રણ સૂત્ર થાય છે, તે સિવાયના ચાર સૂત્રે નીચે प्रमाणे छे-" सम्मट्टिी" छत्यादि।
तनी ५४ प्राय छ-"तिविहा सव्वजीया पण्णत्ता-तंजहा परित्ता, अपरित्ता, नोपरित्ता नोअपरित्ता । तिविहा सव्य जीवा पण्णत्ता-तजहो सुहुमा, बायरा, नोसुहुमा नोबायरा | तिविहा सब जीवा पण्णत्ता-तंजहा संण्णिणो, असणिणो णोसण्णिणो णोअसण्णिणो । तिविहा सव्व जीवा पण्णत्ता तंजहा-भव्या अभव्वा, नो भव्वा नो अभव्या ” मा सूत्रानो मथ स२१ . પ્રત્યેક શરીર જેમને હોય છે, તે જીવેને પરિત્ત જી કહે છે. સાધારણ શરીર જેમને હોય છે તેમને અપરિત્ત કહે છે. આ બંને પ્રકારના શરીરથી જેઓ રહિત છે, તેમને પરિત્ત અપરિત્ત જી કહે છે. એવાં જીવે સિદ્ધ જીવે છે. સૂકમ શરીર જેમનું છે તેમને સૂફમ કહે છે, બાદર
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨