Book Title: Suyagadanga Sutrana Sathware Part 3 Bandhan Jano Bandhan Todo
Author(s): Kirtiyashsuri
Publisher: Sanmarg Prakashan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004866/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saLaMga samatA sathavA2-3 traNa 24 iv 838 bodhInI jANI 972579 pravacanakAra pravacanaprabhAvaka pU.A.zrI vijya kIrtiyathArIvajI mahArAja ury.org Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na gaNI ja chAMdhAnI jANI, G HdhAnA rogo A da @- CIDRI DHE ICISIERTE pravacanakAra vardhamAnataponidhi pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya guNayazasUrIzvarajI mahArAjanA ziSyaratna pravacanaprabhAvaka pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAja prakAzaka sabhA prakArata jaina ArAdhanA bhavana, pAchIyAnI poLa, rIlIpha roDa, amadAvAda-380 001 phona : 2535 2072 pheksa : 2pa39 2789 www.jainelib E-mail : sanmargp@icenet.net Jain Education Intera 100H FOPPavate Personal use. r e GIUL Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Yan phUlamA sUTavA salavArebAkInA jANI dhana toDa ! ISBN - 81 - 87163 -70-4 : prathama AvRtti vi. saM. 2062 4 nakala : 3000 : rU. 70-00 mUlya vimocana divasa : saM. 2072, kArataka vada-7 budhavAra, tA.23-11-2005 vimocana sthaLa : 'dIkSAyuga pravartana maMDapa', gujarAta koleja korTa grAunDa, elIsabrIja, amadAvAda-6. Education International EFSIDDISIIDISTS prakAzaka saMparkasthAna - prAptisthAna satmArtha prakAzana jaina ArAdhanA bhavana, pAchIyAnI poLa, rIlIpha roDa, amadAvAda-380 001 phona : 2535 2072 pheksa : 2539 2789 E-mail : sanmargpic.net.net INNING ON Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI siddhagirirAja 8 rAjarAjezvara zrI AdinAtha prabhu S a G ITI che - = . ! ! ITI ST * . . | | Tii - A T | 4 ke I - , T = Ill 'o kare che i LI) - che T== : IT - 11TI LITT _ - Jii Ora S | e rAke = Jain Aduca on international Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina zAsana ziratAja tapAgacchAdhirAja pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya 2UArIzvarajI mahArAja Private & Personal use only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vardhamAna taponidhi ni:spRhamUrti pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya guNayazasUrIzvarajI mahArAja Jain Educa ional Orrivee Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I T - . mArgonugAmI pratibhAnA svAmI, pravacanaprabhAvaka pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya zirISTajI mahArAjI pALaary org Jain Education Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 0 0 0 0 0 0 0 baMdhanamuktino saMdeza (siddhAcala tIrthAdhirAjanI zItala chAyA, zrI rAmacaMdrasUrirAja samudAyanI 1 vardhiSNu nizrA, 14-14 sUrivaro, zatAdhika sAdhu, 450 jeTalA sAdhvIjI ane 1 3500 ArAdhakonuM aitihAsika cAturmAsa, vartamAnakALanA mUrdhanya pravacanakAra = bulaMda avAjanA svAmI, akhUTa uktio ane akATaTya yuktiothI sabhara Agama AdhArita pravacanadhArA, roja savAre 10nA Takore thato "bukjhikjha' - bodha pAmo - no AkhanAda, AtmAne jagADI baMdhanane jANI toDavAno hitopadeza. saikAo pahelA devAdhideva zrI mahAvIra prabhu ane zrI sudharmAsvAmIjI vacce - temaja zrI sudharmAsvAmIjI ane zrI jaMbUsvAmIjIvacce thayela saMvAda... sUrivaronI paraMparAe ama sudhI pahoMcyo... ame ya e saMvAdanA eka pAtra banyA. A ka yogyatAnI khIlavaTa vadhatI vadhatI amane ya prabhuvIramaya banAve, baMdhana-muktinA : mArge ! e ja eka abhilASAthI AnuM prakAzana karavAmAM alpa nimittabhUta banyA : chIe. - paramopakArI vardhamAnataponidhi pU. A. zrI. vijaya guNayazasUrIzvarajI = mahArAja tathA pravacanaprabhAvaka pU. A. zrI. vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI | mahArAjano upakAra jhIlIne rAjanagara-amadAvAda nivAsI sva.zrI zanAbhAI caMdulAla dalAla - sva. savitAbena zanAlAla dalAla sva. zrI rasikalAla zanAbhAI dalAla - sva.zrI bharatabhAI zanAlAla dalAla zanAbhAInA suputrI sva. bhAratIbena - sarva svajanonA AtmazreyArthe temaja parivAranA tapasvIonA tapa-anumodanArthe 5 a. sau. razmIbena nitIzabhAI dalAle | sva. premacaMdabhAI mANekalAla 1041 saLaMga AyaMbila karI berIsTaranA AtmazreyArthe = smRtimaMdira pratiSThA mahotsavane | zrImatI tArAbena premacaMdabhAI, arpaNa karela. vardhamAnatapa-65 oLI hasamukhabhAI-caMdrakAntabhAI-mayUrabhAI zrImatI mInAbena bharatabhAI dalAla zrImatI prajJAbena rasikalAla dalAlanI vividha ArAdhanAo nitIza zanAlAla dalAla nirava-a.sau. hInA, sujala-a.so. jesala, vaizala, varSila, sImarana, Azmana Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya vyAkhyAnavAcaspati, mahArASTrAdi dezoddhAraka, jainazAsana ziratAja, tapAgacchAdhirAja, pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAnA ziSyaratna vardhamAnataponidhi paramaniHspRhamUrti pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya guNayazasUrIzvarajI mahArAjAnA paramavineya adhyAtma-dhyAnayogagraMtha niSNAta, jyotiSazilpavizArada, pravacanaprabhAvaka pUjya AcAryadeva zrImad vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAje vi.saM. 2053 thI 2017 sudhInA pAMca varSomAM cAturmAsika temaja zeSakAlIna rojIMdA vyAkhyAnomAM prabhu zrImahAvIradeve arthathI prarUpela ane zrI sudharmAsvAmIjI mahArAjAe sUtrathI grathita karela zrI AcArAMgajI sUtranuM khUba ja rasALa, vairAgyavardhaka zailImAM vAcana karyuM hatuM. muMbaImAM zrI AcArAMgajI sUtranAM prathama zrutaskaMdhanAM vyAkhyAno pUrNa thayAM. e ja veLAe jijJAsu zrotAvarge bIjuM Agama aMgasUtra sUyagaDAMgajI vAMcavA aMge vinaMtI karela. tapAgacchAdhirAjazrIjInA paTTAlaMkAra, prazAMtamUrti, jyotiSamArtaDa, suvizALa gacchAdhirAja pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya mahodayasUrIzvarajI mahArAjAnI aMtima IcchA-pAlItANA khAte cAturmAsa nizrA ApavAnI hatI. te, teozrImadbho samAdhipUrvaka caitra vada-ranA kALadharma thavAthI pUrNa thaI na hatI. tene sAmudAyika rUpe paripUrNa karavAnI zubha bhAvanAthI vi. saM. ra058mAM pAlItANA, sAcorI bhavana dharmazALAmAM jainazAsana ziratAja tapAgacchAdhirAja pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAnA sAmrAjyavartI - pU. A. zrI vijaya raviprabhasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya lalitazekharasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya rAjazekharasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya varazekharasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya jayakuMjarasUrIzvarajI mahArAja Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. A. zrI vijaya pUrNacandrasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya mahAbalasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya puNyapAlasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya muktiprabhasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya hemabhUSaNasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya ajitasenasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya guNayazasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAja pU. A. zrI vijaya zreyAMsaprabhasUrIzvarajI mahArAja Adi 14-14 sUribhagavaMto, zatAdhika sAdhu ane 450 thI vadhu sAdhvIjI bhagavaMtoe rAmasaNapUnA nivAsI dharmabena vicaMda TukamAjI parivAra tathA mokalasara nivAsI samarathamala jIvAjI vinAyakIyA parivAra Ayojita bhavya cAturmAsa prasaMge zubhanizrA ApI hatI. teozrInI nizrA-upasthita temaja traNa-cAra hajAra jeTalA dainika zrotAvarganI samakSa e vinaMtIne sAkAra karavArUpa zrI sUyagaDAMgajI paranAM vedhaka pravacano zarU thatAM mayuro megha gAjatAM nAcI uThe tema bhavya jIvo nAcI uThyA hatA. samyagdarzananI zuddhi mATeno zrI sUyagaDAMga sUtra apUrva graMtharAja che. to e sUtra para vyAkhyAno pharamAvatA vyAkhyAtA paNa vartamAna samayanA pravara pravacanaka temaja pravacanoparAMta anya vividha zAkhAviSayaka pragarbha jJAnadAnathI zrIsaMghamAM atyaMta AdaraNIya vyaktitva dharAve che. zAzvata tIrthAdhirAjanI chAyA ne bhavanastAraka cAturmAsika mAhola vagere bhAvavardhaka AlaMbano maLavAthI A mahAna AgamanA bhAvo apUrva khUlyA hatA, suvAsI gulAbanI jema khIlyA hatA. jenI suvAsathI hajAro bhavyAtmAoe baMdhanane jANI e baMdhanane toDI AtmAnA zuddha svarUpane pragaTAvavAno puruSArtha prAraMbhyo hato. sanmArganA hajAro vAcako temaja tyAMnA zrotAo taraphathI vAraMvAranI mAMga AvatI hatI ke - "A pravacanone sanmArganAM pRSTho para samAvavAmAM Ave." Agraha eTalo badho thato hato ke - "pUrAM pravacano na ja chApI zako toya sAragrAhI avataraNa to jarUra Apo. amArAM jugajUnAM aMdhArAM A pravacanothI ogaLe che. ame kAMIka prakAza pAmIe chIe. te prakAza kiraNa lUMTAI na jAya mATe amane pravacana-sAhityanuM 5. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AlaMbana Apo !" ema vAraMvAra amArI para anurodho AvavAthI jijJAsu varganA saMtoSa mATe... sanmArganI cAlu kolamone gauNa karIne ya pAlItANAnA vyAkhyAnono AMzika rasAsvAda karAvavAno zubha nirNaya levAyo hato. AzA ja nahi, vizvAsa hato ke sujJo tene vadhAvaze ane banyuM paNa evuM ja. tyArabAda thoDo samaya enuM prakAzana aTakyuM. pharI AgrahI vinaMtiono mAro thatAM enAM avataraNo pUrepUrAM ApavAnI zarUAta karAI. e pravacano khUba ja lokapriya banyAM. aMkamAM chapAyelAM pravacano pustakAkAre thAya to ghaNo lAbha thAya. ema vicArI enuM punaH saMpAdana, avalokana, parimArjana, zuddhi-vRddhikaraNa temaja jeTalAM pravacano taiyAra karI zakAyAM na hatAM, temanuM paNa saMpAdanAdi karIne atre tene pustakAkAra ApavAmAM Avyo che. pAlItANAmAM pahelA zrutaskaMdhanA pahelA samaya adhyayana upara ja pravacano thayAM hatAM. e paikInAM kula 33 pravacano A prathama traNa pustakonA seTa rUpe chapAyAM che. prathama bhAgamAM 13 pravacano, bIjA bhAgamAM 14 thI ra3 ema 10 pravacano ane trIjA bhAgamAM ra4 thI 33 ema 10 pravacano chapAyAM che. pAlItANA pachI vi. saM. 2059mAM amadAvAda-pAlaDI-bhagavAnanagaranA Tekare zrI vizvanaMdikara jaina saMghanA AMgaNe A ja Agama graMtha para pravacano thayAM, jemAM paheluM adhyayana vaMcAyuM. tyArabAda vi. saM. 2060mAM surata-aThavAlAInsa khAtenA cAturmAsamAM bIjuM-vaitAlIka adhyayana vaMcAyuM; ane vi. saM. 2061mAM amadAvAdapAlaDI-vasaMtakuMja khAte trIjA-upasarga parajJA adhyayana para mArmika pravacano thayAM hatAM. te pravacano have pachI taiyAra karI prakAzita karavA bhAvanA rAkhIe chIe. paramAtmA zrI mahAvIradeve paTTaziSya gaNadhara zrI sudharmAsvAmIjIne sopelo, zrI sudharmAsvAmIjIe zrI jaMbusvAmIjIne samarpelo ane tyArapachInA paTTadharonI paraMparAe jainazAsana ziratAja tapAgacchAdhirAja pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA sudhI AvI pahoMcelo A zrutavAraso teozrIjInA AjIvana aMtevAsI vardhamAnataponidhi pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya guNayazasUrIzvarajI mahArAjAnA caraNonI sevA karatAM karatAM AtmasAt karanAra pravacanaprabhAvaka pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAjanA mAdhyamathI ApaNA sudhI AvI pahoMcyo che. ApaNA karNapaTala sudhI Avela A yutavaheNane hRdayakamaLamAM sthApita karI AtmamahelamAM pratiSThita karIe e ja zubhakAmanA. - janmArza prakAzana Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhuvIrano vArasoH ApaNA sudhI AvI pahoMcyo ! paramAtmA zrI mahAvIradeve pharamAvela tripadIne jhIlI agyAre gaNadhara bhagavaMtoe cauda pUrvapUrvaka dvAdazAMgInI racanA karI. paMcama gaNadhara zrI sudharmAsvAmIjI mahArAjAe racelI dvAdazAMgInuM vaheNa AgaLa vadhyuM. emAMnuM ja bIjuM aMgaAgama che : "zrI sUyagaDAMga sutta'; enuM saMskRta nAma che : "zrI sUtrakRtAMga sUtram.' zrI AcArAMgajI nAmanA prathama aMga AgamamAM zramaNa bhagavaMtonA mokSasAdhaka bhavya-divya AcAranuM varNana karyA bAda bIjA zrI sUyagaDAMga sUtramAM mukhyatve darzanavAdanI carcA-vicAraNA karAI che. AtmA karmanAM baMdhanothI kema baMdhAya che ? tenI kAraNa-mImAMsAmAM ahIM badhA ja mithyAdarzanonI mAnyatAo raju karIne, emAM rahelA mithyA-aMzanuM barAbara parimArjana karavAmAM AvyuM che. mithyAmatonI mithyA-mAnyatAne AdhIna baneluM jagata prathama to mithyAtvanuM baMdhana ubhuM kare che. ethI prerAI parigraha, hiMsA ane mamatvanAM baMdhano ubhAM kare che ane e badhAM ja baMdhanothI karmanuM baMdhana ubhuM thAya che. AtmA pApakarmathI baMdhAI enA phaLa-vipAko bhogavavA durgatinA dAruNa cakarAve caDI jAya che. durgatinA cakarAve caDelo jIva duHkha ane duHkhanI paraMparAno bhoga bane che. e du:khI jIvonI karuNAthI prerAI prabhue sukhano mArga batAvyo. samyagdarzana e sukhano prAraMbha che. sarvavirati e sukhano Ihalaukika pAralaukika AsvAda che ane mokSa-zivagati e sukhanuM zAzvata dhAma che. jaina darzana jIvane samyagdarzana, sarvaviratinA mAdhyame zAzvata sukharUpa sva-ghara sudhI pahoMcADI Ape che. eno ja bodha-mArga zrI sUyagaDAMga sUtra sAdhakane samarpe che. A sUyagaDAMga sUtramAM be zrutaskaMdha che. zrutaskaMdha eTale moTA vibhAgo. jemAM koI vRkSanA moTA be thaDa hoya tema A Agama graMthanA be vibhAgo zrutaskaMdha rUpe oLakhAya che. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahelA zrutaskaMdhanuM nAma "gAthA SoDaza che. pahelA zrutaskaMdhamAM 16 adhyayano che. adhyayana eTale ja adhyAya. mukhya mukhya viSaya-vibhAga jyAM judA paDatA. hoya tene adhyAya ke adhyayana rUpe oLakhavAmAM Ave che. e soLa adhyayanonAM nAmo A mujaba che : 1 - samaya 7 - kuzIla paribhASA 13 - yathAtathya 2 - vaitAlika 8 - vIrya 14 - graMtha 3 - upasarga-parijJA 9 - dharma 15 - AdAnIyA 4 - strI-parijJA 10 - samAdhi 16 - gAthA 5 - naraka-vibhakti 11 - mArga 6 - vIrastuti 12 - samavasaraNa A soLa adhyayanomAM uddezAo (peTA vibhAgo) nIce mujaba che. adhyayana uddeza adhyayana uddezA adhyayana uddezA 13 02 14 1 15 1 4 2 10 1 16 5 2 11 1 - kula-16 kula-26 eTale pahelA zrutaskaMdhamAM kula adhyayano-16 ane kula uddezAo-26 che. bIjo zrutaskaMdha "mahAadhyayana' nAme prasiddha che. emAM adhyayano-7 che ane pratyeka adhyayana svayaM uddezArUpa che. eTale uddezA paNa 7 ja che. eTale zrI sUyagaDAMga sUtranA baMne zrutaskaMdhonA maLI 23 adhyayano ane 33 uddezAo che. bIjA zrutaskaMdhonA adhyayanonAM nAmo A mujaba che : 1 - puMDarIka 4 - pratyAkhyAna kriyA 7 - nAlaMdIya 2 - kriyAsthAna 5 - AcArazruta 3 - AhAraparijJA 6 - AdrakIya Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A sUyagaDAMga sUtra mULa ane paMcAMgInA paThana-pAThana mATe kevaLa yogavAhI, guruAjJA prApta sAdhu bhagavaMto ja adhikArI che. caturvidha zrIsaMgha gItArtha, bahuzruta, saMvigna, bhavabhIru gurunA zrImukhe enA sUtra-artha-tadubhayanuM vyAkhyAna sAMbhaLavAno adhikArI che. jainazAsananA cAra anuyogo paikI A aMgamAM mukhyatve dravyAnuyogano adhikAra che. AmAM 363 pAkhaMDIonA mithyA-saMkalpanonuM yuktiyukta khaMDana ane sarvAMgasuMdara, sarvanaya samanvayAtmaka, anekAMtamaya, jainadarzananuM akADhya maMDana karavAmAM AvyuM che. A mahAna Agama graMtha samyagdarzananI vizuddhine karanAra hoI pratyeka bhavyAtmAe suyogya sadguru bhagavaMta pAse AnuM vidhivat zravaNa karavuM joIe. zrI sUyagaDAMga sUtranI vividha prakAre bhakti karavAthI paNa samyagdarzananI zuddhi thAya che. svarNanI zAhIthI uttama tADapatra, kAgaLa upara A Agama lakhAvavuM, enI dravya-bhAva arcA karavI, sUtra-artha vyAkhyAnakAra maharSinuM sugaMdhI dravyo vagerethI pUjana karI jJAnanA AcAronuM pAlana, buddhinA ATha guNonuM dhAraNa AdipUrvaka A graMthanuM zravaNa karavAthI mithyAtvanAM paDalo dUra thAya che, samyagdarzana pragaTa thAya che ane prApta samyagdarzana vizuddha thAya che. mahAtIrthanA sAnidhyamAM, vaDIlonI nizrAmAM, sakalasaMghanI samupasthitimAM A pravacano karatI vakhate meM anerI saMvedanAo anubhavI che. prabhuvIranI vANI anekavAra hRdayane, jIvanane ane AtmAne sparzI che. meM mukhyapaNe mArA AtmAne AgamanA udAtta bhAvothI bhAvita ane saMskRta karavA mATe ja A pravacano karyAM che; sAthosAtha zravaNa karanAra AtmAonA ekAMte kalyANanI ja kAmanA sevI che. nirUpaNa karatAM graMthano bhAva jaLavAya enI zakya kALajI paNa rAkhI che. chatAM kyAMka cUkyo houM to bahuzruto mane jaNAve to punarAvalokanamAM upayogI banI zakaze. ahIM raju thatAM pravacanonAM vAcana-mananAdi dvArA sau koI anAdikALathI mohanidrAmAM sUtelA AtmAne jagADI, AtmAne bhava-duHkha baMdhanamAM bAMdhatA karmanAM baMdhano, parigraha, hiMsA, mamatA ane mithyAtvanAM baMdhanone jANI, ene toDavAno bhavya puruSArtha karI zAzvata sukhamaya mokSane pAme e ja zubhAbhilASA. .fct. AcArya vijaya kIrtiyazasUri 9 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUyagaDAMga sUtranA sathavAre : bhAga-3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! alpAkSarI paricaya pahelA vibhAgamAM 'sUyagaDAMgajI'no vyApaka paricaya apAyo. bIjAmAM sUtelA AtamarAmane jagADavAnI nobata jora-zorathI vAgI. have kAma rahyuM - baMdhanane jANavAnuM ane baMdhanane toDavAnuM. A vibhAga baMdhananA svarUpane khUba ja vistRta rIte samajAve che ane e baMdhanone toDavAnA vyavahAru upAyonuM ApaNane nidarzana karAve che. A vibhAganA pahelA pravacanamAM daza prakAre kleza ane nAza noMtaratA parigrahanAM mukhaDAo batAvyAM che. bIjAmAM lobhane thobha hoto nathI e vAta prabhuzrI RSabhadevajI ane 98 putronA saMvAdarUpe darzAvI che. AgaLa vadhI 'hiMsA' baMdhananI oLakha paNa raju karAI che. trIjA pravacanamAM parigraha ane mamatAnI baMdhana-kSamatA darzAvI emAM anekAMtavAdano prayoga karI apekSAe baMne mAraka hovAnuM siddha karyuM che. cothuM pravacana 'hiMsA'nA vidhavidha pAsAo raju kare che. jagatamAM ane jIvanamAM thaI rahela nAnI-moTI hiMsAne oLakhAvI ane enAthI bacavAnA upAyo darzAve che. pAMcamA pravacanamAM svajanAdinA mamatvathI kevI baMdhanamALA sarjAya tenuM varNana karAyuM che. to chaThThAmAM mamatAthI vyApatA aMdhatvathI kema bacavuM teno mArga darzAvAyo che. dhana ane svajanonA AdhAre jIvana surakSita nathI ja e saMdeza sAtamuM pravacana Ape che. AThamAmAM-dharmanA nAme kaI rIte adharma thAya ? sAco dharma kaI rIte thAya e vAta khUba ja sarasa samajAvela che. navamA pravacanamAM punarAvartana karAvI dazamAmAM 'mithyAtva' nAme mahAbaMdhanane jANI toDavAno upadeza ApI A vibhAga pUro karAyo che. pahelA pravacanamAM bIjI gAthA para pravacano pUrNa karI bIjA pravacanamAM trIjI gAthAnI vivecanA zarU thaI che. pAMcamA pravacanathI cothI gAthA para, sAtamA pravacanathI pAMcamI gAthA para ane AThamAthI chaThThI gAthA para vivecanA thaI che. mukhyapaNe baMdhanane jANI toDavAnI vAta uddeza karAI hoI A vibhAga baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! evuM nAma pAmela che. 10 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ surata AghATa thaMbha sanmArga prakAzananA zubhakAryamAM AtmIyabhAve atyaMta mahattvano phALo ApI AdhArasthaMbha bananArA puNyavAnonI zubha nAmAvali 1. bhorolatIrtha nivAsI mahetA zAMtilAla harIlAla muMbaI 2. hasamukhalAla cunilAla modI muMbaI 3. ramIlAbena mahendrabhAI cImanalAla zAha muMbaI 4. mANekalAla moholAla jhaverI muMbaI 5. bhorolatIrtha nivAsI saMghavI svarUpacaMda maganalAla ha. vADIlAla 9. bhorolatIrtha nivAsI voharA jevatalAla svarUpacaMda amadAvAda 7. zAha premacaMda IzvaralAla muMbaI 8. zrImatI kaMcanabena sArAbhAI zAha ha.virendrabhAI (sAInTIphIka leba) amadAvAda 9. jhaverI kumArapALa bAlubhAI muMbaI 10. zAha joItAlAla TokaradAsa ha. zAha dinezabhAI je. muMbaI 11. zAha chabIladAsa sAkaLacaMda parivAra muMbaI 12. zAha bhAIlAla vardhIlAla (rAdhanapura) ha. zAha rAjubhAI bI. navasArI 13. bhorolatIrtha nivAsI saMghavI maNIbahena manajIbhAI ha. caMpakabhAI surata 14. zAha dalapatabhAI kakalabhAI (pIlucAvALA) surata 15. saMghavI zAMtilAla vADIlAla surata 10. zAha bAbulAla maMgaLajI parivAra ubarI 17. zrImatI kaMcanabena kAMtilAla maNIlAla jhaverI pATaNa hastagiri pratiSThA smRti nimitte 18. pAlanapura nivAsI zAha zazIkAMta pUnamacaMda muMbaI 19. zAha camanalAla cunIlAla dhAnerAvALA muMbaI 20. zAha maMgaLadAsa mAnacaMda liMbodrAvALA muMbaI 21. jhaverI jItubhAI jhaveracaMda 22. zAha lAlacaMda chaganalAla parivAra piMDavADAvALA muMbaI 23. dhAnerA nivAsI zAha caMdanabena kanaiyAlAla ha. narezabhAI navasArI 24. suzIlAbena pratApabhAI dalAla pATaNa 25. sAlecchA ukacaMdajI jugarAjajI amadAvAda 27. zAha jayaMtilAla AtmArAma amadAvAda 27. zrImatI praviNAbena caMpakalAla gAMdhI 28. zrImatI savitAbena maphatalAla vArIyA hara kIrtibhAI maphatalAla vArIyA muMbaI 29. choTAlAla nAthAlAla zAha muMbaI 30. sItAdevI podAra muMbaI muMbaI muMbaI 11 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ surata muMbaI muMbaI surata sahayogI sanmArga prakAzananA zubhakAryane potAnuM mAnI Agavo phALo ApI sahayogI bananArA puNyAtmAonI zubha nAmAvali 1. hemacaMdabhAI motIcaMdabhAI jhaverI muMbaI 2. amulakhabhAI pUnamacaMdabhAI mahetA ha. kumArabhAI Ara. zAha surata 3. ramaNikabhAI revacaMdabhAI zAha dhAnerAvALA ha. araviMdabhAI Ara. zAha 4. saMghavI sohanarAjajI rUpAjI muMbaI 5. zrImatI nirmaLAbena hiMmatalAla dozIha.zrI bharatabhAI hiMmatalAla dozI muMbaI 7. zrI kezavalAla dalapatalAla jhaverI zrI suMdaralAla dalapatabhAI jhaverI 7. zrI maNIlAla nIhAlacaMda zAha ha. ratilAla maNIlAla zAha muMbaI 8. sva. zAha mULacaMda dharmAjI tathA bhAMDotarA temanA dharmapatnI pArUlabahena mULacaMdajI parivAra 9. sva. bhIkhamacaMdajI sAkaLacaMdajI zAha ratanacaMda phulacaMda 10. zAha pArUbahena mayAcaMda varaghAjI jesAvADA 11. zAha maNIlAla haragovanadAsa nesaDAvALA ha. praviNabhAI 12. zrImatI jayAbahena pAnAcaMda jhaverI ha. pAnAcaMda nAnubhAI jhaverI muMbaI 13. zrI dIpacaMda lallubhAI tAsavALA surata 14. zAha bAbulAla nAgaradAsa paTosaNa (u.gu.)vALA muMbaI 15. zAha amIcaMda khImacaMda parivAra ha. yogezabhAI tathA nikuMjabhAI 16. zAha mANekalAla nAnacaMda 17. zAha mayAcaMda mulakacaMda parivAra 18. zAha babAbhAI DAhyAlAla rokANI (jUnA DIsAvALA) muMbaI 19. zrI cunIlAla mANekalAla daDIyA 20. vIracaMda punamacaMdajI dalAjI (bApalAvALA) muMbaI ha. tulasIbena, kasuMbIbena, samubena 21. a.sau. puSpAbena maphatalAla dalIcaMdajI zAha AlavADA 22. meghajI sAMgaNa caralA ha. mAlazI - khetazI meghajI caralA AghoI-kaccha 23. sva. rasIkalAla cimanalAla jhaverI ha: abhayabhAI muMbaI 24. zAha maphatalAla jezIMgabhAI ha : bharatabhAI 25. vINAbena dhIrajalAla kapAsI muMbaI 23. zrImatI AzAbena kirITabhAI zAha 27. voharA rAmacaMda hakamacaMda pAlaDI-amadAvAda 28. kalAbena kAMtilAla panAjI jetAvADA-muMbaI muMbaI muMbaI muMbaI muMbaI navasArI muMbaI 12 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " rAma / 7 / 4 / ma/ NikA - 1. parigraha nAmano graha daza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che. 1 2. hiMsA ke pratihiMsAthI vaira zamatuM nathI paNa vadhe che 3. baMdhana koNa? parigraha, parigrahanI mamatA ke banneya ? 4. hiMsAno vyApa zI rIte ghaTADazo? 5. mamatAnAM baMdhana jo na tUTyAM to... 6. dekhatA'ne paNa "AMdhaLA' banAve che mamatA 7. paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo! 8. dharma ane dharmAnuSThAnamAM moTo pharaka che 9. mAyA dekhI munivara caLe arthanI anarthakAritA : 10. baMdhananuM ya baMdhana che mithyAtva 13 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 1 - parigraha nAmano graha daza-daza dId kaleza ane vinAzane notare che - vi. saM. 2058, zrAvaNa vada-1, zukravAra, tA. 23-8-02, sAcorI dharmazALA, pAlItANA * bAhyaparigraha nava prakArano : * vidhAnono marma samajo ! * hAthe karIne Apatti vahorAI che * pratijJA ApavI jema gurunuM kartavya tema * parigrahathI daza prakAre kleza ane nAza : paLAvavI e paNa gurunuM kartavya che : * 1 - dveSanuM dhara : * 5 - abhimAnano mitra : * kaMsArAnA kabutara na bano : * 6 - dhyAnanuM ghara : * 2 - dhIratAno hAsa : * 7 - kaTakArI zatru *... tevAne dharmasthAnamAM ya guru gauNa ane 8-9 - duHkhano janma ane sukhanuM mRtyuH dhana mukhya bane : * 10 - pApanuM potAnuM ghara : 03 - kSamAno zatru : * kAMkSA-zAka-rakSaNa-atRpti : - 4 - vikSepano sarjaka : viSaya : upamAnA mAdhyame parigrahanI samaja. parigraha pApa che, baMdhana che e vAta haju ya gaLe UtaratI nathI. khUba paMpALelo che mATe. guru-ziSyanA saMbaMdho ya viveka na hoya to parigraha banI jAya. dharmanAM sAdhano paNa avivekI mATe parigraha banI jAya. A lIsTa ghaNuM lAMbu thaI zake tema che. huM ane mAruM' A be vAsanAe jIvane rakhaDAvyo che. parigrahanuM preraNAsthAna paNa e ja che. e parigraha nAmanA mahAgrahathI choDAvavA mATe jJAnI ahIM eka majAno zloka laI AvyA che. 'devasthAvatanaM" daza daza prakAre jIvanA hADakAM khokharAM karI detA parigraha nAmanA dazamAM grahanI A vyApaka vipAkalIlAnuM varNana pravacanakArazrIjIe ahIM potAnI AgavI DhabathI prabhAvaka rIte karyuM che. thoDI ghaNI ya mohanI laghutA thaI hoya evA AtmAne mATe A varNana vairAgyaprada bane tevuM che. pravacananuM pratibiMba * jyAM sudhI huM ane mAruM - A raTaNa cAlu che, tyAM sudhI khuda bhagavAna tIrthaMkara paramAtmA paNa mane ke, tamane bacAvI nahi zake. jeono saMsArarasa nIcovAI gayo che ke ghaTI gayo che evA vivekIjanomAM kyAreya paisAnI bolabAlA hotI nathI. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-srota 'cittamaMtamacittaM vA, parigijha kisAmavi / aNNaM vA aNujANAi, evaM dukkhA Na muchai / / 2 / / ' 'sajIva ke ajIva koIpaNa padArthano parigraha karavo ke tema karatA anyane anumodana ApavuM. Ama karavAthI duHkhathI chUTAtuM nathI.' Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 : parigraha nAmano graha daza-daza rIte phleza ane vinAzane noMtare che anaMta upakArI, caramatIrthapati, zramaNa bhagavAna zrImahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadhara bhagavaMta zrIsudharmAsvAmIjI mahArAjAe jaMbusvAmIjIne uddezIne AtmajAgRtino nAda saMbhaLAvIne baMdhanane oLakhavAnuM ane ene oLakhIne toDavAnuM jyAre kahyuM hatuM, tyAre jaMbUsvAmIjIe prazna karyo hato ke, bhagavaMta ! bhagavAnazrI mahAvIre baMdhana kone kahyuM che ? ane zuM jANIne tene toDI zakAya che ? tenA javAbamAM A mahAna evA zrI sUyagaDAMga sUtrano janma thayo che. temAM baMdhanone oLakhAvyAM che ane tene toDavAnA mArgo batAvIne te mArge cAlavA sAdhakane protsAhita karyo che. anaMtavIryanA svAmI evA AtmAne bAMdhavAnI tAkAta konI hoya ? Ama chatAM karme tene bAMdhyo che. jene laIne cAra gati ane coryAsI lAkha yoniomAM AtmA aTavAyo che, anaMta janma-maraNanA cakrAvAmAM e phasAyo che. kalpanAtIta du:khono, narI viDaMbaNAono, viSama paristhitiono ane duHkhonI paraMparAno e bhoga banyo che. sAmAnya rIte koIne paNa na samajAya evI A vAta che ke, anaMtazaktinA svAmI evA paNa AtmAnI behAlI A karmo karI zake. AvuM bane ja zI rIte ? karmo jaDa che. AtmA cetana che. chatAM e AtmAne bAMdhe che to kayAM evA paribaLo che ke jenA sahAre A jaDa karmo cetanavaMtA AtmAne bAMdhI zake che ? manane muMjhavatA A praznano sAco ane sacoTa uttara ApatAM bhagavAna zrI mahAvIradeve sau prathama traNa kAraNo batAvyAM che. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! pahelA naMbare parigraha, bIjA naMbare AraMbha-hiMsA ane trIjA naMbare mamatva. karmabaMdhamAM mukhya kAraNa parigraha che - A parigraha mATe ja moTe bhAge hiMsA thAya che ke, karAya che ane mamatvanI bhAvanAmAMthI parigraha bhego karavAnuM ke hiMsAmAM pravRtti karavAnuM thAya che. A traNeyanI sAMkaLa che. sIdhI najare je vAta ApaNA jovAmAM Ave, ApaNA anubhavavAmAM Ave te ja vAta paramAtmAe ahIM batAvI che. 3 556 sAmAnya rIte mithyAtva, avirati, kaSAya, yoga ane pramAda - A pAMcane karmabaMdhanAM kAraNo batAvyAM che. kyAMka mithyAtva, avirati, kaSAya ane yoga ema cAra kAraNo batAvyAM che. tyAM pramAdano kaSAyamAM samAveza karI dIdho che, kyAMka mithyAtva ane avirati - ema bene karmabaMdhanAM kAraNa tarIke batAvIne kaSAya ane yogano temAM samAveza karI lIdho che. TUMkamAM bhale koI paNa zailImAM karmabaMdhanAM kAraNo batAvyAM paNa badhI vAtano marma eka ja che - mithyAtvane oLakhavuM, aviratine oLakhavI, kaSAyone oLakhavA, pramAdane oLakhavA ane yogane oLakhavA. A darekane oLakhavA jeTalA jarUrI che, teTalA ja te oLakhAvA agharA paNa che. apekSAe A badhAmAM kaSAyane oLakhavA sauthI vadhAre agharA che. kaSAyonI tIvratAnA kAraNe mithyAtva ane aviratine oLakhavuM paNa ghaNuM kaThIna che. A kaSAyo jAgyA ke na jAgyA ? te nabaLA che ke sabaLA che ? sakriya che ke niSkriya che, prazasta che ke aprazasta che ? - te pichANavuM agharuM che. pramAda paNa jANavo agharo che. yoganI vAta to pachInI che. jo kaSAya barAbara oLakhI levAya ane jItI javAya to enA sahAre mithyAtva ane aviratine jItavuM ya saheluM che. pramAda ane yogane jItavuM ya saheluM che. eTalA ja mATe prabhue ahIM mithyAtva, avirati, pramAda, kaSAya, yoga - evI paribhASAno upayoga na karatAM nAnAmAM nAnI alpajJamAM alpajJa ane moTAmAM moTI ke prabuddhamAM prabuddha vyakti paNa samajI zake tevI paribhASAno upayoga karIne, parigraha, hiMsA ane mamatAne baMdhana ta2Ike, karmabaMdhanAM kAraNa tarIke oLakhAvyA che. - nAno bALaka hoya ke prauDha hoya, mUrkha hoya ke prAjJa hoya emAMthI koI paNa, baMdhana kone kahevAya ? agara to karmo zAnAthI baMdhAya ? - e sahelAIthI samajI Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 - 1H parigrahanAmano graha daza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che -24 - 557 zake te mATe sAva sahelI bhASAmAM paramAtmAe kahyuM ke, parigraha e baMdhana che. rUpiyo-dhana-saMpatti vagere jaMgama milakata ke makAna-jamIna vagere sthAvara milakata e badho parigraha che ane A badho parigraha karmabaMdhananuM kAraNa che, mATe e pote paNa baMdhana che - ema bhagavAna mahAvIre kahyuM che. jene ApaNe sukhanuM sAdhana mAnIe chIe, tene ja bhagavAna duHkhanuM sAdhana kahe che. bhagavAna mahAvIra kahe che ke, parigraha bhego karIne ame duHkhathI chUTazuM evuM jo tame mAnatA ho to tame bhramamAM cho. A tamAro bhrama toDo ! parigraha bhego karIne tame kyAreya duHkhathI mukta nahi banI zako. "rva TuvasthA muSya ' A vacano dvArA bhagavAne ApaNo bhrama toDavAnuM kAma karyuM che, ApaNI miththAmAnyatA upara ghA mArIne bhagavAne ApaNane narI vAstavikatAnuM bhAna karAvavAno prayatna karyo che. baMdhanane baMdhana tarIke oLakhAvIne ApaNane e baMdhanothI ugArI levAno prabhuno A karuNApUta prayatna che. bAhyaparigraha nava prakArano : dhana-dhAnya-kSetra-vAstu Adi nava prakArano bAhyaparigraha che. dhanamAM rUpiyA vagere Ave - 1, dhAnyamAM covIsa prakAranAM anAjo Ave - 2. eka kALa hato - jemAM be-be, pAMca-pAMca varSa sudhInAM anAjano saMgraha thato. jenI jevI kSamatA, e kSamatA pramANe anAjano saMgraha karAto. Aje paNa vepArIo potapotAnA gajA mujaba goDAunonAM goDAuno bharIne dhAnyano saMgraha karatA hoya che. jema dhana parigraha che, tema dhAnya paNa parigraha che. kSetramAM khetarojagyAo Ave - 3, vAstumAM bilDIMgo-makAna-baMgalA-phleTa vagere Ave - 4, rUpyamAM cAMdI ane tenI vastuo Ave - 5, suvarNamAM sonuM ane temAMthI banela alaMkAra vagere vastuo Ave - 6, kuSyamAM sonA-rUpA sivAyanI vividha dhAtuo ane emAMthI banela vividha vastuo Ave. temaja tamAruM pharnicara paNa temAM ja Ave - 7, dvipadamAM patnI-putra, dAsa-dAsI, nokara-cAkara, paMkhIo vagere Ave - 8 ane catuSpadamAM gAya, bheMsa, hAthI, ghoDA, kUtarAM vagere Ave - 9 : A nave nava prakArano parigraha karmabaMdhananuM kAraNa che, mATe te pote paNa baMdhana che. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - sabhA : parigrahane tame baMdhana kaho cho, paNa cothA vratanuM mahattva paNa ghaNuM che. je vyakti cothuM vrata svIkAre, teNe aDadhI dIkSA svIkArI kahevAya, tema tame kaheluM tethI ahIM maithuna e baMdhana che, tema kema kahyuM nathI ? 558 patnI ke strI, pati ke puruSa ke anya koI paNa padArthanA sahayoga vinA maithuna zakya nathI. tethI patnI ke strI, pati ke puruSa vagereno dvipadanA parigrahamAM samAveza thaI jAya che, mATe alaga vivakSA karI nathI. patnI ke strI, pati ke puruSa jema parigraha hovAthI baMdhana che; tema tene lagatAM tamAma prakAranAM kAmabhoganAM sAdhano paNa parigraha che, baMdhana che. jema patnI ane patnIne lagatI kAmabhoganI sAmagrI baMdhana che, tema dIkarAdIkarI, jamAI, vevAI, nokara-cAkara e paNa baMdhana che. be pagavALAM badhAM ja. je potAnAM lAgatAM-vaLagatAM, sagA-saMbaMdhI, jema ke, A mArI patnI, A mAro dIkaro, A mArI dIkarI, A mAro jamAI, A mAro vevAI, A mAro sALo, A mAro sADhubhAI, A mAro nokara, A mAro cAkara, A mAro meneja2; A mArAM sagAM, A mArAM vahAlAM; A badhAM baMdhana. sabhA H koIne A mAro dIkaro che, ema paNa na kahevAya ? lAgaNIthI bolo to baMdhana ! A mArApaNAno bhAva te baMdhana. paraMtu vyavahA2nI smRti mATe A mAro putra che, ema kahevAthI baMdhana na bane. sabhA : A mAro ziSya che, ema tame kaho to ? e ziSya pratye mArApaNAno bhAva jAge to ziSya e paNa baMdhana ane tamane amArA mAnIe ane kahIe ke A amArA bhakta, to te paNa baMdhana. paraMtu kartavyabhAvanI smRti mATe A mAro ziSya che ke, A mAro bhakta che - ema kahevAthI baMdhana na bane. sabhA H guru amArA che, ema mAnIe to ? gurune guru tarIke svIkAro, taravA mATe svIkAro to baMdhana nahi paNa guru pratye vaiyaktika mamatva baMdhAya ane AtmakalyANano, taravAno bhAva bAjumAM rahI jAya, to e paNa baMdhana. bIjI e vAta paNa samajI lo ke, 'A mArA guru' evuM mAnavAmAM pote guru sAthe baMdhAvAno bhAva hovo joIe. gurune potAnI sAthe bAMdhavAno bhAva na hovo joIe. pote gurune samarpita thavAno bhAva joIe, Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 - 1: parigrahanAmano grahadaza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che -24 - 559 paNa gurune potAne AdhIna karavAno bhAva na joIe ane guru sAthe baMdhAvAno ke gurune samarpita thavAno bhAva paNa AtmakalyANa mATeno ja hovo joIe. e bhAva jo bAjumAM rahI jAya to e paristhiti paNa baMdhana banI jAya. have tame ja mane kaho ke, tamAre guru kevA joIe ? tame kaho temAM hA pADe tevA ke, tamAruM Atmahita thAya, evo ja mArga batAve tevA? Aje to ghaNAMne evA ja guru joIe ke je pote kahe temAM hA pADe, potAnuM kahyuM kare. pote kahelI vAtane barAbara sAMbhaLe ane pote je paNa vAta laIne jAya, te 'O.K.' karI Ape. badhI rIte potAne anukULa Ave tevA guru joIe, evAne mAno ke evA ja guru maLI jAya to enA mATe te guru paNa baMdhana. deva, guru, dharma kyAre kayA saMyogamAM baMdhana bane ? kayA saMyogamAM baMdhana na bane; kayA saMyogamAM baMdhana vadhAranAra bane ane kayA saMyogamAM baMdhana choDAvanAra bane, e badhI ja vAto karavI che, te pachI karIza. hamaNAM to mAre tamane sIdhI tamArA saMsAranI vAta karavI che. pahelAM jADAM-jADAM baMdhana samajo, pachI jhINAM jhINAM baMdhano samajAvIza. jema dvipada parigraha che, tema catuSpada paNa parigraha che. temAM gAya, bheMsa, bakarAM, hAthI, ghoDA, UMTa vagere Ave, A badhAM paNa baMdhana che. hAthe karIne Apatti vahorAI che : parigraha rUpe A nave nava baMdhanarUpa che. karmanAM baMdhanonuM sarjana kare che. AtmAne bAMdhe che. AtmAnI cetanAne gUMgaLAvavAnuM kAma kare che. nave prakArano parigraha e anarthanuM mULa che, ema TIkAkAra maharSi ahIM lakhe che. vyavahAramAM paNa sArA vicakSaNa mANaso A ja bole che - "jara, jamIna ne joru, traNe kajIyAnAM choru' jara eTale rUpiyo vagere dhana-saMpatti, jamIna eTale vAstu-kSetra Adi badhuM ane joru eTale dvipada-catuSpada vagere. A traNe kajIyAnAM mULa che. mATe duHkhanAM mULa che. eTale duHkhanAM, choruM che. choruM eTale choDa : jema phulanA choDa upara phula Ave tema A choDa upara duHkha Ave. jema gulAbano choDa tema kajIyAno choDa. jema gulAbanA choDa upara gulAba Uge tema A jara-jamIna ane jorunA choDa upara kajIyA Uge. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhana jANo ! baMdhana toDo duniyAnAM jeTalAM paNa kleza-saMkleza che, te AmAMthI ja thAya che. samAjane paNa svIkAravuM paDyuM che ke, A duHkhanuM mULa che. ApaNe A haMmezAM bolyA, paNa vicAryuM kyAreya nahi. 3 arthanI anarthakAritA, saMpattinI viDaMbaNA samajAvavA mATe TIkAkAra maharSi adbhuta zloka laI AvyA che. 'mamAhamiti caiSa yAvadabhimAnadAhajvaraH, kRtAntamukhameva tAvaditi na prazAntyunnayaH / yazaHsukhapipAsitairayamasAvanarthottaraiH, parairapasadaH kuto'pi kathamapyapAkRSyate / / 1 / / ' 'mAruM' ane 'huM' - A prakArano abhimAnarUpa dAha-jvara jyAM sudhI vidyamAna che, tyAM sudhI yamarAjanuM mukha zAMta thatuM ja nathI arthAt tyAM sudhI mRtyunI paraMparA aTakatI nathI; phaLarUpe anarthane ja pAmanArA yaza ane sukhanI pipAsAvALA loko vaDe A Apatti prApta karAI che, je bIjA loko vaDe kyAMthI ane kaI rIte dUra karI zakAya ?' A rIte A zlokamAM spaSTa rIte kahyuM che ke, jyAM sudhI 'huM' ane 'mAruM'nI bhAvanA jIvatI che, tyAM sudhI aMdarathI baLyA ja karo ! A bhAvanAne dAhajvaranI upamA ApavAmAM AvI che. dAhajvara jene thayo hoya tene cena na paDe, zarIra na vaLe, khAvuM bhAve nahi. 'huM ne mAruM', A bhAvanA jIvatI rahe, tyAM sudhI AtmA mAyakAMgalo ne mAyakAMgalo ja rahe. baLavAna na bane. jyAM sudhI 'huM ane mAruM'nI bhAvanA jIvatI che, tyAM sudhI yamarAjanuM moDhuM kyAre ya baMdha thavAnuM nathI. e tamAro koLiyo karyA ja karaze. 'zAMtasudhArasa'nA eka zlokamAM jaNAvyuM paNa che ke - 'mukhagatAn khAdatastasya karatalagatai - rna kathamupalapsyate'smAbhirantaH / ' 'A yamarAja, je enA mukhamAM che, tene cAvI rahyo che to enA hAthamAM rahelA ApaNane zuM mota AvavAnuM nathI ?' 560 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 : parigraha nAmano graha daza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che - 24 -- 561 jyAM sudhI huM ane mAruM - A raTaNa cAlu che, tyAM sudhI khuda bhagavAna tIrthaMkara paramAtmA paNa mane ke, tamane bacAvI nahi zake. bhagavAna sadehe vicaratA hatA te ja kALamAM paNa jene ghaNuM maLyuM hatuM chatAM na choDyuM te mammaNa jevA sAtamI narake gayA ane jene kAMI nahotuM maLyuM chatAM meLavavAnI bhAvanAne choDI ane maLe toya na levAno nirdhAra karyo te tyAgI kaThIyAro sagatimAM gayo. 9 dhannA ane zAlibhadra jevAne maLyuM hatuM te tyAgyuM to tarI gayA. 'huM' ane 'mAruM' - e vRtti keTalI kharAba ane khataranAka che, - te jaNAvatAM pUjya upAdhyAyajI bhagavaMte paNa 'jJAnasAra'mAM kahyuM ke : 'ahaM mameti mantro'yaM mohasya jagadAndhyakRt / / ' 'huM ane mAruM' A jagatane AMdhaLo banAvato mohano maMtra che' - - avivekI evuM jagata A maMtrano niraMtara jApa kare che ane potAnA aMdhApAne vadhu ne vadhu dRDha kare che. jyAM sudhI A jApa cAlu raheze, tyAM sudhI khuda tIrthaMkaro paNa kAMI nahi karI zake. mAtra ApaNe tyAM ja nahi ajaina graMtha 'mahAbhArata'mAM paNa kahyuM che ane mAre tamane be pada batAvavAM che. 1 mamatA ne 2 nirmamabhAva. mamatA e saMsAranuM kAraNa che ane nirmamabhAva e mokSanuM kAraNa che. mamatA e saMsAranuM kAraNa che - baMdhananuM kAraNa che ane nirmamabhAva e mokSanuM kAraNa che. jo baMdhanathI chUTavuM che to nirmamabhAva keLavavAno prayatna karo, jo mamatA ka2vI ja hoya to karmothI baMdhAvA ane tenAM dAruNa pariNAmo bhogavavA taiyAra raho ! parigrahathI daza prakAre kleza ane nAza : - A parigrahanI pAchaLa kevA dAruNa vipAko bhogavavA paDe che, tenuM TIkAkAra maharSie A cAlu gAthAnI TIkAmAM eka zloka TAMkIne bahu spaSTa rIte varNana karyuM che. ''dveSasyAyatanaM dhRterapacayaH kSAnteH pratIpo vidhirvyAkSepasya suhRnmadasya bhavanaM dhyAnasya kaSTo ripuH / 'duHkhasya prabhavaH 'sukhasya nidhanaM pApasya vAso nijaH, prAjJasyApi parigraho graha iva klezAya nAzAya ca / / 1 / / ' Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ O - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! ---- -- 562 A parigraha - e 1 - dveSanuM ghara che, 2 - dhIratAno dAsa che, 3 - kSamAno zatru che, 4 - vikSepano sarjaka che, 5 - abhimAnano mitra che, 6 - durgAnanuM ghara che, 7 - kaSTakArI zatru che, 8 - duHkhano janma che, 9 - sukhanuM mRtyu che, 10 - pApanuM potAnuM ghara che. Avo parigraha, prajJAvAna buddhimAnane paNa graha(vaLagADa)nI jema kleza ane vinAzanuM kAraNa bane che.' nave nava prakArano parigraha keTalo kharAba che ane kevAM kevAM vinAzaka pariNAmone sarje che, tenuM dhyAna A zlokamAM ApavAmAM AvyuM che. sabhA A vAtane thoDI vigatavAra samajAvo to sAruM ! pahelAM A dazeya bAbatone TuMkANamAM paNa yAda rAkho to vigatavAra samajavuM saheluM paDaze. sAmAnya rIte jema graho nava prakAranA che, tema parigraha paNa dhana, dhAnya vagere nava prakArano che. A nava paikI koIpaNa prakArano parigraha e dveSa, durbhAva, ekabIjA sAthe duzmanAvaTanuM kAraNa che - 1. parigrahanA kAraNe vyaktinA jIvanamAM je paNa dhIraja, dhIratA hoya te ghaTatI jAya che 2, kSamAzAMti khatama thAya che - 3, jIvanamAM vikSepo ubhA thAya che - 4, ahaMkAra vadhato jAya che - 5, Arta ane raudradhyAna ghara karI jAya che - 6, jIvanamAM aneka prakAranAM kaSTo pedA thAya che - 7, vidha-vidha prakAranAM duHkhono prAdurbhAva thAya che - 8 ane dareka prakAranAM sukhono nAza thAya che - 9. eTaluM ja nahi paNa A Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 - 1:parigrahanAmano graha daza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che-24 - 563 parigraha e pApanuM to potAnuM ja ghara che - 10 mATe ja A parigraha sAmAnya vyaktione to parezAna kare ja che, paNa prajJAvAna lokone mATe paNa grahanI jema eTale ke vaLagADanI jema kleza ane vinAzanuM kAraNa bane che. parigrahanuM A svarUpa samajyA pachI koIpaNa vivekI eno paDachAyo levAnuM paNa pasaMda na kare. sabhA : sAheba ! eka eka muddo thoDo vigatavAra samajAvo to sAruM. tamArI bhAvanA che, to vigatavAra vicArIe. 1 - dveSanuM ghara : A nave nava prakArano parigraha e pahelA naMbare "pheSa0 gatina", "breSane rahevAnuM ghara che." paiso vagere meLavavAnI bhUkha lAge tyArathI ja e paiso meLavavAmAM je koI ADe Ave tenA upara dveSa thavAnI zarUAta thaI jAya. maLelA paisAmAM je koI bhAga paDAve ke tene koI laI jAya tevuM lAge to tenA pratye paNa dveSa zarU thaI jAya. pachI bhale e sago bhAI ke sago dIkaro kema na hoya ? Aje paNa gharamAM darekane dAgInA-kapaDAM-rAcaracIluM, ghara, gADI vagere badhuM jUduM juduM joIe tenuM kAraNa zuM ? "pasya mAvatinam', tamArA upara koIne ke tamane koInA upara dveSa hoya to temAM anya kAraNonI jema paiso vagere parigraha paNa kAraNa che. be sagA bhAI hoya, beya vacce ghaNo meLa hoya, paNa baMnenA gharamAM eka eka ratana AvyuM, zuM kahuM, ratana ja kahuM ne ! Ave pachI meLa rahe kharo ? sabhA: 'ratana' ? - e na samajAyuM. na samajAyuM? rAkhIne beThA cho ane na samajAyuM. sabhAH hA. have samajAyuM. Apa patnInI vAta karo cho ne ? hA ! have samajyA. e AvyA pachI bemAMthI eka mATe jo kAMI paNa lAvyA ane bIjIne khabara paDI to tarata ja vidveSa zarU. Ane lAvI ApyuM ane mane na lAvI ApyuM. emAMthI kajIyA zarU ane pachI zuM kahe ? "have mArAthI bhegA nahi rahevAya. e bhogave ane ene joIne aMdara Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - - 564 saLagyA karavuM tenA karatAM juduM rahevuM sAruM." ema thAya. A thayo Sa. parigrahanI bhUkhavALAno svabhAva ja evo hoya ke, koInI gADI jue, saMpatti jue - makAna jue ane potAnI pAse na hoya to jenI pAse hoya tenA upara ene dveSa thAya. enA pratyenI IrSyAthI e aMdarathI baLyA kare ane bhUtakALanA puNyanA udayathI jenI pAse parigraha che, tene e parigrahanI mamatAnA kAraNe bIjAone joIne thAya ke, A badhA mAruM paDAvI leze to; eTale tenI pAse koI Ave to te tene na game. ghaNAM zrImaMtone lokono saMparka na game. kAraNa ke enA manamAM satata e ciMtA hoya che ke, hamaNAM kAMIka mAMgavA Avaze to ane jo koI mAMgavA mATe pachI bhale te dharmanA kAma mATe paNa AvyA hoya, topaNa ene thAya ke, "hAlI nIkaLyA che ! zuM emanA mATe kamAyA chIe !" eTale e koIne maLe nahi, koInA bhegA bhaLe nahi. e koIne TAIma paNa Ape nahi. e satata koIne paNa maLavAnuM TALyA ja kare. parigrahane breSanA ghara tarIke oLakhAvyo. jyAM parigraha hoya tyAM dveSane rahevuM bahu ja mAphaka Ave. jeTalA parigrahadhArIo, e jo vivekI na hoya to emanA gharamAM dveSa thANAM thApIne beTho hoya. bApa-dIkarAmAM jhaghaDA, patipatnImAM jhaghaDA, mA-dIkarImAM jhaghaDA, bhAI-bhAImAM jhaghaDA, bhAI-bahenamAM jhaghaDA, ADozI-pADozImAM jhaghaDA, bhAgIdAro-bhAgIdAromAM jhaghaDA, jIgarajAna mitro vacce paNa jhaghaDA ane derANI-jeThANI, naNaMda-bhojAI, zeThanokara, rAjA ne prajA, A dareka vacce jhaghaDA e dveSanuM ja pariNAma che ane A dveSa e parigrahanuM pariNAma che. tame sau tamAruM potAnuM ane tamArA paricitonuM jIvana tapAso!tamArA jIvana vyavahAra tapAso, to tamane potAne khyAla Avaze ke, A nava ke nava paikInA koI paNa prakAranA parigrahanA kAraNe ekabIjA pratye keTalo vidveSa Ubho thayo che. mahAbhAratanA mULamAM ya rAjya-saMpatti vagere parigraha ja kAraNa hato ke bIjuM kAMI ? ane tamArA parivAromAM ya je mahAbhArata sarjAya che, tenA mULamAM ya A parigraha che ke bIjuM kAMI ? gaI kAle jenA vinA eka miniTa paNa tame rahI zakatA na hatA, Aje tenI sAme ya jovA taiyAra nathI. enA mULamAM paNa parigraha kAraNa nathI to bIjuM zuM che ? Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 -- 1 : parigraha nAmano graha daza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che - 24 je garIbanI sAme, yAcaka-bhikhArInI sAme ke jarUratamaMda vyaktionI sAme lAgaNI, anukaMpAthI jovuM joIe temanI sAme gharakIyAM karavAnuM mana thAya che. Avo vidveSa je tamArA haiyAmAM pragaTyo che, tenuM mULa parigraha che ke bIjuM kAMI ? 565 dharmanAM koI paNa kAryo thatAM hoya ke thavAnAM hoya tyAre tene mATe paNa jema tema bolavAnuM thAya che ane dharmAnuSThAno pratye je ghaNAnA haiyAmAM vidveSa pragaTyo che, enA mULamAM ya zuM parigrahano lagAva kAma nathI karato ! eTaluM ja nahIM, dharmaguruo paNa jyAre parigrahanI anarthakAritA varNavIne tene choDavAnI vAta kare to emanA upara paNa dveSa thAya. A parigraha konA upara, kyAre, kevo vidveSa pedA karAvaze, e kahevuM muzkela che. mATe ja kahyuM ke : A parigraha e 'dveSasva JAyatanam' dveSanuM ghara che. kaMsArAnA kabutara na bano : ame paisA mATe jarAka nabaLuM bolIe eTale enI AMkho amArI sAme paNa cakaLa-vakaLa thavA mAMDe. 52matA2ka gurudevazrI kahetA ke keTalAMka evA zrImaMto hoya ke te sAme AvIne bese to lAge ke chAtI upara patharo beTho. sabhA : Apa ATaluM badhuM kaho cho, te chatAM ame to zAMtithI sAMbhaLIe chIe. jo tamane bhagavAnanI kahelI A badhI vAto gamatI hoya ane ene anurUpa zubhabhAvo pragaTatA hoya to khuza thavA jevuM che. paNa jo UMDe UMDe ya ema beThuM hoya ke, 'mahArAja sAhebane je bolavuM hoya te bolavA do ne. A badhuM bolIne mahArAja sAheba bhale khuza thatA. AmAM ApaNe kyAM kAMI levuM-devuM che ke, AmAM ApaNe kyAM kAMI baMdhAI javAnuM che' - to e kevuM kahevAya ? AvA zrotAone kaMsArAnAM kabUtara jevA kahyA che. vAsaNa bajArane kaMsArA bajAra kahevAya che. A vAsaNa bajAramAM Akho divasa TakU-TaphU thayA kare. sAmAnya rIte kabUtara bhoLAM ane gAbharuM pakSI che. paNa kaMsArA bajAranAM kabUtara tyAMno avAja sAMbhaLI sAMbhaLIne evAM TevAI gayA hoya ke, tyAM vAsaNane TIpavAno game teTalo avAja thAya, to paNa te Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! kaMsA2A bajAranAM kabUtaro AMkha mIMcIne nirAMte japIne beThAM hoya che. te UDe to nahi paNa AMkheya khole nahi. bolo ! tamAro naMbara zemAM ? 14 sArI vAta sAMbhaLavA maLI che. Aje nahi to kAle sudharazuM. mATe roja sAMbhaLavI che, tema hoya to sAruM, bAkI 'mahArAja sAhebane kahevuM hoya te kahe. paisA vagara pagaluM ya kyAM maMDAya che ?' evuM jo manamAM hoya to khoTuM che. 566 sabhA : paNa sAheba ! vAta to sAcI ja che ne ke saMsAramAM paisA vagara pagaluM ya maMDAtuM nathI. eTale ja bhagavAne saMsAra choDavAnI vAta karI che ane bhagavAnanA mArge cAlatA sAcA sadguruo paNa saMsAra choDavAnI ja vAta kare che. jethI parigraha vinA ja badhAM pagalAM mAMDI zakAya. je haiyApUrvaka saMsAra choDe enAM badhAM pagalAM paisA vagere parigraha vagara ja maMDAya. mATe ja pharI pharIne kahuM chuM ke, paiso choDavo ja paDaze. sabhA : saMsAra choDe tene mATe badhuM barAbara che, paNa je saMsAramAM rahe ene to badhI ja jarUra paDe na ? bhagavAne evuM nathI kahyuM ke jene saMsAramAM rahevuM hoya te saMsAramAM rahe ane ahIM AvavuM hoya te ahIM Ave; saMsAramAM rahenAra mATe paiso vagere parigraha pApa nathI ne ahIM AvanArane mATe paiso vagere parigraha pApa che. badhA mATe paiso vagere parigrahane pApa kahyo che, paiso vagere parigraha pApa lAgaze to chUTaze. paiso vagere parigraha choDyA vinA koInuM ya kalyANa thavAnuM nathI ane e choDI zakAya te mATe ja AkhA saMsArano tyAga karI saMyamanI sAdhanA karavAnI che. sabhA : paNa e mATe jarUrI zakti na hoya to zuM karavuM ? amArAmAM evI zakti nathI. zakti nathI, haiyAthI bolatA ho to huM tamArA pakSe. sabhA : puNyanI khAmI che. nA, e bolavAno haka anAryone che tamane nahi. tame Arya cho, ahIM AvavA mATe tamane badhu ja maLyuM che. paMcendriya paripUrNatA, nIrogI zarIra, Aryadeza, AryajAti, AryakuLa, emAM paNa jaina jAti, jaina kuLa, sarvajJavItarAga 52mAtmA jevA devAdhideva, nigraMtha guru ane karuNAmaya mokSaprApaka dharma Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 - 1H parigrahanAmano graha daza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che -24 - 567 vagere badhuM ja maLyuM. have je kAMI khAmI che te puruSArthanI khAmI che. mULamAM je kAMI maLyuM che te jovuM gamavuM joIe tevuM gamyuM ja nathI, saMsAra pratye jevo vairAgya pragaTavo joIe tevo vairAgya pragaTyo ja nathI. jenA haiyAmAM vairAgya pragaTyo hoya enI manodazA kevI hoya te jANavuM jarUrI che. zrI dharmaratna prakaraNamAM ane enA AdhAre "350 gAthAnA stavana'mAM dravyazrAvakanA 21 guNo, bhAvazrAvakanA kriyAgata cha guNo batAvIne bhAvazrAvakanA bhAvagata je sattara guNo batAvyA che. te batAvatAM 13mI DhALamAM kahyuM che ke : "kleza taNuM kAraNa ghaNuM, je artha asAra ja jANe re'; ane pUrA saMsAra mATenA enA bhAvone varNavatAM kahyuM ke - Aja kAla e chAMDIzuM, ema vezyA pare niHsneho re." - Ama kahevAno sAra e che ke kyAre choDuM ? Aje choDuM - kAle choDuM - ema mahemAnanI jema gharamAM rAga vagara saMsAramAM beTho hoya ane taka maLatAM ja nIkaLI javAnI peravImAM hoya. Aje to AvA bhAvanI ja khAmI che. A pUrI DhALano abhyAsa karo to zrAvaka saMsArane, saMsAranI tamAma pravRttine ane padArthone kevI najare jue, enAthI chUTavA e kevo taraphaDe ane taka maLatAM ja e saMsArane kevI rIte choDI de, eno khyAla Ave. ekavAra jo jIvanamAM sAcuM zrAvakapaNuM pragaTI jAya to A saMsAramAM kyAreya kyAMya na game ane jyAM sudhI saMsAramAM rahevuM paDe tyAM sudhI saMsAra mATe je kAMI meLavavuM paDe karavuM paDe, te kazuM ja na game. sabhAH amane paNa lagAva nathI. udAsIna bhAve rahIe chIe ane je kAMI jarUra paDe te udAsIna bhAve meLavIe chIe ne vAparIe chIe. A koNa bolyuM ? jo kharekhara tamArI A sthiti hoya to zrIsaMgha tamArAM darzana karavA Icche che. amane Akho saMsAra choDyA pachI paNa udAsInabhAva joIe tevo pragaTato nathI ane tamane gharamAM beThAM beThAM pragaTI gayo ! AvuM badhuM bolavuM e judI vAta che ane AvI aMtaraMga sthitinuM nirmANa karavuM e judI vAta che. Aje to AvI vAto karIne moTe bhAge daMbha posAya che. AvI vAto karanArAomAMnA ghaNAnI sthiti to evI dayanIya hoya che ke ahIM zrI Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 568 siddhagirinI pAvana chAyAmAM comAsuM karavA AvyA pachI paNa jo koI emanI nAnIzI vastu laI jAya ane vAparI le to dhaDAko thaI jAya. sabhA : are ! emaNe rAkhela pANInA mATalAmAMthI koI pANI laIne vAparI jAya to ya dhaDAko thaI jAya. basa ! patI gayuM ? to pachI tame zI rIte kaho cho ke "ame udAsInabhAve rahIe chIe ?' AvuM mAnanAra bIjAne to ThagavAno prayatna kare ja che, paNa e khuda potAne paNa Thage che. AvA loko udAsInabhAve nahIM paNa udAsapaNe hatAza thaIne, DIpresa thaIne rahe che. udAsa hovuM ane udAsInabhAve rahevuM e be vacceno pharaka samajo ! pharIne paNa kahuM chuM ke, tame gaMbhIra bano ! aMtarmukha bano ! tamArA Aja sudhInA samagra jIvana vyavahArane tapAso, tamArA mananA bhAvone tapAso ane vicAro ke jamyA pachI jyArathI samajaNo thayo tyArathI A parigraha mATe jIvanamAM konI-konI sAthe kyAre kyAre keTalI vAra jhaghaDo karyo ? konI konI upara dveSa pragaTyo ! kono kono cahero jotAM akaLAmaNa thaI ? pachI e paiso hoya, dara-dAgInA hoya, jara-jhaverAta hoya, pharnicara hoya, tamArA bhogaupabhoganI jeTalI-jeTalI sAmagrI hoya, putra, patnI vagere parivAra hoya, nokara, cAkara hoya ke jenA AdhAre tame jIvo cho te badho parigraha che ane A parigraha mATe keTalA jhaghaDA thayA te vicAro to tamane barAbara khyAla Avaze ke, A parigraha e dveSanuM ghara kevI rIte che ? 2 - dhIratAno hrAsa : bIjA naMbare kahyuM ke : "vRteH mariya:" paiso vagere parigrahathI dhIratAno hrAsa thAya che. paiso vagere parigraha Ave eTale dhIratAno ghaTADo thAya. dareka vastumAM e utAvaLo thAya. koI paNa vastumAM enI sthiratA na hoya, vyavahAramAM paNa evuM bane ane dharmamAM paNa evuM bane. na svAdhyAyamAM mana bhaLe, na bhagavAnanI bhaktimAM mana bhaLe, na sAmAyikamAM mana bhaLe, na pratikramaNamAM mana bhaLe, na navakAravALImAM mana Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 - 1: parigrahanAmano graha daza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che-24 - 569 bhaLe. navakAravALI Ama phare ane manathI e dezATana karavA cAlI nIkaLe. mAravADanA reMTanI jema baLada goLa, goLa phare ane reMTa upara-nIce phare; tema bhAI duniyAmAM goLa goLa phare ane navakAravALI upara-nIce phare. kyAMya sthiratA ja nahi, sthiratAno abhAva. e dharmasthAnamAM paNa mobAIla laIne Ave, emAM ghaMTaDI raNake ne cAla vyAkhyAnamAM vAMkA vaLIne vAta karI le, kAMI evA samAcAra maLe eTale dhIme rahIne sarakI jAya. ahIM amAruM vyAkhyAna cAlatuM hoya ne gharAka sAthe vAta karI le. jema dharmamAM sthiratA nahi tema vyavahAramAM paNa sthiratA nahi. khAvA beTho hoya tyAreya manamAM paiso vepAra ghoLAto hoya, khAtAM khAtAM kAMIka yAda Ave athavA koIka evo phona Ave ke tarata Ubho thaIne ravAnA thAya. khAvAmAM ya mana na hoya, hAthamAM koLIyo hoya ne mana kyAMya pharatuM hoya. parivAra vacce beTho hoya paNa mana vepAra-dhaMdhAmAM khovAyeluM hoya. UMghamAMthI paNa jhabakIne jAge. paisAnA lobhane kAraNe ghaNIvAra to vyApAramAM ya sthiratA na rahe. ghaDImAM A lAIna le ane ghaDImAM bIjI lAIna le. vAraMvAra vepAra paNa badalato rahe. vAraMvAra dhaMdhA badale, vAraMvAra nokarI badale, vAraMvAra raheThANa badale, vAraMvAra gharavakharI badale, pharnicara badale, koI vAtamAM enI sthiratA, dhIratA nahi. e dharmasthAnamAM Avyo hoya tyAre paNa enuM mana saMsAranAM vaLagaNothI baMdhAyeluM hoya. e dharmaguru sAthe vAta karato hoya tyAre ya manamAM kAMIka bIjuM ja cAlatuM hoya. paramatAraka paramazraddheya paramagurudevanA jIvanamAM banelo eka prasaMga kahuM. . tevAne dharmasthAnamAM ya guru gauNa ane dhana mukhya bane ? teozrI vi. saM. 1985-86nI sAlamAM jyAre muMbaImAM hatA tyAre eka zrImaMta zrAvaka, paramatAraka pAse beThA hatA, tattvanI vAta cAlatI hatI. paramatAraka gurudevazrI samajAvI rahyA hatA emAM e acAnaka Ubho thaI gayo. pUjya gurudevazrIjIne kAMI paNa kahyA vagara e sIdho ja dAdarA tarapha gayo ane saDasaDATa dAdarA utaravA lAgyo. lAlabAganA haoNlamAM bArI pAse paramagurudevanuM Asana hatuM. teozrIne thayuM ke, A ekAeka ubho kema thayo - pUchavAya ubho na rahyo. kAMI vAta paNa na karI ane ekAeka e kyAM gayo ? e jovA teozrIe bArImAMthI nIce najara karI. e samaye mahAvIrasvAmI Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 570 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - bhagavAnanuM derAsara na hatuM. nIce khullo coka hato ane gADIo cheka aMdara sudhI AvatI hatI. pa7 IMcanA DagalAvALo mobhAdAra mANasa gADImAMthI nIce utaryo. gADIno DrAyavara gADIno daravAjo khole te pahelAM to A nIce doDI gayelA zrImaMte pote jAte ja e gADIno daravAjo kholyo ne paTAvALo jema dorI lAve tema te e AgaMtuka AgevAnane upara dorI lAvyo. ene AgaLa besADyo ane pote pAchaLa beTho. ahIM ene vinaya zIkhavADavAnI jarUra na paDI. jANe ke e sAkSAt vinayanI mUrti. vinaya jovo hoya to ahIM jovA maLe. pUjya gurudevazrI e AvanAra AgaMtuka sAthe vAta kare. e A zrImaMtanI sAme juve ne A kahe, "jI sAheba !' eTale pelo paNa kahe "jI sAheba !" navA AvelA bhAI UbhA thayA, to A cheka gADI sudhI mUkavA gayo. gADIno daravAjo eNe jAte kholyo. pelA bhAIne besADIne daravAjo pote baMdha karyo. gADI upaDI tyAM sudhI hAtha Ama-Ama (TA-TA) karIne pAcho upara Avyo. AvIne pUjya gurudevazrIne kahe ke, "sAheba, mApha karajo. have vAta AgaLa vadhAro.' tyAre gurudevazrIjIe pUchyuM ke, "tuM gayo kema ? ane AvuM badhuM karavAnuM kAMI kAraNa ?' sAheba ! A to mArA annadAtA che. je kAMI kamAyo chuM. te temanA prabhAve. bhale huM game teTalo moTo zrImaMta chuM, paNa dalAla chuM. mane je kAMI dalAlI maLe che, te emane tyAMthI.' dharmasthAnamAM paNa A rIte guru gauNa ane dhana mukhya ! ahIM tamAro paNa jo koI zeTha AvI jAya, to amAruM vyAkhyAna sAIDamAM rahI jAya ane jyAM sudhI pelAne AgaLa na besADo tyAM sudhI tamane japa na vaLe. A saMsAranA saMbaMdho ahIM paNa kAma karyA kare che. A badhI paristhiti kema ubhI thaI ? parigrahanuM baMdhana ane ene kAraNe thayela "vRteH vi." dhIrajano abhAva. parigrahanA baMdhanane kAraNe dharmamAM, dharmanI maryAdAmAM svIkArelA vrato ane niyamomAM kyAMya dhIratA nahi. vinaya maryAdAnA pAlanamAM paNa e ja sthiti. 3 - kSamAno zatru trIje naMbare kahe che - "kSAntaH pratIpa:' "kSamA-zAMtino zatru' - paiso vagere parigraha kSamAno zatru che. jenI pAse paiso Avyo, jene tenuM vaLagaNa vaLagyuM, tene zAMti na hoya, kSamA na hoya, tene to jIvanamAM azAMti hoya, kSamA sAthe Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 - 1: parigrahanAmano grahadaza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che -24 - 571 vaira hoya. paisA vagereno muddo Ave ke tarata tenuM boIlara phATe. kahI de - "mAdare vyavahAre tu, tyA sudhI ma paisA vagerenI bAbatamAM huM sagA bApanI paNa sADAbArI rAkhato nathI. huM barAbara batADI daIza, mArI sAthe nabaLo vyavahAra karanArane huM kyAreya choDato nathI. ene paNa khabara paDaze ke mane ko'ka mAthAno maLyo hato. sabhAH enA manamAM paiso e ja zAMti che. ApaNe koInA mananI vAta nathI karavI ApaNe ApaNA mananI - tamArA mananI vAta karavI che. huM jyAre tamArA hita mATe tamane uddezIne vAta karuM, tyAre tame bIjAnI vAta zA mATe karo ? je pAghaDI tamAre tamArA mAthe paheravAnI che, te tame bIjAne zuM kAma paherAvo ? saMsAramAM koI paNa sArI vastu tame tamArA mAthe lo cho, jyAre dharmamAM tame sArI vAta tamArA mATe na letAM bIjAne mAthe mUko cho, A zuM batAve che ? tamane lAge che ke, A rIte tamAruM AtmakalyANa thaI zakaze ? jIvanamAM jyArathI paisAnI bhUkha ubhI thaI tyArathI kSamA-zAMti gaI ane becenI, dhamadhamATa, garamI, krodha vagere zuM zuM pragaTyuM eno jarA vicAra karo ? 4 - vikSepano sarjakaH AgaLa jaIne cothA naMbare kahe che, "vyAkSepacca vidha:' "vikSepano sarjaka che' - paiso vagere parigraha vikSepa pedA kare che. paisAno ke nava paikInA koI paNa prakAranA parigrahano prazna Ave eTale paraspara saMbaMdhomAM, vyavahAramAM vikSepa paDavAno zarU thaI jAya che. TUkaDA pADavA - vikSepa karavo te kAma paisAnuM che. paiso kuhADAnuM kAma kare che. 30-40 varSanAM jUnA sArA saMbaMdhone paNa ekamAtra paisA khAtara gaNatarInI miniTomAM choDatAM ame joyA che. varSo sudhI temane ekabIjA vagara cAlatuM nahotuM, te ekabIjAnI sAme jovAya taiyAra na hoya. eka amuka daravAjethI Ave to bIjo bIjA daravAjethI nIkaLI jAya. ekabIjA ekabIjAno paDachAyo levA paNa taiyAra na thAya. paisA khAtara e hade saMbaMdhone vaNasatAM ame joyA che ke sagA bApa ke bhAI sAme traNatraNa korTe laDatAM paNa zarama na Ave. A paisA khAtara pati-patnIne chUTAM paDatAM Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! paNa ame joyAM che. lagnanA dAyajAmAM dhAraNA mujabano paiso na maLyo to sArAmAM sArA ghara sAthe bAMdhelA saMbaMdhone tUTatAM ane e nimitte lagnaviccheda thatA paNa joyA che. koIpaNa uttama kAryamAM vikSepa pADavAnI tAkAta A paisAmAM che. A paisAnA kAraNe to ghaNAMno vyAkhyAnamAM ya vikSepa thaI jAya. AgaLa AvIne beTho ne khabara paDe ke moTI TIpa AvI che, mobhA mujaba lakhAvavuM paDaze, to haLave rahIne sarakI jAya. barAbara vicAro ! 572 sabhA : A badhuM jANavA chatAM saMtoSa kema thato nathI ? A badhuM sAMbhaLyA pachI enA upara UMDuM maMthana karIne ene samajavuM ane samajyA pachI ene cheka pratItinA stara sudhI laI javuM jarUrI che. jyAM sudhI A badhI vAto pratItinA stare nahi pahoMce tyAM sudhI jevo pragaTavo joIe tevo saMtoSa nahi pragaTe. thoDuM vadhAre spaSTa karuM to tame A badhI vAto sAMbhaLo cho. A badhI vAto tamane game paNa che, e tamAro guNa che. paNa ene mana upara laIne je rIte arthanI anarthakAritAno vicAra karavo joIe, te Aja sudhI karyo nathI ane je paNa vicAryu che; badhuM uMdhuM vicAryuM che, mATe saMtoSa pragaTato nathI. Aja sudhI tame e vicAryuM che ke, paiso che to badhuM che. 'sarve zu: kAMcanamAzrayante' badhA guNonuM mULa - sarva sukhanuM mULa e paiso che - ema vicAryuM che. vidhAnono marma samajo ! : sabhA : paNa - sAheba e vAta to sAcI ja che ke, 'vasu vinAno nara pazu.' vAha ! A bhAI amArA upara AkSepa karI rahyA che ke, 'tame badhA pazu jevA cho.' kAraNa ke ame badhA paisA vinAnAM chIe. kema kharuM ne ? ame badhA pazu ane tame badhA ? mAnava ! to pachI amane pazuone upara zuM kAma besADyA che ? pahelAM e samajo ke A badhAM mithyAvacano che. sabhA : sAheba ! Apa amArA kahevAno marma na samajyA. jo tamArA kahevAno huM marma na samajyo houM to samajAvo. mArI e samajavAnI taiyArI che. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 1 : parigraha nAmano graha daza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che - 24 -- sabhA : 'vasu vinAno nara pazu' - e mAtra saMsArIo mATe kahyuM che. emAM saMsAra tyAgIonI vAta nathI. barAbara, have mAre tamane kahevuM che ke, saMsArIo mATe paNa tamArI A vAta barAbara nathI. jo saMsArIo mATe paNa A sUtra lAgu paDAya to pachI puNiyA zrAvakanA guNa gAvAnA baMdha ka2vA paDaze. kAraNa ke, te vasu-dhana vagarano hato. zuM tame tene pazu kahezo ? 573 bhagavAna zrI mahAvIre magadhanA mAlika mahArAja zreNikane kahyuM ke : 'jo tuM puNiyA zrAvakanuM sAmAyika kharIdIne lAvI zake, to tArI naraka tUTe.' Avo puNiyo zrAvaka e pazu. kAraNa ke e vasu vagarano hato ane tame badhA mAnava, kAraNa ke vasuvALA cho ema ja kahevuM che ne ? sabhA : to pachI A badhAM vacanono artha zuM ? A badhAM saMsArarasika jIvonAM vacano che. arthopAsanAne upAdeya mAnanAranAM, mithyAtvathI vAsita banela aMtaHkaraNavALA jIvonAM vacano che. AvAM vacanono koI ja artha na hoya, anartha ja hoya. kharuM kahuM to anartha sarjavA e ja A badhAM vidhAnono artha che. sabhA : sAheba ! paNa A badhAM vacano koIka zAstromAM to haze ne ? hoI zake. paNa te nItizAstra ke arthazAstramAM, dharmazAstramAM nahi. sabhA : to enuM koI mahattva kharuM ke nahi ? enuM svataMtrarUpe kazuM ja mahattva nahi. nItizAstra ke arthazAstranAM koI paNa vacanano upayoga kyAreya evI rIte na thavo joIe ke, jeno dharmazAstranI sAthe virodha Ave. nItizAstra ke arthazAstra vagere koIpaNa zAstravacanono upayoga dharmazAstrane anurUpa ke anukULa hoya te rIte thAya to ja te vacano upakArakartA bane, nahi to bhAre apakAra karanAro bane. sabhA : to 'vasu vinAno nara pazu'- e vacanano dharmazAstra sAthe saMgata thAya evo artha kevI rIte karavo ? je koI nara 'vasu'no dhanano arthI hoya, e mATe taraphaDato hoya, chatAM jo ene vasu na maLyuM hoya to e pazu jevuM jIvana jIvato hoya. AvA jIvone mATe 'vasu vinAno nara pazu' - e sUtra lAgu paDe paNa puNiyA jevA je paNa loko vasunA arthI na hoya te vasu vinAnA hoya to paNa te pazu jevA nathI. e to Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! 22 deva jevA che ane saMsAramAM rahevA chatAM darzanIya che. kAraNa ke teo saMsAramAM rahIne paNa AdarzabhUta jIvana jIve che. - 574 sabhA : A vAta to barAbara che, paNa saMsAramAM to badhe paisAnI ja bolabAlA che. tamArI vAta satya nahIM paNa ardhasatya che. eTale ke aDadhI khoTI paNa che. kAraNa ke jeono saMsArarasa nIcovAI gayo che ke ghaTI gayo che evA vivekIjanomAM kyAreya paisAnI bolabAlA hotI nathI. jeono saMsA22sa akabaMdha che. evA saMsA2sika jIvomAM paisAnI bolabAlA hoya, emAM kAMI navAI nathI. saMsArarasika jIvo to ema ja bolavAnA ke, 'paiso bole che, paiso doDe che, paiso che to ja badhuM che. paiso hoya to ja ApaNI kiMmata. paiso na hoya to ApaNo bhAva paNa koNa pUche ?' paNa jenAmAM viveka pragaTyo hoya, je paisAnAM dekhItA lAbhonI ArapAra jaIne enA anarthone ane anarthonI paraMparAne, nukasAnone joI zake, tevA jIvo saMsArarasika jIvonI vAtomAM kyAreya na Ave. sabhA : ame paNa A badhI vAtone barAbara to nathI ja mAnatA. tame zuM mAno cho, e mATe tamAre thoDA UMDA utaravuM paDaze. tamAre ja tamArA manane tapAsavuM paDaze, to ja tamane khyAla Avaze ke kharekhara tame zuM mAno cho. jo tame haiyAthI arthane anarthakArI mAnatA ho to tamAro prayatna enAthI bacavAno ja hovo joIe. parigrahanA tyAganI vAta to bIjA naMbare paNa parigrahanuM parimANa paNa keTalAne ? ane kadAca parigraha parimANa kare to jiMdagImAM ya pUro thavAnI zakyatA na hoya tevo AMkaDo rAkhe ane uparathI pAcho bole ke, Ama to ATalo AMkaDo thAya tema nathI, paNa kadAca paiso vadhe to jema paiso vadhe tema sTeTasa paNa vadhe. pachI 'sAheba, hamaNAMnI jema rIkSAmAM besIne na javAya ! pachI gADI to joIe ja. te paNa sTeTasa mujaba leTesTa moDalanI ane pachI gharamAM jeTalAM membara hoya teTalI joIe ane emAMthI eka bagaDe to bIjI speramAM joIe. jethI parivAramAM kyAreya parasparamAM manaduHkha na thAya. A badhuM vicArIne A AMkaDo rAkhyo che.' jenI vicAraNA AvI hoya e kyAM jaIne aTake ? Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 - 1H parigrahanAmano graha daza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che - 24 - 575 pratijJA ApavI jema gurunuM kartavya tema paLAvavI e paNa gurunuM kartavya che : sabhA : eTale Apa ema kahevA mAMgo cho ke, parigraha parimANano AMkaDo nAnAmAM nAno dhAravo joIe ? jo ema ja hoya to maMtrIzvara pethaDazAhano nAno AMkaDo paNa gurue moTo kema karAvyo ? tame je bolyA eno paNa artha tame barAbara samajo to paNa tamAruM kAma thaI jAya. pethaDazAhe pote to nAno ja AMkaDo dhAryo hato. e AMkaDAne gurue emanuM prabaLa puNya karma joIne niyama na tUTe mATe e AMkaDo moTo karAvyo hato. tamane khabara che ke pethaDazAhe jyAre niyama lIdho tyAre teo maMtrI paNa na hatA. zrImaMta paNa na hatA. teo sAva ja sAmAnya sthitinA ArAdhaka zrAvaka hatA. gurudevanA sAnidhyamAM jyAre vratoccAraNa mATenI nANa maMDAI, tyAre temane parigrahanuM parimANa karavAno manoratha thayo. jo ke haju virakti bahu prabaLa na hatI, Ama chatAM bane teTalA pApathI bacavAnI emanI bhAvanA hatI. AthI parigraha parimANa vrata uccaravA jyAre emaNe pradakSiNA ApavAnI zarU karI. tyAre gurudevanI najara e puNyAtmA upara paDI. cahero joyo, lakSaNo joyAM, atyAranI sthiti joI ! ane najIkanA bhaviSyamAM ja prabaLa puNyodaya pragaTavAnA eMdhANa joyAM. A paristhitimAM eno lIdhelo niyama na paLe to ? eTale gurudeve e puNyAtmAne bolAvyA, pUchyuM - "kayuM vrata lo cho ?' "parigraha parimANanuM." "keTaluM dhAryuM che ?? sAva sAmAnya je rakama dhArI hatI, te jaNAvI. gurudevane lAgyuM ke enuM prabaLa puNya jotAM A pramANamAM lIdhelo eno niyama nahi pALI zake. koI paNa vyaktie lIdhelo niyama na tUTe e jovAnI javAbadArI niyama ApanAra gurudevanI che. Ama chatAM parama vivekane varelA gurudeve ema na kahyuM ke, ochuM dhAryuM che, vadhAre dhArI lo. gurue kahyuM, "puNyazALI, A maryAdAmAM tuM pratijJA nahi pALI zake." bhASAno viveka samajo. e potAnAM gajA mujaba AMkaDo vadhAre che. gurudeve kahyuM, "hajI nahi paLe. vadhAryuM - hajI nahi paLe - vadhAryuM, hajI nahi paLe. chevaTe AMkaDo niyama pALI zakAya eTalo moTo thayo. jyAre lAgyuM ke, have paLI zakaze, tyAre kahyuM ke "have pherA pharo !" ane gurudeve vrata uccarAvyuM. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! e pachInA samayamAM je divase gurudevane khabara paDI ke pethaDazA mAMDavagaDhanA maMtrI banyA che, tyAre temanI pratijJA na tUTe mATe gurudeva mAMDavagaDha padhAryA ane pratijJAnI smRti tAjI karAvI. joke maMtrIzvara pethaDazA paNa potAnI pratijJAnA pAlana mATe sajja ja hatA. 24 pratijJA ApavI jema gurunuM kartavya che, tema pratijJA paLAvavI e paNa gurunuM kartavya che. AgaLa vadhIne eka uttama nimitta maLatAM ja e puNyAtmAe mAtra 32 varSanI uMmaramAM potAnI 30 varSanI uMmaranI patnI prathamiNI sAthe jIvanabhara mATe brahmacarya vratano svIkAra karyo hato. je vAta ApaNe gaI kAle ja karI hatI. A rIte parigrahanuM parimANa karyuM ane abrahmano tyAga karIne emaNe artha ane kAma baMnene nAthyAM, saMsAramAM rahIne paNa saMsArane nAthyo. saMsAra emane bharakhI na zakyo. 576 je artha-kAmanI, parigraha ane bhogavRttinI bhayAnakatA samaje te ja A rIte bacI zake. sabhA : ApanI vAta badhI ja barAbara, paNa dharmanI ArAdhanA karavI hoya to jIvanamAM jarUra pUrato paiso to joIe ne ? jo jarUra pUrato paiso hoya to dharmasAdhanA sArI rIte thaI zake. paiso hoya to ja dharmaArAdhanA sArI thaI zake' evI tamArI mAnyatA mULathI ja khoTI che. haiyAmAMthI paisAnI Asakti dUra thAya to game te paristhitimAM paNa dharmaArAdhanA sArI thaI zake. - paisAnA AzvAsana upara ArAdhanA karavI e khoTuM che. ArAdhake paisAnuM AzvAsana levAnuM nathI, paNa niSparigrahatAnuM AzvAsana levAnuM che. sabhA : ApanA gurudeva pAse jemaNe niyama lIdho te badhA paisAvALA thaI gayA. A bhAI ema kahe che ke, 'mArA paramatA2ka gurudevazrI pAse jeNe paNa parigraha parimANano niyama lIdho te badhA paisAvALA thaI gayA' mAre kahevuM che ke koI paNa uttama niyama mahApuruSanA pAvana mukhe laIne nirmaLa rIte pALe, tene je paNa puNya baMdhAya tenAM viziSTa evAM AnuSAMgika phaLo paNa maLe ja. paNa evA hetuthI jo koI niyama le to teNe gurudevano durupayoga karyo kahevAya. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 1 : parigraha nAmano graha daza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che - 24 parigraha parimANano niyama parigraha vadhAravA levo e jainazAsanano aparAdha che. parigraha parimANano niyama to parigrahathI bacavA levAno che. Aje to ghaNAnI hAlata evI che ke, je nathI maLyuM tene meLavavA phAMphAM mAre che, maLyuM che tene vadhAravAnA koDa che ane je pAse che, tene choDavAnuM mana nathI. evAne to e jyAM jAya tyAM badhe ja ene vAMdhA-vacakA paDavAnA, kajIyA thavAnA, mATe ja kahyuM ke 'vyAkSepasya vidhiH' parigraha e vikSepa karanAro che. barAbara vicArajo. 5 - abhimAnano mitra : AgaLa jaIne mahApuruSo parigraha mATe pAMcamA naMbare kahe che ke "mavasva suhRd' 'paiso vagere parigraha madano-abhimAnano mitra che.' e abhimAnane kheMcIne lAve che. paiso vagere parigraha Ave eTale abhimAna Ave ane abhimAna Ave eTale paga jamIna upara na paDe, chAtInA senTImITa2 vadhI jAya. tochaDAI Ave - uddhatAI Ave, kaThoratA Ave. bIjA pratye dhUtkAranI bhAvanA Ave. bApane paNa kahI de, 'ATalA varSa tame zuM karyuM ? khAlI gadhdhAmajUrI ja karI ke bIjuM kAMI ? A vaitarAM kyAM sudhI karavAnAM, juo Ama kamAvAya.' 577 eka bhAI maLyA. e kahe ke, 'A kamAyA chIe, eTale ja DAhyAmAM gaNAyA chIe ane DAhyAmAM gaNAyA chIe, eTale pAMcamAM pUchAIe chIe. sAheba ! paiso Ave eTale badhA ja name, badhA ja sAMbhaLe, badhA ja pUchavA Ave.' pAchuM e abhimAnamAM AvIne kahe ke, 'je karyuM badhuM sIdhuM paDyuM che;' paNa e eTaluM samajato nathI ke badhuM sIdhuM paDyuM zene kA2Ne ? puNyane kA2Ne ane Ama chatAM teNe mAnyuM paisAne kAraNe. ghaNA paisAnA abhimAnavALA amane kahe ke, 'sAheba, bhale ame zAstro na vAMcyAM, paNa anubhava amAro ghaNo che. amAruM paNa sAMbhaLo, duniyAno koI khUNo bAkI rAkhyo nathI. bhalabhalAnI sAthe panAro pADyo che.' vAta sArI bhASAmAM bole, paNa marma to A ja hoya. zarUAtamAM 'huM, huM' bole pachI 'ame, ame' bole ane emAMthI pachI 'amAre to Ama ne amAre to Ama' - ema Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 578 potAnA mATe ekavacanamAMthI bahuvacana vAparato thaI jAya. paiso Ave eTale A badhuM ja Ave. "nANAM vinAno nAthiyo ane nANe nAthAlAla' kahevata paNa AmAMthI ja paDI. e paisAvALo bese tyAre paNa dekhAya ke Thasso che. amArI pAse Ave tyAre paNa e paisAvALo sIdho nIce besI na zake, e rAha juve ke mahArAja sAheba mane besavAnuM kahe che ke nahi. pachI e potAne UThavAbesavAnI koI takalIpha na hoya, chatAM paNa khurazI zodhe. khurazI hoya to khurazImAM ja bese. e manomana ema mAne ke huM kAMIka chuM. A badhI vAto koIne jovA mATe nathI, jAtane jovA mATe che. kAraNa ke paiso badhAne vaLagyo che. eka pagaluM mAMDyuM ane jo saphaLatA maLe to aha vadhato ja jAya. AvuM kAMI tamArAmAM to nathI ne ? barAbara vicArajo. ka - dhyAnanuM ghara : AgaLa vadhIne chaThThA naMbare kahyuM ke, "dhyAnastha bhavana" paiso vagere parigraha dhyAnanuM ghara che. sabhA : paiso ane dhyAnanuM ghara ? to to sAruM ja kahevAya ne ? tame barAbara samajyA nahi. ahIM dhyAna eTale "dharmadhyAna ane zukladhyAna' - ema nahi. ahIM to dhyAna eTale "ArtadhyAna ane raudradhyAna' - ema samajavAnuM che. jeTalA paisA vagere parigrahanI pAchaLa paDyA te badhAne ArtadhyAna ke raudradhyAna AvatAM vAra na lAge. sabhA paisAvALAne zuM Akho divasa kharAba dhyAna ja hoya. dhyAna eTale zuM ? A vAta jarA zAMtithI samajI lo ! cittanI ekAgratAne dhyAna kahevAya che. AvI ekAgratA na hoya tyAre e dhyAnane lAve evA te te viSayanA vicArane ciMtanane "ciMtA' kahevAya che. A ciMtA vAraMvAra thAya, jenAthI mana bhAvita thAya, vAsita thAya, tene "bhAvanA' kahevAya che. emAMthI AgaLa vadhIne mana jyAre ekAgra banI jAya tyAre tene "dhyAna" kahevAya che ane "dhyAna' pachI je enA gADha vicAro pragaTe tene "anuprekSA" kahevAya che. ATaluM samajAya to tamane e vAta samajavI sahelI paDaze ke paisAnI pAchaLa paDelAnuM citta jyAre Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 - 1H parigraha nAmano graha daza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che - 24 - 579 ekAgra bane tyAre tene ArtadhyAna ke raudradhyAna hoya ane citta jyAre ekAgra na hoya tyAre paNa tene Arta ke raudranI ciMtA, bhAvanA ke anuprekSA hoya. paisA vagerenI pAchaLa paDelAne jyAre hoya tyAre Arta ke raudra ja hoya. dharma ke zukla na hoya. sAdhune to dharmadhyAna ke zukladhyAna karavuM hoya to agharuM paDe; jyAre A paisA vagere parigrahavALAne to Arta ke raudradhyAna AvavuM sAva saheluM che. dharmadhyAna ke zukladhyAna vagara prayatna AvatuM nathI. dharmadhyAna mATe jJAna, darzana, cAritra ane vairAgya bhAvanA karavI paDe che. jyAre zukladhyAna mATe kSamA, mAdava, Arjava ane saMtoSa bhAvanA keLavavI paDe che. e mATe keTaluM jJAna joIe, keTalI taiyArIo joIe, kevA kevA niyamonuM pAlana karavuM paDe vagere vAto dhyAnazataka vagere dharmagraMthomAM vistArathI varNavI che. A badho puruSArtha karyA pachI cokkasa bhUmikAmAM ja A dharma ke zukladhyAna Ave. jyAre ArtadhyAna ke raudradhyAna mATe koI jhAjhA puruSArthanI jarUra na paDe. je koI artha ane kAmanI pAchaLa, bhoga ane parigrahanI pAchaLa paDe e badhAne mATe Arta ane raudra e sAmAnya vAta banI jAya che. mATe ja kahyuM ke "dhyAnI pavana" "parigraha e dhyAnanuM ghara che." hAthamAM rUpiyo Ave ke tarata Arta ke raudra zarU rUpiyo hAthamAM AvavAnI vAta to bAjumAM rahI, rUpiyAno vicAra zarU thAya ane Arta-raudra dhyAna zarU thaI jAya. koLIyo khAtA-khAtAM paNa kyAM khovAI jAya, patto ja na lAge. gharavALAM kahe, kyAM pahoMcI gayA, zuM karo cho ? tyAre jhabakIne jAge. ghaNA to cAlatA hoya tyAre paNa emanA hAtha UMcA-nIcA thavA lAge. e ArtaraudradhyAnamAM eTalA badhA ekAkAra thaI jAya ke hAtha-paga upara asara AvI jAya. ghaNA saToDIyA uMghamAM paNa lIyA-dIyA karyA kare. ghaNA kApaDIyA uMghamAM pathArInI cAdaro phADI nAMkhe. A che 'dhyAnastha vinam' ! bIjAne to uMghamAM svapnAM Ave, Ane to jAgatAM jAgatAM ya svapnAM AvavA mAMDe. kAussagnamAM jeTalI sthiratA Ave tenA karatAM ya parigrahanI pAchaLa doDanArAne A Arta ane raudradhyAnamAM vadhAre sthiratA Ave. ene navakAravALI gaNatAM jhokAM Ave paNa rUpiyAnI thappI gaNatAM jarAya jhokuM na Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 580 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo! - Ave. navakAravALI gaNatAM be pArA bhegA paNa pharI jAya. paNa rUpiyAnI thappI gaNatAM be noTa kyAreya bhegI na jAya. ene navakAravALI gaNatAM ke kAussagna karatAM thAka lAge, paNa rUpiyA gaNatAM, hIrAnuM esaoNTiMga karatAM ke jenAthI rUpiyA maLe tema hoya tevuM koIpaNa kAma karatAM ene jarAya thAka na lAge. e badhA mATe e barAbara TaTTAra beTho hoya, na enI keDa duHkhe ke na enuM mana thAke, jyAre pakhIno bAra logassano - comAsAno vIsa logassano ane saMvatsarIno cAlIsa logassano kAussagna karavAno Ave to, ene maravA jevuM lAge, ane ene thAya ke adhadha ATalo moTo kAussagna ? A badhI vAto uparathI tamane samajAze ke, parigraha kaI rIte Arta ke raudradhyAnanuM kAraNa bane che. parigrahanI AsaktinA kAraNe je koI ArtadhyAnanA bhoga bane temane mATe tiryaMca gati ane je koI raudradhyAnano bhoga bane temane narakagatino AzravA thAya che, je emane tiryaMcagati ane narakagatimAM ghasaDIne laI jAya che. jeNe paNa tiryaMcagati ke narakagatithI bacavuM hoya, te mATe jeNe paNa ArtadhyAna ane raudradhyAna ke e Arta-raudranI ciMtA-bhAvanA-anuprekSAthI bacavuM hoya teNe pratipaLa parigrahathI, parigrahanI mamatAthI chUTavAnI mahenata karavI jarUrI che. bhavana' zabdano artha jema "ghara" - thAya che tema eno artha "janma" paNa thAya che. e mujaba vicArIe to parigraha Arta ane raudradhyAnane janma ApanAra che. parigrahamAMthI ArtadhyAna ane raudradhyAna janme che. 7 - kaSTakArI zatru : A pachI vRttikArazrI sAtamA naMbare jaNAve che ke vo ripu: "A parigraha e kaSTakArI zatru che." mohAMdha jIvo parigrahane mitra mAne che. paNa hakIkatamAM parigraha e mitra nathI, paNa kaSTadAyaka zatru che. jenA hRdayamAM viveka pragaTe tene ja A vAtanI pratIti thAya che. ekavAra jIvanamAM nAnakaDo paNa parigraha praveza kare tyAra pachI keTakeTalAM Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 - 1 : parigraha nAmano graha daza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che - 24 T kaSTono prAraMbha thAya che. te jo samajapUrvaka vicArAya to AMkha sAme dekhAya tevuM che. 581 parigrahanI IcchA thatAM ja pArAvAra kaSTono sAmano karavo paDe che. parigrahane meLavavA pArAvAra kaSTo veThavAM paDe che. parigrahane jALavavA, enuM saMrakSaNa karavA paNa jAtajAtanAM zArIrika, mAnasika, vyavahArika kaSTo UThAvavAM paDe che. parigrahanI tIvra lAlasAnA kAraNe e kaSTa, kaSTa na lAge te jIvanI mUDhatAnuM pariNAma che. bAkI to parigrahane kAraNe ubhAM thatAM kaSTothI jIva pArAvAra kaNasato hoya che. hADakAM-pAMsaLAM eka thAya evI mahenata-majUrI parigrahanA kA2Ne e kare che ane zarIra tUTI jAya, nIcovAI jAya, e hadanI doDa paNa e mATe e karato hoya che. dareka prakAranI resano kyAMka aMta Avato hoya che. jyAre A parigrahanI resano to kyAMya aMta ja Avato nathI. Ama chatAM AvI aMta vagaranI kaSTadAyaka resanI pAchaLa jiMdagI veDaphI nAMkhanArA paNa kyAM ochA hoya che ? tIvra lobhanA kAraNe e kaSTa, kaSTa na lAge e bane. paNa e kaSTa nathI, ema to kema ja kahevAya. je koI mohAdhIna che, tene parigraha, kaSTahara lAge che ane je koI mohamukta bane che, tene parigraha kaSTakara lAge che. mATe to gobhadra brAhmaNa haMmezAM paisAthI dUra rahevAno ja prayatna karato. paisA kema meLavavA enI AvaData enAmAM sArAmAM sArI hatI, enI salAha mujaba cAlanArA moTe bhAge zrImaMta thatA, paNa e pote kyAreya zrImaMta thavAno prayatna na karato, ene badhA ja zrImaMto dayApAtra lAgatA. e roja zrImaMtonAM duHkhono vicAra karato ane emanI dayA khAto. zrImaMtAInAM duHkho ane zrImaMtonI dayanIya sthitino e je vicAra karato, e tamAre paNa jANavA jevuM che ane amalamAM mUkavA jevuM che. sabhA : Apa A konI vAta karo cho ? huM jenI vAta karuM chuM, te bhagavAnazrI mahAvIradevanI mahAkaruNAnuM bhAjana bananAra caMDakauzikanA pUrvabhavanI vAta che. enA jIvanamAM banelI mahattvapUrNa ghaTanAno jyAMthI prAraMbha thAya che, te bhava gobhadra brAhmaNano che. e bhavamAM e paisAthI sAva sAmAnya hato, Ama chatAM e saMskArathI mahAsamRddha hato. enA Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 582 jIvananA guNavaibhavanI ane uttama ciMtananI vigato jANavI hoya to paramatAraka gurudevazrIjInuM "patana ane punarutthAna" nAmanuM pustaka khAsa tamAre vAMcavuM joIe. e vAMcazo to tamane enI mAnyatA ane uttama vicAradhArA samajAze. eTalA ja mATe jJAnIo arthanI bhUkha vagaranA garIbanI kyAreya dayA khAtA nathI. jyAre arthanI bhUkhavALA zrImaMtanI dayA khAdhA vagara rahetA paNa nathI. jJAnInI dRSTie arthanI bhUkhavALA dayApAtra che. jema tame ahIMthI nIkaLo ne gaTaramAM bhUMDa ane kUtarAMonI vacce koI pIdhelo paDyo hoya, to tamane tenI dayA Ave ane emAMya bhUMDa ke kUtarAM tenuM moDhuM cATatAM hoya to ? ene tame pUcho ke "kema che ? majAmAM che ?' tema jJAnI bhagavaMtonI dRSTie kAma-bhoganA, parigrahanA nazAvALA jIvonI hAlata paNa dArU pIdhelA jevI che. jJAnIne mane tamArAM artha-kAma gaTara jevAM che ane tame e gaTaramAM paDelAM dArUDIyA jevA lAgo cho. tethI jJAnIne tamArI dayA Ave che. mATe ja teo kahe che ke, A artha-kAmanI gaTarane oLakho, gaTarane choDo, - baMdhanane oLakho - ne baMdhana toDo ema vAraMvAra kahe che. sabhA baMdhana toDo" ema amane kahe e to samajyA paNa tamane zuM kAma kahe ? ame sAvadha na rahIe to amane paNa ghaNAM baMdhano ghaNI rIte vaLagI zake che. je saMyamanAM upakaraNo baMdhanane choDAvanArAM che, te pote paNa baMdhana banI zake che. baMdhana choDAvanArAM baMdhana banI jAya. jJAna-darzana-cAritranuM koIpaNa upakaraNa enA paudgalika guNadharmone kAraNe "sarasa' ema thAya eTale baMdhana vaLage. jenAthI baMdhana toDavAnuM che, evo A ogho rUpALo - ujaLo - cokhkho rahe ane enAthI pUMjavA-pramArjavAnA badale ene jo jALavyA karavAnuM mana thayA kare to baMdhana toDanAra rajoharaNa - ogho paNa baMdhana banI jAya. pachI tenAthI pUjavA-pramArjavAnuM na thAya. rahevAnI jyAM jagyA ApI hoya te gamI jAya to teya baMdhana banI jAya. bArI gamI jAya to te paNa baMdhana banI jAya. A badhAmAM je sAvadha thaIne rahe to bace. mahAnizItha sUtra nAmanA mahAna chedaAgamagraMthamAM amAre sAdhuone vastra, kAmaLI, rajoharaNa, dAMDo vagere avidhisara vAparavAnuM prAyazcitta batAveluM che. dharmanAM sAdhano paNa upacArathI Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 : parigraha nAmano graha daza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che -- 24 dharma bane che, mATe tenI sArasaMbhALa karavI paDe. paraMtu temAM parigraha buddhimamatvabuddhi Ave to amane ya doSa lAge ja. 31 8-9 - duHkhano janma ane sukhanuM mRtyu : have AThamA-navamA naMbare kahe che ke 'du:hasya pramavaH' ane 'susvastha nidhanam' 'paiso vagere parigraha duHkhanuM udbhavasthAna che ane sukhanuM mRtyu che' - koI paNa samajadAra vyakti samajI zake tevI A vAta che. A paiso vagere parigraha duHkhane janma Ape che ane sukhanuM mota noMtare che. matalaba ke parigraha duHkhone pedA kare che ane sukhone khatama kare che. 583 nAsamaja vyakti paisA vagere parigrahane duHkhano vinAza karanAra ane sukhane pedA karanAra tarIke juve che; paNa e ja vyaktimAM jo samaja pedA thAya to ene paLe paLe dekhAya ke paisA vagere parigrahanA kAraNe kevAM kevAM duHkhono udbhava thAya che. kevAM kevAM aNadhAryAM duHkho AvI paDe che ane sukho kevI rIte svapna banI jAya che. paiso Avyo ke, peTa bharIne khAvAnuM gayuM. nirAMte UMghavAnuM gayuM. svastha rIte svajanone maLavAnuM gayuM, mananI zAMti gaI, tananI svasthatA gaI. keTalAka rogo to zrImaMto mATe ja jANe ke khAsa judA ja rAkhavAmAM AvyA che. DaoNkTaro paNa zrImaMtane joIne pUrA vetare, vakIlo paNa zrImaMtane pheravAya teTalA pherave, coraDAkunI najara paNa enA upara ja hoya. rAjakAraNIo ane Teksa khAtAvALAMo paNa enA upara najara nAMkhIne ja beThA hoya, bhAI lokonI najara paNa enA upara ja hoya. A badhuM zuM che ? sukhano janma ke duHkhano janma..? duHkhano vinAza ke sukhano vinAza. barAbara vicArajo ! evA mANaso joyA che ke, pahelAM ekalA hatA tyAre haLavAzathI jIvatA hatA. pachI bepagAmAMthI copagA thayA, cAra pagAmAMthI chapagA thayA ane e pachI nItanavI jarUrIyAta UbhI thaI. rojeroja AvuM ane ATaluM to joIe ja. pachI duHkhanI zarUAta thaI. A paisAnA vAMke gAmanAM gAma khAlI thayAM, gharanAM gharachUTAM thayAM, svajana-svajana jhaghaDyAM, potAnAne pArakAM karyAM, pArakAne potAnAM karyAM. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! ghaNAMnA to jIvatara paNa jhera thayAM. jIve toya maravAnAM vAMke jIve. paisA vagere mATe konI-konI gulAmI na kare te savAla che. A paiso cIja ja evI che ke je gadheDAne 'bApA' kahevaDAve ane bApane 'gadheDo' kahevaDAve. paisAnI garajathI dInatA pragaTe che, e gadheDAne paNa 'bApA' kahevaDAve ane paisAnI chatamAMthI pragaTela abhimAna paisA vagaranA bApane ya 'gadheDo' kahevA prere. A tamAro saMsAra che. 584 A paisA khAtara ja nokaro zeThIyAnI maNamaNanI gALa paNa ghInI nALanI jema pIve. abhaNa zeThIyo ne bhaNelo maeNneja2. zeThIyAne sahI karatAM na AvaDe to maeNneja2 kahI na zake ke sahI barAbara nathI, ceka pAcho Avaze. mATe ceka uMco-nIco karIne sahI joyA kare. A joIne abhaNa zeThIyo pelA bhaNelA maeNneja2ne kahe ke 'DobA ! ahIM zuM jue che ? A badhuM sahIthI nathI cAlatuM,' kapALe hAtha lagADIne kahe ke 'AnAthI (nasIbathI) cAle che.' A rIte abhaNa zeThIyo bhaNelA maeNnejarane 'Dobo' kahe. paisAnI bhUkhavALo e kahevAto bhaNelo hasatAM hasatAM DobAnuM TAITala svIkArI le ane pAcho 'jI sAheba' kare. zuM A ochuM duHkha che ? sabhA : sAheba ! AvI dIvA jevI vAto paNa amane haju kema samajAtI nathI ? kAraNa ke tamane mohano nazo caDyo che, eTaluM ja nahi. paNa e barAbarano caDyo che, eTale badhuM uMdhuM ja dekhAya che. jeno e nazo Utare ane je jAge tene ja A samajAya. mATe ja pahelAM jAgavAnI vAta karI. jAgo - bodha pAmo - bhAnamAM Avo - baMdhanane oLakho ane te pachI baMdhanane toDo. bhAnamAM Avazo tyAre ja A vAta samajAze, hRdayamAM Utaraze, pratItikara banaze. AkhI vAtano sAra e che ke, paiso vagere parigraha, duHkhanuM janmasthAna che ane sukhanuM mRtyusthAna che. 10 - pApanuM potAnuM ghara : have AgaLa vadhIne dazamA naMbare kahe che ke, 'pApasya nino vAsa:' 'paiso vagere parigraha pApanuM potAnuM ghara che.' hiMsA, jUTha, corI, abrahma, parigraha, krodha, mAna, mAyA, lobha, rAga, dveSa, kalaha, abhyAkhyAna-khoTo ALa Apavo, paizunya - koInI cADI khAvI, rita, arati, pa2parivAda-niMdA, mAyApUrvakano mRSAvAda ane mithyAtva - A aDhAra Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 - 1: parigrahanAmano graha daza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che- 24 - 585 paikI sattara pAponuM mULa A parigraha che. bAkInAM badhAM pApo ahIM paisA vagere parigrahamAM AvIne vase che. TUMkamAM kahIe to dareka pApone rahevAnuM, kulavA-phAlavAnuM, sthAna A parigraha che. parigrahanA sahAre dareke dareka pApo sArI rIte rahI zake che, vadhI zake che. jenA jIvanamAM parigraha ghara kare enA jIvanamAM badhAM ja pApo ghara kare. tame tamAruM potAnuM jIvana ane jIvananI pratyeka ghaTanAone zAMta citte jozo, vicArazo to tamane potAne paNa A vAta tamArA jIvanamAM sAcI TharatI jovA maLaze. paiso vagere parigraha meLavavAnI IcchA thaI, ene meLavavAno prayatna karyo, jyAre e maLyo tyAre ene sAcavavAno, vadhAravAno je prayatna karyo; e cAlyo na jAya te mATe rakSaNanuM je Ayojana karyuM ane ene jIvananAM pratyeka pAsAM sAthe vaNavAno prayatna karyo. A dareka bAbatomAM dareke dareka stare Aja sudhImAM tame kyAre kyAre, kaI kaI rIte, keTa-keTalAM pApo karyA-karAvyAM, anumodyo e badhAno vicAra karo to tamane khyAla Avaze ke A parigrahanA kAraNe tamAruM jIvana kevAM kevAM ane keTakeTalAM pApothI kevuM kharaDAI gayuM che ? kevuM bharAI gayuM che ? A paristhitimAM je vyakti jeTalA aMze sAvadhAnI rAkhe te eTalA aMze bace. je bacAyuM te sAvadhAnIne kAraNe, paisAne kAraNe nahi. ATalI vAto karyA pachI e badhAno saravALo karatAM kahe che ke - 'parigraha graha iva klezAya nAzAya ca / ' Ama daza-daza rIte A parigraha graha eTale ke vaLagADatI jema klezanuM ane vinAzanuM kAraNa bane che.' koI paNa mANasa game teTalo buddhimAna hoya paNa jo te parigraha svarUpa grahanA baMdhanamAM Avyo to te klezano bhoga banavAno ja ane emAMthI jo samayasara na chUTyo to te potAnI jAte ja potAno nAza notaravAno ja. baMdhanathI chUTavuM hoya to pahelAM tene oLakhavuM paDaze ane tene oLakhavA mATe A vAto jANavI anivArya che. pahelAM : paiso anarthakArI che, tenI jANakArI meLavo, tyAra pachI tyAga Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 586 karavAno prayatna karo. bhagavAnanAM vacana upara vizvAsa barAbara keLavo ane jyAre choDI na zako tyAre jAta sAthe vAta karo ke bhagavAna svayaM A badhuM choDIne gayA, amane paNa A badhuM choDavAnuM kahIne gayA, kAraNa ke A badhuM anarthanuM mULa che, Ama chatAM mane ene vaLagavAnuM mana kema thAya che ? A parigraha hiMsAne pedA karanAro che. pachI e hiMsA mananI hoya, vacananI hoya ke kAyAnI hoya. e parasparanI hoya, ghara-peDhInI hoya ke gAmanagaranI hoya, e rAjyanI hoya ke sarahadanI hoya, e koIpaNa hoya. A paiso vagere parigraha dareka sthaLe, dareka prakAranI hiMsA karAvanAra che. hiMsA karavI-karAvavI ke enuM anumodana karavuM, tenAthI parasparamAM vaira ja vadhe che, mATe ja bhagavAne kahyuM ke, "varaM vakpha pro" jeTalAMne mAryA te badhA sAthe vaira vadhe che, enAthI vairanI paraMparA vadhe che ane ene kAraNe duHkhanI paraMparA vadhe che. jo paisAmAM sukha hatuM to tIrthakaroe zA mATe saMsAranAM devI sukho choDyAM ? cakravartIoe zA mATe potAnuM cakravartIpaNuM choDyuM ? rAjavIoe zA mATe potAnAM rAja choDyAM ? maMtrIoe zA mATe potAnAM maMtrIpada choDyAM ? zrImaMtoe zA mATe potAnI zrImaMtAI choDI ? A badhAMe A badhuM zA mATe choDyuM ? sabhA eTale zuM Apa evuM puravAra karavA Iccho cho ke, "paisAmAM koIpaNa jAtanuM sukha ApavAnI tAkAta ja nathI ane enAthI dareka rIte dareka avasthAmAM du:kha ja maLe che !' hA. jarU2, huM evuM ja puravAra karavA IcchuM chuM. kharI vAta kahuM to e puravAra karavAnuM nathI. e to puravAra thaI ja cUkyuM che. mAtra je puravAra thaI cUkyuM che, ene tamArA hita mATe, tamArA ujvaLa bhAvi mATe tamArI sAme raju karuM chuM ane ene tamAre samajI levAnI jarUra che. kAMkSA-zoka-rakSaNa-atRpti : eTalA ja mATe A vAtane spaSTa karatAM TIkAkArazrIe bhArapUrvaka kahyuM che ke : Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 - 1: parigrahanAmano grahadaza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che - 24 - 587 'parigraheSvaprAptanaSTeSu kAGkSA-zoko, prApteSu ca rakSaNam, upabhoge cAtRptiH, ityevaM parigrahe sati duHkhAtmakAdvandhanAna mucyata iti / / 2 / / ' "parigraha na maLe tyAre kAMkSA-meLavavAnI IcchA-1, nAza pAme tyAre zoka-2, maLyA pachI rakSaNa-3, upabhogamAM atRpti-4, A rIte parigrahanA kAraNe jIva duHkharUpa baMdhanothI chUTI zakato nathI.' bolo, AmAM zuM bAkI rahyuM ? nava paikI koI paNa parigraha jene joIe che ene e na maLe tyAre enI AkAMkSAo, apekSAo manane satAvyA kare, maLelo parigraha jyAre nAza pAme, cAlyo jAya tyAre mana zokathI gherAI jAya. rUve ane mAthAM kuTe. ghaNA to AghAtamAM ne AghAtamAM mRtyu paNa pAme. maLyA pachI satata enA rakSaNanI ciMtA. kyAM rASTra ane kaI rIte rAkhuM? koI ene joI na jAya, koI ene laI na jAya, te mATe zuM karuM ane zuM na karuM - tenI ciMtA ane maLelA parigrahano game teTalo bhogavaTo kare to ya atRpti. emAM ene tRpti-saMtoSa thAya ja nahi. jema jema bhogavato jAya tema tema e atRptinA khapparamAM homAto ja jAya. kyAMya tRpti saMtoSano anubhava ja na thAya. A rIte je koI vyakti parigrahanI jALamAM koI paNa rIte koI paNa svarUpe phasAya che, te duHkhada evAM karmanAM baMdhanothI, durgatinAM baMdhanothI, bhavanAM baMdhanothI chUTato nathI. jo A badhI vAtone barAbara nirmaLa haiye vicArazo to tamAro AtmA ja tamane kaheze ke A parigraha e kharekhara baMdhana che ane e na ja joIe. Ama chatAM ene sattva-saMyoganI viSamatAnA kAraNe na ja choDI zako to zrAvaka jIvananA eka Adarza tarIke AnaMda ane kAmadevane yAda karo, emanI pAse zuM na hatuM ? Ama chatAM enI upara baMdha bAMdhyo. "je che emAM Aja pachI navo eka rAtI pAIno paNa vadhAro nahi karuM ane Aje mArI pAse je che temAMthI krame krame ghaTADo karIza. evI pratijJA dharmaprAptinA divase ja karI ane enuM akhaMDanirmaLa pAlana karIne parigrahanA baMdhanane toDatAM toDatAM cheka saMvAsAnumati Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 588 36 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - kakSAe pahoMcyA. parigraha sAthe kyAMya nAto na rAkhyo. sabhA saMvAsAnumati eTale zuM? jADI bhASAmAM samajAvuM. gharamAM rahevA chatAM gharanA koI vyavahAra sAthe joDANa nahi. gharanI koI vastu sAthe baMdhana nahi. Ama chatAM gharamAM rahyA eTalI gharamAM anumati gaNAya. AvI kakSAnI jenI nirlepatA hoya tene saMvAsAnumati zrAvaka kahevAya. A badhuM sAMbhaLIne nakkI karo ke have mAre A badhAMthI chUTavuM che. jyAM sudhI na chUTAya tyAM sudhI je che emAMthI ochuM karavuM che, maryAdAvALuM karavuM che. sarvajJavItarAga bhagavAnanA sAdhu bhagavaMto saMpUrNa tyAga kare to huM mAruM jIvana maryAdAvALuM kema na karI zakuM ? ATalAmAM ja jIvavuM che. AnAthI vadhAre kharcA nahi. ekadama alpaAraMbha, alpaparigraha. kadAca saMsAra na chUTyo to tenA vyavahArathI paNa chUTI jAo. jo ATaluM karazo to ya tame bahu sukhI thazo ane jo vepalo karatAM-karatAM ke paisAne paMpALatA paMpALatA marazo to moTe bhAge durgatimAM jazo. sabhA: jo ame parigrahathI chUTI jaIe to karmanAM baMdhanothI chUTI jaIzuM ? hA ! jarU2. jo tame parigrahanAM baMdhanathI chUTI jazo to tamArA mATe hiMsA ane mamatAnuM baMdhana choDavuM saraLa thaI jaze ane e chUTaze to karmanAM baMdhanone tUTatAM vAra nahi lAge. bhale tamane e na dekhAya, paNa sarvajJa bhagavaMtane to dekhAya ja che. eTale tame karmabaMdhathI chUTyA ke nahi, te bhagavAna jinezvara joze. e jJAnI bhagavaMto joze. sabhAH pariNAma ane pariNati badalAyA vagara karmanA baMdhanothI chUTAya ? nA, na chUTAya. paNa pariNAma ke pariNati badalAI ke nahi e jJAnI joze, e nizcayanI vAta che. paNa parigraha chUTyo ke nahi te to tame paNa joI zakazo ane e vyavahAranI vAta che. parigrahane choDavo e pariNAma ane pariNati badalavA mATeno paNa eka uttama upAya che. .. ...................................................................................................... Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 - 1H parigraha nAmano graha daza-daza rIte kleza ane vinAzane noMtare che - 24 - 589 jemaNe paNa potAnA pariNAma ke pariNati badalavI hoya teNe parigraha choDavo joIe ane jenA pariNAma ke pariNati badalAze teno parigraha ApoApa chUTI jaze. eTale parigraha choDavAmAM to beya rIte lAbha ja che ane pariNAma ke pariNatinA nAme parigraha na choDavAmAM to beya rIte nukasAna ja che. mATe tame vahelAmAM vahelI take parigrahathI chUTavAno nirNaya karo, yatna karo ane e mATe Adarza tarIke AnaMda ne kAmadevane AMkha sAme rAkho ! ane nakkI karo ke jeTaluM satva che, jeTalA saMyogo che, teTaluM baMdhanathI chUTavuM che. jeTalA 50 uparanI uMmaranA che, temane pUchI lauM ? have tamAre zuM bAkI che ? kyAre choDavuM che ? have amAre zuM bAkI che ne tenAthI kyAre chUTavuM che ? A vAtane barAbara vicArajo.' A aMge paramatAraka paramAtmAno zo zo upadeza che, sUtrakAra paramarSi zuM zuM pharamAvavA mAge che - te have pachI avasare. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hiMsA nAmanuM pApa ApaNI hiMsA noMtare che (rAga : Avo Avo deva mArA...) pApasthAnaka paheluM kahyuM re, hiMsA nAme duraMta, mAre je jaga-jIvane re, te lahe maraNa anaMta re. prANI. jinavANI dharo citta. 1 mAta-pitAdi anaMtanAM re, pAme viyoga te maMda, dAridra dohaga navi TaLe re, mile na vallabha vRMda re. prANI. ji. 2 hoya vipAke dazagaNuM re, ekavAra kIyuM karma, zata sahasa koDI game re, tIvra bhAvanA marma re. prANI. ji. 3 mara' kahetAM paNa duHkha huve re, mAre kima nahi hoya ? hiMsA bhaginI ati bUrI re, vezvAnaranI joya re. prANI. ji. 4 tehane jore je huA re, raudradhyAna pramatta, naraka atithi te nRpa huA re, jima subhUma-brahmadatta re. prANI. ji. 5 rAya viveka kanyA kSamA re, paraNAve jasa sAtha, teha thakI dUre TaLe re, hiMsA nAme balAya re. prANI. ji. 7 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 - hiMzA ke pratihiMNAthI vai zamatuM nathI paNa vadhe che - vi. saM. 2058, zrAvaNa vada-pra.2, zanivAra, tA. 24-8-02, sAcorI bhavana, pAlItANA ArtadhyAnanuM svarUpa : * - raudradhyAnanuM svarUpa : . vyavahAru zuM - avyavahAru zuM ? * hiMsAnA daza prakAra : na pArakI mUDIe dhaMdho na karavo, badhI mUDI dhaMdhAmAM na homavI : na viSaya : bIjuM baMdhana - hiMsA. parigraha upara ThIkaThIka laMbANathI vivecanA karI enI anarthakAritAnuM dhyAna karAvyA bAda A pravacanathI 'hiMsA' nAmanA baMdhananI oLakhANa karAvI che ane tenAthI chuTavAno upadeza prAraMbhyo che. emAM zarUmAM eka praznanA javAbamAM ArttadhyAnanI vyAkhyA, tenA prakAro ane enI heyatA asarakAraka zabdomAM samajAvI che. bhagavAna yugAdinAthe potAnA 98 putrone Apelo saMsAratyAga ane saMyama svIkArano upadeza paNa, emaNe ApelA khANIyA majuranA dRSTAMta sAthe rajU karI artha-kAmarUpa baMdhananuM aniSTa samajAvyuM che. tyArabAda IriyAvahi sUtramAM batAvela daza prakAranI hiMsAnuM svarUpa samajAvI e hiMsAthI bacavA ahiMsA, jIvonA prakAro - astitva-prANo-jIvana-maraNanA kAraNo AdinuM svarUpa samajI karuNAbhAvathI hRdayane bhAvita karI e jIvonI surakSA karavAnI vAta asarakAraka zabda saMyojanathI ahIM varNavAI che. 25 pravacananuM pratibiMba * parigraha ane mamatA sAdhakane ArttadhyAnanI UMDI khAImAM DUbADe che. * saMsAramAM rahIne pApothI bacavuM - e ati kaparuM che, mATe ja to jJAnIo saMsAra choDavAnuM kahe che. * tame jo namra ane vivekI banI, hAtha joDavA pUrvaka kahezo ke, amane sahakAra Apo, to tamane sArAmAM sAro sahakAra maLaze. * sAmevALo bhale tamane micchA mi dukkaDaM na Ape, tamAre to Apavo ja joIe. * jeTalAM karmo samUhamAM bAMdhyA te badhAM ja karmone moTe bhAge eka sAthe ja bhogavavAno vAro Avato hoya che. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-strota 'sayaM tivAyae pANe, aduA aNNehiM ghAyae / haNataM vANujANAi, veraM vaDai appaNo / / 3 / / ' 'je koI svayaM jIvane mAre che athavA anyanI pAse marAve che ke mAranArane anumodana Ape che, te (te maranAra jIvo sAthe potAnuM vaira vadhAre che.' ___ 'yadi vA prakArAntareNa bandhanamevAha - 'sayaM tItyAdi' sa parigrahavAnasaMtuSTo bhUyastadarjanaparaH samarjitopadravakAriNi ca dveSamupagatastataH 'svayam' AtmanA 'tribhyo' manovAkkAyebhya AyubalazarIrebhyo vA 'pAtayet' cyAvayet 'prANAn' prANinaH akAralopAdvA atipAtayet prANAniti, prANAzcAmI - paJcendriyANi trividhaM balaM ca, ucchvAsanizvAsamathAnyadAyuH / prANAH dazaite bhagavadbhiruktAsteSAM viyojIkaraNaM tu hiMsA / / 1 / / tathA sa parigrahAgrahI na kevalaM svato vyApAdayati aparairapi ghAtayati ghnantazcAnyAn samanujAnIte, tadevaM kRtakAritAnumatibhiH prANyupamardanena janmAntarazatAnubandhyAtmano vairaM vardhayati, tatazca duHkhaparamparArUpAd bandhanAna mucyata iti / prANAtipAtasya copalakSaNArthatvAt mRSAvAdAdayo'pi bandhahetavo draSTavyA iti / / 3 / / ' asaMtuSTa evo parigrahavALo jIva jyAre pharI parigrahane meLavavA yatna kare che tyAre tenA upara ane jeNe parigraha meLavI lIdho che enA upara je koI upadrava kare che, tenA upara te dveSa kare che. A dveSathI prerAIne upadrava karanAra te jIvane svayaM pote potAnA mana, vacana, kAyAthI (eTale ke potAnA mana, vacana, kAyAnA prayogathI) athavA sAmA jIvane tenA AyuSya-baLa-zarIrathI chUTo pADe che. te sAmA jIvane tenA prANothI chuTo pADe (mAre) che. daza prANo A mujaba che : pAMca Indriyo, traNa baLa, zvAsozvAsa ane AyuSya - ema kula-daza prANo bhagavAne kahyA che. A prANone jIvothI chUTA pADavA tene hiMsA kahevAya che. parigrahano AgrahI jIva (A rIte upadrava karanArane) mAtra pote ja mAre che, tevuM nathI. te bIjA pAse paNa te jIvone marAve che ane te jIvone mAranAra evA bIjA lokone paNa te anumodana Ape che. A rIte karavA-karAvavA-anumodavA dvArA jIvone mArIne seMkaDo janmo sudhI cAle tevA anubaMdhavALuM-paraMparAvALuM (te maranAra jIva sAthe) potAnuM vaira vadhAre che. tethI du:khanI paraMparArUpa baMdhanathI te mukta thato nathI. ahIM prANAtipAta-hiMsAne jema (karma) baMdhanA kAraNa tarIke oLakhAvela che, tema upalakSaNathI asatya, (corI, maithuna) vagerene paNa (karma) baMdhanA hetu tarIke jANavA. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 : hiMthyA ke pratihiMsAthI vai AmatuM nathI paNa vadhe che anaMta upakArI caramatIrthapati zramaNa bhagavAna zrImahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadhara bhagavaMta zrIsudharmAsvAmIjI mahArAjAe zrI sUyagaDAMgasUtra nAmanA mahAna aMga AgamamAM saubhAgyanidhi zrI jaMbUsvAmIjIne uddezIne AtmajAgRtino nAda saMbhaLAvyo che ane te saMbhaLAvyA pachI baMdhanane oLakhavAnuM ane tene toDavAnuM atyaMta bhArapUrvaka upadezyuM che. A upadeza sAMbhaLyA bAda zrI jaMbUsvAmIjIe zrI sudharmAsvAmIjIne pUchyuM ke, 'bhagavAna mahAvIre baMdhana kone kahyuM che, tene kaI rIte jANavAnuM ane toDavAnuM kahyuM che ?' enA javAbamAM A mahAna graMthanuM avataraNa thayuM che. AtmAne anAdikALathI je karmabaMdhano vaLagelAM che, tene viziSTa jJAna sivAya koI jANI zakatuM nathI. karmanAM baMdhanone ane e baMdhanothI paLe-paLe baMdhAtA AtmAne viziSTa jJAnI sivAya koI joI zakatuM nathI. arUpI evA paNa AtmAne bAMdhavAnuM sAmarthya dharAvatAM e karmo AtmAne je vaLagI zake che, temAM mithyAtva, avirati, kaSAya, yoga ane pramAda kAma karI rahyA che. A mithyAtva, avirati, kaSAya, yoga ane pramAdanA kAraNe pedA thatI AtmAnI pariNati, pariNAmadhArAne paNa viziSTa jJAnI sivAya koI joI zakatuM nathI. jyAre baMdhana, baMdhananAM kAraNo, baMdhAto AtmA ane AtmAnI te te samayanI pariNati vizeSa jJAnI sivAya koI joI zakatuM nathI, tyAre jeNe e - Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - baMdhanone oLakhavAnAM che ane e baMdhanothI bacavAnuM chUTavAnuM che, te sAdhakanI muMjhavaNa ekadama vadhI jAya evuM che. Ama chatAM koIpaNa kakSAnA sAcA sAdhakane e muMjhavaNa na rahe te mATe sahelAmAM sahelI bhASAno upayoga karIne adharAmAM agharI, gUDhamAM gUDha vAtone bhagavAne sahelI karI ApI che. 594 bhagavAne kahyuM che ke, mAre tamane traNa evAM baMdhana batAvavAM che ke, ene tame sahelAIthI samajI zako, joI zako, jANI zako ane tame kyAM aTavAyA cho, teno svayaM nirNaya karI zako eTaluM ja nahi, paNa ene toDI paNa zako. e keTaluM tUTyuM ane keTaluM bAkI rahyuM, eno tame svayaM nirNaya paNa karI zako. temAM paheluM baMdhana che parigrahanuM, bIjuM baMdhana che hiMsAnuM ane trIjuM baMdhana che mamatvanuM. parigraha AtmAne niraMtara bAMdhavAnuM kAma kare che. parigraha jema AtmAne bAMdhavAnuM kAma kare che, tema tenI mUrchA, Asakti, lagAva, tenuM kheMcANa - paNa AtmAne bAMdhavAnuM kAma kare che. AnA vagara na cAle, A to joIe ja, evI pravRtti e paNa baMdhana che. parigraha hoya to kAMIka chIe ema lAge ane parigraha na hoya to ApaNe kAMI nathI, evuM lAge te paNa baMdhana che. sabhA : amane baMdhana hovA chatAM baMdhanano khyAla kema nathI Avato ? baMdhANIne baMdhanano khyAla na Ave emAM navAI nathI. je je baMdhANI hoya che, tene kyAreya baMdhananI kalpanA nathI AvatI. koIne sUMghavAnuM, koIne phUMkavAnuM, koIne cUsavAnuM, koIne cAvavAnuM, koIne cagaLavAnuM, koIne pIvAnuM, koIne mamaLAvavAnuM - Ama dareka baMdhANIne kAMIka ne kAMIka baMdhana hoya che. e ene sukhanuM sAdhana lAge che ane e ema mAne paNa che. ethI to e kahe che ke, 'e na hoya to jIvAya ja kaI rIte ?' amane kahe, 'sAheba, tame game te kaho, paNa mane to enA vagara cena na ja paDe. be-cAra phUMka mArI lauM to phreza thaI jAuM. magaja haLavuM thaI jAya. je kAma karavuM hoya te sArI rIte thaI zake.' pAchuM kahe ke 'sAheba ! A badhuM tamane zI rIte samajAvavuM, e to je anubhave ene khabara paDe.' jevI baMdhANInI avadazA che, tevI ja parigraha vagere baMdhanavALAnI avadazA che. 'rahevA eka makAna maLI jAya, ha2vA-pharavA eka sAdhana maLI jAya. gha2mAM jyAre je mAMge tene te ApI zakAya. ApaNo vyavahAra sarakho cAle to pachI Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 - 2 : hiMsA ke pratihiMsAthI vaira zamatuM nathI paNa vadhe che - 25 - 595 bIjI koI mAthAkuTa na rahe ane zAMtithI rahevAya, rUpiyo hoya to A badhuM thaI zake. eTale bIjI koI ciMtA nahi," Ama thAya te ja baMdhana. A rIte parigrahanA AdhAre jIvavAnI sthiti e ja baMdhana. mArI pAse amuka vastu, vyakti ke sAmagrI hoya to huM zAMti mANI zakuM, svasthatA mANI zakuM sukhano anubhava karI zakuM, AvI sthiti hovI enuM nAma jabaMdhana. amuka vastu ke vyakti vagara rahI na zake, AvI mananI sthiti hovI te baMdhana nahi to bIjuM zuM che ? paravazatA bolo, parAdhInatA bolo ke baMdhana bolo - badhuM eka ja che. mATe to lokamAM paNa kahevAya che ke - I: vahu parAzraya: ' 'paravazatA e ja kharuM kaSTa che.' A parigrahanA baMdhanane kAraNe jIve niraMtara ArtadhyAna karyuM che. sabhA : A "ArtadhyAna' zabda gaI kAle paNa Avyo hato ane Aje paNa Avyo che, to A ArtadhyAna zuM che e samajAvo ne ? ArtadhyAnanuM svarUpa : Arta eTale pIDita. pIDita avasthAmAM ke pIDita lokone thatuM dhyAna te ArtadhyAna che. A ArtadhyAnanA aniSTa viSaya viyoga praNidhAna - 1, rogaviyoga praNidhAna - 2, ISTa viSaya saMyoga praNidhAna - 3 ane nidAna praNidhAna - 4, ema cAra pAyA che. A cAreya pAyAnAM nAmamAM AvatA "praNidhAna" zabdanI jagyAe keTalAMka zAstromAM "ciMtA' zabda paNa Avato hoya che. eTale tyAM aniSTa viSaya viyoga ciMtA, roga viyoga ciMtA, ISTa viSaya saMyoga ciMtA ane nidAna ciMtA - evAM paNa cAra pAyAnAM nAmo bolAya che. jyAre na gamatI vastu, vyakti ke paristhiti sAthe joDAvuM paDe, tyAre tenAthI chUTavAnI IcchA ane pharI kyAreya AvAM aniSTa vastu, vyakti ke paristhitino saMyoga na thAya tevI IcchAmAMthI A "aniSTa viSaya viyoga praNidhAna' nAmano ArtadhyAnano pahelo pAyo Ubho thAya che. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 596 jyAre paNa zarIramAM kAMI paNa roga thAya, tyAre te rogane dUra karavAnI ke have pachI kyAreya roga na thAya, tevI IcchAmAMthI "rogaviyoga praNidhAna' nAmano ArtadhyAnano bIjo pAyo Ubho thAya che. " managamatI ISTa vastu, vyakti ke paristhiti haMmeza mATe maLyA ja kare, e kyAreya dUra na thAya, sadAya eno saMyoga thAya ane rahe - evI IcchAmAMthI ISTaviSaya saMyoga praNidhAna' nAmano ArtadhyAnano trIjo pAyo Ubho thAya che ane je janmAMtarane mAnato hoya tene janmAMtaramAM paNa mane anukULa viSayobhogasAmagrI, dhana vagere samRddhi maLe evI vicAradhArAmAMthI "nidAna praNidhAna' nAmano ArtadhyAnano cotho pAyo pragaTe che. A dareke dareka pAyAnA vicArone "ciMtA' kahevAya che. e vicArone vAraMvAra vAgoLIne manane bhAvita karavuM ene "bhAvanA kahevAya che. A vicAromAM citta ekAgra-sthira bane tene dhyAna" kahevAya che ane e dhyAna pachInA samayamAM pharI e vicArone draDhatAthI vAgoLavA ene anuprekSA' kahevAya che. TuMkamAM kahuM to ArtadhyAnanA cAreya pAyAnI, ciMtA, bhAvanA, dhyAna ane anuprekSA hoya che. A rIte Arta kula soLa prakAromAM vaheMcAI jAya che. tame jyAre parigraha meLavavA sAcavavAnA vicAromAM caDo tyAre ArtanA trIjA pAyAnI ciMtA, bhAvanA, dhyAna ke anuprekSAmAM tame aTavAtA ho cho ! - jyAre tamAruM mana pharatuM hoya tyAre tame ArtanI ciMtA ke bhAvanAmAM ho. jyAre tamAruM mana sthira bane tyAre tame ArtadhyAnamAM ho ane emAMthI pAchA pharI e ja vicAromAM UMDA Utaro tyAre ArtanI anuprekSAmAM ho. A badhuM ja tiryaMcagatinuM kAraNa che. A sthitimAM tame kAM to kRSNalezyAthI gherAyelA ho agara to nIlalezyAthI gherAyelA ho ke chevaTe kApotalezyAthI gherAyelA ho. raudradhyAnamAM A traNeya lezyA vadhAre gherI, vadhAre tIvra hoya che. mATe raudradhyAnavALo jIva narakane yogya karmo bhegAM kare che, jyAre ArtavALo Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 - 2 H hiMsA ke pratihisAthI vaira zamatuM nathI paNa vadhe che - 25 - 597 tiryaMcagatine yogya karmo bhegAM kare che. tamAre jo enAthI bacavuM hoya to A muddAne barAbara samajI, tamArA vicAro, mArI bhAvanAo, tamAruM dhyAna ane tamArI anuprekSAne barAbara jovAnuM cAlu karo ane enAthI bacavA parigrahathI dUra rahevAno, maLelA parigrahane choDavAno ane e pUro na chUTe tyAM sudhI dAna dvArA maryAditapaNe paNa choDavAno ane parigraha parimANa dvArA ene maryAdita karavAno prayatna karo, nahi to A parigraha ArtadhyAnamAMthI AgaLa vadhIne tamane raudradhyAnamAM dhakelI deze ane e dvArA tamane narakAdi durgatiomAM ghasaDI jaze. managamatI vastuo, vyaktio, dhana-saMpatti vagere mane kyAre maLaze ? maLyA pachI e badhuM jatuM to nahIM rahe ne ? enA vagara jIvavAno vAro to nahIM Ave ne ? A badhuM kAyama rahevuM joIe, AvI vRtti ArtadhyAna kheMcI lAve che, evuM samajavAmAM have tamane muzkelI na paDavI joIe. satata kyAMthI meLavuM, kevI rIte meLavuM, zuM karuM to maLe, zuM karuM to kAyama rahe, e badhuM ISTaviSaya saMyoga praNidhAna nAmanA trIjA pAyAmAM Ave. nidAna praNidhAna' nAmano Artano cotho pAyo Astikane hoya, nAstikane nA hoya. je kAMI dharma karyo, tenA rUDA pratApe parabhavamAM sAruM maLyA ja kare, te 'nidAna praNidhAna" nAmanA cothA pAyAmAM Ave. sabhA : ArtadhyAna to kharAba che to te Astikane kema hoya, ane nAstikane kema na hoya ? nAstikane ArtadhyAna na hoya tema meM nathI kahyuM. nAstika AtmA, puNyapApa, paralokane mAnato nathI, mATe ene paralokanAM sukha aMgenuM niyANuM karavAno vicAra pragaTato nathI; mATe ene nidAna praNidhAnarUpa ArtadhyAnano cotho pAyo na hoya, paNa bAkInA traNa pAyA to tene paNa hoya ja che. parigraha ane mamatA sAdhakane ArtadhyAnanI UMDI khAImAM DUbADe che. kaThora, naThora, krUra ane kAtila prakRtivALA jIvane ArtadhyAnamAMthI raudradhyAna paNa Ave. ISTa vastu meLavavAnuM ane e maLyA pachI tenuM saMrakSaNa karavAnuM mana thAya. dareke dareka ISTa vastuo mane maLavI ja joIe ane maLela mAruM ghara, mArI dukAna, mArI phekTarI, mArI gADI, mArI patnI, mAro parivAra, A koI Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 598 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo! - nA laI javuM joIe ene koI levA Ave, lUMTavA Ave ke emAM koI ADe Ave to tene patAvI dauM, khatama karI dauM. AvI vRttimAMthI raudradhyAna thayA vagara na rahe. manamAM ne manamAM cAle, sAmAnuM bhale nikaMdana nIkaLe - sAmo bhale pAyamAla thAya paNa mane to maLavuM ja joIe. parigrahanI lAlasA jyAre tIvra bane ane temAMthI jyAre tIvra saMkleza pedA thAya tyAre temAMthI raudradhyAna pragaTa thAya che. koInuM paDAvI levAnI vRtti - koIne phasAvavAnI vRtti, mAraphADa, dhAkadhamakImArapITa karavAnI vRtti, bIjAne pUro karavAnuM mana - A badhAmAMthI raudradhyAna pragaTe che. keTalAka mAne ke "rUpiyA vagaranI jiMdagIno matalaba zuM ?' A mAnyatAnA kAraNe satata e ja vicAromAM rahe ke mane paisA kyAre maLe - kevI rIte maLe ? meLavavA mATe satata royA kare - mane paiso joIe, mane paiso joIe A paNa ArtadhyAna. sabhA : paiso maLe ane sukhano anubhava thAya te ArtadhyAna ? hA, lakhI lo - emAM ya paiso maLe ne hAza thAya, sukhano anubhava thAya, e paNa ArtadhyAna. have mAro paiso koIe laI na levo joIe - aTavAI na javo joIe - eya ArtadhyAna. kyAMka mUke ke kyAMka dhIre to sattara jagAe tapAsa kare ke pArTI to barAbara che ne ? ane emAM khabara paDe ke "pArTI hAlamaDolama thaI to AkhI rAta ugha na Ave. mane kema A kubuddhi sUjI meM tyAM mUkyA ? kapALa kUTe, rUpiyA jAya to rovA bese, gharavALA kahe ke - gayA to gayA zuM kAma khoTA duHkhI thAo cho ? - to kahe ke, "tane kyAM khabara che ke, ene mATe meM keTa-keTaluM sahana karyuM che, keTa-keTalo parasevo pADyo che, keTa-keTaluM lohI-pANI eka karyuM che, emane ema A badhuM maLyuM nathI. e to jeNe A badhuM karyuM hoya ane jenuM jAya ene khabara paDe ?' AvI badhI vicAradhArA e ArtadhyAnarUpa che ane emAMthI AgaLa vadhIne akaLAmaNa, Aveza, Akroza pragaTe eTale thAya ke "hamaNAM laI AvuM, na Ape to guMDA laI jAuM, game tema karIne rUpiyA kaDhAvuM." koI kahe ke, "AnA gharamAM khAvAnuM nathI" to kahe ke, "enuM e jANe, mAre to mAruM joIe. mArA parasevAnA Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 - 2 : hiMsA ke pratihisAthI vaira zamatuM nathI paNa vadhe che - 25 - 599 rUpiyA che, ene rastA upara na lAvuM to mAruM nAma nahIM, ene paNa khabara paDe ke koka mAthAno maLyo hato. barAbara batAvI dauM, pUro ja karI nAMkhyuM !! koI ene kahe ke "bhAI ! tuM ene oLakhatA nathI. tuM ene nahi pahoMcI zake', to kahe ke, "mAruM je thavuM hoya te thAya paNa eka vAra to ene batAvI daIza. maratAM maratAM ya ene pAyamAla na karuM to mAruM nAma nahi. ene paNa thavuM joIe ke mane koIka maLyo hato." AvI vRttimAMthI sIdhuM ja - raudradhyAna Ave. sabhA kadAca paisA salavAI gayA - rAkhIne hAtha UMcA kare to amAre zuM karavAnuM ? rUpiyA meLavavAnI vAta huM karuM? tame kajIyo karo - saMkleza karo, e rasto huM batAvuM? huM to kahyuM ke, kapaDAM khaMkherIne ahIM AvI jAo ane evI tAkAta na hoya to te pAchuM meLavavA je kAMI karo, emAM kyAMya anucita rasto levAya nahi, sAmA pratye nirdaya banAya nahi, haiyAmAM hAyavoya thAya nahi ane pAchuM meLavavAnA prayatna daramyAna tamAruM ke sAmAnuM koI rIte ahita na thAya, tenI kALajI rAkho! dareka paristhitimAM potAnA zubhabhAvone, mananI nirmaLatAne jALavI rAkhavAnI che. sabhA : A to ati kaparuM che. saMsAramAM rahIne pApothI bacavuM - e ati kaparuM che, mATe ja to jJAnIo saMsAra choDavAnuM kahe che. je koI parigrahanA panAre paDe te dareka rIte pAyamAla thAya. vyavahAru zuM - avyavahAru zuM?? sabhA : sAheba ! tamane potAne evuM nathI lAgatuM ke tame sAva ja avyavahAru vAta karo cho ? Ano javAba huM "hA" ane "nA" ema be rIte ApavA mAMguM chuM. je loko saMsArarasika che, jene saMsAra calAvavAmAM ja rasa che, jene pariNAmono khyAla nathI ane enI darakAra paNa nathI, durgatinAM dAruNa du:khonI jene kalpanA paNa nathI, agara e jene mAnavuM ja nathI evA saMsAralakSI jIvonI apekSAe huM avyavahAru vAta karuM chuM. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 600 paraMtu jeo AtmAne mAne che, paralokane mAne che, AtmahitanuM jene lakSya che, jenI najara paraloka ane AgaLa vadhIne mokSa sudhI pahoMcI che, evA mokSalakSI, AtmalakSI jIvonI apekSAe huM je vAta karuM chuM te pUrepUrI vyavahAru che. kadAca mane tame avyavahAru kahI dezo, paNa bhagavAna yugAdinAtha mATe tame zuM kahezo ? bhagavAna yugAdinAthe paNa 98 putrone AvI ja salAha ApI hatI. sabhA : bhagavAna AdinAthe AvI salAha kayA prasaMge ApI hatI ? tame jANo cho ke bhagavAna AdinAthane bharata, bAhubalI vagere so putro hatA. bhagavAne dIkSA letAM pahelAM potAnA rAjyanA yogya rIte bhAga pADIne saune alaga alaga rAjyo vaheMcI ApyA hatA. bhagavAna AdinAthanI dIkSA pachI A soe so putro nItipUrvaka rAjya calAvatA hatA ane zAMtithI rahetA hatA. emAM sauthI moTA putra bharata rAjA, cakravartI banavAnuM karma upArjIne AvyA hatA. je divase bhagavAna AdinAthane kevaLajJAna thayuM, te ja divase puSyanA yoge bharata rAjAnI AyudhazALAmAM cakraratna utpanna thayuM hatuM. prabhunA kevaLajJAnanI UjavaNI pachI rAjA bharata SakhaMDa jItavA nIkaLyA hatA. jyAre cha khaMDa jItIne pAchA ayodhyAmAM AvyA tyAre temanuM te cakraratna AyudhazALAmAM pravezya nahi. jyAM sudhI cha khaMDa pUrA na jItAya, tyAM sudhI A daivIcakra pAchuM AyudhazALAmAM na pese evo niyama che. vicAratAM khyAla Avyo ke, badhA rAjavIone jItIne AjJAmAM lIdhA, paNa haju 99 bhAIone jItavAnA bAkI che. bhAIo sAme laDavuM, jItavuM ke bhAIone namAvavA mATe bharata cakrInuM mana mAnatuM nathI. tethI suSeNa senApatie bharata cakrIne e mATe samajAvavA paDyA. chevaTe dareka bhAI upara dUto mokalavAmAM AvyA. sauthI moTA bAhubalI dUranA pradezamAM hatA, eTale bAkInA 98 bhAIo bhegA thayA ane vicAryuM ke, pitAe dIkSA letAM pahelAM ApaNane saune yogya rIte rAjyo vaheMcI ApyAM che. ApaNe koInuM kAMI joItuM nathI, moTA bhAI bharatane emAM saMtoSa na thayo to cha khaMDa jItI AvyA. e pachI paNa saMtoSa na thayo eTale have ApaNe je che te Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 2 : hiMsA ke pratihiMsAthI vaira zamatuM nathI paNa vadhe che - 25 ---- paNa paDAvI levA Icche che, to ApaNe zuM karavuM ? eka tarapha vinayadharma che to bIjI tarapha kSatriya dharma che. pitAnI gerahAjarImAM moTAbhAI bharata pitAtulya che. temanI sAme laDavuM e paNa yogya nathI lAgatuM to bIjI tarapha A rIte potAnuM rAjya ApI devuM te kSatriya tarIke yogya nathI lAgatuM. ghaNA vimarzanA aMte nakkI karyuM ke, ApaNe bhagavAna pAse jaIe ane badhI vAta karIne bhagavAnanuM mArgadarzana laIe ke, A paristhitimAM amAre zuM karavuM joIe ? 601 ahIM agatyanI vAta e che ke, bhagavAna pAse bharatanI phariyAda laIne javAno vicAra nathI Avyo. bhagavAna pAse nyAya meLavavAno vicAra paNa nathI Avyo ane AmAM bhagavAnane vacce pADIne bharatane samajAvavAnuM kAma bhagavAnane soMpavAno vicAra paNa nathI Avyo. ahIM to 'A paristhitimAM amAruM kartavya zuM ?' - e aMge prabhu pAsethI mArgadarzana meLavavAno ane prabhu je paNa kahe tema karavAno vicAra karAyo che. vicAraNAnA aMte teo sIdhA ja bhagavAna AdinAtha pAse gayA. AkhI paristhitinuM byAna ApyuM ane A paristhitimAM have amAre zuM karavuM ? e mATe mArgadarzana mAMgyuM. have tame vicAro ke, A paristhitimAM tame ho to zuM karo ? vItarAga paramAtmAnA sAdhune saMsAranA kAmamAM nyAya toLavA besADAya ? emanI pAse saMsAranAM kAma pAra pADavAnI salAha levAya, sAMsArika jhaghaDAomAM emane madhyasthI soMpAya ? AvAM kAmo bhagavAnanA sAdhu pAse karAvavAM, e tamAruM kartavya che ? ane tamArAM A badhAM kAmamAM paDavuM e zuM vItarAganA sAdhunuM kartavya bane che ? barAbara gaMbhIrapaNe vicArajo ! ane Aje tame zuM karo cho, eno paNa barAbara vicAra karI, have zuM karavuM teno yogya nirNaya karajo ! pArakI mUDIe dhaMdho na karavo, badhI mUDI dhaMdhAmAM na homavI : A bhAInA praznano javAba ApuM chuM. bhagavAna AdinAthe je javAba Apyo te ja javAba ApuM ? Aje ghaNA amArI pAse paNa Ave che ke, 'sAheba, tamAro bhagata che. amAruM dabAvIne beTho che. tame vacce paDo ne samAdhAna karAvI Apo !' bolo, huM vacce paDuM ke nahi ? Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 602 "laDAI-jhaghaDAnI vAta nathI, khAlI vacce paDo ne samajAvo. enI pAse che, emAM mArA ya che ane huM jenA lAvyo e bIjAnA paNa che. have AnI pAse dabAI gayelA rUpiyA jo tame nahi apAvo to mArA jevA jeTalA uThaze, e badhAnI javAbadArI ApanI raheze," to koIka to vaLI AvezamAM AvIne ema paNa kahI de ke, "e badhAnuM pApa tamAre mAthe !" AvA nAsamaja lokone amAre zuM kahevuM ? zuM eNe jene paNa rUpiyA dhIryA e amane pUchIne dhIryA hatA ? eNe jenA paNa rUpiyA lIdhA te amane pUchIne lIdhA hatA ? zuM pArakI mUDIe vepAra karavo ke pArakI mUDI bhegI karI bIjAne ApIne enAthI kamAvuM, evuM mArgadarzana ame ApyuM hatuM ? jo nA, to amArI javAbadArI zI rIte ? ane e amArA mAthe A badhI javAbadArI zI rIte nAMkhI zake ? dharmazAstromAM prAthamika kakSAnA dharmI mATe paNa evI uttama nIti-maryAdA batAvI che ke, "pArakI mUDI upara dhaMdho karavo nahi ane potAnI badhI ja mUDIne dhaMdhAmAM homavI nahi." "yogazAstramAM kahyuM che ke - 'pAdamAyAnnidhiM kuryAt, pAdaM vittAya khaTTayet / mojAyo parva pAuM bhartavyapoSaot ' AvakanA cAra bhAga karavA. eka bhAgano nidhi karavo, bIjo bhAga dhaMdhAmAM rokavo, trIjo bhAga dharma ane bhogamAM vAparavo ane cotho bhAga AzritaparivArAdinA pAlana-poSaNamAM vAparavo. dharmazAstronI AvI rUDI nIti-maryAdAonuM ullaMghana karIne pArakI mUDIe dhaMdho karAya che ke potAnI badhI ja mUDIne dhaMdhAmAM lagADI devAya che. eTale jIvanamAM A dA'DA AvyA che. peTa coLIne zULa UbhuM karyuM che. sabhA: 98 putro bhagavAna pAse gayA, to bhagavAne emane zuM kahyuM ? bhagavAne emane zuM kahyuM ? e to huM tamane kahevAno ja chuM. paNa e pahelAM bhagavAne tamane zuM kahyuM che, e samajAvI rahyo chuM. bhagavAne tamArA mATe je kahyuM che, te tamane gaLe utaryuM ke nahIM? "dhaMdho karavo ja paDe to pArakI mUDIe na karavo ane potAnI paNa badhI ja mUDI emAM lagADI Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 : hiMsA ke pratihiMsAthI vaira zamatuM nathI paNa vadhe che 25 - 603 na devI.' A vAtane gaMbhIratAthI vicArajo ! have bhagavAnanI vAta kahIe. potAne pUchavA AvelA 98 putrone bhagavAne ema na kahyuM ke, 'ciMtA karatA nahi, bharatane hamaNAM ja bolAvIne samajAvI dauM chuM, rasto kADhI le, laDavAnI jarUra nathI' ane ema paNa na kahyuM ke, 'e cakravartI che, ene Ama karyA vinA chUTako ja nathI. eTale ene mArAthI kAMI nahIM kahevAya. tame samajI jAo ane paraspara saMpIne raho. tame badhA saMpIne rahezo to mane gamaze.' AvI koIpaNa vAta bhagavAne na karI. 51 ---- sabhA : to bhagavAne zuM kahyuM ? bhagavAne emane AtmajAgRtino nAda saMbhaLAvyo. saMsAranI bhayAnakatA samajAvI. artha-kAmanI anarthakAritA samajAvI ane e badhuM ja choDIne ahIM AvavAnuM samajAvyuM ane e mATe eka dRSTAMta ApyuM. sabhA : e mATe bhagavAne kayuM dRSTAMta ApyuM ? : e mATe bhagavAne kahyuM ke, eka khANIo hato. kolasAnI khANamAM kAma karato hato. pANInI mazaka laIne khANamAM kAma karavA gayo. garamInA e divaso hatA, garamI besumAra hatI. e paristhitimAM ja eNe khANamAM kAma karavAnuM hatuM. jema jema e khANamAM kAma karato gayo, tema tema tenI tarasa vadhatI gaI ane jema jema enI tarasa vadhatI gaI tema tema e mazakanuM pANI pIto gayo ne UMDo utarato gayo - pANI pIto gayo ne khANamAM UMDe utarato gayo. badhuM ja pANI pUruM thaI gayuM - tarasa vadhavA lAgI. chevaTe thAkIne e pANI mATe khANamAMthI bahAra nIkaLyo paNa pANI kyAMya maLyuM nahi. pANInI zodhamAM ne zodhamAM te AgaLa cAlyo. temAM eka lImaDAnuM jhADa joyuM ane thAkyo pAkyo enI nIce beTho. jamIna ThaMDI hatI. pavana ThaMDo Avato hato ne kAma karIne e thAkelo hato, eTale ene uMgha AvI gaI. tarasa to hatI ja ane emAM svapna cAlu thayuM. svapnamAM ne svapnamAM te pANInI zodhamAM cAlyo, emAM kUvo maLyo, eNe kUvAnuM badhuM pANI pI lIdhuM, paNa enI tarasa chIpI nahIM, tyAMthI e AgaLa gayo, tyAM ene nadI maLI, e nadInuM badhuM pANI pI gayo. chatAM enI tarasa chIpI nahIM. tyAMthI e AgaLa ne AgaLa zodha karato gayo. jharaNuM, sarovara vagere je maLyuM, jeTaluM maLyuM badhAnuM badhuM ja pANI pI gayo. paNa Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 604 pANInI tarasa chIpAtI nahotI. mULamAM sAcuM pANI pIvAya to AMtaraDI Thare. sapanAnA pANIthI sAcI tarasa zI rIte chIpe ? svapna AgaLa cAlyuM ane e pote paNa svapnamAM AgaLa vadhyo - cheka dariyAkAMThe pahoMcyo. tenuM ya badhu pANI pI lIdhuM. duniyAmAM jeTaluM pANI hatuM, te badhuM ja pIvAI gayuM, paNa tarasa na chIpI. svapnamAM ne svapnamAM AgaLa vadhatAM mArgamAM eka nAnuM khAbocIyuM joyuM. ekalo kAdava hato. vacce vacce sAva ja DahoLAyeluM gaMdAmAM gaMduM ane te paNa sAva ja thoDuM pANI hatuM. Ama chatAM tarasa eTalI tIvra hatI ke ene pANI vagara cAle tevuM na hatuM ane kAdavamAMthI juduM pADIne pANI pIvAya tevuM paNa na hatuM. eTale eNe thoDuM ghAsa lIdhuM, ghAsano nAno pULo banAvyo ane kAdavavALA pANImAM e pULo bolI boLIne temAM cUsAyelAM pANInAM TIpAM moDhAmAM pADavA lAgyo ane e rIte mArI tarasa chIpaze, ema mAnavA lAgyo. ATaluM kahIne bhagavAne 98 putrone pUchyuM ke, je tarasa nadI-nALAM-taLAvasarovara ane samudranA pANIthI na zamI te tarasa A khAbocIyAnA pANInAM TIpAMthI zamI zake kharI ? 98 putroe kahyuM, na zamI zake. tyAre bhagavAne kahyuM, Aja sudhImAM tame rAjyanAM sukhone bhogavIne AvyA cho. vizALa evA devalokamAM devapaNAnAM, devendrapaNAnAM sukho bhogavIne AvyA cho, Ama chatAM jo enAthI tamArA mananI tRpti na thaI to A rAjya bhogavavAthI tRpti thaze ? tyAre emaNe pUchyuM ke, bhagavanuM, jo Ama ja che to tRptine pAmavAno mArga kayo ?' tyAre bhagavAne kahyuM ke, e mATeno mArga che : "sarva saMganA tyAgano ane ratnatrayInI sAdhanAno." A badhI ja vAta AgaLa vaitAliya nAmanA bIjA adhyayanamAM AvavAnI che. sabhA : A sAMbhaLIne 98 putroe zuM karyuM ? emane evuM na lAgyuM ke bhagavAna ADakatarI rIte bharatano pakSa kare che ane amane anyAya kare che ! Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 - 2: hiMsA ke pratihisAthI vaira zamatuM nathI paNa vadhe che - 25 - 605 e jo saMsArarasika hota ane viveka vagaranA hota to vAta judI hatI. e badhA vivekI hatA, samajadAra hatA ane emanI cittavRtti nirmaLa hatI. eTale AvA koI nabaLA ke khoTA vicAra emane AvavAno avakAza na hato eTale ja emaNe prabhunA vacanano Adara karI rAjyano - sarvasaMgano tyAga karI sarvaviratino svIkAra karyo ane ratnatrayInI sAdhanA mATe prabhunA caraNe potAnuM samagra jIvana samarpI dIdhuM. A rIte emaNe potAnAM baMdhano toDyAM. have tamAre zuM karavuM che ? jo tamAre parigrahanI pAchaLa paDIne pAyamAla ja thavuM hoya to mAre kAMI kahevuM nathI ! paNa jo tamAre pAyamAla na thavuM hoya to Arta ke raudranA panAre na paDAya te mATe Arta-raudrane pedA karanAra parigrahathI bacavuM ja rahyuM. sabhA sAheba, Ape jema ArtanuM sAmAnya svarUpa samajAvyuM, tema raudranuM svarUpa paNa samajAvone ! jethI kAMIka khyAla Ave. raudradhyAnanuM svarUpa : ArtadhyAnanI jema raudradhyAnanA paNa cAra pAyA che. hiMsAnubaMdhI raudradhyAna - 1, mRSAnubaMdhI rodradhyAna - 2, steyAnubaMdhI rodradhyAna - 3 ane saMrakSaNAnubaMdhI rodradhyAna - 4, ema raudradhyAnanA cAra pAyA che. A dareka pAyAnI ciMtA, bhAvanA, dhyAna ane anuprekSA - ema cAra cAra prakAro che. eTale ArtanI jema raudranAM paNa soLa prakAra thAya che. je vyakti hatAza hoya, bhAMgI paDela hoya, ene moTe bhAge ArtadhyAna Ave che ane je vyakti Akramaka hoya, kaThora hoya, naThora hoya, kAtila hoya, kUra hoya, tene moTe bhAge raudradhyAna Ave che. sAmA jIva ke jIvone mArI nAMkhavAnA, khatama karavAnA, ribAvavAnA, vividha prakAranA trAsa ApavAnA, duHkha ApavAnA, enuM je thavuM hoya te thAya, tevA kUra bhAvothI hiMsAnubaMdhI rodradhyAna pragaTe che. sAmAnA sukha-duHkha, hitAhita, jIvana-maraNanI leza paNa paravA karyA vagara niHzaMkapaNe jUThuM bolavAnA - mRSAvAda karavAnA kUra bhAvomAMthI mRSAnubaMdhI raudradhyAna pragaTe che. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 606 sAmAnA sukha-duHkha, hitAhita, jIvana-maraNa pratye nirapekSa banIne corI karavAnA krUra bhAvomAMthI teyAnubaMdhI raudradhyAna pragaTe che ane sAmAnA sukha-duHkha, hitAhita ke jIvana-maraNa pratye niHzaMka banIne viSayanI sAmagrInA saMrakSaNanI krUra bhAvanAmAMthI saMrakSaNAnubaMdhI raudradhyAna pragaTe che. ArtadhyAnanI jema ja A cAre pAyAnA ciMtA, bhAvanA, dhyAna ane anuprekSA evA cAra vibhAgo hoI, raudrabhAvo paNa soLa vibhAgamAM vaheMcAI jAya che. parigrahanI lAlasAmAMthI krUra svabhAvanA jIvone, tIvra saMklezavALA jIvone, A soLa soLa prakAranA raudrabhAvo pragaTatA hoya che ane e samaye enA cittamAM pravartatI kRSNa-nIla ke kApota lezyA ati saMkliSTa koTinI, tIvra pariNAmavALI hoya che. jene laIne parigrahanI lAlasAnA kAraNe raudrabhAvone paravaza paDelo jIva narakagatine yogya karmone bhegAM karI, cirakALa mATe durgatimAM rajhaLavA cAlyo jAya che. AvA dArUNa vipAkavALA raudrabhAvothI bacavA mATe paNa parigrahathI ane hiMsAthI bacavuM atyaMta anivArya che. tIvra kakSAnA rAgAdi bhAvothI bacavuM jarUrI che. have tamane eTaluM to samajAI gayuM ke, A parigrahanA kAraNe jIva cheka raudradhyAna sudhI pahoMcI jAya che. bIjA jIvo pratye nirapekSa banI jAya che. mane jo dhanasaMpatti maLatI hoya, maLelI TakatI hoya ane TakelI bhogavAtI hoya to temAM bIjA game teTalAM jIvonuM nikaMdana nIkaLatuM hoya ke te badhAnuM nikaMdana kADhavuM paDatuM hoya to jarAya vAMdho nahi - evI vRtti pedA thAya che. je parigrahamAM phasAya te duHkhamAM phasAya. je hiMsAmAM phasAya te veramAM phasAya, parigraha ane hiMsAmAM phasAyela vyakti duHkha ane vairanI paraMparAne ubhI kare che. te duHkhanI ane vairanI paraMparAthI chUTI na zake. parigrahanA pariNAme hiMsA paNa sarjAya. hiMsAnA pariNAme vaira sarjAya ane veranA pariNAme duHkha ane durgatinI paraMparA sarjAyA vagara rahetI nathI. jeTalAnI hiMsA karI te badhA vairI bane. keTalA janmo sudhI vaira vasUla karaze, teno patto nahi lAge. Aja sudhImAM paisA khAtara ane paisAthI maLatA bhoga khAtara keTalA jIvone duHkhI karyA? pachI te svajana hoya ke parajana hoya, ADozI hoya ke pADozI Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 - 2 : hiMsA ke pratihisAthI vaira zamatuM nathI paNa vadhe che - 25 - 607 hoya, nokara hoya ke cAkara hoya. jiMdagInuM jarA nirIkSaNa karo ! AnAthI veranuM ane duHkhanuM baMdhana vadhe che. parigrahathI duHkhanuM baMdhana vadhe che ane hiMsAthI veranuM baMdhana vadhe che. hiMsAnA daza prakAra : Aja sudhI tame duHkhI kema? bIjAne duHkha ApyuM mATe, A duHkha ApavuM te hiMsA che. khAlI prANano ghAta karavo te ja hiMsA che - evuM nathI, paNa nAnAmAM nAnuM duHkha ApavuM te paNa hiMsA che. A zikSaNa pAThazALAomAM nAnA bALakone paNa "IriyAvahiyaM sUtra'mAM apAya che, Ama chatAM enI AjanA ghaNA moTAone paNa khabara nathI. sabhA IriyAvahiyaM sUtra" mAM evuM zuM Ave che ? kema tame nathI bolatA ? "viyA vediyA, tediyA, varjiviyA, paMcadiyA !' . 'abhihayA, vattiyA, lesiyA, saMghAiyA, saMghaTTiyA, pariyAviyA, kilAmiyA, uddaviyA, ThANAo ThANaM saMkAmiyA, jIviyAo vavaroviyA' sabhA sAheba ! A vAta jarA vigatavAra samajAvo to sAruM. jeTalA paNa saMsArI jIvo che te badhAno ekendriyathI laIne paMcendriya sudhImAM samAveza thaI jAya che. keTalAka jIvo eka IndriyavALA hoya che, keTalAka jIvo be IndriyavALA hoya che, keTalAka jIvo traNa IndriyavALA hoya che, keTalAka jIvo cAra IndriyavALA hoya che ane keTalAka jIvo pAMca IndriyavALA hoya che. jene mAtra cAmaDI ja hoya tene ekendriya kahevAya che; jema ke pRthvI, pANI, vanaspati vagere. jene cAmaDI ane jIbha hoya tene beIndriya kahevAya che; jema ke aLasIyA, zaMkha vagere. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57 - - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 608 jene cAmaDI, jIbha ane nAka hoya tene teIndriya kahevAya che; jema ke maMkoDA, dhanerA vagere. jene cAmaDI, jIbha, nAka ane AMkha hoya tene caurindriya kahevAya che; jema ke vIMchI, bhamarA vagere. jene cAmaDI, jIbha, nAka, AMkha ane kAna hoya tene paMcendriya kahevAya che; jema ke pazu-pakSI, mAnava vagere. A jIvomAMthI koI paNa jIvanI hiMsA daza prakAre thatI hoya che. koI paNa jIvone lAta mAravI, lAta mArIne dUra-sudUra phaMgoLI devA= dhULa nIce DhAMkI devA, dATI devA=vattiyA - 2. jamIna sAthe ghasI nAMkhavA=sTesiyA - 3. ekabIjAne bhegA karavA, athaDAvI mAravA=saMpADyA - 4. sAmA jIvane duHkha thAya tevo sparza karavo, dabANa ApavuM=saMThThiyA - pa. koI paNa jIvane paritApa upajAvavopariyAviyA - 6. koI paNa jIvane maravA jevI sthitimAM mUkI devo=AmiyA - 7. koI paNa jIvane trAsa pamADavo=3viyA - 8. koI paNa jIvane tenI marajI viruddha eka jagyAethI bIjI jagyAe mUkavA, sthAnAMtara-sthaLAMtara karAvavuM=ThAmAM kAI saMmiyA - 9. ane koI paNa jIvane tenA prANothI mukta karavA, mRtyu pamADavA=LavicAro vavaroviyA - 10. Ama ekendriyathI laIne paMcendriya sudhInA jIvone huM kahI gayo tema dazamAMnI koI paNa rIte duHkha ApavuM tene hiMsA kahevAya che. duHkhane nAthavAno saraLa upAya : duHkhano pratikAra baMdha karo ! eTale je koI vyakti ekendriyathI paMcendriya sudhInA koIpaNa jIvane A daza paikI koI paNa prakAranuM duHkha Ape teNe te jIvanI hiMsA karI kahevAya. A Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 : hiMsA ke pratihiMsAthI vaira zamatuM nathI paNa vadhe che - 25 rItanI hiMsAthI te te jIva sAthe vaira baMdhAya che. jemAMthI vairanI paraMparA ane du:khanI paraMparA sarjAya che. 57 sabhA : zuM A badhI ja vAta IriyAvahi sUtramAM Ave che ? ATaluM spaSTa bolyo to paNa khyAlamAM na AvyuM ? to have tame e sUtranAM pado pharIthI sAMbhaLI lo. 'niviyA vejJaviyA, teStiyA, pariviyA, paviDiyA / ' 'abhijJA, vattiyA, sivA, saMcADyA, saMghaTTiyA, parivAviyA, vitjhAmiyA, uddaviyA, ThANAo ThANaM saMkAmiyA, jIviyAo vavaroviyA' bolo, samajAI gayuM ? sabhA : ATalAmAM A badhI vAta AvI gaI. - 609 ATaluM bolyA pachI paNa na samajAyuM ? sabhA : 'ebiMdiyA'thI paMciMdiyA sudhInuM samajAyuM. pachInuM na samajAyuM. to pharI sAMbhaLo ! A tamArA kalyANanI vAta che eTale pharI pharI kahevAmAM mane kaMTALo nathI Avato. abhidayA eTale lAte mAryA -1, vattiyA eTale dhULa nIce DhAMkyA - 2, siyA eTale jamIna sAthe ghasyA - 3, saMghADyA eTale paraspara ekabIjAne bhegA karyA, athaDAvyA - 4, saMghaTTiyA eTale thoDA sparzathI duHkha upajAvyuM - 5, pariyAviyA eTale paritApa upajAvyo - 6, nimiyA eTale maravA jevI sthitimAM mUkyA - 7, viyA eTale trAsa pamADyo - 8, DhALAo DhALa saMAmiyA eTale eka sthAnethI bIjA sthAne mUkyA - 9, nIviyAo vavaroviyA eTale jIvitathI judA karyA, mRtyu pamADyA - 10. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 - 3 - baMdhana jANe ! baMdhana toDo ! - 610 bolo ! have AmAM zuM bAkI rahyuM ? tame tamArA samagra jIvana vyavahArane tapAsazo to tamane khyAla Avaze ke tamArA jIvanamAM kevA, kevA jIvone tame kevI kevI rIte duHkha ApIne emanI hiMsA karo cho ane e dvArA tame te te jIvo sAthe vairanI paraMparA sarjIne kevAM kevAM duHkha ane durgatinI paraMparAnuM sarjana karo cho ? kadAca tame tamArA jIvanamAM manuSyanA jIvitanuM apaharaNa nahi karyuM hoya, matalaba ke eno prANaghAta nahi karyo hoya, paNa bAkInI bAbato manuSyanI sAthe paNa keTalIvAra karI, e barAbara vicAro ! ane "manuSyanA jIvitanuM apaharaNa nahi karyuM hoya evuM je huM bolyo te manavALA, saMjJI manuSyanI apekSAe ja bolyo. bAkI saMmUcchima, mana vagaranA, asaMjJI manuSyonI hiMsA to kevI kevI rIte ane keTa-keTalI karI ane karI rahyA cho e to enuM jJAna meLavo to ja jaNAya. A jJAna kevaLa jainadarzanamAM ja maLI zake tema che. sabhA : sAheba! amane enuM jJAna Apo ne? tamane jANavAnuM mana thayuM e sArI vAta che. jANIne e jIvone bacAvavAno puruSArtha karazo to enAthI e manuSya-jIvonI hiMsA to aTakaze ja, sAthosAtha enAthI tamane thato pracaMDa karmabaMdha paNa aTakaze. pariNAme tame duHkhI thatA aTakazo. saMbhUmi manuSyo cauda sthAnomAM utpanna thaI maraNa pAmatA hoya che, e aMge "prajJApanA sUtra' Agama vagere zAstromAM jaNAvyuM che ke - 1 - viSTA, 2 - pezAba, 3 - kapha (baLakho), 4 - nAkano mela (Do), 5 - vamana (ulaTI), - pitta, 7 - parU (saDeluM lohI), 8 - lohI, 9 - zukra (dhAtu), 10 - tyajelA zukranA bhInAM pudgalo, 11 - maDaduM, 12 - strIpuruSano samAgama, 13 - nagaranI khALa (gaTara) ane 14 - badhA ja azuci sthAno : ATalA cauda sthAnomAM saMmUrchAima paMcendriya manuSya jIvo utpanna thaI maraNa pAmatA hoya che. A badhA ja jIvo kevaLa AMgaLanA asaMkhyAtamA bhAga jevaDA sUkSma hoya che, emanuM AyuSya aMtarmuhUrtanuM ja hoya che ane te AMkha dvArA joI zakAtA nathI. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 59 -------- 2 : hiMsA ke pratihiMsAthI vaira zamatuM nathI paNa vadhe che - 25 - zarIranA maLa vagerene sUkAM sthAnamAM visarjIta karavA joIe; jethI te 48 miniTamAM sUkAI jAya. bhejavALA, bhInAM sthAnomAM visarjita karavAthI satata AvA sUkSma manuSyo utpanna thaI maraNa pAmavAnI prakriyA zarU thAya che. je khUba moTuM pApa che. eMThAM pavAlAM vagere lUchIne korAM karyA vinA ja enAthI mATalAM vageremAMthI pANI laI pIvAthI e mATalA vageremAM paNa AvA manuSyo pedA thaI maraNa pAme che. mATe A badhI bAbatomAM khUba viveka rAkhI saMyama keLavavo jarUrI che. 611 vadhumAM, Aje je mA-bApo garbhamAM rahelA mAsuma bALakonI ThaMDe kaleje hatyA (garbhapAta) kare che, teo to garbhaja, saMjJI, paMcendriya manuSyanI hatyAnuM ghora pApa kare che. A pApa to eTaluM moTuM ane bhayaMka2 che ke enA phaLavipAke bIjA keTalAya bhavomAM e hatyArAo IcchavA chatAM mA-bApa banI zakatA ja nathI. IriyAvahi sUtramAM batAvelA A hiMsAnA daza prakAra che. enA svarUpane UMDANathI ane vistArathI samajo ! tamArA jIvananA nAnA-moTA dareka vyavahAronuM nirIkSaNa karo ane tapAso ke, tamArA mana, vacana ke kAyAnA kayA kayA vyavahA2thI kayA kayA jIvone, lokone tamArA dvArA keTaluM keTaluM du:kha pahoMce che ? tamAruM UThavAnuM-besavAnuM, bolavAnuM-cAlavAnuM, levAnuM-devAnuM, nAnA-moTA prasaMge kyAMya paNa javAnuM-AvavAnuM. tamArA A badhA vyavahArothI koIne duHkha to nathI pahoMcatuM ne ? enAthI koInA jIvanamAM naDatara to UbhI nathI thatI ne ? enAthI koIne trAsa to nathI thato ne ? sabhA : saMsAramAM evuM badhuM to thavAnuM ja, paNa pachI eno 'micchA mi dukkaDaM' daI daIe chIe ne ? e micchA mi dukkaDaM paNa haiyAno to joIe ne ? khAlI bolavAthI zuM vaLe ? tame je bhUla karI tenI tamane je vedanA joIe, teno je pazcAttApa joIe, tamArA vyavahArathI sAmAne je nukasAna thayuM te bharapAI karavAnI je taiyArI hovI joIe ane pharIthI tevo vyavahAra na karavAnI je taiyArI joIe, e badhuM hoya ane te pachI micchA mi dukkaDaM Apo to te sAco. A to 100 jaNanI vacce nAka kApe ne pachI khAnagImAM jaIne kahe ke Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 612 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! tamane duHkha lAgyuM hoya to micchA mi dukkaDaM; A micchA mi dukkaDaM ja nathI. sabhA sAheba ! saMghagata nAnAM-moTAM AyojanomAM vyavasthA jALavavA garama thaIne ke kaDaka thaIne bolIe to hiMsAnuM pApa lAge? emAM paNa kaSAyane vaza thaIne samatulA gumAvo to jarUra hiMsAnuM pApa lAge, paNa keTalAMka vyavasthApako to evuM mAnI beThA che ke, amane, game tene game te kahevAnI chUTa che, ame sattAdhIza. ema mAnIne hUkama calAvyA karatA hoya che. Ayojaka je saMghavI hoya te hAtha joDI, vinamra banIne rahetA hoya ane A vyavasthApako TaTTAra banIne pharatA hoya. kamanasIbe huM jene hitazikSA ApavA mAMgato houM te atyAre hAjara ja na hoya ane hoya to paNa te na sAMbhaLe ane bIjo ja sAMbhaLe. vyavasthApakanI vAta karuM to vyavasthApako na sAMbhaLe, paNa ArAdhako sAMbhaLe ane kahe ke, "barAbara che. e naMga ja che. na jANe AvA badhA naMgonA hAthamAM A vahIvaTa kema Avyo haze ?' ane ArAdhakonI vAta karuM to ArAdhako na sAMbhaLe, paNa vyavasthApako sAMbhaLe ane e kahe ke, "mahArAja sAhebe barAbara kahyuM. A badhA AvA ja ahIM AvI bharANA che. kevA badhA ahIM bharAI paDyA che. na jANe A badhA ahIM zuM kAma AvatA haze ?' jyAre vahune mATe kAMI kahuM to sAsunA kAna uMcA thAya ane sAsune mATe kAMI kahuM to vahu barAbara yAda rAkhe ane kahe, "bA sAMbhaLyuM ! je vAta jene mATe kahyuM, te vAta te na sAMbhaLatAM bIjA ja sAMbhaLe che ane ghare jaIne e badhAne saMbhaLAve eTaluM ja nahi, paNa e amArA nAme saMbhaLAve, eTale ame kahIe enuM sAruM pariNAma to na Ave paNa uparathI ahIM nahi AvanArA, A AvanArAonI rItabhAtathI amArA paNa virodhI banI jAya. eTale A badhAnuM je sAruM pariNAma AvavuM joIe te nathI AvatuM. tame jo namra ane vivekI banI, hAtha joDavA pUrvaka kahezo ke, amane sahakAra Apo, to tamane sArAmAM sAro sahakAra maLaze. ame paNa koIne kAMI kahevuM hoya to mahAnubhAva, mahAbhAga, puNyAtmA, puNyazALI, bhAgyazALI, puNyAtmanuM. evuM kahIne kahIe chIe, jyAre tame to jANe badhAnA mAlika ho tema dhaDa-dhaDa kahevA mAMDo, emAMya AvA siddhakSetramAM Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 91 - 2 : hiMsA ke pratihiMsAthI vera zamatuM nathI paNa vadhe che - 25 - 613 ane e paNa ArAdhanA karavA AvelA ArAdhakone ? AnAthI to tamArA kaSAyo keTalA prabaLa banI rahyA che ? ane enAthI tamane kevo ane keTalo karmabaMdha thaI rahyo che ? eno kyAreya koI vicAra karyo kharo ? ahIM je paNa AvyA che, te tamArA sAdharmika che, je tamAre mATe ArAdhya che. emanI AzAtanA karavI, tiraskAra karavo, te ghaNuM moTuM pApa che. sAmAnya jIvane paNa duHkha pahoMcADavAthI, kaThora veNa saMbhaLAvavAthI hiMsAnuM pApa lAgatuM hoya, veranI paraMparA sarjAtI hoya to ahIM tamane kevAM moTAM pApa baMdhAze ? e gaMbhIrapaNe vicArajo ! zAstrakAroe kahyuM che ke, sAcI vAta paNa krodhane vaza thaIne bolAya to te mRSAvAda kahevAya. sAheba, huM to je hoya te cokhkha-cokhkhuM kahI devAmAM mAnuM chuM. ema kahIne krodhamAM lAla thaIne koInuM ahita thAya te rIte sAcI vAta paNa kahevI te to mRSAvAdano ja eka prakAra che. sabhA bhUla sAmevALAnI hoya chatAM huM micchA mi dukkaDe ApuM ane eno e ja vyavahAra kare to keTalAM varSa micchA mi dukkaDuM ApavAno ? tame jo kalpasUtra sAMbhaLyuM hoya to e vAta tamArA dhyAnamAM rahevI ja joIe ke, sAmevALo bhale tamane micchA mi dukkaDa na Ape, tamAre to Apavo ja joIe. kAraNa ke "kalpasUtrAdi mahAzAstromAM kahyuM che ke - ne savama tarasa sthi mArAhaUT I' 'je micchA mi dukkaDuM Ape te ArAdhaka bane." tamArA manamAM enA mATe gAMTha na paDe teno khyAla rAkho. jo gAMTha paDI to pIDA karaze, sahana karavuM paDaze, sahana karavuM paDe tenI takalIpha nathI, paNa durgatimAM javuM paDaze tenI moTI takalIpha che. tame vadhAre namra bano - saraLa bano ke jethI sAmevALAnI paNa gAMTha khUlI jAya. paNa Ama chatAM jo kadAca enI gAMTha na khUle to na khUle, emAM huM zuM karuM ? ene na paDI hoya to mane ya nathI paDI. e micchA mi dukkaDa na Ape to huM zuM kAma ApuM ? e na Ape to mAre nathI Apavo. koI AvA ja bhAvamAM rahe to beya marIne tiryaMcamAM jAya, tyAM paNa laDe - laDatAM, laDatAM mare, tyAMthI marIne narakamAM jAya ane tyAM paNa laDe ane A rIte bhavanI paraMparA sAthe vairanI paraMparA ane duHkhonI paraMparA paNa Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 614 aviratapaNe cAlyA ja kare. paNa jo bemAMthI eka khamAvIne gayo ne bIjo khamAvyA vagara gayo, to khamanAra pote ArAdhaka bane che ane nahi khamAvanAra virAdhaka bane che. nahi khamAvanAra jo vairano anubaMdha laIne jaze to te kadAca mAravA Avaze, paNa khamanAra sahana karaze - karma khapAvIne AgaLa vadhaze. eTale bemAMthI eka paNa pakSamAM vaira na rahe te mATeno prayatna karo, e na ja thAya to tamArA taraphathI to vera na ja rahe te mATe samaja ane vivekapUrvaka pAko prayatna karo. sabhA: koIpaNa vastuno pratikAra nahIM karavAno ? nA, koI paNa duHkhada paristhiti ke duHkhada vastuno pratikAra nahi ja karavAno, sahana ja karavAnuM. AjanAM vyAkhyAnano A marma che - koIpaNa duHkhada paristhiti ke duHkhada vastuno pratikAra na karavo. sabhA : anuzAsana to karAya ne ? anuzAsana koNa karI zake? anuzAsanano adhikAra jene hoya te ja anuzAsana karI zake. je anuzAsana kare, te paNa vivekapUrvaka kare. dharmazAstranI AjJA mujaba kare ane te paNa kaSAyone vaza thaIne nahi paNa kaSAyone vazamAM rAkhIne hitabuddhithI kare. anuzAsana eTale hathoDo mAravA jevuM kAma che. e kaLA ane komaLatApUrvaka karavAnuM hoya che. enAthI sAmAnuM hita thAya paNa eno lamaNo na bhAMge tenI kALajI rAkhavAnuM hoya che. anuzAsana karanAra jo kaSAyane vaza thAya to sAmAnuM ahita thAya ke na thAya, paNa tenuM potAnuM to ahita thAya ja. jenA haiyAmAM karuNA, komaLatA hoya ane vyavahAramAM zAstrabodhanA paripAkamAMthI pragaTelI kaLA-kuzaLatA hoya te ja sAcuM anuzAsana karI zake, jarUra paDe to e kaSAya paNa kare, paNa ene kaSAya AvI jAya ke kaSAya enA upara savAra thaIne enI pAse viveka vagarano vyavahAra karAve evuM kyAreya na bane. anuzAsana karanAranA haiyAmAM sAmA jIva pratye apAra vAtsalya joIe. enuM Atmahita karavAno sAco bhAva joIe. niHsvArthavRtti joIe ane zAstravacanonI pariNativALo UMDo bodha joIe. e jyAre koInuM paNa anuzAsana karavAno prayatna kare ane tenuM jevuM AvavuM Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 93 - 2 H hiMsA ke pratihiMsAthI vera zamatuM nathI paNa vadhe che - 25 - 615 joIe tevuM pariNAma na Ave tyAre ene sAmA upara kyAreya dveSa-vidveSa ke durbhAva na thAya. e haiyAthI paNa kyAreya enuM ahita na vicAre. jarUra paDe to te samaye e enA pratye mAdhyazmabhAvano sahAro le. je AvuM na karI zake, tene anuzAsana karavAno adhikAra nathI. AvA adhikAra vagaranI je paNa vyakti anuzAsana karavA jAya te chevaTe anuzAsakanA badale anuzAsya, zikSApAtra banI jAya che. mATe A viSayamAM paNa ghaNo viveka, samaja ane jAgRti jarUrI che. sabhA : A vAta to barAbara, paNa have amAre thoDuM amArA potAnA mATe ja pUchavuM che. ghaNIvAra evuM bane che ke, ame jyAre kSamApanA karavA jaIe chIe tyAre uparathI vadhAre bhaDako thAya che, to amAre zuM karavuM ? sAcA bhAve ane sAcI rIte kSamApanA karavAthI moTe bhAge to AvuM pariNAma na ja Ave. Ama chatAM jyAM paNa AvAM pariNAmo AvatAM jovA maLe, tyAM kSamApanA karanAranA haiyAnA bhAvonI ane kSamApanAnA vyavahAranI khAmI kAma karatI hoya che. jo hakIkatamAM kSamApanA karavAthI AvuM pariNAma AvatuM hoya to bhagavAna evo mArga batAve ja nahi ! ghaNAnI to hAlata ja evI hoya ke, hRdayathI bhUlano svIkAra ja na thayo hoya. meM bhUla karI che, evuM ene lAgatuM ja na hoya ane vyavahArathI kSamApanA karavA jAya ane e samaye paNa kSamApanAnI uttama rIta-maryAdAno paNa ene khyAla na hoya. eTale e kahe ke "sAMbhaLo ! mArA manamAM tamArA mATe kAMI hatuM nahi. meM svapna paNa tamArA mATe koI kharAba vicAra karyo nathI. Ama chatAM tamane khoTuM lAgI gayuM hoya to micchA mi dukkaDa," eTale A sAMbhaLIne pelo bhaDake ane pUche ke, "mane lAgyuM eTale tame zuM kahevA mAMgo cho ! tamane kAMI nahotuM. tame kAMI kharAba karyuM nahotuM ane mane lAgI gayuM, eTale zuM huM khoTo chuM, kharAba chuM ke emane ema koIne mATe kAMI lAge ane e badhuM huM laIne pharuM?' ane pachI emAMthI tyAM ja navo copaDo khUle. A kSamApanAnI rIta nathI. A to potAnI bhUlane chAvaravAnI ke sAmA upara DhoLavAnI rIta che. AvI rIte micchA mi dukkaDa ApavAthI to kleza ja vadhe. ghaNA to amane paNa kahe ke, "mahArAja sAheba, tamane khoTuM lAgyuM hoya to micchA mi dukkaDaM. amArA manamAM to kAMI hatuM ja nahi." AvuM bole eTale teno matalaba Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 616 zuM thAya ? "ame to sArA chIe, paNa tamArA svabhAvamAM vikRti che. eTale tamArA svabhAva doSanA kAraNe tamane kAMI khoTuM lAgyuM hoya to micchA mi dukkaDa. amArI sAthe paNa Avo vyavahAra karanArA parasparano vyavahAra kevo karatA haze ? amane A rIte kahenArA, paraspara zuM nahi bolatA hoya ? pote karelI bhUla pahelAM potAne samajAya to ja sAco micchA mi dukkaDa daI zakAya. ApaNe to evA hatA ja nahi, paNa emaNe Ama karyuM, AvuM karyuM, pachI to Ama thAya ja ne! AvuM vicAranArano micchA mi dukkaDa sAco kyAMthI thAya ? sAmI vyaktie tamArI sAthe nabaLo vyavahAra karyo paNa tamArI temAM kaMI bhUla hatI ke nahi. eno vicAra karo ! tame kartavya cUkyA hatA? tame aparAdhavALuM vartana karyuM hatuM ?, tame ene duHkha pahoMce tevuM vartana karyuM hatuM ? tame bolatI vakhate bhArekhama zabdo vAparyA hatA ? - A badhAno tame barAbara vicAra karo ! amane kahe, "sAheba ! phalANA bhAI AvyA hatA. meM emane beso" kIdhuM, emAM khoTuM lAgI gayuM." meM kahyuM, kevI rIte kahyuM hatuM ? "beho." tamArA zabdo enA e hovA chatAM dara vakhate enA bhAva ekasarakhA nathI hotA ane A bheda to nAnuM bALaka paNa samajI zake che. kharekhara to tamAre tamArA mananA bhAvone komaLa karavA paDaze. tame tamArA sukha-duHkhane je rIte saMvedo cho, te rIte tamAre sAmevALAnAM sukha-duHkhane saMvedavAM paDaze. sAmevALAnI jagyAe tamArI jAtane mUkIne paristhitinuM sAcuM mUlyAMkana karatAM zIkhavuM paDaze. sabhA sAheba ! ApanI vAta so TakA sAcI che, paNa prekTikala nathI lAgatI. jyAM sudhI tamAro saMsArarasa tIvra che tyAM sudhI AmAMnI koIpaNa vAta tamane prekTikala nahi ja lAge. eka vAta yAda rAkhajo ke, jyAM sudhI sarvajJa bhagavaMta kahelI A badhI vAta tamane-mane gaLe nahi utare tyAM sudhI ApaNA saMsArabhramaNano aMta nahi Ave. AvI sAcI vAta paNa prekTikala nathI lAgatI, emAM sauthI mahattvanuM kAraNa mithyAtva che. mithyAtva tagaDuM haze tyAM sudhI A vAta prekTikala nahi ja lAge. bIjA badhAnI vAta javA daIne sIdhI bhagavAnanI ja vAta karIe to teo anaMta vIryanA svAmI hatA. rAjakuLamAM janmyA hatA. apAra samRddhimAM ucharyA hatA. TADha-taDako emaNe kyAreya joyo na hato. Ama chatAM teo jyAre e sarva Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 95 - 2 : hiMsA ke pratihisAthI vaira zamatuM nathI paNa vadhe che - 25 - 617 saMgano tyAga karI saMyamasAdhanAnA mArge saMcaryA tyAre raste rakhaDatA lokoe paNa emane mAryA, gALo dIdhI. pAchaLa zikArI kutarAo doDAvyA, pAchaLathI bhAlAnI aNIo bhoMkI, pagamAM Aga peTAvI, kAnamAM khIlA ThokyA, corajAsUsanAM ALa caDAvyAM. doraDe bAMdhI kuvAmAM utAryA, phAMsInA mAMcaDe laTakAvyA. A badhAno pratikAra karavAnI pUrepUrI zakti hovA chatAM bhagavAne kyAMya pratikAra na karyo, kyAMya bacAva na karyo, kyAMya jAtane bacAvavAno prayatna paNa na karyo. je banyuM te badhu ja samabhAve sahana karyuM. jo bhagavAnamAM A badhAno pratikAra karavAnI zakti hatI, Ama chatAM eno leza paNa pratikAra karyA vagara e badhuM ja samabhAve sahana karyuM to tame ne huM koNa ke sahana karavAne badale sAmano karavAno ja prayatna karIe ? tame bhagavAnano sAdhanAkALa to juo! anArya dezamAM gayA tyAre A badhA upadravo thayA. jene prabhue samabhAve sahana karyA che. koIpaNa prakAranA pratikAra ke bacAvano prayatna karyA vinA sahana karyA che. ekavAra bhagavAna mahAvIra vaizAlIthI vihAra karIne vANijya grAma tarapha jatA hatA tyAre vacce gaMDakI nadI AvI. nadI bepUra vahetI hovAnA kAraNe prabhune nAvamAM besIne nadI utaravAno vAro Avyo tyAre nAvamAMthI utaryA bAda nAvike kahyuM, "eya ubho rahe, bhADuM Apa." "mArI pAse kyAMthI hoya ? mane javA do," evuM kazuM ja bhagavAne na kahyuM ane bhagavAna mauna rahyA. bhagavAnanA maunathI akaLAyelA nAvike kahyuM ke, "jyAM sudhI bhADuM na Ape tyAM sudhI A taDakAmAM ubho rahe." upara Abha tapatuM hatuM, nIce dharatI tapatI hatI. Ama chatAM e sthitimAM loDhA jevI tapelI nadInI retImAM sAva sahajatAthI bhagavAna ubhA rahyA. e daramyAna prabhunA pitA siddhArtha mahArAjanA mitra zaMkharAjavIno jamAI citra potAnI naukA senA sAthe acAnaka ja tyAM AvI caDyo, eNe A dRzya joyuM ane UMDo AghAta anubhavyo. tarata ja citra nAvikane kahyuM ke, "A to siddhArtha putra vardhamAna che, emanI sAthe Avo vyavahAra zobhe ?' - ema kahIne eNe bhagavAnane choDAvyA, tyAre bhagavAne eno AbhAra paNa na mAnyo ke e choDAvanAra pratye kuNI lAgaNI paNa na batAvI. je rIte loDhA jevI tapelI retImAM ubhA hatA. te ja rItanI sahajatAthI tyAMthI vihAra karI gayA. A sthitimAM je bhAva bhagavAnane nAvika upara hato te ja bhAva bhagavAnane Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 618 choDAvanAra upara hato ane je bhAva potAne choDAvanAra upara hato te ja bhAva nAvika upara hato. game tevA toya ApaNe chevaTe to bhagavAna mahAvIranA ja vArasadAra chIe ne ? to ApaNe zuM karavuM joIe - e gaMbhIratAthI vicArajo. Aje koI nAnI-moTI ghaTanA bane ke koI ApaNI sAthe thoDo ghaNo paNa ApaNane na gamato vyavahAra kare to ApaNane zuM thAya ? mAruM cAle to ene cAra thappaDa mArI dauM, barAbara batAvI dauM, avasara AvavA do. jenA pratye aNagamo-aruci-abhAva thAya tenA mATe kevA-kevA vicAra Ave ? koIkane preraNA karIne sAmAne ThokAve ne pote ThAvako rahe. koI tamane takalIpha ApIne doDyo, emAM ene - Thokara vAgI ne paDyo to thAya, ke "barAbara thayuM. mArI sAthe nabaLuM vartana karyuM enuM ja A phaLa maLyuM. kudaratane tyAM aMdhera nathI." hiMsakabhAvothI baco! AvI badhI vicAradhArA e pArAvAra karmabaMdhananuM ane bhAvavRddhinuM kAraNa che. tame satata prayatna karIne tamArA manane AvA nabaLA-hiMsaka bhAvothI bacAvI lo. sabhA : koInA maraNanI anumodanA karAya ? AstikatAne varelo puNyAtmA koInA paNa maraNanI kyAreya paNa anumodanA karI zake ? jyArathI A TI.vI. vagerenAM pApa AvyAM, - tyArathI A raudrabhAvo ghara karavA lAgyA che. eka sAthe yuddho juo tyAre barAbara uDADyo. Ane to Ama ja marAya, A to maravo ja joIto hato. huM houM to AmAMthI ekane jato na karuM." A badhA bhAvo raudranA gharanA che. AvA raudradhyAna vakhate jo AyuSyano baMdha paDe to sIdhI nAraka thAya. jeTalA TI.vI. vagere jue te badhA ekasAthe eka ja sarakhAM dazyo joIne je ekasAthe eka sarakhA bhAva kare, te badhAne samUhamAM karmabaMdha thAya che. jenAM pariNAme evA ja sthAne janamavAno vAro Ave ke ekAda aNubomba jhIMkAya ne badhA ja eka sAthe khatama khetaramAM eka sAthe kIDA Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 97 - 2 H hiMsA ke pratihiMsAthI vaira zamatuM nathI paNa vadhe che - 25 - 619 tarIke janma ane AkhuM khetara saLagAvAya tyAre te badhA eka sAthe sApha jeTalAM karmo samUhamAM bAMdhyA te badhAM ja karmone moTe bhAge eka sAthe ja bhogavavAno vAro Avato hoya che. tame tamArA bALakone viDIo gema vagere sAdhano lAvI Apo cho, have to mobAIla-phonamAM paNa evI suvidhA (!) maLavA lAgI. vadhumAM InTaraneTavebasAITa vagere upara paNa tamArA bALako AvI hiMsaka ramato rame che, yuddho paNa kare che. keTalAya vimAno ane jahAjone baTananI aNIe uDAve che; ane pachI eno mAnasika AnaMda mANe che. e AnaMda emanI vANImAM ane kAyAmAM paNa chavAya che. AmAM kevI ane keTalI ekAgratAthI pApabaMdha, karmabaMdha thAya che, eno kyAreya vicAra karyo che mahAnubhAva ? sabhA kasAInuM to bhUMDuM IcchAya ne ? nA, tenuM paNa bhaluM ja IcchavAnuM ke ene sabuddhi sUjhe ke pApa karato aTake. ene baMdhanamAM laIe to paNa karuNAthI ke bicAro vadhAre pApa na kare e mATe. eka vAta dhyAnamAM rAkho ke jIvanamAM koInA paNa mATe kharAba IcchavAnuM paNa nathI, kharAba vicAravAnuM paNa nathI ane kharAba karavAnuM paNa nathI. jyAre tame maitrI vagere bhAvanAnuM svarUpa samajazo, tyAre tamane khyAla Avaze ke jagatanA kharAbamAM kharAba, pApImAM pApI, nidhRNamAM nirguNa vyakti mATe paNa kharAba vicAra karavAno nathI ke enuM kharAba ciMtavavAnuM nathI. ema karavAthI to ApaNane ja nukasAna thavAnuM che, ene nahi. tame koInA mATe kharAba vicAro ethI koInuM kharAba na thAya. enuM kharAba to eno pApodaya hoya to ja thAya; jyAre tame koInuM paNa kharAba Iccho ke vicAro ethI tamAruM to kharAba nakkI thavAnuM. mATe samajo ke bIjA koIne paNa jeTaluM duHkha Apo, apAvo ke te duHkhI thAya temAM khuza thAo te badhI ja hiMsA che, enAthI "vera vachUTuM gappo' AtmAnA vairanI paraMparA sarjAya che. eka sthAne hiMsAnI anarthakAritAne batAvavA khUba suMdara zloko lakhelA che. te vAMcI, vicArIe to paNa khUba sArI bhAvanA pedA thaI zake. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 620 'dIyate mAryamANasya, koTiM jIvitameva vA / dhanakoTiM na gRhNAti, sarvo jIvitamicchati / / ' marAtA mANasane koI karoDa rUpiyA Ape agara to jIvana Ape, to koI karoDa rUpiyA na le paNa jIvana ja Icche.' 'amedhyamadhye kITasya, surendrasya surAlaye / samAnA jIvitAkAMkSA, tulyaM mRtyubhayaM dvayoH / / ' viSTAmAM rahelA kIDAnI ane devalokamAM rahelA IndranI jIvavAnI IcchA samAna che, bannene maraNano bhaya paNa samAna che.' hiMsA ane hiMsakabhAvo AtmAne karmanAM baMdhanothI bAMdhe che, vairanI paraMparAmAM sapaDAve che, cirakALa saMsAramAM rajhaLAve che ane durgatinAM dArUNa du:khomAM jIvane homI de che. mATe ja bhagavAna kahe che ke "hiMsA e baMdhana che. hiMsA e koIthI koInA dvArA apAtAM duHkhothI chUTavAno mArga nathI. e to duHkhamAM sapaDAvanAruM baMdhana." chellI traNa vAta yAda rAkho. hiMsA baMdhana che - 1, hiMsAthI vairanI paraMparA sarjAya che - 2, tenAthI sukha nahi paNa duHkhanI paraMparA sarjAya che - 3. mATe ja parigrahanI jema hiMsAthI paNa chUTavuM ja che. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 3 - baMdhana koNa? parigraha, parigrahanI kSamatA ke bannetha?. - vi. saM. 2058, zrAvaNa vada-3, somavAra, tA. 29-8-02, sAcorI dharmazALA, pAlItANA * dharmathI maLeluM ya baMdhana : nItithI meLaveluM baMdhana : * mahApuruSonI bhAvanA : prabhunI AjJA kyAre maLe ? * sAvadhAnI rAkhavI jarUrI : * jJAtA-deSThA bhAvanA nAme posAto daMbha : * parigraha kharAba ke parigrahanI mamatA kharAba ? * mamatA DAkaNa che, game tyAre vaLagI jAya : * je parigrahI hoya te hiMsaka hoya ja : * dhaMdho baMdha karavo e paNa prabhAvanA : 0... e viSaya, rAga vinA thatuM nathI : viSaya : parigraha ane mamatAnI mitrAcArI. parigraha ane hiMsA ekabIjA sAthe khUba saMkaLAyelA che. ene jaladI judA karI zakAtA nathI. mATe ahIM prasaMgopAtta pharI parigrahane eka navA ja pariprekSyamAM carcavAmAM Avyo che. e carcAnuM kAraNa sabhAmAMthI pUchAyelo eka mArmika prazna che. prasvakAre pUchyuM ke - parigrahanI mamatA kharAba ke parigraha kharAba ? bemAMthI baMghana koNa kahevAya ? eno javAba anekAMtanI zailImAM ApatAM pravacanakArazrIe jaNAvyuM ke parigraha paNa kharAba, parigrahanI mamatA ya kharAba. baMneya kharAba ane baMneya baMdhana. e baMne kaI kaI apekSAthI kharAba ane baMdhanarUpa bane che ? tenI samajAvaTamAM nizcayanaya ane vyavahAranayanI jugalabaMdhInI rajuAta paNa ahIM karAI che. zrotAnI bhUmikA joIne dezanA karavAnI vAta paNa kahevAI che. prAMte pharI hiMsAnI mULa vAta para AvIne pravacane virAma karyo che. pravacananuM pratibiMba * je nAnA parigrahamAM DUbI jAya che, te moTA parigrahamAM alipta rahI zake, e zakya lAge che ? * dUdhamAM sAkara hoya, Dabala hoya ke na ja hoya athavA mIThuM hoya to paNa eka sarakhI prasannatAthI vAparI jAya to kAMIke jJAtA-dRSTAbhAva Avyo che ema mAnI zakAya. * rUpiyA game te paNa baMdhana ne rUpiyAvALo game te paNa baMdhana. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-strota 'sayaM tivAyae pANe, aduA aNNehiM ghAyae / haNataM vANujANAi, veraM vaDDai appaNo / / 3 / / ' je koI svayaM jIvone mAre che athavA anyanI pAse marAve che ke mAranArane anumodana Ape che, te (te maranAra jIvo sAthe) potAnuM vaira vadhAre che.' Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 : baMghana koNa?parigrahanI mamatA ke bannetha? anaMta upakArI caramatIrthapati, zramaNa bhagavAna zrImahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadhara bhagavaMta zrIsudharmAsvAmIjI mahArAjAe dvAdazAMgI paikInA bIjA sUyagaDAMga nAmanA aMga AgamanA mAdhyamathI jaMbusvAmIjIne Atma jAgRtino saMdezo saMbhaLAvyo che. e saMdezo saMbhaLAvyA pachI sudharmAsvAmIjIe kahyuM, "baMdhanane dareka rIte oLakho ane tene toDavAno puruSArtha karo. A upadeza sAMbhaLIne jaMbusvAmIjIe jyAre sudharmAsvAmIjIne pUchyuM ke, "bhagavAna mahAvIradeve baMdhana kone kahyuM che? tene zI rIte toDI zakAya? tenA javAbamAM temaNe traNa prakAranAM baMdhano batAvyAM che. 1 - parigraha, 2 - hiMsA, ane 3 - mamatva. hiMsAnI sAthosAtha asatya, corI ane maithuna - e paNa baMdhana che ja, ema 'prANAtipAtasya copalakSaNArthatvAt mRSAvAdAdayo'pi vanyatavo draSTavya ti !' hiMsAnA upalakSaNathI asatya vagere paNa baMdhanA kAraNo che ema jANavuM.' e pada dvArA TIkAkAra maharSie spaSTa karyuM che. AtmAne niraMtara karmanuM baMdhana vaLage che. temAM A parigraha, hiMsA ane mamatva nimitta bane che. parigraha-hiMsA ane mamatvanI sAthosAtha asatya, corI ane maithuna paNa AtmAne niraMtara bAMdhavAnuM kAma kare che. ApaNI pAse viziSTa jJAna nathI. tene kAraNe ApaNe nathI AtmAne joI Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 624 zakatA, nathI baMdhanane joI zakatA ke nathI baMdhAvAnI rItane joI zakatA. ApaNI AvI kamanasIbInI vacce moTI sadnasIbI che ke, je AtmAne joI zake che, baMdhanane joI zake che, baMdhananAM kAraNone joI zake che, je e baMdhanathI mukta thavAno mArga joI zake che ane e mArge cAlIne mukta thatA AtmAone joI zake che, tevA tAraka tIrthaMkara paramAtmA ApaNane maLyA che. temano saddhapadeza saMbhaLAvanArA sadguru bhagavaMto maLyA che, ane temano saduupadeza jemAM saMgrahAyelo che, tevAM dharmazAstro paNa Aje ApaNane maLyAM che. janmAMtaramAM upArjelA puNyodaye ApaNane badhuM ja ApyuM che. have jarUra eTalI ja che ke bhagavAna pratye dharmaguru pratye ane zAstra pratye ApaNI zraddhA sthira thavI joIe. deva-guru-dharma ane dharmazAstro pratye ApaNI aMtaraMga zraddhA sthira thAya to kAma thAya. bhagavAne kahyuM che ke, parigraha baMdhana che. te game teTalo suMvALo lAgato hoya to paNa nakkI karavuM joIe ke te baMdhana che. e jarUrI lAgyo kema? kAraNa ke IndriyonAM sukhone sukha mAnyuM, mananAM kASAyika sukhone sukha mAnyAM ane e mATe je kAMI sAmagrInI jarUra paDI, te meLavavAno prayatna karyo, bheguM karyuM ane bhogavyuM. dharmathI maLeluM ya baMdhana H nItithI meLaveluM ya baMdhana : sabhA: jIvana vyavahAra mATe nItipUrvaka bheguM karIe to paNa baMdhana ? hA, je baMdhana che, tene baMdhana to kahevuM ja paDaze ane mAnavuM paNa paDaze ane tene baMdhana mAnyA pachI enAthI chuTavAno puruSArtha paNa karavo ja paDaze. mATe ja to bhagavAne A badho upadeza Apyo che. tame to ahIM "nItipUrvaka bheguM karavAnI vAta karo cho. bhagavAna to dharmanA phaLarUpe AvI maLelAne ya anarthakArI jaNAve che. mATe ja kahyuM che ke - 'dharmAdapi bhavadbhogaH prAyo'narthAya dehinAm / ' dharmathI maLelI bhogasAmagrI paNa jIvone prAyaH anartha mATe thAya che.' muktino sAdhaka evo sAdhu, jeNe svajananAM baMdhano toDI nAMkhyAM che, dhana Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73 - 3H baMdhana koNa? parigraha, parigrahanI mamatA ke banneya ?- 26 - 625 saMpattinAM baMdhano toDI nAMkhyAM che ane nave prakAranA parigrahanAM baMdhanane jeNe toDI nAMkhyAM che, te saMyamanI sAdhanA mATe, jIvarakSA barAbara thAya te mATe, vihita karelAM upakaraNa rAkhe to te baMdhana nathI, paNa enA upara jo mamatva na hoya to ja te baMdhana nahi, bAkI jo enAM upara paNa mamatva hoya to te paNa baMdhana. Agama vagere zAstromAM batAvelI maryAdA mujaba saMyama pALanArA, nirdoSa jIvana jIvanArAM, lajjA ane saMyamanI rakSA mATe zAstranI AjJA mujaba 42 doSarahita AhAra-pANI-vastra-pAtra vagere upakaraNo vAparanArAM sAdhune saMyama sAdhanA mATe vihita karelAM upakaraNo rAkhavAmAM baMdhana nathI. jo temAM mamatA thAya to ja te baMdhana che. mATe ja to "zrI dazavaikAlika sUtramAM kahyuM ke - 'jaM pi vatthaM va pAyaM vA, kaMbalaM pAyapuMchaNaM / taM pi saMjama-lajaTThA, dhAraMti pariharaMti ya / / na so pariggaho vutto, nAyaputteNa tAiNA / muchI pariSado yuro, rU 3 masiUT I' 'sAdhu saMyamanI sAdhanA mATe ane lajjA-maryAdA jALavavA mATe je paNa vastra-pAtra-kAMbaLa ke pAdaproMchana-rajoharaNa rAkhe che ke pahere che, tene jagatanuM rakSaNa karanArA bhagavAna mahAvIre parigraha nathI kahyo. paNa bhagavAna mahAvIre to mUcchane parigraha kahyo che. ema gaNadhara maharSioe kahyuM che.' keTalAka mahAtmAo ke jemaNe "traNa-be ke eka ja vastra vAparIza' - evo abhigraha dhAraNa karyo hoya, temane mATe kahyuM ke, zItakALa pUro thAya tyAre pote je eka, be ke traNa vastra rAkhyAM hoya tenI jarUra na hoya to te rAkhelAM vastrane vidhipUrvaka paraThavI devAM paNa AvatA zItakALamAM joIze. kAma lAgaze ema vicArIne rAkhI mUkavAnuM nahi. Ama chatAM jo e sAcavI rAkhe to temane mATe te paNa baMdhana banI jAya, ema kahyuM che, A rIte saMyama ane lajjA mATe je eka, be ke traNa vastro rAkhyAM, tenA upara paNa jo mamatva thAya to temane paNa parigrahanuM pApa lAge. have tame mane kaho ke, mAtra muktinI sAdhanA mATe ja je upakaraNa rAkhavAmAM Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 626 che. temAM mamatva thaI jAya to parigraha baMdhana to pachI jene tame laIne beThA cho, sAcavo cho, paMpALo cho te badho parigraha kharo ke nahi ? parigraha to baMdhana che ja. emAM na samajAya evuM zuM che ? paraMtu jenuM mithyAtvanuM kocaluM majabUta hoya ene A vAta kyAre ya nahi samajAya ane ene kyAreya A vAta gaLe nahi utare. jarUra paDe to e ema paNa kahe che ke, "je zrImaMta hoya, abajopati ke karoDopati hoya, phekTarI ke kArakhAnAvALA hoya, gADIovALA ke baMgalAvALA hoya te badhA parigrahavALA kahevAya, ame badhA parigrahavALA zI rIte kahevAIe ? sabhA : sAheba ! emanI vAta zuM barAbara nathI lAgatI ? zrAvaka jIvana parigraha vinA cAlavAnuM nathI, to ene parigraha zI rIte kahevAya ? ene baMdhana kema kahevAya ? ahIM ja tamAro bhrama che. tame evI vyAkhyAmAM sapaDAyA cho ke "jenI jarUra paDe tene kharAba na kahevAya." avasare jarUra to dhULanI paNa paDe to zuM dhULane sArI kahezo ? jema saMDAsamAM gayA vagara koIne cAlatuM nathI. pAMca karoDano baMgalo banAvyo hoya, to paNa rasoDAnI bAjumAM ja saMDAsa joIe. bane ke pAMca karoDanA baMgalAmAM pAMca lAkhanuM saMDAsa banAvyuM hoya -- sonAnA naLa besADyA hoya, paNa temAM rahevAya keTalI vAra ? emAM rahevAya ke suvAya kharuM ? 200 rUpiyAnuM jhUMpaDuM hoya temAM rahevAya, paNa pAMca lAkhanAM zaucAlayamAM na rahevAya. ATaluM to tame paNa samajazo ne ? dasa rUpiyAnI TopI mAthe mUkAya paNa 5000/- rUpiyAnAM ke DAyamaMDa jaDelAM paNa jUttAM mAthe na mUkAya. koI vastunI jarUra paDe e alaga vAta che ane ene upAdeya mAnavuM e alaga vAta che. bolo, jarUriyAta paNa kema paDI ? mohavRtti beThI che, viSayonI Asakti beThI che, rAgAdi bhAvonI tIvratA beThI che, kAmabhoganI vRtti beThI che mATe ja ne ? jo A badhuM na hoya to gharamAM rahevAnuM prayojana zuM che ? A badhI vRtti e ja baMdhana che ane e baMdhananAM kAraNe ja avanavAM bIjAM baMdhanonI jarUra paDe che. mahApuruSonI bhAvanA : prabhunI AjJA kyAre maLe ? tamArI vAta javA do. amane sAdhune A amArI muhapatti jo gamI jAya to amArA mATe e paNa baMdhana banI jAya. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75 -3: baMdhana koNa? parigraha, parigrahanI mamatA ke banneya?- 26 - 627 sabhA: muhapatti gamI jAya to ne ? hA, gamI jAya to.... nI ja A vAta che ane amane nathI ja gamI jatI evo dAvo karavAnI mArI - amArI hiMmata nathI. saMpAtima vagere sUkSma jIvonI rakSA mATe temaja raja pramArjana karavA mATe muhapatti rAkhavAnuM ane vAparavAnuM vidhAna che. e kArya mATe rAkhIe, prayoga karIe to te upakaraNa bane, enAthI karma khape ane evo bhAva na hoya to te adhikaraNa bane, enAthI karma baMdhAya. pachI e melI na thaI jAya mATe kamaramAM khosI rAkhavAnuM ja thAya che. A ja mamatva. eka vAta dhyAnamAM rAkhajo ke dharma mArA ke tamArAthI nathI cAlato, nathI dAvo huM karI zakuM tema ke nathI dAvo tame karI zako tema. e jenAthI cAle che te puNya puruSo sadA kALa mATe vaMdanIya, stavanIya che. huM temane pUrA bhAvathI vaMdana karIne mArI jAtane dhanya banAvavA yatna karuM chuM ane tamAre paNa e ja karavAnuM che. tamArI eka nAnakaDI pena koI laI jAya toya tamAruM magaja garama-garama thaI jAya che. mane pUchuyA vinA kema laI gayAM. ogho e saMyamanuM aMga che, jayaNAnuM sAdhana che. Ama chatAM enA pratyenI mamatA enAthI koIne pUMjavA-pramArjavA na de. oghAne nIce aDavA ja na de. saMyamanA upakaraNane ja saMyamano ghAta karanAruM banAvI devAya. sabhAH eTale pariNAma ne pariNati koInAmAM nathI ema kahevuM che ? . huM evuM kahI paNa na zakuM ane evuM vicArI paNa na zakuM. huM je vAta karuM chuM - e mArI ane tamArI karuM chuM. prabhunuM zAsana che. Aje cAle che, te AvI pariNativALA ke evI pariNati pAmavA pratipaLa prayatna karanArA puNya puruSothI ja cAle che. samartha zAstrakAra ziromaNi pUjya AcAryazrI haribhadrasUri mahArAjA, kalikAlasarvajJa pUjya AcArya zrI hemacaMdrasUri mahArAjA, mahAmahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAjA jevA mahApuruSonuM jIvana sAMbhaLIe to khyAla Ave ke emAMnA chellA be mahApuruSo to bAlyAvasthAmAM nIkaLelA, A dareka mahApuruSoe potAnA jIvanakALamAM kevI uttama ArAdhanA- sAdhanA karI hatI. jiMdagIbhara zrutanI upAsanA ane rakSA karI hatI. jAtane hoDamAM mUkIne paNa Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 628 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - temaNe jainazAsananuM ane enAM eka eka aMgonuM rakhopuM karyuM hatuM. Ama chatAM e dareka mahApuruSoe prabhu pAse kevA kevA ekarAra karyA che, te jANo to khabara paDe ke Aje ApaNe kevI khoTI moTAImAM marI rahyA chIe. pUjyapAda AcAryazrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAje kahyuM ke "bhagavaMta, AjanA kALamAM jo amane tAruM Agama na maLyuM hota to duSamakALanA doSathI duSita banelA, anAtha evA amAruM zuM thAta !' "bhagavaMta ! chaThThA ane sAtamAM guNasthAnakanI pariNati jotAM mane ema lAge che ke huM tenAthI ghaNo dUra chuM. mArA hRdayamAM saMvignatAno pakSa jarUra che, paNa haju tevI saMvignatA mArAmAM pragaTI nathI." kalikAlasarvajJa AcAryazrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjanA gurudeva pUjya AcAryazrI devacaMdrasUrIzvarajI mahArAje bhagavAnane uddezIne karyuM ke "bhagavad ! tArA zAsanamAM ame patharA jevA pAkyA chIe ! ATaATalAM AkramaNo tArA zAsana sAme Ave che, Ama chatAM lAcAra evA ame kAMI karI zakatA nathI." mahAmahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAje "adhyAtmasAra' nAmanA graMthamAM AMtarika pariNatinuM nirIkSaNa karI prabhu sAthe eno ekarAra karatAM kahyuM che ke - 'avalambyecchAyogaM, pUrNAcArAsahiSNavazca vayam / bhaktyA paramamunInAM tadIyapadavImanusarAmaH / / ' 'bhagavaMtanA zAsananA zramaNa-jIvananA saMpUrNa AcAronuM pAlana karavA mATe ame asamartha chIe. Ama chatAM e parama muni pratyenI bhaktithI prerAIne IcchAyoganA AlaMbana dvArA ame prabhunA mArganuM anusaraNa karIe chIe.' 'siddhAntastadaGgAnAM, zAstrANAM ca suparicayaH zaktayA / paramAlambanabhUto, darzanapakSo'yamasmAkam / / ' AgaLa vadhIne teozrI kahe che ke, pUrNAcAranuM pAlana karavA jyAre ame asamartha chIe tyAre "siddhAMta ane enA aMgabhUta zAstrono zakti anusAra sAco bodha karavo. A rIte darzana pakSa (eTale ke samyagdarzanano Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77 - 3 : baMdhana koNa? parigraha, parigrahanI mamatA ke baya?- 26 - 629 pakSapAta e ja amArA mATe (bhavasAgara taravAnuM) parama AlaMbana che.' A badhA pUrva puruSonA A udgAro e koI hatAzA ke nirAzAnI pedAza na hatI. paNa parama vivekanA sahAre pragaTela AMtaranirIkSaNa pachInA udgAro hatA. jemAM naryo vAstavikatAno svIkAra hato ane AgaLa vadhavAno unmeSa hato. AMtaranirIkSaNa dvArA aMtastaLanA UMDANamAM rahelI sUkSmatama nabaLAIo ke doSono bodha hato ane ene dUra karavAnI aMtaraMga tAlAvelInI tIvratA hatI. aMtaraMga guNavaibhavanI vAstavika pIchANa hatI ane ene pAmavAno amApa talasATa hato. mATe ja teoe kahyuM che ke - 'vidhikathanaM vidhirAgo, vidhimArgasthApanaM vidhicchUnAm / avidhiniSedhazceti, pravacanabhaktiH prasiddhA naH / / ' 'vidhinuM kathana karavuM, vidhi pratye rAga dharavo, vidhinI IcchAvALA sanmukha vidhimArganI sthApanA karavI, avidhino niSedha karavo. A amArI prakarSe karIne siddha thayelI pravacana-zAsana pratyenI bhakti che.' ane e pachI kahyuM ke amArA jIvanamAM - 'dvayamiha zubhAnubandhaM zakyArambhaH zuddhapakSazca / ' 'zakya hoya teno amala ane azakya evA zuddha mArgano pakSapAta - A be bAbato zubhano anubaMdha paraMparA sarje tevI che." e ja amArA mATe taraNopAya che.' AvA mahApuruSa jo kahetAM hoya to huM ne tame dAvo zAnA AdhAre ane zI rIte karI zakIe ? anukULatAnuM arthIpaNuM Dagale ne pagale naDe che. pratikULatAthI satata bhAgatA pharIe chIe. upakaraNono paNa adhikaraNa tarIke upayoga thAya tevI jIvanazailI che, to amane kyAMya mamatA nathI evuM zI rIte bolI zakIe ? Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 630 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - sAvadhAnI rAkhavI jarUrI : zramaNa jIvana svIkAryA pachI, zakya prayatna ArAdhanA-sAdhanAmAM AgaLa vadhavAno prayatna karyA pachI paNa jo AvI paristhiti hoya to kIcaDamAM beThelA evA tamArI zuM sthiti hoya ? e badhAthI bacavA tamAre keTalA sAvadha rahevuM paDe ? kAjaLanI koTaDImAMthI bahAra nIkaLelAne paNa jo A mamatA rAkSasIthI bacavA paLe paLe sAvadhAnI rAkhavI paDatI hoya to kAjaLanI koTaDImAM beThelA evA tamAre mATe nirlepa rahevuM keTaluM zakya che ? kAjaLanI koTaDImAM rahevAnuM ane lepAvuM nahi, e zuM baccAnAM khela che ? jene paNa adhyAtmanI vizuddhi pAmavI hoya teNe yatanAnuM pAlana karavuM anivArya che. jeTalI yatanAmAM khAmI teTalI adhyAtmamAM khAmI. amAre ya baMdhana toDavAnAM che ane tamAre ya baMdhana toDavAnA che. jyAM sudhI parigraha, hiMsA ane mamatA vagerenAM baMdhana nahi toDo tyAM sudhI ahIM nahi pahoMcAya, AtmasvarUpa nahi pragaTe. paramatAraka gurudeve AcArAMga sUtranAM dhUtAdhyayana upara jyAre pravacano karyA tyAre temAM AvatI svajanadhUnananI vAtanA avasare A badhI vAta suMdara rIte samajAvI che. dareka prakArano parigraha e baMdhana ja che, mATe ja A vAta dararoja ghumeDIghumeDIne kahu chuM. thoDo hoya toya baMdhana ane ghaNo hoya toya baMdhana. keTalo che tenA karatAM, tenA pratye haiyAmAM mamatA keTalI che enA upara badho AdhAra rAkhe che. sabhA : potAnI pAse bhale parigraha ghaNo hoya paNa haiyuM moTA parigrahavALuM na hoya to ? A vAta ahIM nahi karatA, naryo daMbha poSAya che. je nAnA parigrahamAM DUbI jAya che, te moTA parigrahamAM alipta rahI zake, e zakya lAge che? evA hoya to laI Avo ! roja guNa gAIzuM. ahIM koI evA virala che? sau potAnI jAta upara vicAro ! AnaMda ane kAmadeva jevA pratibhAdhArI, saMvAsAnumati to koka ja hoya. saMvAsAnumati eTale mAtra gharamAM beThAM hoya, paNa ene gharanI koI paNa bAbata sAthe mAtra rahevA sivAya koIpaNa prakArano saMbaMdha na hoya. e chatAM mAtra Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 79 - 3H baMdhana koNa? parigraha, parigrahanI mamatA ke boya?- 26 - 631, pAMcamuM guNasthAnaka ane e gharamAM rahyA eTaluM paNa baMdhana to kharuM ja, tema paramAtmA kahe che ane tame badhuM ja karavA chatAM ane pUrepUrA kharaDAyelA hovA chatAM kaho ke haiyAmAM parigraha nathI; to e AtmavaMcanA nahi to bIjuM zuM che? AnaMda zrAvakanI AMtara-bAhya bhUmikA kevI hatI ane emanuM sAdhanA jIvana kevuM hatuM e tamane samajAvuM. emanA sAdhanA jIvananA uttarArdha kALamAM banelI A ghaTanA che. ekavAra emanA AMgaNe zAsanaziratAja zrI gautamasvAmIjI padhAryA. paccAsa hajAra ziSyonA guru ane bhagavAna zrI mahAvIradevanA paTTaziSya jyAre potAne AMgaNe Ave tyAre AnaMda jevA mahAzrAvakane keTalo AnaMda hoya ? tame vicAro ke e samaye AnaMda zrAvake emanuM kevuM sAmaiyuM karyuM haze ? e emane levA keTale dUra sudhI gayA haze ? paNa nA, evuM kAMI nathI banyuM. nathI to temaNe sAmaiyuM karyuM ke nathI to teo temane sAme levA gayA. kadAca mAnI laIe ke emanI pAse koI paNa jAtano dhana-saMpattino parigraha hato nahIM. mATe emaNe sAmaiyuM karyuM nahotuM ane kuTuMba upara paNa emaNe koI adhikAra rAkhyo na hato, jethI temanI pAse paNa kAMI karAvyuM na hatuM. Ama chatAM teo sAme to jaI zakatA hatA, paNa teo sAme paNa gayA na hatA. gautama mahArAjA cheka potAnA ghara AMgaNe AvyA tyAM sudhI paNa levA nahotA gayA. makAnanA daravAje AvyA, tyAre saMdezo mokalyo ke, sevakane darzana ApavA aMdara padhAro. temanI vinaMti svIkArIne gautamasvAmIjI cheka emanA kamarA sudhI gayA to paNa teo bahAra na AvyA ane gautamasvAmIjI jyAre emanA kamarAmAM gayA tyAre teo ubhA paNa na thayA ane kahyuM ke "bhagavaMta ! Apa haju thoDA vadhu najIka Avo to ApanAM pavitra caraNono sparza karIne huM pAvana thAuM. mArI jAtane dhanya banAvuM.' Ama kema banyuM, te tame jANo cho ? temaNe bIjI badhI to mamatA toDI hatI paNa chelle potAnA zarIranI mamatA toDavA mATe, zarIranAM baMdhana toDavA ghora tapa karyo hato, jenA pariNAme UThavA, besavAnI ke paDakhuM badalavAnI paNa temanI tAkAta bacI na hatI. AvI ghora sAdhanA karavA chatAM emane pAMcamuM ja guNasthAnaka, chaThuM nahi ane tame ghaNAM dhana-dhAnya vagerenA parigrahavALA chatAM Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 632 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - - 632 nirlepa-nirmama kharuM ne? lAvo ekAda-be, mAre darzana karavAM che. jJAtA-daSTa bhAvanA nAme posAto daMbha : Aje to daMbha posAya che. "jJAtA-daSTAbhAve jIvuM chuM, huM to mArAmAM ja chuM, ThIka che. zarIra che, paNa huM to mArAmAM chuM." AvI badhI vAto kare paNa tene cA to garamAgarama joIe. ughavA mATe pathArI ja joIe. besavA sophA joIe, rahevA e.sI. rUma joIe, pharavA e.sI. kAra joIe ane pAcho kahe ke huM to jJAtA-dRSTAbhAve jIvuM chuM. AvA daMbhIonuM kalyANa zI rIte thAya ? sabhA : jJAtA - dRSTAbhAva eTale zuM? hAthamAM rahela aMgArAthI hAtha baLato hoya tyAre je evuM anubhave ke "je baLe che, te huM nathI ane huM chuM te baLato nathI.' mananI AvI sthiti hovI tene jJAtA-daSTAbhAva kahevAya. ajainomAM janakavidehInI vAta Ave che. te matanA saMnyAsIone temanA kulapatie kahyuM ke tamAre jJAtA-daSTAbhAva jovo hoya to janakavidehIne tyAM jaI Avo. A vAta sAMbhaLIne te saMnyAsIo janaka videhIno jJAtAdRSTAbhAva jovA temane tyAM madharAte gayA - rAjamahelamAM peThAM ne cheka aMtaHpuramAM pahoMcyA. tyAM janakavidehIne joyA. to temanI bAjumAM rAjarANI sUtI hatI ane tenA aMga upara rAjAno hAtha hato. A dazya joIne te saMnyAsIoe lajjAthI potAnI AMkha upara hAtha mUkI dIdhA. temane thayuM ke ApaNe A zuM joIe chIe? zuM jJAtA-dRSTA bhAvavALo Avo hoya? gurudeve ApaNane kyAM mokalyA ? ATalo haju vicAra karyo teTalAmAM ja rAjavIno bIjo hAtha palaMga uparathI nIce sarakyo ane sIdho ja palaMganI nIce ziyALAmAM garamI mATe rAkhelI sagaDImAM paDyo, Ama chatAM rAjavIe tene upADyo nahi. emane ema sagaDImAM paDyo rahyo. A joIne saMnyAsIone thayuM ke, gurudeve yogya jagyAe ja ApaNane mokalyA. Aje kharekharo jJAtAdRSTAbhAva jovA maLyo. A pachI vicAratAM emane khyAla Avyo ke je hAtha rANInA aMga upara che, te rAjavIe pote nahi mUkyo hoya paNa rANIe pote ja upADIne mUkyo haze. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 81 - 3 : baMdhana koNa? parigraha, parigrahanI mamatA ke banneya ?- 26 - 633 dUdhamAM sAkara hoya, Dabala hoya ke na ja hoya athavA mIThuM hoya to paNa eka sarakhI prasannatAthI vAparI jAya to kAMIke jJAtA-dRSTAbhAva Avyo che ema mAnI zakAya. zramaNa bhagavAnazrI mahAvIra trIsa varSanI bharayuvAvasthAmAM jyAre rAjapATano, bhogavilAsano, sukha-samRddhino, svajana-parivArano tyAga karIne nIkaLyA. uttama zramaNa dharmano svIkAra karIne prabhue jyAre vihAra karyo tyAranI paristhitino vicAra karo ! je prabhue jIvananAM 30, 30 varSa rAjamahelamAM vitAvyAM hatAM, jeo sukomaLa zarIranA svAmI hatA; Aja sudhInA jIvanakALamAM jemanA zarIra upara eka macchara ke mAkhIne paNa sevakoe besavA dIdhAM nathI; Aja sudhI jemaNe taDako-chAMyaDo paNa joyo nathI ane Aja sudhI jemaNe jamIna upara paga mUkyo nathI, evA paNa paramAtmA mahAvIradeva dIkSAnA pahelA ja divase jyAre vihAra karIne jaMgalamAM gayA, tyAre te jaMgalanAM jherI bhamarAnAM jhUMDanAM jhUMDa temanA upara tUTI paDyAM, chatAM prabhue ene na to uDADavAno prayatna karyo ke na to enAthI bacavA potAnuM moDhuM DhAMkavAno prayatna karyo, na be hAthathI zarIrane DhAMkavAno prayatna paNa karyo ke na to koI rIte bacavAno prayatna karyo. prabhue to potAnA banneya hAtha jema hatA tema ja rAkhyA che ane je sahaja gatithI AvyA hatA te ja sahaja gatithI AgaLa vadhatA rahyA. A krama eka divasa-rAtrino nahi, cAra-cAra mahinAo sudhI cAlyo che. prabhunA svabhAve ja surabhi zarIra para dIkSA samaye devo ane svajanoe gozIrSa caMdananuM vilepana karyuM hatuM. e cAra mahinA sudhI akabaMdha rahyuM hatuM. tethI bhamarAo, yuvatIo ane yuvAno taraphathI prabhune satata upasargo thayA hatA. A hato prabhuno sahaja jJAtA-dRSTAbhAva. ApaNe to eka navakArano kAussagna karavo hoya ne eka macchara guNa-guNa karavA mAMDe to hAthathI uDADI daIe ! kyAM che ApaNAmAM te sattva? A sattva na hovAnuM kAraNa zarIranuM pArAvAra mamatva. A mamatva paNa eka baMdhana ja che, eTale ja kahuM chuM ke traNeya baMdhanane barAbara samajI lo. parigraha baMdhana, hiMsA baMdhana ane mamatva te paNa baMdhana. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! parigraha kharAba ke parigrahanI mamatA kharAba ? sabhA : parigrahanI mamatA kharAba ke parigraha kharAba ? bemAMthI baMdhana koNa kahevAya ? 634 jainazAsana ema kahe che ke, parigraha ane parigrahanI mamatA beya kharAba ane beya baMdhana. sabhA : evuM kevI rIte bane ? nizcayanayanI apekSAe parigrahanI mamatA baMdhana mATe parigrahanI mamatA paNa kharAba ane vyavahAranayanI apekSAe parigraha baMdhana mATe parigraha paNa kharAba. syAdvAda - anekAMtanI apekSAe beya baMdhana che. mATe beya kharAba che. jainazAsana syAdvAdane mAne che mATe jainazAsana beyane baMdhana kahe che. beyane kharAba kahe che. sabhA : Apa koIkavAra parigrahane baMdhana kaho cho, to koIkavAra parigrahanI mamatAne baMdhana kaho cho, beyane baMdhana kema nathI kahetA ? jo tame barAbara dhyAna daIne sAMbhaLazo to khyAla Avaze ke avasarocita rIte huM traNeyane baMdhana kahuM chuM. sabhA : avasarocita rIte eTale ? zrotAonI prajJA jyAre ghaDAyelI na dekhAya tyAre jo huM ema kahuM ke parigraha ane parigrahanI mamatA baMdhana to emAMthI evo artha tArave ke parigraha ane parigrahanI mamatA ema beya hoya to baMdhana, bAkI ekalo parigraha ke ekalI parigrahanI mamatA hoya to baMdhana nahi. eTale evA zrotAone sau prathama vyavahAranayanI mukhyatAe parigraha pote ja baMdhana che, ema samajAvavAno prayatna karuM. e vAta jyAre samajAI jAya ane tenI prajJA-buddhi jarA parikarmita-sUkSma bane eTale kahuM ke parigrahanI mamatA kharAba che, baMdhana che. e vAta barAbara samajAI jAya pachI ene samatola karavA samajAvuM ke, parigrahanI mamatA vagara parigraha meLavavAnuM, rAkhavAnuM, sAcavavAnuM ke vadhA2vAnuM mana thatuM nathI. mATe jyAM jyAM parigraha hoya tyAM tyAM parigrahanI mamatA rahevAnI. mATe parigraha paNa baMdhana ane parigrahanI mamatA paNa baMdhana. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- 3 : baMdhana koNa ? parigraha, parigrahanI mamatA ke banneya ?- 26 -- 635 A pachI vadhAre spaSTa karatAM kahyuM ke, jenI pAse parigraha na hoya chatAM parigrahanI mamatA hoya to te parigraha vagaranI parigrahanI mamatA paNa baMdhana ane jenI pAse saMyama sAdhanAnAM sAdhano hoya ane temAM tene mamatA na hoya to te sAdhano parigraha ja nathI. tethI tene mATe saMyamanAM sAdhano baMdhana nathI. 83 paNa saMyamanAM sAdhano pratye paNa mamatA thAya to te mamatA paNa baMdhana. Ama judI judI paristhitimAM zrotAvarganI samajavAnI kSamatA vagerene lakSyamAM rAkhIne A badhI vAta karavI paDe che. jema koI pUche ke sApa mAre ke sApanuM jhera mAre? jherI khorAka mAre ke khorAkamAMnuM jhera mAre? eno javAba je je rIte apAya te te rIte A badho javAba paNa apAya che ane e rIte samajAvavuM e ja yogya che. eTalA ja mATe mahAmahopAdhyAyazrIjI bhagavaMte 'mArgaparizuddhi' nAmanA graMthamAM kahyuM ke 'vastuvinizcayapaTunA syAdvAdenaiva dezanA deyA / ' 'padArthono nirNaya karavAmAM kuzaLa dharmopadezakoe syAdvAdazailithI ja dezanA ApavI.' enA ja anusaMdhAnamAM vicArIe to zrI 'sanmatitarka'mAM kahyuM ke 'puruSanAmaM tu paDulla' 'zrotAnI bhUmikAne lakSyamAM rAkhIne dezanA ApavI.' sAmAnya rIte pahelAM vyavahAranayapradhAna dezanA ApavI. tenAthI zrotA ghaDAI jAya te pachI tene nizcayanayapradhAna dezanA ApavI. e ja rIte jeo ekAMta nizcayavAdI hoya tene vyavahAranA bhAravALI dezanA ApavI ane jeo ekAMta vyavahAravAdI hoya temane nizcayanA bhAravALI dezanA ApavI. e ja rIte keTalAka zrotAone vALavA mATe prAraMbhamAM ene gamatA nayanI dezanA ApI AkarSita karI, pachI ene na svIkArelA nayanI dezanA ApavI ane e rIte belensa karI ApavuM. je loko mamatA na hoya to game te ane game teTaluM parigraha rAkhavAmAM vAMdho nahi tema mAne tene parigraha pote ja baMdhana che ema samajAvavuM paDe. ane je loko saMyamanAM upakaraNone paNa parigrahamAM khapAvI, teno paNa Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! niSedha kare tene 'mamatA baMdhana che, saMyamanAM sAdhano nahi.' ema samajAvavuM paDe ane jo koI saMyamanAM upakaraNomAM mamatA karIe to vAMdho nahi, evA bhramamAM hoya temane A mamatA e ja baMdhana che, ema samajAvavuM paDe. TuMkamAM jemAM jemAM karmabaMdhanI zakyatA che te sAmagrI, te bhAvo, te lAgaNIo badhuM ja baMdhana che ane satata enAthI chUTavAno prayatna karavAno che ane karmabaMdhane toDanArI sAdhanA mATe je anivAryapaNe Avazyaka che ane jJAnIoe jene Avazyaka tarIke svIkAryuM che, te baMdhana nathI. paNa temAM jo mamatA thAya to te baMdhana che. mATe bhUmikAnusAra te sAdhanono tyAga na karavo, paNa tenI mamatA kyAMya na thAya tenI sAvadhAnI rAkhavI. A badhI vAto samajavAnI, samajAvavAnI che. sabhA : sAheba ! Aje ghaNuM badhuM spaSTa thaI gayuM. jo upayogapUrvaka sAMbhaLazo to ghaNuM badhuM spaSTa thaI jaze. 636 eTale have nakkI karo ke pahelAM parigraha choDavo che ane e choDyA pachI enA pratye haiyAmAM rahelI mamatA paNa choDavI che. sabhA : mamatA chUTyA pahelAM parigraha chUTe? mamatA nabaLI paDe eTale parigraha choDavAnuM zakya bane ane parigraha choDyA pachI mamatAne mAravI sahelI bane. koIkavAra evuM paNa banI zake ke pahelAM mamatA marI jAya ane e pachI parigraha sahajatAthI chUTI jAya. paNa AvuM kvacit bane. mukhyapaNe to pahelAM parigraha chUTe ane te pachI mamatA chUTe. kalikAlasarvajJa prabhue 'yogazAstra'mAM lakhyuM che - 'bAhyAt parigrahAtprAyaH, prakupyantyAntarA api / ' 'bAhya parigrahathI moTe bhAge AMtara-parigraho paNa kopAyamAna thAya che.' sabhA : AMtara parigraha eTale zuM ? mukhyatve mamatA, mUrchA ane vigatathI joIe to cauda prakAranA rAgAdibhAvo. sabhA : e cauda prakAra kayA ? Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 85 - 3: baMdhana koNa? parigraha, parigrahanI mamatA ke banneya?- 26 - 637 e ja yogazAstramAM enuM paNa varNana karAyuM che. tyAM jaNAvyuM che ke - 'rAgadveSau kaSAyAH zug-hAsau ratyaratI bhayam / jugupsA vedamithyAtve, AntarAH syuzcaturdaza / / ' '1 - rAga, 2 dveSa, 3 thI 6 - krodhAdi cAra kaSAyo, 7 - zoka, 8 - hAsya, 9 - rati, 10 - arati, 11 - bhaya, 12 - jugupsA, 13 - veda ane 14 - mithyAtva : ema AMtarika parigraha cauda prakArano che.' mamatA DAkaNa che, game tyAre vaLagI jAya? A ahIM paDelA gurupUjananA paisA upara paNa jo najara TharI jAya, to mamatA vaLagI jAya. zrImaMta bhaktane joIne moDhAmAM - pANI Ave ke manamAM galagalIyAM thAya to paNa mamatA vaLagI paDe. AtmA jarAka asAvadha bane to mamatAne vaLagatAM vAra na lAge. rUpiyA game te paNa baMdhana ne rUpiyAvALo game te paNa baMdhana. chellA pAMca divasathI parigrahanI vAta cAle che, paNa "parigrahanA svarUpane jANavuM, enA prakArone jANavA ane tenAthI kaI rIte chUTavuM tenuM maMthana keTalA kare che ?" ane "kaI rIte A badhI cIjo parigrahamAM na gaNAya. amAruM jIvana jema cAle che, tema ja cAlyA kare, emAM kAMI ja pheraphAra na karavo paDe, chatAM ame aparigrahI gaNAIe evuM siddha karavAnI mahenata keTalA kare che ?' darekanA prazno eka ja dizAmAM jAya che ke ame je karIe chIe te cAlu rahe ane dharmAtmA tarIke oLakhAIe. bhagavAnanI AjJA samajavAnI koziza thatI nathI, paNa pote je kare che, te bhagavAnanI AjJA mujaba che, tevuM pUravAra karavA mATe prayatno thAya che ane e mATenAM prazno karAya che. AgamanI vAto haiyuM valovI nAMkhe tevI che. ghaNIvAra ame ahIM AvatAM pahelAM e bhAvothI bhAvita thaIne AvIe chIe. tamArA AtmAne paNa e bhAvomAM bhAvita karavAno amAro prayatna hoya che, paNa tame enAthI bhAvita thatA nathI. e keTalAka bhAIo to evA evA prazno kare che ke jenAthI ghaNAnI pragaTelI uttama bhAvadhArA paNa tUTI jAya che. Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 638 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - bhagavAnanI vANIne tame tamArA nakkI karelA cokaThAmAM goThavavAnI mahenata na karo! paNa tamArI jAtane bhagavAnanI vANInA cokaThAmAM goThavavAnI mahenata karo! bhagavAnanI vANIne tamArA nakkI karelA cokaThAmAM baMdhabesatI karavA tame temAM toDaphoDa karavAnuM ke ene maraDavAnuM pApa na karo. paNa tamArI jAtane te mATe baMdhabesatI karavA, badalavAnuM kAma karo ! viSayanI gaMbhIratA naMdavAya tevA prazno paNa na karo ! e ja tamArA hitamAM che; Ama chatAM tame tamAruM hita na samajo ane prabhunI vANInI AzAtanA thAya evI agaMbhIratA keLavo to tamane aTakAvavA, e amArI pharaja che. saMvega ane nirvedanI vAto cAlatI hoya tyAre jo koI zrotA evA prazno kare ke evo koI vyavahAra kare ke jenAthI saMvega ane nirvedanA bhAvo nabaLA paDe ke nAza pAme to tevA zrotAne ubho karI devo. tene calAvavo nahi. evI dharmopadezakanI javAbadArI che. je dharmopadezaka A javAbadArInI upekSA kare te dharmopadezakane paNa prAyazcitta Ave. eTalA ja mATe pUjyapAda upAdhyAyajI mahArAje yogaviMzikAnI vRttimAM jaNAvyuM che ke - 'yastu zrotA vidhizAstrazravaNakAle'pi na saMvegabhAgI tasya dharmazrAvaNe'pi mahAdoSa eva / ' 'je zrotA vidhi-zAstrane sAMbhaLavAnA samaye paNa saMvegabhAvane na pAme tene dharma saMbhaLAvavAmAM paNa moTo doSa lAge ja che.' A vAtane lakSyamAM rAkhIne tamane kahuM chuM ke - samajavA mATe lAkha prazno karo, paNa DahoLavA mATe eka paNa nahIM. naMdisUtra AgamanI TIkAmAM vyAkhyAna-vAcanAne DahoLanArA zrotAo kevA kevA hoya che, tenI vigatavAra vAta jaNAvI che. temAM eka "pADA' jevA zrotA hovAnuM paNa jaNAvyuM che. pADo gAmanI bahAranA taLAvamAM AvIne ghUmI ghUmIne enA pANIne DahoLuM - na pIvA yogya karI de che, jethI bIjA tarasyA pazu paNa pANI na pI zake. keTalAka zrotAo paNa evA hoya che. svayaM to tattva pAmatA nathI ne anyane Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 87 - 3 : baMdhana koNa? parigraha, parigrahanI mamatA ke banneya ?- 26 - 639 tattva pAmavAmAM aMtarAya Ubho karyA vagara paNa rahetA nathI. tamAro naMbara emAM na lagAvo, eTaluM ja amAre kahevuM che. pharI ApaNe ApaNI mULa vAta upara AvIe, parigraha jema aneka dRSTikoNathI kharAba che tema tenA kAraNe hiMsA thAya che. mATe paNa te kharAba che. parigrahano mULabhUta svabhAva ja evo che ke te hiMsA ane anya pApone pedA kare che. pachI bhale te hiMsA mananI hoya, vacananI hoya ke kAyAnI hoya. e parasparanI hoya, ghara-peDhInI hoya ke, gAma-nagaranI hoya, e rAjyanI hoya ke dezanA sImADAonI hoya. je parigrahI hoya te hiMsaka hoya ja? e sUkSma jIvonI hoya ke dekhAtA bAdara jIvonI hoya, e sthAvara jIvonI hoya ke hAlatA-cAlatA trasa jIvonI hoya ! A badhI ja hiMsAnA mULamAM parigraha che. A hiMsAne koI svayaM kare, koI anyanI pAse karAve ke koI hiMsA karanAra anyane anumodana Ape te maranAra te te jIvo sAthe potAno vairabhAva vadhAre che, vairanI paraMparAnuM sarjana kare che. jemAMthI e pote pArAvAra duHkhono, durgationo ane bhavabhramaNano bhoga bane che. mATe ja trIjI gAthAmAM ane enI avataraNikA karatAM TIkAkAra maharSie lakhyuM ke - 'parigrahavatazcAvazyaMbhAvyArambhastasmiMzca prANAtipAta iti darzayitumAha - sayaM tivAyae pANe, aduvA aNNehiM ghAyae / sataM vAnA, vera va66 maMurt rUA' "parigrahavALAne AraMbha avazya hoya che ane AraMbhamAM prANAtipAta jIvonI hiMsA avazya hoya che, eTale have prANAtipAtanuM svarUpa batAvatAM kahe che ke - je jIvone svayaM mAre che athavA anyanI pAse karAve che ke mAratAM je anumodana Ape che te (te maranAra jIvonI sAthe) potAnuM vera vadhAre che.' Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 640 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - have A vAtane tame vigatavAra samajavAno prayatna karo ! parigrahanI bhUkha jAge eTale hiMsAcAra AvavAno ja. kayo evo dhaMdho che. ke, jemAM paisA maLatA hoya ne hiMsA na hoya ? hiMsAcAra vadhAre che mATe dhaMdho na karyo hoya evA keTalA jovA maLe ? AvaData na hoya, saMyogo na hoya, anukULatA na hoya ane hiMsaka dhaMdho na karyo e judI vAta paNa AvaData hoya, saMyogo hoya, anukULatA paNa hoya, chatAM A dhaMdhAmAM hiMsA ghaNI che, mATe hiMsAthI bacavA dhaMdho na karyo evuM banyuM che ? je kaMpanImAM vadhune vadhu paiso maLe te kaMpanInA zera lIdhA, paNa te vakhate te kaMpanI zuM kare che, emAM kevAM hiMsaka kAryo thAya che, eno vicAra karyo ? evAM paNa darzano che, mato ane dharmo che ke je jAte hiMsA kare to ja pApa lAge evuM mAne paNa, bIjAnI pAse hiMsA karAvavAmAM pApa na mAne. tevA matavALA bIjAnI pAse jIvo marAve athavA bIjAe mArelAM jIvone pote khAya ke e rIte bIjAe mArelA jIvomAMthI banatI vastuo pote vApare chatAM pote hiMsA karatA nathI mATe potAne pApa lAgatuM nathI - evI bhramaNAmAM rAce che. tema amArA ahIM AvanArA ghaNA bhAgyazALIo (!) paNa ema mAnatA hoya ke kaMpanI je hiMsAnAM kAryo kare tenuM pApa zera lenArAne na ja lAge. A teonI moTI bhramaNA che. jene jaina darzananI ahiMsAnuM jJAna nathI, evA "manu e paNa "mRtigraMtha'mAM jIvaghAtanI anumodanA karanArane paNa ghAtaka' tarIke oLakhAvyA che. zera lenAra vyaktine anumodanA beThI ja che; mATe kaMpanI dvArA thatI tamAma jIvahiMsAnuM pApa ene paNa jarUra lAge ja che. sabhA : vyAje kyAMya rokyAM hoya to ? kyAM roko cho, tenA upara AdhAra che. tenI tapAsa karavI jarUrI che. tame koIpaNa dhaMdho karatA ho temAM tamane sArA evA rUpiyA paNa maLatA hoya paNa tamane khabara paDe ke paMcendriya jIvone mArIne, trasa jIvone mArIne, A rUpiyA Ave che, to tene choDavAnuM mana thAya ? sabhA to kayo dhaMdho karavo joIe ? tamAre kayo dhaMdho karavo" - e batAvavuM e mAro dhaMdho nathI. pahelAM haiyAne Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- 3 : baMdhana koNa ? parigraha, parigrahanI mamatA ke banneya ?- 26 -- 641 ghaDo, haiyuM ghaDAI jaze pachI mAre nahi kahevuM paDe. tamane ApoApa samajAze ke amArAthI kevA kevA dhaMdhA na ja karAya ane je paNa dhaMdhA karavA ja paDe emAM paNa keTalI keTalI kALajI rAkhavI joIe. re jema mA jyAre pahelIvAra mA bane tyAre tene koI zIkhavADe che ke bALakane kema navaDAvavuM - dhovaDAvavuM ? ene pagano cUlo karatAM ya AvaDe ? kyAMya bhaNavA gaI hatI ? e mA banI eTale badhuM AvaDI gayuM ? kema ? haiyuM mAnuM banyuM. ema SajIvanikAyanI mA bano to badhu AvaDI jaze. mA jyAre bALakane janma Ape tyAre jo khuda enAmAM mAno janma thAya to tene jema badhuM ja AvaDI jAya, tema 'Atmavat sarvabhUteSu'nI sAcI bhAvanA janme to badhuM ja AvaDI jAya. pachI amAre e samajAvavuM nahi paDe ke - 'moTI moTI phekTarI-kArakhAnAM karavAM, enA ze2 levA - kamAvA - tenA upara lahera karavI, e badhI hiMsA che, te baMdhana che.' dhaMdho baMdha karavo e paNa prabhAvanA : paramatAraka gurudevanA pAvana paricayamAM AvIne A vAto jene jene samajANI evA ghaNA lokoe dhIkatA dhaMdhA baMdha karyA, navo parigraha meLavavAno baMdha karyo, bhego thayelo parigraha ghaTADavAno prayatna karyo ane saMtoSathI keTalAkoe jIvavAno prayatna karyo che. gurudevane keTalAkoe pUchyuM ke, 'dhaMdho baMdha karIza to prabhAvanAnAM kAryo nahi karI zakuM, to mAre zuM karavuM ?' tyAre pa2matA2ka gurudeve kahyuM ke, 'prabhAvanAnAM kAryo karavA dhaMdho karavAnI jarUra nathI. dhaMdho baMdha na thato hoya ke parigraha vadhI gayo hoya to tenA upara niyaMtraNa karavA, bacavA, prabhAvanA vagere kAryo karavAnAM che ane bIjI agatyanI e vAta che ke AvI rIte cAlu dhaMdhA dharmabhAvanAthI baMdha karI devA e paNa eka prakAranI prabhAvanA ja che.' hiMsAnA muddAnI vicAraNA karIe tyAre mAtra paMcendriya jIvanI hiMsAthI ja bacavAnI vAta che, evA bhramamAM na rahevuM. beIndriyathI laIne caurindriya sudhInA tamAma trasa jIvonI hiMsAthI paNa bacavAnI A vAta che ane AgaLa vadhIne pRthvI, pANI, agni, vAyu ane vanaspatinA sthAvara evA ekendriya Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 642 90 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! jIvonI hiMsAthI paNa bacavAnuM anivArya jaNAvyuM che. bhagavAna tIrthakaronI A ja mahAkaruNA hatI ke emaNe chae che jIvanikAyanI hiMsAthI bacavAno upadeza Apyo che. jainazAsanamAM koIpaNa jIvane mAravAnuM vidhAna to nathI ja paNa koI paNa jIvanI upekSA karavAnuM paNa vidhAna nathI. tamAma jIvonA hitanI - sukhanI - rakSAnI vAto karIne prabhue pUrA vizva upara anaMta upakAravarSA karI che. e vAta samajAvavA ja bhagavAna zrI mahAvIradeve kahyuM che ke - "veraM vakpha gaMoche ' 'jeTalI hiMsA eTaluM vaira vadhe, eTalo verano anubaMdha paDe. eTale ke te maranArA jIvo sAthe eTalI vairanI paraMparA cAle.' jema jAte hiMsA karo to paNa vairano anubaMdha paDe tema koInI pAse hiMsA karAvo to paNa vairano anubaMdha paDe ane koI hiMsA karatuM hoya tene anumodana karo - Teko Apo to paNa vairano anubaMdha paDe. koI paNa jIvane sIdhesIdho mAravo eTaluM ja nahi paNa je je pravRttithI koI paNa jIvane koI paNa prakAranuM duHkha thAya te badhuM ja hiMsAmAM Ave. kalAko sudhI TabamAM paDyAM rahevuM te paNa hiMsA che, vanaspati upara ArAmathI TahelatATahelatA cAlavuM te paNa hiMsA che. DaoNkTara kahe ke, lona para cAlazo to AMkhanuM teja maLaze paNa jJAnI bhagavaMta kahe che ke, AMkha ja nahi maLe evI gatimAM javuM paDaze. jyAM nahi maLe vicAravAnuM mana, nahi maLe sAMbhaLavA mATe kAna ke nahIM maLe jovA mATe AMkha, nahi maLe suMghavA mATe nAka ke nahi maLe khAvA ke bolavA mATe jIbha, eTaluM ja nahi paNa je cAmaDI maLaze te paNa svataMtra nahi maLe. anaMtAnI vacce eka maLaze ane te paNa moTe bhAge duHkha bhogavavA mATe ja. jagatamAM koI jIvane duHkha ApIne koI sukhI thaI zake, e traNa kALamAM zakya nathI. sabhA paNa sAheba ! saMsAramAM rasa vagara beThA hoIe ane na chUTake je kAMI karavuM paDe emAM je hiMsA thAya, e to thavAnI ja ne zuM enAM paNa AvAM phaLa hoya ? Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 91 - 3 : baMdhana koNa? parigraha, parigrahanI mamatA ke banneya?- 26 - 643 mane kaho cho ke ame saMsAramAM rasa vagara beThA chIe. zuM kharekhara rasa vagara beThA cho ? patnI upara moha nathI ? dIkarA upara moha nathI ? dIkarI upara moha nathI ? gharanA rAca-racIlA upara moha nathI ? phekTarI-kArakhAnAM upara moha nathI ? zarIra upara moha nathI ? IndriyonAM viSayonI bhUkha nathI ? manamAM kaSAyo kAma karatA nathI ? mane batAvo, tame kayA kAraNathI beThA cho ? hadayathI hajI vicAro ? mAre mAtra hoThanI vAto nathI karavI, mAtra magajanI kasarato nathI karAvavI, mAre to tamane haiyAthI vicAra karatA karavA che. je vicAro te gaMbhIra banIne vicAro. zAnAM kAraNe niraMtara hiMsAcAra ? niraMtara asatya ? hAthanI ajamAyato A badhu zA mATe ? baheno kAMI na kare to ya kapaDAM dhovA nAMkhyA hoya ne khissAmAMthI kAMI maLe to rAkhI le dUdha-zAkanAM paisA hoya temAMthI paNa gALIyo mAre... A badho saMsArano rasa nahi to zuM che ? koInAthI paNa chUpAvIne levuM paDe. pachI te patine patnIthI, patnIne patithI, bhAIne bhAIthI ke dIkarA-dIkarIne mAvatarathI te badhuM ja corI che, A hiMsAcAra, asatya, corI, maithuna ane parigraha e badhAM avrata che, avirati che ane A avirati e paNa moTAmAM moTuM baMdhana che. samakitIne paNa A aviratinuM baMdhana saMsAramAM jakaDI rAkhe che. rAgathI koInI sAme jovuM, uMcI najara karavI, rAgathI nAnAM bALakane sparza karavo ke upADavo te paNa baMdhana ja che. rAgathI koIne sparza karo, rAgathI khAo, rAgathI suMgho, rAgathI juvo ke sAMbhaLo e badhuM ja baMdhana. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 644 ... e viSaya, rAga vinA thatuM nathI : sabhA nAnuM bALaka to bhagavAna hoya che ne? maherabAnI karo ! kAMI bolAvatA nahi, e lokavAyakA che. AjanuM chokaruM cAra patAsA choDIne paNa sonI noTa laI le che, choDatuM nathI. ane mAno ke chokaruM sAruM paNa hoya, pavitra paNa hoya paNa tame je ene bolAvo, ramADo vagere karo cho temAM tamAro kayo bhAva che ? baMdhanano AdhAra tamArA bhAva upara che. e bhagavAna jevo che evuM lAge che mATe bhAva Ave che ke enAM rUpa vagerene kAraNe ke enA pratyenI mamatAnA kAraNe bhAva Ave che ? derAsaramAM to bhagavAna ja hoya che ne ? emane joIne tamane kyAreya umaLako Avyo ? tyAM prabhune letAM kyAreya ullAsa ke ahobhAva jAgyo ? bALakane joIne to mamatA jAgI, moha pedA thayo, lAgaNI jAgI ane tene sparza karavAnuM mana thayuM te baMdhana che, ema jJAnI bhagavaMta kahe che. ___ 'baMdhane viSayAsaGgi, mokSe nirviSayaM smRtam / ' viSayamAM coMTeluM mana baMdhanamAM kAraNa bane che ane viSayathI chuTeluM mata mokSamAM kAraNa bane che.' ema kahyuM ke A mATe ja. savArathI sAMja sudhI covIsa kalAkamAM keTalAM baMdhana ? hiMsAnuM baMdhana, jUThanuM baMdhana, corInuM baMdhana, kAmavAsanAnuM baMdhana, parigrahanuM baMdhana, keTalA keTalA prakAranAM baMdhana sarjI dIdhAM che ? jJAnI bhagavaMtoe kahyuM che - ___ 'saMjogamUlA jIveNa pattA duHkhaparaMparA' vastu ke vyaktinA saMyogamAMthI ja A badhI dukhanI paraMparA sarjAya che. kAraNa ke saMyoga e duHkhanuM mULa che. A vAta huM nathI kaheto, paNa traNa jagatanA nAtha kahe che, sarvajJa-sarvadarzI, vItarAga prabhu kahe che. emaNe AvuM zA mATe kahyuM? traNa lokanA nAtha, jJAtAdRSTAbhAve saMsAramAM rahI zake tema hatA, tema chatAM teoe zA mATe saMsAra tyAgyo ? zA mATe tyAga mArge cAlyA ? zA mATe saMsAra choDyo ? zA mATe saMyama lIdhuM ? A badhuM UMDANathI vicAro ! Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 93 - 3H baMdhana koNa? parigraha, parigrahanI mamatA ke banneya?- 26 - 645 keTalAMka mArga vinA pahADa upara caDI jAya, paNa baLahIna to te rIte na jaI zake ane jo caDavA jAya to hADakAM khokharAM thaI jAya. enA mATe keDI pagathiyAno mArga hoya che. sabhA : bhagavAna to baLavAna hatA, to bhagavAne A mArga kema apanAvyo ? mArA-tamArA jevAne mArgadarzana ApavA ane dAkhalo besADavA. sabhA to bharata cakravartI, zreNika mahArAjA jevAe dIkSA kema na lIdhI ? bharata cakravartI, marudevA mAtA ane zreNika mahArAjA jevA thoDAM, tenI hariphAI na karAya, emanAM dRSTAMta na levAya. eTale to kahyuM ke - "zreNika sarakhA re, avirati thoDalA, jeha nikAcita karma." evA ya mANaso hoya ke 20me mALathI paDe ne ghasarako ya na lAge. ubhA thaIne cAlavA mAMDe, eno dAkhalo na levAya, e paDe to huM kema na paDuM ? paDo...! sabhA eTale Apa ema kahevA mAMgo cho ke jeNe jeNe mokSe javuM hoya, te badhAe dIkSA levI ja paDe ? hA, barAbara ema ja kahevuM che. zuM tame Aje A navuM jANyuM ? A to sanAtana siddha thayelI vAta che. AmAM kAMI navuM nathI. sabhA paNa dIkSA levI e bahu agharI vAta che. dIkSA levI ane pALavI e sahelI che, evuM tamane koNe kahyuM? e agharI ja che. paNa enA vinA kalyANa thavuM saheluM nathI. mane Aje khabara paDI ke moha sAmenA saMgrAmamAM laDavA mATenA lazkaramAM mAyakAMgalAo dAkhala thaI gayA che. AvA mAyakAMgalAo sainyamAM dAkhala thayA pachI kahe ke, "baMdUka to kema upaDe ? vajana to kema upaDe ? jyAM goLIo uDe tyAM kema javAya ? A badhAM kaSTa kema veThAya ?' AvA mAyakAMgalA lokothI yuddha zI rIte jItAya ? AvA loko to sAva ja nakAmA, zuM kAmanA ? enAthI kAMI yuddha na jItAya ? sabhA paNa dIkSA levAmAM have amane uMmara naDe che. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 646 94 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - zuM kAma khoTA bahAnAM kADho cho ? jyAre uMmara nahotI thaI tyAre zuM naDatuM hatuM, e bolo ne? kharekhara vicArazo to tamane khyAla Avaze ke tamane bIjuM koI nahi paNa A baMdhano ja naDe che. jeo kharekhara umaranA kAraNo ja aTakI paDyA che. evA umaravALAne mAre pUchavuM che ke dIkSAnI vAta bAjumAM rAkhIe. bolo, tamAre dhaMdhA-dhApAthI-gharanA vyavahArothI nivRtti levI che ? Aje nakkI karI lo, je dIkSA laI zake tema na hoya, Ama chatAM jemanI pAse AjIvikAnuM sAdhana hoya, te bAkInA baMdhanathI chUTI jAya. ahIM zAsananAM ane tIrthonAM kAma ghaNAM che, paNa A gharaDA japIne bese tevA nathI. dIkarA mUkIne gayA ane kahIne gayA ke, "ArAdhanA karajo, amArI ciMtA karatA nahi." paNa dIkarAo AvIne kahe che ke, "A bApA dara bIjA ke trIje divase phona karIne khabara-aMtara laI le che ane kahe che ke mane pUchuyA vinA kAMI karato nahi." A dazA hoya to A vAta kyAM karavI ? jene kharekhara taravuM ja che ene mATe badhA ja rastA che. sabaLA mATe vahANa ne nabaLA mATe tarApo. sarvavirati e vahANa che to dezavirati e tarApo che. have tame ja nakkI karo ke tamAre zAno sahAro levo che. jyAM sudhI A na bane tyAM sudhI chevaTe eTaluM nakkI karo ke, Aja pachI gharamAM-vyApAramAM ke vyavahAramAM sAmethI kyAMya mAthuM mAravuM nathI. dIkaro vagere sAmethI bolAve ke kAMIka pUche to judI vAta, bAkI tamAre sAmethI kahevuM nahi. dIkaro saMsAranI vAta kare to judI vAta paNa tamAre sAmethI saMsAranI vAta pUchavI nahi. hiMsA Adi pApasthAno aMge sUtrakAra paramarSi vadhu zuM pharamAve che te have pachI avasare... Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 - hiMsAno vyApa thI hIte ghaTAso? 27 - vi. saM. 2058, zrAvaNa vada-4, maMgaLavAra, tA. 27-08-02, sAcorI dharmazALA, pAlItANA * bIjA jIvanA jIvatvano kyAreya vicAra tamArAM gharomAM katalakhAnAM cAle che : karyo che ? : e pApanAM phaLa kevAM ? * AjanA hiMsaka dhaMdhA : * vijaLIne nirjIva kahenArA svacchaMdI che : * jainanA gharamAM jIvavacAra saheje zIkhavA maLe : A TenzananI vAta nathI paNa jAgRtinI vAta che H viSaya : ghera ghera ghara karI gayelI hiMsA. parigrahathI du:khanuM baMdhana ubhuM thAya che to hiMsAthI vairanuM baMdhana ubhuM thAya che. kSaNika sukhAsikA khAtara anya komaLa jIvono khuDado bolAvI detAM vicAra Avato nathI ke AvatI kAle huM e sthAne hoIza ane e ke bIjA jIvo mArI paNa A ja dazA karaze. roja roja keTakeTalA jIvonI kevI kevI rIte hiMsA thaI rahI che ? enAM kevAM dAruNa pariNAma Ave che ? sarpa, gAya-baLada, aLasIyAM, vAMdA ne deDakAthI laI uttama khAnadAna tarIke oLakhAtA gharomAM cheka paMcendriya manuSyanI (bhrUNahatyA) berahamIthI kevI ne keTalI hiMsA thaI rahI che ? e ane evI aneka vAtono pardAphAza karIne e hiMsAnA pApathI kaI rIte bacI zakAya enA vyavahAru upAyo paNa A pravacanamAM batAvavAmAM AvyA che. pravacananuM pratibiMba * mamatAmAM aMdha banelA jIvo AgaLa-pAchaLano vicAra karI zakatA nathI. * kAM to tame bApanA hoMziyAra - DAhyA dIkarA bano, nahi to chevaTe bApanA kahyAgarA dIkarA bano ! bemAMthI eka paNa na banI zako to bApa tamAruM kalyANa zI rIte karI zake ? * kAM to tame svayaM bhaNI-gaNIne zAstranA pAragAmI bano ! ane jyAM sudhI e kSamatA na Ave tyAM sudhI jJAnInA vacana upara vizvAsa rAkhI emanA kahyA mujaba jIvana jIvavAno nirdhAra karo ! * jeo svacchaMda jIvana jIve che, je koInA niyaMtraNamAM nathI, jeo sAcI rIte vicArIe to jainazAsanamAM ja nathI. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-strota 'sayaM tivAyae pANe, aduA aNNehiM ghAyae / haNaMtaM vANujANAi, veraM vaDDai appaNo / / 3 / / ' je koI svayaM jIvone mAre che athavA anyanI pAse marAve che ke mAranArane anumodana Ape che, te (te jIvonI sAthe) potAnuM vera vadhAre che." Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4: hiMsAno vyApa zI rIte ghaTADazo ? anaMta upakArI, carama tIrthapati, zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadhara zrIsudharmAsvAmIjI mahArAjA zrI sUyagaDAMgajI nAmanA mahAna AgamagraMtharatnanA AdhAre AtmajAgRtino saMdezo saMbhaLAvyA bAda AtmAne vaLagelAM ane vaLaganArAM baMdhanane oLakhAvI tene toDavAno upadeza ApI rahyA che. bhagavAna mahAvIre baMdhana kone kahyuM che? tene kevI rIte toDI zakAya ? evuM jyAre zrI jaMbusvAmIjIe pUchyuM tyAre tenA javAbamAM sudharmAsvAmIjI mahArAje pahelA naMbare parigrahane baMdhana tarIke oLakhAvyuM, bIjA naMbare hiMsAdi pApone baMdhana tarIke oLakhAvyAM ane trIjA naMbare mamatAne baMdhana tarIke oLakhAvyuM che. bhale, A traNa ApaNane baMdhana tarIke dekhAya ke na dekhAya, dhyAnamAM Ave ke na Ave, prajJAmAM bese ke na bese, paNa traNa sarvajJa-sarvadarzI evA lokanA nAthe kahelI A vAta che, narI vAstavikatA che. jeTalA aMze jIvanamAM parigrahane sthAna teTalA aMze AtmA baMdhAto jAya che. jeTalA aMze jIvanamAM hiMsA-corIjUTha-abrahmane sthAna teTalA aMze AtmA baMdhAto jAya che. jeTalA aMze deza, kuLa, jAti, svajana, parivAra pratye mamatva, teTalA aMze AtmA baMdhAto jAya che. parigrahathI duHkhanuM baMdhana ubhuM thAya che. enAthI judA prakAranuM baMdhana hiMsAthI ubhuM thAya che. hiMsAthI vairanuM baMdhana ubhuM thAya che ane enAthI judA prakAranuM baMdhana kuLa-parivAra AdinI mamatAthI ubhuM thAya che. mamatA karavAthI koI koIne bacAvI zakatuM nathI. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 650 bIjA jIvanA jIvatvano kyAreya vicAra karyo che ?? parigrahathI kevAM kevAM duHkhanAM baMdhano baMdhAya che, te vAta to vigatavAra vicArI AvyA chIe. thoDuMka vicArIe to sahelAIthI samajAya evI vAta che. ApaNane koIe kaDavuM veNa kIdhuM, gALa dIdhI, takalIpha ApI, pratikULa vartana karyuM ke prANa levAno prayatna karyo ne ApaNane khabara paDI to ApaNA manamAM te vyakti pratye gAMTha ubhI thAya che. enA pratye dveSa utpanna thAya che, te ja rIte jo ApaNe bIjA jIvono jIva levAno prayatna karIe to temane paNa ApaNA mATe gAMTha ubhI thAya ke nahi ? kadAca ApaNe kahIe ke, meM koIne duHkha ApavAno prayatna nathI karyo. mArI koIne duHkhI karavAnI bhAvanA na hatI, mAro koIne duHkhI karavAno IrAdo na hato. paNa meM to mAtra mAruM sukha meLavavAno prayatna karyo che, sukhI thavAno prayatna karyo che. mArI anukULatAne jALavavAno ja prayatna karyo che; paNa vAstavikatA e che ke tamArA mATe e sukhanuM kAraNa hatuM ane ene mATe e duHkhanuM kAraNa hatuM, pratikULatAnuM kAraNa hatuM, motanuM kAraNa hatuM. e vastuno koI divasa vicAra karyo che ? koI tamArA paga upara AvIne besI jAya ane tame kaho ke A zuM karo cho ? tyAre e kahe ke mAro tamane duHkha ApavAno IrAdo nathI, tamAro paga toDavAno koI bhAva nathI, mane to mAtra nIce besavuM nathI phAvatuM, mATe huM mArA sukha mATe, anukULatA mATe ahIM beTho chuM; to tame zuM kahezo ? tame jyAre kuNI-kuNI mATI upara cAlo; kAcA pANImAM chabachabIyAM karo ke lIlI vanaspati upara cAlo tyAre te jIvone kaI vedanA thatI haze? enI kyAreya kalpanA karI che kharI? jarA enI kalpanA to karI juo ! acAnaka koI hAthI AvI jAya ne ene thAya ke ahIM kuNA-kuNA mANaso beThA che ane ALoTavA mAMDe to tamArI kaI dazA thAya? e vakhate hAthI kahe ke mane koIne duHkhI karavAnI IcchA nathI, mane koIne mAravAnI IcchA nathI. mane to mAtra mArA sukha khAtara thoDuM ALoTavAnI IcchA thaI mATe huM ALoTyo chuM. to e tamane kevuM lAge? evI ja rIte ApaNe ApaNA sukha mATe, ApaNI anukULatA mATe bIjA jIvono kaccaraghANa kADhIe tyAre te jIvonI hAlata zuM thatI haze ? eka tamArA najIvA sukha mATe tame roja jeTalA jIvone mAro cho, kApo cho, Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99 - 4: hiMsAno vyApa zI rIte ghaTADazo ? - 27 - 651 bAMdho cho, cholo cho, vadho cho, bALo cho, tapAvo cho, ukALo cho, khAo cho, pIvo cho ke je kaccaraghANa kADho cho, tenAthI te tamAma jIvo sAthe tamAruM vaira baMdhAya che, tenAthI baMdhana ubhuM thAya che. je mANasa duniyAmAM ghaNA badhA jIvo sAthe vaira bAMdhe tenI sthiti kaI thAya ? zAstromAM ekendriya jIvone tamArAthI kevI vedanA thAya che te jaNAvavA dRSTAMta ApeluM che. tyAM kahyuM che - 'jarajajarA ya therI, taruNeNa jammapANimuTThihayA / jArisI veyaNA dehe, egidisaMghaTTaNA ya tahA / / ' vRddhAvasthAthI atyaMta azakta thayelI vRddhAne koI navayuvAna jamaNA hAthanI muThThIothI Thoke to tene jevI vedanA thAya tevI vedanA ekendriya jIvone sparza karavAthI thAya che." jema koI mANasa potAnA puNya ane sattAnA jore badhAne dabAvato hoya tyAre tene joIne loko kahetA hoya che ke - avasara AvavA do. lAcArIvaza enAthI dabAyelA-caMpAyelA loko avasaranI rAha joIne beThA hoya che ane jyAre evo avasara Ave che, tyAre dAMta kacakacAvIne vairano badalo levA taiyAra thaI jAya che ane cAre bAjuthI badhA ja vairano badalo levA taiyAra hoya tyAre tenI kaI paristhiti thAya ? tame vicAro ke roja tame keTalA jIvono saMhAra karo cho, keTalA jIvono kaccaraghANa kADho cho ? ekendriya, beIndriya, teIndriya, caurindriya, paMcendriya - tamane samajAya tevI bhASAmAM kahuM to pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspati, aLazIyAM, koDA-koDI, kIDI-maMkoDI-vAMdA, kaMsArI-mAkhI-macchara-pataMgiyAMvIMchI, sApa-noLiyA, gAya-bheMsa, mAchalAM, paMkhI, mANasa-nokara-cAkara vagere keTalA jIvone keTakeTalI rIte duHkhI karo cho, trAsa Apo cho, damana karo cho ane keTalA jIvono keTalo kaccaraghANa kADho cho ? tame mAtra tamArA kSaNika sukha mATe, haLavA AnaMda mATe, IndriyonAM tarpaNa mATe, viSayonI bhUkha saMtoSavA mATe ke tamArA krodhAdi hinabhAvone saMtoSavA mATe kevA kevA jIvone kaI kaI rIte ane keTalA pramANamAM duHkha Apo cho, duHkhI karo cho ane emAM jyAre tamane lAge ke, A jIvo mArA sukhamAM avarodha kare che, naDatararUpa che ke Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 652 kaSTadAyaka che ke mArA duHkhamAM nimitta bane che tyAre te jIvono kaI rIte nAza karo cho, ene ribAvo cho, khatama karo cho, eno kaccaraghANa kADho cho ? yAda karo ane te vakhate te jIvonI kaI dazA thatI haze ? teno vicAra karo ! sArAmAM sAruM pharnicara banAvyuM hoya ane emAM UdhaI thaI jAya tyAre te udhaIne mULamAMthI kADhavA tame je prayatna karo cho, temAM te jIvonI zuM dazA thAya che ke thatI haze - eno kyAreya vicAra karyo che ? gaTaramAM vAMdA thayA, tene dUra karavA mATe tame je davA chAMTo cho, eN vAparo cho, te jIvo kaI rIte kare che, e samayano emano taraphaDATa kevo hoya che, eno kyAreya vicAra karyo che ? AvuM badhuM karIne tame te jIvono to kaccaraghANa kADho ja cho, paNa sAthosAtha tamArA bhaviSyano, paNa kaccaraghANa kADho cho, tamArA bhAvI sukhano paNa kaccaraghANa kADho cho ane tamArA motanI ane duHkhanI paraMparAnuM tame nizcita sarjana karo cho. AgamAdi zAstromAM kahyuM ke - 'haMtUNa parappANe, appANaM je kuNaMti sappANaM / appANaM divasANaM, kaeNa nAsei appANaM / / ' je loko bIjA jIvone haNIne potAne jIvADe che te jIvo thoDA ja divasomAM potAno nAza noMtare che.' pUjyapAda upAdhyAyazrI yazovijayajI mahArAje paNa AgamanA AdhAre A vAta jaNAvI che - hoya vipAke dazagaNuM re, ekavAra kIdhuM karma; zata sahastra koDI game re, tIvra bhAvanA marma re." eka vAra pApa karo eTale tenI ochAmAM ochI dasa gaNI zikSA bhogavavI paDe ane emAM jeTalo rasa bhaLe, tIvratA bhaLe eTaluM hajAragaNuM - lAkhagaNuM, karoDagaNuM phaLa bhogavavuM paDe. AnI mULa gAthA A mujaba che - 'vahamAraNaabhakkhANadANaM, paradhaNavilovaNAINaM / savajahanno Udao, dasaguNio ikkasikayANaM / / 1 / / Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 653 101 - 4 : hiMsAno vyApa zI rIte ghaTADazo? - 27 - 653 tibbayareNa paose, sayaguNio sayasahassakoDiguNo / koDAkoDiguNo vA, huja vivAgo bahutaro vA / / 2 / / ' A badhA zloko gokhavA jevA che. eno artha jANIne mamaLAvavA jevo che. eno marma jANIne hiMsAdi pApothI aTakavAnuM che. e pApanAM phaLa kevAM? A badhuM tame yAda nathI rAkhatA mATe ja tame hoMze hoMze pharavA jAva cho, taravA jAva cho, boTIMga karavA ke rAIDIMga karavA jAo cho, morniMga voka karavA jAva cho, grInarI vAvo cho, tenA upara cAlo cho, ane judA judA AkAra Shape ApavA tene kharara, kharara kApo cho. athANAM banAvavAnA avasare eka sarakhA pIsa kApo ane jo e barAbara kapAya to temAM AnaMda anubhavo cho. keTalAka lagna vagerenA prasaMgomAM keTalAMka phaLone judA judA AkAromAM kApIne sajAvavAmAM Ave, judAM judAM nAmo racAya ane enI pAchI anumodanA karAya. AnAthI kevAM cikaNAM karmo baMdhAya che, jANo cho ? zAstromAM baMdhaka muninI je vAta Ave che, te to tame sAMbhaLI ja haze. teo parama saMyamI hatA, tapasvI hatA, tyAgI hatA, bhavathI virakta hatA ane potAnA zarIra pratye paNa sarvathA nirmama hatA. emane kyAMya koI jAtanuM baMdhana na hatuM. saMyama sAdhanAmAM lIna banelA teo grAmAnugrAma vihAra karatAM karatAM jaI rahyA hatA. te daramyAna eka ghaTanA ghaTI. pUrvAvasthAnAM emanAM bahena eka rAjavIne paraNAvelAM hatAM. temanA mahela nIcethI ja temanuM javAnuM thayuM. emAM e bahenanI najara bhAI muni upara paDI. emane thayuM ke, "kyAM e mAro pUrvAvasthAno bhAI ane kyAM Aje emanI A munipaNAnI dazA ? zarIra to sAva ja sUkAI gayuM che, hADa-mAMsa eka thaI gayAM che,' mohane kAraNe A joIne benanI AMkhamAM AMsu AvI gayAM. A dazya rAjavInA jovAmAM AvyuM. bahene bhAI munine oLakhyA paNa rAjAe potAnA sALA tarIke munine na oLakhyA. eTale rAjAnA manamAM thayuM, nakkI Ane ane rANIne koIka jUno nabaLo saMbaMdha hovo joIe. mohAMdha jIvonI A ja dazA hoya che. mamatAmAM Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! aMdha banelA jIvo AgaLa-pAchaLano vicAra karI zakatA nathI. rAjAe mArAone bolAvI Adeza karyo. 'A sAdhu jyAM paNa jAya tyAM ene pakaDI enI jIvate jIva AkhI ja cAmaDI uta2DI lAvo ! e cAmaDI kyAMyathI tUTavI na joIe. pUrepUrI akhaMDa joIe.' 102 mahAtmA to IryAsamitinuM pAlana karatAM karatAM jaMgalanI vATe saMcaryA ane suyogya bhUmi maLatAM dhyAna sAdhanAmAM sthira thayA. tyAM ja pelA mArAo temanuM pagale pagaluM dabAvatA AvI pahoMcyA ane kahyuM ke 'amArA rAjavIno hukama che ke 'amAre jIvate-jIva tamArI cAmaDIne akhaMDa rIte utaraDI levAnI che.' 654 mahAtmA to uccatama pariNatine varelA hatA. nirmamabhAvamAM satata ramatA hatA. AtmA ane deha vaccenA bhedajJAnane emaNe potAnI uccatama dhyAnadazA dvArA siddha karyuM hatuM. eTale A vAta sAMbhaLatAM emanA manamAM koIpaNa nakArAtmaka ke pratikArAtmaka bhAva na pragaTyo. temaNe atyaMta sahajatAthI kahyuM ke 'bhAI ! mArA zarIranuM mAMsa lagabhaga baLI gayeluM che. cAmaDI sIdhI ja hADakAM sAthe coMTI gaI che. eTale ene akhaMDa uta2DavAmAM tamane bahu ja takalIpha paDaze ane emAM kyAMya bhUla thaze to tamAro rAjavI tamane zikSA paNa karaze. to bolo, huM kaI rIte ubho rahuM to tamane cAmaDI utAravAmAM koI kaSTa na paDe.' mArAo mATe A vAta ane vAtanI A rIta sAva ja navI hatI. AvuM vyaktitva emaNe kyAreya joyuM na hatuM ane AvuM koI vyaktitva hoI zake tevuM temaNe kyAreya kahyuM paNa na hatuM. Ama chatAM A kArya emane mATe anivArya hatuM. mahAtmAe to potAno deha vosirAvI dIdho, pAdapopagamana anazana svIkArI lIdhuM. dhyAna pUrNa kAyotsarganI dhArAmAM AgaLa vadhyA. mArAoe potAnuM kArya pAra pADyuM ane mahAtmA tyAre ja ghAtikarmono kSaya karI kevaLajJAna pAmyA ane bAkInAM aghAti karmono kSaya karI mokSe paNa saMcarI gayA. ahIM ApaNe vicAravAnuM e che ke - AvI uccatama sthitine varelA e mahAtmAne A paristhitimAM mUkAvAno vAro kema Avyo ? e mATe emanA bhUtakALa sAme naja2 mAMDavI Avazyaka che. A pUrvenA koIka bhavamAM teo eka rAjavI hatA. ekavAra jyAre teo rAjasiMhAsana upara beThA hatA tyAre bheTaNAmAM uttama phaLa AvyuM. e joIne emane e phaLanI AkhI ja chAla Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 - 4: hiMsAno vyApa zI rIte ghaTADazo? - 27 - 655 utAravAnuM mana thayuM. emaNe charI maMgAvI ane pote jAte ja dhIme dhIme te phaLanI chAla utAravAnI cAlu karI. jyAre e phaLanI saMpUrNa chAla utarI gaI tyAre teo atyaMta khuza thayA ane tyAM beThelA badhAne batAvIne kahyuM, "joyuM ? kevI sarasa rIte akhaMDa chAla utArI che." potAnI kaLAnI anumodanA karI. temAM je karma baMdhAyuM, te A samaye udayamAM AvyuM. kevI rIte bAMdhelAM karmo, kevI rIte udayamAM Ave che, eno tame barAbara vicAra karo ! mahAtmAnI bhavitavyatA uttama hatI. karma bAMdhyAM bAda emaNe ene nikAcita paNa karyuM hatuM. chatAM eno azubha anubaMdha baMdhAyo na hato. tethI karmanA udayakALamAM paNa eka bAju bhayaMkara maraNAMta kaSTa chatAM bIjI tarapha mokSadAyaka samAdhi e jALavI zakyA. mahAtmAnI karme je dazA karI Aja sudhImAM tamArI ane mArI paNa A dazA anaMtIvAra thaI che. mahAtmAnI to bhavitavyatA sArI hatI ke azubha anubaMdha na baMdhAyo to samAdhi jaLavAI. tamArI ne mArI bhavitavyatA tevI sArI ja hoya te ApaNe koI jANI zakatA nathI. jo te sArI na hoya ne azubha anubaMdha baMdhAI jAya to ApaNI hAlata zuM thAya ? mATe ja jJAnI kahe che ke - ___ kaDANaM kammANaM natthi mokkho / ' 'karelA kamoMnA vipAka bhogavyA vinA chUTako nathI." e ja rIte sakjhAyamAM paNa kahyuM che ke - hasatAM te bAMdhyAM karma, rotAM na chUTe prANiyAjI." sarponI hAlatano tame kyAreya vicAra karyo che? sApanI cAmaDImAMthI banatI vastuno zokha pUro karavA jIvatA sApane pakaDI emanA mAthAmAM khIlo mArIne jhADa sAthe jaDI devAya che. jethI bAkInuM enuM zarIra laTakatuM ane taraphaDatuM rahe che. e pachI asahAya banelA e sApanA mAthAthI cheka pUMchaDI sudhIno ubho cIro mUkI AkhI ja cAmaDI utaraDI levAmAM Ave che. e samayano sAmano TaLavaLATa jonArane paNa kamakamATI upajAve tevo hoya che. cAmaDI nIkaLatAM khullA thaI gayelA zarIramAMthI lohI vahetuM hoya che, e lohInI gaMdhathI jaMgalI kIDIo kheMcAI Ave che, je enA zarIrane ArapAra cAraNI jevuM vIMdhI nAMkhe che. tenA para hiMsaka pakSIo cAMcathI humalo karI, pholI pholIne khAya che. A Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! 656 sthitimAM enI dazA zuM thAya ? sApanA bhavomAM huM ane tame anaMtIvAra A dazAno bhoga banI cUkyA chIe. Aje gAya-baLadonI kuNI-kuNI cAmaDI kADhavA mATe jIvate jIva enA upara ukaLatuM pANI nAMkhavAmAM Ave ane cAre bAjuthI ene dhokAnAM mAra mArIne cAmaDI utAravAmAM Ave. e samayanI A jIvonI vedanAno vicAra karo ! A badhA e jIve pUrvamAM karela pApanAM phaLa che. ApaNe paNa Aje jo hiMsAcAranAM pApo karazuM to ApaNe paNa AvAM ja phaLo bhogavavA paDaze. Aje tamArA vahAlasoyA dIkarA ne dIkarIone je skUla ne kaoNlejomAM mokalo cho, tyAM jJAna ane vijJAnanA nAme jIvatAM evAM aLasIyAM-deDakAone ane vAMdAone kApavAmAM Ave - tenA eka eka avayavo bahAra kADhavAmAM Ave, tene nirdaya rIte motane ghATa utAravAmAM Ave ane tenA upara temane mArka maLe - sArAM rIjhalTa Ave tenI te pote, tenA sahavartIo ane tame kaTuMbIo anumodanA karo. te badhAM pApo tamane ane tamArAM saMtAnone kaI gatimAM laI jaze ? te tamArA dhyAna bahAra na hovuM joIe. je uttama khAnadAna kuLamAM janmelI mAtAne, tenAthI eka kIDI marI jAya to ene cena na paDe. koI bArI ke bAraNuM baMdha karatAM garoLInI pUMchaDI kapAI jAya to ATha divasa sudhI khAvuM na bhAve, tevAM khAnadAna-uttama kuLomAM janmelAM dhaNI ne dhaNiyANI bhegAM thaIne potAnuM ja saMtAna, janmIne dharatIno ujAsa juve te pUrve ja peTamAMne peTamAM ja ribAvI ribAvIne nirbhaya rIte enI katala karIne marAvI naMkhAve ? Ama karavA chatAM temane kAMI saMvedanA paNa na thAya e kaI jAtanI mAnavatA ? nathI lAgatuM ke mAnavInA rUpamAM dAnavo jIvI rahyA che. paMcendriya manuSyanI hatyAnAM AvAM nirguNa kRtyo karanArane jo eno saccAIbharyo pazcAttApa paNa na thato hoya to temane jaina tarIke oLakhAvavAno ke jaina tarIkenA koIpaNa adhikAro bhogavavAno hakka rahe che kharo ? AvAM pApakRtyothI Aje koNa bacyuM haze ? jainakuLomAM paNa Aje A pApAcAro ghUsI gayA. ekAda dIkaro vadhAre hoya to samAjamAM kharAba lAge te mATe khuda mA pote ja zikArI banIne - kasAI banIne potAnA ja saMtAnanA TukaDe TukaDA karAve ? eka eka aMga chUTAM paDAve ? jIvate-jIva mArI naMkhAve ? ane Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 - 4: hiMsAno vyApa zI rIte ghaTADazo? - 27 - 657 e pachI emAMthI keTalIka "mA" to amArI pAse AvIne haLavAzathI kahe ke, A pApa thaI gayuM che. A pApanI je AlocanA AvatI hoya te ApI do." e bolatI vakhate paNa na enAM haiyAmAM vedanA dekhAya, na pazcAtApa dekhAya, na duHkha dekhAya ke na enA dilamAM DaMkha dekhAya. ene AlocanA paNa kaI rIte ApIe ? ene vicAra paNa na Ave ke, "84 lAkha yoniomAM bhaTakatobhaTakato eka AtmA anaMtI puNyarAzi ekaThI thaI tyAre Aryadeza-AryajAtiAryakuLa-jainajAti ne jainakuLamAM avataravA mArI kukhamAM Avyo che, e janmIne jainazAsanane pAme te pahelAM ja meM ene pUro karI dIdho ? ATaluM moTuM pApa karyA pachI enAM kevAM phaLa bhogavavA paDaze. e pApa mane kevI kevI durgatiomAM dhakelI deze ? e maranAra jIva sAthe kevo vairano baMdha-anubaMdha paDaze ?' jyAre koIpaNa jIvanI hiMsAno vicAra Ave tyAre bhagavAnanuM vacana yAda rAkhajo - 'varaM vakpha pro' bhagavAna kahe che, janmAMtaramAM e paNa tamAro badalo leze. tamAre tenA bhoga banavuM paDaze. kadAca tamAro enI sAthe yoga nahi thAya to paNa tamAre to tamArA karmanuM phaLa bhogavavuM ja paDaze. AjanA hiMsaka dhaMdhA : hIrAnA vepArIo kadAca - ema mAnatA hoya ke, amArA dhaMdhAmAM to kyAMya hiMsA nathI, paNa tamane khabara nathI ke hIrA dhovA mATe je esiDa vAparo cho, te dhoyA pachI gaTaramAM ke jyAM paNa eno nikAla thAya tyAM te keTalA jIvone bALIne khAkha kare che ? enAthI paNa vadhAre agatyanI vAta karuM to. je paNa hIrAonI rapha tamArA hAthamAM Ave che te kyAMthI Ave che, enI tame kyAreya tapAsa karI che. sAutha AphrikAnA koMgo, nAIjerIyA vagere dezonI je je khANomAMthI e mAla nIkaLe che, e khANamAM kAma karanAra khANiyAo ane enI sAthe saMkaLAyelA vaccenA nAnA nAnA mANasonI kAramI katala karavAmAM AvI che. emane ADA hAthe patAvI nAMkhavAmAM AvyA che. chellA 18 varSamAM A rIte motano bhoga bananArAonI saMkhyA be karoDe pahoMcI che. A aMge uhApoha paNa macyAnuM Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 sAMbhaLyuM che. A aMge tame kyAre ya kAMI jANavAnI darakAra lIdhI che. AjanA eka eka dhaMdhA sAthe sIdhI ke ADakatarI rIte trasa-sthAvara jIvo uparAMta manuSyonI hiMsA paNa kyAM kyAM thAya che, e badhuM AMkha kholIne jANI levA jevuM che ane emAM sIdhA ke ADakatarA kyAM tame nimitta na banI jAo, te mATe tamArI jAtane ugArI levA jevI che. 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! eka eka vepAramAM, eka eka phekTarImAM, eka eka kArakhAnAmAM keTa-keTalA jIvono kaccaraghANa nIkaLe che - eno tame kyAreya vicAra karyo che kharo ? tamArI gADIonAM vhIla phare, temAM keTalA jIvono kaccaraghANa nIkaLe che ? navAM-navAM bUTa-cappala paherIne ThassAthI cAlo, temAMya keTalA jIvo ghasAI, dabAI, pIsAIne mare che ? te jIvonI tyAre zuM dazA thatI haze ? A badhI hiMsA to hiMsA che ja. paNa tame haju jene hiMsA tarIke nathI oLakhI zakyA evI paNa ghaNI hiMsA che. jJAnI bhagavaMto kahe che, jUThuM bolavuM te paNa hiMsA che, corI karavI te paNa hiMsA che, abrahmanuM sevana karavuM te paNa hiMsA che. jUduM jUduM samajAya te mATe jUduM jUduM boluM chuM. jUThuM bolavAmAM koIka ne koIkane Thesa pahoMcADo cho. corI karavAmAM koIka ne koIkane nukasAna pahoMcADo cho ane abrahma sevanamAM to trasa jIvo ane paMcendriya manuSyonI nizcita hiMsA che ja. 658 'saMbodha prakaraNa' ane 'saMbodha sittarI' graMthomAM AgamamAMthI uddhRta karelI gAthAo ApI A vAta samajAvI che. tyAM kahyuM che ke - 'tahiM paMciMdiyA jIvA, itthIjoNInivAsiNo / ANaM navalakkhA, savve pAsai kevalI / / 82 / / ' *strIonI yonimAM rahevAvALA, paMcendriya manuSyonA nava lAkha jIvo che te badhAne tyAM rahelA kevaLI bhagavaMta jue che.' 'itthINaM joNIsu havaMti, beiMdiyA ya je jIvA / ikko yadunni tinivi, lakkhapuhuttaM tu ukkosaM / / 83 / / ' Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 - 4 H hisAno vyApa zI rIte ghaTADazo? - 27 - 659 'strIonI yonIomAM beIndriyanA je jIvo hoya che te eka, be, traNathI laI lAkha pRthakva (be thI nava lAkha) sudhI utkRSTa hoya che.' 'puriseNa sahagayAe tesiM jIvANa hoi uddavaNaM / veNuadidruteNa tattAisilAganAeNa / / 84 / / ' 'puruSa sAthenA samAgamamAM te jIvono nAza thAya che. te nalIkAmAM rahelA rUne jema lAlacoLa garama thayela loha-zalAkA jema bALI nAMkhe che te daSTAMtathI samajavuM.' 'itthINa joNimajhe, gabbhagayAiM havaMti je jIvA / uppajaMti cayaMti ya, samucchimAasaMkhayA bhaNiyA / / 85 / / ' 'strIonA yonImAM, garbhamAM rahelA je jIvo hoya che temAM asaMkhya saMmUcchima jIvo utpanna thAya che ane maraNa pAme che.' 'mehuNasanArUDho, navalakkha haNei suhumajIvANaM / titthayareNa bhaNiyaM, saddahiyavvaM payatteNaM / / 86 / / ' "maithuna saMjJA (kriyA)mAM pravRtta thayela vyakti sUkSma nava lAkha jIvone haNe che ema tIrthaMkaroe kahyuM che, tene prayatnapUrvaka mAnavuM joIe.' 'asaMkhayA thInaramehuNAo, mucchaMti paMciMdiyamANusAo / nIsesaaMgANa vibhatticaMge, bhaNai jiNo pannavaNAuvaMge / / 87 / / ' 'strI-puruSanA maithunathI asaMkhya paMcendriya manuSya jIvo mare che, ema jinezvara badhA aMga AgamomAM zreSTha gaNAtA prajJApanA upAMgamAM kahe che.' A badhuM karIne tame mAno cho ke mane sukha-zAtA-zAMti maLI ! paNa tamAruM A gaNita khoTuM che. jJAnI bhagavaMto kahe che ke, AnAthI nathI maLyuM sukha, nathI maLI zAMti ke nathI maLI zAtA, paNa enA badalAmAM tame duHkhanI kharIdI karI che. durgatine vadhAravAno prayatna karyo che. "sthAnAMga sUtra, uttarAdhyayana sUtra' ane Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 'Avazyaka sUtra'mAM 'asaMyama' ane 'atapa' ne 'du:khazayyA'rUpe prabhue kahela che. hiMsAdi asaMyamathI kyAreya sukhazAtA maLatI nathI, paNa du:khazAtA ja maLe che. vijaLIne nirjIva kahenArA svacchaMdI che : 660 sabhA : sAmAyikamAM selavALI ghaDIyALo rAkhIe to hiMsA lAge ? ahIM besanArA vivekIne kahevAnI jarU2 nathI. e adhikaraNa ja che. enAthI cokkasa pApa lAge ja. paNa jene hajI paMcendriya jIvonI hiMsAmAM saMvedanA na thatI hoya, paMcendriya manuSyanI hatyAmAM pApa che, evuM lAgatuM na hoya, trasakAyanI hatyAmAM pApanI saMvedanA na hoya, jenAmAM saMvedanA spaSTa dekhAya che, evI vanaspatine kApavA karavAmAM jene hiMsA dekhAtI na hoya tene jenI saMvedanA spaSTa dekhAtI nathI, evA ekendriya jIvanA vyavahAramAM hiMsA zI rIte samajAze ? evA lokone to ekendriya jIvonI hiMsA gaLe utAravI eTale dharmopadezaka mATe nava neje pANI utAravA jevuM che. vanaspatimAM jIva che, e samajAvavuM hajI paNa saheluM che, paNa pRthvI-pANIagni-vAyu e pote jIva che, te samajAvavuM kaparAmAM kaparuM che. tamane jo sarvajJa vItarAga paramAtmAnI sarvajJatA ane vItarAgatA pratye zraddhA hoya to paNa tamAre mAnavuM joIe ke, AmAM jIva che, AnI hiMsA na karavI joIe. kAM to tame bApanA hoMziyAra - DAhyA dIkarA no, nahi to chevaTe bApanA kahyAgarA dIkarA bano ! bemAMthI eka paNa na banI zako to bApa tamAruM kalyANa zI rIte karI zake ? kAM to tame svayaM bhaNI-gaNIne zAstranA pAragAmI bano ! ane jyAM sudhI e kSamatA na Ave tyAM sudhI jJAnInA vacana upara vizvAsa rAkhI emanA kahyA mujaba jIvana jIvavAno nirdhAra karo ! sabhA : vIjaLI citta nathI UrjA che, ema prarUpaNA thAya che. AvuM kahenArA svacchaMdI che, dharmazAstrothI nirapekSa banelA che. AgamonAM saMzodhano karavAno dAvo karavA chatAM e AgamonA AdhAre e potAnI vRttinuM zodhana paNa nathI karI zakyA. AgamamAM kahela mUrtine mAnavI nahi. sthApanA nikSepAne svIkAravo nahi. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 - 4 : hiMsAno vyApa zI rIte ghaTADazo ? - 27 - 661 AgamanI paMcAMgIne mAnavI nahi, pUrAM 45 Agamane paNa mAnavAM nahi, je batrIsa mAnyAM, emAM paNa AvatI badhI vAto mAnavI nahi. navo paMtha calAvavo, potAnA pUrvajonI vAto, AcAro, maryAdAone paNa na mAnavI. evA lokonI vAto upara dhyAna ApIne samaya bagADavAno artha nathI. jeo svacchaMda jIvana jIve che, je koInA niyaMtraNamAM nathI, jeo sAcI rIte vicArIe to jainazAsanamAM ja nathI. jeo mArgastha puruSo dvArA bahiSkRta thayelA che, jeo pUrepUrA manasvIpaNe cAlanArA che, gujarAtamAM AvIne koInA taraphathI potAnI svacchaMda pravRttio sAme koIno virodha na Ave, potAnI manasvI pravRttio sAme koInI roka-Toka na Ave te mATe AgotarI carcA cheDIne samAjane - saMghane uMdhA ravADe caDAvavAno dhaMdho temaNe Adaryo che. A badhAno emane jaina dharmonA Agamo ane zAstro dvArA yathocita javAba paNa barAbara apAze. paNa jene zAstro, Agamo pratye Adara ja na hoya ene enAthI koI lAbha thavAno nathI. eTale atyAre A cAlu viSayamAM mAre te vAtamAM nathI utaravuM. hamaNAM mAre tamArI sAthe vAta karavI che, tamArA jIvana vyavahAra sAthe saMkaLAyelI nAnI-moTI vAto aMge vimarza karavo che. tame pahelAM hiMsAnA moTA-moTA svarUpane samajo. jethI te pachI dhIme dhIme hiMsAnA sUkSma svarUpane samajAvavAno prayatna karI zakuM ane enAthI bacavAnA prabhue batAvela uttama AcAro, vyavahAro tamane batAvI zakuM. ekavAra tame zodhI kADho ke, tamArA jIvanamAM keTalo hiMsAcAra che ? tamAre hAthe kaI kaI pravRtti dvArA kayA, kayA jIvonI kevI, kevI rIte hiMsA thAya che ane tamArA dvArA tamArI kaI kaI pravRttithI khuda tamArA bhAvaprANonI paNa keTalI ane kaI rIte hiMsA thAya che ? e ja rIte tamArA jIvanamAM tame asatya, corI, maithunamAM kyAre, keTalI pravRtti karo cho, enAthI jema anya jIvonI hiMsA thAya che, tema tamArA potAnA bhAvaprANonI paNa hiMsA thAya che. koI paNa svarUpe karAtI anya jIvonI hiMsA jo kharAba che to tenA karatAM to koIpaNa rIte tamArA khudanA bhAvaprANonI je hiMsA thAya che te vadhAre kharAba che. jJAnI bhagavaMto to karuNA karI tamane ugAravA alaga alaga zabdo ane zailImAM upadeza Ape che. tamane maravAno Dara lAge che, zuM bIjA jIvone lAgato Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! ---- -- 662 nathI ? eka sthaLe jaNAvyuM che ke - 'ikkamaraNAo bIhasi, aNaMtamaraNe bhavaMmi pAvihisi / jamhA aNegakoDijIvA, viNivAiyA tumae / / 1 / / theva duhassa bIhasi, aNaMtadukkhe bhavaMmi pAvihisi / jamhA aNegakoDijIvA, dukkhe saMtAviyA tumae / / 2 / / ' "tuM eka maraNathI Dare che, AvA anaMta maraNo A saMsAramAM tuM pAmavAno che. kAraNa ke, teM karoDo jIvo mAryA che. tuM thoDA duHkhathI Dare che, AvA anaMta du:kho tuM saMsAramAM pAmavAno che. kAraNa ke, karoDo jIvone te duHkha ApIne saMtApyA che.' A anya jIvonI ke tamArA khudanA bhAvaprANonI hiMsAnA mULamAM polika anukULatAno rAga ane pratikUtAno dveSa ja kAma kare che. mATe ja paramatAraka gurudeva kahetA hatA ke, "anukULatAno rAga choDo ne pratikULatAno dveSa choDo; e sarva pAponuM mULa che." koI paNa vyakti kyAreya paNa hiMsA kare tyAre teNe hiMsA kema karI ? enA mULamAM tame UMDA utarazo to tamane javAba maLaze ke anukULatAnA rAganA kAraNe ke pratikULatAnA TreSanA kAraNe, koIka vAra ene anukULatA meLavavI haze mATe teNe hiMsA karI haze to koIka vAra ene pratikULatAthI bacavuM haze, mATe teNe hiMsA karI haze. e ja rIte asatya kema bolyA ? anukULatA meLavavA ane pratikULatAthI chUTavA. corI kema karI ? anukULatA meLavavA ane pratikULatAthI chUTavA. abrahmanuM sevana kema karyuM ? anukULatA meLavavA ane pratikULatAthI chUTavA. mATe ja "uttarAdhyayana'mAM kahevAmAM AvyuM - rAga ane dveSa sarva karmabaMdhanuM kAraNa che. duniyAnA tamAma duHkhonuM kAraNa che. koI paNa jIva hiMsA zA mATe kare che ? jUTha zA mATe bole che ? corI zA mATe kare che ? abrahma zA mATe seve che ? parigraha bhego zA mATe kare che ? Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 - 4 H hiMsAno vyApa zI rIte ghaTADazo? - 27 - 663 krodhAdi pApo zA mATe kare che ? mukhyatve A be ja kAraNa che. anukULatAno rAga ane pratikULatAno dveSa. keTalA divasa thayA; keTalA divasathI A vAta cAle che ? ghaNAMnA manamAM thatuM haze ke, have viSaya kyAre AgaLa vadhaze ? paNa mane thAya che ke, huM AgaLa to vadhuM paNa jo A pAyo pAkko nahi thAya to AgaLa vadhavAno koI matalaba nahi rahe. tamArAM gharomAM katalakhAnAM cAle che : ghaNAM ema mAne che ke, "ame to hiMsA karatA ja nathI. katalakhAne kapAya te ja hiMsA." mAre tamane samajAvavuM che ke, tame to jaina cho, tamane sagara, bhagavaMtono bheTo paNa thayelo che, paNa je janme jaina na hato, jene sadguruno bheTo thayo na hato, evo pahelA guNasthAnake rahelo tAmalI tApasa ke jeNe saMsArano tyAga karIne 10,000 varSa sudhI chaThThane pAraNe chaThThano tapa karyo. Ama chatAM enA tapa karatAM samakitInI eka navakArazInI kiMmata vadhAre thAya. vaLI tenAM pAraNA kAMI tamArA jevAM na hatAM ! rAbaDI-suMTha pIparAmULanI goLI, maganuM pANI, keranuM pANI, maga, kera, zIro ne bhajiyAM, evuM kazuM ja na hatuM. pAraNe mAtra muThThI bharIne cokhA ane te paNa 21 vakhata pANIthI dhoI sAva nirasa karelA. Ama chatAM enA tapa karatAM samyagdaSTinI navakArazInI kiMmata vadhu AMkI che. enuM kAraNa zuM ? e paNa samajavA jevuM che. samyagdaSTi mokSano arthI hoya che, jyAre tAmalI tApasa puNyano arthI hato. Ama lakSyabhedanA kAraNe beyanA phaLamAM ATalo moTo bheda paDI jAya che. puNyanuM arthIpaNuM e paNa chevaTe to saMsAranA ja bhAgarUpa che. mATe enI jhAjhI kiMmata nahi. Avo te tAmalI tApasa jyAre tApasa nahoto banyo ane gRhavAsamAM hato tyAre te evuM mAnato hato ke, mArA gharamAM pAMca-pAMca katalakhAnAM che. gayA janmamAM puNya karIne Avyo chuM, tethI A bhavamAM A badhuM ja anukULa maLyuM che. paraMtu A bhavamAM puNya karato nathI to AgaLa mAruM thaze zuM ? atyAre mArA gharamAM pAMca-pAMca katalakhAnAM cAlI rahyAM che. enAthI je mane pApa baMdhAya che, enAthI huM zI rIte chUTIza ? - A enI muMjhavaNa hatI. te kAMI kasAI nahoto, kasAIvADo calAvato nahoto, uco sadguhastha hato. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 664 112 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - chatAM te je Ama vicArato hato, enI pAchaLa enI je samaja hatI, te mAre tamArA dhyAnamAM lAvavI che. cUlAne e katalakhAnuM mAnato hato. ghaMTIne e katalakhAnuM mAnato hato. khAMDaNIne e katalakhAnuM mAnato hato. sAvaraNIne e katalakhAnuM mAnato hato ane pANIyArAne e katalakhAnuM mAnato hato. tame zuM mAno cho? e samyagdaSTi nahoto, chatAM Ama mAnato hato. jyAre tame to tamArI jAtane samyagdaSTi tarIke oLakhAvo cho, to A bAbatamAM tame zuM mAno cho ? samyagdarzanane nahi pAmelA ane jainazAsananI chAyAne paNa nahi pAmelA evA tAmalInI jo AvI vicAradhArA hoya to jainazAsananI chAyAmAM janmelA ane samyagdaSTi tarIke jAtane oLakhAvanArA tamArI vicAradhArA kevI hovI joIe ? tame saMsAramAMthI na nIkaLI zako, teno vAMdho nathI, paNa saMsAramAMthI amAre nIkaLavuM joIe ke amAre saMsAramAMthI nIkaLI javuM che - evo bhAva paNa je tamArA haiyAmAM nathI, eno vAMdho che. jene A saMsAra katalakhAnuM nathI lAgatuM te kadI sAcA arthamAM saMsAra choDI zakato nathI. tAmalI tApase A badho vicAra karyo to saMsAra choDI zakyo. jenA haiye AvI vicAradhArA nahi hoya, te derAsara baMdhAvaze, upAzraya baMdhAvaze, vrata-japa karaze, paNa saMsAra choDavAno vicAra nahIM kare. kAraNa ke A saMsAra e katalakhAnuM che, ema e mAnato nathI. pelA tAmalI tApase vicAra karyo ke, mArA gharano cUlo e katalakhAnuM che, gharanI ghaMTI e katalakhAnuM che. khAMDaNI, sAvaraNI ane pANiyAruM paNa katalakhAnAM che. A badhuM kyAre chUTaze ? puNyazALI evA tamane kyAreya Avo vicAra Avyo che kharo ? phaTa daIne "cA garama kara', ema kahI do cho. tyAre vicAra Avyo ke, ekavAra to cA karavAnuM pApa karyuM, pharI cUlo peTAvaze. temAM agnikAyanA, vAyukAyanA jIvonI ane anya trasa-jIvonI, AgaLa vadhIne Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113 - 4 : hiMsAno vyApa zI rIte ghaTADazo? - 27 - 665 chae kAyanA jIvonI keTalI hiMsA thaze ? tenuM pApa kone mAthe ? zakAya jIvonA saMhArano kyAreya vicAra Avyo ? tamArA haiyAmAM kyAMya jayaNAno pariNAma che kharo ? sAcuM bolajo ! tamArA gharamAM kAjo levAya che ke kacaro kaDhAya che ? meM evAM gharo joyAM che ke, gharamAM kyAMya paNa potuM mAravAnuM hoya to pahelAM cAre bAju joI le. kyAMya koI jIva to nathI ne ? ane hoya to te kyAMthI Avyo ? tenuM dara zodhe, ne haLavAzathI pUMjIne te jIvane tenA dara tarapha laI jAya. pachI suMvALI-mulAyama sAvaraNIthI ekadama haLavA hAthe kAjo le ane haLavAzathI potuM lagAve. Aje tamArA gharamAM zuM cAle che ? koI paNa jIvanI virAdhanA na thAya enI kALajIthI kAjo levAya che ? e mATe vaparAtI sAvaraNI paNa suMvALI hoya che ? e jyAM jyAM sAvaraNI vaparAya che te kevI vaparAya che ? ghaNI jagyAe to sAvaraNInI jagyAe vekyuma klInara AvyAM. jIvadayAno, jayaNAno, ahiMsA dharmanA pAlanano koI bhAva ja na rahyo hoya evI moTA bhAganA lokonI ane gharonI avadazA thaI hoya evuM Aje jovA maLe che. ame sAdhu-sAdhvIjI to sAvaraNIne aDI paNa na zakIe. ame, jo eno upayoga karIe to amane moTuM prAyazcitta batAveluM che. jIvadayA, jayaNAnA bhAvavALA loko gharanI bahAra javuM hoya toya jUttAM paheravAM ke nahi ema vicAratA, jyAre Aje to gharamAM ya jUttAM paherIne phare. jyAM Avo ja vyavahAra hoya tyAM dayAno pariNAma kyAM rahyo ? nahi to vagara kAraNe gharamAM jUttAM hoya ? phakta zobhA mATe, bIjAne sAruM lagADavA jUttAM paherAtAM hota ? gharamAM paNa jUttAM ne maMdire jAya tyAM paNa jUtAM ? sabhAH jayaNA mATe sAvaraNIno upayoga karIe to paNa katalakhAnuM? jenA haiyAmAM jayaNAno pariNAma hoya te zrAvaka-zrAvikA sAvaraNI kevI vApare ? suMvALI-mulAyama ke chellAmAM chellA saLIyA dekhAya tyAM sudhI ghasAI gayelI vApare ? ane dayAnA pariNAmavALo jyAre sAvaraNI pherave tyAre tenA hAthamAM keTalI haLavAza ane kumAza hoya ? tame beThA ho ane koI pAchaLathI AvIne tamane dhakko mAre to tamArI zuM hAlata thAya ? to jyAre dhabAdhaba sAvaraNI pheravAya tyAre tenI jhapaTamAM AvatA te e jIvonuM zuM thatuM haze, eno Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! kyAreya vicAra karyo che kharo ? Aje moTA bhAganA lokonA haiyAmAMthI dayAkaruNAnA bhAvo khalAsa thaI gayA che, enuM A pariNAma che. 114 sabhA : have to amArA gharomAM vekyuma klInara AvI gayAM che ane dhIme dhIme derAsaromAM paNa AvavA lAgyAM che. 666 jo tame sAcA zrAvaka hota, haiyAnA dayALu hota to tamArA gharamAM AvAM hiMsaka sAdhano na AvyAM hota. dharmasthAnomAM paNa jo AvAM hiMsaka sAdhano AvavA lAgyAM hoya to mAnavuM paDe ke jene jinAjJA pratye prema nathI, haiyAmAM jayaNAno pariNAma nathI, tevA lokonA hAthamAM dharmakSetrono vahIvaTa Avyo tenuM A pariNAma che. tame tamArAM gharone to abhaDAvyAM paNa dharmasthAnone ya abhaDAvyAM. vekyuma klInara eTale zuM ? jIvato jAgato ajagara. enu moDhuM khUle ne jIvatA jIvo vAtAvaraNamAM vekyuma sarjAvAthI kheMcAIne pAIpanI aMdara jatA rahe. e jIvo jyAre kheMcAIne AvatA haze, tyAre emanI dazA kaI thatI haze ? emane bhayasaMjJA kevI pIDatI haze ? te jIvo kevA ghasaDAtA ne TIcAtA haze ? temanuM kaI rIte mRtyu thatuM haze ? eno koI divasa vicAra Ave che ? tamane koI upADIne AphrikAnAM jaMgalamAM mUkI Ave ane tyAM 40-50 phUTano moTo ajagara UMDo zvAsa levA mAMDe, vAtAvaraNamAM vekyuma pedA thAya ane tame temAM kheMcAvA mAMDo te samaye tamArI mAnasika sthiti zuM thAya ? to vekyuma klInarathI ghasaDAtA-kheMcAtA te kuNA-kuNA jIvonI kevI avadazA thatI haze ? e jyAre ghasaDAya tyAre ene thatI bhayanI lAgaNI, ghasaDAvAthI thatI zarIranI vedanA, e daramyAna enA hAtha-paga bhAMge-tUTe to keTalAka to maraNatola vedanA bhogavIne marI paNa jAya, AvI pravRtti haiyAvALo dayALu mANasa zI rIte karI zake ? jainanA gharamAM jIvavicAra saheje zIkhavA maLe : sabhA H gharamAM kAmavALI kAma karatI hoya to zuM karavuM ? zakti hoya to pahelAM jAte kAma karo ane e na ja bane tema hoya to nokarane rAkhatAM ane kAmamAM joDatAM pahelAM jayaNA pALatAM zIkhavADo. paNa kharI vAta e che ke tamane jayaNA pALatAM AvaDe to tame ene zIkhavADo ne ? Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 : hiMsAno vyApa zI rIte ghaTADazo ? - 27 jainanA gharamAM to nAnAM bALakone janmathI ja jIva-vicAranuM jJAna maLatuM. mA ja dIkarAne kahe, beTA - A jIva che. ApaNA jevo ja jIva che. ApaNane pAMca Indriyo che. A jIvone be ja Indriyo che, Ane traNa Indriyo che, Ane cAra Indriyo che. Aje ApaNane AMkha-kAna na hoya to zuM thAya ? ema A jIvomAM koIne AMkha nathI, koIne kAna nathI - koIne nAka nathI. koIne jIbha nathI. koI joI zakatA nathI, koI sAMbhaLI zakatA nathI, koI sUMghI zakatA nathI, to koI bolI zakatA nathI. A badhA jIvo paravaza che. ApaNe tene jALavIne jIvavAnuM. ApaNane jema sukha-duHkhanI saMvedanA che, tema tene paNa sukha-duHkhanI saMvedanA che. Ama kahIne eka eka jIvanI sAthe kevI rIte vyavahAra karavo te mAtA bALakane zarUAtathI ja zIkhavADe. 115 AnA kAraNe jaina gharanuM bALaka AkhA jIvavicArane nAnapaNathI ja jIvanamAM jIvato hoya. jIvavicAranuM jJAna mAtra jIvanA 563 bhedo gaNavA-gaNAvavA mATe nathI. e jIvanamAM jIvavA mATe che. vicAra e ApaNA bhUtakALanA paribhramaNano cArTa che ane jo hajI jAgyA nahi ane A badhA jIvono bhoga levAnuM cAlu rAkhyuM to te ApaNA bhaviSyanA paribhramaNano paNa A cArTa che. amuka jagyAe gayA to 49 divasanuM AyuSya, amuka jagyAe gayA to mAtra traNa ahorAtrinuM AyuSya ane amuka jagyAe gayA to eka zvAsocchvAsamAM sADA sattara vakhata janma-maraNa karavAnA. ekavAra durgatimAM gayA to kevI ribAmaNabharI jiMdagI jIvavA maLavAnI che ? A badhI samaja meLavavA jIvavicAra bhaNavAnA che, paNa hajI ApaNI dRSTi keLavAI nathI. 667 bhoganI tIvra Asakti-parigrahanI tIvra vRtti-svajanAdinuM tIvra mamatva, A badhAnA kAraNe AstikatAno bhAva paNa khalAsa thaI gayo che. anukaMpAno bhAva paNa marI paravAryo che. nahi to je je pravRttiomAM pArAvAra jIvahiMsA thatI hoya tevI pravRttio vagara kAraNe ATalI haLavAzathI thAya e zakya bane ? jarA amathuM ahIMthI ahIM javuM hoya emAM paNa skUTara ne moTa2 joIe ? Ama to savAre morniMga-voka karavA jAya tyAre cAra, pAMca ki.mI. ramatAM ramatAM cAlI jAya ane derAsa2-upAzraye javuM hoya to skUTara ne moTa2 joIe. tamArA jIvananA nAnA-moTA A badhA vyavahAro upara UMDANathI vicArazo to Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 117 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - tamane khyAla Ave ke tame keTalI jAtanI hiMsAothI gherAI gayA cho ! e hiMsAnAM pApothI paLe paLe baMghAI rahyA cho, paLe paLe baMdhana vadhI rahyuM che, te tamane ghasaDIne durgatimAM laI jaze. 668 A TenzananI vAta nathI paNa jAgRtinI vAta che : sabhA : sAheba, jarA haLavuM karo to sAruM ! A badhuM sAMbhaLIne Tenzana vadhI jAya che. A Tenzana karavAnI vAta che ke jAgrata karavAnI vAto che ? tamane zaradI thaI. DaoNkTaranI davA lIdhI paNa aThavADIyA sudhI maTI nahi. pharI DaoNkTara pAse gayA. tapAsa karatAM gaLAmAM kyAMka gAMTha dekhANI ne DaoNkTare kahyuM ke, 'jarA TATAmAM batAvI Avo.' to zuM eNe tamane sAvadha karyA ke tamAruM Tenzana vadhAryuM ? dADAmAM 50/100 bIDI, sigAreTa pItA hoya ane enA pariNAme kevAM kensara thAya che, enA cArTa ke phoTogrAphsa tamane koI batAve to e tamane Tenzana karAve che ke cetave che ? tyAM to tamane thAya che ke, DaoNkTare ke mitre samayasara cetavyo. upakAra karyo. tema mAre tamane kahevuM che, A badhuM kahIne tamane Tenzana nathI karAvato, paNa samayasara cetavaNI ApuM chuM. atyAre huM ahIM pATa upara beTho chuM ane koI moTo vIMchI pAchaLathI mArA zarIra upara caDavA jato hoya. mane khabara na hoya. tethI huM tamArI sAthe AnaMdathI vAto karato houM ane ekAeka tamArI najara A ghaTanA upara paDe ane tame jorathI rADa pADo - mAro hAtha kheMco ke mane jhaTako mArIne bAju upara khaseDI do. tyAre huM tamane kahuM ke, 'A tame zuM karyuM ? mArA manamAM dhrAsako paDyo. huM mArI dhaDakana cUkI gayo' ke 'tame mane bacAvI lIdho.' ema kahuM ? A samaye tame je kAMI karyuM te sevA karI kahevAya ke Tenzana karAvyuM - ema kahevAya. bhaDabhaDa baLatA makAnamAM tame nirAMte sUtA ho, Aga dhIme dhIme Aga vadhI rahI hoya. tame e.sI. vALA kamarAmAM gADha nidrAmAM ho ane Aga cheka tamArA kamarA sudhI AvI jAya tyAre tamane koI DhaMDhoLIne uThADe, tame kaho - nirAMte uMghavA gho ane olAne uMgha UDe tema na lAge to cAra thappaDa paNa mAre ? to AvI paristhitimAM tamane uThADavA jeNe tamane thappaDa paNa mArI eNe tamArA upara upakAra karyo ke apakAra ? temane uThADIne kahyuM, 'Aga cheka gha2mAM AvI gaI.' A Tenzana karAvyuM ke upakAra karyo ? tyAM tame zuM mAno ? ema ahIM paNa Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 117 - 4: hiMsAno vyApa zI rIte ghaTADazo ? - 27 - 669 vicAro ke ame tamane jagADavA ane bhaDabhaDa baLatA A saMsArathI bacAvavA mATe A badhI vAto karIe chIe. Ama to tame kaho cho ke, dariyAmAM rahevuM ne magara sAthe vaira kema posAya ? ane pAchuM kArya to e ja karo cho. A bhavasAgaramAM rahyA cho ane hiMsAcAra karIne eka-eka jIva sAthe vaira bAMdhI rahyA cho. nirNaya karI lo ke koIpaNa jIvane duHkha ApyA vagara mAre jIvavuM che ane e zakya na bane tyAM sudhI ochAmAM ochA AraMbhathI jIvavuM che. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samatA ane mamatA (rAga : nAyakI kanaDo athavA ToDI) cetana mamatA chAMDa parIrI, dUra pararI cetana para ramaNIzuM prema na kIje, AdarI samatA Apa varIrI. 20 1 mamatA moha caMDAla kI beTI, samatA saMyama-nRpa-kumarI rI, mamatA mukha durgadha asatye, samatA satya-sugaMdhI bharIrI. 20 2 mamatA meM larate dina jAve, samatA nahi koI sAtha lagIrI, mamatA hetu bahuta hai duzmana, samatA ke koI nahi arirI. 20 3 mamatA kI durmati hai AlI, DAkinI jagata anartha karIrI, samatA kI zubhamati he AlI, para upagAra guNe samarIrI. 20 4 mamatApUta bhae kulapaMpana, soka biyoga mahA-maccharIrI, samatA suta hovego kevala, raheMgo divya nizAna dhurI. ce. 5 samatA magana raheMgo cetana ! jo e dhAre zIkha dharIrI, sujasa vilAsa lahezo to tuM, cidAnaMdaghana padavI varIrI. 20 6 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 - mamatAnAM baMdhana jo na tUTyAM to.... 28 - vi. saM. 2058, zrAvaNa vada-6, guruvAra, tA. 29-08-02, sAcorI bhavana, pAlItANA * baMdhana rU5 ghaNAM, kArya eka ja : * sthAna badalAya paNa mamatA kAyama : * hAthe karIne mamatAnAM jALAM bAMdhyAM che : * A vacanothI mamatA tUTaze : * evA sAdhuo paNa mamatAmAM mare che : viSayaH svajanonA saMbaMdho mamatAnuM mULa. parigraha ane hiMsA e baMdhana che ema haju samajavuM saheluM che paNa mamatA e baMdhana che e samajavuM vadhu agharuM che, samajAvavuM to ethI ya vadhu agharuM che. svajanonI mamatAnA kAraNe jIvo ekabIjAmAM Asakta thAya che ane ethI vadhu sUkSma, vadhu daDha, vadhu rajhaLAvanAra eka navuM baMdhana AtmAne bAMdhI nAMkhe che; jene choDavuM-toDavuM khUba ja puruSArtha mAgI le che. A pravacanamAM svajano kevI kevI mamatAnAM jALAM bAMdhe che ? tenuM tAdaza varNana karAyuM che. pati-patnInA premAlApo, pitA-putra ke mAtA-putrInA vAtsalya nItaratA vyavahAro, bhAI-bahenanAM ya duniyAnI dRSTie niHsvArtha chatAMya lokottara dRSTie svArthabharyA saMbaMdho, manuSya jIvananI judI judI avasthA vizeSamAM sarjAtA avanavAM mamatArUpo, A badhAmAM ja A jIvarAma jo levAI gayA to enA kaI rIte rAma ramAI jAya te jANavA ane jAtane jagADavA A pravacana upakAraka che. pravacanAnuM pratibiMba * svajano jyAre baMdhana toDavA taiyAra hoya tyAre paNa baMdhanathI baMdhAyelo AtmA temanA baMdhanathI chUTavA taiyAra thato nathI. * huM ane mAruM. A be vastu upara Akho saMsAra cAlI rahyo che. * karoLIyo pote ja jALuM sarje ne pote ja emAM phasAya che. je dazA karoLIyAnI che, te ja dazA mamatAne vaza paDelA jIvonI che. & mamatAne toDyA vagara samatA nahi Ave ane samatA AvyA vinA sAdhanA jIvanano vikAsa nahi thAya. Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-strota 'jassiM kule samuppaNNe, jehiM vA saMvase Nare / mamAiluppaI bAle, aNNe aNNehiM mucchie / / 4 / / ' mANaso je kuLamAM utpanna thAya che athavA jemanI sAthe vase che; temanA pratyenI mamatAthI baMdhAya che, te ajJAnI jIvo ekabIjAmAM Asakta thAya che.' Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paH mamatAnAM baMghana jo na tUTyAM to... anaMta upakArI, caramatIrthapati, zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadhara bhagavaMta zrIsudharmAsvAmIjI mahArAjA sUyagaDAMga sUtranA mAdhyamathI AtmajAgRtino saMdezo saMbhaLAvIne baMdhanane oLakhavAnuM ane tene toDavAnuM pharamAvI gayA che ane e baMdhanane ahIM traNa prakAre batAvyAM che. 1 - parigraha e baMdhana che, 2 - hiMsA e baMdhana che ane 3 - svajana parivAranuM je mamatva te paNa baMdhana che. A baMdhanane jyAM sudhI baMdhana tarIke oLakhavAmAM na Ave tyAM sudhI tene toDavAno prayatna thato nathI. arihaMta paramAtmAe batAvelA A baMdhanane samajanArA ane tene jonArA AtmAo bahu alpa hoya che. jenI daSTino ughADa thayo hoya, viveka pragaTyo hoya, te ja A baMdhanane joI zake che ane toDI zake che. keTalAka jIvonI mAnasika sthiti evI hoya che ke, emane mATe parigrahano to keTalAkane mATe hiMsA-corI-jUTha-abrahmano tyAga karavo agharo hoya che. keTalAkane A paNa chUTI jAya, paNa svajananuM mamatva toDavuM agharuM paDe che. jJAnI bhagavaMta kahe che ke, baMdhana koIpaNa svarUpe hoya to paNa Akhare baMdhana ja che. tenAmAM AtmAne bAMdhavAnI tAkAta che ane ghasaDIne durgatimAM laI javAnuM enAmAM sAmarthya che. jeTalA paNa baMdhanamAM baMdhAyA-phasAyA-ghasaDAyA te badhA Aje paNa durgatimAM bhaTake che. ApaNo paNa temAM naMbara che. kAraNa ke ApaNe hiMsA. jUTha, corI, maithuna ane parigrahanA baMdhanathI evA baMdhAyA chIe ke ApaNane ApaNe koNa chIe? ApaNuM svarUpa zuM che? ApaNe kyAMthI AvyA chIe ane Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! kyAM javAnA chIe ? A badhA bhramaNanuM kAraNa zuM che ? eno vicAra karavAnI paNa kSamatA bacI nathI. Ama chatAM e baMdhana baMdhanarUpe keTalAne samajAya te savAla che ? 122 baMdhana : rUpa ghaNAM, kArya eka ja : koIne mAvataranuM baMdhana che to koIne bhAI-benanuM baMdhana che. koIne dIkarAdIkarInuM baMdhana che to koIne pati-patnInuM baMdhana che. koIkane koIka prakAranuM baMdhana to che ja. badhA A baMdhananI vacce pIsAI rahyAM che. A baMdhanone oLakhavAM agharAM che. sadguruno yoga maLyA pachI paNa, sadgurunA mukhe sAMbhaLyA ne samajyA pachI paNa kema choDavAnuM mana nathI thatuM ? khabara nathI paDatI, jANe baMdhana eTaluM badhuM koThe paDI gayuM che ke baMdhana-baMdhana che ema samajAtuM ja nathI. 674 svajano jyAre baMdhana toDavA taiyAra hoya tyAre paNa baMdhanathI baMdhAyelo AtmA temanA baMdhanathI chUTavA taiyAra thato nathI. chello samaya Avyo hoya ne dIkaro kahe ke, 'tame amArI ciMtA choDI do - 5ramAtmAnuM dhyAna dharo. temAM mana parovo, tame tamArAmAM Tharo' tyAre paNa te dIkarA-dIkarIne ja yAda kare ane e sAmethI kahe ke 'tame to kahI dIdhuM ke mane bhUlI jAo ! paNa ema tamane zI rIte bhUlI jAuM ?' e ja rIte jyAre koIka dIkarA-dIkarInI aMtima kSaNo AvI hoya tyAre enAM mAvatara kahe, 'dIkarA, amArI ciMtA na kara, tuM tAruM sAdhI le,' to kahe 'tamArI vAta barAbara, paNa mArA gayA pachI tamAruM koNa ?' ane ema karatAM karatAM prabhunuM nAma paNa yAda karyA vagara ja sIdhAvI gayA. to ghaNAM mA-bApa saMtAnanA AtmahitanI khevanAthI ene kahe ke 'dIkarA, tuM kalyANa mArge jA'; tema chatAM baMdhana toDavA taiyAra na thAya. ghaNA dIkarA saMsAra choDIne ahIM AvelA mAvatarone kahe che ke, 'amArI ciMtA choDo', e kahe ke mAre tamane dharmamAM sthira karavA che.' AvAM badhAM bahAnAM heThaLa temanI temanA pratyenI ciMtAnA baMdhanamAM paDI jAya. AnI pAchaLa temanI lAgaNI ne mamatA kAma karatA hoya che. temAMthI keTaluM ArttadhyAna ane raudradhyAna thAya che, keTalo karmabaMdha vadhe che ane keTalI bhavaparaMparA vadhe che, jarA vicArajo ! Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 - 5 : mamatAnAM baMdhana jo na tUTyAM to... - 28 - 675 AnA uparathI tamane eTaluM to samajAvuM ja joIe ke, A badhAnuM mULa che mamatA. huM ane mAruM. A be vastu upara Akho saMsAra cAlI rahyo che. jyAM sudhI mamatva nahi chUTe, tyAM sudhI jIvanamAMthI hiMsAcAra nahi chUTe. parigraha paNa nahi chUTe. jeNe hiMsAnuM baMdhana toDavuM che, teNe parigrahanuM baMdhana toDavuM paDaze ane jeNe parigrahanuM baMdhana toDavuM che, teNe mamatvanuM baMdhana toDavuM paDaze. ene mATe pahelAM mamatvane oLakhavuM paDaze. ApaNuM mamatva kyAM kyAM che ? sajIva upara ane nirjIva upara. sajIvamAM mA-bApa, patnI-putra, svajanaparivAra, sagAM-vahAlAM, mitra-sahAyako, nokara-cAkara, pazu-paMkhI upara paNa mamatva hoya. nirjIva vastumAM tamAruM ghara-peDhI, dara-dAgInA, kapaDAM-lattAM, makAnapharnicara, hIrA-pannA-mANeka-motI, ghara vaparAzanI dareka vastu AvI jAya. kAM to sajIva pratye mamatva che, kAM to nirjIva pratye mamatva che. A badhuM ja baMdhana che. je tamane ahIM bAMdhI rAkhe che. sabhA mamatA vagara parivAranuM bharaNa-poSaNa karIe to paNa baMdhana ? Aje mamatA vagara bharaNa-poSaNa karanArA koNa che, e mAre jANavuM che. tame ! ne mamatA vagara, bharaNa-poSaNa karo cho ? mamatA vagara A badhuM thAya che - A vAta zuM mAnI zakAya tevI che ? mamatA vagara sagA bhAIne paNa na jALave, evo Ajano varga che. patnI upara mamatva che, eTale tenA bhAIne jALavavA taiyAra thAya, paNa potAnA sagA bhAIne jALavavA taiyAra na thAya. ghaNA kahe che, "dIkaro paraNAvyo tyArathI gumAvyo. have ame mAvatara maTyAM. olInAM mAvatara e enAM mAvatara, e pazune jALave paNa amane, mA-bApane na jALave." je potAnA sagA mA-bApane svArtha vinA jALavavA taiyAra nathI, potAnA sagA bhAIne svArtha vinA jALavavA taiyAra nathI, te parivArane nirmama bhAve mAtra bharaNa-poSaNa mATe jALave ? tame kaho ane ame mAnI laIe ? thoDuM amAruM ya ThekANe che. sthAna badalAya paNa mamatA kAyama : kalikAlasarvajJa pUjya AcArya bhagavaMtazrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAe Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! 'yogazAstra'nA AMta2zlokomAM kahyuM che ke, A mamatva eka jagyAe sthira nathI rahetuM, potAnI jarUriyAta, svArtha mujaba e pharatuM ja jAya che. 124 'syAcchaizave mAtRmukhastAruNye taruNImukhaH / vRddhabhAve sutamulo, mUrto, nAntarmuho cit / / / / ' 'bAlyAvasthAmAM mAtRmukha banyo, yuvAvasthAmAM taruNImukha banyo, vRddhAvasthAmAM putramukha banyo, paNa e mUrkha kyAreya aMtarmukha na banyo.' bALapaNamAM enuM mamatva mAtA upara. yauvanamAM enuM mamatva taruNI-patnI u52. gharaDo thAya eTale enuM mamatva putra upara. paNa janmIne maratAM sudhI e kyAreya nirmama banIne aMtarmukha na bane. nAno hato tyAre kAMI paNa kahIe to kahe ke, 'mammI-pappAne pUchIne vAta.' thoDo moTo thayo, yuvAna thayo ne kAMI paNa kahIe to kahe ke, 'ghare pUchIne vAta eTale ke patnI sAthe vimarza karIne kahIza' ane gharaDo thayo eTale kAMI paNa kahIe to kahe ke, 'bhAIne pUchIne vAta eTale ke dIkarAne pUchIne pachI kahIza.' 676 pahelAM to amane thatuM ke A bhAI bahu vinIta lAge che. eka eka vastu moTA bhAIne ke vaDIlane pUchIne karatA haze. paNa pAchaLathI samajAyuM ke, bhAI eTale koNa ? mamatvanAM sthAna badalAya che, paNa mamatva to tyAM ja rahe che. enA paryAya badalAya che, paNa mamatva to akabaMdha ubhuM che. zAstrakAra bhagavaMto kahe che ke, mamatvane kAraNe ja mANasa pIDAya che. jenA upa2 mamatva hoya tenA mATe 'A karuM - AvuM karuM - A rIte karuM.' ema vicArI AkhI jiMdagI vaitaruM kare, na ka2vAnAM kAma kare, kALAM-dhoLAM kare, aneka pApanAM dhaMdhA kare, jIvanane paNa hoDamAM mUke. avanavAM sAhaso karIne aneka pApo bAMdhe ane jyAre te pApanI zikSA bhogavavAno vAro Ave tyAre ekalo ja bhogave. tyAre koI bheguM paNa na Ave. koI bacAvavA paNa na Ave. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 125 - 5 : mamatAnAM baMdhana jo na tUTayAM to.... - 28 - 677 tame kyAM mamatA karo cho ? dhana upara ? dhana to jamInamAM ja rahI javAnuM che, sAthe nahi Ave. pazu upara mamatva karyuM ? te paNa vADAmAM ja rahI jaze; bheguM nahi Ave. patnI upara game teTalI mamatA karazo paNa te kyAM sudhI Avaze ? gharanAM daravAjA sudhI Avaze, paNa sAthe nahi Ave! svajano upara mamatva karazo te paNa kyAM sudhI Avaze ? bahu bahu to smazAna sudhI Avaze, paNa bhegAM koI nahi Ave. A zarIra upara paNa mamatva karazo to paNa te citAmAM baLe tyAM sudhI raheze, paNa bheguM to nahi ja Ave. je dharma karyo haze te ja sAthe Avaze ane je adharma karyo haze te ja sAthe Avaze, paNa A mamatvanAM pAtro to sAthe nahi ja Ave. vahAlAM te vahAlAM zuM karo, vahAlAM voLAvI vaLaze, vahAlAM te vana kerAM lAkaDAM, te to sAthe ja baLaze. sagI re nArI enI kAminI, ubhI Tagamaga juve, tenuM paNa kAMI cAle nahi, ubhI dhrusake ruve." ane pachI - sAva sonAnAM sAMkaLAM, paheraNa nava-navA vAghA, dhoLuM re vastra tenA karmanuM, te to zodhavA lAgyA." ekadama nakkara so TacanA sonAnAM sAMkaLAM, cAMdInAM nahi ane paheravA mATe navA navA vAghA. paNa chelle zuM rahyuM ? "dhoLuM re vastra enA karmanuM' - enA bhAgyamAM chelle to dhoLuM vastra ja rahyuM paNa te gharamAM hatuM ja nahi, gharamAM badhAM kiMmatI ja kapaDAM hatAM. have e tenA mATe nahi. game tevA sUTa-bUTa e ya kAma nahi Ave. eTale chelle enA mATe dhoLuM vastra zodhavA nIkaLavuM paDyuM. amAruM dhoLuM vastra vairAgyanuM pratIka banyuM ne tamAruM dhoLuM vastra zokanuM pratIka banI gayuM. carU kaDAImAM ati ghaNAM bIjAnuM navi lekhuM; khokharI hAMDI tenA karmanI te to AgaLa dekhuM." Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! jenA gharamAM carU, kaDAIyAM jevAM moTAM vAsaNono Dhagalo hato, nAnAM vAsaNono to koI hisAba ja nahoto evo paNa mANasa maryo tyAre emAMnuM koI ene kAma na lAgyuM. ene bALavAno agni levAya mATInI phuTelI khokharI hAMDalI ja kAma lAgI. 3 Ama chatAM A badhA upara mamatA karavAno matalaba keTalo ? A badhA upara mamatAno koI matalaba nathI. 678 hAthe karIne mamatAnAM jALAM bAMdhyAM che : 52matA2ka gurudeve A ja mamatAnI kharAbI ane bhayAnakatAne samajAvavA vizad varNana karyuM che. pU. A. zrI vijaya rAmacaMdrasUri-smRtigraMthamALAnAM 108 pustako paikInuM e pustaka che. enuM nAma che - 'mamatA.' karoLIyAnuM jALuM joI lo. karoLIyo pote ja jALuM sarje ne pote ja emAM phasAya che. je dazA karoLIyAnI che, te ja dazA mamatAne vaza paDelA jIvonI che. AvyA tyAre ekalA hatA. te pachI be pagamAMthI cAra paga thayA. emAMthI 'cha pagA'ne-'ATha pagA' thayA. AvyA tyAre aMga upara kapaDuM ya na hatuM ne pachI eka eka vyaktionuM ane jaDa vastuonuM baMdhana ubhuM karyuM. A rIte tame je paNa saMbaMdho bAMdhyA ke je paNa vastuono saMgraha karyo, emAMthI koI tamane tamArA roga, Apatti ke maraNanI vedanAmAMthI bacAvI nahi zake. eTalA ja mATe zAstrakAra bhagavaMto kahe che - 'jIvo vAhivilutto, sapharo iva nijjale taDapphaDai / sayale vi jaNe piccha, ko sakko veyaNAvigame ? / / ' 'rogagrasta jIva nirjala sthAnamAM mAchaluM taraphaDe tema taraphaDe che, ene badhA ja loko jue che, paraMtu vedanAne dUra karavA koNa samartha che ?" jene tame tamArA mAno cho, jenI pAchaLa tame tamArI jiMdagI pUrepUrI kharcI nAMkho cho, te paNa jyAre tamane roga Avaze, maraNa Avaze ane tame mAchalInI jema taraphaDatA hazo, tyAre tenAthI tamane bacAvI nahi zake. tame ja kahone ke tyAre tamAro roga koNa dUra karaze ? ApattimAMthI tamane koNa Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 - 5 : mamatAnAM baMdhana je na tUTyAM to.... - 28 - 679 bacAvaze ? mRtyunA mukhamAMthI koNa bacAvaze ? barAbara ciMtana karo ! jyAM sudhI ciMtana nahi karo tyAM sudhI A mamatvanAM jALAM nahi tUTe. Aje to sAme cAlIne mamatAnAM jALAM majabUta karAya che. pelo kahe, "huM tArA vagara nahi jIvI zakuM ane pelI kahe, "huM tArA vagara nahi jIvI zakuM ane baMne ekabIjAnAM gayA pachI zAMtithI jIvatA ame joyAM che. to zuM karavA AvA khoTA vArtAlApo karIne mamatva vadhAro cho? naryA vAhiyAta vArtAlApa ! sabhA e jAya pachI zoka to kare che. vAstavamAM e zoka nathI karatA. zokano dekhAva kare che. eka varSa pahelAM huM muMbaI-caMdanabALAmAM hato. tyAranA anubhavanI vAta karuM. tyAM nIce haoNla che. hamaNAM hamaNAM maraNa pachI prArthanAsabhAo karavAno rivAja cAlu thayo che. e sabhAmAM AvanArA dhoLAM-IstrI TAITa kapaDAM paherIne Ave. kapaDAM paNa bagalA jevAM sapheda joI lo. banIThanIne, hasatAM-khIlatAM khabhe parsa laTakAvIne, AMkhe gogalsa caDAvIne Ave ane tame zoka kaho ane huM mAnI lauM? e zoka to gayo. bhagavAne to, jo ke zokane paNa vakhoDyo che. paNa haiyAM eTalAM dhIThThAM ne svArthI banyAM che ke, maranArano malAjo paNa jALavavA taiyAra nathI. ghaNAM to AgaLa vadhIne ema paNa bole ke, "sAruM thayuM; eya chUTyAM ne ame paNa chUTyAM." tamArA saMbaMdho naryA svArthanA che ane emAM lAgaNIno dekhAva karavo, e naryo daMbha che. pUjya upAdhyAyajI mahArAje mamatvane oLakhAvavA ane enAthI bacavA mATe "adhyAtmasAramAM speziyala "mamatvatyAga' nAmano adhikAra banAvyo che. temAM mamatA kevI dAruNa che, te batAvavAmAM AvyuM che. A vacanothI mamatA tUTaze : A mATe mamatA tyAgAdhikAra Akho kaMThastha karIne teno svAdhyAya karavA jevo che. Ama chatAM tamArAthI te zakya na bane to tenA keTalAka zloko tamAre artha sAthe kaMThastha karI eno svAdhyAya karavA jevo che. sabhA sAheba ! je zloko Apane agatyanA lAge te Apa ja jaNAvone? mane je agatyanA lAge tenA karatAM tamane je agatyanA lAge tene tame Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! ---- 680 kaMThastha karazo to tamane vadhAre lAbha thaze. sabhA: Ama chatAM Apa jaNAvo to vadhu sAruM. to sAMbhaLo ! te paikInA keTalAka zloko atyAre ja jaNAvI dauM. 'viSayaiH kiM parityaktai- rjAgarti mamatA yadi / tyAgAtkaJcakamAtrasya, bhujago na hi nirviSaH / / 2 / / ' 'jo mamatA jIvatI-jAgatI che to viSayono tyAga karavAno matalaba zuM ? kAMcaLIno tyAga karavA mAtrathI sarpa lirviSa banato nathI.' jenI vacce koI ja saMbaMdha nathI, chatAM saMbaMdhano je bhrama thAya che, tenuM kAraNa jaNAvatAM lakhyuM che ke - ": parama pati, gAyane cA patta di. mamatodrekataH sarvaM, sambandhaM kalpayatyatha / / 5 / / ' "jIva ekalo mare che ane ekalo ja janme che. Ama chatAM mamatAnA uchALAnA kAraNe parasparanA badhA saMbaMdhonI kalpanA kare che.' saMsAravRddhinuM kharekharuM kAraNa zuM che. te darzAvatAM kahyuM che ke - 'vyApnoti mahatI bhUmi, vaTabIjAdyathA vaTaH / tathaikamamatAbIjA-tprapaJcasyApi kalpanA / / 6 / / ' "vaDanA bIjathI vaDalo jema ghaNI badhI jamIna upara potAno vistAra pAthare che, tema eka mamatA bIjanA kAraNe saMsArano vistAra vadhe che." mamatA roganAM cihno, lakSaNo batAvIne ene nAthavAnuM auSadha jJAna che. te darzAvavA kahyuM che ke - 'mAtA pitA me bhrAtA me, bhaginI vallabhA ca me / putrAH sutA me mitrANi, jJAtayaH saMstutAzca me / / 7 / / Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129 5 : mamatAnAM baMdhana je na tuTyAM to... - 28 681 ityevaM mamatAvyAdhi, vardhamAnaM pratikSaNam / janaH zaknoti nocchettuM, vinA jJAnamahauSadham / / 8 / / "mArA bApa, mArI mA, mAro bhAI, mArI bahena, mArI patnI, mArA putro, mArA mitro, mArAM jJAtijano, mArAM svajano - A rIte mamatAno-mArApaNAno roga pratikSaNa vadhI rahyo che. jJAnarUpI auSadha vinA tene khatama karavA mANasa samartha banI zakato nathI.' koI paNa vyakti AraMbha vagere pApomAM zA mATe pravarte che ? te jaNAvatAM kahyuM ke - 'mamatvenaiva niHzaGka-mArambhAdau pravarttate / kAlAkAlasamutthAyI, dhanalobhena dhAvati / / 9 / / ' "mamatvatA kAraNa ja loka AraMbha vagere pApa pravRttiomAM niHzaMkapaNe pravarte che. dhananA lobhane vaza thaIne kALa ke akALa, avasara ke avasara joyA vinA ja loka jAge che ane bhAge che, doDe che.' mamatAne vaza paDIne jene mATe je kAMI karAya te kyAreya kyAMya kAma AvavAnAM nathI. e vAta samajAvatAM kahyuM che ke - 'svayaM yeSAM ca poSAya, khidyate mamatAvazaH / dAmutra ra te na zya-strAva zaraVII 2 pA2 ' mamatAne paravaza paDelo jIva jevA poSaNa mATe, jenA lAlana-pAlana mATe svayaM kheda pAme che - duHkhI thAya che, te AjIvanamAM ke janmAMtaramAM nathI to zaraNabhUta thatA ke nathI to teo tenuM rakSaNa karI zakatA.' mamatAne vaza thaIne ghaNA mATe ghaNuM karanAra jyAre durgationAM duHkhomAM sapaDAya che, tyAre tyAMnAM duHkho to mAtra ekalA eNe ja bhogavavAM paDe che. e vAtane darzAvatAM lakhyuM ke - Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! 'mamattvena bahUn lokAn puSNAtyeko'rjitairdhanaiH / soDhA naravuM:hAnAM, tIvrAgAmeja va tu / / / / ' 'mamatAne vaza paDelo jIva ekale hAthe pote kamAyelA dhana vaDe anekane pALe - poSe che, paNa (tenA kAraNe ubhAM thayelAM) narakanAM kAramA du:khone to te pote ekalo ja bhogave che. (pote jenuM poSaNa karyuM te temAM bhAga paDAvavA AvatA nathI.)' 'kundAnyasthIni dazanAn, mukhaM zleSmagRhaM vidhum / mAMsaprathI juvo dhummo, dezno vetti mamatvavAn / / 24 / ' 'mamatAne vaza paDelo jIva hADakAMnA dAMtane macakuMdanA phUlanI najare juve che, kaphathI bharelA moMDhAne caMdranI najare juve che. mAMsatI graMthI svarUpa stanayugmate suvarNanA kuMbhanI najare juve che !' sAcI dRSTi ane sAco dRSTA kone kahevAya, te jaNAvatAM 'mitrA: pratye mAtmAno, vibhinnA: pudrA api 1 zUnyaH saMsarga tyeva, ya:pazyati sa pazyati / / 2 / / 'dareka AtmAo judA che, dareka pudgalo paNa judAM che. (tAttvika rIte) koInI vacce kazo ja saMbaMdha nathI. A rIte je juve che, te ja sAcI rIte juve che (ema samajavuM.)' mamatAne jItavA mATe bhedajJAna keTaluM upakAraka bane che, te darzAvatA lakhyuM ke - 'gaddantA-mamate svandva-svIyatva-bhramadbhutuje ! mevajJAnApAyete, sujJAnAvivAhiIH / / 22 / / ' 'ahaMtA' ane 'mamatA'tA bhAvo ja (zarIramAM) svapaNAnApotApaNAnA ane sarvamAM mArApaNAno bhrama karAvanAra che. jo ekavAra zarIra ane AtmA vacce, anya sarva ane 682 kahyuM ke - Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 131 - 5 : mamatAnAM baMdhana jo na tUTayAM to.... - 28 - 683 potAnI vaccenuM bhedajJAna thaI jAya to jema doraDAnuM jJAna thavAthI sarpanI bhIti cAlI jAya che tema A ahaMtA - mamatAno bhrama bhAgI ja jAya.' jo tame mamatAne jItI lIdhI to ja tamAro janma ane sAdhanA sArthaka che, jo tame mamatAne na mArI to tamAro janma ane sAdhanA nirarthaka che. evuM spaSTa zabdomAM jaNAvatAM kahyuM ke - 'dhRto yogo na mamatA, hatA na samatA''dRtA / na ca jijJAsitaM tattvaM, gataM janmanirarthakam / / 26 / / ' 'trikaraNa yoga dhAraNa karyo paNa jo mamatAne mArI nahi, samatAne sAdhI nahi ane tatvane jANavAno prayatna karyo nahi to janma nirarthaka gayo che - ema samajo !' Ama kahyA pachI mamatAne jItavA zuM karavuM ? - eno mArga batAvatAM teozrIe kahyuM che ke - 'nisAsA 4 vivevIza, mamata-nAzaqo ! atastAbhyAM nigRhniyA-denAmadhyAtmavairiNIm / / 27 / / ' 'tatvane (AtmAdi vastunA svarUpane) jANavAnI IcchArUpa jijJAsA ane sva-parano viveka - A be mamatAno nAza karI zake che. tethI jijJAsA ane vivekanA sahAre adhyAtmanI vairI evI mamatAno nigraha-vijaya karavo joIe.' Ama kahIne mamatA e adhyAtmanI vairI che. tene khatama karavA jijJAsA ane viveka nAmanAM hathiyArono sahAro ja upakAraka banI zakaze. ema spaSTa karyuM che. A mamatAne toDyA vagara samatA nahi Ave ane samatA AvyA vinA sAdhanA jIvanano vikAsa nahi thAya. evA sAdhuo paNa mamatAmAM mare che : mamatA keTalI kharAba che te jaNAvatAM amArA mATe paNa je kahyuM ke, A Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! sAdhuno veza dharyo ane mamatA DAkaNane na kADhI to A vezanI koI kiMmata nathI; e sAMbhaLyuM ne ? eno artha e thayo ke, ahIM AvyA pachI paNa choDeluM ghara yAda Ave, choDelAM svajano yAda Ave, e Ave ne manamAM AnaMda thAya; A badhu mamatva che. mATe kahyuM ke - 132 'tyAgAt dhrumAtrasya, muddo na tti nirvivaH / ' 'sarpa kAMcaLI mUkI de, eTalA mAtrathI nirviSa banI nathI jato.' kAMcaLI choDavAthI ja jema sarpa nirviSa nathI banato tema mAtra veza parivartanathI mamatAnuM jhera nathI jatuM. sagAM-vahAlAnA mamatvamAMthI bacyA tyAM bhaktonAM mamatva AvIne ubhAM rahe. tame Avo ne amane kaho ke, 'sAheba! Apa to amane bhUlI ja gayA' ane ame jo tamArI vAtamAM AvI jaIe to maryA samajo. vItarAgano sAdhu kyAreya gRhasthane ema na kahe ke, 'meM tamane bahu yAda karyA hatA. tame Aje AvyA eTale dharapata thaI. keTalA divasathI tamArA samAcAra ja nathI.' 684 amAre tamane yAda rAkhavA ja nathI ane jo yAda rAkhIe to mAryA jaIe. ame bhagavAnane yAda karIe. temanAM kahelAM tattvone yAda karIe ke, tamane yAda karIe ? sabhA : yAda karIne vAsakSepanAM paDIkAM mokalAvAya che. tame to vAsakSepanAM paDIkAM mokalavAnuM kaho cho, paNa Aje to phona upara mAMgalika saMbhaLAvavAnuM paNa cAlu thaI gayuM che. eka jagyAe. eka vyaktinI ophisanuM udghATana hatuM. pahelethI nakkI karI rAkhelA muhUrtanAM samaye mobAIla upara phona Avyo ne mahArAje tenA u52 mAMgalika pharamAvyuM. A badhI anarthonI paraMparA zarU thaI gaI che. sAdhvAcAra jokhamAyo che, vItarAgano mArga jokhamAyo che ne naryo zithilAcAra phUlyophAlyo che ane ene sArA mAnanArA loko paNa dhIme dhIme vadhI rahyA che. ene Teko ApanArA loko paNa maLI rahe ane pAchA e loko kahe ke, 'mahArAja sAhebane amArA upara keTalI badhI lAgaNI che ? ApaNe jaIe eTale ApaNI Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 133 - 5 : mamatAnAM baMdhana jo na tUTayAM to... - 28 - 685 utaravAnI-khAvAnI-pIvAnI badhI ja vyavasthA e karI Ape. zrI dazavaikAlika Agama'nI bIjI cUlikA je zrI sthUlabhadrasvAmIjInAM bahena sAdhvIjI zrIyakSAne khuda zrI sImaMdhara prabhue ApelI, temAM gRhasthanI vaiyAvacca karavAno spaSTapaNe niSedha karavAmAM Avyo che. prabhu jaNAve che ke - 'gihiNo veAvaDiaM na kujA, abhivAyaNa-vaMdaNa-pUaNaM vA / ' 'gRhasthabhAvane dharatA AtmAonuM vaiyAvacca sAdhu-sAdhvIe ta karavuM joIe. temanuM (gRhasthane) abhivAdana (vANIthI praNAma), vaMdana athavA pUjata (vastra vagere sAmagrI ApavI) na karavuM.' paraMtu prabhunAM A vacanone avagaNatA keTalAka sAdhuo gRhasthanI vaiyAvacca to kare paNa sAthe ema paNa kahe ke hamaNAM be mahinA pirIyaDa bahu kharAba che. koI riska letA nahi - sAcavIne - kALajIpUrvaka be mahinA pasAra karI lejo. pachIno pirIyaDa bahu sAro che ane jarUra paDe dhaMdhAmAM mArgadarzana paNa Ape. Aje tame nakkI karazo ke ame to A mamatAnA kAdavamAMthI na nIkaLI zakyA, paNa jeNe mamatAno tyAga karIne A veza dhAraNa karyo che, tene to A kicaDamAM nAMkhavAnuM kAma nahi ja karIe. jo tame ATaluM paNa karI zako to tamArA dvArA sAdhu saMsthAne thatA nukasAnanA pApathI tame bacI zako, A viSayamAM zAstrakAra bhagavaMte ghaNI vAto karI che, e aMge vizeSa have pachI.. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samatA zatakamAM mamatA-svarUpa mamatA thira-sukha-zAkinI, nirmamatA sukha mUla; mamatA ziva-pratikUla hai, nirmamatA anukULa. mamatA viSa-mUcchita bhaye, aMtaraMga guNa-vRMda, jAge bhAva-nirAgatA, lagata amRta ke vRMda. 9 pariNita-viSaya-virAgatA, bhavataru-mUla-kuThAra, tA Age kyuM kari rahe ?, mamatA veli pracAra. 10 hAhA moha kI vAsanA, budhakuM bhI pratikUla, yA kevala zruta aMdhatA, ahaMkAra ko mUla. 11 TAle dAha tRSA hare, gAle mamatA paMka, laharI bhAva-vairAga kI, tAkuM bhajo niHzaMka 14 8 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6-dekhatA'ne paNa AMdhaLA banAve chemamatA 29] - vi. saM. 2058, zrAvaNa vada-10, somavAra, tA. 2-9-02, sAcorI bhavana, pAlItANA * AjanA dharmIothI moharAjA majAmAM: * jagatane AMdhaLuM banAvanAra mahAmaMtra : * pachI juvo camatkAra : * mamatAnI pAchaLa parigraha ane hiMsA : * kare koI ne zikSA kokane : * mamatAvaza jIvonI dazA kevI : * nirdhAmaNA - bhaya : pahelo prasaMga : * nirdhAmaNA - mamatA : bIjo prasaMga : * nirdhAmaNA - lobhavRtti H trIjo prasaMga : * nirdhAmaNA - moha-ajJAna: cotho prasaMga : * mamatA toDI Ape evA kalyANamitra rAkho : * koI koInuM nathI badhA svArthanA ja sagAM che : * svArthI duniyAno eka namUno : * dharmaanuSThAna paNa mamatAthI thAya ema bane : viSaya : sthAna badalAya che, mamatA kAyama rahe che. AMdhaLo to AMdhaLo ja che paNa dekhato AMdhaLo kyAre bane ? e mamatanA jALamAM phasAya tyAre. karoLIyo pote jALa banAve che ane emAM pote ja phasAI mare che. mamatAvaza jIvonuM paNa evuM ja bane che. "mAruM-mAruM'nI saMjJAne AdhIna banIne saMsAranA saMbaMdhone khUba lAMbA-pahoLA karI de che ane pachI emAM ja guMgaLAIne bhAvaprANa khoI nAMkhe che. A aMdhApAno citAra ApIne enAthI ugaravAno siddha maMtra paNa A pravacanamAM ApavAmAM Avyo che. ahIM bhArapUrvaka jaNAvyuM che ke jenI paNa tame mamatA karo cho, e tamane rakSaNa ke zaraNa ApavA samartha nathI ja' ema vicArI mamatvathI aTakI javuM joIe. aMte : cheka maravAnA avasare paNa Asakta jIvone temaja bAhya kriyAmAtrathI ja dharmI gaNAtA jIvone A mamatA kevI satAvatI hoya che? - tenA dAkhalA paNa pUrA pADyA che. pravacananuM pratibiMba * hajI lAkha rUpiyA ApI devA sahelA che, paNa e "mArA nathI' ema mAnavuM bahu agharuM che. * jeTaluM tame tamArA hAthe karIne jazo, teTaluM tamArA bheguM Avaze !' * mamatA vastu ja evI che ke te koInA ya upara rAkhavA jevI nathI. * sau potapotAnAM svArthanA sagA che. apavAdane bAda karatAM koI, koIne mATe marI phITatuM nathI. tra Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-srota 'jassiM kule samuppaNNe, jehiM vA saMvase Nare / mamAilappaI bAle, aNNe aNNehiM mucchie ||4 // ' 'mANaso je kuLamAM utpanna thAya che athavA jemanI sAthe vase che; temanA pratyenI mamatAthI baMdhAya che, te ajJAnI jIvo ekabIjAmAM Asakta thAya che.' 'punarvanvamevAzrityAhna - 'smi'miAvi, 'yasmin' rASTravaTAvo jhulphe khAto, 'yairvA' saha pAMsukrIDitairvayasyairbhAryAdibhirvA saha saMvasennaraH, teSu maatR-pitRmaLinI-mArthAvavAvijI, mamAmiti, mamatttavAn sidyan 'zuSyate' vittute, mattvajanitena karmaNA nAraka- tiryaGmAnupyA'maralakSaNe saMsAre bhramyamANo bAdhyatepIDyate / ko'sau ? 'bAla: ' ajJaH sadasadvivekarahitatvAd, anyeSvanyeSu ca 'mucchito' vRddho'ththupapatro, mamattvavahu nRtyartha:, pUrva tAvan mAtA- pitrostadanu bhAryAyAM punaH putrAdau snehavAniti // 4 // // 'je 'rASTrakuTa' vagere kuLamAM janmyo, jenI sAthe ghulIkrIDA karI, je mitro, patnI vagere sAthe vasyo, te mAtA-pitA-bahena-patnI-mitra vageremAM - 'A mArAM che' - evA prakAranA mamatvavALo sneha karatAM karatAM mamatvathI baMdhAtAM karmothI (baMdhAIne) nAraka, tiryaMca, manuSya ane devagatirUpa saMsAramAM bhaTakato duHkhI thAya che - pIDAya che. (vayathI moTo hovA chatAM paNa) sArA-khoTAnA viveka vagarano hovAthI bALa-ajJAnI evo te ghaNI ghaNI mamatAnA kAraNe jUdIjudI vyaktiomAM Asakta bane che. - pahelAM - bAlyakALamAM mAtA-pitAmAM, te pachI - yuvAnImAM patnI pratye ane te pachI pAchaLanI vayamAM putra vageremAM sneha kare che. 4' Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 : 'dekhatA"ne paNa 'AMdhaLA' banAve che mamatA anaMta upakArI, caramatIrthapati, zramaNa bhagavAna zrImahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadhara bhagavaMta zrIsudharmAsvAmIjI mahArAjAe dvAdazAMgI paikInA bIjA sUyagaDAMgajI nAmanA mahAna Agama graMtha dvArA jaMbusvAmIjIne uddezIne Atma-jAgRtino saMdezo saMbhaLAvyo che. 'yunphigna' pada dvArA tuM jAga - AtmAne oLakha, AtmAnA svarUpane pIchANa e upadeza ApyA pachI 'tAruM je mULabhUta svarUpa che te dekhAtuM nathI; tenuM kA2Na jo koI hoya to te baMdhana che. te baMdhanane oLakha, oLakhIne tene toDI nAMkha !' - evo jyAre upadeza Apyo tyAre natamastake - be hAtha joDI vinayapUrvaka jaMbUsvAmIe pUchyuM - 'bhagavAna mahAvIre baMdhana kone kahyuM che ? tene zuM jANIne toDI zakAya ? tene toDavAno mArga karyo ?' tenA uttaramAM sudharmAsvAmIe jaMbusvAmIne uddezIne kahyuM, 'bhagavAna mahAvIre traNa prakAranAM baMdhana batAvyAM che. tenAthI AtmA niraMtara baMdhAya che ane cAra gatimAM rakhaDI rahyo che.' A rIte cAragati ane coryAsI lAkha yoniomAM bhaTakavuM e kAMI AtmAnuM svarUpa nathI. cAra gatimAM rakhaDavuM, aneka janma-maraNo vacce aTavAyA karavuM ane bhayaMkara duHkhono bhoga banavuM, te AtmAno svabhAva nathI. Ama chatAM te A badhAM du:khono bhoga banyo tenuM kAraNa baMdhana che. A baMdhana karmanuM che ! nathI e tamane dekhAtuM ke nathI e amane dekhAtuM, chatAM te niraMtara AtmAne bAMdhe che, e eka hakIkata che. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - - 690 karmanAM e baMdhanane UbhuM karavAnuM kAma parigraha, hiMsA ane mamatA kare che. mATe e traNane paNa bhagavAnazrI mahAvIradeve baMdhana tarIke oLakhAvyAM che. karmanAM baMdhana bhale ApaNane na dekhAya. paNa parigraha, hiMsA ane mamatAnAM baMdhana to ApaNane paNa dekhAya ja che. eTale ApaNane e spaSTa thavuM joIe ke parigraha, hiMsA ane mamatva - A traNa baMdhano che. eTale ja ene toDavA mATe e traNeyanA svarUpane ane enAM pariNAmone jANavAM jarUrI che. parigrahanA mULamAM joIe to mamatA che. A mamatAthI ja Akho saMsAra sarjAyo che. tenA mATe aneka hiMsAdi pApo thAya che, jenA pariNAme veranuM baMdhana ubhuM thAya che ane emAMthI duHkhanI paraMparA paNa sarjAya che. sauthI pahelAM jo mamatAthI chUTI zakAya to te pachI parigraha ane hiMsAthI chUTavuM saheluM che. jIvanamAM mamatA barAbara ghara karIne beThI che. AjanA dharmIothI moharAjA majAmAM : mATe ja moha kahe che ke duniyAne bhale jeTalI dharma-kriyAo karavI hoya teTalI kare, jo enI mamatA jIvatI che, to mAre mATe ciMtAnuM koI kAraNa nathI. e bhale lAkho-karoDonuM dAna kare, jiMdagIbharanuM zIla pALe, mAsakSamaNa, siddhitapa, zreNItapa kare, tIrthayAtrA kare ane yAtrA saMghanAM Ayojana kare, sAmAyika, pratikramaNa ke pauSadha kare bAra vratadhArI zrAvaka bane ke paMca mahAvratadhArI sAdhu bane, paNa jo enI mamatA jIvatI jAgatI hoya, to mane koI ciMtA nathI. huM naciMta chuM. A uparathI samajo ke mamatA keTalI khataranAka che. Aje cAreya bAju aneka prakAranAM dharmAnuSThAno, dharmapravRttio thaI rahI che, aneka loko hoMze hoMze temAM joDAI rahyAM che, te joIne mohanI chAvaNImAM cAreya bAju halacala macavI zarU thaI gaI. paNa moharAjAnA peTanuM to pANIye hAlatuM nathI, enA anuyAyIe ene pUchyuM ke "A badhA ATalI badhI dharmakriyAo kare che to have e tamArA sakaMjAmAMthI chUTI jaze. A badhuM joIne tamane kAMI thatuM nathI ?' mohe ThaMDe kaleje javAba Apyo - "jyAM sudhI e mAro Apelo jApa jape che, tyAM sudhI huM nizcita chuM. koI paNa vyakti jyAre dharmAnuSThAna kare tyAre huM joI lauM chuM ke e mAro Apelo jApa to kare che ne ? ane jyAre mAro Apela jApa ene karato jouM chuM, tyAre huM sAva nizcita thaI jAuM chuM." Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 139 - 6 : "dekhatAne paNa "AMdhaLA banAve che mamatA - 29 - 691 "anAdikALathI meM A lokone be maMtra ApyA che ane te maMtrone niraMtara japyA ja kare che. eTale ja to e game teTalI dharmakriyAo - dharmAnuSThAno kare to paNa mane jarAya ciMtA nathI." mAtra upayoga mUkI lauM chuM ke mAro jApa kare che ke nahi ? pachI te bhale tIrthayAtrAe jAya, dhana-dolata lUMTAvI de. jIvanabharanuM zIla pALe, tIrthakaranA samavasaraNamAM jAya ke AgaLa vadhIne dIkSA paNa le e paNa jo mAro jApa karato hoya to te mAro ja rahevAno che. eTale koIne paNa dharmakriyA karato joIne mAre jarAya muMjhAvA jevuM nathI.' A mohano javAba che. ApaNe tAraka girirAjanI chAyAmAM AvyA. gurumahArAjanI nizrAmAM AvyA, chatAM moha marato nathI. mATe tamArI sAme joyuM ane te kahe che, "mAro jApa cAlu che ?" tame hA pADI, eTale e nizcita thaI gayo. tame koI jA5 karo cho ? je jApa karatA hoya te bolo ? huM jouM chuM ke tame niraMtara koIka jApa karatA ja ho cho, ane tamAro e jApa covIsa kalAka cAlu hoya che, divase paNa cAlu hoya ane rAtre paNa cAlu hoya che, jAgatA paNa cAlu hoya che ane uMghamAM paNa cAlu hoya che. vyAkhyAna sAMbhaLatI vakhate paNa cAlu hoya che ane khAtA-pItI vakhate paNa cAlu hoya che. bhale tamArA hAthamAM koI paNa prakAranI mALA na hoya, Ama chatAM tamAro e jApa niraMtara cAlu ja che. kayo che, jANo cho ? sabhAH ame jApa karatA hoIe to amane to khabara paDe ne ? amane to AmAMnI kAMI ja khabara nathI kayo jApa che e ? jyAM sudhI tame upayoga na mUko tyAM sudhI tamane khyAla na Ave. upayoga mUko to ja khyAla Ave evo A jApa che. sabhA : kayo jApa che e ? jagatane AMdhaLuM banAvanAra mahAmaMtra : kahuM chuM. eka maMtra che 'gardI ane bIjo maMtra che - "mama' "huM ane mAruM.' A jApa cAlu ja che. zarIra e "huM" ane zarIranA sukhamAM sahAyaka thAya te svajana-parivAra, dhana Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 692 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! saMpatti vagere "mAruM. mohano A maMtra che. je jagatane aMdha banAve che. mohano A maMtra jeTalo vadhAre japAya teTalo aMdhApo ghero bane che. e aMdhApAne kAraNe AtmabhAna thatuM nathI. jJAnAdi saMpatti tarapha najara jatI nathI. huM AtmA nahi paNa "huM" zarIra. jJAnAdi "mAruM" nahi paNa svajana-saMpatti vagere "mAruM." jyAM sudhI moha-maMtrano jApa cAlu hoya tyAM sudhI A bhrama jIvato ja rahevAno ane jyAM sudhI A bhrama jIvato ja rahevAno tyAM sudhI hiMsAdinAM baMdhano ane enAthI sarjAtAM karmanAM baMdhano vadhu ne vadhu dRDha thatAM ja javAnAM. eno eka paLa paNa ukalavAno nathI ane A saMsArane AMca paNa AvavAnI nathI. e baMdhanathI AtmA baMdhAya che, niraMtara baMdhAya che. tethI ja svarUpanI jhAMkhI thatI nathI. mane-tamane AtmAno bodha thato na hoya, svarUpanI jhAMkhI thatI na hoya to tenI pAchaLa A "mAM" ane "ma' no satata cAlato raheto jApa javAbadAra che. mATe ja pUjya upAdhyAyajI bhagavaMte "jJAnasAramAM kahyuM ke - "madaM mati matroDa modaza nahi huM ane mAruM mohano A maMtra jagatane AMdhaLuM karanAra che.' sAkSAt tIrthaMkara bhagavaMta hAjara hoya, samavasaraNa maMDAyuM hoya, ApaNe temAM beThA hoIe ane pAMtrIsa atizayathI yukta evI prabhunI vANI sAMbhaLavA maLe, paNa A mohano jApa cAlu hoya to ApaNane AtmajJAna ke AtmabhAna thAya nahi. AtmA samajAya nahi, AtmA oLakhAya nahi, AtmAnI pratIti thAya nahi. jyAM sudhI ApaNe "gadaM' ane 'mA' no jApa baMdha na karIe tyAM sudhI tAraka tIrthakaro paNa ApaNane AtmAnI pIchANa ke anubhUti karAvI zake nahi. mATe ja pahelAM huM ane "mAruM" A jApa baMdha karavAnI jarUra che.. bhale tame ahIM tAraka tIrthAdhirAjanI pavitra chAyAmAM beThA cho. Ama chatAM jo tamAro "huM" ane "mAruM" A jApa cAlu haze to tamane vaLagelAM vaLagaNo nahi chUTe. tene kAraNe jema varSonI ArAdhanA niSphaLa gaI tema A varSanI ArAdhanA paNa eLe jaze. evuM na bane te mATe tamAre sAvadha thavAnI ane A Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 : 'dekhatA'ne paNa 'AMdhaLA' banAve che mamatA - 29 jApane baMdha karavAnI, chevaTe enI mAtrA ghaTADavAnI paNa jarU2 che. paryuSaNamAM aThThAIno tapa karyo haze, dara varSe cosaTha praharI pauSadha karyA haze, to koIe lAkho ne karoDo rUpiyA sAtakSetramAM vAparyA haze ! jenI evI tAkAta nahi hoya teoe paNa potAnI zakti mujaba dAna-dharma karyo haze. jinamaMdiro baMdhAvyAM haze; ujamaNAM-saMgha-upadhAna-pUjA-pratiSThA vagere ghaNAM ghaNAM dharmakAryo karyA haze; te chatAM AtmabhAna ke AtmajJAna kema na thayuM ? - e vicAryuM ? enuM eka ja kAraNa ke mohano A jApa baMdha karavAno ke ghaTADavAno kyAreya prayatna ja na karyo. ene cAlu ja rAkhyo ane avasara Avyo to enI mAtrA paNa tame vadhArI dIdhI. - AvA lokone joIne moha kahe che, huM nizciMta chuM. jyAM sudhI A jApa baMdha nahi thAya tyAM sudhI ene kyAreya Atmabodha ke Atmadarzana nahi thAya ane jyAM sudhI A dharmakriyAo karanArane Atmabodha ke Atmadarzana nahi thAya tyAM sudhI mAre ciMtA karavAnuM koI kAma nathI. 141 -- - jyAM sudhI mohano jApa cAlu che tyAM sudhI A truptijjJa pada emane aDavAnuM nathI ane jyAM sudhI vrunphigna pada na aDe, tyAM sudhI e jIva mohanI pakkaDamAMthI kyAreya na chUTe. 693 vRptina pada jene aDe tene ja mohane oLakhavAnuM mana thAya ane je mohane oLakhavAno prayatna kare te ja mohathI bacavAno prayatna kare ane je mohathI bacavAno prayatna kare te ja mohathI bacI zake. AkhI carcAno sAra e che ke mohanI viDaMbaNAthI chUTavuM hoya, Atmadarzana karavuM hoya, AtmasvarUpa pragaTAvavuM hoya to mohanA 'daM' ane 'mama' : A be maMtrano jApa baMdha karo ! sabhA : mahArAja sAheba anAdikALanI A Teva che.'ekasarakho ajapA-japa cAlu che ane tame kaho ke, Ane baMdha karI dho. to e ekadama kaI rIte zakya bane ? A jApa cAlu rahe chatAM aMdhApAne TALI zakAya ane mohane mahAta karI zakAya evo koI rasto hoya to batAvo ! 'A jApa choDavo nathI, chatAM baMdhana toDavuM che.' evA loko upara paNa pUjya upAdhyAyajI mahArAje karuNA karIne vacalo rasto kADhI Apyo che. pUjya upAdhyAyajI mahArAja kahe che ke, tamAro A jApa cAlu rahe, chatAM Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! tame mohanA aMdhApAmAMthI chUTI zako evo huM tamane upAya batAvuM, paNa tamAre e upAya karavo che ? sabhA H batAvo ! 694 ema sIdhe sIdhuM batAvAya evo A sasto mAla nathI. pahelAM taiyArI batAvo. pharI pUchuM chuM - 'A jApa tamAre karavo che ?' 'adaM' ane 'mama' karyA ja karavAnuM chatAM mohanA aMdhApAthI chUTavAno mArga je jJAnIe batAvelo che, te mAre tamane batAvavo che. ghaNA loko koIne koI jApa karatA hoya che, paNa jyAre ThekANuM nathI paDatuM, tyAre teo koIne koI anubhavI pAse jAya che ane kahe ke, amuka maMtra gaNuM chuM. chatAM kAma kema thatuM nathI ? tyAre anubhavI vyakti eno maMtra sAMbhaLyA pachI emAM khUTatI kaDI umerI Ape che ane e mATe 3, hrauM ke zrIM, chIM vagere zarUAtamAM joDavAnA bIjamaMtro ke 4: 4: svAhA, svAhA ke t r jevA pAchaLa joDavAnA bIjamaMtro e maMtranI sAthe jyAM jarU2 hoya tyAM AgaLa ke pAchaLa joDI Ape che. tema pUjya upAdhyAyajI bhagavaMta paNa e ja kahe che ke, huM tamane tamArA ja maMtramAM eka bIjamaMtra umerI ApuM. tamAro jApa ubho rahe. chatAM mArA ApelA A bIjamaMtrane tamArA mohe ApelA maMtra sAthe joDavAthI mohanI nidrAmAMthI bahAra avAya ane tamane Atmadarzana avazya thAya. dareka jagyAe e bIjamaMtra umeravAno che. sabhA : A rasto game evo che, kayo che e bIjamaMtra ? e ja to mAre tamane batAvavo che. e cokkasa sAro ane hitakArI paNa che. chatAM tamane keTalo gamaze e savAla che. sabhA : ATalo sAro upAya nahi game, evuM Apa kema mAno cho ? Aja sudhInA tamArA mATe thayelA anubhavone kAraNe. sabhA H Apa nirAza na thAo ! jo huM nirAza thayo hota to huM A prayatna ja na karato hota. Ama chatAM tamane e mATe sajja karavA A vAta karI rahyo chuM. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 143 6 : 'dekhatA'ne paNa 'AMdhaLA' banAve che mamatA - 29 pachI juo camatkAra : sabhA : to Apa kaho ke e bIjamaMtra kayo che ? jema tamArI ATalI badhI sAMbhaLavAnI utkaMThA che, tema mArI paNa tamane kahevAnI eTalI ja utkaMThA che. to have tame sAMbhaLI lo ke e bIjamaMtra mAtra eka ja akSarano che ane e che 'na.' tame tamAro mohe Apelo 'arUM' ane 'mama' no maMtrajApa cAlu rAkho ! ane barAbara enI AgaLa A 'na' bIjamaMtra joDI do. have bolo 'na gadaM' ane 'na mama' Akho maMtra thayo 'nADaa' 'na mama'. 695 zarIra e 'huM nathI' ane A je kAMI dekhAya che te 'mAruM nathI.' cAlu karo A jApa ane pachI juvo ke kevo camatkAra sarjAya che ? mATe ja to pUjya upAdhyAyajI bhagavaMte kahyuM ke - 'ayameva hi naJpUrvaH pratimantro'pi mohajit / ' "A ja 'ahaM" ane 'mama' maMtra 'na' pUrvaka mohane jItanAro pratimaMtra bane che." have tame atlR ne badale nADaduM ane 'mama' nA badale na mama eTaluM cAlu karo. pachI juvo ke moha keTalo sahelAIthI jItI zakAya che ? JaDhuM ane mana maMtramAM lAMbo koI pharaka nathI, mAtra enI AgaLa 'na' umero ane camatkAra anubhavo. ahaM ane mamanuM viSacakra sIdhuM 'amRtacakra' banI jaze. je jApathI aMdhApo vadhato hato, te ja jApane 'na' pUrvaka gaNo eTale prakAzaajavAsa-ujAsanI prApti thaze. lokottara dRSTi sAMpaDaze. sabhA : sAheba ! A to ekadama sarasa ane saheluM che. sarasa jarUra che. paNa tame mAno evuM saheluM to nathI ja. hA, mAtra hoThathI, bolavuM hoya to saheluM che, paNa jo haiyAthI bolavuM hoya to keTaluM agharuM che, e to bolazo eTale khabara paDaze. sAruM jarUra che, paNa saheluM che ke nahi te anubhava karIne tamAre mane kahevAnuM che. pahelAM ja ghare jAva ne patnI maLe to kahejo ke, 'tuM mArI nathI.' gaLAmAM cena Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 696 -3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - hoya ne koI pUche ke, "konI che ?" to kahejo ke, "mArI nathI.' saheluM che ema bolanArane javAbadArInuM bhAna to hovuM joIe ne. hajI lAkha rUpiyA ApI devA sahelA che, paNa e "mArA nathI' ema mAnavuM bahu agharuM che. je loko cAra mahinA mATe parivAra mUkIne ahIM AvyA che. te loko ahIM rahIne paNa "mArI dIkarI - mAro dIkaro - mArI patnI - mAro parivAra' ema karyA ja kare che. lAkhonAM dAna karavA sahelA che, paNa dhana mAruM nathI ema mAnavuM e atikaparuM che. patnI, parivArathI varSo sudhI dUra rahevuM saheluM che, paNa patnI-parivAra mArA nathI - ema mAnavuM e atikaparuM che. ghara-peDhIthI dUra rahevuM haju saheluM che, paNa ghara-peDhI mArAM nathI, ema mAnavuM e atikaparuM che. jJAnI bhagavaMto kahe che ke, tame game teTalA rUpiyAnuM dAna karo, chatAM mAruMmAruM na chUTe ke choDavAno prayatna na karo to mamatAnuM baMdhana na chUTe. AkhA divasamAM tame keTalA rUpiyA vAparyA, te mahattvanuM nathI, paNa tamArI rUpiyAnI mamatA keTalI chUTI, agara to e mamatAthI chUTavAnI tame keTalI mahenata karI, te mahattvanuM che. rUpiyAnI mamatA ghaTe to tame ApelA dAnanI kiMmata che athavA te ghaTe te mATe vAparo to paNa tenI kiMmata che, paNa rUpiyAnI mamatA vadhAravA ke rUpiyo vadhu meLavavA vAparo to tenI koI kiMmata nathI. mamatAnI pAchaLa parigraha ane hiMsA: mamatAne kAraNe ja tame nave nava prakArano parigraha bhego karyo che. jamIna bhegI karI, sonuM bheguM karyuM, rUpuM-cAMdI bhegI karI, parivAra bhego karyo. A badhuM zenA mATe bheguM karyuM? eka mamatAnA vaLagaNane kAraNe ja ne? svajana-parivAranI mamatA poSavA ane parigrahane bhego karavA - tene sAcavI rAkhavA, keTakeTalI hiMsA karI ? covIsa kalAka hiMsA karye rAkhI. pachI te pRthvInA jIvonI hoya ke pANInA jIvonI hoya, agninA jIvonI hoya ke vAyunA jIvonI hoya, vanaspatinA jIvonI hoya ke trasakAyanA jIvonI hoya, beIndriya-teIndriya ke caurindriyanA jIvonI hoya ke cheka paMcendriya jIvonI paNa hoya. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 145 - 6 dekhatAne paNa "AMdhaLA banAve che mamatA - 29 - 697 jeTalA mamatvane vaza - parigrahanA gulAma, te badhA hiMsA vagere pApo karavAnA ja. te pApane paravaza paDelA jIvo jagatanA anaMtAnaMta AtmAo sAthe potAnuM vairane vadhAravAnA ja ane jo A paristhiti Amane Ama ja cAlu rahI to jJAnI bhagavaMto kahe che, jyAM sudhI AvI paristhiti cAlu raheze tyAM sudhI te jIvo baMdhanathI koI rIte nahi chUTavAnA. zuM tamAre dharmakaraNI karIne paNa A ja paristhitimAM sabaDyA karavuM che? kSetranI apekSAe vicArIe to garavA girirAjanI parama pavitra chAyA tamane sAMpaDI che, kALathI parvAdhirAjanI chAyA paNa have tarata ja tamane maLavAnI che. A paramapavitra kSetramAM ane paramapavitra parvanA divasomAM baMdhana toDavAnI kAMI taiyArI karavI che ? A tAraka upadeza ApanArA khuda paramAtmA mahAvIradevanuM jIvana tamane gurumukhe sAMbhaLavA maLaze. bhagavAne satyAvIza bhava pahelAM kevI rIte ane kevuM Atmadarzana karyuM? AtmAne kevI rIte oLakhyo?, AtmAne vaLagelAM karmanAM baMdhanane kevI rIte oLakhyAM ? e baMdhanane toDavA mATe emaNe kevo prayatna karyo ? pAchAM navAM baMdhano kevI rIte vadhyAM ? ane chellA bhavamAM te baMdhanone toDavA mATe eka-eka upasargo ane parISahone emaNe kevI rIte sahyA ? ratnatrayInI sAdhanA kevI karI ? ane e dvArA anaMtakALathI AtmAne vaLagelAM e anaMtAnaMta karmonAM baMdhano emaNe kevI rIte toDyAM ? anAdikALathI avarAyeluM potAnuM anaMta aizvaryayukta AtmasauMdarya emaNe kevI rIte pragaTa karyuM ? jagatane enA pragaTIkaraNano mArga kevI rIte Apyo ? te badhuM ApaNe sAMbhaLavAnuM che, samajavAnuM che, emAMthI preraNA ane mArgadarzana meLavavAnuM che ane zakti-saMyoga mujaba ene anusaravAnuM che. mAtra thoDI kriyAo karIne - ke thoDo ghaNo tapa-tyAga karIne saMtuSTa banI jaIzuM to kAma nahi thAya. A bhavamAM badhAM baMdhanone toDavAnuM kAma zarU karavuM jarUrI che. A avasara jo cUkI gayA to taLAve AvIne tarasyA javA jevuM thaze. pharI A jIvana nahi maLe ! pharI AvI sAmagrIo nahi maLe. ekavAra cUkI gayA, to kyAM coryAzInAM cakrAvAmAM jatA rahIzuM, enI paNa khabara nahi paDe ! caudapUrvIo paNa zarIrAdinI mamatAvaza baMdhana ubhuM karI de, to cheka nigodamAM cAlyA jAya Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 - - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 698 che. tyArapachI cAre gatimAM bhramaNa UbhuM thAya che. mATe maLelA avasarane cUkavo na joIe. saue potapotAnI zaktinuM mApa kADhavuM joIe. jenAmAM paNa zakti hoya temaNe te mamatAne jaDa-mULathI ukheDavA sajja banavuM joIe. e mATe temaNe nirNaya karI levo joIe ke, vahelAmAM vahelI take saMsAra tyAga karavo che. e na thAya tyAM sudhI hiMsAdi pApasthAnone ane parigrahanAM baMdhanone nAthIne mamatvane toDavAno prayatna karavo che. kare koI ne zikSA kokane : tame pUrI gaMbhIratAthI vicAro ke tame konI upara mamatA karo cho ? konA mATe A badhAM pApa karo cho ? rAta-divasa eka karIne - aneka kALA-dhoLAM karIne, A badhuM bheguM karyuM te bhogavaze bIjA ane tenI zikSA to tamAre ekane ja bhogavavI paDaze. mATe ja pUjyapAda upAdhyAyajI mahArAjA "adhyAtmasAramAM kahe che ke - 'mamatvena bahUn lokAn, puSNAtyeko'rjitairdhanaiH / SoDhA narakaduHkhAnAM, tIvrANAmeka eva tu / / 11 / / ' pote kamAyelA dhanathI mamatvane vaza thayelo ekalo mANasa ghaNA lokonuM pAlana-poSaNa kare che. paraMtu tIvra evAM narakanAM duHkho to e ekalo ja sahana kare che.' pUjya upAdhyAyajI bhagavaMtanAM A vacano upara tame thoDo vimarza karo ! e mATe thoDI kSaNo sudhI tame tamArI AMkha baMdha karo ane tamArA jIvananI ekaeka paLane AMkha sAme lAvo ! jene tame tamArAM svajano mAnyA, jenI sAthe tame tamArA lAgaNInA saMbaMdho bAMdhyA, temanuM pAlana-poSaNa karavA, temane rAjI rAkhavA - saMtuSTa karavA, hiMsAthI mAMDIne jUTha-corI-dago-prapaMca-vizvAsaghAta vagere keTakeTalAM pApo karyA. eka temane khuza rAkhavA, keTalI majUrI karI; keTalAMnI gulAmI karI ? Ama chatAM A badhuM karyA pachInuM aMtima pariNAma zuM? zuM te tamArI sAthe Avaze? tamAruM duHkha dUra karaze ? duHkhamAM bhAga paDAvaze ? tamane bacAvaze ? eno javAba pUjya upAdhyAyajI mahArAja tamArI pAse mAMge che. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 147 - 7 : "dekhatA'ne paNa "AMdhaLA' banAve che mamatA - 29 - 699 e ja rIte jeNe potAnA jIvanamAM eka mAtra paisAnuM - parigrahanuM ja mahattva mAnyuM che, tevA lokoe paisAnI mamatA khAtara zuM zuM karyuM che, te paNa vicAro ! eka paisA khAtara, je mAvatare janma Apyo, nAnAmAMthI moTA karyA, temanI sAme paNa moraco mAMDyo. emanI sAme paNa traNa traNa korTo sudhI laDyA. aneka prasaMge temane apamAnita karyA ane haDadhUta paNa karyA. je bhAI vagara cAlatu na hatuM, jenI sAthe AkhuM ja bALapaNa vItyuM paNa jyAM paisAno prazna Avyo, tyAM tuM koNa" ane "huM koNa ?' evI paristhiti ubhI thaI gaI. emAMthI AgaLa vadhI ekabIjAnuM moDhuM jovAnI paNa taiyArI nathI rahI. jene jene tame tamArA svajano mAnyAM che, jemane tame majUrI karIne poSo cho, enuM lAlana-pAlana karo cho ane enI pAse tame AzA rAkho che ke, "A badhA amArAM che, pAchaLanI jiMdagImAM A badhAM amAruM lAlana-pAlana karaze, amAruM jatana karaze. paraMtu pUjya upAdhyAyajI bhagavaMta kahe che ke -- 'ihAmutra ca na te syustrANAya zaraNAya ca' "A jIvanamAM ke paralokamAM te tamAruM rakSaNa paNa nahi karI zake ke tamane zaraNa paNa pUruM nahi pADI zake. jyAre azubha karmo udayamAM Avaze tyAre nahi teo tamane bacAvI zake ke nahi tame emane bacAvI zako. Aje A brahmajJAna nahiM thavAnA kAraNe evA ghaNA amane ya AvIne kahe che ke, "sAheba ! gharaDAM thaIzuM eTale dIkarA jALavaze. A to amArA ghaDapaNanI lAkaDI che. amane sAcavaze,' A ja saMvAda AjathI 30-40 varSa pahelAM tamArAM mAvatara tamane AMkha sAme rAkhIne karatA hatA. ethI amane ghaNIvAra tamane pUchavAnuM mana thAya ke, "tame tamArAM mAvatarane keTalAM jALavyAM ? jo tame tamArA mAvatarane na jALavyAM, to tame tamArAM saMtAna pAsethI tamane e ghaDapaNamAM jALave evI AzA zI rIte rAkhI zako ?' Ama chatAM kadAca tamAro dIkaro lAyaka hoya ane e tamArI sevA karavAnI bhAvanAvALo paNa hoya, paNa enA saMyoga ene sAtha Apaze ja ane e tamArI sevA karI zakaze ja evuM paNa nizcitarUpe kahI zakAya tevuM nathI. ane mAno ke e tamArI sevA karI paNa zake chatAM enI sevA tamane mAphaka Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 700 148 - - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - Ave ke enAthI tamane zAtA maLaze ja e paNa nakkI na kahI zakAya. tamArI bhakti karanAro, tamArA pratye sadbhAvane dhAraNa karanAro, tamArI eka eka AjJAnuM pAlana karanAro dIkaro paNa zuM tamane rogamAMthI bacAvI zakaze ? AvanAra mRtyunA mukhamAMthI bacAvI zakaze ? tamArA svArtha mATe ke tamArI patnI-parivAra ke putra-putrI mATe tame ja karelAM pAponAM phaLa bhogavavA mATe tamAre durgatimAM javAno vAro Avaze to te tamane temAMthI bacAvI zakaze? A badhI ja bAbatone bahu ja gaMbhIratAthI vicArajo ! mamatAvaza jIvonI dazA kevI: mamatAnAM A baMdhana mAtra yuvAnone ke prauDhone ja hoya che, evuM paNa nathI. cheka javAne Are beThelA vRddhone paNa A mamatA eTalI ja satAvatI hoya che. keTalIka vakhata ame mAnIe ke, have to 60-70 varSa thayA, eTale mamatA utarI gaI haze ! paNa e jyAre dIkarAnAM dIkarAne laIne Ave ne tenI sAthe je nATako kare e joIne paNa sAdhune zarama Ave. evA samaye vahAlanAM nATako karatAM karatAM e kahe ke, "vyAja to vahAluM hoya ja ne ?" e bolatI vakhate ya enA moDhAmAMthI pANI chUTatuM hoya, tyAre koI paNa vivekI vicArakane thAya ke, A jIvo A rIte mamatAnAM baMdhanone paMpALI-paMpALIne kyAM jaze ? A mamatAne kAraNe emanuM citta nathI derAsaramAM coMTatuM, nathI ArAdhanAmAM lAgatuM. nathI to ene AtmAno vicAra Avato ke nathI to ene paramAtmAno vicAra Avato, nathI to ene paralokano vicAra Avato ke nathI to ene paralokamokSano vicAra Avato. mamatAnAM kAraNe jo A ja paristhiti banI rahI to paralokamAM dazA zuM thaze ? nirdhAmaNA - bhaya : pahelo prasaMga : ekavAra eka sthaLe eka mahAtmAne koI zrAvakane ghare nirdhAmaNA karAvavA javAnuM thayuM. emane jotAM ja je bhAI mAMdagImAM bimAra hatA te bolI uThyA ke - "mahArAjane kema lAvyA ? zuM have mAre mArI javAnuM che? nA mATe nathI maravuM. mahArAjane pAchA laI jAo. mAre to haju jIvavuM che." jANe ke e mahAtmA yamanA dUta thaIne emane levA gayA hoya, evI najare e emane jotA hatA. mamatAvaza jIvonI kevI dazA hoya che ? - eno A eka namUno che. Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 149 6 : 'dekhatA'ne paNa 'AMdhaLA' banAve che mamatA - 29 sabhA : niryAmaNA eTale zuM ? tame sAmAnya kakSAnuM paNa jaina tattvajJAna paNa bhaNyA nathI tethI AvA prazno uThe che. niryAmaNA jaina dharmano pAribhASika zabda che. eno artha thAya che, aMta samayanI, mRtyusamayanI ArAdhanA karAvavI. niryAmaNA - mamatA : bIjo prasaMga : Avo ja eka prasaMga mAre anubhavavAno Avyo. eka bhAInI chellI avasthA samajI mane niryAmaNA karAvavA laI gayA. svajanone paNa phona karIne bolAvAyA hatA ane eka pachI eka AvI rahyA hatA. meM pahoMcIne hitazikSA vagere ApIne niryAmaNA karAvavA navakAra maMtrano prAraMbha karyo. navakAra maMtranAM eka-be pada bolyo, eTalAmAM e bhAI bolyA, 'dIkarInI dIkarI AvI ?' dIkaro kahe, 'bApAjI e pachI, atyAre mahArAja sAheba AvyA che, mAMgalika saMbhaLAve che. e tame dhyAna daIne barAbara sAMbhaLo', to e paristhitimAM ya DoLA kADhIne bolyA ke 'emane bolavuM hoya to bhalene bole, meM kyAM nA pADI che. paNa bebInuM zuM thayuM ? e kyAre Ave che ? mAre enuM moDhuM joIne pachI ja javuM che'. ane pachI mArI tarapha AMkha pheravIne kahyuM- 'mahArAja ! tama- tamAre cAlu rAkho !' chellA samaye paNa jenI AvI mamatA hoya, enuM bhaviSya kevuM ? e sthitimAM eno jIva nIkaLe to enI gati kaI thAya ? 701 niryAmaNA - lobhavRtti : trIjo prasaMga : eka evo ja bIjo prasaMga banyo hato. paramatAraka gurudeva niryAmaNA karAvavA gayA. eka mAMdagIgrasta pitAno dIkaro bolAvavA Avyo. dIkarAe kahyuM, 'sAheba ! mArA pitAjIe paiso kamAvavA pAchaLa AkhI jiMdagI barabAda karI che. kALI majUrI karI che. kALA-dhoLA karavAmAM pAchuM vALIne joyuM nathI. chellA eka varSathI huM emane kahuM chuM ke, amAre tamAro eka rUpiyo joIto nathI. tamArA hAthe ja A badhuM vAparIne jAo, to thoDuM pApa paNa haLavuM thaze, paNa amArI eka vAta samajavA taiyAra nathI, Apa AvIne samajAvo ane ApanAthI samajIne kAMIka sukRta kare to emanuM bhaviSya ujaLuM thAya.' 'ame IcchIe chIe ke, e emanI pUrepUrI mUDI vAparI le. DaoNkTare paNa Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! kahI dIdhuM che ke, have covIza kalAkathI vadhAre nathI. eTale kRpA karIne Apa emane barAbara samajAvajo !' 150 gurudeva tyAM padhAryA. zAMtithI ene samajAvavAnI zarUAta karI ane eNe paNa badhI vAtamAM 'hA' e 'hA' karavA mAMDI. eTale enA dIkarAne saMtoSa thayo ane e pachI emano dIkaro jJAnapUjana, gurupUjana ka2vA mATe moTA thALamAM rUpiyAnI thappIo laIne Avyo ane pitAjI je kAMI sukRta karavAnuM jAhe2 kare te noMdhavA noTa-pena paNa laI Avyo. paNa jyAM ene rUpiyAnI thappIo laIne Avato joyo ke tarata ja IzArAthI nA, kahIne ene pAchI laI javAnuM kahevA lAgyA. A joIne e dIkarAnI AMkhamAM AMsu ubharAI AvyA ane kahyuM ke 'pitAjI have tamAro chello samaya che. tame tamArA hAthe ja vAparI lo, ame amAruM phoDI laIzuM. AmAMthI eka paiso ame amArA kAmamAM vAparavAnA nathI. tamArA gayA pachI badho ja dharmAdo karavAnA chIe. jeTaluM tame tamArA hAthe karIne jazo, teTaluM tamArA bheguM Avaze !' Ama kahIne dIkarAe khUba kAkaludI karI, paNa bApa na palaLyo te na ja palaLyo. enI makkamatA aDaga hatI. chelle AkhI thALImAMthI eNe mAtra rUpiyo lIdho ne jJAnapUjana karyuM. dIkarAne kahyuM, 'A thALa laI jA.' dIkaro dhrusake-dhrusake 2DI paDyo. ene thayuM, mArA bApanI gati kaI thaze ? gurudeve tene kahyuM, 'teM tAruM kartavya pUruM karyuM. have to jIvanI jevI bhavitavyatA haze tevuM pariNAma Avaze' ane sAMje ja samAcAra maLyA ke 'e bhAI gayA.' 702 svajana, saMpattinI mamatA kevI hoya che, enA A namUnA che. tame evuM nahi mAnatA ke AvI mamatA tamArAmAM to nathI ja, mamatAnI lAgaNIo aMdara dharabAIne beThI hoya che. evI keTalIka lAgaNIono to avasara Ave tyAre ja khyAla Ave che. jema keTalIka vAra rAkhamAM agni DhaMkAyelo hoya che. te narI AMkhe jotAM oLakhAya nahiM, paraMtu jyAre emAM Indhana paDe ke sIdho bhaDako thAya. e rIte mamatAnA saMskAra aMdara ghara karI beThA hoya, e na paNa dekhAtA hoya. paraMtu koIka nimitta maLatAM bahAra Ave che. niryAmaNA - moha-ajJAna : cotho prasaMga : evo ja haju eka prasaMga paNa kahyuM. eka juvAna. aDhAra varSanI uMmarano - Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 151 - 6 : "dekhatA'ne paNa "AMdhaLA' banAve che mamatA - 29 - 703 gaMbhIra rogamAM paTakAyo. paramatAraka gurudevane nirdhAmaNA mATe vinaMti karAI ane teozrI te mATe padhAryA. pUjyazrIne atyaMta bhAvapUrvaka vaMdana karIne te yuvAne kahyuM, "bhagavaMta ! ApanAM pustako meM vAMcyAM che, sarvaviratino mahimA samajAyo che. jIvananI sArthakatA enA sivAya nathI. mane eTaluM ja duHkha che ke, sarvavirati laI na zakyo. Apa mArI sthiti juo cho. atyAre sarvavirati laI zakuM, evI koI mArI sthiti nathI, paNa Apa mane eka abhigraha Apo ke jo AmAMthI ubho thAuM to sarvavirati levI." enI zubha bhAvanA joI gurudeve abhigraha ApavAno cAlu karyo tyAM ja enA bApe gurudevane hAtha joDIne vinaMti karI ke "nahi, mahArAja sAheba ! e nahi, bIjuM badhuM barAbara, paNa A dIkSA-bIkSAno abhigraha nahi ApatA." gurudevazrIe ene samajAvatAM kahyuM ke have enI jIvavAnI koI AzA nathI. A to sAjo-naravo thAya to vAta che ane bAra kalAkathI vadhAre nathI, ema DaoNkTare kahyAnuM tame ja mane kahI gayA cho. atyAre ene sarvaviratinA manoratha thayA che, to e mATeno abhigraha ApavAmAM vAMdho zuM ?' paNa enA bApe to eka ja jIda pakaDI ke, "nA, e to nahi ja bane !" gurudeve pUchyuM ke "zuM tame enI chelle chellI bhAvanA paNa pUrI nahi thavA do ?" enI bIjI je bhAvanA hoya te pUrI karuM, paNa A to nahi ja." A paristhitimAM mRtyuzadhyAmAM paDelo dIkaro gurudevane karagarato rahyo, paNa enA bApe ene niyama na levA dIdho te na ja levA dIdho. chevaTe gurudeve chokarAne kahyuM, "tArA bApA tane A niyama mane nahi ApavA de, paraMtu tuM tArA manathI laI le. tAruM jarUra kalyANa thaze" ane dIkarAe pUjya gurudevanI hAjarImAM ja manomana niyama lIdho ane AMkhanA IzAre khyAla Apyo. gurudeve enA mAthA upara karuNAbhIno hAtha mUkyo ane chellI nirdhAmaNA karAvI teozrI enI rUmamAMthI nIkaLyA ane hajI e makAnanAM pagathiyAM utare te pahelAM ja samAcAra maLyA ke teNe potAno deha choDI dIdho. mamatAmAM aMdha banelAM mA-bApa saMtAnonuM kevuM kAramuM ahita kahe che ? teno A ughADo namUno che. koIne mATe abhiprAya ApavA A badhuM sAMbhaLavAnuM nathI. tamArI jAtanuM nirIkSaNa karo ke, temane potAne kayAM-kayAM baMdhana kaI rIte naDe che ? Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 - - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo- 704 baMdhana jene toDavAM che, tevAM mAvataro paNa joyAM che ke Ave ane garumahArAjane kahI jAya - "sAheba, ekano eka dIkaro che. amArI enA upara mamatA khUba che, paNa Apane dIkaro yogya lAge to dIkSA ApI dejo, amane pUchatA nahi." Aje paNa evAM mA-bApa che. mamatA toDI Ape evA kalyANamitra rAkho : baMdhana jene baMdhana lAgatuM hoya ane khaTakatuM hoya tevI vyakti te baMdhanane toDavA kevo puruSArtha kare che ! te paNa samajavA jevuM che. eka zrImaMta hato. dhananI mamatA ene bahu satAvatI. eTale e jamAnAno e moTo zrImaMta hovA chatAM sArA kAmamAM e eka rUpiyo paNa vAparato nahi. A paristhitimAM ekavAra e paramatAraka gurudevanA saMparkamAM Avyo, teozrInAM pravacano sAMbhaLIne enI cetanA jAgRta thaI. AtmamaMthana karatAM tene potAnI lobhavRtti upara napharata pedA thaI ane enAthI chUTavA mATe e paramatAraka gurudevazrI pAse AvyA ane eNe rotI AMkhe gurudevane kahyuM ke mArI pAse eTalA badhA rUpiyA che ke, ene kyAM rAkhavA e savAla che. paNa svabhAva evo che ke, eka rUpiyo chUTato nathI. huM marIne kyAM jaIza ? kAMIka AmAMthI chUTavAno rasto batAvo." mahApuruSo kevA hoya che, e mAre tamane batAvavuM che. "ATalA ahIM ApI de... ATalAM ahIM ApI de..." ema na kahyuM, paNa pUchayuM ke, tamAro koI dharmAtmA kalyANa mitra che ?" hAjI che !' 'tame emane badhI vAta karI zako ?' hAjI, karI zakuM." to tame eka kAma karo. tamArI bAra mahinAnI paristhitino temane khyAla ApI do ke, bAra mahine ATalA vaparAya tyAM sudhI mane vAMdho nathI. jyAM lakhAvavA jevA lAge tyAM lakhAvI devA. mane bilakula pUchavuM nahi. tame jyAM lakhAvyA haze tyAM rUpiyA huM mokalI daIza." A sAMbhaLI tarata teNe eno amala karyo ane potAnA kalyANamitrane potAnI paristhiti jaNAvI Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153 - 6: dekhatA'ne paNa "AMdhaLA banAve che mamatA - 29 - 705 javAbadArI paNa emane soMpI dIdhI. eNe potAnA kalyANamitrane tyAM sudhI kahyuM ke, "mArA taraphathI pAraNAM ke attaravAyaNAM hoya to mane nahi bolAvatA. huM e paNa nahi joI zakuM; paNa karajo evuM ke mAro rUpiyA lekhe lAge. sabhA eTalA haLukarmI to kharA ne ? cokkasa, eTale ja to gurudeve temane mArga batAvyo ane temaNe te mArga apanAvyo, puruSArtha karyo ane be varSa pachI pariNAma e AvyuM ke, "jo A rIte mArA rUpiyA vaparAya ja che to huM mArA hAthe ja kema na vAparuM?' evA vicAre e pote ja rUpiyA vAparatA thaI gayA. sabhA : paisA upara mamatA na rAkhavI. e vAta to barAbara che, paNa svajana-parivAra upara mamatA na rAkhavI, e besatuM nathI. je amArA mATe marI phITavA taiyAra hoya, enA upara paNa mamatA nahi rAkhavAnI ? koI koInuM nathI : badhA svArthanA ja sagAM che ? | pahelI vAta to e che ke mamatA vastu ja evI che ke te koInA ya upara rAkhavA jevI nathI. bIjI vAta e che ke je tamArA mATe marI phITavAnI taiyArI rAkhatA hoya, e marIne paNa tamane to nahi ja bacAvI zake. tamAruM bacavuM ke na bacavuM to tamArA puNya-pApa upara AdhArita che. tamArA upara koInI mamatA upara AdhArita nathI ane trIjI vAta e che ke je koI ema kahetuM hoya ke huM tamArA mATe marI phITavA taiyAra chuM, emAM paNa koI mAla nathI. sau potapotAnAM svArthanAM sagA che. apavAdane bAda karatAM koI, koIne mATe marI phITatuM nathI. sabhA : zuM amAre gharamAM je paraspara ekabIjA mATe jAna ApI devAnI vAta thAya che, te sAva khoTI ? vyaktigata to huM koInA mATe kAMI nahIM kahuM. kAraNa ke mArI pAse koInA manane so TakA jANI zake evuM koI jJAna nathI. paraMtu moTA bhAge kahuM to naradama jUThANuM che. AvuM bolanArA ekabIjAnA maryA pachI majethI jIvatAM tame ane meM anekane joyAM che. Ama chatAM AvA juThThA saMvAdo karI, ekabIjAne mohanI lapeTamAM levAnA ane mamatAnAM jALAM gUMthavAnA khoTA prayAso zuM kAma karo cho ? Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - have A badhI ghelachA choDo ane vivekapUrvaka vicAro, emAM ja tamAruM hita che. A saMdarbhamAM paNa huM tamane eka saMnyAsInI vAta karuM. 706 eka saMnyAsI hatA, e emanI rIte saune saMsAranuM svarUpa, saMbaMdhonI asAratA ane vairAgyanI vAto samajAvatA hatA. 'koI-koInuM nathI, sau svArthanA sagA che. koIne paNa potAnA mAnavA ane enI khAtara A mAnavabhava veDaphI nAMkhavo te jarAya yogya nathI. sau koIe putra, patnI, parivArasvajananI mamatA choDI AtmasAdhanAmAM lAgI javuM joIe to ja A mAnava jIvana sArthaka banaze, nahi to nirthaka jaze.' - A sAMbhaLIne te sabhAmAM beThelo eka yuvAna ubho thayo. eNe jarA AkrozathI kahyuM ke 'saMnyAsIjI ! Apa, ApanI vAta ApanI pAse rAkho. e bIjA mATe haze, paNa mArI patnI to mArA upara eTalI badhI premALa che ke, te mArA vagara jIvI ja na zake. mAruM maDaduM paDe to enuM ya maDaduM paDe. amArAM khoLIyAM be che, paNa jIva to amArA beyano eka ja che. zuM mAre saMsAra tyAgIne enI hatyAnuM pApa vahoravuM ?' saMnyAsIjIe haLavAzathI ene samajAvatAM kahyuM ke 'bhAI, A tAro bhrama che.' moTA bhAganA lokono saMsAra AvA bhramathI ja cAle che. jo e bhrama tUTe to saMsAra choDavo ane toDavo beya AsAna banI jAya. yuvAne kahyuM ke 'vagara anubhavanI vAto mAnavI e mUrkhAI che.' 'huM tane anubhava karAvuM to pachI mAne ?' 'anubhava karAvo to jarU2 mAnuM !' yuvAnano A uttara sAMbhaLI saMnyAsIjIe kahyuM ke - 'paMdara ja divasamAM tane eka vizeSa prayoga dvArA khAtarI karAvI ApuM tyArapachI to mAnaze ne ?' eNe hA pADI ane e mATe eka yojanA nakkI karI ane e yojanAnA bhAgarUpe saMnyAsIjIe ene prANAyAma zIkhavADI dIdho ane zuM zuM karavAnuM, e badhuM tene samajAvI dIdhuM. ekavAra gharamAM sAmAnya vAtAvaraNamAM ja e yuvAna potAnI patnI sAthe vAtacIta karato hato. emAM ekAeka e pachaDAI paDyo. enA moDhAmAM phINa AvavA lAgyuM. nADInA dhabakArA ghaTavA lAgyA ane dhIme dhIme hRdayanA Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 - 6: dekhatA'ne paNa "AMdhaLA banAve che mamatA - 29 - 707 dhabakArA paNa baMdha thayA. A joIne enI yuvAna patnI ekadama gabharAI gaI. eNe ene bolAvavAno, DhaMDhoLavAno bahu ja prayatna karyo, paNa pariNAma kAMI na AvyuM. ene thayuM ke A to gayo, have zuM karavuM ? tarata ja eNe bhAvinuM Ayojana vicArI lIdhuM ane e tarata svastha thaI - daravAje gaI - bahAra joI lIdhuM, koI nathI. tarata ja eNe gharano daravAjo aMdarathI baMdha karyo ane gharamAM je kAMI sagevage karavAnuM hatuM te karI lIdhuM. e pachI ene thayuM ke hamaNAM badhA sagA-vahAlAM bhegAM thaI jaze ane na jANe kyAM sudhI A rovA-kakaLavAnuM cAlaze. nahi to huM khAvAnI rahIza ke nahi to pIvAnI rahIza. Ame ya e badhAM sAthe rIta-rivAja mujaba raDavuM paNa paDaze. vagara tAkAte A badhuM raDAze ya zI rIte ? ema vicArIne eNe A badhuM cAle tyAM sudhI TakI zakAya te mATe attaravAyaNuM karavAnuM paNa nakkI karI lIdhuM ane e sIdhI ja pahoMcI gaI rasoDAmAM jhaDapathI cokhkhA goLa-ghIno zIro banAvIne peTa bharI lIdhuM ane TADhuboLa pANI pIne gaLuM paNa bhInuM karI lIdhuM. pachI eNe gharano daravAjo kholIne moTI poka mAMDI. ne jevAM badhAM bhegAM thayAM ke tarata ja potAnA dhaNI upara paDatuM mUkyuM ane moTe moTethI rovAnuM cAlu karyuM ? "mane Ama adhavacce mUkIne kyAM cAlyA gayA ? huM tamArA vagara ghaDIbhara nahi jIvI zakuM. ApaNe jIvana-maraNanA kola ApyA hatA. e te tame kema toDI nAMkhyA ?" A joI svajano ene chUTI karavAno, uThADavAno prayatna kare che, to A kahe che ke have to mAre satI ja thavuM che. emanA mAthAne khoLAmAM laIne citA upara caDavuM che. jaldI karo, nahi to mAre ne emane khUba cheTuM thaI jaze. emane mArA vagara nahi phAve ane huM paNa emanA vagara have nahi jIvI zakuM." svajanoe bahu ja samajAvIne ene zAMta karI, chUTI pADI to dIvAlanA Teke mAthuM DhALIne rovA lAgI ane enI sAthenA bhUtakALanAM premanAM gANAM gAvA lAgI. A tarapha svajanoe have yuvAnane laI javAnI taiyArI karavA mAMDI. e mATenI ThAThaDI paNa taiyAra thaI gaI. yuvAnane tyAMthI uThAvI ThAThaDI upara goThavavA badhAe upADyo paNa enA paganI AMTI e jyAM paDyo hato, enI bAjunA thAMbhalAmAM paDI gaI hatI. paganI AMTI eTalI majabUta hatI ke chUTI thaI nahi. zarIra ekadama lAkaDAM jevuM thaI gayuM hatuM. je thAMbhalAmAM paganI Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 - - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - - 708 AMTI paDI gaI hatI, lAkaDAMno te thAMbhalo suMdara jhINAmAM jhINI kArIgarIvALo hato. emAM koIe kahyuM, "bhAI, suthArane bolAvo ane A thAMbhalo kApo." suthAra AvI gayo ane thAMbhalAne kApavA jyAre eNe karavata hAthamAM lIdhuM ke tarata ja e yuvAnanI patnI rotAM rotAM bolI ke thAMbhalo banAvanAro gayo ! have thAMbhalo kApazo to pachI thAMbhalo karAvaze koNa ? paga to Ameya bALavAnA ja che, to paga ja kApo ne ?' A sAMbhaLatAM marela tarIke jAhera thayelA A yuvAnane thayuM ke have jo vadhAre rAha jovA jaIza to paga kapAI jaze. eTale eNe dhIme dhIme zvAsanI prakriyA cAlu karI hRdayanA dhabakArA cAlu karyA. kaLa vaLI ne dhImethI ALasa maraDIne ubho thayo. jANe kazuM jANato ja nathI e rIte eNe pUchyuM ke "badhA kema bhegA thayA cho ?" badhAe kahyuM, "tuM to marI gayo hato ! paNa tuM bhAgyazALI ke AvI satI strI tane patnI tarIke maLI, enA prabhAve tArA prANa pAchA AvyA ane badhA dhIme dhIme vikharAIne ghare gayA. e pachI to olIe paNa nATaka karavAnuM cAlu karyuM. "huM to tamArI pAchaLa satI thavAnI hatI..." tyAre A yuvAne kahyuM ke "A badhuM nATaka rahevA de. meM tAruM badhuM ja nATaka mArI sagI AMkhe joyuM che. tAre mArI pAchaLa satI ja thavuM hatuM to mArA maryA pachI zIro banAvIne zuM kAma khAdho ? paNa kAMI vAMdho nahi. duniyAno A svabhAva ja che. have je kAMI sagevage karyuM, e paNa saMbhALaje ane ghara ane thAMbhalAne paNa saMbhALaje. huM te A cAlyo. upakAra e saMnyAsIjIno che ke jeNe mArI AMkha ughADI ane mane A saMsAra jevo che tevo oLakhAvyo." e yuvAnane strIrUpe baMdhana oLakhAyuM to e cAlI nIkaLyo. tamane kyAre oLakhAze ? svArthI duniyAno eka namUno : svajana-parivAra paNa baMdhana che evuM samajAya te puNyAtmA kaI rIte potAnAM e baMdhanane toDI saMsAra choDI tyAga-vairAgyanA paMtha saMcarI jAya che te darzAvato Avo ja eka bIjo paNa prasaMga Ave che. vAta nIkaLI che to kahI dauM - AvA ja bIjA eka saMnyAsI hatA. emano paNa Avo ja vArtAlApa hato ane Avo ja upadeza hato. jene sAMbhaLavA chatAM eka yuvAnane A vAta gaLe Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 157 - 6 : dekhatAne paNa "AMdhaLA banAve che mamatA - 29 - 709 utaratI nahotI. eNe saMnyAsIjIne kahyuM ke "ApanI A badhI vAta barAbara haze. paNa mArA parivAra mATe lAgu paDatI nathI. mArA AkhA parivArane mArA upara eTalo badho prema che ke teo eka eka jaNa mArA mATe potAnA prANa pAtharavA - prANonI nyochAvarI karavA taiyAra che. saMnyAsIe kahyuM, "A tAro bhrama che" paNa e vAstavikatAne bhrama zI rIte mAnuM ? mAro anubhava sAco ke ApanA anubhavanI vAta sAcI ?' ema jyAre yuvAne kahyuM tyAre e saMnyAsIjIe kahyuM ke - "huM tane pratIti karAve to to tuM mArI vAta mAne ne ?" yuvAne kabUla karyuM. saMnyAsIjIe e mATenI AkhI ja yojanA yuvAnane samajAvI ane te yuvAna paNa e samajIne ghare gayo. ghare pahoMcIne uMbarAmAM paga mUkatAM ja e pachaDAI paDyo ane enA moMDhAmAMthI tIkhI cIsa nIkaLI gaI. ekAeka badhA bhegA thaI gayA, "zuM thayuM ?' peTamAM duHkhe che, jIva nIkaLI jAya che." be hAtha peTamAM dabAvIne e rADArADa kare che. zarIra AkhuM enuM bevaDa vaLI gayuM che ane "bacAvo, bacAvo, marI jAuM chuM. hamaNAM ja mAro jIva nIkaLI jaze ! have mArAthI sahana nahIM thAya. kAMIka karo ane mane bacAvo,' ema e rADArADa ane cIsAcIsa kare che. be duHkhAvA evA che ke, jene koI pArakhI na zake. eka - peTano duHkhAvo ne bIjo mAthAno duHkhAvo. A to uchaLe che ne paTakAya che, uchaLI uchaLIne paTakAya che. eno parivAra ciMtAtura thaI vaidyo-hakImo badhAne bolAve che. badhA nADI juve che ne kahe che - nADI to svastha che. eno kyAMya paga paDI gayo haze. eTale bhUvAone-mAMtriko, tAMtriko paNa bolAve che. e AvyA. paNa enAthIe kAMI na vaLyuM, eTale e paNa nirAza thaIne cAlyA gayA. AnI uparAuparI cIso cAlu ja che. Ama be-traNa divasa nIkaLI gayA. badhA svajano bhegA thaI gayA ane AvelA e badhA je koI upAyo batAve, te badhA ja e kare che. paNa pariNAma kAMI AvatuM nathI. trIjA divase nirAza thaIne keTalAka svajano gharanI bahAra oTalA upara beThA hatA, evAmAM tyAMthI pelA saMnyAsIjI Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 - - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 710 nIkaLyA. emane joIne svajano emanA pagamAM paDI gayA ane badhI vAta karIne dIkarAne bacAvI levA vinaMti karatAM kahyuM ke - "bAvAjI ! vaidyo-hakImocikitsako-mAMtriko-tAMtriko badhA ja AvI gayA paNa e badhAe hAtha khaMkherI nAMkhyA che. have DUbato taraNuM pakaDe. to Apa ja ene bacAvI zakazo." saMnyAsIjIe kahyuM, 'acchA ! calo, maiM dekhatA huM." ema kahIne saMnyAsIjI aMdara AvyA. bannenI AMkho maLI gaI. saMnyAsIjI dhyAnamAM beThA. dasa-paMdara miniTa barAbara dhyAna karyuM. pachI kahyuM, "bhayaMkara duHkhAvo che. chokaro bace e zakya lAgatuM nathI." badhA paga pakaDe che, AjIjI kare che ane kahe che, "kucha kijIe bAvAjI." saMnyAsIjIe kahyuM ke "rAstA hai, lekina bahota kaThina hai.' A lokoe kahyuM ke, "bAvAjI tame je kahezo te karavA taiyAra chIe, paNa kAMIka karo." saMnyAsIjIe kahyuM ke, "ThIka hai, dUdha le AIe." e loko dUdhano loTo bharIne laI AvyA. bAvAjIe maMtroccAra cAlu karyA. emAM be-traNa vakhata kuMko mArI. e pachI e loTAne yuvAnanA AkhA zarIra upara traNa vakhata pheravyo ne utAra utAryo. pachI saMnyAsIjIe kahyuM, "sAMbhaLo bhAI ! vAta evI che ke, Ano roga AmAM utAryo che. A koIne pIvo paDaze ane je pIze te marI jaze ane chokaro jIvI jaze." saMnyAsIjIe e yuvAnanA pitA sAme joyuM ane kahyuM ke, "Apa pI lIjIe." A sAMbhaLI chokarAnA bApAe kahyuM ke, "A gharanI javAbadArI mArA upara che. huM cAlyo jaIza to A lokonuM thaze zuM ?' chokarAnI mA sAme ane bahena sAme joIne saMnyAsIjIe emane paNa kahyuM, to te lokoe potAnI AMkho ja nIcI DhALI dIdhI. te pachI saMnyAsIjIe e yuvAnanI patnIne kahyuM, "Apa pI lIjIe. ApakA saubhAgya akhaMDa raha jAegA." tyAre enI patnI bolI ke - "A pIne huM marI jAuM, pachI e jIve ke mare, ethI mane zuM phAyado ?" A pachI chelle saMnyAsIjIe jemanA javAnA divaso gaNAI rahyA hatA, evA yuvAnanA dAdImAne kahyuM, "mAjI ! Apa pI lIjIe. Apako to jAnA hI hai," Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 : 'dekhatA'ne paNa 'AMdhaLA' banAve che mamatA - 29 emaNe kahyuM, 'hajI mAre navI duniyA jovAnI bAkI che.' badhAe nA pADI dIdhI. tyAre yuvAne pote badhAne AjIjI bharyA svare kahyuM ke, 'koIka to mane bacAvI lo !' tyAre koIe yuvAna sAme joyuM paNa nahi ke ene koI javAba Apyo paNa nahIM. 159 - A pachI saMnyAsIjIe e badhA sAme joIne kahyuM ke, 'acchA to maiM pI lUM ?' A sAMbhaLI badhA ekI avAje bolI uThyAM - 'hA - hA bAbAjI ! Apa pI lIjIe.' bAvAjI mare emAM emanuM zuM javAnuM hatuM ? che ne svArthI duniyA ! www 711 sabhA : sAheba badhe evuM ja hoya che. A samajyA pachI paNa tamane jAgavAnuM mana nathI thatuM ne ? sabhA : sAheba ! e pachI bAvAjIe zuM karyuM ? A sAMbhaLI bAvAjIe dUdhano glAsa gaTagaTAvI dIdho ne ubhA thaI bahAra nIkaLI gayA. A joIne pelo yuvAna paNa tarata ja ubho thaIne temanI pAchaLa cAlavA mAMDyo. A joIne badhAe kahyuM ke, 'are, tuM kyAM jAya che ?' 'jeNe mArA khAtara motane pIdhuM, tenI pAchaLa...' yuvAnano A javAba hato. sabhA : sAheba ! amane paNa koIka Avo camatkAra batAvo to ame paNa jAgI jaIe. tamArA jIvanamAM to AvI aneka ghaTanAo banI gaI. paNa ene jovA tame AMkha khullI rAkho to kAma thAya. haMmeza mATe mamatA tyAganI vAta to javA do, paNa AvanAra paryuSaNanA ATha divasa pUratI mamatA choDI zako toya mamatA tyAganI zubha zarUAta thAya. ekavAra nakkI karI lo ke, A ATha divasa mATe koIne maLavAnuM nahi. pauSadha vratanI ja ArAdhanA karavI che. patnIne paNa kahI devAnuM ke 'tame paNa A ATha divasa pauSadha vratanI ja ArAdhanA karajo.' A ATha divasa ApaNe ekabIjAne maLavuM nathI. AvatIkAlathI jenI zakti haze te cosaThapraharI pauSadha karavAnA ne ? emAM nhAvA nahIM maLe to cAlaze, parasevo thaze to paNa cAlaze, saMthAre uMgha nahi Ave to paNa cAlaze. game tevI agavaDa paDaze to paNa amAre cosaTha praharI Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 712 pauSadha to karavA ja che. evI paNa tamArI bhAvanA kharI ne ? je pauSadhavratamAM nahi joDAI zake te yathAzakya ane dAna, zIla, tapa-dharmanI ArAdhanAmAM joDAI javAnA ne ? emAM kyAMya dhananI, zarIranI mamatA to ADe nahi Ave ne ! eTalA pUratI ya mamatAne nAthavAnI taiyAra karavI che ne ? sabhA: pauSadha ane tapa to zakti hoya te mujaba thAya. bAkI paryuSaNanA divasamAM dAna to dareka potapotAnI rIte kare ja che ne ? A badhuM paNa bolavA jevuM nathI. je kare che te kharekhara anumodanIya che, paNa enI pAchaLa nahi karanArAe potAnI jAtane chupAvavI e yogya nathI. dharma-anuSThAna paNa mamatAthI thAya ema bane : keTalAkane to haju pauSadha ane tapa mAphaka Ave, paNa rUpiyA kharcavA jarAya mAphaka nathI AvatA. darekanI mamatA ane mamatAnAM rUpa navAM navAM hoya che. AnA anusaMdhAnamAM ya eka prasaMga jANavA jevo che. eka gAmamAM eka suprasiddha AcArya bhagavaMtanuM comAsuM barAbara jAmyuM hatuM. gAmamAM jene ThIkaThIka kahI zakAya evA sukhI loko rahetA hatA. AjubAjunAM nAnA gAmamAM rahenArA loko sAmAnya ane madhyama hatA. emanAM gAmamAM Arthika anukULatAnA abhAve nAnA-moTA saMghanAM kAma aTakelAM hatAM. eTale e badhAne A comAsAmAM AzA baMdhAI ke moTA gurudeva padhAryA che, to A vakhate ApaNuM kAma thaI jaze ane ema samajI emaNe potapotAnA saMghane lagatA kAmanI arajIo e gAmanA saMgha upara mokalavA mAMDI ane jaNAvyuM ke A mATe ame Apane tyAM paryuSaNa daramyAna Avaze. A badhI arajIo joI e gAmanA zrImaMto manomana muMjhAyA hatA. emanI Arthika saddharatA jotAM AvelI arajIo pAra pADavI e emane mATe moTI vAta na hatI, paNa e mATe ghasAvAnI emanI mAnasika udAratA na hatI, eTale e badhA bhegA thayA. aMdaroaMdara vicAraNA karatAM emane eka upAya jaDI Avyo ane bhAre thayelA caherA haLavA thaI gayA. eka vAta dhyAnamAM rAkhajo ke mamatA jema dharma karatAM roke che, tema kriyArUpa dharma karavAnI preraNA paNa e Ape che. e kALamAM niyama hato ke, sAmAyika ke pauSadha lIdhuM hoya, te daramyAna TIpa Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 : 'dekhatA'ne paNa 'AMdhaLA' banAve che mamatA - 29 lakhAvAtI na hatI. tethI A badhAe nakkI karyuM ke A varSe ApaNe badhAe causaThapraharI pauSadha karavA. kAraNa ke TIpo Avaze to saue potapotAnI rIte lakhAvavA to paDaze ja ane jo nahi lakhAvIe to ApaNuM kharAba lAgaze. enA karatAM jo pauSadha karIe to paisA lakhAvavA na paDe ane tyAgImAM naMbara lAgaze e maphatamAM. Ama vicArIne teo gurubhagavaMta pAse gayA ane kahyuM, 'sAheba ! ApanAM vyAkhyAno sAMbhaLIne A vakhate amane saune cosaTha praharI pauSadha karavAnI bhAvanA thaI che.' ame sAdhuo to badhAne sIdhI najare jonArA. eTale AcArya mahArAjane bIjo koI vicAra paNa na Avyo. uparathI AnaMda thayo ke kevA puNyAtmA che ! bIje divase savAre badhAe pauSadha uccaryA. eka ekanA caherA upara AnaMda hato. e spaSTa karavAnI jarUra nathI ke e AnaMda pauSadhano na hato, paNa 'rUpiyA bacI gayA' eno hato. e AnaMda dharmanA gharano nahi paNa mohanA gharano hato. 191 vyAkhyAnanA samaye AjubAjunA gAmamAMthI TIpavALA AvyA. AvanAra agraNIoe UbhA thaIne AcArya bhagavaMtanI rajA laI potapotAnA saMdhonI jarUriyAta mujabanI rajUAta karI paraMtu ahIMnA AgevAno badhA ja pauSadhamAM hoI TIpa AgaLa na vadhI. chevaTe TIpa karavA AvanArAya muMjhAyA. A vakhate moTA bhAganA pauSadhadhArI zrImaMto aMdara malakAtA hatA paraMtu emanAmAMthI ja eka bhavabhIru nIkaLyo. ene thayuM ke 'ApaNe mahArAja sAhebane chetaryA.' AkhI rAta ene UMgha na AvI. bIjA divase vahelI savAre e mahArAja sAheba pAse gayo ane pUchyuM ke, 'mahArAja sAheba ! Apano amArA mATe zuM abhiprAya che ?' AcAryazrIe kahyuM, 'bahu sAro. kyAreya sAmAyika-pauSadha nahi karanAra, tamane saune eka sAthe cosaThapraharI pauSadha karavAno bhAva jAgyo ane e tame zarU paNa karyA. ethI anumodanA karavAnuM mana thAya che.' --- 713 A sAMbhaLIne AMsu sAthe pelA zrAvake pUchyuM ke, 'mahArAja sAheba ! Apa ema mAno cho ke, ApanI vANInI amArA upara bahu asara thaI che ?' 'mArI nahi ! bhagavAnanI.' bahu ja sahajatAthI AcAryazrIe uttara Apyo. e sAMbhaLI bhInI AMkhe e zrAvake kahyuM ke, 'mahArAja sAheba, ema nahi, Apane khabara che - ame badhAe pauSadha kema karyA che ?' Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 714 nA, kema ! emAM bIjuM kAMI kAraNa che ?" hA, sAheba ! kAraNa evuM che ke, AjubAjunA saMghomAMthI arajIo khUba AvI che, emAM rUpiyA lakhAvavA na paDe eTale ame badhAe A pauSadha karyA che.' mahArAja sAhebe e puNyazALIne kahyuM ke, "sAruM karyuM ke tame mane jANakArI ApI dIdhI. have eno rasto thaI jaze." e divase vyAkhyAnamAM gurudeve kahyuM, "mahAnubhAvo ! sAmAyika ke pauSadhamAM utsargamArge to paisA ke TIpa lakhAvAya nahi, caDAvA-uchAmaNI paNa bolAya. nahi paNa atyAranA saMyogo jotAM apavAda mArga pauSadhamAM jene TIpa lakhAvI hoya te lakhAvI zakaze.' A sAMbhaLatAM ja pauSadha karanArAone dhrAsako paDyo. emane thayuM ke, "pauSadha gaLe vaLagyA ne paisA lakhAvavAnA to ubhA ja rahyA." bIjA ja divase TapoTapa badhA pauSadha pALavA lAgyA. mahArAja sAhebe kahyuM, "kema bhAI ! tame to cosaThapraharI karavAnA hatA ne ?' javAba Avyo "mahArAja sAheba! A badhA navA navA che eTale agharA paDe che." mahArAja sAhebane emane kAMI kahevA jevuM na lAgyuM, eTale na bolyA. mamatA jIvo pAse kevAM kevAM nATako karAve che ? enA A badhA namUnA che. A badhI bAbato upara pUrI gaMbhIratAthI vicArajo ! tamArI jAtane ane jIvanane satata jovAno prayatna karajo ane emAM tamane jyAM jyAM mamatAnAM baMdhano dekhAya tene DhIlA pADavAno prayatna karajo. e mATe prabhunA e vacanane satata yAda rAkhajo ke - "mamAr3a pUruM vI'i mamatAne vaza paDelo ajJAnI jIva anya, anya jIvo upara Asakta thaI cAra gatirUpa saMsAramAM rajhaLyA kare che. jo tamAre saMsAramAM nathI rajhaLavuM to A mamatAnI ramato ne ane enA dArUNa pariNAmone satata najara sAme lAvI enAthI bacavAno prayatna karajo ! A viSayanI AgaLanI vAto have paryuSaNa pachI ja thaI zakaze. (noMdha : zrA. va. 11 thI paryuSaNa zarU thatA hoI ATha divasa aSTAblikA ane kalpasUtranAM pravacano thayAM. bhA. suda-5 thI bhA. su. 8 sudhI pravacano baMdha rahyAM. bhA. su. 9 me ravivAra hoI "sUyagaDAMgaparanuM pravacana baMdha hatuM, tyArabAda bhA. su. 10thI A viSayanAM pravacano cAlu thayAM hatAM.) Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 - paisAvALo sukhI che-e vAta bhUlI jAo! 30 - vi. saM. 2058, bhAdaravA suda-10, somavAra, tA. 19-9-02, sAcorI bhavana, pAlItANA * zatruo na vadhAro ! ethI duHkha ja vadhe che : rUpiyo che to duHkha che. : AjanA zrImaMtonI hAlata : dhanathI dharma thato nathI dhana choDavAthI ja dharma thAya : * lakSmaNa jevAno bacAva na thayo to tamAro zI rIte thaze : devo paNa mamatAnA gulAma H * mamatAne toDavAnA upAyo : * bhautika svArtha hoya tyAM paropakAra na hoya : * bacavuM hoya to badhuM choDo ! * dhana maLe dharmathI ja, paNa meLavavuM e dharma nahiM * tame dharma na karI zako e cAlaze paNa... * haiyuM samaje to AcAramAM AvatAM vAra nahiM : pApa karanAra karatAM pApanA vicAra karanAra vadhu pApa bAMdhe ema paNa bane : 'gharaDAne jhAjherI' kahevAya teno eka namUno H A hitanI vAta che, TenzananI nahiM : viSaya : ghana ane svajanano AdhAra nakAmo. baMdhananA kAraNarUpa parigraha, hiMsA ane mamatva aMgenI vigatathI vAto karyA bAda eno upasaMhAra karatAM zAstrakAra paramarSi pAMcamA zlokamAM dhana ane svajanano AdhAra kevo takalAdI che te jaNAve che. jyAre rogAdi Apattio AvI paDe che tyAre dhana paNa nakAmuM banI jAya che ane svajano paNa nakAmAM banI jAya che. aDhaLaka dhana-saMpatti ane moTuM vizALa kuTuMba hovA chatAM moTA moTA cakravartIo, vAsudevo ane rAjavIone paNa du:khathI, jarAthI, motathI ane durgatithI koI bacAvI zakyuM nathI; e ja batAvI Ape che ke dhanasvajanAdino Teko vizvasanIya nathI ja. A ja ArSavAkyane pravacanakArazrIjIe jUdA jUdA zAstravAkyo ane zAstrIya-vyavahArika dRSTAMto dvArA ahIM raju karela che. jenA vAMcanathI sahRdaya AtmA vairAgI banyA vinA rahI zakatA nathI. pravacananuM pratibiMba * zrImaMtonA dIkarAomAM mA-bApanI paDakhe besIne navakAra saMbhaLAvatA hoya ane mA-bApane chellI ArAdhanA suMdara rIte karAvatA hoya evA dIkarAo keTalA ? * jo paisAmAM sukha hota to bhagavAne zA mATe choDyuM ? * jyAM parigraha-hiMsA ne mamatva hoya, tyAM badhe ja behAlI hoya. Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-strota sAmprataM yaduktaM prAka 'kiM vA jAnan bandhanaM troTayatIti', asya nirvacanamAha - 'vittaM soyariyA ceva, savvameyaM na tANai / saMkhAe jIviyaM cevaM, kammaNA u tiuTTai / / 5 / / ' have zuM jANIne samajI'ne baMdhano toDI zakAya te jaNAve che - dhana-svajana vagere koI ja rakSaNa karI zakatuM nathI ane jIvana alpa che - AvuM jANIne karmathI chUTI zakAya che - agara to saMyamakriyA dvArA baMdhanathI chUTI zakAya che." 'vittaM' dravyaM, taJca sacittamacittaM vA, tathA sodaryA' bhAtR-bhaginyAdayaH, sarvamapica 'etad'vittAdikaM saMsArAntargatasyAsumato'tikaTukAHzArIramAnasIvedanAssa-manubhavato na 'trANAya' rakSaNAya bhavatItyetat 'saMkhyAya' jJAtvA tathA 'jIvitaM ca' prANinAM svalpamapi saMkhyAya jJaparijJayA, pratyAkhyAnaparijJayA tu sacittA'cittaparigrahaprANyupaghAtasvajanasnehAdIni bandhanasthAnAni pratyAkhyAya 'karmaNaH sakAzAt truTyati' apagacchatyasau, 'tu'ravadhAraNe truTyedeveti, yadivA 'karmaNA' kriyayA saMyAmAnuSThAnarUpayA bandhanAttruTyati, karmaNaH pRthagbhavatItyarthaH / / 5 / / sajIva ke nirjIva evuM dhana, bhAI-bahena vagere svajana, A badhuM ja eTale ke dhana-svajana vagere kAMI paNa saMsAramAM rahelA jIvone zArIrika ke mAnasika vedanAthI bacAvI zakatA nathI ane jIvonuM jIvatara paNa TuMkuM che. ATaluM jJaparijJA eTale ke jJAna dvArA jANIne ane pratyAkhyAna parikSA eTale ke baMdhananAM sthAnabhUta evA sajIva-ajIva parigraha, jIvonI hiMsA ane svajananA snehanuM pacca-phakhANa-tyAga karIne jIva karmathI chUTe che. agara to saMyamAnuSThAnarUpa kriyA karIne jIva potAne karmanA baMdhanothI mukta kare che.' Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 : paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo ! anaMta upakArI, caramatIrthapati, zramaNa bhagavAna zrImahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadhara bhagavaMta zrIsudharmAsvAmIjI mahArAjAe tA2ka tIrthapati zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnA zrImukhe tripadI pAmIne vizvoddhAraka-jJAnasAgara evI dvAdazAMgInI racanA karI. te paikInuM bIjuM aMga Agama, sUyagaDAMgajI jenuM nAma, tenA mAdhyamathI mahApuruSoe ApaNane 'burijJa' pada dvArA Atma-jAgRtino saMdeza saMbhaLAvyo che. te AtmajAgRti AvyA bAda paheluM kAma zuM karavAnuM kahyuM ? tAruM svarUpa jo anaMta jJAnamaya che, anaMta darzanamaya che, anaMta cAritramaya che, anaMta vIryamaya che, avyAbAdha sukhathI bhareluM che, to tArI A behAlI zA mATe ? A behAlInuM kAraNa 'baMdhana che, tene oLakhI le, tene oLakhIne vahelI take toDI nAMkha !' - A upadeza zrI sudharmAsvAmIjIe Apyo. A upadeza sAMbhaLatAnI sAthe jaMbusvAmIjIne prazna thayo. vinamrabhAve temaNe prazna karyo. 'je paramAtmAnA pAvana mukhethI Ape A mahAna adhyAtma vidyA prApta karI che, te paramAtmAe baMdhana kone kahyuM che ? tene toDavAno upAya kayo ?' tenA javAbamAM AtmAnI behAlI karanAra, AtmAnA svarUpanuM AvaraNa karanAra, AtmAne cAra gatimAM 2khaDAvanAra ane rajhaLAvanAra te baMdhano kayAM che ? ane te baMdhanane pedA karanArA bIjAM kayAM baMdhano che - tenI vAta gaNadhara bhagavaMte karI. zatruo na vadhAro ! ethI duHkha ja vadhe che : AtmA arUpI che ane tene bAMdhanArAM karmo rUpI baMdhano che. e karma Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 718 169 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - baMdhanonAM kAraNa tarIke pahelA naMbare parigraha che, bIjA naMbare hiMsA che ane trIjA naMbare mamatA che. jyAM sudhI parigraha baMdhana che, tema nahi lAge tyAM sudhI hiMsA ane mamatA vagere baMdhana che, evuM nahi lAge. AraMbha te paNa baMdhana che, jene hiMsA kahevAya che. tenA mULamAM jovA jAva to parigraha ja che. parigraha mATe ja moTA bhAge hiMsA thatI hoya che. bhagavAna kahe che - parigrahanA baMdhanamAM phasAyelA hiMsA karyA vinA rahetA nathI. kAM to e svayaM hiMsA kare athavA bIjA pAse karAve, jo te svayaM hiMsA na kare ke bIjA pAse na karAve, to paNa bIjA je koI hiMsA karatA hoya tenI anumodanA kare, A badhA ja hiMsAnA prakAro che. A rIte je svayaM hiMsA kare che, anyanI pAse hiMsA karAve che ke hiMsA karanAra anyanuM anumodana kare che, te vyakti te maranAra-duHkhI thanAra badhA jIvo sAthe vairanuM baMdhana ubhuM kare che. have tame vicAro ke tame tamArA jIvanamAM roja keTalA jIvone duHkhI karo cho ? keTalA jIvonI hiMsA karo cho ? e badhA sAthe tamAre vaira baMdhAya che. pachI bhale e jIvo devagatinA hoya ke manuSyagatinA, narakagatinA hoya ke tiryaMcagatinA, beIndriya, Indriya, caurindriya hoya ke pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspatinA hoya. AmAMnA jeTalA jeTalA jIvone duHkha Apazo teTalA jIvo sAthe tamAro vairano baMdha-anubaMdha paDe che. vairano baMdha-anubaMdha paDe ke e jIvo tamArA zatru bane che ane enA pariNAme tamAre vadhumAM vadhu duHkhI thavAno vAro AvavAno che. duniyAmAM paNa kahevAya che ke, jene vadhu zatruo che, te vadhu duHkhI thavAno. jeTaluM vaira vadhAre teTalA zatru vadhAre. jeTalA zatru vadhAre teTaluM duHkha vadhAre. A koInI kalpanA nathI, paNa narI vAstavikatA che. A kahevA pUrato upadeza nathI, paNa jIvananuM aMtima satya che. duHkhathI bacavuM che ? to verathI baco ! verathI bacavuM che ? to zatruthI baco ! zatruthI bacavuM che ? to hiMsAthI baco! hiMsAthI bacavuM che ? to parigrahathI baco! jo parigrahathI paNa bacavuM ja che ? to mamatAthI baco! Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 177 - 7 : paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo! - 30 - 719 jyAM mamatA pedA thAya che, tyAM parigrahanI bhUkha ubhI thAya che. jyAM parigrahanI bhUkha ubhI thAya che, tyAM hiMsA ubhI thAya che, jyAM hiMsA ubhI thAya che, tyAM zatruo UbhA thAya che. jyAM zatruo ubhA thAya che tyAM vera ubhuM thAya che, jyAM vaira ubhuM thAya che, tyAM duHkhanI paraMparA ubhI thAya che. badhA duHkhonuM mULa mamatAmAM paDyuM che, mATe ja mamatAthI baco ! jenA pratye rAga jAgyo, tenA pratye mamatA ubhI thAya. jJAnI bhagavaMtoe kahyuM, jeTalA rAganA gulAma te badhA aMte vairanAM gulAma. pahelA vastu game che, mArApaNuM lAge che, pachI meLavavAnuM mana thAya che. te paNa kema thAya che ? sukhano bhrama che, e sukhanuM sAdhana lAge che. e haze to sukha-zAMti maLaze, avasare kAma lAgaze. e haze to duHkhathI bacAvaze. emAMthI kahevata AvI - saMgharyo sApa paNa avasare kAma lAge. je koI AvA udgAro nIkaLe che, te mamatAnuM pariNAma che. A ane AvuM badhuM mamatAnI paravazatA bolAve che. eTale ja bhagavAna ApaNane samaja Ape che ke, tame mAnatA ho ke A bhego karelo parigraha avasare kAma lAgaze, to e tamAro bhrama che. e kyAre ya kAma nahi lAge. pAMcamI gAthAmAM bhagavAne kahelI A ja vAta jaNAvI che. via - dareka prakAranuM dhana, soriyA - bhAI-bahena, salvameva - A badhuM ja na tApA - rakSaNa karI zakatuM nathI ane nIviSe - jIvana kSaNabhaMgura che. veva ema ja saMvAra - jANIne muOT tiradR - karmane toDI zakAya che. A gAthAno A dhvani satata tamArA kAnamAM guMjato rahevo joIe. dareka prakAranuM dhana ke bhAI-bahena kazuM ja tamAruM rakSaNa nahi karI zake. "salvameva tArU' A padone maMtranI jema japavA ane Atmastha karavA jarUrI che. rUpiyo che to duHkha che : have eka eka vAtane spaSTatAthI vicArIe. pahelI vAta e che ke vitta na tArU tamAruM A dhana, tamAruM rakSaNa nahIM karI zake. Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 720 168 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! -tame bheguM kareluM dhana e rUpiyAnA svarUpamAM hoya ke sonaiyAnA svarUpamAM hoya, jamIna rUpe hoya ke makAnanA rUpamAM hoya, motInA rUpamAM hoya ke hIrAmANeka-pannAnA rUpamAM hoya, bhagavAna kahe che - A badho parigraha tamane duHkhathI kyAreya nahi bacAvI zake. sabhA: jeTalAnI pAse parigraha hoya te badhAno maro ja thavAno ? hA, emAM pUchavAnuM zuM ? jeTalA AMdhaLA hoya te jo dekhatAnI AMgaLI na pakaDe ke dekhatAnuM kahyuM na mAne to te badhA TIcAya ja, emAM pUchavAnuM zuM ? AMdhaLAnI vAta to javA do paNa je dekhatA hoya te paNa jo AMdhaLAnuM anukaraNa kare te paNa TIcAya. je dekhatA hoya ane jo te joIne cAle to te bace. bAkI na bace. te ja rIte je parigrahI hoya ane parigrahathI chUTavAnI jenI bhAvanA paNa na hoya te badhAno to maro thavAno ja. kAraNa ke A dhanaparigrahano svabhAva ja evo che ke e Arta-raudrane pedA kare che ane enA pariNAme duHkha ane durgationI paraMparA sarjAya ja. sabhA : ApanI A badhI vAta sAcI paNa parigraha vagara A saMsAra zI rIte cAle ? ahIM ApaNe saMsAra zI rIte chUTe enI ciMtA karIe chIe tyAre A bhAIne saMsAra zI rIte cAle enI ciMtA thAya che. ApaNe saMsAra calAvavo ja nathI. jeNe duHkhI thavuM hoya te saMsAra calAvavAnI mahenata kare ane jeNe sukhI thavuM hoya te saMsArathI chUTavAno prayatna kare. sabhA paiso hoya to zarIrano IlAja karI zakIe. tame mAno cho ke rUpiyo hato eTale eTeka Avyo tyAre kAma lAgyo. huM to kahuM chuM ke, rUpiyo hato eTale ja eTeka Avyo. tenA ja TenzanamAM, tenA ja uzkerATamAM, tenA ja tanAvamAM, tenI ja hatAzAo ane vyathAomAMthI A eTeka Avyo - e kema na vicAryuM ? sabhAH evA dAkhalA joyA che ke rUpiyo hato eTale bacI gayA ? ahIM ja tamArI moTI bhUla thAya che. rUpiyA hatA mATe nahi paNa puchyuM hatuM mATe bacI gayA. pApodayane paravaza paDelA zrImaMto keTalA ribAI ribAIne maryA che, enI tamane khabara nathI lAgatI. mahApUra Ave tyAre moTA moTA vRkSo taNAI jAya Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 199 - 7 : paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo ! - 30 - 721 tyAre nAnA choDavA ke ghAsane kAMI na thAya. puNyodayavALA garIbo capaTI dhULathI sArA thaI gayA ane pApodayavALA zrImaMto ribAI ribAIne maryA. keTalAya gAmaDAnA garIbonA saMtAno paDe, DhIMcaNa cholAya ne rastAnI dhULa lagADIne sArA thaI jAya che. jyAre zrImaMtonA dIkarAo keTalIe enTIbAyoTIka khAIne navA keTalAya roganA bhoga bane che. zrImaMtane joIne DaoNkTaro paNa vicAre che ke tagaDo pezanTa hAthamAM Avyo che. vetarAya eTalo vetarI lo ane e pachI DaoNkTara, kemisTa, petholojIsTa, reDiyolojIsTa evA to keTalAnA aMkoDAo sakriya banIne ene pholI khAvA taiyAra hoya che. junA jamAnAmAM jema gAMdhI-vaidyanuM sahiyAruM hatuM, tema A jamAnAmAM DaoNkTara-kemisTa vagere badhAnuM sahiyAruM hoya che. nAnA mANasonI TrITamenTa gAmaDAmAM ja sAdI davAthI ke havAthI maTI jAya, jyAre zrImaMtane to moTA moTA zaheronI ane chevaTe amerikA sudhInI musApharI thAya. enuM khIsu ane peTa beya pUratA pramANamAM cIrAya, pUro ribAya ane e pachI chevaTe DaoNkTara kahI de ke have badhuM bhagavAnanA hAthamAM. nAno mANasa kuTuMbanI sevA pAme ane zrImaMta DaoNkTara, narsanA hAthe mare. A badhI paristhiti zuM tame nathI jANatA ? je vicAraka hoya te UMDe sudhI jaIne mULazuddhi kare che ane vicAraka na hoya te uparachallAM pariNAmo joIne nAnA-moTA nirNayo kare che. have tame ja vicAro ke roga, zoka, viyoga, Apatti ke upAdhi AvI kyAMthI ? bolo karmane kAraNe ! karma zemAMthI ubhAM thayAM? A hiMsA, parigraha ane mamattvane ja kAraNe ke bIjA koI kAraNe ? sabhA aNasamajamAM karma bAMdhI dIdhuM hoya to ya AvuM bane ? aNasamajamAM jhera khAI lIdhuM to mAre ke na mAre ? tema ahIMyA aNasamajamAM paNa bAMdhyuM to teno vipAka to bhogavavo ja paDe. sabhA: jIvana jIvavA to joIe ne ! jIvana jIvavA joIe keTaluM ? Aje tame je kAMI bheguM karyuM che ke karo cho te jIvana jIvavA ke moja-majA karavA ? je saMtoSathI jIvavA mAge ene jIvana Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 722 170 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - nirvAha mATe keTaluM joIe ? bhagavAnano e ja to moTo upakAra che ke parigraha, hiMsA ane mamatA vagara jIvI zakAya tevuM zramaNa jIvana batAvyuM. AvuM zramaNa jIvana je svIkAre tene parigraha, hiMsA ke mamatA karavAnI jarUra ja na paDe. Ama chatAM jenAmAM eTaluM sattva na hoya te paNa saMtoSa keLave, bhagavAnanI AjJA mujabanuM zrAvaka jIvana jIve to e paNa bahu ochA parigrahamAM mastIthI jIvI zake. puNiyo zrAvaka eno jIvato-jAgato namUno che. sabhA : sAheba ! ApanI A badhI ja vAta barAbara che. paNa saMsAramAM to paisA vagara badhuM ja nakAmuM che. chelle dIkarA paNa to ja sevA kare ane to ja navakAra saMbhaLAvavA paNa Ave, jo pAse paiso hoya...! tame evuM nahi mAnatA ke paisA hoya to ja chelle navakAra maLe ke paisA hoya to chelle navakAra maLe ja. moTA zrImaMtone to chelle navakAra maLavo paNa muzkela thaI gayo che. mA-bApa bimAra paDe ke hospiTalamAM dAkhala karIne emane DaoNkTara, narsonA havAle karI de ane e badhA bApanI mUDIne ThekANe pADavAmAM, sagevage karavAmAM ja lAgI jAya. bApa bebhAna hoya to Ijekzano apAvIne ya bolato karavAnI koziza kare; e navakAra sAMbhaLe e mATe nahiM paNa kAgaLo upara enI sahI levAya e mATe. zrImaMtonA dIkarAomAM mA-bApanI paDakhe besIne navakAra saMbhaLAvatA hoya ane mA-bApane chellI ArAdhanA suMdara rIte karAvatA hoya evA dIkarAo keTalA? haju e puNya garIbonuM che. madhyamavarganA lokonuM che. zrImaMtonuM to e puNya paNa paravArya che. AjanA zrImaMtonI hAlata : moTA zrImaMtonI hAlata kevI hoya che ? eno eka namUno batAvuM. eka abajopati bhAI vaMdana karavA AvyA te vakhate eka bIjA bhAI mArI bAjumAM beThA hatA - emane joIne pelA abajopati zrImaMte kahyuM ke, "mahArAja sAheba! A bhAI bahu puNyazALI che. duniyA bhale amane abajopati kahe, paNa puNyazALI to A bhAI che. huM ekavAra emanA ghare jamavA gayo hato. tyAre meM je kAMI joyuM, anubhavyuM te joIne mane emanI IrSA AvI." saheje mane pUchavAnuM mana thayuM ke "evuM tame zuM joyuM," to emaNe kahyuM ke, "mahArAja Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 171 - 7 : paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo ! - 30 - 723 sAheba ! emane emanI patnI, dIkarAnI vahu ke dIkarInA hAthanuM khAvA maLe. jyAre amArA nasIbamAM to roja rasoIyAnA hAthanuM ja khAvAnuM. parivAranA hAthe banAvelI rasoI khAdhI hoya evo jIvanamAM eka divasa nathI. mane ATalAM varSa thayAM, koI divasa patnI-putrI ke putravadhUnA hAthanI rasoI khAdhI nathI. TAIma thAya ne TApa-dIpa karIne, Tapo-Tapa e badhAM pharavA upaDI jAya.' A udgAro koI sAdhunA nathI, paNa eka pratiSThita zrImaMtanA che. ghaNAM loko to sAdhuone nAsamaja mAne che. "bicArA mahArAja, nAnI uMmaramAM nIkaLI gayA. saMsAra joyo nahi, jANyo nahi, mANyo nahi, emane saMsAranI zuM khabara hoya ? emaNe to pustakamAM lakheluM vAMcavAnuM. cAra divAlamAM rahevAnuM, paisAnuM sukha zuM che ? enI emane zuM khabara paDe ?' amArA mATe to kadAca tame AvuM mAno paNa kharA. paraMtu "parigraha baMdhana che." "parigrahI du:khathI kyAreya nahi chUTI zake' - A vacano tame jene nAsamaja ane binaanubhavI mAno cho evA koI sAdhunAM nathI. A vacano to paramAtmA mahAvIranAM che ke jeo rAjakuLamAM janmyA hatA, samRddhimAM ucharyA hatA, maryalokamAM ya devI kAma-bhogamAM jIvyA hatA, Ama chatAM e badhAno kAMcaLInI jema tyAga karI kaThora sAdhanA karI vItarAgatA-sarvajJatA prApta karI hatI, evA trikALajJAnI paramAtmAnAM A vacano che. temanA mATe tamAre zuM kahevuM che?, zuM mAnavuM che? jo paisAmAM sukha hota to bhagavAne zA mATe choDyuM? navvANuM karoDa nagada sonaiyAnA mAlika jaMbUkumAre navvANuM karoDa sonaiyA zA mATe choDyA ? dhannAjI jyAM paga mUkatA tyAM nidhAna pragaTatAM, emaNe e badhuM zA mATe tyAguM? jemane ATha ATha patnIo snAna karAvatI. e emane ema choDI nahi hoya. magadhanA mAlika mahArAjA zreNikanI dIkarI paNa enA ghare hatI. mahArAjA zatAnIkanI putrI paNa enA ghare hatI. zAlibhadranI bahena paNa enA ghare hatI. e ATheya patnIo emane snAna karAvatI hatI te daramyAna ekavAra dhannAjInA khabhA upara UnAM UnAM AMsunAM buMda paDyAM. AMsuno sparza thatAM ja dhannAjIe AzcaryapUrvaka pAchaLa joyuM to zAlibhadranI bahena subhadrA raDI rahI hatI. potAnA gharamAM koIne paNa AMsu e dhannAjI mATe Azcarya hatuM. eTale ja tarata emaNe pUchyuM ke "ekAeka Ama AMsu kema ? zuM Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 724 172 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - duHkha paDyuM ?' javAbamAM zAlibhadrajInI bahene kahyuM ke - "svAmInAtha ! A gharamAM AvIne duHkha to kyAreya joyuM ja nathI." tamArA gharamAM saMvAda kevo hoya ? "A gharamAM AvIne... sukha to kyAreya joyuM ja nathI ? zA bhoga lAgyA ke tamAre panAre paDI" - have tamane samajAya che ne ke - "emanAM sukha kevAM hatAM ? saMpatti kevI hatI ? bhoga kevA hatA ? chatAM e badhuM choDIne e cAlI nIkaLyA ? jenI tame Rddhi mAMgo cho te zAlibhadranI sukha-sAmagrI ane sukha kevuM hatuM ? Ama chatAM e badhuM ja emaNe eka ja jhATake choDI dIdhuM ? tame jenI buddhi mAMgo cho, te abhayakumAra paNa potAnA rAjaRddhi-siddhi-sattA-adhikAra vagere badhuM ja choDIne nIkaLyA ke nahi ? A badhA ATaluM badhuM hatuM to paNa ene choDI choDIne zA mATe nIkaLI gayA ? A badhAnI buddhi, prajJA-saMpannatA mATe tame zuM mAno cho ? sabhA to pachI e badhA e badhuM bhogavyA pachI zuM kAma nIkaLyA ? pahelA kema na nIkaLI gayA ? jyAM sudhI emane samajavAnA saMyoga na maLyA ane na samajyA tyAM sudhI bhogavyA. agara to sattva na pragaTyuM ke saMyogoe sAtha na Apyo tyAM sudhI bhogavyA. samajyA pachI choDavAnI peravImAM hatA, kyAreya vadhAre phasAvAno prayatna karyo nathI. sabhAH amane paNa samajaNa Avaze eTale choDazuM. tamane samajavAnA saMyoga na maLyA hota to vAta judI hatI. samajavAnA saMyoga maLyA pachI paNa tamAre na samajavuM hoya to koI zuM karaze ? amane ema ke tamane samajAvIe ne saMsAramAM DUbatA bacAvI laIe, paNa tamAre na ja bacavuM hoya to tame jANo. signalanuM kAma che lAlabattI batAvavAnuM. batAvyA pachI paNa je ene na gaNakAre ane gADI doDAvavA jAya enuM bAvaDuM e na pakaDe. paNa signalane avagaNe ane doDe enI dazA zuM thAya ? pakaDAya to kyAM jAya ? A vAto tame haLavAzathI nahi letA. pAradarzI paramarSinuM vacana A che ke "dhana rakSaNa karavA samartha nathI." tame mAnatA ho ke paisAnA jore bacI jaIzuM, paNa jyAM sudhI puNyano sahAro che, tyAM sudhI tamane rakSaNa maLaze, paNa je divase puNya paravAraze, te divase chate paise, chate parivAre tamAre ribAI-ribAIne maravAno vAro Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 173 ------------------------ 7 : paisAvALo sukhI che = e vAta bhUlI jAo ! - 30 Avaze, tyAre A paiso ke parivAra kAma nahi lAge. e tamane rakSaNa nahi Ape.' moTA bhAge paisAvALAne ja vadhAre ribAvavAno vAro Ave che. paisAvALAne ja vadhAre rogo thAya che. cikitsA graMthomAM paNa amuka rogo zrImaMtonA rogo tarIke noMdhAyelA che. e zrImaMto mATe spezIyala rAkhI mUkelA che. e rogo moTe bhAge zrImaMtone ja thaze, garIbone nahi thAya. 725 dhanathI dharma thato nathI dhana choDavAthI ja dharma thAya : sabhA : e badhuM to barAbara paNa dharmanAM kAma karavA mATe paNa dhananI to jarUra paDe ja che ne ? ahIM ja tamArI bhUla thAya che. dharmanAM kAryo dhanathI nathI thatA, paNa dhananI mamatA chUTe tyAre thAya che. dharmakArya karavA mATe dhana bheguM nathI karavAnuM, paNa je lobhavaza bheguM karyuM ke puNyanA yoge je bheguM thaI gayuM che, tenAthI chUTavA mATe dharmakAryo karavAnAM che. jenI pAse dhana nathI, teNe dhanavyaya dvArA thatA koI evA prakAranA dharmakArya nathI ka2vAnAM. ene mATe to zIla, tapa, tyAga, virati vagere kAryo karavAnAM bhagavAne kahyA che. zrAddhavidhi, dharmasaMgraha vagere dharmagraMthomAM jemanI pAse dhana-saMpatti nathI evA zrAvako mATe derAsaramAM jaI puSponI mALA gUMthavI, AMgI banAvavI, jAte kAjo levo, sArasaMbhALa rAkhavI vagere pUjA prakAro batAvyA che, jemAM dhananI jarUra paDatI nathI. eka vAta barAbara samajI lo ke je paNa anuSThAno ka2vAnAM che, te mAtra anuSThAna karavA mATe nathI karavAnAM. e anuSkAno koIne koI baMdhanathI chUTavA mATe ja karavAnAM che ! dhanathI chUTavA dAna, bhogathI chUTavA zIla, AhArAdithI chUTavA tapa. Ama koIne koI vastuthI chUTavAnuM che. jenI pAse e baMdhana hoya ja nahIM tene tenAthI chUTavA mATe jarUrI te te prakAranAM anuSThAno karavAnAM ja nathI. have pharI tame mULa vAta upara Avo ! A gAthAmAM ema kahyuM che ke - dhanasvajana tamAruM rakSaNa nahi karI zake. A bhagavAnanI vANI che. sudharmAsvAmIjI mahArAjA kahI rahyA che. paiso tamAruM rakSaNa karI zakaze nahi. ema kahyA pachI A dhana, svajana parivAra te Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 726 174 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - tamAruM rakSaNa nahi karI zake. A vAta je divase tamane samajAze te divase tame Ane choDI zakazo. A baMdhana toDI zakazo. bIje naMbare bhagavAna kahe che, soriyAra tArU sahodara tamAruM rakSaNa nahi karI zake. "sariyA' eTale bhAI-bahena Adi sahodara. e paNa tamAruM rakSaNa nahi karI zake. jo sagA bhAI-bahena tamAruM rakSaNa na karI zake to bAkInAM kyAM svajano tamAruM rakSaNa karI zakavAnAM che ? jarA gaMbhIra bano, UMDA utaro ne bhagavAnanAM vacano vicAro. bhagavAna kahe che, A paiso ke svajana-parivAra tamane nahi bacAvI zake. eTalA mATe ja "vairAgyazataka'mAM kahyuM che ke, 'jIvo vAhi-vilutto, sapharo iva nijale taDaphphaDai / sayarsTa vi no pijI, vo so vepaIT-vize sAravA' rogagrasta jIva nirjana sthAnamAM mAchaluM taraphaDe tema taraphaDe che. ene badhA ja loko jue che, paraMtu vedanAne dUra karavA koNa samartha che?" jIva jyAre rogagrasta bane che ane jyAre enI pIDA vadhe che, tyAre pANImAMthI kADhIne garama retI upara mUkela mAchalAnI jema e taraphaDe che. tyAre svajanAdi badhA loko ene joyA kare che. chatAM paNa kAMI karI zakatA nathI. AMkhamAMthI game teTalI AMsunI dhArA vahetI hoya, svajano e vedanA samaje paNa ene dUra karavA samartha thatA nathI. sagI re nArI enI kAminI, UbhI Tagamaga jue, enuM paNa kAMI cAle nahiM, besI dhrusake rUe." saMbhaLAtA hoya to A zabdo ghaNuM kahI jAya che. ekavAra hospiTalo joI Avo ! eka eka daradI kevA kevA ribAya che ? svajano roja Ave che ne jAya che. emAMthI keTalAka bhagavAnane prArthanA kare che, to keTalAMka DaoNkTarane prArthanA kare che, "game tema karIne bacAvo.' to keTalAka ene potAne kahe che ke, "tame jaldI sAjA thaI jAva. have tamAruM duHkha jovAtuM Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 : paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo ! -- 30 175 nathI.' to koI bhagavAnane prArthanA kare che ke 'kAM to jaldI sArA karo kAM to emane have chUTA karo. have amArAthI emanuM A du:kha jovAtuM nathI.' jyAre bhagavAna kahe che ke, 'jo tame karmanAM baMdhanamAMthI nahi chUTo to tamane A badhA duHkhothI koI nahi bacAvI zake.' lakSmaNa jevAno bacAva na thayo to tamAro zI rIte thaze : mAre tamane lakSmaNajI yAda karAvavA che. baLadeva rAmacaMdrajInA nAnA bhAI, guNanA bhaMDAra, bhAbhI mahAsatI sItAjInI putravat sevA karanArA. emanI dareka ApattimAM paDakhe ubhA rahenAra evA paNa e lakSmaNajI niyANuM karIne AvyA hoI mahAAraMbha ne mahAparigrahane jIvanabhara choDI na zakyA. jene kA2Ne marIne narake gayA; jyAre mahAsatI sItAdevI sarva-virati ArAdhIne tenA prabhAve bAramA acyuta devalokanA Indra banyAM. 727 jyAre rAmacaMdrajIne kevaLajJAna thayuM, tyAre sItendrae rAmacaMdrajIne e prazna pUchyo ke, 'bhagavaMta ! atyAre lakSmaNajI kyAM che ?' - sItendrane emanAM pratye atyaMta vAtsalya hatuM. kevalI bhagavaMtazrI rAmacaMdrajIe kahyuM, 'atyAre e cothI narakamAM che.' e sAMbhaLIne sItendrane thayuM ke 'A huM zuM sAMbhaLuM chuM ? lakSmaNajI ane narakamAM ?' jIvananI pratyeka paLomAM lakSmaNajIe emanI karelI sevA, emanuM zIlasadAcAra ane emano uttama guNa-vaibhava emanI AMkha sAme hato. eka putra mAtAnI je bahumAnathI sevAbhakti kare enA karatAM keI guNA bahumAnathI emaNe mahAsatI sItAdevInI sevA-bhakti karI hatI. AvA eka hitasvI uttama puruSanuM narakamAM hovuM ane e sAMbhaLavuM paNa sItendra mATe asahya hatuM. eTale ja emane thayuM ke jeNe mArA eka eka sukha-duHkhanI ciMtA karI te lakSmaNajI narakamAM ane huM bAramA devalokamAM ? mana svIkAratuM nathI. thAya che ke, hamaNAM jAuM ne lakSmaNajIne narakamAMthI ugArIne laI AvuM. sItendra e kAMI vyaMtara nikAyanA sAmAnya deva nathI. teo koI pahelAbIjA devalokanA paNa sAmAnya deva nathI. paNa bAramA devalokanA deva che ane tyAMnA paNa sAmAnya deva nathI. bAramA devalokanA Indra-devendra-acyutendra che. temanI zakti keTalI ? narakAvAsamAM nArakIone pIDA ApavAnuM kAma karatA Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 177 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - paramAdhAmI devo to temanI sAme macchara jevA gaNAya. AthI teo lakSmaNajI cothI narakanA, je narakAvAsamAM hatA tyAM gayA. sItendra jyAre narakamAM gayA tyAre temaNe zuM joyuM ane zuM karyuM ? e jaNAvatA kalikAlasarvajJa pUjya AcAryazrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA lakhe che ke - 'evamAkarNya sItendro, rAmacandraM praNamya ca / yo prAksnehavazato, duHkhabhAgyatra lakSaNaH / / siMhAdirUpairvikRtai- statra zambUkarAvaNau / lakSmaNena samaM yuddho, yudhyamAnau dadarza saH / / naivaM vo yuddhamAnAnAM duHkhaM bhAvIti vAdinaH / paramAdhArmiA: buddhA, agnimhevu tAn yuH / / ' 'rAmacaMdrajInA pAvana mukhethI lakSmaNa - rAvaNa ane potAnA bhAvi bhavonuM varNana sAMbhaLI kevalI zrI rAmacaMdrajIne praNAma karIne pUrvanA snehane kAraNe lakSmaNajI jyAM du:kha bhogavI rahyA hatA, te narakamAM gayA.' na2kamAM lakSmaNajI vagerenI paristhiti jaNAvatAM lakhyuM che ke - 'jyAre lakSmaNajIne ugAravA sItendra narakamAM gayA tyAre siMha vagerenA rUpo banAvIne rAvaNa ane zaMbUka lakSmaNajI sAthe laDI rahyA che. evuM temaNe joyuM. A rIte laDanArA tamane duHkha nahi thAya, ema bolatA krodhI evA paramAdhAmIoe te traNeyane agnikuMDamAM nAkhyA. e rIte eka pachI eka taLavAnI, daLavAnI, bALavAnI, cI2vAnI evI aneka vedanAo ApavAnI cAlu karI. je sahana na thavAthI te traNeya cIsAcIsa kare che. A joIne sItendra te paramAdhAmIone kahe che ke 'dhi re na vittha yavamI, AAsan puruSapu vAH / apAvAtA surA ! dUra, muzrutatAmahAtmanaH / / ' 728 'zuM tame jANatA nathI, A uttama puruSo hatA ? he asuro ! dUra cAlyA jAo ! tame A mahApuruSone mUkI do !' Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 177 - 7 : paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo ! - 30 - 729 A pachI sItendrae rAvaNa ane zabUkane kahyuM ke "tame banne pUrvemAM je karmo karyA enAthI A narakamAM AvyA cho. haju tame pUrvanuM vaira kema choDatA nathI ?" ema kahIne temane aTakAvIne lakSmaNajIne bodha pamADavA kevaLIzrI rAmacaMdrajIe kahelI AgAmI bhavonI badhI ja vAto karI ane kahyuM ke "rAvaNa tIrthakara thaze. huM temano gaNadhara thaI mokSe jaIza ane e pachI tame paNa cakravartI-tIrthakara banazo ane mokSamAM jazo." A sAMbhaLIne rAvaNa ane lakSmaNajIe kahyuM ke - "sAdhvArthI kRpAniye ! bhavacchubhopadezena, jAtA no duHkhavismRti / / prAgjanmopArjitaistaistaiH krUraiH karmabhirarpitaH / dI? nau narakAvAsa-stad duHkhaM ko'paneSyati / / ityuktacyA karuNApUrNaH, sItendraH pratyavocata / neNAma suraTyo tri-nApa vo naravAhitA !' kRpAnidhi ! tame AvyA ane amane A badhuM jaNAvyuM, te ghaNuM ja sAruM karyuM. tamArA A zubha upadezane sAMbhaLavAthI amAruM A duHkha have bhUlAI gayuM che. paraMtu pUrva janmamAM karelA te phura karmothI maLelo A lAMbA samayano amAro sarakAvAsa ane tenuM duHkha koNa dUra karaze ?" A sAMbhaLI karuNAbhInA haiye sItendrae kahyuM ke - "A tarakathI choDAvIne tamane traNeyane huM devalokamAM laI jaIza.' sItendra ATaluM karI zakyA. paNa karmasattA sAme sItendranI paNa tAkAta keTalI ? lakSmaNa-rAvaNa vagerenAM duHkha joIne sItendra dravI gayA ane e traNeyane narakathI choDAvI devalokamAM javA mATe upADyA. paNa jevA temane upADyA ke tarata ja te traNeyanuM zarIra pArAnI jema verAI gayuM. verAyAM bAda temanAM aMgo pAchA bhegAM thayAM eTale sItendra ene pharI hAthamAM lIdhuM. pharI verAI gayuM, vedanAno pAra nathI. pharI lIdhuM - pharI hAthamAMthI verAI gayuM. vedanA uttarottara vadhatI gaI. Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 178 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 730 tataH rItendrabhUpusta, vidhavameva nA duHkhamudhriyamANAnAM, tanmuJcAsmAn divaM vraja / / ' 'tyArapachI teoe sItendrane kahyuM ke A rIte duHkhathI ugAratAM amAruM duHkha vadhI rahyuM che. tethI amane mUko ane tame devalokamAM jAo !' zuM kahyuM, te khyAla Avyo ne ? lakSmaNajI vageree kahyuM ke, "sItendra, rahevA do ! amArA karelAM amAre bhogavavAM ja paDaze, eTaluM sAruM thayuM ke tame AvyA ne amane jagADyA. ujjavaLa bhAvinuM dhyAna ApyuM. bhAvi tIrthakara thavAnuM AzvAsana maLyuM. have samabhAve sahana karI laIzuM." narakanAM duHkho e sAmAnya duHkho nathI, kalpanA bahAranAM e duHkho che. narakanAM duHkhomAMthI bacavuM azakya che. roma eTalA tyAM roga che. garamI-ThaMDI-bhUkha-tarasa paNa kevAM ? besavAnuM ke ArAmanuM nAma nahi. uMghanuM paNa koI sukha nahi. jene sukha kahevAya evuM tyAM kAMI ja nathI ane jene duHkha kahevAya evuM tyAM kAMI bAkI nathI. sItendra jevA bAramA devalokanA IndranuM paNa tyAM kAMI cAlyuM nahi. eTale nirAza vadane emane e ja paristhitimAM mUkIne pAchA vaLavuM paDyuM. devo paNa mamatAnA gulAma : sabhA daivI zakti kema kAma na lAge? na lAge, karmasattA AgaLa devo paNa pAMgaLA che. saMsAramAM je sauthI baLavAna hoya te paNa karmasattAnA to gulAma ja che. keTalAka loko to potAne mATe ema mAne ke game tevA pApa karuM - ADAavaLAM karuM, paNa adhiSThAyaka devanAM gokhalA pAse jaIne 25-50 vakhata mALA pheravI laIzuM. eTale ThekANuM paDI jaze. paNa jo e devonuM ya ThekANuM paDatuM na hoya to te tamAruM zuM ThekANuM pADaze ? e ya emanI potAnI paLojaNomAM paDyA hoya che. eka sAdhu mahAtmAne kAjo letAM AtmAnI vizuddhi thavAthI avadhijJAna thayuM. Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 179 7 : paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo ! - 30 devalokanA devarAja atyAre zuM kare che te jovA temaNe avadhijJAnano upayoga mUkyo, to temane devalokanA devarAja dekhAyA. paNa tyAre devalokanA devarAjanI hAlata bahu du:khada hatI. devarAja devendra game teTalAM devono mAlika hoya ke, game teTalAM sAmrAjyano mAlika hoya, paNa emane ya emanA problema naDatA ja hoya che. mahAtmAe joyuM ke te samaye e potAnI IndrANIne manAvatA hatA. ATalA moTA Indrane paNa potAnI IndrANInuM moDhuM jovuM paDe, sAcavavuM paDe ane e rIsAya to ene manAvavA kAlAvAlA paNa karavA paDe. kevo che A saMsAra ! kevI che A saMsAranI viDaMbaNA ! jeTalA saMsArI mamatAne paravaza hoya te game tevA mahAna gaNAtA hoya to paNa temanI A ja hAlata hoya che. jenA pratye mamatA hoya, teno cahero paDe eTale Ano paNa cahero paDe. devonI ane devalokanA devendronI paNa A ja hAlata hoya che. jyAM parigraha-hiMsA ne mamatva hoya, tyAM badhe ja behAlI hoya. AnI pahelAnA pravacanamAM meM tamane kahyuM hatuM ke, 'nAgadaM' ane 'na mama' zarIra e 'huM' nathI ane bIjuM badhuM 'mAruM nathI.' A maMtra japavAno cAlu karo ! to e tame cAlu karyo ? 731 ApaNuM koI nathI. ame tamane mUkIne jatA rahevAnA ane tame amane mUkIne jatA rahevAnA. zarIra paNa tamane mUkIne jatuM rahevAnuM ane tame zarIrane mUkIne jatA rahevAnA. to pachI mamatA kyAM ane konA upara karavAnI ? tamAruM ahIM koNa che ? sabhA : dharmano sahAro maLe ne ? dharmano sahAro to jarUra maLe paNa dharma kare tene maLe ke na kare tene maLe ? dharma kahe che ke parigraha na rAkho ! hiMsA na karo ! mamatA na karo ! - e tamane maMjura hoya to dharmano sahAro maLe. je dharmanuM kahyuM mAne ja nahi, tene dharmano sahAro zI rIte maLe ? nIti paNa kahe che ke - 'dharmo rakSati rakSitaH / ' 'rakSAyelo dharma rakSA kare che.' Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! eno matalabe samajyA ? je vyakti dharmanI rakSA kare che; eTale je potAnAM jIvanamAM badhI ja vastune gauNa karIne ekamAtra dharmanI ja ArAdhanAne amalI banAve che, dharmane ja je vaLagI rahe che, tenI rakSA-surakSA teno dharma kare che. 732 eka vAta barAbara dhyAnamAM rAkho ke - hiMsA na karavI e dharma, parigraha na rAkhavo te dharma, mamatA na karavI e dharma che. e tame karo to Aje tamane dharmano sahAro maLaze. Aje keTalAkoe korI dhAkora dekhItI dharmakriyAne dharma mAnI lIdho che. kevaLa kriyA e dharma nathI. paNa je dharma pragaTAvavo che, tenuM te sAdhana che. je dharmakriyAthI dharma ja na pragaTe to te dharmakriyA zuM kAmanI ? dharma zuM che ? ahiMsA, aparigrahatA ane nirmamabhAva. je kriyAo karIne ahiMsA, aparigraha ane nirmamabhAva pragaTe tevI dharmakriyA thAya to kAma lAge. dIvo pragaTAvavo hoya to koDIyuM joIe, vATa joIe ane tela paNa joIe. A traNeyane bhegA karIne divAsaLI cAMpo to dIvo pragaTe. paNa koI lAkho koDIyAM bhegAM kare, ghaNI vATo ane maNobaMdha tela mAtra bheguM kare, paNa cinagArI na peTAve to tene prakAza na maLe ! prakAza pAmavA to A badhuM bheguM karyA pachI cinagArI peTAvavI paDe. jo cinagArI pragaTAvo to prakAza-prakAza thaI jAya. tema dharmakriyAo koDIyuM-vATa ne tela jevI che ane aparigrahatA, ahiMsA ne nirmamatva rUpa dharma avazya pragaTe ane e pragaTAvo eTale tarata ja prakAza thAya ane AtmasvarUpanuM darzana ane tenI prApti avazya thAya. mamatAne toDavAnA upAyo : sabhA : sAheba ! pharI eTaluM ja samajAvo ke A mamatA toDavA amAre kaI samaja keLavavI joIe ? mamatAne toDavA mATe traNa jAtanI samaja keLavavI jarUrI che. A dhana mAruM rakSaNa karI zake tema nathI, - A pahelI samaja. svajana-parivAra mAruM rakSaNa karI zake tema nathI, - A bIjI samaja ane jIvatara sAva TUMkuM che, kSaNabhaMgura che, lAMbuM Take tema nathI, - A trIjI samaja. A traNa samaja jenAmAM Ave te mamatAnA Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 181 - 7 : paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo! - 30 - 733 baMdhanane toDI zake ane je mamatAnA baMdhano toDI zake te karmanA baMdhanone ghaNI sahelAIthI toDI zake. jUnA kALamAM buddhi mATenI paNa peDhI rahetI. mUlya cUkavo eTale buddhi maLe. eka eka salAha mATe lAkha lAkha sonaiyA cUkavavA paDatA ane eno phAyado samajatA puNyAtmAo eTaluM UMcuM mUlya cUkavIne ya e salAha meLavatA ane sukhI thatA. tema bhagavAne ApaNane traNa buddhi ApI che. te eka paNa mUlya vagara, levI che ? pahelI buddhi - dhana mAruM rakSaNa karI zake tema nathI. bIjI buddhi - svajana-parivAra mAruM rakSaNa karI zake tema nathI ane trIjI buddhi - jIvana kSaNabhaMgura che. A traNa vastu upara jeTalI gherI anuprekSA karazo, teTalA sAcA puruSArthano janma thaze. sabhAH vadhu gherI anuprekSA kevI rIte thAya ? A eka eka muddA upara judA judA aneka dRSTikoNathI jeTalI vadhu vAra vicAraNA karazo teTalI vadhu gherI anuprekSA banaze. eka vAta tame barAbara dhyAnamAM lo ke, mRtyu tamane levA nIkaLI gayuM che. duniyAmAM koI evo vakIla nathI ke je tamane mRtyu sAme sTe lAvI Ape. game teTalI phI cUkavo to paNa nahi. duniyAno koI evo Ijanera nathI ke, je evo killo banAvI Ape che, jemAM rahevAthI mRtyuthI bacI javAya. duniyAnA koI evA cikitsaka nathI ke, jenI davA levAthI mRtyuthI bacI javAya. duniyAmAM koIka to evuM batAvo ke je mRtyuthI bacAvI zake ? mRtyuthI koI bacAvI zake tema nathI. pUjyapAda mahopAdhyAyazrI vinayavijayajI gaNivare A muddAne kevo suMdara zailImAM raju karyo che. zAMtasudhArasa' graMthamAM azaraNa bhAvanAnuM varNana karatAM teozrIe gAyuM che 'turagarathebhanarAvRttikalitaM, dadhataM balamaskhalitam / harati yamo narapatimapi dInaM, mainika iva laghumInam / / 2 / / ' Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo! - 734 "ghoDA, ratha, hAthI ane mAnavothI hAramALAothI zobhatA vizALa sainyathI parivarelA rAjavIne A yama nAnakaDA mAchalAne je rIte mAchImAra laI jAya te rIte dIna banAvIne laI jAya che.' bolo, A eka narI vAstavikatA che ke nahIM ? cakravartInuM vizALa sainya paNa zuM cakravartIne mRtyunA jaDabAmAMthI ugArI zake ema che ? AgaLa vadhIne teozrI kahe che ke 'pravizati vajramaye yadi sadane, tRNamatha ghaTayati vadane / tadapi na muJcati hata samavartI, nirdayapauruSanartI / / 3 / / ' koI vajamAMthI nirmita gharamAM praveza kare ke dInatApUrvaka moDhAmAM ghAsanuM taNakhaluM mUke to paNa najIkamAM rahela nirdaya evo yama sakaMjAmAM Aveza jIvane choDato nathI.' ahIM yama mATe pauruSanartI vizeSaNa vAparyuM che. teno artha paNa evo ja mArmika che. puruSone nacAvanAra - puruSonA sattvane haNanAra." 'vapuSi ciraM niruNaddhi samIraM, patati jaladhiparatIram / zirasi gireradhirohati tarasA, tadapi sa jiryati jarasA / / 5 / / ' 'koI game teTalA lAMbA kuMbhaka prANAyAma kare, samaMdaranI pele pAra jAya ke koI jhaTa parvatanA zikhara upara caDe to paNa te ghaDapaNathI khakhaDI jAya che, bacI zakato nathI. ghaNA loko juvAnI TakAvavA keTa-keTaluM karatA hoya che; koI davAo kare to koI kAyAkalpa kare, koI prANAyAma kare to koI yogAsano kare, koI vanavAsa svIkAre to koI girivAra svIkAre, badhuM ja nirarthaka che. e ghaDapaNa ane mRtyunI jhapaTamAMthI kyAreya bacI zakatA nathI. eTale ja eozrIe kahyuM ke - 'vidyAmantramahauSadhisevAM, sRjatu vazIkRtadevAm / / rasatu rasAyanamupacayakaraNaM, tadapi na muJcati maraNam / / 4 / / ' vidyAnI sAdhanA karo, maMtrano jApa karo, mUlyavAna auSadhionuM Asevana karo, vaza karelA devone kAme Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 183 - 7 : paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo! - 30 - 735. lagADo ke, zarIrane haSTa-puSTa karanAra rasAyaNonuM sevana karo, paraMtu A mRtyu tamane nahi ja choDe.' A eka eka muddA upara jeTalo vadhAre vimarza karazo, teTalI tamArI anuprekSA gherI banaze. jo karatAM AvaDe to mRtyunI smRti paNa pApa karatAM aTakAve che ane mRtyunI vismRti paNa pApa karavAno utsAha vadhAre che. AkhA divasamAM tame jeTalAM paNa pApo karo cho, tenI zikSA tamAre pote ja bhogavavI paDaze. pachI te pApa koIne paNa mATe karatA ho. bhautika svArtha hoya tyAM paropakAra na hoya ? sabhA parArtharasikatAthI karIe to ? pApamAM parArtharasikatA kyAM AvI ? pApane ane parArtharasikatAne kyAMya meLa ja nathI. svajana-parivAra mATe tame je kAMI karo cho te tamArA bhautika svArtha mATe ja karo cho. jenI AgaLa pAchaLa kyAMya paNa bhautika svArtha rahyo hoya, tevI koIpaNa pravRttine parArthakaraNa na kahevAya. jyAM sudhI AtmAnuM lakSya nahi baMdhAya tyAM sudhI A badhu nahi samajAya. tame eka dRzya AMkha sAme lAvIne vicAro ke - dariyAmAM paDyA chIe, vahANa tUTyuM che. dariyAmAM AmathI tema phaMgoLAIe chIe ane ekAda phUTa dUra pATIyuM che. jo te hAthamAM AvI jAya to ja bacavAnI zakyatA che, bAkI bacavAno koI upAya nathI. AvA samaye je paNa tAkAta hoya teno upayoga zAnA mATe thAya ? koI paNa bhoge pATIyuM pakaDIne taravA mATe ja thAya ne ? te ja rIte jene lAge ke huM bhavasAgaramAM DUbI rahyo chuM ane have eka mAtra dharma ja taraNopAya che, teno prayatna zAnA mATe hoya ? dharma karavA mATe ja hoya ne ? sabhA mATe to deva-gurunI sevA karIe chIe. sevA eTale zuM ? te pahelAM bolo. kezaranAM be-cAra tilaka karI Avo te sevA che ? deva-gurunI sevA kevI rIte thAya ? IcchA mujaba ke AjJA mujaba ! Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 - -- 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo! - - 736 sabhA AjJA mAnIe ja chIe. AjJA zuM kahe che ? parigraha-paiso choDo-1, hiMsA choDo-2, ne mamatA choDo-3. vItarAganA zAsanamAM deva-gurune kAMI joItuM ja nathI. A tripadI bhagavAne ApaNA sukha mATe, hita mATe ApI che. svIkAravI che ? bhagavAnane ApaNe pUchIe ke, "bhagavAna, zuM choDuM ?' bhagavAne kahyuM, "parigraha choDo !' hajI adhUruM lAgyuM eTale pharI prazna pUchyo. 'bhagavaMta, zuM choDuM ?" bhagavAne kahyuM, 'hiMsA choDo !' hajI kAMIka adhUruM lAgyuM, eTale pharI prazna karyo. "bhagavaMta ! zuM choDuM..?" bhagavAne kahyuM, "mamatva choDo !' gaNadhara bhagavaMtoe tripadI svIkArIne temAMthI dvAdazAMgInI racanA karI. jene kAraNe zAsananI sthApanA thaI ane A tripadImAMthI ApaNe ApaNA AtmahitanuM sarjana karavAnuM che. bacavuM hoya to badhuM choDo ! ApaNA saunA Atmahita mATe eka judI ja apekSAe bhagavAnanI A traNa AjJA che. yAda rahI gaI ? pahelI AjJA.. "parigraha choDo !" muMbaIvALAne kahevuM paDaze ke, "pahelAM muMbaI choDo !' sabhA kyAM jaIe ? jyAre makAnamAM Aga lAgI hoya tyAre "kyAM javuM?' - e kahevuM na paDe ! ekAeka muMbaImAM bombArTamenTa thavA mAMDe. tyAre kevA bhAge ? gADI maLe to gADI, TekSI maLe to TekSI. je maLyuM te laIne bhAge. chevaTe page cAlatAM paNa bhAge tyAre vicAravA na bese. koI kahe, "kyAM javuM che ?' "jyAM jaIe tyAM paNa pahelAM muMbaI choDo, pachI kyAM javuM che, teno rasto thaze." ema kahe ne ! I. sa. 1947mAM dezanA bhAgalA paDyA tyAre loko potAno jAna laIne bhAgyA hatA. ghara-bAra, dukAna-hATa, peDhI ke phekTarI, svajana-parivAra, putra ke patnI, badhAne choDIne mAtra potAne bacAvavA doDI paDyA hatA. manamAM hatuM ke "jAta salAmata to.." A badhuM tame jANo cho ne ? bhagavAna kahe che - pahelA naMbare parigraha choDo ! bIjA naMbare AraMbha Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 185 - 7 : paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo! - 30 - 737 samAraMbhanI je pravRtti karo cho, te choDo ! ane trIje naMbare tenI mamatA choDo ! parigraha choDazo eTale temAMthI hiMsA choDavAno mArga maLaze. hiMsA choDazo eTale temAMthI mamatva choDavAno mArga maLaze ane mamatva choDazo eTale sIdhI rIte dIkSAnA mArga upara AvI jazo. sabhA : pachI dIkSA levI paDaze. dIkSA levI paDaze, ema na bolo. dIkSA levI ja joIe, AnaMdathI levAze ane emAM jIvananI sAcI sArthakatA anubhavAze, ema mAno ! tame to dIkSA levI paDaze, ema kahIne evuM abhivyakta karo cho ke jANe dIkSA e moTo bojo hoya. kharekhara, sAcA arthamAM dIkSA levAya to A traNeya pApa eka jhATake chUTI jAya. jeNe mAtra veSa parivartana karyuM che ke karavuM che, tenI vAta nathI karato. traNeya pApathI chUTIne ke chUTavA mATe dIkSA lenAranI e pachInI jiMdagInI majA ja kAMI adakerI. jene parigraha joIto ja nathI ane nathI, tene muMjhavaNa zuM ? vItarAganA sAdhune koI kahe, makAna khAlI karo to te tarata ja "dharmalAbha' ApIne cAlI nIkaLe ane tamane khAlI karavAnuM koI kahe to ? koI svajana marI gayuM to tame lamaNe hAtha daIne beso. vItarAganA sAdhune emAnuM kazuM ja na hoya. kema ? paryAyano, kALanI avasthAno svIkAra karI le eTale ene koI zoka na hoya. eTalA mATe ja sAdhuonA mRtyu mATe "kALadharma zabda vaparAya che. "phalANA mahArAja sAheba kALadharma pAmyA" ema bolAya che. teno artha samajyA ? kALadharma eTale kALano dharma. kALano paryAya. kALano dharma eTale ke svabhAva che ke dareka vastune jUnI banAve. vartamAnane bhUtakALa banAvI de. eka paryAyano nAza karIne bIjo paryAya ubho karI de. A tattvajJAnane samajanAra vItarAganA sAdhune kyAreya koI paristhitimAM zoka na hoya, duHkha paNa na hoya. jonArane kadAca ema paNa lAge ke "Amane kAMI thatuM nathI ?' to emane e vAtano khyAla rAkhavo jarUrI che ke, sAdhunA haiyA kaThora ke naThora nathI. sAdhu sadAya karuNAbhInA ja hoya. emanA haiyAmAM kaThoratA ke naThoratAno vAsa kyAreya na hoya, paraMtu temaNe kALanA dharmane, Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! padArthonA paryAyane, vizvanI vAstavikatAne svIkArI lIdhI che. AthI teo dareka paristhitione sAcA arthamAM mUlavI zake che. vAstavikatAne vAstavika rIte joI zake che. ene e ja svarUpe svIkArI zake che. mATe ja teo potAnA manane svAbhAvika samAdhimAM rAkhI zake che. sAdhune dhoLA vALa Ave to dhrAsako na paDe paNa tamane eka dhoLo vALa Ave to dhrAsako paDyA vagara na rahe. kAraNa ke sAdhu dehanA paryAyane jANe che ane sahajatAthI svIkAre che. jyAre tame to mRtyunI ghaMTaDI vAge tyAM sudhI paNa vRddhAvasthA svIkAravA taiyAra nathI hotA ! 187 3 zarIranI mamatA, vRddhAvasthA ane mRtyu jevI vAstavikatAno svIkAra karatA paNa tamane aTakAve che. jenA jIvanamAM mamatAne sthAna nathI, evA sAdhune mATe vRddhAvasthA, mRtyu vagere badhuM ja sahajapaNe svIkArya hoya che. 738 dhana maLe dharmathI ja, paNa meLavavuM e dharma nahiM : sabhA : sAhebajI, jarA mAro prazna ADA pATe jAya che, paNa ATaluM spaSTa karo to sAruM. mAro prazna e che ke dharmathI dhana maLe ke nahi ? ane jo maLe to te meLavavA mATe dharma karAya ke nahi ? dhana maLe che dharmathI ja. paNa jenAthI je maLe te badhuM meLavavA jevuM ja ane te meLavavA ja te kAraNane sevavuM - evo niyama na bAMdhI zakAya. jhera paNa maLe che to paisAthI ja paNa paisAthI maLanAruM jhe2 paNa meLavavA jevuM to na ja kahevAya ne ? ane evuM jhera meLavavA paiso meLavavo evuM paNa na ja manAya ne ? dharmanI sthApanA mokSa meLavavA mATe ja che. mokSa eTale saMsAranA pratyeka padArthathI saMpUrNapaNe chUTavuM. dhanathI chUTavuM, kAma-bhogathI chUTavuM ane khAvApIvAthI chUTavuM. eTale nakkI thayuM ke - dhana-bhogathI chUTavA mATe dharma karavAno che, dhana-bhoga meLavavA mATe nahi. kA2Na ke dhana-bhoga meLavavA jevA ja nathI. hA, mokSa meLavavA mATe arthAt dhana-bhogathI hamezA mATe chUTI javA mATe dharma karo eTale enAthI mokSa maLavAno. e jyAM sudhI na maLe tyAM sudhI vacce enA ADaphala rUpe dhana-bhoga maLe te mokSa meLavavAmAM na naDe tevA maLe. te vakhate evo vivekapaNa jAgato rahe ke A dhana-bhogane vaLagavAnuM nathI, tenAthI chUTavAnuM che. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 : paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo ! - 30 dariyo pA2 ka2vA jAo tyAre jema jema AgaLa vadho tema tema pANI vadhatuM jAya. UMDANa vadhatuM jAya. paNa tene pAra karavAnuM hoya che. temAM paDavAnuM nathI hotuM. Ama chatAM je emAM paDyA te gayA. kinAre hatA tyAre pANInI bahu takalIpha na hatI, paNa vahANamAM besIne jema jema AgaLa vadhyA tema tema UMDANa ne vyApa banne vadhatA gayA. paNa vahANamAM besanArA ene pAra karavAnI bhAvanAvALA ja hoya. eTale jyAM sudhI kinAro na dekhAya tyAM sudhI bhAra rahe. dariyAmAM musApharI karavA chatAM e dariyo pAra karavAnI ja bhAvanAvALA hoya ane pANIthI e sAvadha hoya. tema ahIM paNa dharma karo eTale dhana vadhavAnuM, paNa dhana joIne enAthI sAvadha rahevAnuM che. tene vaLagavA gayA e gayA. mammaNane dhana maLyuM, vaLagyo to e sAtamI narake gayo. subhUma ne brahmadattane paNa dhana, bhoga ane sattA maLyAM. e ene vaLagyA to marIne sAtamIe gayA. jene maLyuM, jemaNe dharma pAse mAgIne meLavyuM, te moTe bhAge dhana, bhoga maLatAM dharmane bhUlI gayA ane saMsAramAM 2khaDI gayA. jene dharma pAsethI vagara mAMgye dhana-bhoga maLyAM, te taka maLatAM ja tene choDI gayA ane dharmanA zaraNe rahI bhavasAgara tarI gayA. 187 je koI dharma pAse artha-kAma mAMgIne meLave te moTe bhAge DUbI jAya ane je koIne dharma pAsethI mAMgyA vagara artha-kAma maLe te moTe bhAge tarI jAya. A paristhitimAM tamAre zuM karavuM te tamAre nakkI karavAnuM che ! 739 ApaNI A vAta chellAM ghaNA divasothI cAle che. tame je tarka mAMgo cho to tenA javAba huM tarkathI ApuM chuM. zAstravacana mAMgo cho to zAstravacana ApuM chuM, paNa tame phakta manano vyAyAma karo cho, haiyAnI keLavaNI nathI karatA. eTale jevuM AvavuM joIe tevuM pariNAma nathI AvatuM. A badhI vAto mAtra manano vyAyAma karavA mATe nathI paNa haiyAnI keLavaNI ane AtmAnA ghaDatara mATenI A badhI vAto che. jyAre e thaze, tyAre ja jevuM AvavuM joIe tevuM pariNAma Avaze. parigraha, hiMsA ane mamatva A traNeya baMdhana che. tene jANo ane toDo ! e traNeya anarthane karanArAM che. AtmAne duHkhI karanArAM che, A ja vAtane vadhAre samajAvavA mATe bIjI traNa vAto karI che. Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 740 188 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - jema parigraha mATe kahyuM ke, "parigrahanA kAraNe duHkhathI chUTAze nahi - mATe parigrahane choDo !" hiMsA mATe kahyuM ke, "je jIvonI hiMsA karazo te te jIvo sAthe tamAruM vaira vadhaze - mATe hiMsA choDo !" tema mamatA mATe paNa kahyuM ke - "paiso rakSaNa ApI zakaze nahi-1, svajanaparivAra rakSaNa ApI zakaze nahi-2 ane AyuSya kSaNabhaMgura che. koIpaNa kSaNe tUTI paDaze-3 - mATe mamatAne paNa choDo !' bhagavAne kahyuM che ke jene A parigraha, hiMsA ane mamatAnI anarthakAritAnI vAto gaLe utaraze te ja karmanAM baMdhano toDI zakaze, bIjA nahi. ahIM sAdhupaNAmAM AvI gayA to paNa nahi. ahIM AvyA pachI je sAdhusAdhvIne A vAta gaLe nahi utare, to te paNa bhavasAgara tarI nahi zake. temano tyAga ane sAdhanA badhuM ja moTe bhAge eLe jaze. tame dharma na karI zako e cAlaze paNa... A vAto ame jyAre karIe tyAre navA korI pATI jevA jIvo, jemanI hRdayanI saMvedanA jIvatI ne dhabakatI hoya che, te hAlI jAya che. paraMtu ghaNA jUnA jAmelA loko kahe che - zAstromAM to A ja vAto hoya ane mahArAja sAhebane A ja badhu bolavAnuM hoya paNa vyavahAramAM to je thatuM hoya te ja thAya." "A vAto cothA ArAnI che. A kALamAM lAgu na paDe. jema karatA hoya tema karatA raho. Ama mAnavuM-manAvavuM-bolavuM-pracAravuM - e usUtra che, naryuM mithyAtva che, unmArga che. chatAM jo AvI vAto caravaLA ane cAMdalAvALA bolatA hoya, AgaLa vadhIne amArAmAMthI paNa jo koI AvuM bolatuM hoya to have phariyAda kyAM jaIne karavAnI ? kahevuM joIe ke, amAro vairAgya DhIlo che. ame namAlA chIe. joIe tevo aMtaraMga puruSArtha nathI. bALaceSTA karIe chIe. tame jAgyA - bodha pAmyA to jarUra AgaLa vadho. vItarAganA zAsanamAM jeTalA jAge ane bhAge, doDe teTalA AgaLa vadhI zake. bane ke vahelA jAgelA doDe nahi ne pAchaLa rahI jAya ane moDA jAgelA doDe to AgaLa vadhI jAya. eTale tame zakti mujaba puruSArtha Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 189 - 7 : paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo ! - 30 karazo to jarUra AgaLa vadhazo. AvuM vicAravA, bolavAnA badale A to AgamonI vAto che... e jamAno gayo... jarA najara to karo ? Aje koNa evuM jIve che ?' AvI vAto karavI e potAnAM pApAzravone DhAMkavAnI vAto che. sAmAno vairAgya ke saMvegAdi bhAvo paDI jAya evI vANI ke vyavahAra kyAreya na hovAM joIe. 741 sabhA : bALajIvone anulakSIne kahevAya ne ? bALajIvone anulakSIne paNa nabaLI vAto kyAreya na karAya. bALajIvo AgaLa eTaluM ja kahevuM ke je ene samajAya tevuM hoya, paNa na hoya tevuM khoTuM ke nabaLuM to kyAreya na kahevAya. jJAnIoe to tyAM sudhI kahyuM ke, 'bALajIvo sAme je bolo tevuM ja temanI sAme jIvajo.' jethI emane buddhibheda na thAya ane enI zraddhA, saMvega tUTI na jAya. paNa evuM na kahyuM ke tamAre jevuM jIvavuM hoya temAM tamane kyAMya vAMdho na Ave, evuM bALajIvo AgaLa bolajo ! bALajIvo alpajJa hoya tethI utsarga-apavAdanA bheda na samaje. eTale emanI sAme je je utsarga batAvo, tenuM tame barAbara pAlana karajo. saMyogavizeSamAM apavAda sevavo paDe to paNa bALajIvo sAme na sevatA. AvI kALajI rAkhavAnuM jJAnIoe kahyuM che. amane bhagavAne kahyuM che, 'bolo evuM jIvo !' 'jevuM jIvatA ho ke jIvavuM hoya, tevuM bolajo !' - evuM bhagavAne nathI kahyuM. dharmopadezake to bhagavAne je kahyuM te ja bolavAnuM che. te mujaba jIvavAnuM che. bALajIvonI hAjarImAM amAre paNa mukhyatayA utsarga ja jIvavAno che. tenI hAjarImAM apavAda na sevAya. sabhA : keTalAka upadezako ane loko amane badhAne bALa-bALa kema kahe che ? A prazna tamane je bALa kahetA hoya emane pUcho to khabara paDe. pahelo muddo e dhyAnamAM rAkhavA jevo che ke jJAnI bhagavaMtoe je bALamadhyama ane budha, evA traNa prakAro batAvyA che, te dharmanA arthI jIvonA prakAro batAvyA che. ahIM pahelo muddo e vicAravA jevo che ke zuM kharekhara tame dharmanA arthI cho ? jo tame dharmanA arthI ja na ho to tamArI kakSAno vicAra karavAno koI artha ja raheto nathI. pahelAM to tamane dharmanA arthI banAvavA jarUrI Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! 742 che. te pachI tamane dharma samajAvavA, karAvavA mATe tamArI kaI kakSA che, e nakkI karavuM jarUrI bane che. AjanI moTA bhAganI samasyAo tamArI bALa, madhyama ke budha vagere kakSAmAMthI ubhI thayelI nathI, paNa tamArA dharmanA anarthIpaNAmAMthI ubhI thayelI jaNAya che. zrotAonA je bALa-madhyama ane budha, ema traNa prakAra batAvyA che, te arthInA prakAro che, anarthInA nahi. Aje jeo ahIM paNa dekhAya che, temAMnA to keTalAka anarthI paNa che. "joIe - jaIe, mahArAja sAheba zuM bole che ? pAlItANAmAM comAsuM cAlu che. ahIM haravA-pharavAnI bIjI koI jagyA nathI. kyAM javuM ? to cAlo vyAkhyAnamAM.' koI TAIma pAsa karavA Ave che. koIne patnI laI AvI che, koIne pati laI Avyo che. koIne mitra laIne Ave che. snAtrapUjAmAM paNa Ave che ne ke - "Atama bhakti maLyA keI devA, ketA mittanujAI; nArI preryA vaLI nija kulavaTa, dharmI dharmasakhAI." - AvuM ahIM paNa hoya che. sabhAmAMthI eka bhAI : bhaNelA-gaNelA AvA prazno kema kare che ? sabhAmAMthI bIjA bhAI H gautamasvAmI pUchatA hatA, eTale ame paNa pUchIe chIe. gautamasvAmI tattvajijJAsAthI pUchatA hatA. tamArI jema TahukA nahotA karatA. tame sau eTaluM nakkI karo ke amAre A badhuM mAtra bauddhika rIte ja samajavuM nathI, paNa haiyAnA stare samajavuM che. jo Ama karazo to ja temAMthI anuprekSAno janma thaze. tamArA hRdayamAM anuprekSA janme eTalA mATe to ekanI eka vAta aneka rIte karuM chuM. haiyuM samaje to AcAramAM AvatAM vAra nahi? sabhA: hayuM samaje che, paNa AcAramAM AvatuM nathI. haiyuM samaje to AcAramAM AvatAM vAra nahi lAge. paNa atyAre je samajyA Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 191 - 7 : paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo! - 30 - 743 cho, e haiyAthI nahi mAtra buddhithI ja, eTale jarUrI pariNAma AvatuM nathI. jo hRdayathI samajyA hota to AcAramAM AvyuM ja hota. ane zakti-saMyoganA abhAve amalamAM na AvyuM hota to tenuM du:kha hota kAraNa ke, AcAranAM mULamAM samyagdarzana hoya che ane te pachI virati Ave che. pahelAM samyagdarzana Ave ane te pachI virati Ave. haiyAnA parivartana vinA samyagdarzana kyAreya AvatuM nathI. jJAnIone mAtra bAhya ADaMbaramAM rasa nathI, emane tamArI-amArI AMtarika pariNati badalavI che. hamaNAM hamaNAM keTalIka vAto evI rIte thaI rahI che ke, jemAM pariNatinuM lakSya cUkAI rahyuM che ... mAtra kriyA karyA karo ema bolAI rahyuM che, paraMtu e kriyA zenA mATe karavAnI ? tenI koI vAta ja karAtI nathI, je barAbara nathI. sonAnAM jekeTa laIne koI jato hoya ne khabara paDe ke pAchaLa polIsa paDI che ane jo jekeTa sAthe pakaDAyo to kharAbamAM kharAba pariNAma Avaze ema khabara hoya to ? kiMmatImAM kiMmatI paNa jekeTo rastA vacce pheMkI denArA paNa sAMbhaLyA che ne ? A haiyAthI samajyo kahevAya. sonAno biskITanAM jekeTa sAthe pakaDAvAnuM pariNAma zuM Avaze ? - e samajyo eTale tarata AcaraNamAM AvyuM. e ja rIte "apAya vicaya" ne "vipAka vicaya'nuM jJAna haiyAthI thayuM ? hajI ApaNane te jJAna haiyAthI thayuM nathI. je divase A jJAna haiyAthI thaze te divase AcAramAM AvatAM vAra nahi lAge. "apAya vicaya" ane "vipAka vicaya' samajyA ne ? pahelAM paNa samajAvyuM hatuM. rAga-dveSa AtmAnuM kevuM ahita noMtare che, e kevA apAyane karanArA che - tenuM ciMtana te apAya vicaya che. karmanA yoge jIvane je duHkho bhogavavA paDe che - tenuM ciMtana te vipAka vicaya che. A baMne dharmadhyAnanA pAyA che. evuM ciMtana karavAthI dharmadhyAna Ave che. tame e paNa vicAra karo ke eka ja dezanAmAM jaMbUsvAmIe bharyA bharyA saMsArano tyAga kema karyo ? te dezanAnA zabdo Aje paNa graMthastha che, te tame samajI zako ane samajAvI paNa zako, chatAM saMsAra kema choDI zakatA nathI ? Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 744 emane e dharmadezanA samajAI hatI, te haiyAthI ane ApaNane samajAI che mAtra magajathI, haiyAthI nahi. Agamo ane caritra graMthomAM pUrvakALanAM varNano Ave che. temAM Ave che ke - nagaramAM AcArya bhagavaMta padhAryA, dharmadezanA thaI, dharmadezanAnA aMte keTalAke sarvavirati lIdhI. keTalAka dezavirati lIdhI, keTalAke samyakta uccaryuM. eka ja dharmadezanA sAMbhaLIne AvuM banatuM. AvuM banavAnuM eka ja kAraNa hatuM ke teo je paNa sAMbhaLatA hatA te haiyAthI sAMbhaLatA hatA. sabhA: Aje amane nathI samajAtuM tenuM kAraNa zuM ? mithyAtvanuM kocaluM akabaMdha che. rAga-dveSa, anaMtAnubaMdhInA che ane te paNa tIvra che. mATe ja rAga-dveSa bhUMDA che, tevI pratIti thatI nathI. rAga vikRtirUpa na lAgatAM svAbhAvika lAge che. e ja rIte dveSa vikRtirUpa na lAgatAM te paNa svAbhAvika lAge che. ane e rAga-dveSa svAbhAvika ane lAbhaprada lAge che mATe ja kartavyarUpa lAge che. sArAmAM sArA dharmAtmA gaNAtA paNa bole ke "sAheba, rAga vinA to jIvAya ja kema ? gharamAM beThA chIe to, lAgaNI to hoya ja ne ? smazAnamAM thoDA beThA chIe ? A kAMI musApharakhAnuM thoDuM ja che ? chevaTe ghara che. rAga to hoya ja ne ?' evo bhAra ApIne e bolato hoya che, kyAMya ene e rAganI vedanA na hoya. e kartavya ja lAgatuM hoya ema spaSTa dekhAya. e ja rIte dveSane paMpALatAM vacano paNa sahaja rIte bolAtAM hoya che. "sAheba ! ApaNe DaMkha na mArIe paNa phUMphADo to mAravo ja paDe. sAva narama thaI jaIe to loko ApaNane pholI khAya. sAheba ! thoDIka garamI to rAkhavI ja paDe." - ema e bole. AvA zabdoccAra ja evuM batAve che ke enAmAM mithyAtva akabaMdha beThuM che, rAga-dveSanI graMthI haju dekhAI paNa nathI to bhedAvAno to koI prazna ja ubho thato nathI. sabhA? badhuM atyAre A bhavamAM ja karI levAnuM? AgaLanA bhAvomAM karIe to na cAle ? A ja vastune jaNAvatAM pUjya upAdhyAyajI bhagavaMte kahyuM ke - pAmI bodha na pALe mUrakha, mAMge bodha vicAle, lahIe teha kaho kUNa mUle, bolyuM upadezamAle." Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 193 - 7: paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo! - 30 - 745 A bhavamAM jaina dharma AcaravAnI badhI sAmagrI maLavA chatAM nahi Acarato mUrkha mANasa AgAmI bhavomAM jaina dharma meLavI-AcaravAnI mAgaNI kare che. te kaI mUDI upara parabhavamAM jaina dharmanI sAmagrI meLavaze ? ema upadezamALA nAmanA dharmagraMthamAM kahyuM che." mATe ja kahuM chuM ke bhaviSyanA bhAvomAM jo tamAre sAdhanAnuM baLa joItuM hoya to te mATenI zarUAta to A bhavamAM ja karavI paDaze. Ama chatAM Aje tame je karI zakatA nathI, enuM mukhya kAraNa haiyAmAM ghara karIne beThelI mamatA che. have tame ja vicAra karo ke, parigraha ane svajananI mamatAne kAraNe tame dharmathI keTalA dUra rahyA ane keTalAM pApa karyA ? temAMthI Aje keTalAM Tenzano vadhyAM ? dIkaro jarA bolyo nahi to Tenzana. dIkarAnI vahue barAbara bhANuM jALavyuM nahi eTale Tenzana ! patnIe jarA moDhuM pheravI lIdhuM eTale Tenzana ! ophise gayA, nokare barAbara salAma bharI nahi eTale pAchuM Tenzana ! mAla vecAyo nahi enuM Tenzana ! ugharANI patI nahi enuM Tenzana ! sarakArI lapharuM AvyuM enuM Tenzana ! AvAM to keTakeTalAM Tenzana ? ane pachI emAMthI ArtadhyAna ane raudradhyAna. parigraha, hiMsA ane mamatA - A traNeyane kAraNe jIva ArtadhyAna ane raudradhyAnamAM ribAya che. ArtadhyAnane paravaza paDe eTale tiryaMca gatine yogya karmo baMdhAvAnAM zarU thAya ane raudradhyAnane paravaza paDe eTale narakagatine yogya karmo baMdhAvAnAM zarU thAya. jene laIne marIne e jIva chevaTe tiryaMcagati ke narakagatimAM bhaTakavA cAlyo jAya. mATe ja bhagavAna kahe che, Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 746 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - tuvallA - mukya' A jIvo duHkhathI mukta nahi thAya, mATe ja Aje ApaNe ApaNA AtmA pAse javAba levo che. have tame tamArA hRdaya upara hAtha mUkIne AtmAne pUcho ke paiso kevo lAge che ? sabhA : bhaMDo. mAre tamArA hoThano nahi paNa haiyAno javAba joIe che. zuM tamane ema lAge che ke, "A paiso tamane bacAvI zakaze nahi, rakSaNa ApI zakaze nahi." mane to ema lAge che ke, tame paisAnI garamI upara jIvo cho. bhagavAna kahe che, A samaja jenAmAM nahi hoya, evA sAdhu ane sAdhvInA jIvanamAM paNa A paiso eka nahi to bIjA svarUpe AvI jaze. ghaNA mAne che ke, "jAte parigraha rAkhIe to ja pApa. bIjA pAse rakhAvIe to vAMdho nahi." jAte hiMsA karIe to ja pApa. bIjA pAse hiMsA karAvIe to pApa nahi. "bIjAe hiMsA karI hoya ane tene bhogavIe to temAM pApa nahi.' eka vAta barAbara dhyAnamAM rAkhajo ke A mAnyatA jainonI nahi paNa bauddhonI mAnyatA che, Ama chatAM potAne jaina tarIke oLakhAvanAramAM Aje ghaNA evI mAnyatA dharAvanArA hoya che. pApa karanAra karatAM pApanA vicAra karanAra vadhu pApa bAMdhe ema paNa bane : sabhA: 'karaNa-karAvaNa ane anumodana karanAra, traNeya sarakhAM ja phaLa meLave evuM nathI ? A to sApekSa vacana che. emAM ekAMta nathI. ghaNIvAra to pApa na kare chatAM vadhAre karma bAMdhe. taMduliyo matsya, e eka hajAra yojananI laMbAIvALA mAchalAnI AMkhanI pAMpaNamAM pedA thAya che. enI kAyA mAtra eka aMgula jeTalI ja hoya che. eka hajAra yojanAnuM mAchaluM, khAI-pIne ArAma karatAM moTuM phADIne beThuM hoya ane samudrI pravAha sAthe DhagalAbaMdha mAchalAM enA moDhAmAM jAya ane bahAra Ave. A joIne taMduliyA malyane thAya che, "A bevakUpha che. vagara mahenate ATalAM badhAM mAchalAM Ave che. chatAM e moTuM baMdha karIne A badhAne kema hajama karI jato nathI ? enI jagyAe huM houM to ekeyane jatA Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 195 - 7 : paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo ! - 30 - 747 na karuM. mAruM cAle to badhAne pUrA karI dauM. ekane na javA dauM. A vicAramAM ne vicAramAM potAnuM kevaLa eka aMtarmuhUrtanuM AyuSya pUruM karI e sIdho ja sAtamI narakamAM pahoMcI jAya che. AvA vicAro tame nathI ja karatA ke tamane AvA koI vicAro nathI ja AvatA, evA bhramamAM rahetA nahi. jyAre jyAre vaoNra thAya tyAre mAruM cAle to Ama karI dauM ne tema karI dauM," evA keTalA keTalA vicAro Ave che ? bajAramAMthI nIkaLe toya ene thAya ke "A lauM ke A lauM. zuM karuM, mArI pAse paiso nathI. nahi to AmAMnuM kAMI na choDuM.' AvA vicAro paNa Ave che ne ? ghaNAne to A vicAronI asara emanA zarIra upara dekhAvA lAge. hAtha khissAmAM jAya ne bahAra Ave. enuM cAle to AkhI duniyA kharIdI levAnI enI icchA hoya. eTale pharI mULa vAta upara Avo. eka vAta barAbara dhyAnamAM rAkho ke , A paiso tamAruM rakSaNa karI zakaze nahi. svajana-parivAra tamane bacAvI zakaze nahi ane jIvana kSaNabhaMgura che, mATe e lAMbo samaya nahi ja Take. mATe karavA jevuM tatkALa karI lo kAraNa ke have jhAjo samaya rahyo nathI.dhIme dhIme karavA gayA to kyAre ukalI jazo, khabara nahi paDe. je karavuM hoya te tarata karI lo. jJAnI bhagavaMta kahe che, je paNa sArAM kAryo karavAnAM tamane manoratha thayA hoya tene kAla upara nahi choDatAM. du:khanI vAta e che ke paisA ane parivAranI pAchaLa paDelAne sArAM kAma karavAno ke saMsAra tyAga karavAno vicAra ja Avato nathI e to dhana-saMpattinA vicAramAM ja jiMdagI pUrI kare che. mATe ja evA jIvonI manodazAnuM varNana karatAM jJAnI bhagavaMtoe kahyuM ke - 'ajaM kallaM paraM parAri, purisA ciMtaMti atthasaMpatti / aMjalIgayaM va toyaM, galatamAuM na picchaMti / / 1 / / ' / Aje, kAle, parama divase paiso maLaze, evuM puruSo vicAryA kare che; paNa khobAmAM rahela pANInI jema gaLI jatA-khAlI thatA AyuSyane joI zakatA nathI.' Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 748 196 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - paisAno bhUkhyo bajAramAM gayo ne thappaDa khAIne pAcho Avyo hato vicAre ke, have kAle maLaze. pAcho bajAramAM gayo ane thappaDa khAIne Avyo, tyAre pharI paNa vicAre ke parama divase maLaze, tyAre paNa gayo to pAcho thappaDa khAIne Avyo paNa enI AMkha na ughaDI. ghaNA kahe che ke, "Aje lAIpha kharAba rIte pasAra thaI rahI che, kAraNa ke atyAre mAro pirIyaDa sAro nathI. hamaNAM baeNDa laka cAle che. paNa pAMca varSa pachI golDana pirIyaDa AvavAno che ane e bolatI vakhate tenI AMkha mIMcAI jAya, moDhAmAMthI pANI chUTe, paNa hajI to pAMca varSa pUrA thAya e pahelAM ja e mAtra traNa ja varSamAM ukalI gayo. evA ya keTalA dAkhalA che ? "gharaDAne jhAjherI" kahevAya teno eka namUno : sabhA : AzA amara che. AzA amara che paNa tame amara nathI enuM zuM ? vRddhonI mamatA kevI hoya che? - teno eka nAnakaDo prasaMga kahuM. eka vRddha bhAIe cAlu vArtAlApa daramyAna mane kahyuM ke, "sAheba ! mane lAge che ke mArA karatAM mAro pautra bahu puNyazALI che." meM saheje pUchyuM ke "kaI rIte ?' A prazna karyo tyAre mane ema hatuM ke emano pautra dharmanI rucivALo haze. mATe Ama kahetA haze ! athavA sAro saMskArI haze ! paNa emano javAba sAMbhaLIne huM to ThaMDo ja thaI gayo. temaNe kahyuM ke "sAheba ! mAre to have javAnA dA'DA AvyA. amArA jamAnAmAM to sAyansano lAMbo koI AviSkAra thayo na hato ane AjanA jevAM sukhanAM evAM koI vizeSa sAdhanono vikAsa paNa thayo na hato. jyAre atyAre je rIte sAyansa Devalopa thayuM che ane thaI rahyuM che, te jotAM to kalpanA paNa nathI AvatI ke havenA bhaviSyamAM kevAM kevAM sukhanAM sAdhanonuM sarjana thaze ane kevAM kevAM sukho mANI zakAze; sAheba ! A badhI AzAo pUrI thAya e pahelAM mAre to javuM ja paDaze jyAre mAro A pAMca varSano pautra : ene to e badhuM ja mANavA maLaze; ane mahArAja sAheba ! amArA vakhatamAM to vyavahAranAM baMdhano paNa eTalAM badhAM hatAM ke je kAMI mANI zakAya tevuM hatuM te paNa mANI zakAyuM nahIM. have to samAja paNa eTalo udAra vicAravALo thayo che Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 197 - 7 : paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo! - 30 - 749 ke AjanA chokarAone ke juvAnIyAone koI baMdhana nathI. eTale mAro pautra keTaluM badhuM sukha bhogavI zakaze, saMsAra mANI zakaze ? eTale mane roja thAya ke mAro pautra bahu bhAgyazALI che.' A sAMbhaLIne mane thayuM ke gharaDe ghaDapaNa, jenA AvA vicAro che, eNe potAnI AkhI jiMdagImAM nAnapaNamAM ane juvAnImAM kevA kevA vicAro karyA haze ? ane Aje paNa je rItanA vicAro kare che e karato karato maraze to enI gati zuM thaze? A vArtAlApe sAce ja mane becena banAvyo hato. zaMkarAcArye paNa gAyuM che - 'aGgaM galitaM palitaM muNDaM, dazanavihInaM jAtaM tuNDam / vRddho yAti gRhItvA daNDaM, tadapi na muJcati AzApiNDam / / ' aMga gaLI gayuM, mAthAnA vALa dhoLA thaI gayA, moTuM dAMta vagaranuM bokhuM thaI gayuM, lAkaDInA Teke cAlavA mAMDyo chatAM e Doso AzAone choDato nathI.' juvAnImAM je zarIrano bAMdho ekadama draDha hato, snAyuo sudraDha hatA, cAmaDI cIkaNI ane tasatasatI hatI, zarIra ekadama lacakaluM hatuM. te ekadama gaLI gayuM, DhIluM paDI gayuM, lathaDI gayuM. labaDI paDyuM, zarIranI badhI ja cAmaDI labaDI paDI, badhA ja snAyuo DhIlA paDI gayA. mAthA ane moDhAnA eka eka vALa je ekavAra kALA bhammara hatA, te badhA ja rUnI pUNI jevA dhoLA thaI gayA. je dAMta macakuMdanAM phUla jevA dhoLA ane dADamanI kaLI jevA camakatA hatA te pILA paDI gayA, gaMdA thaI gayA ane badhA ja ghaMTanA lolakanI jema hAlavA lAgyA ane chevaTe badhA ja paDI gayA. moTuM bokhuM thaI gayuM. je dAMtathI ekavAra kAcI sopArI kaDa-kaDa khAI jato hato, te dAMtathI bhAta paNa khavAtA nathI. je hojarI guMdarapAkanA aneka cosalA pacAvI jatI te hojarI have maganuM pANI paNa pacAvavA taiyAra nathI. je pagathI e pahADo caDI jato hato, te paga upara have ubhA rahevuM paNa azakya ke du:zakya banyuM. jene kAraNe ene lAkaDIne Teke Teke cAlavAno vAro Avyo ane emAM paNa pArAvAra muzkelIo anubhavAvA lAgI. je AMgaLInA IzAre duniyAne dhrujAvato, nacAvato tene AjanI A vRddhAvasthA dhrujAvI rahI che, nacAvI rahI che. mATe to koIe gAyuM ke - Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 750 198 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - "ghaDapaNa koNe mokalyuM ? UMbarA to DuMgarA thayA re, pAdara thayAM paradeza." AvuM bhayAnaka vRddhatva kAyAne gherI vaLavA chatAM mananI dazA jarA paNa na badalAI ane AzAmAM ne AzAmAM ja rAcavAnuM cAlu rahyuM. AzA chUTatI nathI. jIvavAnI jovAnI ane mANavAnI AzAomAM kyAMya ghasAro na paDyo. jyAre jIvananI chellI ghaDIo gaNAtI hoya tyAre paNa DaoNkTarane kahe, "kAMIka karone.' DaoNkTara kahe, "zakya nathI." to paNa kahe ke "DokTara ! tame kaho eTalA rUpiyA apAvuM, paNa kAMIka karo.' DaoNkTara kahe, 'have to uparavALAnAM hAthamAM che, to evA samaye lAcAra thaIne be hAtha joDIne DaoNkTarane kahe ke "mAre to tame ja mArA uparavALA ane tame ja mArA bhagavAna - hajI to mAre dIkarAnAM lagna levAnAM bAkI che. dIkarAnA dIkarAnuM moDhuM jovAnuM bAkI che. tame mane bacAvo !" Ama jIvavAnA taraphaDIyA mAratAM mAratAM ja mare ! maratAM sudhI darekane kAMIka ne kAMIka to bAkI rahevAnuM ja. A hitanI vAta che, TenzananI nahiM? sabhA : AvuM badhuM kahIne Apa amAruM Tenzana vadhArI do cho. TenzanamAM ja to jIvo cho. A to Tenzana phrI thavAno mArga batAvuM chuM. maNamaNano bhAra mAthe laIne tame beThA cho. e tamAro bhAra utAravAnI huM mahenata karuM chuM. tamArI eka mamatA tUTe to tame tarata ja Tenzana phrI thaI jAo. paNa tame to tamArI A mamatAne jALavIne tamArA Tenzanane vadhArI rahyA cho ! cakravartIne koI pUche ke, tame cha khaMDanAM sAmrAjya upara beThA hatA, te vakhate je Tenzana hatuM ane dIkSA lIdhA pachI je Tenzana che; e bemAM vadhAre ochuM Tenzana kyAM? to cakravartIno anubhUti pUrNa eka ja javAba hoya ke cakravartI hato tyAre Tenzanano pAra na hato ane ahIM AvyA pachI TenzananuM nAma nathI. tame A comAsuM patAvIne ghare jazo to keTakeTalA maLavA Avaze ne keTakeTalA navA prazno ubhA karaze ? dhaMdhAnAM Tenzana, bIlonAM Tenzana, samAjanAM vyavahAronAM Tenzana, patnI-parivAra, putrI-jamAIne sAcavavAnAM Tenzana. keTalAM Tenzana thaze ? temAMnuM eka paNa Tenzana hamaNAM che ? ghaNAM to ahIM che toya peTa coLIne zULa ubhuM kare che. sAmethI phona karI-karIne Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 199 7 : paisAvALo sukhI che - e vAta bhUlI jAo ! - 30 -- Tenzana ubhuM kare che. 'dhyAna rAkhajo - samajIne kAma lejo - barAbara kALajI rAkhajo' ema kahIne Ave ane emAM kAMI kharAba samAcAra maLe to, 'haiM, zuM thaI gayuM ? meM tamane kahyuM hatuM ne' - ema ahIM beThA beThA paNa tyAMnI ciMtA kare. 751 siddhagirimAM cAturmAsa ka2vA mATenuM A phorma pAsa karatAM pahelAM zarata karavA jevI hatI. phormamAM ja eka kalama umeravA jevI hatI ke, 'have A cAra mahinA ghara sAtheno koIpaNa prakArano saMparka rakhAze nahi.' sabhA : evuM kare to koI Ave ja nahi. kAMI vAMdho nathI. ToLAM bhegAM karIne kAme ya zuM che ? ApaNe konTiTI nathI joItI - kvoliTI joIe che. eka paNa ArAdhaka sAro taiyAra thaze to bIjA so jaNane AlaMbana Apaze. Atmahita karavuM hoya to te mATe kuTuMba bhAvanA toDIne saMghabhAvanA ubhI karavI jarUrI che. jo mamatA DhIlI paDe to kuTuMba bhAvanA tUTe ane saMghabhAvanA ubhI thAya. te pachI ja sAcA arthamAM 'vasudhaiva kuMTuMbakam' bolI zakazo ane mANI zakazo. Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samatA zatakamAM mamatA-svarUpa (pU. mahopAdhyAya zrI yazovijayajI gaNiva2) mamatA thira-sukha-zAkinI, nirmamatA sukha mUla; mamatA ziva-pratikUla hai, nirmamatA anukULa. 8 mamatA viSa-mUcchita bhaye, aMtaraMga guNa-vRMda, jAge bhAva-nirAgatA, lagata amRta ke chaMda. 9 * pariNita-viSaya-virAgatA, bhavataruM-mUla-kuThAra, tA Age kyuM kara rahe ?, mamatA veli pracAra. 10 hAhA moha kI vAsanA, budhakuM bhI pratikUla, yA kevala zruta aMdhatA, ahaMkAra ko mUla. 11 TAle dAha tRSA hare, gAle mamatA paMka, laharI bhAva-vairAgakI, tAkuM bhajo niHzaMka. 14 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 - gharma ane dharmAnuSThAnamAM moTo ges che 31 - vi.saM. 2058, bhAdaravA suda-11, maMgaLavAra, tA. 17-9-02, sAcorI bhavana, pAlItANA * baMdhana toDe te karmothI chUTe : * baMdhana toDe te ja mahAvIra : * dharma ane dharmAnuSThAnano pharaka : * rAjasthAnano eka prasaMga : * gujarAtano eka prasaMga : viSayaH dharmAnuSThAnamAM jhera kaI rIte bhaLe ? dharma zuddha AtmAmAM rahe che. karmanAM baMdhano chUTe to AtmA zuddha thAya. e baMdhano toDavA mATe ja dharmAnuSThAnanI yojanA che. parigraha, hiMsA ane mamatArUpa bAhya-atyaMtara baMdhano dharmAnuSThAnathI tUTe che A sarvasAmAnya niyama che. chatAM keTalAka AtmAo moha, rAga, dveSa Adi bhAvone AdhIna thaI karmanA baMdhanone toDanAra dharmAnuSThAna karIne ja baMdhanone ubhA karatAM dekhAya che. evA AtmAonA mAnasika abhiprAyane AdhAre dharmAnuSThAnanA paNa pAMca prakAra paDatA hoya che. zAstrakAra paramarSi pU. A. zrI haribhadrasUrijI mahArAjA temaja pU. maho. zrI yazovijayajI mahArAjAnA TaMkazALI vacanonA AdhAre A pravacanamAM traNa anuSThAno choDavA jevAM ane chellA be anuSThAno ja sevavA jevAM darzAvavAmAM AvyA che. pravacanAnuM pratibiMba * baMdhana toDavAnI sAdhanA e mahAvIronI sAdhanA che, namAlA, niHsattva lokonuM e kAma nathI. lAcAra mANaso emAM kyAreya saphaLa banI zakatA nathI. * parigraha baMdhana che, mAre enAthI chUTavuM che, A bhAva na hoya to e mAtra dharmAnuSThAna che, paNa dharma nathI. >> je dhananI mUccha utArI zake ke chevaTe mUccha utAravAno saMkalpa karI zake te ja te dharmAnuSThAnane dharma banAvI zake. * dharmAnuSThAna karavA kamAvAnuM nathI, paNa jenI pAse paiso hoya teNe ja, jeNe potAnI jAtane paisAthI kharaDI hoya teNe ja, jenA jIvanamAM parigrahano boja vadhyo hoya teNe ja tenAthI chUTavA paisA kharcIne A badhAM dharmAnuSThAna karavAnAM che. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-strota 'ee gaMthe viukkamma, ege samaNamAhaNA / mAtA vismitA, sattA vAhiM mAvi sAdA' (prabhue A pUrve kahelI) A vAtone choDIne, paramArthatA ajANa evA keTalAka (bauddhAdi) zramaNo ane (bRhaspati matAnuyAyI-nAstika) brAhmaNo vividha prakAranA gADha matAgrahamAM baMdhAya che ane (AthI) e mAnavo (kAmabhogAdi) IcchAo karI-karIne (karma vagerenAM) baMdhanathI baMdhAya che.' Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8H gharma ane gharmAnuSThAnamAM moTo pharaka che anaMta upakArI, caramatIrthapati, zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadhara bhagavaMta zrI sudharmAsvAmIjI mahArAjAe dvAdazAMgI paikInA bIjA aMga Agama zrI sUyagaDAMgajI sUtranA mAdhyamathI ApaNI cetanAne jAgrata karavA ApaNA AtmAne DhaMDhoLyo che ane ApaNane AtmasvarUpano bodha karAvIne AtmAne lAgelAM baMdhanone jANavAno ane toDavAno upadeza Apyo che. zrI sudharmAsvAmIjIe jyAre A upadeza zrI jaMbusvAmIjIne Apyo tyAre temaNe ati vinamrabhAve pUchayuM ke, "bhagavaMta ! bhagavAna mahAvIre baMdhana kone kahyuM che ane zuM jANIne te baMdhanone toDI zakAya che ?' tenA javAbamAM zrI sudharmAsvAmIjIe traNa baMdhano batAvyAM. jemAM paheluM baMdhana parigraha che, bIjuM baMdhana hiMsA che ane trIjuM baMdhana mamatA che. baMdhana toDe te karmothI chUTe : parigrahamAM sacitta ke acitta eTale sajIva ke nirjIva padArthanA saMgrahane baMdhana tarIke oLakhAvyo che. nirjIva parigrahamAM jara-jamIna eTale ke dhana-saMpatti, dara-dAgInA vagere ane jamIna vagere, makAna ne pharnicara vagere Ave. jyAre sajIva parigrahamAM pazu-pakSI, dAsa-dAsI vageremAMthI jeno saMgraha karo te badhuM emAM Ave. sAmAnyapaNe ApaNe tyAM nava prakAranA bAhya-parigrahanI vAta jaNAvela che. dazavaikAlika niryukti'mAM 1 - dhAnya, 2 - ratno, 3 - sthAvara, 4 - dvipada, Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 - 756 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 5 - catuSpada ane 6 - kuSTha, ema mULa 6 bheda batAvI tenA peTAbheda 64 batAvyA che. te badhAno samAveza nava bhedomAM thaI ja jAya che. hiMsAnI vAta karatAM jJAnI bhagavaMtoe tyAM sudhI kahyuM che ke, asatya bolavuM, AcaravuM te paNa eka prakAranI hiMsA che, corI te paNa eka prakAranI hiMsA che ane abrahmanuM sevana te paNa eka prakAranI hiMsA ja che. jeNe hiMsAthI bacavuM che, tenAthI asatya-corI ke abrahmanA sevanathI bacavuM ja joIe. parigraha svayaM rAkhavo te paNa baMdhana che. bIjA pAse rakhAvavo te paNa baMdhana che ane koI rAkhatuM hoya to tene anumodana ApavuM, tene sArA mAnava te paNa baMdhana che. hiMsA svayaM karavI te paNa baMdhana che, bIjA pAse karAvavI te paNa baMdhana che ane koI karatuM hoya tene anumati ApavI, sArAM mAnavAM te paNa baMdhana che. tema asatya svayaM bolavuM te paNa baMdhana che, bIjA pAse bolAvavuM te paNa baMdhana che ane koI bolatuM hoya to tene anumati ApavI, sArAM mAnavAM te paNa baMdhana che. tema corI svayaM karavI te paNa baMdhana che, bIjA pAse karAvavI te paNa baMdhana che ane koI karatuM hoya tene sArAM mAnavAM te paNa baMdhana che. tema abrahmanuM sevana svayaM karavuM te paNa baMdhana che, bIjAnI pAse karAvavuM te paNa baMdhana che ane koI karatuM hoya tene sArA mAnavAM te paNa baMdhana che. trIjA naMbaramAM mamatA baMdhana che te snehI-svajanonI hoya te paNa baMdhana che ane bhAI ke bhaginI, putra ke putrInI hoya to paNa baMdhana che. TUMkamAM, bhAI hoya ke bhAbhI hoya, mAtA hoya ke pitA hoya, putra hoya ke putrI hoya, putravadhU hoya ke jamAI hoya, jeTalAM svajano hoya te badhAM ja baMdhananAM sthAno che. e ja rIte jeTalI jaDa vastuo upara mamatA jAge che, te paNa baMdhananAM sthAno che. jeTalAM baMdhananAM sthAno te svayaM paNa baMdhana kahevAya ane tenI mamatA paNa baMdhana kahevAya. sabhA : karma e baMdhana kharuM ke nahi ? karma to baMdhana che ja, kema ke te AtmAne bAMdhe che, paNa te pedA kyAMthI thAya Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 205 8 : dharma ane dharmAnuSThAnamAM moTo pharaka che - 31 che ? parigraha, hiMsA ane mamatA A traNa baMdhananAM sthAno che. temAMthI karma pedA thAya che. bhagavAna kahe che ke, je A baMdhanane baMdhana tarIke oLakhe, baMdhananAM sthAnono tyAga kare te ja karmathI bacI zake. parigrahane rAkhe te baMdhanathI na chUTI zake, hiMsAne Acare ane tenAM kAraNabhUta asatya, corI ane abrahmanuM sevana kare te baMdhanathI na bacI zake ane je koInI paNa upara mamatA rAkhe te paNa baMdhanathI na bacI zake. baMdhana toDe te ja mahAvIra : ja - bhagavAna kahe che, parigraha, hiMsA ane mamatA A traNeya baMdhananAM sthAno che. je A baMdhananAM sthAnone jANe te ja A baMdhanane toDI zake ane je A baMdhanane toDI zake, te ja karmothI chUTI zake. 757 - zabdo bahu sahelA che, paNa eno artha gaMbhIra che. tenAM marmane samajavo ane te samajAyA pachI te mujaba jIvana jIvavuM bahu agharuM che. jenAmAM sattva hoya, je sattvazALI hoya, je mahAvIra kakSAnA hoya, te ja baMdhanane toDI zake ane te ja baMdhana vagaranuM jIvana jIvI zake. 'AcArAMga'nI bhASAmAM kahuM to, 'mahAvIrA paramati' 'je mahAvIra kakSAnA sAdhako hoya, te ja A baMdhanane oLakhIne tene toDavAnuM parAkrama karI zake, toDI zake.' A baMdhanone oLakhe - tenI anarthakAritAne samaje ane anarthakAritA samajyA pachI tene te ja toDI zake ke je mahAvI2 kakSAnA hoya. nisattva lokonuM e kAma nathI. baMdhana toDavAnI sAdhanA e mahAvIronI sAdhanA che, namAlA, niHsattva lokonuM e kAma nathI. lAcAra mANaso emAM kyAreya saphaLa banI zakatA nathI. jyAre paNa koI A baMdhanone toDavAno vicAra kare tyAre tenAM svajano AMsu pADyA vagara rahetAM nathI. svajanonAM AMsu joI je palaDI jAya ane saMyamanA mArge jatAM je aTakI jAya, tevA loko namAlA che, mahAvIra nathI. mahAvIra to te che ke je baMdhanane baMdhana tarIke oLakhyA pachI vicAra karavA ubho na rahe, choDIne Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 758 206 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - cAlI nIkaLe. e vicAre ke "agara jo choDIne nahi jAuM to AyuSya to kSaNabhaMgura che, koIpaNa kSaNe javuM paDaze. jyAre huM marI jaIza tyAre putraparivAra-patnInAM AMsu koNa lUchaze ? Aje nahi to kAle, javAnuM to che ja to samayasara, samajIne kema na jato rahuM !' jyAre baMdhana baMdhana lAge che, tyAre mahAvIra kakSAnA sAdhakone choDatAM vAra nathI lAgatI. bhUkaMpa thayo hoya ke Aga lAgI hoya to gharamAM badhA ja hovA chatAM pahelAM jAtane bacAvavAno prayatna kare che ne ? bIjAne kADhI zakAya tema hoya to te mATeno prayatna paNa e jarUra kare, paNa bIjA na nIkaLe to huM paNa na nIkaLuM, sAthe ja marazuM, evuM moTe bhAge koI vicAratuM nathI. evA ya keTalAka rAgAMdho ke dveSAMdho hoya che kharA ke pote maratAM maratAM ya bIjAne mArI jAya. klezanA kAraNe mA pote ApaghAta karI mare ne sAthe traNa-cAra bALakone ya laI mare. koI kerosIna chAMTI saLagI mare tyAre potAnA patine ke bacAvavA AvanArane vaLagIne ene ya saLagAvI mAre. to koI ekabIjAne bheTIne pANImAM paDatuM mUkI jIvana pUruM kare. paNa moTe bhAge to jene baMdhana-baMdhana lAge eTale te pahelAM potAnI jAtane baMdhana mukta karavAno prayatna kare, bIjAne nIkaLavuM hoya ane te nIkaLI zake tema hoya to te mATeno prayatna jarUra kare; paNa bIjAne na nIkaLavuM hoya to bIjAnI khAtara pote baMdhAI rahevAnuM mahAvIra kakSAnA sAdhako kyAreya na vicAre. jagatane tAranArA jagatpati paNa jyAre baMdhana toDIne nIkaLyA tyAre sAthe jeTalA Ave tema hatA, temane to laIne ja nIkaLyA. paNa je sAthe Ave tema na hatA, temanA mATe rokAI na rahyA. jyAre bhagavAna mahAvIrasvAmI to ekalA ja nIkaLyA paNa koInA mATe rokAI na rahyA. bhagavAna AdIzvara cAra hajAra sAthe, zrI pArzvanAtha ane zrI mallinAtha traNaso traNaso sAthe, zrI vAsupUjya svAmI chasso sAthe ane anya sarva tIrthakara bhagavaMta hajAra, hajAra sAthe dIkSita thayA. mATe ja kahyuM ke --- "vIra ekAkI cAra hajAre dIkSA pUra jinapati, pAsa ne malli trayazata sAthe bIjA sahasaeN vatI, SaTa zata sAthe saMyama dharatA vAsupUjya jagadhaNI' Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 - 8 : dharma ane dharmAnuSThAnamAM moTo pharaka che - 31 - 759 - A rIte je sAthe nIkaLI zake tema hatA, temane laIne nIkaLyA. paNa je nIkaLI zake tema na hatA, temanA mATe rokAyA nahi. dharma ane dharmAnuSThAnano pharaka? gaI kAle paNa A vAta karI hatI. ATalA divasanA pravacano bAda paNa keTalAka puNyAtmAone haju dhana baMdhana nathI lAgatuM. Aje paNa cIThThI AvI che. jemAM mane kahe che, "tame dhanane baMdhana kaho cho, paNa dhanathI ja to dharma thAya che. A saMghavI parivAre moTuM gharma-anuSThAna karyuM, te dhanane kAraNe ja karyuM ne ? tene baMdhana kema kahevAya ?' mAre kahevuM che. temaNe dhanane baMdhana mAnyuM ane e baMdhanane ochuM karavAno prayatna karyo to A anuSThAna karyuM. jo dhanane baMdhana mAnyuM na hota, choDyuM na hota to A anuSThAna na thayuM hota. jo temaNe dhanane baMdhana na mAnyuM hoya ane e baMdhana lAge to sAruM, evI bhAvanA paNa na hoya to temanuM A dharmaanuSThAna e mAtra dharma-anuSThAna ja banI raheze. dharma nahi bane. dharma ane dharma-anuSThAnamAM bahu moTo pharaka che. kIrti, kAmanA, khyAti, pratiSThA, nAmanA, mAna, sAmAjika mobho, vAhavAha mATe, jo AvAM anuSThAno karAtAM hoya, loko kahe gajaba karyo. kAMIka karI jAyuM. samAja paNa kahe ke, phalANA bhAIe AvuM comAsuM karAvyuM hatuM. A ke AvI bhAvanAthI AvAM anuSThAno karAya to e dharmAnuSThAna cokkasa thayuM, paNa dharma na thayo. parigraha baMdhana che, mAre enAthI chUTavuM che, A bhAva na hoya to e mAtra dharmAnuSThAna che, paNa dharma nathI. paramAtmA, paramAtmAnA zAsananA sadguru bhagavaMto ane paramAtmAnAM zAstro ema kahe che ke, dharmAnuSThAnanI paNa kiMmata tyAre che jo temAMthI dharma pedA thato hoya to. je dharmAnuSThAnamAMthI dharma pedA thato na hoya te dharmAnuSThAnanI koI kiMmata nathI ane je dharmAnuSThAnathI adharma pedA thato hoya te dekhItAM dharmAnuSThAnane ghAtaka tarIke oLakhAvyAM che. mATe ja vItarAga paramAtmAnA zAsanamAM je dharmAnuSThAnamAMthI dharma pedA thato nathI, tevAM dharmAnuSThAnone traNa vibhAgamAM vaheMcavAmAM AvyAM che. 1- viSAnuSThAna, 2 - garAnuSThAna ane 3 - ananuSThAna. Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - -- 760 A lokamAM eTale ke vartamAna jIvanamAMnAM dunyavI sukhonI prApti mATe temaja mAna-mobho-yaza-kIrti-kAmanA-khAti-pratiSThA-vAhavAha-nAmanA maLe, evA AzayathI-vRttithI je dharmAnuSThAna karavAmAM Ave te viSAnuSThAna kahevAya che. A anuSThAna A lokamAM anarthane karanAruM che. mATe tyAjya che. kahyuM che ke - cAmAnarthat cham | paralokamAM moTuM sthAna maLe. rAja-Rddhi-siddhi-deva-devendra-cakravartInI Rddhi maLe, evA AzayathI-vRttithI je dharmAnuSThAna karavAmAM Ave te garAnuSThAna kahevAya che, je kAlAMtare viSadAyI-anarthakArI phaLa Ape che. kahyuM che ke - vastrAntaraviSapalluM sat ane lokaherIthI, gatAnugatikapaNe, 'loko kare che, mATe ApaNe paNa karo' - ema samajyA vinA gADarIyA pravAhanI jema zUnyamanaskapaNe je dharmAnuSThAna karAya te ananuSThAna che. ajJAnathI, avivekathI, abhimAnathI, IrSyAdi bhAvothI, kAmAvegathI ke haThathI, vikasendriyanI jema amanaskapaNe, karAtuM anuSThAna AmAM Ave che. vadhezyAm - paMDitoe choDI devuM. ema ene mATe kahyuM che. A Akho saMsAra, saMsAranI sAmagrI, svajana-parivAra baMdhana che. mAre enAthI chUTavuM che. mAre mArA AtmAne nirmaLa banAvavo che. mATe mArA AtmAnA svarUpane pragaTAvavuM che, evA bhAvathI bhagavAna zrI jinezvara devanI AjJA pratyenA pUrA Adara-bahumAnapUrvaka ane dharmazAstromAM batAvelI vidhipUrvaka je dharmAnuSThAna karAya te amRtaanuSThAna che. amRtaanuSThAna kaI rIte bane ? te jaNAvatAM "zrIpAla caritra'mAM pU. A. zrI jJAnavimalasUrijI mahArAje lakhyuM che ke - 'karaNaM prItyA dAnaM, jijJAsA jJAninAM paricayazca / zuddhAgamazuzrUSA, dharmAvighnatvakAGkSA ca / / 1 / / gurubhaktirvAtsalyaM, tIrthasyAvitathabhASaNe sandhA / liGgAnyamUni zuddhakriyAkriyAyAM nigaditAni / / 2 / / ' '1 - prItipUrvaka dAna, 2 - tattvanI jijJAsA, 3 - jJAnIono paricaya, 4 - zuddha Agama Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 209 - 8 : dharma ane dharmAnuSThAnamAM moTo pharaka che - 31 -- 761 sAMbhaLavAnI tAlAvelI, 5 - nirvidhyapaNe dharma karavAnI IcchA, 6 - gurunI bhakti. 7 - zrIsaMgha (tIrtha)nuM vAtsalya, 8 - satya bhASaNanuM joDANa - A badhA zuddhakriyAnAM liMgo che. je amRtaanuSThAnane lAvI Ape che.' teozrImad e ja caritramAM amRtakriyAnAM lakSaNo batAvatAM lakhe che ke - 'tadgatacittAnando, hyanubhavajanyaH pramodapulakazca / bhavabhayaha" bhAvo, bhavedahetuH kRpApUraH / / 1 / / etadamRtakriyAyAH, phalamavilambana kAryasiddhirhi / pIyUSalave pIte, gadopazAntinRRNAM bhavati / / 2 / / ' 'te kriyAmAM cittanI ekAgratA, anubhavathI utpanna AnaMda, pramodabhAvanA kAraNe thayela romAMca, bhava (saMsAra)nA nirvedano pariNAma, kAraNa vinA pragaTela karuNAno jharo; ATalAM amRtakriyAnAM lakSaNo che. enuM phaLa jhaTa kAryanI siddhi che. amRtano aMza pItAM ja lokonA rogonI zAMti thAya che tema.' pU. mahopAdhyAyazrI vinayavijayajI mahArAjA amRtaanuSThAnanuM lakSaNa batAvatAM lakhe che ke - targata citta ne samayavidhAna, bhAvanI vRddhi bhava-bhaya atighaNo, vismaya pulaka pramoda pradhAna, lakSaNa e che amRtakriyA taNo." 1 - cittanI ekAgratA (dhyAna), 2 - zAstrIya vidhinuM acUka pAlana, 3 - vardhamAna pariNAmadhArA, 4 - saMsAra (pApa)no atyaMta Dara, 5 - vismayaAzcarya-abhutano anubhava,Da - romAMca khaDA thavA ane 7 - atyaMta AnaMdakhuzIno bhAva; je anuSThAna karatAM thAya te anuSThAna amRtaanuSThAna bane che. baMdhanathI chUTIne AtmAnA vizuddha svarUpane pragaTAvavAnuM ja lakSya hoya, sarvajJa bhagavaMte batAvela dharmAnuSThAna pratye pUruM Adara-bahumAna hoya, Ama chatAM te te dharmAnuSThAna kevI rIte karavuM joIe, tevI rIte thatuM na hoya ane je rIte Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! thavuM joIe te rIte thatuM na hoya enuM jo ene pUruM duHkha hoya ane barAbara karavAno prayatna hoya to te tadbhutu anuSThAna che. 'yadvidhimapekSya zuddhaM, bhAvavazAdavidhimArgasaMtyAgAt / taddhetukamAkhyAtaM, vivekahallekhabhaktimatAm / / 1 / / ' 'je anuSThAna vidhinI apekSAthI zuddha hoya, jemAM bhAva zuddha hoya, avidhi mArgano sArI rIte tyAga karAto hoya tevuM vivekI ane haiyAnI bhaktivALA lokonuM anuSThAna tadbhutu che.' pahelA naMbare dharmAnuSThAna, amRtAnuSThAna banavuM joIe. chevaTe bIjA naMbaramAM te dharmAnuSThAna tadbhutu-anuSThAna to banavuM ja joIe. pAMca dharmAnuSThAnamAMthI traNa heya che ane be upAdeya che. pahelAM traNa dharmAnuSThAna bhavanuM kAraNa che ane chellAM be dharmAnuSThAna mokSanuM kAraNa che. tadbhutu te pAyo che ane amRtaanuSThAna e zikhara che. 762 mATe ja pU. mahAmahopAdhyAyazrI yazovijayajI mahArAjAe nizcaya vyavahAra garbhita 'zrI sImaMdharasvAmIjIne vinaMtirUpa stavana'nI bIjI DhALamAM kahyuM ke - 'trika tyajavA, doya sevavAM re, yogabiMdu upadeza' 'pahelAM traNa dharmAnuSThAno choDavAM ane chellAM be dharmAnuSThAno sevavAM. ema 'yogabiMdu graMtha'no upadeza che.' A ja vAtane zrIpAlacaritramAM pU. A. zrI jJAnavimalasUrijI mahArAje 'pUrvatrijaM tu deva, dvimaprastha savA dhyevam / ' evA zabdothI Teko Ape che. sabhA : eTale Apa ema kahevA mAMgo cho ke A loka, paralokanI apekSAthI ke upekSAthI dharmAnuSThAna na karavuM ? tame mArI vAta adhUrI samajyA ! dharmAnuSThAna na karavuM, ema huM nathI kaheto. kAraNa ke, tadvetu ke amRtaanuSThAna paNa dharmAnuSThAna ja banavAnuM che. eTale dharmAnuSThAna choDavAnuM nathI, paNa e dharmAnuSThAnane viSa, garala ke ananuSThAna banAvanAra AlokanAM dunyavI sukhonI apekSA-IcchA, paralokanAM dunyavI sukhonI apekSA-IcchA ane dharma pratyeno upekSA-anAdara-abahumAnabhAva choDavAnuM kahuM chuM. Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 211 - 8 : dharma ane dharmAnuSThAnamAM moTo pharaka che - 31 - 763 bhagavAna jinezvaradeve batAvela je dharmAnuSThAno nathI karatA te tame cAlu karo, je karo cho tene tame cAlu rAkho. ene viSAnuSThAna banAvanAra AlokanAM sukhonI kAmanA, ene garAnuSThAna banAvanAra paralokanAM sukhonI kAmanA ane ene ananuSThAna banAvanAra upekSA-anAdarano bhAva choDavAnuM kahuM chuM. A traNeya prakAranA hInabhAva choDavAthI viSAnuSThAna, garAnuSThAna ane ananuSThAna chUTI jaze ane e ja dharmAnuSThAna sAthe muktinuM lakSya, vidhinuM pAlana, niraticAra, AcaraNa joDavAthI te ja anuSThAna amRtaanuSThAna banI jaze ane jyAM sudhI e pUrepUruM vizuddha nahi bane tyAM sudhI pUrepUruM vizuddha banAvavAnA bhAva ane prayatnapUrvaka karazo to e chevaTe tahetu anuSThAna to jarUra banaze. tame jyAre paNa dharmAnuSThAna karo tyAre tamArI vRtti-pravRttine barAbara tapAsI te dharmAnuSThAna viSa-gara-ananuSThAna na bane ane amRta ke chevaTe tadvaita-anuSThAna bane eno sajAgatA-pUrvaka prayatna karazo to tame "trika tyajavAM, doya sevavAM." e zAstrAjJA pALI kahevAze. A ja vAtane mahAmahopAdhyAyazrI yazovijayajI mahArAje "yogaviMzikA vRttimAM spaSTa karatAM kahyuM ke - 'pu trayaM comAsatvAditam dvayaM tu sadyogatvAddhitamiti tattvam / ' viSa-1, gara-2, anuSThAna-3, tahetu-4 ane amRta-5 A pAMca anuSThAnamAM pahelAM traNa anuSThAno, yogano dharmano bhrama karAvanArAM hovAthI ahitakArI che ane chellAM be sadyogarU5 - sAcA dharmarUpa hovAthI hitakArI che." A badhI vAto pU. A. zrI haribhadrasUrijI mahArAje "yogabiMdu"mAM ane pUjya upAdhyAyajI mahArAje adhyAtmasAra, "yogavizikA vRtti" tathA "lAtrizad dvAtrizikAmAM vistArathI varNavI che. sabhA: ATaluM spaSTa hovA chatAM loko AvA khoTA AzayathI dharmAnuSThAna zA mATe karatA haze ? saMsAranI Asakti ane mohanI pakkaDanuM A pariNAma che. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 764 rAjasthAnano eka prasaMga : loko kevA kevA AzayathI dharmAnuSThAnane sevatA hoya che te aMgeno bahu varSo pUrve rAjasthAnanA eka gAmamAM banelo eka prasaMga kahuM. rAjasthAnanA eka gAmamAM eka moTA zrImaMta hatA. paisAne kAraNe samAjamAM nAma sAruM hatuM, paNa samAjanAM ke dharmanAM koI moTAM kAma karyA na hatAM. parivAramAM emane sAta dIkarIono vistAra hato. game te kAraNe temanI ekeya dIkarInuM ThekANuM paDatuM na hatuM. sAte dIkarIone zI rIte vaLAvavI enI emane ghaNI muMjhavaNa hatI. emAM ekAeka emane eka rasto sUjhI Avyo. eTale emaNe nakkI karyuM ke, koI moTA mahArAjanuM comAsuM karAvavuM. saMghane bhego karyo. page paDIne vinaMtI karI. koI nAmAMkita moTA AcArya mahArAja sAhebanuM mAre comAsuM karAvavuM che. cAra mahinAnA rasoDAno lAbha mane Apo. saMghane lAgyuM, jo moTA AcArya mahArAja sAhebanuM comAsuM thatuM hoya ane kharcAnI badhI javAbadArI A bhAI laI levA taiyAra thAya to nA zA mATe pADavI, saMghane mAthe koI bojo Avato nathI ane moTA AcArya mahArAja padhAraze to saMghane dareka rIte lAbha ja thaze. Ama vicArI, saMghe e zrImaMtane rajA ApI. eka moTA AcArya mahArAja sAhebane atyaMta AgrahapUrvakanI vinaMti karIne comAsAnI "jaya" bolAvI. cAreya bAju AmaMtraNa ApI badhAne bolAvyA. dhAmadhUmathI AcArya mahArAjano praveza karAvyo. bahAragAmathI AvanAra darekane potAne tyAM utaravAnI, jamavAnI vyavasthAnuM Ayojana karyuM. bahAragAmathI AvanAra darekane sTezanathI potAne tyAM lAvavA, laI javA mATe sTezana upara be gADI mUkI dIdhI. badhAne levA jAya, mUkavA jAya, bahu sArI rIte rAkhe ane AvanAranI kakSA mujaba emanI sarasa, sarabharA kare, bhakti kare. sAteya dIkarIone AvanAranI tamAma sarabharAmAM kAme lagADI dIdhI. ThaThAro evo karyo ke, ghara badhI rIte pUruM che, ema AvanAra darekane lAgyuM. comAsuM pUruM thatAM sudhImAM to sAteya dIkarIonuM ThekANuM paDI gayuM. tene lAgyuM, mahArAja sAhebanuM comAsuM mane phaLyuM ane e patyA pachI to pelA bhAI to hatA enA e rahyA. je hetuthI comAsuM karAvyuM, te hetu pUro thatA ja e pAchA potAnI rIte ja jIvavA lAgyA. emane dharma sAthe jhAjhI levA-devA pahelAM ya na hatI ane pachIe na rahI. AvA anuSThAnane zuM kahevAya ? te tame vicArajo ! Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 213 8 : dharma ane dharmAnuSThAnamAM moTo pharaka che - 31 www.ne gujarAtano eka prasaMga : evo ja eka gujarAtano prasaMga kahuM. madhya gujarAtanuM eka nAnuM gAma hatuM. lokonI jhAjhI vastI na hatI. Ama chatAM gAmamAM zikharabaMdhI derAsara karavuM evo emaNe nirNaya karyo. paNa gAmanI evI koI Arthika sthiti na hatI, eTale bIjA gAmamAM TIpa karavA gayA. emaNe eka moTA AcArya mahArAjane kahyuM, 'sAheba ! tame kAMIka preraNA karo to A zeThIyAo sa2kho AMkaDo maMDAve ne amAruM zikharabaMdhI derAsara thaI jAya.' 765 e jamAnAmAM devadravyamAMthI navuM derAsara thatuM na hatuM. devadravya moTe bhAge jirNoddhAramAM vaparAtuM. mahArAja sAhebe pUchyuM, 'gAmamAM ghara keTalAM che ?' kahyuM ke, '15-20 ghara che.' eTale AcArya mahArAje kahyuM ke, 'tamArI zakti na hoya to zikharabaMdhI derAsara bAMdhavAnI jarUra nathI. tame tamArI zakti mujaba nAnuM sarakhuM sAmaNabaddha derAsara banAvo. tamArI atyAre vizeSa zakti nathI to ATaluM moTuM derAsara banAvyA pachI ene jALavaze paNa koNa ?' Ama chatAM te gAmanA zrAvakoe potAno Agraha na choDyo ane AcArya mahArAja upara dabANa karavAnuM cAlu rAkhyuM ke 'Apano ghaNo badho prabhAva che. Apa ApanA bhaktone kahIne paNa amane amArA gAmamAM zikharabaMdhI derAsara karAvI Apo ! amAre to zikharabaMdhI ja banAvavuM che.' mahArAja sAhebe kahyuM ke, 'tamAre to derAsarathI kAma che ne ! zikharabaMdhIno ATalo Agraha kema ?' jyAre emaNe joyuM ke have peTa chUTI vAta karyA vagara kAma nahi thAya tyAre emaNe kahyuM ke 'mahArAja sAheba ! amAre tyAM ghoLano evo niyama che ke, je gAmamAM zikharabaMdhI derAsara hoya te ja gAmamAM dIkarI ApavI. amArA chokarAo moTA thayA che, dIkarIo maLatI nathI. zikharabaMdhI derAsara banI jAya to chokarAonuM ThekANuM paDI jAya.' A kayuM anuSThAna ? viSAnuSThAna. dIkarA paraNAvavA zikharabaMdhI derAsara banAvavuM che ane bhagavAnane padharAvavA che. bAkI bhagavAna ke derAsara sAthe kAMI levA-devA nathI. dIkarA paraNyA pachI Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 766 214 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - pUcho ke, pUjA kare che? "je kAma mATe bhagavAnano, guruno, dharmano upayoga karyo, te bhagavAnanI, gurunI ke dharmanI kAma patI gayA pachI koI jarUra nahi' - A viSAnuSThAnane oLakhavAnI pArAzIzI che. sabhA: Avo niyama karAya ? niyama khoTo nathI. dIkarI jyAM jAya tyAM eno dharma Take evI bhAvanA hoya to te mATe Avo niyama karanArA khoTA nathI. emanI bhAvanA paNa khoTI nathI, paNa dIkarAone paraNAvavA, ThekANe pADavA mATe ja jemane derAsara baMdhAvavuM che, e sivAya bhagavAna ke maMdira sAthe jene levA-devA nathI, tenI bhAvanA barAbara nathI, ema kahuM chuM. have tame mULa vAta upara Avo. gaI kAle tamArAmAMthI eke prazna karyo hato ke pAlItANAnuM A bhavya comAsuM karAvanAra bhAIo pAse rUpiyA hatA to ja teo AvuM dharmAnuSThAna karAvI zakyA ne ? teno javAba meM gaI kAle paNa Apyo hato. paraMtu ghaNAne haju bhrama che ke, "rUpiyA hatA eTale comAsuM thayuM, paNa mAre spaSTapaNe kahevuM che ke rUpiyA hatA mATe comAsuM thayuM, ema mAnavuM e bhUla che. rUpiyA to ghaNA pAse che. chatAM dharmAnuSThAna keTalAM kare-karAve che ? je rUpiyA kharcI zake, choDI zake te ja dharmAnuSThAna karI zake ane je dhananI mUccha utArI zake ke chevaTe mUccha utAravAno saMkalpa karI zake te ja te dharmAnuSThAnane dharma banAvI zake. sabhA rUpiyA hatA to bacya ne ? pharI e ja vAta ! marma samajyA nathI tenuM A pariNAma che. ghaNAnA aMtaramAM A vAtanA saMskAro evA gADha paDelA che ke jene laIne tenA ja paDaghA alaga alaga rIte bahAra AvI rahyA che. koI kahe - "huM kAdavamAM paDyo to nhAvA maLyuM ne. AvuM mAnavuM e mUrkhatA che. nhAvA mATe kAMI kAdavamAM paDAya nahi. kAdavamAM paDyA ane kharaDAyA eNe cokhkhA thavA jAvAnuM che. ema dharmAnuSThAna karavA kamAvAnuM nathI, paNa jenI pAse paiso hoya teNe ja, jeNe potAnI jAtane paisAthI kharaDI hoya teNe ja, jenA jIvanamAM parigrahano boja vadhyo hoya teNe ja tenAthI chUTavA paisA kharcIne A badhAM dharmAnuSThAna karavAnAM che. A ja muddo bIjI rIte samajAvuM. A sabhAmAM sauthI moTA koNa ? ame ja Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 215 - 8 : dharma ane dharmAnuSThAnamAM moTo pharaka che - 31 - 767 gaNAIe ne ? tame ethI ja amane namo, upara pATa upara besADo cho ne ? chatAM ahIM vyAkhyAnamAM koI TIpa Ave to amane sAdhuone koI divasa pUchyuM ke - "bolo, sAheba ! tamAro keTalo AMkaDo mAMDuM !" evuM tame nathI pUchatA. kAraNa ke tame paNa jANo ja cho ke jenI pAse dravya hoya teNe ja lakhAvavAnuM che, bAkInAe nahi. peTa sApha koNe karavAnuM ? jene bharAvo thayo hoya teNe ja, bharAvo kone thAya ? khAdhuM hoya tene ja !" jeNe khAdhuM nathI, bharAvo thayo nathI, tene julAbanI jarUra paDe ? jainazAsana jene maLyuM na hoya, mithyAmatomAM je aTavAyA hoya, jene mithyAtvano kAramo udaya hoya, tevA loko AvI vAtomAM aTavAya, tene A vAto na samajAya to te AzcaryakAraka nathI, paNa jene vItarAganuM zAsana maLyuM. hoya, sadaguru bhagavaMtono bheTo thayo hoya, badhI ja rIte jene sArAmAM sAro suyoga maLyo hoya, tene parigraha, hiMsA ane mamatA - baMdhana na lAge to te bahu moTI AzcaryakAraka bAbata che. bAkI to mithyASTiomAM ya jeonuM mithyAtva kAMIka mAMduM paDyuM hoya tevAoe paNa potAnA dharmagraMthomAM bhArapUrvaka lakhyuM che ke - 'dharmArthaM yasya vittehA, tasyAnihA garIyasI / prakSAlanAddhi paGkasya, dUrAdasparzanaM varam / / ' dharma karavA mATe (dharmamAM kharcavA mATe) dhana meLavavAnI IcchA karavA karatAM, evuM na IcchavuM e ja zreSTha che. kAdavane dhovA karatAM kAdavathI na kharaDAvuM e ja zreSTha che.' ApaNuM to kevuM zreSTha sadbhAgya ke ApaNane evA mahApuruSa maLyA ke, jeNe enI dareka sabhAmAM "paiso bhUMDo - choDavA jevo," A vAta aneka rIte saMbhaLAvI che. kyAreya emaNe be vAta nathI karI. "gayA bhavamAM vAparyuM hatuM, eTale ahIM maLyuM che. ahIM vAparazo to AgaLa maLaze. mATe ghaNuM vAparo ane te mATe jeTaluM meLavavuM paDe teTaluM meLavo - AvI vAto emaNe kyAreya nathI karI. emaNe dAna-zIla-tapa ne bhAvadharmane kramazaH dhana-bhoga-bhojana ane saMsAranI Asakti choDavA mATe ja karavAnuM samajAvyuM che. Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 768 216 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - eozrI kahetA ke - "dAnadharma dhananI mamatAthI chUTavA mATe karavAno che, zIladharma bhoganI bhUkhane bhAMgavA mATe karavAno che, tapadharma bhojananI Asakti ane IndriyonI gulAmIne toDavA mATe karavAno che, bhAvadharma bhava ane bhavanI AsaktithI chUTavA mATe karavAno che." AvI ja aneka vAto emaNe anekavAra karI che ane saMbhaLAvI che. tamArAmAMthI ghaNAe ghaNI ghaNIvAra A badhI vAtone savistara sAMbhaLI paNa che. ame paNa A ja vAtone Aja sudhI anekavAra tamane saMbhaLAvI che, ane tame sAMbhaLI paNa che, chatAM paNa prabhue kahelI A vAto na samajAya, to tamAre e samajavuM paDe ke amAruM mithyAtva pragADha che, bhAre che, cIkaNuM che ane ema samajyA pachI besI rahe ke hatAza thaye nahi cAle paNa e mithyAtvane toDavA saghana puruSArtha karavo paDaze. "parigraha baMdhana che, parigrahadhArI duHkhathI chUTI nahi zake. hiMsA baMdhana che, hiMsA karanAra vairanI paraMparAthI chUTI nahi zake. dhana-svajananI mamatA baMdhana che, AyuSya kSaNabhaMgura che. A nahi samajanArA mamatAnAM baMdhanathI chUTI nahi zake.' bhagavAnanI kahelI A badhI ja vAto, e nitAMta satya che. Ama chatAM mithyAmatavALAoe A satya vAto jANI nathI, sAMbhaLI nathI, kAne dharI nathI, mAnI nathI, tene kAraNe temanI kevI kevI avadazAo thaI che. teo kevI kevI mithyA-mAnyatAomAM sapaDAyA che. jene kAraNe emaNe kevA kevA mithyApralApo karyA che ane jagatane unmArge caDAvIne emaNe jagatanI kevI kevI viDaMbaNAo karI che - e badhI vAto zrI sUyagaDAMga sUtra AgamanA mAdhyame zrI sudharmA-svAmIjIe zrI jaMbusvAmIjIne je karI che, te vAto mAre tamane karavI che. te AvatIkAlathI kramazaH joIzuM. Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 9 - mAthA dekhI munivarI thaLa : arthano anarthakAritA : - vi. saM. 2058, bhAdaravA suda-12, budhavAra, tA. 18-9-02, sAcorI bhavana, pAlItANA * punarAvartana karI laIe : * haiyAne sparze te kAmanuM : *. to prabhuno mArga bhUlAya : * ajJAna jagatanI ajJAna mAnyatA : viSayaH vahI gayelI vAtanuM punarAvartana. zrI sUyagaDAMga sUtranA mAdhyamathI paramAtmA ane gaNadhara bhagavaMte AtmAne jagADavAno, tene oLakhavAno, baMdhanone jANavAno ane te baMdhanone toDavAno upadeza Apyo, je A pravacanonA mAdhyamathI ApaNe kramazaH joyuM. parigraha, hiMsA ane mamatArUpa baMdhanatrayInI vAto paNa ThIka ThIka vistArathI jANI. tyArabAda e baMdhananA baMdhanarUpe AvatAM mithyAtva aMgenI prastuti karavAnI hoI tapUrve punarAvartanarUpa A pravacana thayeluM che. anya kAryakramavaza alpa samaya cAlela A pravacanamAM parigraha ane mamatAnA baMdhanathI baMdhAyela zramaNonA hAthe kevI bhUlonI paraMparA sarjAya che te tarapha saumya AMgaLI cighaNuM karavAmAM Avela che. pravacananuM pratibiMba * bhagavAne kahelI A vAto, mahApuruSoe saMbhaLAvelI A vAto ane pUrva puruSoe jIvanamAM jhIlelI A vAto, jo ApaNA hRdayane nahi sparze to ApaNuM kalyANa nahi thAya. * prabhunA vacanathI viruddha jatI mAnyatA e ja mithyAtva. * ajJAnInA mArge je cAlaze te duHkhI thaze ane durgatimAM jaze. jJAnInA mArge cAlaze, te sukhI thaze ane sadgatimAM jaze. Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-strota 'ee gaMthe viukkamma, ege samaNamAhaNA / ayANaMtA viussitA, sattA kAmehiM mANavA / / ' (prabhue A pUrve kahelI) A vAtone choDIne, paramArthatA ajANa evA keTalAka (boddhAdi) zramaNo ane (bRhaspati matAnuyAyI-nAstika) brAhmaNo vividha prakAranA gADha matAgrahamAM baMdhAya che ane (AthI) e mAnavo (kAmabhogAdi) IcchAo karI-karIne (karma vagerenAM) baMdhanathI baMdhAya che." Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9: mAyA dekhI munivaTa thaLaH arthano anarthakAritA H anaMta upakArI, caramatIrthapati, zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadhara bhagavaMtazrI sudharmAsvAmIjI mahArAjA sUyagaDAMgajI sUtranA mAdhyamathI AtmAne anAdikALathI lAgelAM baMdhanone jANavAno ane te jANIne toDavAno upadeza ApI rahyA che. punarAvartana karI laIe : anaMta jJAna, anaMta darzana, avyAbAdha sukha ane anaMta vIrya vagere guNano mAlika evo paNa AtmA je rIte atyAranI sthitimAM mUkAyo che, cAra gati, coryAzI lAkha yoni ane cauda rAjapramANa - A vizvamAM AmathI tema bhaTakI rahyo che, A badhAnuM mULa jo koI hoya to te karmanuM baMdhana che. tenuM paNa jo koI mULa hoya to te parigraha, hiMsA ane mamatA che. A traNa baMdhanathI karmanAM baMdhananuM sarjana thAya che. jenA pariNAme AtmA niraMtara saMsAramAM rajhaLI rahyo che. A vicAraNA chellA ghaNA divasothI ApaNe karI rahyA chIe. A paristhitimAM Aje punarAvartanano tabakko rAkhIe. atyAra sudhImAM je vicArI gayA chIe, teno sAra TuMkANamAM paNa vAgoLI laIe. kema ke sUtrakAra paramarSi A ja graMthamAM have eka navuM ja baMdhana batAvavAnA che ke, jemAM jagatano moTo bhAga phasAyelo che. e baMdhananI mAre vAta karavI che, paNa te AvatIkAlathI karIzuM. Aja sudhI ahIM tame je sAMbhaLyuM, teno sArAMza paNa tamane yAda che ke nahi, tame ahIMthI gayA bAda ene vAgoLo cho ke nahi, eno bhAvArtha samajavAno Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 20 772 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - prayatna karo cho ke nahi, samajyA bAda yathAzakti e vAtono jIvanamAM amala karavAno puruSArtha karo cho ke nahi, e vAta cakAsavI jarUrI che. mATe tamane pUchI lauM ? bolo ! parigraha e baMdhana ? hiMsA e baMdhana ? hiMsAmAM ja pariNamatAM asatya-corI-abrahma e baMdhana ? svajanAdi jIva ke jaDa pratyenI mamatA e baMdhana ? A baMdhana che, tema tamane lAgyuM ? ahIM bhale ame tamane A prazno pUchIe paNa e pachI dareke potAnA AtmAne A prazno pUchavAnA che. mAtra pUchavAnA nathI, paNa AtmAne DhaMDhoLIne enA uttaro meLavavAnA che. haiyAne sparze te kAmanuM ? bhagavAne kahelI A vAto, mahApuruSoe saMbhaLAvelI A vAto ane pUrva puruSoe jIvanamAM jhIlelI A vAto, jo ApaNA hRdayane nahi sparze to ApaNuM kalyANa nahi thAya. mAtra A vAtone sAMbhaLavAthI ja kalyANa thatuM nathI. jyAM sudhI sAMbhaLelI A vAtone vAgoLIe nahi, enA upara zraddhA karIe nahi ane enA AdhAre jIvanane sudhArIe nahi tyAM sudhI ApaNuM kalyANa thaI zakaze nahi, e eka cokkasa thayelI vAta che. - duniyA mAne che - parigraha sukhanuM kAraNa che ane bhagavAna kahe che, parigraha duHkhanuM kAraNa che, to bemAM sAcuM koNa ? pUrepUro klAyamekSa che, virodha che. tame pharI vicAro ane mane kaho ke parigraha sukhanuM sAdhana ke duHkhanuM sAdhana ? paisAnA pUjArIo ema mAne che ke eka paiso pAse hoya to duniyAmAM zuM na maLe. eTalA ja mATe kahevata AvI ke - sarve aUT: vAMcanazrayanta" badhA ja guNo paisAnA zaraNe vaselA hoya che.' paisAvALo eTale akkalavALo. paiso Avyo eTale jANe duniyAnI badhI Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 221 - 9 : mAyA dekhI munivara caLe : arthano anarthakAritA - 32 - 73 akkala enAmAM AvI gaI. A ja to mithyAtva che. prabhunA vacanathI viruddha jatI mAnyatA e ja mithyAtva. .. to prabhuno mArga bhUlAya ? ame prabhuno mArga bhUlIe ane amane sAdhuone paNa tamArA paisAnI bhUkha jAge, eTale amAre paNa tamane kahevuM paDe ke "bahu puNyazALI cho !". keTalAka to sArI bhASAmAM kahe, "amAre paiso zuM karavo che bhAI ? ame to zAsananAM kAma, jagatanA kalyANanAM kAmo mATe A vAta karIe chIe. amAre paiso joIto nathI, paNa... tamAre rapa lAkha AmAM lakhAvavA paDaze." pachI emAMya paoNlIsI AvI jAya. vepArIo grAhakane je rIte bhUmikA karIne jALamAM AbAda phasAve te rItabhAta ahIM sAdhupaNAmAM paNa AvI jAya. e paisAnI gulAmI kaho to gulAmI, bhIkha kaho to bhIkha e sAdhu pAse paNa AvuM badhuM bolAve - "jyArathI A derAsaranuM kAma cAlu thayuM che, tyArathI mane ema che ke, AnA mULanAyakano lAbha to tamane ja maLavo joIe.' A lAbha tamAre mATe spezIyala rAkhI mUkelo che. jAjamano caDhAvo bolAvavAno hoya to alaga-alaga daza jaNane bolAve ne badhAne kahe, tamArA jevA puNyazALInA hAthe jo A jAjama patharAze to badhuM phateha thaI jaze. A lAbha to tamAre ja levo joIe. AvuM eka-be nahi, paNa daza jaNane jUduM juduM kahe ane dase jaNane caDhAvAmAM sAmasAme utAre, emAMthI e potAnA gaLe bAMdhelo projekTa pUro karavAnI mahenata kare. ahIM : cheka sAdhupaNAmAM AvyA pachI paNa A avadazA kema AvI ? parigraha duHkhanuM kAraNa che. hiMsAthI vaira vadhe che ane mamatA anarthanI paraMparA sarje che - evI prabhunI vAta na samajANI mATe. A ja vAtane RSabhadAsa kavi kumArapALanA rAsamAM bahu mArmika zabdomAM kahe che - jIva cha-kAyane rAkhato, na kahe hiMsAnI vAta re - 1 navavidha parigraha parihare, kAraNa paNa parihAra re - 2 jeNe nijamaMdira pariharyA, na kare paragRha sAra re - 3' Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 774 - - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - AmAM pahelAmAM - jIvahiMsAnI vAta AvI. sAdhu jIvahiMsA na kare. chae kAyanA jIvonI rakSA kare. bIjAmAM - parigrahanI vAta kahI. sAdhu nava prakArano parigraha ane tenA kAraNono paNa tyAga kare. trIjAmAM - mamatAnI vAta batAvI. sAdhue potAnA gharavAsano tyAga karyo, have bIjAnA gharanI ciMtA e na kare. ajJAna jagatanI ajJAna mAnyatA : bhagavAna kahe che ke, parigraha duHkhanuM kAraNa che. jyAre ajJAna jagata kahe che ke, parigraha sukhanuM kAraNa che. bhagavAna kahe che ke, hiMsA vairanI paraMparA vadhAre che. jyAre ajJAna jagata kahe che, ke hiMsAthI vairano aMta Ave che. bhagavAna kahe che ke, svajano tamArI rakSA nahi karI zake mATe mamatA na karo ! jyAre ajJAna jagata kahe che ke, avasare svajano ja kAma lAgaze. mATe enA upara mamatva hovuM ja joIe. have tamAre nakkI e karavAnuM che ke konI vAtane sAcI mAnavI ane kaI vAtane mahattva ApavuM ? ajJAnI jagata mohAdhIna che. tethI temanI vAto kyAreya sArI nahi hovAnI, emAM aneka bhrAMtio rahevAnI. jyAre bhagavAna sarvajJa vitarAga che. narI vAstavikatA teo joI zake che, temanI vAtamAM kyAre ya koI bhrAMti nahi hovAnI. ajJAnInA mArge je cAlaze te duHkhI thaze ane durgatimAM jaze. jJAnInA mArge cAlaze, te sukhI thaze ane sadgatimAM jaze. ajJAnIono mArga e saMsArano mArga che ane jJAnIono mArga e mokSano mArga che. have nakkI tamAre karavAnuM che ke tamAre kayo mArga pasaMda karavo che? je mohAdhIna jIvone bhagavAnanI A badhI vAto gaLe nathI utaratI, teo aneka prakAranI mithyA mAnyatAo ane mithyA bhramaNAomAM phasAyelA hoya che. Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 223 - 9 : mAyA dekhI munivara caLe arthanI anarthakAritA - 32 - 775 emAMthI koIne AtmAnuM astitva ja samajAtuM nathI, to koIne AtmA paMcabhUtamaya che, evo bhrama thayo che paNa paMcabhUtathI atirikta AtmA che e ja samajAtuM nathI, to koIne AtmA karmothI baMdhAya che ane paralokagAmI , e besatuM nathI, to koIne AtmA karmothI mukta thaI zake te te besatuM nathI. e ja rIte koIne AtmA anAdianaMta che, e karmothI baMdhAya che ane chUTe che, e besatuM nathI. AvI aneka jAtanI viSamatAthI gherAyelA nAstiko ane dArzanikonI kevI kevI bhramaNAo che. e bhramaNAmAM e bhramaNAnA vamaLamAM phasAIne koI sAdhaka saMsAramAM rakhaDI na jAya te mATe bhagavAnazrI mahAvIre je sAvacetIno sUra saMbhaLAvyo che, te have ApaNe zrI sudharmAsvAmIjInA pAvana mukhe sAMbhaLavAno che. te have pachI kramazaH joIzuM. Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samatA zatakamAM lobha svarUpa (pU. mahopAdhyAya zrI yazovijayajI gaNivara) lobha mahAtaru zira caDhI, baDhI myuM tRSNA-veli, kheda kusuma vikasita bhaI, phale duHkhaRtu melI. 34 Agara sabahI doSa ko, guNa-dhana ko baDa cora, vyasana-veli ko kaMda che, lobha-pAsa cihuM ora. 35 lobha-megha unnata bhaye, pApa-paMka bahu hota, dharma haMsa rati na huM lahe, cAhe na jJAna-udyota. 30 koI svayaMbhUramaNa ko, je nara pAve pAra, so bhI lobha-samudra ko, lahe na madhya-pracAra. 37 mana saMtoSa agasti kuM, tAke zoSa-nimitta, nita sevA jini so kiyo, nija jala aMjali mitta ! 38 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 - baMghananuM tha baMghana che mithyAtva 33 - vi.saM. 2058, bhAdaravA suda-13, guruvAra, tA. 19-09-02,sAcorI bhavana, pAlItANA * have Ave che cothuM baMdhana : * jenAmAM ATalI kALajI hoya, te mithyAtvathI bace : * nukasAna dekhAya to pApathI bacAya : * parAdhIna jIvana na joIe : * DUbanArano anubhava nakAmo: * taratamatA jarUra chatAMya che to pApa ja : viSaya: mahAbaMdhana mithyAtvane samajIe. parigraha, hiMsA ane mamatAne baMdhanarUpa to laukiko paNa samajAve che paNa e baMdhanonA sarjananuM mULa kAraNa mithyAtva e paNa eka baMdhana che te vAta jaina darzana ja samajAve che. A pravacanamAM mithyAtva baMdhananuM bAhya-atyaMtara rUpa-svarUpa samajAvI mithyAtvabaMdhanathI baMdhAyela AtmAonI kevI avadazA thAya che tenuM khUba ja hadayadrAvaka citraNa karAyuM che. daza temaja pAMca prakAranA mithyAtvane paNa jarA vigatathI samajAvela che. mithyAtvI AtmA kevI mAnyatA dharAve che, mithyAtvanA dArUNa pariNAmo kevAM hoya che vagere vAto paNa sArI rIte atre rajuAta pAmela che. pravacananuM pratibiMba * mamatA kevaLa tamane gRhasthone ja mAre evuM nathI. e to gRhavAsano tyAga karIne AvelA ame zramaNo sAvadha na rahIe to amane paNa mAre. ka parigraha mAranAra che, hiMsA mAranAra che. mamatA mAranAra che, ema enAM vAstavika svarUpanuM bhAna thAya to eno tyAga karatAM vAra na lAge. * bhAvanA sAcI hoya to pariNAmamAM DokAyA vinA prAyaH na rahe. * DUbanArano anubhava nakAmo. taranArano anubhava kAmano. * aMdhAruM dUra karavA aMdhAruM na joIe. aMdhAruM dUra karavA dIvo joIe. Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana-srota 'ee gaMthe viukkamma, ege samaNamAhaNA / avALatA vikastitA, sattA hrAmahi~ mALavA / / / / ' '(prabhue A pUrve kahelI) A vAtone choDIne, paramArthatA ajANa evA keTalAka (bauddhAdi) zramaNo ane (bRhaspati matAnuyAyI-nAstika) brAhmaNo vividha prakAranA gADha matAgrahamAM baMdhAya che ane (AthI) e mAnavo (kAmabhogAdi) IcchAo karI-karIne (karma vagerenAM) baMdhanathI baMdhAya che.' Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10: saMghananuM tha baMghana che mithyAtva anaMta upakArI, caramatIrthapati, zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA paMcama gaNadhara bhagavaMta zrIsudharmAsvAmIjI mahArAjA sUyagaDAMgajI sUtra nAmanA mahAna aMgaAgamamAM AtmasvarUpano bodha karAvIne AtmAne vaLagelA baMdhanone oLakhavAno ane e oLakhAyA pachI tene toDavAno upadeza ApI rahyA che. A upadeza sAMbhaLIne jaMbusvAmIjIe pUchayuM ke, "bhagavAna zrI mahAvIre baMdhana kone kahyuM che ? tene toDavAno mArga kayo che ? tenA javAbamAM "parigraha e baMdhana che, jemAMthI duHkhanI paraMparA sarjAya che; hiMsA e baMdhana che, jemAMthI vairanI paraMparA sarjAya che; mamatA e baMdhana che, jenAthI pUro A saMsAra cAle che" : A traNeya vAta jaNAvIne temAMthI chUTavAno upadeza Apyo che. have Ave che cothuM baMdhana : A vAta karyA pachI A traNeya baMdhanane majabUta rAkhanAruM eka cothuM baMdhana che, jenuM nAma che mithyAtva, tenI ahIM vistRta vAta karavAmAM AvI che. A mithyAtva nAmanuM baMdhana jIvone kaI rIte vaLage che ? te baMdhanane pedA karanArA mithyAmato kevA che ? temanI ajJAnatA kevI che ? temanA ajJAnatAbharyA siddhAMto kevA che ? ane te siddhAMtone jaNAvanArAM temanAM zAstro kevAM che, tenI vAta rajU karavAmAM AvI che. atyAra sudhInI je vAto karavAmAM AvI tene tame barAbara samajyA ho, tamArI prajJAne tenAthI parikarmita karI hoya to ja tamane havenI vAto sahelAIthI samajAze. Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - na mithyAtva eka evI cIja che ke je baMdhanane baMdhana tarIke oLakhavA na de. parigraha baMdhana che te vAta gaLe utaravA na de. AraMbha-hiMsA e baMdhana che, te vAta paNa gaLe uta2vA na de, mamatva e baMdhana che, A vAta paNa gaLe utaravA na de. mithyAtvanuM A ja to kAma che. 'upamiti'mAM pU. zrI siddharSi gaNirAje mithyAtvanuM jhera caDe tyAre jIvanI kevI dazA thAya che, tenuM tAdaza varNana karyuM che. 780 ' xxprasarpati mithyAtvaviSaM, tatastadvazago'yaM jIvaH zithilayati maunIndradarzanapakSapAtaM vimuJcati padArthajijJAsAM, avadhIrayati saddharmanirataM janaM, bahumanyate nirvicArakalokaM, pramAdayati prAkpravRttaM satkarttavyalezaM, parityajati bhadrakabhAvaM, rajyate nitarAM viSayeSu, pazyati tattvabuddhyA tatsAdhanaM dhanakanakAdikaM, gRhNAti tathopadizantaM guruM vaJcakabuddhyA, nAkarNayati tadvacanaM, bhASate dharmAvarNavAdAn, udghaTTayati dharmagurUNAM marmasthAnAni, lagati pratIpaM kUTavAdenaxx' 'xxmithyAtvanuM jhera caDelo jIva : jainadarzana taraphano jhukAva choDI de che, tattvane jANavAnI IcchA choDI de che, saddharmamAM nirata lokonI avagaNanA kare che, mUrkha lokone mAnyatA Ape che, pUrve je kAMI sukRta thayuM hoya temAM pramAdI bane che, saraLa svabhAvano tyAga kare che, hamezA viSayapravRttimAM gaLADUba rahe che, dhana-saMpatti-parigrahane viSayecchA pUrtinAM sAdhanarUpe jue che, bhavatAraka guruone Thagabuddhi mAne, e gurunI AjJA-upadeza na svIkAre, dharmanI niMdA kare, dharmaguruonI chatI-achatI vAto pracAre, kUTanIti-rAjakAraNanA dAvapeca ramI deva-guru-dharmano zatru bane.xx' ApaNe have e vicAravuM che, A traNa baMdhana ja ApaNane vaLagyAM che ke pachI cothuM mithyAtvanuM ya baMdhana vaLagyuM che ? A traNa baMdhana gaLe vaLagyAM che, evuM lAge to tenAmAM cothuM nathI, paNa jene A baMdhana baMdhanarUpa ja na lAge, tenAmAM mithyAtva nAmanuM cothuM baMdhana jIvatuM-jAgatuM beThuM che. bolo puNyazALI ! have tamArI parIkSA Ave che. tamane badhAne ATalA divasa bhaNAvyA-gaNAvyA. Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 229 - 10 : baMdhananuM ya baMdhana che mithyAtva - 33 - 781 prabhue tamArA kalyANa mATe ghaDI Apelo sIlebasa zIkhavADyo. have prazna pUchI lau ? "hiMsA baMdhana ?' sabhA : hA jI. samakitImAM oLakhAvavuM hoya to "hA" ja kahevI paDe, eTale "hA' pADo cho ? ke barAbara samajAI gayuM che mATe "hA" pADo cho ? parigraha baMdhana ? patnI baMdhana ? patnI paNa parigraharUpa che ema mAno cho ? paiso baMdhana ? tamAro baMgalo baMdhana ? tamArI gADI baMdhana ? oNphisa, dukAna, phekTarI-kArakhAnAM, vera hAusIsa : A badhuM baMdhana ? zuM mAno cho ? parigraharUpa baMdhanathI duHkha ja Ave ? sukha na ja Ave ? sabhAH jyAM sudhI saMsAramAM chIe tyAM sudhI parigrahanI jarUra paDe che. tamane enI jarUra paDe che eno mane vAMdho nathI tamane e jarUrI lAge che -- teno moTo vAMdho che. tamArA prazna uparathI ja tamane e khyAla Avavo joIe ke temane mithyAtvanuM baMdhana pIDI rahyuM che. tame cothA baMdhanamAM barAbara phasAyA cho. jene cothuM baMdhana hoya tene bIjA traNa baMdhana-baMdhana na lAge. jene mithyAtvarUpI baMdhana barAbara vaLageluM hoya tene ja parigraha vagere traNe baMdhana baMdhanarUpa nathI lAgatAM. jenuM mithyAtvarUpI cothuM baMdhana chUTI gayuM hoya tene parigraha vagere traNe baMdhana barAbara baMdhanarUpa lAge che ane mATe ja e paLa paLa e traNeya baMdhanothI chUTavAno prayatna karato hoya che. parigraha sukhanuM sAdhana che, evuM lAge te cothuM baMdhana. AraMbha-hiMsA sukhanuM sAdhana che, evuM lAge te paNa cothuM baMdhana. mamatA sukhanuM sAdhana che, evuM lAge to paNa cothuM baMdhana. sabhA : paisAnI mamatA e baMdhana ke parigraha e baMdhane ? gaIkAle kahI gayo. sApa mAre ke sApanuM jhera mAre ? dUra konAthI rahevAnuM ? jherathI ja ke sApathI paNa ? eka nakkI vAta che ke, sApa kyAreya mArato nathI. sApanuM jhera ja mAre che. chatAM sApathI dUra rahevAnI mahenata kharI ? kema ? sApamAM ja jhera samAyeluM che. tema paisAmAM ja mamatA samAyelI che. eTale paisAnI mamatAthI jema bacavAnuM tema parigrahathI paNa bacavAnuM. mamatA jo na hota to bajAre gayA ja na hota, tene hAthamAM lIdho ja na hota, khIssAmAM ghAlyo ja na hota. vagara oLakhANa-pIchANavALIne ghare lAvyA, tijorInI cAvI ApI, Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230. 782 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo! - ghoDe caDyA, e mamatA vagara ? potAnI sagI bahena, gaIkAla sudhI jenA vagara cena nahotuM paDatuM, tene ya kahe, "have tuM mArI nahi, tuM pArakI, have A mArI." e bena be divasa mATe paNa ghare Ave to kahI de, tane AvavAnI chUTa che, paNa tAre AmAM be vacce kAMI garabaDa karavAnI nahi.' AvuM kema bolAyuM ? mamatA ja ke bIjuM kAMI? mamatA kevaLa tamane gRhasthone ja mAre evuM nathI. e to gRhavAsano tyAga karIne AvelA ame zramaNo sAvadha na rahIe to amane paNa mAre. ahIM sAdhupaNAmAM AvyA pachI paNa mamatA choDavI sahelI nathI. mATe ja prabhu amane sAdhu-sAdhvIne paNa mamatArUpI baMdhana choDavA-toDavAnuM kahe che. sabhA sIdhuM ja kahI do ne ke parigraha ane tenI mamatA baMne baMdhana. meM nahi, bhagavAne ja A kahyuM che. parigraha ane parigrahanI mamatA A baMne baMdhana. parigrahane baMdhana kahyuM emAM mukhyatA vyavahAranayanI che; jyAre mamatAne baMdhana kahyuM emAM mukhyatA nizcayanayanI che. sAdhu-sAdhvI parigraha choDIne beThAM che, eTale emanA mATe mukhyatA mamatva-tyAganI che. zrAvaka-zrAvikA ane gRhastho parigraha laIne beThA che eTale emanA mATe mukhyatA parigraha-tyAganI che. emaNe pahelAM parigraha choDavAno pachI mamatA paNa choDavAnI. pahelAM parigrahanA tyAgarUpa vyavahAranI sAdhanA karavAnI che ane te pachI mamattvanA tyAgarUpa nizcayanI sAdhanA karavAnI che. jyAre parigrahanA tyAgarUpa vyavahAranI sAdhanA karAya, tyAre mamatva tyAgarUpa nizcayane sAdhavAnuM lakSya rAkhavAnuM che ane jyAre mamattvanA tyAgarUpa nizcayanI sAdhanA karAya tyAre parigrahanA tyAgarUpa vyavahAra na cUkAya, tenI sAvadhAnI rAkhavAnI che. A pUrve A badhI vAta vigatavAra karI gayo chuM. chatAM AvA prazno thAya che. sabhA: amAre sAdhu banavuM nathI ane parigraha choDavo nathI. to tamane cothuM baMdhana nakkI ja vaLageluM che. ema kahI zakAya. jo emAM tamAro naMbara rAkhavo na hoya to tamArA vAkyamAM sudhAro karo. "sAdhu banavuM nathI' ema bolavAnA badale "sAdhu banAtuM nathI' - ema bolo, temaja "parigraha choDavo nathI' ema bolavAnA badale "parigraha chUTato nathI,' ema bolavuM paDe Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 231 - 10 : baMdhananuM ya baMdhana che mithyAtva - 33 - 783 evI tamArI AMtarika bhUmikA taiyAra karo ! to mAre tamane mithyAtvarUpI cothuM baMdhana che' tevuM kahevAnI utAvaLa nathI karavI. jenAmAM ATalI kALajI hoya, te mithyAtvathI bace. jenAmAM cothuM baMdhana na hoya, tene paLa-paLe ahIM - sAdhupaNAmAM AvavAnuM mana thAya. ahIM AvavAnuM ja mana hoya paNa AvI na zake te puNyAtmA saMsAramAM paNa rahe to kevI rIte rahe te samajAvuM. tame madArIne joyo haze ! madArI sApanA khela kare. e madArIne khabara hoya che ke mAre sApa vagara cAle tema nathI. tenAthI ja mArI AjIvikA calAvavAnI che ane pAcho te jIva le tevo che. tethI te tene pakaDatAM khUba sAvacetI rAkhe. jo khAlI moTuM pakaDe toya pote mare ane pUMchaDuM pakaDe to ya pote ja mare. moTuM pakaDe to sApa pUMchaDAthI evo vIMTaLAI vaLe ne evI bhIMsa lAve ke hAtha DhIlo paDe. hAtha DhIlo paDe, pakaDa chUTe ke tarata e DaMkha mAre ane jo pUMchaDuM ja pakaDe to sIdho DiMkha mAre. eTale bahu kALajI rAkhIne ekasAthe moTuM ne pUMchaDuM beya pakaDe. pUMchaDuM pagathI pakaDI rAkhe ane moTuM dabAve. cipIyA taiyAra rAkhyA hoya. jevuM sApanuM moTuM pahoLuM thAya ke tarata ja jheranI kothaLI kADhI le. jhera nIcovyA pachI paNa tene karaMDIyAmAM ja rAkhe. chUTo na mUke. khAvA-pIvAnuM paNa eTaluM ja Ape che, te doDI na jAya ne vazamAM rahe. ene barAbara keLave. jema nacAvavo hoya tema nacAve, paNa jaDIbuTTI to sAthe rAkhe ja. jarA DaMkha mAryo ke tarata jaDIbuTTI ghase. game tema toya A jAta to sApanI ja che, tema te jANato hoya che. mATe ATalI sAvacetI rAkhe. e sApanA khela karatAM AgaLa-pAchaLa jeTalI kALajI rAkhe che, eTalI kALajI tame paisA kamAtAM-vAparatAM rAkho cho? sabhA : sApa jherIlo dekhAya che. tyAM AMkha khullI che ane ahIM AMkha baMdha che, eTale ja parigraha jhera jevo lAgato nathI. mATe majethI parigraha bhego karAya che. parigraha baMdhana che, e duHkhanI paraMparAnuM sarjana karanAra che, evuM jene na lAge uparathI sukha ApanAra ane sukhanI paraMparAnuM sarjana karanAra jene lAge, tenAmAM cothuM mithyAtva nAmanuM baMdhana ubhuM ja che. e ja rIte hiMsA, asatya, corI ane abrahma, e jene baMdhana na lAge, e Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 784 232 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - vairanI paraMparAnuM sarjana karanAra che, evuM na samajAya uparathI hiMsAdithI ja sukha maLe ane enAthI ja sukhanI paraMparA sarjAya che evuM jene lAge, te badhAne mithyAtva nAmanuM cothuM baMdhana che ja. e ja rIte dhana-kuTuMba-parivAra, enI mamatA jene baMdhana na lAge, e AtmAnI vibhAvadazA che ema na lAge, enAthI ekabIjAnI AsaktinAM jALAM ja gUMthAya che ema na lAge, e jALAmAM karoLIyAnI jema pote sapaDAI, guMgaLAI pUrA thaI jaze ema na samajAya, uparathI mamatA e ja jene sukhanuM kAraNa lAge, e ja AtmAnI svAbhAvika avasthA lAge te badhAmAM mithyAtvanuM cothuM baMdhana beThuM ja che. mithyAtvanA baMdhanathI bace te saMsAramAM majAthI rahI ja na zake ane kadAca karmayoge tene e saMsAramAM rahevuM ja paDe to paNa emAMthI bahAra nIkaLavAnI ja e mahenata karyA kare. nukasAna dekhAya to pApathI bacAya : sabhA : A baMdhanathI bacavuM ApaNA hAthanI vAta che ? bilakula, ApaNA ja hAthanI vAta che. eka vakhata tenuM svarUpa samajAI jAya pachI tene hAtha lagADavAnuM paNa mana na thAya. jene svarUpanuM bhAna thAya te kevI rIte choDe che - te dAkhalAthI samajAvuM. ATha ke soLa upavAsa karyA hoya ane emAM chellA traNa upavAsa khUba agharA thayA hoya, chellI rAta rAbaDInAM svapnAomAM ja pasAra thaI hoya. savAra paDI tyArathI minITo gaNato hoya che. pATale goThavAIne beTho hoya, rAbaDI taiyAra karIne mUke che. DizamAM paNa kADhI lIdhI hoya che, jethI paccakkhANa Ave ke tarata ja pIvA jevI thoDI ThaMDI thaI jAya. te pachI paccakakhANa mATe chellI sekanDo gaNAI rahI hoya, tenI tIvratA keTalI ke ahIM navakAra gaNAya ne rAbaDI aMdara jAya eTalI ja vAra hoya. jyAM paccakhANa AvyuM, rAbaDI moDhe mAMDe, hajI hoThane aDe e pahelAM rasoDAmAMthI bUma paDe ke "rAbaDI pItA nahi, aMdara garoLI paDI che.' A sAMbhaLIne te zuM kare? pIve ? hamaNAM to pI lauM pachI vAta, AvuM kare ? ATalI bhUkha, ATalo talasATa ane ATalI mahenata karIne taiyAra karAvelI chatAM na ja pIve ? kema ? jheravALI rAbaDInA vAstavika, prANaghAtaka, mAraka svarUpanuM bhAna thayuM. tema ahIMyA paNa A parigraha mAranAra Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 233 - 10 : baMdhananuM ya baMdhana che mithyAtva - 33 - 785 che, hiMsA mAranAra che. mamatA mAranAra che, ema enAM vAstavika svarUpanuM bhAna thAya to eno tyAga karatAM vAra na lAge. sabhA tyAM nukasAna pratyakSa dekhAya che. ahIM paNa samakitIne nukasAna pratyakSa dekhAya. samyagdarzanarUpI netra jyAM sudhI khulyo nathI tyAM sudhI ja parigrahAdi baMdhanonAM nukasAna pratyakSa dekhAtAM nathI. jyAre samyagdarzana thAya tyAre A badhuM ja hAthamAM mUkelA aMgArAnI uSNatAnI jema ja pratyakSa anubhavAya. sabhA mithyAtva ane ajJAnamAM pharaka zuM ? ghaNo pharaka che. ajJAnatAmAM mAtra sAcI jANakArIno abhAva che ane mithyAtvamAM sAcI mAnyatAno abhAva che. ajJAnI sAcuM jANe nahi. mithyAtvI sAcuM jANe to paNa mAne nahi. ajJAnI pote jANe nahi chatAM jJAnInI nizrAAjJAmAM hoya to mAne kharuM. jyAre mithyAtvI sAcuM jANe nahi to ya mAne nahi ane kadAca sAcuM jANe toya mAne nahi. sabhA : bhagavAna upara paNa avizvAsa ? hA jI, bhagavAna upara paNa avizvAsa. e ja mithyAtvInI moTAmAM moTI vizeSatA che. tame to mithyAtvI nathI ne ? to bolo ne che vizvAsa bhagavAna upara ? bhagavAna kahe che, parigraha baMdhana che, duHkhanuM sAdhana che - "vaM yuvI ja muza' parigrahane vaLaganAro duHkhathI mUkAto nathI. mAnavA taiyAra cho ? bhagavAna kahe che, hiMsA baMdhana che - "veraM vaDu gappo ' enAthI vairanI paraMparA sarjAya che. mAnavA taiyAra cho ? bhagavAna kahe che ke mamatA baMdhana che, mAranArI che - 'tramadiM mucchiA ' mamatAthI jIva bIjA bIjA jIvomAM Asakta thAya che. enAthI bhavabhramaNa vadhe che. mAnavA taiyAra cho ? mithyAtva baMdhana che, e cirakALa sudhI saMsAramAM rakhaDAvanAra che. mAnavA taiyAra cho ? sabhA choDavAnI pravRtti na hoya paNa vRtti hoya to ? vRtti kone kahevAya ? aNagamato mANasa paNa AvIne bAjumAM besI jAya to Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! ya moDhuM bagaDe. kadAca koI besI gayo hoya to tene ubho karavAnI peravImAM hoya. bolo, parigraha Ave to moTuM bagaDe che. kadAca AvI gayo to kADhavAnI ja mahenata karo cho ? bhAvanA sAcI hoya to pariNAmamAM DokAyA vinA prAyaH na rahe. parAdhIna jIvana na joIe : 234 saMsArIne pUcho ! ghara kevAM cokhkhAM rAkhe ? je gharamAM kacaro ja na nIkaLato hoya tenI gharavALI kevI kahevAya ? emAMya unALAnA divasa hoya ne vAyaro vAto hoya, kacaro gharamAM AvyA ja karato hoya to ekavAra vALe, be vAra vALe, traNa vAra vALe, keTalI vAra vALe ? jeTalIvAra kacaro Ave eTalI vAra ghara vALe ja ? tema jeTalI vAra gharamAM paiso bharAya teTalI vAra kADhavAnI ja mahenata ? kadAca e dhaMdho na kare, bajAramAM na jAya, mahenata paNa na kare, chatAM puNyanA udayathI koIne koI rIte paiso AvI jAya to paNa kADhavAnI ja mahenata ? jIvana jIvavA mATe koIpaNa parAdhInatA na joIe. paisAnI jarU2 paDe e paNa eka jAtanI parAdhInatA ja che ne ? hiMsA, asatya, corI jevAM pApono Azraya levo paDe e paNa eka jAtanI parAdhInatA ja che ne ? ane snehI-svajanonI mamatAnA tAMtaNe jIvavAno vicArabhAva e paNa eka jAtanI parAdhInatA ja che ? jIvavA mATe koIpaNa jAtanI parAdhInatA na joIe. AtmAnA, Atma-guNonA, jJAnAdi guNonA sahAre jIvana jIvavuM che - A samyagdarzanano pariNAma che. A badhI vAto mAtra buddhithI nathI sAMbhaLavAnI, paNa zraddhAthI samajavAnI che. 786 'yuddhasya vArtA ramyA' 'yuddhanI vAta 2maNIya hoya' - paraMtu yuddha kyAreya 2mya hotuM nathI. ema duniyA mAne che tema mithyAdRSTi AtmA paNa ema mAne che ke 'zAstranI vAto paNa yuddhanI vAtonI jema ramya hoya che, paraMtu eno prekTIkala eplIkezana-amala kyAreya ramya na hoya.' yuddhanI vAto sAMbhaLavI bahu game, paNa jyAre yuddhamAM jAva tyAre khabara paDe, tema zAstranI vAto sAMbhaLavI bahu game, paNa prekTikala lAIphamAM jIvo tyAre khabara paDe. e jIvavI kAMI zakya nathI,' ema e mAne jyAre samakitI to mAne ke - badhu ja zakya che. azakya hoya to prabhu kaheta ja nahi ane prabhunI AjJAne zirasAvaMdya karanArA mahApuruSo jIvata paNa nahi. Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 : baMdhananuM ya baMdhana che mithyAtva - 33 235 - - 787 sabhA darzanamohanIyano kSayopazama thAya to A thAya ne? barAbara, paNa e kSayopazama thAya kyAre ? jJAnIoe eno mArga barAbara batAvyo che. pahelAM "parigraha e pApa che - ema mAnavAnI zarUAta karo. AraMbha ne mamatA e pApa che, ema mAnavAnI zarUAta karo. na bese to paNa hajAra vAra manane kaho ke, "A pApa ja che." bhale tamane na bese to ya A ja vAraMvAra vAgoLo. chatAM emAM zaMkA paDe tyAre vicAre ke - 'tameva sanaM nisaMkaM jaM jiNehiM paveiyaM' "te ja sAcuM ane zaMkA vagaranuM che; je jitezvara bhagavaMtoe kahyuM che mArI A kamanasIbI che ke, parigraha pApa che, paNa haju mane "e pApa che' - ema lAgatuM nathI. hiMsA e pApa che, paNa haju mane "e pApa che" - ema lAgatuM nathI. mamatA e pApa che, paNa haju mane "e pApa che' - ema lAgatuM nathI. sabhA mamatAne pApa mAnIe to saMsAramAM jIvavAnI majA zuM Ave? pahelA lakhI rAkho ke saMsAramAtra rahevA jevo ja nathI. karmayoge emAM rahevuM paDe toya e saMsAramAM majA karavAnI ja nathI. "saMsAramAM majA Ave che mATe saMsAra majAno che ema mAnIne saMsAramAM rahenArA badhA maravAnA. enI sAme karmayoge saMsAramAM jene rahevuM paDe tethI e saMsArane sajA mAnIne ja emAM rahenArAM e saMsArathI nakkI karavAnAM. A vAto karavI mane game che. kAraNa ke, A vAto bhagavAnanI che. AmAM mArA hitanI vAto thAya che, mArI jAtanuM ghaDatara thAya che. jIvavAno tyAM sudhI A ja vAto karavAnI bhAvanA che. tame jhIlo to paNa amAruM kalyANa ane tame kadAca na jhIlo to paNa amAruM kalyANa nizcita che. maravAnA ane taravAnA : ema beya rastA jJAnIe batAvI dIdhA che. e paikI kayA raste javuM te tamArA hAthamAM che. taka maLI che, to samajavAno prayatna karo. AtmAne samajAvavAno prayatna karo. AtmAnuM ghaDatara karavAno prayatna karo. ame ne tame jo A prayatna nahi karIe to marI jaIzuM. tamane paLe paLe ema thavuM joIe ke "Dagale ne pagale mamatAnA bhAra nIce dabAyelAM chIe. parigrahanA paNa gaMjAvara khaDakAyA che ne hiMsAno to koI pAra nathI. DhagalAbaMdha hiMsA karIe chIe. jo jAgazuM nahi to Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 -- - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 788 A badhAnA bhAra nIce marI ja javAnA chIe." sabhA A badhI vAtono svIkAra karavAmAM mana ADe Ave che, mana svIkAratuM nathI. mana na svIkAratuM hoya to manane ghaDavAnI mahenata karo. tenA gulAma banyA to te tamane upADIne durgatimAM nAMkhI Avaze. mana ane Indriyo asAvadha AtmAne durgatimAM laI jAya che. mATe ja kahyuM che ke - 'iMdiyacavalaturaMgo, duggaimaggANudhAvire nichaM / bhAviabhavasarUvo, ruMbhai jiNavayaNarassIhiM / / 2 / / ' 'IndriyarUpI capaLa ghoDAo satata durgatinA mArga para doDe che. ene saMsAranA svarUpathI bhAvita thayela AtmA jitavacanarUpI lagAmathI roke che." IndriyarUpI capaLa ghoDAo durgatinA mArge doDI rahyA che, tene jinAgamarUpI doraDAMthI damo, nahi to maryA samajo. A mana paNa e ja jAtanuM che. vAMdarAnI jAta che. sthiratAnuM kyAMya nAma nahi, mULamAM vAMdarAnI jAta ane e pachI ene pAyo dArU ne uparathI vIMchIe DaMkha mAryo. to keTalo kUdAkUda kare ? tema mana mAkaDuM che. tene pAyo mithyAtvano dArU ane aviratinA caTakA lAgyA, pachI kevuM kUdAkUda kare ? kalikAlasarvajJa prabhu vItarAgastavamAM ApaNI avadazAnuM barAbara dhyAna ApI rahyA che - 'kSaNaM saktaH kSaNaM muktaH, kSaNaM kruddhaH kSaNaM kSamI / mohAthe rIDaryavAe, rita pApam !' 'ghaDImAM Asakta, ghaDImAM vairAgI, ghaDImAM krodhathI dhamadhamato to ghaDImAM kSamAno sAgara : A rIte mohAdi dvArA krIDAthI huM vAMdarA jevI capaLatAvALo karAyo." jJAnI kahe che ke A lAla-pILAmAM bhAna bhUlyA, tenI durgati nizcita che. mATe ja traNe vAta pharI pharIne kahuM chuM. parigrahathI tamane sukha maLaze. A tamAro bhrama che, bhagavAna kahe che - parigrahathI duHkha maLaze. Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 237 - 10 : baMdhananuM ya baMdhana che mithyAtva - 33 789 DUbanArano anubhava nakAmo: sabhA anubhava judo paDe che. ajJAnIonA ane mohAdhInonA anubhava judA ja paDe. evA lokonA anubhavanI A zAsanamAM phUTI koDInI kiMmata nathI. jeTalAM mithyAdRSTi te badhA viparIta mativALA che, ema kahIe to emAM vAMdho nathI. emAM tame ho to tameya Avo ne huM houM to huM ya AvuM. dArUDIyAno anubhava duniyAnA DAhyAo karatAM haMmezA judo ja hoya che. e dArU pIne gaTaramAM paDyo hoya ne mahelAtamAM mahAlato hoya evuM mAne. vyavahAramAM paNa tamArA anubhavanI keTalI kiMmata gaNAya che, te tame sahu sArI rIte jANo cho ane jANavA chatAMya mArI AgaLa amAro anubhava - amAro anubhava' ema kahyA karo cho ! dariyAno anubhava kone ? DUbanArane ke taranArane ? aMdara gayo hoya ne DUbato hoya tene anubhava kayo thAya ? DUbavAno ja ? DUbanArano anubhava nakAmo. taranArano anubhava kAmano. tAraka tIrthaMkara paramAtmAo, siddha paramAtmAo, AcArya-upAdhyAya ane sAdhu bhagavaMto : ane emanI AjJA mujaba jIvanArA : A badhA taranArA, bAkI badhA DUbanArA. DUbanArano anubhava DUbavAnI IcchAvALo le. taranArano anubhava karavAnI IcchAvALo che. tamAre zuM karavuM che ? taratamatA jarUra chatAMya che to pApa ja : sabhA : be pAse parigraha che, ekane jarUra nathI ane ghaNo che. jyAre bIjA pAse enI jarUriyAta pUrato ja che to pApa kema ? pApa e to pApa ja che. paNa eTaluM cokkasa kahIza ke eka pAse maryAdita pApa che ane bIjA pAse amaryAdita pApa che. maryAdita ke amaryAdita pApa paNa Akhara to pApa ja che ne ? ene AvI jarUra kema paDI? Indriyone paravaza paDyo, kaSAyono gulAma banyo, sAdhanone parAdhIna banyo, eTale ja jarUra paDI ne ? e pApathI aTakavuM hoya to Indriyone jItavAnI mahenata karavI paDe. kaSAyone kabaje karavAnI mahenata karavI paDe. te mATe sattva keLavavuM paDe, manane keLavIne, jItavuM paDe. zarIrane keLavIne jItavuM paDe. Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - - 790 je Indriyone-kaSAyone-manane zarIrane jIte, teNe parigrahanA pApano paDachAyo paNa levo na paDe. paNa je nabaLA che, je hajI IndriyonI paravazatA, kaSAyonI gulAmI ane parigrahanI parAdhInatA choDI zakyA nathI, paNa jene thAya ke have mAre ene maryAdita to karavI ja che. tene mATe paNa kahI zakAya ke tene cothuM mithyAtvanuM baMdhana nathI. je A parigrahanI gulAmIne phagAvI de, tene nAthIne teno tyAga kare, teno pahelo naMbara. je hajI enI gulAmI phagAvI zakato nathI, zakya prayatna nAthavAnI mahenata kare che, vAstavika arthamAM je parigrahane maryAdita kare che, teno bIjo naMbara ane A parigraha choDavA jevo che. maryAdita karavA jevo che, evuM jene lAge che, teno trIjo naMbara. sabhAH parigraha game paNa bhego na kare to ? to paNa mamatAno pariNAma beTho ja che. eTale ethI thatuM pApa UbhuM ja che. je bhego kare ane mamatA rAkhe ene to banne ya nuM pApa lAge. pApAnubaMdhI puNyavALAne paiso maLe, paNa choDavAnuM mana thAya ja nahi. ene vaLagavAnuM ja mana thAya, agara choDavAnuM mana thAya to paNa adhika meLavavA mATe ja choDavAnuM mana thAya. sanmArge vAparavAnuM mana thAya nahi, unmArge vApare. A vAparyA e paNa pApano anubaMdha karAve. mAtra vAparyA tenAthI puNyAnubaMdhI puNya baMdhAI gayuM, ema nahi. e "zA mATe vAparyA' tenAthI puNyAnubaMdhI puNya nakkI thAya che. A badhuM samajavuM ane aMdara utAravuM ghaNuM agharuM che, A badhu aMdara ghoLavuM paDaze. anAdikALathI AtmAmAM kusaMskAro ghara karI gayA che ke "A paiso che to badhu che. paiso che to badhuM sukha che eTalA mATe ja tamAre tyAM kahevata AvI ke, "paheluM sukha te jAte naryA." "koThIe jAra ne sulakSaNI nAra.' evuM ghaNu badhuM gokhyuM che. upamitikAre dhana-lobhano mahimA mArmika zabdomAM varNavyo che. emanAM pratyeka vacano TaMkazALI che ane emAM tamArA anAdinA saMskAronA paDaghA paDelA che. dhanane ja sarvasva mAnatA loko mAne che - Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 239 - 10 : baMdhananuM ya baMdhana che mithyAtva - 33 791 'dhanamatra jagatsAraM, dhanameva sukhAkaraH / dhanameva janazlAghyaM, dhanameva guNAdhikam / / 1 / / ' 'A lokamAM dhana ja pradhAna che, dhana ja sukhanI khANa che, dhana ja loko vaDe prazaMsanIya che ane dhana ja zreSTha guNavALuM che.' 'dhanameva jagadvandyaM, dhanaM tattattvamuttamam / dhanaM hi paramAtmeti, dhane sarvaM pratiSThitam / / 2 / / dhI ja jagatane mATe vaMdanIya che, dhana ja jagatamAM zreSTha tattva che, dhana to paramAtmA che, tethI dhanamAM badhuM ja raheluM che.' thane dato stro, puruSa: paramarthataH | tRNaM bhasmAzucidhUliyadvA nAstyeva kiMcana / / 3 / / ' dhanahIna puruSa A lokamAM paramArthathI tRNa, rAkha, azuci ke dhULanI jema kazI kiMmata dharAvato nathI.' 'dhanAdrindo dhanAdevA, dhanAdete mahIbhujaH / anyebhyo 'bhyadhikA bhAnti, nAnyatkiMcana kAraNam / / 4 / / ' dhanathI Indra, dhanathI devo, dhanathI A rAjAo bIjAothI vadhu zobhe che. mATe bIjuM koI ja (sukhanuM) kAraNa nathI.' 'eko dAtA paro'rthIti, svAmyekaH sevako'paraH / puruSatve samAne'pi, dhanasyedaM vijRmbhitam / / 5 / / ' 'eka dAtA che, bIjo arthI (yAcaka) che; eka mAlika che, bIjo gulAma che; baMnemAM puruSapaNuM samAna hovAthI A pharaka je che te dhananI ja lIlA che.' 'tadatra paramArtho'yaM, sarvayatnena yaddhanam / svIkartavyaM nareNocairanyathA, janma niSphalam // 6 // ' mATe A badhI vAtano sAra eka ja che ke - mANase khUba dhanane dareka prakAre meLavavuM joIe. nahitara janma nirarthaka cAlyo jaze.' Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! parigraha ane mamatAnA anAdinA saMskAro goThavAyelA che, tenI sAme AMtarika laData ApyA vagara enA tyAga aMgenI 5ramAtmAe kahelI vAto gaLe nahi utare. ekavAra mithyAtva jAya agara to mAMduM paDe tyArabAda A vAto gaLe utaratAM vAra nahi lAge. ane samyagdarzana AvyA pachI parigraha choDavo ekadama sahelo, hiMsA choDavI ekadama sahelI, mamatA choDavI ekadama sahelI. pachI parigraha duHkhanuM kAraNa, hiMsA vairanuM kAraNa che ane mamatA saMsAranuM kAraNa che, e vAto samajAvavI ekadama sahelI che. paNa jyAM sudhI mithyAtva gADha haze tyAM sudhI A vAto gaLe nahi utare. 240 A mithyAtvane posavAnuM kAma tame jAte ja karyuM che. AjanA tamArA parasparanA vArtAlApo-bhaNataro, samAja ne sAmAjika vyavasthAoe paNa mithyAtvane posavAnuM ja kAma karyuM che. AjanAM navAM nikaLelAM jeTalAM darzano - jeTalA mithyAmato jeTalA mithyAmatio, temaNe paNa A ja mithyAtvane posavAnuM kAma karyuM che. nAstikanI eka ja vAta-'bhogavI lo !' bhagavAne je vAta karI ke - 'parigraha e baMdhana che ane duHkhanuM kAraNa che. hiMsA e baMdhana che ane vairanuM kAraNa che. mamatA e baMdhana che ane te saMsAranuM kAraNa che.' A vAtane mithyAmati evA zramaNo ane mithyAmati evA brAhmaNo mAnavA ja taiyAra nathI. vidhavidha mithyAmatomAM rahelA te zramaNo pahelA naMbare AtmAne ja mAnavA taiyAra nathI, bIjA naMbare baMdhanane baMdhana tarIke svIkAravA taiyAra nathI. trIjA naMbare temAMthI duHkhanI paraMparA sarjAya che, te mAnavA taiyAra nathI. tyArabAda 'e baMdhanone toDavA joIe' ane 'te baMdhanone toDavAnA je mArgo' che, te mArgone paNa mAnavA teo taiyAra nathI. jene vAstavikatAnI samaja nathI, evA e loko je matanA che, je mAnyatAne mAne che ane je vicAro emanA manamAM goThavAyA che, tene kAraNe bIju kAMI vicAravA ja taiyAra nathI. e zramaNo bauddhadharmI che ane e brAhmaNo bRhaspatinA anuyAyI cArvAko che. cArvAka eTale nAstika. teo eka ja mAne che ke - je maLe che te meLavI lo, maLyuM che te bhogavI lo, bhogavyuM che te mANI lo, lahera karI lo. kAla koNe joI che 'A bhava mIThA to parabhava koNe dIThA ?' evA siddhAMtane mAnanArA 792 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 241 - 10 : baMdhananuM ya baMdhana che mithyAtva - 33 1 - 793 e dinarAta nirmaryAda kAmabhogomAM Asakta rahe che. artha-kAmAdine anarthakArI jANIne je mokSabhilASI dharmapriyajano tyAga, vairAgya mArgamAM pravartatA hoya temane uddezIne pAchuM bole ke, "A loko bicArA bharamAI gayA. DhoMgI sAdhuone ravADe caDI gayA. ane A sAdhuone to bIjo koI dhaMdho ja nathI, badhAne narakanaraka kahI DarAvyA ja kare che. hAthanuM choDAvIne koNInuM pakaDavAnuM batAve che. kAMIka samajo ! pratyakSane mAno ! na dekhAya tene mAnavAnI bhUla na karo ! AtmA che ja kyAM ? baMdhana che ja kyAM ? mokSabokSa jevuM kAMI nathI. khAopIo ne lahera karo. je maLyuM che, tene mANo ane nathI maLyuM to meLavIne jiMdagI khuzakhuzAla karI lo. nahIMtara tamAro janmAro eLe jaze" evuM evuM e nAstika cArvAka zramaNo ane brAhmaNo bole. AjanuM pazcimI DhaMganuM zikSaNa lenAro moTo bhAga AvI ja mAnyatA dharAve che - ema huM kahuM to khoTo nahiM paDuM. sabhA : gayA bhavamAM ghaNAM puNya karyA hatAM, tethI ja maLyuM che ne ? bilakula barAbara. sabhA : puNyathI ja maLyuM che to bhogavIe nahi ? kAMI vAMdho nathI. bhogavI lo ! badhuM bhogavI lo ! pachI enuM pariNAma zuM? e vicAryuM ? naraka ane nigodanAM duHkho ja ke bIjuM kAMI ? amAruM cAle to ame eka paNa jIvane durgatimAM javA daIe. vitarAga zAsanano sAdhu mAnuM haiyuM dharAve. e kyAreya na icche ke enuM saMtAna durgatimAM jAya. tame duHkhI thAva e amane na game. evAno hAtha na pakaDAya : sApa pheNa kADhIne Dolato, Dolato Avato hoya, caLakatI enI rUperI kAyA hoya, jotAM ja gamI jAya tevo eno dedAra hoya, ene joI bALaka tene vaLagavA jAya to e dekhI enI mA dUrathI rADa pADe, doDatI AvI hAtha kheMcIne ene pAcho vALe ? sabhA amAro ya hAtha kheMcI vALo ne ! ame hAtha kheMcavA gayA ne bacakAM bharAI gayAM. have kheMcavAnI hAma rahI Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 794 nathI. hAtha paNa kono kheMcAya ! kahuM ? sAsu-vahunA jhaghaDA anAdinA che. jarAka vAMkuM paDe ne vahu chaNako kare, "bA gaDabaDa na karo, bahu gaDabaDa karazo to huM kUvo pUrIza." "kUvo pUrIza' eTale samajyAre ? sAsu samajAve ke "beTA, AvuM na karAya." paNa e jema jema samajAve tema tema vahu vadhAre uchaLe. roja AvuM kAMIka ne kAMIka to cAlyA ja kare. eka vahune thayuM, ekavAra to sAsune batAvI ja dauM. roSamAM ne roSamAM eNe-sAsune kahyuM - "huM to A cAlI kUve paDavA." "vahu beTA, Ama na karAya, rahevA do." sAsubA jema-jema bole tema vahu moTI rADa pADe. chevaTe sAsue enuM bAvaDuM pakaDIne samajAvyuM. sAsune ema hatuM ke, AmAM amArI Abaru jaze, dIkarAnI ya Abaru jaze ane tenuM ahita thaze. jevo sAsue hAtha pakaDyo tevI ja vahue kUvA tarapha doTa mUkI. sAsubA samajAvavA pAchaLa ne pAchaLa gayAM. gAma bahAra AvyAM. kUvo najIka Avyo. gAma bahAra koI dekhAtuM na hatuM ke jethI koIne bolAvIne vahune aTakAvI zakAya. DozI jora karIne jarAka AgaLa gayA ne paDatI ene rokavA vahunuM bAvaDuM majabUta pakaDyuM. saravALe DozI e DozI ane vahu to juvAnajodha hatI. sAthe Aveza bhaLelo hato. DozIne ghasaDIne cheka kUvA sudhI laI gaI. chevaTe sAsune lAgyuM ke, have jo huM pakaDavA rahIza to huM paNa bhegI pUrI thaI jaIza. chelle kahyuM, "vahu beTA ! tamAre aMdara paDavuM ja che, aMdara kUdako mAravo ja che, to bhale mAro, paNa pahelAM kavo keTalo UMDo che e jojo!" eTalI e DAhI hatI ke, bhavitavyatAvaza ene thayuM ke - "jiMdagImAM bhale sAsunuM eka veNa na mAnyuM, paNa chelluM veNa to mAnI lau" eTale kUvAnI aMdara joyuM ne pAchI vaLI. sAsue pUchyuM "vahu beTA, keba ! zuM thayuM ?' bA, kUvo bahu UMDo che." ame paNa chelle zuM kahIe tamane ? kamase kama A kUvo keTalo UMDo che te joIne pachI paDatuM mUkajo ! olIe to chellI zIkhAmaNa mAnI to bacI gaI, tamane bacAvavA ame roja zIkhAmaNa ApIe chIe, tame mAnavA taiyAra cho ? hajI tame pANI upara cho, bacavAnI zakyatA che. jJAnInuM mArgadarzana jhIlo to AbAda bacI zako tema cho. jJAnI kahe che ke aMdara DUbakI na mAro ! tamAre Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 243 - 10 : baMdhananuM ya baMdhana che mithyAtva - 33 795 sAMbhaLavuM che ? ke pachI DUbakI mAravI ja che ? jJAnI karUNAbuddhithI kahe chatAM ApaNe na mAnIe to pachI ApaNuM kalyANa koNa karaze ? jagatamAM kevA mithyAmato cAle che ? keTalA prakAranA mithyAmato che ? e samajI zakAya e mATe jJAnI bhagavaMto daza prakAranAM mithyAtva samajAve che, temAMnA koIpaNa prakAranA mithyAtvane jIva vaza paDyo to tene bhagavAnanI vAta gaLe nahi utare. sau prathama huM tamane daza daza prakAranAM mithyAtvanAM nAma kahIza. ane e pachI jyAre huM tamane nAmo gaNAvIza tyAre tamane thaze ke, AvA ya mato hoI zake ? paNa jyAre eka eka matanuM varNana karIza, tyAre tamane thaze ke AvA paNa mato hoI zake eTaluM ja nahIM, che ja. AvA matonA paNa anuyAIo hoya che. jagatamAM buddhimAna gaNAtA, hoMziyAra gaNAtA evA loko paNa matasthApaka mUrkhAonI vAtomAM kheMcAI jAya che. temane mAnanAro paNa bahoLo varga hoya che. kharekhara, vicArIe to mata calAvavA mATe kevaLa puNya joIe. koI kahe ke - phalANAnI vAtamAM dhaDa nahi, mastaka nahi ane AvI dhaDa-mastaka vagaranI vAto. chatAM eno mata cAle kaI rIte ? Avo prazna e matavALAne koI pUchI bese to e kahe ke "e ja to amArI vizeSatA che." A sUyagaDAMga sUtramAM mithyAmatonA badhA ja mithyA pralAponI vAto karavAmAM AvI che. eTaluM ja nahi paNa sarvajJa-sarvadarzI paramAtmA dvArA thayeluM e mithyAmatonuM khaMDana paNa raju karAyuM che. daza prakAranAM mithyAtva: ApaNe jovA che daza prakAranAM mithyAtva. 1 - jIvane ajIva mAne. pRthvI-pANI-agni-vAyu-vanaspati A jIva che, chatAM tene ajIva mAnanArA ghaNA che. 2 - ajIvane jIva mAne. jenAmAM koI paNa rIte jIvatva ghaTatuM ja na hoya tene jIva mAne. Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 3 baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! dharmane adharma mAne ane - 3 4 - adharmane dharma mAne. 5 - mokSamArgane unmArga mAne ane - 6 - unmArgane mokSamArga mAne. 7 - kharekhara je sAdhu hoya tene asAdhu mAne ane 8 - asAdhu hoya tene sAdhu mAne. 9 - je mukta thaI gayA che, tene amukta mAne ane je mukta thayA ja nathI, tene mukta mAne. - 10 A daze daza prakAranA mithyAtvanI mAnyatAvALA jIvo jagatamAM hoya che. AmAMnA sAtamA ane AThamA naMbaranuM mithyAtva jabaruM che. e sAdhupaNA sAthe sIdho saMbaMdha dharAve che. vItarAgano sAdhu jyAre sAdhupaNAnI ja vAta kare, tyAre ghaNAMne lAge ke je sAdhu saMsAranI eka paNa vAta na kare, saMsAranAM eka paNa kAma na kare ane mAtra sAdhupaNAnI ja vAta kare, te sAdhu kAmano zuM ? ane je sAdhu potAnA sAdhupaNAne neve mUkIne saMsAranI vAta kare, saMsArIonA saMsA2nI ciMtA kare to lAge ke A kharo sAdhu che. A ja samayajJa che. A sAtamA ane AThamA naMbaranuM mithyAtva che. tamane pUchI lauM ? tamane kayo sAdhu game ? cokhkhuM bolajo, sAcuM bolajo, aMdara hoya te ja bolajo, goLa-goLa nahi bolatA. 796 tame koNa ? khokhuM e tame ? makAna e tame ? kapaDAM e tame ? dara-dAgInA e tame ? rUpiyA e tame ? ke e badhAthI judA tame ? tame koNa ? ame konI ciMtA karIe to tamane gamIe ? tamArA AtmAnI, AtmihatanI ke pachI tamArAM khokhAM, makAna, kapaDAM, dara-dAginA ane rUpiyAnI ? sabhA : sAdhu mahArAja sAdharmikane madada karavAnI ciThThI lakhIne Ape to ? e amArAthI apAya ? A kAma amAruM nathI, A kAma tamAruM che, paNa tame jyAre ene ubho nathI rAkhatA, tyAre e raDato-2Dato amArI pAse Ave che. ame kahIe, amArI pAse to kAMI nathI, A mATe tamAre zrAvako pAse javuM joIe amArI A vAta sAMbhaLI e zrAvako pAse jAya. paNa tame zrAvako enI pAse ciThThI mAMgo. ciThThI vagara ubhA paNa na rAkho. eTale pelo pAcho raDato Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 245 - 10 : baMdhananuM ya baMdhana che mithyAtva - 33 1 - 797 amArI pAse Ave ane amArAmAMnA koIka lAgaNIvaza ciThThI lakhI Ape ema paNa bane che. paNa A anartha Ubho kema thayo ? tame tamAruM sAdharmikabhaktinuM mahAna kartavya cUkyA, temAMthI A gaDabaDa ubhI thaI. tame amane kahI gayA hova ke, "sAheba, mAre sAtakSetramAM ATalA rUpiyA vAparavA che. kyAMya paNa vAparavA joguM lAge to kRpA karI mAruM dhyAna dorajo." to ame batAvIe. kalikAlasarvajJa pU. A. zrI. hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAnA paricaye mahArAjA kumArapALa jainadharma pAmyA. tyArabAda emaNe potAnI dravya-bhAva saMpatti aMgenI rajerajanI mAhitI AcAryadevane ApIne kahyuM hatuM ke - "have mArA AtmakalyANa mATe mAre je kAMI paNa karavAnuM hoya tenI ApazrIe mane AjJA ApavAnI che. Apa kaho ne huM na karuM to huM gunegAra. ane have Apa mane AjJA na karo ane huM kartavyathI rahI jAuM to enI javAbadArI ApanA zire." evuM tame kAMI amane kahI gayA ho to ame jarUra e javAbadArI nibhAvIe. pAchA mULa vAta upara Avo. bolo, tamane kevA sAdhu game? tamArA AtmAnI ciMtA kare tevA sAdhu game ke tamArA saMsAranI ciMtA kare tevA sAdhu game? sabhA baMne jAtanA guru rAkhIe to cAle ? tame to badhe ja eka naMbara ne be naMbaranuM rAkhyuM che. rUpiyA paNa eka naMbaranA ane be naMbaranA, guru paNa eka naMbaranA ane be naMbaranA ane deva paNa eka naMbaranA ane be naMbaranA. eka naMbaranA mahAvIra vItarAga ane be naMbaranA mahAvIra rAgI, dveSI AvuM badhuM cAle ? eka bhAI maLyA hatA, e kahe mAre to be guru. dharmanuM kAma hoya to A guru ane saMsAranuM kAma hoya to A guru ane ghaNAM to kahe ke, "sAheba, be guru rAkhavAno koI matalaba ? enA karatAM tame ja be rola bhajavo e sAruM nahi ? ane bhoLA evA ghaNA sAdhuo emanI vAtamAM AvI gayA ane tamArA saMsAra posavAnAM kAmo karatAM thaI gayA. tamArI arthakAmanI vAsanAmAMthI ja badhI garabaDo cAlu thaI gaI. "vItarAganAM maMdiro choDIne koI rAgI, dveSI kAma, krodhI deva-devInAM maMdiramAM jAya. enA karatAM ahIM vItarAganAM maMdiromAM ja rAgI deva-devIone padharAvI Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - - 798 daIe. jethI jaino e bIje to na jAya." AvA kutarkamAMthI jinamaMdiromAM ya zAsanabAhya deva-devIonA gokhalAo cAlu thaI gayA. jinAlayo maTyAM ne devAlayo thayAM, gokhalAonI hAramALA joI lo. gaLe utare che ? tamane kayA deva joIe ? sAcuM bolajo, amane sAruM lagADavA nahi bolatA. sabhA karmano nAza kare tevA. goLa goLa nahi bolo. sabhA: vItarAga. vItarAga ja devI joIe ? arihaMta ne siddha ja deva joIe ? guru tarIke kayA joIe ? saMsAra sajAvavAno mArga batAve che ke saMsAra choDavAno mArga batAve te ?, parigraha choDavAno mArga batAve te guru game ke parigraha meLavavAno mArga batAve te guru game ? hiMsaka dhaMdhA choDavAno mArga batAve te guru game ke hiMsaka evo paNa dhaMdho kema vadhAravo ne vikasAvavo teno mArga batAve te guru game ? svajanonI mamatA kema choDavI, teno mArga batAve te guru game ke svajanonI mamatA kema vadhe teno mArga batAve te guru game ? sabhA aMdhAruM dUra karanArA guru joIe. aMdhAruM dUra karavA aMdhAruM na joIe. aMdhAruM dUra karavA dIvo joIe. sUrya tarIke arihaMta ane siddha bhagavaMto che ane dIvA tarIke AcArya-upAdhyAya ane sAdhu bhagavaMto che. tIrthakaro sUrya samAna che, kevaLajJAnIo caMdra samAna che, AcArya bhagavaMto vagere dIpaka samAna che. e dIpaka pote dIptimAna rahI seMkaDo divAone pragaTAve che. vairAgya ane tyAganA mArge vItarAga banavAno mArga batAvanArA guruo ja jyotiSmAna dIpaka jevA che, bAkI rAga, anurAgano mArga batAvI narakAdi durgatiomAM dhakelanArA guruo to kevaLa aMdhakArarUpa ja che. evA aMdhArAthI aMdhAruM dUra na thAya. dIpakathI aMdhAruM dUra thAya. paNa tamane tamArA artha-kAmAdi aMdhAruM che ema lAge che kharuM ? sabhA : koI zrAvaka ke gRhastha mahAAraMbha ane mahAparigraha karato hoya to tenAthI bacAvavA ochA AraMbha ne parigrahano mArga kahevAya ? nA, na kahevAya. amAruM kAma sarva AraMbha ane sarva parigraha choDAvavAnuM che. ame eno ja upadeza ApIe chatAM enI Asakti ke azaktithI e na choDI Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 247 - 10 : baMdhananuM ya baMdhana che mithyAtva - 33 - 799 zake ne pote ja alpaAraMbha ke alpaparigraha kare ane tenI pratijJA mAMge to ame ApIe, e pote moTA pApamAMthI ochA pApamAM Ave tenI pratijJA ame ApIe. paNa alpaAraMbhano mArga amArAthI na batAvAya. jeTaluM choDe emAM amArI saMmati paNa je alpa paNa AraMbha e kare ane alpa paNa parigraha e rAkhe temAM amArI jarA jeTalIya saMmati nahi kAraNa ke thoDo ke ghaNo AraMbha ke parigraha e pApa ja che. vItarAgano sAdhu nAnA ke moTA, thoDA ke ghaNA koIpaNa prakAranA pApano mArga kyAreya na batAve. amArA mahAvratanA AlAvAmAM 'apa vA mathe vA ' Ave che. alpa mUlyavALo ke mahA mUlyavALo ya parigraha na to ame rAkhI zakIe, na koI pAse rakhAvI zakIe, na koI rAkhatuM hoya tene anumodana ApI zakIe. koI AvIne kahe ke, "huM 1000 jIvone kApavA mAMguM chuM." ame ene kahIe ke "bhAI, 500 ne ja kApaje." evuM amArAthI bolAya ? to zuM bolAya ? "badhAne bacAva " paraMtu e kahe ke "pa00 ne to huM mAre mAravA ja paDaze' tyAre ene kahevuM paDe ke "vadhumAM vadhu jeTalAne bacAvI zakAya teTalAne bacAvaje." jIva bacAvavAnuM amArAthI bolAya, paNa kApavAnuM na kahevAya. tema badho parigraha na choDI zake tene mATe ja kyAMka bAMdhavA mATe bhAgatA bhUtanI coTalI pakaDavAnA nyAye "alpa-parigrahI bana" ema kahevAya, paNa te mATe kamAvavAno mArga amArAthI na ja batAvAya. Aje sAdhuo tyAM sudhI bolatA thaI gayA ke, "zrAvaka sAdhu bane to uttama, paNa sAdhu na banI zake toya zrAvaka vaibhavavALo to hovo ja joIe." AvuM bolavuM te usUtra che, unmArga che, mithyA pralApa che, mithyA prarUpaNA che. mArgAnusArInA guNomAM pahelo ja guNa "nyAyasaMpanna vaibhavache. tenuM varNana karatAM zAstrakAroe spaSTatA karI che. emAM "nyAya-nIti" pALe e ja dharma, dhana-vaibhava rAkhe e dharma nahi. dasa prakAranAM mithyAtva TuMkANathI samajAvyA. pharI yAda karI jaIe. jIvane ajIvarUpe mAne, ane ajIvane jIva rUpe mAne, dharmane adharma rUpe mAne ane adharmane dharmarUpe mAne, mokSamArgane unmArga tarIke mAne ane unmArgane mokSamArga tarIke mAne. sAdhune asAdhu tarIke mAne ane asAdhune sAdhu tarIke Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 - - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 800 mAne. je mukta thaI gayA che tene amukta mAne ane amuktane mukta mAne. pAMca prakAranA mithyAtva : jema A daza prakAranAM mithyAtva che, tema bIjI eka apekSAe pAMca prakAranAM paNa mithyAtva zAstromAM batAvelAM che. 1 - Abhigrahika mithyAtva, 2 - anAbhigrahika mithyAtva, 3 - Abhinivezika mithyAtva, 4 - sAMzayika mithyAtva, 5 - anAbhogika mithyAtva. A pAMceya prakAranAM mithyAtvanuM svarUpa TUMkamAM paNa samajI levA jevuM che. 1. Abhigrahika mithyAtva : rAga-dveSa ane ajJAnane vaza evA lokoe banAvelAM ke varNavelAM te te dharmanAM dharmazAstro pratyenA mamattvane vaza thaIne je lokoe potAnI vivekadRSTi gumAvI dIdhI che, tevA loko potAnA matAgrahane vaza thaIne anya sAcA evA paNa matanuM, siddhAMtanuM khaMDana karavAmAM racyA-pacyA rahe che, tevA lokomAM Abhigrahika nAmanuM mithyAtva hoya che. AvA lokone sarvajJa-vItarAga prarUpita dharmanA zAstro ke tevAM zAstromAM vidhAno batAvo to paNa te sAMbhaLavAsamajavAno rasa hoto nathI ane potAnA matanA durAgrahane vaza thaIne te satata satyamatanuM khaMDana karavA tatpara bane che. pote svIkArela mithyAmata pratyeno tIvra rAga ane te sivAyanA mato pratyenA tIvra dveSanA kAraNe teo potAnA zAstranuM-matanuM niraMtara poSaNa kare che ane sAcI vAtanuM niraMtara khaMDana kare che, temane A paheluM mithyAtva hoya che. jainadharmane sarvajJa-vItarAga prarUpita dharma tarIke ke enI vizeSatAnA kAraNe sAro na mAnatAM mAtra huM jaina kuLamAM janmyo mATe mAro mata sAco ane bIjAno mata khoTo, evuM mamattvane vaza thaIne je sAro mAne tene paNa A paheluM mithyAtva lAge. "mAruM che - mATe ja sAcuM - e mithyAtva ane "sAcuM che mATe ja mAruM che' - e samyakta. bahu suMvALuM mithyAtva che, A mithyAtva oLakhavuM ghaNuM agharuM che. A mithyAtvavALo jIva pota-potAnA matanA AgrahavALo hoya che, mAro ja mata sAco, mAro ja dharma sAco, mArI ja mAnyatA sAcI. mArA ja deva sAcA, Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra49 - 10 : baMdhananuM ya baMdhana che mithyAtva 33 - 801 mArA ja guru sAcA, mAro ja dharma sAco. A sivAya e bIjuM mAne ja nahi. e sAcuM-khoTuM samajavAno prayatna kare nahi. AvA jIvonI oLakha ApatAM pU. upAdhyAyajI mahArAje lakhyuM ke - "abhigrahika nija nija mate abhigraha' potapotAnA matamAM Agraha dharavAno svabhAva abhigrahika mithyAtvavALAno hoya che. 2. anAbhigrahika mithyAtva : je lokone ema lAge ke, badhA ja deva sarakhA, badhA ja guru sarakhA, badhA ja dharma sarakhA, badhA ja vAMdavA-pUjavA yogya, koIne paNa khoTA na manAya, badhA ja sAcA, badhA ja sArA ane badhA ja mArA. TUMkamAM sarvadharma samabhAva ane sarvadharma samabhAva - AvuM je mAne tenAmAM anAbhigrahika nAmanuM mithyAtva hoya che. kAraNa ke kyAreya paNa badhA ja sarakhA, sArA ane sAcA hoI zake nahIM. jema pILuM eTaluM sonuM nahIM ane dhoLuM eTaluM dUdha nahi, tema badhA deva-guru-dharma sarakhA hoI zake nahi. Ama chatAM mithyAtvanA kAraNe jyAre vivekadRSTi nAza pAme che, tyAre badhuM ja sarakhuM lAge che. A rIte badhuM ja sarakhuM jene lAge te kyAreya asArano tyAga karI sAra pAmI zake nahi ane ArAdhanA-sAdhanA mArgamAM AgaLa vadhI zake nahi. anAbhigrahika mithyAdRSTino paricaya ApatAM pUjya upAdhyAyajI bhagavaMte lakhyuM che ke, "anabhigrahika sahu sarikhAjI' anAbhigrahika badhAne sarakhA ja mAne. enAmAM viveka guNano-sArAsArane samajavAnI zaktino abhAva hovAthI e goLa khoLa badhAne sarakhuM mAne. dhoLuM eTaluM dUdha ane pILuM eTaluM sonuM evuM mAne. eTale e sudeva ke kudeva, suguru ke kuguru, sudharma ke dharma : badhAne sarakhA ja mAne. 3. Abhinivezika mithyAtva : sAcuM-khoTuM samajavA chatAM paNa pakaDeluM khoTuM nathI ja choDavuM. tevA AgrahavALAne A trIjA prakAranuM mithyAtva hoya. jema ke jamAli. A mithyAtva ekavAra samyagdarzana pAmelA hoya tene ja hoI zake che. eka apekSAe A mithyAtva khUba khataranAka gaNAya che. AmAM potAnI sAthe bIjA Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 802 aneka AtmAone durgatimAM laI javAnI kAramI tAkAta rahelI che. pote bhUlamAM rajU karelI vAtanI tyAra bAda pakaDa thaI jAya, samajAvanAra maLe to paNa mamatvavaza e pakaDa na chUTe, e A mithyAtvanuM lakSaNa che. khoTI mAnyatA dharanArane khoTI mAnyatA jaNAI jAya chatAM paNa khoTI mAnyatAne choDe nahi, te Abhinivezika nAmanuM trIjA prakAranuM mithyAtva kahevAya. "ATalo vakhata pakaDyA pachI have choDavAthI mAruM kharAba lAgaze" evuM vicArIne sAcuM na svIkAre to temAM A mithyAtva kAraNa che. AmAM khAsa mAna kaSAya kAma karato hoya che. sAcI samaja ane saraLatA Ave ane tene svIkAra karavAnI taiyArI Ave to ja A mithyAtva jAya. A aMge pUjyapAda upAdhyAyajI mahArAja jaNAve che ke, "abhinivezI jANato kahe jUThuM, kare na tattvaparIkSA jI.' 4. sAMzayika mithyAtva : A sAcuM ke te sAcuM ? A deva sAcA ke pelA deva sAcA ? A guru sAcA ke pelA guru sAcA ? A dharma sAco ke pelo dharma sAco ? AvI zaMkA jenA manamAM rahyA kare, tenAmAM A sAMzayika mithyAtva hoya che. A mithyAtvanI asaravALAne jainadharma svIkAryA pachI paNa jainadharmanA AcAra-vicArasiddhAMtamAM zaMkA rahyA ja kare. bhagavAna kahI gayA che ke, kaMdamULamAM anaMtA jIvo che, to te sAcuM haze ? rAtribhojanathI narakamAM javAya to te sAcuM haze ? vagere bAbatomAM paNa zaMkA thayA kare, tene A cothA prakAranuM mithyAtva hoya che. vItarAga, sarvajJa ane sarvadarzI evA paNa paramAtmAnAM vacanamAM "A barAbara haze ke nahi,' evI zaMkA thayA kare. A mithyAtvane kAraNe viveka na pragaTe ane viveka nahi pragaTavAthI "zuM sAcuM ane zuM khoTuM' eno khyAla ja na Ave. "saMzaya te jina vacananI zaMkA, - ema kahIne pUjya upAdhyAyajI mahArAje A sAMzayika mithyAtvane oLakhAvyuM che. 5. anAbhogika mithyAtva: anAbhogika eTale spaSTa samaja vinAnuM mithyAtva. ekendriyathI laI asaMjJI paMcendriya sudhInA jIvone A mithyAtva hoya che. Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 803 251 - 10 : baMdhananuM ya baMdhana che mithyAtva - 33 mithyAtva sIdhesIdhuM dekhAya nahi. ekendriya vagere jIvomAM paNa A anAbhogika mithyAtva hoya che. eTale ja A mithyAtvane oLakhAvatAM pUjya upAdhyAyajI mahArAja kahe che ke, "avyakta anAbhoga jI'. A pAMce pAMca mithyAtvano tyAga thAya tyAre ja samyagdarzananI prApti thAya che. pAMca paikInuM eka paNa mithyAtva udayamAM hoya tyAM sudhI samyaktanI prApti thatI nathI ane samyaktanI prApti vinA AtmahitanI sAdhanA je svarUpe thavI joIe, te svarUpe thatI nathI. A pAMca mithyAtva paNa AtmAne anAdikALathI saMsAramAM rakhaDAvavAnI tAkAta dharAve che. AmAMnA eke hAle ema nathI : mAruM pakaDyuM choDuM nahi," A dazA Abhigrahika mithyAtvamAM Ave ne ? Aje moTA bhAganI A dazA che. pakaDyuM choDe nahi. samajAvavAnA lAkha prayatno karIe, zAstravacano ApIe, mahApuruSonAM dRSTAMto kahIe ane chelle kAMI javAba na hoya, eTale kahe ke, tamArI badhI vAta sAcI paNa mAre gaLe utaratI nathI ane pAcho ThassAthI kahe ke, "ame to game tevA camarabaMdhInI vAta paNa gaLe na utare to na mAnIe." sabhA : kiNahI caLAvyo navi caLe re'. ema sakjhAyamAM Ave che ne ? e to samyagdaSTi AtmAno bhUSaNarUpa guNa batAvelo che jyAre tame kahyuM te to avaguNa che. sahasrAvadhAnI pU.A. zrI munisuMdarasUri mahArAje kahyuM che - cothA ArAnA mAnavInA guNo to ghaNAMe gAyA. mAre to pAMcamA ArAnA jIvonAM guNa gAvA che. cothA ArAnAM mAnavIomAM sneha hato ja nahi, hamaNAM paraNIne AvyA, miMDhaLa paNa hajI chUTyAM nathI, ekabIjAne maLyAM paNa nathI. lAgaNIbharyo vArtAlApa paNa karyo nathI ne AcArya bhagavaMta padhAryA. gayA dharmadezanA sAMbhaLavA, dharmadezanA sAMbhaLI, vairAgya thayo ne badhu choDIne cAlI nIkaLyAM. jyAre pAMcamA ArAnA mAnavIo premapAtranI lAta khAya to ya emane saMsAra upara vairAgya na thAya. evAne jyAre lAta paDe tyAre e uparathI pelIne kahe "tane to vAgyuM nathI ne ?' A AjanA premAMdhonI avadazA che. Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 804 cothA ArAnA mAnavIo caMcaLacittA hatA. hajI paraNIne AvyA. rastAmAM pahADa joyo, upara muni dekhAyA. kahyuM, 'ratha ubho rAkho, "kema ?" "upara sAdhu bhagavaMta che. darzana karIe. mazkarI karI, "kema dIkSAno vicAra che ?" "bhAvanA che." sAthIdAre kahyuM - "bhAvanA hoya to ciMtA nahi karatA huM Teko ApIza." rathamAMthI nIce utaryA, cAla badalAI. "kumAra, zuM vAta che ?' have dIkSAnA mArge,' 'e to gammata hatI." "khAnadAna kuLomAM khoTI gammata kyAreya na hoya.' paNa mArI bahenanuM thAya zuM ?' "jo e kulIna hoya ane enI tAkAta hoya to Ave mAre mArge ane tAkAta na hoya to ene jIvavAnI badhI ja vyavasthA che. ane jo kulIna na hoya to AjathI ja vosire.' cothA ArAnA mAnavIo AvA caMcaLacittA hatA. jaMbUkumAre mA-bApane : "Aje lagna ne kAle dIkSA', evI vAta karI. jyAre pAMcamA ArAnA mAnavIo acaLacittA che. game teTalAM halAvo paNa hAle ja nahi evA acaLacittA che amane kahe tame 14-14 AcArya mahArAja bhegA thaIne ekane to halAvo ? eke ya hAle tema nathI. bhUtakALamAM to AcArya bhagavaMta nagaramAM AvatA. dharmadezanA thatI ane dharmadezanAne aMte keTalAke sarvavirati, keTalAka dezavirati, keTalAke samyagdarzana svIkAryAnuM varNana zAstranAM pAne-pAne jovA maLe, jyAre AjanI paristhiti vicArIe to game teTalI dezanA sAMbhaLIne, paNa hatA tyAMnA tyAM. sarvavirati nahi, paNa dezavirati ya kharI ? Aja pachI have dhaMdho nahi ? bolo niyama karavAnA ? thoDo nIce utaruM ? have parigraha to vadhAravAno nahi ja? bolo, teno ya niyama karavo che? ahIM tame AvyA hatA, te divasanuM jIvana ane ahIMthI jazo tyAra pachInuM jIvana. e banne vacce keTalI taratamatA jovA maLaze ? "ahIM AvyA tyAre AvA-AvA manoratho hatA ane ahIMthI jaIe chIe, tyAre AvA-AvA manoratho che. AvyA tyAre jIvanamAM ATalA doSo hatA ane ATalA guNo na hatA. ahIM AvyA pachI ATalA doSo dUra karyA ane ATalA guNo meLavyA athavA meLavavAno puruSArtha karyo. ahIMthI jaze tyAre ATalA doSo to ahIM ja vosirAvIne jaze ane ATalA guNo to kAyama mATe apanAvIne jazuM.' A badhu mane jANavA maLavAnuM ? Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 253 10 : baMdhananuM ya baMdhana che mithyAtva - 33 805 A bhAI to baMdhana-muktivAlA : have saMkalpa pAko ? ke Aja pachI - - chUTe moDhe nahi khAIe, - sacitta jaLa nahi pIvAnA, - Aja pachI ATalAM sAmAyika nakkI, - ATalA kalAkano svAdhyAya nakkI, - divasanA ATalA kalAka ArAdhanA karIza. - gusso nahi karuM, -- ahaMne vaza nahi thAuM, - mAyAcAra nahi karuM. - lobhane huM vaza karIza. mane to evuM joIe ke, tame tamArI vAto karo enA karatAM tamArA parivAranA loko AvIne amane kahe ke, "sAheba ! moTo upakAra thayo. comAsu phaLI gayuM. amArA bhAI to sAva badalAI gayA. pahelAM to sagaDInI garamI karatAM ya vadhAre garamI emanI hatI, paNa A comAsA bAda, to e vRMdAvana jevA banI gayA che." mAre tamArA mATe tamArA parivAra janonA moMDhe AvuM sAMbhaLavuM che. cAre bAju dharmanI suvAsa phelAvavI hoya, gharamAM paNa e dharmanI asara ubhI karavI hoya, vyavahAramAM paNa asara nipajAvavI hoya to tamAre aMtaraMga paristhiti badalavI ja paDaze. ahIMthI jAo e pahelAM tamArA pariNAma eTalA badhA badalAI gayA hoya ke badhe tamArI eka chApa paDI jAya ane loko tamArA mATe mukta kaMThe bolatA thaI jAya ke "A bhAI to baMdhana-muktivALA." e mATe AjathI ja nakkI karI lo ke mAre baMdhana toDavuM che. parigraha, hiMsA ane mamatvanAM baMdhano toDavA uparAMta mAre mithyAtvanuM mahAbaMdhana paNa toDavuM ja che. e mATe mAre prabhue jaNAvela mithyAmatonI vAto jANIne enAthI bacavuM che. prabhuno samyaguM mata jANI eno Adara karavo che. A viSayamAM jJAnI bhagavaMto vadhuM zuM jaNAve che te have pachI. (trIjo bhAga pUrNa) Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anu. dRSTAMto traNe bhAgamAM prayojAyela dRSTAMtonI anukramaNikA viSaya 1. AryarakSitasUrijI 2.| mahAvIra prabhu 3. | RSabhadeva prabhu 4. neminAtha prabhu 5. zaMkara-gaMgA 6. pakSI mA-baccuM 7. hIrasUrijI-asvAdhyAya 8.| devacaMdrasUrijI-pAhiNI 9. kSIrakadaMbaka pAThaka 10. | citrakAra-putra 11. kAlikasUrijI mahArAjA zreNika 12. 13.| mahAsatI sulasA 14. bharUcano zrAvaka 15. rAmacaMdrasUrijI 16. puNiyo zrAvaka 17. subAhukumAra 18. mASatuSa muni 19. gautamasvAmIjI 20. pADo AtmArAmajI mahArAja anuyoga vibhAga jIvana darzana mAtA-pitA chate dIkSA mAtA-pitA rote dIkSA gaNadhara tripadI jhIle padArtha saralIkaraNa gurubhaktino eka prakAra gurubhaktino zreSTha prakAra vizeSajJatA ahaMkAra-vidyAnAza sAmAcArI pheraphAra vrata ddaDhatA samyaktva daDhatA vrata daDhatA anukULa upasarga sAmAyika-saMvega daSTiparivartana-vairAgya 21. | rAjakuLa dhAvamAtA 22.| akabara-birabala 23. puNiyo zrAvaka 24. dhannAjI gharanA saMvAdo 25. | kAlasorika-lohakhura-gozALo huM paNa Apta chuM 27. | AryarakSitasUri-rudrasomA 27. 28.| sthUlibhadrasUri 29. | siddhasena divAkara dhairya-gurvAzA pRcchanAnI rIta DahoLAmaNa pravacanamAtA anukaraNa konuM karAya ? sAdharmikabhakti ayogyatA 30. hemacaMdrasUri-suvarNasiddhiyAcanA ayogyatA 31. siMhaguphAvAsI muni-kozA anukULa upasarga prava.| pRSTha | saLaMga pRSTha 1 2 d m m m m m m h h 2 2 4 4 4 4 4 4 5 5 5 44 45 47 89 111 111 117 122 7 130 7 137 8 154 8 157 . 158 8 177 189 192 193 207 9 9 10 samakitI mA kevI hoya ? | 10 yatisaMsthA nAbUdI ayogyatA 11 11 11 11 11 7 5 6 11 11 14 14 14 1) 62 37 36 44 --- 14 230 236 27.. 89 111 111 117 122 130 137 154 157 158 167 189 192 193 206 214 214 230 230 230 230 230 236 Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 255 anukramaNikA 807 anu. daSTAMto viSaya pRSTha saLaMga pRSTha, 244 244 246 246| 247 | 247 247 247 & 6 4 che te che ke 263 265) 38.) 97. 267) 270. 40. | rura | 272 281 282 282 289) 291 303/ rAmacaMdrasUrijIkAnapuranA saMnyAsI jaina sAdhvAcAra rAmacaMdrasUrijI-hastagiri tIrtha | projekTa-tIrtha kailAsasAgarasUrijI-hastagiri | niHspRhatA 3pa. rAmacaMdrasUrijI-jaina pravacana projekTa-chApuM AdinAtha prabhu kaLA/ zilpa kalparUpe pravartana ArdrakumAra-tApaso carcA-vAda udaya-peDhAla-gautamasvAmI saMvAda 39. rAmacaMdrasUrijI-haDakaravedyarAja | svAdhyAya AnaMda rAmacaMdrasUrijI amadAvAdanA zrAvako { dharmalAbha 41. mahAvIra prabhu-lokAMtika deva { bodha 42. mahAvIra prabhu-caMDakauzika sarpa bodha 43. munisuvrata prabhu-ghoDo bodha 44. bUsvAmI bodha 45. mahAvIrasvAmI-rohiNIyo cora bodha 46. pitA-traNa putro paramArtha kADhavo pitA-putrI svAdhyAya hita AdrakumAra saMnyAsI-bAvaluM sAvadhAnI rAmacaMdrasUrijI ciMtana rAmacaMdrasUrijI upadeza zailI sudharmAsvAmI-jaMbUsvAmI saMvAda kRSNa-arjuna saMvAda 54. rAmacaMdrasUrijI-bhakta kasoTI papa. rAmacaMdrasUrijI-vakIla vairAgyanikaSa paka. gautamasvAmIjI pramAda pa7. AtaMkavAdI-apaharaNa avAja kono ? 58. zaktizAlI mANasa-kamaLapatra samayanI sUkSmatA pa9. | rAmacaMdrasUrijI. mithyAtva para prahAra 60. bharata-bAhubalI samakitInI manodazA rAmacaMdrajI-sItAjI-lakSmaNa rAga khaTake zAlibhadra-nokaro udAratA 93. prajApAla rAjA diAna guNa | u4. kavivara mAgha-mAghapatnI dAna vyasana 309) puruSArtha & R & A A A A & & & & 4 A & 4 6 da de che te che ke te 3271 331 335 338) 344 344 349/ 349/ 359) 369 71. 371 379| 384) 388 409) 35 19] 137 410 114 3pa 409) Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 - 3 - baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! - 808 anu. daSTAMto viSaya prava.| pRSTha saLaMga pRSTha 423 435 437 63 12 S0 503 513 516 u5. pati-patnI saMvAda pramAda-mAyA uka.|citra-saMbhUti nimittanI asara 37. anusuMdara cakravartI cakravartI ya dayApAtra 68.| rAmacaMdrasUrijI-ajena jeThAbhAI baMdhana toDyuM 99. vepArI-ghebara-jamAI vairAgya 70. milamAlika-zrAvaka-gurubhagavaMta coyaNA zabdo 71.| rAmacaMdrasUrijI coyaNA zabdo 72.| eka zrotA-thelImAM caMpala parigraha saMjJA 73. | jUno grAmINa-calama aMgAro anarthabuddhi 74.| rAmacaMdrasUrijI-zrImaMta bhakta hitazikSA 75. rAmacaMdrasUrijI-zrImaMta saMghavI hitazikSA 76. lakSmI be rUpa devI-DAkaNa artha-anarthatA 77.| rAmacaMdrasUrijI dIkSAyugapravartana 78.| sAdhuo ane pustako parigraha 79. pethaDazA-prathamiNI baMdhana tyAga-brahmacarya 80. AnaMdAdi dazA zrAvako kabUlAta 81. sikaMdara nAmAMkita-nAmacIna | dArUDIyo-gaTara sukha-bhrama | bALaka-retInuM ghara sukha-bhrama | sImaMdhara prabhu-Indra dhanavRSTi 85. yamarAja-koLIyo mRtyu 87. | kaMsArAnA kabutara upadeza asara 87.| rAmacaMdrasUrijI-zrImaMta dalAla | artha vinaya 88. gobhadra brAhmaNa zrImaMtanAM duHkho 89. AnaMda-kAmadeva parigraha tyAga 90. | AdinAtha prabhu-98 putro tyAga 91. khANIyo majura tRSNA 92. mahAvIra prabhu-nAvika samabhAva 93. baMgalo-saMDAsa garaja 94. haribhadrasUrijI saMvignapakSI 95. devacaMdrasUrijI-paththara bhAvanA 93. yazovijayajI IcchAyoga 97. | AnaMda-kAmadeva mamatA tyAga 98. janaka videhI jJAtAdaSTAbhAva | 99. mahAvIra prabhu-bhamarAno upadrava samabhAva 528 535 536 536 549 553 557 569 575 588 591 605 614 616 616 616 27 80 620 ra7 81 621] Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 257 - anukramaNikA 809 anu. daSTAMto viSaya 104. 26 89 629, 633 27 98 638 ra7 101 641 27 103 643 27 104 644 27 104 | 644 27 105 645 27, 105 645 648/ 27 111 651 hiMsA 110.! 115 | 655 067 X 688 689 117. 100. rAmacaMdrasUrijI-zrAvako dhaMdho baMdha karavo 101.! yuddha-mAyakAMgalA parAkramahInatA 102. hAthInuM ALoTavuM hiMsA 103. khaMdhaka muni hiMsAnuM phaLa sarpo-vRkSamAM khIle ThokavuM hiMsA 105. gAya-baLada-garama pANI hiMsA 10. bALako-zikSaNa 107. mA-bApa bhRNahatyA 108. hIrAno dhaMdho hiMsA 109. | vijaLI sajIva che carcA-svaccheda tAmalI tApasa hiMsA-katalakhAnA 111. jena gharo-jIvavicAra zikSaNa 112.] zokasabhA naphaphaTAI 113. nirdhAmaNA bhaya 114.! nirdhAmaNA mamatA 115. nirdhAmaNA lobhavRtti nirdhAmaNA moha-ajJAna 117. kalyANamitra dAnAMtarAya nAza saMnyAsI-yuvAna anyatva bhAvanA 119. saMnyAsI-yuvAna svArthanA sagAM 120. | cosaTha praharI pauSadha (dharmAnuSThAna) lobhathI dharmakriyA 121. puNiyo zrAvaka saMtoSa zrImaMta avadazA mahAvIradeva-dhannAjI-zAlibhadrajI | saMpattimAM sukha nathI 124. lakSmaNajI-sItAjI azaraNa gharaDo-vijJAna vAsanA-ajJAna 127. | rAjasthAnano eka prasaMga-cAturmAsa viSAnuSThAna 127. gujarAtano eka prasaMga-jinAlaya | viSAnuSThAna 128. | sAdhuo-vArtAlApa projekTa-ramata 129. madArI-sApa kALajI 130. | upavAsanuM pAraNuM-garoLI pariNAma vicAra 131. sAsu-vahu-jhaghaDo zikhAmaNa-hita 132. hemacaMdrasUrijI-kumArapALa hita-javAbadArI 133. jaMbUsvAmIjI Adi caMcalacittA (!) 134. comAsAnA ArAdhako baMdhanamuktivALA 118. 1pa0 125. 1pa0 152 154 696 700| 710| 711] 111 715 736) 752; 753 761; 771 772 242 782 245 785 252 792 339 kI 253 1 793 12 Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNe bhAgamAM prayojAyela zAstrono akArAdikrama 1. akhA-duhA 2. adhyAtmasAra 3. adhyAtmanI sajhAya 4. anuyogadvAra 5. amRtavelI sajajhAya 9. aMtarAyakarmanI pUjA 7. aMtarIkSa pArzvanAtha stavana 8. arthazAstra 9. aSTaka prakaraNa 10. AcAra dinakara 11. AcArAMga 12. AnaMdaghana covIsI 13. Avazyaka sUtra IriyAvahI 14. oghaniryukti 15. opapAtika sUtra 16. IndriyaparAjaya zataka 17. uttarAdhyayana sUtra 18. uttarAdhyayana citra-saMbhUtIya adhyayana 19. upadeza rahasya 20. upadezamALA 21. upamiti bhavaprapaMcA kathA 22. upAsaka dazAMga 23. umAsvAti praghoSa 24. karmagraMtha 25. kalpadIpikA 23. kalpakiraNAvalI 27. kalpasUtra 28. kalpasUtra sAmAcArI 29. kalpasUtra subodhikA 30. kumArapALa rAsa 31. kumArapAladeva carita 32. gacchAcAra pannA 33. gItagoviMda 34. gItA (ajaina) 35. gurutattva vinizcaya 37. gautamasvAmIno rAsa 37. janmabhUmi paMcAMga 38. jIvakalpa bhASya 39. jaMbusvAmIno rAsa 40. tasvanirNaya prAsAda 41. tattvataraMgiNI - mULa 42. tattvataraMgiNI - TIkA 43. tattvArtha sUtra 44. tatvArtha AdyakArikA 45. triSaSTizalAkA puruSa caritra parva-16 46. triSaSTizalAkA puruSa caritra parva-7) 47. dazavaikAlika 48. dazavaikAlika cUlikA-2 49. dazavaikAlika niryukti 50. dasasAvaya cariyuM pa1. dIpotsava kalpa para. dravyasaptatikA pa3. dvAtrizat dhAtrizikA 54. dharmaratna prakaraNa papa. dharmasaMgraha 57. dhyAnazataka 57. navatattva prakaraNa 58. navapada pUjA 59. nizcayavyavahAra garbhita sImaMdhara jinastavana 10. nItizAstra 61naMdIsUtra Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 259 62. patana ane punarutthAna 63. paMcavastuka graMtha 64. paMcasUtra 65. pAkSika sUtra 67. pArzvanAtha thoya 67. pariziSTa parva 68. pIstAlIsa AgamanI pUjA 69. prajJApanA sUtra 70. pramANamImAMsA 71. prazamarati 72. praznavyAkaraNa 73. pravacana sAroddhAra 74. brahmasiddhAMta samuccaya 75. bRhatkalpabhASya 76. bhaktAmara stotra 77. bhagavatI sUtra 78. bharata cakrInI sajjhAya 79. mamatA (smRti graMthamALA) 80. mahAbhArata (arjuna) 81. mahAvIracariyuM 82. mAyAnI sAya 83. mArga parizuddhi 84. mUrkhanI sajjhAya 85. yogadRSTi samuccaya 86. yogabiMdu 87. yogaviMzikAvRtti 88. yogazataka zAstrono akArAdikrama 89. yogazAstra 90. ratnAkara paMcaviMzikA (saM.) 91. ratnAkara paccIzI (gu.) 92. lalitavistarA 93. vaMdittA sUtra 94. vizeSAvazyaka bhASya 95. vItarAga stotra 96. vairAgya zataka 97. vairAgyanI sajjhAya 98. vyavahAra sUtra 99. vyavahAra bhASya 100. zaMkhezvara pArzvanAtha stavana 101. zAMta sudhArasa 102. zAstravArtA samuccaya 103. zrAvaka jIvananI karaNInI sajjhAya 104. zrAddhavidhi mULa-TIkA 105. zrAvakadharmavidhi prakaraNa 106. zrIpALa rAjAno rAsa 107. zrIpALa caritra (jJAnavimala sUri) 108. SoDazaka prakaraNa 109. sanmatitarka 110. samakitanI 67 bolanI sajjhAya 111. samarAditya kevaLI caritra 112. saMthArA porisI 113. saMbodha prakaraNa 114. saMbodha sittarI 115. savAso gAthAnuM stavana 117. sADI traNaso gAthAnuM stavana 117. sukRta sAgara 118. sulasA caritra 119. sUyagaDAMga-cUrNi 811 120. sUyagaDAMgajI TIkA 121. sUyagaDAMga-niryukti 122. sUyagaDAMgajI sUtranI sajjhAya 123. sthAnAMga sUtra 124. stuti 125. snAtrapUjA 127. hRdaya pradIpa chatrIsI 127. hitopadeza 128. hemasaMskRta pravezikA 129. jJAnasAra Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100/ &pradAna jaina ArAdhanA bhavana, pAchIyAnI poLa, rIlIpha roDa, amadAvAda-1. phonaH 2535 2072 - pheksaH 2539 2789 - E-mail : sanmargp@icenet.net pU. A. zrI vijaya rAmacaMdrasUri smRti graMthamALA ja naM. nAmA kiMmata 1. smRti graMthamALA (21-22 pustakonA cAra seTa). (aprApya) 2. samyagdarzana 3. AcArAMga sUtranAM (dhUtAdhyayana)-vyAkhyAno (bhAga-1 thI 15) 2000/4. jainazAsananI milakata (aprApya) 5. AtmAnI traNa avasthAo (aprApya) 7. sanAtana satyano sAkSAtkAra 407. vaMdittA sUtranuM vivaraNa 50/8. rAmAyaNano rasAsvAda (aprApya) 9. AryasaMskRtino Adarza (aprApya) 10. viMzati-vizikA ha0/11. ninazAsana prati daHIRT 3ttarayitva rU5/ja anya prakAzano ja 1. mRtyunI maMgaLapaLe - samAdhinI sAdhanA 50/2. arihaMtanA atizayo (aprApya) 3. annamaskArAvalI 20/4. vizvavijJAna prAcIna ane navIna (aprApya) 5. dravyasaptatikA 100/6. preraka parivartana 50/7. bhAvapratikramaNanuM tALuM kholo u0/8. vairAgyazataka-IndriyaparAjayazataka 709. nemidUta kAvyama (aprApya) 10. zrAddhavidhi prakaraNa 125/11. zrAvakadharma dharmasaMgraha sAroddhAra bhAga-1 ka0/12. sUtrasaMvedanA bhAga-1 50/13. sUtrasaMvedanA bhAga-2 14. zramaNa upayogI sUtra-sArtha 40/15. zramaNa dharma dharmasaMgraha sAroddhAra bhAga-2 50/ Sol Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - pravacanaprabhAvaka graMthamALA + (pravacanakAra : pU. A. zrI vijaya kIrtiyaza sU. ma. sA.) naM. nAma kiMmata 1. pravacananuM pratibiMba 50/2. navapada upAsanA 60/3. navapadanA upAsako (zrIpALa-mayaNA) (aprApya) 4. sAdhanA jIvananA caDAva utAra (aprApya) 5. prArthanA sUtranA mAdhyame paramAtmAne prArthanA 30/6. jinAjJA parama maMtra (aprApya) 7. jinAjJA jIvanamaMtra (aprApya) 8. mArga : duHkhamukti ane sukhaprAptino (aprApya) 9. AtmA ja saMsAra AtmA ja mokSa (aprApya) 10. AtmA ja saMsAra AtmA ja mokSa (aprApya) 11. ahiMsAno paramArtha 25/12. dharmamAM bhAvavizuddhinI anivAryatA 20/13. tapasyA karatAM karatAM ho DaMkA jora bajAyA ho.... 14. sAdhanA ane sAdhaka 15. AtmadhyAnanA avasare (aprApya) 16. samakitano saMga muktino raMga 17. jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana (peparabeka) 18. jhANuM : (manane jANo ! manane jIto !) peparabeka 30/19. Agama jANo ! (sUyagaDAMga sUtranAM vyAkhyAno bhA. 1) 60/20. Atama jAgo ! (sUyagaDAMga sUtranAM vyAkhyAno bhA. 2). 10/21. baMdhana jANo ! baMdhana toDo ! (sUyagaDAMga sUtranAM vyAkhyAno bhA.3) 90/ pravanaprabhAva dintI graMthamAnA 1. jinAjJA paramamaMtra rU/2. prArthanAsUtra ke mAdhyama se paramAtmA ko prArthanA 25/3. jaina saMgha ke agraNioM ko mArgadarzana 50/4. AtmadhyAna ke avasara para 20/* English Books * 1. Jainism A Glimpse 20/2. Atma The Self 25/3. Devasia-raia Pratikramana Sutra 30/ Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50-00 pU. A. zrI vijaya rAmacaMdrasUri smRti saMskRta-prAkRta graMthamALA ja 1. jIvanasAphalyadarzanam (zrI vijaya rAmacandrasUri) 2. darzanazuddhiprakaraNam (bRhadvRtti saha) / 100-00 3. dharmopadeza kAvyam (saTIka) (zrI lakSmIvallabhagaNi) 60-00 4. navasmaraNa-gautamasvAmI rAsa 63-00 5. indriyaparAjayazataka (saTIka) (zrI guNavinayagaNi) 60-00 6. dIpotsavakalpa (zrI hemacandrasUri viracita) 50.00 7. zrIzrIpAlacaritram (zrI jJAnavimalasUrikRtam) 65-00 8. zrIzrIpAlacaritram (zrI satyarAjagaNi viracitaM) 100-00 9. yogaviMzikA-prakaraNam (zrI haribhadrasUri viracita) 25-00 10. hitopadezaH saTIka (zrI prabhAnaMdasUri) prata 300-00 * prAkRta-saMskRta zabdakoza 40-00 11. uttarAdhyayanasUtra saTIka prata (paM. zrI. bhAva vi. kRta) 300-00 12. SaDdarzana samuccaya (guja. bhAvAnuvAda) bhAga-1 130-00 13. SaDdarzana samuccaya (guja. bhAvAnuvAda) bhAga-2 155-00 14. hitopadezaH (mUla-vRtti-kathA-tulA-TippaNIsamanvitaH) 175-00 15. hitopadezaH (kathArahita-vRttisamanvitaH) 75.00 satyArthI prakAzita jaina ArAdhanA bhavana, pAchIyAnI poLa, rIlIpha roDa, amadAvAda-1 Ph. : 2535 2072, Fax : 2539 2789, E-mail : sanmargp@icenet.net sArA eriyAmAM mAtra eka kveara phuTa jagyA maLe eTalI ja rakamamAM jIvanabhara mATe jIvanane adhyAtmanA ujAsathI bharatA aDhaLaka pustako meLavo! jajA prakArata dvArA prakAzita thatAM pustako jena AcAra, vicAra ane tattvajJAnane khUba ja saraLa bhASAmAM, subodha zailImAM, AkarSaka rUparaMgamAM prastuta kare che.' dasa varSanA gALAmAM doDhaso jeTalAM pustako prakAzita thayAM che. eka eka pustake keMkanAM jIvana palaTyAM che. navI dRSTi ApI che. mUrajhAyelI dharmacetanAne pharIthI jIvatI ane jAgatI karavAmAM amUlya phALo Apyo che. | prativarSa lagabhaga 800 thI 1000 pAnAM jeTaluM zAstrAnusArI mArgastha sAhitya 2. prApta thaze. ka . mAtra lAbha ja lAbha A yojanAmAM hoI Aje ja rU. 5000/- bharI sajA padAjIta - pustaka yojanAnA AjIvana sabhya bano. | sabhya samatAMnI sAthe 4 tamArI pasaMhasIna3. 1000/-iysto bheTa apArI.] pustako mATe AjIvana sabhya phI mAtra rU. 5000/-| Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RICHIDS 1 prakAzana pArthivArika samAcAra sanmArgeNaiva gantavyaM, nAnmArgeNa kadA'pi hi / sanmArgAjJAyate siddhi-runmArgAdbhavavarddhanam / / buddhimA te ja che. sAcAkhoTAnI parIkSA kare sanmArga prakAzana : jaina ArAdhanA bhavana TrasTa, pAchIyAnI poLa, rIjhITa roDa, amadAvAda-380007, sena : 2535 202 E-mail : sanragpoicernet.net pheksa : 3539 389 00000 pAkSika) sanmArga prakAzana pArivArika samAcAra pAkSika patra gujarAtI-hiMdI alaga alaga AvRttirUpe dara paMdara divase gujarAtI ane hindI bhASAmAM jainatva jAgRta karatuM pAkSika 600000000000 dara paMdara divase ghare AvI sUtelA AtamarAmane DhaMDhoLI anaMta sukhanA savAmI banavAno kimIyo batAvatuM sambhArtha pAkSika jana-janamAM jANItuM ane mANItuM banI cUkyuM che. vyAkhyAnavAcaspati pU. A. zrI vijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAnA sacoTa pravacanAMzo temaja pravacanaprabhAvaka pU. A. zrI vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAjanAM pravacanothI A pAkSikanAM pRSTho alaMkRta banelAM che. te uparAMta jainazAsananuM tattvajJAna, svAdhyAyano sathavAro, cUMTelA zAstra zloko, jaina AcAra-vicAra, pUjya puruSono paricaya ane muMjhavatA praznonA zAstrIya samAdhAno A pAkSikanI virala vizeSatA che. sanmArganA DajhanabaMdha vizeSAMko caturvidha zrIsaMgha khUba ja AtmIyatAthI saMgharI rAkhe che; kema ke te aMko te te viSayanA prAmANika saMdarbho banI rahe che. varSe 300thI vadhu pAnAM A/4 sAIjhanA ujaLA bhAre kAgaLa para bahuraMgIoNphaseTa prinTIMgamAM chapAtuM janmArthA bAhyAbhyatara AkarSaka rUparaMga dharAve che. mAtra 1000/- rUpiyA ekaja vAra bharI AjIvanaparyaMta ghera beThAM meLavo. sabhArtha prakAzata jaina ArAdhanA bhavana, pAchIyAnI poLa, rIlIpha roDa, amadAvAda-1 Ph. : 2535 2072, Fax : 2539 2789, E-mail : sanmargp @icenet.net mAtra 1000/-rU.mAM jiMdagIno adhyAtma vImo utarAvo. Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (dhobI ANI, chobALo ! rUDAM, rUpALAM, managamatAM, tana-badanane suhAvatAM evAM ya baMdhana Akhara to baMdhana ja che. narakanI gartAmAM paDelo nArakI baMdhanane jANe che, kArAgAranI koThaDImAM bIDAyela kedI baMdhanane jANe che, kamanasIbI che A mAnavanI ke-baMdhanane jANato ya. nathI ane kadAca jANe to ya toDato nathI. pariNAme... duHkha, duHkha ane duHkha ja maLe che. baMdhana = duHkha, baMdhana- mukti = sukha. A sAcuM samIkaraNa che. parigraha hiMsA, mamatA ane mithyAmatonAM baMdhanothI ApaNI kevI avadazA thAya che ane baMdhana-mukti mATe kayo puruSArtha karavo ? enAM mIThAMmadhurAM phaLa kevAM maLe che ? e vAto khuba ja rocaka zailImAM A trIjA pustakanAM dasa pravacano dvArA raju karAI che; jene vAMcatAM pratyeka AtmArthIne thAya ke have baMdhanA jANo ! khaMdhAna toDo ! Got Tal Use Only pravacanaprabhAvaka graMthamALA Gill /// Sarninang (079) 25352072 an samarbha . usis of gamelibrary.org