Book Title: Kayakalp Man nu
Author(s): Mahapragna Acharya
Publisher: Anekant Bharati Prakashan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005278/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A kAyAka95 mananuM. yuvAcArya mahAprajJa Jain Educationa interational For Personal and Private Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAyAka95 mananuM yuvAcArya mahAprajJa Jain Educationa international For Personal and Private Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAyAkalpa mananuM hindI AvRtti prakAzaka : tulasI adhyAtma nIDama jaina vizva bhAratI lADanuM (rAjasthAna) gujarAtI AvRtti prakAzaka : anekAnta bhAratI 8/1526 gopIpurA surata Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpAdaka : muni dulaharAya pustaka kayAka5 mananuM gujarAtI anuvAdaka DaoN. dhanasukha ena. kAyastha M.A., M.Ed., Ph.D. rekaTarsa kavArTarsa vI.TI. cokasI sArvajanika koleja aThavA lAInsa, surata gujarAtI anuvAda karAvanAra uSAbahena kusumacaMda jhaverI jaina maMdira, aThavA lAInsa surata gujarAtI prathama AvRtti 1000 nakala saM. 2041 vitaraNamUlya rU. 20-00 prAptisthAna anekAnta bhAratI 8/1526 gopIpurA surata mudraka mehana parIkha suruci chApazALA bAraDolI 394601 A graMtha chApavA chapAvavA vagere sarva haka jaina vizvabhAratI lADanuM (rAjasthAna)ne AdhIna che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastuti kAyAkalpanI paddhati ghaNI jUnI che, kAyA jyAre jIrNa thAya che, tyAre teno kalpa karavAmAM Ave che. auSadhIya upacAra, rasAyaNa ane bhUgRhanI zaraNamAM rahIne mAnavI potAnI jIrNa-zIrNa kozikAone navIna banAvI le che. kozikAomAM navIna banavAnI sahaja zakti che. prayoga dvArA tenuM navInIkaraNa vadhu gatizIla banI jAya che. mana paNa ghasAI - ghasAIne jUnuM thaI jAya che. tanAva (tANaTension)ne lIdhe te jIrNa-zIrNa thaI jAya che, te vRddha manane kalpa dvArA yauvana bakSI zakAya che. kalpanI paddhati che parama AtmA sAthe tAdAtmyano anubhava ane ArAdhanA. jayAcArye tenI paddhati batAvI che. meM tene AjanA saMdarbhamAM prastuta karI che. A badhuM AcArya tulasInA sAnnidhyamAM thayuM che. nimitta banyo prekSAdhyAna zibira, te zabdonuM saMkalana-saMpAdana muni dulaharAjajIe kartuM che, pAThako mATe kAyAkalpanuM vidhi-vidhAna prastuta thaI gayuM che. 1-1-1982 saradAra zahara rAjasthAna Jain Educationa International yuvAcArya mahAprajJa For Personal and Private Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva-kathya terA paMtha dharma-saMdhanA cothA AcArya zrImad yAcArya thayA. zrImad jayAcAryanuM vyaktitva ane katva vilakSaNa hatuM. emaNe pitAne jIvana-kALamAM vipula sAhityanuM sarjana karyuM. saMpUrNa Agama-sAhityane saraLa ane sarasa rAjasthAnI bhASAmAM padyAnuvAda emanA jevA marmajJa manISI gasAdhaka ja karI zakayA. zrImadda jayAcAryanI be viziSTa kRtio che- "caubIsI' ane "ArAdhanA'. A be kRtione AdhAra-svarUpa rAkhIne yuvAcArya zrImahApraNe prekSA-yAna abhyAsa-zibiramAM Atma-darzanathI laIne mananA kAyAkalpanI je vivecanA karI, tenuM suvyavasthita saMkalana saMpAdana muni zrI dulaherAjajIe kuzaLatApUrvaka A graMthanA hindI saMskaraNamAM upasthita karyuM che. jayAcArya kRta "caubIsI' ane 'ArAdhanA-be mahAna grantha che. emAMthI "caubIsI' tIrthakaranI stuti che. jayAcArya tIrthaMkara pratye saMpUrNa samarpaNa karyuM che. temanI eka-eka stutithI, eka-eka padyathI ane eka-eka zabdathI pratibhAsita thAya che ke teo sarvAtamanA samarpita hatA. tIrthakaro pratye. saMpUrNapaNe manane sAdhI cUkyA hatA, AtmA sAthe sAkSAtkAra siddha karI cUkyA hatA. AvA siddha puruSo ja mananA kAyAkalpane mArga dekhADI zake che. A pustakanA pahelA pAnA para ja eka paMkti che. "guru te nathI je buddhimAna che. guru te je prajJAvAna che." prajJAvAna guru ja tana-mananI badhI grathionuM vimocana karI zake che, satyane sAkSAtkAra karAvI zake che. manane samajavuM tathA manathI a-mana banavuM saheluM nathI. mana che smRtio + kapanAo + ciMtana. mana avirAma smRtionA jALamAM athavA kalpanAonA tANAvANAmAM ja guMthAyeluM rahe che, manane saMkalpa vikalpanA gherAmAMthI bahAra kADhavuM ane Atma-sAkSAtkAranA mArge niyojita karavuM--e ja mananA kAyAkalpane mahatvapUrNa mArga che. yuvAcArya zrImahAprare A granthamAM vivecanApUrvaka AtmA, prajJA, prANa, satya, mana, svabhAva, vibhAva Adi sAthe saMbaMdhita vibhinna aMgonuM vizleSaNa karyuM che ane ApaNuM mATe ega jevA gUDha viSayane saraLa ane sarasa bhASAmAM rajU karIne ApaNane upakRta karyA che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anekAMta bhAratI prakAzana yuvAcArya zrImahAprajJa dvArA racita hindI sAhityanA gujarAtI anuvAda tema ja prakAzanano eka upakrama chelAM keTalAMka varSothI calAvI rahyuM che. amArI A yojanA heThaLa atyAra sudhImAM "samasyA-samAdhAna', jena ga", "saMbodhi-sAra", "sAsu-baddha' vagere mahattvanAM pustakanuM hindImAMthI gujarAtImAM prakAzana thaI cUkayuM che. samasyA-samAdhAnanI to bIjI AvRtti paNa ame gujarAtImAM prakAzita karI cUkyA chIe. amArA suvijJa ane zraddhALu gujarAtI vAcakee amArA A prayAsane sAdara svIkAra karyo che; jaina paraMparAomAM prApta yega-sAdhanAnI A prakriyAonuM dareka stare svAgata karyuM che, anuzIlanano prayAsa karyo che, tathA udAra hAthe Arthika sahakAra paNa prApta karAvyuM che. ame e badhAo pratye AbhAranI lAgaNI prakaTa karIe chIe, tema ja AvA ja prakAranA sahakAranI apekSA rAkhIe chIe. hindImAMthI gujarAtI anuvAda tema ja prakAzananA samagra kAryanI dekharekha mAnanIya zrI kusumacaMdabhAI jhaverI pote kare che, A amArI preraNuM tathA utsAhanI mahatvapUrNa karI che. bhaviSyanI peDhIo paNa Ane yAda karI gaurava anubhavaze. "mana kA kAyAkalpa' pustakanuM gujarAtI saMskaraNa ApanI samakSa upasthita karatA amane Atmagauravano anubhava thAya che. surata 9 ogasTa 1985 -rUpacaMda seThiyA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAyAkalpa-mananuM lecana 1 AtmadarzananuM paheluM kiraNa . 2 vA dazA kizudina AvasI 3 tame taTastha nathI 4 preyathI zreya tarapha 5 anuzAsana saMhitA 6 nirAlaMbanuM AlaMbana 7 jIvana darzana 8 ragane dabAvIe ke maTADIe 8 antarjagatane vaibhava 10 svAthya ane samAdhi - 168 * 181 Atmacana 1 navI sRSTi-navI daSTi 2 mahAnatAnI cAvI 3 manano kAyAkalpa 4 pragatinAM suvarNa sUtre 5 dhamma zaraNaM gacchAmi 6 mananI prAkRtika cikitsA 7 maitrI zaktinuM varadAna 8 breIna-ziMga - 185 * 211 227 .. 257 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 1 AtmadarzananuM paheluM kiraNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yyata : 1 saMketikA anukUla pratikUla sama sahI, tapa vividha tapaMdA / cetana tana mana teravavI, dayAna, zuSa dayAvaMA che 2 saMvega saravara jhUlatA, upazama rasa lInA / niMdA stuti sukha-duHkhameM samabhAva sucInA // 3 vAsI caMdana sama paNe thira cita jina dhyAyA / ima tana sAra tajI karI, prabha kevala pAyA // (covIsI 9/2, 4, 6) guru te nathI je buddhimAna che, guru te che je prajJAvAna che. 1 prajJAnuM ghaTaka che samarpaNa 1 guru vyakti nathI, mahAyAtrAno sahayAtrI che. 1 zaraNumAM javAno artha che - ... tanmaya thaI javuM. * tapa thaI javuM. .. abhinna thaI javuM. o bhaktinuM rahasya - prabhu .... huM tamAre atItakALa chuM. tuM mAre bhaviSyakALa che. ... vartamAnamAM huM tArA pathane pathika chuM. 0 Atmadarzana ane vastudarzana. i kAyotsarganA traNa artho ... * sahiSNutA. *** abhaya. ... zithilIkaraNa. n abhayanuM prathama bindu che - . zarIranI ciMtAthI mukta thaI javuM. = AcArya suhastiI ane hAra, n kAyotsargathI prajJA jAge che. prajJAthI samatA ghaTita thaI jAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmadarzananuM prathama kiraNa guru te che je prajJa heya eka bhAIe pUchayuM, "zuM AtmA che? meM kahyuM, "meM sAMbhaLyuM che ke AtmA che. huM mAnuM chuM ke AtmA che. huM tene jANavAno prayatna karI rahyo chuM.' AtmAne jANavAno prayatna ghaNe moTe prayatna che. emAM ekalAnuM kAma nathI; sahAro joIe; avalaMbana joIe. meM mArA gurunuM AlaMbana lIdhuM che-AtmAne jANavA mATe...tene sAkSAtkAra karavA mATe, A eka lAMbI yAtrA che. emAM sahAre paNa nAno nahi, moTo joIe. guruno ghaNe moTe sahAre joIe. guruno sahAro ghaNo moTo hoya che. zrImajajayAcArya ghaNuM moTA guru che. teo AcArya che, sAthesAthe guru paNa nAnA guru nahi, moTA guru. guru te hoya che, jemanI prajJA jAgI gaI hoya. adhyAtmanA kSetramAM te guru nathI je (mAtra) atyaMta buddhimAna hoya. AjIvikAlakSI zikSaNanA kSetramAM guru buddhimAna thaI zake che. adhyApaka ke prAdhyApaka guru thaI zake che. paraMtu adhyAtmanA kSetramAM mAtra buddhimAna mANasa gura nathI banI zakato. A kSetramAM te ja guru banI zake che, je buddhinI sImA pAra karIne prajJAnI sImAmAM praveza karI jAya che. eka tarapha buddhi che, bIjI tarapha prajJA che. buddhinI sImA ulaMghane prajJAnI sImAmAM cAlyA javuM e gurutvanuM lakSaNa che. te ja vyakti buddhinI sImAne oLaMgIne prajJAnI sImAmAM pravezI zake che, jeNe samarpaNa sAdhI lIdhuM che. jene samarpaNanuM sUtra nathI maLyuM, jeNe samarpaNanuM mUlya nathI AMkayuM, jeNe samarpaNa sAdhyuM nathI te vyakti buddhithI dUra khasIne prajJAmAM nathI jaI zakatI; tene mATe prajJAnAM dvAra sarvathA baMdha che; prajJAmAM praveza tene mATe niSiddha che. samarpaNanuM sUtra prathama prazna che-samarpaNa konA pratye ? vAstavamAM samarpaNa caitanya pratye ja hoI zake. keI vyakti pratye samarpaNa nathI thaI zakatuM ? vyaktinuM zuM? enA pratye samarpaNa kevuM? jyAM sudhI evuM lAge che ke vyakti Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArA pratye anukULa che, tyAM sudhI samarpaNa rahe che. je divase evuM lAge che ke vyaktine mArA pratye anukULatA nathI te divase e samarpaNu kAcanA vAsaNanI jema TukaDe TukaDA thaI jAya che. kAcanuM vAsaNa hAthamAMthI paDe, te tUTe nahi--e kadApi zakaya nathI. tevI ja rIte pratikULatA Ave ane samarpaNabhAva tUTe nahi, eya kadApi saMbhava nathI. samarpaNu satya pratye hoI zake che, samarpaNu Atmadarzana pratye thaI zake che. samarpaNu caitanya pratye hoI zake che. je vyakti satyane mATe samarpita thaI gaI, je vyakti AtmA pratye samarpita thaI gaI, je vyakti caitanya pratye samarpita thaI gaI----tenuM samarpaNu kadI paNu takalAdI samaNu heAtuM nathI. guru pratye eTalA mATe samarpaNu thaI zake che ke guru kAI vyakti nathI hotA; te Atmadarzana ane caitanyanI mahAyAtrAnA sahayAtrI haiya che, sahayAgI hoya che; teo kAI vyakti nathI heAtA. jo teo kAI vyakti hAya, buddhinA stara para jIvanAra manuSya hAya, tA kadApi temanA pratye samarpaNu nathI thaI zakatuM; pachI bhale te te gurunA Asana para virAjamAna kema na heAya! guru pratye samarpaNu tyAre ja samarpaNu thaI zake che, jyAre guru svayaM Atmadana athavA adhyAtmanI yAtrA karatA hAya che. caitanyanA mahApatha para prasthita thayA haiAya che ane AtmA pratye sarvAtmanA samarpita thayA haiAya che. eTalA mATe guru pratye samarpaNuM, satya pratye samarpaNa, Atmadarzana pratye samarpaNu athavA caitanya pratye samarpaNa--A badhA paryAyavAcI banI jAya che; emAM kAI bheda rahetA nathI. zaraNamAM javAnA a jayAcAye tItha kara pratye, AtmA pratye ghaNuM meATuM samarpaNuM karyuM . eTaluM mATu. samarpaNu ke je eka adhyAtmapuruSamAM hovu joIe, je eka prajJA-puruSamAM hAvuM joIe. temaNe aneka granthA lakhyA. eka granthanuM nAma che 'cAvIsI', emAM cAvIsa tItha karAnI stuti che. granthamAM dareka sthAne jANye-ajANye temanA mukhamAMthI e svara gu MjAyamAna thatA rahyo che ke--huM prabhunI zaraNamAM jaI rahyo chuM.' te prabhunI zaraNamAM Jain Educationa International 4 For Personal and Private Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gayA che. prabhunI zaraNamAM gayA vagara koIpaNa vyakti A mahAyAtrAnA mahApathane pAra karI zakatI nathI. zaraNAgatinuM rahasya dhaNuM maTu che 'zaraNamAM javA'nA artha che--tanmaya thaI javuM.' 'zaraNamAM javA'ne artha che--tarUpa thaI javuM.' 'zaraNamAM javA'nA artha che--dyUtamAMthI advaita sAdhI levuM.' 'zaraNamAM javA'nA artha che--abhinna thaI javuM; bhedane samApta karI abhedane sAdhI levA.' eka 'zaraNa' ane khIjo 'zaraNAgata'--temAM kAI antara rahetuM nathI. eka zaraNu ApanAra' ane eka zaraNu lenAra'--evA bheda samApta thaI jAya che. sapUrNa pAriAmika bhAva ghaTita thAya che. ApaNuM samagra jIvana pariNamanane AdhAre cAle che. jevuM pariNamana thAya che, vyakti tevI ja banatI jAya che. jo vAraMvAra bhayanuM pariNamana thAya tA vyakti Darapoka, bhIru ane kAyara banI jAya che. je abhayanuM pariNamana thAya teA vyakti parAkramI banI jAya. bUrAInuM pariNamana thAya te| mANusa khUrI khanI jAya; ane sArAzanuM pariNamana thAya tA mANasa sArA banI jAya. mANasa te bane che, je aMtarAlamAM pariNamana thAya che. pariNamananuM cakra nira'tara cAlI rahyuM che. eka paNa kSaNa evI nathI vItatI, jemAM pariNamana thatuM na heAya. sUtAM-AgatAM, khAtAMpItAM, haratAM-pharatAM--ema hareka kSaNe e cakra niraMtara abAdhita gatithI cAlyA ja kare che. emAM vacamAM kAI ja prakAranI aDacaNa nathI AvatI--kAI vigha nathI AvatuM. pratikSaNu pariNamana cAlyA ja kare che. zaraNanI pariNati AMtarika pariNamanane AdhAre bAhya vyaktitva sAruM-narasuM bane che. bAhya vyaktitva samajavA mATe AMtarika pariNamana samajavuM anyanta Avazyaka che. je vyaktinuM pariNamana zaraNanI dizAmAM che, je satyanI dizAmAM jAya che, e svayaM satya banI jAya che. jayAcAye samapa NunA svIkAra karyAM. samapa NumAM bhaktinA svara paNa mukharita thAya che ane stuti paNa prasphuTita thAya che. samaNamAM Atmanivedana paNa thAya che; ane samarpaNamAM sAkSAtkAranI utkaTa AkAMkSA Jain Educationa International 5 For Personal and Private Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa parilakSita thAya che. A badhuM samarpaNa sAthe joDAyeluM che. zaraNamAM javuM e kaMI mAmUlI bAbata nathI. je vyakti parAjita thAya che, te kAM to zaraNamAM jAya che, te vijayanuM zaraNa le che, jethI mukita maLI jAya; athavA te zaraNamAM te vyakita jAya che, jenA manamAM svayaMne jANavAnI adamya AkAMkSA jAgI jAya che. evI vyakti parAjita thaIne nahi, paNa parAjita thavAnI sthitine samApta karIne vijetA banavA mATe zaraNamAM jAya che. prajJAnI zaraNamAM janAra svayaM prajJA banI jAya che. ahetanI zaraNamAM janAra svayaM ahaMta banI che. tIrthakaranI zaraNamAM janAra svayaM tIrthakara banI jAya che. Ajaparyata jemaNe pitAnA pUrvavartI ahaMtanI zaraNa lIdhI che. te ja ahaMta thayA che. ahaMtanI zaraNamAM jaIne teo svayaM ahaMta banI gayA. tIrthakaranI zaraNamAM jaIne teo svayaM tIrthakara banI gayA. je vyaktie ahaMtanI zaraNa lIdhI nathI, te kadI paNa ahaMta banI zaktI nathI je vyaktie tIrthakaranI zaraNa lIdhI nathI te kadIya tIrthakara banI zakatI nathI. bhaktinuM rahasya eka bhAIe AcArya vinobAne pUchyuM: ApanI bhaktinuM svarUpa zuM che ? vinobAe atyaMta mArmika uttara Apyo. temaNe kahyuM: mArI bhaktinuM svarUpa che... "prabhu'. huM tamAro atIta chuM ane tame mArA bhaviSyakALa che. vartamAnamAM huM tamAro anubhava karuM, e ja mArI bhakti che; e ja mArI bhaktinuM lakSya che. atyanta mArmika kathana che. hajAro varSo pahelAM eka bhakate kahyuM : "kaI jamarfma, ripu saMyama,-ganA paMjavaNafma-bhagavAna ! huM atItanuM pratikramaNa karuM chuM, vartamAnamAM AtmAbhimukha thAuM chuM ane bhaviSyanuM pratyAkhyAna karuM chuM. AcArya vinAnA javAbamAM enuM ja punaruccAraNa jouM chuM. zabdanuM rUpAntaraNa thaI zake che. tAtparyamAM DeI antara nathI. vinebA kahe che, prabhu ! huM tamAre atIta chuM; kAraNa ke tame paNa eka divasa mArA jevA hatA. atItamAM tame jevA hatA tevo huM Aje chuM. prabhu ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tame mArA bhaviSyakALa che; kema ke bhaviSyamAM huM paNa tamAre je.. banIza; Aje sAdhAraNa stara para chuM bhaviSyamAM tamArA stara- paramAtmA-pada-sudhI pahoMcI jaIza. prabhu ! vartamAnamAM huM te ja raste cAluM je raste cAlIne tame "prabhu banyA che. prabhu! A ja mArI bhakti che. mArI bhaktinuM A ja rahasya che. atItanuM pratikramaNa, vartamAnane saMvara ane anAgatanuM pratyAkhyAna. anAgatamAM thavAnuM che, atItane choDavAnuM che ane vartamAnamAM evA ja rahevAnuM che. - vartamAnane saMvara haze to atItanuM pratikramaNa thaI jaze ane anAgata (bhaviSya)mAM je thavAnuM che, te sthiti ApameLe ja ghaTita thaI raheze. ApaNe vartamAnane saMvara karavAne che. ahaMta banavAnI prakriyA garuDanuM dhyAna dharanAra svayaM garuDa banI jAya che. hAthInA baLanI bhAvanA karanAra hAthInA jeTaluM baLa prApta kare che. ahaMtanI bhAvanA karanAra-rAkhanAra, enI zaraNamAM janAra svayaM "aha" banI jAya che. jayAcAye arvatanuM zaraNuM lIdhuM. temaNe buddhinI sImA pAra karI ane prajJAnI bhUmikAmAM pahoMcI gayA. teo emAM pratiSThita thaI gayA. pachI emaNe "vIsI'nuM praNayana karyuM-covIsa tIrthakaronI stuti karI-arvatanI stavanA karI. "ahaMta' te vyakti hoya che, je lakSya sudhI pahoMcI jAya che, Atmadarzana karI le che, Atma-sAkSAtkAra karI le che; ane te ja vyakti tIrthakara hoya che, anya nahi. jene AtmasAkSAtkAra nathI thayo te kadI paNa "ahaMta' nathI banI zakate. caitanyadarzana ane vastudarzana jIvananI be vRttio cheH eka che "Atmadarzana athavA "caitanyadarzananI; bIjI che "vastudarzananI. vastu-darzana pratyeka vyakti kare che; paraMtu Atmadarzana dareka vyakti nathI karI zakatI. keTalIka vyaktiomAM A bhAvanA jAge che-AtmAne joIne AtmAne jANe. teo AtmadarzananI bhAvanAthI te dizAmAM prasthAna kare che. A eka ati sakSama vAta che. e cheH amRta tatvanuM darzana karavuM, sakSma tatvane pakhavuM, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthaLanI badhI ja maryAdAone toDIne sUkSma jagatamAM praveza karavo. A eka ati mUMjhavaNa bharelI samasyA che; paraMtu keIpaNa samasyA samAdhAnathI mukta nathI hotI. samasyA hoya eTale samAdhAna hoya ja. jyAre paNa samAdhAnanI vAta Ave che, tyAre adhyAtmadarzana ApaNuM samakSa Ave che. ApaNe e adhyAtmane samajIe; ane tene ahaMtanA mAdhyamathI ja samajIe. adhyAtmayAtrAH bhagavAna ne paricaya covIsI'mAM paheluM stavana bhagavAna RSabhanuM che. bhagavAna A yuganA prathama ahaMta ane prathama tIrthakara hatA. teo "gI'nA svarUpe oLakhAya che. badhA tIrthakara yogIo hoya che; paraMtu bhagavAna RSabhanuM vyakitatva eTaluM badhuM virATa hatuM ke mAtra jaina paraMparAe ja nahi, vaiSNava paraMparAe paNa temane yogInA rUpamAM mAnyatA ApI. bhakita paraMparAe, bhAgavata paraMparAe bhagavAna RSabhadevane eka "avatAra mAnyA ane yogInA svarUpamAM pratiSThita karyA. megInA mAdhyamathI, ahaMta RSabhanA mAdhyamathI AtmadarzananI yAtrAmAM AvanArI muzkelIone pAra karavAnI che. bhagavAna RSabhane samajI le. eTale adhyAtmanI yAtrA ApameLe samajamAM AvI jaze. ApaNe pANuM pIvA mATe alaga alaga khADAo davAne prayatna na karIe. eka jANakAra mANase batAvyuM; A sthaLe eka sa hAtha nIce pANI che. davAnuM zarU thayuM; vIsa hAtha khADo khodyo; paNa pANI nahi maLyuM. te khADAne tyAM rahevA daIne bIje khADo bIjA vIsa hAtha khodI nAkhe. vIsa-vIsa hAthanA pAMca khADAo khoghA; badhA maLIne so hAtha jeTaluM khodakAma thaI gayuM; chatAMya pANuM nahi maLyuM. gaNitane AdhAre pANuM maLavuM joIe, paNa na maLyuM. eka ja sthAne so hAtha khodakAma karavAthI pANI maLI AvyuM. gaNita badhe cAlatuM nathI. khodakAma eka sAthe thavuM joIe, UMDANa hovuM joIe; tyAre pANI nIkaLI zake che; nahitara pANuM nahi nIkaLI zake. mANasa AtmadarzananI yAtrAmAM AvuM ja kare che. te aneka khADAo khodI vaLe che; paraMtu eka paNa khADo e nathI khadata ke je UMDo heya-saMpUrNa hoya. te kyAreka kaMIka juduM kare che. te vaLI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kayAreka anya kaMIka kare che, paNa tethI saphaLatA maLatI nathI. ethI emAM nirAzAya utpanna thAya che; ne evo bhAsa thAya che ke gaNita sAcuM nathI; vicAra barAbara nathI. sUtrakAro, graMthakAro ane zAstrakAroe evI ja koLakalpita bAbato prastuta karI dIdhI. emAM vAstaviktA nathI. A Aropa evA leke para che, je jJAnane AdhAre saccAIne prastuta kare che, paraMtu kriyAtmaka rUpe tenuM pAlana karatA nathI. teo gaNitanA cakramAM phasAI jAya che. adhyAtmanA yAtrI A gaNitIya prakriyAthI aneka khADA khodavAnI vAta cheDI de ane eka eve khADo khode, je UMDo hoya, pANInA srotane upara lAvI deto heya. enAthI AtmadarzananI aMmiTa pyAsa chipAvI zakAya che. kAsaganAM traNa ta - prazna che-zuM khADe che? keTalo moTo ? keTalo UMDo? kAtsargane eka khADo bAdo che. te atyanta vizALa ane UMDe have joIe. e sivAyanA anya khADAo khodavAnI kaMI ja AvazyakatA nathI rahetI. je prApya che, te ApoApa prApta thaI raheze. kotsarganA traNa artho che- sahiSNutA, abhaya ane zithilIkaraNa. lake kAryotsargane khUba ja sImita arthamAM samajyA che. kAryotsarga arthAt zarIranuM zithilIkaraNa. zarIrane saMpUrNa zithila karI kAryotsarga thaI gaye. A saMpUrNa artha nathI. A mAtra pacIsa TakA artha che. kAyotsargane pacIsa TakA artha cheH sahiSNutA; ane pacAsa TakA artha cheH abhaya; kAyotsarga trimUrti che. e traNa pratimAono banelo che. - bhagavAna RSabha pravRjita thayA. temaNe adhyAtmanI yAtrA zarU karI. sarvaprathama emaNe kAyetsarga karyo. teo kAyotsargamAM UbhA thaI gayA. baMne paga thoDA phelAvI dIdhA. paganI eDIo barAbara eka bIjA sAthe aDADI dIdhI-bhIsI dIdhI. paMjAmAM cAra AMgaLAMonuM aMtara rAkhyuM. baMne hAthane nIce laTakAvI dIdhA. karoDaraju TaTAra rAkhI UbhA thaI gayA. Doka sIdhI rAkhI. AMkhe adhIM mIMcI dIdhI- kAryotsarganI mudrA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e rIte eka divasa nahi, be divasa nahi, pUrA bAra mAsa-traNase sATha divasa e ne e ja mudrAmAM UbhA rahyA. zarIra sthira, eka ja mudrA, eka ja sthAna..bAra mAsa vItI gayA. je thavAnuM hatuM, te thaI gayuM; je prApta thavAnuM hatuM-karavAnuM hatuM-te maLI gayuM. kAyotsarganuM paheluM tatva che--zarIranI zUnyatA, zarIranuM zithilIkaraNa. sahiSNutA kAyotsarganuM bIjuM tatva che. sahiSNutA; dharmanAM cAra dvAramAM prathama dvAra cheH "kSAnti." "kSAntino artha che "sahana karavuM, "sahiSNutA. kAyotsargamAM paNa enuM mahatva che. sAdhaka kAyotsarganI mudrAmAM Ubho che. je kaMI thaI rahyuM che te thavA de. pagane pIDA thaI rahI che, thavA de. zarIra dukhI rahyuM che, dukhavA de. pANI varasI rahyuM che, varasavA de. AMdhI ane tophAna AvI rahyAM che, AvavA de. kaMIka bahArathI (aMdara) AvI rahyuM che, eneya AvavA de. aMdarathI kaMIka (bahAra) AvI rahyuM che, teneya AvavA do. sahiSNutA-sahana karavuM ane sahana karatA rahevuM. tathAtA tathAtAnI pratikSaNa smRti ane AcaraNa. je thavAnuM hoya te thavA dokeI ciMtA nathI A ciMtAthI mukta thaI javuM--e ja kAyotsarga che. jenAmAM sahiSNutAne bhAva vikasita nathI, te kadI paNa kAryotsarga karI zakato nathI. zarIramAM darda thatAM ja sthiratA tUTI jAya che, Asana badalI nAkhavAmAM Ave che. mAkhI ke maccharane sparza thatAM ja hAtha UDI jAya che. samagra zarIra asthira thaI jAya che-caMcaLa thaI jAya che. kAyetsarga nathI sadhAtA. avAja thatAM ja mastaka te tarapha pharI jAya che. AgaLa-pAchaLa, DAbe-jamaNe jevA prayatna thAya che. sahiSNutA vagara kotsarga nathI thaI zakato. phAti vinA kAyotsarga kadIya saMbhavI zakato nathI. sahiSNutA vinA kAyotsarga thaI zakatA nathI-kAyAne tyAga thaI zakatA nathI. abhaya, abhaya ane abhaya jyAre sahiSNutA sadhAya che tyAre abhaya ghaTita thAya che. samagra dharmanuM rahasya che. "abhaya" samagra dharmanuM Adi bindu che. "abhaya" ane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atima bindu paNa che. "abhaya" dharmane atha ane Iti che... "abhaya." dharma abhayathI prAraMbha thAya che; ane abhayane niSpanna karI kRtakRtya thaI jAya che. vItarAgatAne prAraMbha abhayathI thAya che; ane vItarAgatAnI pUrNatA paNa abhayamAM ja thAya che. je vyakti bhayamukta nathI hotI, te kadIya dhArmika nathI banI zakatI-kAyetsarga nathI karI zakatI. kAyotsargane artha che-abhaya." kAyotsargane artha che -zarIranI ciMtAthI mukta thaI javuM; abhayanuM e paheluM bindu che. zarIranI ciMtAthI mukta thaI javuM -e vAta Ama saraLa lAge che; parantu te eTalI badhI saraLa vAta nathI; zarIra pratye banelA bhayathI chuTakAra prApta karI le -e saraLa vAta nathI, "meruM zarIra -A zarIra mAruM che. je kSaNe A svIkRti thAya che, te ja kSaNe bhaya pedA thaI jAya che. bhayanI utpattinuM mULa kAraNa A che. zarIra pratyenuM mamatva bhaya utpanna kare che. mamatva ane bhaya ema be nathI. jyAM mamatva che. tyAM bhaya che. ane jyAM bhaya che tyAM mamatva che. mamatvane cheDavuM bhayamukta thavA barAbara che, ane bhayamukta thavuM eTale mamatva cheDavA barAbara -mamatvahIna thavA barAbara-che. mamatvane choDavuM caitanya prati jAgrata thavAnuM che. zarIra pratye je jAgRti che, enAthI chuTakAro prApta karavo e ghaNu moTI siddhi che. - je vyakitae adhyAtmane mArge caraNa mUkyA che, je adhyAtma tarapha jAgrata thavA Icche che, teNe sarva prathama bhayamuktinI prakriyA zarU karavAnI raheze. be rekhAo cheH eka che bhayanI rekhA. bIjI che abhayanI rekhA. baMne samAntara rekhAonI jema sAthe sAthe cAle che. badhAM ja duHkhanI jaDa che A bhayanI rekhA. je vyaktie bhayanI rekhA sAthe yAtrA zarU karI che, enA antarUmanamAM bhaya paLAto jaze. bhaya tanAva (tANu pedA kare che. badhA prakAranI tAnuM mULa A ja che. manuSya tANamAMthI mukti prApta karavA icche che; paraMtu bhayanI rekhA para cAlanAra mAnavI kadI paNa tANathI mukta thaI zakato nathI. mamatvanI rekhA para yAtrA karanAra yAtrI tANathI mukta thavA icche-e mUtaM na mavaSyati-kadI banyuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI, kadI banaze nahi--kayAreya sabhava nathI. bhaya ane mamatvanI upasthitimAM tANunI khImArI asAdhya banI rahe che. tenA kAI ja IlAja thaI zakatA nathI. yAtrA-pathanu parivata na tANuthI mukta thavA mATe, A sarva vyApaka bImArIothI chuTakArA meLavavA mATe mAnavIe peAtAnA yAtrAne! mArga badalavA paDaze. dharma khIju zuM kare che? te mAtra rastA badale che. dharma kahe cheH ATalA divasa tame bhayanI sAthe ne sAthe cAlI rahyA hatA; have abhayanI sAthe cAlA. bhayanI rekhAthI dUra rahIne abhayanI rekhA para cAleA. je thavAnuM haze te thaze. puruSArtha karavA hAya te puruSArtha paNa karA. badalavAnA prayatna kare. mAthe hAtha daIne, nakAmA thaIne, nirAza thaIne besI na raheA, dharmonA siddhAnta puruSArthahInatAnA siddhAnta nathI; te parama puruSAtA siddhAnta che. te kahe cheH aTake nahi, puruSA karatA raheA. paristhiti badalavAne upakrama karatA raheA, parantu aMtarmanamAM bhayanuM pAlana-pASaNa na kare. bhayanuM pASaNa karazeA te paristhiti vadhu vikaTa banaze; zakti vadhu naSTa thaze. paristhitine paheAMcI vaLavAnu sauthI mATuM sUtra che--samayanI sAdhanA ane parAkramanI sAdhanA. abhaya ane parAkramaaMte sAthe sAthe cAle. bhayanI sAthe parAkramane nahi joDe. jyAM bhaya sAthe parAkrama joDAya che, tyAM khIne mAravA, khIjAne pratADita karavA, khIjAne pheMkI devAnI vAta prastuta thAya che ke jyAM abhaya sAthe parAkrama joDAya che, tyAM mAtra peAtAnI zakti pragaTa karavAnI vAta Ave che; khIjanI ciMtA samApta thAya che. abhayA mArga ghaNA vizALa che. AcAya suhastI kAyAtsanI mudrAmAM eka vRkSa nIce UbhA hatA. temaNe sa'kalpa karyAM ke AkhI rAta kAyeTsanI mudrAmAM rahIza. tee meATA zaktizALI AcAya hatA. AkhI rAta, cAra prahara sudhI kAyAtsaga mudrAnA abhyAsa karave e kAyetsaga pratimA kahevAya che. AcAya sthira UbhA che; ziSyA Ave che; saMbhALa laIne cAlyA jAya che. C AcArya nA gaLAmAM hAra sayeAganI vAta che. mahArAjA zreNikanI rANI cillanA taLAva para snAna karavA gaI. badhAM ja AbhUSA kinArA para mUkI dIdhAM. gaLAnA Jain Educationa International 12 For Personal and Private Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAra paNa bahAra kADhIne kinAre mUkI dIdho. te rANI potAnI sakhIo joDe jalakrIDAmAM magna hatI. eTalAmAM eka vAra tyAM Avyo. enI daSTi hAra para paDI ne e hAra laIne cAlyo gayo. keIne paNa A bAbatanI khabara paDI nahi. pelo vAnara hArane laIne eka vRkSathI bIjA vRkSa para kUdato-oLaMgate ramata karavA lAgyo. te e vRkSa upara AvIne beThe jyAM AcArya sahastI kAryotsarga pratimAmAM UbhA rahyA hatA. vAnare hAra hAthamAM lIdho. sAre avasara je. sauthI sArI vyakti joI vicAryuM ke AvI kaI bIjI vyakti maLaze, jenA gaLAmAM hAra paherAvavAmAM Ave ? je vyakti khuda hAra mATe utsuka hoya che ene kaMThamAM hAra paheravAne khAsa artha nathI hoto; paratu jenA manamAM hAra paheravAnI AkAMkSA samApta thaI cUkI che, tenA kaMThamAM hAra paherAvavo artha yukta heya che. vAnara vRkSa parathI nIce Utaryo. hArane AcAryane kaMThamAM nAkhIne pharIthI vRkSa para jaI beThA. hAra viziSTa ratnane banelo hato. ratnanAM kiraNo tarapha prasarI gayA. je divya hAra rANuM cillanAnA kaMThanI zobhA vadhArato hato te AcAryanA kaMThamAM zobhAyamAna thaI rahyo hato. AcArya sahiSNu che, abhaya che temane keAI bhaya nathI ke leke hAra jaIne zuM kaheze ? muninA kaMThamAMne hAra leke joI le to mUMjhavaNamAM paDI jAya che; ane AcAryanA kaMThamAM divya ratnane hAra joI le te samasyA vadhu jaTila banI jAya. AcArya bhayamukta hatA. abhaya banI cUkyA hatA. kAryotsargamAM lIna hatA. teo svayaMmAM che. hAra pitAnI jagyAe che. teo caitanyamAM sthita che ane hAra zarIra para paDe che. temane zarIranI ciMtA hatI nahi, te pachI hAranI ciMtA zA mATe kare ? koI prakAranI ciMtA hatI nahi. rAtane pahelo prahara vI. je ziSya sevAmAM hatA, teo dUra beThA hatA. teo abhayakumAra pAse gayA. abhayakumAra vratanI ArAdhanA karI rahyo hato. teo belyA, garo maya, go mayaM abhayakumAre sAMbhaLyuM; vicAra karyo : are A zuM ? munine bhaya kevo ! zuM emane bhaya hajI 13 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhI nathI gayo ? teo kahI rahyA che--aho , kaho mAM. temaNe kahevuM joIe so viramaya, so viramaya ! AtmA pratye "aho !' hovuM joIe A muni bhaya sAthe "garo joDI rahyA che. abhayakumAre pUchayuM: munivara ! ApanAmAM have ka bhaya bAkI rahI gayA che ? muni belyA nahi, jatA rahyA. rAtrine bIje prahara vI. bIjA muni abhayakumAra pAse AvIne belyA : "mamAM, mamAM !" abhayakumAre vicAryuM ke zuM badhA sAdhu bhayabhIta ja thAya che? zuM badhI kAyara vyaktio ja sAdhu bane che ? emane bhaya ja bhaya dekhAya che! eka AtmasAdhaka vastuno tyAga karavAnI kSamatA rAkhe che; sarvasattAo ane adhikAra choDI devAmAM sakSama hoya che. badhI maryAdAo ane paraMparAo choDI daIne caitanya prati samarpita thaI jAya che, temanA manamAMthI paNa bhaya nathI nIkaLatA to pachI abhaya keNa thaI zake che ? A to jANe pANumAM ja Aga lAgI gaI che. khUba Azcaryajanaka bAbata lAge che. rAtrine trIjo prahara paNa vItI gayo. bIjA munio AvyA ane abhayakumArane kahyuM : "tamaya, atimaya !' abhayakumAra AzcaryamAM DUbI rahyo hato. samasyA vadhu gUMcavAI rahI hatI. rAtrine cothe prahara vItyo. savAra thaI. sUryanAM kiraNe patharAvA lAgyAM. tenI AbhAthI bhUmaMDaLa Alokita thavA lAgyuM. eTalAmAM ja keTalAka munio AvyA ane moTe moTethI bAlavA lAgyA : "tamAM, mAma; mama, tamaya ' abhayakumAre vismita netro vaDe temane joyA ane vicAryuM - Aje gaganamAMthI bhaya varasI rahyo che. badhA ja bhayanI vAta karI rahyA. che. te UDyo, bahAra Avyo. eka vRkSa tarapha tenI najara gaI. tyAM AcArya kAryotsarganI mudrAmAM sthita hatA. abhayakumAre dUrathI joyuM- AcAryanA kaMThamAM koI vastu paDI che te camakI rahI che. sUryanAM kiraNanI sAthe ene caLakATa paNa vadhI rahyo che. teo thoDA nikaTa - 14 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gayA... joyuM : AcAya nA kaThamAM hAra che ! e khAlI UThayA : are ! A tA te ja hAra che, je keTalAka samaya pahelA guma thaI gayA hatA ! rANI cillanAnA ja A hAra che. A hAra mATe ja rAjae mane kahyuM hatuM : abhaya ! A hAra zeAdhI nahi kADhaze| tA tamAre enA pariNAma mATe taiyAra rahevuM paDaze. pariNAma keTalu bhayaMkara haze, e teA tame jANA ja cheA. huM e hAranI zeAdhamAM nIkaLyA. ene kayAMya patto lAgyA nahi. chevaTe huM dharmAMnA zaraNamAM gayA; vratanI ArAdhanAmAM lAgyA. cittane ni`La banAvyuM. cetanA zuddha karI, jethI kAI AbhAsa maLI jAya. a Mte dharmanuM zaraNu saphaLa thaI rahyuM ----hAra maLI gayA. abhaya AcArya pAse gayA ane temanA kaThamAMthI hAra kADhI lIdhe. AcAye kAyAtsaga pUrNa karyA. rAtabhara hAra kaThamAM paDI rahyo --temane enA kAI Anada na hatA; hAra nIkaLI gayA, eneA temane kAI viSAda nahotA, A hatI abhayanI sAdhanA ! abhaya tyAre ja AvI zake che, jyAre kAryotsarga thAya che. rUma tanusAra tenI rI prabhu jevala pAyA / ' ~je zarIranI sAra-saMbhALa tyajI de che, kAyAtsaga sAdhe che, temAM kaivalya utpanna thAya che. manuSya zarIra pratye paNa jAgrata bane ane caitanya mATe paNa jAgatA rahe e zatra nathI. baMne eka sAthe jAgI na zake. kaivalya paNa joIe ane zarIranuM mamatva paNa na chUTe--e kevI rIte saMbhavita che? jyAre zarIra paratvenuM mamatva chUTI jAya che tyAre caitanya jAgrata thAya che. jyAre zarIra pratyenuM mamatva jAgatuM rahe che tyAre caitanya teluM paDI rahe che. tenuM eka sAthe jAgaraNa nathI thaI zakatuM. ekanA sUvAthI ja bIju jAgI zake che. cacaLatAnI nivRtti : zithilIkaraNa che kAyAtsaganA trIjo artha 'zithilIkaraNa ' che. 'zithilIkaraNa 'nA artha che : caMcaLatAnI nivRtti. zarIra saMpUrNa sthira thaI jAya; kAI paNu aMga hUle nahi; zarIranI tamAma pravRttionuM visarjana karavAmAM Ave, e ' zithilIkaraNa " che. " Jain Educationa International 15 For Personal and Private Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ be prakAranAM nADI-saMsthAna che. svata:cAlita nADI-saMsthAna ane IcchA-cAlita nADI-saMsthAna. prathama ApaNe IcchA-cAlita nADI-saMsthAna sthira karavAnuM zIkhIe. jema jema Teva paDaze, sthiratA prApta thatI jaze. jyAre IcchA-cAlita nADI-saMsthAna para niyaMtraNa sthApita thaI jaze, tyAre svata:cAlita nADI-saMsthAna paNa svayaM ja sthira thavA lAgaze -hRdayanI dhaDakana paNa ochI thavA lAgaze; zvAsa maMda thaI jaze, enI saMkhyA ghaTaze. raktacAlananI kriyA paNa maMda paDI jaze. prANavAyu (okisajana)ne vaparAza paNa ocho thaI jaze; sarva apekSAo ochI thaI jaze; ane bhItaramAM--aMdaranI duniyAmAM-akalpita zAntinuM vAtAvaraNa sarjAI jaze. kAyetsarganAM be phalita bhagavAna RSabhe bAra mAsane kAryotsarga karyo. emaNe IcchA-cAlita nADI-saMsthAna para niyaMtraNa sthApita karyuM. zuM A kaMI jevI tevI ne sAmAnya vAta che? pUrA bAra mAsa hAlyA cAlyA vinA UbhA rahevuM e zuM ochA mahattvanI bAbata che? bhUkha-tarasa, ThaMDI-garamI Adi sahana karavAM e paNa mahattvapUrNa tathya che. IcchI-cAlita nArIsaMsthAna para niyaMtraNa pUrNa thatAM svata:cAlita nADI-saMsthAna vazavartI banI jAya che. saMpUrNa niyaMtraNa sthApita thatAM ja kAyotsarga sadhAI gayo kahevAya; ane jyAre kAsarga sadhAI gayo eTale "netana tana mana - ciMtana ane zarIranI bhinnatA spaSTa thaI gaI-sAkSAtkAra thaI gayo. A rahyuM zarIra ne A rahyuM caitanya. A rahyo deha ane A rahyo AtmA. valeNuM karyuM. eka bindu Ave che-A rahI chAza ane A rahyuM mAkhaNa. tala pIlavAmAM Ave che.eka bindu Ave che-A rahyo khoLa ne A rahyuM tela. senuM tapAvavAmAM Ave che... eka (samaya) bindu Ave che-A rahI mATI ne A rahyuM zuddha suvarNa. viveka thaI jAya che; pRthakkaraNa thaI jAya che. A zarIra e kaMI mAtra jaDa ja nathI; A zarIranI bhItara AtmA che-paramAtmA che. sauthI vadhu mUlyavAna ane atyanta zaktizALI tathya che zarIramAM. je vyaktie potAnA zarIranI aMdara rahelA prabhune oLakhavAno prayatna nahi karyo, jeNe potAnI vipannatAone samApta nahi karI, tevI vyakti Ave che ane cAlI jAya che, teNe jIvanane sAra nathI kADhavyo. teNe zarIranuM mUlyAMkana paNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahi kayuM vAstavamAM zarIranuM mUlyAMkana te ja vyakti karI zakatI hoya che, jeNe kAyotsargane abhyAsa karyo hoya che. vAstavamAM zarIrane sAra te ja kADhI zake che, jeNe kAtsarga sAthe che. bhagavAna RSabhe kAyasarganI sAdhanA karI. kAyotsarganI sAdhanAnI be niSpattio che : je vyakti kotsarganI sAdhanA kare che, ene AtmAnAM darzana thAya che-caitanyane sAkSAtkAra thAya che-tenI prajJA jAgrata thAya che. je vyakti kotsarganI sAdhanA kare che, tenAmAM samatAne vikAsa thAya che. lAbha-alAbha, sukha-duHkha, nindA-prazaMsA, jIvana-mRtyu-AvAM ThaMdvomAM sama rahevAnI kSamatA te vyaktimAM vikasita thAya che. je kAyosargane sAdhI le che; jyAre kArga dvArA prajJAnuM jAgaraNa thAya che, tyAre samatA paNa jAgrata thAya che. buddhimattA buddhi ane prajJAmAM eTaluM ja antara che ke buddhi pasaMdagI kare che : A priya che-A apriya che. prajJAmAM pasaMdagI pravRtti samApta thaI jAya che. enI samakSa priyatA-apriyatAne prazna ja UThato nathI. enI samakSa samatA ja pratiSThita thAya che. prajJAmAM priya-apriya bheda ja nathI hotA. baMne AyAma samApta thaI jAya che; priyatAne AyAma paNa samApta thaI jAya che; ane apriyatAne AyAma paNa samApta thaI jAya che ane eka trIje ja AyAma ughATita thAya che-tRtIya locana (trIjI AMkha) khUlI jAya che. te AyAma che "samatAne. e AMkha che samatAnI. e ja ApaNI prajJA. je prajJAnI bhUmikAmAM pratiSThita nathI, te samatAnI bhUmikAmAM nathI jaI zakatA. kAyotsarga dvArA prajJA jAge che ane prajJAthI jIvanamAM samatA Ave che. jo ApaNI aMdara AtmadarzananI AkAMkSA heya, to ApaNe satya pratye samarpita thavuM paDaze ane satyanI yAtrA karavA mATe guru pratye samarpita thavuM paDaze. gurUnI pasaMdagI karIe ane emane satyanI A yAtrAnA sahayogI banAvIe-gurunA anubhavone lAbha uThAvIe. ma-2 17 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmanuM Adi-biMdu prazna thAya che? dharma kyAMthI zarU karIe? dharmanuM prathama biMdu che "kAyotsarga. kAtsarga vinA dharmanI yAtrAne prAraMbha nathI zakato. kAyetsarga dharmanuM prathama sUtra che. kAyotsargane abhyAsathI buddhinuM paheluM nIcuM namatuM jaze ane prajJAnuM paheluM upara UThatuM jaze. AmAM bhAre nathI banavAnuM, halakA-haLavA banavAnuM che; udarvagAmI banavAnuM che. jIvanamAM je divase prajJAnuM prathama kiraNa phUTaze, ApameLe samatAnAM darzana thaze. Atmadarzanane artha cheH prajJAnuM jAgavuM. Atmadarzanane artha cheH samatAnA prathama kiraNanuM kUTavuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 2 vA dasA kiSNu dina AvasI (te dazA kyA divase Avo) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana kar saMketikA 9 saMbhava sAhiba samariye, dhyAyo hai jina nirmala dhyAna ke / ika pudgala dRSTi thAya nai, kIdho hai mana meru samAna ke 11 tana paMcachatA meTa maiM, dukA hai banathI ravAsIna che / dharma zukla thira cita dharai, upazama rasameM hoya rahyA lIna kai // 2 3 rAjimatI chAMDI jinarAya, ziva sundara syUM prIta lagAya / prabhu nema svAmI ! tUM jaganAtha aMtarajAmI // (cauvIsI 3/6, 2 22/2) D e taTavartI jIvana. 0 kiM sAraM sAraM sAraMgalocanA. 3 anubhava ja sAcA niSkarSa sudhI laI jAya che. 3 bhe!ga bhayaMkara kaTu phaLa-kevI rIte? gha sukha zuM che? sukha kAM che? m anumastiSka ane mastiSkanA pAchaLanA bhAga atyanta mahattvapUrNa tta antardaSTinuM jAgaraNa kevI rIte? // aprApta mATe prAptanA tyAga mUrkhatA che. ...prekSA-dhyAna--rasAyaNa parivartananI prakriyA // dhyAnanI prakriyA mastiSkanA niyaMtraNa-sUtreAne samajavAnI prakriyA. ghe gAyamA 'Aya mATe banI gayA. Jain Educationa International 20 For Personal and Private Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA dasA kiNa dina AvasI ? be taTenuM jIvana taTa be che, eka nahi. je eka ja taTa heta te manuSya DAmADoLa nahi thAta. taTa be che-kinArA be che. eTale pasaMdagIne prazna UThe che. citta DAmADoLa thAya che. jIvananA paNa be taTa che. eka A taraphane taTa ane bIje sAme pArane taTa. have pasaMdagInI vAta Ave che ke A taraphanuM jIvana jIvavAmAM Ave ke pelI taraphanuM jIvana jIvavAmAM Ave? manamAM eka prakArane sandaha pedA thAya che. manuSya vimAsaNamAM paDI jAya che. nirNaya karavo atyanta kaThina che ke kaI taraphanuM jIvana jIvavuM? A taraphane kinAro atyanta spaSTa che; emAM kaI sadaiva nathI; e saMpUrNa spaSTa che; enuM spaSTa citra bilakula najara samakSa che. pilI taraphane kinAre aspaSTa chejhAMkhe che. e bAbatamAM aneka mAnyatAo che--dhAraNAo che. pelI taraphanA kinArAmAM AdhyAtmika sukha che. e sukha evuM che, je bhautika padArthothI dUra che. te sukhanI pattimAM padArthane kaI bhAga nathI keAI hisso ke sahakAra nathI. e che padArthAtIta sukha. enI samakSa vizvanAM tamAma sukho nagaNya chetuccha che. bIjI bAju joIe te A taraphanA kinArAnuM sukha khUba ja lebhAmaNuM che; te indriyone lalacAve che; manane AkarSita kare che. samagra cetanA temAM DUbI jAya che; ema lAge che ke je vizvamAM kaI sArabhUta tatva hoya te te A ja che; enAthI adhika sArabhUta tatva anya keI nathI. eka tarapha pratyakSa anubhava che; jyAre bIjI tarapha sonerI sapanuM che; eka tarapha badhuM ja sAkSAta che; jyAre bIjI tarapha mAtra kalpanA che. kalpanAnuM sukha sAruM hoya che; paraMtu jyAre yathArthanA dharAtalane sparza thAya che tyAre tenI vismRti thaI jAya che. vaLI je pratyakSa hoya che enA prati mana AkarSAya che. A be taTa-kinArAonI smRti manuSyane DAmADoLa banAvI de che. manuSya nirNaya nathI karI zakatA kaI taraphanA taTanuM jIvana jIvavuM- 21 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A taraphanA taTanuM ke pelI taraphanA taTanuM? kayAreka mana lalacAya che ke pelI taraphanA taTa para jAuM ane e jIvanane rasAsvAda lauM, paratu vartamAnane joIne mana pAchuM paDe che; manamAM sandeDa pedA thAya che. evA sandeha pedA thAya che ke sAMbhaLyuM che ke pelI taraphanuM jIvana atyanta sukhada che; paraMtu khabara nathI ke te krevuMka che--te evuM che ke nahi... lakhanAre kevaLa kalpanA tA nathI karI ne! eNe mAtra svapnila bhAkhatA ja teA nathI lakhI te! enA lakhANamAM vAstavikatA che ke nahi? manamAM aneka prakAranA saMzayA pedA thAya che; ane pariNAme sAmenA kinArA tarapha paga mAMDavAnI badhI ja bhAvanAe sUI jAya che--marI jAya che. A sthitimAM adhyAtma mAtra eka kalpanA banI rahe che; dha eka divAsvapna samAna banI rahe che; ane yathArtha rahe che kevaLa indriyAnuM jagata--mananuM jagata--padArthanu` jagata athavA bhramaNAonuM jagata. evI mAnyatA banI jAya che ke tyAganI saMpUrNa dhAraNA phakta te leAkeAnI svapnila kalpanA che, jemaNe yathAne jANyuM nathI, bhegavyuM nathI; emaNe kalpanAnI pAMkhA para uDDayana karyuM ane jema icchA AvI tema lakhI nAkhyuM, uparokta samasyA----bhUtakALamAMya rahI che ane Aje paNa yathAvat che. A samasyAne mAnavI Aja sudhI ukelI zakayo nathI. mAnavI sAMbhaLe che, jANe che--A vizva paudgalika che; paudgalika sukha anitya che--asAra che. mo mA tu --bhAga bhayaMkara che ane tene vipAka kaDavA hAya che'--eka tarapha A dhAraNA che. sAra' sAragale canA khIjI tarapha ethI viparIta dhAraNA che. vidvAnAnI sabhAmAM samasyApUrti mATe eka padya ApavAmAM AvyuM--f sAram ?' vidvAnee samasyApUrtimAM aneka zleAkeA kahyA. darekanA potapotAnI rItanA abhiprAya hatA; potapotAnI rItane daSTikANu hatA. mahAkavi kAlidAse paNa potAnA eka zlAka kahyo: amAre lanu saMsAre, sAruM sAraMgaloSanA' A asAra saMsAramAM jo kAI sArabhUta tattva-vastu--che teA te che--strI.' strI zabda samasta paudgalika vizvanuM pratIka che. strI vinA badhuM ja asAra che. Jain Educationa International 22 For Personal and Private Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ be vidyAo che; eka che tyAganI vidyA ane bIjI che bheganI vidyA. eka tarapha tyAga sAra che to bIjI tarapha bhega sAra che. e baMne taTonI vacce rahIne dareka vyaktie e nirNaya karavAno hoya che ke vAstavamAM sAra zuM che? zuM ApaNu pAse evuM koI sAdhana che, jene dvArA ApaNe A nirNaya karI zakIe -vastusthitinuM sAcuM mUlyAMkana karI zakIe ? - sAco nirNaya ane niSkarSa sudhI pahoMcavA mATenuM ApaNu pAse eka atyanta mUlyavAna sAdhana che-anubhava." buddhithI ApaNe sAcA nirNaya para nathI AvI zakatA. buddhi yA tarka dvArA Aja sudhI lokoe paugalika jagatanuM samarthana ke khaMDana karyuM. te samarthana paNa adhUruM che ane te khaMDana paNa adhUruM che. te samarthana yA khaMDanamAM kaI prANavattA nathI. eka divasa badhAe maravAnuM che huM kahuM. kahelI-sAMbhaLelI vAtanuM punarAvartana karuM ke "jagata asAra che; zarIra anitya che; parigraha tamAma pApanuM mULa che; paudgalika padArtha duHkha ApanAra che; bhogomAM kAI sAra nathI". A vAtanuM niraMtara punarAvartana kare ane jIvana enI vacce vItAvato rahe; te tethI koI lAbha thatuM nathI. parigraha vinA mAnavI eka IMca paNa cAlI zakato nathI. roTalI ane pANI mATe parigraha jarUrI che; kapaDAM mATe parigraha jarUrI che. samagra jIvanayAtrA calAvavA mATe parigrahanI anivAryatA che; te pachI ApaNe zI rIte kahI zakIe ke parigraha pApanuM mULa che ? e vidhAna zI rIte mAnIe ? yathArthatAnI bhUmikA para ene svIkAra karavAmAM muzkelI paDe che. "bhaga bhayaMkara che-e zI rIte mAnIe ? manuSyane je sukha maLe che, te badhuM pAMca indriyane upabhega dvArA ja prApta thAya che. jyAre amuka paristhiti utpanna thAya che tyAre mANasa siddhAMtane bhUlI jAya che ane pratyakSa prApta thanAra kSaNika sukhamAM vIMTaLAI jAya che. bImAra mANasane DokTara salAha Ape che mIThAI khAo nahi; ghI nahi khAvo. A salAha tene sArI lAge che ane te vicAre che ke AvuM karavAthI ja svAzyalAbha thaI zake che. paraMtu mIThAI ane ghI sAme Ave che tyAre lALa TapakavA lAge che. te salAhane bhUlI jAya che ane tarka prastuta kare 23 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che.jo A vastuoneA tyAga karIne (kadAcane) pAMca varSa vadhu chavAI jAya tA temAM kai meATI siddhi prApta thaI javAnI che; ane vaLI khAtAM khAtAM jatAya rahyA te temAM kayuM mATu nukasAna thaI javAnu` che? eka divasa badhAe maravAnuM ja che, teA pachI ze! phera paDaze? asAra kevI rIte? svAsthya-sa Mgane tamAku pIvAthI thatAM hAni-lAbha para aneka sazAdhanA karyAM ane saMsAra samakSa navA navA AMkaDA ane tathyA prastuta karyAM. eNe evI ghANA prasArita karI--tamAkunA eka kaza kheMcanAra pAMca divaseAnuM AyuSya AchuM karI de che.' badhAMe A vAMcyuM-sAMbhaLyuM. pachI tamAku pInArAone pUchavAmAM AvyuM--A ghASaNAnA ze| prabhAva paDajo?' temaNe kahyuM : 'prabhAva te vaLI ze| paDavAnA? tamAkunA eka kaza khe cavAmAM keTalI majA Ave che! keTalA dhe! AnaMda Ave che!--e mA te AnaMda pelA AMkaDA rajU karanArA biyArA zuM jANe? emane zI khakhkhara ke eka kazamAM keTalA bavA Anada Ave che! je pIe tene khabara paDe ke eka kazamAM kevA brahmAnada Ave che! ethI keTalI badhI tanmayatA Ave che! madhuM ja badalAI jAya che; ciMtAnA nAza thAya che. je mAtra NitanuM jIvana jIve che, te vAstavikatA jANI zakatA nathI. jo tamAku cheDI daIne lAMbu jIvavAnuM heAya te! te jIvana ekAra che; ane tamAku pItAM pItAM jaladIthI marI javAya teA te te jIvananI eka sAkatA che.' A sthitimAM ApaNe kevI rIte svIkArI zakIe ke padArtha jagata vya che--asAra che? sAme eka suMdara rUpa Ave che; kAnAmAM svara laharI gUje che; sarasa suvAsa ane bhInI bhInI khuzabU Ave che; ane kAmaLa sparza thAya che, tyAre rAma-rAma jhaMkRta thaI UThe che. kevI rIte mAnavAmAM Ave ke A badhuM asAra che!e eka vizALa prazna che. vA rasA (te dazA) dharmanI vAtA vAMcatAM-vAMcatAM, dharmAMnA siddhAMtAnuM pratipAdana karatAMkaratAM se'kaDA-hArA varSo vItI gayAM; paraMtu manuSya Aje paNa pArthA pratye. eTalA ja Asakta che, jeTalA AjathI pAMca hAra varSo pahelAM hatA; ane AgAmI pAMca hajAra varSAmAM paNa A vRttimAM kAI jAtanuM parivartana thAya, evA sA~bhava dekhAtA nathI. AcAya kahe che.vA vasA Jain Educationa International 24 For Personal and Private Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA vana avasI-te dazA, te avasthA kayA divase Avaze, jemAM pahoMcI jatAM zabda, rUpa, rasa, gaMdha ane sparza--A suratio ane A kalpanAo-e badhAnI madhuratA samApta thaI jaze? enAthI prApta sukha phIka lAgavA mAMDaze ane eka divasa navA sukhane udaya thaze?-- evI dazA kyAre Avaze? sukha zuM? zA mATe? prazna thAya che-zuM evI dazAnA udayanI saMbhAvanA che? zuM e dazA AvI zake che? ene javAba che-hA. vartamAna vaijJAnika saMzAdhanothI e khUba spaSTa thaI gayuM che ke prAcInakALamAM je vAto mAtra kahevAmAM AvatI, te vAte Aje pratyakSa anubhavanI bhUmikA para utArI zakAya che. e ja vaijJAnika yuganI vizeSatA che. te vAto parIkSaNasiddha ane prasiddha thaI cUkI che. sukha zuM che? sukha kyAM che? sukha te ApaNuM mastiSkamAM che. e kevaLa vidyuta pravAha che. zarIramAM vidyuta che. je A vidyutanI gati ane sthAna badalI nAkhavAmAM Ave to sukhanI badhI bhAvanA badalAI jAya. jyAre paNa breInaziMga (Brain-Washing)-magajanI aMdara dhelAI thAya che tyAre badhI dhAraNAo ane mAnyatAomAM parivartana AvI jAya che. vartamAna rAjakAraNamAM breIna-vaiziMgane prayoga vizeSa thAya che. mastiSkanI dholAI karIne vicArone badalavAmAM Ave che. A paddhati arvAcIna nathI; ati prAcIna che. sukha zA mATe thAya che? sukhAnubhUtinuM mULa kAraNa che-rasAyaNa. ApaNA zarIramAM aneka prakAranAM rasAyaNe che. e rasAyaNo (chemicals kemikalsa) ja sukha-duHkhanuM kAraNa bane che. je e rasAyaNa na hoya te na sukha thAya, na duHkha thAya. je kemikala-ceInja (chemical-change) -rasAyaNu parivartana karavAmAM Ave to sukhanI dhAraNuM badalAI jaze. bhaya, zaka, IrSyA, saMtApa-A badhAM rasAyaNe dvArA nirmita thAya che. ApaNe Antarika rasAyaNa para dhyAna detA nathI. mAtra bAhya paristhiti badalIne mANasane badalavA IcchIe chIe. paraMtu " mUtaM na bhaviSyati- na kadI evuM thayuM che, na kadApi evuM thaze. bAhya paristhitine badalIne ApaNe thoDuMka tAtkAlika parivartana lAvI zakIe chIe. sAmayika 25 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ; sthiti thADI badalI zakIe kintu sthAyI parivartana enAthI thaI zakatuM nathI. sthAyI parivartana AMtarika rasAyaNAne badalavAthI thAya che. je ApaNe AMtarika rasAyaNA badalI zakIe teA samULagA mANusa badalAI jAya che, enI dhAraNA badalAI jAya che, sukhanI mAnyatA badalAI jAya che. uMdarane jotAM ja bilADI enA para tarApa mAre che ane bilADIne jotAM ja uMdara bhayabhIta thaIne bhAgI jAya che. prayAga karavAmAM AvyA... vidyuta pravAha badalI nAkhyA. bilADInI AkrAnta bhAvanA samApta thaI gaI ane uMdaranI bhayavRtti paNa samApta thaI gaI. have ne paraspara rame che. uMdara bilADI para caDe che, Utare che, kAI bhaya nathI. bilADI khilADI na rahI; uMdara uMdara na rahyo; baMne badalAI gayAM. mastiSkanA mahattvapUrNa lAga pratyeka prANInI maneAvRtti badalI zakAya che, badalAI gaI che. mastiSkanA traNa bhAga che: jamaNA, DAkhA ane pAchalA eka che kalpanAnA, eka che vicArane, ane trIjo che ajJAta, rahasyamaya. vijJAnanI ATaATalI zeAdhakheALA thavA chatAM paNa Aja sudhI e pAcho bhAga rahasyamaya ja rahyo che--banI rahyo che. mastiSkanA viSayamAM ghaNI zeAdheA thaI che ane Aje paNa thaI rahI che. A varSe` mastiSkanI bAbatamAM lagabhaga paMdara lAkha lekheA lakhavAmAM AvyA che. hajArA--hajArA vyaktie A dizAmAM zodha karI rahI che. tApaNu hajI sudhI anumastiSka tathA mastiSkanA pAlA bhAganI saMpUrNa bhALa maLI nathI. zarIrazAstrIe ane mAnasazAstrIo----phijhiyelAjisTsa ane sAyaMkAlejisTsa paNu hajI sudhI enA saMpUrNa rahasyane pAmI zakayA nathI. vAstavamAM saiAthI meATu rahasya mastiSkanA A pAchaLanA bhAga che, je karoDarajajunA hADakAne mAthA sAthe joDe che. A reTikayulara phrAmezana sAthI vadhu rahasyamaya che. je divase e pUrepUruM jJAta thaze, je divase ene kriyAlApa badalavAmAM Avaze, te divase saMpUrNa vyakti badalAI jaze. enAthI ApaNI diSTa badalAI jAya che, antar diSTa jAgI jAya che, sabhya-daSTi upalabdha thaI jAya che. samya-STi upalabdha thayA vinA, bhAga asAra che, padA asAra che"--A mAtra raTaNa hAya che, vAstavikatA nathI hatI. je divase manuSyamAM samyagdaSTi jAge che, te divase spaSTa pratIta Jain Educationa International 26 For Personal and Private Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya che-A sAra che ane A asAra che; A zAzvata che ane A azAzvata che; A sukha najIvuM che ne A sukha mahAna che. antara daSTi jAgatAM ja viveka buddhi jAge che. antar daSTinuM jAgaraNa prazna cheH antar daSTi jAge kevI rIte ? jayAcAryuM eka mahatvapUrNa sUtra ApyuM che: "huvA putra dRSTi thAjo, vo hai mana mera samAna mastiSkanA pAchalA rahasyamaya hissAne sakriya karavAne-anta daSTine prApta karavAne-eka mahatvapUrNa upAya che. eka pudgala para daSTi TakAvavAne; A che-animeSa prekSA. ApaNe khullI AMkhe jovAnuM che. ApaNe koIpaNa vastunI pasaMdagI karIe ane ene khullI AMkhe joIe---bilakula animeSa daSTi...kaI palaka jhapakI nahi, AMkhane palakArAya na thAya. nirnimeSa netrAthI apalaka eka vastune jotA jaIe. A animeSa dhyAna che. haThagamAM ene "trATaka' kahevAmAM Ave che. A eka mahatvapUrNa prakriyA che. enAthI anumastiSka jAge che, zaktio jAge che. AgamanuM vAkya che ja jovA nivivi. bhagavAna mahAvIra eka pudgala para daSTi TheravIne dhyAna dharatA hatA. dhyAnanI A paddhatine ullekha maLe che; pariNAmane ullekha nathI maLato. eka pudgala para daSTi TheravavAnuM zuM pariNAma hoya che, niSpatti zuM hoya che--ene ullekha sUtromAM nathI maLato. jayAcAye A paddhatinI sAthe sAthe enA pariNAmano ullekha karatAM lakhyuM che : dho che mana meM samAna Dho-eka pudgala para daSTi sthira TakAvI rAkhavAthI mana merunI jema acala ane aprakaMpa banI jAya che. parvata aDala-acala hoya che. meru parvatarAja che. te parvatamAM zreSTha che; te kadI prakaMpita thato nathI. game teTalA mahApralayakArI jhaMjhAvAta Ave, paraMtu meru kadIya calAyamAna thatuM nathI. jyAre eka pudgala para daSTi sthApita karavAnI sAdhanA saphaLa thAya che, tyAre mana prazAMta thaI jAya che, te kadI keIpaNa paristhitimAM ulita thatuM nathI-prakaMpita thatuM nathI; pachI bhale ne madhura vANu sAme Ave, bhale suMdara rUpa sAme Ave, bhale suvAsane anubhava thAya, bhale ne mRdu-kemala sparza thAya-smRti ke ka95nA Ave parantu manane A mera kadIya prakaMpita thato nathI, pratADita thatuM nathI. jyAre mananI AvI sthiti sarjAya che, tyAre mananuM peluM caitanya jAge che-pAchaLanuM mastiSka 27 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khUle che. tAMtrikazAstramAM e bAbata saMmata che ke trATakathI pAchaLanA mastiSkanA bhAga jAgrata thAya che. te cetanAne sakriya karavAnI A mahattvapUrNa prakriyA che. bhagavAna mahAvIra ghaNA divaseA sudhI animeSa dhyAna dharatA-trATaka karatA. dhyAnanI A lAMkhI avadhimAM emanI AMkhA lAla thaI jatI. e AMkhe| eTalI badhI DarAmaNI banI jatI ke nAnAM bALA e joIne DarI jatAM --cIsa pADI UThatAM. e vakhate dehamAMthI eTalI badhI vidyuta nIkaLatI ke AsapAsa AvanAra bhayabhIta thaI jatAM. A ninimeSa ke apalaka dhyAna manane vilIna, prazAMta athavA samApta karavAnuM mahattvapUrNa sUtra che--badhAM sAdhanAmAM agrasAdhana che. jyAre apalaka dhyAnathI e pRSThamastiSkrIya cetanA jAge che, tyAre antardana spaSTa thAya che. AMtarika netrA udghATita thAya che; ane te samaye, bhAga bhayakara che, anitya che, vAstavika sukha teA khIju` ja kaMIka che, A tyAre gAkhI-geAkhAyelI vAtA rahetI nathI, anubhavagata banI rahe che. evI vyakti geAkhI-geAkhAyelI vAta nathI karatA, pustakamAMthI vAMcIne nathI karatA, parantu potAnI antardiSTathI sAkSAtkAra karIne kare che parantu je leAkA sAdhanA nathI karatA, sAdhanAne anubhava nathI karatA, kevaLa pustakiyA jJAna ane bauddhikatAnA AdhAre enI carcA kare che, teo kadI cittanI asthira sthitithI pAra nathI UtaratA--zakaya paNa nathI. majA kApIne zeraDI vAvavI zreSThIputra jambukumAra dIkSA mATe prastuta thayA. vicitra yAga che. vicitra vArtA che bhAratIya sAhityanA itihAsamAM. eTaleA badho sampanna manuSya : AThe ATha sundaratama yuvatIe sAthe Aje ja lagna thayAM che. dahejamAM ene eTaluM badhuM tA aDhaLaka dhana maLyuM che ke atyAranI vyakti enI kalpanA paNa karI zake nahi. Aje lagna thayAM che, kAle savAre dIkSA grahaNa karavAnI che--dhruvA vicitra yAga ! rAtrine samaya; ATheya yuvatIe jambukumArane gherIne beThI che. jammukumAra dIkSA levA kRtasaMkalpa che; ane ATheya yuvatIe icche che ke emane dIkSita na thavA daIe. khUnne tarapha sadha che. tene peAta-peAtAnA tarka che ane peAtapeAtAnuM samAdhAna che. jammUkumAra icche che ke ATheya patnIone sAthe ja Jain Educationa International 28 For Personal and Private Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravrajita thavA mATe rAjI kare; ane patnIo icche che ke jan kumAranI dIkSA levAnI bhAvanAne teDI nAkhIe. bane taraphathI 8 jAmyo che. eka yuvatIe kahyuMH patideva ! ghaNuM meTI bhUla karI rahyA che, moTA bhramamAM che; pAchaLathI pastAvuM paDaze. jambu kumAra bAlyA: "zA mATe pastAvuM paDaze ?" yuvatIe sasmita kahyuMH jammu kumAra! ATalI moTI mUrkhAI! vartamAnamAM je prApta che tene choDIne bhaviSyanA prAptavyanI kalpanA karI rahyA che. keTalI badhI mUDhatA! te vyakti hamezAM duHkhI thAya che, je vartamAnamAM prApta bhAgone ThukarAvIne kalpanAnA bhegamAM lapeTAI jAya che; vartamAnanuM chInavAI jAya che ane bhaviSyanI khabara nathI ke te maLaze ke nahi. Apa moTI bhUla karI rahyA che. huM eka vArtA saMbhaLAvuM chuM masthaLane eka kheDUta sAsare gaye. sAsaruM hatuM phaLadrupa jamInamAM. sAsariyAoe enI AgatA-svAgatA karI. tyAM zeraDI dhaNI thatI hatI. temaNe tene tAjo goLa khavaDAvyo; zeraDIno rasa pivaDAvyo; goLanA mAlapUDA khavaDAvyA. eNe dharAIne bhojana karyuM. te bicAro te raNapradezamAM bAjarAnA roTalAonuM bhojana karato hato. eNe kadI zeraDI jaI nahatI. goLanuM gaLyuM bhejana ene svAdiSTa lAgyuM. teNe zeraDInI khetInI mAhitI prApta karI. zeraDInA TukaDA laIne te pitAne vatana Avyo. bAjarAnI vAvaNI thaI cUkI hatI. varasAde sAtha Apyo hato. bAjarAnAM khetaro laherAI rahyAM hatAM. teNe vicAryuM : bAjaro khAtAM khAtAM dAMta tUTI gayA; have to goLanI mIThAI ja khAvI joIe. AkhAya khetaramAM zeraDI ja kema na ropI dauM !" teNe adha pAkelI phasala (pAka) kApavAnuM zarU karI dIdhuM. jokee kahyuM: "kasamaye pAka kema kApI rahyA che ?" teNe kahyuM: "tamane khabara nahi paDe. A Ubho pAka bekAra che; huM te zeraDI vAvIza. enI mA tame nathI jANatA huM jANuM chuM." eNe badhe ja Ubho pAka kApI nAkhe. zeraDI ropI dIdhI. raNapradezamAM pANI kyAMthI hoya ? bharapUra pANI vinA zeraDInI khetI thAya kevI rIte? pahelA pAka to naSTa ja thaI gayA hatA; ane pANInA abhAvamAM zeraDI UgI ja nahi. nahi bAjaro ane nahi zeraDI; na ahIMnA rahyA, na tyAMnA rahyA. - A rIte ja bUkumAra ! ApanI sthiti paNa AvI ja che. vartamAnamAM upalabdha sukhane cheDI rahyA che; bAjarAnI UbhI phasala kApI 29 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahyA che! ane aprApta tathA kAlpanika bhaviSyanA sukhanI prApti mATe muni banI rahyA che.--zeraDInI AzA rAkhI rahyA che. A bevaDI mUrkhatA haze. ApanI dazA evI ja thavAnI, jevI pelA kheDUtanI thaI hatI. rasAyaNa-parivata na jyAM sudhI samyak dRSTi jAge nahi, jyAM sudhI antar STine vikAsa thAya nahi, tyAM sudhI manuSyane e anubhava thAya che ke ATalAM varSA sudhI dha karyAM, parantu maLyuM kazuM nahi; nave| anubhava paNa thaye nathI. enAthI sAruM teA e hatuM ke ApaNe kaMIka bIju karate--paisA kamAte. parantu dharmanA siddhAnta mAnIne cAlyA; eTale paisA na maLyA. na vaibhava maLyA, na tyAganI mA AvI, na bhAganI majA AvI. keTalAya leAkeAnA manamAM DhaLatI uMmare AvA vicAra Ave che; ane te jIvanamAM nirAza thaI jAya che. evu eTalA mATe thAya che ke e leka samyak daSTine jagADavAnA prayatna karatA nathI; antar cakSu udghATita karatA nathI. tee rasAyaNa badalavAnI prakriyA nathI jANatA; ane jyAM sudhI rasAyaNa-parivartananI prakriyA hastagata thatI nathI, tyAM sudhI e sthiti sAthe patAvI zakAtuM nathI. prekSA-dhyAnanI samagra prakriyA rasAyaNa-parivartananI prakriyA che. eka padArthanA rasa che, ane bIjo saMvegane rasa che. padArtha ne rasa jyAM sudhI zira para savAra rahe che, tyAM sudhI saMvaigane rasa nagatA nathI--sakriya thatA nathI. je divase saveganA rasa jAgI jaze, te samaye padArtha nA rasa ApameLe sUI jaze--niSkriya thaI jaze. A sthitimAM vyaktine lAgaze ke sAra kaze| ja nathI. putre kahyuM : pitAjI! Aje tA abhyAsamAM eTale tanmaya thaI gayA hatA--eTale lIna thaI gayA hatA ke vIjaLI kacAre jatI rahI tene khyAla sarakhA AvyA nahi; huM tA vAMcatA ja rahyo!' A vAta kA'mAM DUbI javAnI che, e tanmayatAnI vAta che, tanmayatAmAM khabara ja nathI paDatI ke sAme zuM thaI rahyuM che! Jain Educationa International 30 For Personal and Private Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navI zodha : navI saMbhAvanA Aje eka evI paddhatinI zodha karavAmAM AvI rahI che ke jenAthI mastiSkanI pAchaLa bhAga jAgrata karI zakAya; vidyutanA sAdhAraNa jhaTakA ApIne tene sakriya banAvI zakAya; enA sakriya thavAthI kRtrima harSa ne kRtrima zoka pedA karI zakAya che. eka vyaktinI samakSa bhayAnaka zAka-duHkhanI ghaTanA bane che; parantu anumastiSka para ilekaTreiDa lagAvIne te vyaktine parama prasannatAnI sthitino anubhava karAvAya che. te ghaTanAthI visaMbaMdhita banI jAya che. hakIkatamAM ghaTanAne kAraNe zoka thatuM nathI-harSa thato nathI. harSa ke zeka rasAyaNo dvArA thAya che. ghaTanAo dvArA ghaTita thatA nathI. ApaNe bhrAntivaza kahI daIe chIe ke ghaTanA banI ane zAka utpanna thaI gaye; prasaMga bane ne harSa pedA thayo. kRtrima paddhatithI harSa ke zoka pedA karI zakAya che. eka vyakti sampana che. cAre tarapha sannatAnuM vAtAvaraNa che-sukha ne sukhanuM ja vAtAvaraNa che; paraMtu je te vyaktine ilekaTreDa lagADIne anumastiSkanA amuka bhAga sakriya banAvI devAmAM Ave to te sampanna vyakti paNa zekasAgaramAM DUbI jaze-cAre taraphathI te zokane vAtAvaraNathI gherAI jaze. evI ja rIte zekathI saMtapta vyaktimAM A paddhatithI harSanuM vAtAvaraNa sarjI zakAya--tene harSa sivAya anya kazuM ja dekhAze nahi. Aje kRtrima harSa-zeka pedA karI zakAya che; kRtrima sukha-duHkha pedA karI zakAya che; kRtrima saMjJA-nyatA pedA karI zakAya che. have mejara parezana vakhate dardIne saMjJAzanya banAvavA mATe enestheziyAne prayoga karI zakAya che. dardIne mUchita karyA sivAya enuM oparezana thaI zakatuM nathI. mUchI lAvanAra aneka davAo pracalita che; paraMtu AgAmI dAyakAomAM koIpaNa prakAranA enestheziyAne pravega jarUrI nahi haze. IlekTrioDathI zarIranA keIpaNa bhAgane zUnya karI zakAze. vedanA pedA karanAra je kendra che, tene niSkriya karavAmAM Avaze. pachI bhale ne zarIranA TukaDe-TukaDA karI nAkhavAmAM Ave, koI prakAranuM kaSTa paDaze nahi. 31 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jema jema anumastiSkanuM sUtra vijJAnIonA hAthamAM AvI rahyuM che, tema tema badhI bhAvanAo badalAI rahI che. adhyAtma paNa mastiSkanA niyaMtraNanuM sauthI moTuM sUtra che. Aje je niyaMtraNa yaMtro dvArA nathI karI zakAtAM te niyaMtraNa adhyAtma dvArA karI zakAya che. kahevAya che ke bhagavAna mahAvIrane eka rAtrimAM vIsa maraNAMtika kaSTo thayAM. emaNe e tamAma kaSTa hasatAM hasatAM sahI lIdhAM. teo hasatA rahyA. kaSTa AvatAM rahyAM, ane jatA rahyAM. emane duHkhane anubhava ja na thayA. AvuM banyuM. paNa zaMkA Ave che ke zuM AvuM banavuM saMbhava che? hA, saMbhava che. paNa evuM evI vyakti mATe saMbhava che, jene mastiSkanA niyaMtraNanuM sUtra hAtha lAgI jAya. evI vyaktine eka rAtrimAM vIsa nahi, paNa pratyeka paLe maraNAMta kaSTa ApavAmAM Ave, te paNa te vyakti avicala bhAvathI e sarva kaSTone sahana karI leze. dhyAnanI prakriyA e mastiSkanA niyaMtraNa sUtrane samajavAnI prakriyA che-rahasyone udghATita ane anAvRta karavAnI prakriyA che. A prakriyA dvArA saMvega-rasone vikAsa thAya che ane indriya-rasone hAsa thAya che. prAcIna graMthomAM "karasanI carcA jovA maLe che. Aje zarIrazAstranI daSTie graMthi-strAvanuM vistRta varNana jovA maLe che. rasAyaNenI carcA jovA maLe che. je Aje karmazAstranA AdhAre satyanI zodha karavAmAM Ave, to kamarasAyaNa athavA karma-vipAkanI tulanA graMthi-strAnI sAthe karI zakAya che. piTyuTarI ane piniyala-A baMne graMthiothI je harmansa bane che je rasane srAva thAya che, te jIvananAM tamAma kAryone niyaMtrita kare che. bhUmikA-bhedanI yathArthatA eka vyaktimAM vikAranI bhAvanA jAge che-vAsanA jAge che. puruSane strI sArI lAge che; strIne puruSa sAro lAge che. zuM Apa ema samaje che ke cAmaDIne kAraNe AvuM thAya che? zuM rUpa-raMgane kAraNe evuM thAya che? nA. e badhuM rasAyaNa dvArA-rasAyaNane kAraNe thAya che. je graMthionA strAvane badalI nAkhavAmAM Ave to rUpavatI yuvatI paNa sAme Ave te puruSane te mATInI pUtaLI sivAya bIjuM kazuM lAgaze 32 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahi, zrImad rAyacandra ThIka ja lakhyuM che ne hAnI pUtalI'--je puruSa adhyAtmamAM rasa le che, te rUpavatI yuvatIne paNa kASThanI pratimA mAtra mAne che, zuM AvuM mAnavu saMbhava che? evuM tyAre ja saMbhavita te che jyAre rasAyaNAmAM parivartana thAya--anyathA nahi. AcAryAe je bhUmikA para jaIne saccAInuM pratipAdana karyuM hatuM, te bhUmikA sudhI ApaNe jyAM sudhI nathI jatA, tyAM sudhI ApaNA cittanI DAmADALa sthiti kadI paNa samApta nathI thatI. kahenAra kahe che, paNa vAMcavAsAMbhaLavAvALI vyakti ene kadI samajI nathI zakatI. bhale vyakti mahAvIra te buddhane vAMce, kRSNa ane rAmane vAMce, paraMtu ene kazuM ja prApta thatuM nathI. e tA viparIta ja artha lagAvaze. kema ke tenI evI bhUmikA nathI, ke te e parama satyane samajI zake, jaina muni pravacana karI rahyA hatA. bhagavatI sUtranI vyAkhyA thaI rahI hatI. pariSadamAM eka vRddhA hatI. bhagavatI sUtramAM gautama ane mahAvIranA aneka sauMvAda che. munijI vAraMvAra gAyamA! gAyamA!'ne uccAra karI rahyA hatA. A gautamanuM prAkRta bhASAgata sakheAdhana che. pravacana pUruM thayuM. vRddhA dhare gaI. teNe peAtAnA putrAne kahyuM--dADA, vaidyane laIne munijInI pAse Ae; temanA peTamAM asahya darda thaI rahyuM che. Aje pravacana veLA temanA mukhathI 'gAya mAM Aya mAM'ne avAja meM pacAsa vakhata sAMbhaLyA che. (goyamA' 'gAya mAM" banI gayA.) kahenAra je bhUmikA sudhI paheAMcIne kahe che, jyAM sudhI e bhUmikA sudhI nathI paheAMcAtuM, tyAM sudhI enA kathananA vAstavika aM--abhiprAya AAtAjanAne hastagata nathI thatA. zvetAnI bhUmikA alaga heAya che; te peAtAnI samajanI bhUmikAne AdhAre kathananA artha tArave che. AAtA jyAM sudhI kahenAranI bhUmikA sudhI paheAMcatA nathI tyAM sudhI kahenAranI vAtAnA kAI artha ja nathI heAtA. kahenAranI vAta zvetAne tyAre samajAya che, jyAre te kahenAranI bhUmikA sudhI paheAMcI jAya. mahAvIrane samajavA mATe mahAvIranI avasthAmAM paheAMcI javuM Avazyaka che. kAIpaNa vyaktinI vAta samajavA mATe enI avasthAmAM paheAMcI javuM Avazyaka che. je vyaktie kahyuM che--sukha anitya che, asAra che, nazvara che, mUlyahIna che, teNe je rasAyaNa badalAI javAthI te bhUmikA prApta karI ma-3 Jain Educationa International 33 For Personal and Private Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, ane te bhUmikA para paheAMcIne A kahevAmAM AvyuM, nIcalI bhUmikAe UbhelI vyakti sAMbhaLI le che; zraddhAvaza mAnI le che; svIkArI le che; paraMtu jyAre te yathAnI sthitie paheAMce che, tyAre TakarAya che. bhagavAna kahe cheH sukha nahi; sukha asAra che; paraMtu lAge che ke vizvamAM ethI vadhu kAI sukha nathI. A rdU utpanna thAya che; citta DAmADALa thAya che. A hAlaka-DAlaka sthiti kayAre samApta karI zakAya; jyAre ApaNe saMveda-rasamAM lIna banI jaIe, sa Mveda-rasane jAgrata karI daIe; tAtpa nI bhASAmAM rasAyaNa badalI daIe, teA cittanI DAmADeALa sthiti samApta thaI jAya che. rasAyaNa parivartananI prakriyA : dhyAna rasAyaNeAnI parivartananI prakriyA dhyAna vinA prApta thaI zakatI nathI. prekSA dhyAnanI prakriyAthI rasAyaNu madalAya che. jyeAti-kendra para zveta raMganuM dhyAna dharavAthI tyAMthI rasAyaNa badalAya che. tyAM je piniyala gvADa che, ene sAva badalAya che ane vyakti uttejanA ane AvezathI mukta thaI jAya che. kreAva AchA thaI jAya che; ApaNa prekSA dhyAnanuM UMDANapUrvaka adhyayana karIe ane e satyane mAnIne cAlIe ke dhyAna vinA rasAyaNo badalavA atyanta kaThina che. dvandvone samApta karavA mATe tathA e taTA para thanAra sa MvedanAne samApta karavA mATe dhyAna prabaLa sAdhana che. gAyanI sthiti Dagamaga heAya che. ApaNe ene samApta karIe. gAya eka kinAre dhAsa care che; ane e sAme kinAre puSkaLa hariyALI jue che. enuM mana lalacAya che ke sAme kinAre jaIne dhAsa caruM. te kinArA sArA che. AthI te gAya kayAreka ahIM jAya che, kayAreka tyAM jAya che, te nathI A bAju pUruM carI zakatI, nathI pelI bAju pUruM carI zakatI. AjanA dhArmikAnI paNa A ja sthiti che. emane kayAreka ema lAge che ke A kinArAnu jIvana sAruM che. kayAreka emane ema lAge che ke pelA kinArAnu jIvana sAru che. te kadIka vicAre che ke khUba bhAga bhAgavuM; A ja AnaMdamaya jIvana che. kayAreka te vicAre che ke A kinArAnuM jIvana bhayAnaka che; pele kinAre javu joIe; tyAM AnaMda ja AnaM| che. pelA taTa para javAthI A taraphanA taTanuM jIvana Jain Educationa International 34 For Personal and Private Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAru lAge che; ane A taTa paranA jIvana para javAthI pelA taTa paranu jIvana sAruM lAge che. kAIka vAra ahIM Ave che, kAIka vAra tyAM jAya che. te nathI A taraphanA rahetA, nathI pelI bAjunA rahetA, A ahIM-- tahIMnI be kinArAnI sthitithI mukta thavA mATe ApaNe avazya 'dhyAna'nI prakriyAnuM AlaMbana levuM ja paDaze, A ja eka mAtra upAya che. Jain Educationa International 35 For Personal and Private Use Only IN Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 3 tame taTastha nathI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama : 3 saMketikA 9 madhu2 macaMdra taLI pare, sutra nara bata sahAnI | to piNa rAga vyApai nahIM, jItyo moha harAmI ho // 2 je jodhA jagameM ghaNAM siMgha sAtha saMgrAmI ho / taiM mana iMdrI vaza karI joDI kevala pAmI ho // | indriya no indriya 3 4 AkarA sAhibajI ! durjaya naiM durdAta ho nisanehI / ma karI sAhibajI ! dhara upazama citta zAMta ho nisanehI // taiM jIyA mana thira aho prabhu ! ubhaya baMdhaNa Apa AkhiyA, rAga-dveSa vikarAla ho / aho prabhu ! hetu e naraka nigoda nA, rAcyA mUrakha bAla ho // (cauvIsI 2/6, 6; 10/1; 2/2) dIvA taLe aMdhAruM. D priyatA ane apriyatAnI jALamAM phasAyA che, pachI taTastha kevI rIte ? n vastu-jagata pratye je taTastha nathI heAtA, te caitanyajagata pratye kadI taTastha nathI banI zakatA. D prema mArA thakI nahi, rUpa ane saundarya sAthe che. jJa bandhunA vilaya, kaivalyanI prApti. ae te kevA vicakSaNa che, je pArasamaNine Thokara mArI rahyo che ? n indriya-savaranI prakriyA. neya ane vikAra vacce che sukSma bhedarekhA, n heya ane upAdeya. D je vastu sAthe joDAvAthI mUrchA jAge che, te vastu heya. tta je vastu sAthe joDAvAthI mUrchA tUTe che, te vastu upAdeya. n peAtAnI parikramA ja saphaLatAnu sUtra. Jain Educationa International 37 For Personal and Private Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tame taTastha nathI dIvA taLe aMdhAruM mArA mitrane kahyuM tame taTastha nathI. tene khUba khoTuM lAgyuM. koI mANasane kahevAmAM Ave ke tame taTastha nathI, pakSapAtI che, te ene khUba khoTuM lAge che. dareka vyakti potAnI jAtane taTastha pramANita karavA icche che. koI evuM IchatuM nathI ke leke tene pakSapAtI kahe. A lAMchana tene svIkArya nathI. pakSapAta karanAra paNa pitAne pakSapAtI kahevaDAvavA nathI. te ene sahana nathI karI zakate. mitre mane pUchayuM ke tame kevI rIte kahe che ke huM taTastha nathI? badhI ja bAbatomAM taTasthatA jALavuM chuM; koI sAthe pakSapAta nathI karato. pachI A Aropa mArA para zAne? mitranuM kahevuM paNa yogya hatuM. dareka vyakti A AdhAre pitAnuM aucitya sthApita kare che. meM kahyuM? ghaNIvAra evuM bane che ke prakAzanI nIce aMdhakAra chupAyelo rahe che. dIvA taLe aMdhAruM'--A prasiddha kahevata che. pitAnI oLakha ApaNe jAte ja zodhIo-kyAMka ApaNuM potAnA ja prakAzanI nIce aMdhakAra to nathI chavAyele ne ? bIjAne jANavA-oLakhavA atyanta saraLa che; paraMtu potAnI jAtane jANavI, svayaMne oLakhavuM, e khUba ja muzkela che. bIjAonI bAbatamAM ApaNuM dhAraNuo khUba ja nizcita hoya che. ApaNuM siddhAMta khUba ja spaSTa hoya che. pitAnI bAbatamAM ApaNI dhAraNA ekapakSIya (svapakSIya) hoya che. dareka bAbatamAM evo tarka thAya che ke sAro chuM; huM koI bhUla nathI karato, huM tamArA jevo nathI, je bIjAnI vAtomAM AvI jAuM ke evuM kahyuM. A tarkabadhA samakSa prakhara rUpe rahe che. pitAnI durbaLatA svIkAravI, e ene mAnya nathI. hajAromAMthI evI koI vyakti virala maLI Avaze, je e satyane svIkAra kare ke potAnAmAM kAI nabaLAI ke durbaLatA che. koIka vAra te zAbdika rIte svIkAra karI paNa le che, paNa tene aMtarAtmA sAkSI nathI pUrato ke te evo che. hRdayamAM e ja tarka cAle che ke pitAne kaI deza nathI; vAtAvaraNane kAraNe mAre Ama karavuM paDayuM; lAcAra thaIne AvuM karavuM paDyuM. "pote durbaLa che-e bAbatane svIkAra karavA mATe tene aMtarAtmA taiyAra nathI thatA. 38 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taTastha kayo che? A sthitimAM mArA mitranuM kahevuM asvAbhAvika nahotuM ke te taTastha nathI, A mithyA Aropa che; vyavahAranA dharAtala para A vAta sAcI che. meM vyavahArathI dUra jaIne aMtara jagatanA daravAjA kholIne carcA AgaLa vadhArI. dareka vyakti A saMdarbhamAM potAnI jAtane jue, AtmAlocana kare. tyAre meM kahyuM? mitra! tame bhojana kare che? teNe kahyuM : avazya karuM chuM. bhojana vinA jIvana kevI rIte cAle ? koNa chavadhArI bhajana nathI karato ? jIvavA mATenI anivArya zarata bhejana" che. bhojana kare che, te svAda paNa le che ? hA, svAda jarUra lauM chuM." kaMIka sAruM paNa lAge che ne kaMIka kharAba paNa lAge che ne ? hA ema lAge che. manuSya chuM, pazu nathI. pazu paNa kherAkamAM pasaMdagI kare che. teo badhA ja prakAranuM ghAsa nathI khAtAM. pasaMdagI kare che. huM paNa bhejanamAM pasaMdagI karuM chuM. badhuM nathI khAto. svAdiSTa bhejana jamuM chuM. svAda kema na lauM ? jIbha maLI che; svAdanA jJAnataMtuo maLyA che; ne tethI bhojana sAruM lAgaze ane kharAba paNa lAgaze. sArA padArtho bhojanamAM lauM chuM; kharAba choDI dauM chuM. jyAre manabhAvatuM sAruM bhojana sAme Ave che tyAre mana praphullita ne prasanna thaI jAya che; ethI khUba ja tRpti thAya che; priyatAne bhAva jAge che. jyAre arucikara bhojana sAme Ave che tyAre moDhuM macakoDAI jAya che; aprasannatA pedA thAya che, krodha paNa AvI jAya che." tyAre meM mitrane kahyuM: "mitra! to pachI tame taTastha kyAM rahyA? tame kaho , taTastha chuM. e barAbara nathI. eka bAju priyatAne bhAva rAkho cho, bIjI bAju apriyatAne bhAva rAkhe che. ekane sAruM mAne che, ekane kharAba-apriya. ekanA AgamanathI roma-roma pulakita thaI jAya che, ane bIjAnA AgamanathI mana udAsa thaI jAya che- tiraskAra Ave che. A sthitimAM tame taTastha kyAM rahyA ? takanI jALa te mitre kahyuM : "zuM A badhAthI taTasthatA khaMDita thAya che ? je AnAthI paNa taTasthatA khaMDita thatI hoya to pachI duniyAmAM kaI 39 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa taTastha rahI ja na zake. zuM ApaNe potAno viveka paNa choDI daIe? manuSyane eTalI buddhi maLI che, eTale viveka maLe che ke te sArAne sAruM ane kharAbane kharAba jANuM batAve, sArA pratye priyatAne bhAva saMpAdita kare ane bUrA pratye apriyatAno bhAva rAkhe-A viveka che; A buddhinuM pariNAma che. A vivekabuddhine tyAga eTale pazu banI javuM-pazunI keTithI paNa nIce jatA rahevuM. eTalA mATe e Aropa barAbara nathI, ke AvuM karIne huM pitAnI taTasthatA choDI rahyo chuM." tarkanI pitAnI sImA hoya che. tarkanA kSetramAM svIkAra karavAnI vAta nathI hotI. vizvamAM evuM kazuM ja nathI, jenuM tarkanA AdhAre samarthana na karI zakAya ane tarkane AdhAre khaMDana na karI zakAya. dareka vAtanuM samarthana tarkane AdhAre karI zakAya che ane dareka vAtanuM khaMDana paNa takane AdhAre karI zakAya che. tenuM kAma ja che saccAIne sparza na karavo; khaMDana-maMDanane sparza karatA rahevuM. tarkane pitAnuM kAma hoya che. jene tarka eTale prabaLa, teTalA pramANamAM te vAta maMDita thaI jAya che; ne jene tarka eTale nibaLa teTalA pramANamAM te vAta khaMDita thaI jAya che. saccAI sAthe Ane koI saMbaMdha nathI. basa, tarkanI prabaLatA joIe. ApaNe badhA tarkanI jALamAM phasAI gayelA chIe. buddhine paramAtmA mAnIne cAlanAra A vAtane asvIkAra kevI rIte kare ? akhahita taTarathatA kyAre ? mAro mitra mArI vAtane svIkAra na karI zakyo. mAro mitra mArI vAta mAnatA nathI-enuM mane duHkha na thayuM. svAbhAvika che, A dharAtala (stara) para cAlanAra dareka vyakti A satyane asvIkAra karaze. teNe pUchayuM : "je padArtha pratye ApaNI taTasthatA nathI hotI te zuM ApaNe taTastha na thaI zakIe ?" ' meM kahyuM : vastu-jagata pratye jeo taTastha nathI rahI zakatA teo caitanya-jagata pratye paNa kadIya taTastha rahI zakatA nathI; prANa- jagata pratye kadIya taTastha rahI zakatA nathI. taTasthatA eka sthAna para khaMDita hoya che, to te pachI dareka sthAne khaMDita thatI cAlI Ave che; pachIthI te kadIya abhaMga ane akhaMDa rahI zakatI nathI. baMdhamAM eka chidra paDI jAya pachI to te chidra vizALa-vistRta thatuM ja jAya che; 40 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane eka kSaNa evI Ave che ke saMpUrNa baMdha tUTI jAya che; badhuM pANI phelAI jAya che. sarva prathama taTasthatA vastu jagata pratye hoya che. je vyakti vastu-jagata pratye taTastha thaI jAya che, te prANu jagata pratye taTastha thaI jAya che. eka pitAne be putra che. pitA taTastha nathI. moTA putranA manamAM phariyAda che ke pitA mArA nAnA bhAI pratye pakSapAta rAkhe che; mArA adhikArothI mane vaMcita kare che; pitA pitAnA nAnA putrane sarva dhana ApI devA Icche che ane moTA putrane kazuM ApavA IcchatA nathI. ema zA mATe bane ? evuM eTalA mATe bane ke vastu-jagata pratye tenA manamAM taTasthatA nathI. enA manamAM caitanyanuM mUlya nathI; enA manamAM prANInuM mUlya nathI; enA manamAM manuSyanuM mUlya nathI, padArthanuM mUlya che te vicAre che ke je mane priya che, ene vadhAre padArtho maLe ane je apriya che, ene ochA padArtho maLe. padArtha-jagatanI A priyatAapriyatA prANa-jagatamAM paNa priyatA ane apriyatAnA rUpamAM UtarI Ave che. sarva prathama ApaNI priyatA-apriyatA ApaNuM Indri sAthe joDAyelI che. indriyo pAMca che. ApaNe priya zabda sAMbhaLavA IcchIe chIe, apriya zabda sAMbhaLavA icchatA nathI. priya zabdo pratye anurAga heya che ane apriya zabda sAMbhaLatAM ja pagathI mAthA sudhI agnijavAlA bhabhUkI UThe che. gulAbanuM phUla ke rAtanI rANI jyAre maheke che tyAre nAkane bahu game che. jyAM priyatA ane apriyatAne bhAva che, tyAM taTasthatA kema rahI zake? jyAre zabda pratye ApaNI priyatA ane apriyatA, rUpa pratye ApaNI priyatA ane apriyatA, rasa ane sparza pratye ApaNI priyatA ane apriyatA che, tyAre taTasthatA kyAreya saMbhavita nathI hotI. je vyakti taTastha banavA Icche che, teNe sarva prathama priyatA-apriyatAnA bhAvathI mukta thaI javuM joIe. taTasthatAne avarodhaka eka chokarI jaI rahI hatI. te atyanta sundara hatI eka yuvaka ene pIcho karavA lAgyo. chokarIe ene joI lIdho. pAchI vaLIne belIH "mArI pAchaLa pAchaLa kema AvI rahyA che ?" te bolyoH "huM tamane prema karuM chuM.' chokarI belIH "ghaNuM sarasa; paraMtu mArI bahena 41 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAchaLa AvI rahI che, te mArA karatAM paNa sundara che.' ATaluM sAMbhaLatAM ja e yuvaka tyAM ja theAbhI gayA; ne pelI cheAkarI AgaLa nIkaLI gaI. pAchaLathI eka khIjI chekarI AvI. yuvake joyuM. te kurUpa ane kheDALa hatI. yuvake vicAryuM --dagA thayA che. tyAMthI te dADaco ane prathama cheAkarI pAse paheAMcIne khelyA : tamArI bahena tA ghaNI ja kurUpa che. huM tamArI sAthe ja rahevA icchuM chuM. tamArA para mane apAra prema che.' te khAlI : 'tame asatya khAle cheA. jo mArA para prema heAta tA tame kadI pAchaLa nahi rahete. tamArA prema mArI sAthe nahi parantu rUpa ane saundarya sAthe che. pAchaLa AvatI chekarI kurUpa te kheDALa jovA maLI eTale mArI pAchaLa AvyA. jo te cheAkarI mArA karatAM vadhu rUpALI heta tA tame mArI pAse kadI na Avata.' A priyatA ane apriyatAnA bhAva vyaktine kadI taTastha nathI rahevA detA. mArA mitrane e vAta samajamAM AvI gaI ke jyAM sudhI vastujagata pratye, indriya-viSayA pratye ApaNA priyatA ane apriyatA nA bhAva samApta nathI thatA, tyAM sudhI taTasthatA phalita thatI nathI. evI vyakti madhyastha nathI thaI zakatI; enAmAM samatA kadIya avatarita nathI thaI zakatI. taTasthatA kevI rIte ? pUchavAmAM AvyuM : 'taTasthatA kevI rIte saMbhava che?' meM kahyuM : 'taTasthatA indriya-saMvara dvArA Ave che. je vyaktie indriya-saMvara sAMdhI lIdhA che, te taTastha banI jAya che. jyAre manathI priyatA ane apriyatAne bhAva samApta thaI jAya che, tyAre padArtha padArtha mAtra rahI jAya che, prANI prANI mAtra rahI ya che. ApaNe ghaNI vAra evuM kahI daIe chIe ke sArI vastu pratye amArI priyatA joDAyelI che ane naThArI vastu joDe amArI apriyatA joDAyelI che--A bhrAnti che. priyatAne kAraNe vastu rucikara lAge che ane apriyatAne kAraNe vastu arucikara lAge che. priyatA ane apriyatAnA saskAra dhAvAI (maTI) jAya tyAre vastu vastu ja rahe che--padArtha padArtha ja rahe che ane yathArtha yathA ja rahe che. zuM evuM banavA sa Mbhava che khareA ke priyatA-apriyatAnA bhAva samApta thaI jAya ? dhaNuM saMbhava che. jo ApaNe prAyeAgika jIvana jIvIe tA Jain Educationa International 42 For Personal and Private Use Only Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evuM saMbhava che ke padArtha che, prANI che, paraMtu priyatA-apriyatAnA saMskAra samApta, prazna thAya che ke: zuM AMkha ane kAna baMdha rAkhIe? zu' indriyAnA daravAjA baMdha rAkhIe, jethI A sthiti banI jAya ? indriyAnA daravAna dIrghakAla sudhI baMdha nahi rAkhI zakIe. jIvananI lAMbI avadhimAM--evI dIkAlIna yAtrAmAM--A kadIya saMbhava nathI ke mAnavI AMkhA badha karIne besI jAya, kAnanA paDadA phADI nAkhe evuM banavA kadIya saMbhava nathI. indriyAnAM dvArA khullAM raheze. pANI Avaze paNa gaMdakI nahi Ave. indriyAnuM kAma che jANavuM, saMvedana karavuM, nAna karavuM. lAaAe bhrAntivaza evuM mAnI lIdhuM che ke indriyAnuM kAma che rAgadveSa karavA, priyatA-apriyatA-bhAva rAkhaveA. kharekhara tA indriyAnuM e kAma nathI. AMkhAnuM kAma mUti thavAnuM nathI; AMkhAnuM kAma priyatAapriyatA pedA karavAnu nathI. AMkhA tA jJAnanI eka dhArA che. caitanyanI eka dhArA che. emAM priyatA devI ane apriyatA kevI ? jJAna ane mUrchAnA yAgane ApaNe eka mAnI lIdhAM; A eka khUba meATI bhrAnti thaI gaI. jJAnanI dhArA bhinna che, mUrchAnI dhArA bhinna che. rAga ane dveSanI dhArA jJAna dhArA sAthe joDAI jAya che ane ApaNe bannene eka mAnIne priyatA-apriyatAnA bhramamAM phasAI jaIe chIe. jyAre A brAnti tUTe che--caitanyanA anubhava thAya che, tyAre indriyonI sa MyamazIlatAnI svAbhAvika racanA thAya che. bicAruM haraNa doDI rahyu che--mRga marIcikA bhaNI doDI rahyuM che. sUryAM kirA retInA vistRta medAna para paDI rahyAM che. mRgane brAnti thAya che ke (registAnamAM) jala laherAI rahyuM che. te jala pIvA te tarapha dADe che. najIka jatAM tyAM jala dekhAtuM ja nathI. tyAMthI vaLI dUra najara nAkhe che teA tyAMya jala-AbhAsa thAya che. vaLI te dADe che; paNa tyAMya jala maLatuM nathI. andhana be : rAga ane dveSa mANase paNa evA bhramane jALavI rAkhyA che. te mAne che ke hajI vadhu svAda maLe, vadhu priyatAnA bhAva jAge. hajI vadhu tRpti maLe. A tRptinI AkAMkSAthI dareka mAnavI doDI rahyo che. e haraNanI jema--je haraNa sUryakiraNAnI pravacanAmAM cakkara lagAvyA kare che, parantu eka pazu jalabiMdu prApta nathI karI zakatuM--ema mANasane paNa tRpti maLatI nathI; te tethI te vadhu ne vadhu cakkara lagAvavAnI sthitimAM AvI jAya Jain Educationa International 43 For Personal and Private Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. dareka manuSya be prakAranAM anyaneAthI jakaDAyeleA cheH eka che rAganuM andhana, ane khIjuM che dveSanuM bandhana. rAganuM baMdhana priyatAnuM baMdhana che, ane dveSanu baMdhana apriyatAnuM baMdhana che. A banne bandhatAthI kAI mukta nathI. badhAM ja A be bandhanAthI jakaDAyelAM che. jayAcAye prabhunI stutimAM kahyuM, 'Apa rAga ane dveSa-be bandhanA samajyA che, jANyAM che ane temane tADayAM che. jevAM e banyane tUTavAM ke kaivalya prApta thaI gayuM--Apa kevalI thaI gayA.' kevalajJAna, anAvRta jJAna maLavAmAM kAI vAra nathI lAgatI. atIndriya jJAna prApta karavAmAM vilamba nathI thatA, jo A priyatA ane apriyatAnAM anyane tUTI jAya teA. A banne bandhanee eka dIvAla UbhI karI dIdhI che; ethI ApaNuM caitanya jAgatu nathI. caitanya tyAre jAgI zake che, jyAre AkAMkSAe samApta thaI jAya che. jema jema AkAMkSAe samApta thatI jAya che. tema tema caitanyaneA vikAsa thatA jAya che. sabhava--asa'bhava raidAsa ghaNA meATA saMta thaI gayA. te camAra jAtinA hatA. paraMtu peAtAnI tapasyAthI mahAyAgI banI gayA. eka divasa eka mahAtmA emane tyAM AvI caDhavA; praNAma karIne khelyAH mahAyAgI! eka tuccha bheTa huM Apane ApavA icchuM chuM.' raidAse pUchyuM: 'zu' che bhAI?' A pArasamaNi che; lAkhaDane seAnuM banAvI de che.' mane teA e kAIja kAmanA nathI, bhAI!' kAmA nathI? e kevI rIte? Apa tA joDA sIvI rahyA che. rATalA mATe. pArasamaNithI ApanI samasyA hala thaI jaze. pachI ApanI pAse dhana ja dhana thaI raheze; AjIvikA mATe joDA sIvavAnI jarUra nahi raheze.' Apa vicArI zake cheA, raidAsa samajadAra na hatA. jo samajadAra hota tA evA javAba kadI na Apata; pArasamaNine svIkAra karI leta. pArasamaNinuM nAma sAMbhaLatAM ja mANasanA meADhAmAMthI lALa jharavA mAMDe che. teA e mANasa kevA adbhuta haze ke jeNe pArasamaNine paNa ThAkara mArI. buddhihIna mANasa ja AvuM karI zake. Jain Educationa International 44 For Personal and Private Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAtmAe khUba Agraha karyo. ati Agraha joIne raidAse kahyuM : A rahyuM chAparuM; emAM kayAMka pArasamaNine besI de--laTakAvI de." mahAtmAe paNa ema ja karyuM. be varSo vItI gayAM. te ja mahAtmA pharIthI raidAsane ghare AvyA. teNe joyuM. saMta raidAsa camAranuM kAma karI rahyA che; joDA sIvI rahyA che. temanA manamAM e kalpanA hatI ke raidAsa pArasamaNinI sahAyathI dhanapati banI gayA haze. have emanI pAse UMcI UMcI ImArata haze; A haze; te haze; badhuM ja haze. paraMtu emaNe te raidAsanuM enuM e ja jiMdu kAma jeyuM ane e ja jUnuM dhAma; nahi ghara, nahi paisA. mahAtmAnuM mana ulita thaI UThayuM. temaNe saccAI samajavAne prayatna karyo, paNa samajI zakyA nahi. mahAtmA bolyA : "saMtajI! meM eka bheTa ApI hatI te kayAM che? - raidAse kahyuM: "jyAM mUkI hatI tyAM ja paDI che. ene meM sparza suddhAM nathI karyo. mahAtmA vimAsaNamAM paDI gayA. joyuM, pArasamaNi tyAM ja laTakI rahyo hato, jyAM be varSa pahelAM emaNe laTakAvyo hato. raidAse ene upayoga ja nahoto karyo. mahAtmAe vicAryuM e kevI rIte zakya che ke pArasamaNi pAse hoya ane vyakti ene upayoga na kare? samAdhAnanI bhASAmAM javAba maLyoH je vyakti priyatA ane apriyatAnI duniyAmAM jIve che, ene mATe evuM karavuM asaMbhava che; paraMtu je vyakti A baMdhanathI dUra che--jenuM e baMdhana tUTI gayuM che, tene mATe AvuM saMbhava che. evI vyakti pArasamaNine jue ane ene atirikta-vadhArAnuM mahattva Ape e kadApi saMbhava nathI." ApaNI duniyA be asaMbhanI duniyA che. eka vAta cheDIne eka vAta asaMbhava banI jAya che; bIjI vAta cheDIne bIjI asaMbhava banI jAya che. ApaNe be asaMbhavonI vacce ApaNI yAtrA karIe chIe. dhyAnanI yAtrA eka asaMbhava cheDAnI yAtrA che. bhoganI yAtrA eka asaMbhava cheDA pratyenI yAtrA che. prekSA dhyAnanA UMDANamAM javAthI. asaMbhava lAgatI vAta saMbhava lAgavA mAMDe che; ane je vAta saMbhava 45. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAge che te asaMbhava banI jAya che. A badhuM parivartana Indriya-saMvara dvArA zakya che. InDiya- saMvaranI prakriyA A prazna thAya cheH Indriya-saMvara kevI rIte thAya che? zuM indriyane saMvara karI zakAya? zuM jIbha para koI cIja mUkIe ane te sArI che ke kharAba e bhAvathI bacI zakAya kharuM ? zuM sAme rUpa hoya ane te suMdara che ke asuMdara-enAthI bacI zakAya kharuM? hA, badhuM zakya che. jIbha para vastu mUkIe te khyAla AvI zake ke te mIThI che ke kaDavI ke tIkhI. AgaLanI sthitimAM e khyAla Avo paNa baMdha thaI jAya che. jIbhanA jJAnAMkura pitAnuM kAma baMdha karI de che. saMvedanakendra paNa pitAnuM kAma samApta karI de che. e saMbhava che; kema ke vyakti saMvedanAnI bhUmikAthI upara UThIne jJAnanI bhUmikA para jAya che, caitanyanA anubhavamAM jAya che, tyAre saMvedanAnI bhUmikA nIce rahI jAya che ane jJAnanI bhUmikA Upara AvI jAya che. e zakya che. enA upAyane nirdeza karatAM jayAcArye lakhyuM che? te gItyA mana thira ' manane sthira karIne Indriya jItI zakAya che. ApaNe Indriyone jItavAne sIdho prayatna karIe chIe. Indriyane sIdhI jItI levI e kadI saMbhava nathI. vAstavamAM ene jItavAnI ja nathI hatI; te to laDatI ja nathI. Indriyo bicArI kyAre laDe che, kayAre ApaNane satAve che, ke ApaNe tene jItIe. te bicArI kazuM paNa nathI karatI. te te jJAnanI dhArAo che. temanI sAthe laDavuM e ApaNI eka brAnti che. pelI cakalI darpaNamAM joIne pitAnA ja pratibiMba para cAMca mAryA ja kare che, barAbara enA jevI A vAta che. eka siMha kUvAnA thALA para gayo. aMdara pANImAM pitAnuM pratibiba joyuM. pitAnA ja jevA anya sihanI AkRti joIne enI sAme garjanA karI. pratibibe paNa garjanA karI, eNe vicAryuM, "aMdara mAre kaI anya pratidvandI garjanA karI rahyo che, ema vicArIne enI sAthe laDavA mATe te te kUvAnI aMdara kUdI paDyo. anyane mArI nAkhavAnI icchAvALA svayaM pANInI aMdara taraphaDI taraphaDIne svadhAma pahoMcI gayo. 46. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aje manuSya paNa AvuM ja karI rahyo che. te peAtAnA ja pratibiMba sAthe laDavAnuM vicArI rahyo che. indriyA ApaNI jJAna-dhArA che. emanI sAthe laDavuM eTale ApaNA potAnA pratibiMba sAthe laDavA barAbara che. indriyA sAthe saMgharSa karavAnI kAI jarUra nathI. mana sAthe laDavuM jarUrI che. jeNe peAtAnA manane samajI lIdhuM che, te indriyA sAthe AvanAra mUrchAne samApta karI de che. priyatA ane apriyatA, rAga ane dveSa, mUrchA--Adi mana sAthe joDAyelAM che. A indriyAnI jJAnadhArAAmAM maLe che. ApaNe te mUrchAne samajIe-meAhane samajIe. hakIkatamAM tene ja samajavAne che. tene samajI levAthI taTasthatA AvI zake che. indriyAnA savara pahelAM Avazyaka che mananA saMvara. manane sa Mvara thavAthI indriyAne! saMvara ApameLe thaI jAya che. je vyaktinuM mana zAMta che, jenuM citta zAMta che, jenI vruddhi zAMta che, tenI samakSa rUpa Ave tA te rUpa rUpa haro, jJeya haze, parantu vikAra nahi thAya. jJeya ane vikAra vacce ghaNI sUkSma bhedarekhA che. bannene alaga alaga samajavAM joIe. zabda, rUpa, rasa, gadha spa--A badhAM jJeya che. jANavA yAgya che. heya-upAdeya traNa prakAranA padArtho che. keTalAka padArtho heya che, keTalAka upAdeya che; parantu jJeyatA badhA ja che. kAdava-kIcaDa, kacarA-pUjAne DhagalA--A badhuM paNa taiya che. reyanI kAI sImA haitI nathI. padArtha bhale pavitra hAya ke apavitra hAya, nitya haiAya ke anitya, ramaNIya hAya ke aramaNIya hAya, sArA heAya ke kharAba heAya--badhAM ja jJeya che. ANavA yogya che. eka padArtha evA nathI je jJeya na heAya. jJAnanI sImAthI pAra krAI padArtha hAtA nathI. jJAna ananta che teA jJeya paNa anaMta che. badhuM ja jJeya che. eka bIjo prazna che H heya ane upAdeyA; tyAgavAnA ane svIkAravAne. A kaMI jJAnanI sImA nathI; e mUrkhanI sImA che. je vastu sAthe joDAvAthI ApaNI mUrchA jAge che, te vastu heya banI jAya che; ane je vastu sAthe joDAvAthI ApaNI mUrchA tUTe che, te vastu ApaNe mATe upAdeya banI jAya che. heya ane upAdeya vacce bhedarekhA dvArI zakAya che; parantu jJeyanI zakAtI nathI. jyAre mUrkha alaga heAya che, aMdara kAI bhedarekhA dvArI caitanyanI dhArA alaga hoya Jain Educationa International 47 For Personal and Private Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, tyAre ya ya rahI jAya che; heya ane upAdeyanI sImA judI thaI jAya che. vivartavAda | vedAnta eka siddhAntane vikAsa karyo che. tene "vivarta-siddhAnta' kahevAmAM Avyo che. te pramANe kevaLa caitanya ja satya che; saMsAra samagra asatya che, mAyA che, prapaMca che. mANasa bhrAMtimAM jIve che. keIka mANasa aMdhakAramAM ja hoya che. tyAM derI paDelI hoya ane te mAnI le che ke e to sApa che; ane sApanA bhayathI te bhAgavA mAMDe che. dorImAM sApano bhrama thaI gayo. dorI sApanI jema kadI karaDI zakatI nathI; parantu bhrAti ke mithyA dhAraNAne kAraNe derImAM sApanuM ApaNuM karavAmAM Ave che. tevI ja rIte samagra vastu-jagata mithyA dhAraNuM che. vAstavamAM caitanya ja yathArtha che. A eka daSTi che. ane vAstavika jaina darzana anusAra cetana paNa vAstavika che ane acetana paNa vAstavika cheH bane vAstavika che. acetana bhrama nathI. jema cetananuM svataMtra astitva che, tevI ja rIte acetananuMya svatanna astitva che. bannenA astitvamAM keI antara nathI; ane vAstavika che, yathArtha che. sAdhanAnI dRSTie bannemAM keI antara nathI rahetuM; antara rahe che svayaMne paripArzvamAM. zikSake vidyArthIone pUchayuM: "somAMthI ekAvana nIkaLI jAya te bAkI zuM rahe ? javAba judA judA maLyA. eke kahyuM: "egaNapacAsa bacaze. eka udyogapatinA dIkarAe kahyuM : "bAkI kazuM ja raheze nahi; samagra kaMpanI DUla thaI jaze." jenI pAse ekAvana TakA zera che, te kaMpanIne mAlika hoya che. bahumatanA hAthamAM mAlikI AvI jAya che. bAkInAonA hAthamAM kazuM rahetuM nathI. sattA ekAvana TakAnA hAthamAM AvI jAya che; pAchaLa rahe che virodhI daLa, jenA hAthamAM sattA nathI rahetI. A darekane pota-potAne daSTikeNa che. 48 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cittanI sakriyatA sAdhanAnA kSetramAM dRSTikoNa bhinna nathI hoto. darzananA kSetramAM daSTikoNa bhinna hoI zake che. jyAM sAdhanAne prazna che, tyAM vedAntane daSTikoNa paNa A ja che, ke ApaNe kevaLa caitanyano anubhava karIe. jaina darzanane dRSTikoNa paNa A ja che ke ApaNe mAtra caitanyane anubhava karIe. Indrio para vijaya prApta karavAne sahaja-sarala mArga che caitanyano anubhava karavo. A kAyotsarga caitanyanA anubhavanI prakriyA che zarIranA kaNekaNamAM citane laI jaIe ane temAM caitanyane anubhava karIe. - zarIra prekSAmAM paNa pratyeka avayavamAM caitanyane anubhava karAyA che. A prakriyAthI jJAnataMtuone sakriya tathA nADI-saMsthAnane jAgrata karavAmAM Ave che. Akhare lakSya eka che-cittane sakriya karavuM; caitanyane jAgratA karavuM, caitanyane anubhava karavo. jyAre caitanyano anubhava thAya che, pitAnI parikramA thAya che tyAre indriyo ApameLe vijita thaI jAya che, mUchanI dhAra vichinna thaI jAya che. Avazyaka che pitAnI parikramA karavAnuM. svayaMnI parikramA mahAdevajIe potAnA banne putrone kahyuM : "jAo, traNa lekanI parikramA karI Avo. je pahelo Avaze ene puraskRta karavAmAM Avaze-te vijayI banaze; ane je pachIthI Avaze te parAjita mAnavAmAM Avaze." be putro-ekanuM nAma gaNeza ane bIjAnuM nAma kArtikeya. kArtikeyane khUba AnaMda thayo. teNe vicAryuM: 'mAruM vAhana mayUra che. te khUba ja zaktizALI ane tIvagAmI che. huM ja vijayI thaIza." gaNeze vicAryuM : mAruM vAhana uMdara che; huM kevI rIte parikramA karI zakIza? huM te bhArekhama ne uMdara te nAnakaDuM. vijayI thavAne prazna ja nathI. te nirAza thaI gayo. kArtikeya pitAnA vAhana para beTho ane trilokanI parikramA karavA nIkaLI paDyo, ma-4 49 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaNeze vicAra karyo : "nirAza thavAthI zuM vaLe? mAre cintA nahi paNa cintana karavuM joIe; keI upAya jarUra maLI jaze. - AcArya tulasIe eka sUtra ApyuM: 'cintA nahi, cintana kare. je mANasa cintAmAM DUbI jAya che, te prathama kSaNe ja hArI jAya che; teNe vijayanI AzA ja cheDI devI joIe. jyAM jyAM cintAnAM vAdaLo gherAya che, tyAM tyAM parAjaya vyaktine vyathita karI de che. jyAM cintAmAMthI mukta thaI javAya che ane cintana AvI jAya che, tyAM saphaLatA caraNa cUmavA lAgI jAya che. A ja bheda che padArtha ane mUchamAM. je mUchamAM DUbe te padArthamAM DUbanAra banI gaye. mUrchAthI alaga thatAM ja padArtha paNa upayogI banI jAya che. je antara ApaNe padArtha ane mUchamAM rAkhI zakIe, te antara cintA ane cintanamAM mUkI zakAya. cittAne je mAthe na Ave. cintAnA pANIthI bharelo ghaDo ApaNA mastaka para na ladAya; je te ladAI gaye, to ApaNuM gati narama paDI jAya--manda paDI jAya. cintana karavAthI saphaLatA ApoApa sAme AvIne UbhI rahe che. gaNeze cintA choDIne cittano AraMbha karyo; samasyA para kendrita-ekAgra thayo. saMbhava che eNe caitanya-kendro para dhyAna kendrita karyuM ane ene samasyAnuM samAdhAnanuM sUtra maLI gayuM. te Anandrita thaI gayo. . prekSA-yAnanuM eka sUtra che. jyAre koIpaNa jaTila samasyA sAme Ave, tyAre daza miniTa sudhI Ananda kendra para pILA raMganuM dhyAna dharo. sAdhakane anubhava thaze ke samasyAnA samAdhAnanuM sUtra uparathI nIce UtarI rahyuM che. gaNezane saphaLatAnuM sUtra maLI gayuM. teNe tarata ja zivanI parikramA prAraMbha karI dIdhI. traNa parikramA karI te besI gayA. kArtikeya moDethI pahoMcyo. gaNezane tyAM beThele jeIne pitAnA vijaya para prasanna thayo; vicAryuM "A buddha che; ahIM beTho che. bicAre jAya paNa kevI rIte. pUjA mane maLaze; puraskAra mane ja maLaze." gaNeze kahyuM: "pahelAM meM parikramA karI che; puraskAra mane maLavA joIe. kArtikeye kahyuM : "tuM jo che. uMdara para kevI rIte parikramA karI 50. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avyo ? meM traNa lokanI parikramA karI che. huM vijayI chuM. tuM hArI gayo; huM jItI gayo." kArtikeya ane gaNeza vacce vivAda thavA lAgyo. mahAdeve gaNezane kahyuMH "gaNeza, tuM tArI potAnI vAta siddha karI batAva. gaNeze kahyuM : "meM tamArI parikramA karI. tamArAmAM traNe leka samAyelAM che. zivathI bhinna kaI saMsAra nathI. samagra saMsAra zivamAM samAyelAM che. zivanI parikramA karavI, ene artha saMsAranI parikramA karavI." mahAdeve gaNezanI vAtanuM samarthana karyuM. gaNeza jItI gaye. kArtikeya hArI gaye. je vyakti pitAnI parikramA karI le che, potAnA caitanyanI parikramA karI le che, te jItI jAya che. caitanyamAM badhuM samAyeluM che. caitanya jagatanI parikramA karanAra jItI jAya che. ane padArtha jagatanI parikramA karanAra hArI jAya che. manuSyane svabhAva ja evo che ke te padArthanuM ane samasta saMsAranuM cakkara lagAvavA Icche che; tene kyAreya saphaLatA nathI maLatI. jeNe caitanyanI parikramA karI lIdhI, pitAnA zivanI parikramA karI lIdhI, pitAnA mahAdevanI parikramA karI lIdhI, te saphaLa thaI gayo. patAne anubhava ApaNI samagra saphaLatAnuM sUtra che- svayaM caitanyano anubhava. caitanyane anubhava karavAthI IndriyonI samasyA, mUcha ane rAga-dveSanI samasyA, priyatA ane apriyatAnA saMvedananI samasyA ApameLe samApta thaI jAya che. enAthI taTastha bhAva jAgrata thAya che, ane samatA jAgrata thaI jAya che. tenA jAgrata thavAthI duHkhanAM badhUne ApoApa tUTI jAya che; atRpti ane AkAMkSA dvArA pedA thanAra bandhane ane duHkha pitAnA mote mare che; vyakti eka navA saMsArane anubhava kare che. tevA anubhavanI sRSTimAM praveza karIne te A bhASAmAM bolI UThe che: saMsAranI parikramA karIne je prApta nahi thayuM, je nahi maLyuM, te svayaMnI parikramA karIne badhuM ja maLI jAya che-ne jenA maLI javAthI te pachI bIjI koI vastu meLavavAnI AkAMkSA bAkI rahetI nathI.' Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 4 preyathI zreya tarapha Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 4 9 2 3 sa kRtikA rAjimatI chAMDI jinarAya, ziva sundara syUM prIta lagAya / prazru nema svAmI ! tU bananAtha saMta-nAmI || aho prabhu ! zaraNa Ayo tujha sAhibA basa rahyA hIyA mAMya ho / aho prabhu ! Agama-vayaNa aGgIkarI, rahyo dhyAna tujha dhyAya ho / saMga chAMDa mana vaza karI, indriya damana karI durdanta ke / vividha tape karI svAmajI, ghAtI karma nau kIdho aMta ke // 4 ho prabhu ! zaraNa Ayo tujha sAhibA, tuma dhyAna dharU~ dina raina ho / tujha milavA mujha mana umahyo, tuma saMmaraNa syUM sukha caina ho / (cauvIsI 22/2; 2/6; 2/7; 8/6) preyasthI zreyas tarapha prasthAna kevI rIte thAya ? n preyasa asAdhya nahi, kaSTa-sAdhya roga che. n ariSTanemie rAjImatIne tyAga kevI rIte karyo? ae meATA AkarSaNanuM Agamana thatAM ja nAnuM AkarSaNa ApameLe chUTI jAya che. // mUrta mATe thanAra priyatAne samApta karavAnuM sUtra che-- adbhUta pratye priyatA pedA karavI. upriyatA samApta karavAnAM pAMca sUtra : amUrta pratye priyatA pedA karavI Jain Educationa International zaraNa amUrta nuM dhyAna * sAkSAtkAranI utkaTa abhilASA sumirana. karmI-vilaya caitanya jAgaraNanA uDDaya. 53 For Personal and Private Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yathI zreya tarapha priyatA che kaSTasAdhya bImArI eka bhAIe kahyuM: "huM preyathI zreya tarapha javA IcchuM chuM paraMtu khabara nathI paDatI ke "kema manathI priyatAne bhAva nIkaLI ja nathI zakato. mArA manamAMthI apriyatAne bhAva moTebhAge samApta thaI cUkyo che; paraMtu jANatA ajANatAmAM priyatAno bhAva to AvI ja jAya che. prayatna karavA chatAM huM tene choDI zakato nathI.' A ghaNI moTI saccAI che. apriyatA chUTI jAya che, priyatA bAkI rahI jAya che; TheSa chUTI jAya che, rAga bacI jAya che. rAga e mULa bImArI che; &Sa ene upajIvI che. TheSa mULa bImArI nathI. priyatA che tethI apriyatA hoya che. rAga che eTale TheSa thAya che. apriyatA ane deSa maulika nathI. zuM preya asAdhya bImArI che? nA, e asAdhya nahi paNa kaSTasAdhya avazya che. AyurvedamAM traNa prakAranA roga mAnavAmAM Ave che-sAdhya, kaSTasAdhya ane asAdhya. keTalAka rogo sahaja sAdhya hoya che. thoDIka ja davA levAthI maTI jAya che. keTalAka rogo kaSTasAdhya hoya che; bhAre muzkelIthI enA para niyatraMNu rAkhI zakAya che. keTalAka rogo asAdhya hoya che. emanA para koI davA ke cikitsA kAma nathI ApatI. te acikitsya hoya che. preyano roga asAdhya nathI, te kaSTasAdhya che; ene samApta karI zakAya che. paraMtu prazna e che ke tene samApta karavAno upAya zo che? sAdhake hamezAM e zodhamAM rahyA che ke A roganI cikitsA zI rIte karavAmAM Ave ? enAM sAdhane kyAM hoI zake? bhinna bhinna cikitsakee bhinna bhinna sAdhane batAvyAM. zrImajajayAyAye paNa keTalAMka sAdhanono ullekha karyo che, jenA dvArA kaSTasAdhya bImArIthI chuTakAro meLavI zakAya che. paheluM sAdhana che-amUrta sAthe prIti, prItine vighaTita karavA mATe prItine ja sAdhana banAvavAnuM raheze. kAMTAthI kAMTe kADhavAne che; jherathI jherane pratikAra karavAno che. ApaNI prIti mata pratye che. je sthUla che, mUrta che, tenI sAthe svAbhAvika priyatA (sneha-mamatA) joDAI jAya che. vyakti tenA tarapha jhUkI jAya che-AkaSTa thaI jAya che. keIne sparza 54. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyAM, sparzI sArA lAgyA; prIti baMdhAI gaI. krAIe mIThI vAta karI; stuti pratye prIti thaI beThI. svAda pratye prIti thaI jAya che. A badhI mUrta sAthe thanArI prIti che. amUrta pratye prIti bAMdhavI atyanta kaThina che. jyAM sudhI amUrta sAthe prIti baMdhAtI nathI, tyAM sudhI priyatAnA bhAva samApta thaI zakatA nathI. A khImArI ekadama dUra thaI zakatI nathI. parama sundarIne kevI rIte cheDI ariSTanemi lagna mATe jaI rahyA che. rAjImatI eka suMdara kanyA --rAjakumArI---srI-saundaryAM ane lAvaNya tathA badhA ja guNAthI yukta, ariSTanemi ane rAjImatI bannenA manamAM utsAha che. ariSTanemi lagna karavA icche che. rAjImatI sAthe enI priyatA joDAyelI che. rAjImatI ariSTanemi sAthe pariNaya mATe atyanta Atura che. ariSTanemi banIThanIne jAna laI jaI rahyA che. hajI lasama DapamAM paheAMcyA nathI. vacamAM eka ghaTanA banI gaI. temaNe prANIonA Atura kAlAhala sAMbhaLyA. temaNe sArathine pUchyuM: 'A zArabhAra zeteA thaI rahyo che? pazue ne A nAda kAMthI AvI rahyo che?' sArathi mAlyA H mahArAja ! lagnamAM bhAjana ApavA mATe meTI saMkhyAmAM pazue hatyA karavA mATe bhegAM karavAmAM AvyAM che. teo meAtanA bhayathI Ata svaramAM kakaLATa karI rahyA che.' ariSTanemie A sAMbhaLyu. ane e tA avAk thaI gayA. temaNe ciMtananI dhArA khalI nAkhI. temaNe vicAyu : ekanuM dhara vasaze, anekAnAM dharA ujjaDa thaI jaze; eka sukha prApta karaze ne anekAnAM sukha jhUTavAI jaze. ciMtananuM UMDANu vadhatuM gayuM. te tatkAla tyAMthI pAchA pharI gayA ane potAnA mukAma tarapha cAlI nIkaLyA. emaNe rAjImatInA tyAga karI dIdhe|. te tenA taraphathI meDhu pheravI cAlI nIkaLyA. prazna thAya che ke rAjImatI jevI parama suMdarIne temaNe zI rIte cheDI dIdhI ? e kevI rIte zakaca batI zakayuM? mUka prANIe mATe apAra sukha ApanAra, kAminIne krANu kevI rIte cheDI zake che? A praznanuM suMdara samAdhAna jayAcAye prastuta karyuM che. temaNe lakhyuM che 'nimatI brAMDI nanarAya, ziva suMvara spU prIta nagAya / ' rAjImatI eka anupama suMdarI hatI. temAM temanI prIti hatI. temaNe te prItine tyAMthI haTAvI ziva-suMdarI sAthe joDI dIdhI. jyAM sudhI mahAna suMdarI sAthe : Jain Educationa International 55 For Personal and Private Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prIti jeDAtI nathI, tyAM sudhI nAnI suMdarIne choDI nathI zakAtI-e nAnI suMdarI sAthe joDAyelI prItine teDI zakAtI nathI. keI mahAna AkarSaNa (preraka baLa) sAme na hoya te nimna kakSAnuM AkarSaNa cheDI zakAtuM nathI. mahAna AkarSaNanA praveza sAthe ja nimna AkarSaNa ApoApa adazya thaI jAya che. tene mATe bIjA prayAsanI jarUra nathI rahetI. A "manurAja virAja:' ne siddhAMta che. A veganuM, adhyAtmanuM ghaNuM mahAna sUtra che. eka pratye anurAgane artha che, ane pratye virAga. ekanA pratye virAgane artha che, ane pratye anurAga. jene zabda, rUpa, rasa, gaMdha ane sparza pratye anurAga che, tene caitanya pratye virAga ApameLe thaI jAya che. jenA manamAM caitanya pratye anurAga jAgI jAya che tenA manamAM zabda vagere indriya viSaya pratye virAga thaI jAya che. baMne pratye virAga ke anurAga nahi thaI zake. baMnemAMthI eka pratye anurAga raheze, eka pratye virAga thaze. be mArgomAM ekasAthe yAtrA nathI thaI zakatI. be gheDA para ekasAthe savArI nathI thaI zakatI. be dizAomAM eka sAthe nathI jaI zakAtuM. pUrvamAM javAze ke pazcimamAM athavA uttaramAM ke dakSiNamAM. ekasAthe pUrvamAM ane pazcimamAM athavA ekasAthe uttaramAM ane dakSiNamAM javuM asaMbhava che. caitanyanI dizAmAM prasthAna thaze to acetanyanI dizAmAM agrasthAne raheze. acetanyanI dizAmAM prasthAna thaze to caitanyanI dizAmAM aprasthAna raheze. ariSTanemina yAtrA patha badalAI gayuM. zivasuMdarI sAthe enI prIti joDAI ane suMdarI rAmatI temane mATe arthahIna banI gaI. zivasuMdarI mATe anurAga jAgyo ane A tarapha rAjImatI mATe virAga pedA thaI gayA. amUrta pratye priyatA jyAM sudhI amUrta saundarya ane amUrta ramaNIyatA pratye anurAga nathI jAgatA tyAM sudhI mUrta saundarya ane mUrta ramaNIyatAne tyAga nathI thaI zakato. saMtAe bhagavAnanI upAsanA eka sakhAnA rUpamAM karI che. te eka strI athavA suMdarInA rUpamAM paNa karI che. Akhare keIpaNa mANasa saundaryane cheDI zakato nathI. madhuratA choDI nathI zakatA. koIne kaDavAza gamatI nathI. kurUpatA priya nathI. sApekSa kathana che. jyAre vadhu suMdaratA najIka Ave che tyAre ochI suMdaratA vyartha banI jAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhAre mIThI cIja najara samakSa Ave che tyAre ochI mIThAzavALI cIja enI meLe chUTI jAya che. ene choDavAmAM nathI AvatI. te chUTI jAya che. cheDavI muzkela hoya che. chUTI javI muzkela nathI detI. vastune tyAga karavAmAM nathI AvatA, te ApameLe tyakta banI jAya che. mUrta pratye rahenArI priyatAne samApta karavAnuM eka sUtra che-- amUrta pratye priyatA pedA karavI. zivasuMdarI amUrta che. mekSa amUrta che. AtmA amUrta che. paramAtmA amUrta che. caitanya amUrta che. amUrta pratye prIti utpanna karavI saraLa nathI, muzkela che. paraMtu keIkavAra saubhAgyathI evI kSaNa Ave che jyAre amUrta sAthe prIti joDAI jAya che. e kSaNe mUtane prema bekAra thaI jAya che. arthahIna thaI jAya che. - jyAre amUrta sAthe mIrAMne laya joDAI gayA tyAre mahArANA pratye kaI dilacaspI na rahI. mIrAM pAgala banI gaI amUrta pratye. teNe mUrtane tyAga karyo. vartamAna cheDayo. je pratyakSa upasthita hatA tenA pratye tenA manamAM koI AkarSaNa na rahyuM. saMpUrNa saMta sAhityamAM mUrta tarapha thanAra priyatAne samApta karavAnuM eka mahattvapUrNa sUtra rahyuM che-amUrta pratye priyatA utpanna karavI. A zRMkhalAmAM bIjuM sUtra che--zaraNa. trIju sUtra che-amUrtanuM dhyAna. cethuM sUtra che-sAkSAtkAranI utkaTa abhilASA-maLavAnI utkaTa abhilASA jAgI jAya che. taDapa jAgI jAya che. mIrAM potAnA priyatamane, pitAnA bhagavAnane maLavA irache che. emano viyoga te sahana nathI karI zakatI. jayAcArya paNa kahe che-"tula mitra mukSa mana mo' prabhu! mArA manamAM eka umaMga jAgI rahI che. huM prabhune maLavA IcchuM chuM. sAkSAtkAra karavA IcchuM chuM. pAMcamuM sUtra che--sumirana. A pAMca sUtre jyAcAthe prastuta karyA che. saMta sAhityanI paraMparAmAM A pAMceya sUtra upalabdha che. kabIra, sUradAsa, mIrAM, jAyasI-badhAnA sAhityamAM ene svIkRti prApta che. pa7 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaraNamAM javu e Thera ma che zaraNe javu e atyaMta muzkela vAta che. dareka vyakti vicAre che ke khIjAne zaraNa ApuM, paNa bIjane zaraNe javA nathI icchatI. khIjAne zaraNe javuM e ghaNI meATI vAta che. jyAM sudhI ahaMkAranA vilaya nathI thatA, kAI vyakti krAInA zaraNamAM nathI jaI zakatI. zaraNamAM javuM e atyaMta mATI samasyA che. je vyakti bIjane zaraNe javA taiyAra thaI jAya che tenuM samagra vyaktitva badalAI jAya che, khAdya vyaktitva samApta thaI jAya che. bAkI kazuM nathI rahetuM. bIjAnuM zaraNu lIdhA pachI baccu zuM? kaMI paNa nahi, je sAme Ave che te tevA ja atI jAya che. zaraNamAM javuM ghaNuM kaThAra karma che. mahAtmA raDI paDacA Arama bajAramAM gulAmenuM vecANa thaI rahyuM hatuM. kheAlI khelAI rahI hatI. eka mahAtmA te bajAramAMthI pasAra thaI rahyA hatA. temaNe joyuM--leAkA gulAme te kharIdIne laI jaI rahyA che. hajArA kharIdanAra ane hArA gulAma. mahAtmAe eka gulAmane pUchyuM -- zuM tuM vecAI gayA ? ' 'hA mahArAja.' kayAM jaI rahyo che? jyAM mAlika laI jaze ?' 'zuM kAma karaze?' 'je mAlika kaheze.' 'zuM khAze?' je kAMI mAlika khAvA Apaze te.' kAM raheze?' jyAM mAlika rAkhaze.' mahAtmAe sAMbhaLyuM. avAk thaI gayA. AMkheAmAMthI AMsu vahevA lAgyAM. temaNe kahyuM: eka gulAma peAtAnA mAlika pratye keTaleA samarpita che. samarpita nathI. nAnakaDI apriya huM mArA mAlikabhagavAna pratye ATale ghaTanA bane che, manate ka MIka niMdA karavA lAgI jAuM chuM. lAge che ane huM bhagavAnanI samarpaNu ? kaMI keTalIye vAra Jain Educationa International pratikULa kAM 58 che For Personal and Private Use Only Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAnane gALa daI dauM chuM. mAnI lauM chuM ke bhagavAna nathI. je bhagavAna heta te AvI ghaTanA kadI na banata. zuM A samarpaNa che? A gulAma keTalo zraddhALu che, keTale zaraNAgata che ke mAlika je kaheze te ja thaze, bIje kaMI vikalpa enA manamAM nathI. A gulAma roTalA mATe, jIvana gujAravA mATe mAlika pratye ATale samarpita thaI gayo che, zaraNAgata thaI gayo che. paraMtu huM hajI sudhI e banI nathI zakyo." mahAtmA raDI paDayA. AMkhomAMthI azru TapakavA lAgyAM emane pitAnI asamarthatA para glAni thaI. temanA manamAM navo bhAva utpanna thayo. samarpaNa karavuM, zaraNamAM javuM khUba ja muzkela che. je vyakti zaraNamAM cAlI jAya che te badhI ciMtAothI mukta thaI jAya che. tene mATe ciMtA rahetI nathI. ciMtA karanAra kare. te nizcita thaI jAya che. huM sUtI chuM prabhu jAge che yuddhanA divasonI vAta che. laMDanamAM jobavarSA thaI rahI hatI. samagra vAtAvaraNa bhayAkrAnta hatuM. loko gharane choDIne naMdako ane khAIomAM rahetA hatA. AkhuM zahera rAtre khAlI thaI jatuM. paraMtu eka vRddha mahilA pitAnA gharamAM majAthI sUtI hatI. paDozIoe pUchayuM: DosI zuM tane Dara nathI lAgatuM? zuM tuM rAtre jAgatI nathI ? vRddhA belI: mAre jAgavAnI zI jarUra che? mAro prabhu jAgatA rahe che. huM prabhune prArthanA karIne sUI jAu chuM. baMnee jAgavAnI jarUra nathI. kyAM to huM jAgatI rahuM, kyAM te prabhu jAgatA rahe. huM sUI jAuM chuM, mAro prabhu jAge che. huM jANuM chuM, mAro prabhu sUe che. baMne eka sAthe jAgatAM nathI ane sAthe sUtAM nathI. je vyakti ATalA UMDA samarpaNamAM pahoMcI jAya che, ATalI tanmayatA sAdhI le tene mATe jAgavAnI jarUra nathI. jAganAra svayaM jAge. cintA karanAra svayaM cintA kare. guru nAnake khUba mArmika vAta lakhI che ke A ghara banyuM ane gharanA mAlike gurunA hAthamAM cAvI soMpI dIdhI. cAvI guru pAse che. "ne sAva no para vinu sataguNo saraLa-satagurunAM zaraNa vagara keI upAya saphaLa nahi nIvaDe. - 59 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyAtma sAdhanAmAM premane samApta karavAnuM ghaNuM moTuM sAdhana che-zaraNa. A sAdhanathI ahaMkArane saMpUrNa vilaya thaI jAya che. jyAM ahaMkAranI graMthi tUTI jAya che. tyAM tenI sAthe sAthe aneka graMthio ApoApa tUTI jAya che. preyane samApta karavAnuM trIju sAdhana che--dhyAna. dhyAnane artha chetanmayatA sAdhI levI, taddarUpa thaI javuM-ekAtmakatAnI anubhUti karavI. prabhune maLavAnI abhilASA preyane samApta karavAnuM cothuM sAdhana che-maLavAnI utkaTa abhilASA. prabhune maLavAnI taDapa zreyanI dizAmAM prasthAnanuM prathama caraNa che. jyAre A taDapa utakaTa hoya che tyAre mAnavI zAMtithI besI zakato nathI. te prabhune maLavAnA aneka prayatna kare che-taDapa vadhatI jAya che ane te prabhune maLyA bAda ja zAMta thAya che. eka bhAIe AcArya bhikSane pUchayuM : Apa jyAre Avo cho tyAre lokomAM harSanI lahera deDI jAya che. jemAM utsAha jAgI jAya che. badhA utkaMThita thaI jAya che. temanAmAM navI cetanAnuM jAgaraNa thAya che. ema zA mATe ? AcArya bhikSu belyA : pati ghaNAM varSothI pravAse hatA. tenA koI samAcAra ghara para maLatA na hatA. patnI adhIrI thaI gaI, pratIkSAnI ghaDIo ghaNI laMbAI gaI. eka divasa eka mANase acAnaka AvIne kahyuM : zeThANu! huM tamArA patino saMdezo laIne AvyuM chuM. A sAMbhaLatAM ja patnI romAMcita thaI UThI, pulakita thaI gaI. teNe te mANasane khUba atithi-satkAra karyo. ene garama pANIthI snAna karAvyuM. sAruM bhojana khavaDAvyuM. patnIne eTale AnaMda thayo ke te khuzIthI jhUmavA lAgI. enA harSanuM ekamAtra kAraNa hatuM-patine saMdeza. ApaNe paNa jyAM jaIe chIe tyAM prabhune saMdeza ApIe chIe. prabhu cirapravAsI che. prabhune maLavAnI lokonA manamAM ghaNI taDapa che. prabhune sAkSAtkAra karavAnI utkaMThA paNa ghaNI. prabhu Ave ke na Ave, ApaNe emane saMdezo lekene saMbhaLAvIe chIe. prabhuno saMdeza sAMbhaLIne leke harSathI jhUmI UThe che. teo pulakti thaI UThe che. teo mAne che ke prabhune maLavAnI vAta to dUra che, je prabhune saMdeza paNa prApta thaI jAya te ghaNI moTI vAta kahevAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyeka AtmavAdI darzane sAkSAtkArane svara khUba mukharita karyo che, Atmadarzana, Atma-sAkSAtkAra-A AtmavAdInuM lakSya che. pratyeka dharma saMpradAyamAM A svara mukharita che ke prabhu kyAre maLe, prabhunuM darzana kyAre thAya. prabhune meLavI Apo ekavAra huM pravacana pUruM karIne nivAsa para pAchA pharI rahyo hatA. rastAmAM eka vRddha mahilAe mane rokyo. teNe kahyuM, mahArAja ! satsaMga ghaNA divasothI thaI rahyo che. mane ghaNuM sAruM lAgI rahyuM che. basa. have Apa eka kAma karo. prabhune meLavI Ape. huM mArA prabhune maLavA IcchuM chuM. Apa ja mAre temanI sAthe meLApa karAvI zake che. te vRddhA raDI paDI. AMkhamAMthI AMsu TapakavA lAgyAM. teNe potAnI mAga vAraMvAra deharAvI enI bhAvamudrA Aje paNa mArI samakSa spaSTa che. prabhune maLavA mATenI bhAvanA enAmAM utkaTa hatI. je vyaktinA manamAM A taDapa jAgI jAya che tyAre keTalI vyAkuLatA thAya che, te ja vyakti jANI zake che, bIjI jANI zakatI nathI. sumirana preyane samApta karavAnuM pAMcamuM sAdhana sumirana che. ene artha che smaraNa karavuM, yAda karavuM. saMta sAhityamAM be sAdhana para khUba bhAra mUkavAmAM Avyo che-eka che zaraNa ane bIja che smaraNa. smaraNanI eka prakriyA che. ene ghaNe moTo prabhAva hoya che. cetanAnuM udarvAhaNa ApaNI cetanA mukhyatve be kendromAM vicaraNa kare che. eka che nAbhithI nIcenuM kendra ane bIju che nAbhithI uparanuM kendra -hRdayathI mastika sudhInuM kendra. jyAre jyAre cetanA nAbhithI nIcenA kendramAM jAya che tyAre lAlaca, krodha, bhaya ane svArthanI vRttio jAge che. jyAre cetanA hRdayathI mastiSkanI dizAmAM prasthAna kare che, UrdhvagAmI thAya che. tyAre abhaya, ahiMsA, paramArthanI bhAvanA jAge che. nAbhithI nIcenI tarapha cetanAnuM prasthAna preyanI dizAmAM thanAra prasthAna che ane hRdayathI mastiSka tarapha thanAra cetanAnuM prasthAna zreyanI dizAnuM prasthAna che. 61. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' jayAcAye atyaMta mArmika zabdomAM lakhyu che--vasa rahyA rIyA mAMca'--prabhu! Apa mArA hRdayamAM vAsa karI rahyA che. A sAdhanAne mahattvapUrNa prayAga che. jyAre prabhunuM dhyAna hRdayamAM thavA lAge che tyAre preyA mA chUTI jAya che ane zreyanA mArgamAM prasthAna thaI jAya che. jeTalI paNa nimna kATinI vRttio che. indriyonI leAlupatA, kAmavAsanA, krUratA vagere--e badhI nIcenAM kendromAM Upaje che. jeTalI paNa uddAtta bhAvanAo che, paramAnI bhAvanAo che e badhI hRdaya, kaMTha, bhRkuTI ane mastakanAM cakromAM utpanna thAya che. jyAre prabhu hRdayamAM vasI jAya che tyAre cetanAnuM UCrAhaNa thAya che. sagayAganI phalazruti jyAre aMt ke bhagavAnanuM dhyAna hRdayamAM thavA lAge che tyAre tenuM pariNAma Ave che--saMgatyAga, AsaktinA tyAga. jayAyAye lakhyuM che--yaMga chAMDa mana vasa vijjo / ' jyAre sa`ga ke Asakti chUTe che tyAre mana vaza thaI jAya che. pahelI vAta che--saMganA tyAga. saMganA tyAganuM phalita che--mananuM vaza thaI javu. jyAre mana vazamAM haiya che tyAre indriyA zAMta thavA lAgI jAya che. jyAre indriyA zAMta thAya che tyAre zreyanI dizA spaSTa thaI jAya che. karmAMne aMta thavA lAge che. jayAyAnA zabdomAM kamenA aMtanI A su Mdara prakriyA che---- saMga--Asaktine tyAga. AsaktinA tyAgathI mananuM vazIkaraNa. mananA vazIkaraNathI indriyeAnI zAMti. cha IndriyeAnI zAMtithI karmone vilaya. jyAre karmAne vilaya thAya che tyAre caitanyanI dazAnuM jAgaraNu thAya che, anubhava-dAnA uddaya thAya che. satya kahevAnI niSedhAjJA ApaNe je duniyAmAM jIvIe chIe te ajakhkha che, vicitra che. ahIM satyane anubhava karaveA tA dUra rahyo paNa satyane spaSTa karavAnuM paNa atyaMta kaThina che. ApaNA vyavahAranA pratibaMdha evA hAya che ke jyAM satya kahevAnI niSedhAjJA paNu manuSyanA mastaka para ghUmatI hoya che, kharI vAta nathI kahI zakAtI. eka vArtA che. Jain Educationa International 62 For Personal and Private Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjA zroNake gAmalekene eka gharaDo hAthI soMpatAM kahyuM-laI jAo A hAthIne. enI sArasaMbhALa rAkhajo. enA svAsthanA samAcAra reja mane mokalatA raheje. ane badhuM ja tame kahI zakaze, paraMtu enA mRtyunI vAta kadI paNa kahezo nahi. evuM nahi kahetAhAthI marI gaye. je kaI AvuM kaheze tene bhAre daMDa thaze. te aparAdhI gaNaze. gAmaleke vimAsaNamAM paDI gayA. hAthI gharaDe hato. mariyala hato. mRtyunI najIka hatA. samagra gAma ciMtAmAM DUbI gayuM. dasa divasa vItyA. hAthInuM mRtyu thaI gayuM. have samasyA e hatI ke rAjAne zuM kahevAmAM Ave. ukela nahi maLe. te gAmamAM rehaka nAme eka buddhizALI vyakti rahetI hatI. gAmaleke tenI pAse gayA. tene badhI vAta batAvI. teNe kahyuM-cintA nahi kare. samasyAonuM samAdhAna thaI jaze. roke eka mANasane samajavI paTAvIne rAjA pAse mokalyA. rAjAe kahyuM-bole, kema AvyA che? mahArAja! ApazrIe je hAthI mokale che te nathI khAte ke nathI pItA. gaI kAla sudhI sAruM bhojana karato hato. pANI pItA hatA. paraMtu Aje eNe badhuM ja choDI dIdhuM. sAthe sAthe nathI UThato ke nathI besatA. te cAlatA paNa nathI. are te zvAsa suddhAM nathI letA. oha! te zuM te marI gayo ?" e to huM nathI jANatA. Apa ja jANe. huM enA marI javAnI vAta nathI kahetA. Apa ja kahI zake che." AvI che ApaNI A duniyA. ahIM jIvitane jIvato ane mRtane marelo kahevAne paNa adhikAra nathI. A vyavahAranI duniyA che. AvI duniyAmAM preya cheDavAnI vAta kevI rIte karI zakAya che? priyatA jIvita che, e paNa nathI kahI zakAtuM ane priyatA marI gaI e paNa nathI kahI zakAtuM. baMne vAto kahI nathI zakAtI. saccAIne svIkAra karavAne paNa aparAdha che. ane saccAI kahevAne paNa aparAdha che. jyAre ApaNe preyanI dizAmAMthI haTIne AgaLa vadhIe chIe to zreyano daravAjo khUlI jAya che. eka vAra jyAre A daravAjo khUlI jAya che tyAre bIjA daravAja paNa khUlI jAya che, mAtra e ja prayatna karavAne che ke e eka vAra e daravAjo khUlI jAya ke je dvAra haMmezA mATe baMdha hatAM, je dizA niSiddha hatI. te dvAra khUlI jAya che. te 63 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dizA spaSTa thaI jAya che. e tarapha eka caraNa AgaLa vadhe che. ane AgaLathI gati pakaDI le che. je upalabdha thavAnu hAya che te upalabdha thatuM rahe che. daravAjo khUlI jAya pAchalI zikhiramAM eka DaeNAkaTara dhyAnanA abhyAsa karavA AvyA. te vakhate te pUrA daza divasa nahi rahI zakayo. pAMcamA divase eNe javu paDayu. have te A zibiramAM peAtAnI patnI sAthe AvyA. pAMca divasamAM je parivartana thayuM tethI te cakti thaI gayA. te dhaMdhe kAkTara hatA paraMtu eka rAgamA zikAra banyA hatA. davAe khAtA hatA. paraMtu zibira pachI tenI badhI davAe chUTI gaI. rAga eA thaI gayA. me. vicAyu - --A kevA jAdu? nadu hatA ja nahi. paraMtu eka vAta che. daravAjo khUlI gayA. pAMca divasamAM paNa daravAjo khUlI zake che. te traNa divasamAM khUlI zake che ane dasa divasamAM paNa daravAjo khUlI zake che. daravAjo khUlI jAya, basa eTalI ja apekSA che. daravAjo khUlavAthI navI dizA UDe che. daravAjo khUlyA pachI cAlavAnI jarUra heAya che. jo paga jakaDAI gayA, ane jo evuM cintana pravezI gayuM ke kANu cAle tA pachI kazuM thaI nahi zake. kazuM paNa upalabdha thaze nahiM. daravAjo khAlavA jarUrI che te karatAM te daravAjAmAM praveza karIne dhIre dhIre cAlatA javuM vadhAre jarUrI che. gati niraMtara thatI rahe. jo daravAjo khUle ane AgaLa DagaluM na bharyuM" teA daravAjA para ja aTakI javuM paDaze, kAI lAbha nahi thaze. e apekSA che ke prekSA dhyAna dvArA navI dizA udghATita thAya. te daravAjo khUle je atyAra sudhI baMdha paDayo hatA. te dizAmAM paga nira'tara vadhatA rahe je dizAnA pahelethI spaSTa khyAla na hatA, ATaluM thatAM je bImArI kaSTasAdhya che te maTI jAya che. te rAga samApta thaI jAya che. sAdhaka tyAre avazya anubhava kare che ke priyatAnA bhAva tUTI rahyo che. jo gati nira Mtara raheze tA ApaNuM zarIra, ApaNuM mana ane ApaNuM caitanya pUrNa svastha, nirAmaya ane nirmaLa thaIne Aleka phelAvaze, Jain Educationa International 64 For Personal and Private Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : anuzAsana saMhitA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathathata : pa saketikA 9 tana caMcalatA meTa naiM, huA hai jaga thI dharma zukala thira cita dharai, upazama rasameM hoya 2 hUM tujha zaraNe Aviyo, karma vidAraNa tUM prabhuvIra kai / tana mana vaca vasa kiyA, duHkara karaNI karaNa mahAdhIra ke // aMjana maMjana syUM alagA, bali puSpa vilepana nahiM valagA / karma kATyA dhyAna- mudrA ThANI, prabhu vAsupUjya bhajalai prANI // tihAM baiThA te tuma dhyAna dhyAve re, tuma yoga- mudrA cita cAve re te paNa AparI bhAvanA bhAve, prabhu naminAthajI mujha pyArA re / // 3 4 5 " tana caMcalatA meTa naiM padmAsana Apa virAja re / utkRSTa dhyAna taNo kiyo, Alambana zrI jinarAja re // (vIvIsI 3/2, 6; 12/2; 216; 66/2) udAsIna ke / rahyA lIna ke // n prazna hatA--hu" svataMtra chuM ke parataMtra ? meM kahyuM --tame svataMtra pazu che! ane paratatra paNa che. dhyeyanI pasaMdagImAM svataMtra che, tenI pUrtimAM parataMtra. yAtrAnI pasadagImAM svataMtra, paraMtu vAhanamAM besI javAthI tenA niya'traNamAM. D vaidhAnika bhASAmAM anuzAsanane artha che--niyatraMNu. . adhyAtmanI bhASAmAM anuzAsananeA artha che--sayama. n adhyAtmanI sAdhanAthI AMtarika anuzAsana jAge che. bAhya anuzAsana tenuM AlaMbana heAya che. U adhyAtma zarIra, vacana ane mananA anuzAsananI aneka paddhatio AviSkRta karI. TM padmAsanathI prANa-pravAha para niyaMtraNa thAya che. siddhAsanathI kAmasa vegA para niya traNa thAya che. D zarIranA anuzAsananA ghaTaka Asana, mudrA, bhdha vagere, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuzAsananI sahita eka vidyArthIe pUchayuM : huM svataMtra chuM ke parataMtra? meM kahyuM : tuM svataMtra paNa che, ane parataMtra paNa teNe pUchayuM : baMne kevI rIte ? meM kahyuM ke pratyeka vyakti be parimANamAM jIve che. koIpaNa vyakti pUrNa paNe svataMtra nathI hotI ane saMpUrNa parataMtra paNa nathI detI. dhyeyanI pasaMdagImAM vyakita svataMtra hoya che. paraMtu dhyeyanI pUrtimAM te parataMtra hoya che. dareka vidyAthI pitAnA adhyayananI dizA nizcita kare che. te vicAre che ke teNe DokTara thavuM che ke vakIla? teNe bI. koma. karavuM che ke bI.e.? je dizA te pitAnA adhyayana mATe nirdhArita kare che teNe te dizAmAM prasthAna karavuM paDe che. enI sImAmAM ja cAlavuM paDe che. evuM kadI nathI hatuM ke jIvavijJAnane viSaya nakkI karanAra vidyArthI zi95-vijJAna zIkhavAmAM ja samaya gumAve. teNe je jIva vijJAnamAM ja niSNAta thavuM hoya to jIvavijJAnanI sImAmAM ja adhyayana karavAnuM raheze, cAlavuM paDaze. vyakti eka dhyeya banAve che te dhyeyanI pUrti mATe tene anukuLa sAdhananuM paNa teNe cayana karavAnuM hoya che ane te sAdhanono upayoga karavAno hoya che. yAtrA karavA mATe vyakti svataMtra che. je dizAmAM yAtrA icche tyAM yAtrA kare. vAhanane upayoga karavA mATe paNa te svataMtra che. icache te te baLadagADAne upayoga kare ke kArano upaga kare. icache to te relaveno uga kare ke vimAnane upayoga kare. A pasaMdagImAM te svataMtra che. paraMtu jyAre te vAhana tarIke relagADInI pasaMdagI karI le che tyAre teNe relavenA niyamo (anuzAsana) mAnavA paDe che. te niyamo anivArya banI jAya che. relave gADI je gatie cAlaze, teNe te gatie ja cAlavuM paDaze. e kadI evuM vicArI zakatI nathI ke huM svataMtra chuM. relave pitAnI gatie cAle paNa huM mArI gatie ja cAlIza. evuM kaThI thaI zakatuM nathI. vimAnanI pasaMdagI karI che te tenuM anuzAsana mAnya karavuM paDaze. tenI gatimAM ja cAlavuM paDaze. ' eka vyakti vimAnamAM caDhI. vimAna AkAzamAM UDavA lAgyuM. te vyakti paNa tIvra gatie vimAnamAM eka khUNAthI bIjA khUNA sudhI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deADavA lAgI, sahayAtrIoe pUchyuM, A zu karI rahyA che? zu` pAgala tA nathI thaI gayAne ? teNe kahyuM, tame nathI jANatA. mane eka agatyanuM kAma yAda AvI gayuM. jaladI pahAMcavu' che. vimAna paheAMce ke nahi, mAre teA jaladI pahoMcavu' che. vAyuyAnamAM beThelI vyakti vimAna sAthe ja ga Mtavya sthAna para paheAMcaze. pahelAM ke pachI nahi. teNe vimAnanuM anuzAsana mAnya karavuM paDaze, te tenA niyameAthI badhAyelA che, niyaMtrita che. vyakti je dhyeya banAvI le che, te enAthI khaMdhAI jAya che. pachI enI maryAdAmAM ja badhI hilacAla, pravRttie cAlavI joIe, je evu thAya che teA ja dhyeyanI siddhi sudhI paheAMcI zakAya che. dhyeya tyAre saphaLa thAya che. dhyeyapUrtinuM sAdhana anuzAsana che anuzAsana khIjuM kazuM nathI, te dhyeyapUrtinuM sAdhanamAtra che. cevIsa kalAkamAM anuzAsana eka sarakhuM nathI hAtu. te judA judA prakAranuM heAya che. jyAre gAyane ArAma ApavAnA hoya che tyAre ene khUTA sAthe bAMdhavAmAM Avaze, jyAre gAyane jaMgalamAM carAvavI hAya tA tene khullAmAM cheDI devI paDaze. evu` kadI banI zakaze nahiM ke gAyane jagalamAM carAvavI che, paraMtu te khUTe badhAI rahe e baMne vArtA kadI zakaya nathI banI zakatI. bhinna bhinna avasthAemAM anuzAsananu rUpa paNa bhinna bhinna thaI jAya che. ApaNe je prakAranI pravRtti karavAnI heAya che, je prakAranI kriyA karavAnI hAya che, tevA prakAranuM anuzAsana pasaMda karavAnuM hAya che, vyAvahArika bhASAmAM anuzAsananA artha che niyaMtraNa ane adhyAtmanI bhASAmAM anuzAsananA artha che--saMyama. adhyAtma anuzAsananI bAbatamAM khUba vikAsa karyAM ane eka navI dizAne udhADI. vaidhAnika jagatamAM anuzAsana pALavAmAM Ave che. vidhAnanuM jIvana jIvanAra vyakti, bhale seA varSanuM jIvana jIve, te anuzAsanane mAnatA raheze. te vyaktimAM peAtAnuM anuzAsana pedA thaze nahi. adhyAtmanA kSetramAM eka navI krAnti thaI. vyakti-vyaktimAM bhItaranuM anuzAsana jAge e dizAmAM ghaNuM kAryaM thayuM. teNe khAdya anuzAsanane cheDayuM nahi, tenuM AlaMbana lIdhuM, sahAre lIdhA, paraMtu e sahArA eTalA mATe ke bhItaranu anuzAsana jAgI jAya je 68 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyakti jIvanabhara khAdya anuzAsanamAM cAle, bahAranA niyaMtraNamAM cAle te kadI AdhyAtmika nathI thaI zakatI, jyAre bAhya niyaMtraNa ochuM thaI jAya che ke samApta thaI jAya che tyAre AdhyAtmika cetanA jAge che. mahattvapUrNa roSa bhagavAna mahAvIre saMdhanI vyavasthA karI . / . vyavasthAmAM aneka bhUmikAonuM nirmANa karyuM. pahelI bhUmikAmAM vidhAna banAvyuM, vidhAna ApyuM, niyame banAvyA. ane sAdhanA karatAM karatAM te bhUmikAnuM vidhAna karyuM ke jyAM paheAMcavAthI sAdhaka kalpAtIta thaI jAya che. tyAre tene mATe kAI zAstra nathI heAtuM, keAI niyama nathI hAtA. te svayaM zAstra ane svayaM niyama banI jAya che. A adhyAtmanI dizAnI eka mahattvapUrNa zeAdha che. Ara, ena, e, mastiSkIya niya MtraNanI dizAmAM vartamAna vijJAna khUba kArya karI rahyuM che. cetanAne badalavA mATe vividha prayeAgA karavAmAM AvI rahyA che ane e mAnya thaI gayuM che ke cetanA badalI zakAya che, AvegA ane TevAne badalI zakAya che. ApaNI mastiSkrIya cetanAnA AdhAra che --Ara. ena. e--riveAnyuklika esiDa, enI mAtrAmAM ghaTADA-vadhArA karIne cetanAnA vibhinna stara pedA karI zakAya che. ileTreDa dvArA vidyut pravAha badalI zakAya che ane cetanAmAM parivartana karI zakAya che. ane cetanAnA parivananI dizAmAM hajarAhArA vaijJAnikA vibhinna prayAgegA karI rahyAM che ane atyaMta Azcarya janaka pariNAme ApaNI samakSa AvI rahyA che. adhyAtma paNa cetanAmAM parivartana lAvavA mATe ghaNA moTA-moTA prayegA karyA hatA. Aje vijJAna je karI rahyuM che enAthI vadhAre camatkArapUrNa parivartananA prayogA karyA hatA. temaNe zArIrika anuzAsana, mAnasika anuzAsana, prANika anuzAsana ane vArSika anuzAsana--A badhI dizAomAM eTalA prayAgA prastuta karyA, eTaluM saMzAdhana karyuM ke Aje dhaNIbadhI cAvIe khAvAI javA chatAM seMkaDA-se kaDA prayAgA jIvita che. Aje paNa khUba mUlyavAna zeAdhA upalabdha che. anuzAsana catuSTI jayAcAye` kahyuM : 'tana yaMtratA meTane, padmAsana ApavAne prabhu ! Apa zarIranI caMcaLatA cheADIne padmAsanamAM virAjamAna che. Jain Educationa International 69 For Personal and Private Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e zA mATe? pAsanamAM besavuM zA mATe jarUrI che? eTalA mATe e Avazyaka che ke zarIrane anuzAsita karavuM che. je adhyAtma zArIrika anuzAsana nathI jAmata karatuM, prANika anuzAsana nathI jAgrata karatuM, mAnasika anuzAsana nathI jAgrata karatuM te adhyAtma vAstavamAM adhyAtma ja nathI hotuM. je saMnyAsI, muni saMnyAsa dharmamAM dIkSita thayA pachI kevaLa adhyayana ane adhyApanamAM rahe che. phakta bauddhika sImAmAM ja rahe che, buddhi vadhu tIkSNa karavAnI ja pravRttimAM rahe che ane zArIrika, mAnasika, vAcika ane prANika anuzAsananI prakriyAonA prayoga nathI karatA, temaNe atyaMta jaTila samasyAono sAmano karavo paDe che. zuM brahmacaryanI samasyA ochI che? zuM satya belavuM jaTila samasyA nathI ? zuM ahiMsaka rahevuM, manasA, vAcA, karmaNa koIne pratye aniSTane bhAva na lAvo-ochI samasyA che ? A samasyAonI mahAnadIone sahajatAthI pAra nathI karI zakAtI. jyAM sudhI zArIrika vAcika, mAnasika ane prANika anuzAsana nahi jAge tyAM sudhI samasyAo pAra nathI karI zakAtI.. traNa kaTi (traNa karoDa) suvarNamudrAo Arya sudharmA prabhAvazALI gaNadhara hatA. ekavAra temane eka ziSya AvIne vinaMtInA svaromAM be * bhaMte! Apa mArA para dayA kare. ahIMthI turata prasthAna karavAnuM vicAre. A rAjagRha nagaramAM mAruM rahevuM muzkela thaI rahyuM che." sudharmAe kahyuM : "kema ? e te ko banAva banI gayo? hajI hamaNuM to tame prajita thayA che." ziSya belyo : "bhaMte! zuM karuM jyAM kaze paNa jAuM chuM ke mArI mazkarI che. teo kahe che, "are ! A muni kaThiyAro che. gaIkAla sudhI e lAkaDIono bhAra vahana karato hato. Aje muni banI gayuM che. A vAkya sAMbhaLI sAMbhaLIne huM herAna thaI gayo chuM. badhA mArI tarapha AMgaLI uThAve che. huM ahIM kevI rIte rahI zakuM ?" te nasa hatA. hajI anuzAsita thayuM na hatA. AMtarika anuzAsana jAgyuM na hatuM. Arya sudharmAe tenI vAta mAnIne vihAranI taiyArI karI lIdhI. amAtya abhayakumArane jANavA maLyuM ke Arya sudharmA acAnaka vihAra 70 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI rahyA che. teo turata sudharmA pAse gayA. pUchayuM : "bhatA evuM zuM thaI gayuM ke Ape tAtkAlika vihArane nirNaya laI lIdho? Apa te ahIM lAMbA samaya sudhI rahevAnA hatA. Arya sudharmAe abhayane badhI paristhiti jaNAvI. abhayakumAre kahyuM : Apa Apane vihAra sthagita kare. joIe zuM thAya che. bIje divase abhayakumAra traNa karoDa suvarNa mudrA laIne bajAramAM AvyA ane te laIne eka cotarA para UbhA rahyA. amAtya UbhA che ane tenI samakSa traNa karoDa suvarNamudrA paDI che, tethI tyAMthI pasAra thanAranA paga aTakI jAya che. camakatuM dhana sAme dekhAI rahyuM che. ghoSaNA thaI rahI che-je vyakti amAtya abhayakumAranI zarato pUrNa karaze, tene A traNa karoDa suvarNamudrA prApta thaI zakaze. te traNa zarato A che - ka vyakti pUrNa brahmacArI heya. * vyakti pUrNa satyavAdI hoya. * vyakti pUrNa ahiMsaka hoya. le e zarate sAMbhaLI. e badhAnuM mana vikalpathI cakarAvA lAgyuM. bhIDamAMthI eka svara Avya-je pUrNa brahmacArI thaI gayo che tene suvarNamudrA zA mATe? ene dhana zA mATe joIe ? dhana joIe kAmanAonI pUrti mATe, vAsanAonI pUrti mATe. je vyakti kAmanAo ane vAsanAothI para thaI cUkI che, tene dhananuM zuM prayojana ? je pUrNa satyavAdI haze te traNa karoDa suvarNamudrAonuM zuM karaze ? dhana sAthe chaLa ane pravaMcana cAle che. dhana sAthe jUThANuM cAle che. e kadI banI zakatuM nathI ke dhanane to Dhagale heya ane vyakti pravecanAothI bacI jAya. A kadI saMbhavita nathI. je dhananI ATalI moTI zazino mAlika heya te pUrepUro ahiMsaka kevI rIte thaI zake? teNe AraMbha-samAraMbhamAM pravRtta thavuM ja paDaze. te basa-sthAvara jIvonI hiMsAthI kevI rIte bacI zakaze? jIvana nirvAha mATe roTalI joIe. roTalInuM utpAdana hiMsA-sApekSa che. dhana pratye raheluM mamatva svayaM hiMsA che. tevI vyakti pUrNa ahiMsaka thaI ja nathI zaktI. A traNe vidhI zarate che. ene keNa svIkAra karaze? 71 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhayakumAre praznanI bhASAmAM kahyuM : have huM Apa sarvene eka prazna pUchuM chuM ke je vyakti pUrNa brahmacaryavratanuM pAlana kare che, pUrNa satyavAdI che ane pUrNa ahiMsaka che teNe zuM traNa karoDa suvarNa mudrAone tyAga nathI karyo? je ATalA dhanane tyAga kare che te zuM mahAna nathI ? je kaThiyArAe munivratane svIkAra karyo che te zuM pUrNa brahmacArI nathI banyo? te zuM pUrNa satyavAdI nathI banyo? te zuM pUrNa ahiMsaka nathI banyuM ? leke tarka samajyA ane have teo te kaThiyArA pratye pUrNa zraddhAnata banI gayA. AMtarika anuzAsana keTaluM muzkela che? jyAre AMtarika anuzAsana jAge che tyAre vyakti badalAI jAya che. AMtarika anuzAsana kevI rIte jAgrata thAya ? ene mULa hetu zuM che ? A moTo prazna che. pavAsana: zArIrika anuzAsana padmAsana zArIrika anuzAsana che. padmAsanamAM besanAra sAdhaka pitAne prANa-pravAha badalI nAkhe che. kAma-kendra tarapha jate tene prANapravAha UrdhvagAmI banI jAya ane te jJAna kendra sudhI pahoMcI jAya che. jyAre prANa pravAha jJAna kendra sudhI pahoMce che tyAre vAsanAonI jALa ApameLe tUTavA lAge che. mudrA ane tene prabhAva jayAcArye lakhyuM cheH prabhu! ApanI gamudrA mane khUba sArI lAge che. ApanI dhyAnamudrA ghaNI mahArI che. mudrAo aneka prakAranI hoya che. jinamudrA, gamudrA vagere vagere. mudrAnuM ghaNuM mahatva che. ApaNA zarIramAM cAlI rahele sUkSma bhAvone pravAha jayAre zarIranA mAdhyamathI pragaTa thAya che tyAre te mudrA banI jAya che. tarjanI AMgaLIne aMgUThAnA mULamAM lagADavAthI jJAnamudrA banI jAya aMguThA tathA AMgaLIone kAna, AMkha, nAka, meM para lagADavAthI sarvendriya saMyamamudrA banI jAya che. jyAre mudrAo bane che tyAre AMtarika parivartana zarU thaI jAya che. jevI bahAranI mudrA thAya che, tevuM ja parivartana thavA 72 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAge che. ema paNa kahI zakAya ke jyAre AMtarika parivartana prAraMbha thAya che tyAre bahAranI mudrA tevI ja banI jAya che. baMne vacce ghaNo gADha saMbaMdha che. aMdara cittanI vRttio jevI hoya che, bahAra paNa tevI ja abhivyakti thAya che ane bahAra jevI mudrA bane che, aMdara tevuM ja thavA lAge che. koI vyakti mAthe hAtha mUkIne udAsa thaIne bese che, te te mudrAmAM udAsI ane ciMtA UtarI Avaze. te acAnaka ciMtita thaI jaze. kaI vyakti prasanna mudrAmAM bese che, te aMdarathI paNa prasannatAne bhAva Utare che ane te abhivyakta thaI jAya che. be mudrAo mahattvapUrNa che ? eka che yoganI mudrA, bIjI che jinamudrA. tIrthakara UbhA UbhA dhyAna dhare che temanI baMne eDIo aDelI hoya che, cAra-pAMca AMgaLa aMtara rahe che. baMne hAtha nIce laTakatA tathA jAMgha sAthe aDIne hoya che. zarIra sIdhuM, Doka sIdhI ane nAsikA para daSTi sthira thayelI hoya che. A che jinamudrA. padmAsana, svastikAsana ke ardha padmAsanamAM vyakita beThI che. bhrakuTi ke nAsAgra para tenI daSTi rahelI che. baMne hAtha meLAmAM che. DAbo hAtha nIce ane jamaNe hAtha upara che. A yogamudrA che. A prakAranI mudrA banatA ja dhyAna UtaravA lAge che. emAM ekAgratAnuM avataraNa zarU thaI jAya che. cittanI vRttio badalAvA lAge che ane sAdhaka dhyAnanA UMDANamAM praveza karavA lAgI jAya che. keganA AcAryoe mudrAo ane Asanane ghaNe vikAsa karyo. Aje paNa seMkaDo mudrAo ane Asane upalabdha che. A mudrAo ane Asanone pravega karavAthI pitAnAmAM parivartana thavA lAge che. je ApaNe kharekhara badalAvA icchIe te ApaNI samakSa AtmAnuzAsanane jAgrata karavAnI bahu suMdara prakriyA che. prazna che ke badalavAnI yathArtha cAha heya, anuzAsanane jagADavAnI yathArtha bhAvanA hoya. badalAvAnI prabaLa AkAMkSA hoya to amerikAne abajopati jensa eka vakhata vikSipta thaI gaye. enuM mana ciMtAothI bharAI gayuM. te khUba udAsa rahevA lAge. mitroe 73 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ salAha ApatA kahyuM : "jensI ApaNA dezanA prasiddha manocikitsaka De. phalemiMga che, enI pAse jaIne upacAra karAvo." jensa manocikitsaka pAse pahoMcyo. DokTare kahyuM ke zuM manecikitsAmAM tamane vizvAsa che? hA, vizvAsa che. je vizvAsa na hatA te zA mATe Avata? paraMtu huM keTalAya mAnasacikitsake pAse cikitsA karAvI cUkyo chuM. paraMtu hajI sudhI koI lAbha nathI thayo. De. phalemiMga niHspRha vyakti hatA. temaNe kahyuM cAlyA jAo ahIMthI, tamArI cikitsA nahi karIza. abajopati pAse kaMI keTaluM dhana ene maLata. paraMtu phalemiMga enAthI caDhiyAto hato. je vyaktinA manamAMthI spRhA nIkaLI jAya che, te abajopatine abajopati hoya che. teNe abajopatinI koI paravAha na karI. jensa ghare cAlyo gayo. bImArI vadhatI cAlI. te pIDAvA lAge. pharIthI te te ja mane cikitsaka pAse Avyo. phalemiMganA sekreTarIe kahyuM DokTara sAhebane atyAre samaya nathI. Apa traNa divasa pachI Avo. A sAMbhaLI jensa avAka thaI gayo. eka abajopati traNa divasanI vAta kevI rIte sahana karI zake? paNa bIjo koI upAya na hato. traNa divasa pachI jensa pharIthI Avyo. De. phalemiMge pUchyuM : zuM kharekhara tame A vyathAthI mukta thavA Iccho cho? A sAMbhaLI jensa gusse thaI gayo. teNe roSamAM kahyuM : je mukta thavAnI bhAvanA na hotA te ahIM rajhaLapATa karavA zA mATe Avata? tame evI nakAmI vAta karI mAro samaya bagADo nahi. DokTara bolyA : cAlyA jAo, hamaNAM IlAja nahi thaze. jonsa vicitra paristhitimAM phasAI gayA. kare paNa zuM? je keI bIjo vikalpa heta te te phalemiMgane bAraNe Avata ja nahi, paraMtu bIje kaI vikalpa na hatuM. tenA jevo manocikitsaka anyatra durlabha hato. Akhare apamAnane jherI ghUMTaDe pIne trIjI vAra phalemiMga pAse gayA. phalemiMge pharIthI prazno pUchaLyA. A veLA enAmAM abajopatinuM aham na hatuM. teNe vicArI lIdhuM hatuM ke DokaTara je lebhI hota to pahelI vAre ja kAma banI jAta. paNa DokTara sAcA che. jo saraLatAthI uttara ApyA. phalemiMge prasanna thaIne kahyuM : mi. jonsa tamArI cikitsA 74 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e ja che ke tame peAtAnA hAthe eka makAna taiyAra karI. zrama thaze tA khImArI maTI jaze. makAna bhale nAnuM hoya paNa kAryanI madada nahi levI. badhuM ja kAma jAte karavuM. jonse DokTaranuM kahyuM mAnI eka nAnuM makAna UbhuM karI dIdhuM. khUba zrama karyAM. khImArI jatI rahI. svastha thaIne te DaoNkTara pAse AvyA. DaeNoNkTare tapAsa karI ane tene saMpUrNa taMdurasta jAhera karyAM. AtmAnuzAsananI sahitA jyAM sudhI badalavAnI AkAMkSA nathI jAgatI tyAM sudhI AtmAnuzAsana jAgrata nathI thatuM. adhyAtmanA kSetramAM, dharmanA kSetramAM A eka dhaNI meATI ciMtA che ke Aje AtmAnuzAsananuM jAgaraNa nathI thaI rahyuM. Aje kAyadAnA jagatamAM jeTalI meATI AcArasahitA ane daMDasaMhitA che, saMbhava che, dhArmika jagatamAM eTalI ja meATI AcArasaMhitA ane daMDasahitA che. tA prazna thAya che ke zu' dharmanuM kAma te ja che ke je eka rAjyanuM, sattAnuM ane nyAyAlayanuM kAma che? vyakti bhUla karatI jAya ane daDasahitAnA prayAga thatA rahe. jo A ja kA hAya tA dhanI kAI vadhArAnI AvazyakatA nathI rahetI. dharmanuM kAI khIjuM kAma nathI rahetuM. dharmAMnA kSetramAM eka vadhu ghaTanA banI hatI. eka evI saMhitAnuM nirmANa thayuM jenAthI AtmAnuzAsananI saMhitAne vikAsa thayeA. zarIrane anuzAsita karavAnI saMhitA prANu, ane manane anuzAsita karavAnI sahitAnA vikAsa thayA. jayAcArye lakhyuM che prabhu! Ape tana, mana ane vayana badhAMne vaza karI lIdhAM. ApanuM badhAM para anuzAsana sthApita thaI gayuM. je vyaktinuM zarIra, prANa, mana ane vacana anuzAsita thaI jAya che, te ja vyakti sAcA arthAMmAM AtmAnuzAsita hAya che. AtmAnuzAsana kAI amU zabda nathI. evA zabda nathI je avyAkRta ke avaktavya heAya. zakAya che. enI spaSTa vyAkhyA prApta che, jenA ullekha upara karavAmAM AtmAnuzAsana kAI enI vyAkhyA ApI AvyA che. Jain Educationa International hs For Personal and Private Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAyaklezanA sAthe artha eka vyakti eka ja Asana para kalAka sudhI besI nathI zakatI. enA artha e che ke enuM zarIra para anuzAsana nathI. bhagavAna mahAvIre kAyalezanuM pratipAdana karyuM che. ene khATA artha samajI levAmAM AvyA ke kAyakalezanA artha che--kAyAne kaSTa ApavuM. kAyalezanA artha zarIrane kaSTa ApavAnA nathI thatA. enA cAcA artha che--zarIrane anuzAsita karavuM. zarIrane eTaluM sAdhI levuM ke dasa kalAka UbhA rahI zakAya, besI zakAya. mahAvIranuM zarIra para eTalu' anuzAsana hatuM ke te seALa-seALa divasa ane rAta UbhA UbhA dhyAna karI letA hatA. temane zarIra para anuzAsana karavAnAM aneka sUtra prApta hatAM, eTalA mATe tee evuM karI zakA, te sivAya ema thavu sabhava na hatuM. bhagavAna RSabhe eka varSa sudhI UbhA UbhA kAyAtsa karyo. bhagavAna bAhubalIe lAMbA samaya sudhI kAryAtsaga karyo. kahevAya che ke samaya eTalA lAMkhA vItyA bAhubalInA zarIra para vele caDhI, pakSIoe mALA bAMdhI dIdhA. sApAe dara kheAdI kADhavA. tee vanaspati jagatathI gherAI gayA. prazna thaI zake che--zuM A saMbhava che? hA, A saMbhava tyAre che jyAre zarIra para anuzAsana sthApita thaI jAya che. jyAM sudhI zarIra para anuzAsana sthApita nathI thatuM tyAM sudhI A asaMbhava ja khatI rahe che. manuSya ja yAtrA nathI karatA, zabda ane artha paNa yAtrA kare che. kAyalezanA mULa artha hatA--zarIrane anuzAsita karavuM. A mULa artha kALanI lAMkhI avadhimAM vistRta thaI gayA ane enA a--kAyAne kaSTa ApavuM--pracalita thaI gayA. enA AdhAre e dhAraNA banI gaI ke jaina dharmAM kaSTa ApanAra dharma che. te kahe che--zarIrane satAveA, zarIrane tapAveA, zarIrane kaSTa Ape!. keTalI bhrAnta dhAraNA ? yathArthImAM kAyakaleza che--zarIranA anuzAsananI prakriyA. jaina darzanamAM eka tapanuM nAma che--pratisa lInatA, A indriya anuzAsananI prakriyA che. vinaya AMtarika tapaneA eka bheda che. A ahaMkAranI graMthi tADavAnI prakriyA che, Jain Educationa International 7 For Personal and Private Use Only Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAre A badhI prakriyAonI vismRti thaI gaI tyAre enA artha paNa badalAI gayA. supara hyumana Aje samagra saMsAramAM eka nave avAja UThI rahyo che. te eTalA mATe UThI rahyo che, ke bAhya niyaMtraNA dvArA manuSyanI cetanA vikasita nathI thaI. aticetanAnuM jAgaraNu nathI thayuM. Aje dareka samaju vyakti e anubhava kare che ke jyAM sudhI aticetanAnuM jAgaraNu nahi thaze, sUpara ghUmanA vikAsa nahi thaze, tyAM sudhI samasyAonuM samAdhAna nahi thaze, tyAM sudhI dvandvonI mukti nahi thaze. aticetanAne jAgrata karavA mATe lAMbA samayathI prayAga thaI rahyA che. maharSi araviMde samagra sauMsAramAM aticetanAne jAmata karavAnA prayatna karyAM. khIja pazu aneka ceAgIoe te prayatna karyAM. Aje te prayAga vijJAna jagatamAM UtarI AvyA che. vaicArika parivartana karavAmAM AjanA vaijJAnikA khUba saphaLa thaI rahyA che. mastiSkamAM vidyutIya prahAra ApIne vicAra badalI zakAya che. Ajane vaijJAnika bhUtakALanI smRtiene jagADavAmAM saphaLa thaI gayA che. vidyutanA prayAgethI pacAsa se| varSa pahelAM banelI ghaTanAnI evI smRti karAvI de che, jANe te hamaNAM ja pratyakSa banI rahI hoya. AMtarika anuzAsana zA mATe ? Aja sudhI je vyakti amuka vicAreAthI badhAyelI hatI. anA vicAra| badalI devAya che. enA vicArA khIjA thaI jAya che. te mULanA vicArAthI pratibaddha nathI rahetA, tenI vicAravAnI rIta badalAI jAya che. A AtmAnuzAsananI prakriyA athavA mastiSkrIya niya MtraNanI prakriyA khUba adbhuta rIte prastuta thaI rahI che. bAhya niya-traNanuM kAma che--vyaktine sAvadhAna karI devI. te mULanu parivartana karI zakatI nathI. jyAM sudhI cetanA nathI badalI zakAtI tyAM sudhI saMpUrNa parivartana nathI thatuM. eka vakhata asAvadhAna thatAM ja te bhUla pharIthI karavAmAM Ave che. kema ke mULa bhItaramAM kAMI badalAtuM nathI. mAtra bAhya jAgRti AvI. khIjI sthitimAM te jAgRti samApta thaI jAya che. tyAre vyakti tevI ja banI rahe che. basa tevuM ja AcaraNa ane tevA ja vyavahAra kare che. Jain Educationa International 77 For Personal and Private Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ strIone ghareNAM pratye apAra meha hoya che. kyAreka ghareNune kAraNe khabara paDI jAya che ke amuka strI che ke puruSa. eka puruSa strIne burakho oDhIne bajAramAMthI nIkaLI rahyo hato. pilIse tene pakaDI pADayo. IspekaTare pUchyuM : are, strIne kema pakaDI lAvyA ? polIsoe kahyuM H A strI nahi, puruSa che. tame ene burakhAmAM kevI rIte oLakhI lIdho ?" sara! ame bajAramAMthI jaI rahyA hatA. ghareNunuM bajAra hatuM. paraMtu teNe ekavAra paNa ghareNAM tarapha najara nahi karI. ame samajI gayA. A strI nahi puruSa che. strI hatA te cokkasa ghareNAM tarapha lAlacabharI najare jete. patie patnIne khUba samajAvyuM ke AbhUSaNane moha choDI de. eka divasa pati-patnI bajAramAMthI jaI rahyAM hatAM. AbhUSaNonI dukAna AvatAM ja patnInI cetanA jAgrata thaI gaI. patnIe kahyuM H gaLAmAM khAMsI thaI gaI che. koI upAya karo. pati belyo; DokTarane bolAvuM ? patnIe kahyuM H ATalo kharca zA mATe kare che? davA levAne badale A5 mane gaLAne hAra ApI de. gaLuM ThIka thaI jaze. AbhUSaNo pratye keTalo moha hoya che ! upAdAnanuM jAgaraNa jyAM sudhI AMtarika cetanA nathI badalAtI, bhItaranuM anuzAsana nathI jAgatuM tyAM sudhI bAhya paristhiti vyaktine vAraMvAra satAvatI rahe che. te vyaktine jakaDI rahe che. bhagavAnanI stuti-tIrthakaranI ArAdhanA adhyAtmanI anubhUti A badhAne artha che cetanAnuM parivartana. je cetanA ApameLe anuzAsita nathI hotI, te cetanAne Asane, mudrAo ane zvAsanA vibhinna prayogo dvArA badalI zakAya che. pratisalInatA ane mane vikAsanAM sUtro dvArA cetanAmAM parivartana thaI zake che. jyAre A badhA upAyothI AMtarika anuzAsana jAgI jAya che tyAre nimitta prApta thavAthI paNa cetanA te tarapha vaLatI nathI. nimitta vyartha thaI jAya che. jyAM upAdAna jAgI jAya che tyAM nimitta bekAra banI jAya che. nimitta tyAM sudhI ja satAve che jyAM sudhI upAdAna nathI jAgatuM. 78 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAnanuM eka bahu mUlyavAna vAkaya che--'mULa 2 mUkta 2 niSa dhAra' atra ane mULanuM chedana kare|. phakta pAMdaDAne kApe nahi. ene kApavAthI kAma nathI thatuM. mULane pakaDeA. mULa sudhI jAe. upAdAnane badalA. jyAre upAdAna badalAI jAya che tyAre pAMdaDAM vagere badhuM ja vyartha thaI jAya che. ApaNe adhyAtmanI bhASAne samajIe ane upAdAnane jagADavAnI Teva pADIe, prekSAlyAna upAdAnane jagADavAne abhyAsa che. je vyakti prekSAdhyAnanI prakriyAmAMthI pasAra thAya che te cetanAne jagADavAnA upAdAnA vikAsa kare che. jyAre A upAdAna thADuM paNa jAgI jAya che. tyAre daSTi badalAI jAya che, navuM ciMtana ane navI anubhUtie nagI jAya che. zibiramAM upasthita sAdhako kAla-parama divasa sudhI kahI rahyA hatA ke emane kaMIpaNa nathI maLI rahyuM, Aje savAre teo mArI pAse AvyA ane mAlyA : amArI samasyAo ukelAI gaI che ane Aje jIvanamAM evA anubhava thaye! je pahelAM kadI paNa thayA na hatA. meM kahyuM: thAya paNa kevI rIte? Ape bhItaranuM anuzAsana jagADavAne prayatna ja kayAre karyA hatA? Ape aMdara jovAnA prayatna ja kAre karyA hatA? ATalA divase sudhI Apa buddhinA daravAjA para UbhA UbhA ja bahArathI sarva kAMI jovAnA prayatna karatA rahyA che. jyAMthI bhItara I ja dekhAtuM nathI. mAtra dhAra aMdhakAra ja dekhAya che. have jema jema bhItaramAM praveza thaI rahyo che, te daravAjo enI meLe khUlI rahyo che jyAM devaLa prakAza ja prakAza che. AMtarika rahasyo svayaM udghATita thaI rahyAM che ane pratyakSa thaIne darzana ApI rahyAM che. A darzana ja ApaNI AMtarika cetanAne jagADavAneA dhaNA mATe hetu bane che. Jain Educationa International 79 For Personal and Private Use Only : Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 6 nilaMbanuM AlaMbana Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 6 saMketikA 9 gaja kumbha dale mRgarAja haNI, piNa dohilI nija Atama damaNI / ima suNa bahu jIva cetyA jANI, prabhu vAsupUjya bhajale prANI // 2 3 4 saMjama tapa japa zIla e, zivasAdhana mahA sukhakAra re / anitya azaraNa ananta e, dhyAyo nirmala dhyAna udAra re // strIyAdika nA saMga te, AlaMbana azuddha AlaMbana chAMDa nai, dhAya dhyAna aho prabhu ! upazama rasabharI AparI, vANI sarasa vizAla ho / aho prabhu ! mugata nisaraNI manoharU, suNyAM miTai bhrama jAla ho // ( caubIsI 12 / 6 : 11/5, 6, 2 / 2 ) bha - 1 dukha dAtAra re / AlaMbana sAra re // D mananuM anuzAsana bahu sAruM che paNa bahu saraLa nathI. n vividha anuzAsaneAnI sImA pAra karIne mananA anuzAsana sudhI pahecAya che. anuzAsananAM khAsa jana-- saMyama, tayu, bhaya, zIsa, anitya anuprekSA, azaraNa anuprekSA, ananta anuprekSA, nirmaLa dhyAna ke caitanya dhyAna 1 svAdhyAya, Jain Educationa International 81 For Personal and Private Use Only Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirAlaMbanuM AlaMbana AcArya zrI tulasIe eka graMtha lakhe, jenuM nAma che-mananuzAsanama.' ene artha che-mananuM anuzAsana. eka bhAIe kahyuM ke meM te graMtha vAMcyo. mArA manamAM hatuM ke mananuM anuzAsana zIkhuM. te graMtha vAMcatAM khyAla Avyo ke temAM anuzAsananI jALa bichAyelI che. temAM aneka anuzAsana che - AhAranuM anuzAsana, zarIranuM anuzAsana, indriyonuM anuzAsana, zvAsanuM anuzAsana, bhASAnuM anuzAsana ane mananuM anuzAsana. mana para anuzAsana karavA mATe pAMca bIjAM anuzAsana zIkhavA Avazyaka hoya che. eka mana devatAne siddha karavA mATe pAMca anya devatAone sAdhavA e lAMbI prakriyA che. evI sIdhI prakriyA hevI joIe jemAM mana para anuzAsana AvI jAya. pachI na te AhAra para anuzAsana karavAnI AvazyakatA che ane na to bhASA ane Indrio para anuzAsananI jarUra che. sIdhuM mana para anuzAsana thaI jAya-A sAMbhaLavAmAM ghaNuM sAruM lAge che ane tarka yukta lAge che ke jyAre mana para ja anuzAsana sAdhavAnuM che te pachI ATalI lAMbI prakriyAnI zI jarUra che? ATale. lAMbe mArga zA mATe? saMskRta vyAkaraNamAM niSNAta thanAra jANe che ke teNe mAtra zabdAnuzAsana ja nathI vAMcavuM paDatuM tene enI sAthe sAthe chandAnuzAsana, liMgAnuzAsana vagere vagere paNa vAMcavAM paDe che. jyAre badhAM anuzAsana hastagata thaI jAya che tyAre zabdAnuzAsana vAMcavA keI artha heya che. leke Icche che ke AhAra jevo cAlI rahyo che tevo ja cAle. enA para anuzAsananI zI jarUra che? mana ane AhArane zuM saMbaMdha? sthira karavAnuM che manane, mana para anuzAsana sAdhavuM che te bhejananA anuzAsanane enI sAthe zuM saMbaMdha che? bhojanane saMbaMdha che peTa sAthe, lIvara sAthe, AmAzaya ane pakvAzaya sAthe, AMtaraDAM sAthe, jIbha tathA moDhAnI lALa sAthe. mananI sAthe tene zo saMbaMdha che ke sAdhaka badhA karatAM pahelAM AhAranuM anuzAsana kare, zIkhe? manenuzAsanamAM anuzAsananI suvyavasthita prakriyA che. prAcIna graMthamAM tevI prakriyA prApta nathI. anuzAsananI prakriyAnAM cha aMga che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paraMtu savAla te ja Ave che ke zarIra para anuzAsana zA mATe karIe? zarIra ane manane saMbaMdha ja zuM che? zA mATe Indriyo para anuzAsana karIe? bicAro zvAsa potAnI gati mujaba Ave che, jAya che. jAgIe chIe te paNa te Ave che ane sUIe te paNa Ave che. besIe chIe to paNa te Ave che ane cAlIe te paNa te Ave che. ApameLe cAle che. tenA para niyaMtraNa ke anuzAsana zA mATe karavAmAM Ave che manamAM upasthita thanArA A prazno che. leke sIdhA manane ja pakaDavA icche che. A eka evo mArga che jemAM doraDAne sahAro joIe. AkAza nirAlaMba che. temAM je cAlavuM hoya to AlaMbana levuM paDaze. eka pahADa parathI bIjA pahADa para javAnuM che. vacce karuM AkAza che. kevI rIte javAya? manuSya upAya kheLI kADhayo. deraDAnA mArgane vikAsa thayo. rajaju mArgathI yAtrA kare. eka pahADa parathI bIjA pahADa para pahoMcI zakAze. pahADanI nIce UtaravAnI jarUra nathI. adhyAtmanI sAdhanA eka nirAlaMba mArga che. adhyAtma svayaM nirAlaMba che. tyAM keI AlaMbana ke sahArAnI jarUra nathI. adhyAtmamAM kaI AlaMbananI apekSA nathI paraMtu adhyAtmamAM pahoMcavA mATe AlaMbana Avazyaka che, sahAro ledhavAne hoya che. adhyAtmanI yAtrA karanArAoe, mana para anuzAsana karanArAoe, AlaMbane zodhyAM che. adhyAtma sAdhakoe vividha AlaMbanonuM zaraNa lIdhuM che. AlaMbane vagara tyAM pahoMcI nathI zakAtuM. AlaMbana khUba mahatva che. tethI temaNe nAnAM-moTAM badhAM AlaMbananI eka zaMkhalA banAvI. jayAcAryo AlaMbananI eka pUrI yAdI prastuta karI che. nirAlaMba sudhI pahoMcavAmAM je AlaMbananI apekSA che, temAM saMyama, tapa, japa, zIla, svAdhyAya, anitya anuprekSA, azaraNa anuprekSA. ananta anuprekSA ane nirmaLa dhyAna-e mukhya che. A AlaMbanano upayoga karyA vagara koI paNa sAdhaka nirAlaMba sudhI pahoMcI nathI zakatA. azuddha AlaMbane choDIne zuddha AlaMbanene svIkAra karavo-e prathama niyama che. vAsanA azuddha AlaMbana che. cetanA zuddha AlaMbana che. zarIranA be cheDA che-eka che kAmanAne ane bIje che cetanAne. kAmanA cetanAthI bhinna nathI. paraMtu tyAM cetanA gauNa thaI jAya che ane kAmane mukhya banI jAya che. tethI te kAmanA ke vAsanAne cheDo che. 83 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjo cheDo che cetanAne. yogazAstramAM zarIrane cetanAnI daSTie be bhAgamAM vaheMcavAmAM AvyuM cheH 1 nIceno bhAga je mULAdhAra ke zakti kendra kahevAya che. te kAmanA - ke vAsanAnuM kendra che. 2. uparane bhAga, mastakano bhAga, jJAna kendra. A cetanAnuM kendra che. : azuddha AlaMbanene choDavA ane zuddha AlaMbane sahAro levo e dhyAnanI prakriyAnuM mULa che. enuM tAtparya che ke kAma-kendra tarapha pravAhita thanArI cetanAne UMce laI jaIne jJAna kendramAM lAvavI. nIcenA pravAhane badalIne tene upara tarapha vALI devo. e zuddha AlaMbananI svIkRti che. A prayatna atyaMta mahattvapUrNa prayatna che. A prayatnathI. badhI vRttione pariSkAra thAya che. cetanAnA UdhvarohaNanI prakriyA che--yAna. cetanA nIcethI haTIne upara tarapha jAya che. A prakriyAmAM paheluM AlaMbana che saMyama. saMyama vagara upara jaI zakAtuM nathI. ApaNe nAbhi para dhyAna daIe chIe, ApaNe AnaMda kendra para dhyAna karIe chIe. A ApaNe saMyama che. badhI vRttiomAMthI cittane haTAvIne keI eka pudgala ke paramANu para tene kendrita karI devuM saMyama che. dhyAnamAM indriya saMyama parama Avazyaka tattva che. dhyAna karavA bese ane cAre bAju jatuM rahe te dhyAna kevI rIte thaze? dhyAnakALamAM bAhya kelAhalane sAMbhaLavA utsuka rahIe to "kadI thAna thaI zakatuM nathI. cittane kendrita karavA mATe indriya-saMyama khUba jarUrI che.. bIja AlaMbana che-tapa. e paNa dhyAna mATe khUba jarUrI che. ocho AhAra le, ochI UMgha levI tapa che. sAdhanA karanAra vyakti jyAM sudhI AhAra ocho nathI karatI, UMdha ochI nathI karatI, tyAM sudhI adhyAtmanA kSetramAM te pragati nathI karI zakatI. upavAsa karavo, ochuM khAvuM, vAraMvAra na khAvuM e khUba moTuM AlaMbana che. upavAsanI bAbatamAM Aje jeTalI vaijJAnika zodhakhoLa thaI che pahelAM na thaI hatI. prAcIna sAhityamAM tapasyA karavA para ghaNe bhAra mUkavAmAM Avato paraMtu tenA lAbha-alAbhanI vistRta carcA nahi karavAmAM AvI. Aje enuM vaijJAnika Dhabe nirUpaNa upalabdha che. upavAsa upara 84 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaNuM badhuM sAhitya prApta che. bhojana viSayaka sAhitya paNa pracura che. ochuM khAvAthI zo lAbha che ane vadhu khAvAthI kaI kaI bImArIo thAya che, tenuM saMpUrNa vivecana sAhityamAM prApta che. : upavAsa karavo ke ochuM khAvuM muzkela vAta che. Ajane mANasa eTalo coro thaI gayo che ke je bhojanamAM masAlA ochA hoya, mIThuM maracuM ochuM hoya ke na hoya te tene e bhajana aTapaTuM hoya evuM lAge che. te mAne che ke A te pazuonuM bhojana che. pazu masAlA nathI khAtAM, mIThuM, maracuM paNa nathI khAtAM. je sahaja niSpanna che te ja khAI le che. vagara masAlAnuM bhajana, mIThA maracA vagaranuM bhojana mANasanuM bhejana nathI. pazunuM bhajana che A bhrAnta vicAra che. " Aje cikitsAnA kSetramAM bhajana saMbaMdhI aneka varSanA pracalita che Ajane DokTara bhajananA viSayamAM jAgrata che te paNa aneka parejI prastuta kare che. A nahi khAo, te nahi khAo. dharmanA kSetramAM je varjanAo hatI te cikitsAnA kSetramAM paNa pracalita che. bIjuM AlaMbana che-tapa. A mahatvapUrNa che. joke vAcika prayatna ghaNuM kare che. karma karavA nathI IcchatA. je badhI vAto vANI mAtrathI ja siddha thAta to mAnavIne zrama karavAnI jarUra ja paData nahi. vANa mAtrathI kazuM ja nathI thatuM. kazI phalaprApti nathI thatI. ' eka amerikana aMtarikSayAtrI AyalenDa pahoMcyo. te bajAramAM gayo. eka dukAnadAra ene oLakhI gayo. teNe pUchavuM ? tame caMdranI vAtrA karI AvyA? amArI pAse paNa antarikSayAna che. khUba Azcarya saha amerikana antarikSayAtrIe pUchyuM: "kyAM che tamAruM antarikSayAna? dukAnadAre kahyuM: mArI "dukAnanI pAchaLa paDayuM che!" pelAnuM Azcarya vadhyuM. aMtarikSayAna ane dukAnanI pAchaLa? dukAnadAre kahyuM : "evuM ghamaMDa na karatA ke tame ja cAMdanI yAtrA karI che. mArA dezanA lekee sUrajanI yAtrA karI che." te bolyo : sUraja pAse te kaI jaI nathI zakatuM. tene tApa eTalo che ke janAre dUrathI ja bhasma thaI jAya che. dukAnadAre kahyuM ke tame rahasya nathI jANatA, ame divase sUryanI yAtrA nahotI karI, rAtre karI hatI. . . . . .. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa vAtacIta karavAmAM khUba kuzaLa che. tene vANInI kuzaLatA prApta che. te dareka vAtane vANI dvArA ja pramANita karavA icche che, jo vANI mAtrathI sUrajanI yAtrA thaI jatI heta te Aje AyalenDanA nivAsI ja nahi, samagra saMsAranA leAkA sUrajathI hajI dUra antarikSanI yAtrA karI Avata. kAya` mAtra vANIthI nathI thatuM, te thAya che kathI, prayatnathI, samagra zakti emAM niyAjita karavAnI hAya che. adhyAtmanI sAdhanAnA mArga bilakula saraLa ke sIdhA nathI. tene prApta karavA mATe meATI tapasyA karavI paDe che. trIju AlaMbana che--japa, A paNa khUba mahattvapUrNa che. maharSi pataMjalinA mata mujaba japane artha che--tar napa: tarthamAvanA --jApamAM prayukta zabdanA athI bhAvita thaI javuM. je zabdane japa karI rahyA chIe tenA arthamAM tanmaya thaI javuM te japa che. mAtra zabdanuM uccAraNa paryApta nathI hotuM. zabdanA arthathI pAtAnI jAtane bhAvita karavI, prabhAvita karavI, tanmaya karavI, ekAtma karavI--te japa che. ghaNIvAra e prazna Ave che ke amuka matraneA japa karIe chIe, namaskAra mahAmaMtrane japa karIe chIe, paraMtu pariNAma kazuM nathI AvatuM. A eka vAta che. ApaNe e sArI rIte jANI levuM joIe ke zabdanA dhvaninuM paNa kaMIka pariNAma heAya che. uccAraNane paNu potAnA prabhAva hAya che. prabhAva nathI heAtA evI vAta nathI. paraMtu jyAre dhvani sAthe bhAvanA joDAya che tyAre te prabhAva hajAra gaNA vadhAre thaI jAya che, jyAre zabdabhAvanAthI bhAvita yA puTita thaIne bahAra Ave che tyAre tadAkAra pariNAma zarU thaI jAya che. japa khUba zaktizALI sAdhana che. madhyayugIna sa MtAe enuM AlaMbana pracura mAtrAmAM lIdhuM. Aje paNa bhAratanI sAdhanA paddhatiemAM dhyAna karatAM japanA prayAga vadhAre cAle che. Aje dhyAna dharavAvALA AchA che, japa karanAra vadhAre, jeTalA pazu saMta sauMpradAyanA anuyAyI che, pachI bhale te kabI-5 thI hAya, rAdhAsvAmI-5thI hAya ke anya pathane mAnanArA hAya te khavA japanA ja vadhAre prayAga kare che. taA japate dhaNuM mahattva Ape che, e sAcuM che ke japathI paramanA sA,iSyanI anubhUti thAya che. sAdhakane e spaSTa anubhava thavA lAge che ke te jeteA japa karI rahyo che, enI sannidhi ene prApta che. te e parama AtmAnI sannidhimAM kheDe che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A satata smRti thavI athavA sAnidhya thavuM paNa ghaNuM mahatvanI ghaTanA che. A vAstavamAM ghaNuM meTuM AlaMbana che. jyAre jyAre A sAnidhya thAya che tyAre badhI sthiti badalAI jAya che. jApa karanArAnA anubhava ame sAMbhaLyA. eka bhAIe kahyuM ke bhikSa svAmIne jApa karyo ane eka divasa sAkSAta temanAM darzana thaI gayAM. darzana ja nahi temanI sAthe vAtacIta thaI. cheDA vakhata para ja varSI tapanA pAraNunA avasara para eka bahene eka ghaTanA saMbhaLAvI ane te ghaTanAnA sAkSI hatA tenA parivAranA leke ane tene pati. teo bihAramAM rahe che. eka vakhata eka chokarI bImAra thaI gaI. asAdhya bImArI, DokTara, vaigha, badhA nirAza thaI gayA. cikitsAnuM keI pariNAma nahi AvyuM. chokarI belatI baMdha thaI gaI, nADI cAlatI baMdha thaI gaI. have lAgI rahyuM hatuM ke chokarI DI kSaNanI ja mahemAna che. jAdu ToNuM karanArane bolAvyA, maMtra jANanArAone yAda kyuM paNa koI asara na thaI. A bahena tyAM pahoMcyAM. maraNAsana chokarIne joI. te behoza hatI paNa haju zvAsa laI rahI hatI. bahene te chokarInA mastaka para hAtha mUkyo ane pitAnA ISTadeva bhikSasvAmIne japa zarU karI dIdho. te jApamAM tanmaya thaI gaI. thoDA ja vakhata pachI te bahenanA mukhamAMthI UMce avAja nIkaLe. bImAra chekarI pathArImAMthI UThIne besI gaI. ALasa maraDIne te pathArI parathI nIce UtarI ane cAlavA lAgI gaI. badhA Azcaryacakita A vaDe jotA rahI gayA. thoDI kSaNo pahelAM jyAM mRtyunuM nananRtya daSTigocara thaI rahyuM hatuM tyAM thoDI ja kSaNamAM jIvanane saMcAra thayo. nirAzA AzAmAM badalAI gaI. gharanA badhA nAcI UThayA. A vAta samagra gAmamAM phelAI gaI lekenAM ToLAM A Azcaryane pitAnI AMkho vaDe nihALavA AvavA lAgyAM. DokaTaro paNa AvyA, vaigha paNa AvyA ane mAMtrike paNa temaNe te bahenane pUchayuM : tame e kyA maMtra kuMkyo ke A maraNusana chokarI jIvita thaI gaI? amane paNa e maMtra zikhavADe. te bahene kahyuM ke meM te kazuM ja nathI karyuM. je kaMI paNa thayuM te mArA ISTadevanA jApathI thayuM che. jApa camatkArika heAya che. jyAre vyaktine te AtmAnI sanidhi maLe che tyAre tenA AtmAnuM teja, tenI zakti hajAra gaNuM thaI jAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IbrAhIma khavAsa ghaNA moTA saMta hatA. teo temanA ziSya sAthe yAtrA karI rahyA hatA. eka jaMgala AvyuM cheDe dUra jaIne bane eka saghana vRkSanI nIce ArAma karavA besI gayA. saMta dhyAnastha thaI gayA. ziSya pAse besI gayo. thoDA samaya pachI eka vAgha te ja vRkSanI tarapha Avato dekhAye, ziSya vicAryuM H vAgha banene mArI nAMkhaze. gurujI dhyAnamAM beThA che, AMkha baMdha che, temaNe vAghane nathI joyo! zA mATe maruM? mAro bacAva karI lauM. te te ja vRkSa para caDhI gayo ane sauthI UMcI DALI para besI gayo. eTalAmAM ja vAdha tyAM AvI pahoMce. teNe saMtanI cAre tarapha cakkara lagAvyuM, suMbuM ane cAlyo gayo. vAghane jotAM ja ziSyanuM samagra zarIra kaMpI UThayuM. tene kaNa kaNa bhayathI AkrAnta thaI gayo. jyAre bhaya samApta thayo tyAre te dhIre dhIre vRkSanI nIce Utaryo. teTalAmAM ja saMte dhyAna pUrNa karyuM. AMkho kholI. svastha thaIne ziSyane kahyuM ke cAlo, have AgaLa cAlI e. ziSya bolyo : gurudeva! hamaNAM ja ahIM eka vAgha Avyo hato. saMte kahyuM H Avyo haze. ziSya bo : Apane teNe sthA. saMte kahyuM H sUce haze. ApanI AsapAsa cakkara lagAvyuM. saMta bolyA : lagAvyuM haze. zuM Apane bhaya nathI lAge? saMta bolyA : nahi, koI bhaya nathI lAgyo. temaNe sahaja bhAvathI uttara Apyo. - teo AgaLa vadhyA. cAlatAM cAlatAM saMtane eka macchara karaDyo. saMta zarIra khaMjavALavA lAgyA. tyAM ja UbhA rahI gayA ane ziSyane kahyuM : marachara karaDayo che. gabharAmaNa thaI rahI che. darda paNa thaI rahyuM che. have AgaLa kevI rIte jaIzuM? ziSya bolyo : gurudeva ? A zI vAta che? jyAre vAghe tamane sthA, ApanI cAre bAju cakkara lagAvyuM tyAre te Apane kAMI bhaya na lAgyo. ane A eka turacha machara karaDavAthI A5 ATalA badhA DarI gayA? saMta bolyA : vAta kaMIka AvI ja che. vAdhathI nahi Daryo kema ke te vakhate bhagavAna mArI sAthe hatA ane have maccharathI DarI rahyo chuM kema ke tuM mArI sAthe che. che jyAre parama AtmAnuM, parama zaktinuM sAnnidhya prApta hoya che. tyAre manuSya badalAI jAya che. bhaya ane vAsanA samApta thaI jAya che. Avega ane Aveza naSTa thaI jAya che ane eka navA jIvananuM nirmANa thAya che. 88 , Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAre keAI sAdhAraNu AtmAnuM sAnnidhya prApta thAya che. tyAre te tevo ja banI jAya che jevuM vAtAvaraNa hoya che. jevI prakaMpana hoya che tevI ja pariNati thaI jAya che. jyAre sAdhanA prajJA-pradIpanuM sAnidhya hoya che tyAre eka prakAranuM vAtAvaraNa nirmita thAya che. jyAre nAITa klabanI saMnidhi hoya che tyAre bIjA prakAranuM vAtAvaraNa nirmANa thAya che. pahelA vAtAvaraNamAM bhinna prakAranAM prakaMpana thAya che ane bIjA vAtAvaraNamAM bhinna prakAranAM prakaMpana thAya che. prakaMpaneno prabhAva hoya che, jyAre udAtta bhAvanAthI paripUrNa vyakti pAse besIe chIe to no ullAsa manamAM jage che ane je kaI cugalIkherane (cADiyA) sAnidhyamAM te akAraNe ja manamAM udAsI chavAI jAya che. sAnnidhyane ghaNo pharaka hoya che. japano artha mAtra zabdanuM uccAraNa mAtra nathI. japane artha thAya che-zabdanA uccAraNanA mAdhyamathI koI parama zaktinI sanidhi prApta karI levI. cethuM AlaMbana che- zIla. vratanuM ochuM mUlya nathI. leke vratonAM mUlyone nathI jANatA. je saMkaTa ane Apattio meTAM-moTAM sAdhanothI TaLatAM nathI te ktanI ArAdhanAthI dUra thAya che. vrata che- saMkalpanI zaktinA vikAsa. jyAre manuSyanuM nizcayabaLa dRDha hoya che, saMka95nI zakti jAgI jAya che tyAre bIjI badhI zaktio tenI samakSa nirasta thaI jAya che. saMkalpa zaktine sahAre vyakti pUrNa nirbhaya ane nizcita thaI jAya che. tene pretanuM naDatara ke anya prAkRtika muzkelIo nathI satAvatI. jenAmAM vratanI zakti che te ajeya che. kaI paNa ene parAjita nathI karI zakatuM. koI paNa tene DarAvI nathI zakatuM. sikaMdara bhAratathI potAnA deza pAcho pharI rahyo hato. tenA manamAM eka AkAMkSA bAkI rahI gaI. te Icchato hato ke bhAratIya mahAtmAone pitAne deza laI jAuM. te eka mahAtamA pAse gayo ane hAtha joDIne bolyo : mArA dezamAM cAle. tyAM Apane badhI suvidhAo ApIza. saMte kahyuM : huM nahi jaIza. sikaMdare kahyuM? mahAtmanA samrATa sikaMdara svayaM Apane levA Avyo che. Apa cAle. - saMte kahyuM ke mAre zI levAdevA che samrATa sikaMdara jaDe. huM nahi jaIza. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sikaMdare kahyuM: samrATanI AjJA che, Ape javuM ja paDaze. saMte kahyuM ke kadI nahi jaIza. sikaMdara H nahi javAnuM pariNAma zuM Avaze, Apa jANe che? saMta ? nathI jANatA. sikaMdara H AjJAnuM pAlana na karaze te motane ghATa utArI devAmAM Avaze. mastaka ane dhaDa alaga-alaga thaI jaze. saMta : enI mane kaI paravAha nathI. matathI huM nathI Darate. mArI pitAnI svataMtratA che. mAre nizcaya che ke huM bhAratane choDI kadI nahi jaIza. samrATe mahAtmAnI vAta sAMbhaLI, daDha nizcaya AgaLa te jhUkI gayo. samrATanI aMtima zakti che keIne mArI nAkhavo. enAthI AgaLa te kazuM nathI karI zakatA. je vyakti maravA mATe taiyAra che tyAM samrATa bicAre zuM karI zake ? vizvavijayI samrATa sikaMdara eka phakIra AgaLa hArI gayo, parAjita thaI gayo. te hArelo te hatA ja. vijayanuM badhuM ja zreya bhayane maLe che. je ApaNI duniyAmAM bhaya na hoya to koI koIne chatI nathI zakate. bhaya mukhya che, eka che DarAvanAra ane bIje cheDaranAra. DarAvanAra jItI jAya che, DaranAra hArI jAya che. je manamAMthI bhaya samApta thaI jAya to kaI zakti nathI, keI sattA maLI tene parAjita karI zake. samrATa sikaMdara eka aparAdhInI jema mahAtmA samakSa Ubho che. te mauna che. DI kSaNe pachI teNe vinaMtInA svaramAM kahyuM ! : mahAtmana ! zuM huM ApanI bIjI koI sevA karI zakuM chuM? Apa mArI sAthe na Avo paraMtu bIjI kaI sevAne avasara mane Ape. saMta bolyA : kaI sevA nathI, huM khullA taDakAnuM sevana karavA IcchuM chuM. tame tene rokI rahyA che. jarA haTI jAo, taDake AvavA de. je sUrya prakAza, sUryane tApa mArA zarIrane pavitra banAvI rahyo che, tame vacce UbhA rahIne tenA AgamanamAM vinarUpa banI gayA. basa, mArI sevA e ja haze ke tame ahIMthI cAlyA jAo, haTI jAo. A che vratanI zakti. A che saMkalpazakitane vikAsa je vyaktimAM saMkalpazaktine vikAsa thaI jAya che tene koI parAjita nathI karI zakta. te sarvathA ajeya banI jAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vratanuM ghaNuM moTuM mahattva che. lAkAe vratane rUDhi mAnI lIdhI che. vrata rUDhi nathI, A jIvananA prayAga che. vyaktie e vrata lIdhuM ke Aje huM mIThuM nahi khAIza ke khAMDa nahi khAIza. e rUDhi kevI rIte heAI zake? A tA prayAga che. vyakti jANavA icche che ke mIThuM na khAvAnuM zuM pariNAma Ave che? khAMDa na khAvAnuM pariNAma zuM Ave che? ApaNI pAse hajI sudhI eTaluM savedanazIla upakaraNu nathI je enA lekhA-jokhA prastuta karI zake. ApaNI pAse te vaijJAnika upakaraNa nathI jenAthI pratyakSataH anumApana karI zakAya ke Aje mIThuM ke khAMDa na khAvAthI zarIranI rakata prakriyAmAM zuM pariNAma AvyuM? zarIra para tene kevA prabhAva paDyo ? vaijJAnikAe prayAga karIne pariNAma jANyuM che. uMdarAnA be varga manAvyA. eka vargane mIThuM ApavAmAM Avyu ane khInna vargane mIThuM ApavAmAM nahi AvyuM. pariNAma e AvyuM ke je uMdarAne mIThuM khavaDAvavamAM AvyuM. temanuM leAhInuM dabANu vadhI gayu. ane teo jaladI marI gayA, je uMdarAne mIThuM nahi khavaDAvyuM hatuM temanuM le! hInuM dabANu sa Mtulita rahyuM ane tee lAMbA samaya sudhI jIvatA rahyA. Aje pASaNazAstra ane bheAjanazAstra mujaba e pramANita thAya che ke sADiyamane jeTale prayAga thAya che teTalu ja poTeziyama Achu thavA lAge che. poTeziyama ochu thavAtA artha che--jIvananI zakti AchI thavA lAgavI. ApaNI jIvananI zakti mATe, kAzikA mATe poTeziyamanI mAtrA hAvI khUba jarUrI heAya che ane poTeziyama A mIThAne kAraNe vadhAre vahI jAya che. jo ApaNI pAse A badhAM upakaraNa hAya tA pratyeka vAta ne pramANita karI zakAya che. vrata ghaNu meATu. AlaMbana che ApaNe tenuM Achu.. mUlyAMkana na karIe. rUDhine cheDI daIe. huM rUDhinuM samarthana nathI karI rahyo. ApaNe mAyeAgika dRSTie vratanuM mUlyAMkana karIe. ApaNe e samajIe ke jeTalAM vrata che ta badhAM prAyogika che. ekAdazInuM vrata cAlyuM hatuM; dhaNuM prAyogika hatuM. aSTamI, caturdazI, pUrNimA, amAsanuM vrata cAlyuM hatuM, bahu prAyeAgika hatuM. jaina zrAvakA pUrNimA, caturdazI, amAsa vagere parvanA divase melA karatA. be divasanA upavAsa karatA. e divasa dhyAnamAM Jain Educationa International 91 For Personal and Private Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vItAvatA. zA mATe vitAvatA, enI vaijJAnika vyAkhyA te vakhate jJAta na hatI. Aje enI vaijJAnika vyAkhyA khUba spaSTa thaI cUkI che. caudasa ane pUrNimA tathA caudasa ane amAsa--A cAra divasa mAnasika daSTie khUba khataranAka hoya che. ApaNA zarIramAM eMsI TakA pANI hoya che. jema candramAM samudranA pANIne prabhAvita kare che, temAM bharatIoTa Ave che, tevI ja rIte pANInA bhAganI adhikatAnA kAraNe caMdramA ApaNA manane paNa prabhAvita kare che. jyotiSazAstra pramANe caMdramAno saMbaMdha manathI ane manano saMbaMdha candramAM sAthe che. candramAM samudranA pANIne paNa prabhAvita kare che ane ApaNuM zarIramAM thatA pANInA aMza ane manane paNa prabhAvita kare che. vaijJAnike, sarvekSaNa karIne e nirNaya para pahoMcyA che ke jeTalA aparAdha A divasomAM thAya che, teTalA anya divasomAM nathI thatA. tethI caudasa ane pUNimA tathA caudasa ane amAsa--A divaso dhyAnamAM, svAdhyAyamAM ane tapamAM vItAvavA joIe. A paraMparA cAlu thaI gaI. Aje A tathyane vistRta karIne ene rUDhi mAnI levAmAM AvI. Aje ghaNuM leke pUche che, caudase upavAsa karavAmAM Ave che, bicArI terase zuM bagADayuM ? aSTamIe amuka vastu na khavAya, AyaMbila karavAmAM Ave, te bicArI saptamIe zuM bagADayuM? ajaba prazna che. jyAre jyAre arthanI vismRti thAya che tyAre tyAre aneka prakAranA prazna ke tarka utpanna thAya che. AjanA vaijJAnika yuga hajAro vismRta arthone vaijJAnika prayoga ane parIkSaNa dvArA siddha karI rahyo che te badhAnI sArthakatA ane arthavattAne te pramANita karI rahyo che. - pAMcamuM AlaMbana che-svAdhyAya. jayAcAye pitAnA graMtha covIsImAM jinavANI para ghaNe bhAra mUkyo cheApazrIe lakhyuM cheH prabhu ! ApanI upazama rasathI paripUrNa vANI sAMbhaLavA mAtrathI ja manuSyanuM dila badalAI jAya che. chaThuM AlaMbana che-dhyAna. A nirmaLa caitanya, nirmaLa cetanAnA anubhavane mArga che. A badhAM zuddha AlaMbana che. enA sahAre vyakita parama AtmA sudhI pahoMcI jAya che. je AlaMbana na hoya to nirAlaMba sudhI pahoMcI nathI zakAtuM. parama AtmA nirAlaMba che. prAcIna AcAryoe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyeka samasyAnA ukela mATe Ala bana prastuta karyA. AgaLa vadhavA mATe sahAre joIe che. kahevAya che-nirAtanI 7 mate, gfretA vanitA tA: ' traNa vastuo nirAlaMba thaIne zobhatI nathI-paMDita, strI ane latA. paMDita nirAlaMba thaIne jIvanayApana nathI karI zakato, paMDita kamAI nathI zakato. je te kamAvA lAgI jAya to vidyAnuM adhyayana nathI karI zakato. vidyAnuM adhyayana cAlu rAkhe to kamAvAmAM samaya nathI ApI zakato. tenuM peTa khAlI raheze. A muzkelIne ukela rAjAoe ANyo. temaNe paMDitane rAjyAzraya ApIne jIvana yApananuM eka puSTa AlaMbana prastuta karyuM. A AlaMbanane lIdhe paMDitoe vidyAone pUrata vikAsa karyo. strI durbaLa hoya che. tene AlaMbananI khUba ja apekSA hoya che. AlaMbana vagara te jIvI nathI zakatI. prAcInakALanI arthazAstrIya vyavasthAmAM strIone arthopArjana karavAno adhikAra na hato. tenuM bharaNa piSaNa bIjA para nirbhara rahetuM hoya che. bIjI vAta che. strIo bhIra hoya che. temane khataro paNa vadhAre hoya che. puruSane teTale khataro nathI heta eTale strIne hoya che. tene sahArAnI atyaMta AvazyakatA hoya che. latA jAte upara nathI jaI zakatI. tene sahAre joIe. sahAre maLatAM ja te upara caDhI jAya che. ApaNI cetanAne paNa UrdhvarehaNa karavA mATe AlaMbana apekSita hoya che. saMyama, tapa vagere AlaMbana che. teno sahAro laIne cetanAne pravAha udarvagAmI thaI jAya che. jayAcAryo AlaMbananI khUba ja sarasa carcA prastuta karI che. je sthitimAM je AlaMbananI AvazyakatA hoya che, tenI carcA temaNe karI che. covIsa stavamAM yatratatra aneka AlaMbana carcita thayA che. eka prasaMga che. maMtrI muni maganalAlajI sahAro lIdhA vagara ja besatA hatA. ghaDapaNa hatuM, topaNa teo Teke nahi letA. ekavAra AcAryazrIe kahyuM : ApanA zarIramAM takalIpha che. Apa bhIMtano sahAro letA raho. temaNe tarata ja kahyuM : eka Apane sahAro lIdho che pachI bIjA sahArAnI zI AvazyakatA che? eka sahAre ja pUrata che. huM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAjumAM ja beThA hatA. meM sAMbhaLyuM ane temanA sahaja uttarathI khUba ja prabhAvita thaI gaye. AlaMbana aneka che. je vyakti eka moTuM AlaMbana laI le che te nAnAM-nAnAM seMkaDo AlaMbana jAte ja AvavA lAge che. saiAthI moTuM AlaMbana che-vItarAga-bhAvane anubhava, zuddha caitanyane anubhava. jyAre ApaNe prekSA-dhyAnanI paddhatinA mAdhyama vaDe zarIranA kaNa kaNamAM caitanyane anubhava karavA lAgIe chIe; pratyeka kezikAmAM caitanyane anubhava thavA lAge che tyAre samagra prANudhArA cetanAnI dizAmAM pravAhita thavA lAgI jAya che. te samaye ApaNuM zarIranAM badhAM rasAyaNo, zarIrane vidyutapravAha-e badhA cetanyanI, anubhavanI dizAmAM vyApta thaI jAya che. saMlagna thaI jAya che. te vakhate ApaNane anupama anubhava prApta thAya che. evI sthitimAM AhAra-saMyama, indriya-saMyama vagere svayaM ghaTita thAya che. tapa, zIla, svAdhyAya, ane dhyAna-A badhI ghaTanAo sahaja bhAvathI ghaTita thavA lAgI jAya che. ApaNI sAdhanAnuM Adibindu che cetanyane anubhava ane caramabiMdu che cetanya anubhava. ApaNuM saMpUrNa yAtrA caitanyanA anubhavanI yAtrA che. A yAtrAno prAraMbha ApaNe caitanyanA anubhavathI karIe ane yAtrAnI saMpUrNatA paNa caitanyanA anubhavanI sAthe ja karIe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 7 jIvana-darzana Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana . 9 2 3 4 sa kRtikA rAga rahita ziva sukha sUM prIta, karma harNe bali dveSa rahIta / prabhu nema svAmI! tUM jaganAtha aMtarajAmI // saMgama dukha diyA AkarA piNa, suprasanna nijara jaga uddhAra huvai mo thakI re, e DUbe iNa loka anAraja bahu kiyA re, upasarga vividha meM haraSa dhyAna sudhArasa lInatA jina mana indra thakI adhikA opai, karuNAgara kadeya nahIM kopai / vara sAkara dUdha jisI vANI, prabhu vAsupUjya bhajalai prANI // 5 zukala dhyAnAmRta rasa lInA, saMvege rase kara jina bhIMnA / pyAlA pramu upazama nA pInA, aho prabhu parama deva pyArA // ( caubIsI 22 / 5 : 24/2, 3; 12/4; 15/2 ) D zibira-sAdhanA alpakAlika vizrAma che ke enAthI vizeSa? D sAdhanAnuM lakSya che--jIvana dRSTinuM parivartana, vizrAma ane svAsthyalAbha--e gauNa prazna che. n mUrchA tUTatAM jAgRtinA vikAsa m sAdhanAne a che: m janahAni vagara yuddha samApta thaI gayuM. D nimitta ane upAdAna nenu parivata na D badhA manuSyA dArzanika che. >> upAdAnane anubhava Jain Educationa International dayAla / kAla // prakAra / apAra // mastiSka para niyaMtraNa vidyut pravAha ane rasAyaNA para niyaMtraNa svarasanI anubhUti 96 khelavAnA eka mAtra upAya che--caitanyatA For Personal and Private Use Only Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvana-darzana dhyAnanuM prajana badhA ja sAdhake dasa divasanA zibiramAM bhAga levA dhyAnane abhyAsa karavA mATe AvyA che. ekAnta ane svaccha vAtAvaraNa che. badhAnuM mana prasanna che. sAruM lAgI rahyuM che. dasa divasa pachI ghare jaze. tyAM gharanuM vAtAvaraNa, samAjanuM vAtAvaraNa raheze. tyAM te ja spardhA, te ja heDa, te ja Aveza ane Avega. te ja tANa ane mAnasika azAMtithI Apa gherAI jazo. te zuM dasa divasanA zibirane mAtra virAma ke vizrAma mAnIe? zuM enAthI vadhu kazuM ja nahi? A sahaja jijJAsA hoya che. A eka virAma che, ArAma karavAnuM eka sthAna che. ekAnta vAtAvaraNamAM ciMtAothI mukti maLe che. svAzya paNa sudhare che-jo ATaluM ja enuM mUlya che te A eka vizrAmAlaya ke cikitsAlaya haze, enAthI vadhu nahi. paraMtu dhyAnanuM lakSya bIju che. te che jIvananI dRSTinuM parivartana. dhyAnathI vizrAma maLe che. svArazya sudhare che-A bahu gauNa vAta che, mukhya nathI. dhyAnanuM mULa prayojana che ke jIvananI daSTi badalAI jAya. jIvanadarzananA be prakAra Aje sauthI moTI muzkelI e che ke jIvana pratyene ApaNe daSTikoNa nathI badalAte jyAre daSTi badalAya che tyAre sarva kAMI badalAI jAya che. jyAre daSTi nathI badalAtI tyAre kazuM nathI badalAtuM. samAja ane vyakti samakSa eka prakAranuM jIvana-darzana che. te jIvana-darzanathI phalita thAya che-dedha, krUratA, IrSyA, spardhA, keIkavAra harSa, kyAreka zaka. keIkavAra kaMIka ane keIkavAra kaMIka. tyAM vividha prakAranI avasthAono anubhava thAya che. temAM vyakti pitAnA rasane anubhava nathI karatA, mAtra pArakA rasane-padArthanA rasano ja anubhava kare che. A eka prakAranuM jIvana darzana che. enAthI aneka prakAranI samasyAo utpanna thAya che. dhyAna daSTi-parivartananuM mahattvapUrNa sUtra che. tenA dvArA eka judA ja prakAranuM jIvana-darzana sAme prastuta thAya che. te jIvana-darzanamAM karuNane vikAsa thAya che. krodha nathI Avato, kSamAno prAdurbhAva thAya che. 'ma- 7 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karuNAnI phalazruti jayAcArya tIrthakara vAsupUjyanI stutimAM lakhyuM che : "prabhu! A5 karuNAnA sAgara che. ApanI karuNAe krodhanA strotane ja sUkavI nAMkhe che. krodha tyAre, Ave che jyAre karuNAnI khoTa hoya che. uttejanA ane AvezanuM kAraNa paNa karuNAnI nyUnatA che. karuNuM jyAre asIma banI jAya che tyAre krodha mATe keI avakAza ja nathI rahetuM. karUNAno vikAsa samyak daSTine vikAsa che. karuNAno vikAsa vratane vikAsa che. karuNAne vikAsa apramAdane vikAsa che. karuNAno vikAsa akaSAyane vikAsa che, vItarAgatAne vikAsa che. jyAre karuNAno atireka thAya che jIvanamAM tyAre vyakti sahaja ja sundara banI jAya che. tene cAmaDInI suMdaratA nahi, taraMgonI suMdaratA upalabdha thAya che. tenuM AbhAmaMDaLa eTaluM suMdara banI jAya che ke pAse AvanAra pratyeka vyakti apUrva AnaMda ane pramodano anubhava kare che. vANInI madhuratA svataH phalita thaI jAya che. vANImAM kedha dvArA kaTutA Ave che. jyAre karuNAne vikAsa thAya che tyAre vANI mIThI banI jAya che. tenI madhuratA badhAne AkarSita kare che. vANI ja nahi, jIvananuM samagra vAtAvaraNa madhura banI jAya che. hamaNune eka prasaMga rajU karyuM. A prasaMga hamaNAM ja banyo che. A kalpanA nahi, yathArtha che. kodhanA paramANu kaDavA : karuNanA paramANu mIThA muMbaInA eka saMbhrAnta vyakti che--jeThAbhAI jhaverI. temanI putrInuM nAma che AzA. te eka relave aphasaranAM patnI che. ekavAra te AvIne bolyAM : mahArAja! krodhathI khUba pIDita chuM, krodhane kAraNe gharanuM samagra vAtAvaraNa niraMtara viSAkta rahe che. na to huM zAMtithI rahI zakatI ane na te gharano keI sabhya zAMtino anubhava karate. bALamAM paNa ciDiyApaNuM AvavAnuM zarU thaI gayuM che. e badhAnuM kAraNa huM pitAne mAnuM chuM. have huM A pizAcathI chuTakAro prApta karavA IcchuM chuM. koI upAya batAve. meM tene upAya batAvyo, tame bhrakuTi vacce pUrNa candramAnuM dhyAna kare. A krama niraMtara traNa mahinA sudhI cAlatuM rahe. gusso e che thaI jaze. 98 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teNe pUrNa adhyavasAya sAthe prayoga karyo. bIjI vAra ta AvI. tenuM mana prasanna hatuM. teNe kahyuM mahArAjamAre krodha pUratI mAtrAmAM zAnta thaI gayo che. gharanuM vAtAvaraNa dhIre dhIre vaLAMka laI rahyuM che. mahArAja, eka vicitra vAta huM Apane batAvuM, mArA pati khAvAnI bAbatamAM zekhIna che. huM tene saMtuSTa karavA hamezAM tatpara rahuM chuM. aneka prakAranAM bhojana banAvuM chuM, paraMtu Aja sudhI ta mAM prasanna nathI thayA. roja bhejananI niMdA kare che ane sAthe sAthe kahe che : AzA, tane bhojana banAvatA AvaDatuM nathI. atyAra sudhImAM teM kadI svAdiSTa bhojana nathI khavaDAvyuM. huM parezAna hatI. hamaNAM thoDA divasa pahelAM temaNe kahyuM H AzA! zuM thaI gayuM ? AjakAla je kAMI paNa tuM banAve che te svAdiSTa lAge che. sAruM bhejana banAve che. zuM AjakAla te pAkazAstrane abhyAsa karyo che! huM kAMI bolI nahi. huM manamAM ne manamAM prasanna thaI rahI hatI. mahArAja! AnuM kAraNa huM Aja sudhI samajI zakI nathI. Apa kaMIka samajAvo. meM tenI rAma-kahAnI sAMbhaLI. meM kahyuM H AzAbahena, pahelAM tame bhajananI sAthe sAthe krodhanA paramANu paNa pIrasatAM hatAM. krodhanA paramANu kaDavA hoya che. have tame krodhathI chuTakAro prApta karI cUkyAM che. have tame je pIraso che. tenI sAthe karuNAnA paramANu paNa pIraso che. karuNAnA paramANu mIThA hoya che. vikiraNane prabhAva ApaNuM citamAMthI nIkaLatA bhAva taraMgone ane tenA paramANu ene eTale prabhAva hoya che ke ApaNe samajI nathI zakatA. samagra paripArzva tenAthI prabhAvita thAya che. eka vyaktinI sanidhimAM jaIe chIe. mana AnaMdathI otaprota thaI jAya che, ane eka vyaktinI pAse besatAM ja mana subdha thaI jAya che, AkAzamAMthI duHkha varasI paDe che. evuM eTalA mATe thAya che ke pratyeka vyaktimAMthI bhinna-bhinna paramANuenuM vikiraNa thAya che. te vikiraNa niraMtara cAlatuM rahe che. kSaNabhara mATe paNa aTakI nathI zakatuM. je vyakti akrodha banI gaI. jenAmAM krodha leza paNa nathI bace te vyaktinA paramANu karuNAnuM vikiraNa karatA rahe che. tenAthI AbhAmaMDaLa suMdara svaccha bane che. te vyaktinI pratyeka pravRttimAM madhuratA ane nirmaLatI AvI jAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jayAcArye lakhyuM: prabhu! Apa akrodha banI gayA. ApanAmAM krodhanuM astitva ja nathI rahyuM. tethI Ama eTalA suMdara banI gayA ke Indra paNa ApanI tulanAmAM suMdara nathI. indranI suMdaratA cAmaDInI suMdaratA banI zake che. indranI suMdaratA raMganI suMdaratA hoI zake che. paraMtu bIjI vyaktinA manane prabhAvita karanAra, tene zAMti ApanAra suMdaratA indra pAse nathI. te ApanI pAse che. ApanI vANImAM eTalI mIThAza AvI gaI ane e mATe AvI gaI ke krodhane kAraNe je kaTutA bahAra nIkaLatI hatI, te badhI samApta thaI gaI. kevaLa karaNa, kevaLa suMdaratA ane kevaLa madhuratA ja ApanI cAre bAju verAyelI che. * jyAre ApaNuM jIvana darzana badalAya che, tyAre ApaNe A saccAIne samajIe chIe, ke krodhane kAraNe kevaLa gharanuM vAtAvaraNa ja nathI bagaDatuM. kaMkAsa, jhaghaDe ane saMgharSa ja nathI thato. paraMtu gharanuM samagra vAtAvaraNa pradUSita thAya che. vAstavika pradUSaNa zuM che? pradUSaNa AjanI yugIna samasyA che ane Aje A samasyA eTalI moTI banI gaI che ke tenAthI nAnAM-moTAM badhAM rASTra ciMtita che. cAre bAju polyuzana ja polyuzana che. samagra vAyumaMDaLa dUSita che. mAnavIne zuddha prANavAyu paNa nathI maLatuM. vAyu pradUSita che. pANI pradUSita che. enuM kAraNa che AjanAM yaMtra ane kArakhAnAMo, yAna-vAhana vagere. A gaMbhIra samasyA che, paraMtu enAthI paNa gaMbhIratama samasyA che. phodhanA pradUSaNanI-bAhya padArthothI thanAra pradUSaNanI vAta badhAne samajamAM AvI rahI che. paraMtu manuSyane AMtarika doSothI utpanna pradUSaNanI vAtane gaMbhIratAthI levAmAM nathI AvI rahI. krodha, kalaha ane saMdharSathI vikiraNa thanAra paramANu vAyumaMDaLane keTaluM pradUSita banAve che. bAhya pradUSaNane aTakAvavA mATe upAya zodhavAmAM AvI rahyA che ane A prayatna tIvratAthI thaI rahyA che ke vAyumaMDaLane zuddha karI zakAya, pradUSaNa na Ave. paraMtu manuSyanI zuddhine upAya zodhavAmAM nathI AvI rahyo. A khUba AzcaryanI vAta che. akhaMDitatA kevI rIte? - jyAre jIvana-darzana badalAya che tyAre A saccAI spaSTa rIte samajamAM AvI jAya che. vyakti A satyane pakaDI le che ke krodha, uttejanA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avega ane Aveza dvArA mAtra parivAranuM nahi, mAtra samAjanuM nahi paraMtu samagra mAnava jAtinuM, samagra sa`sAranA vAyumaMDaLanuM pradUSaNuM ghaTita thAya che ane samagra vAyumaMDaLa viSAkta paramANuothI AkrAnta thaI jAya che. jIvana dRSTi badalAI jAya che tyAre huM ane prasannatA akhaMDa banI jAya che. AjanA manuSyanI sthiti te e che ke te kSaNamAM prasanna thAya che ane kSaNamAM aprasanna. eka kSaNamAM ha tA khIjI kSaNamAM zAka. te khIjAnA hAthanuM ramakaDuMka paNa banI beThA che, khIna jyAre icche tyAre tene hamAM lAvI zake che ane jyAre icche tyAre tene viSNu karI zake che, eka mANasa prasanna lAge che. te khUba AnaMdita che. jo tame iccho ke tene du:khI karavA che. tA tamAre vadhAre prayatna karavAnI jarUriyAta nahi raheze. be-cAra apazabda kahe! ane te vyakti gusse thaI jaze. tenA ha cAlyeA jaze. te kSubdha banI jaze. uddigna thaI jaze. uttejita thaI jaze. kAIne du:khI banAvane! pratyeka vyaktinA hAthamAM che. jyAre icchA tyAre duHkhI banAvI de, jyAre icchA tyAre kAI vyaktimAM UbharA lAvI dA, nacAve, vAMdarAnI jema. ApaNI prasannatA akhaMDa nathI. ApaNA ha ane sukha akhaMDa nathI. jIvana-darzIna jyAre badalAya che tyAre te akhaDa thaI jAya che. mAre kAraNe bhArI banI rahyo che jayAcArye bhagavAna mahAvIranI stutimAM batAvyuM cheH prabhu! deva, manuSya ane tiryaMca dvArA Apane kaSTa ApavAmAM AvyuM, paraMtu ApanI prasanna daSTimAM kAI parivartana nahi AvyuM, saMgama nAmanA deva mahAvIrane bhayaMkara kaSTa ApyA, mAraNAMtika kaSTa, du:khanA DuMgarA tUTI paDayA. saMgama eka pachI bIju kaSTa ApI rahyo che. eka tarapha A jadhanya prayatna che te khIjI tarapha bhagavAna mahAvIra vicArI rahyA che H eha! keTaluM Azcarya ? mane nimitta banAvIne hajArA vyaktie kaSTa dUra karI rahI che yA dUra karaze paraMtu A saMgamadeva mane nimitta banAvIne karmAthI bhArI banI rahyo che. kaSTAnA bhAra vadhArI rahyo che. jIvana darzana : A paNa ane te puN zuM kadI evuM ciMtana karI zakAya che? zuM kAI paNa vyakti evuM vicArI zake che? evuM karavuM dareka vyakti mATe sa Mbhava nathI lAgatuM. theADuM Jain Educationa International 101 For Personal and Private Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikULa AcaraNa jotA madalAnI bhAvanA jAgI UThe che. mANasa vicAravA lAge che, divase tArA na batAvuM te mAruM nAma nahi. huM zuM mATIne leA chuM. teNe mArA tiraskAra karyAM che. jyAM sudhI mArA apamAnano badale nahi lauM tyAM sudhI huM sukhe UMghIza nahi. A ceTalI bAMdhIza nahi, dADhI nahi kapAvIza. theADuM sarakhuM aniSTa thaI javAthI tIvra krodhanI bhAvanA jAge che. pratizeAdhanI bhAvanA UbharAya che. A paNa ApaNuM eka jIvana-darzana che ane A atyaMta vyApaka jIvana-darzana che. dareka vyakti enI sImAmAM cAlI rahI che. paraMtu A paNa eka jIvana-darzana che ke aniSTa karanAra bharapUra aniSTa karI rahyo che. kaSTa ApI rahyo che paraMtu vyaktimAM maitrIbhAva vRddhiMgata thaI rahyo che. te vicAre che--A ajJAnI che. te saccAI nathI jANatA tethI mArI TIkA karI rahyo che. mazkarI karI rahyo che. emAM enA doSa nathI. je divase A saccAIne samajI leze, AvuM AcaraNa kadI karaze nahiM. huM evA prayatna karuM ke emAM A saccAI samajavAnI dRSTi jAge. ene AtmA jAge, enI cetanA jAge. enuM kalyANa thAya. enuM bhaluM thAya. enuM magaLa ja maMgaLa thAya. eka te jIvana-darzIna che che ane eka e jIvana darzana na je.'--nuM sUtra cAle che. khIju che adhyAtmanuM jIvana darzana. jemAM zake zArca samAvat'nuM sUtra cAle che jemAM 'maMtti ne savvamUsuM cera maLyuM paheluM che vyavahAranuM jIvana-darzana ane dhyAnanI sAdhanAthI A adhyAtmanA jIvana-darzananA vikAsa thAya che ke khInna dvArA satAvavAmAM AvyA chatAM paNa peAtAnI prasannatA khaMDita na thAya. peAtAne harSI ane sukha khaMDita na thAya. sukha avyAbAdha banI jAya. te sukhamAM vighna paheAMcADavAnI zakti athavA tene khaDita karavAnI zakti duniyAnI krAI zaktimAM nathI heAtI. koIpaNu sattA ene tADI nathI zakatI. jyAre jIvananI daSTi badalAya che tyAre karma baMdha baMda nathI hetuM. karma baMdha nira Mtara cAlu rahe che. pachI mANasa karmathI kevI rIte khacI zake che? te pravRttine kevI rIte cheADI zake che? jyAM sudhI zarIra che tyAM sudhI pravRttine cheADI nathI zakAtI. kiMtu pravRtti sAthe AvatI mUrchA ane Asaktine cheDI zakAya che, ochI karI zakAya che. Jain Educationa International 102 For Personal and Private Use Only Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAga-dveSa zUnya karma jayAcArye ariSTaneminI stuti karatA kahyuM che : prabhu! Apa prIti paNa kare che, paraMtu keAI pratye Apane rAga nathI. tame je dUra karavAnuM che te dUra paNa kare che. samApta paNa karo cho. paraMtu koInA pratye Apane dveSa nathI. A rAga-zUnya karma, A Sa zUnya karma-eka jIvanadaSTi che. jyAre A jIvanadaSTi jAge che tyAre karma bacI jAya che. mUcha samApta thaI jAya che ane jAgRti vadhI jAya che. dhAnanuM sauthI moTuM pariNAma che-jAgRtino vikAsa. eka ja divasamAM koIpaNa vyakti vItarAga nathI banI jatI. eka ke dasa divasamAM koIpaNa vyaktine vItarAgatA ke siddhatA prApta nathI thatI. para tu abhyAsa dvArA jAgRti vadhe che. daSTi badalAya che ? dizA badalAya che dilhInI vAta che. eka bhAI AcArya pravara pAse AvIne bolyA : mahArAja jyArathI huM aNuvatI banyo chuM. tyArathI mArI jIvanadaSTi badalAI gaI che. e to huM nathI kahI zakato ke mArAthI kaI bhUla ja nathI thatI, paraMtu jyAre jyAre bhUla thAya che tyAre aMdara beThele praharI mane sAvadhAna karatA kahe che, sAvacetIthI varto. pramAda nahi karo. mArI daSTi badalAI gaI che, jAgRti vadhI gaI che. jyAre daSTi badalAya che tyAre dizA paNa badalAI jAya che, manuSyane AcAra vyavahAra paNa badalAvA lAgI jAya che. manuSya vadhAre bhUlo kare che pramAdane kAraNe. te bhUla karato jAya che paraMtu tene e bhAna nathI hotuM ke te bhUla karI rahyo che. bhUlanuM bhAna na hovuM e khataranAka sthiti che. bhUla karavI jeTalI khataranAka che enAthI aneka gaNuM khataranAka che bhUlonuM bhAna na hovuM. mANasa bakavAsa kare che, to paNa te mAne che ke tenAmAM vasaMyama che. A khataranAka sthiti che. bakavAsa karanAra nathI mAnI rahyo ke te bakavAsa karI rahyo che. eka chokarAe pitAnA sAthI mitrane kahyuM : "mArI mA gajabanI viduSI che. te koI paNa viSaya para kalAka sudhI bolI zake che." bIjA chokarAe kahyuM : "basa ATalI ja vAta che. mArI mAnI vAta sAMbhaLa. te 103 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTalI buddhizALI che ke viSaya hoya ke na hoya, Akho divasa belatI rahe che." niratara pravRtti divasabhara bakavAsa cAlyA kare che. cittananI ghaMTI ane belavAnI ghaMTI kadI baMdha nathI thatI. pravRtti paNa niraMtara thAya che. jAgatA pravRtti thAya che te sUtA paNa pravRtti thAya che. keTalA le ke evA che je sUtAM sUtAM cintana nathI karatA? dhaNu badhA leke sUtI vakhate eTaluM ciMtana kare che ke temanI UMdha sapanAmAM ja vItI jAya che. teo AkhI rAta sapanAmAM vividha prakAranA abhinaya jotA rahe che. keTalIka vyakti UMghamAM khUba babaDe che, bele che. temanI pAse keI sU tuM hoya te DarI paNa jAya che. keTalAka leke UMghamAM dUra dUra sudhI cAlyA jAya che. sUe che kayAMka ane jyAre UThe che tyAre pathArI nathI hotI ke sthAna nathI hotuM. UdhamAM paNa zarIranI caMcaLatA, vANInI caMcaLatA ane mananI caMcaLatA cAlatI rahe che. te kadI baMdha thatI nathI. jAgRtine vikAsa jyAre mUcha tUTaze, jAgRti vadhaze tyAre zarIra dvArA mAtra jarUrI pravRtti thaze. saMpUrNa jAgRti te pravRtti sAthe joDAyelI raheze. vacananI pravRtti thaze paNa saMpUrNa jAgRti tenI sAthe joDAyelI haze. ciMtananI pravRtti thaze paNa pUrI jAgarUkatA tenI sAthe joDAyelI haze. topaNa UMgha na haze; svapna nahi haze. mUcha nahi haze. A jAgRtine vikAsa dhyAnanuM ghaNuM moTuM prayojana che. ghaNI mahatvapUrNa upalabdhi che. je vyakti jAgrata banI jAya che, je pratyeka pravRttimAM, pratyeka kAryamAM pUrNa jAgrata che tenuM jIvanadarzana bhinna prakAranuM hoya che. te bhUla kare che to te bhUla ajANatAmAM nathI rahetI. je jANavA chatAM bhUla kare che to te ghaNIvAra bhUla nahi karaze. kaI kaIvAra bhUla thaI jaze. jAgRtinuM biMdu jema jema vikasita thaze tenI bhUla thavAnI bhAvanA paNa samApta thatI jaze. A prasaMge eka carcA prastuta karuM chuM. puruSane svapnadoSa thAya che. sUtA sUtA vIrya khalita thaI jAya che. A eTalA mATe thAya che ke puruSa mUchamAM che. UMdhamAM che. paraMtu jAgRti vadhe che tyAre zuM thAya che 104 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e paNa ApaNe samajI laIe. jyAre apAnavAyu dUSita thAya che tyAre svapnadASa thAya che. maLa, mUtra, vIya ane raja--A badhAne bahAra phekavAnu` kA` apAnavAyunuM che. A ApaNI eka prANadhArA che. je saphAInuM kAma kare che. paraMtu sAdhanA karatAM karatAM jyAre prANavAyu jAgI jAya che tyAre svapnamAM vIrya skhalananI sthiti AvavAthI te (prANavAyu) vyaktine jagADI de che. ane tyAre vIrya skhalana aTakI jAya che. jyAre jAgRti vadhe che tyAre ajANatAmAM thatI bhUleA para niya`traNa AvI jAya che. aMkuza lAgI jAya che. sAdhanAneA artha che--mastiSka para niyaMtraNa karavuM, prANa ane vidyuta-pravAha para niyaMtraNa karavuM, zarIranA rasAyaNe pura niyaMtraNa karavuM. e badhA para kAbU sthApita karavA. jyAre enA para saMpUrNa niya traNa hAya che tyAre jAgRtinA pUrA vikAsa thAya che, sva-rasane anubhava jyAre vanadRSTi badalAya che tyAre sva-rasanA anubhava thavA lAge che. bAhya rasa cheA thaI jAya che ane AMtarika rasa vadhatA jAya che. tyAre vyaktimAM potAnI dRSTi peAtAnuM ciMtana ane peAtAnA rasa pramukha khatI jAya che. jyAM sudhI adhyAtmanuM A jIvana-darzana upalabdha nathI thatuM tyAM sudhI vyaktine rasa bahAra hAya che. padArtha mAM heAya che. te e dizAmAM ja cAle che je dizAmAM badhA leke cAlI rahyA che dRSTi paNa te ja hAya che je khInna dvArA upalabdha thAya che. jyAre vyaktinI peAtAnI dRSTi nathI jAgatI. te khIjAnI dRSTithI jue che ane cAle che tyAre ghaNuM mATuM jokhama pedA thaI jAya che. bIjA leAkeA chetaravA kheDA che satra chala, pravacanA ja pravacanA dRSTi badalAI gaI mahArAja caMDapradyote acAnaka magadha para AkramaNa karyuM. magadhanI rAjadhAnI rAjagRha zatrusenAthI gherAI gaI. caDapradyotanI meATI senA, meTu rAjya. magadhanI nAnI senA, nAnuM rAjya. pUrvI sUcanA vagara acAnaka AkramaNa thaI gayuM. magadhanA Jain Educationa International 105 For Personal and Private Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samrATa zreNika gabharAI gayeA. have tenA bacavAnA ane jItavA kAI upAya ja nahi rahyo. teNe peAtAnA pradhAnamaMtrI abhayakumArane melAvIne kahyuM : moMtrIzvara! have zuM karIe? atyaMta vikaTa sthiti AvI gaI che, enAthI bacavAnA kAI upAya ja dekhAtA nathI. zreNika khUba gabharAI gayA hatA. zreNika gabharAI zake che, kema ke tenI pAse mAtra sattA che. sattAnI zakti che. paraMtu jenI pAse buddhi ane prajJAnI zakti hAya che, te kadI gabharAtA nathI. abhayakumAramAM sattA karatAM buddhi-baLa ane prajJA-baLa prakhara hatuM. te jeTale buddhimAna hatA. teTaleA ja prajJAvAna hatA. jeTalA aMzeAmAM maMtrItva abhivyAta hatuM teTalA aMzeAmAM sAdhakatva paNa abhivyakata hatuM. teNe kahyuM : mahArAja! ciMtA zA mATe karA cheA? upAya che badhuM ja ThIka thaI jaze. mahArAje sAMbhaLyuM. vizvAsa nahi AvyA. paraMtu AtmAnA avAja kahI rahyo hateA--abhayakumAra badhuM ja karavAmAM samartha che. samrATa mAna rahyo. abhayakumAra potAnA sthAna para AvyA. teNe eka patra lakhyuM ane peAtAnA guptayareAnI sAthe mahArAja caMDapradyota pAse mekalyA. patra caDapradyota pAse paheAMcyA. temAM lakhyuM hatuM: mahArAja! Apa mArA mAsA che. huM mArI mAtA cetanA ane ApanI patnI zivA devImAM kAI aMtara nathI jotA. Apa ahIM AvI gayA che, paNa huM jouM chuM ke Apane bhayaMkara musIbatAnA sAmaneA karavA paDaze, Apane keda karavAmAM Avaze. mArI salAha che ke Apa zIghra ja peAtAnA sthAne ujajaina pAchA phare. baMdI banAvavAnuM kAraNa Apa ANavA Icchaze. e khUba spaSTa che. mahArAja zreNike ApanA sAmantAne vaza karI lIdhA che. dhana sarva kAMI karI zake che. ApanA sAmantA dhana AgaLa jhUkI gayA che. pahelAM ja te Apane ane temaNe vacana ApyuM che ke savAra thatA chaMdI banAvIne mahArAjA zreNikane soMpI deze. jo mArA A kathana para Apane vizvAsa na heAya teA Apa ApanA sAmantAnA tabuenI AsapAsa jamIna kheAdAvIne temAM dATeluM dhana joI leA. te ja senAmaherAe ApanA sAmantAne kharIdyA che. zeSa kuzaLa. caDapradyote patra vAMcyA. dRSTi badalAI gaI. teNe vizvAsu sainikAne kheAlAvIne kahyu : jAe, ApaNA sAmatAnA taqhue pAse jamInamAM zuM zuM dATavu' che te laI AveA. sainiEA gayA ane suvarNa - Jain Educationa International 106 For Personal and Private Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mudrAothI bharelAM pAtra laI AvyA. caDapradyotane abhayakumAranI vAta para saMpUrNa vizvAsa besI gayA. teNe peAtAnI senAne ujjaina tarapha kUca karavAnA Adeza ApI dIdhA. te sIdhA ujjaina AvI gayA. kAraNane kAIne khyAla nahiM AvyA. mAnavahAni vagara yuddha samApta thaI gayuM. AvuM kema thayuM ? evuM eTalA mATe thayuM ke daSTi badalAI gaI. jyAre daSTi badalAI jAya che tyAre sarva kAMI badalAya jAya che. prazna che dRSTi badalavAnA. evI buddhi maLe, evI prajJA jAge ke dRSTi badalAI jAya. vyavahAranI duniyAmAM paNa dRSTinuM parivartana thAya che. mastiSkamAM evA keTalAka rasAyaNa che. kaMIka vidyuta-pravAha che. tene badalI nAkhavAthI diSTa badalAI jAya che. DA. DelagADAnA prayAga DA. DelagADAe eka khataranAka prayAga karyAM. eka medAnamAM khe bhayaMkara sAMDha cheADI devAmAM AvyA, sAMDhAnI laDAI jovA mATe hajArA mANasA ekatrita hatA te sAMDhAnA mastaka para ilekaTroDa lagADelA hatA. A eka prakAranuM eriyala hatuM je reDiyA TrAnsamITara dvArA cheDavAmAM AvelA taraMgAne pakaDI zakatuM hatuM. te vaijJAnika medAna vacce UbhA rahI gayA. ane sAMDhAnI bhayaMkaratAthI badhA dakAnu dila dhaDakI UThayuM. darza kAne lAgyuM ke have thADI ja kSaNAmAM A sAMDhA DaoN. DelagADA te mRtyudhAma paheAMcADI deze, jevA te sAMDha DelagADAnI pAse paheAMcyA teNe eka saMdeza preSita karyAM--laDavuM sAruM nathI. zAMta rahe|. A taraMgA temanA mastiSkamAM paheAMcyA. temanI bhayaMkaratA dUra thaI gaI. te baMne pAse AvIne bakarIAnI jema zAMta UbhA rahI gayA. DaeNA. DelagADe emanA mastaka para hAtha pheravavA lAgyA. bhayaMkara banavuM ke zAMta thavuM--A badhuM mastiSkanAM rasAyaNA para AdhAra rAkhe che. jyAre mastiSkane gussA mATe upayukta rasAyaNu nathI maLatA, rasane vipAka nathI thatA, sAdhana sAmagrI ane nimitta nathI maLatA te koI paNa mANasa kupita athavA bhayaMkara nathI thaI zakatA. jyAre badhA nimitta maLI jAya che tyAre pratyeka mANasa bhayaMkara thaI zake che. Jain Educationa International 107 For Personal and Private Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAna-sAdhanAnuM zaraNa zA mATe? nimitta ane upAdAna-baMnene badalavA ghaNuM moTuM sUtra che-- adhyAtma jagatanuM, vyavahAranA jagatamAM vaijJAnika upakaraNa nimittone badalI zake che ane nimittAne badalatA vicAra ane ciMtanane badalI zakAya che. paraMtu adhyAtmanI sAdhanA vadhAre UMDANamAM jAya che. sAdhanA dvArA mastiSkanAM rasAyaNa paNa badalAya che. je rasAyaNa pedA thAya che, te pedA karanAra upAdAna paNa badalAI jAya chebIjA zabdomAM, A karma zarIra paNa prabhAvita thAya che, A sthULa zarIra paNa prabhAvita thAya che. baMnene prabhAvita karavAnI prakriyA che dhyAna. dhyAna dvArA mAtra rasAyaNanuM ja parivartana nathI thatuM, mAtra nimittonuM ja parivartana nathI thatuM, je ekalA rasAyaNa ja badalavAnA hota, ekalA nimitta badalavAnA hota to pachI ApaNe vaijJAnikanI zaraNamAM jAte, dhyAna sAdhanAnI zaraNamAM javAnI jarUriyAta na hota, paraMtu A parivartana kSaNika hoya che. jevuM IlekaTraDa haTavuM, vidyuta-pravAha haTa ke vyakti mULa rUpamAM AvI jAya che. tevI ne tevI banI jAya che. paraMtu dhyAna dvArA nimitte pedA karanAra upAdAnamAM paNa parivartana thAya che. je vikRtio pedA karanAra to che temAM parivartana thAya che. adhyAtmanI sAdhanA dvArA jIvananI daSTi badalAI jAya che. saMpUrNa jIvana-darzana ja badalAI jAya che. jyAre jIvana-darzana ja badalAI jAya che te pachI mANasa pahelAM jevo nathI rahe te badalAI jAya che. A parivartanane te svayaM anubhava kare che. ane tenA saMparkamAM AvanAra bIjI vyaktio paNa anubhava kare che. ame joyuM che dhyAnanI sAdhanAmAM AvanAra vyaktionuM pUrva jIvana ane ame joyuM che temanuM uttara jIvana. evuM lAge che ke pUrva jIvana ane uttara jIvanamAM kaI tAlamela ja nathI. rAmacaritanA be bhAga cheH eka che pUrva rAmacarita ane eka che uttara rAmacarita. AcArya jinasene mahApurANa lakhyuM. teo pitAnA jIvanakALamAM tene pUruM na karI zakyA. DuM bAkI rahI gayuM. temanA gya ziSya guNabhadre tene pUruM karyuM. eka pUrva thaI gayuM ane eka uttara rahI gayuM. e baMnemAM taphAvata oLakhI zakAya che. evI ja rIte dhyAna sAdhanA karatAM pahelAMnA pUrvajIvana ane uttara jIvanane jANI zakAya che. vacce eka rekhA derI zakAya che je oLakha 108 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAvavAmAM sahAyaka bane che. te rekhAnI pelI taranuM jIvana pUrvajIvana hoya che ane te rekhAthI A taraphanuM jIvana uttaranuM jIvana hoya che. baMne vacce meTuM aMtara AvI jAya che. A aMtara koI Aropita aMtara nathI. A aMtara che jIvana daSTi badalAI javAnuM. mAnavI cAhe bhaNela gaNela hoya ke abhaNa te eka darzananA AdhAre cAle che. abhaNa mANasa paNa darzana vagara cAlI zakatA nathI. darzana pedA karavAnI vAta nathI hotI. darzana dhAraNAthI maLe che ke kaMIka aMdaranA prayatnothI pitAnI meLe jAge che. dareka vyakti dArzanika hoya che. eka paNa mANasa evo nathI hote je dArzanika na hoya. ApaNe keTalIka vyaktione dArzanika mAnI laIe chIe. e brAnti che. ko mANasa dArzanika nathI hoto? jIvana-darzana vagara mAnavI eka DagaluM paNu AgaLa nathI cAlI zakato. samAjane badhe AcAra-vyavahAra, samAjamAM badhA rIti-rivAja, samAjanI AkhI prakriyA darzanane AdhAre cAle che. eka prakAranuM jIvana-darzana vyaktine eka prakAranI dizA ke mArga para calAve che. ane jyAre jIvana-darzana badalAya che tyAre dizA paNa badalAI jAya che ane mArga paNa badalAI jAya che. te sthitimAM lAge che ke vyakti badalAI gaI. kharekhara te badalAI jAya che ke tenI oLakha muzkela banI jAya che. ApaNe dhyAna sAdhanAnA mULa lakSyane samajIe. dhyAnanA mULa prajanane samajIe. tene svAzya, vizrAma Adi tAtkAlika ke vartamAnika lAbhe sudhI ja sImita na rAkhIe. e paNa upayogI che. enuM paNa mUlya che. je dhyAna-sAdhanAthI svAstha sudhare che, vizrAma maLe che, tanAva maTe che to A paNa ochI vAta nathI. khUba mUlyavAna vAta che. enAthI paNa ghaNuM mUlyavAna che jIvana daSTinuM parivartana. A che upAdAnanuM parivartana. dharma ke adhyAtmanuM sauthI moTuM pradAna che--upAdAnanuM parivartana. vaijJAnike ane vaijJAnika upakaraNo nimittAne badalI zake che, paraMtu teo hajAra-hajAra prayatna karavA chatAM paNa upAdAnane nathI badalI zakatA. upAdAnane badalavAna, mULa strotane pakaDavAne eka mAtra upAya che pitAnA caitanyane anubhava. 109 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 8 rogane dabAvIe ke maTADIe? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avayana:8 saMketikA 1 AThamA thI doya zreNi cha re, upazama khapaka pichANa / upazama jAya igyAramai re, moha dabAvato jANa // 2 zreNi upazama jina nA lahe re khapaka zreNi dhara khata / cAritra moha khapAvatAM re, caDhiyA dhyAna atyaMta // 3 aho ! vItarAga prabhu tUM sahI, tuma dhyAna dhyAvai cita roka ho / praznu! tuma tulya te huvai dhyAna sUM, mana pAyAM param saMtokha ho // 4 vaMdai nidai to bhaNI sAhibajI! rAga-dveSa nahIM tAma ho nisanehI / moha-dAvAnala tai meTiyoM sAhibajI! guNa nippana tuma nAma ho nisanehI // 5 nRtya kare tujha Agale sAhibajI! iMdrANI sura-nAra ho nisanehI / rAga bhAva nahIM Upaje sAhibajI! te aMtara tapta nivAra ho nisanehI // krodha mAna mAyA lobha e sAhibajI! agni sUM adhikI Aga ho nisanehI / zukla dhyAna rUpa jala karI sAhibajI ! thayA zItalIbhUta mhAbhAga ho nisanehI // 7 aMtarajAmI ! AparA sAhibajI ! ____ dhyAna dharUM dina raina ho nisanehI / uvAhI dazAM kada AvasI sAhibajI! hosI utkRSTo caina ho nisanehI // (caubIsI 14, 4, 5, 8/3; 10/2, 3, 4, 6) 111 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ D cikitsA jagataneA prazna che--rAgane dabAvI de. D rAjanItinA prazna che--zatrune zAMta karI de, tenuM meAM budha karI de. 3 adhyAtmanA prazna che--vRttione khAveA nahi, zAMta karI de. D upazamana ane kSaya n abhivyaktinuM sthaLa ane udgama sthaLa khe che. vRttine kSINu karavAnA mArga che--indriya saMyama, zvAsasaMyama, svAdhyAya vagere vagere. ttavRttine jaDa mULathI nAza karavAnA mArga che--zukla dhyAna, kaivala zukla dhyAna. na dhAtu zeAdhananI prakriyA ane dhyAnanI prakriyA. n bhUmikA medha Avazyaka hAya che, D zarIra-prekSA zvAsa-prekSA, lezyAdhyAna vagere madhya vizrAma che. aMtima lakSya che--mUrchAnI samApti ane jAgaraNuM. Jain Educationa International 112 For Personal and Private Use Only Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ regane dabAvIe ke maTADIe? prabha svAbhAvika che eka bhAIe pUchayuM : jayAcArya kahe che, prabhu! kaI Apane vaMdana kare che te Apa lAgaNImAM nathI kheMcAtA, prasanna nathI thatA. keAI ApanI niMdA kare che te Apa DeSamAM nathI AvatA, aprasanna nathI thatA. zuM A kathana atizayoktipUrNa nathI? zuM A mAtra AkAzI uDDayana nathI ? zuM eka mANasa mATe saMbhava che ke prazaMsA karavA chatAM paNa te AnaMdita na thAya ane niMdA karavA chatAM paNa lAniyukta na bane? bhale te vyakti bahArathI kazuM pragaTa na kare, paraMtu tenA antaHkaraNamAM rAga ane dveSanI Urmi na jAge, zuM e saMbhava che? huM mAnuM chuM ke manuSya mATe evuM thavuM saMbhava nathI. A mAtra adhyAtmanI atizayokti che. adhyAtmazAstra paNa atizayokti pUrNa kathana karavAmAM keIthI pAchaLa nathI. bhAIe A prazna pUchyo, prazna svAbhAvika che. je ApaNA aMtaHkaraNane DhaDhALIe te e javAba maLaze ke prazaMsA, stuti ane vaMdanane prasaMga AvatAM ja mana jANe ajANe paNa AnaMdathI UchaLatuM heAya che ane jyAre TIkA, niMdA ke apayazanI vAta Ave che tyAre mana gusse thAya che. khinna thaI jAya che. kubdha bane che. dareka vyaktimAM AvuM bane che. tethI A prazna asvAbhAvika nathI. yathArtha che, paraMtu ene samajavA mATe ApaNe UMDANamAM UtaravuM paDaze. A jagatane choDIne bIjA jagatanI yAtrA karavI paDaze. je jagatamAM ApaNe jIvI rahyA chIe, te jagatamAM enuM samAdhAna prApta nathI thaI zakatuM ane tyAM ene atyukti ja mAnIne cAlavuM paDaze. paraMtu bIjA jagatanI yAtrA karatA enI bIjI bAju ApaNI samakSa Ave che. nimitta ane upAdAna be prakAranAM jagata hoya che. eka che-paristhitionuM jagata, nimittonuM jagata, vAtAvaraNanuM jagata. bIju che-vAtAvaraNa ane nimittathI dUranuM jagata. eka che bhItaranuM jagata je nimittothI dUra che ane eka che bahAranuM jagata je nimittonuM jagata che. je nimitta ane vAtAvaraNathI dUranuM jagata che; tyAM gurutvAkarSaNa samApta thaI jAya che. gurutvAkarSaNa samApta thaI jatAM je bhArahInatAnI sthiti Ave che, te ma-8 113 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurutvAkarSaNunI sImAmAM kadI nathI AvatI. gurutvAkarSaNunI sImAmAM rahenArate siddhAMta eka prakAranA haze ane bhArahInatAnI sthitinA siddhAMta khIja prakArA haze. kALanI sthiti badalAI jAya che. bhAranI sthiti badalAI jAya che. tyAM kAI vikRti nathI hotI. dhaDapaNa nathI AvatuM. cIja jarita nathI hotI. tyAM badhA niyama badalAI jAya che. ApaNe nimittonA jagatamAM jIvI rahyA chIe. ApaNuM eka jagata che upAdAnanuM. A jagatanuM jIvana hajI sudhI ApaNe jIvyA nathI. jIvavAnuM jANatA paNa nathI. jayAyAye je lakhyuM che te A upapadAnanA jagatanA anubhava che. te nimittonA jagatamAM jIvatA leAkeAne sahajarUpathI kevI rIte samajamAM AvI zake? emane atyukti ja lAgaze. te e ja mAnaze ke A saccAI nathI. emanu A ciMtana khoTuM nathI kema ke emane! A anubhava che. jene jevA anubhava che, te te ja maryAdAmAM vicArI zake che. tethI dUra haTIne te vicArI paNa nathI zakatA. temanuM alaga kSetra che. darekanuM pAta-pAtAnuM kSetra che. zikSake vidyArthIne gaNitane! eka prazna hala karavAne ApyA. vidyArthIe te praznanA javAba lakhyA. zikSake kahyuM : 'javAba khoTA che. khIjI vAra kara'. vidyArthIe pharIthI prayatna karyAM. paNa javAba sAcA i AvyA, cAra vAra teNe te praznanA uttara lakhyA ane cAre vakhata te khATA paDayo. pAMcamI vArM jyAre te enA ukela laIne zikSaka pAse paheAMcyA tyAre zikSake kahyuM: javAba khATA che. hajI paNa pacIsa paisAnA geTALA che. vidyArthI khAlye! * sara! huM thAkIne lAthapeAtha thaI gayA chuM. A pacIsa paisA leA, mane dhare javA deA, kakaDIne bhUkha lAgI che. teNe pacIsa paisA kADhIne Tebala para mUkI dIdhA. badhAnu... dharAtala alaga alaga heAya che. zikSakanI bhUmikA alaga hAya che. baMne eka nathI heAtI zikSakane pacIsa paisA sAthe kaI levA-devA nathI. paraMtu vidyArthI tA e ja samaje che ke zikSaka pacIsa paisA mATe mane rAkI rahyA che. te evu eTalA mATe mAne che ke tenI bhUmikA alaga che. vaMdanA thatA khuza na thavuM ane niMdA thatA nArAja na thavuM--evuM tyAre ja saMbhava che. jyAre vyakti nimittothI dUra jaIne upAdAnanA pariSkAra karI le. Jain Educationa International 114 For Personal and Private Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa doSa che mUrchA rAga ane dveSa mULa deSa nathI. mULa doSa che, mAhamUrchA. e badhA doSonI jaDa che, jyAM sudhI mUrchA upasthita che tyAM sudhI rAgadveSa uchare che. jyAM sudhI mUrchAne anta nathI AvatA tyAM sudhI kAIka vAra rAga Ubhare che ane kAI vAra dveSa Ubhare che. ene rokI nathI zakAtA. aMdara je Aga saLagI rahI che, teneA tApa avazya bahAra Avaze. aMdara mAha ane mUrchAnI Aga che. rAga ane dveSa enA tApa che, jyAM sudhI mUrchA che tyAM sudhI evuM banatuM raheze. jayAcAye je lakhyu che te A nimittonI duniyA najara samakSa rAkhIne nathI lakhyuM. temaNe adhyAtmanI duniyAmAM, upAdAnanI duniyAmAM praveza karIne lakhyuM che. tee lakhe cheH prabhu! Ape dAvAnaLa heAlavI nAkhyA. samApta karI dIdhA.'jyAre dAvAnaLa ja mujhAI gayA. bhayaMkara Aga ja khujhAI gaI. aMdara saLagatI Aga ja heAlavAI gaI teA pachI tenA kAI tApa bahAra nahi Avaze. pachI bhale vadanA hoya ke niMdA hAya, tenA kAI prabhAva na haze, sarva kAMI aMdarathI Ave che. jyAre bhItaranI jaDa lIlIchama rahe che. tyAre bahAranuM vRkSa phUle phAle che, aMdaranI jaDa jo sukAI gaI tA bahAra kazuM paNa nahi Avaze. nimittane badalIe ke upAdAnane? e daSTie che, eka che nimittone miTAvavAnI daSTi, vAtAvaraNane badalavAnI dRSTi, ane khIjI che upAdAnane pariSkRta karavAnI daSTi. pratyeka kSetramAM te STie maLe che. cikitsAnA kSetramAM paNa bhaMte STie che. eka che rAga khAvavAnI. rAgane dabAvyA. theADA samaya sudhI lAgaze ke rAga zAMta thaI gayA che. pachI nimitta maLavAthI te UbharAI Ave che. A che nimitta dUra karavAnI dRSTi. elApethika cikitsA paddhati ga dabAvavAnI paddhati che. maTADavAnI nahi. tethI eka rAga dukhAvavA mATe davA ApavAmAM Ave che. te rAga zAMta thaI jAya che. khIjo UbharAI Ave che. A krama niraMtara cAlatA rahe che. elepethika cikitsA kSetranA DaeNAkaTara svaya' kahe cheH A kAI sthAyI cikitsA paddhati nathI. eka vakhata davAnA kAsa karI leA. rAga dabAI jaze. pachI cAra pAMca mahinA pachI e kaiAsane bevaDAvatA raheA. rAga UbharAIne sAme nahi Avaze. paNa rAga kadI samApta nahi thaze. jyAM sudhI jIvaze| tyAM Jain Educationa International 115 For Personal and Private Use Only Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhI A krama cAlatA raheze. A che eka daSTi kANu rAgane dabAvavAnA, zAMta karavAnA. khIjo daSTikrANu che--rAgane dUra karavAneA, jaDa mULathI tene naSTa karavAnA. mahAna rAjanItimAM paNa baMne dRSTie prApta che. prAcIna itihAsamAM prApta thAya che ke keTalAka rAjAe peAtAnA zatruone khAvatA hatA ane keTalAka rAjAe zatruonA vaheMzane ja naSTa karI detA hatA. rAjanItijJa cANakaye lakhyuM che : nAnA sarakhA aMkurane paNa UkheDI phekA. khabara paDe ke A zatru che, tenA vaMzane khatama karI de. jyAre aMkura vadhIne vRkSa banI jAya che. tyAre tene UkheDI nAkhavAmAM khUba zrama karavA paDe che. zatru utpanna thatA ja tene naSTa karI de. kALanI pratIkSA nahi kare. pRthvIrAja dabAvavAnI nIti para cAlI rahyo hatA. jo A sthiti nahi heta te| te parAsta nahi thAta ane hindustAna parAdhIna na thAta. eka tarapha zatru AkramaNa karI rahyo che ane pRthvIrAja tene dukhAvavAnA ke zAMta karavAnA prayatna karI rahyo che paNa te, vilAsamAM DUbelA che. vAstavikatA para dhyAna ja nahi ApyuM. te parAsta thaI gayA. khIjI tarapha evAM paNu udAharaNa dhaNAM che. jenA vaDe e phalita thAya che ke sattA zatruone nAza karavAthI ja sthAyI rahI zake che. upazamana ane kSaya adhyAtmanA kSetramAM paNa baMne dRSTi jovA maLe che. eka che dukhAvavAnI dRSTi ane khIjI che samApta karavAnI dRSTi. eka hada sudhI pahelI dRSTi paNa Avazyaka rahe che. kAI khImArIne! vega dhaNA tIvra che. tene tAtkAlika dabAvavAnA upAya Avazyaka hoya che. kema ke jo tene dabAvavAmAM na Ave teA vyaktinuM mRtyu paNa thaI zake che. te samaye kAI vicAre ke tenA sthAyI ilAja ja karAvavamAM Ave teA ilAja kAnA thaze? tyAM sudhI rAgI raheze nahi. pahelAM ja UpaDI jaze. tethI ekavAra te tIvratAne dUra karavI ke AchI karavI paNa anAvazyaka nathI heAtI para Mtu tenI pAchaLa te dRSTi banI rahe ke khImArIne jaDathI ukheDI nAkhavAnI che. jo A dRSTi gauNu thaI jAya teA tAtkAlika upacAranI dRSTi khataranAka banI zake che. Jain Educationa International 116 For Personal and Private Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jayAcArye lakhyuM che. prabhu, Ape be rastA apanAvyA. pahelA Ape zAMta karavAno mArga lIdho ane pachI samApta karavAno mArga apanAvyo. pahelA jyAre jyAre rAgadeSa UbharyA Apa ene zAMta karatA cAlyA paraMtu pachIthI Ape meha nirmULa karavAne rasto lIdho. guNasthAna athavA karmazAstrIya bhASAmAM be zreNIo mAnavAmAM Ave che-eka che upazama zreNI ane bIjI che kSapaka zreNa. upazama zreNImAM kaSAya nirmaLa nathI thatA. zAMta hoya che. te avasthA paNa kaSAyonI samApta avasthA jevI ja hoya che. te kSaNamAM kaSAyane kaI aMza pragaTa nathI thato. paraMtu thoDA samaya pachI upazAnta kaSAya pharIthI UbharAI Ave che ane vyaktine evo dhakko mAre che ke te nIce paDI jAya che. mULa sthitimAM AvI jAya che kSapaka zreNuM nirmulananI prakriyA che. temAM gayA pachI adha:patana nathI thatuM. sAdhaka AgaLa AgaLa vadhato jAya che. abhivyakti ane uddagama ApaNe A baMne zreNIone bIjI rIte samajIe. zarIramAM be prakAranAM caitanya kendra che. eka che uparanAM caitanya kendra ane bIjo che nIcenAM caitanya kendra nAbhi nIcenAM je caitanya kendro che temAM Avega ane AvezanI vRttio abhivyakta thAya che. te abhivyaktinAM kendro che. uddagamanAM kendro nathI. tenAM udgama kendra che piyUTarI ane piniyala lenDa. te uparanAM caitanya kendra che. A zarIra-zAstrIya daSTikoNa che. A daSTithI para jaIne je ApaNe vRttionA uddagama sthaLa zodhIe te ApaNane te karmamAM maLe che. vRttionuM udgamasthAna che karma zarIra, sUkSma zarIra. enAthI AgaLa jaIe te vRttionuM udgama sthAna che kaSAya. A rIte eka che abhivyaktinuM sthAna ane eka che udgamanuM sthAna, mAtra abhivyaktinuM sthAna niSkriya banAvI devuM, e che ApaNuM upazamananI prakriyA. nimittone samApta karavAM, paristhitine badalavI, abhivyaktinA kendrane niSkriya karavuM-e che upazamananI prakriyA. paristhiti badalAI gaI. abhivyaktinuM sthAna badalAI gayuM hoya to upazAnta thaI gayuM. vRtti zAMta thaI gaI. te bahAra nathI AvI zakatI. bahAra kevI rIte Avaze. vidyutapravAha cAlu che. paraMtu baba yUja 117 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaI gaye heta te prakAza nahi Avaze kema ke prakAzane abhivyakti ApanAra sAdhana nakAmuM thaI gayuM che. jyAre svastha sAdhana prayukta thAya. che te prakAzanI pharIthI abhivyakti thaI jAya che. abhivyaktinA kendrane niSkriya banAvI devAthI yatheSTha phaLa nathI maLatuM. kema ke mULa hajI sudhI hAjara che ane jevuM te sakriya banaze, kAma cAlu thaI jaze. upavAsa karyo. tapasyA karI. khAvAnuM nahi maLyuM te indri zAMta thaI jaze. bIje divase pAraNu karyA. khAdhuM te indrio pharIthI puSTa thaI gaI ane pitAnuM kAma karavA lAgI gaI. vRttio satAvavA lAgI gaI. upazama prakriyAnuM A ja phalita che. upAdAna sudhI pahoMcIe manamAM kharAba vicAra Avyo. svAdhyAya zarU karyo. vicAra badalAI gayo. kharAba vicAra jato rahyo. svAdhyAya baMdha thayo. nimitta maLyuM. kharAba vicAra pharIthI AvyuM. A badhI upazamananI prakriyA che. ApaNe ghaNubadhA je pravega karI rahelA chIe te upazamanA prAga che, vRttione zAMta karavAnA prayoga che, nimittone badalavAnA prayoga che. paraMtu jyAre upAdAna pariSkAra thAya che tyAre vAstavamAM vRttione nAza karavAno prayoga thAya che. A che kSapaka zreNInI prakriyA. emAM nimittanI bAbatamAM kaMI levA devA nathI. nimitta hoya yA na hoya, pitAnI IcchA. paristhiti rahe ke na rahe pitAnI IcchA. teno nimitta sAthe, paristhiti sAthe ke abhivyaktinAM kendro sAthe koI saMbaMdha nathI. A daSTie te badhA arthahIna che. jyAre upAdAnane pakaDI lIdhuM, tene zuddha karavAne prAraMbha karI dIdho, teNe pariSkAra karI dIdhe te badhuM ja thaI gayuM. e Avazyaka che ke ApaNI sAdhanAnI daSTi upazama para ja nahi. aTakI jAya, paraMtu te upAdAna sudhI pahoMce. doSane kSINa karavAnI prakriyA sudhI pahoMce. ApaNe rogane maTADIe, dabAvIe nahi. maTADavAnI prakriyA vagara sAdhane nakAmI jevI banI jAya che ane e ja kAraNa che ke sAdhanA karatI vakhate khUba sArA vicAro Ave che, prazasta bhAva utpanna thAya che ane lAge che ke vRttio zAMta thaI gaI che. paraMtu sAdhaka jevo paristhiti vacce Ave che ke badhuM ja viparIta jevuM banI jAya che. lekene lAge che ke tenI sAdhanA kRtrima hatI. 118 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patie patnIne kahyuM : meM Aje traNa vyaktionA upakAra karyA che. patnIe pUchyuM : e kevI rIte? teNe kahyuM : mArI pAse dasanI neTa hatI. me' mantaramAMthI mIThAI kharIdI, pahelA upakAra mIThAIvALA para thayA ke enI dasa rUpiyAnI mIThAI vecAI gaI, mIThAI laI huM AgaLa vadhyA. eka bhikhArI bhUkhathI taraphaDatA hatA. aDadhI mIThAI tene ApI dIdhI. khIjo upakAra te bhikhArI upara thayeA. mArI neTa nakalI hatI te pazu cAlI gaI. trIjo mArA upakAra thayA. traNa vyaktione upakAra ekasAthe thaI gaye. zukala dhyAna ekamAtra upAya kAI kAIvAra lAge che ke upakAra thaI gayA. sAdhakane lAge che ke dasa divasanI sAdhanAthI mArA upakAra thayA. dharamAM zAMti rahI. ema paNa lAge che zibiranA upakAra thaI rahyo che. ATalA leAkA sAdhanA karI rahyA che. e ThIka che. paraMtu jo ApaNe kSINu karavAnI prakriyAne svIkAra na karIe teA A upakAra paNa nakalI ApaNe vAstavikatAne samajIe, saccAIne jyAcAye pragaTa karI che ane jenA para bhAra mUkayo che te saccAI e che ke ApaNe vRttiene kSINu karavAnA rastA apanAvIe. prazna thAya che te mA kayA che jethI vRttie kSINa thAya che? upavAsa ke tapasyA karavI, Asana karavA indriyAnA saMyama karavA. bhAjanane saMyama karavA, svAdhyAya karavA, dhyAnanI tAlIma levIzuM A mAga vRttine kSINu karavAnA nathI? A kSINu karavAnA mArga teA che. paraMtu mULane ukheDI phekavAneA mA` enAthI AgaLa che. A madhyavartI ne samApta karavAne mAga che. upakAra banI jAya che. samajIe. je saccAIne vacalA arthAt madhyavartI, madhyama dhaNA khataranAka hAya che. AjanI duniyAmAM lAla jeTalA khataranAka che teTalA khataranAka khIjo krAI nathI. rAjanItinA kSetramAM ja zuM. badhAM kSetramAM dalAla khataranAka hAya che. te sthitine parakhavA ja nathI detA. dha kSetranA dalAla che -paDita ane pUjArI. te mAlikane kadI maLavA ja detA nathI, kema ke temane peAtAnI lAlI pakAvavI che. jo bhakta sIdhA bhagavAnane maLI le tA dalAla zuM karaze ? Jain Educationa International 119 For Personal and Private Use Only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vacalAno nAza karavo paNa Avazyaka che. ApaNe je prayoga karIe chIe tenAthI A vacalAo avazya naSTa thAya che. mULa kAraNa samApta nathI thatuM. upAdAna samApta nathI thatuM. paraMtu mULa kAraNathI je baMdha hoya che-karmanA, rAganA, TheSanA--te samApta thaI jAya che. te kSINa thaI jAya che. te paNa mULa bAkI rahI jAya che. ApaNe tyAM sudhI pahoMcavuM che dhyAna dvArA. jayAcAryanA zabdomAM zukala dhyAna ja teno ekamAtra upAya che. tapasyAnA badhA prakAra nIce rahI jAya che. dharmadhyAna paNa nIce rahI jAya che. mAtra zukla dhyAna ja eka evo upAya che je upAdAna para prahAra kare che. bIjAM sAdhanomAM A kSamatA nathI ke te upAdAna para prahAra kare. zukala dhyAna AtmAnuM dhyAna che. A caitanyanuM dhyAna che. A nirmaLa dhyAna che. ApaNe citanyane anubhava karavAnuM che. badhI sAdhanA caitanyanA anubhava mATe che. sAdhanAthI evI paristhiti nirmita thAya ke caiitanyane anubhava thaI zake. vyakti caitanya sudhI pahoMcI zake. jyAre citta zuddha bane che zuddha caitanya anubhava thAya che. tyAre upAdAna paNa samApta thavA lAge che. zuddha caitanya jAgI UThe che. dhAtuzAdhananI prakriyA AjanA vaijJAnika yugamAM jIvanAra dhAtu-zodhananI prakriyA jANe che. antarikSayAna mATe daDhatama dhAtunI AvazyakatA rahe che. te dhAtu-dhanathI pUrNa thAya che. A dhAtu majabUta ane pratyeka prahArane sahana karavAmAM sakSama hoya che. dhAtu-zAdhananI prakriyA A che-dhAtune eka daMDa banAvavAmAM Ave che. temAM eka paNa vijAtIya dhAtuno kaNa rahevA devAmAM nathI AvatuM. badhA kADhI nAkhavAmAM Ave che. have te daMDa pheravavAmAM Ave che. nIce bIjI dhAtu rAkhavAmAM AvI che jema jema daMDa phare che tema tema nIcenI dhAtunA vijAtIya kaNa ApameLe alaga thaI jAya che. A prakriyAthI dhAtu zuddha banI jAya che ane te sudaDha banI jAya che. zuddha dhAtu dvArA dhAtune zuddha karavAmAM Ave che, vijAtIya kaNane haTAvavAmAM Ave che. ApaNe paNa cittane nirmaLa karIe. A badhI prakriyA cittane nirmaLa banAvavAnI prakriyA che. zvAsa-dhyAna, lesya dhyAna, zarIra prekSa, 120 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zvAsa prekSA, caitanya-kendra prekSA--A badhAM A prakriyAnAM aMga che. A prakriyAthI citta nirmULa thAya che. enAM badhAM vijAtIya tattva samAsa thaI jAya che. pachI te nirmaLa citta dvArA sva-prekSA kareA, potAnI jAtane juo, peAtAne anubhava kareA. nirmaLa citta dvArA jema jema prekSA thaze. vijAtIya kaNa caitanyathI alaga thavA lAgaze. jAgRti vadhatI jaze, zuddha cetanAne anubhava thaze. jema jema zuddha caitanyane anubhava vadhatA raheze. upAdAna pariSkRta thatuM cAlyuM jaze; jaDatA samApta thaze ane eka kSaNa evI Avaze ke jemAM zuddha caitanya abhivyakta thaI jaze. jyAre zuddha caitanya abhivyakta thAya che jyAre badhAM vinnatIya tattva dUra thaI jAya che, tyAre vaMdanA thavAthI prasannatA nathI thatI ane niMdA thavAthI khinnatA nathI thatI. kema ke prasannatAnuM ane khinnatAnuM kAraNa ja tyAM samApta thaI jAya che. prasanna thavu paNa mUrkha che ane khinna hAvuM paNa mUrchA che. jyAre mUrchAja tUTI gaI che teA prasanna ane khinna thavAnuM mULa kAraNa ja samApta thaI gayu. vaMdanA thavAthI rAga nagavAne nathI ane nindA thavAthI dveSa jAgavAnA nathI. jayAcAye A sthitinu Alekhana karyuM che, Akalana karyu" che. te sthitimAM paheAMcIne ja ApaNe te avasthAnA anubhava karI zakIe chIe. te carama avasthA che, paraMtu pahelA paNa tenA anubhava thavA lAge che, jyAre vyakti dhyAnanA abhyAsa kare che, dhyAnanI sthitimAM jAya che tyAre tene svayaM anubhava thAya che ke krodha zAMta thaI rahyo che, vAsanA ane uttejanAe zAMta thaI rahI che, vRttio kSINa thaI rahI che, mUrchA tUTI rahI che. dasa varSoMnI mUrchA ekasAthe nathI tUTatI. tenuM tUTavuM dhIre dhIre thAya che. dhyAnaneA abhyAsa jema jema AgaLa vadhe che, mUrchA ochI thaI jAya che. manuSyamAM bhAjananI mUrchA che, sthAnanI mUrchA che ane raheNIkaraNInI mUrchA che. zibiramAM pahelA be divasa aTapaTA lAge che. bhAjana paNa nathI rutuM ane sthaLa paNa sAruM nathI lAgatuM. paraMtu trIje ja divase A badhA prazno svayaM zAMta thaI jAya che. mAtra bhUmikA-bheda sAdhanA karanArAomAM hamaNAM be prakAranA leAkeA che. keTalAka leAkAnA Agraha rahe che ke garamI khUba che, tethI paMkhA cAlave! joIe. keTalAka leAkA Icche che ke \'khe na cAle teA sAruM. pa khA cAle, temane Jain Educationa International 121 For Personal and Private Use Only Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarka che ke garamI khUba che. paMkhA na cAle, temane taka che ke jyAre dhyAnanA UMDANamAM jaIe chIe, tyAre bahAranI havAne sparza thatAM ja evuM lAge che ke jANe mastaka para vajana jevuM varasI rahyuM che. dhyAnanA UMDANamAMthI citta haTI jAya che. ane te bahAranI havAmAM ja phasAI jAya che. A take khoTo nathI. khUba yathArtha tarka che. jyAre dhyAnanuM UMDANa Ave che tyAre bahAranA jeDAne khakhaDATa, pagane avAja kAnamAM paDatA ja evo anubhava thAya che ke koI ghA lAgI rahyo che. tethI UMDuM dhyAna karanArAone nirdeza ApavAmAM Ave che ke dhyAna evI jagyAe dharavAmAM Ave jyAM bIjI vyakita na Ave, kaI sparza na kare, avAja na kare. nahi to ghaNuM moTA dhakkA jevuM lAge che. A badhI paristhitio sAme Ave che. paraMtu jema jema sAdhanA AgaLa AgaLa vadhe che. dhyAna prabaLa bane che, A badhI paristhitio ApameLe samApta thatI cAlI Ave che. jyAre A theDI sAdhanA dvArA paNa badalavAne anubhava thAya che te je sAdhaka te parama avasthAmAM pahoMcI jAya che jyAM cetanA dvArA vijAtIya kSaNa nIkaLI jAya che, tyAM samatAne carama vikAsa kema nahi thAya? pachI niMdA ane prazaMsAmAM sama rahevAne prazna atizayokti ke ati kalpanAno nahi raheze. A mAtra bhUmikA bheda che. A bhUmikA para UbhI rahenAra vyakti eka rIte vicAre che ane bIjI bhUmikA para UbhI rahenAra vyakti bIjI rIte vicAre che. A bhUmikAbheda hamezAM rahe che. AcArya pravara ghaNIvAra kahe che : "huM mArI rIte vicAruM chuM ane sAdhu-sAdhvIo pitAnI rIte vicAre che. te mArI bhUmikAne samajI nathI zakatA. temanI tathA mArI bhUmikA eka nathI. teo keI eka dRSTie ja vicAre che. ane mAre badhI daSTie vicAravuM paDe che. zibiramAM AvanArAonuM pahelA divasanuM ciMtana bhinna prakAranuM hoya che ane dasamA divasanuM bhinna prakAranuM. dasa divasanI sAdhanAmAMthI pasAra thayA bAda temane samagra daSTikeNu ja badalAI jAya che. te bhUmikAne A pahelA temaNe kadI anubhava karyo ja nahi hato. tethI temane dRSTikoNa eka prakArane hato. jyAre te bhUmikAne spaSTa anubhava thaI jAya che tyAre daSTikoNa badalAI jAya che. jyAM sudhI svayaMne anubhava nathI thato tyAM sudhI kazuM nathI thatuM. 122 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo kAI vyaktine ema kahevAmAM Ave ke dhyAna dharanAra jyAre dhyAnanA UMDANamAM jAya che, tyAre tene dhaNA AnaMda Ave che, tRptinA anubhava thAya che, sukha ane zAMti maLe che. je anyatra durlabha che. te vyakti cokkasa vicAraze ke A atizayekti che, gappu che. dhyAna vaDe sukha kayAM che; sukha che sAruM bhojana karavAmAM, vAtAnukUlita bhavanamAM rahevAmAM. sukha suvidhAe hAya / tyAre tA sukhanI vAta vicArI zakAya che. paraMtu garamI hAya, kAI priya padArthanA yAga nahi hAya, pachI kahevAmAM Ave ke khUba sukha maLe che, AnaMda maLe che teA te ayathArtha vAta ja haze ane jo kAI vyakti dhyAna karanAra vyaktinI vAta mAnIne dhyAna zibiramAM AvI jAya che tA pahelA anubhava thaze ke ahIM AvI phasAI gayA. have jo kahe, phasAI gayA teApaNu sAruM nahi lAge, tA peAtAnI pa gata (saMkhyA) vadhAre che ane khIjI vyaktione paNa kheMce che. je vyaktie pAtAnI bhItaranA anubhava nathI karyAM. jeNe aMtaryAtrA nathI karI, jeNe bAhya jagatanI sImAthI dUra jaIne aMtar jagatanI sImAmAM peAtAnA caraNu nathI mUkavA, te vyakti aghyAtmanI saccAIone kadI svIkAra nahiM karaze, kadI nahi samajaze. ApaNe bhUmikA-bhedane barAbara dhyAnamAM rAkhIe ane upAdAna tathA nimittanA bhedane kadI nahi bhUlIe. dardI zIkhAya che da svAbhAvika nathI hAtuM. mAnavI zIkhe che. vAtAvaraNamAM A tathya khUba vicitra jevuM lAge che ke 6 che. kANu zIkhanAra che? kevI rIte zIkhI zakAya che? UMDANamAM javAthI aneka navAM tathya pragaTa thAya che. I paNa zIkhI zakAya che. sAmAjika vAtAvaraNathI alaga rahenAra vyakti je InA anubhava nathI karatI, te ne anubhava sAmAjika vAtAvaraNamAM rahenAra vyakti kare che. enuM kAraNa paNa khUba spaSTa che. 6 hAya che bhItaranA rasAyaNane. snAyu kAzikAomAM eka prakAranuM rasAyaNa heAya che. te Ine khUba pakaDe che. je sAmAjika vAtAvaraNamAM nathI rahetA temanI snAyukAzikAomAM daI zakanAruM rasAyaNa vadhAre mAtrAmAM bane che. tethI bahArathI kAI sAya dheAMcavAmAM Ave teA kAI nahi thAya. zarIrane kAI bhAga kApI nAkhavAmAM Ave teA kAI dardI nahi thaze. jyAM seAya Jain Educationa International 123 For Personal and Private Use Only sAmAjika zIkhI zakAya pratyeka vAtanA Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghecAya che, je bhAga kApI naMkhAya che tyAM te kaI darda thatuM ja nathI. darda thAya che pIDA saMvedana kendromAM. pIDA saMvedana kendrane je niSkriya banAvI devAmAM Ave tyAre dardI kyAM raheze? Aje saMvedana kendrane saMjJAzUnya banAvavAnI vividha paddhatio cAlu che. mUcha lAvanAra dravya suMghADavAmAM Ave che ane kendra niSkriya thAya che. saMmehana vaDe paNa kendra niSkriya thaI jAya che. A rIte avayavone niSkriya karIne moTAM moTAM oparezana karavAmAM Ave che. ekyupaMkacara dvArA paNa evuM karavAmAM Ave che. je saMvedana kendrane niSkriya banAvanAra rasa banI jAya te pachI kaMI paNa thAya, dardane anubhava nathI thato. eka vyakti svAdhyAya athavA dhyAnamAM eTale lIna thaI gayo ke tenuM pIDA-saMvedana kendra niSkriya thaI gayuM, pachI kaMIpaNa kare, te vyaktine kazI khabara nahi paDaze. darda ApameLe nathI thatuM enuM paNa eka kAraNa hoya che. ApaNe dhyAna dvArA evI prakriyAonuM AlaMbana laIe chIe, evA prayogo karIe chIe, jethI bAhya nimitta niSkriya banI jAya. A paNa eka mahatvapUrNa vAta che. vRttionA jAgaraNanAM jeTalAM kendro che, temane ekavAra niSkriya karavA khUba jarUrI che, jethI e vRtti na jAge ane sAdhanA AgaLa vadhI jAya. sAdhakane mULa sudhI pahoMcavAno avasara maLI jAya. tethI A kendrone niSkriya karavA jarUrI che. A aMtima nathI ATalI lAMbI carcA eTalA mATe karI ke sAdhaka ene ja aMtima mAnIne besI na jAya. zarIraprekSA, zvAsaprekSA, caitanya-kendra prekSA, vezyAdhyAna-A aMtima nathI. A madhyavartI mArganAM sAdhana che. madhya vizrAma che. e maMjhila nathI. ApaNe tyAM sudhI pahoMcavAnuM che jyAM caitanyane anubhava thavA lAge, apramAda jAgI jAya, mUcha tUTe, jAgRti vadhe. ApaNuM aMtima lakSya che-mUchanI samApti ane jAgaraNa. je divase A bane che tyAre ApaNe pitAnI mULa bhUmikA pAse pahoMcI jaIe chIe. jyAM pahoMcyA pachI badhI rekhAo sIdhI thaI jAya che. temanI vakratA dUra thAya che. sAdhanA karanAra vyakti sIdhI rekhAmAM pahoMcI jAya, mULa sthAne pahoMcI jAya. dharma ane vaktAne keI saMbaMdha che ja nahi. . 124 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina AgamAmAM meAkSane paryAyavAcI zabda che Rju. RjudarzIne a che--meAkSadarzI. RjutA eka artha che--sayama. mekSa Rju che. saMyama Rju che. sAdhanA Rju che. kAMya kuTilatAneA aMza khacI jAya tA sAdhanA samApta thaI jAya che. ApaNe te sIdhI rekhA para paheAMcIe je badhI vakratAothI para che. tyAM pahoMcavAthI je anubhava thaze te zuddha caitanyaneA ja anubhava haze ane A badhA prazno je A bhUmikA para UbharAya che, te ApameLe zAMta thaI jaze. Jain Educationa International 125 For Personal and Private Use Only Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 9 Jain Educationa International antarjagatanA vaibhava For Personal and Private Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : saMketikA 1 kalpa puSpamAla je sugaMdha tana suhAyo / suravadhU vara nayana-bhramara, adhika hI lipaTAyo // zabda-rUpa-rasa-gaMdha-pharasa, pratikUla na huvai tuma Age / jyaM paMca darazana thAM sUM paga nahIM mAMDe, tima azubha zabdAdika bhAge // 3 surakRta jala sthala puSpa pujavara, te chAMDI cita dIno / tujha nisvAsa suMgadha mukha parimala, mana-bhramara mahA lIno // 4 paMcendrI sura vara tiri tuma syUM, kima hove dukhadAyo / ekendrI anila taje pratikUlapaNUM, bAje gamato vAyo // (caubIsI 19/2; 20/3. 5) padArthanI pracura saMpannatA che. paNa mAnavI azAMta kema ? n saMpannatA ane vipakSatA zuM che? 0 thiyarI opha kempalekasa rileTiviTI. n manuSyanI daSTi bAIkala hevI joIe. - gadha-vijJAna meM vaijJAni4 sacyAI. cetanya zakti sauthI mahAna zakti che. D AMtarika saMpadAthI saMpanna keNa? D prANazaktinA vicitra prayogo. 0 adhyAtmane vaibhava anokhI saMpatti. 127 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ antaja gatanA vaibhava azAMtinuM mULa daridratA dareka vyaktinA manamAM e prazna UThe che ke Aje jagatamAM padArthonI sauMpattinA khUba vikAsa thayA che. manuSya bhUtakALamAM kadI paNa ATale sa...panna na hatA. ATalI samRddhi hAvA chatAM paNa Aje ATalI azAMti krama ? A praznanA uttara padArtha jagatanI paridhimAM kadI prApta na thAya. kAI kAIvAra evuM thAya che ke keAI praznanA uttara ajJAta pAsethI maLI jAya che. ajJAtanI bhArImAMthI eka svara Avyo ke manuSya khUba vipanna che. khUba daridra che. daridratA ane zAMti ne ekasAthe nathI hAI zakatAM. daridra mAnavI kadI zAMtinA anubhava nathI karI zakatA. duniyAmAM sauthI moTA abhizApa che daridratA. eka daridratA Ave che ane badhu sAruM samApta thaI jAya che. eka saMpannatA Ave che ane badhI bUrAIo, nabaLAIe nIce khAI jAya che ane vyakti khUba sArI lAgavA mAMDe che. sauthI moTA abhizApa che--vipannatA, daridratA, daridra mAnavIne zAMti kevI rIte prApta thaI zake? mRta mAna mAnavathI garIba kema? javAba khUba ja mahattvapUrNa ane spaSTa hatA. paraMtu samajamAM AvatuM na hatuM ke AjanA manuSya daridra kevI rIte che? kayAM che? hArA hajArA varSo pahelAM je sukha suvidhAone upabhega rAjA mahArAjA zeTha ke sAmaMta karatA hatA, te suvidhAone upabheAga AjanI sAmAnya vyakti, eka neAkara karI zake che. te kare che. AvI paristhitimAM mANasa daridra kaLyAM che? vipanna kayAM che ? AjanA yugamAM pratyeka vyaktine jeTalI suvidhAo upalabdha che. pahelAM kadI paNa nahiM hatI. Aje paMkhAnI suvidhA, vIjaLI ane pANInI suvidhA, yAtAyAtanI suvidhA, saMdezavyavahAranI suvidhA--A badhI sagavaDA prApta che. bhUtakALamAM meATA-moTA leAkeAne paNa A sagavaDa prApta na hatI. rAjA-mahArAjA paNa kaze jatA tA baLadanA ratha ke gheADAne ratha athavA hAthInI savArI prApta hatI. ethI vadhAre nahi. Aje sAmAnya mAnavI paNa vimAnamAM musApharI karI Jain Educationa International 128 For Personal and Private Use Only Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ le che. samrATAe kadI vAyuyAna joyuM na hatuM. te leAkAe evI kalpanA paNa naheAtI karI ke pa'khInI jema UDI zakAya che. ane eka cheDethI khIje cheDe eTalI ja zIvratAthI jaI zakAya che. ATalu badhu hovA chatAM Aje vinnatA kAM ? prazna paNa svAbhAvika che ane A uttara paNa mahattvapUrNa che. paraMtu baMne vacce je sApekSatAnuM sUtra che tene pakaDavu khUba jarUrI che. duniyAnA pratyeka padArthamAM virodha pratIta thAya che. eka paNa tattva evuM nathI je virAdhAbhAsa pedA na karatuM hAya. ApaNI duniyA virAdhAbhAsAthI bharelI che. te vireAdhAbhAse vacce jo ApaNe samAdhAna meLavI zakIe chIe teA te mAtra sApekSavAda dvArA ja meLavI zakIe chIe. adhyAtmanA kSetramAM bhagavAna mahAvIre sApekSavAdanuM sUtra ApyuM. enA dvArA aneka dAnika samasyAo ukelAya che. thiyarI epha kemplekasa rileTiviTI vijJAnanA jagatamAM, bhautika padArthanA jagatamAM AInsTAIne sApekSatAnuM sUtra ApyuM. enAthI vaijJAnika jagatanI ghaNI badhI samasyAe hala thaI. Aje paNa sApekSavAdane vikAsa thaI rahyo che. AInsTAIne 'thiyarI oNpha rileTiviTI' [Theory of Relativity] nA siddhAMta prastuta karyAM hatA ane atyAre phrAnsanA eka vaijJAnika jona pharate 'thiyarI ek kAlesa rileTiviTI' [Theory of copmlex Relativity] ne siddhAMta vikasita karyAM che. A atyaMta mahattvapUrNa banI gayA che. AInsTAIne je kaMI kahyuM temAM gheADA sudhArA thayA che. emAM keTalIye bAbatA navI umerAI che. DaeNA, jona phArene je vAta kahI, te bhautika jagatamAM Aje sauthI vizeSa mahattvapUrNa mAnavAmAM Ave che. kAIpaNa bhautika vijJAnIe AtmAnA astitvane Aja sudhI svIkAra nathI karyo, kema ke vaijJAnika jagata jyAM sudhI parIkSaNA dvArA tathyanI saccAI nathI jANI letuM, tyAM sudhI te kAIpaNa saccAIne saccAInA svarUpamAM svIkRta nathI karatuM. pachI bhale te saccAI hAreA graMthAmAM pratipAdita heAya. jona phrArene bhautika parIkSaNeAnA AdhAre e siddha karavAnA prayatna karyA ke AtmAnuM astitva che. A eka navI vAta bhautika vijJAnanA kSetramAM svIkRta thaI. ma9 Jain Educationa International 129 For Personal and Private Use Only Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paTTAtha jagata ane Atma jagata e prakAranAM jagata ApaNI samakSa che : eka che padArthanuM jagata ane khIju` che. AtmAnuM jagata. eka che sthULa jagata ane khIjuM che sUkSma jagata. eka che bAhya jagata ane khIju che antar jagata. ApaNe sau bAhya jagatathI paricita chIe, sthULa ane padArtha jagatathI paricita chIe. ApaNe sakSama ane a-padArthanA jagatathI paricita nathI. jona pherene mULa nI zeAdha karatAM karatAM tenA patto meLavyA. Aje vaijJAnika jagatamAM mULa kaNanI zeAdhane prazna khUba mahattvanA che. te jANavA icche che ke mULakaNu zuM che? A zeAdhanA saMdarbhamAM jona phaoNrenane AtmAnA astitvane anubhava thayeA ane AtmAnA parIkSaNanA staranI emane khabara paDI. have AMtarika jagatanI vAta vArtA mAtra nathI rahI, vaNaukelyA krAyaDeA nathI rahI, te khUba spaSTa thavA mAMDI che. AIphala lensa joIe cazmAmAM be prakAranA lensa hAya che. najIkanuM jovA mATe plasane lensa heAya che ane dUranuM jovA mATe mAInasanA lensa heAya che. kreTalIka vyakti dUranuM spaSTa nathI joI zakatI. tee mAInasa lensanA cazmA pahere che. keTalIka vyakti najIkanuM spaSTa nathI joI zakatI, te plasa lensanA cazmA pahere che. paraMtu Aje jarUra che evA cazmAnI je eka sAthe te kAma karI zake. jyAre vyakti dUranuM jovA icche teA dUranuM joI zake ane najIkanu jovA icche tA najIkanu joI zake. have ene khAIphAkala lensavALA cazmAnI jarUra che. enAthI khaMne kAma ekasAthe thaI zake che. eka prakAranI mAchalI heAya che. jenI AMkheA bAIphIkala heAya che. enI AMkhAmAM be pUtaLIe heAya che. jyAre pANInI aMdara hAya che tyAre nIcenI pUtaLI kAma kare che ane jyAre pANInI upara Ave che tyAre uparavALI pUtaLI kAma kare che. tenI dRSTi khAIphAla che. Aje pratyeka mAnavIe te mAchalI jevA banavAnI jarUra che ke bAIphekila cazmA lagADavAnI jarUra che. jenAthI te sthULa jagatane paNa joI zake ane sUkSma jagatane paNa joI zake. jenAthI te padArtha jagatane paNa joI zake ane a-padArtha jagata--caitanya jagatane paNa joI zake, ane jenAthI te Jain Educationa International 130 For Personal and Private Use Only Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAhya jagatane paNa joI zake ane bhItarI jagatane paNa joI zake te jaDane paNa joI zake ane AtmAnI sattAne paNa anubhava karI zake. jyAre A baMne vAta Ave che tyAre antara jagatamAM thatI samRddhine anubhava thaI zake che ane tyAre e spaSTa khyAla Ave che ke Ajane mAnavI ATale sAdhana-saMpanna hovA chatAM paNa keTalo vipanna che? keTale daridra che? jyAM sudhI antara jagatanI vipannatA dUra nahi karavAmAM Ave tyAM sudhI zAMtine prazna anuttarita ja raheze, pachI bhale mAnavI game teTalI UMghanI goLIone prayoga kare. zAMti tyAre ja saMbhava che jyAre bhItaranI saMpattino vikAsa thayo hoya, anubhava thayo hoya ane AMtarika tone prayoga thayo hoya. antajagatane cakavartI ApaNu antarjagatanI saMpatti apAra che. je vyakti aMtaryAtrAne abhyAsa kare che. dhyAnanA UMDANamAM jAya che, tene spaSTa anubhava thAya che ke bhItara zuM che. ATalA samaya sudhI manuSya pitAnI jAta sAthe paricita thavAne prayatna ja nathI karyo. jyAre svane cheDe sarakhe. paricaya thayo ke tenI dRSTi ja badalAI gaI. tene e anubhava thayo ke bhItaramAM eTalI saMpatti che ke jenI koI sImA nathI. tIrthakara te hoya che jene antarjagatane badhe vaibhava upalabdha thaI jAya che. te cakravatI thaI jAya che. tIrthakaranuM eka vizeSaNa che. - ghaHvaravADataravaTTI" eka hoya che padArtha jagatane cakravartI ane eka heAya che, dhama jagatane cakravatI. eka hoya che bAhya jagatane cakravartI ane eka hoya che aMtara jagatane cakravatI. baMnene vaibhava aparimita hoya che. ekane bAhya vaibhava aparimita hoya che ane ekane AMtarika vaibhava aparimita hoya che. ahaMta ke tIrthakara antar jagatanA cakravartI hoya che. temanuM aizvarya, temane vaibhava apAra hoya che. AcAryoe te vibhavanuM thoDuM varNana karavA prayatna karyo che. tene samajavo paNa saraLa nathI. gadha vijJAna : eka yathArtha jayAcA akhtara jagatanuM suMdara citra doryuM che. temaNe eka vAta tarapha izAre karatA kahyuM che ke prabhu! ApanA zarIramAMthI eTalI sugaMdha 131. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phUTe che ke khIjAnI tA vAta ja zI. are! devIe ane indrANIe svayaM te suga MdhathI mugdha thaI jAya che. manuSyA tA mugdha thaI jAya ja che. temanA citta rUpI bhramara te sugaMdhamAM lapeTAI jAya che. prazna thAya che ke A gaMdha Ave che kAMthI? zuM attara ke senTanI sugadha tA nathI? pratyeka prANInA zarIramAM gaMdha hoya che. kAIpaNa prANI evuM nathI hetuM jenA zarIramAM gaMdha na heAya. tIthaeN kara mATe lakhavAmAM AvyuM--teSAM tra veddonmuta vadha:' temanA zarIranuM rUpa tathA gaMdha adbhuta hAya che. A vAta samajamAM AvatI naheAtI, paraMtu Aje A vAta spaSTa samajamAM AvI rahI che. kUtarAnI prANazakti khUba tIvra heAya che. te gaMdhanA AdhAre aparAdhIone pakaDI le che. Aje peAlIsa vibhAgamAM kUtarAnA meTA pAyA para prayAga thaI rahyo che. adAlatamAM kesa cAlI rahyo hatA. nyAyAdhIza samakSa sAkSI ApavAmAM AvI. jaje pUchyuM ke patto keANe lagADayo ? kayA AdhAre A kahevAmAM AvI rahyuM che? peAlIsavALAoe kahyuM H kUtarAnA AdhAre. nyAyAdhIze kahyuM ke kUtarA paNa zuM sAkSI hAI zake che? zuM enA AdhAre nirNaya karI zakAya che? polIse kahyuM : ene pratyakSa prayAga karavAmAM Ave. jajane rUmAla kUtarAne sUdhADavAmAM AvyA, emAM khIja pAMca-sAta rUmAla bhegA karI bahAra mUkI devAmAM AvyA. kUtarAne nirdeza karavAmAM AvyA ke sUMdhelA rUmAlavALA mANusane pakaDavAneA che. kUtarAe rUmAlanA DhagalAmAMthI pahelA sUMthelA rUmAlane meAMmAM pakaDayo ane aMdara AvIne jaja tarapha dhasyA. jajane kursI para beThelA ja garadanamAMthI pakaDI lIdhA. A badhuM gaMdhane AdhAre thayuM. Aje A gandha-vijJAna aspaSTa nathI. AjanA jIvazAstrIoe khIjI paNa aneka zeAdheA karI che. pata`giyuM khUba nAnuM ane avikasita prANI che. eka nara pataMgiyuM ahIM beThu che. be traNa mAIla dUra tenuM mAdA pataMgiyuM che. gandhathI te tene eLakhIne tenI pAse cAlyuM jaze, hAre-hajAra mAdA pataMgiyAMo vacce hAya che paNa te sIdhe potAnI mAdA pAse paheAMcI jaze. krama ke te mAdAnI gadhathI paricita che. A eka vaijJAnika zeAdha che. Jain Educationa International 132 For Personal and Private Use Only Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyeka prANInA zarIrathI bhinna bhinna prakAranI gaMdha nIkaLe che. prAcIna sAhityamAM "paminI strI ne ullekha Ave che. tenA zarIramAMthI kamaLa jevI sugaMdha Ave che. zarIramAM koI kamaLa nathI hotuM, paraMtu zarIranI gaMdha kamaLa jevI hoya che. bhramaro paNa te kamaLanI sugaMdhathI AkRSTa thaIne te strInA zarIra para bhramaNa karatA rahe che. adhyAtmanA kSetramAM gaMdhane A siddhAMta kasoTI rU5 mAnavAmAM Avyo che. gaMdhanA AdhAre e nirNaya levAmAM AvI zake che ke vyakti sAdhanAnI kaI bhUmikAne sparza karI rahI che. sAdhanAmAM prayukta karavA pahelA guru ziSyanI kasoTI karatA hatA. emAM be mukhya kasoTIo hatI. eka raMganI ane bIjI gaMdhanI. raMgane valaya-AbhA maMDaLane joIne guru jANuM jatA ke ziSyanI adhyAtma bhUmikA zI che? e kyAM sudhI vikAsa karI zake che? gaMdhanA AdhAre ja jANI zakAya che. tIrthakaranI eka moTI koTI che ke temanA zarIramAMthI abhuta gaMdha nIkaLe che. sugaMdhane AdhAra para jANI zakAya che ke A vyakti tIrthakara che. ahaMta che. koI anya nathI. bIjI oLakha zI hoI zake che ? jJAnathI oLakhI nathI zakAtuM. jJAna dekhAtuM nathI. A antara jagatanI ghaTanA che. antarjagatanI koIpaNa ghaTanAthI vyaktine oLakhavI dareka vyakti mATe saMbhava nathI hotuM. vyaktine oLakhavA mATe koI ne koI bAhya jagatanI ghaTanA avazya ja hevI joIe. gadha bAhya jagatanI ghaTanA che. tene zarIra sAthe gADha sambandha che. je sAdhakanA zarIrathI abhuta gaMdha pragaTa thavA lAgI jAya to samajavuM ke te uparanI bhUmikA sudhI pahoMcI gayo che. tIrthakara ke ahaMta thaI gayo che. prakRti paNa anukULa hoya che. bIjI vAta jayAcAye lakhI che ? prabho! manuSya, tiryaMca ane pazu e badhAM prANa potAnA virodhabhAvane cheDIne anukULa banI jAya che. badhA paraspara mitra banI jAya che. A keI AzcaryanI vAta nathI. paNa Azcaryajanaka vAta to e che ke Apa jyAM paNa jAo cho tyAM prakRti Apane anukULa thaI jAya che ane nAnAmAM nAnA prANuMeka indriyavALA paNa Apane anukULa AcaraNa karavA lAgI jAya che. temaNe khUba ja mArmika rIte lakhyuM che ? azubha zabda, rUpa, rasa, gaMdha ane sparza A badhAM badalAI jAya che. e badhAM zubha ane priya banI 133 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAya che. jema pAMca dArzanika sAMkhya bauddha vagere ApanI sAme TakI zakatA nathI, te paNa badalAI jAya che. tevI ja rIte prakRtimAM rahenArA badhAM paramANuomAM parivartana Ave che, azubha ane amanA paramANu zubha ane manojJa banI jAya che. pratikULa havA anukULa banI jAya che. prakRtinA kaNa kaNamAM anukULatA AvI jAya che. temAM eka vicitra prakAranuM parivartana thAya che. keTalAka samaya pUrve eka sAdhake prayoga prastuta karyo. hajAro lokoe joyuM ke AkAzamAM kaI vAdaLa nathI. te sarvatra khAlI hatuM. sAdhaka maMca para Avyo. AkAza tarapha joyuM ane daza miniTanI aMdara te samagra AkAza vAdaLothI bharAI gayuM. pachI sAdhakane vAdaLa vikheravAnuM kahevAmAM AvyuM. daza miniTa pachI joyuM ke AkAza vAdaLothI zUnya che. badhAM vAdaLe adazya thaI gayAM. sauthI maTI caitanyazakti che prakRtinA paramANu caitanyanI zaktithI prabhAvita thAya che. vizvamAM jeTalI zaktio che. temAM saithI moTI zakti caitanyanI zakti che. paramANu nI zakti paNa anaMta asIma che. paNa caitanyanI zakti samakSa badhI zaktio prabhuta thaI jAya che. khUkI jAya che. jyAre caitanyanI zakti jAge che tyAre paramANu prabhAvita thAya che. mANu zaktine prabhAva Aje parAmane vijJAnanA kSetramAM padArthane prabhAvita karavAnA aneka prayoga thaI rahyA che. A mAnavAmAM ja nathI AvatuM, paraMtu pramANita paNa karavAmAM AvyuM che ke caitanya zakti dvArA prANazakti dvArA-padArthone prabhAvita karI zakAya che. tene badalI zakAya che. eka bhArI vastune eka sthaLethI bIjA sthaLe khaseDI zakAya che. tene ucca sthAne laI jaI zakAya che ane tenuM rUpAMtara paNa karI zakAya che. A eka vikriyAne sAmAnya prayoga che. vaikriyalabdhi arthAta vikriyAne prayoga. enA dvArA aneka prayoga karI zakAya che. enA mAdhyamathI aneka vastuonuM nirmANa ane rUpAMtaraNa karI zakAya che. jyAre bhItarane vaibhava jAge che. vyakti svayaM samartha banI jAya che. jyAM sudhI bhItaranuM aizvarya nathI jAgatuM tyAM sudhI hajAre zaktio 134 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAvA chatAM paNa mAnavI bhItara khItAkhItA rahe che. kamajora rahe che. te kazuM paNa nathI karI zakatA. badhA leAkA jANe che ke jenA hAthamAM sattA che, vividha prakAranI zaktio che, te badhAMne nabaLAIe satAve che. bhaya satAve che. kAI paNa rASTrapati aMgarakSakeA vagara jIvatA nathI. krAISNu pradhAnama trI aMgarakSAnI pheja vagara ane satrIonA paherA vagara khullA AkAzamAM nathI jIvatA. jeTalA paNa meATA mATA mANase che te badhA dabAyelA rahe che. bhayabhIta rahe che. enuM kAraNa che ke temanI bhItaranI kamajorI tevI ne teTalI ja rahe che. te kadI samApta thatI nathI. mananA bhaya sadA vidyamAna rahe che. sattA ke vaibhavanuM kAma haiAya che ke vyaktine bahArathI samRddha banAvI devI ane bhItarathI teTalI ja kamajora ane durgaMLa banAvI devI. mahAna saMta kAnphyuziyase kahyuM : huM samrATa chuM, leAkeAe kahyuM : kevuM pAgalapana ! phakIra che ane peAtAnI jAtane samrATa kaheA che. vAta samajamAM nathI AvatI. samrATanI pAse sevA hAya che. tamArI pAse sevakrA kayAM che? saMte kahyuM : huM ALasu nathI. huM zrama karuM chuM. sevaka enai joIe je ALasu hoya che. zramathI dUra bhAge che. huM karmaNya chuM. akalpya nathI. sevaEAnuM na hAvuM samrATa thavAmAM bAdhaka nathI. tamArI pAse zastra kayAM che? samrATa pAse khUba vizALa zastrAgAra hAya che. tamArI pAse zastrAgAra kanyAM che? huM kAyara ane Darapoka nathI. kAyara ane DarapeAka vyaktine zastronI jarUra heAya che. tamArI pAse senA kayAM che? samrATa pAse vizALa senA hAya che. huM zaktizALI chuM. mArA para ThThAI paNa AkramaNu nathI karI zakatuM. mane kAInA bhaya nathI. mAre mATe senA anAvazyaka che. senA ene joIe je bhayabhIta che. khIjAnA AkramaNanI AzaMkAthI bharAyele hAya che. tamArI pAse dhana kayAM che je sukha-suvidhA ApI zake. samrATa pAse apAra dhana heAya che. dhana garIba ane daradrane joIe. huM daradra nathI. hu* AMtarika saMpadAthI sapanna chuM. leAkeAe mAnI lIdhuM ke kanphyuziyasa ja samrATa che. Jain Educationa International 135 For Personal and Private Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAstavamAM jyAre AMtarika cakravartitva jAgrata thAya che. bhItaranuM sAmrAjya phelAI jAya che tyAre vyaktimAM eTalI zakti jAge che, tene eTaluM parAkrama tathA sAmarthyane anubhava thAya che ke tene kaI paNa ghaTanA bhayabhIta nathI karI zakatI. parAjita nathI karI zakatI. ApaNe antarjagatane vaibhava adhyAtmane vaibhava che. AtmAne vaibhava che. je vyaktie ene anubhava karyo che. tenuM manobaLa avazya jagyuM che. enuM zarIrabaLa paNa jAgyuM che ane tenuM vacanabaLa paNa jAgyuM che. Apane Azcarya thaze ke dhana ane sattA prApta karavAnI utsukatA rAkhanAra badhA leke saMnyAsIonA AzIrvAda levA jAya che. emane bAraNe AMTA-pherA mAre che. keIka kAI mahAtmAnA AzIrvAda levA doDe che ane keIka koI mAnA AzIrvAda levA mAge che. badhAM te akiMcane pAse jAya che ane vicAre che ke eka paNa vacana nIkaLI gayuM te nihAla thaI jaIzuM. samrATa paNa phakIronI pAse jAya che. Aje paNa lokonA manamAM e vizvAsa rahe che ke adhyAtmanA vaibhavathI yukta vyaktinA AzIrvAda ja sarva kAMI che. je te nathI maLatA te badhuM hovA chatAM paNa lAge che ke kaMI paNa nathI. vacananuM baLa jAge che adhyAtmanI sAdhana dvArA, mane baLa paNa adhyAtma vaDe ja jAgrata thAya che. saMkalpamAM eTalI zakti AvI jAya che ke vyakti keTalIya dUra beThI hAya, UbhI hAya, mananA saMka9pa pramANe teNe kArya karavuM paDaze. mananuM baLa jyAM sudhI jAgatuM nathI tyAM sudhI saMdehanA gherAmAM ja rahe che. tene e paNa vizvAsa nathI thato ke A kAma thaI zakaze. saMdeha kadI dUra haTa ja nathI. te hamezAM te ne te ja rahe che. zarIranuM baLa paNa jAgI jAya che. meganI sAdhanA karanAra vyaktimAM zarIranuM baLa jAge che. prANu para niyaMtraNa karanAra vyaktimAM zarIranuM baLa jAge che, teTaluM baLa bIjAmAM nathI jAgatuM. Tonika bekAra banI jAya che. hAthI ke Trakane pitAnI chAtI parathI keAI pasAra karI zakatuM nathI. paraMtu prANa para niyaMtraNa prApta karanAra vyakti e vAtane atyaMta sAdhAraNa samaje che ane te potAnI chAtI parathI hAthI ane Trakane paNa laI jaI zake che. hamaNAM pAchalI zibiramAM eka saMnyAsI dilhIthI AvyA hatA. tamane manamAM prekSA dhyAnane zIkhavA-samajavAnI AturatA hatI. teo zibiramAM rahyA. eka divasa temaNe potAnI prANazaktino camatkAra 136 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dekhADayo. hajArAnI pariSadamAM temaNe eka sadhana leAkhaMDanI sAMkaLane zvAsanuM niyaMtraNa karIne kAcanI jema tADI nAMkhI. tenA aneka TukaDA thaI gayA. A zvAsanI zaktineA prayAga che. jyAre bhItarane! vaibhava jAge che tyAre zarIrabaLa, maneAkhaLa ane vacanabaLa jAge che. mAnavI atyaMta zaktizALI banI jAya che. jayAcAye lakhyuM che : prabhu! ApanI teA vAta ja zI, ApanuM dhyAna dharanAra vyakti, ApanI sAthe tanmayatA ke ekAtmakatA sthApita karanAra vyakti paNa sa`panna banI jAya che. tene AdhyAtmika cetanAnA azvanI sAthe sAthe siddhi paNa prApta thAya che. te aneka Rddhie ne svAmI banI jAya che. jaina graMthAmAM aneka RddhinuM vistRta varNana che, jenI prApti yeAgIone thAya che. maharSi pataMjalie 'vibhUti' zabdanA prayAga karyA che ane jaina AgamAmAM Rddhi' zabdanA prayANa prApta che. be prakAranA manuSya heAya che Rddhi prApta ane Rddhi zUnya. cakravartI, vAsudeva, baLadeva, arhat, tIrthaMkara vagere-vagere viziSTa vyakti Rddhi prApta heAya che. viziSTa sAdhanA karanAra RddhiethI sapanna hAya che. hui hAya tA levA-devA che? sAdhu RddhimAna heAya che. jo temanI pAse azva le! zA mATe temanA dvAre AMTA mAratA heAya che? zu zuM maLe che emanI pAsethI? te dhana kaMIka khIju ja hAya che, sa eTaluM ja aMtara che. A daSTie kahI zakAya che ke dhanavAna vyakti dhanavAnane tyAM ja cakkara lagAve che, nidhanane tyAM nahi. jo nidhanane tyAM ja cakkara lagAvate tA eka bhikhArInuM cakkara lagAvate. ` eka bhikhArI zeDanI kAThI para gayA. kheAlyA : zeTha sAheba, paisA Ape. zeDa belyA : paisA nathI. bhikhArIe kahyuM H reTalI Ape. roTalI paNa nathI. sAruM, phATelAM kapaDAM ApI de. kapaDAM paNa nathI. ATaluM sAMbhaLatA ja bhikhArI kheAlyeA : teA pachI ahIM zA mATe kheDA che, mArI sAthe cAle. ApaNe baMne bhIkha mAgIzuM. kAIpaNa vyakti bhikhArInI sAthe nathI jatI. daridrathI paNu daridra vyakti paNa daridranA dvAre AMTA nathI mAratI. tyAgI sAdhue ane Jain Educationa International 137 For Personal and Private Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMnyAsIonI pAchaLa, jyAM paNa AdhyAtmika vaibhavane anubhava thAya che, hajAro dhanakubera ane sattAdhIza deDatA doDatA jAya che. ene phalitArtha e thAya che ke AdhyAtmikatAthI saMpanna vyakti kadI vipanna nathI hotI, daridra nathI hotI. te khUba vaibhavazALI heya che, saMpanna hoya che. saMpanna vyakti hamezAM pitAnAthI vadhAre saMpanna vyaktinuM ja dvAra khakhaDAve che. pitAnAthI ochA vaibhavazALI vyaktine tAre kadI nathI jatI. A niyama samajavAmAM ApaNane jarA paNa muzkelI paDatI nathI. adhyAtmane anubhava eka anokhI saMpadA che. jayAcAryo A rahasyane stutinA mAdhyama dvArA khUba ja upasAvyuM che ane enuM eka hadayagrAhI citraNa prastuta karyuM che. vAMcanAra vyakti vAMcatA vAMcatA ApameLe A anubhavanI bhUmikA para pahoMcI jAya che ke adhyAtmanI sAdhanA saMpannatAnI sAdhanA che. e vipannamAMthI saMpanna thavAnI sAdhanA che. je vyakti A saMpannatAnI bhUmikA para pahoMcI jAya che tene dhananI vipannatA kadI satAvatI nathI. 138 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 10 svAzya ane samAdhi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avathana : 10 saMketikA 9 nIla varNa malli jinezvara, dhyAna nirmala mAMhI prabhU paramajJAna alpakAla 3 2 zveta varaNa prabhu zobhatA, vAru vANa amAmI ho / upazama rasa guNa AgalI, meTaNa bhava-bhava khAmI ho // dvAdazamA jinavara bhajie, rAga dveSa macchara mAyA tajiye / prabhu lAla varaNa tana chiva jANI; prabhu vAsupUjya bhajale prANI // (caubIsI 19/1 : 9 / 2, 12/1) D siddhanI ArAdhanA raMgonA AdhAre. n svAsthyane AdhAra nADI-sasthAna. - zivAdevI badhAnI aMdara che. D prajJAnuM ghara ja vAstavika dhara che. Jain Educationa International dhyAyo / pAyo // samAdhi svAsthya che. samAdhinI RNa muslIo - vyAdhi, vyAdhi ne upAdhi raMgavijJAna 140 For Personal and Private Use Only Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAsthya magaLa che maMgalaM bhagavAn vIro maMgalaM gautamo gaNI / maMgalaM sthUlabhadrAdyA jaina dharmostu maMgalam // maMganuM matimAt mikSu: maMgAmajI: maMgalaM rAyacandrAdyA: maMgalaM tulasIguruH // 1 svAsthya ane samAdhi ciMtana karanAra ane ciMtana na karanAra badhI vyakti potAnA jIvanane maoNMgalamaya banAvavA icche che. amaMgaLa kAI icchatuM nathI. maMgaLanu' sarva prathama caraNa che. svAsthya, A zarIranuM maoNMgaLa che. mananuM maMgaLa mananuM svAsthya. bhAvanAnuM ma gaLa bhAvanAnuM svAsthya. jyAre zArIrika tathA mAnasika svAsthya, ane enA karatAM paNa vadhAre bhAvAtmaka svAsthya prApta thAya che tyAre samAdhi ApameLe prApta thAya che. samAdhi mATe vadhu prayatna karavAnI jarUra nathI. samAdhi teA ApaNI svAbhAvika avasthA che. vacce je vighna Ave che, te muzkelIone dUra karI daIe. zilAcaTTAneAne haTAvI daIe. tA te svAbhAvika avasthA pragaTa thaI jAya che. samAdhinuM nirmANa nahi karavuM paDe, te te aMdara sthita che. mAtra muzkelIe dUra karavAthI te abhivyakta thai jAya che. traNa muzkelIe samAdhinI traNa muzkelIe che : 1 vyAdhi--zarIranI khImArI 2 Adhi--mananI khImArI 3 upAdhi--bhAvanAnI bImArI A traNe khImArIe ekakhIjAthI caDhiyAtI che. A traNene dUra karavAthI samAdhinI ghaTanA svayaM ane che. prekSAdhyAnane krama che. A traNe muzkelI ke bImArIone samApta karavAnA krama che. aneka sAdhakane anubhava che ke prekSAdhyAnathI aneka zArIrika roga maTe che, enAthI AdatA badalAya che. aneka vyaktiene peAtAnI cira-peSita AdatAthI chuTakArA maLe che. Jain Educationa International 141 For Personal and Private Use Only Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utkRSTa maMgala bhAvanA samAviramuttamaM tui------A sauthI mATI maMgalabhAvanA che. emAM traNa vastuonI prApti mATe prArthanA karavAmAM AvI che. 1 svAsthya maLe 2 kheAdhi--samyag daSTi maLe 3. samAdhi maLe. ArogyanI prApti--A saiAthI mATI magalabhAvanA che. rAgI bicArA zuM karI zake? zuM karaze ? te bese che teA paga sAtha nathI detA. prekSA kare che te! mastaka sAtha nathI ApatuM, mastaka phATavA lAge che. jenuM nADI-saMsthAna majabUta nathI te sAdhanA kevI rIte karI zakaze, svAsthyanuM lakSaNu che. nADI-sa MsthAnanuM zaktizALI hovuM. nADI-saMsthAna jeTaluM zaktizALI hAya che mAnavI teTalA ja svastha hAya che. meAdhi maLe--A paNa moMgala bhAvanA che. kheAdhinA artha che-- samyag dRSTi. jyAre daSTi samyag hAya che tyAre kArya cAgya thAya che. jyAre daSTi mithyA hAya che tyAre kA yogya nathI thatuM. samyag dRSTinI prApti paNa saheja nathI heAtI. samAdhi maLe--jyAre ArAgya prApta thAya che, meAdhi thAya che tyAre samAdhi ApameLe upalabdha thAya che. ene khUba ja sundara upAya batAvavAmAM AvyA che. hamaNAM ame tenA para saMpUrNa dhyAna nathI ApyuM. A upAya lAgassa'nI pATImAM nirdiSTa che. legassa'nuM dhyAna dharanAra jApa karanAra paNa tenA para pUruM dhyAna nathI ApI rahyA. legassanuM eka mahattvapUrNa padya cheH caMdesu nimmalayarA, Aiccesu ahiyaM payAsayarA / sAgaravaragaMbhIrA, siddhA siddhiM mama disaMtu // siddhanI ArAdhanA raMgAnA AdhAre : traNa upalabdhi che 1 siddhanI ArAdhanAthI AreAgya maLI zake che. 2 siddhanI ArAdhanAthI kheAdhi maLI zake che. 3 siddhanI ArAdhanAthI samAdhi upalabdha thaI zake che. Jain Educationa International 142 For Personal and Private Use Only Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhanI ArAdhanA ApaNe traNa rUpamAM karIe ? 1 cAMdanA rUpamAM siddhanuM dhyAna karIe. zveta raMganuM dhyAna karIe. 2 sUryanA rUpamAM siddhanuM dhyAna dharIe. lAla raMganuM dhyAna karIe. 3 sAgaranAM rUpamAM siddhanuM dhyAna karIe. samudrane raMga bhUro, hoya che. ApaNe bhUrA raMganuM dhyAna dharIe. jayAcArye A traNe raMgo--ta, lAla, ane bhUrAnA yAnanI carcA karI che. pazcimanA okaTa sAyansanA leke mAne che ke bhUro varNa adhyAtmanuM pravezadvAra che. vizuddhi kendra para bhUrA raMganuM dhyAna dharavAmAM Ave che. vizuddhi kendra eka mukhya caitanya-kendra che. A adhyAtmanuM pravezadvAra mAnavAmAM Ave che. lAla varNanuM dhyAna darzanakendra para karavAmAM Ave che. zveta varNanuM dhyAna jyotikendra para karavAmAM Ave che. je vyakti pratidina A traNa raMgo -bhUre, lola ane zvetanuM dhyAna dhare che te zArIrika svAsthane paNa anubhava kare che. vaidika sAhityamAM saMdhyAyAnanuM vidhAna che. saMdhyA samaye brahmA, viSNu ane zivanuM dhyAna dharavAmAM Ave che temAM A traNe raMge-lAla, zveta ane kRSNanuM dhyAna hoya che. kRSNane artha kALo nahi paNa bhUro che. A dhyAnanA pariNAmanI carcAmAM batAvyuM che ke A traNa raMgonuM dhyAna karanAra pitAnA svAsthane paNa prApta kare che, nADI saMsthAnA svAsthane AdhAra che sarva prathama vAta che-svAsthanI upalabdhi. jyAre zArIrika svAzya ThIka hoya che tyAre mAnasika svAzya paNa sAruM rahe che. mAnasika svAthyamAM sauthI moTI muzkelI che zArIrika svAsthe. jenuM nADI-saMsthAna majabUta nathI hatuM, te vyakti mAnasika bImArIthI grasta haze. mAnasika svAstha mATe nADI-saMsthAnane zaktizALI banAvavuM khUba Avazyaka che. nADI-saMsthAna jeTaluM nirmaLa ane zaktizALI haze, mAnasika svAzya teTaluM ja sthira ane nirmaLa haze, bhAvanAtmaka garabaDAmAM paNa A bane kAraNe hoya che. zarIranI bImArI mANasane cIDiyA banAvI de che. temAM krodhanI vRtti vadhu thAya che. svabhAva ane Tevo bagaDI jAya che. mAnasika bImArImAM svastha Tevo rahI nathI zakatI. bhAvanAtmaka bImArInAM A baMne kAraNa che. jyAre A baMne kAraNa barAbara hoya che tyAre bhAvanAtmaka bImArI ApameLe ThIka thavA 143 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAge che. prekSA dhyAnanI prakriyA pAralaukika nathI. A paralokane sudhAravAnI prakriyA nathI. AcArya tulasIe jyAre aNuvrata AMdolananuM pravartana karyuM tyAre e gheSaNa karI hatI ke huM te dharma ne mahatva nathI ApatA je kevaLa paralekanI carcA kare che. paralokanI carcA vyartha che. vartamAnanI kSaNa je sudharatI hoya te AgalI kSaNanI ciMtA karavI Avazyaka nathI. je vartamAnanI kSaNa sudharatI hoya to bhaviSyanI kSaNa paNa sudharI jAya che. AgaluM jIvana vartamAna jIvananuM pariNAma che. pariNAmanI ciMtA jarUrI nathI hotI. pravRttinI ciMtA karavAnI AvazyakatA hoya che. Ajano dhArmika pariNAmanI ciMtAmAM gUMcavAI gayo che. je pravRttinI ciMtA nathI karato, je vartamAnanI ciMtA nathI karato, pariNAmanI ciMtA kare che, te kadI saphaLa nathI thaI zakata. saphaLa te ja thAya che je vartamAnanI ciMtA kare che. vartamAnanI ciMtA kare, bhaviSyanI nahi prAcIna kALanI vAta che. eka rAjyamAM evI vyavasthA karavAmAM AvI ke jyAre rAjA gharaDo thaI jAya, amuka avasthAne pAra karI jAya, pachI te potAnuM rAjya potAnA uttarAdhikArIne soMpIne araNyavAsI banI jAya. te rAjyanA badhA rAjA bhayabhIta rahetA. Aje ATalA meTA sAmrAjyane adhikAra ane kAle araNyavAsa. dhaNu rAjAe A araNyavAsanA bhayathI rAjya cheDIne cAlyA gayA. bhayane lIdhe jIvananI badhI sakriyatA pahelethI ja samApta thaI gaI. araNyavAsanA jIvanane svIkAra ghaNI pAchaLanI ghaTanA hoya che, paraMtu je divase rAjAnA rUpamAM abhiSeka thata te divasathI ciMtA gherI letI. pahelA divasathI ja araNyavAsI banI jatA ane ciMtAomAM DUbI jatA. teo niraMtara dukhI rahetA. rAjyanuM koI sukha anubhavamAM AvatuM nahi. eka vAra eka kuzaLa rAjA banyo. teNe vicAryuM: trIsa-cALIsa varSa pachI AvanAra duHkha mATe AjathI ja duHkhI banI javuM e buddhinuM lakSaNa nathI. A te anAgata duHkhane mela levA jevI vAta che. teNe rAjya-bhAra saMbhALe, jaMgalane suMdara banAvavAno prAraMbha karyo. kArya AgaLa vadhyuM. eka divasa e AvyuM ke jaMgala rAjamahela karatAM paNa suMdara ane sukhada banI 144 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gayuM. have araNyavAsa tene mATe ciMtAnA viSaya nahi rahyo. te sukhI jIvana jIvatA rahyo. je vamAnanI ciMtA karI le che tene viSyanI ciMtA nathI rahetI. prekSA-dhyAnanI saMpUrNa prakriyA vamAnanI ciMtA che, ciMtana che. vyakti sadA e vicAratI rahe ke vamAnanI kSaNa kaI rIte ujjavaLa ane. sAdhanA mATe zarIra zaktizALI bane, mana zaktizALI bane, ane bhAvanA zaktizALI bane. ATalu thayA pachI samAdhi mATe kAI ciMtA karavAnI jarUra rahetI nathI. samAdhi pravRtti nathI, pariNAma che. ApameLe thanArI TanA che. ene ghaTita karavA mATe alaga prayatna karavAnI AvazyakatA nathI hatI. samAdhi ane tripadI samAdhinI upalabdhinuM eka mahattvapUrNa sUtra ApaNane maLyuM che. tene calita thavA mATe traNa khALata Avazyaka che--zraddhA, samarpaNu ane parAkrama. sarva prathama tathya che~zraddhA. jenAmAM zraddhAnAM khIja aMkurita nathI thayAM evI kAI paNa vyakti duniyAmAM kAI paNa kSetramAM saphaLa nathI thaI. zraddhAne leAkeA yathArtha rIte nathI samajyA. teo mAne che ke zraddhA ane a MdhavizvAsa ekaja che. A bhrAnta mAnyatA che. zraddhA ane aMdhavizvAsanA kAI meLa ja nathI. zraddhAnA atha che--saccAI jANI lIdhA pachI enA pratye dhanIbhUta AsthA pragaTa thavI. jANyA pachI zraddhA hAya che. ANutA pahelA zraddhA heAtI ja nathI. zraddhA heAvAnA prazna ja nathI UDatA. kANe kahyuM A aMdhavizvAsa che? jyAM sudhI saccAI pratye ghanIbhUta AsthA nathI heAtI, te saccAI jIvanamAM kadI phaLatI nathI. je vyaktimAM zraddhA-khIjavavAyuM nathI te kadI saphaLa thaI nathI ane kadI saphaLa thaze nahi. zraddhA pachI heAya che--samarpaNu. jyAre zraddhA hAya che tyAre ApaNe te dhyeya pratye sarvAtmanA samarpita thaI jaIe chIe, saMpU samarpaNu hAya che. pachI e zarata nathI hAtI ke A ghaTanA banavAthI huM AvuM karIza. Ama thAya tA huM Avu karIza. aneka ziSyA peAtAnI jAtane guru pratye samarpita mAne che. paraMtu te e zarata rAkhe che ke jo ma-10 Jain Educationa International 145 For Personal and Private Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Apa mArA pratye evo vyavahAra karaze to huM paNa A vyavahAra karIza. nahi te nahi. A kevuM samarpaNa; enAthI kaMI paNa thayuM hoya evuM jANyuM nathI. samarpaNa te hoya che je sarvAtmanA hoya, je sarvathA zarata ke pratibaddhatAthI mukta hAya. temAM pachI je paNa Ave, te sthitine jetA jAo, sahana karatA jAo, paraMtu samarpaNa para keI AMca Ave nahi. zraddhA ane samarpaNa pachI AvatuM tattva che-parAkrama. kaI paNa guru e nathI kahetA ke tame zraddhA ane samarpaNa karIne besI jAo. badhuM ja banavA pAmaze. guru gati Apaze. guru calAvaze. te kahezeH parAkrama karo. besI na jAo. cAle ane cAlatA ja rahe. parAkramanA dIpakane na holavavA de. eka vyaktie jAherAta kADhI ke eka nokaranI jarUra che. eka vyakti nekarI karavA AvI. teNe pUchayuM : Apa pagAra keTale Apaze ? mAlike kahyuM H phakta bhojana ane bIjuM kAMI nahi. sAruM, te kAma zuM karavAnuM raheze? mAlike kahyuM : kAma bIju kazuM nahi. laMgara para jaIne bhajana karI levAnuM ane AvatI vakhate mAre mATe bhojana sAthe laI AvavAnuM. basa ATaluM sarakhuM kAma che. khUba ja saraLa ane sIdhuM. je vyakti parAkrama nathI karatI, maphatanuM khAya che te jIvanamAM kadI paNa saphaLa nathI thaI zakatI. jeNe prayatna cheDI dIdhe, jeNe parAkramane tilAMjali ApI dIdhI, te zuM karI zake che? tene kaMI paNa prApta nathI thaI zakatuM. zraddhA, samarpaNa ane prayatna ke parAkrama-A traNa tatva saphaLatAnAM dhruvabindu che. tenA astitvathI saphaLatA maLe ja che. emAM kaI saMdeha nathI. badhAnI bhItaramAM zivadevI che. saphaLatA bahArathI nathI AvatI. te ApaNI bhItara che. tene mAtra pragaTa karavAnI che. bahArathI kazuM paNa levAnuM nathI. sarvakAMI bhItaramAM che, theDA parAkramathI ja te abhivyakta thaI jAya che. purANI vAta che. ujjayinI nagarIne bhavya rAjamahela. temAM ekavAra acAnaka Aga lAgI gaI. Aga vicitra hatI. tene halAvavA mATe pANI chAMTavAmAM AvI rahyuM hatuM ane te vadhu ne vadhu bhabhUkI rahI 146 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatI. prazna thaI zake ke pANI Agane hAlave che, pANIthI Aga bhabhUkatI nathI, holavAya che. pANI maLe ane Aga na holavAya e kadI saMbhava nathI. A praznanA saMdarbhamAM tame tamArA dilane DhaDhaLA. dilamAM bhayaMkara Aga lAgI che. tame pANI nAkhatA jAo che. te bhabhUkatI jAya che. Indriya-viSayonI tRSNAmAM bhayAnaka Aga che tene zAMta karavA mATe mAnavI bhoga bhegavI rahyo che. te amiTa pyAsa bhogenuM IdhaNa meLavIne -vRtasikta agninI jema vadhu prajavalita thaI rahI che. te tarasa chipAtI nathI. mAnavI zabda, rUpa, rasa, gaMdha ane sparzanuM pANuM nAkhe che te Agane bujhAvavA mATe paNa te Aga A pANI prApta karIne vadhu bhabhUkI UThe che. phalitArtha e thayo-jema jema pANI nAkhyuM Aga bhabhUkatI gaI. rAjamahela ghU ghU karato saLagI rahyo hato. rAja khUba ciMtita thaI UThayA. Agane halAvavAnuM ekamAtra sAdhana che pANI. te pANI paNa Agane holavavAmAM asamartha hatuM. rAjAe vicAryuM--paNa koI hala na maLe. temane amAtya abhayakumAra yAda AvyA. te vakhate amAtya abhayakumAra bandI banela hato. jelamAM hato rAjA jAti enI pAse gayA ane belyA amAtyapravara! rAjamahela baLIne khAka thaI rahyo che. pANIthI Aga helavAtI nathI. hajI thoDA samayamAM koI upAya prApta na thaze to rAjamahela ja nahi, samagra nagara baLIne bhasma thaI jaze. ame sau hatAza thaI gayA chIe. have tame ja keI upAya batAvo. abhayakumAra prajJAvAna hatA. teNe kahyuM H mahArAja ! ciMtA na karo. huM upAya batAvuM chuM. upAya bahAra nathI mArI pAse che. ApanA ataHpuramAM zivAdevI rANI che. teNe snAna kareluM pANI lAvIne Aga para choTe. Aga holavAI jaze. snAna-jaLanA cheDA chAMTA ja paryApta che. te rANInuM zIla-saurabha abhuta che. tenuM teja pracaMDa che ane tenuM AbhAmaMDaLa khUba ja zaktizALI che. Apa tenuM snAna kareluM pANI Aga para nAkhe, te tarata holavAI jaze. - rAjAe sAMbhaLyuM. te avApha thaI gayA. temaNe vicAryuM-upAya gharamAM ja che ane huM tene zodhavA bahAra bhaTakI rahyo chuM. zivAdevIne snAna karAvyuM. snAna kareluM pANI Aga para chAMTayuM. Aga tarata ja holavAI gaI. rAjA ane prajAnuM mana harSathI bharAI gayuM. 147 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zivAdevInuM snAna jaLa ApanI bhItara che. prekSAdhyAna zivAdevInuM snAna jaLa che. Apa zarIrane nirmaLa citta dvArA snAna karAvo ane te jaLanuM siMcana karo. A tRSNa ane lAlasAnI amiTa Aga ApameLe helavAI jaze. samasyAnuM samAdhAna thaI jaze. prajJAnuM ghara ja vAstavika badhA zibirArthIo dasa divasanI antaryAtrA pachI pitApitAnA sthAna tarapha prasthAna karaze. pitAnA sthAna para jaIne paNa teo A sAdhanAnA abhyAsane bhUlaze nahi. ATalA divaso sudhI temanuM ghara hatuM, mATI, cUne IMTa ane paththarathI baneluM. have temaNe bIju ghara banAvI dIdhuM. te bIju ghara che-prajJAnuM ghara, prajJA pradIpa. eka che bahirjagatanuM ghara ane eka ja che antarjagatanuM ghara. A antarjagatanA gharanI kadI vismRti na thAya. huM IcchuM chuM ke A prajJA pradIpa vAstavamAM ApanuM ghara banI jAya ane je mULa ghara che te mAtra rAtri-nivAsa banI jAya. A rahevAnuM ghara banI jAya ane te vizrAmagRha banI rahe. paMkhI hamezAM mALAmAM rahe che. jyAre teNe dANe-pANuM kara hoya che tyAre te mALAmAMthI UDIne AkAzanI anantayAtrA kare. adhyAtmanIDa sAdhanA-jIvananuM gRha rahe ane te mULa ghara kArya-gRha rahe. jIvana yApananI pravRttinuM dhara rahe. jyAre Apa juo ke jIvanayApanano prazna hala thaI rahyo che, thaI gayo che tyAre Apa vizrAma karavA mATe, sAdhanA karatA vizrAma karavA mATe A nIDanuM zaraNa lo. AbhAra ane kRtajJatA zA mATe? ApaNe sau AcAryapravara pratye kRtajJa chIe jemanuM ApaNane patha-pradarzana maLyuM. Aloka maLyo ane ApaNe mArga prazasta thaI gaye. A sAdhanA zibiramAM niraMtara sAdhanAno abhyAsa karanAra zibirArthI rahyA che, paraMtu evA paNa leke che jemaNe vakhato-vakhata AvIne sAdhanA mATe potAnI abhiruci batAvI, rasa lIdhe, pravacanamAM rasa lenArAonI saMkhyA atyadhika rahI che. pravacana sAMbhaLavAnI temanI tatparatA ane tanmayatA prazaMsanIya hatI. AcArcapravara mAre mATe sarva kAMI che. huM emane mATe zuM kahuM ? kaI paNa kahevuM yogya nathI mAnato. huM ema mAnuM chuM ke huM je kAMI karuM chuM. 148 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te badhuM AcAryazrI karAve che. teo svayaM kare che. AbhAra ke mAnuM ? kaI bIju hoya te AbhAra mAnuM evuM aMtarALa paNa nathI, jenI vacce AbhAra ane kRtajJatA mUkI zakAya. AbhArane prazna ja nathI. madhyAhana dhAmadhakatA taDakAmAM AcAryapravaranuM dararoja AvavuM. zaktine vadhu praguNita kare che. sAvI pramukha tathA anya sAdhvIoe hajI ghaNuM tApane sAmano karavo paDyo, kema ke temanuM sthAna dUra hatuM. te badhI ahIM AvatI. temanuM ahIM AvavuM e vAtanI pratIti karAve che ke temanA manamAM sAdhanA pratye lagana che, rahI che. nahi te aneka bahAnAM kADhI zakAya che. bahAnAM mATe ghaNo avakAza che. Aje tApa vadhAre che. paga baLI rahyA che. sthaLa ghaNuM dUra che. A bahAnAMonAM saMsAramAM bahAnAMo ochI nathI. jyAre IrachIe tyAre bahAnuM banAvI zakIe chIe. paraMtu jyAre aMtarane rasa jAgI jAya che tyAre bahAnAM hatAM ja nathI. avarodha paNa samApta thaI jAya che. badhA lokone sAdhanA pratye sabhAva che, AkarSaNa che. enAthI eTaluM zaktizALI vAtAvaraNa bane che ke aneka lokone ajJAta rUpe sAdhanAnI preraNA maLe che. ane teo badhA sAdhanAthI lAbhAnvita thAya che. sAdhanA karavAnI badhAmAM jANe spardhA jAgI che. have vadhu preraNAnI AvazyakatA nathI lAgatI. A prakiyA pahelA prApta thate te mahAlacandrajI bhaMsALI zraddhALu zrAvaka che. teo sittera varSanI avasthA prApta karIne AThamA dasakAmAMthI pasAra thaI rahyA hatA. teo zibiramAM rahyA. temaNe kahyuM : mahArAja ! mArAM sittera varSa nakAmAM cAlyAM gayAM. nakAmA e arthamAM ke huM je paNa dhArmika kriyAo karatA, mAruM mana kadI paNa sthira nahotuM rahetuM. te sadA bhaTakatuM rahetuM. A zibiramAM bIjA thayelA lAbhamAM mane e lAbha avazya thayo che ke have huM jyAre mALA japuM chuM tyAre mane mAtra te ja dekhAya che je mALAne jAya che. mAruM mana sthira rahe che, eka ja laya para TakeluM rahe che. je A prakriyA mane pahelethI prApta thaI hota to mane ghaNo lAbha thAta. khera, have huM A prakriyAmAM AvI gayuM. mArA para ghaNe moTA upakAra 149 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayA che. AvA anubhave! eka sAdhakanA nahi aneka sAdhanA che. ApaNe sAce ja khUba saubhAgyazALI chIe ke Aje A mAnasika samasyAnA jaTilayugamAM, A caMcaLatA ane vikSepanA yugamAM A pAgalapaNanA yugamAM prekSAvyAna ja evI sa`jIvatI maLI che, jenu sevana karIne ApaNe AnaMda ane sukhavaDe peAtAne bharI zakIe chIe, Jain Educationa International 150 For Personal and Private Use Only Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 Atma locana ArAdhanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 1 Jain Educationa International navI sRSTi H navI dRSTi For Personal and Private Use Only Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 1 saMketikA a ApaNI sRSTinAM be moTAM taravo-1 mAnava 2 buddhi-cetanA -A bane jUnAM paDI gayAM. navAM tattavo jarUrI che-1 atimAnava 2 prajJA-cetanA. A sRSTimAM roga che; vArdhakya che, mota che. 0 evI sRSTi joIe jyAM roga na hoya, vArdhakaya na hoya, mota na hoya. A sRSTimAM kedha che, IrSyA che, ghaNA che. n evI sRSTi joIe jyAM kSamA heya, ameda hoya, mitrI heya. gha raga na hoya teno artha -roganuM kaSTa na hoya, vRddhAvasthA na hoya teno artha - ghaDapaNanuM kaSTa na hoya. mota na hovAne artha che-mRtyunuM kaSTa na hovuM. g vRddhAvasthAnAM cAra kAraNa che: 1 mAnasika tanAva 2 kezikAonI kaThoratA 3 AhAranuM apAcana 4 lehInI viSAktatA. 1 ghaDapaNamAM ochI thAya che? * smaraNa zakti * nirNaya zakti 0 Atma-niyaMtraNa zakti. vRddhAvasthA varSothI aMkAtI nathI, kSatithI, aMkAya che. * 153 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navI sRSTi : navI daSTi ArAdhanAnI AMkha eka bhAIe kahyuM : huM A duniyAthI kAMTALI gaye| chu. A jIvanathI thAkI gayA chuM. A saMsAra mane gamatA nathI. kAI navI duniyA joIe, navI sRSTi joIe. meM pUchyuM : 'zA mATe?" teNe kahyuM : A duniyAmAM rAga che, ghaDapaNu che, meAta che, duHkha che. AvI duniyA mane nahi joIe. mane evI duniyA joIe jyAM roga nathI, ghaDapaNu nathI, meAta nathI ane du:kha nathI. A duniyAmAM jyAM huM jIvI rahyo chuM tyAM krodha che, dhRNuA che, irSyA che, mAnavI mAnavIne mAravA icche che, mAnavI mAnavIne aspRzya mAne che, achUta mAne che, mANusa mANasane dhutkAre che, mANasa mANasa pratye ghAra anyAya kare che, tene lUMTe che, tene Thage che. AvI duniyA mate iSTa nathI. mane evI duniyA joIe jyAM A badhA dASA na hoya, jyAM mAnavI-mAnavI pratye vizvasta hAya, mAnavI-mAnavIne prema karatA heAya, mANasa-mANasane bhAI mAnatA hAya, mitra mAnatA hAya.' Apa sau A sAthe sahamata che? ApanA manamAM paNa A kalpanA jAge che ke AvI duniyAmAM jIvavAnI majA che. AvI duniyA ja joIe. pratyeka mAnavInA manamAM evuM mIThuM svapna Upase che ane te vicAre che ke te bhAIe ThIka ja kahyu.. ApaNune paNa evI ja pavitra ane nirdeLa duniyA joIe; spiSTa joIe. meM kahyuM : tamane jevI sRSTi joIe tevI sRSTi ApaNI AMkhe samakSa pratipaLa nAcI rahI che, Sa bicArI sRSTinA nathI deSa ApaNI dRSTinA che. dASa ApaNA peAtAne che. te sRSTine jonArI AMkha hAvI joIe. jo te AMkha ApaNane prApta thaI jAya ane jo ApaNe te sRSTine joI zakIe tA ApaNu' svapna sAkAra thaI zake che. teNe pUchyuM : kaI AMkha! me kahyuM : ArAdhanAnI AMkha e AkhA heAya che. eka ArAdhanAnI AMkha ane khIja virAdhanAnI AMkha. jo ArAdhanAnI AMkha prApta thaI jAya te ApaNI Jain Educationa International 154 For Personal and Private Use Only Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samakSa eka navA saMsAranuM sarjana thaI jAya che jyAM te badhA doSo nathI, jene prahAra mAnavIe Dagalene pagale sahana karavo paDe. teNe pUchavuM ? ArAdhanA konI ? meM kahyuM ke jJAnanI ArAdhanA, darzananI ArAdhanA, cAritranI ArAdhanA, tapanI ArAdhanA ane vIryanI ArAdhanA. A ArAdhanAnI AMkha vaDe tevI navI sRSTinAM darzana thaI zake che. evI daSTi maLe to tevI sRSTi prastuta che. jevI daSTi tevI sRSTi prakRtine siddhAMta pratipala parivartita thaI rahyo che. pahele marI rahyo che, navo pedA thaI rahyo che, eka kSaNa paNa evI nathI jatI jemAM samagra sRSTi marI na rahI hoya, eka kSaNa evI nathI jatI jemAM sRSTinuM navuM sarjana thatuM na hoya. pratikSaNa eka sRSTi mare che; bIjI sRSTi pedA thAya che. navI sRSTi dUra nathI. te ApaNAthI khUba nikaTa che. te ApaNI bhItara paNa che. ane te ApaNI bahAra paNa che. te ApaNuM DAbI-jamaNuM bAju para paNa che. AsapAsa paNa che ane jyAM sudhI daSTi pahoMce tyAM sudhI navI sRSTi ApaNuM mATe upasthita che. mAtra tene jovA mATe AMkha hovI joIe. je ArAdhanAnI AMkha maLI jAya te navI sRSTi mATe pachI keI navo prayatna karavAnI jarUra rahetI nathI. jyAM juo tyAM navI sRSTi. prazna thAya che-zuM pachI te sRSTimAM vRddhAvasthA nahi haze, roga nahi haze? mata nahi haze? jyAre pratyeka kSaNa samagra sRSTi pedA thAya che, mare che, te pachI A badhA parivartana kema na thAya? jyAre parivartana anivArya ja che to pachI roga kema na thAya? dhaDapaNa ane mRtyu kema na Ave? A badhuM Avaze....paNa enuM kaSTa nahi thaze. ghaDapaNa Avaze paNa tenuM kaSTa nahi thaze roga Avaze paNa tenuM kaSTa nahi raheze. mota paNa Avaze paNa tenuM kaSTa nahi raheze. tene bhaya nahi raheze. sauthI moTuM kaSTa che, bhaya. regana bhaya, ghaDapaNane bhaya, ane motane bhaya. ghaTanAmAM jeTaluM kaSTa nathI thatuM eTaluM kaSTa hoya che mAtra bhayamAM. 155 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhayanuM bhUta yamarAje yamadUtane belAvI ne pUchayuM : juo, ahIMne eka bhU-bhAga khAlI thaI gayo che. tene bharavAno che, tethI mRtyulokamAM jAo ane hajAra mAnavIone mArIne ahIM laI Avo. basa, eTalAone mATe ja ahIM sthAna khAlI che, vadhAre mATe nahi. kevI viDaMbaNA. mAnavIne svabhAva ja che ke te khAlI rAkhavA nathI Icchate. te sadA bharavA Icche che. mAnavI potAnA magajane paNa khAlI rAkhavA IcchatI nathI. te ene vicArothI bharavA Icche che, nakAmAM vikalpathI bharavA Icche che. vicAra nakAmA, vikalpa nakAmA ane ciMtana nakAmuM. badhu nakAmuM ja nakAmuM. topaNa mANasa vicAre che, kyAMka magaja khAlI nahi rahI jAya. khAlI magaja zetAnanuM ghara hoya che - A dUSita dhAraNAe manuSyane eTale brAnDa banAvI dIdho ke te khAlI rahevA icchatuM ja nathI. vAstavamAM khAlI rahevuM zetAnanuM ghara nathI, bhagavAnanuM ghara hoya che. kahenAre e ja dRSTie kahyuM haze ke nakAmo mAnavI zetAna je duSTa hoya che. khAlI rahevAne artha nakAmA rahevAne nathI. mAnavI khAlI rahe ja che kyAre! te niraMtara pitAnA magajane vicArothI bharata rahe che. eTaluM bharI de che ke zetAna te zuM, mahAzetAna temAM krIDA karatA rahe che. te mAnavImAM vAhiyAta vAta janma le che. te vAta ja zetAna che. - yamarAjane Adeza laIne yamadUta maryalekamAM Avyo. teNe eka sAthe hajAra mAnavIonA prANa harI lIdhA. samagra nagaramAM bhaya vyApta thaI gayo. eka sAthe eka hajAra vyaktionI mRtyu sAMbhaLIne badhA nagaravAsI bhayabhIta thaI gayA. atyaMta bhayane kAraNe pAMca hajAra mAnavI bIjA marI gayA. yamadUta cha hajAra vyaktione laIne yamarAja samakSa upasthita thayA. yamarAje kahyuM H A zuM? hajAra mAnavIne lAvavAnuM kahyuM hatuM ane tame pAMca hajAra vadhAre laI AvyA ? yamadUta bolyA svAmI! meM ApanI AjJAnuM ulaMdhana nathI karyuM. meM hajAra mAnavIone ja mAryA hatA, paraMtu pAMca hajAra vyakti te motanA bhayathI ja marI gaI. bhayathI mRtyu thAya che. bhayathI bImArIo utpanna thAya che ane bhayathI ghaDapaNa jaladI Ave che. ArAdhanAne artha che-bhayanuM visarjana, bhayanuM manamAMthI. nIkaLI javuM. 156 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvanAne camakAra rogathI jeTalA mAnavI duHkhI nathI thatA teTalA mAnavI duHkhI thAya che reganA mAnasika ciMtanathI. A sutra svAthya mATe paNa lAgu paDe che. davAothI jeTalA mANaso svastha nathI thatA teTalA svastha svAzyane ciMtanathI thAya che. eka bImAra DokTara pAse Avyo. tenI bImArI bhayaMkara hatI. DokTare tene Ijekazana ApIne kahyuM : A ijekazana khUba zakti ApanAruM che. enAthI tame turata zakti prApta karI leze. AvuM ijekazana nasIbamAM hoya tene maLe che. tame bhAgyazALI che. IjekazananI prazaMsAe kAma karavuM zarU karI dIdhuM. bImAra svastha thaI gaye. bImAranA mitre DokTarane pUchyuM: te Ijekazana karyuM hatuM, je ATaluM jaldIthI asara karI gayuM ? DaoNkaTare kahyuM : bImAra para vadhu asara kare bhAvanA. meM mAtra pANInuM ijekazana ApyuM hatuM, paraMtu bImAranA manamAM te ijekazane eTalI asara karI dIdhI ke pANInuM ijekazana paNa tene mATe saMjIvanI bUTI banI gaI. DokaTare bIjuM eka parIkSaNa karyuM eka rogIne khUba kImatI davA ApatAM kahyuM H A sAdhAraNa davA che. laI le jyAre AnAthI UMcI jAtanI davA Avaze tyAre bIjI ApIza. rogI davA lete gayo, keI asara na thaI. A paNa bhAvanAnuM ja pratiphalana che. karI rAkhathI lAbha thaI jAya che ane hIrAnI bhasmathI paNa koI lAbha nathI thato. eka vaidya sardI mATe davA ApI. rogIe pUchyuM : davAnuM nAma zuM che ? vaidya kahyuM : A che mahApratApalakezvarI rasa. nAma sAMbhaLatA ja rogIe vicAryuM ke keTalI mUlyavAna A auSadhi haze ? ATaluM moTuM ane sAruM nAma che te guNa paNa evA ja haze. "sa" paNa che. pratApa paNa che, ane "laMkezvarI, paNa che. traNe eka sAthe che. auSadhinuM sevana karyuM. rogI svastha thaI gayo. meM pUchayuM : vaidyajI! ATalI bagaDI gayelI sardI hatI te ApanI auSadhithI sArI thaI gaI. e davA kaI che? "rasa che to "pA" emAM jarUra haze. tathA pratApa ane laMkezvarI che te kaI teja dhAtune yoga hovo joIe. 157 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaidya smitapUrNAMka kahyuM: munijI ! auSadhinI phormyulA batAvavA nathI IcchatA, paNu Apane chatAvI daIza temAM e cIjo che--rAkha ane kALAMmarI. rAkha lAkaDAnI nahi, raNunA chANAnI. basa A ja auSadhinI phAcyulA che. nAmanI asara paNa gajaLanI heAya che. meATI mATI khImArIe sArI thaI jAya che. davAnuM je nAnuM sarakhuM' nAma rAkhavAmAM Ave, tenI guNagAthA na gAya tA lenAra vicAre cheH sAmAnya ja auSadhi che. bImArI mATI che. temAM A zuM asara karI zakaze? mananI sa*cutithI kaSTa thAya che pratyeka ghaTanA sAthe mAnasika prabhAvanuM peAtAnuM mahattva hAya che. kaSTamAM paNa AvuM thAya che. kaSTa thAya che reAganA savedanathI. ekarAgI taraphaDI rahyo che, cIsa pADI rahyo che, karAMjI rahyo che ane asahya kaSTathI maravA jevA anubhava karI rahyo che makriyAnuM eka injekzana ApyuM ane tenuM badhu kaSTa maTI gayuM. tenA kharADA pADavA, karAMjavuM ane raDavuM--A badhuM baMdha thaI gayuM. zuM naSTa thaI gayuM ? 6 kAM jatuM rahyuM? darda naSTa nahi thayuM. darda jyAM hatuM tyAM che, kaiAI phera nahi paDayo paraMtu mAdaka dravyanA prayAgathI tenuM sa Mvedana kendra zUnya karI devAmAM AvyuM. have kaSTanI adhikatA heAvA chatAM tene tenI anubhUti nathI thatI. sa MvedanathI thAya che, sthAna ke regathI nathI thatuM. saMvedanane zUnya karI devAthI te kaSTanI anubhUti samApta thaI jAya che. saMvedana-kendra sakriya hAya che tA kaSTa thAya che. saMvedana kendra niSkriya hAya tA kaSTa nathI thatu N. jyAre mana saMvedana-kendra sAthe joDAya che tyAre tIvra vedanAneA anubhava thAya che. ane jyAre mana anya kazAmAM lAgI jAya che teA vedanAnI anubhUti nathI thatI. prazna che mananA cegane, mananI sayutine mananAM be kendra ArAdhanA dvArA mananu kendra badalAI jAya che, je ndra zarIra hAya che mananuM, te kendra badalAI jAya. ane tenI jagyA para mananuM kendra caitanya banI jAya che. mananuM caitanya-kendrita thavuM--A navI sRSTinuM nirmANa che ane mananuM zarIra-kendrita thavuM-- --A ApaNI duniyA che jemAM ApaNe jIvI rahyA chIe. ApaNe je navI sRSTinI kalpanA karIe chIe te Jain Educationa International 158 For Personal and Private Use Only Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caitanya-kendrita sRSTi che. jyAre daSTi badalAI jAya che, mananuM kendra badalAI jAya che. tyAre badhI vAto badalAI jAya che. rega, vRddhAvasthA ane netane nimaMtraNa ApaNe joyuM che ke evI paNa vyaktio che jenA zarIramAM bhayaMkara roga che paNa tene kaI kaSTane anubhava nathI. ApaNe joyuM ke keTalIka vyaktio atyaMta vRddha che. paraMtu te anubhava nathI ja karatA ke temane ghaDapaNanuM kaSTa che. ApaNe joyuM ke evA paNa manuSya che je motane nimaMtrita kare che ane khuzI khuzI tenuM varaNa karavA utsuka che. ApaNe e vicArIe ke rogane kaNa nimaMtrita kare che? vRddhatvane koNa nimaMtrita kare che? motane kaNa nimaMtrita kare che ? Aje mata jeTaluM jaladI Ave che eTaluM jaladI nahi AvavuM joIe. dareka vyaktie sAmAnyataH se varasa te avazya jIvavuM ja joIe. so varSa sudhI jIvavAno adhikAra che. pratyeka mANasane ghaDapaNane dUra dhakelavAne adhikAra che. pratyeka vyaktine rogathI bacavAne adhikAra che. paraMtu mAnavI te adhikArano upayoga nathI karato. eka mANasa je khAvAmAM saMyama nathI rAkhatA, te rogane nimaMtre che. keTalAka leke mAne che ke je cIje che te badhI Izvare khAvA mATe pedA karI che. A mizyA dhAraNAne laIne cAlanAra vyakti zuM rogane nimaMtraNa nathI ApatI ? je mANasane zvAsa letA nathI AvaDatuM te zuM ghaDapaNane nimaMtraNa nathI Apato? ghaDapaNa kema Ave che? ghaDapaNanuM kAraNa zuM che? cAlIsa varSa pachI phephasAMnI zakti kSINa thaI jAya che. eTale prANavAyu levo joIe teTale prANavAyu levAnI tenAmAM zakita nathI hotI. te vakhate lAMbe zvAsa levo khUba jarUrI hoya che. mAnavI jeTale lAMbe zvAsa laI zake che, le che teTalo te svastha rahI zake che. yuvAna rahI zake che. eka bALaka je dIrdhazvAsa nathI letuM to koI vizeSa zArIrika hAni nathI thatI. paraMtu je cAlIsa-pacAsa varSanI vyakti dIrtha zvAsane prayoga nathI karatI te te jANI joIne ghaDapaNane netare che. dIrdha zvAsa : pahelo pAka, antima pATha prazna thAya che ke phephasAM ane zvAsanuM ATaluM zuM mahattva che? ghaDapaNa jaladI tyAre Ave che jyAre ApaNuM zarIramAMthI maLAnuM niSkAsana nathI thatuM. ghaDapaNu jaladI tyAre Ave che. jyAre ApaNA zarIramAM lohInuM 159 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhisaraNa barAbara nathI thatuM, zuddha lohInuM saMcaraNa barAbara nathI thatuM. maLone niSkAsana mATe tathA zuddha lohIne saMcaraNa mATe dIrghazvAsane pravega atyanta Avazyaka che. dIrghazvAsathI okisajananI paryApta mAtrA maLI jAya che. prANavAyunI paryAptatAne kAraNe raktanuM zodhana thAya che ane zuddha rakta jeTaluM dhamanIomAM jAya che teTaluM maLAnuM niSkAsana thAya che. jyAre zuddha rakta pahoMcatuM nathI tyAre mela ekaThA thatAM jAya che. malAvarodha thAya che ane zarIranI pratyeka kozikA maLathI avaruddha thaI jAya che. raktanA abhAvamAM tenI saphAI nathI thatI. te prANa-zUnya thaI jAya che. phalataH avarodha ja avarodha thato rahe che. ane tyAre mAnavIne aneka muzkelIomAMthI pasAra thavuM paDe che. zuddha rakta joIe ane zuddha rakta mATe pUro okisajana-prANavAyu joIe. ane pUrA prANavAyu mATe lAMbe zvAsa, dIrghazvAsa joIe. prekSA-dhyAnane pahelo pATha che, dIrdha zvAsanA abhyAsa. jema A pahelo pATha che tema aMtima pATha paNa che. A kathana atyuktipUrNa nathI. je koI vyakti bIjI bIjI prakriyAo na zIkhI zake, potAnI apAtA, ke akSamatAne kAraNe te prakriyAonI jaTilatAmAM na jaI zake te paNa je mAtra dIrdha zvAsane pravega ane tenI sAthe cittane joDavAne abhyAsa kare te asaMbhava nathI ke te paNa pitAnA lakSya sudhI pahoMcI jAya. te paNa pitAnI maMjila prApta karI le. A eTale mahatvano prayoga che tethI ene nAne paNa nahi kahI zakAya, ane A sAdhanAnuM prathama caraNa che. tethI tene ghaNe moTe paNa nahi kahI zakAya. je vyakti zvAsa levAnuM nathI jANatI te zuM ghaDapaNane AmaMtraNa nathI ApI rahI? mAnasika tanAvane kAraNe ghaDapaNa jaladI Ave che. je vyakti dIrghazvAsano prayoga nathI karatI te mAnasika tanAvane visarjita kevI rIte karaze? AjanuM jIvana ja evuM che ke temAM pratikSaNa tanAva pedA karanArI ghaTanA banatI rahe che. te tanAvane visarjita karavAne eka mAtra upAya che dIrghazvAsa. je keAI vyakti paMdara-vIsa miniTa sudhI dIrghazvAsane prayoga kare che te divasabharamAM saMgRhIta tanAva nIkaLI jAya che. aneka graMthio khUlI jAya che. mAnasika tanAvathI zarIranI kezikAo kaThora banI jAya che. jayAre kezikAo kaThora hoya che tyAre ghaDapaNa jaladI Ave che. 160 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAna sAthe Asana zA mATe? keTalAka loko kahe che-dhyAna sAthe Asanone zo saMbaMdha che? dhyAna sAthe Asana paNa zA mATe karAvavAmAM Ave che. Asana khUba ja Avazyaka che. jema jema avasthA vadhe che, kezikAo kaThora thatI jAya che. majA ane hADakAMo paNa kaThora thaI jAya che. karoDarajaju sthitisthApaka rahetI nathI tethI vRddhAvasthA AvI jAya che. jeTalI sthitisthApakatA teTaluM yauvana. jeTalI kaThoratA teTaluM ghaDapaNa zvAsanA prayogo dvArA ane Asane dvArA lacIlApaNuM Ave che. lacIlApaNuM hovuM bahu jarUrI che. lacIlApaNuM vahAranuM paNa mahattvapUrNa sUtra che je vyakti vyavahAramAM lacIlI hotI nathI te keAIne sAthe laIne cAlI zakatI nathI. akkaDa mANasa bIjA mATe koI rIte upayogI nathI hota. mANasa lacIle banIne upayogI thaI zake che. lacIlo mANasa ghaTanA sAthe samajUtI ane sAmaMjasya sthApita karI zake che. khorAkanuM pUruM pAcana nathI thatuM ane mANasa khAto ja rahe che to te mANasa ghaDapaNane kasamayamAM nimaMtraNa ApI de che. pacatuM nathI paNa mANasa bhajana karato ja rahe che. peTane ArAma nathI maLato khavaDAvatA khavaDAvatA hAtha thAkI jAya che. cAvatAcAvatA dAMta ghasAI jAya che. paNa mANasa khAvAno eTale ja zekhIna banI rahe che. evo khAudharo mANasa asamayamAM ja gharaDo thaI jAya che. yuvA-vRddha ane vRddha yuvA keNu? eka prazna che. ghaDapaNanI oLakha zI che? ghaDapaNane saMbaMdha avasthA sAthe nathI. Ayu-vizeSajJa vaijJAnikoe e sUtra ApyuM ke ghaDapaNa sAthe varSone saMbaMdha nathI. jyAre smRti-zakti, nirNayazakti ane Atma-niyaMtraNanI zakti kSINa thaI jAya che tyAre mANasa dharaDo thaI jAya che. eka mANasa cAlIsa varasano che, je tenI smRti-zakti nirNaya-zakti ane Atma-niyaMtraNanI zakti kSINa gaI, te yuvAna hovA chatAM paNa vRddha che. eka vyakti eMsI varSanI che. je tenI smRti zakti teje che, tenI nirNayazakti paNa sArI che ane te Atma-niyaMtraNa karavAmAM paNa sakSama che to te vRddha hovA chatAM paNa yuvAna che. te vRddha-yuvA che. ma- 11 161 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meAtane nima MtraNa te ja Ape che je ghaDapaNane nimaMtraNa Ape che. meAta ane ghaDapaNu be nahi, eka ja ghaTanAnAM be nAma che. eka che pUnAma ane eka che uttara. nAma. ane paryAyavAcI zabda che. jema gharaDA thayA ane meAtanA meAMmAM cAlyA gaye. je paNa mANasa mare che. bhale te vIsa varSIne hAya ke pacAsa varSAMte, te dharaDA thaIne ja mare che. gharaDA thayA vagara kAI nathI marate, bhale kAI dasa varSanA banIne mare che teA paNa gharaDA thaIne ja mare che. baraDA te che jenI prANazakti kSINa thaI gaI hAya. peAtAnA mananI u MkhalatAone kAraNe jeNe prANazaktinA vyaya vadhAre karI dIdhA hAya, te marI jaze. maravAnA artha che--zaktineA apavyaya, zakti kharcAI javI, pachI bhale te kAI paNa kAraNe hAya. dRSTi : sRSTi jyAre daSTi badalAya che tyAre navI sRSTinuM nirmANa thAya che. te navI sRSTimAM traNe vAtA badalAI jAya che. rAga tyAre eTale nahi haze jeTalA A duniyAmAM hoya che. DapaNa eTaluM jaladI nahiM Avaze. jeTaluM jaladI A duniyAmAM Ave che. meAta eTaluM jaladI nahi Avaze jeTaluM jaladI A duniyAmAM Ave che. rAga haze paNa rAganu kaSTa nahi haze. dhaDapaNu haze paNa ghaDapaNanu kaSTa nahi haze. mAta ho paNa meAtanuM kaSTa nahi haze, sekreTIsa jheranA pyAlA pI rahyA hatA. mitrAe pUchyuM ----veza lAgI rahyo che? zuM vicArI rahyA che ? sekreTIsa melyA--kazu paNa nathI lAgI rahyuM. puchyuM--zuM meAtanA bhaya nathI. seAkreTIse kahyu--mArI samakSa e darzana che. eka che Astika darzana ane khIjuM che nAstika darzana. nAstika kahe che--AtmAnuM astitva ja nathI. AtmA ja nathI tA meAtanA bhaya ja keve!? marI jAuM te mane bhaya ja zAne? Astika kahe che-AtmA amara che. huM marI jaIza te kaI vAtanA bhaya ? AtmA te maraze ja nahi. pachI Dara zAnA? mane kAI bhaya nathI. jyAre dRSTi badalAya che tyAre sRSTi kharekhara badalAI jAya che. meAta peAtAnuM mUlya gumAvI bese che. meAtanuM mUlya tyAre hAya che jyAre leAkeA DaratA hAya. sattAnuM mUlya tyAre hoya che jyAre sattAthI loko bhaya pAmatA hAya. je sattAthI leAkeA DaratA na heAya tA sattA peAtAnuM mUlya Jain Educationa International 162 For Personal and Private Use Only Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gumAvI bese che. daMDa ke pAlisanuM mUlya tyAre hAya che jyAre janatA DaratI hoya, jyAre janatA DaratI ja nathI tyAre daMDa ke polisanuM mahattva jazuM rahe? pratyeAjana ja zu' ? Aje sattAnA bhaya eTalA mATe che ke te kAMsI ApI zake che. jo meAtanA bhaya ja na heAya tA bicArI sattA nakAmI thaI jAya che. jo sRSTimAM evA kAI samaya Ave ke pratyeka manuSya meAtathI DaravAnuM baMdha karI de tA sattA paNa enA mAte marI jaze, pachI kaI thaze nahi. polisa ke sattA zuM karaze? daMDa zu` karaze ? phrAMsI zuM karaze ? vRddhAvasthAnA AnaH jo paNa bhaya dUra thaI jAya ane e vAta samajamAM AvI jAya ke dhaDapaNunA paNa peAtAne Anada hoya che te! dhaDapaNu kaSTadAyaka nathI thatuM. mANasa vicAre che--gharaDA thaI jaIza, pachI kAI pUchaze nahi, kAI pAse Avaze nahi. ekaleA paDI jaIza. te A ciMtAmAM DUbI jAya che. paraMtu jyAre daSTi badalAI jAya ke vRddhAvasthAnA paNa peAtAnA AnaMda Aya che, ekAMtamAM rahevAne potAnA AnaMda hoya che, te te vyakti satra AnaMda ja AnaMda mANasa sadA leAkeAnI vacce rahe che, jeNe kadI nathI karyAM, te samajI zakatA nathI ke ekAMtane ze! AnaMda hoya che? je vyakti jene mATe jIvI rahI che, e je sAthe nahi Ave tA tene dhaNuM du:kha thAya che, paraMtu jeNe ekalA heAvAneA anubhava karI lIdheA che ke jAtane satyane mATe samaNu karI dIdhI che tene kaiTale! AnaMda thAya che, te te ja jANI zake che, khIjo mANasa nathI jANI zakatA. prApta karaze. je ekAMtane anubhava rAgatA AnaMda jo huM ema kahu` ke rAganA paNa eka AnaMda haiAya che. te badhAne lAgaze ke huM UMdhI vAta karI rahyo chuM. rAga ane AnaMdane saMbaMdha zA che? paNa e sAcuM che ke rAganA AnaMda heAya che. rAganI avasthAmAM mAnavI jeTalI meATI upalabdhi meLave che teTalI mATI upalabdhi kadAca nIreAgI avasthAmAM paNa prApta nathI thatI. nIrAgI vyaktinI eka ciMtanadhArA haiAya che ane rAgI vyaktinI khIjI ciMtanadhArA hAya che. kuMtIe prabhune prArthanA karatAM kahyuM : 'prabhu ? mane duHkha joIe.' kRSNe kahyuM ; A zuM mAMgyuM? kAMIka sArI vastu mAgavI hatI. duHkha 163 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te kaMI IcchavAnI vastu che kuMtIe kahyuM : "antarayAmI ! Apa sarva kAMI jANe che. mane Apatti joIe, duHkha joIe, roga joIe kema ke dhana, rAjya, vaibhava ane sattA-A badhAM unmAda pedA kare che. vyakti enAthI pramatta thaI jAya che. huM to ApanI zaraNamAM rahevA IcchuM chuM. mArA jIvanamAM vaibhava na Ave. mArA jIvanamAM kadI pramAda ane unmAda na Ave. mane kadI pramAda ane unmAda na satAve tethI eka sajAga praharI joIe. huM duHkhane sajAga praharI mAnuM chuM. Apa mane duHkhanuM varadAna Ape. mane duHkha maLe." duniyAmAM UlaTuM vicAranArAonI UNapa nathI. kevI kevI viparIta vAto vicAravAmAM Ave che. rogane AnaMda apAra hoya che. mahArAja sanakumAra cakravartI hatA. temaNe pitAne apAra vaibhava cheDIne dIkSA grahaNa karI lIdhI. teo muni banI gayA. thoDA ja samayamAM temanuM zarIra aneka rogothI AkrAMta thaI gayuM. moTA rogonI saMkhyA soLa che. te badhA temanA zarIramAM dekhAvA lAgyA. temaNe cikitsAne prayatna nahi karyo. kema ke teo rogone AnaMda levA icchatA hatA. teo AnaMda laI rahyA hatA-eTale AnaMda ke sAmAnya mAnavI tenI kalpanA paNa nathI karI zakatA. eka anubhavI vaidya AvyA. rogonI bhayaMkaratA joIne bolyAH muni! samagra zarIra rogothI AkrAnta thaI gayuM che. zuM Apane kaSTa nathI thaI rahyuM. e kevI rIte saMbhava che ke rega heAya ane duHkha na hoya? Apa mArI davA karo, badhA rogo samApta thaI jaze. muni sanakumAre smita karatAM kahyuM : "vaidyarAja! mAre davA nathI joItI. mAre koI cikitsA nathI karAvavI. vaidya kahyuM ke ApaNuM zarIra saDI rahyuM che. mArI pAse kImatI auSadhi che Apa enuM sevana karo. svastha thaI jaze. vaidya kImatI auSadhi ApI rahyA hoya ane rogI tene levAnI nA pADI rahyo hoya evuM nathI banatuM. je evuM thAya te AzcaryanI vAta kahevAya. rogI rogamukta thavA mATe pratyeka auSadhi para vizvAsa karI ja le che ane auSadhinA cakrathI bahAra nathI nIkaLatA. vaidya Agraha karyo. 164 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munie pUchayuM : "zuM tamane soLaAnI vizvAsa che ke auSadhithI badho roga maTI jaze!' vaidya kahyuM : vizvAsa te che paNa koI roga upazAMta na paNa thaI zake. Akhare davAo ja te che. koI asara kare ane koI asara na paNa kare.' muni sanakumAre kahyuM ke mArI pAse auSadhi che je badhA rogone samApta karI de che. tamane tene prabhAva batAvuM? muni sanakumAre pitAnA moMmAM AMgaLI nAkhI dhUkanA chAMTA pitAnA zarIra para jharatA keDha para lagADyA. eka ja kSaNamAM camatkAra jevuM banI gayuM. jyAM jyAM dhUkanA chAMTA paDayA hatA. zarIranuM te sthAna kaMcana jevuM camakatuM ane svaccha thaI gayuM. vaidya jotA ja rahI gayI. temanA visphArita netra acaLa rahI gayA. temanuM zarIra muninA caraNomAM mUkI gayuM. te bolyA-munipravara ! A kevuM Azcarya ! ApanuM zarIra bImArIthI saDI rahyuM che. koDha jharI rahyo che. zarIranuM aNu aNu roga grasta che. ApanI pAse camatkArika auSadhi che, to paNa Apa svastha thavAne prayatna nathI karatA. muni sanakumAre kahyuM : rogane paNa pitAne AnaMda hAya che. jJAnI manuSyanI A eka kasoTI che ke roga veLAe te kevI rIte jIve che? kasoTIno samaya kaI kaI vAra Ave che. keIpaNa mANasa potAnI jAtane jJAnI mAnI zake che ane bIjAne ajJAnI mAnI zake che. paraMtu vAstavamAM jJAnI koNa hoya che ane ajJAnI koNa hoya che te kasoTI karIe tyAre ja jANI zakAya che. ArAdhanAnI dRSTimAM ane navI sRSTimAM jJAnInI eka paribhASA che-je vyakti AvanArI bImArI ane vedanAne samabhAvapUrvaka sahana karI le che, te jJAnI hoya che. ane je AvI sthitimAM samabhAva nathI rAkhI zakatI, raDe che, cIsa pADe che, barADe che, hAya, hAya kare che te ajJAnI hoya che. je badhI paristhiti ne prasannatApUrvaka cittanI pUrNa nirmaLatAthI sahana kare che te jJAnI hoya che." ApaNI navI sRSTimAM roga hoI zake che, paNa rAganuM kaSTa nathI hatuM. tyAM ene pitAno AnaMda hoya che. tyAM rogone samAdhinuM nimitta banAvI zakAya che. dhyAnanuM sAdhana banAvI zakAya che ane tene aneka burAIothI bacAvavAnuM sAdhana banAvI zakAya che. 165 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vRddhAvasthA: zakti saMrakSaNanuM sAdhana ApaNI navI sRSTimAM dhaDapaNa hoI zake che. paNa ghaDapaNanuM kaSTa nathI hoI zakatuM. ene zaktisaMrakSaNanuM sAdhana banAvI zakAya che. ghaDapaNa zakti saMrakSaNanuM sAruM sAdhana che. jeTaluM jIvana jIvyA, temAM zaktione aMdhAdhuMdha kharca karyo, apavyaya karyo paraMtu have je zaktio che tene yogya upayoga karavAmAM Ave. navI zaktionI prApti ane prApta zaktionuM saMrakSaNa ane upayoga karI zakAya che. AvI sthitimAM jIvanamAM navo AnaMda utpanna thaI jAya che. meTuM samarpaNa : mATI upalabdhi navI sRSTi mATe navI daSTi pratye samapita thavuM joIe. jyAM sudhI ApaNe samarpita nathI thatA tyAM sudhI vAstavika prApti nathI thatI. moTI upalabdhi mATe moTA pratye samarpita thavuM jarUrI che. nAnA pratye samarpaNa karavAthI kArya nathI thatuM. meTA pratye samarpaNa thAya che to navI daSTinI meTI upalabdhi thAya che. akabare kahyuM : tAnasena! huM tamArA guru pAsethI saMgIta sAMbhaLavA IcchuM chuM. tAnasena belyo H A azakya che. Apa bolAvaze te paNa te nahi Avaze, kema ke temane ApanI sAthe levA-devA ja zI ? Apa kaheze : gAyana saMbhaLAvo. teo mauna raheze, belaze nahi. bAdazAha vimAsaNamAM paDI gayA. bhAvanA utkaTa thaI AvI. eka upAya zodhI kADhyo. bAdazAhe pitAne veza badalyo. tAnasenane sAthe laIne te nIkaLe, guru jhUMpaDImAM beThA hatA. bAdazAha bahAra UbhA rahI gayA. tAnasena aMdara gayo. teNe gAvAnuM zarU karyuM. jANI joIne khoTo rAga gAvA lAge. gurue tarata ene Tokyo. bhUla jANyA pachI ene sahana nathI karI zakatA. AcAryazrI kahe che ? mArI te e Teva che ke jyAM kaze bhUla dekhAya che tyAM huM tarata TakuM chuM. tAnasenane khoTuM gAtA gurue ene Takyo ane kahyuM : cUpa rahe. gAvAnuM nathI jANatA. taMbUro mane Apo., gurue gAvAnuM zarU karyuM. bAdazAha gAyana sAMbhaLIne mugdha thaI gayA. teNe mAnyuM ke Aje jIvana saphaLa thayuM che. 166 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAdazAha ane tAnasena pAchA pharyA. bAdazAhe kahyuM : tAnasena have tAruM gAyana mane phIkuM lAge che. emAM koI rasa nathI paData, ema kema? tAnasena bolyo : hajUra! huM dilhInA bAdazAhane rAjI rAkhavA mATe gAuM chuM. prasanna karavA mATe gAuM chuM. mArA guru paramAtmAne rAjI rAkhavA mATe, prasanna rAkhavA mATe gAya che. jeTaluM moTuM samarpaNa haze. teTalI ja moTI upalabdhi haze. ArAdhanA che mRtyunuM darzana ApaNe jJAna, darzana ane caritra pratye samarpita thaIe chIe. satya ane vIrya pratye samarpita thaIe chIe. ApaNuM ArAdhanAnI zakti jAge che tyAre navI sRSTinI upalabdhi thavAmAM kaI muzkelI nathI paDatI. jyAcAye ArAdhanAmAM navI daSTi ane navI sRSTinuM eTaluM suMdara citraNa prastuta karyuM che ke AjanA A samasyA saMkula samayamAM AvanAra dareka vyakti mATe te ArAdhanAnI dRSTine jANavI ane tene upalabdha karavI khUba Avazyaka che. jo te upalabdha thaI jAya, navI daSTi upalabdha thaI jAya, mRtyunuM darzana upalabdha thaI jAya to kharekhara jIvananuM darzana prApta thAya che. AjanI sauthI moTI muzkelI e ja che ke mAnavIne jIvananuM darzana to prApta thAya che, paNa mRtyunuM darzana prApta thatuM nathI. ArAdhanAne marma eka zabdamAM A che -mRtyunA darzanane upalabdha karavuM. jyAre mRtyunuM darzana upalabdha thaI jAya che tyAre jIvananuM darzana prApta thAya che. 167, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 2 mahAnatAnI cAvI 1 68 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 2 saMketikA 1 rekArA tUMkArA kiNa meM, rAga dveSa vasa dIdha / tehathI khamata khAmaNA mhArA, ema vadai suprasIdha // 2 mokSa sAdhaka vrata pAlaNa vidhameM, balavIrya gopaviyo / vIrya AcAra virAdhanA kIdhI to, micchAmidukkaDaM uccariyo raa|| aticAra mUla uttara guNameM, lAgyo te saMbhArI-saMbhArI / mAyA rahita AloI liye daMDa, kapaTa prapaMca nivArI raa|| 4 choTA-moTA doSa Alovai piNa lAja zarama nahIM lyAvai - 3ttama jIva pNI tene, dvaita narendra sarAvai | 5 krodha, mAna, mAyA, lobha taNe vasa, vacana kADhayo mukha bAra / hAsa chato karI ha, hipa hUM to, mimittaDuM hAre vA (ArAghanA 3/8; 1/4 6, 14, 62, 22) 1 jIvananuM darzana jIvananI saphaLatAnuM sUtra banI zake che. paNa mRtyunuM darzana jIvananI saphaLatAnuM sUtra kevI rIte banI zake che? 'n jIvananI asaphaLatAnuM sauthI moTuM sUtra che-ahaMkAra 0 ahaMkAra-vilayanuM sauthI moTuM sUtra che-mRtyudarzana. 0 mRtyudarzana jIvananI saphaLatAnuM sauthI moTuM sUtra. 0 saphaLatA mahAnatAne janma Ape che, ane potAnI alpatAone jANyA vagara koIpaNa mahAna nathI banI zakatuM. n mahAna banavAnI eka cAvI che-pitAnI AlocanA, pitAnI kSudratAonI kSaNone jovI. 0 saMta phAMsise kSudratAnA nava avasaronI carcA karI. te jayAcArya nI ArAdhanAne bhAvAnuvAda che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAnatAnI cAvI mRtyunuM darzana eka bhAIe pUchyuM-jIvananI saphaLatAnuM sUtra kayuM che? meM kahyuM-jIvananI saphaLatAnuM sUtra che--mRtyunuM darzana. teNe pharIthI jijJAsAnA svaramAM pUchyuM-A kevI rIte zakya che? jIvananI saphaLatAnuM sUtra jIvananuM darzana hoI zake che. paraMtu mRtyunuM darzana jIvananI saphaLatAnuM sUtra kevI rIte thaI zake che? A vAta samajamAM Ave evI nathI. meM vinamra svaromAM kahyuM-jIvananI asaphaLatAnuM sUtra che-- ahaMkAra. ane ahaMkAra-vilayanuM sauthI moTuM sUtra che-mRtyudarzana. jyAM sudhI ahaMkAra tUTatA nathI tyAM sudhI manuSya jIvanamAM saphaLa nathI thaI zakato. Aja sudhInA vizva-ItihAsane juo, tyAM jovA maLaze ke je sattA je samAja vinamratA gumAvIne, ahaMkAranA himAlaya para caDhI gayo, te sIdho tyAMthI paDyo che ane tenuM adhaHpatana thayuM che. jIvananI vinamratA jyAre jyAre naSTa thAya che. tyAre tyAre patananI kSaNe najara samakSa upasthita thaI jAya che. ahaMkArane dUra karavAne jIvana darzanamAM koI upAya nathI. jIvana-darzana ahaMkArane vadhAre che. ahaMkAra jyAre vadhe che, tyAre tyAre patanano mArga spaSTa thaI jAya che. ApaNe jIvanane khUba jANue chIe, mRtyune jANatA nathI. ApaNe jIvanane khUba prema karIe chIe. mRtyune prema karatA nathI. tene prema karatAM gabharAIe chIe. khUba Azcarya thAya che. jIvana ane mRtyue eka sAthe cAlanArI be dhArAo che. mAnavI ekanI sAthe cAle che. bIjIne kukarAve che. jyArathI jIvana prAraMbha thAya che, tyArathI mRtyune paNa prAraMbha thaI jAya che. keIpaNa mAnavI eka divasamAM kadI marato. nathI. Aja sudhI evuM banyuM nathI ke eka ja divasa, ghaDI ke kSaNamAM mAnavI maryo hoya, je kSaNe te jIvavAne AraMbha kare che. te ja kSaNe maravAno paNa AraMbha karI de che. je jIvavAnuM zarU thAya ane maravAnuM zarU na thAya to te amara thaI jAya, pachI te kadI marI ja nahi zake. tene mAravAnI kaImAM zakti ja nahi rahe, tarkazAstramAM khUba moTo prasaMga Ave che-je kSaNe ghaDe pedA thayo te kSaNe ja naSTa tha zarU thaI gaye. je pahelI kSaNamAM ghaDo naSTa nathI thato te te kadI paNa 170 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naSTa nahi thaze. janma sAthe mRtyu Ave che. nirmANa sAthe vaMsa Ave che. jema janma eka bAju che te tenI sAthe joDAyela bIjI bAju mRtyu che. A ApaNI khUba moTI brAnti hoya che ke ApaNe eka bAjune svIkAra karIe chIe ane bIjI bAjune svIkAra nathI karatA. ApaNe janmane joIe chIe jIvanane joIe chIe, paraMtu jIvananI sAthe sAthe samAnAntara rekhA para cAlI rahela mRtyune nathI jatA. vicArIe chIe-mANasa eMsI varasa thaIne marI gayo. mota AvI gayuM. zuM eMsI varSanI aMtima kSaNe mata AvyuM ane mAnavI marI gayo ? nA mata to jIvananI sAthe sAthe cAlI ja rahyuM hatuM. jevI rIte jIvananuM cakra cAlI rahyuM hatuM tevI rIte motanuM cakra paNa cAlI rahyuM hatuM. baMne paiDAM sAthe sAthe cAlI rahyA hatAM. A ApaNI bhrAnti che ke ApaNe eka paMDAne joI laIe chIe ane bIjA tarapha dhyAna nathI ApatA. mRtyu niSedhAtmaka pakSa Aja sudhI jeTalA paNa leke jIvanamAM saphaLa thayA che. temanI saphaLatAnuM rahasya hatuM-mRtyudarzana. mRtyunuM darzana niSedhAtmaka darzana che. eka hoya che--vidheyAtmaka darzana ane eka hoya che.-niSedhAtmaka darzana. A vidyuta yugamAM e khUba spaSTa thaI cUkyuM che. ke mAtra vidheyAtmaka kazuM nathI karI zakatuM. jyAM sudhI pijhiTiva ane negeTiva -baMne prakAranA vidyutane meLa nathI thatuM tyAM sudhI prakAza nathI thato. jIvanamAM baMne joIe--pojhiTiva (dhanAtmaka) paNa joIe. ane negeTiva (RNAtmaka) paNa joIe. dhana ane RNa -e baMne zaktio maLe che tyAre prakAza ghaTita thAya che. jIvana paNa eka pakSe cAlI nathI zakatuM. baMne joIe. mRtyu : ahaMkAra-muktine upAya mRtyu ApaNuM jIvanano niSedhAtmaka pakSa che. te mAnavIne bacAve che. manuSya ghaNI badhI muzkelIo mRtyudarzanane AdhAre pAra karI jAya che. mota na hota to aMhakAranuM sAmrAjya chavAI jatuM. mata na hota te meTA mANasonA ahaMkArane tUTavA mATe avasara ja na maLata. prakRtine A AghAta jyAre jyAre lAge che, tyAre tyAre mAnavIne 171 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicAravAne avasara prApta thAya che. te vicAre che-nadharane anazvara mAnavo bhrAnti che. A duniyAmAM anazvara kaMI paNa nathI. je kAMI dekhAya che te badhuM vinazvara che, cAlyuM janAruM che. piotAnA zarIra para garva karanArane garva cUra-cUra thaI jAya che. jyAre te rogagrasta thaIne kSINa thaI jAya che. pitAne yauvana para garva karanAra vRddha thAya che tyAre tene badho garva dUra thaI jAya che. pitAnA jIvana para garva karanAra jyAre motanA mukhamAM phasAI jAya che tyAre badhe ja garva tUTI jAya che. tene ja nahi, AsapAsavALAone paNa ahaMkAra tUTI jAya che. je mata nahi heta, badhuM ja amara heta to sauthI moTI muzkelI e heta ke vastI khUba vadhI jate. te eTalI badhI vadhI jate ke pralaya ja nahi, mahApralayanI jarUra paDatuM. bIjI vAta e che ke, je mota nahi hota te ahaMkArane samApta karavAno keI prayAsa karata nahi ahaMkAra samApti mATe mRtyu asarakAraka upAya che. saphaLatAnuM sUtra che--mRtyunuM darzana. kSudratAnuM jJAna je lokoe potAnI alpatA joI nathI, teo mRtyunA darzanane samajI nathI zakatA. ema paNa kahI zakAya ke je leke mRtyunA darzanane jANatA nathI. te pitAnI kSudratAo ane alpatAone joI nathI zaktA. saMta phrAnsise pitAnI navI mudratAonuM varNana karyuM che. jyAre meM te vAMcI tyAre mane lAgyuM ke A to ArAdhanAnuM pratibiMba che. A te ArAdhanAno bhAvAnuvAda che. duniyAmAM mAtra manuSya ja yAtrA nathI karato, vicAra paNa yAtrA kare che. vicArayAtrAnI vAta ghaNuM adbhuta che. keI eka deza ane kALamAM AvatA vicAra bIjA deza ane kALamAM A rIte saMkrAMta thAya che ke mAnavI vicArI nathI zakato. pachI to A zedhane viSaya banI jAya che ke pahelAM keNe vicAryuM hatuM ane pachI keNe vicAryuM hatuM. AkAza eka ananta. khajAne che. jemAM pahelAM pachIne prazna ja nathI. AkAzamAM vicAranA paramANuo eTalA bharelA paDyA che ke tenI reMjamAM je paNa AvI jAya che, tenuM mastiSka te vicAre pragaTa karavAnuM mAdhyama banI jAya che. jayAcArya je vAta ArAdhanAmAM kahI rahyA che te 172 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAta saMta phAnsise pitAnA anubhavamAM pharIthI kahI rahyA che. temaNe lakhyuM che. meM mArA jIvanamAM nava sudratAone anubhava karyo cheH 1 jyAre meM mArA sAthIo para, pitAnAthI nabaLI vyaktio para roba jamAvavAno prayatna karyo te meM anubhava karyo ke A mArA jIvananI eka zuddhatA che. meM kSudratAnI kSaNane anubhava karyo. 2 mArI samakSa be mArgo hatAH eka hato kartavyaparAyaNatAne mArga ane bIjo hato sasta suvidhAne mAgI. sasto suvidhAno. mArga pasaMda karyo tyAre mane anubhava thaye, A jIvananI kSudratAnI bIjI ghaDI che. 3 jyAre meM kaI ayogya kArya karyuM. aparAdha karyo ane enuM prAyazcitta nahi karyuM, jyAre manamAM AvyuM ke anucitanuM prAyazcita thavuM joIe to vaLI manamAMthI avAja UDyo-evuM ja thAya che, evuM ja cAle che, keI navI vAta nathI. basa, A take prAyazcittane ThAkara mArI. tyAre mane mArA jIvananI trIjI kSudratAne anubhava thayo. 4 meM mananA avAjane AtmAne avAja mAnI lIdho. mane mArA jIvananI cethI kSudratAne anubhava thaye. 5 yaza, kIrti ane pratiSThA mATe mAnavI samakSa AjIjI karI. mane anubhava thayo ke A mArI kamajorI che. 6 meM kurUpatAne ghaNanI dRSTie joI. meM e na vicAryuM ke ghaNAne ja eka paDade kurUpatA che. A paNa mArI eka kSudratA hatI. 7 prazaMsAne meM mArI meTAInI kasoTI mAnI lIdhI. loko prazaMsA karatA, huM mAnato keTale moTo mANasa . eka divasa mane anubhava thayo ke A mArI apatAne ghAtaka che. 8 meM svanI ciMtA ochI karI. haMmezA bIjAne ja jato rahyo. 8 vipatti AvatA AtmavizvAsa gumAvI dIdho. yAcanA zarU karI dIdhI. sukatAnI A nava kSaNa hatI. 173 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAne avAja zA mATe? ghaNu badhA leke brAtimAM che. vAraMvAra e sAMbhaLavA maLe che ke A mArA AtmAno avAja che. khabara nathI. AtmA zuM che? mananA avAjane dareka mANasa AtmAne avAja mAnI le che. ghaNAM varSo pahelAMnI vAta che. AcArya pravara hAMsI (hariyANA)mAM cAturmAsa vitAvI rahyA hatA. eka yuvaka AvyA. khUba bhaNela gaNelo. ema. e. thaI cUkyo hato. teNe kahyuM : dharma-adharma zuM che? puNya-pApa zuM che. je AtmAne avAja che enAthI khabara paDe che ke A dharma che, A adharma che. A puNya che. A pApa che. koIpaNa graMtha ke zAstranI kaI jarUra nathI. meM sAMbhaLyuM. huM cakita thaI gayo. meM kahyuM : tame vAta te ThIka kahe che, paraMtu zuM tame jANe che ke AtmAno avAja ko hoya che? te yuvake kahyuM : mahAtmA gAMdhIe lakhyuM ke AtmAne avAja ja nirNAyaka hoI zake che. ' meM kahyuM : mahAtmA gAMdhI khUba moTA sAdhaka hatA. ahiMsA pratye temane UMDI niSThA hatI. temanAmAM ahiMsAnI bhAvanA pUrNataH jAgRta | hatI. paraMtu eka sAdhAraNa mANasa jenAmAM ahiMsAnI bhAvanA nathI jAgI. jenAmAM rAgadveSa che, je priyatA ane apriyatAnA saMvedanathI mukta nathI, te je kahI de ke je mArA manamAM Ave che te ja mArA AtmAne avAja che, te samagra duniyAne nyAya samApta thaI jaze. khUba vicitra vAta che. Aje pratyeka vyakti kahe che ke A mArA AtmAne avAja che. cera paNa AvI ja vAta kare che. nyAyAdhIze cerane pUchayuM : teM corI kema karI? cora bolyo : mArA AtmAne avAja hato. meM corI karI dIdhI. A paristhitimAM kAnUna zuM karaze ? AtmAnA avAja sAme kAnUna samApta thaI jAya che. pratyeka aparAdhI ema ja kaheze ke mArA AtmAne avAja hato. saMta phrAnsise lakhyuM ke meM mArA mananA avAjane AtmAne avAja mA tyAre mane mArA jIvananI kSadratAne anubhava tha. AlocanA : mahAnatAnuM sUtra A badhI vAta jyAre vAMcI tyAre evuM lAgyuM jANe ArAdhanA belI rahI che. saMta phAMsise nava kSudratAo gaNAvI che. te-jayAcAye 174 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaNI badhI zuddhatAone ullekha karyo che. manuSyanA jIvanamAM apatAe ane kSudratAo Ave che. te ene saphaLa nathI thavA detI, mahAna banavA nathI detI. saphaLatA mahAnatAne janma Ape che. mahAnatAnI cAvI che. AlecanA. ArAdhanAnuM paheluM sUtra che AlocanA. Acane bIjAnI nahi, pitAnI. Apa vicAraze, je AlocanA saphaLatAnuM sUtra che te bhArata badhAthI mahAna che. ahIMnI pratyeka vyakti Alocaka che. ahIMnI mATIne ja A prabhAva che ke mAnavI bhale viSaya jANa hoya ke nahi jANatA hoya, te AlocanA karavA tatpara rahe che. rAjanItine "ka', "kha", "ga" na jANanAra vyakti paNa moTA moTA rAjanItijJonI AlocanA karI le che. dharmane kakko paNa na jANanAra vyakti moTAmoTA dharmAcAryonI AlocanA karI de che. bhAratamAM ja A pravRtti vadhAre che. anyatra nahi. AvI AlocanAthI koI mahAna nathI thatuM. bIjAnI AlocanAthI vyaktinuM adhaHpatana thAya che. mahAnatAnuM sUtra che--potAnI jAtanI AlocanA. pitAnI bhUlanuM nirIkSaNa, pitAnA pramAdanuM siMhAlekane, pitAnI a95tAo ane mukatAonuM samIkSAkaraNa. ArAdhanAnuM paheluM sUtra saphaLatAnuM moTuM rahasya ane mahAnatAne rAjapatha che. pitAnI jAtane jevI, pitAnI AlocanA karavI khUba muzkela che. jyAM sudhI eno ApaNane anubhava nathI thato tyAM sudhI evuM karI zakavuM saMbhava nathI. eka rAjA sAgaranI saphara karI rahyo hato. tenI sAthe pradhAna, karmacArI vagere aneka leke hatA. jahAja cAlyuM tephAna AvyuM. jahAja DolavA lAgyuM. badhA jAgrata hatA, zAMta beThA hatA. paraMtu eka sipAI raDato-kakaLato hato. jyAre jyAre jahAja zAMta thaI jatuM, te zAMta thaI jato. jyAre paNa jahAja DagamagatuM, te raDavA lAgI jato. rAjAe pradhAnane kahyuM H ene samajAvo. DaravAnI keI vAta nathI. maMtrIe samajAvyuM. teNe mAnyuM nahi. aMte pradhAnane eka upAya sUjhayo ane te mANasane uThAvIne pANImAM pheMkI dIdho. pANImAM paDatA ja te jorathI cIsa pADavA lAgyo. thoDIka vAra sudhI te barADA pADate rahyo. pradhAnanA AdezathI tarata ja eka taravaiyA kUdyo ane tene pANImAMthI bahAra kADhyo. te eka khUNAmAM zAMta thaIne besI gaye. jahAja AgaLa cAlyuM. te DagamagavA lAgyuM. paNa te sipAI zAMta ane cUpa thaIne besI rahyo. rAjAe kahyuM : pradhAna A zuM thaI 175 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gayuM? te cIsa pADatA hatA. Darato hato. have zuM thaI gayuM? pradhAna belyo H mahArAja pahelAM ene khabara nahi hatI ke pANImAM DUbavAthI keTalI muzkelI paDe che? zvAsa kevI rIte baMdha thaI gayeluM lAge che? mAnavI DUbe che tyAre manamAM ze bhAva Ave che? ene khabara nahi hatI, tethI jahAjamAM beTho beTho gabharAto hato. have tene khabara paDI gaI che ke pANImAM DUbavAmAM ane jahAjamAM beThelA rahevAmAM keTaluM aMtara hoya che? have jahAja ene surakSAtmaka lAgavA mAMDayuM je pahelAM bihAmaNuM lAgatuM hatuM. mANasa nathI jANato ke potAnI AlocanAmAM keTalI surakSA che. svayaMnI AlocanA karavI saraLa kArya nathI, pitAnI nabaLAIone anubhava karavo, bIjA samakSa tene kahevuM khUba ja muzkela hoya che. ArAdhanAnuM ghaNuM moTuM sUtra che-AlecanA. A bhAvanAne vikAsa eka navI sRSTimAM thaI zake che. ApaNI sRSTimAM mAnavI che, buddhi che. evI navI sRSTinI jarUra che jemAM mAnavInI paNa jarUra nathI ane buddhinI paNa jarUra nathI. kema ke mAnavI purANa puruSa thaI gayo. jIvana-jIvatA manuSyane eTale samaya vItI gayo ke have manuSya eka kUdakAnI jarUriyAta che. vaijJAnike pratyeka vastunI navI jAta taiyAra karI rahyA che. pazuonI prajAtio prakAzamAM AvI che. paraMtu manuSyanI jAta badalavAmAM te hajI saphaLa thayo nathI. jInsanuM vijJAna ghaNuM AgaLa vadhI rahyuM che. tenAthI manuSyanI jAta badalavAne athavA Iche evA manuSyane pedA karavAno prayatna cAlu che. paraMtu hajI A prayoga pUrNa saphaLa nathI thaye. buddhine bhaya manuSyane badalavAnI jarUra che. sAthe sAthe buddhine paNa badalavAnI jarUra che. AjanA yugane buddhinI jarUra nathI, paraMtu teNe eTalA khatarAo ane samasyAo pedA karI dIdhI ke tenAthI Aje saMpUrNa jagatamAM bhaya vyApta thaI gayo. ATale bhaya pahelAM kadI Ubho thaye na hate. jUnA jamAnAmAM talavArothI laDavAmAM AvatuM hatuM. pachI baMdUkathI laDAI laDavAmAM AvI. pachI to AvI. Aje sthiti kaMIka bIjI ja banI gaI. Aje evA jherIlA gesanI zodha thaI che ke tenA prayogathI saMpUrNa vizvane 10-12 miniTamAM samApta karI zakAya che. A badhuM 176 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAma buddhinuM che. abuddhie kaMI paNa khatarA pedA nathI karyo. badhA khatarAnuM sarjana buddhie karyuM che. A badhA khatarAne jotA Aje be vAtonI khUba jarUra che. 1 mAnavanA sthAna para ati mAnavanI sRSTi thAya. 2 buddhine sthAne prajJAnuM sarjana thAya. Aje atimAnava ke ati cetana tathA prajJAnI jarUra che. atimAnava ke ati cetanAnuM avataraNa ArAdhanA dvArA thaI zake che. prazna thaI zake ke ArAdhanA zuM che? ArAdhanA koI navI vAta nathI. e mAtra dharmanA kSetranI ja vAta nathI. pratyeka kSetramAM ArAdhanAnI AvazyaktA che. dareka kSetra mATe A ja saphaLatAnuM sUtra che. AjanI samasyAo pAchaLa virAdhane vadhI gaI. tethI samasyAonI jALa ananta thaI gaI. ene kyAreya ata ja nathI AvatuM. AcAryapravare kAle ja kahyuM hatuM ke, keIpaNu mAnavI virAdhaka thavAnuM Irachata nathI, virAdhanA nathI IcchatA. paraMtu AjanI duniyAmAM virAdhaka thanArAonI saMkhyA ochI nathI. ArAdhanAnAM sa ArAdhanAnAM pAMca sUtra che : 1 jJAnanI ArAdhanA 2 darzananI ArAdhanA 3 cAritranI ArAdhanA 4 tapanI ArAdhanA 5 varSanI ArAdhanA. eka tarapha mArI samakSa dharmanuM kSetra che to bIjI tarapha samAja ane rAjanItinuM kSetra che. rAjanItinI pitAnI ArAdhanA heAya che. dharmanI pitAnI ArAdhanA heAya che. jevuM lakSya, jevuM sAdhana tevI ArAdhanA. traNe ekasAthe hoya che-sAdhya, sAdhana ane pUrtinI prakriyA arthAta sAdhanA ke ArAdhanA. kahevAya che ke bhAratanA lake vAto adhika kare che. kAma ochuM kare che. enuM kAraNa che ke teo vIryanI ArAdhana nathI karatA. jyAre vIryanI ArAdhanA nathI thatI tyAre kAma nathI thaI zakatuM. samasyAo pedA thAya che, jyAre vIryanI virAdhanA hoya che, tyAre vAta vadhAre 'ma- 12 177 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya che. ArAmapriyatA vadhI jAya che ane kAma karavAnI manevRtti samApta thaI jAya che. bhagavAna mahAvIre kahyuM : dharmanI sAdhanA karanAra sAdhaka ne vInI virAdhanA kare che, peAtAnI zaktinu geApana kare che, je kAma karI zake che paNa te karatA nathI. kAmaceArI kare che tA te virAdhaka banI jAya che. vInI ArAdhanA tyAre thAya che, jyAre vyakti peAtAnI zaktinA pUrA upayega kare che, jenAmAM jeTalI zakti che, teTalI zakti te kAmAM vApare che. AcAya bhikSu aMtima samaya sudhI UbhA UbhA pratikramaNa karatA, gAyarI paNa karatA ane kAya paNa karatA. te eTalA mATe karatA ke teo peAtAnI zaktinu geApana karavA nahiM IcchatA hatA. A che vInI ArAdhanA, A che zaktinI ArAdhanA. je mahAna vyakti haiAya che, te kadI pAtAnI zaktinI virAdhanA nathI karatI. te hamezAM zaktinI ArAdhanA kare che. jyAre vInI ArAdhanA hAya che tyAre saphaLatA ceAkkasa ja maLe che. tapanI ArAdhanA thAya che ane tapanI virAdhanA thAya che. Aje ghaNIvAra sAMbhaLavAmAM Ave che ke amuka vyaktie kaMI karyu" nahiM. te sIdhI sattA para AvI gaI, teNe tapa nahi karyuM', kAI tapasyA nahi karI. te paNa te sattA para AvI gaI. je vagara tapa karyuM sIdhe! sattA para Ave che, teNe tevuM ja pariNAma bhAgavavuM paDe che. jenI pAchaLa tapasyA ke sAdhanA nathI hAtI. tenuM pariNAma paNa ghaNuM sAruM nathI AvatuM. mahAtmA gAMdhI yazasvI banyA, yaza prApta karavAmAM temaNe khUba tapavuM paDayu hatu, khUba khapI javu' paDayu hatu. ekavIsa varSanI uMmarathI temaNe muzkelIe sahana karavAnA prAraMbha karyA hatA. tene sahana karatAM karatAM teo evA tapyA ke seAnAmAMthI kundana banI gayA. jenA jIvanamAM tapa nathI hetu, sAdhanA nathI heAtI, tyAM samasyAo pedA thAya che. ArAdhanAnuM bIjuM sUtra che--tapanI ArAdhanA. ArAdhanAnuM trIju` sUtra che--cAritryanI ArAdhanA. jyAM cAritranI ArAdhanA nathI hotI, AcAranuM mUlya nathI hetuM, tyAM aneka muzkelIo pedA thAya che, AjanA yuga mUlyAnA sa kaTane yuga che. mUlyAnA saMkaTanuM kAraNu che--cAritrane mUlya na ApavuM. mAnavI sAruM icche che. paNa te AcArane mUlya ApavAnI vAtane vicAratA nathI. tethI A AcAranI virAdhanAe aneka samasyAene janma Apyo che, Jain Educationa International 178 For Personal and Private Use Only Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ArAdhanAnuM ceAthuM sUtra che--dananI ArAdhanA mATuM Azcaya thAya che. rAjanIti ane samAjanA meATA meTAsasthAna cAle che. temAM saMbaddha vyaktine khabara ja nathI paDatI ke temanuM darzIna zuM che? eka videzI patrakAre cInI majUrAne pUchyuM : mAvAda zuM che? temaNe kahyuM : amane khabara nathI. patrakArane dhaNuM Azcarya thayu ke mArksavAdanI dhASaNA ane saMkalpanA AdhAre cAlanArAene e khabara ja nathI ke mArksavAda zuM che. mAkarsavAda garImA ane majUrA mATe cAlyA, paNa majUra jo tenI paribhASA nathI jANatA te dhaNA AzvanI vAta che. lAge che A tA mAtra bhIDa che. tee nathI jANatA ke temanuM darzana zu che? Aje majUrAte ja nahi, khurazI para besanArAone paNa pUrI khabara nathI heAtI ke temanu darzana zuM che? te danane AdhAra ze! che? Aje bhAratamAM rAjanItinA kSitija para jeTalA leAkeA kAma karI rahyA che, temane pUchavAmAM Ave ke temanu dana zuM che? tA saMbhava che ke nakArAtmaka javAba ja maLaze. dilhInI eka ghaTanA che. AcAryazrInA sAnnidhyamAM rAjanaitika kAryakartAonuM eka saMmelana thaI rahyuM hatuM. carcA cAlI. ame te kAryakartAone eka prazna pUchyo : Apa batAvaze! ke ApanuM darzana zuM che? sArA sArA kArya kartA khelyA : enuM teA amane pUrNataH jJAna nathI. ame kahyuM : Apane ApanA darzananI khabara nathI. Apane ApanA gantavyanI ja khabara nathI te| pachI Apa kayAM jaze! ane kaI AMkhathI joze? ApanuM mUlyAMkana zuM haze? Aje dRSTinI ArAdhanA ja kayAM thaI rahI che? ArAdhanAnuM pAMcamuM sUtra che--jJAnanI ArAdhanA. Aje jJAnanI ArAdhanAne paNa hAsa thayA che. leAkeA bhAgye ja svAdhyAya karavA icche che. svAdhyAyathI te dUra bhAge che. karavA nathI icchatA. svAdhyAya saphaLatAnA mahattvapUrNa maMtra che. je kAI meTA thayA che temaNe svAdhyAyanuM Ala bana avazya lIdhuM che. ArAdhanA peAtAnA anubhavanI jJAnanI ArAdhanA che. ArAdhanAnI phalazruti A pAMca prakAranI ArAdhanA che. jyAre A ArAdhanA nathI haitI tA pachI khAkI rahe che virAdhanA. samasyAenuM mULa khIja che Jain Educationa International 179 For Personal and Private Use Only Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ virAdhanA ane samasyAonA samAdhAnanuM mULa bIja che ArAdhanA. ApaNe ArAdhanAnA rahasyane samajavuM joIe. evuM mAnavuM na joIe ke ArAdhanA karanAra asaphaLa thatA ja nathI. ArAdhanA karanAra paNa asaphaLa thaI zake che paraMtu aMte te cakkasa ja saphaLa thAya che. ArAdhanA eka baLa che. eka zakita che. jyAre paNa nirAzA Ave che. ArAdhanA dvArA pharIthI AzAnuM bIja aMkurita thAya che ane nirAzAne bhAva tUTI jAya che. skeTalenDane rAjA robarTa brusa yuddhamAM parAjita thaI gayo. te bhAge ane guphAomAM saMtAI gayo. te khUba nirAza jIvana jIvavA lAgyo. rAjya-prAptinI AzA jatI rahI. teNe vicAryuM-jaMgalanuM jIvana jIvavuM che. have e vaibhava ane sukha-suvidhAo kyAM! niraMtara nirAzAnA gherAmAM phasAvA lAgyo. eka divasa te beTho hato. tenI daSTi eka karoLiyA para TharI. te jALuM banAvI rahyo hato paNa te jALuM vAraMvAra tUTI jatuM hatuM. koLiyo pharIthI prayAsa karatA. seMkaDe vAra teNe prayAsa karyo. jALu vaNavAno prayAsa teNe choDI dIdhe nahi. eka kSaNa evI AvI ke jALuM bAMdhavAmAM saphaLa thaI gayo. rAjAe joyuM. tenI AMkha UghaDI gaI. tene navI dRSTi maLI. teNe vicAryuM. ATalI badhI vAra niSphaLa thaIne paNa A kaLiyo nirAza nahi thayo ane aMte jALuM bAMdhavAmAM saphaLa thaye. teNe tenI saphaLatAnuM saMvedana choDayuM nahi. huM ekavAranI asaphaLatAthI ja nirAza thaI gayo. e khUba kharAba thayuM. rAjAnI cetanA jAgI. sainike bhegA karyA. pUNuM parAkramathI lo. zatru parAjita thaI gayA. rAjA vijayI thaI gayo. asaphaLatAothI gabharAnAra mANasa jIvanamAM kadI saphaLa thaI zakato nathI. ArAdhanAnA kSetramAM vAraMvAra asaphaLatAo Ave che. bhUlo thAya che. pramAda thAya che. kSudratAonA avasara paNa sAme Ave che. a95tAo paNa gherI le che. paraMtu je enAthI gabharAtA nathI. pitAnI kSudratAone samaje che, teno anubhava kare che, te ekasapaNe mahAnatAnI cAvIne prApta karI mahAna banI jAya che. 180 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 3 manano kAyAkalpa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avathana 3 saMketikA 2 9 jJAna taNI tathA jJAnavaMtanI, avajJA asAtanA kadhI / tehanoM piNa mujha micchAmidukkaDaM, hiva niMdrA taja dIdhI raa|| tyAMrI karI niSedhaNA jANI / micchAmidukkaDaM pichANI rA // aTha guNa sahita kahI je / te jJAna taNA paMca bheda kahyA che, jJAnataNo vali upahAsa kIdho to, darzana AcAra niHzaMkatA pramukha, te guNa samyak prakArai na dhArayA to, micchAmidukkaDaM dIjai rA // gahana bAta koI dekhI siddhAnta nIM, zaMkA bharama mana ANyo / tehano piNa sa micchAmidukkaDaM, hiva meM satya kara jANyo rA // cha kAya jIvAM mAMhI zaMkA rAkhI, athavA siddha saMsArI / bhrama jAla paDyo tuccha lekhavakara, micchAmidukkaDaM vicArI rA // ekama cavadaza pUnama canda sama, muni kahyA jatI dharma dhArI / tyAM meM sAdhapaNAM rI zaMkA rAkhI to micchAmidukkaDaM udArI // 19 bali yAda karI karI karai AloyaNa, nhAnA moTA aticAro | pApa-paMka parakhAlI ne nizalya huvai, mukti sAhamI dRSTI dhAro rA // ( ArAdhanA 1 / 5, 6, 8, 10, 11, 14, 47 ) 5 3 4 6 mananA kAyAkalpa mATe pAMca nirdeza a ArAdhanAnI kuTiranuM nirmANu karavuM. D bahAranI havA tathA prakAzathI bacavuM. pradUSaNathI bacavuM. prayoga 42 - 'micchAmidukkaDa'. AmasI rasAyanuM sevana 425 - punarakaraNayAe. D pRthyanuM dhyAna rAkhavuM--mAnasa zarIrane jIrNa-zINuM karanAra kSaNeAthI bayatA rahevu. mAnava zarIrane jINu karanAra tathya. // jJAna ane jJAnInI avahelanA AsthA abhAva zaMkA tta gahana satyamAM saMdeha // sAdhanAnuM tAratamya paugasi malilASA - kSA aphaLamAM saMdeha--vicikitsA Jain Educationa International 182 For Personal and Private Use Only Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manane kAyAka95 kAyAkalpa eka aparicita mANasa AvIne belyo H mahArAja! huM kAyAka95 karavA icchuM chuM. meM kahyuM : kAyAkalpa karavo hoya to koI vaidyane zaraNe jAo, mArI pAse kema AvyA cho ? teNe kahyuM ke zarIrathI svastha chuM, koI bImArI nathI. huM zarIrane nahi, manane kAyAka9pa karavA IcchuM chuM. meM kahyuM : Avo, beso. tamArI nADI jovA IcchuM chuM. huM nidAna karavA IcchuM . te besI gaye. meM nADI joI. mane lAgyuM roga asAdhya nahi, sAdhya che. kAyAka95 thaI zake che. mananA Tisyu jIrNa-zIrNa avazya thayAM che, paNa mana tUTayuM nathI. meM kahyuM : tamAro kAyAkalapa thaI zake che. paNa keTalIka zarte che. je te tamane mAnya heya te huM prayatna karuM, nahi te tame tamAruM jANo. teNe kahyuM : ApanI badhI zoM huM mAnIza. ArAdhanAnI kuTira : pradUSaNathI bacAva meM pahelI zarta mUkI ke tamAre kAyAkalpa karavA mATe eka kuTira banAvavI paDaze. te ArAdhanAnI kuTira haze. kAyAkalpa mATe jarUrI che ke vyakti bahAranI havAthI bace, bahAranA prakAzathI bace ane badhAM pradUSaNathI bace. jUnA jamAnAmAM jyAre ATalo bacAva karavAmAM Avato hate to Aje to e badhAthI bacavuM atyaMta jarUrI banyuM che. AjanI havA paNa zuddha nathI. Ajano prakAza paNa zuddha nathI. samagra paryAvaraNa pradUSaNothI bhareluM che. udyogIkaraNanI asara ApaNI samakSa che. jema jema udyoge vadhI rahyA che tema tema pradUSaNa vadhI rahyuM che. badhuM ja vAyumaMDaLa pradUSita thaI gayuM che. ITalInA vaijJAnika prophesara TorIe bhaviSyavANI karI che ke je pradUSaNanI mAtrA A mAtrA jeTalI ja vadhatI raheze to eka divasa evo Avaze jyAre mAtra strIo ja bacaze, puruSo nahi bacaze. ApaNI duniyA puruSovihANa banI jaze. mAtra strIo ja strIo raheze. enuM kAraNa prastuta karatAM temaNe kahyuM ke Aje pradUSaNa eTaluM vadhI rahyuM che ke bhUNamAM naranuM nirdhAraNa karanAra guNasUtra, kromeroma naSTa thaI jaze. temAM eTalI kSamatA nathI ke maryAdAthI vadhu pradUSaNane sahana karI zake. bhUNa khUba kamaLa hoya che. te amuka hada sudhI ja 183 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pradUSaNa sahana karI zake che. te khUba saMvedanazIla hoya che. te hadathI vadhAre pradUSaNa nathI sahana karI zakatuM. Aje pradUSaNa hada vaTAvI gayuM che. tethI bhUNamAM naranuM nirdhAraNa karanAra kroso naSTa thaI jaze. puruSa janmaze nahi. phakta strIo ja janmaze ane te paNa kayAM sudhI raheze te kahI zakAya ema nathI. puruSo vagara strIo kyAM sudhI raheze ? rahIne paNa zuM karaze? ene artha e thayo ke sRSTi samApta thaI jaze. udyogIkaraNa dvArA mAtra vAyumaMDaLa dUSita nathI thaI rahyuM, mAtra pANI dUSita nathI thaI rahyuM paNa manuSyanuM mana paNa dUSita thaI rahyuM che. mana eTaluM tanAvagrasta thaI rahyuM che ke eka prakAre te tUTI rahyuM che. have tenAmAM sahana karavAnI kSamatA naSTa thaI cUkI che. eka eka samayanuM anudAna heya che, Aje jeTalA udyoga, jeTalo. vikAsa, jeTalI suvidhA manuSyajAtine ApavAmAM Ave teTalI ja vaijJAnika yuganI javAbadArI ane mahAna phaLa haze. paraMtu ApaNe bIjA pakSane bhUlAvI na deve joIe ke prakRtinA eka kaNamAM paNa koIka tUTaphUTa hAya che, bUrAI hoya che, te AkhI sRSTimAM toDapheDa zarU thaI jAya che. vijJAnanI eka zAkhA che-Ikelo che. tene ghaNo badho vikAsa thaI rahyo che. e tathya vAraMvAra prastuta karavAmAM AvI rahyuM che ke prakRti sAthe je cheDachADa karavAmAM AvI rahI che, tene badalavAne je ATalo bhagIratha prayatna karavAmAM AvI rahyo che, te manuSya mATe zubhakAraka nathI, jIvaleNa che. Ajane vaijJAnika kRtrima rIte kITANu pedA karI rahyo che. paNa te vijJAnike pite khUba moTI zaMkA dharAve che ke koI evo kITANu ke jIvANu pedA na thaI jAya, je samagra manuSyajAtine gaLI jAya. kITANuM banAvI levAnuM saraLa paNa hoI zake. paNa ene saMbhALavA khUba muzkela vAta che. badhA vaijJAnike ciMtita che. - pradUSaNanA jamAnAmAM mananuM tUTavuM khUba svAbhAvika che. pradUSaNathI bacavuM joIze. pahelAnA jamAnAmAM kahevAmAM AvatuM ke-savAre sUrya kiraNenuM sevana karavuM joIe, bAlasUryanAM kiraNamAM viTAmina "DI" vadhAre hoya che. bIjA paNa ghaNuM lAbha thAya che. Aje te kiraNe khataranAka banI gayAM che. Aje samagra vAyumaMDaLamAM aNuraja tathA reDiyamanAM eTalAM vikiraNa che ke prAtaHkAlIna sUryanAM kiraNonuM sevana karavuM khatarAthI khAlI nathI. kiraNe bImArIo dUra kare che te kensara 184 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jevo bhayaMkara roga paNa utpanna kare che. jyAM zArIrika daSTie paNa pradUSaNa sAme ATale bacAva jarUrI che te jyAM manane kAyAkalpa karavAne che tyAM pradUSaNathI bacavuM atyaMta Avazyaka banI jAya che. meM kAyAkalpanA Icchuka vyaktine kahyuM : tame evI kaTira banAvo, ArAdhanAnI kuTira banAve; jemAM bahAranI havA paNa nahi lAge, jemAM bahArano prakAza ane pradUSaNa paNa na pahoMce. A badhAnI pahoMcathI dUra evI e kuTira hoya. paMcakarmanI anivAryatA bIjI zarata che-tamAre paMcakarma karavAnuM raheze. kAyAka9pa mATe paMcakarma jarUrI che. paMcakarmanI paddhati zodhananI mahatvapUrNa paddhati che. te pAMca karma che-vamana, virecana, nirahaNa, vastikarma, ane snehana. tamAre mana kAyAkalpa karavA mATe paMcakarma karavAnuM raheze. paMcakarmanI paddhatinI pAMceya kriyAomAMthI pasAra thavuM khUba muzkela che. vamana, virecana ane svedana-badhI muzkela kriyAo che. vamana karAvavA mATe madana phaLa ke tevI ja koI bIjI auSadhi vaidya Ape che. jyAre auSadhi zarIramAM jaIne kArya kare che tyAre jIva gUMgaLAya che, jIva akaLAya che, AkAza-pAtALa eka thaI jAya che. huM khuda paMcakarmamAMthI pasAra thayo chuM. mane tenI muzkelIone khyAla che. teNe kahyuM : Apa mane ATale muzkela kersa ApI rahyA che. zuM Apane paraMparAnuM jJAna che? hA, huM paraMparAne jANuM chuM. mane khabara che. keI navI vAta nathI. meM AcArya tulasI pAsethI paraMparA jANuM che, ane enI pAchaLa mahAdyonI paraMparA paNa joDAyelI che. saMpUrNa eka zaMkhalA che. huM tamane mahAvaidya jayAcArya pAse laI jAuM. teo manano kAyAkalpa karavAmAM kuzaLa hatA. huM tamane AcArya zivakeTi pAse laI jAuM, je ArAdhanAnI kuTira banAvavAmAM ane paMcakarma karAvavAmAM kuzaLa zipI hatA. bIja paNa keTalAM nAma gaNAvuM? huM te badhA mahAvaidyonI, AcAryonI paraMparA jANuM chuM. tethI huM kahuM chuM ke A to karavI ja paDaze. e sivAya kaMI paNa thaze nahi. teNe keTalIka kSaNa sudhI ciMtana karyuM. teNe manane kAyAkalpa karAvavAno nizcaya karIne badhI zarate svIkArI lIdhI. 185 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ micchAmi dukkaDa'--la gaDA na haya meM kahyuM : have tame kramane AraMbha karo. tame ArAdhanAnI kuTira banAvI che. have pAMcakanI kriyAnA prAraMbha karA. 'paDikkamAmi, niMdAmi garahAmi Aloemi, micchAmi dukkaDa' " ~~A pAMca kama che. ArAdhanA graMthanA pratyeka padanA trIjA caraNa pachI ceAthuM caraNa che. micchAmi duOM. temAM vAravAra A padA uccAra thAya che. paMcakarma mATe A jarUrI che. paMcakarmanI prakriyA pUrI thaI gaI. zeAdhana thaI gayuM. vamana, virecana, snehana ane svedana--badhuM ja karI lIdhuM. zarIra zuddha thaI gayuM. tenA badhA dASA nAza pAmyA. micchAmi dukkaDa'nuM vAraMvAra uccAraNa karIne manane zuddha karI lIdhuM. paraMtu AgaLanI eka mahattvapUrNa vAta bAkI rahI jAya che. paMcakarma thI zarIra zuddha thaI jAya che. paraMtu te zuddhine TakAvI rAkhavA mATe pachI yeAgya auSadhinu sevana Avazyaka heAya che. tevI ja rIte manane zuddha karyAM pachI pharIthI te dUSita na bane, teTalA mATe kaMIka karavAnuM bAkI rahI jAya che, nahi teA 'micchAmi dukkaDa' kAMI khIjuM banI jAya che. jema ke Aje banI rahyuM che, te laMgaDA banI jAya che. mAtra 'micchAmi dukkaDa'thI kaMI thatuM nathI. AgaLanI vAta thavAthI tene prabhAva TakAu banI zake che. eka jANItI vArtA cheH eka guru peAtAnA navadIkSita ziSya sAthe eka gAmathI khIje gAma vihAra karI rahyA hatA. eka divasa tee nAnakaDA gAmamAM AvyA ane eka kuMbhArane tyAM rahyA. bhAjanathI nivRtta thaIne guru vizrAma karavA lAgyA. ziSya beThe| hatA. ku MbhAra cAka para dhaDA utArI rahyo hatA. kuMbhAre eka ghaDA taiyAra karIne jamIna para mUkayo. ziSyanuM mana kutUhalathI bhareluM hatuM. teNe eka nAnA kAMkarA ghaDA para phekavo. ghaDA phUTI gayA. kuMbhAre kahyuM H mahArAja! A zuM karyuM ? ziSye tarata kahyuM : 'micchAmi dukkaDa" mArI bhUla thaI gaI. ku bhAre khIjo ghaDA taiyAra karyAM. jamIna para mUko ane ziSye krIthI eka kAMkarA phekIne tene paNa phADI nAMkhyuM. kuMbhAre kaMIka UMcA sAde kahyuM : mahArAja! A zuM? ziSya pharIthI bAlyA : 'micchAmi dukkaDa' bhUla thaI gaI. bhAre trIjo, cothA ane pAMcamA ghaDA taiyAra karyo, ziSya tene phADatAM phADatAM 'micchAmi dukkaDa'nu uccAraNa karatA rahyo. kuMbhAra chaMcheDAI gayA. mahArAjanu` phakta 'micchAmi Jain Educationa International 186 For Personal and Private Use Only Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dukkaDaM" uccAraNa karavAnuM thatuM ane kuMbhArane badhe zrama nirarthaka jato. te samajI nahi zakyo ke A " micchAmi dukkaDaM kaI balA che. te AvyuM. ziSyane kAna pakaDIne eka tamAce lagAvI dIdhe. ziSya bolyA : prajApati!. A zuM karI rahyA cho ? kuMbhAra bolyo : "micchAmi dukkaDa be, traNa, cAra tamAcA lagAvyA ane dareka vakhate "micchAmi dukkaDa kahete gayo. A adhare "micchAmi dukkaDa che. A pUra nathI. emAM saMpUrNa artha garbhita nathI. te kaI kAmane nathI hotuM. A mAnasika cikitsAmAM-mananAM kAyAkalpamAM--ene keI upayoga nathI thaI zakate. zodhana ane rasAyaNa saMpUrNa "micchAmi dukkaDa' tyAre bane che jyAre enI sAthe AgaLanuM sUtra--klAMi no bahaM puvAsI gg" joDAI jAya che. "micchAmi dukkaDa'ne artha che. "meM bhUlathI A kAma karI dIdhuM. tenA uttara sUtrane artha thAya che. have huM te bhUla nahi karIza, je meM pahelAM karI hatI. punamaraNayANa sanmakRmi'-huM cetI jAuM chuM ke pharIthI A bhUla huM karIza nahi. bhUla karavI e doSa che, to bhUlane pharIthI karavI mahAdeSa che. je vyakti bhUla pharIthI nathI karatI te bhUlemAMthI ghaNuM kharuM zIkhI jAya che. A rasAyaNa che. zodhana pachI rasAyaNane prayoga Avazyaka hoya che.. "micchAmi du:" e zodhana che. "punamaraNayANa abhUmi-A rasAyaNa che. "yA no namae gvamAsI mApa' -e rasAyaNa che. pazyanI anivAryatA rasAyaNanA sevanathI paNa kAma pUruM nathI thatuM. zedhana karI lIdhuM. rasAyaNa laI lIdhuM. paNa sAthe sAthe pathyanuM sevana paNa thavuM joIe. je vyakti zarIranuM zodhana barAbara karI le che pachI pauSTikatA mATe rasAyaNanuM sevana paNa karI le che paNa je te pathyApathyane viveka na rAkhe, je IcchA thaI te khAvA lAgI jAya te bicAruM zodhana paNa zuM karaze ane rasAyaNanuM sevana paNa zuM karaze ? pazyanuM sevana paNa jarUrI che. enA vagara prakriyA pUrI nathI thatI. saMskRtamAM kahyuM che. ya icyuM che? ghArthe miausghera-je pazya che te auSadhi sevanathI zuM ? je apazya 187 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che te auSadhi sevanathI zuM ? je lAbha davA nathI karatI teTalo lAbha pazya kare che. zibiramAM rahenAra vyakti, sAdhanA karanAra vyakti pathya pratye jAgrata banI jAya che. teo mAtra rasAyaNane prayoga nathI karatA, temAM pazyano paNa pUro viveka jAgI jAya che. eka sAdhaka kahI rahyo hato. huM pAchalA zibiramAM gheDA prAga zIkhyuM hatuM. dararojanA bhojanamAM parivartana karyuM. mIThuM choDI dIdhuM, khAMDa choDI dIdhI. bhejananI mAtrA ochI karI dIdhI. paNa mArI zakti yathAvat banI rahI. ALasa ghaTI, phUrti vadhI ane kAma karavAnI kSamatAne vikAsa thayo. have svAzya paNa pahelAM karatAM vadhu sAruM che. A badhuM pathyanuM ja pariNAma che. je pazya na haya, bhojanane krama na badalAya ane dhyAna paNa cAlu rahe to koI pariNAma nahi AvI zake. pazyano viveka haya, bhejanano krama badalAya, caya badalAya, ALasa na rahe, zrama thAya te dhyAna phaLadAyaka thaI zake che. te ja suthAra : te ja ojAra dasa divasanA zibirakAlIna prayogathI khUba meTo lAbha thaI jaze-evuM mAnavuM khUba moTI bhrAnti haze. dasa divasane prayoga jIvanadizA badalavAne eka upAya mAtra che. je dasa divasa pachI pharIthI pahelAnA jevuM ja jIvana cAlaze te dasa divasa sudhI karelo prayAsa vyartha ja jaze. te ja suthAra ane te ja ejAra -enAthI kazuM ja thavAnuM nathI. ghara gayA pachI paNa jIvananI dizA badale, AhAra badale, caryA badale, jIvanano krama badale, zramane krama badale, nAnA moTAnI bhAvanA badale, zramane hIna mAnavAnI bhAvanA badale, jo AvuM thAya che to nizcitapaNe dhyAna phaLadAyI bane che. tenAthI ja vyaktitvanuM rUpAMtara saMbhava thaI zake che. thAna che-badalavAnI prakriyA mULa vAta che-dizAnuM parivartana. je te banatuM nathI, te game teTalI sAdhanA karavAmAM Ave, mANasa tevo ne te ja rahe che. kALe kAgaDo sAbuthI game teTale nahAya te kadI sapheda nathI thaI zakate. daSTi badalavI joIe, ciMtana ane vicAra badalavo joIe, jIvanano kAryakrama ane AcArasaMhitA badalAI javI joIe. 188 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAnane artha che--badalavAnI prakriyA dhyAnane artha che-dizAnuM parivartana dhyAnano artha che-svabhAvanuM parivartana. je A parivartana na thayuM ane mAtra kAyotsarganI mudrA, baMdha AMkho ane dhyAnane prayoga hoya to evuM lAge che ke je bindu para pahoMcIne dhyAna thAya che, badalavAnI prakriyA zarU thAya che, hajI te biMdu pakaDamAM AvyuM nathI. pazya zuM? zA mATe? prazna thAya che-pazya zuM che? pazya che mananI zAMti, mananI nirmaLatA. je mAnasa-zarIra jINazIrNa thaI gayuM che, tUTIphUTI gayuM che, tene saMbhALavuM che, te tenA para dhyAna ApavuM paDaze. mana para dhyAna ApavuM khUba jarUrI che. khUba vicitra sthiti che. ApaNuM jIvanamAM sauthI vadhu zaktizALI che citta, mana ane cetanA. tenA para ApaNe dhyAna ja nathI ApatA, samagra dhyAna zarIra para kendrita karI daIe chIe. jyAM zarIrane kaSTa thAya che tyAM mANasa mana ane cetanAne paNa gauNa karI de che. sukhanuM sAdhana che--zarIra. zarIrane ArAma maLavo joIe. zarIra para pasIne Avo na joIe. zarIrane taDake lAgavA nahi joIe. mANasa pratyeka vAta zarIranI daSTie vicAre che te cetanAne gauNa karI de che. je samajadArInI A ja vAta hota to AcAryazrI eka divasa paNa ahIM nahi Avata, teo ahIM Ave che. dhagadhagatA tApamAM. zarIra pasInAthI lathapatha thaI jAya che. paga baLe che. taDakAthI mAthuM tapI UThe che. te paNa teo Ave che. zarIranI ciMtA karanAra vyakti kadI ATalA sakhata tApamAM nahi Avaze. AcArya svataMtra hoya che. teo marajI hoya te Ave, marajI hoya te na Ave. koI pratibaMdha nathI. temanA para koI niyaMtraNa ke niyamana nathI. teo IcchA mujaba cAlanAra hoya che. teo A sakhata tApamAM Ave che. prazna thAya che ke zA mATe Ave che? javAba spaSTa che, je vyakitae zarIrane gauNa mAnyuM che ane kartavyane, sevAne, udAta bhAvanAne ane paramArtha cetanAne mUlya gayuM che--te kadI zarIrano vicAra karatA nathI. tene vadhArAnuM mahattva 189 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI ApatA. kema ke tenuM lakSya ja badalAI jAya che. paraMtu A duniyAmAM chatranAra navvANuM TakA leAA zarIrathI pratimRddha hoya che. tee zarIranI daSTie vicAra kare che, dhyeyanI dRSTie vicAra nathI karatA. mananI dRSTie vicAra karavA khUba sakhata pathya che. mana keTaluM vakra che. mananA gheADA vadhu che eka prAcIna kathA che. eka rAjA dhADAe dhaNA zAkhIna hatA. tabelAmAM teNe aneka gheADAe ekatrita karyA hatA. te svayaM gheADAnI parIkSA karatA ane je zreSTha dhADA hAya tene kharIdI letA. eka divasa teNe dhADA pasaMda karyAM. teneA AkAra bhavya, gati suMdara ane sarvAMguNa sapanna heAya evA lAgatA hatA. parIkSA karavA tenA para savArI karavA nIkaLyA. peAtAnI sAthe eka kuzaLa azva-parIkSaka paNa laI lIdhA, gheADesavAreAnI eka nAnI TukaDI sAthe cAlI, badhA ja gala tarapha gayA. jaMgalamAM khUba dUra nIkaLI gayA. gheADAnI cAla ane tvarita gati para rAjA mugdha thaI gayA. rAjAe vicAyu --keTaleA suMdara ane sukhada gheADe! che. enI gati eTalI seAhAmaNI che ke e manamAM vasI gayA che. rAjA thAkIne leAthAtha thaI gayeA hatA. te vizrAma karavA icchatA hatA. rAjAe gheADAne rAkavA mATe lagAma kheMcI. lagAma kheMcatAM gheADA UbhA na rahyo, pavana vege dADavA lAgyA. gati khUba ja tIvra thaI gaI. rAjAe gheADAne UbhA rAkhavA vadhu jorathI lagAma kheMcI. gheADA te kheMcANathI vadhu tIvra gatie doDavA lAgyA. jANe te havAmAM UDI rahyo hoya evu lAgavA mAMDayuM. azva-zikSaka sAthe hatA. temaNe kahyuM H mahArAja ! lagAma kheMcavAthI gheADAnI gati tIvra bane che. Apa lagAma DhIlI karI dA. A vakra gatinA dhADA che. vakra azva che. rAjAe lagAma DhIlI karI dIdhI. azvanI gati skhalita thaI gaI ane te tyAMja aTakI gaye. manane azva paNa khUba vakra che. te vakra gatithI cAle che. mananA azvanI lagAma kheMcaze! tA te UchaLavA lAgI jaze. dhyAnamAM besIne jevA ApaNe manane ekAgra karavAnA prayatna karIe chIe ke te mananI azva je pahelAM zAMta hatA, UbhA hatA, te deDavA lAgI jaze. kAmamAM salagna hAIe chIe te! mana zAMta rahe che. jevA mALA japavA besIe chIe, kazeka manane TakAvavAnA prayatna karIe chIe, ke mana vadhu caMcaLa Jain Educationa International 190 For Personal and Private Use Only Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaI jAya che, deADavA lAge che. A vakra azva che. A azvane saMbhALavAnuM kAma khUba muzkela che. niya traNathI ta hAthamAM nahi Avaze. jyAre ene zithila karI devAmAM Ave che, niyatraNathI mukta karI devAmAM Ave che tyAre te hAthamAM Ave che. dhyAna : zithilIkaraNa dhyAnane prayAga zithilIkaraNane prayAga che. dhyAnanA prAraMbha kAyAtsathI thAya che. kAyAtsanA atha zithilIkaraNa. zarIranuM zithilIkaraNa, vANInuM zithilIkaraNa ane mananuM zithilIkaraNa, niyatrita nahi kare. vicAra Ave tA ene rAke nahiM. Ave te AvavA de. enI prekSA karI, tene jue, prekSA jovAnI prakriyA che rokavAnI nahi. vicAra Ave tA ene jue; saMkalpa ane vikalpa Ave tA ene juo, kaMpana Ave teA kaMpatAne juo. kAMI paNa karavAnuM nahiM. mAtra jovAnuM che. jANI levAnuM che ke AvuM thaI rahyuM che. jevuM vicArAte jovAnuM zarU karIe chIe ke vicAranuM Agamana aTakI jAya che. saMkalpAne joIe teA sakalpa samApta thaI jAya che. prekSA mAtra jovAnI prakriyA che, zithilananI prakriyA che. rAkavAnI ke baLajabarIthI niyaMtraNa karavAnI prakriyA nathI. kaThera paththa ApaNuM zuddha rUpa che--kevaLa jJAtA bhAva, kevaLa draSTAbhAva, kevaLa jANavu', kevaLa jovuM. A mananA kAyAkalpanuM sauthI mahattvapUrNa pathya che, na priyatAnuM sa Mvedana, na apriyatAnuM saMvedana--kaMI paNa nahi, kevaLa jANavuM, devaLa jovuM. A kaThera pathya che. paraMtu jo manane kAyAkalpa karavA hAya te A pRthyanuM pAlana karavu' paDaze. pathya sAthe khIjI paNa aneka mahattvapUrNa vAtA joDAyelI che. mananuM ghaDapaNuM : traNa kAraNa ApaNe A kAraNeA para paNa vicAra karIe ke mana gharaDu kema thAya che? mana khImAra kema thAya che? mana tUTI kema jAya che, tenA kASA kharAba kema thAya che, navA kASa! krama nathI banatA ? zarIra khImAra thavAnuM mULa kAraNa e ja che ke navA TisyU banatA nathI ane jUnA RNuM thaI jAya che. A samasyA mananI che. Jain Educationa International 191 For Personal and Private Use Only Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mananA tUTavAnA, bImAra thavAnA ghara thavAnA, traNa kAraNa che - zaMkA, kAMkSA, ane vicikitsA. jayAcAye A ja traNa kAraNeno ullekha karyo che. manuSya svabhAve zaMkAzIla che. te bIjAne zaMkAnI najare jue che, bIjAnI AlocanA kare che, bIjAnI truTio jue che. mANasanI vAta ApaNe cheDI daIe, svayaM bhagavAna paNa je ahIM AvI jAya te mANasa temane paNa zaMkAnI dRSTie joze, tenI guTio ane durbaLatAone jeze. paheluM kAraNa zaMkA ekavAra bhagavAna maryalekamAM AvyA. eka nagaramAM praveza karIne corA para UtaryA. tyAM aneka leke bhegA thayA hatA. badhA aMdaro aMdara carcA karI rahyA hatA. bhagavAna temanI pAse AvyA. temane pUchayuM: sAruM batAvo, sRSTi kevI lAgI? lekAe pUchayuM : tame keNa che? huM sRSTine racayitA chuM. bhagavAne kahyuM H ahIM kema AvyA che ? eka vyaktie pUchI nAkhyuM. bhagavAna bolyA : huM e jANavA Avyo chuM ke A sRSTi kevI banI che ? badhA leke zraddhAthI abhibhUta thaI gayA. teo bolyA : prabhu ! ApanI lIlA aparaMpAra che. ApanI sRSTi khUba sundara, sukhada ane manamohaka che. Ape suMdara phUla, taLAva, udyAna, parvata banAvyA. Ape samudra keTaluM vizALa banAvyo. eka mANasa bolyo : prabhuhuM mArA mananI vAta Apane kahuM. ApanI sRSTine joIne e nahi kahI zakAya ke A koI buddhizALI mANase banAvI che. duniyAmAM je kaMI abuddhimAna hoya to te A sRSTine kartA che. juo, Ape samudro ATalA moTA banAvyA paNa tenuM khAruM pANI banAvI dIdhuM. Apa tenuM pANI mIThuM banAvI dete te zuM bagaDI jata? jo evuM hota to Aje pANInI samasyA ja na hota. Ape eTalA UMcA pahADa banAvyA, tenA para caDhavA mATe mANase keTale zrama karavo paDe che? jyAre Ape pahADonuM nirmANa karyuM tyAre sAthe sAthe nisaraNI banAvI deta, saDakenuM nirmANa karI deta to ! Apane mATe te capaTI vagADavA jeTalA khela che. mane lAge che ke sRSTimAM evuM kaMI paNa nathI jene samajadArI pUrvakanI racanA kahI zakAya. AnAthI sAruM sarjana Ajane enjiniyara karI zake che. Ape eTaluM dhana banAvyuM, 192 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa dAtAone te nahi ApyuM. badhuM dhana kaMjUsa vyaktio pAse bheguM karI dIdhuM. zuM A samajadArInuM kAma che? prabhu! Apa dareka sthaLe bhUlI gayA che. Ape eTalI bhUlo karI che ke enI yAdI rajU karuM ke kahuM to Apa sAMbhaLavA nahi Icchazo. tene sahana nahi karI zakaze. mANasa dareka vAtamAM khAmI jaI le che. te pratyeka vAtamAM saMdeha ane zaMkA kare che. zaMkA manane teDe che. jyAre keI gahana satya sAme Ave che te mANasa tene ja pADavAne prayatna kare che. te tarata kahe che ke A vAta khoTI che. gamyuM che. jyAre e tathya najara samakSa AvyuM ke bhASAnA paramANuo lakAnta sudhI phelAI jAya che. tyAre mAnavIe zaMkA karI ke e kevI rIte saMbhava hoI zake che? cintananA paramANu samagra AkAzamAM vyApta thaIne hajAro, lAkho karoDo varSo sudhI jemanA tema rahI jAya che. tene lAMbA samaya pachI jANI zakAya che, joI zakAya che. A vAta pratyakSa thatAM ja mANasa belI UThe che-khoTuM che. gayuM che. pratyeka gahana satyane gapanuM nAma ApavAmAM Ave che ane tene parANika vAta kahevAmAM Ave che. paraMtu Aje te badhAM to prasthApita thaI cUkyAM che. vijJAne tene pratiSThita karI dIdhAM che. hamaNAM thoDA divasa pahelAM meM eka samAcAra vAMcyA. temAM e ullekha hato ke keTalAka vaijJAnike evo kemero banAvI rahyA che jemAM eka karoDa vaida biliyana varSa pahelAnA pracArita vicAronA phoTA laI zakAze. dasa lAkhanA eka miliyana thAya che ane dasa biliyanane eka miliyana thAya che. keTaluM lAMbA samaya! AkAza maMDaLamAM ApaNA zarIramAMthI nIkaLatA paramANu vyApta che, ApaNI bhASAnA paramANu vyApta che. A badhuM Aje prasthApita tathyanA rUpamAM svIkRta che. paraMtu manuSyamAM zaMkA hoya che ane te gahana satyane asvIkAra karI le che. zaMkAthI mane tUTavA lAge che, tUTI jAya che. bIju kAraNaH kAMkSA mANasamAM kAMkSA hoya che, AkAMkSA hoya che. te kaMIka meLavavA Icche che. kare che sAdhanA ane meLavavA Icche che kaMIka bIju. dhyAna bha - 13 193 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karanArAomAM AdhyAtmika lAbhanI AkAMkSA hAya che teA paudgalika lAbhanI pazu AkAMkSA heAya che. mAnavImAM prApta karavAnI AkAMkSA niraMtara banI rahe che. puruSA meLavavA icche che. teA strIo paNa prApta karavA Icche che. adhyApake vidyArthIne pUchyuM : tArA pitAjIne be hAra rUpiyA maLyA ane teNe eka hajAra rUpiyA tArI mammIne ApyA tA keTalA mAkI rahyA? vidyArthI melyA : kazuM bAkI nahi rahyuM. kema ke eka hajAra te teNe pappA pAsethI meLavI ja lIdhA che. ane eka hAra te jAte kADhI leze. jAte laI leze pratyeka vyaktinA manamAM prApta karavAnI lAlasA heAya che. te meLavavA icche che. trIjuM kAraNa : vicikitsA vicikitsAnA artha che--mULa pratyenI AzaMkA, huM A sAdhanA karI rahyo chuM, enuM phaLa maLaze ke nahi, A vicikitsA che. A traNa doSa----zaMkA, kAMkSA, ane vicikitsA--mAnasa-- zarIrane teADanAra che. tene jINu-zINuM banAvanAra che. sAdhaka! tAre pathya karavuM paDaze. A badhAM tattvAthI bacavuM paDaze. A che mananA kAyAkalpanI pUrNa prakriyA. jayAcArye A saMpUrNa prakriyAne ArAdhanAmAM prastuta karI che. ApaNe ApaNI dRSTine vikasita karIe. jo ApaNe ArAdhanAne navA saMdarbhamAM joIe tA mananA kAyAkalpanI pUrNa kalpanA prastuta thaze. Jain Educationa International 194 For Personal and Private Use Only Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 4 pragatinAM suvarNa sUtra 15 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazna : 4 saMketikA 1 prANAtipAta prathama agha Akhyo, dajo maSAvAda / adatAdAna tIjo agha kahiye, cotho mithuna viSAda // 2 paMcama pApa parigraha mamatA, krodha mAna mAyA lobha / dazamo rAga ekAdazamo phuna, dveSa karai citta kSobha // bAramo kalaha abhyAkhAna terama, para-zira Ala vivAda / cavadamI pizuna tiko khAya cugalI, panarama paraparivAda / / ___ mokSa nUM mAraga saMsarga tIhAM hI, vighnabhUta kahivAya / phuna durgati nA kAraNa chai e, pAva aThAre tAya // (ArAdhanA 4/1, 2, 3, 6) pragatinAM va sUtra0 potAnI natanemA . 0 pitAnI kSamatA vadhAre. pitAnI upayogitA jALavI rAkho. 0 sImA medha. _n mahAnatAnAM bAdhaka taro- 0 5, mAna, mAyA, soma, 4, maare|5, yArI mAvI nin| 42vI. p bImArIne hetu : pratizodhanI bhAvanA. pratibiMba sAthe laDAI. 196 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pragatinAM suvarNa sUtre pragatinuM paheluM sutra : pitAnI jAtane jue eka vidyArthI mArI pAse Avyo. teNe kahyuM ke huM pragati karavA IcchuM chuM. huM jevo chuM tevo rahevA nathI icchato. jyAM chuM tyAM nathI, rahevA Iccha, AgaLa vadhavA IcchuM chuM." meM kahyuM : tAruM svapna ghaNuM sAruM che. huM IcchuM chuM tuM tArA svapnane sAkAra kara. pragatinA sUtromAMthI tuM grahaNa kara.' teNe jijJAsApUrvaka pUchayuM : pragatinAM sUtra kayAM kayAM che? pragatinuM paheluM sUtra che-potAnI jAtane juo." "Atma dvArA AtmAne juo." "svayaM ne juo.' pitAne mATe zuM jovAnuM che? pitAne badhA jANe che. teNe kahyuM. jANIe chIe e ThIka vAta che. paNa jANatA nathI e paNa ghaNuM che. jJAta ghaNuM ochuM che, ajJAta ghaNuM vadhAre che. ApaNe khUba ochuM jANue chIe. jANavAnI vAta vadhAre che. samudranI upalI sapATI para maLaze kIcaDa, ghAsa, karacalA ane sI. je mANasa UMDANamAM nathI jato tene samudranuM taLiyuM nathI maLatuM. je samudrano sAra hoya che te nathI maLato. mUlyavAna motI samudramAM UMDI DUbakI mAranAra koI marajIvAne ja maLe che. samudra taTa para pharavA AvelI vyaktine nathI maLI zakatA. kaI pattharanI khANa para jAo. tyAM maLaze patthara ane dhULa. hIrA ane prApta thaze nahi. je vyakti khANanA UMDANamAM khode che tene hIrApannA maLe che. samudranA UMDANamAM amUlya cIjo prApta thAya che. khANanAM UMDANamAM bahumUlya cIjo maLe che. cetanAnA UMDANamAM bahumUlya cIjo maLe che. je vyakti potAnI cetanAnAM UMDANamAM nathI jatI, tene kazuM nathI maLatuM. je cetanAnI sapATI para yAtrA kare che tene maLe che: krodha, ahaMkAra ane vAsanAo. tyAM sAranI vAta nathI maLatI. pitAne oLakho--ene artha che-cetanAnA UMDANamAM praveza karo, antastalanA UMDANamAM DUbakI mAre ane aMdara je kAMI chupAyeluM che tene anAvRtta karo. bahAra lAve ane upayoga karo. 197 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - pitAne oLakhanAra kharekhara pragati the AgaLa vadhe che. mahAnatA antastalamAM chupAyelI rahe che. zuddhatA sapATI para tare che. pratyeka vyaktimAM mahAnatA hoya che, paNa te sadA chupAyelI rahe che. je cetanAnA UMDANamAM DUbakI nathI mArato tene mahAnatA nathI prApta thatI. proDha vyaktitva, mahAna vyaktitva tene prApta thAya che, je niraMtara pitAne jue che ane pitAnA UMDANamAM DUbakI lagAve che. lokone sAmAnya vizvAsa evo hoya che ke AMkhe khullI rahevAthI raMga dekhAya che. prakAza dekhAya che. AMkha baMdha thavAthI na te raMga dekhAya che na prakAza, AzcaryanI vAta che ke sAdhanAkALamAM AMkho baMdha hovA chatAM paNa raMga dekhAya che, prakAza dekhAya che. koIkane babane. prakAza koIkane TayUbalAITane prakAza ane vicitra raMga dekhAya che. sAmAnya rIte enA para vizvAsa nathI karI zakAto. paraMtu A yathArtha anubhava che. je vyakti cetanAne sAgaramAM praveza kare che, tene ajJAta satyanI khabara paDavA lAge che. je vyakti cetanAne sAgaramAM DUbakIe lagAvavAno prAraMbha kare che tene te badhuM sAkSAta thavA lAgI jAya che, je pahelAM jANyuM na hatuM, pahelAM vicAryuM na hatuM. pragati ke saphaLatAnuM paheluM satra che-pitAnI jAtane jevI. mahAnatAnA bAdhaka tata je vyakti pitAne nathI jatI, te bIjAne jue che. bIjAne je mahAnatAnI anubhUtinI sauthI moTI muzkelI che. dedha, ahaMkAra, mAyA, lobha, IrSA, doSAropaNa, kalaha, nindA-A badhA mahAnatAnA bAdhaka to bIjAne jevAthI thAya che. je bIjAne oche jue che tene gusse e Avaze. je bIjAne vadhAre jue che tene krodha vadhAre Ave che. nekare kAma barAbara na karyuM. gusse thaI jaze. patnI e vAta nahi mAnI, krodhathI UchaLI paDaze. sahagIe kAma barAbara nahi karyuM. cahero lAlacoLa thaI jaze. jyAre jyAre mAnavI bIjAne jue che ane jyAre jyAre tenI ruci athaDAya che tyAre gusse UbharAI Ave che. krodha bIjAne jovAnuM pariNAma che. pitAnI jAtane jovAnuM zarU karo. gusso adazya thaI jaze. krodha Avaze ja nahi. kenA para gusso Avaze? kedha bIjA sAthe saMbaMdha rAkhe che. kedha AvavA mATe be vyakti joIe. 198 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahaMkAra paNa khIjane jovAthI Ave che. ahaMkAra nAnA para Ave che. jyAre vyakti khIjAte peAtAnAthI nAnI jue che, tyAre ahaMkAra pedA thAya che. te anubhava kare che--AmanI pAse kazu* nathI. emanI pAse jJAna kayAM che? temanI jAtinuM mahattva zuM che? enI pAse kAM che vaibhava ane sattA, enI pAse kayAM che adhikAra? mArI pAse keTale vaibhava ane sattA che. mArI ti keTalI meATI che ! tulanA karavAmAM haMmezA ahaMkAra jAge che ane jyAre mAnavI potAnAthI meTAne jue che tyAre enAmAM hIna bhAvanA jAge che. A ahaMkAranI ja khIjI bAju che. eka bAju che--ahaMbhAvanA ane khIjI khAju che hIna bhAvanA. mAnavI potAnAthI meTAne jue che, hIna bhAvanA jAgI UThe che. ane peAtAnAthI nAnAne jue che, teA ahaMbhAvanA jAgI jAya che. bannenuM nagaraNa thAya che, khInnane jovAne lIdhe. para-darzana dvArA. je vyakti peAtAnI jAtane nathI jovAnuM jANatI, je vyakti peAtAne nathI jotI te kaLyAM te| ahaMkArathI bharAI jaze, ke hIna bhAvanAthI bharAI jaze. mAyA paNa khIjAne jovAnu pariNAma che. mAyA peAtAnAmAM teA hotI nathI. kAIne ThagavA hoya te mAyA karavI paDe che. ThagavAne prazna na heAya te| chaLa nathI thatuM. nathI pravaMganA thatI ane kapaTa paNa nathI thatuM. je khIjane jue che, jyAM khIjAne ThagavAnA prazna che tyAM mAyA karavI paDe che. tyAM meTu kapaTa karavuM paDe che. leAbha khIjAnA darzanathI thAya che, khIjAnA darzanathI jAge che. jo padArthane jue che te lAbha jAge che. para-darzana dvArA ja leAbhane vikAsa thAya che. bImArIonA hetu-pratizAdhanI bhAvanA peAtAne jonAra kalahu nathI karI zakatA. khIjAne jonAra kala kare che. kalahu emAM thAya che. ekamAM kalaha thatA nathI. je peAtAne jue che te kalaha kevI rIte karaze? jyAre sAme khIjAne jue che tyAre tarata ja kalahanI Aga saLagI UThe che. kAI kAI vAra kalaha karavAnuM mana thaI Ave che. Akroza UbharAI Ave che. pratizeAdhanI bhAvanA jAgI jAya che. pratizAdha ane kalaDu--e bhayaMkara maneAvijJAna A viSayamAM aneka spaSTatA khImArIe che. AjanuM ApaNI samakSa prastuta karI rahyuM che. aneka zArIrika khImArIonA hetu che--pratizodhanI bhAvanA. Jain Educationa International 199 For Personal and Private Use Only Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka chAtra kAlejamAM bhaNatA hatA. te bhaNavA besatA tyAre dasa miniTa sudhI barAbara bhaNutA ane pachI tarata ja potAnI jAtane bhUlI jaIne khakhaDavA lAgI jatA. gharanA parezAna, prApApaka parezAna, badhA parezAna hatA. A cIDAvAnuM kAraNa khabara paDatuM na hatuM. DaeNkTareAe IlAja karyAM paNa badhuM ja vya. vya kema na nIvaDe ? khImArI mananI ane IlAja zarIranA karavAmAM AvatA. pariNAma kevI rIte Avaze? khImArI kayAM ane IlAja kayAM. khImArI kAI hoya ane IlAja kAI khInnA thaI rahyo che. khImArI kevI rIte dUra thAya ? Aje rAgI ane DaoNkTara bane e samajavuM jarUrI che ke zArIrika nidAna pachI mAnasika nidAna paNa thavuM joIe. Aje kAI paNa DaeNkTara ke vaidya tyAre saphaLa thaI zake che, jyAre te rogInA zArIrika nidAnanI sAthe sAthe mAnasika nidAna paNa kare che ane pachI davAnA nirdeza kare che. aneka khImArIo mAnasika hoya che ane tenuM nidAna karavAmAM Ave che zArIrika, kAI-krAIvAra raeNkTira maLa-mUtra ane leAhInuM parIkSaNa karyA pachI paNa rAgane nirNaya nathI karI zakatA. eka rAgI DokTara pAse gayA. DAkTare badhI parIkSA karI dIdhI. rAganI khabara nahi paDI. DokTare rANIne kahyuM--parIkSaNamAM rAganA kAI saMketa prApta nathI, tamAruM leAhI zuddha che; lIvara ThIka kAma karI rahyuM che. zarIranA bAkInAM avayaveA paNa svastha che. tamane kAI rAga nathI. DaeNAkaTara vimAsaNamAM paDI gayA. jyAM khImArI che tyAM vaijJAnika upakaraNa paheAMcI nathI zakatA, yaMtrAthI jo khImArI pakaDI nathI zakAtI tA DaoNkTara bicArA zu' kare. te kahe che keAI rAga nathI. rAgI nirAza thaI gayA. aneka meTA-meTA DokTarAnA daravAjA khakhaDAvyA. kSudhA pAsethI eka ja javAba maLyA, tame nIrAgI che. tamane kAI rAga nathI. aMte te rAgI eka manocikitsakanA dvAre gayA. mAnasika cikitsake pUchatAcha karI. vAtacIta daramiyAna cikitsakane rAganA mULa kAraNanI khabara paDI gaI. teNe jANI lIdhuM ke rAgInA dAdAnA kAIe tiraskAra karyAM hatA. apamAna karyuM hatuM. rAgI joI rahyo hatA. te e apamAnajanaka sthitine sahana nahi karI zako. tenu leAhI UkaLA UDayu. tenA manamAM eka UMDI gAMTha baMdhAI gaI ke jyAM sudhI te vyakti pAse badale! nahi lauM tyAM sudhI cenathI sUIza nahi. gAMTha baMdhAI gaI. Jain Educationa International 200 For Personal and Private Use Only Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te saMvedana tIvra thatuM gayuM. ghaTanA jyAre paNa yAda AvatI te pitAnI jAtane bhUlI jato. ane te graMthinI asaramAM babaDavA lAgI jato ane eka bImAra jevo vyavahAra karavA lAgI jato. mAnasika cikitsakane reganuM upAdAna maLI gayuM. mULa kAraNa jANavA maLI gayuM. teNe kahyuM-juo rogane huM oLakhI gayo chuM. AnA para kaI davA kAragara nahi nIvaDaze. jyAM sudhI pratizodhanI graMthi khUlI nahi jaze, tame bImAra ja raheze. badalAnI bhAvanA jyAM sudhI tamArA manamAMthI nIkaLaze nahi tyAM sudhI game teTale upacAra karo, rega dUra thaze nahi. aneka bImArIo mAnasika durbaLatAone kAraNe vadhe che. eka bhAIne meM pUchayuM : tame svastha hatA. hRSTapuSTa hatA. tamAruM zarIra daDha majabUta hatuM. evI sthiti kema thaI gaI? Aje AkhuM zarIra thAkeluM mAMdu lAge che. zI vAta che ? teNe kahyuM H mArA parivArane eka sabhya atyaMta bImAra thaI gayo hato. tenI sthitine joIne mane khUba AghAta lAgyo, te cAlI zakato nathI. UThI, besI zakatA nathI. nathI pAmuM pheravI zakato. evI avasthAe mane AghAta bhAre pahoMcADyo che. te divasathI mArI A sthiti thaI rahI che. khAdheluM pacatuM nathI ke koI vastu sArI lAgatI nathI. te divasathI huM bImAra thaI gaye. mahatvapUrNa cikitsA sUtra A mananI bImArI che, zarIranI nahi, mananI bImArI potAnI jAtane na jevAthI pedA thAya che. "AtmA dvArA AtmAne juo." A eka nAnakaDuM sutra lAge che. paNa A eTaluM mahattvapUrNa cikitsA sUtra che. enI akasIra davA che. ke je eka sUtra hRdayaMgama thaI jAya che te dhyAna samajamAM AvI jAya che. jJAna samajamAM AvI jAya che. badhI paddhatio samajamAM AvI jAya che. badhI cikitsA paddhati ane methasa ApaNuM hAthamAM AvI jAya che. bIjA para Aropa lagAvavAnA bhayaMkara pariNAmo Ave che. bIjA para Aropa lagADanAra bIjA para Aropa lagADatAM pahelAM svayaM Aropita thaI jAya che, ane ajANatAmAM ja mana te vAtane eTalI pakaDI 201 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ le che ke te vyakti aparAdhInI jema manamAM ne manamAM gheLAvA lAgI jAya che. A eka prakAranuM kensara che. kensaranI aMtara-vaNanI--khabara nathI paDatI. zalyanI khabara nathI paDatI. paNa aMdara ne aMdara te eTalI vikati pedA karI de che ke eka divasa jyAre visphoTa thAya che. tyAre khabara paDe che ke keTaluM bhayaMkara pariNAma AvyuM che. antaHzalya kensara che bhagavAna mahAvIranAM darzanamAM paheluM sUtra che--niHzalya thavuM. zalyane samApta karI devuM. antAzalyane AjanI bhASAmAM kensara kahevAmAM Ave che. jyAM sudhI mAyAnuM zilya, AkAMkSAnuM zalya, mithyA daSTinuM zalya, hoya che tyAM sudhI dharmanI ArAdhanA nathI karI zakAtI, tyAM sudhI vratane svIkAra thaI zakato nathI. tasvArtha sUtranuM prasiddha sUtra che-niHzalyo vatI, vatI e ja hoya che je niHzalya che. jenuM aMdaranuM kensara samApta thaI jAya che, te ja vatI banI zake che, nahi to kensara hoya tyAM sudhI kaI vatI banI zakatuM nathI. zugalakhera khataranAka hoya che pazu -cADI (cugalI) paNa bIjAne jevAthI thAya che. mANasa bIjAne jue che kedha kare che. tyAre cADI thAya che. pitAnI jAtane jenAra kadI koInI paNa cADI nathI khAI zakate. te kadI yugalora nathI thaI zakate. cugalora (pITha pAchaLa phariyAda karanAra) khUba khataranAka hoya che. te be vyaktione aMdaroaMdara laDAvI mAre che. ane pite taTastha rahIne tamAzo joto rahe che. te evI vAta kare che ke baMne vyaktionAM mana phATI jAya che. cakravartI bharata IcchatA hatA ke temanA anuja bAhubalI temanA zAsanano svIkAra kare. temaNe dUta mokalIne A saMdezo kahevaDAvyo, bAhubalI mATe A ghaNI apriya vAta hatI. temaNe agraja bhAInA anuzAsanane svIkAra nahi karyo. dUta javA lAgyobAhubalIe kahyuM : dUta! mArAbhAI bharatane eka vAta kahI de ke teo ayodhyAmAM beThA che ane huM takSazilAmAM beTho chuM. vacce ghaNuM aMtara che. vacce aneka pahADa ane nadIo che. vacce samudra paNa che. A badhA ApaNI vacce hAya, kaI muzkelI nathI. paraMtu ApaNI vacce koI yugalakhera na Ave A dhyAna rAkhavAnuM che. nahi to anartha thatAM vAra nahi lAgaze. 202 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navatA nIzcattarotta2T viSamoDastu kSitikRdayonerI | saridastu jalAdhikAntarA, pizuno mA'stu kilAntarAvayoH // cugalora madhurabhASI hoya che. te vAtane e rIte prastuta kare che ke sAmenI vyaktine vizvAsa AvavA lAge che ke enA jevo moTe hitaciMtaka keI nathI. mArA ja hitanI vAta karI rahyo che. pele yugalora te hitaciMtAmAM ahitanI evI mIThI goLI ApI de che, evI sugara-keTeDa paDIkI ApI de che ke je khAvAmAM te mIThI hoya che paNa aMdarathI kaDavuM jhera hoya che. niMdA paNa bIjAne jovAthI thAya che. je pitAne jue che te koInI niMdA nathI karI zakato. jyAre jyAre mANasa bIjAne jue che, bIjAnI nabaLAIo ane burAIo jue che, bIjAnI a9patAo ane hInatAone jue che, tyAre ja niMdA karavA lAgI jAya che. vadana che chavAtu mahAnatAmAM muzkelIo nAkhanAra A to paradarzanathI prApta thAya che. je Atmadarzana, svadarzanane abhyAsa vadhu thAya ane paradarzananI vAta gauNa thaI jAya te A bAdhaka tattva Apa meLe samApta thaI jAya che. samaju mANasa A bImArIo, A vidane dUra karavA Icche che. koI paNa ene pALavA icchatA nathI. te dUra thatI nathI. e tyAre dUra thaI zake che jyAre svadarzanane abhyAsa vadhe che. jyAM sudhI pitAnI jAtane jovAmAM rasa ke AkarSaNa pedA nathI thatuM, ruci ke tallInatA utpanna nathI thaI jatI tyAM sudhI A bImArIo dUra thanAra nathI. pachI bhale vyakti hajAra vAra prayatna kare, hajAra vAra sAMbhaLe, mAnI le ke e badhI burAIo che. ene samApta karavAnuM eka mAtra upAya cheAtmadarzana. svadarzananI bhAvanAne vikasita karavI. pragatinuM paheluM sUtra che--potAnI jAtane jue. mULa sAthe nahi, pratibiMba sAthe laDe che Ajane mAnavI pratibiMba sAthe laDe che. koI laDanAra sAme nahi hoya te bIjAnA pratibiMbane sAme rAkhIne laDI le che. mANasa 203 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koNa jANe keTalI vAte yAda karIne kharAba vAte vicAre che. teNe mAruM A karI dIdhuM. te karI dIdhuM. te smRtionA pratibiMba UbhA karIne rAta divasa laDato rahe che, becena rahe che. rAtre UMgha harAma thaI jAya che. ane divase bhojana harAma thaI jAya che. mahArAjA zreNike gAmalekene Adeza karyo ke eka maraghAne laDAI khera banAvavAnuM che, paNa bIjA maraghA sAthe laDAvIne nahi. gAmalekene A Adeza muzkela lAge. be hoya nahi to laDAI kevI rIte thAya. laDAI mATe vadhAre nahi te ochAmAM ochA be to avazya joIe. gAmaleke ciMtAmAM DUbI gayA. teo rAhaka pAse pahoMcyA. te khUba buddhimAna hatA. rAjAe enI parIkSA karavI hatI. rohake gAmalokone kahyuM : ciMtA nahi kare. badhuM zakya banaze. rehake eka upAya khoLI kADho. maraghAnI sAme eka kAca mUkI dIdho. maraghAe kAcamAM bIjA maraghAne joyo. tene pratibiMba maLI gayuM. pratibiMba joIe. mANasa pratibiMba sAthe laDe che. mULa sAthe laDe ja keNu che? baMne laDanAra je mULa sudhI pahoMcI jAya to laDAIo samApta thaI jAya. mAnavI haMmezA smRtinAM pratibiMba ane kalpanAnAM pratibiMba sAthe laDe che. mANasa manamAM ne manamAM kalpanA kare che ke A thaI jaze, te thaI jaze. ane laDAI zarU thaI jAya che. Aje samagra vizvamAM moTAM-moTAM rASTra Ayune bhaMDAra bharI rahyAM che, astrazastrone vikAsa karI rahyA che. e badhA pAchaLa kalpanAnuM e pratibiMba ja kAraNa che ke je ame ghAtaka zastrAnI doDamAM pAchaLa rahI gayA te marI jaIzuM. khalAsa thaI jaIzuM. badhAM rASTra ekabIjAthI bhayAkrAnta che. badhAM potapotAnI kalpanAnA pratibiba UbhAM kare che. ane zastronA bhaMDAra bharavAnuM aucitya sthApita kare che. maraghAe sAmenA kAcamAM pitAnuM pratibiMba joyuM. tarata ja te laDavAnI mudrAmAM AvI gayA. te pitAnA ja pratibiMba sAthe laDavA lAgyo. thoDA divasa sudhI A krama cAlyo ane maraghe laDAIkhora banI gayo. laDavA mATe bIju koI joIe. pachI te bIje mULa mANasa hoya ke tenuM pratibiMba heya. A saMdarbhamAM ApaNe prekSAdhyAnanA mULa sUtra "AtmA dvArA AtmAne juo'nuM mUlyAMkana karIe. ApaNane 204 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaNAze ke ApaNe bImArInI jaDane pakaDI lIdhI che, tene naSTa karavAne upAya paNa prApta karI lIdho che. pragatinuM bIjuM sUtra : pitAnI kSamatA para AsthA pragatinuM bIjuM sUtra cheH potAnI kSamatA vadhAro, pitAnI upayogitA vadhAre. akSama ane zaktizUnya vyakti kadI AgaLa vadhI zakatI nathI. jene potAnI zaktinA vikAsamAM bharoso nathI, je pitAnI zakti vadhArato nathI, tene svayaM bhagavAna paNa sahAro ApavA Iche, AgaLa vadhAravA Icche to paNa te AgaLa vadhI zakato nathI. AgaLa vadhavA mATe svayaMnI zaktine vikasita karavI ja paDe che. keI che ke huM kalekaTara banuM, mukhya maMtrI banuM, mukhya saciva banuM-te koI paNa banI zake che. keI mATe niSedha nathI. paraMtu te ja vyakti banI zake che. jeNe pitAnI zaktino vikAsa karI lIdho che. jenAmAM zakti nathI, pitAnI zakti para bharoso nathI te Icche to paNa kazuM nathI karI zakato. pitAnI upayogitA jALavI rAkhe. potAnI zaktine vikAsa thavo joIe -tenI sAthe joDAyelI vAta che-pitAnI ugitA vadhAravI. pragati te ja karI zake che, je pitAnI upayogitA vadhAre che. je pitAnI upayogitA vadhArato nathI te pAchaLa paDI jAya che, sAthe cAlI zakato nathI. mANasanA manamAM eka vicAra Ave che ke huM te AgaLa vadhI rahyo hato, teNe mane pAchaLa dhakelI dIdho. jyAM spardhAo hoya che mANasa e ja vicAre che ke teNe mane pAchaLa pADI dIdhA. duniyAmAM koI koIne pachIDavAne prayatna nathI karato. je potAnI gyatAne vadhAre sakSama banAvI le che, jenI upayogitA anivArya banI jAya che, te AgaLa vadhI jAya che. "mane pAchaLa pADI dIdho." A phariyAda karanAra pAchaLa rahI jAya che. tethI pragatinuM mahattvapUrNa sUtra che-pitAnI upayogitA vadhAratA jAo. deza-kALanI upayogitA che. je A upayogitA nahi hAya te mANasa AgaLa vadhI zakatA nathI. AcArya tulasI niraMtara upagI banyA rahyA anubhava karyo ke AcArya tulasI khUba AgaLa vadhI gayA. dharmane kSetramAM temanuM netRtva mAtra terApaMtha samAja mATe nahi, mAtra jaina 205 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAja mATe nahi, paraMtu samagra dharma ane adhyAtma jagata mATe samAnya thaI gayuM. prazna thAya che, ema kema thayuM? temaNe kadI kRpAnI bhIkha mAMgI nahi. temaNe kadI IcchA karI nahi ke evuM thAya. te peAtAnI upayeAgitA vadhAratA gayA. temaNe peAtAnI upayeAgitA pramANita karI dIdhI. aNuvrata AMdAlananu pravata na karIne eka upayogitA pramANita karI dIdhI. sAhitya-sarjanane bhagIratha prayatna karyA. navA vicArA, navAM danane navA rUpamAM janatA samakSa prastuta karI bIjI upayeAgitA pramANita karI dIdhI. dhyAna paddhatine punarjIvita karIne trIjI upayeAgitA pramANita karI dIdhI. eka pachI eka upayogitA AvatI gaI. have temanI upayAgatA eTalI anivArya banI gaI ke phrAI paNa vyakti ane asvIkAra karI zakatI na hatI. temaNe khIjAnI kRpA para jIvavAnuM pasaMda na karyuM. upayogitA vadhI e khIjAnI kRpAnuM pariNAma na hatuM. yugapradhAna banyA te| te khIjAnI kRpAnuM anudAna nahiM hatuM. samAnya banavA mATe kAI pAse yAcanA nahi karI. eka vAta che, je vyakti peAtAnI upayeAgitAne anivArya banAvI de che te svataH samAnya thaI jAya che. koIpaNa vyakti ene asvIkAra nathI karI zakatI. paMDita dalasukha mAlaNiyA bhAratIya darzananA supratiSThita vidvAna che. eka vakhata AcArya tulasInA janma divasanA upalakSamAM AyAjita eka sabhAmAM khelI rahyA hatA. temaNe aneka prazno upasthita karyA temaNe kahyuM--aNuvrata AMdolananuM pravana AcArya tulasIe ja zA mATe karyuM? zuM kAI khIjA dharmAcAya tenu pravatana nahi karI zakatA hatA? prekSAdhyAnanuM pravana temaNe ja zA mATe karyuM? zuM kAI bIjI vyakti tenu punaH vana nahi karI zakatI hatI ? paoNMDitajIe ATha-dasa prazna upasthita karyA ane kahyuM--huM AcAya tulasIne ja AcArya mAnuM chuM, kema ke temaNe ja A mAM kAryA karyAM. khIjAe nahi. pragatinuM sUtra che--peAtAnI kSamatAne vadhAreA. peAtAnI upayeAgitAte vadhArA, niraMtara upayeAgI banyA raheA, dezakALanI sAthe cAleA. mahAvIra jUnA nathI thayA bhagavAna mahAvIrane 2500 meA nirvANu maheAtsava ujavAI rahyo hatA. eka patrakAra Avye. teNe pUchyu----bhagavAna mahAvIranA nirvANune Jain Educationa International 206 For Personal and Private Use Only Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhI hajAra varSa thaI gayAM. have nirvANa varSa manAvavAno zo artha che? khUba samaya vItI gayo che. kathA jUnI thaI gaI che. have zuM prayojana che? meM kahyuM : huM mahAvIrane jUnA nathI mAnato. mahAvIranI Aje paNa upayogitA che. je mahAvIra AjanI upayogitA na hoya, jo mahAvIra AjanI samasyAonuM samAdhAna na hoya te mahAvIranuM nirvANa varSa ujavavuM vyartha che. tenI koI sArthakatA nathI. mahAvIra jUnA nathI. teo Adhunika che. AjanI samasyAonA teo samAdhAna che. ane AjanI badhI anupayogitAo vacce sauthI vadhu upayogI che. A tathyapUrNa vAta che ke jUnA pratye ApaNo meha na hovo joIe. ApaNo kaI paratve meha nathI. jenI upayogitA samApta thaI cUkI che tene bhAra vahana karavA ApaNe nathI IcchatA. kApaDa upayogI che tethI badhA tene pahere che. kApaDa phATI gayuM. tenAmAM ThaMDI rokavAnI, dhULathI bacAvavAnI tApane rokavAnI zakti na rahI to koI paNa mANasa ene nahi paheraze. te e nahi vicAraze ke bicArAe ATaluM kAma ApyuM hatuM. mArI ATalI surakSA karI hatI. A duniyA svArthI che. A svArthI duniyAmAM potAnI upayogitA khoI denAra kaMI paNa vyakti pitAnuM mUlya jALavI zakatI nathI. ApaNe pragatinuM A sUtra samajIe. ane pitAnI upayogitA vadhAratA jaIe, upayogitAne anivArya banAvI daIe. pragatinuM trIjuM sutra : sImAbedha pragatinuM trIjuM sUtra che--sImAbedha. vyakti potAnI sImAone samaje. A saMsAramAM zaktimAna vyakti hoya che, paNa evI eka paNa vyakti nathI hotI je sarva zakti-saMpanna hoya. zaktinI sImAo che. pratyeka vyaktinI zaktinI maryAdA che. sImAtIta koI nathI hotuM. asIma ane anaMta keI nathI hotuM. dareka vyakti sAthe sImA joDAI gaI che. je pitAnI sImA nathI jANatA te pragati nathI karI zaktA. sImA bodha atyanta Avazyaka che. ApaNuM zaktinI sImA, ApaNuM AnaMdanI sImA, ApaNA sukhanI sImA, sarva kAMI sImita che. A sImA baMdhanI vismRtine kAraNe pragatine A ratha UlaTe cAlavA lAgI gayo. eka mANasanI pAse buddhi che. te vicAre che-mArI pAse buddhi che to huM 207 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jeTaluM IcchuM teTaluM dhana bheguM karI lauM. vyAvasAyika buddhi vaDe te dhanakubera banI zake che. jo te A sImAne nathI jANatA ke eka mANusa vadhAre dhana bheguM kare che tA khIjAe tenuM keTaluM kaTu pariNAma bhogavavuM paDe che, te enuM dhanakubera thavuM jokhamamAM, AvI paDe che. A sImA kheAdhanA atikramaNanA artha thAya che--tkrAMti, yuddha, sadharSI ane laDAIe. jo badhA leAkA potAnI sImAmAM hota te Aje pragatinuM cakra khUba jhaDapathI ghumavA lAgI jate. jyAre pragati khInna mATe pratigati khanI jAya che, pachAtapaNAnuM kAraNa banI jAya che tyAre muzkelIe Ave che. keTalAMka rASTrAne bhogeAlikatAne kAraNe prAkRtika sa`pattinI pracuratA prApta thAya che. temane pragati karavAnI aneka suvidhA prApta thAya che. buddhimAna ane vyAvasAyika buddhi kauzalathI saMpanna A leAkAte vaibhava prApta karavAnI suvidhA prApta che. eka mANusa eka divasamAM dasa lAkha rUpiyA kamAI le che. eka eka zaNunI mila (jUTamila) ekaeka divasamAM lAkhA rUpiyA kamAvI le che. keTalA udyoga che. kamANIne kAI pAra nathI. bhArata vikAsazIla dezeAmAMne eka che. paraMtu je deza pUtaH vikasita che tyAM dhana jANe uparathI varasI rahyuM che. tyAM eka divasamAM zuMnuM zuM thaI jAya che. ATaluM heAvA chatAM enuM pariNAma zuM AvI rahyuM che? anubhava e batAve che ke enuM pariNAma--saMdha, laDAI ane krAnti. Aje samagra sasAra eka prakAranI krAntinA kinArA para UbhA che. zA mATe? eTalA mATe ke buddhinA upayega sImAthI atikrAnta thaIne thaI rahyo che. prazna thAya che--tenI sImA zI che? sImA e hAvI joIe ke buddhi zaktineA upayega potAnA sukha mATe avazya thAya. paNu bIjAnA sukhamAM kAMI muzkelI nahi AvavI joIe. jyAre buddhi sImAne pAra karIne AgaLa kAma kare che tyAM laDAIe ane krAMti mATe mA prazasta thaI jAya che. peAtAnI pragati mATe jarUrI che--sImAne kheAdha, jyAre sImAedhanI cetanA spaSTa thaI jAya che tyAre pragatinI muzkelIe samApta thaI jAya che. jo sImAbeAdhanI cetanA nathI jAgatI tyAre je vyakti peAtAnI zaktinA upayAga kare che tenA pratye khIjAnA manamAM pratihiMsAnI bhAvanA jAge che. hiMsA ane pratihiMsA, kriyA ane pratikriyA----A Jain Educationa International 208 For Personal and Private Use Only Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhA sImAnA atikramaNanAM pariNAma che. pragati mATe sImAbedhane mUlya ApavuM Avazyaka che. meM pragatinAM thoDAM sUtronI vivecanA prastuta karI che. je A badhAM sUtro ApaNuM buddhimAM samAI jAya te pragatino mArga prazasta thaI jAya ane aDhAra pAnAM vyutsarganI cetanA paNa jAgI jAya che. jayAcArya ArAdhanAmAM pApanI vyutsarganuM suMdara prakaraNa lakhyuM che. atItanuM zedhana thAya, Adato badalAya, ane bhaviSya mATe evI vyavasthA thaI jAya jethI pApanuM Agamana na thAya. Teva badalavAnI prakriyA prekSA dhyAnanI prakriyA Tevone badalavAnI prakriyA che. prazna che--Teva kevI rIte badalIe? pratyeka vyakti icche che ke Adata badalAya paNa Adata badalAtI nathI. kema nathI badalAtI ? roTalI pUrI nathI khAdhI. bhUkha maTI nahi, pUratuM pANuM nathI pIdhuM. tarasa nathI maTI. davAne pUre kersa nathI lIdho. bImArI maTI nathI. A rIte Tevone badalavAno pUro kersa che. A manovijJAnanI bhASA che. adhyAtmanI bhASAmAM paNa e ja korsa che. - viliyama jemsa manovijJAnika dRSTie Tevone badalavAne karsa prastuta karyo che, temAM traNa vAtA mukhya cheH 1 badalavAnI tIvra IcchA 2 daDha nizcaya 3 niraMtaratA. pahelI vAta che ke vyaktinA manamAM tIvra abhIpsA jAge ke teNe pitAnI Teva badalavAnI che. jyAM sudhI A IchA ja pedA nathI thatI to pachI badalavAno prazna ja nathI thato. mAnI le ke badalavAnI IcchA pedA thaI gaI. paraMtu enAthI paNa prayajana siddha nathI thatuM. mANasa roja e IcchA karato jAya ke mAre krodha nathI karavo, krodha utpanna thavAmAM keI phera nahi paDaze. IcchA sAthe daDha nizcaya paNa joIe. IcchAne data nizcayamAM badalavI joIe. nizcaya e joIe ke mAre badalAvuM ja che, badalAyA vagara huM cena nahi lauM. nizcaya daDha haze te rUpAntaraNa prAraMbha thaI jaze. daDha nizcayanI sAthe sAthe niraMtaratA paNa hovI joIe. ma-14 200 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka divasa nizcaya karyo, pachI dasa divasa sudhI tenI samRti ja nahi rahI te kaMI paNa rUpAntaraNa thaze nahi. niraMtaratAthI Adata Apa meLe badalAvA lAgI jaze. rUpAntaraNanA traNa upAya jayAcArya pramANe badalAvAnA traNa mukhya upAya che: 1 vartamAnamAM pApane vyutsarga kare-pApa na karavAno nizcaya kare, 2 atItanuM zodhana kare-prAyazcitta dvArA, umarAma suvaDa dvArA pUrva ajita pApanuM zodhana kare. 3 bhaviSya mATe pratyAkhyAna karela che jamaduM vAsI THI" - have huM evuM kAma nahi karIza, je meM pahelAM pramAdavaza karyuM hatuM. A traNe upAya jyAre eka sAthe kAmamAM levAmAM Ave che tyAre rUpAntaraNa thavA lAgI jAya che, pragati thavA lAge che. ArAdhanAmAM A mAnasika cikitsA paddhati nirUpita che. bhASA purANuM che. AjanI mane cikitsA paddhatinI bhASA navI che. je A purANuM bhASAne navI bhASAmAM badalavAmAM Ave te A ArAdhanAne mAnasika cikitsAne eka mahAna graMtha kahI zakAya che. 210 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 5 dharma saraNuM gacchAmi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ayana: 5 saMketikA 1 bIsa bheda saMvara taNA, bale nirjarA nA bheda bAra ho / jina ANA, jina ANA, viSai e sarva ho|| karma rukai kaTai teha thI, Akhyo tehija dharma udAra ho / mujha . zaraNo, mujha zaraNo, jinAjJA dharma nau // bhava taraNaM bhava taraNaM varaNa ziva zarma nau|| sUtra dharma prazna Akhiyo, bali cAritra dharma udAra ho / halukarmI, halukarmI jIva tasu olavai // e donUM hI jina AjJA majhe, tiNa sUM dharma kahIje sAra ho| mujha zaraNo, mujha zaraNo jinAjJA dharma noN|| bhava taraNaM bhava taraNaM varaNa ziva zarma noN|| saMjama ne tapa zobhatA vara saMjamathI rukai pharma ho / tapa setI tapa setI bandhyA adha nirja / e donuM I jina aajny| majhe, tiNa suM dharma kahIje parma ho / mujha zaraNo mujha zaraNo jinAjJA dharma nauM / bhavataraNaM bhavataraNaM varaNa ziva zarma nau // (ArAdhanA 5/15, 16. 17) p garIbI eka abhizApa che. 0 arthazAstrInI salAha vaDe temAMthI chuTakAro maLI zake che. D mAnasika viSAda bhayaMkara abhizApa che. 0 tenAthI mukti prApta karavAnuM eka mAtra upAya che--dharmanuM zaraNuM. 0 4yA dhamanu za29 ? 0 mAtra dharma za29. 0 tenAthA zuM thaze ? padArthanA zaraNamAM javAthI je thayuM, tenAthI mukti maLI jaze. 9 dharmano artha che - 0 padArthapratibaddhatAthI mukti 0 pitAnA AnaMdanuM zaraNa. 0 pitAnI jAtane zodhavI, potAnuM zaraNa. 0 pitAnI zaktinuM zaraNa. 0 potAnA caitanyanuM zaraNa. 212 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhamaeN saraNuM gacchAmi garIbI abhizApa che. eka dhanapati mArI pAse AvI belyo : huM garIbIthI khUba pIDita hatA. khAvAne pUratuM bhajana prApta thatuM na hatuM. cAre bAju abhAva ja abhAva. khUba duHkhanA divase vitAvI rahyo hato. eka yuga prApta thaye. eka arthazAstrInI salAha lIdhI. teNe khUba sAro upAya batAvyA. meM te upAyane kAryAnvita karyA. meM IcchAo vadhArI. zrama karyo. utpAdana vadhyuM. dhana varasavA lAgyuM. huM dhanapati banI gayo. garIbIne abhizApa samApta thaI gayA. duniyAmAM sauthI moTo abhizApa che-garIbI. enAthI moTo keI bIje abhizApa nathI hote. garIba mANasanI badhI vizeSatAo samApta thaI jAya che. jemanI pAse paisA nathI hotA, temanI pAse kazuM paNa nathI hotuM. jemanI pAse paisA hoya che temanI pAse sarva kAMI heAya che. mArA dhananI kaI sImA na rahI. paraMtu eka muzkelI vadhI gaI. mAruM mana viSAdathI bharAI gayuM. mana durbaLa thaI gayuM. khUba pIDita chuM-mAnasika vikRtiothI. have huM ApanI pAsethI salAha IcchuM chuM. mAre zuM karavuM joIe? A duniyAmAM be dhArAo barAbara cAlI rahI che. eka che amIrInI dhArA ane bIjI che garIbInI dhArA. kyAM to mAnavI amIra che athavA garIba che. A sivAya trIjA vikalpamAM hovuM keI jaNAtuM nathI ane mAnatuM paNa nathI. jyAre garIba amIra banI jAya tyAre kaI trIjuM sopAna caDhavA mATe nathI. je koI trIjuM pAna hoya, sIDI hoya to te sattAnI, garIbIthI amIrI, amIrIthI sattA. basa aMta AvI gayo. sattA ke adhikAra bhale pratyakSa hoya ke parokSa AgaLa koI jagyA nathI, keI mArga nathI. meM te vyakitane pUchayuM : zuM kharekhara tame A rogathI chuTakAro meLavavA icche che? je "hA" hoya to dharmanA zaraNamAM jAo. 213 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma zuM? kayo? eka praznacihna upasI Ave che-dhanapati ane dharma? dhana ane dharmane saMbaMdha ja ze? ajaba jevI vAta lAge che. prazna thayo-dharma zuM che? ke dharma ? dharmanI sAthe "ka" zabda joDAI gayo. vizeSaNa vagara dharmanI oLakha ja nathI thatI. jemAM koI mANasa sAthe jAtivAcaka zabda na jeDIe te tenI oLakha nathI paDatI. tevI ja rIte dharmanI sAthe vizeSaNa na joDAya to tenI oLakha nathI paDatI. Aje saMpradAyano dharmI para eTale badho prabhAva che ke saMpradAyanA mAdhyama vaDe ja dharma jANI zakAya che, nahi ke dharmanA mAdhyamathI saMpradAya. dharmane mATe saMpradAya banyA, paraMtu saMpradAya mukhya thaI gayA ane dharma gauNa thaI gayo. saMpradAya prathama haroLamAM AvI beTho ane dharma pAchaLa khasI gayo. Aje spaSTa che ke dharma mATe saMpradAya nathI, saMpradAya mATe dharma che. prazna svabhAvika hatA. meM kahyuM ke huM nirvizeSaNa dharmamAM vizvAsa karuM chuM. aNuvrata AMdolana nivizeSaNa dharmanuM pratinidhitva kare che. te dharma che, paNa kayo ? e tenI sAthe vizeSaNa nathI jeDAyuM. te nirvizeSaNa dharma che. jaina, bauddha, zIkha, islAma, IsAI, vaidika-A badhAM dharmanA vizeSaNo che. saMpradAya che. aNuvrata vizeSaNa-muktadharma che. te mAtra dharma che. A e ja rIte dharmano artha che-padArthanI pratibaddhatAthI mukti. A dharmamAM koI vizeSaNa Avazyaka nathI. AcArya bhikSune pUchyuM : dharma zuM che? adharma zuM che? temaNe saMkSepamAM khUba ja sAragarbhita javAba Apyo. tyAga-dharma che. bhoga adharma che. be akSaronI paribhASA. khUba ja mArmika paribhASA. tyAgamAM te badhuM AvI gayuM je dharma che. bhogamAM te badhuM AvI gayuM. je adharma che. pachI prazna thayuM. tyAga zene? bhega zene ? padArthane nahi, pratibaddhatAne tyAga padArthane tyAga saMbhava nathI hoI zakato. padArthane tyAga nahi, padArthanI pratibaddhatAno tyAga. manuSya jema jema dhana ajita kare che, jema jema padArtha jagatanI yAtrA karato jAya che, tema tema padArthathI pratibaddha thato jAya che. te padArthathI eTale baMdhAI jAya che ke pachI te 214 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padArthane svAmI nathI raheto. tene sevaka banI jAya che. te padArthane bhaktA nathI rahetepadArthane bhAgya banI jAya che. pachI te padArtha mATe rahI jAya che, pitAne mATe nathI raheto. A che-padArthanI pratibaddhatA. padArthanI pratibaddhatAe saMsArane eka vicitra sthitimAM lAvIne mUkI dIdho che. Aje jeTale mAnasika viSAda che, mAnasika Diprezana che, mAnasika vikRtio che, eTalI bhUtakALamAM na hatI enuM spaSTa kAraNa che ke Aje padArthanI pratibaddhatA jeTalI tIvra che, teTalI bhUtakALamAM na hatI. na ja hatI evuM kahevA nathI Icchate. te vakhate eka manovRtti avazya na hatI. dhananuM ajana "mAsaramANu sAtamI peDhI mATe karavAmAM AvatuM hatuM, dhana mAtra potAnA jIvananirvAha mATe ja nahi, paraMtu sAtamI peDhIne sukhI karavA mATe prApta karavAmAM AvatuM hatuM. A eka manovRtti hatI. je duniyAmAM pitAnA jIvanano ja bharose nathI hoto, tyAM sAtamI peDhInI vAta vicAre, keTalI nAdAniyata. trIjI peDhI sudhI kaI dhanavAna rahI jAya te Azcarya mAnavuM joIe. trIjI peDhI AvatA AvatA koI dhanavAna na rahe te koI Azcarya nathI. dhana kamAnAra pahelI peDhI sArI hoI zake che. bIjI peDhI DAmADoLa thatI sArI hoI zake che trIjI AvatA AvatA samagra jIvana vyasanagrasta thaI jAya che. dhananI sAthe pramAda vadhe che. ALasa Ave che. ArAmapriyatA vadhe che. Te bagaDe che tyAre cakra UMdhuM pharavA lAgI jAya che, to pachI sAtamI peDhInI vAta ja kyAM Ave che? pratibaddhatAnuM pariNAma padArthanI pratibaddhatAe Aje vicitra prakAranI mAnasika sthiti pedA karI dIdhI che. jyAre mAnasika viSAda ane vikRti vadhI tyAre lekene vicAravAno avasara maLe. Aje bhArata padArthathI eTale mukta nathI jeTaluM amerikA che. amerikA pAse dhana ghaNuM che. padArtho ghaNAM che. paraMtu padArthonI zaraNamAM jaIne eNe anubhava karyo ke samagra deza pAgalapaNuM tarapha AgaLa vadhI rahyo che. jyAre enI spaSTa anubhUti thaI tyAre teNe karavaTa badalI. Aje te rUpAMtaraNa karavAne saMpUrNa prayatna kare che. 215 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phyUcara zAka hamaNuAM eka pustaka bahAra paDayuM che. tenuM nAma che--cara zaeNka (Future shock). AjanAM bahu carcita pustakamAMnu te eka che. temAM bhaviSyanuM je citra prastuta che. te ajanma che. anekhuM che. temAM AjanA pAzcAtya dezanI sabhyatA ane saMskRtinuM sphuTa citraNa che. ane sAthe sAthe bhaviSyamAM vistRta thanArI sabhyatA ane saskRtinuM paNa citraNa che. bhAratamAM tame game tyAM jAe, ghara sAmAnathI bharapUra jovA maLaze, dharamAM kAIpaNa cIja AvI gaI, eka lAkhaMDanI khIlI AvI gaI tA tene surakSita mUkI devAmAM Avaze, dhara bhareluM maLaze, amerikAnAM ghareAmAM AvuM nahi maLaze. te thro ave (Throw away) saMskRtinuM pAlana karI rahyA che. vastunA upayAga karyo tene pheMkI dIdhI. pachI khIjIvAra khIjI kharIdI tenA upayAga karyo ane tene pheMkI dIdhI, tenA gharamAM padArthAnA saMgraha ja nathI thatA. badhA padArtha A ja dRSTikANathI bane che. Aje tyAM eTalI parivartanazIlatA che ke have makAna "nAvavAnI vAta paNa bhulAI rahI che. kAI sthAyI makAna banAvavAnI jarUra ja nathI. Aje A medAnamAM makAna joIe che. ThekedArane kahI do. be cAra divasamAM te makAna phITa karI deze. pachI cha mAsa bAda IcchA thaI ke nagaranA dakSiNa cheDe samaya vItAvavA che te! te makAna tyAMthI ukheDIne --dakSiNa cheDA para joDI devAmAM Avaze. na sthAyI skUlA, na sthAyI hAspiTale, na sthAyI dukAnag* ja gatizIla. na kapaDAM sthAyI na veza sthAyI, jyAM IcchA thaI tyAM bhADe kapaDAM laI lIdhAM, paheryA ane ApI dIdhAM. lagna paNa sthAyI nahi. badhuM ja asthAyI. pustaka kharIdyuM, vAMcyuM ane tyAM ja mUkI dIdhuM. Trena ke basamAMthI UtaryA ane cAlavA mAMDayuM. pustakanI kAI ciMtA nahi. A eka daSTie padArtha pratibaddhatAnI mukti taraphanuM prayANa che. municaryAmAM prAtihArIya vastuonA upayAganuM varNana che. prAtihArIne artha cheH lAvyA ane pAchuM ApI dIdhuM. je vastu kAmamAM laIne pAchI ApI zakAya tene prAtihArIya vastu kahe che, khesavA, sUvA mATe pATa lAvyA. the!DA divasa kAmamAM lIdhA, jatI vakhate te pAchA ApI dIdhA. makAnanI mApaNI karIne temAM dasa-vIsa pacAsa divasa rahyA. jatI vakhate svAmIne saMbhALavA ApI dIdhuM, peAtAnu kazuM paNa nahi. ene a` che-- padArtha nI pratibaddhatA 216 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahi, paraMtu padArthane upayoga mAtra che. upayogitA ane pratibaddhatA vacce ghaNuM moTuM aMtara che. mana kema tUTe che? bhagavAna mahAvIre eka zabda Apyo-lAghava." muni "lAiva'nuM pratIka hovo joIe. teNe halakA thavuM joIe. jeTalo padArthathI baMdhAya che, teTale bhArI thaI jAya che ane padArthathI jeTaluM mukta thAya che. teTalo hala thaI jAya che. jema jema padArthanI pratibaddhatA vadhe che tema tema mana bhArI thaI jAya che. cintana bhArI thaI jAya che, mana tUTavA lAge che. pharIthI durbaLatAo Ave che. jema jema avasthAne paripAka thAya che, mana kSINa ane durbaLa thaI jAya che. pachI mAnavI ene saMbhALI zakatA nathI. ekima jAti A parivartanazIla saMsAramAM, Aje paNa evuM pratIta thaI rahyuM che ke saccAI samajAI nathI rahI, ane mAnavI padArthane aparivartanazIla mAnIne tene cITakI rahyo che. dharmane artha che-trIjI dhArA. padArthane niSedha nahi, padArthanI pratibaddhatA nahi, paraMtu padArthane mAtra upayoga, kevaLa upaga. esika jAtinA leke tenuM pratIka che. je dhruvIya pradezanI yAtrA kare che te A jAtinA lokonA saMparkamAM Ave che. eskime AtinA leke baraphanA pradezamAM prApta thatAM jAnavaronA vALamAMthI banelAM kapaDAM pahere che. te khUba garama hoya che. suMdara hoya che. yAtrI enA para mugdha thaIne kapaDAMnI mAMgaNI kare che. te tarata ja te utArIne ApI de che. koIe pUchI lIdhuM-Apa ATalA udAra kema che ? tene javAba hoya che-ame te kapaDAMne upayoga karI lIdho che. have amArA manamAM temanA pratye koI utkaMThA, AkAMkSA ke AkarSaNa rahyuM nathI. jemaNe Aja sudhI A kapaDAM paheryA nathI, tenA manamAM utkaMThA che. ame temanI utkaMThA pUrI karIe chIe. amArI tarasa chipAI cUkI che. temanA manamAM hajI paNa tarasa bAkI rahelI che. ame temanI tarasa chipAvavI e kartavya mAnIe chIe. A eka vAta che. bIjI vAta e che ke koI vyakti vastunI mAMgaNI kare ane ame na ApIe. te ene artha e thaze ke ame vastunA gulAma chIe. hakIkatamAM ApaNe 217 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padArthanA gulAma nathI, mAlika chIe. jyAre IcchIe tyAre ene tyAga karI daIe chIe. bIjAne ApI daIe chIe. padArthonuM viyeAjana ke prANenuM? A vicAra padArthanI pratibaddhatAthI bhinna che. je mANasa padArthanI pratibaddhatAmAM jIte che te padArtha javAthI ene evo anubhava thAya che ke padArthane viyoga ja nathI thaI rahyo, sAthe sAthe prANane viga paNa thaI rahyo che. baMne eka sAthe javA lAge che. keI kaIvAra evuM paNa vicAravAmAM Ave che ke prANanuM viyojana bhale thaI jAya, padArthanuM vijana nahi thavuM joIe. A meTI samasyA che. manane viSAda zA mATe? kharekhara kaMIpaNa ApavAmAM nathI AvatuM. ApavuM durlabha che. levuM saraLa che. padArthanI pratibaddhatA eTalI tIvra hoya che ke mANasa tene cheDI nathI zakatA. dharmane artha che-eka evI navI dhArAne utpanna karavI, jenAthI padArthanI pratibaddhatA samApta thaI jAya. ane pratibaddhatAthI pedA thanAra mAnasika roga ane mAnasika viSAda samApta thaI jAya. manane viSAda zA mATe pedA thAya che? te pedA thAya che mUcha ane Asaktine kAraNe, tathA temanI upajIvI IrSyA, ghaNuM vagere vRttione kAraNe esa. TI. eca.ne prabhAva zarIramAM eka mahatvapUrNa graMthi che. piTyuTarI. tenA strAvanuM nAma cheH esa. TI. eca. A strAva eNDrInala graMthine uttejita kare che ane tyAre vividha prakAranI vikRtio pedA thAya che. ardha ane viSAda pedA thAya che. AturatA ane glAni pedA thAya che. vividha prakAranI manovRttio vikase che. te graMthi vikRta thAya che bhAvanAnA lobha dvArA. jyAre manuSya vadhAre lAlacu hoya che, vadhu Atura hoya che te te nimna vRttio peidA thAya che.. dharma ane graMthio dharmane artha che maMthionuM saMtulana. bhAvanAonuM saMtulana. jyAre bhAvanAonuM saMtulana hoya che, bhAvanAnA mahAsAgaramAM kaI taraMga 218 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pedA thatuM nathI. kSebha pedA thato nathI, tyAre graMthione sAva paNa saMtulita rahe che. ApaNe dharmane saMpradAyanA rUpamAM samajyA chIe. keAI dhyAnano abhyAsa karavA keInI pAse jAya che te pahelo prazna thAya che-tame prekSAdhyAnano abhyAsa AcArya tulasI pAse karatA hatA-tyAM jAo. tyAM sarva kAMI thaze. mArI pAse zA mATe Avo cho ? lAge che, loke dharmane beTe samajyA che. dharma padArthanI pratibaddhatAthI mukti apAvanAra che. jema padArthanI pratibaddhatA hoya che, tevI ja rIte saMskAranI pratibaddhatA hoya che. mAnyatAo ane dhAraNAonI pratibaddhatA hoya che. jyAM sudhI A pratibaddhatAothI mukti nathI maLatI, mAnavI dhArmika nathI banI zakatA. parivartananI tIvagAmitA Aje parivartananI gati khUba tIvra che. je parivartane gayAM pacAsa varSomAM thayAM, te gayA eka dazakamAM thaI gayAM. je dasa varSamAM thayAM che te Aje eka varSamAM thAya che. parivartananI khUba gati che. koI kalpanA ja nathI karI zakAtI ke AgalA dazakamAM zuM thaze? eka prophesara batAvI rahyA hatA ke cALIsa varSa pUrve kemesTrInA siddhAMta je huM bharyo hato Aje emAM ghaNAM badhAM parivartana AvyAM che. Aje mane kemesTrInI parIkSAmAM besADavAmAM Ave te huM kadI pAsa nahi thaI zakuM. cALIsa varSano samaya lAMbe hoya che. Aje vijJAna eTaluM gatizIla che ke savAre je siddhAMta pratipAdita thAya che. sAMja thatA thatA navI zodhane AdhAre te badalAI jAya che. savArane siddhAMta sAMje jUne paDI jAya che. jIneTika sAyansamAM je navI zodha thaI rahI che tenA AdhAre e kalpanA karI zakAya ke Aje bajAramAM jema ghI, tela, loTa maLe che. kapaDAM ane davAo maLe che, tevI ja rIte vaijJAnika prayogazALAmAM chokarA-chokarIo maLaze. vaijJAnika pUchaze -kevo chokaro joIe che? dArzanika ke sAhityakAra ke vijJAnika ? jevuM bALaka joIe tevuM utpatti bIja-jIna maLaze ane tevuM ja bALaka utpanna thaze. A kaI kalpanA nathI. Aje e zakya banI rahyuM che. 219 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yuni prabhuta eka prAcIna prasaMga che. AcArya pitAnA ziSyone eka graMthanuM adhyApana karAvI rahyA hatAM te graMthanuM nAma hatuM-oni prAbhUta. khUba addabhuta graMtha. temAM badhA prakAranA jIva ane ajIva padArthonI ninuM nirUpaNa che. vibhinna rAsAyaNika saMyogathI jIva ane ajInI nirmANa paddhationo ullekha karavAmAM Avyo che. te graMtha zIkhavavAne samaya paNa vicitra che. tenuM ekAMtamAM adhyApana karAvavAmAM Ave che. jyAre rAtre bAra vAgye badhA leke sUI jAya tyAre tenI vAcane ApavAmAM Ave che, jethI koI vyakti teno durupayoga na kare. AcArya bhaNAvI rahyA hatA. ziSyo bhaNI rahyA hatA. te vakhate pADAnA utpAdananuM vivaraNa cAlI rahyuM hatuM. eka vyakti cerI chUpIthI badhuM vivaraNa, samagra prakriyA dhyAnapUrvaka sAMbhaLI rahI hatI. AcAryane enI upasthitino khyAla na AvyuM. teo bhaNAvatA ja rahyA. teNe ekacitte badhuM ja sAMbhaLI lIdhuM. vAcanA pUrI thaI. te ghera gaye. sAMbhaLelI prakriyA pramANe teNe prayoga karyo. jotajotAmAM pADo taiyAra thaI gayo. saMpUrNa yuvAna. teNe pADAne vepAra zarU karI dIdho. roja pADA banAvo ane vecato. te ghaNuM dhana kamAye. gAmamAM carcA thavA lAgI ke ATalA pADA kyAMthI Ave che. AcArya sudhI A vAta pahoMcI gaI. temaNe manamAM jANuM lIdhuM ke koIe A prakaraNa corI chUpIthI sAMbhaLI lIdhuM che, ane te kahevAyelI vidhi pramANe pADAnuM nirmANa karI rahyuM che. AcAryo te vyaktine bolAvI. pUchayuM. teNe sAcI vAta batAvI dIdhI. AcArye kahyuM ke enAthI paNa eka vadhu upayogI vidyA che. te che ratnanirmANanI ane svarNa-nirmANanI vidyA. tame e vidyA sAMbhaLe ane pachI praga kare. dhanakubera banI jazo. teNe badhAM sAdhana maMgAvyAM. prakriyA mujaba badhAM rasAyaNenuM nirmANa karyuM. temAMthI eka bhayaMkara sarpanuM nirmANa thayuM ane te sarve proktAne DaMkha dIdho. te tarata ja mRtyu pAme. ane sarpa paNa mRtyu pAme. A banelI ghaTanA che, kAlpanika kathA nathI. evI rIte AjanuM vijJAna je icchita utpAdanane vikAsa karI rahyuM che, te mATe paNa A asaMbhava nathI. 220 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ catura zaraNanuM mahatva ATaluM badhuM badalAI rahyuM che. aneka dhArAo badalAI cUkI che, badalAI rahI che. paraMtu padArtha pratibaddhatAnI dhArA hajI badalAI nathI. jyAM sudhI dharmanA zaraNamAM javAnI vAta samajamAM nathI AvatI, tyAM sudhI A dhArA nathI badalI zakAtI. huM saMpradAyanA zaraNamAM javAnuM nathI kahI rahyo. huM dharmanA zaraNamAM javAnI vAta karI rahyo chuM. jaina paraMparAmAM catuH zaraNa khUba prasiddha che. arahaMte saraNaM pavajjAmi / siddha saraLa vasNIma sAhU saraNaM pavajjAmi / vapinnaoN gha-- saU garMAma ! emanA zaraNamAM javuM khUba jarUrI che. padArthonA zaraNamAM jaIne samagra mAnavajAtie pariNAmonuM adhyayana karI lIdhuM, tene bheLavI lIdhuM. te pariNAmothI e kaMTALI gayA che. have te dharmanAM zaraNamAM jaIne tenAM pariNAmone anubhava karavA Icche che. te saMyama tarapha vaLavA Icche che. padArthonuM samyapha niyojana ane padArthonA samyapha niyojananI prakriyA jANavA Icche che. padArthonuM samyapha niyojana ghaNuM jarUrI hoya che, nahi te-saMyama phalita thatuM nathI. padArthanuM samyam niyaMjana hindu vizvavidyAlayanA nirmANanuM kArya cAlI rahyuM hatuM. mAlavIyajI eka zeThanA ghare phALe mAMgavA gayA. zeThe temane Atithya satkAra karyo. AmatemanI vAto thaI rahI hatI. mAlavIyajIe joyuM ke zeThane eka nAne chokaro ramI rahyo che. tenA hAthamAM dIvAsaLI che. ramatA ramatA chokarAe eka dIvAsaLI saLagAvI ane tyAM paDelA lAkaDInA eka TukaDAne saLagAvI dIdho. lAkaDuM baLavA lAgyuM. zeTha UThayA. chokarA pAse gayA ane eka tamAco lagAvI dIdho. chokarAnA gAla lAla thaI gayA. zeTha AvIne mAlavIyajI sAthe vAta karavA lAgI gayA. mAlavIyajIe kahyuM : huM jaI rahyo chuM, namaskAra. zeTha bolyA : Ape ahIM AvavAnuM prayeAjana nahi batAvyuM. kaMIpaNa jaNAvyA vagara cAlyA jAo che. ema kema? mAlavIyajI bolyA : Avyo hato phALo levA mATe. paNa 221 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamArI kaMjusAI joIne daMga rahI gayA. eka lAkaDInA TukaDAne khALI nAkhavAthI je vyakti peAtAnA putrane berahama mAra mAre che te zuM phALA Apaze. huM jaI rahyo chuM. zeThe smitapUrNAMka kahyuM : bese, Apane phALA ApuM chuM. temaNe tarata ja pacAsa hAranA ceka mAlavIyajIne ApI dIdheA. pacAsa hajAra rUpiyAnA ceka joIne mAlavIyajI Azca cakita thaI gayA. A zuM? Ama kevI rIte banyuM? te peAtAnA vikalpe!mAM ja aTavAI gayA. rahasya samajamAM na AvyuM ke lAkaDInA TukaDA mATe bALakane mAranAra mAgyA vagara pacAsa hajAra ApI de. e kevI rIte khanI zake? zeThe maunabhaMga karatA kahyuM : mAlavIyajI huM vANiyA chuM, vepArI chuM. vyanuM nukasAna huM sahI nathI zakatA. thADA nukasAnane sahana karavuM paNa mUrkhatA che. prayeAjananA prasaMgeAmAM ja udAratA batAvI zakAya che. aprayeAjanamAM udAratAnA prazna ja nathI UThatA. tyAM sayamanI vAta prApta thAya che. khATA kharca karavAmAM ApaNe saMyama rAkhaveA joIe, jyAM kharca sArthaka heAya tyAM pacAsa hajAra tA zuM dasa lAkhane kharca paNa karI zakAya che. mAlavIyajIne eka beAdhapADa maLyA. A che padArthanA samyak niyeAjananI vAta. mANasa peAtAnA prasaMgamAM khUba udAra rahe che, jyAM peAtAne mATe kha karavAne prazna Ave che tyAM sArtha ane vyane gauNu karIne lAkhA rUpiyA pANInI jema kharcI nAkhe che. tyAM mukhya heAya che peAtAnI baDAI, peAtAnI dhanADhayatAnuM pradarzana. tyAM upayAgatA gauNa thaI jAya che. upayeAgitA mATe be cAra hAra ApavAnI vAta paNa tene muzkela lAge che. te kahI de che. A varSe dharamAM eTalA prasaMgeA eka sAthe AvI gayA ke kharca khUba thaI gayA. have bajeTa bAkI nathI. padArthanA samyak niyeAjananI vAta Aje muzkela banI rahI che. enuM kAraNu che--padAnI pratibaddhatA, padmA nAmeAhu ane padArthanI mUrchA. vyaktigata sayaMma dharmanAM zaraNanuM vAstavika sUtra A che--zuddha sAdhanA dvArA vyakti game teTaluM prApta kare paNa vyaktigata jIvanamAM te saMyamanuM pAlana kare. zrAvakanuM eka vrata che--bhegApabhAgaparimANu. AnaMda zrAvaka abajapati hatA. tenI pAse apAra dhana hatuM. khUba meTA vepAra cAlatA hatA. Jain Educationa International 222 For Personal and Private Use Only Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avaka ane kharca paNa te ja pramANamAM hatAM. paraMtu AnaMda vyaktigata jIvanamAM khUba saMyamI hato. zarIra nirvAha mATe te apatama sAdhano ja upagamAM le. paheravAnAM kapaDAMnuM parimANa, khAvApIvAnI vastuonuM parimANa, yAtAyAtanuM (javA-AvavAnuM) parimANa, kaMI keTalAMye parimANu karI rAkhyAM hatAM, te dhanakubere. tenuM vyaktigata jIvana khUba saMyamita hatuM. sAdhana sAmagrInI pracuratA ane sulabhatA hovA chatAM paNa te ene alpatama upayoga karatA hatA. teTalo ja upayoga karato eTale jIvananirvAha mATe atyaMta jarUrI hato. eka tarapha vyaktigata jIvanamAM ATalo saMyama, bIjI tarapha apAra saMpatti. ke vicitra ga! yathArtha ga! kaMjUsanI manaHsthiti Aje manuSya AnAthI viparIta rIte cAlI rahyo che. te dhana ajita kare che, ane pitAnA jIvana mATe vadhAre ne vadhAre tene vyaya kare che. pitAnI sukha-suvidhA mATe vyaya karatAM kadI khaMcakAto nathI. paraMtu jyAM svane prazna nathI hoto, para prazna Ave che, tyAM te kRpaNuM banI jAya che. muThThI bAMdhI de che, eka paise Apo paNa tene muzkela kAma lAge che. eka kaMjUsa hatA. ghare mahemAna AvyA. te pitAnI muThThImAM eka rUpiyo laIne zAkabhAjI levA bajAramAM gayo. mAlaNa pAse pahoMcyo. zAkabhAjInA bhAva nakkI karyA. mAlaNa zAkabhAjI tAlavA lAgI. zeThe muThThI khelI. te pasInAthI tarabatara hatI. parasevo TapakI rahyo hato. teNe rUpiyAne saMbodhana karIne kahyuM H yArA dosta! tuM mArAthI dUra thavA nathI IcchatA, viyeganI sthitimAM tuM raDI rahyo che. raDa nahi, huM tane choDIza nahi. zeThe pharIthI muThThI bAMdhI ane zAkabhAjI lIdhA vagara ghare AvI gayo. pArakA mATe kharca karavAnI A mAnasika sthiti che. navA yuganuM sUtra dharma saraNaM gacchAmi'-A navI yugadhArAnuM mahatvapUrNa sUtra che. A jUnI bhASAmAM nibaddha che, paNa zAzvata-satyanuM pratipAdana karanAra sUtra che. ApaNe dharmanI pracalita dhAraNAne badalIe. dharmane pitAnAthI bhinna na mAnIe. ApaNe dharmane pitAnAthI bhinna mAnIe 223 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chIe. ApaNI dhAraNAo dharma sAthe joDAI nathI. ApaNI dhAraNa pitAne badalavAnI sAthe joDAyelI nathI. mUchane ochI karavI, saMsakAra badalavA, Adato badalavI, dhAraNAomAM parivartana lAvavuM-A ApaNe dharmanuM kArya nathI mAnyuM. ApaNe dharmanuM nAnuM moTuM kAma mAnI rAkhyuM che. gurunA AzIrvAda prApta karavA, praNAma karI levA, bhakti karavI, yAcanA karavI. basa, dharmanuM kArya samApta. evuM karanAra dharmanA zaraNamAM nathI jatA, paraMtu yAcanA, kAmanAnAM zaraNamAM jAga che. mANasa kAmanAne lIdhe ja dharma kare che. ane kAmanAnI pUrti thatAM dharmanAM guNagAna kare che. tathA kAmanAnI pUrti na thatA dharmanI nindA karatA saMkoca anubhava nathI karato. tyAre te bhagavAnane paNa gALa de che. gurune paNa gALa de che. temanI avamAnanA kare che. A vaijJAnika yugamAM badhI dhAraNAo badalAI rahI che. vijJAna mithA mAnyatAo ane aMdhavizvAsa para prahAra karI rahyuM che. je A samaye paNa dharmanA AcAryo ane guruoe dharmanA viSayamAM navuM ciMtana ane navA prayoga nahi karyA te "dharma sara raji " vALI vAta vismRta thaI jaze. mAtra "gvArtha saraLa chAmi' vALI vAta yAda raheze. manuSya mane viSAdathI grasta thaI jaze. Aje parivartananI gati keTalI tIvra che, tene samajavI joIze. eka mArmika vyaMga che. eka mahilA kImatI sADI paherIne jaI rahI hatI. sAme tenI eka sAhelI maLI. kImatI vezabhUSA jeIne teNe pUchayuM-are, lAge che ke tArA patine sArI karI maLI gaI che ? te belI-mArA patine sArI nokarI nathI maLI, paraMtu mane sAro pati maLI gayo che. kevI marmanI vAta che. jUnI bhASAmAM pUchI zakAya che ke tamArA patine sArI nokarI maLI gaI haze, paraMtu A chUTAcheDAnA yugamAM jyAM savAre lagna ane sAMje chUTAcheDA hoya che, tyAM e ja vAta hoI zake che ke mane sAro pati maLI gayo. jyAM ATalI kutagatie parivartana thaI rahyuM che tyAM je dharmanI dhAraNamAM parivartana nahi AvyuM te muzkelI paDaze. 224 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAraNA-parivartananI prakriyA prekSA-dhyAnano prayoga dhAraNa parivartanane praga che. A dharmanI navI dhAraNa karavAne praga che. jUnI dhAraNA tUTe nahi. navI dhAraNa nirmita thAya. 0 dharmane artha che-cittanI ekAgratA. 0 dharmane artha che-cittanI nirmaLatA. 0 dharmane artha che-citta para caDhelA mUchanA melanuM zeAdhana. 0 dharmane artha che -satyanI zodha. 0 dharmane artha che--badhA pratye maitrIbhAvane vikAsa. samanvayane vikAsa. 0 dharmane artha che-samasta mAnasika vikRtiothI mukti. chama' nuM yathArtha pAlana karanAra vyakti kadI mAnasika vikArathI grasta nathI thaI zakatI. te yathArtha mAM mAnasika zAMti prApta kare che. dharma mane cikitsAnuM sUtra che Aje aneka saMsthAna che. pratyeka saMsthAna sAthe-mAnasika cikitsAna vibhAga joDAyelo rahe che. eka mana cikitsaka hoya che ane te saMsthAnanA karmacArIonI-vakhatevakhata manasu cikitsA, kare che. mAnasika cikitsAne A itihAsa ghaNe prAcIna nathI. te arvAcIna che. paraMtu dharmane prayoga je mana cikitsAne prayoga che. te ghaNo jUne che. hajAro-hajAro varSothI hajAre-hujAre dharmanA sAdhake, adhyAtmanA ArAdhakee aneka prayogo karyA, sUtre khaLyAM ane aneka rahasyanuM uddaghATana karyuM. Aje je te prayogono upayoga karavAmAM Ave te khUba lAbha thaI zake che. tenAthI mAtra manorogIne ja lAbha nahi thAya ke manazcikitsaka paNa lAbhAnvita thaze. hu lAbhAnvita thaI - hamaNuM dilhI pravAsamAM eka Ayojana karavAmAM AvyuM. tene viSaya hato-nyu enDokrina sisTama ane meDiTezana. temAM aneka viziSTa cikitsake ane te vidyAnA prophesaroe bhAga lIdho. "elaInDiyA meDikala InsTITayuTa dilhIe potAnA manazcikitsaka leDI ma - 15 225 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ThekTara zakuntalA dubene te AyojanamAM bhAga levA mokalyA. kAryakrama cAlyo, pravacana ane praznottara thayA. leDI DokaTare eka divasa eka patra mokalyA. temaNe lakhyuM hatuM ? meM seminAramAM bhAga lIdho. huM khUba lAbhAnvita thaI. huM khuda manazcikitsaka chuM. aneka rogIone meM svastha karyA che; paraMtu huM svayaM mAnasika tANathI grasta rahuM chuM. meM seminAramAM batAvelA prayogo karyA che. te saphaLa siddha thayA. mArI mAnasika tANa ghaTI. UMgha sukhada thaI che. mane patra vAMcIne Azcarya thayuM ke je bIjA rogIonI mAnasika cikitsA kare che, te mane cikitsaka svayaM mAnasika tANathI grasta hoya to je pAchuM Agane bujhAvanAra che, temAM ja jANe Aga lAgI gaI hoya. eka sAdhu ke dharmanI ArAdhanA karanAra koI gRhastha je mAnasika tANathI pIDAtA hoya to evuM thaze ke je sUryanAM kiraNo prakAza phelAve che, te aMdhakAra phelAvI rahyA che. pratyeka kiraNathI aMdhakAra phelAya che. A kevI rIte saMbhava hoI zake ? dharmanA AcAryoe ane adhyAtmanA sAdhakoe mAnasika melane sApha karanAra, manane zaktizALI banAvanAra seMkaDo-seMkaDe upAya vikasita karyA che. te badhA upAyanA saMdarbhamAM huM e daDhatApUrvaka kahevA IcchuM chuM ke "dha kara chafma" eka suvarNa sUtra che--mananI nirmaLatA lAvavA mATe. badhA dharmanI zaraNamAM jaIe ane tenI yathArthatAne hRdayaMgama karIne jIvanamAM teno upayoga karIe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 6 mananI prAkRtika cikitsA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prapathana:8 saMketikA 1 bhava mAMhai bhamate, U~dhI zraddhA dhArI / mithyA mata sevyo, te nindUM iha bArI // 2 vali U~dhI parUpI, ghAlI orAM rai zaMka / sagalAM rI sAkha saM. te nindaM taja bNk|| 3 paMca Azrava seTyA, kIdhI cyAra kaSAya / sahu sArakhe nindUM, durgati hetU tAya // 4 vItarAga no mAraga, maiM DhAMkyo kiha bAra / pragaTa kiyo kumAraga, te nindU dhara pyAra // 5 jJAna darzana cAritra tapa bhalA, bhava-dadhi mAMhi jihAja / samyaka prakAre seviyA, te anumodUM Aja // 6 arihaMta siddha ne AyariyA. uvajjhAyA aNagAra / tasu namaskAra vaMdanA karI, te anumodUM sAra // 7 sUtra sajjhAya kIdhI balI dhyAyo vArU dhyAna / jatI dharma daza vica dhayUM, te anumodUM jAna // (ArAdhanA 6/1, 2, 5 6; 7/1, 5, 4) tarka bhayaMkara roga che. tenAthI mukti meLavavAne eka mAtra upAya che-prAkRtika cikitsA. 0 prati yisi cha 0 potAnA tina kumA. (pAMyo) 0 potAnA mAyane mA. (vAyo) 0 athe| pAMyavAnuma5 42 / . 0 potAnI prakRtinI samIkSA kare-je sAruM nathI te vijAtIyanI avahelanA ane sArAnuM samarthana karo. 1 zleSmAhIna AhAranI upayogitA 0 yaMtrAnu prathama mastitva-sA me ch| che. 0 viti 55 prati. 0 ArAdhanAnI cetanA jAge. 228 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mananI prAkRtika cikitsA pita-patAnuM mUlya upAdAna khUba mUlyavAna hoya che. paNa nimittanuM mUlya paNa ochuM nathI hotuM. mosama sohAmaNuM che. prakRti pulakita thaI rahI che. saMpUrNa AkAza vAdaLothI Acchana che. samagra dharatI zasya-zyAmalA che. cAre bAju hariyALI ja hariyALI che. AkAzamAMthI eka navI AbhA. bhUmi para UtarI rahI che. dravyanuM potAnuM mUlya hoya che. kSetranuM pitAnuM mUlya, kALanuM pitAnuM mUlya hoya che. ane badalAtI avasthAonuM pitAnuM mUlya hoya che. ApaNe koI eka mUlyamAM baMdhAyelA nathI rahI zakatA. ApaNe koI eka ja AgrahanI jelanA kedI nathI thaI zaktA. paNa kaI kaIvAra mANasa AgrahI banI jAya che. AgrahI vyakti samagratAnI bhavyatAthI vaMcita thaIne eka bindumAM pitAnI dRSTine nijita karIne prakRtinI mehakatAthI svayaM vaMcita rahI jAya che. takanI paNa maryAdA che. tarka ApaNuM jIvananuM evuM ja eka bindu che, je vyaktine samaSTithI kApIne vicchina karIne tene ekAMgitAnA UMDA khADAmAM pheMkI eka tarkazAstrIe kahyuM ke huM cikitsA cAhuM chuM. tarka karavAnI mArI Adata khUba vadhI gaI che. AdatanI jaTilatAe have vyavahArane sparzavAno paNa prAraMbha karI dIdho che. huM vyavahAramAM paNa khUba tarka tarkanI paNa sImA che. vakIla nyAyAdhIzanI samakSa tarka kare che. e vAta samajamAM AvI zake che. paNa te patnInI sAthe paNa tarka karavA lAge to gRhajIvana jaTila banI jAya che. te pUche che : Aje roTalI kema banAvI? patnI kahe che : roTalI nahi banAvuM to zuM banAvuM? vakIla kahe che : huM bIjuM sAMbhaLavA nathI Icchate. mane tuM e samajAva ke Aje roTalI kema banAvI? have bicArI patnI tene kevI rIte samajave. A tarkano viSaya nathI. pANI pItA tarka karavA lAge, parasparanA badhA vyavahAramAM tarka karavA lAge te nyAyAlaya calAvI zakAya che, paNa ghara 229 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI cAlI zakatu. te verAna thaI jAya che. te kajiyAnuM dhara banI jAya che. vyavahAra tarkanuM kSetra nathI. satyanI zodha paNa tanu kSetra nathI. tanu kSetra te ja hAya che, jyAM be mata heAya che. jyAM matadUta hAya che tyAM ekamatanI pasaMdagInA prazna UThe che. te praznanuM samAdhAna ta dvArA ja thaI zake che. tyAM tarkanA pUrA upayoga thAya che. tarka: eka bhayakara rAga ta karatA karatA te tArkike kahyuM : tarka karavAnI AdatanI jaTilatA eTalI vadhI gaI che ke hu` peAtAnI pratyeka vAtanu samarthana karuM chuM. ane khIjAnI pratyeka vAtanuM, pratyeka pravRttinuM khaMDana karuM chuM. jaTilatAnI sImAnuM A ja bindu nathI. te hajI AgaLa che. huM je vAtanuM samarthAMna karuM chuM te ja vAta jo kAI khIjo kahe che teA enu paNa khaMDana karI uM chuM. evu thAya che. A tarkanI jaTilatA che. eka tArkika hatA. teNe potAnI vAta mUkI. DhAI khIjI vyaktie te ja vAta doharAvI. te tArkika UMco ane tarata ja tenuM khaMDana karavA lAgI gayA. te khaMDana sAMbhaLIne te vyaktie kahyuM : tArkika maheAdaya, huM tamArI pAsethI te! A ta zIkhyA hatA, tame enu kha'Dana karI che? tArkika khelyA : huM e jANatA nathI. huM teA eTaluM ja jANuM chu ke khIju kAI kaMIpaNa kahe, tenuM mAre khaMDana karI devAnuM che. bhale te vAta pahelAM meM prastuta karI heAya, enuM mane kAI prayeAjana nathI. tame je kAMI kaheA cheA, tenuM khaDaDana karavu. e mArA dharma che. A AdatanI lAcArI che. tArkika khelyA : mArI Adata eTale sudhI bagaDI gaI che. meM aneka upAyA karyA. cikitsA paNa karAvI. mananI iikatsA karI, aneka prakAranI davAe lIdhI. ane upacAra paNa karyA. paNa kAI upAya saphaLa nIvaDayo nahi, badhuM vyartha, huM parezAna chuM. huM ja nahi mAre| samagra parivAra, mArA "dhA svajane parezAna che. A parezAnIthI huM chuTakArA icchuM chuM. Apa upAya batAvA. prAkRtika cikitsA prakRtinuM vizleSaNa che meM kahyuM : tame have prAkRtika cikitsA karAveA. jyAre mANasa badhI cikitsA paddhatienA zaraNamAM jaIne paNa khImArIthI mukti prApta nathI karatA, badhI pethIe'nI pAse bhaTakI Ave che pachI te naeNcarApethI' Jain Educationa International 230 For Personal and Private Use Only Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --prAkRtika cikitsAnA zaraNamAM jAya che, tame paNa have prAkRtika cikitsAnuM zaraNu leA, jethI khImArI maTI jAya. teNe pUchyuM : prAkRtika cikitsA kevI rIte thaI zake che? meM kahyuM : tame tamArI prakRtine vAMcA, tenI samIkSA karI. tenu pUrepUruM vizleSaNa karA. khIjA zabdamAM, svayaMne vAMceA. svayaMnI samIkSA karA. svayaMnuM vizleSaNa kare. khIjAnuM nahi, svayaMnuM. khIjAnu' kha'Dana nahiM. svayaMnI prakRtinuM khaMDana kare.. je vijAtIya tattva peAtAnI prakRtimAM ghUsI AvyA che, tenuM khaMDana kare. ane je peAtAnI zuddha prakRti che temAM avasthita raheA. Aje cikitsAnuM vijJAna khUba jhaDapathI badalAI rahyuM che. have prAkRtika cikitsAmAM paNa ema nathI manAtu` ke mATI, pANI, bASpasnAnaane dhUpa-snAna (sUrya snAna--taDakAsnAna) ja cikitsA mATe paryApta che. teo e paNa mAnavA lAgyA che ke jyAM sudhI AhAranI cikitsA nahi thaze tyAM sudhI mATI ane pANInI cikitsA paNa nakAmI banI jaze. zremAhIta AhAranI upayeAgitA DaeNAkaTara aranAlDa TrAviskIe eka pustaka lakhyuM che'AhAra cikitsA,' temAM temaNe e pratipAdita karyuM che ke jyAM sudhI AhAra zleSamAhIna nahiM thaze tyAM sudhI prAkRtika cikitsAnAM badhAM sAdhane pUre lAbha nahi pahoMcADI zakaze. mATI, pANI ane tApane upacAra karavA chatAM paNa sthAyI lAbha nahi thaze. kema ke ApavAmAM Avele AhAra eka tarapha khImArIne vadhAraze, khIjI tarapha tenI cikitsA cAlaze teA eka vAra rAganuM zamana thaze. para Mtu tenuM nirAkaraNa nahi thaze. rAganAM nirAkaraNa mATe Avazyaka che ke mULa AhArane badalavAmAM Ave. zleSmAhIna AhAranuM niraMtara sevana khUba muzkela vAta che. amlatA vadhAranAra AhAranuM parivartana kevI rIte saMbhava thaI zake che? phaLa ane patrazAka --A be evAM che je zleSmAhIna AhAramAM parigati thAya che. anAja paNa zleSmAne vadhAre che ane dUdha paNa zleSmA vadhAre che. badhA prakAranAM bhAjana zleSmAvaka hAya che. phakta khATAM phaLa ane patrazAka zleSmAne vadhAratA nathI. A satya che. eneA asvIkAra nahi karI zakAya. Jain Educationa International 231 For Personal and Private Use Only Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mananI prAkRtika cikitsAnI vAta paNa evI ja che. khUba ochI vAto ApaNI samakSa bAkI rahI jAya che. pachI taka mATe koI avakAza nathI raheto. potAnI prakRtine jovI, pitAnI prakRtimAM rahevuM, prAkRtika bhojana karavuM, prakRtinI sthitimAM rahevuM khUba muzkela che. patAnA duSkatanI niMdA ane sukRtanI prazaMsA jAcArye ArAdhanAmAM be vAta batAvI. pitAnA duSkRtanI niMdA ane potAnA sukatanuM anumodana. A prakRti pravAsa che, prakRtimAM rahevAnA upAya che. na koInuM samarthana, na keInuM khaMDana. bIjAnuM samarthana nahi, bIjAnuM khaMDana nahi. pitAnuM samarthana paNa nahi, pitAnuM khaMDana paNa nahi. pitAnuM paNa khaMDana, bIjAnuM paNa khaMDana. pitAnuM paNa samarthana, bIjAnuM paNa samarthana. te mAtra duSkatanuM khaMDana kare che, pachI bhale te pitAnuM hoya ke parAyuM hoya. te mAtra sukRtanuM samarthana kare che, pachI bhale te pitAnuM hoya ke parAyuM heAya. samarthana ane anamedanamAM kaI muzkelI nathI. kema ke A badhuM prakRtinA stara para hoya che te vijAtIya tatvane bahAra kADhavA ane navesarathI tene praveza rokavAno upAya che. ukhaLa ane mUsaLane upayoga jyAcAryanI ArAdhanAnA mAdhyamathI sAdhaka kahe che: "meM maMtrAne prayoga karyo che, UkhaLa ane mUsaLane prayoga karyo che. huM A kAryanI nidA karuM chuM.' A vAta kaMIka vicitra jevI lAge che. AjanA yAMtrika yugamAM A kRti (ArAdhanA)ne vAMcanAranA manamAM zI pratikriyA thaze. te zuM-kevI rIte samajaze? Aje A saMsAramAM eka tarapha jyAM manuSya mahAna yaMtronI zodha karI rahyo che, yaMtrono prayoga karI rahyo che. bhISaNatama astrazastra banAvavAmAM AvI rahyAM che, te yugamAM je A vAta najaramAM Ave ke UkhaLa ane mUsaLane prayoganI niMdA karuM chuM, keluM ane cakkInA prayoganI niMdA karuM chuM. te hAsyAspada lAgaze. jayAcArya paNa te prAkRtika cikitsakonI TimAM cAlyA jAya che, je prakRtimAM rahevAnI kalA zIkhe che. prakRti je kAMI Ape te ja khAo. phaLa Ape te phaLa khAo, pAMdaDAM Ape te pAMdaDAM khAo. temAM saMtuSTa rahe. te te jamAnAmAM ApaNane laI javA Icche che je 232 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdivAsIone jamAne hato. zuM Ajane vikasita manuSya te avasthAmAM pAchA pharaze? zuM te pAcho AdivAsI banaze? zuM te pharI jaMgalI banaze? zuM te phaLa-phUle para pitAnuM jIvana calAvaze ? zuM badhAM yaMtrane choDIne te UkhaLa ane mUsaLanA prayoga para AvI jaze? zuM te badhAM yaMtrone baMdha karI deze? jyAM UkhalanI jarUra nathI tyAM mUsaLanI paNa jarUra nathI. Ukhala ane mUsaLanI jarUra tyAre paDe che jyAre mAnavI rAMdhIne khAya che, rAMdhe che, prAkRtika cikitsaka kahe che : rAMdhavAnI kAMI jarUra nathI. anAja khAvuM hoya te kAcuM ja khAva, rAMdho nahi. dUdha pIvuM hoya te ema ja pIvo, ukALe nahi, agnine upaga nahi kare. je eka prAkRtika cikitsaka kahe ke Ukhalane proga, mUsaLane pravega, cakakI vagereno prayoga vyartha che te A vyarthatAnI bhASA samajamAM AvI zake che. ane te bhASAnA saMdarbhamAM jayAcAryanI bhASA paNa samajamAM AvI zake che ke meM kaIpaNa janmamAM je Ukhala, mUsaLa ane cakkIno upayoga karyo hoya to tenI niMdA karuM chuM. paraMtu AjanI sabhyatAmAM rahenAra manuSya A bhASAne sahana paNa nathI karI zakato. te ene avikasita samAjanuM citraNa mAnaze. khUba jaTila samasyA che. tarkanA AdhAre A vAta samajamAM nathI AvI zakatI, A tarkane viSaya paNa nathI. paraMtu ahiMsA ane prakRtine AdhAre jyAre vicAra karIe chIe tyAre spaSTa pratIta thAya che ke saccAI A ja che, karI zake ke na karI zake, A manuSyanI lAcArI che. DokaTarene daSTikoNa badalAI gaye saccAIne asvIkAra nahi karI zakAya. saccAI e che, zleSmAhIna AhAra karanAra jeTalo svastha rahI zake che teTalo svastha zleSmAyukta AhAra karanAra nathI rahI zakate. proTIna na khAnAra jeTalo svastha rahI zake che, teTale svastha proTIna khAnAra nathI rahI zakato. AjanA DokaTarone e siddhAMta ja banI gayuM che ke je preTIna na maLe te manuSyano vikAsa nathI thaI zakato. teo proTInahIna AhAranI vAta ja vicArI nathI zakatA. teo e avazya jANe che ke preTIna keTalI bImArIonuM janaka hoya che. eka yuga hato jyAre proTInane sevana para vadhAre bhAra mUkavAmAM AvatA. Aje eTale bhAra mUkavAmAM nathI Avata. DokaTarone daSTikeNa paNa badalAI gayo che. 233 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ be ekasTrIma peITa A satyano svIkAra karavo ja paDaze ke Ajane manuSya bhayabhIta che aNuzastrothI, bhayabhIta che jherI gesathI, bhayabhIta che prakSepAstrothI. tenA manamAM AzaMkA che ke kyAre pAMca-sAta vyaktionA mastiSkamAM gAMDa, paNa chavAI jAya ane kyAre lAkho karoDo vyaktione mRtyunA mukhamAM dhakelI de. khabara nathI pRthvIne pralaya Izvara kyAre karaze, paraMtu Aje ApaNI A duniyAmAM pAMca-sAta Izvara evA beThA che, je jyAre icche tyAre sRSTine pralaya karI zake che. hajI thoDAM varSo pUrve eka keyUTare khoTI sUcanA Apato saMketa Ape ke zatrunA vAyuyAna prakSepAstrothI sajaja thaIne amerikA tarapha AgaLa vadhI rahyA che. tarata ja amerikI vAyuyAna aNuzastrothI sajja thaIne AkAzamAM ghUmavA lAgyA te prakSepAsrothI zatrunA nagara para AkramaNa karavAnI taiyArImAM ja hatA ke keyUTare pharIthI sUcanA ApI ke pUrva sUcanA khoTI che, keAI jokhama nathI. saMsAranA pralayanI kSaNa TaLI gaI. je A sUcanA thoDI kSaNe sudhI maLate nahi te na jANe zuM thAta. A be ekasTrIma poInTa, antima cheDA che. eka che yaMtronA prabala nAstitvane ane eka che yaMtronA prabaLa astitvane. bhayanuM mULaH yaMtrane prayoga jayAcArya jevI adhyAtmaniSTha vyakti batAve che ke pitAnI ArAdhanA mATe pitAnA dvArA karavAmAM Avela yAMtrika prayogonI niMdA kare. huM nathI kahI zakatA, aNubombanI zodha karanAra ane praga karanAra zuM aNubombanA prayoganI niMdA karaze ? zuM kadI te nidAnA svaramAM kaheze ke meM aNuzastronuM nirmANa ke prayoga karyo hoya to huM tenI niMdA karuM chuM. micchAmi dukkaDaM? zuM kadI te A bhASAmAM vicAraze ke meM hAIDrojana ke nAITrojana bombanuM nirmANa ke prayoga karyo hoya te micchAmi dukkaDaM. A niMdA karavAnI vAta kyAM sudhI besaze. samajAtuM nathI. manuSyanA bhayanuM mULa bIja che-yaMtrane praga. AtaMkanuM mULa kAraNa che-vaMtrane praga. yaMtra pachI bhale UkhaLa hAya, mUsaLa hAya, kelu hoya ke aNubomba hoya. yaMtra game te hoya. kANuM kANuM ja che. rasto rasto ja che. eka vakhata nAnI keDI banI jAya to moTe raste 234 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa banI zake che. eka nAnuM sarakhuM bAkeruM banI jAya to samagra baMdhane teDanAra rastA paNa banI zake che. prazna nAnA moTAne nathI. prazna che bIjane. eka vakhata pralayanuM bIja vAvI dIdhuM to pachI tene aMkurita ke pallavita thatA keI rokI zakatuM nathI. Aje koIpaNa vyakti aNuzastronA nirmANane rokavAmAM asamartha che. aNuzastronuM nirmANa rokavA mATe keTalI badhI saMdhio thAya che, keTalA upakrame thAya che, paNa badhA vyartha banI jAya che. sauthI vadhu AzcaryanI vAta te e che ke je rASTra pAse pracura mAtrAmAM aNuzastrono bhaMDAra che te icche che ke bIja koIpaNa rASTra aNuzastranuM nirmANa na kare. te badhI monopolI potAnA hAthamAM rAkhavA Icche che. AvI sthitimAM ekAdhikAranI sthitimAM A kevI rIte saMbhava thaI zake che? eka vakhata je nirmANa thatuM cAlyuM Ave che, tenA para niyaMtraNa karavuM e koInA hAthanI vAta nathI rahetI. | mULa vAta para ApaNe dhyAna ApIe. je pravRttine zarUAtathI ja rokavAmAM nahi Ave, prAraMbhanI upekSA karavAmAM Ave to tenA vikAsane kadI rokI nahi zakAze. ArAdhanAmAM pitAnA duSkatanI niMdA che, ghaNuM che ke bIjAnI niMdA kare che, samIkSA ane AlocanA kare che. niMdanI kakSAe nathI jaI zakta TAgora viziSTa kavi hatA. teo vicAraka ja nahi, zAMta sAdhaka paNa hatA, teo abhaya hatA. teo mRtyunA bhayathI atIta thaI cUkyA hatA. khUba zAMta rahetA hatA. paNa game tema kahe niMdakene rokI nathI zakAtA. TAgoranI AlocanA ane niMdA thavA lAgI. zaracaMde kahyuM : amArAthI AlocanA sahana nathI thatI. Apa teno pratikAra karo. TAgore zAMta bhAve kahyuM tame jANe che. huM nidake ane TIkAkAranI kakSAe nathI jaI zakatA. mAruM potAnuM eka stara che. tene cheDIne, huM AlocanA stara para jAuM tyAre ja teno pratikAra thaI zake che, nahi to nahi. huM evuM kadI nathI karI zakatA. vyakti game teTalI zAMta hAya, haju hoya, sahaja hoya paraMtu AlocanAmAM rasa lenAra tenI paNa AlocanA karI de che, niMdA karI bese che. 235 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ArAdhanA svaprakRtinu vizleSaNa che A duniyAmAM niMdA paNu cAle che, prazaMsA paNa cAle che, kha`Dana paNa cAle che, samana paNa cAle che. baMne cAle che. paraMtu ArAdhanAnI vAta prApta thatI nathI. jyAM khIjAnI niMdA ane khIjAnuM samarthana ke khIjAnI niMdA ane svayaMnuM samarthana--A traNa vAta cAle che tyAM ArAdhanAnI vAta nathI cAlatI. ArAdhanAnI vAta tyAre hoya che, jyAre potAnI niMdA cAle che, peAtAnI prakRtinu vizleSaNa cAle che. tarkathI bacavAnA sauthI sArA upAya che--peAtAnuM vizleSaNa, peAtAnI prakRtinI samIkSA. A muzkela heAya che. mAnavI potAnI prakRtine jANavAne prayatna ja nathI karatA. mAnavI nathI jANatA ke tenI mULa prakRti zI che. aneka le|| vijAtIyane paNa mULa prakRti mAnI le che. che vinatIya, paraMtu mAnavI mAnI le che peAtAnI prakRti. je peAtAnuM nathI, mAnavI tene peAtAnuM mA natA cAlyA Ave che. svAbhAvika--asvAbhAvika mAnavInI e dhAraNA banI gaI che ke krUratA vagara koInA para niyaMtraNa nathI karI zakAtuM. tethI zeTha kara para, menejara ka`cArI para, guru ziSya para rAba jamAve che. ene AdhAra e ja krUratAne bhAva che. mANase tene prakRti mAnI lIdhI. te mAne che ke evuM karavuM svAbhAvika che. evuM karyA vinA kAma nathI cAlatuM. eka mANasa khUba leAbhI che. te vyApAra kare che ane vyApAramAM khIjAne hissA paNu rAkhe che. te lAbhane chupAve che. zA mATe chupAve che? enuM paNa kAraNa che. tenI dhAraNA banelI che ke evu... karavu' svAbhAvika che. evuM karyA vagara vyApAra nathI cAlI zakatA. seAnI e vAta mATe prasiddha che ke ghareNAM banAvatI vakhate vacce gheADu khAI ja jAya che. te bhale pachI peAtAnI mA-dIkarInAM ghareNAM kema na banAvatA heAya. paNu evu' mAnI levAmAM AvyuM che ke seAnI mATe evuM karavuM Avazyaka che, sthAvAvika che. ApaNe kANa jANe keTalI vAtAte svabhAvagata mAnI lIdhI che, prakRtigata mAnI lIdhI che. tenuM atikramaNa vAMdhAnI vAta mAnavAmAM Ave che. kAI mANasa pAse kAma karAvavAnuM che. kAmanA badalAmAM tene bheTa Jain Educationa International 236 For Personal and Private Use Only Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApavI svAbhAvika mAnavAmAM Ave che. A bheTa ane lAMca vacce zo bheda thayo, mAtra nAmanuM ja aMtara che. jUnA jamAnAmAM bheTa cAlatI hatI, Aje lAMca cAle che. eTale phera jarUra paDyo che ke Aje mAMgIne levAmAM Ave che, pahelAM mAMgavAmAM nahotI AvatI. pahelAM kaI mAnavI rAjA pAse je te rAjAne avazya bheTa caDhAvato. tenuM kAma tarata ja patI jatuM. eTalA mATe kahevAmAM AvatuM hatuM-rivataparva para rALA, seva, himA' rAjA, devatA, gurune khAlI hAthe jovA nahi joIe. prayojana e ja hatuM ke khAlI hAthe jaIza to kAma banaze nahi. teo paNa bheTa caDAvA apekSA rAkhe che. evI sthitimAM sAmAnya mANasanI to vAta ja zI ? manuSya A niyamane prAkRtika mAnI lIdhuM che ke kaMIka ApavAthI kaMIka maLe che. te vinimayane siddhAMta che. ene prAkRtika niyama kevI rIte mAnI zakAya. kaMIka keTalIye aprAkRtika vAtAne manuSya prAkRtika mAnI le che. e ja kAraNa che ke manuSya prAkRtikanA stara para saccAI jevAmAM, samajavAmAM samartha nathI hoto. prakRti : vikRti - jayAcArye prakRtinuM je vizleSaNa karyuM che tenuM je samarthana karyuM che ane vikRtinI je niMdA karI che, te bhASAne ApaNe na paNa samajI zakIe. paraMtu te bhASA pAchaLa je saccAI chupAI che tene ApaNe asvIkAra nahi karI zakIe. temAM ghaNI moTI saccAI chUpAI che. satya e che ke ApaNuM buddhimAM hajI paNa te bhedavALI buddhi samAyelI che. abhedanI buddhi nathI jAgI. rAMkA-bAMkA rAMkAnI patnInuM nAma hatuM bAMkA. baMne kyAMka jaI rahyA hatA. rAMka thoDe AgaLa cAlI rahyo hato. teNe joyuM, rastAmAM eka sonAmahAra paDI hatI. teNe vicAryuM-patnI pAchaLa AvI rahI che. sonAmahora joIne tenA manamAM lAlaca jAgI na jAya. te ene uThAvI na le. teNe te mahera para mATI nAMkhI dIdhI. patnI najIka AvI. teNe joI lIdhuM. AvatA ja bolIH patideva ! A Ape zuM karyuM ? mahora para dhULa kema nAMkhI dIdhI? rAMkAe kahyuMH dhULa eTalA mATe nAMkhI ke tuM ene 237 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UThAvavA mATe utsuka na thaI jAya. A pArakuM dhana che. ApaNe enA para kaI adhikAra nathI. bAMkA belIH patideva ! Apane saccAInuM darzana nathI thayuM. ApanA manamAM mahora ane dhULamAM taphAvata che. mArA manamAM kaMI evo bheda nathI. jevI mahera che tevI ja dhULa che ane jevI dhULa che tevI ja mahora che. taka kyAre kayAM? ApaNA manamAM bahu bheda che. bahu tarka che. pratyeka bhedane artha che pratyeka tarka. abhedamAM kaI tarka nathI hoto. samaSTimAM keI taka nathI hatA. takane artha thAya che bheda ane bhedane artha thAya che ta5. bheda ja tarkane janma Ape che. je badhI cIjo sarakhI hoya te kaI tarka pedA nahi thaze. ApaNe badhA vyavahAra samAna hoya to kaI tarka pedA nahi thaze. taka kyAre pedA thAya che? eka divase eka prakAranuM AcaraNa karyuM. ane bIjA divase bIjA prakAranuM AcaraNa karyuM te tarka pedA thaze. Avo prazna UbhuM thaze-kAle AvuM karyuM hatuM, Aje AvuM kema? jeTalA bheda eTalo tarka. bheda tarkano janaka che. abhedamAM kaI tarka nathI hete. ApaNe e spaSTa jANI levuM joIe ke ApaNI prakRtimAM kaI bheda nathI. tyAM mAtra cetanA che. kevaLa cetanA. tethI ApaNe vAraMvAra prekSAno prayAga karIe chIe. jethI potAnI prakRtine jANI zakIe, samajI zakIe. potAnI cetanA sAthe saMparka sthApita karI zakIe, je ApaNI mULa prakRti che cetanA tene oLakhI zake. ApaNe je vikRtine prakRti mAnI lIdhI che e dhAraNuM samApta thaI jAya ane saccAI ApaNane prApta thAya. ApaNI pahoMca mULa sudhI pahoMcI jAya. jyAre A abhedanI cetanA jAge che tyAre tarka samApta thaI jAya che. cetanAne vikRta banAvatAM tarave hiMsA, asatya, caurya, abrahmacarya ane parigraha, pAMca Azrava, krodha, mAna, mAyA lebha-A cAra kaSAya ane e parivAranA anya sabhya A badhAM ja vikRti pedA kare che. A cetanAne vikRta banAvanAra parivAra che. paNa ApaNe tene svAbhAvika mAnyo che, prakRti mAnI lIdhI che. 238 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjanA mAnasazAstrIo kahe che ke kAma manuSyanI prakRti che. e kAI churAI nathI. Aje leAkAnI e dhAraNA ja banI gaI che ke brahmaca vya che. je kAmanuM sevana nathI karatA te avikSipta thaI jAya che, pAgala thaI jAya che. je A svAbhAvika prakRtinu atikramaNa kare che te peAtAne vikAsa nathI karI zakatA. tarkano AdhAra che bheda eka vakhata eka vicAraka vyaktie kahyuM : sAdhu bauddhika vikAsa nathI karI zakatA.' meM pUchyuM : kema ? Ape A dhAraNA kema banAvI dIdhI? teNe kahyuM : kAma manuSyanI svAbhAvika prakRti che. je kAmanuM sevana nathI karatA tenAmAM aneka kuDAe janma le che. te kadI bauddhika vikAsa nathI karI zakatA. jue, kAlidAsa ATalA meATA kiva thayeA. amuka ATale viziSTa vicAraka ane lekhaka thayeA. teo ATalA viziSTa eTalA mATe thayA ke tee gRhastha hatA. saMnyAsI nahi, jo te sanyAsI heAta teA temane ATale vikAsa kadI nahi thaI zakata. ta Akhare tarka hAya che. te bheda para cAle che. Aje maneAvijJAne paNa A dhAraNAne khUba puSTa karI che. te kahe che ke je mANasa krodha nathI karatA. saMvegAnA prayAga nathI karatA, te sArI vyakti, sAre| prazAsaka, sArA niyaMtA nathI thaI zakatA, je peAtAnA ahune prayAga nathI karatA te sArA cahno ane sArA rASTrabhakta nathI thaI zakatA. A sarvaMgA jIvana vikAsanAM mahattvapUrNa sUtra che. prakRtine saMcAlita karavA mATe, sRSTine calAvavA mATe saMvega jarUrI che. kAmaneA prayAga nahi karanAra krAIpaNu kSetramAM vikAsa nathI karI zakatA, kalA vikAsa, sAhitya ane zilpA vikAsa--A badhA kAmaprerita vikAsa che. enA vagara vikAsa sabhava ja nathI. vikRti paNa prakRti A rIte adhyAtma jemane vikRti kahI hatI, Aje tene prakRti mAnI levAmAM AvI che. emAM matabheda nathI. tene prakRti mAnI zakAya che. ApaNA jIvana stara para A badhAne prakRti mAnI zakAya che. krama ke A paNa svabhAveA che. e zarIranA svabhAveA che. emAM kAI saMdeha nathI. krodha, ahaMkAra, lAlaya, kAma, dhRNA, IrSyA A badhAnI graMthie Jain Educationa International 239 For Personal and Private Use Only Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNuM zarIramAM che. te zuM zarIranI prakRti nathI? nizcita rIti ja zarIranI prakRti che. je A graMthio na hoya, A graMthione sAva na hoya, ghaNuM pedA karanAra graMthio na hoya to mANasa ghaNuM nathI karI zakato. jenI kAmavAsanA pedA karanAra graMthi na hoya, strAva na heya te mANasa kAmI nathI thaI zake. ApaNuM zarIramAM A badhI prakRtionI graMthio che. ane e ApaNuM zarIranI badhI pravRtio che. ApaNuM mananI badhI prakRtio che. adhyAtma je bhASAmAM tene vikRta mAne che ane AjanuM manevijJAna je bhASAmAM tene prakRti batAvI rahyuM che temanI bhASA ane temanA AdhArane ApaNe samajavo joIe. baMneno AdhAra bhinna che. mane vijJAna cetanAthI AgaLa AtmA jevA keI sthAyI tatvane svIkAra karatuM nathI. temAM karma siddhAMtanI svIkRti nathI. manovijJAna mAtra zarIra ke mananA stara para, sabakonzIyasa ane anansIyasa cetanAnA stara para, avacetana mananA stara para potAnI badhI dhAraNAo prastuta karI rahyuM che. ApaNe kevI rIte kahIe ke temanI mAnyatAo mithyA che. bhinna bhinna AdhAra adhyAtmane AdhAra bhinna che. te zarIra, mana, antarmana A badhAthI dUra thaIne parArtha cetanA, vAstavika cetanA ane sthAyI tatva AtmAnA stara para pitAnA siddhAMtonuM pratipAdana kare che. baMnenI AdhAra bhittio khUba bhinna che. baMnenA siddhAMtane aneka pariprekSamAM khoTA nahi kahI zakAya. paraMtu ekabIjAnA saMdarbhamAM jyAre ApaNe vicAra karIe chIe tyAre e vicAravuM Avazyaka thaI jAya che ke kevaLa manovijJAnanA AdhAra para ja ApaNe je prakRtine mAnIne cAlIzuM to adhyAtma dvArA saMmata prakRtine saMsparza paNa nahi thaI zakaze. adhyAtma je gUDha ane rahasyamaya tatva AtmAnuM pratipAdana karyuM che, tene anAvRta karyuM che, te bhUmikA para pahoMcIne je ApaNe vicAra karIe chIe te e samajavAmAM koI muzkelI nathI AvatI ke saMvega paNa ApaNe prakRti nathI ane Aga paNa ApaNI prakRti nathI. A jeTalA pezansa ane imozansa te sarva vikRtio che. yaMtronuM nirmANa ke prayoga paNa ApaNuM prakRti nathI. vikRti che, te badhI 240 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijAtIya vAta che. A sthitimAM e badhAnA prayoganI niMdA ApaNI samajamAM AvI jaze ane pachI jayAcAryanI ArAdhanAne saMdarbha aTapaTe nahi lAgaze. evuM nahi lAgaze ke jayAcAye ATalI nAnI nAnI vAtane ullekha karIne AjanA vikAsazIla yuganA yAMtrika upakaraNe pratye avahelanA pradarzita karI che. A vAta samApta thaI jaze. prekSA ubhayamukhI daSTi che huM IcchuM chuM ke ApaNI dRSTi ubhayamukhI bane. ApaNe dRSTi dIpaka UMbarA para sthira rahe, jenA vaDe bahAra paNa joI zakAya ane aMdara paNa joI zakAya. tarkazAstranA be nyAya khUba prasiddha che. "dAronAcAra ane dvIpavA jAya." enuM - tAtparya che--jyAre ghaMTa vAge che tyAre tenI vaccenAM laTakaNiyAne sparza ghaMTanI baMne tarapha thAya che. ahIMthI paNa avAja Ave che, tyAMthI paNa avAja Ave che. UMbarA para mUkelA dIpakane aMdara paNa prakAza Ave che ane bahAra paNa prakAza phelAya che.. prekSAdhAna dvArA evI antaradaSTi upalabdha thAya jenA vaDe ApaNe AMtarika cetanAne paNa joI zakIe ane jANI zakIe ane vyavahAramAM lipta cetanAne paNa joI zakIe, jANe zakIe. jenA vaDe ApaNe vyavahAranI prakRtine paNa jANI zakIe ane AtmAnI pitAnI mULa prakRti paNa jANI zakIe. je A badhu spaSTa thAya che te ArAdhanAnuM A satya svataH anAvRtta thaI jAya che ke mAnavI pitAnA nAnAmAM nAnA duSkatanI niMdA kare ane pitAnA nAnAmAM nAnAM sukRtanuM anumodana kare. ekalI niMdA paNa nahi ane mAtra anudana paNa nahi, ekalI niMdA karavAthI hinabhAvanA jAgrata thAya che ane ekalI anumodanAthI ahaMbhAvanA jAgrata thAya che. niMdA ane prazaMsAnuM saMtulana hoya che-to nathI ahaMkAra ubharAte ane na te hIna bhAvanA jAge che. sAdhaka A cetanAmAM praveza kare ane Agrahamuktine pATha bhaNe. ApaNI evI cetanA jAge, eka evo navo unmeSa ubharAya jenAthI ApaNe pitAnuM duSkRta nAnuM hoya ke moTuM enI niMdA karI zakIe ane sukRta nAnuM hoya ke moTu-enuM-anumodana karI zakIe. A dRSTi jyAre jAge che tyAre kSIra nIra viveka paNa jAge che. dUdhanuM dUdha ane pANInuM pANa. dUdha ane pANInA pRthakkaraNane spaSTa anubhava thaI jAya che. ma-16 241 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ArAdhanAnI cetanAnI smRti duSkatanI niMdA ane sukRtanI anumodanAnI pAchaLa rahelI ArAdhanAnI cetanAne ApaNe bhUlI na jaIe--ApaNe badhA prayatna ArAdhanA mATe thAya che. e ArAdhane che mRtyunI ArAdhanA, e ArAdhanA che jIvananI ArAdhanA. te che samagra jIvanane hisAba. ArAdhanAnI jyoti, ArAdhanAnI cetanA vyakti vyaktinA manamAM jAge ane jayAcAye pitAnI ArAdhanAnI kRtinA mAdhyamathI je sUtre ApaNI samakSa prastuta karyA che, temanA hArda sudhI ApaNe pahoMcIe ane temane jIvanagata banAvIne potAnI jAtane dhanya banAvIe. 242 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 7. maitrI-zaktinuM varadAna Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kavacana : 7 saMketikA 1 gaNa meM saMta satI guNavaMtA, sagalAM bhaNI khamAya / - niga utama prati narama rI ne, madara bhAva miTAya 2 kiNahika saMta satI sUM AyA, kaluSa bhAva jo tAma / * kaThaNa vacana tasu kahyA huvai to, khAmai le le nAma // 3 kaThina sIkha dIdhI huvai kiNa meM, laira vaira mana ANa / khamata-khAmaNA mhArA teha thI, vadai marama ima vANa // 4 svAratha aNapUgAM gaNapati nA bolyA avaraNavAda / te piNa bArambAra khamAvai, meTI mana asamAdha // jhArAthanI 3/2, , , 99) gha zatrutAne bhAva citta para jAmelo kATa che. 1 phleSatA ane asahiSNutAne citamAMthI kADhI nAkhavAthI cittane zatratAne kATa nathI lAgatA. n mitrInI ArAdhanAno artha che -zaktinI ArAdhanA. n maitrInI ArAdhanAnuM sUtra che--sArvabhauma niyamonuM jJAna hovuM. I zatru ane mitra vacce bhedarekhA kyAM che? n maitrIne AdhAra che sahiSNutA 1 zakti-vyayanAM pAMca kAraNe- 0 cittavRttinI kaThoratA 0 mAtsarya 0 cittanI kaluSatA 0 veranuM moju 0 svArtha-cetanA 0 zakti-saMcayanAM traNa kAraNo 0 saMyama 0 ThaMDI-garamI sahana karavI. 0 sArvabhauma niyamomAM AsthA. 244 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maitrI : zaktinuM varadAna uttejanAnuM uSNatAmAna sohAmaNuM mosama. eka ghanaghera ghaTA chavAI. pANe varasyuM. dharatI paranI garamI zAMta thaI gaI. badhe mela dhovAI gaye. badhA choDajhADa camakI UThayA. apekSA che, ApaNe cetanAnA AkAzamAM kaI dhaTA UmaTe, varase ane vega sAthe varase, garamI zAMta thaI jAya. uttejanAnI garamI ochI nathI. jeThanA dhomadhakhatA tApamAM jeTalI garamI hoya che tenA karatAM vadhu garamI cetanAmAM rahelI che. tenuM uSNatAmAna ghaNuM vadhAre che. garamImAM mAnavI dAjhI jAya che, muzkelIone anubhava kare che. uSNatAmAna ochI muzkelI pedA karatuM nathI. eka vaijJAnika zodha karI ke prAcIna kALamAM manuSyanA zarIranuM uSNatAmAna ochuM hatuM. tethI te dIrdhAyu banato hato, ciraMjIva rahe te hato. Aje uSNatAmAna vadhI gayuM. te 98 DigrI thaI gayuM, tethI uMmara ghaTI gaI. je A uSNatAmAna ghaTADIne aDadhuM karI zakAya, 49 DigrI karI zakAya te mANasa hajAra varSa jIvI zake che. uSNatAmAna-garamI khUba kharAba hoya che. te cetanAne dajhADI de che. te zarIranA kaNa kaNane dajhADI de che. ane prANazaktine sUkavI nAMkhe che. A sthitimAM evI koI ghaTA umaTe, varase ane uSNatAmAnane zAMta karI de. garamI ghaTe ane badhe mela dhovAI jAya. cetanAnI bhUmi para mela paNa khUba jAmela che. A cetanAnI sAthe ucharatA jhADa-choDa para paNa khUba mela jAmelo che. dhULa jAmelI che. varasAdathI badhI malinatA dhovAI jAya. badhuM ja camakI UThe, badhAmAM camaka AvI jAya. evI ghaNuM meTI apekSA che. prekSA : ghara ghaTA prekSAyAnanI samagra prakriyA eTalA mATe che ke evI koI ghaTA UThe. jyAM sudhI evuM nathI thatuM tyAM sudhI mela jamA ja rahe che, garamI vadhatI jAya che. sAdhanAmAM garamIne artha eka sAdhake kahyuM H garamI khUba che. sAdhakane prazna hatuM. je keI bIjo kaheta to javAba maLI jAte ke paMkhA calA, kUlarane prayoga 245 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI le| athavA eraka DIzana makAnamAM cAlyA jAo, khInna paNa aneka javAba hAI zakatu. paraMtu prazna hatA sAdhakanA, eTalA mATe javAba paNa sAdhanAne anukULa heAvA joIe. garamI khUba che--manamAM khUba uttejanA che, mananA uttApa khUba vadhI gayA che. manamAM vAraMvAra zatrutAne bhAva jAge che. huM maitrInuM mUlya jANuM chuM. tenI mahattAthI huM paricita chuM. maitrInA vAraMvAra prayAga paNu karuM chuM. paNa te sthAyI nathI heAtA. te prayAga TakatA nathI. paristhiti Ave che ane punaH zatrutAnA bhAva jAgI jAya che. maitrInuM ma`trakhIja mane khabara che, paNa te ma*trakhIja mArAmAM aMkurita, puSpita ane kulita nathI thatuM. mAre zuM karavuM joIe? meM pUchyuM : tame dilhInA lAha-staMbha joyA che? teNe kahyuM : jarUra joyA che. te azoka lATanA nAmathI prasiddha che. tene kANu nathI jANatuM. dareka vyakti jANe che. me' pUchyuM : tene nirmita thaye hArA varSa vItI gayAM. te khullA AkAzamAM rahelA che. hArA varSathI sIM ane varasAdanA jhapATA sahuna karI rahyo che. tApaNa tenA para kAI kATa caDyo nathI. zA mATe? teNe kahyuM : zaka che ke je leAkhaMDane sta`bha nirmita thayA che te leAkhaDamAMthI salphara ane phAspharasa kADhI nAkhavAmAM AvyA hAya jyAre leAkhaMDamAMthI A be dhAtue kADhI nAkhavAmAM Ave che tyAre leAkhaMDa para kATa lAgatA nathI. khUba ja AzcaryanI vAta che ke prAcInakALamAM paNa ATalI vikasita TekanIka hatI. Aje paNa te sta Mbha tavA ne tevA ja che. meM kahyuM : vAta sAcI che. ApaNA cittamAM paNa kATa nathI lAgatA jo temAMthI asahiSNutAneA bhAva kADhI nAkhavAmAM Ave, lupatAnA bhAva dUra karavAmAM Ave. eTaluM thavAthI e saMbhava nathI rahetuM ke cittamAM zatrutAnA kATa jAme. vAta sArI che, paraMtu prazna che e ke tene kADhavAmAM kevI rIte Ave? maitrInI ArAdhanA : zaktinI ArAdhanA ene javAba e che ke zakti vagara evuM nathI thaI zakatu. maitrInI ArAdhanAnA aM che--zaktinI ArAdhanA sahiSNutA eka Jain Educationa International 24 For Personal and Private Use Only Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakita che. zaktinI jyAM sudhI upAsanA nathI thatI, maitrI bhAva sthAyI nathI thaI zakato. bIjI vAta che, zakti vagara kaluSatAnuM nirasana paNa nathI thaI zakatuM. nabaLo mANasa divasamAM so vAra maitrIne saMkalpa kare che ane zatrutAnA bhAvane manamAMthI kADhI nAkhe che. pharI paristhiti Ave che ane tene citta para zatrutAne bhAva chavAI jAya che. A cittanuM AkAza kadI nirmaLa thatuM nathI. tene nirmaLa banAvavA mATe sahiSNutAnI zakti joIe, nirmaLatAnI zakti joIe. sArvabhauma niyamanuM jJAna enAthI paNa vadhAre mahattvapUrNa che-sArvabhauma niyamanuM jJAna. ApaNe niyamone jANIe chIe. paNa sArvabhauma niyamone nathI jANatA. sArvabhauma niyamone jANanAra vyakita zatrutA vagere bhAvonuM kadI AropaNa nathI karatI. paNa jyAre sArvabhauma niyama khabara nathI hotA tyAre pratyeka vAta viparIta thaI jAya che. Aje prajAtaMtrane yuga che. cUMTaNI thAya che. eka sthAnathI daseka umedavAra UbhA hoya che. keI ekane cUMTI kADhavAmAM Ave che. eka cUMTaNI jItI jAya che ane bAkInA nava cUMTaNI hArI jAya che. je cUMTaNI jItI jAya che tenA pratye bAkInA umedavAronA manamAM zatrutAne bhAva jAgI UThe che. evuM kema thAya che? bhAratamAM A bhAvanA vadhAre phAlIphUlI rahI che. avikasita dezomAM AvuM bane che. vikasita dezomAM ema nathI thatuM. enuM kAraNa khUba spaSTa che. je vyakti cUMTaNI jItIne AvI che, tene koI doSa nathI. janatAe ene cUMTI, te AvI gaI. A che mAtAnI siddhi. jene bahumati maLI te vyakti AvI gaI. jene nahi maLI te AvI. je A niyamane jANI le che, samajI le che. te jItanAra umedavAra pratye zatrutAno bhAva nathI rAkhI zakatA tenA manamAM zatrutAne bhAva jAge e saMbhAvanA ja nathI. paraMtu lAge che evuM ke A sArvabhauma niyama pratye ApaNe koI zraddhA nathI. vibhinna vikiraNa : vibhinna prabhAva prAkRtika ane sArvabhoma niyamone jANavA khUba jarUrI hoya che. eka vyakti kaMIpaNa kare che, eka sthAna para eka ghaTanA bane che, kaI kArya thAya che, paraMtu te vyakti, te ghaTanA ke te kArya pUrNarUpe svataMtra 247 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatAM nathI. te ghaNA badhA prabhAvothI prabhAvita hoya che. ApaNuM saMpUrNa jIvana hajAre-hajAre prabhAvathI joDAIne ane banIne cAlI rahyuM che. dharatInA leke ApaNane prabhAvita kare che. dharatInuM vAtAvaraNa ApaNane prabhAvita kare che. AsapAsanA jhADa choDa ApaNane prabhAvita kare che. kaMI keTalAye sauramaMDaLanA keTalAM vikiraNa Ave che ane mAnavIne prabhAvita kare che. jyotiSIoe navagrahanA prabhAvonuM adhyayana karIne tenuM vistArapUrvaka varNana karyuM che paraMtu bIjA keTalAye graha prANIone prabhAvita kare che. kaI paNa vyakti jyotiSa para vizvAsa kare ke na kare te enI potAnI IcchA che. jyotiSa eka vijJAna che ane e saura-vikiraNonuM vijJAna che. kevI rIte A sara vikiraNa bane che, kevI rIte e pRthvI para pahoMce che ane kevI rIte e prANIone prabhAvita kare che. te ApaNu, sukha-duHkhane lAbha-hAnine prabhAvita kare che. manuSyanuM ciMtana paNa tenAthI prabhAvita thAya che. manuSyanI pravRttio prabhAvita thAya che. te vikiraNa varSa ane uSNatAmAnane tathA AMdhI ane tephAnane prabhAvita kare che. bImArIo paNa enAthI prabhAvita thAya che. eka vikiraNamAM thoDo paNa phera paDavAthI bhayaMkara varSA thAya che. rega maTI jAya che, svArathya varasI paDe che. vikiraNa aneka prakAranAM hoya che. ane aneka prakAre manuSyane prabhAvita kare che. A sthitimAM kaIpaNa vyakti so TakA svataMtra che, evuM nathI kahI zakAtuM. eka vyaktinA manamAM eka vakhata eka IchA utpanna thAya che. bIjA prakAranuM vikiraNa Ave che ane te IchA badalAI jAya che, ciMtana badalAI jAya che. eka vyakti moTI moTI kalpanAo kare che, janAo banAve che. paNa jo sArvabhauma niyama tene sAtha nathI ApatA te badhI kalpanAo ane yojanAo vyartha banI jAya che. te phalaprada nathI thatI. zatru ane mitra vacce bhedarekhA nahi ApaNe e badhA niyamone samajIe. je samajI laIe te zatrutAne bhAva ocho thaI jAya che. thAya che evuM ke mAnavI Icche che ke huM amuka kAma karyuM. IcchAmAM kaI vidana Ave che ane khabara paDI jAya che ke amuka vyaktie A musIbata ubhI karI che, te te tene zatru banI jAya che. manuSya icche che ke huM hamezAM AgalI haroLamAM ja besuM. ane je keI bIje tyAM AvIne besI jAya che to te tene zatru banI jAya che. 248 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa Icche che ke tenI vAtanuM badhA samarthana kare, paNa je kAI tenuM khaMDana karI de che tenI viruddha kaMI kahI de che te tarata ja zatrutAne bhAva UbharAI Ave che. premanI pUrti thAya che tyAM sudhI mitratAne bhAva Ave che ane jyAre e nathI thatI tyAre zatrutAne bhAva jAge che. meM khUba ciMtana karyuM che paNa hajI sudhI samajI nathI zakyo ke kaNa zatru ane koNa mitra che. zatru ane mitranI vacce kaI bhedarekhA nathI. eka mANasa jIvanamAM so vAra mitra bane che ane so vAra zatru bane che. A sthaLa kathana che. je UMDANamAM jaIe te e kahevuM atizayoktipUrNa nahi haze ke eka vyakti ciMtananI bhUmikAmAM eka divasamAM pacAsa vAra mitra banI jAya che ane pacAsa vAra zatru banI jAya che. kyAM che bhedarekhA ? mArA ciMtananuM samarthana karyuM. mArA mitra banI gayo. be kalAka pachI ciMtanane virodha karyo, mAre zatru banI gayo. mArA taMbumAM Avya, mAro mitra banI gayo. mArA virodhI taMbumAM gaye, mAre zatru banI gayo. jeTalI vAra priyatA-apriyatAne bhAva manuSyamAM jAgatA rahe che, teTalI vAra hajAre mAnavI zatru ane mitra banatA rahe che. mane lAge che ke zatrutA ane mitratAe bhAgIdArInI eka dukAna kholI mUkI che. baMne samakakSa pArTanara che. baMnee pitAne dhaMdho calAvavA mATe eka samajUtI karI lIdhI che. dukAna eka kAma be be mANaso maLyA. eka dukAna kholI. baMnene te dhaMdhAmAM sarakho bhAga hato. eka bhAgIdAra aneka saMsthAo ane pratiSThAnemAM jAte ane dhIrethI tyAMnA kAca upara rasAyaNa lagADo. tenA prabhAvathI badhA kAca AMdhaLA thaI jatA. pratiSThAne nA mAlike Azcaryacakita thaI jatA. be divasa pachI bIje bhAgIdAra jatA ane kahetA : amArI kaMpanI kAcanI saphAI kare che. je koIe kAca sApha karAvavA hoya te amAro saMparka sAdhe. leke tene belAvatA. te bIjuM rasAyaNa nAkho. kAca nirmaLa thaI jato. eka pArTanara kAcane AMdhaLA banAvate ane bIje pArTanara tene svaccha karatA. baMnenI dukAna bhAgIdArInI hatI. eka ja dukAnamAM baMne kAma cAlatAM. 249 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e rIte mitratA ane zatrutAe paNa bhAgIdArInI dukAna khAlI dIdhI che. eka bhAva Ave che ane cittanA kAcane AMdhaLA banAvI de che, zatrutAne bhAva jAgI jAya che. bIjo bhAva Ave che ane cittanA kAcane nirmaLa banAvI de che, mitratAne bhAva jAgI jAya che. A saMpUrNa cakra bhAgIdArImAM cAlI rahyuM che. divasamAM keTalI badhI vAra ApaNA cittano kAca AMdhaLo thaI jAya che ane kaMI keTalIye vAra nirmaLa thaI jAya che. kaMI keTalIye vAra ApaNuM cittamAM zatrutAno bhAva Ave che ane keTalIye vAra mitratAne bhAva Ave che. A cakra che. niraMtara pharatuM rahe che. kadI aTakatuM nathI. zatrutA ane mitratAmAM koI bheda jaNAto nathI. priyatA ane apriyatAmAM bheda kyAM che? baMne eka ja sikkAnI be bAju che. priyatA, apriyatAthI alaga nathI. ane apriyatA priyatAthI alaga nathI. baMne joDAyelA che. vAstavamAM mitratAne vikAsa tyAre thAya che jyAre priyatAnuM saMvedana samApta thaI jAya che. sahiSNutAH maitrIne AdhAra jayAcAye ArAdhanAmAM cetanAne jagADavAnuM, te kAcane svaccha karavAnuM eka mahattvapUrNa sUtra ApyuM che je te kAcane harahaMmeza mATe svaccha karI de che. pachI te bhAgIdArIne dhaMdho paNa samApta thaI jAya che te svarNima sUtra che-sahiSNutAnI zaktino vikAsa Ajano mAnavI eTalo asahiSNu che te kaMIpaNa sahana karI zakato. nathI. AjanA yuganI A bhayaMkara bImArI che. te koIpa ghaTanAne sahana nathI karI zakato. hITara ane kUlara kema cAlu thayA ? jyAre manuSya RtunA prabhAvane sahana karavAmAM asamartha thaI gayo tyAre tenI zodha thaI. RtunA prabhAvane sahana karavAnI kSamatA mAnavImAM ochI thaI gaI che. Aje jyAre thoDA samaya mATe vIjaLI jatI rahe che tyAre mAnavI parezAna thaI jAya che. garamI che, paMkho joIe. ThaMDI che, hITara joIe, jUnA jamAnAnAM makAne juo. tenA daravAja paNa nAnA hatA ane bArIo paNa vadhAre nahatI. ane je hatI te te hatI nAnI. Aje te kadAca pazuo paNa te sthAnamAM rAkhI nathI zakAtA. pazuomAM paNa mAnavInI thoDI asara AvI che. teo paNa khulluM sthAna pasaMda kare che. temane paNa mukta sthAna joIe che. paNa navAI e lAge che ke leke makAnamAM kevI rIte rahetA hatA ? 250 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya bhie siriyArI gAmamAM pakakI hATamAM cAturmAsakALa vitAvyo. Aje paNa te hATa moTe bhAge mULa sthitimAM rahela che. te hATamAM Aje koIpaNa sAdhu cAturmAsa to zuM eka divasa paNa rahevA nahi Icachaze. te Akho divasa navuM sthaLa kheLavAmAM vitAvI deze, paNa te hATamAM nahi rahI zakaze. tenuM kAraNa zuM che ? kAraNa khUba ja spaSTa che ke te jamAnAnA leke khUba zaktizALI ane sahanazIla hatA. teo badhI ghaTanAone sahana karI letA hatA. jema jema suvidhAone vikAsa thato gayo, manuSyanI sahanazakti ochI thatI gaI. Aje suvidhAonAM pracura sAdhano upalabdha che. dararoja sAdhanAnI navI navI zodho thaI rahI che. ene ApaNe vikAsanI saMjJA ApIe chIe. huM paNa asvIkAra nathI karato ke mAnavIe A kSetramAM vikAsa nathI karyo. teNe vikAsa karyo che ane Aje paNa te navAM navAM kSetro kholI rahyo, che. paNa e kahyA vagara paNa rahevAtuM nathI ke padArtha-jagatamAM manuSya vikAsa karyo che ane AMtarika cetanAnA jagatamAM jyAM sahiSNutAne vikAsa hatA, tene gumAvyo che. Aje keTaluM adhUrya che. asahiSNutA adhUryane janma Ape che. Aje jANe ke manuSyamAM dhairya che ja nahi, evuM lAge che. je mAlika nekarane be sakhata zabda kahe che te nokara tarata kahe che : A lo tamArI karI. huM to cAlyo. mAlika vicAre che, nokara cAlyA gaye te zuM thaze? te jAte nokarane kahe cheH cAla, have pachI kaMI nahi kahuM. AkhuM cakaraDuM UlaTuM pharI gayuM. prAcInakALamAM mAlika nokara para keTaluM anuzAsana rAkhato hato ane nokara svAmIne keTale viveka karato hato. nakara keTale sahiSNu hatA. Aje pitA putrane kaMI paNa kahetA pahelA dasa vAra vicAre che ke A vAtanI putra para zI asara thaze ? kyAMya te gusse thaIne ghara choDI cA na jAya. asahiSNutA na karI le. kaI koIvAra te pUrI vAta kahI paNa nathI zakatA. adhUrI vAta kahIne ja virAma le che. Aje pratyeka vyakti adhIrI che. adhIrAI sImA oLaMgI gaI che. manuSya prakRtinI ThaMDI-garamIne sahana karavAnI kSamatA ja mAtra gumAvI nathI, teNe sArvabhauma ThaMDI-garamInI kSamatAne sahana karavAnI kSamatA paNa baI dIdhI che. 251 " Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukULa-pratikULa AcArAMga sUtranA eka adhyayananuM nAma-zItoSNIya. ene artha che-ThaMDI ane garamI. anukULane sahana karavAnuM nAma che ThaMDI ane pratikuLane sahana karavAnuM nAma che garamI. kyAreka jIvanamAM ThaMDI Ave che anukULatA Ave che ane kyAreka jIvanamAM garamI Ave che, pratikULatA Ave che. kayAreka manane anukULa ghaTanA bane che ane kyAreka manane pratikULa ghaTanA bane che. saMyamI te heAya che, sAdhaka te hoya che je ThaMDI ane garamI, anukULa ane pratikULa baMne prakAranI ghaTanAone sahana karI le che. je vyakti A avasthA sudhI pahoMcI jAya che tenA manamAM zatrutAne bhAva aMkurita thato nathI. Aje sahiSNutAnuM mAnasa rahyuM ja nathI. mANasa ghaNe vicitra che. garamI vadhAre hoya che te te garamIne gALa devA besI jAya che ane ThaMDI vadhAre hoya che to te ThaMDIne gALa devA lAgI jAya che. mANasanuM mAnasa ja evuM banI gayuM che ke pratyeka vAta manane anukULa hevI joIe, koIpaNa vAta manane pratikULa nahi hevI joIe. jyAM paNa manane pratikULa kaMIpaNa banatuM hoya che, mANasanA manamAM zatrutAne bhAva jAgI jAya che. svArtha bhAvanA jyAcArye lakhyuM che-jyAM pitAne svArtha nathI sadhAte, mANasane zatrubhAva jAgI jAya che. koIpaNa vyakti pratye anurAga tyAM sudhI ja rahe che jyAM sudhI pitAne svArtha sadhAto rahe che. jevo svArtha para ghA lAge che, badho ja prema tUTI jAya che. tyAre devatulya pitA yamarAja banI jAya che, sAsu DAkaNa banI jAya che ane guru paNa judA ja banI jAya che. khUba dayanIya sthiti hoya che. suvidhA puSTa : cetanA durbala padArtha jagatane vikAsa carama sImA sudhI pahoMcI rahyo che. sabhyatA paNa vikasita thaI che. huM evuM nathI kahetA ke Aje evAM makAna bane jemAM bArIo na hoya. huM evuM kahevA nathI mAMgate ke mANasa paMkhA, kUlara ane anya sAdhanone upayoga na kare. evuM kahevuM e pratikULa vAta haze. paNa e huM cokkasa kahIza ke AjanA mAnavIe 252 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suvidhAne pitAnuM lakSya banAvI dIdhI ane suvidhAvAdI sAdhanene ekaThA karavAne sabhyatA ane saMskRtine AgaLa vadhAravAnuM kAma mAnI lIdhuM. enuM pariNAma e AvyuM ke mAnavInuM cetanA jagata eTaluM ja durbaLa banI gayuM. saMtulana Avazyaka ApaNI be duniyA cheH eka che padArthanI duniyA ane eka che cetanAnI duniyA. baMnenuM saMtulana jyAre bagaDe che tyAre samasyAo utpanna thAya che. Aje baMnenuM saMtulana bagaDatuM jaI rahyuM che, bagaDI gayuM che. padArtha jagatane vikasita karavAne apAra prayatna thaI rahyo che. manuSya cetanA-jagatane bhUlate jaI rahyo che. sukha ane duHkhanI anubhUti cetanAnA-jagatamAM thAya che. zatrutA ane mitratAne bhAva cetanAnA jagatamAM utpanna thAya che. ApaNI badhI saMvedanAo, dhAraNAo ane mAnyatAo cetanAnA jagatamAM bane che. ApaNuM jJAnanuM jagata e cetanAnuM jagata che. ApaNuM anubhUtinuM jagata che-cetanAnuM jagata. vikAsanuM jagata che padArthanuM jagata. manuSya padArtha jagatane ADedhaDa vikasita karate jaI rahyo che. ane jyAM badhI saMvedanAo ghaTita thAya che te cetanA-jagatane bhUlatA jaI rahyo che, kukarAvI rahyo che. prakRtinA prAMgaNamAM eTaluM moTuM asaMtulana pedA thaI gayuM che. je A asaMtulana dUra na thayuM te eka divasa evo paNa AvI zake che ke manuSyanI padArtha cetanA tenI AMtarika cetanA para eTalI savAra thaI jaze ke padArtha ja bAkI raheze, cetanA tenI nIce dabAI jaze. maitrIne je ApaNe vyApaka saMdarbhamAM samajIe te teno artha e thaze ke padArtha jagata ane cetanA jagatanI vacce saMtulana sthApita karavuM. Aje je saMtulana bagaDI gayuM che tene pharIthI sthApita karavuM e maitrI che, samanvaya che. A baMne-padArtha jagata ane cetanA jagata-nI vacce je eka prakAranI akalpita zatrutA AvI gaI che te dUra thAya ane saMtulana bane, A che maitrI. je A thaI zakaze nahi te zakya che ke mAnavI UMdhavA lAgaze, tenI jAgRti ochI thaI jaze. jAgRtimAM ja apUrva upalabdhi sUphI saMta haphIja ane tenA sAthIo potAnA guru pAse hatA. rAtane samaya hato. ziSya gADha nidrAmAM piDhI gayA. guru jAgI rahyA 253 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatA. temanA manamAM cetanA jAgI. temaNe ziSyane bolAvIne kahyuM : Avo, eka navI phuraNA jAgI. jJAnanuM eka kiraNa praphuTita thayuM che. huM tamane saMbhaLAvavA icchuM chuM. badhA zikhe sUI rahyA hatA. haphIja jAgI rahyo hato. te guru pAse AvyA. gurue temanuM navuM jJAna tenAmAM saMkrAMta karI dIdhuM. te dhanya thaI gaye. te belyo H khUba apUrva jJAna Ape ApyuM. te jato rahyo. aDadho kalAka vItI gaye ke pharIthI gurue ziSyone bUma pADI. badhA gADha nidrAmAM hatA. keI nahi jAgyuM. haphIja jAgato hato. te tarata ja guru pAse Avyo. bolyo : zA Adeza che? gurue kahyuM : hamaNAM hamaNAM ja eka bIjuM navuM jJAna-kiraNa upalabdha thayuM che. huM ApavA IcchuM chuM. haphIja hAtha joDIne Ubho rahyo. gurue jJAna ApI dIdhuM. be traNavAra evI ghaTanA banI ane haphIja navA jJAnathI paripUrNa thayo. haphIjane navA jJAnanI upalabdhi tyAre thaI jyAre tenI cetanA jAgatI rahI hatI. jAgRtimAM ja apUrva jJAna jAge che, navo unmeSa Ave che ane navI phuraNuM jAge che suptimAM badhuM ja jJAna ajJAnamAM parivartita thAya che. khamatakhAmaNa Aje padArthane vikAsa thaI rahyo che. paraMtu cetanAne nahi. zakya che ke manuSyane eka divase Rtuo dvArA, prakRti dvArA ane vyaktio pAsethI khamatakhAmaNa-kSamAyAcanA karavI paDe ke meM cetanAne suvaDAvI dIdhI ane padArthone jAgatA rAkhyA. A mArA mATe aparAdha thayuM che. tene mATe kSamAyAcanA karuM chuM. ArAdhanAnuM eka mahattvapUrNa sUtra che--khamatakhAmaNa, kSamA mAMgavI, pitAnI bhUla mATe kSamA mAMgavI. AjanA mAnavIne pitAnI bhUla mATe bahu kSamA mAMgavI paDe. sAdhaka nAnI sarakhI bhUla mATe paNa kSamAyAcanA kare che. AjanA vaijJAnika, samAjazAstrI, arthazAstrI ane netA-e badhA eTalA moTA aparAdho karI rahyA che-padArthanA ekAMgI vikAsanI prakriyA calAvIne ane cetanAne suvADIne ke temaNe eka divasa kahevuM paDaze ke ame manuSya jAtinI sAthe moTo aparAdha karyo che. ame kSamA IcchIe chIe. saMbhava che temane kSamA ApanAra eka paNa mAnavI 254 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahi maLaze kema ke aparAdha atyaMta ghora che. teo kSamA mAMgatA mAMgatA marI paNa jAya. khamatakhAmaNane vAstavika artha khamatakhAmaNuM ArAdhanAnuM mahattvapUrNa sUtra che. tenuM tAtparya e che ke keIpaNa vyakita pratye tamArA manamAM asahiSNutAno bhAva AvI jAya, kaluSitAne bhAva jAgI jAya, tene jJAta hoya ke na hoya, te jANe ke na jANe, paraMtu tame pitAnA taraphathI kSamA mAMgI le, sahana karI le. pitAnI maitrI gumAve nahi. tene zatru mAna nahi. A mahAna vyaktitvanI mahAna prakriyA che. te eTalI virATa vyakti banI jAya che ke tenI sAme pachI zatru jevI bIjI koI vyakita nathI rahetI. bhagavAna mahAvIrane juo. bIja sAdhakane juo. te badhA pitAnI sAdhanA dvArA ja mahAna banyA hatA. paraMtu keTalAka gRhastho paNa eTalA mahAna hoya che ke temanA prasaMga joIne vAMcIne Azcaryacakita thaI javAya che. amerikAnA rASTrapati abrAhama liMkana evI ja vyaktionI TimAM hatA. temanAmAM maitrInuM bIja eTaluM vikasita thaI cUkayuM hatuM ke tenI kalpanA paNa nathI karI zakAtI. koIpaNa vyakti rastAmAM maLe, abhivAdana kare to svayaM liMkana potAno Topa utArIne abhivAdana karatA. leke kahetA, Apa rASTrapati che, ApazrIe pitAnA padanA gauravanuM dhyAna rAkhavuM joIe. sAmAnya mANasanuM abhivAdana Apa Topa utArIne kare che, e zobhA nathI ApatuM. liMkana kahetA : ziSTatAnA kSetramAM huM keIthI pAchaLa rahevA nathI Icchate. ziSTatA ApaNo dharma che. zatranI samApti kevI rIte? ekavAra keTalAka lekee liMkanane kahyuMH ApanA hAthamAM saMpUrNa sattA che. Apa tene upayoga pitAnA zatruone samApta karavAmAM zA mATe nathI karatA? pitAnA virodhIone samApta karavAne A suvarNaavasara che. Apa temane kacaDI kema nathI nAkhatA ? rAjanIti kahe che ke te ja samajadAra netA hoya che je virodhIonA astitvane UkheDIne pheMkI de. Apa evuM na karIne eka bhayaMkara bhUla karI rahyA che. A bhUlanuM bhayaMkara pariNAma bhogavavuM paDaze. liMkane kahyuM ke je Apa kahe che te ja huM karI rahyo chuM. huM potAnA zatruone mArI rahyo chuM. virodhIone samApta karI rahyo chuM. Apa cakita na thatA. jeTalA 255 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArA zatru che te badhAne huM mArA mitra banAvI rahyo chuM. temanI sAthe ziSTa vyavahAra karIne tenI zatrutAne joI rahyo chuM. gheDA samaya pachI te badhA mArA mitra banI jaze. zuM A zatruo, virodhIone samApta karavuM nathI ? ATalI virATa cetanA, ATalI virATa kalpanA jyAre kaI gRhasthamAM jAge che tyAre pratIta thAya che ke cetanAno vikAsa kyAMya pratibaddha nathI. jyAre te cetanA jAge che tyAre eka akalpita avasthAnI sthiti upalabdha thaI jAya che. ikelejI : ahiMsA jagatane vikAsa ArAdhanAnuM keTaluM mahatvapUrNa sUtra che--maitrIne vikAsa. maitrInA vikAsa mATe zaktino vikAsa ane zaktinA vikAsa mATe sahiSNutAne vikAsa, nirmaLatAne vikAsa-jyAre A badhA vikAsa ApaNuM cetanAmAM ghaTita thAya che tyAre daSTinuM rUpAntaraNa thAya che. ApaNe tyAre kharekhara dhakelejInA siddhAMtanI paridhimAM AvI jaIe chIe. A AjanI navI zAkhA che. paraMtu A zAkhAne vikAsa jeTalo ahiMsAnA jagatamAM thayo che, Aje to tenuM punarAvartana thaI rahyuM che khUba ja gheDA aMzamAM. parasparAvalaMbana, sahayoga ane paraspara nirbharatA-A badhA prakRtinA kaNakaNathI joDAyelA che. A badhA ahiMsAnA siddhAMtamAM khUba vikasita thayA che. udAsa cetanAnI pariNati jayAcAye A badhI dhAraNAne khUba saraLa zabdomAM suMdara abhivyakti ApI che. jyAre sAdhaka pitAnI udAtta cetanAnI bhUmikA para ArohaNa karIne bese che to te A ja bhAvanAnI abhivyaktithI zarU kare che. duniyAmAM jeTalA jIva che, temanA pratye jAye-ajANe meM A janmamAM ke gayA janmamAM keI aparAdha karyo hoya, keInuM atikramaNa karyuM hoya te huM badhAnuM prAyazcitta karuM chuM, sahana karuM chuM badhI nabaLAIone, ane temanAthI kSamAyAcanA karuM chuM. jyAre A svara aMtara AtmAnI bhUmikAmAM mukhara thAya che tyAre AvI varSA varase che jenAthI badhe mela dhovAI jAya che. ApaNuM cetanAnuM AkAza paNa nirmaLa ane camaktA tArAothI yukta thaIne diga digantane Alekti kare che. 256 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 8 brena voziga Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravacana : 8 saMketikA in dharma karanAra vyaktimAM sukha ane duHkha-A baMne ja hoya che. enI vacce keI trIju nathI hotuM-sukha duHkha ApanAra keI nathI hotuM. dharma na karanAra vyaktimAM sukha ane duHkha--e baMne ja mAtra nathI hatAM. enI vacce trIju eka hoya che-sukha ApanAra paNa hoya che. dhArmika vyaktinI vizeSatAo0 sukha duHkhanI javAbadArI pitAnA para ja laI le che. 0 kaSTamAM saMtulana gumAvatA nathI. 0 zArIrika ane mAnasika sukha-duHkhane mAnatA ja nathI. tenAthI AgaLa Atmika sukhanA astitvane paNa svIkAra kare che. tenuM lakSya hoya che-indriyAtIta, mane tIta ane buddhithI atIta sukhane upalabdha karavuM. 0 traNa prakriyAo-ganidrA, samehana, kAryotsarga. 0 bhAvanAne artha che-brena ziMga, mastiSkanI dholAI. 0 maMtraprayoga ane bhAvanAprayoga eka ja che. 0 bhAvanA baLane vadhAranAra sAdhane. 0 bhAvanAnI prakriyA ajJAta sudhI pahoMcavAnI prakriyA. 0 ArAdhanAnuM mahattvapUrNa sUtra che-bhAvanAga, 258 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bena ziMga baMne vacce aMtara zuM che? eka dhArmika jijJAsA karI : eka mANasa dharma kare che ane dukha paNu bhagave che. eka mANasa dharma nathI karato, topaNa sukha bhegave che. sukha ghaNuM upalabdha che, to pachI dharma karavAthI zo lAbha thayo? dharma karanAra paNa sukha ane duHkha-baMne bhogave che ane dharma nahi karanAra paNa sukha duHkha baMne bhegave che, pachI baMnemAM aMtara ja zuM rahyuM ? ApaNe jIvananI badhI upalabdhionI kasoTI sukha ane duHkhane mAnI lIdhI che. eka kasoTI sukha che ane bIjI kasoTI duHkha che. e baMnene AdhAre samagra duniyAnI mImAMsA karIe chIe. samagra AcAra ane vyavahAranI samIkSA karIe chIe. e bethI dUra trIja para ApaNI daSTi jatI ja nathI. trIjuM paNa kaI tatva che, tenI ApaNane khabara ja nathI. ApaNe badhI vAtone sukhaduHkhanI kasoTI para karIe chIe. che ane traNanuM aMtara prazna svAbhAvika hato. A prazna keI eka vyaktine nathI. hajAro-hajAro dhAmike A prazna pUche che. A praznane laIne ghaNI gUMcavaNe pedA thaI che. kaMI keTalIye vyakti AstikamAMthI nAstika banI jAya che. paraMtu eka vAta che, dharma karanAramAM eka vizeSa vAta je hoya che te dharma na karanAramAM kadI paNa nathI hotI. dharma karanAra vyaktimAM sukha ane duHkha A be ja hoya che; trIju kAI nathI hotuM. A eka khAsa vAta che. ane e eka AzcaryakAraka ghaTanA che. dharma na karanAra vyaktimAM sukhadu:kha-baMne ja hatAM nathI, trIju paNa hoya che. te trIju tatva-sukhaduHkha ApanAra. khUba meTo taphAvata paDI gayA. eka tarapha be tatva kAma kare che ane bIjI tarapha traNa tatva kAma kare che. je vyaktimAM dharmanuM AcaraNa nathI, dharmanI daSTi nathI, te jyAre paNa duHkhI thAya che tyAre sarva prathama e vicAre che-teNe mane duHkhI karI dIdhA. badhI vAta tyAM gUMcavAI jAya che. te pitAnA AcaraNane jevAne kadI prayAsa ja nathI karatA. sIdhuM bIja para dhyAna jAya che. kalpanAnI jALa eTalI phelAya che ke temAM aneka vyakti phasAI jAya che, 259 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane te badhA pratye tenA manamAM ghaNuM ane dveSane bhAva jAge che. tyAM traNa thaI jAya che-duHkha, duHkha prApta karanAra ane duHkha ApanAra. badhI javAbadArI ApaNuM che je vyakti dharmanuM AcaraNa kare che, jenI daSTi dharma para TakelI hoya che, tenI sAme trIju kAIpaNa nathI hotuM. tenI sAme mAtra be ja heAya che-sukha ke duHkha. tyAM sukhaduHkha ApanAra koI trIjuM nathI hotuM. pitAnA sivAya koI sukha denAra nathI ane na koI duHkha ApanAra. A ghaNuM moTI upalabdhi che. ahIM mAtra bace che-pitAnuM AcaraNa. badhuM dhyAna potAnA AcaraNa para kendrita thAya che, potAnA vyavahAra para ane pitAnI kriyA para. tene AcaraNanA parimArjanano avasara maLe che. tene vyavahAranA zodhana ane kriyAnA pariSkArane avasara maLe che. A avasara dharmamAM vizvAsa na karanArane kadI maLato nathI. te pitAnA . AcaraNa ane potAnI kriyAne kayA AdhAre pariskRta kare ? te vicArato ja nathI ke A pariNAma mArI pitAnI ja pravRttinuM che. te badhuM ja bIjA sAthe joDIne chuTI meLavI le che ane potAne bacAvI le che. pitAnI jAtane bacAvI levAne A suMdara upAya che. khUba ajJAnapUrNa upAya che. bIjo sAme AvI gayo, pote bacI gayA. sasaluM paNa AvuM ja kare che. te pitAnA lAMbA kAnothI AMkhane DhAMkIne vicAre che-have mane kaMI joI zakatuM nathI. huM salAmata chuM. A vicArIne te pitAnI jAtane chupAyelI anubhave che. mane lAge che, jenI daSTi samyapha nathI hotI te paNa bIjanI oTamAM pitAnI jAtane chupAvI de che. te badhe ja Aropa bIjA para Arepita karI de che. dhArmika manuSya evuM nathI karato. te badhI ja javAbadArI pitAnA para oDhI le che, bIjA keIne javAbadAra nathI lakhato. badhAM pariNAmonI javAbadArI te pitAnA para laI le che, bIjAne ene bhAgI nathI banAvatA. te vicAre che-kakyAMka mArAthI bhUla ke truTi thaI che. tenuM A pariNAma che. jyAre vyakti pite pitAnI javAbadArIno anubhava karavA. lAge che tyAre dizA badalAI jAya che, prakRti badalAI jAya che ane AcArane eka navo AdhAra maLI jAya che. pitAnI javAbadArIne anubhava karavo e khUba moTI vizeSatA che. emAM koI trIje vacamAM nathI Avato. A che dhArmika vyaktinI vizeSatA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenI bIjI vizeSatA e che ke te pratyeka kaSTane samatA-bhAvathI sahana kare che. kacchamAM te pitAnuM saMtulana gumAvatA nathI. pratyeka vyaktinA jIvanamAM kaSTa Ave che. kaSTa sahana karavAnAM hoya che. enAthI koI bacI nathI zakatuM. bhale mANasa bIjAone game teTalo doSa de, gALA de, kaMI paNa kare, kaSTa to teNe bhogavavuM ja paDe che. keTalIka vyakti raDatAM raDatAM, vilApa karatAM, kaSTa bhogave che. temanI sthiti khUba dayanIya banI jAya che. te asamyagadaSTi che. je samyagadaSTi hoya che, dhAmika heAya che, te kaSTa Ave tyAre tene zAMtabhAve sahana kare che. te potAnI samatA gumAvatA nathI. raDavAnI vAta to dUra, te mAMthI upha suddhAM uccAratA nathI. te pitAnA bheda vijJAna dvArA kaSTane akaSTamAM badalI nAkhe che. bIjAne khabara nathI paDatI ke te kaSTamAM che, kaSTa bhogavI rahI che. kaSTane sahana karavAnI prakriyA ane kacchane anubhavanI prakriyA vacce ghaNuM moTuM aMtara che. sukhanA traNa prakAra trIjI vizeSatA A che : ajJAnI ke adhArmika manuSyanI sAme sukha ane duHkha e be ja hoya che. zarIranuM sukhaduHkha ane mananuM sukhaduHkha. basa A ja sImA che. enAthI AgaLa keI sukha nathI hotuM. kaI duHkha nathI hotuM. dhArmika manuSya samakSa trIjA prakAranuM sukha vaLI hoya che te che-Amika sukha. zArIrika ane mAnasika sukha sivAya paNa eka bIjuM sukha che, te che, anubhavanuM sukha, caitanyanuM sukha, AtmAnuM sukha. ajJAnI manuSyane A sukhanI kalpanA paNa nathI AvI zaktI. te eka sImAbaddha sukhano anubhava kare che. jIbhane svAda Avyo. meTuM sukha maLI gayuM. priya zabdo sAMbhaLyA, saMgIta sAMbhaLyuM, meTuM sukha maLyuM. sArI gaMdha AvI, mana AnaMdathI bharAI gayuM, moTuM sukha maLyuM. Akho vaDe suMdara rUpa joyuM, moTuM sukha maLyuM. AMkhe tRpta thaI gaI. komaLa sparza maLe, sukhanI cetanA jAgI gaI. prazaMsA maLI sanmAna maLyuM, moTI tRpti maLI gaI. tenAM badhAM sukhanI kalpanI indriyaviSayamAM samAI jAya che. Indriya viSayo sivAya paNa sukha ane AnaMda che, te vicArI ja nathI zakatA. dhArmika vyakti samakSa sukha te hoya che, je indriyo vaDe nathI maLatuM, ciMtana ane kalpanAthI nathI maLatuM. je sukha IndriyothI para, mana ane buddhithI para hoya che jyAM indriya, mana 261. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane khuddhinI sImA samApta thaI jAya che, tyAM te je upalabdha thAya che te che vAstavika sukha, AnaMda. ajJAta cetanAnuM dvAra khUle sadeha thaI zake che ke evuM kAI jagata che je indriyAtIta, manAtIta ane buddhithI atIta hoya ? khUba svAbhAvika sa Mdeha che. A svAbhAvika eTalA mATe che ke mAnavI indriya, mana ane buddhinI sImAmAM ja peAtAnuM jIvana-yApana kare che. te eneA upayoga kare che. enAthI khIjI keAI duniyA che, enAthI dUra kArya astitva che, enuM ene jJAna ja nathI. ApaNe e jANavuM joIe ke mAnavIne jeTalI meATI upalabdhi prApta thaI te badhI jJAta cetanAthI nahi, ajJAta cetanAthI thaI che. jyAM sudhI jJAtane! jharUkhA khullA rahe che tyAM sudhI temAMthI kAI meATI vAta sAme nathI AvI zakatI. te jharUkhAmAMthI havA AvI zake che. nAnAM meTAM paMkhI AvI zake che. cakalI AvI zake che, kAgaDA ke khAja AvI zake che. paraMtu hAthI kadI AvI zakatA nathI. tevI ja rIte jJAta cetanAnA jharUkhAmAMthI sUkSma satyanu avataraNa nathI thaI zakatuM. je kSaNe ajJAta cetanAnuM dvAra khule che, jyAre ApaNe jJAtathI ajJAta tarapha prasthAna karIe chIe tyAre ApaNane e bhAna thAya che ke ApaNuM A jAgrata mastiSka ApaNA jJAnanI khUba nAnI sImA che. ApaNuM supta mastiSka khUba moTI sImA che. te nAnA akSaya bhaMDAra che, je divase ApaNI antardiSTa jAge che. InsyUzana pAvara jAgrata thAya che tyAre mAnavI anubhave che ke jene te virATa jagata mAnI rahyo hatA te te vizALa sAgaranuM mAtra eka bindu che. samyagdaSTa jAgavAthI sukhadu:khanI kalpanA badalAI jAya che. prazna che, AMtarika cetanAnuM jAgaraNa, ajJAta mastiSkanuM jAgaraNa kevI rIte sA~bhava thaI zake che? A dRSTa sukhathI dUra paNa khIjuM eka sukha che, e kevI rIte anubhavAya che? e kevI rIte sa'bhava thaI zake che ke kaSTate zAMta cittathI sahana karI zake? e kevI rIte sA~bhava hAI zake che ke sukhanI ghaTanA banavAthI trIjI vyaktine vacce na lAvIe. nimittane sAme na lAvIe ane upAdAna sudhI ja rahI jaIe ? Jain Educationa International 262 For Personal and Private Use Only Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvanAceAganA vibhinna paryAya A saMbhAvanA para jyAre ApaNe vicAra karIe chIe tyAre eka mahattvapUrNa prayAga tarapha dhyAna jAya che. te che bhAvanAyeAganA prayoga. jayAcArya ArAdhanAnA prakaraNamAM bhAvanAyeAganuM khUba mArmika vizleSaNa karyu" che. manuSya bhAvanA dvArA jUnA saskArone dhoI nAkhe che. zatAbdIothI je jAmI gayelA saMskArA heAya che, te bhAvanAyeAgathI dhAvAI jAya che, navA sauMskAra AvI jAya che. traNa prakriyAe che--yAganidrA, sammeAhana ane kacetsa, keTalIka para parAomAM yenidrAne khUba mahattva ApavAmAM AvyuM che. keTalIka paraMparAe sammeAhanane mahattva Ape che. jaina para parAmAM kAyotsarganu dhaNuM mahattva che. A traNeyamAM bhAvanAnuM mahattva joDAya che. bhAvanAne sammeAhana, svasa`meAhana paNa kahI zakAya che, yoganidrA ane kAyAtsaga paNa kahI zakAya che. AjanI bhASAmAM bhAvanAneA artha che--brena veziMga (Brain Washing). ene artha che--mastiSkanI dheAlAI, rAjanItinA kSetramAM brena vAziMganI prakriyA khUba pracalita che. enuM prayAjana che--jUnA vicArAnI dheAlAI karI tene sthAne navA vicAra| bharI devA. A khUba pracalita prakriyA che, jenA prayAga pratyeka rASTra kare che. brena vAziMganuM mukhya sAdhana--bhAvanA bhAvanA mastiSkanI dholAI karavAnuM ghaNuM meTuM sAdhana che. eka ja vAtanu` vAraMvAra uccAraNa karavAmAM Ave, tenI punarAvRtti karatA jAya, evuM karatA karatA eka kSaNa evI Ave che ke jUnA vicArA chUTI jAya che ane navA vicArA cittamAM jAmI jAya che. jyAM sudhI ApaNI A bhAvanA dRDha thayelI che, ke sukha duHkha ApanAra keAI trIjI vyakti che tyAM sudhI mAnavInuM rUpAMtaraNa nathI thatuM. bhAvanAyeAga dvArA jyAre A vicAranI dheAlAI thaI jAya che, te vicArane UkheDI nAkhavAmAM Ave che tyAre sukha duHkhanI krAIpaNuM ghaTanA banavAthI mAnavI e nahi mAnaze ke sukha duHkha ApanAra peAtAnA sivAya kAI khIjI vyakti che. mAnavI pachI e ja vicAraze, meM evuM ja kAI kRtya karyuM. che, koI evu 263 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcaraNa karyuM che, tenuM ja A pariNAma sAme AvI rahyuM che. saMpUrNa dRSTi potAnI sImAmAM cAlI jaze. bhAvanAga eka mahattvapUrNa prakriyA che- parivartananI, daSTi badalavAnI. prazna thAya che, zuM eka vAta vAraMvAra uccAravAthI te saMskAra dhovAI jAya che. nAjhIonuM A prasiddha sUtra hatuM ke e eka jUThANAne hajAravAra doharAvavAthI sAcuM banI jaze. hajAra vakhata punaruccAraNa karavAthI eka asatya satya banI jAya che. to zuM hajAra-lAkhavAra punaHuccAraNa karavAthI satya satya nahi banaze? AvRttinuM paNa potAnuM mahatva che. Aje vijJAnane vidyArthI jANe che ke sUkama tathyane pakaDavA mATe AvRtti para ja dhyAna ApavAnuM hoya che. kaI kaI phrikavansImAM zuM zuM pakaDI zakAya che te jANe che. maMtra sivida kevI rIte? samagra AkAza svanionA prakaMpanothI bhareluM che. paraMtu ApaNA kAna ke anya yaMtro badhA vinione pakaDI nathI zakatA. badhA amuka amuka dhvani-prakaMpanene ja pakaDI zake che. A paNa AvRttinA siddhAMta para ja phalita thAya che. taraMgonI dIrghatA ane taraMganI hasvatA, lAMbA taraMgo ane TUMkA taraMgo, vevaleMgyane pakaDavI ane AvRttione pakaDavI- A baMne tathyonI jyAre khabara paDe che tyAre bhAvanAnuM mUlya ApameLe samajAI jAya che. ApaNe bhAvanAnI keTalI AvRtti karIe chIe, kyA taraMganI laMbAI-paheLAInI sAthe karIe chIe, teTalI ja ApaNuM saMskAronI dholAI thatI jAya che. maMtra vijJAnano A ja siddhAMta che. je maMtrano prayoga karanAra e nathI jANatA ke kyA maMtranuM kaI AvRttimAM uccAraNa thavuM joIe, keTalA taraMga sAthe thavuM joIe, te maMtra khUba ISTakAraka nathI hoto. te lAbhadAyI nathI hotA. maMtrane devatA hoya che. maMtrane chaMda hoya che ane maMtrane viniyojaka hoya che. tenA viniyogamAM te badhI vAta Ave che. anubhavI maMtra sAdhaka pitAnA ziSyane batAve che-maMtranuM uccAraNa kayA layamAM karavuM joIe? keTalI vAra karavuM joIe? kevI rIte karavuM joIe? jyAM sudhI maMtra-sAdhaka uccAraNanA hasva-dIdhI, luta, udAtta, anudAtta, svarita vagere bheda-prabhedane pUrNapaNe jANI nathI leto tyAM sudhI maMtrano japa iSTa pariNAmadAyaka nathI banato. 264 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhaka enuM jJAna meLavyA vagara dasavarSa paNa maMtra jApamAM lAgI raheva. chatAM tene kAI lAbha nathI thaI zakatA. maMtra jApathI je vidyuta UrjA pedA thavI joIe te nathI thatI ane maMtra siddha paNa nathI thatA. bhAvanAne prayAga A AdhAra para karavAmAM Ave che ke vAraMvAra te bhAvanAnI AvRttio kare, taraMgA pedA kare ane evuM karatA ja rahe, karatAM karatAM eka bindu evuM Ave che jyAM paheAMcIne jUnA saskArI UkhaDI jAya che ane navA sauMskArI dRDha thAya che. A camatkAranA paNa mArga che ane AtmAnA rUpAntaraNane paNa mA che. bhAvanA prayAganA camakAra maMtra prayAgane bhAvanAnA prayAga paNa kahI zakAya che. te enAthI bhinna nathI. A sammeAhananA prayAga tA cheja. je vyaktie peAtAnI prANazaktine prakhara karI che, te jo sAmenI vyaktine kaMIpaNa sUcanA sujhAva Ape che teA sAmenI vyaktinI jAgrata cetanA sUI jAya che ane tyAre te pratyeka sujhAvane (sUcanAne) tema ja mAnavA lAgI jAya che. khUba vicitra vAta che. meATA camatkAra che. sUcanA ApanAra vyakti sAmenI vyaktinA hAthamAM phaeNrI ApIne kahe che ke tame aMgArA khAI rahyA che. na tA tene kerInA rasane svAda Avaze ane na khIjuM kaMI te agArAnA ja anubhava karaze. sammAhananA prayAga karanAra kaheze : aMgArAthI tamAruM mAM baLI rahyuM che, pheAllA UThI rahyA che. sammAhita vyaktinuM mAM baLavA lAgaze, pheAllA UThI jaze. jema bhaLavAthI phAllA thAya che, tevA ja phAllA kerI khAvAthI UDaze. zuM A kaMI oche camatkAra che. hiptATijhamanA prayAga karanAra A prakAranI aneka AzcaryakAraka vAtA prastuta kare che. sasuddhAta : mANuzaktinA prayAga cetanAne suvaDAvI devAthI vicitra vAta bane che. cega-nidrA dvArA jyAre cetanAne suvaDAvI devAmAM Ave che, kAyAtsaga vaDe jyAre cetanAne zAMta ane samAdhistha karavAmAM Ave che tyAre vicitra anubhava thAya che. vyakti sUtelI che paNa ene lAge che ke te AkAzamAM tarI rahI che, addhara laTakI rahI che. A badhA prANuzaktinA prayAga che. prANa bahAra Jain Educationa International 265 For Personal and Private Use Only Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaI zake che, bIjAmAM praveza karI zake che ane AzcaryakAraka ghaTanA karI zake che. bhAvanAne prayoga paNa prANa sAthe saMbaMdhita che. yoganidrA, sammohana ane kAryotsarga-A badhA prANa sAthe saMbaddha che. badhA prANane camatkAra che, tejasa zarIranA camatkAra che. tyAMthI tejanAM kiraNo kuTe che, nIkaLe che, phelAya che ane vividha prakAranI ghaTanAo banatI jaina darzananI bhASAmAM ene "samudyAta'nI prakriyA kahevAmAM AvI che. te mAtra sAdhanA dvArA ja nathI thatI, anya paristhitiomAM paNa thAya che. vyakti khUba bImAra che, khUba kaSTa bhogavI rahI che, AkhuM zarIra taraphaDI rahyuM hoya, akaLAI rahyuM hoya, e sthitimAM paNa prANu zarIramAMthI bahAra nIkaLe che. huM oparezana joI rahyo hato AjanA projekazanane A ja siddhAMta che. sUkSma zarIranuM vizleSaNa AjanA adhyayanane viSaya che. parA-manovijJAnanA adhyetA ene UMDANathI joI rahyA che. meM eka pustaka vAMcyuM-jekazana oNpha enTrala beDI. emAM eTalI vicitra ghaTanAo che, jene vAMcIne mANasa Azcaryacakita rahI jAya che. eka mejara oparezana thaI rahyuM che. rogI Tebala para behoza sUI rahyo che. DaoNkTara potAnuM kAma karI rahyA che. rogInuM prANazarIra nIkaLe che. ane AkAzamAM adhara taravA lAge che. oparezana karatA karatA DokaTara bhUla kare che tarata ja eka dhImo avAja Ave che- DokTara! tame bhUla karI rahyA che. DokaTara sAMbhaLe che ane avAk thaI jAya che. te AsapAsa jue che, keI belatuM nathI. te che, temane sahayogI DekaTara che, narsa che. bIjo koI mANasa nathI. keNe kahyuM - DokaTara! tame bhUla karI rahyA che. khUba AzcaryamAM garakAva thaI gayA. pitAnI kriyA para dhyAna kendrita karyuM to temane lAgyuM ke kharekhara te bhUla karI rahyA che. potAnI bhUla sudhArI. oparezana pUruM thayuM. rogIne bhAna AvyuM. rogI be : DokTara! tame oparezana karI rahyA hatA. huM uparathI badhuM ja joI rahyo hato. ekavAra meM tamane TokyA. tame bhUla sudhArI lIdhI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prANazaktinI sAthe bhAvanAnI yuti A badhe prANazaktine camatkAra che. bImArI vakhate prANa zarIranI bahAra nIkaLe che. keIkavAra mANasa tIvra gussAmAM hoya che tyAre paNa prANazakti bahAra nIkaLe che ane khUba dUra sudhI cAlI jAya che. tIvra krodhanI sthitimAM jyAre mAnavI keIne zApa Ape che tyAre prANazakti vyaktinA zarIranI bahAra nIkaLe che, ane je vyakti para krodha AvyuM che tyAM jaIne kaMIka ne kaMIka aniSTa kare che. tene enI khabara ja nathI paDatI ke A aniSTa koNe karyuM che. khabara kevI rIte paDe? karanAra sthULa nathI. e bane che sUkSma dvArA. samudyAta che. prANa visarjananI prakriyA, saMmehananI prakriyA, samuddhAtanI prakriyA ane bhAvanAnI prakriyA-A badhAmAM prANene nisarga thAya che. jenI bhAvanA paripakva thaI jAya che, siddha puruSa ke bhAvitAtmA thaI jAya che, tenAmAM apUrva siddhio hoya che te akalpita ghaTanAo sarjI zake che. te Icchita vastuonuM nirmANa karI zake che, bhAvanA dvArA prANanI eTalI badhI kSamatA vadhI jAya che ke te siddha puruSa banI jAya che. bhAvitAmAM vyakti je padArtha jagata para pitAne adhikAra jamAvI le che, tevo ja cetanA jagata para paNa adhikAra meLavI le che. te Icache tevuM rUpAntaraNuM karI zake che. bhAvanAne sAdhavAnI jarUra che. jyAre bhAvanA siddha thaI jAya che tyAre tene badalavAnuM saraLa thaI jAya che. lokavyavahAramAM Adatane badalavI asaMbhava mAnavAmAM Ave che. tene ApaNe asaMbhava na mAnIe tApaNuM asaMbhavanI lagabhaga . te che ja. gRhasthanI vAta cheDI dauM chuM. je sAdhu saMnyAsI che, je tapasvI ane ekAMtamAM sAdhanA karanAra che, je divasabhara svAdhyAyamAM rata rahenAra che, te paNa AdatonuM rUpAntaraNa karavAmAM sakSama nathI letA. te ene atyanta muzkela mAne che. hakIkatamAM e che paNa muzkela, paraMtu je vyakti bhAvanAnA cirakAlIna praveza kare che. prANazakitane bhAvanA sAthe joDI de che, te vyakti jyAre che tyAre AdatomAM parivartana lAvI zake che. tenI saMkalpazakita ke bhAvanAzakita eTalI prabaLa thaI jAya che ke jyAre IcchA kare, je che te tarata ja banI jAya che. pitAne mAlika prabhu che pahelo prazna Adatane badalavAnuM nathI. pahelo prazna che bhAvanAne jagADavAna. dhAra jeTalI teja haze, teTalo ja te UMDo ghA karaze. zastranI 267 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAra je teja haze to te teTalI ja tIvratAthI keIpaNa cIjane kApI zakaze. nahi to nahi. jyAre ApaNe prANazaktinI dhAra tIvra banAvI laIe chIe, bhAvanAnI dhAra teja karI laIe chIe tyAre badalavAnI vAta sahaja prApta thaI jAya che. bhAvanAnI dhAra tyAre teja thaI jAya che jyAre bhAvanAne niraMtara abhyAsa karavAmAM Ave che. bhAvanAne zakti maLe che avacetana mana dvArA. ApaNe dhyAna dharavA besIe chIe, prekSAne abhyAsa karIe chIe, cittane vikapamukta karIe chIe, to prazna thAya che ke enAthI zuM thaze? enAthI ghaNuM badhuM thaze. jeTalI zAMti, jeTalI samAdhi, jeTalI nirvikalpatA, jeTaluM mauna, jeTalI manegupti, jeTalI vacanagupti ane jeTalI kAyagupti haze, prANazakti teTalI ja prabaLa banaze. bhAvanAnuM baLa teTaluM ja vikasita thaze. bhAvanAnI dhAra tIkSNa haze. pachI prazna thAya che-e zA mATe haze? nivikalpatAnI sthitithI jAgrata mastiSka sUI jAya che. ane sUteluM mastiSka jAgI jAya che. jAgrata mastiSkanI zakti ochI che, te eka sevaka samAna che. te mAlika nathI. mAlika koI bhItara beThA che jenI pAse badhI cAvIo che. te AkhA bhaMDAra para adhikAra karI beTho che, tenI pAse te sarva kAMI che je prAptavya che. mAlika khUba bhItara beTho che. niraMtara pravRtti karanAra manuSya, niraMtara kriyAzIla rahenAra puruSa, A vANIne, A mastiSkane ane A zarIrane sadA calAvanAra manuSya kadI mAlika sudhI pahoMcI nathI zakato. tenI pahoMca phakta bAhya mastiSka sudhI ja hoya che. te nekara sudhI ja hoya che. AvI sthitimAM moTI vAta kevI rIte banaze ? moTI vAta ane moTI ghaTanA banavA mATe jarUra che mAlika pAse pahoMcI javAnI. pitAnA prabhu pAse pahoMcI javAnI. adhikArI pAse pahoMcI javAnI, tenI pAse pahoMcIne mAnavI kahe che ke mAre have A nekara pAsethI kAma nathI levuM, ApanA zaraNamAM rahevuM che. ApanI pAsethI kAma levuM che. ApanI pAse aTUTa bhaMDAranI je cAvIo che tene prApta karIne amApa khajAnAne prApta karelo che. Apa vijJAnano ItihAsa vAMce. moTA moTA vaijJAnike e batAvyuM che ke jyAre ame samAdhinI sthitimAM hatA, ardhanidrA jevI sthitimAM hatA tyAre te parama satyanuM avataraNa thayuM. amane te siddhAMta jJAta thayo je Aja sudhI ajJAta hato. A meTI upalabdhi acAnaka thaI. ame dhanya thaI gayA. amAro zrama phaLyo. 268 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ArAdhanA bhavanAga che bhAvanAnI prakriyA ajJAta sudhI pahoMcavAnI prakriyA che ArAdhanAnuM eka khUba moTuM sUtra che-bhAvanAga. je vyakti bhAvanAyoganI sImAmAM cAlI jAya che, bhAvanAne abhyAsa zarU kare che, te ajJAta zaktione jJAta jagatamAM lAvavAne mArga khelI de che. ApaNe ArAdhanA karIe. jJAna eka ArAdhanA che. svAdhyAya eka ArAdhanA che. AtmanirIkSaNa ane AtmavizleSaNa eka ArAdhanA che. prekSAdhyAnane abhyAsa karanAra vyakti e na vicAre ke dasa divasano kImatI samaya, mUlyavAna samaya ema ja vItI gaye. zuM maLyuM? te e vicAre ke jIvanane badho samaya ema ja vItAvI dIdhA. dasa divasano A samaya sArthaka thayo che. prabhu sudhI pahoMcavAnI dizAmAM thayo che. A ja jIvananI sArthakatA che. enAthI moTI bIjI kaI sArthakatA hoI zake che? je apiNI daSTi samyapha banI jAya, sArthakane sArthaka ane nirarthakane nirarthaka samajavA lAgI jAya to ApaNane anubhava thaze ke je kSaNa caitanyanA sAnnidhyamAM vIte che, te kSaNa sArthaka hoya che. je kSaNa padArthanA sAnnidhyamAM vIte che, te jIvanayAtrA mATe sArthaka thaI zake che, paraMtu antaryAtrA mATe nahi. padArthanI sanidhi eka apekSA che. enA vagara jIvana kevI rIte cAle? paranuM caitanyanI sannidhi enA karatAM mUlyavAna che. A vAta prekSAdhyAnanA vibhinna prayogathI samajamAM Avaze. ApaNe je vAtAvaraNamAM jIvI rahyA chIe, tenAthI mukta thaIne navA vAtAvaraNamAM jIvavAnuM zIkhIe. huM A dhyAna sAdhanAne eTalI ja mAnuM chuM ke vyakti jIvana para eka prakAranuM jIvana jIve che, have te enAthI dUra jaIne eka navA prakAranuM jIvana jIvavAno prAraMbha kare che. je te A tarapha prasthAna karavA mATe pagalAM mAMDe to tene te kSaNe e anubhava thaze ke je virATa jagatane teNe pahelAM kadI joyuM na hatuM te caitanyanuM virATa jagata pratyakSa thaI rahyuM che. basa, ApaNe badhAM te tarapha prasthAna karavAnI taiyArI karIe. 269 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ preraNA vAtA baDodarA bambaI surata dillI kalakattA surata sva. zrI maganabhAI nagInabhAI vakIlavAlA sva. zrI nemacanda nagInabhAI vakIlavAlA sva. zrI manubena motIcanda, jhaverI sva. zrI jIvanabhAI cunnIbhAI zropha zrI jatInabhAI jIvanabhAI zropha a. sau. bhAnumati jatInabhAI zropha zrI ramaNikabhAI kapUracanda jhaverI zrI gulAbacanda motIcanda jhaverI zrI kizorabhAI motIcanda jhaverI zrImatI zailAbena kizorabhAI jhaverI zrI biradhIcanda bhairuMdAnajI chAjeDa zrI gulAbacanda bhairuMdAnajI chAjeDa, zrI noratanamala bhairuMdAnajI chAjeDa, sva. zrI jIvarAjajI sekhAnI zAha ratanalAla karmacanda jaina zrI rAjamalajI bAMThiyA sarvazrI koDAmala bahAduramala zrI rUpacanda seThiyA zrI ambAlAlajI devIcandajI jaina zrI lakSmIlAlajI bAphanA, zrI phUlacandajI chogAlAlajI zrI mohanalAlajI gaharIlAlajI jaina zrI phatehacandajI pArasamalajI rAmapuriyA zrI bihArIlAlajI vRjalAlajI jaina zrI campakabhAI ke. mahetA zrI pravINacanda rUpacandabhAI vakIla zrI nAnAlAlajI meDatavAla zrI suvAlAlajI jIvarAjajI bolyA, zAha ambAlAla mIThAlAla, zrI manarUpajI khetIjI bhogara udhanA surata ubhela udhanA surata sAyarA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bAbUbhAI vI. mehatA bAvavAlA zrI sevantIlAla ena. mehatA bAvavAlA sarvazrI sumana paikejiMga sarvazrI isTa inDiyA silka koraporezana sarvazrI AzakaraNa kanhaiyAlAla sarvazrI lalitakumAra azokakumAra eNDa kaM. zrI madanalAlajI goyala zrI bAbUbhAI vI. bAvavAlA zrI noratanamalajI bAghamalajI surANA zrI bihArIlAlajI jaina zrI ghAsIrAmajI koThArI zrI pukharAjajI koThArI zrI phUlacandajI koThArI zrI bhaMvaralAlajI devIlAlajI mehatA zrI pyAracandajI bhaMvaralAlajI mehatA zrI kAntilAlajI bhaMvaralAlajI mehatA sarvazrI aMjanA eNTaraprAIjeja, bombe mArkeTa sarvazrI azoka silka milsa 39 sarvazrI elAITa koraporezana sarvazrI pArasa sintheTiksa zrI mAMgIlAlajI bhaMvaralAlajI jaina zrI basantakumArajI bhaMvaralAlajI jaina zrI zAntilAlajI bhaMvaralAlajI jaina sarvazrI vI. hiteza enDa kampanI zrImatI sundaradevI jasarAja jaina sarvazrI azoka TaiksaTAIlsa sarvazrI vande TreMDiMga kampanI sarvazrI alaMkAra silka milsa zrI rAjakumAra baramecA zrI mahendrakumAra baramecA zrI padamakumArajI bhAdAnI sarvazrI ambikA kAmarziyala kAraporezana Jain Educationa International "" For Personal and Private Use Only surata " "" " "" 31 39 19 "" 19 rw 13 " " " 99 " "" w " "" "9 "" 31. "" "" " " " ** Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvazrI zubha siMtheTiksa zrI budhamalajI nAhaTA zrI devIlAlajI gaharIlAlajI zAha zrI TekacandajI chaganalAlajI zAha zrI zobhAlAlajI dalIcandajI rAThaur3a raNajIta siMhajI coraDiyA zrI caturbhujajI baida gupta nAma sarvazrI nidhI sintheTiksa zrI gaNezamalajI surANA zrImatI icaraja devI gaNezamalajI surANA zrI madanalAlajI dharmendrakumArajI koThArI zrI mAMgIlAlajI baida zrI haMsarAjajI DAgA zrI vijayasiMhajI botharA zrI pannAlAlajI coraDiyA zrI zrIcandajI vinodakumArajI kocara sarvazrI indara TreDiMga kampanI zrI mANakacandajI paTAvarI zrI rAjeza TaiksaTAIlsa zrI dilIpakumArajI bacchAvata zrI surendrakumArajI copaDA zrI dharmacandrajI bacchAvata zrI amRtalAlajI svarUpacandajI dozI zrI pArasamalajI meDatavAla zrI zAntilAlajI kAlUlAlajI meDatavAla zrI kisanalAlajI candanamalajI mAdarecA zrImatI kamalAdevI kisanalAlajI mAdarecA zrI haMsamukha ena. saMghavI bAvavAlA zrI jayantI DI. mehatA bAvavAlA zrI vADIlAla yU. mehatA bAvavAlA zrI pravINa vI. mehatA bAvavAlA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ surata . . cikamaMgalUra surata beMgalora surata sarvazrI saMjaya iNTaraprAIjeja zrI sumeramalajI coraDiyA zrI TI. okacandajI jaina sarvazrI abhinandana iNTaraprAIjeja sarvazrI AzISa iNTaraprAIjeja sarvazrI vI. motIlAla eNDa kaM. sarvazrI AzIrvAda iNTaraprAIjeja sarvazrI vizAla iNTaranezanala zAha kanhaiyAlAla mukeza kumAra eNDa kaM. zAha mohanalAla udasarAja eNDa kaM. sI. jayantI eNDa brAdarsa - sarvazrI ghevaracanda mohanalAla zrI DUMgaramalajI koThArI eDavokeTa zrI mohanalAlajI bhaMvaralAlajI jaina zAha bhaMvaralAlajI pUnamacandajI bhogara / sarvazrI leharIlAla mIThAlAla eNDa kaM. zrI DUMgaramalajI lalavANI sarvazrI dIpaka TreDiMga kampanI sarvazrI varadAna silka milsa zAha sohanalAlajI devIlAlajI mehatA sarvazrI devIlAlajI ambAlAlajI baurANA zAha mIThAlAlajI rAThauDa zrI rANamalajI jIrAvalA zrI sohanalAlajI mohanalAlajI jIrAvalA zrI bAbUbhAI sI. mehatA-bAvavAlA zrI bAbulAlajI mANDota zAha sohanalAlajI phUlacandajI zrI madanalAlajI gAdiyA zrI hukamacanda osavAla jarIvAlA zrI jaina TreDiMga kampanI sarvazrI bahAdurasiMha bijendrasiMha zrI chaganalAlajI ciNDAliyA bAlotarA saimar3a sAyarA surata sAyarA surata udhanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bAbulAlajI baida zrI pArasamalajI hIrAlAlajI zAha sarvazrI lalitakumAra mahendrakumAra eNDa kaM. sarvazrI saMghavI TaiksaTAIlsa sarvazrI rAjasthAna janarala prADakTasa zrI ambAlAlajI devIcandajI zrImatI kAntA devI seThiyA zrI sUrajamalajI lUNiyA hevana AIskrIma sarvazrI jyoti sTIla seNTara gautama janarala sTora 32210 " zrI lakSmIlAlajI bhairUlAlajI zAha zrI jesarAjajI sekhAnI zrImatI pannA devI sekhAnI zrI zaileSabhAI kusumacandabhAI javerI zrImatI cetanAbena zaileSabhAI javerI zrI cintana zaileSabhAI javerI zrImatI suganI devI corar3iyA zrI har3amAnamala corar3iyA sarvazrI nezanala prADakTasa zrI ghAsIrAmajI coraDiyA zrI zubhakaraNa baMda zrI rAmalAla baida zrI premakumAra baida Jain Educationa International For Personal and Private Use Only surata udhanA surata "" 39 "" "" 39 23 35 " "" " "" "" "" " " 93 ," 39 " 33 ,, Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only