Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ sahajAtmasvarUpa pa.ku.devanA bhakta ziromaNi hRdayasakhA zrI saubhAgya Jain Edacation International For Personal & Private Use Only www.amne bary oras
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ sahajAtmasvarUpa pa.devanA bhakta ziromaNi hRdayasakhA zrI saubhAgya AbhAga 2 1 rAja sI, ga maDaLa - sAyalA For Personal & Private Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka : prakAzana samiti zrI rAja-saubhAga satsaMga maMDaLa sAyalA prathama AvRtti : saMvata 2053 I.sa. 1997 prata : 20OO bIjI AvRtti : saMvata 2068 I.sa. 2012 prata : 10OO prApti sthAna : sAyalA zrI rAja-saubhAga satsaMga maMDaLa zrI rAja-saubhAga Azrama saubhAgaparA, sAyalA-363430. (ji. surendranagara) phona : (02755) 280533 Teli-pheksa : 280791 Website:www.rajsaubhag.org E-mail:rajsaubhag@yahoo.com muMbaI vinAyaka ke. zAha 22, zAMtiniketana, 3jA mALe, 95-e, marIna DrAIva, muMbaI-400002. phona : 22813618/19 amadAvAda jayezabhAI je. zAha zivA enTaraprAIjha, 25, evaresTa TAvara, nAraNapurA, amadAvAda-13. phona : 27475111 mudraka : kArIgarI, muMbaI 022 2576 6986 | 8151 For Personal & Private Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ hRdayasakhA pU. zrI saubhAgya sAthe zrImad rAjacaMdrajI For Personal & Private Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ (vArasa aho ! mahAvIranA vItarAga prabhu mahAvIranA vArasadAra, teonA aMtevAsI ziSya, arvAcIna kALanA yugapravartaka mahApuruSa parama kRpALudeva zrImad rAjacaMdrajIe bhagavAne ApelA bodhanI punaH prabhAvanA karI. jainadarzananI vizeSatA darzAvIne emano AdhyAtmika saMdeza emaNe emanI vANImAM pragaTa karyo. zrImadajIne bhagavAna mahAvIranA vItarAga mArgano ananya nizcaya bAlyakALathI ja hato. zrImadjI vItarAga darzananA sAcA anuyAyI, prarUpaka ane praNetA hatA. jainadarzana pratyenA avicaLa akhaMDa zraddhAnano ullekha karatAM aneka vacano zrImadjInA sAhityamAM maLI Ave che. sarvadarzananI zailIno vicAra karatAM nigraMtha darzana e rAga-dveSa ane moha rahita puruSanuM bodheluM vizeSa mAnavA yogya che." (patrAMka : 40) nigraMtha bhagavAne praNItelA pavitra dharma mATe je je upamA ApIe te te nyUna ja che. AtmA anaMtakALa rakhaDyo, te mAtra enA nirUpama dharmanA abhAve. jenA eka romamAM kiMcit paNa ajJAna, moha ke asamAdhi rahI nathI te puruSanAM vacana ane bodha mATe kaMIpaNa nahIM karI zakatAM tenAM ja vacanamAM prazasta bhAve punaH punaH prasakta thavuM e paNa ApaNuM sarvottama zreya che. zI enI zailI ! jyAM AtmAne vikAramaya thavAno anaMtAMza paNa rahyo nathI, zuddha sphaTika phINa ane caMdrathI ujjavaLa zukla dhyAnanI zreNIthI pravAharUpe nIkaLelA te nigraMthanAM pavitra vacanonI mane tamane trikALa zraddhA raho ! e ja paramAtmAnAM yogabaLa AgaLa prayAcanA ! (patrAMka : para) vArasa aho mahAvIranA II For Personal & Private Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ satyaM paraM dhImahi I uphold truth in my awareness. For Personal & Private Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( dvitIya AvRtti prastAvanA prathama AvRttinI prastAvanAnuM punaH lekhana karI tenuM nUtana svarUpa A dvitIya AvRttinI prastAvanA tarIke pragaTa karIe chIe. pU. zrI saubhAgyabhAInA dehavilayanuM zatAbdI varSa (1997) nI ujavaNInA bhAgarUpe paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdranA A paramArtha sakhAne jagatanA jIvo AMtarika rIte oLakhI zake te hetuthI A pustakanuM prakAzana karavAmAM AvyuM hatuM. zuddhAtmAnI anubhUti ane nizcaya samyagdarzananI prApti pachI dharmanI yathArtha zarUAta thAya che, evuM jANatA zrImajI tenA puruSArthI hatA. bALapaNathI ja zrImadjInuM unnata jIvana hatuM. atizaya smaraNazakti, jAtismRtijJAna, adhyAtma kavi, talasparzI zAstrAdhyayana, pracura vairAgya, avadhAna zakti dharAvatA zrImajIne AtmAnubhavanI, zuddhasamyagdarzananI tIvra jhaMkhanA hatI. AvA 23 varSanA zrImadjIne saMvata 1946nA prathama bhAdaravA mahinAnI vada bIjanA divase 67 varSanA sobhAgabhAIno meLApa thayo. saubhAgyabhAIne maLatAM kema jANe haMsanI cAMca prApta thaI. dUdha ane pANInI jema anaMta janmothI potAne je ekarUpa bhAsatA rahyA che te AtmA ane dehane alaga pADavAnI yukti, bIjajJAnanI prApti thaI. A meLApathI hADohADa adhyAtmanA raMge raMgAyelA zrImadjInuM lakSya paramArtha pratye evuM to prabaLapaNe kendrita thayuM hatuM ke teo saMpUrNapaNe AtmAmaya banI gayA. temane ahorAtri AtmasvarUpanI laganI lAgI. zuddha jJAyaka svarUpa sAthenuM aikya vadhatuM gayuM. vizuddha cetanAnA satata sahavAsathI avinAzI AtmAno pracaMDa AvirbhAva thayo. saMvata 1947nI sAlamAM zuddha samyagdarzananI prApti thaI. cittanI zuddhatA ane ekAgratA dharAvatA zrImadjIne dhyAnamAM praveza ane pragatinuM nimittakAraNa saubhAgyabhAI banyA. saubhAgyabhAInA meLApa thakI mokSapurInuM pravezadvAra evA zuddha samyagdarzana pratyeno ekalakSI puruSArtha jAgyo. dharmarUpI vRkSanAM mULiyAM UMDAM sthapAtAM zrI saubhAgyabhAI pratye zrImadjIne bahu Adara jAgyo. banne AtmAone ekabIjA uparano apUrva pAramArthika sneha vedAyo. pU.zrI saubhAgyabhAInI premasabhara vAraMvAranI vinaMtIne mAna ApI paramakRpALudeva vavANiyA jatI vakhate agara to pAchA vaLatAM sAyalA jarUrathI padhAratA. pU. zrI sobhAgabhAI sAthe paramakRpALudeva sAyalAmAM eka sAthe vadhAremAM vadhAre dasa divasa rahyA che. zrImad IV dvitIya AvRtti-prastAvanA For Personel Private Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAtheno paramArthasakhA zrI saubhAgyabhAIno AdhyAtmika saMbaMdha saMvata 1946 thI 1953 sudhI sAta varSano rahyo. A sAta varSamAM banne pa60 divasa sAthe rahyA. zrI rAja-sobhAga AzramanA AdyapraNetA sadgurudeva zrI lADakacaMdabhAI vorA (pa.pU.bApujI) hamezAM kahetA ke paramakRpALudevane oLakhavA haze to prathama saubhAgyabhAIne samyak rIte parakhavA paDaze. jo saubhAgyabhAInAM netro vaDe kRpALudevane nihALazuM to temanA AMtara-cAritrano paricaya thaze. adhyAtmanA zikhara upara birAjatA paramakRpALudeva zrImadjInI Atma amirAtane pAmavA pa.pU. saubhAgyabhAI keDIrUpa banyA che. zrImadjInA AtmapradezanI jJAnahariyALIno, parama satyanA pratyakSa anubhavano saccidAnaMda, sahaja ubharAIne pa.pU. sobhAgabhAI para lakhelA patromAM ThalavAyo. to pratipakSa saubhAgyabhAIe potAnA bAhya vyaktitvane jema jaLamAM hima ogaLe tema paramakRpALudevanA AtmasvarUpamAM ogALI nAkhyuM. bannenA AtmA eka thaI avibhakta rahyA. pU. saubhAgyabhAInuM mana AnaMda svarUpa zrImadjImAM tadAkAra thayuM ane utkRSTa pUjayabhAva vedAyo. tema ja zrImadjIne hRyAbhirAma saubhAgyabhAI pratye aDhaLaka ahobhAva jAgyo. zrImadjIne AdhyAtmika ArohaNa karavAmAM zrI saubhAgyabhAI cokkasa paNe puSTa nimitta banyA to AtmAnA sahajasukhamAM anurakta zrImadjInI pratyakSa sArasaMbhALanA anugraha vaDe zrI sobhAgabhAI potAnA aMtima divasomAM AtmasAkSAtkArane pAmyA. sobhAgabhAIne maLatAM ja zrImadjInuM upAdAna evuM to baLavattara banyuM ke ekAMtavAsane sevI dhyAnasthapaNe vItarAgabhAvamAM jhaboLAIne AtmA satata jAgRta rahevA puruSArthI banyo. svarUpa-sukhano anurAgI teono AtmA AsapAsanA vAtAvaraNanuM tathA dehanuM bhAna bhUlIne alaukika AtmamastImAM lIna thaI jato. ahorAtra AtmAnuM ja manana karatI manodazAnI asara jIvanavyavahAra para paDavA lAgI. kauTuMbika, sAmAjika, vyAvasAyika pharajo pratye nirmohI zrImanuM lakSa na rahetuM. sarva bAhya padArthonI mamatAne tyAgI potAnA svarUpamAM sthira thaI avinAzIpaNAno, avyAbAdha sukhano, muktino anubhava karavA lAgyA. bAhyamAM upAdhi to aMtaramAM samAdhi. bAhyamAM mana, vacana ane kAyAno yoga pravRtta dekhAto hato to aMtaramAM upayoga AtmAmAM nivRtti laI, vizrAntine bhajato. grahaNa karelA deha pramANa AkAravALo hovA chatAM zrImadjIne potAno AtmA amUrtika che, jJAnathI pradhAna che, janma-jarA-maraNathI rahita che, avinAzI nitya che, Avo dvitIya AvRtti-prastAvanA For Personal & Private Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ anubhava satata raheto hato. tRSNA, ADaMbara ane paudgalika moTAIthI AkhuMye jagata pIDAya che, paNa zrI saubhAgyabhAI jevA koIka ja parama saraLa AtmA daMbharahita paNe potAnA sadguru pAse tenI jAherAta kare che. Arthika pratikULatAthI saubhAgyabhAInuM citta vyAkuLa temaja azAMta rahetuM. bAhya upAdhino uga pharI pharI parezAna karato. nikhAlasa, satyaniSTha saubhAgyabhAIe te vRttionuM damana na karatAM jyAre jyAre te arthanI anartha kAmanA UbhI thatI tyAre vaMcanA karyA vagara zrImajIne jaNAvatA. tenuM pariNAma e AvyuM ke AtmaniSTha, niHspRha zrImadjIe patro vaDe parama saMtoSa ApanAra ane bhaktine jAgRta karI AtmAne lakSamAM sthira karAve evAM bodhavacano punaH punaH lakhI mokalyAM, je mAtra sphaTika jevA pAradarzI saubhAgyabhAInuM ja nahIM, paNa jagatanA tamAma mumukSuonI mumukSutAnuM rakSaNa karI rahyA che. sagurunI amIdaSTi Atma-cAritra para lAgelA doSa ke DAghathI tyAre ja mukta karAve che, ke jayAre pazcAttApane prAyazcita bhAve ziSya nirdabhapaNe teno ekarAra kare che. saMpradAya tathA vADAomAM vaheMcAIne visarAI gayelA Atmadharmane punaH prasthApita karavA zrImadjI jevA Apta puruSa ja samartha che evuM dayasakhA saubhAgyabhAI jANatA hatA. tethI zrImadjIne jagatanA mumukSu AtmAone upadezavA, pragaTa rIte bahAra AvavA vinaMtI karatA. zrImadjInuM ananya zaraNa pAmI kriyA jaDatva ane zuSkajJAnIpaNAmAM phasAyelA matArthI AtmAo yathAyogya dharmAcaraNathI AtmArtha sAdhI zake tema che evo saubhAgyabhAIne saMpUrNa vizvAsa hato ane tethI ja bodhIbIjanuM ThAmaThAma nirUpaNa karI paMcamakALanuM bodhIdurlabhapaNuM dUra karavA mATe zrImadjIne pharI pharIne AgrahabharI vijJapti karatA hatA. mumukSuonA parama bAMdhava zrI saubhAgyabhAI karatAM paNa anekagaNI phikara parama karuNAA zrImadjIne hatI. nivRtti mATe kyAre potAno udayakarma sAtha Apaze tenI niSkAma zrImadjI satata rAha jotA. satya sanAtana dharmaudyotanA mahAkArya mATe jJAnabhAskara zrImadjI Atmazaktino saMcaya karatA hatA. sarvasaMgano parityAga karI mULamArganI pravartana thAya te pahelAM ja AyuSya pUrNa thayuM chatAMye gurugautama Adi gaNadharanA praznanA bhagavAna mahAvIre ApelA uttara vaDe jema gaNadharavAda sarjAyo, kauteyaputra dhanurdhArI arjunanA mananA viSAdane dUra karavA bhagavAna zrIkRSNa gItA gAI tema ja bhavya zrI saubhAgyabhAInA parasparanA saMbaMdhathI svataMtra zAstra zrIAtmasiddhinI VI dvitIya AvRtti-prastAvanA For Persone v ate Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ jagatane prApti thaI. jema jema samyagdarzana vizuddha thatuM gayuM tema tema saubhAgyabhAIno pAramArthika upakAra zrImadjIne vadhu vedAto gayo ane te saubhAgyabhAI uparanA patromAM spaSTa rIte AlekhAyo che. paramArtha mitronI vahAlapa tathA banne divyAtmAonI pAramArthika otaprotatAnuM kAraNa te bIjajJAnanI yoga prakriyA hatI. jo te bannenA AdhyAtmika saMbaMdhanI sUkSmatA samajAya to vAcakavarganA dRyamAM bIjajJAnanI apUrvatA tema ja amUlyatA sthapAya ane e ja A pustaka prakAzanano uddeza che. prathama AvRttino graMtha prAgaTya samAroha, tA. 4 me, 1997nA roja muMbaI khAte biralA mAtuzrI sabhAgRhamAM pa.pU.zrI bApujInI temaja - zrImadjIne svIkAratI bhAratanI anya saMsthAonA agragaNya vyaktio-anuyAyIonI upasthitimAM saMpanna thayo hato. paramakRpALudeva zrImadjI potAnA dayasakhA sobhAgyabhAIne saubhAgya tarIke saMbodhI apUrva puNyano udaya A saubhAgyabhAInA nAmadhArI dehamAM prApta thayo che evo garbhita ullekha karatA, tethI A graMthamAM sobhAgabhAI tathA saubhAgyabhAI ema banne rIte oLakhAvyA che. A pustakanuM prakAzana karavA mATe upayogI mAhitI pUrI pADavA mATe (1) zrImad rAjacaMdra janmabhuvana TrasTa, vavANiyA tema ja te TrasTanA pramukha zrI manubhAI modI tema ja TrasTIgaNa (ra) zrI manubhAI motIlAla paTela, mu.nAra (3) zrImad rAjacaMdra Azrama, agAsanA mumukSujano (4) pU. zrI saubhAgyabhAInAM kuTuMbIjano (5) khaMbhAta zrI subodhaka pustaka zALAnA TrasTIzrIo vagereno AbhAra mAnIe chIe. A uparAMta A pustaka prakAzana mATe Arthika sahAya ApanAra tathA pustaka taiyAra karavA mATe jeNe phALo Apyo che te sauno paNa AbhAra mAnavAmAM Ave che. zrImadjInA ananya ziSya, bhaktaziromaNi hovA uparAMta jemane paramArtha sakhA hovAnuM ananya saubhAgya prApta thayuM che tevA zrI saubhAgyabhAIne tema ja kevaLa lagabhaga bhUmikAe pahoMcelA arvAcInakALanA mahAjJAnI zrImadjIne koTI koTI namaskAra ho ! namaskAra ho ! zrI rAja-saubhAga satsaMga maMDaLa, sAyalA prakAzana samiti vatI. dvitIya AvRtti-prastAvanA VII For Personal & Private Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI lADakacaMda mANekacaMda vorA (pU. bApujI) dan Education intemnational For Personal & Private Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ samarpaNa parama pUjya bApujIe sobhAgabhAI tema ja paramakRpALudevanA AdhyAtmika saMbaMdhano lakSa karAvyo. bhavya zrI sobhAgabhAInA divya Atmika guNonI oLakha ApIne samajAvyuM ke paramakRpALudevanA aMtaHkaraNamAM saubhAgyabhAInuM ananya sthAna hatuM. parama pUjaya bApujInA hRyamAM evo bhAva hato ke, zrI sobhAgabhAI thakI jagatane paramakRpALudevano samyak paricaya thAya. aMtarmukha avalokana karavAno je mArga paramakapALudevane sobhAgabhAI thakI mRta thayo te mArga sAyalAmAM jJAnInI paraMparAe jIvaMta rahyo. 5.pU. bApujIno Azraya prApta thatAM Aje paNa mumukSuo te gurugama jJAna sAdhanA dvArA uttama puruSArtha sAdhI rahela che. saddagurudeva parama pUjya bApujI (zrI lADakacaMda mANekacaMda vorA) thakI jaDa caitanyanA bhedajJAnano puruSArtha jAgrata thayo tethI apUrva bhakti bhAvanI saMvedanA sAthe RNa svIkAra karatAM A pustaka "sahajAtma svarUpa paramakRpALudevanA bhaktaziromaNi dayasakhA zrI saubhAgya" teonA caraNAraviMdamAM samarpita karatAM ane atyaMta dhanyatA anubhavIe chIe. "sapuruSonuM yogabaLa jagatanuM kalyANa karo." VIII samarpaNa For Personal & Private Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ * Arthika dAtAzrI * sva. kalpanAbahena kizoracandra zAha (bhuja - kaccha) janma tArIkha : 28-6-1941 sva. tArIkha : 9-7-2009 varSothI guruAjJAnuM pAlana karI jeoe AzramamAM ja samAdhisthabhAve deha choDyo hato evAM kalpanAbahenane barAbara khyAla hato ke, A graMtha dvArA parama pUjya zrI bApujI, zrI lADakacaMda mANekacaMda vorAno jagata kalyANabhAva prasiddhine pAmavAno che. vizeSamAM A pustakanA saMpAdanamAM jemanI sAthe kalpanAbahene potAnuM paramArtha praNaya jIvana vitAvela che evA zrI kizorIndra hIrAlAla zAhe mukhya sevA arpela che, tethI temanuM kuTuMba A dvitIya AvRttino Arthika bhAra upADe evI icchA dharAvatA hatA. teonA A zubha manorathane pUrNa karavA teonAM kuTuMbIjanoe A sadbhuta sevAno lAbha laI sva. kalpanAbahenanI smRtine jIvaMta rAkhI che. A amUlya lAbha levA badala AdaraNIya zrI kizorabhAI tathA samasta kuTuMbIjanono saMsthA AbhAra mAne che tema ja abhinaMdana Ape che. prakAzana samiti zrI rAja-saubhAga satsaMga maMDaLa, sAyalA (surendranagara) Arthika dAtA IX , N For Pers r ivate Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ parama pUjaya bApujI, bhAIzrI ane gurumA Lain Education Intemational For Personal & Private Use Only www.jainelibrary ang
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ parama pUjya--parama upakArI bApujI zrI lADakacaMdabhAI mANekacaMdabhAI vorAe A pustakanI prathama AvRtti pragaTa thaI tyAre sobhAgabhAI ane zrImadbhunA anyonya pAramArthika saMbaMdhanI rahasyamaya kaDIno viziSTa ullekha temanA AmukhanA lekhanamAM karela, te ja Amukhane thoDA paryAyAMtara sAthe ahIM rajU karIe chIe. suvAcaka vargane vinaMtI ke, pU. bApujIe karela aMgulinirdeza para gaMbhIratApUrvaka dhyAna ApI tenA hArdane samajavAno prayAsa karavo. bApujIe je muddAo para vizeSa bhAra Apyo che te nIce pramANe che : (1) zrImadbhu tathA sobhAgabhAInA pAramArthika saMbaMdhanI mULa kaDI e gurugama jJAnanI yoga prakriyA che. (2) "sAcuM e mAruM" A guNagrAhya daSTi vaDe jaina darzanano anekAntavAda sAdhakamAM siddha thAya che. AtmajJAnI mahApuruSa bhale koI paNa saMpradAyanA hoya paNa emanuM anubhava sahitanuM vacana sarvane svIkArya hoya che. (3) je jJAnano mahimA sobhAgabhAI thakI zrImadbhune vedAyo te jJAnano ullekha zrImadbhue potAnA svaracita "yama niyama" tathA "binA nayana" A be padomAM karyo che. Amukha potAnA pitAzrInI AjJA laI pUjyazrI saubhAgyabhAI, paramakRpALudevane gurugama jJAna ApavA mATe morabI gayA tyAre khabara paDI ke zrImadbhu to jetapara (tAbe morabI) emanA banevI zrI catrabhujabhAI becarabhAIne tyAM birAjI rahyA che, tethI zrI saubhAgyabhAI jetapara mukAme gayA. tyAM zrImadghanA banevI zrI catrabhujabhAI becaranI dukAnamAM dAkhala thatAM paramakRpALudeva zrImadbhue AvakAra ApatAM kahyuM : "Avo sobhAgabhAI" te sAMbhaLI sobhAgabhAIne Azcarya thayuM ke huM emane kyAreya pUrve maLela nathI, tema ja mArA AvavAnI jANa paNa nathI chatAM kaI rIte mAruM nAma laI AvakAro Apyo ? te Azcarya zame te pahelAM ja paramakRpALudeve saubhAgyabhAIne kahyuM ke, A gallAmAM eka ciThThI che te vAMco. te ciThThI vAMcatAM ja sobhAgabhAIne bIjuM Azcarya thayuM ke je gurugama jJAna huM temane ApavA Avyo chuM te vAta to temAM lakhelI che. zrImadbhu to aMtaryAmI jJAnI che, tethI mAre teone zuM jaNAvavAnuM hoya ! sobhAgabhAIe tyAra Amukha X For Personal Private Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAda utkRSTa bhAve zrImadjIne sASTAMgadaMDavat traNa namaskAra karyA ane tyAra pachI je hetuthI pote AvyA hatA te gurUgama jJAna-bIja jJAnanI yaugika prakriyA zrImadjIne darzAvI. zrI sobhAgabhAI sAthenA A prathama satsaMganA anugrahathI zrImadjIne AtmadazAnuM smaraNa thayuM ane teo alaukika aMtaraMga samAdhi bhAvamAM sarI jaI sthira thaI gayA. tyAra bAda paramakRpALudeva tathA zrI sobhAgabhAIno satsamAgama avAranavAra thato rahyo. sobhAgabhAI para lakhela prathama patra (patrAMka : 13ra)mAM zrImadjI lakhe che ke : "kSaNamafpa sajjanamaMtire, mavati mAvatarane naukA" e vAkya mahAtmA zaMkarAcAryajInuM che; ane te yathArtha ja che. "kSaNavArano paNa satparuSano samAgama te saMsArarUpa samudra taravAne naukArUpa thAya che." Ape mArA samAgamathI thayela AnaMda ane viyogathI anAnaMda darzAvyo tema ja ApanA samAgama mATe mane paNa thayuM che." hindu dharmanA mahAtmA zrI zaMkarAcAryajInuM vacana TAMkI zrImadjI pote saMpradAyanI saMkucitatAthI mukta AptapuruSanAM pUrNa vacanone svIkAravA taiyAra hatA. sobhAgabhAI sAthenI pahelI mulAkAta keTalI badhI AdhyAtmika rIte puSTadAyI banI hatI ane sobhAgabhAI sAthenuM anyonya RNAnubaMdha keTaluM prabaLa hatuM te zaMkarAcAryajInuM vacana TAMkI zrImadjI potAnA mananA bhAvone vyakta kare che. karma, punarjanma, karmanAza tema ja mokSane mAnanAra je Astika darzano che temAM thayelA AtmajJAnI mahAtmAonA zabda yathArtha hoya che, sarvamAnya hoya che. e ja rIte patrAMka 64mAM vavANiyAthI paramakRpALudeva lakhe che ke, "pakSapAto na me vIre, na leSaH kapilAdiSA yuktimacanaM yasya, tasya kArya parigrahaH // e jaina AcArya zrI haribhadrAcAryanI kalamathI lakhAyela zloka che. temAM teo spaSTa kahe che ke, amane vIra bhagavAna pratye pakSapAta nathI, tema kapilAdi mahAtmA tarapha dveSa nathI. jenuM vacana yuktimaya eTale ke yathArtha hoya te mane parigraha karavA yogya-grahaNa karavA yogya lAge che. Amukha S For Person Private Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI saubhAgyabhAI paranA patrAMka 258mAM mokSamArgamAM, sadgurunI anivAryatA tema ja kRpAnuM mAhAtmya darzAvatuM eka kAvya lakhI mokalAve che. te para khUba ja vicAra karavA jevo che. te A pramANe che : binA nayana pAve nahIM, binA nayana kI bAta; seve sadguru ke carana, so pAve sAkSAt. XII bUjhI cahata jo pyAsako, hai bUjhanakI rIta; pAve nahi gurugama binA, ehI anAdi sthita. - 2 ehI nahi hai kalpanA, ehI nahIM vibhaMga; kaI nara paMcamakALame, dekhI vastu abhaMga. nahi de tuM upadezakuM, prathama lehi upadeza; sabase nyArA agama hai, vo jJAnIkA deza. 1 3 4 japa, tapa aura vratAdi saba, tahAM lagI bhramarUpa; jahAM lagI nahi saMtakI, pAI kRpA anUpa. -pa "tRSAturane pAyAnI mahenata karajo. atRSAturane tRSAtura thavAnI jijJAsA pedA karajo. jene te pedA na thAya tevuM hoya, tene mATe udAsIna rahejo.'' pAyAkI e bAta hai, nija chaMdanako choDa; piche lAga satpuruSake, to saba baMdhana toDa. 6 zuddha samyagdarzananI prApti bAda saMvata 1947nA bhAdaravA mAsamAM zrImadbhu rALaja nivRtti kSetre birAjamAna hatA. nirmaLa aMtaHkaraNa tathA jJAnopayoganI tanmayAtmaka ekAgratAmAM sthira thayelA zrImadbhue A kSetre cAra uttamottama padonI racanA karI hatI. temAMnuM toTakachaMda zailIthI hindI bhASAmAM lakhAyeluM bIjajJAnanuM mAhAtmya tathA varNana karatuM je pada (patrAMka : 265)mAM racyuM che te khUba vicAravuM jarUrI che kAraNa kevaLajJAnarUpI vRkSanuM bIja bodhabIja che ane tenuM bIja A bIjajJAna che. For Personvate Use Only Amukha
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Amukha OM sat (toTaka chaMda) "yamaniyama saMjama Apa kiyo, puni tyAga birAga athAga lahyo; vanavAsa liyo mukha mauna rahyo, deDha Asana padma lagAya diyo. - 1 mana pauna nirodha svabodha kiyo, haThajoga prayoga su tAra bhayo; japa bheda jape tapa tyauMhi tape, urasaMhi udAsI lahI sabapeM. 2 saba zAstrana ke naya dhAri hiye, mata maMDana khaMDana bheda liye; vaha sAdhana bAra anaMta kiyo, tadapi kachu hAtha haju na paryo. 3 aba karyo na bicArata hai manaseM, kachu aura rahA una sAdhanase bina sadguru koya na bheda lahe, mukha Agala kaha bAta kahe ? 4 karunA hama pAvata hai tumakI, vaha bAta rahI suguru gamakI; palame pragaTe mukha Agalase, jaba sadgurucarna suprema base. pa tanaseM, manase, dhanase, sabase, gurudevakI Ana sva-Atma baseM; taba kAraja siddha bane apano, rasa amRta pAvahi prema ghano. 6 vaha satya sudhA darazAvahiMge, caturAMgula he dRgase milahe; rasa deva niraMjana ko pivahI, gahi joga gojIMga so jIvahI. 7 para prema pravAha baDhe prabhuseM, saba Agamabheda suura basa; vaha kevalako bIja gyAni kahe, nijako anubhau batalAI diye. 8 (zrImad rAjacaMdra - patrAMka H 265) OM zAMtiH zAMtiH zAMtiH pU. bApujI (pU. zrI lADakacaMda mA. vorA) For Personal & Private Use Only XIII
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSaya anukramaNikA 41 53 pa8 prakaraNa viSaya 1. paramakRpALudevane maLatAM pahelAMnA zrI sobhAgabhAI... 2. zrI sobhAgabhAIne maLatAM pahelAMnA zrImadjI... 3. pa.kR.deva zrImad rAjacaMdrajInA pratimA pUjana saMbaMdhI vicAro... 4. paramArtha premIonuM dhanya milana... 5. paramakRpALudevano pracaMDa AtmapuruSArtha tathA zrI saubhAgyabhAI sAthenI pAramArthika aikyatA... da. Arthika asthiratA maLe AdhyAtmika sthiratA-sobhAgabhAIne sAcavI letA zrImadjI... AtmasiddhizAstranuM avataraNa... 8. zrI sobhAgabhAInuM samAdhimaraNa... preraka prasaMgo. 10. saMbodhano ane sahIo... saMtonuM gAma sAyalA... 12. rAjadaya - amRta ratnakaNikA... 13. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra-jJAnagaMgAnuM avagAhana... 14. rAjaratna pU. zrI aMbAlAlabhAInA patro... 15. zrI sobhAga dehavilaya zatAbdI varSa satsabhA-mahAnubhAvonAM vaktavyo... 16. zrI sobhAga dehavilaya zatAbdI varSa mahotsava -ahevAla... 17. nATyaprayoga dvArA sobhAgabhAIne smaraNAMjali... * jJAnamArganI zreNI - vacanAvalI * maMgalamaya mRtyu 18. maMgalamaya mRtyu... 19. saMdarbhagraMthonI yAdI.. 11. 93 102 106 215 223 239 245 258 269 XIV dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa. pU. zrI saubhAgyabhAI For Personal & Private Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Personal & Private Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 1 paramakRpALudevane maLatAM pahelAMnA zrI sobhAgabhAI saurASTranI pavitra dharatI 52 janmelA pU. zrI saubhAgyabhAI paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdrajIne saMvata 1946mAM prathamavAra maLyA. paramakRpALudevanI pAramArthika sArasaMbhALa ane nizrA prApta thatAM sobhAgabhAIe AdhyAtmika AkAzamAM netradIpaka pragati sAdhI hatI. A prakaraNamAM paramakRpALudevane maLatAM pahelAMnA sobhAgabhAInA jIvana viSe yatkiMcit prakAza pADavAno prayAsa karela che. zrI saubhAgyabhAInA pU. pitAjI zrI lallubhAI zeTha buddhizALI-sajjana-saMtonA premI evA puruSa hatA. teo lIMbaDInA kArabhArI tarIke kuzaLatAthI kArya karatA hatA. rAjamAM sAruM evuM mAnapAna meLaveluM. Arthika paristhiti paNa pramANamAM sArI hatI paraMtu hameza bane che tema keTalAka IrSALu lokonI rAjakhaTapaTanA kAraNe teone lIMbaDI choDavAno vakhata Avyo. saurASTramAM surendranagara najIka Avela bhagatanA gAma tarIke oLakhAtA sAyalA gAmamAM AvIne teoe vasavATa karyo. sAyalAne bhagatanA gAma tarIke kema oLakhavAmAM Ave che ? te ApaNe "saMtonA gAma sAyalA' nAmanA prakaraNamAM joIzuM. pU. zrI kapuracaMda amarazI zeThane tyAM zrI lallubhAI zeThano janma thayo hato. A kuTuMbane zeTha kuTuMba tarIke oLakhavAmAM AvatuM hatuM. zrI lallubhAI zeTha lIMbaDI choDI sAyalA AvatAM je Arthika paristhiti lIMbaDI khAte sArI hatI te dhIre dhIre bagaDatI cAlI. AnA pariNAme zrI lallubhAI zeThane Arthika bAbatamAM mUMjhavaNa vadhatI gaI. Ama chatAM teozrI sAdhu-saMtonI yathAzakti bhakti karatA rahetA. je sAdhu-saMta gAmamAM padhAre tenI vaiyAvacca bahu bhaktipUrvaka-AnaMdapUrvaka zrI lallubhAI zeTha karatA, je saMskAra pU. zrI saubhAgyabhAImAM paNa nAnapaNathI ja siMcAtA jatA hatA. kyAreka zrI lallubhAI zeThane ema thatuM ke, A rIte sevA-bhaktithI mArA nasIba ADenuM pAMdaDuM khasI jaze ane Arthika paristhiti sudharaze. jo camatkArI sAdhu puruSa maLI jAya to mArI diradratA dUra thaI jAya evI bhAvanA paNa hdayamAM rahyA karatI hatI. uparokta paristhiti vacce rahetA zrI lallubhAI zeThane jANavA maLyuM ke, mALavA (hAlanA rAjasthAna) tarapha koI koI camatkArI sAdhu-ti maLI jatA hoya che. tethI mALavA tarapha javA vicAra Avyo. AthI teozrI ratalAma gayA. tyAM kharekhara eka paramakRpALudevane maLatAM pahelAMnA zrI sobhAgabhAI For Personal & Private Use Only 1
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramakRpALudevane maLatAM pahelAnA zrI saubhAgabhAI he Atmana ! tuM saMsAradu:khanA vinAza artha jJAnarUpI sudhArasane pI ane saMsArasamudra pAra UtaravA mATe dhyAnarUpa vahANanuM avalaMbana kara." (patrAMka : 102) Jain Education international For Personal & Private Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ camatkArI sAdhu puruSano bheTo thaI gayo. zrI lallubhAI zeThane lAgyuM ke, jarUra A mahApratApI jaNAtA sAdhu puruSa pAsethI icchita vastu maLaze. yogya samaye taka jotAM zrI lallubhAI zeThe potAnI kathaLelI Arthika paristhitinI vAta karyA bAda te Arthika paristhiti maMtra taMtra ke camatkAra vaDe sudhare evI apekSAthI sAdhu pAse yAcanA karI. paNa te sAdhu to adhyAtmapremI sAcA saMta hatA tethI teoe zrI lallubhAI zeThane upAlaMbha ApatAM jaNAvyuM ke, "AvA vicakSaNa thaI tame AtmAnI vAta pAmavAnI icchAne badale AvI mAyAnI vAta karo cho te tamane ghaTe nahIM." A prakArano Thapako sAMbhaLI zrI lallubhAI zeThane paNa pastAvo thayo. teo Ama to saraLa ane dharmapremI puruSa hatA. teone khyAla AvI gayo ke, pote bhUla karI che, na mAMgavA jevuM mAMgela che tethI tarata ja pote pazcAttApa karI, kSamA mAMgI ane AtmA prApta thAya evI vidyA ApavA prArthanA karI. pariNAme te mahAtmApuruSe prasanna thaI zrI lallubhAI zeThane "sudhArasa" nAmanI yogakriyAnI bIjajJAnanI paramArtha rahasyabhUta vAta karIne kahyuM ke, "koI yogya pAtrane kahezo to jJAnaprAptimAM tene upayogI thaze." tyAra pachI zrI lallubhAI zeTha to sAyale AvIne "bIjajJAna"nI ja ArAdhanA karavA lAgI gayA. hAlatAM-cAlatAM tenuM dhyAna karatAM potAne jaMgama sAmAyika che ema kahevA lAgyA. zrI lallubhAIne ema lAgyuM ke, pelA sAdhu puruSe A vAta koI yogya pAtrane ApavA jaNAvela che, to mAro putra saubhAgya A mATe yogya pAtra che, tethI teoe A vAta pU. zrI saubhAgyabhAIne kahI ane temane paNa A "bIjajJAna" koI yogya pAtra maLe to tene ApavA jaNAvyuM. saubhAgyabhAInI trIjI peDhInA jamAI ghATakopara (muMbaI) khAte rahetA 75 varSanA zrI vajubhAI kAmadAra pAsethI zrI saubhAgyabhAInA kuTuMbIjano viSenI mAhitI prApta thaI hatI. saubhAgyabhAInAM lagna ratanabA sAthe thayelAM. temane tyAM be putro ane cha putrIonI saMtati thaI. putronAM nAma anukrame maNilAla ane yaMbakalAla hatAM jyAre putrIonAM nAma divALIbA, jhaverabA, pazIbA, chabalabA, caMcaLabA tathA pArvatIbA hatAM. zrI saubhAgyabhAInI putrI pArvatIbAnA putra zrI hiMmatalAla ke jeo 92 varSanA che ane hAla agAsa AzramamAM rahI dharma ArAdhanA karI rahyA che. teo sAthenI vAtacItamAM zrI saubhAgyabhAI viSenI mAhitI prApta thaI te A pramANe che : zrI saubhAgyabhAInAM mAtAjInuM nAma lAlamAM hatuM. lAlamA svabhAve saraLa ane paramakRpALudevane maLatAM pahelAMnA zrI sobhAgabhAI For Personal & Private Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ dayALu hatAM. saubhAgyabhAInA vaDadAdAo varSothI lIMbaDI khAte rahetA hatA. saubhAgyabhAI lallubhAI amarazIbhAI ANaMdajIbhAI nAnajIbhAI DuMgarazIbhAI zeTha Ama vaMzavAraso hato. Aje paNa lIMbaDInA upAzrayamAM amarazI ANaMdajI nAnajI DuMgarazInuM mukhya nAma lakhAyela che te ema sUcave che ke, te vakhatamAM teo dhanADhya, dharmapremI ane upAzrayamAM mokharAnuM sthAna dharAvatA haze. saubhAgyabhAIne eka bahena nAme ujamabA hatAM. A bahena nAnI uMmare vidhavA thayelAM tethI teo pU. zrI saubhAgyabhAI sAthe ja sAyalAmAM rahetAM hatAM. saubhAgyabhAInA kuTuMba viSe AMbo banAvIe to A pramANe thAya. zrI lallubhAI zeTha pU. zrI saubhAgyabhAI zrI ujamabA (bahena) maNilAla caMbakalAla divALIbA jhaverabA pazIbA chabalabA caMcaLabA pArvatIbA jagajIvanadAsa zAMtilAla hiMmatabhAI kAntibhAI urpha kanubhAI savitAbena kaMcanabena tArAbena prakAzabhAI ketanabhAI uparokta AMbAmAM darzAvela zrI prakAzabhAI hAla borIvalI-muMbaImAM, zrI ketanabhAI hAla surendranagara-saurASTramAM, zrI kaMcanabahena ane temanA pati zrI vajubhAI kAmadAra ghATakoparamAM tema ja zrI tArAbahena muMbaImAM rahe che. 5. zrI saubhAgyabhAInA dehavilaya bAda temanA putro zrI maNilAla ane zrI traMbakalAlane temanA bhANeja zrI manasukhabhAI kapAsI vaDodarA pAse Avela vAsada najIka bheTAsI gAme laI gayA. tyAM teoe dUdhamAMthI krIma kADhI vecavAno vyavasAya zarU karyo. joke zrI yaMbakalAlabhAI emanA ekanA eka dIkarA zAntilAlabhAInA ... dayasakhA zrI saubhAgya For Pers o vate Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahI nadImAM DUbI javAthI thayela akALa avasAna bAda bheTAsI choDI pAchA sAyalA AvI vaselA ane chellA divaso sAyalA khAte ja rahI dharmadhyAnamAM vitAvyAM. - pU. zrI saubhAgyabhAInA vyavasAya saMbaMdhI ullekha paNa paramakRpALudeva sAthenA patravyavahArane kAraNe ApaNane sAMpaDe che. saMvata 1949nA bIjA aSADha sudI bArasa maMgaLavAranA roja paramakRpALudeva paranA patramAM zrI saubhAgyabhAI jaNAve che ke, ra00 maNa kapAsa lIdhela che. Ama teo kapAsano vepAra karatA teno khyAla Ave che. uparAMta kapAsa mATe sAyalAthI morabI, aMjAra-kaccha tarapha jatA tevo paNa ullekha patromAM jovA maLe che. saMvata 1950 aSADha vada chaThTha maMgaLavAranA lakhAyela patramAM aMjAra-kacchano ullekha karela che. saMvata 195ranA mAgazara suda noma somavAranA patramAM ullekha che ke, "yaMbake rU. 150nA AzaranAM motI lIdhAM ane bIjA rU. 200nAM lAvaze. vecavA che te ghATa Avaze te vecaze." A vAkya parathI jaNAya che ke, motI-jhaverAtano vepAra paNa kyAreka kyAreka karatA haze. sAyalAmAM teonI dukAna hatI. uparAMta amuka samaya mATe morabImAM jyAre sIjhana hoya tyAre dukAna kholatA evuM patravyavahAranA AdhAre kahI zakAya. jo ke teonI Arthika paristhiti nabaLI hatI evo khyAla A patravyavahArane kAraNe ja Ave che. paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdrajInA anugrahathI Arthika viTaMbaNA hovA chatAM saraLa svabhAvI zrI saubhAgyabhAIe AdhyAtmika pragati sAdhI hatI. A pragatimAM emanA pitAzrI lallubhAI ane mAtA lAlamAnA saMskAre paNa mahattvano bhAga bhajavyo. pU.zrI sobhAgabhAInA divya jIvananA saMskAro temanI pachInI peDhIomAM jaLavAyelA rahyA che. paramakRpALudevane maLatAM pahelAMnA zrI sobhAgabhAI For Personal & Private Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI saubhAgabhAIne maLatAM pahelAMnA zrImadjI revAzaMkara jagajIvananI kAM.) IP 'tanane artha, dhanane artha, bhogane arthe, sukhane artha, svArthane artha ke koI jAtanA Atmika baMdhanathI ame saMsAramAM rahyA nathI. jagata kaMI levAne mATe pravRtti kare che,A pravRtti devAne mATe thatI haze, ema lAge che.' (patrAMka : 415) For Personal & Private Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 2 zrI sobhAgabhAIne maLatAM pahelAMnA zrImadjI dharmabhUmi evA A bhAratadezamAM pUrNimAno divasa mahAmaMgalamaya parama pavitra gaNAya che. emAM paNa kArtika pUrNimA viziSTa prakAre vizeSa vizeSa maMgalamaya gaNAya che kemake A divase prakAzapuMja rUpe ghaNA mahAna AtmAoe A bhUmi para avataraNa karela che. paramakRpALudeva saMtaziromaNi yugapravartaka mahAtmA paNa A ja divase ApaNA jevA jJAna-aMdhone divyacakSu pradAna karavA mATe A saurASTra bhUminA vavANiyA baMdare vasatA zrImAnuM ravajIbhAIne tyAM vi. saM. 1924mAM avataryA. saurASTranI parama pavitra dharatI para pagalAM pADanAra bhagavAna zrIkRSNanI bhaktithI raMgAyela narasiMha mahetA, svAmI dayAnaMda sarasvatIjI jevA mahApuruSo thaI gayA. te ja saurASTranI dharatI para janma dhAraNa karanAra ane vicaranAra paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdrajI eka anokhuM vyaktitva dharAvanAra, mahAna, AtmaprApta sapuruSa thaI gayA. paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdrajI ane A pustakanA caritranAyaka pU. zrI saubhAgyabhAInuM prathama milana thayuM tyAM sudhInA eTale ke saMvata 1924thI saMvata 1946 sudhInA paramakRpALudevanAM bAvIsa varSonA pavitra jIvana viSe A prakaraNamAM vicAraNA hAtha dharazuM. parama pUjanIya paramAtmA tulya paramakRpALudevanI janmabhUmi vavANiyA gAma paNa Aje teozrInA janma thakI pAvana thaIne pavitra tIrthadhAma banI gayuM che, jenI yAtrA karIne, ane darzana karIne bhavya jIvo dhanyatA anubhave che. te janmasthaLe "zrImad rAjacaMdra janma bhuvana' nAme bhavya maMdira bAMdhavAmAM Avela che. te maMdira paNa darzanIya ane bhakti karavA yogya banI gayuM che. mahAdevyAH kukSiratna, zabdajItavarAtmajam rAjacaMdramahaM vanda, tattvalocanadAyakam . mAtA devabAI yathAnAmA tathA guNasAkSAt devI samAna divyA hatAM. gAma loko kahe che ke, sAsu ane sasarAnI ananya sevA-bhaktinA prabhAve ane temanA zubhAziSathI devabAIne zrImad jevuM divya putraratna sAMpaDela. paramakRpALudevanA pitAzrI zrI sobhAgabhAIne maLatAM pahelAMnA zrImadjI For Personer tivate Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ ravajIbhAI paNa dayALu hRdayavALA bhaktibhAvathI sabhara puruSa hatA. zrImad rAjacaMdrajIne janmanuM nAma lakSmInaMdana ApavAmAM AvyuM hatuM paNa saMvata 1928mAM temanI cAra varSanI vaye, te nAma badalIne temane rAyacaMda evuM nAma ApavAmAM AvyuM hatuM je pAchaLathI rAjacaMdra thaI kAyama rahyuM. zrImad rAjacaMdrajInA dAdAnuM nAma paMcANabhAI hatuM. teo 98 varSanA dIrghaAyuSI thayA hatA. teo jainakuLamAM janmela hovA chatAM vaiSNavadharma pALatA hatA. temanA putra zrI ravajIbhAInAM lagna zrI devabAI sAthe thayAM. mAtA devabAI jainakuLamAMthI jainatvanA saMskAra sAthe AvyAM AthI ja paramakRpALudeva upara vaiSNavadharma ane jainadharma ema bannenA saMskAro paDelA hatA. dehajanmanI apekSAe zrImad rAjacaMdrano janma bhale paMcANabhAInA kuLamAM thayo hoya, paNa saMskAra janmanI apekSAe to zrImad rAjacaMdrano janma mahAna yogI kuLamAM ja thayelo che. adhUrA choDelA yoganI kaDInuM anusaMdhAna zIdhra, vinA prayAse hoya che. eTale aneka janmonA yogasaMskArono amUlya vAraso laIne avatarelA zrImad rAjacaMdrajI kharekharA kuLayogI-AjanmayogI hatA. bALa rAjacaMdra zuklapakSanA caMdranI jema dina-pratidina vRddhi pAmavA lAgyA. teonuM bALapaNa AnaMdamAM vItyuM hatuM. vavANiyA gAmanI AsapAsa aDhAra taLAvaDIo che. A taLAvaDIo AsapAsa zrImad rAjacaMdrajI bALagoThiyAo sAthe pharatA-ramatA temaja AnaMda killola karatA hatA. potAnA pitAmaha zrI paMcANabhAI pAsethI temaNe kRSNakIrtananAM pado tema ja judA judA avatAronA camatkAronA prasaMgo bALavayamAM sAMbhaLyA hatA. te badhAthI prabhAvita thaIne zrImade bALavayamAM rAmadAsajI nAmanA sAdhu pAse kaMThI baMdhAvI hatI. Ama bALavayamAM temanAmAM vaiSNava saMpradAyano raMga vizeSa hato. jo ke jainakuLamAM janmela hovAne kAraNe temane vavANiyAmAM jainono saMga vadhyo hato. temanA saMgamAM temane jainadharmanAM pratikramaNa sUtra, sAmAyika sUtra tathA anya graMtho vAMcavA maLyAM. te graMthomAM prabodhelA sUkSma ahiMsAbhAvane lIdhe jainadharmamAM prIti vadhI. tevAmAM temaNe baMdhAvelI kaMThI tUTI gaI, je teoe pharIthI baMdhAvI nahi. paramakRpALudeva haju to sAta varSanI vayanA hatA tyAre vavANiyAmAM amIcaMda nAmanA eka gRhastha, sarpadaMza thatAM mRtyu pAme che. A amIcaMdabhAI bALaka rAyacaMda pratye bahu premathI vartatA hatA. bALaka rAyacaMdane koIe kahyuM ke, amIcaMdabhAI to . hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarI gayA. "gujarI gayA" e zabda prathama vAra ja bALaka rAyacaMdane kAne paDe che. mUMjhavaNa anubhave che. kone pUche? doDatA doDatA bALasulabha mugdhatAthI saMkaTa samayanI sAMkaLa evA dAdA paMcANabhAI pAse Ave che ane pUche che ke, "dAdA ! gujarI javuM te zuM ?" dAdAne thAya che ke, A nAnA bALakane kahevAthI gabharAI jaze eTale te vAta TALavA javAba ApavAne badale kahe che ke, "jA, roMDho (sAMjanuM bhojana) karI le." parantu bALaka zrImad rAjacaMdra pharIthI pUche che ke, "dAdA ! kahone gujarI javuM te zuM ?" Ama vAraMvAra pUchavA lAgyA tethI dAdA paMcANabhAI pratyuttaramAM jaNAve che ke, "jo dIkarA, te havethI bolaze nahIM, khAze nahIM, pIze nahIM hoM !" A javAbathI bALaka rAjacaMdrajIne saMtoSa nathI thato eTale punaH prazna kare che ke, "dAdA ! kema bolaze nahIM? khAze nahIM? pIze nahIM?" tyAre dAdA paMcANabhAI vistArapUrvaka samajAve che ke, "beTA, eno jIva nIkaLI gayo che eTale pachI zarIra bolI zake nahIM, khAI zake nahIM, pI zake nahIM ke hAlI-cAlI zake nahIM." AgaLa samajAvatAM kahe che ke, "te zarIrane smazAnamAM laI jaI bALI nAMkhaze." bALaka zrImad rAjacaMdrathI smazAnamAM saunI sAthe jaI zakAya ema nahotuM tethI chUpI rIte taLAva pAse gayA ane smazAna bhUmi joI zakAya e hetuthI be zAkhAvALA eka bAvaLanA jhADa para caDIne temaNe joyuM to citA baLatI hatI ane AsapAsa mANaso beThA hatA. zrImadrane vicAra Avyo ke, "A loko te kevA krUra che? AvA suMdara ne sArA mANasane bALe che? A zarIra to enuM e ja che. emAMthI cAlyuM zuM gayuM ? e kayuM tattva haze ?" Ama vicAraNA para caDI jatAM smRtipaTa paranuM AvaraNa khasI jAya che ne pUrvajanmonI smRti thaI Ave che. jAti-smRti jJAna pragaTe che. je vRkSa para A jJAna prApta thayela tenA thaDano nAno bhAga Aje paNa vavANiyAnA janmabhuvanamAM rAkhavAmAM Avela che. pUrvajanmanA anubhavanA kAraNe zrImadjIno vairAgya divase divase tIvra thato gayo hato. bALaka rAyacaMda sAta varSanA thatAM temane abhyAsa mATe zALAmAM besADavA temanA pitAjI zrI ravajIbhAI laI gayA tyAM jaI zALAnA AcAryazrIne zrI ravajIbhAI kahe che ke, "mAstara sAheba ! A mAro ekano eka lADako putra che. tene barAbara bhaNAvajo. bhAIzAba ! ene mArazo ke laDazo nahi hoM !" Ama bALaka rAyacaMda abhyAsa karavA lAgyA. temanI samajaNazakti ane smaraNazakti e zrI sobhAgabhAIne maLatAM pahelAMnA zrImadjI For Personal & Private Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaye paNa eTalI tIvra hatI ke temaNe TUMka samayamAM gujarAtI sAte copaDIno abhyAsa pUrNa karyo hato, eTaluM ja nahi, je vyakti pAsethI temaNe zikSaNa levAnI zarUAta karI hatI, te vyaktine abhyAsa pUrNa karyA bAda te copaDIno bodha karyo hato. potAnI zakti viSe temaNe lakhelI "samuccayavayacaryA"mAM lakhyuM che ke, "sAta varSathI agiyAra varSa sudhIno kALa keLavaNI levAmAM hato. Aje mArI smRti jeTalI khyAti bhogave che, teTalI khyAti bhogavavAthI te kaMIka aparAdhI thaI che, paNa te kALe niraparAdhI smRti hovAthI eka ja vAra pAThanuM avalokana karavuM paDatuM hatuM. chatAM khyAtino hetu na hato, eTale upAdhi bahu ochI hatI. smRti evI baLavattara hatI ke jevI smRti bahu ja thoDA manuSyomAM A kALe, A kSetre haze. abhyAsamAM pramAdI bahu hato, vAtaDAhyo, ramatiyALa ane AnaMdI hato. pATha mAtra zikSaka je veLA vaMcAve te ja veLA vAMcI teno bhAvArtha kahI jato. e bhaNInI nizciMtatA hatI. te veLA prIti- saraLatA vAtsalyatA mArAmAM bahu hatI. sarvathI ekatva icchato, sarvamAM bhAtRbhAva hoya to ja sukha, e mane svAbhAvika AvaDyuM hatuM. lokomAM koIpaNa prakArathI judAInA aMkuro joto ke mAruM aMtaHkaraNa raDI paDatuM. te veLA kalpita vAto karavAnI mane bahu Teva hatI. AThamA varSamAM meM kavitA karI hatI, te pAchaLathI tapAsatAM samApa hatI.' (patrAMka : 89) zALAno abhyAsa choDyA pachI zrImad anya pustakono ghera rahIne niyamathI abhyAsa karatA. tIvra smaraNazakti tathA samajazakti hovAne kAraNe saMskRta, mAgadhI ane hindI bhASAo para temaNe svataMtra rIte abhyAsa karIne sAro evo kAbU meLavyo hato. ATha varSanI vayathI kavitA racavAno prAraMbha karanAra zrImad rAjacaMdrajI Ajanma kavi hatA. teoe bahu suMdara pado racelAM je vartamAnapatromAM prasiddha paNa thayelAM. "AtmasiddhizAstra' temanI kavitva zaktino tathA prajJAno anero paricaya ApatuM mahAkAvya ja che. (A saMbaMdhI eka alaga prakaraNa che.) eka kavi tarIke teo jagaprasiddha thayA ane te samaye mahAtmA gAMdhIjI tathA anya pratiSThita varga temane "kavi rAyacaMda" tarIke oLakhatA. sahaja kavitva zaktisaMpanna zrImad rAjacaMdrajInI jIvanadRSTi "sAcuM te ja mAruM" e prakAranI prathamathI ja hatI. satyanA AgrahI zrImad rAjacaMdrajInA jaina saMbaMdhI hRdayasakhA zrI saubhAgya 8 For Persovate Use Only ...
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUrvabaddha khyAlo dUra thatA gayA che ane jaina saMbaMdhI vizeSa vizeSa jANavAnuM AkarSaNa vadhatuM gayuM che. teone jyotiSanuM jJAna paNa thayuM hatuM. | zrI ravajIbhAIne mAtA-pitA uparAMta patnI devabAI, bALaka rAyacaMda uparAMta manasukhabhAI nAme anya putra tema ja cAra putrIo anukrame zivakuMvarabAI, jhabakabAI, menAbAI tathA jIjIbAI hatAM. Ama kula dasa vyaktionuM bahoLuM kuTuMba hatuM. Arthika paristhiti bahu sArI kahI zakAya evI na hatI. bALaka rAyacaMda nAnapaNathI samaju hatA. kauTuMbika paristhitine samajI bALa rAyacaMda pitAne sahAyabhUta thavA dukAne besavA lAgyA. phurasadanA samayamAM temaNe aneka graMtho vAMcyA hatA. keTalIka vakhata teo padonI racanA paNa karatA. zrImad rAjacaMdrajI potAnI "samuccayavayacaryAmAM noMdhe che ke, "huM mArA pitAnI dukAne besato, ane mArA akSaranI chaTAthI kaccha darabArane utAre mane lakhavA bolAve tyAre huM tyAM jato. dukAne meM nAnA prakAranI lIlAlahera karI che, aneka pustako vAMcyAM che, rAma ityAdikanAM caritro para kavitAo racI che, saMsArI tRSNAo karI che, chatAM koIne meM ocho adhiko bhAva kahyo nathI, ke ochuM-adhikuM toLI dIdhuM nathI, e mane cokkasa sAMbhare che." (patrAMka : 89) potAnI pharajamAM jarA paNa cUka na AvavA devAnI, kartavyapAlananI niSThA zrImad rAjacaMdrajImAM bALavayathI ja hatI. teo bALavayathI ja pIDha vyakti hatA. dukAne beThA beThA paNa zrImad rAjacaMdrajIe vepAra zo karyo ? bAhya vastuono vyApAra karavA sAthe emaNe AMtaravastuno-Atmavastuno vyApAra vadhAravA mAMDyo, dinapratidina zrutajJAnanI ananya vRddhino vyApAra Adaryo. emanI jJAnapipAsA eTalI badhI tIvra hatI ke khAnagImAM temaNe zratanI utkaTa upAsanA AdarI. saMvata 1956mAM lakhelA eka patramAM paramakRpALudeve lakhyuM che ke, "eka zloka vAMcatAM amane hajAro zAstranuM bhAna thaI temAM upayoga pharI vaLe che." (patrAMka : 917) te parathI A parama kRtadhara puruSanI sarvAtizAyinI zrutazakti kevI agAdha haze ! janmakSetra vavANiyAmAM jeTaluM dharma sAhitya upalabdha hatuM teTaluM to AzuprajJa zrImad rAjacaMdrajI zIdhra pI gayA, paNa ATalAthI jJAnapipAsu zrImadUnI tRSA chIpe ema na hatI, AthI vizeSa sAhityanI gaveSaNArthe anya kSetra pratye dRSTi doDAvavAnI hatI. eTale te arthe ke vyavahAra prasaMge teramAM varSa pachI zrImad rAjacaMdrajInuM morabI vAraMvAra javAnuM thatuM. tyAM teo potAnA phebAne ghera rahetA. tenI paDozamAM vinayacaMdra zrI sobhAgabhAIne maLatAM pahelAMnA zrImadjI For Personal ivate Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ daphatarI nAme eka pratiSThita gRhastha rahetA hatA, tenA vRddha pitAzrI popaTabhAI bahu dharmiSTha hatA. teone zrImad rAjacaMdra pratye prathama darzane ja apUrva sneha jAgyo hato. tethI zrImad rAjacaMdra jyAre morabI padhAre tyAre temano samAgama karatA. teo potAno vakhata jainAgamo vAMcavAmAM gALatA. teno apUrva bhAvArtha zrImad pAsethI sAMbhaLI zrImadUne "bALasaMtamahAtmA" tarIke oLakhyA hatA, tethI temanuM Adara-mAna bahu karatA. vinayacaMdabhAI morabImAMthI tema ja amadAvAda vagere sthaLothI pustako meLavI ApavAmAM zrImad rAjacaMdrajIne sahAya karatA. e rIte A pitA-putra banne zrImad rAjacaMdrajInA guNajJa aMgata snehIo banyA hatA ane temanuM ghara zrImad rAjacaMdrajInuM vAMcanAlaya, lekhanAlaya ane pustakAlaya banyuM hatuM. | terathI soLa varSa sudhIno samaya zrImad rAjacaMdrajI mATe dharmamaMthanakALa hato. vedAnta-sAMkhyayoga-bauddha-jaina Adi SadarzananuM svarUpa darzAvanArA upalabhya graMthonuM UMDuM avagAhana temaNe svalpa samayamAM karyuM hatuM. padarzananI tulanAtmaka parIkSA parIkSApradhAna zrImad rAjacaMdrajIe nyAyanA kAMTA para karI, padarzananA tattvane niSpakSa nyAyamUrtinI jema nyAyanA kAMTe toLyuM. zrImanA A parIkSApradhAnIpaNAnA jhapATAmAM AtmAne nahi mAnanAra nAstika darzana cArvAka darzana-paNa AvI gayuM ne enA jhapATAmAM ekavAra zrImajI paNa AvI gayA ! patrAMka-82mAM zrImadrajI A aMge spaSTa ullekha che ke - "...moTI kalpanA te A badhuM zuM che? tenI hatI. te kalpanAnuM ekavAra evuM phaLa dIThuM punarjanma nathI, pApa nathI, puNya nathI, sukhe rahevuM ane saMsAra bhogavavo e ja kRtakRtyatA che. emAMthI bIjI paMcAtamAM nahIM paDatAM dharmanI vAsanAo kADhI nAkhI. koI dharma mATe nyUnAdhika ke zraddhAbhAvapaNuM rahyuM nahIM. thoDo vakhata gayA pachI emAMthI ora ja thayuM. ...koI ora anubhava thayo ane je anubhava prAye zAstramAM lekhita na hoya, jaDavAdIonI kalpanAmAM paNa na hoya, tevo hato." Ama tattvamaMthanakALamAM ekavAra zrImadjIne nAstikatAno vicAra paNa AvI gayo, paNa "tattvavicAra sudhArasa dhArA" AgaLa cAlatAM, anubhavanI kasoTIe kasanArA parIkSApradhAnI zrImadjIne te vicAra mithyA jaNAyo ane temAMthI A AtmadharmanuM mULa temane hAtha lAgyuM. koIpaNa mata-darzananA Agraha ke pakSapAta vinA atyaMta madhyasthatAthI prAmANika nyAyamUrtinI jema nyAyatulA barAbara jALavIne, kevaLa zuddha tattvagaveSakapaNe svaccha aMtaHkaraNathI parIkSA karatAM joyuM to bhagavaMta vItarAgapraNIta dharma ja Adi, madhya ne 10 .. hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personalvate Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMta e traNe koTimAM pahelethI te chelle sudhI, athathI iti sudhI pUrvApara aviruddha ane susaMvAditAvALo pratIta thayo. AgraharUpa ekAMtavAda e ja anya darzanonuM dUSaNa che ane nirAgraharUpa anekAMtavAda e ja jinadarzananuM bhUSaNa che. syAdvAdI jinadarzana e ja nirAgraha ne nirAgraha e ja jinadarzana - e enA sarvasamanvayakArI syAdvAdanI parama adbhuta camatkRti che; sarva darzanane potAnA vizALa aMgamAM-paTamAM samAvI le evI enI adbhuta vizALatA che. tethI ja zrImad rAjacaMdrajI lakhe che ke, "racanA jina upadezakI, paramottama tinu kAla, InameM saba mata rahata hai, karate nija saMbhALa.'' AtmAdi pratipAdana karanArA jinAgamo - uttarAdhyayana sUtra, dazavaikAlika sUtra, bhagavatI sUtra, sUtrakRtAMga Adi ane pravacanasAra-paMcAstikAya-samayasAra Adi mahAna zAstro pratye tema ja te te zAstrapraNetAo pratye ane cidAnaMdajI, AnaMdaghanajI, devacaMdrajI, haribhadrajI, yazovijayajI, hemacaMdrajI, samaMtabhadrajI, siddhasenajI, vigere siddhAMtaniSTha jJAnIo tema ja kabIrajI, narasiMha mahetAjI, suMdaradAsajI, akhAjI Adi AdhyAtmika yogI puruSonAM vacano pratye zrImad rAjacaMdrajIne kudaratI parama prema hato. A janmamAM kadI paNa saMskRta-prAkRtano abhyAsa nahi chatAM teo mAtra savA varSamAM samasta AgamonuM UMDuM talasparzI avagAhana karI gayA ! tenA phala svarUpe soLa varSa ane pAMca mAsanI vaye zrImad rAjacaMdrajIe darzana prabhAvaka "mokSamALA" graMthanuM sarjana karyuM. zrImanne sarvasaMgaparityAga karavAno mahAna manoratha hato. 'mokSamALA' ane 'bhAvanAbodha'nA racanA kALe te vairAgyabhAva vizeSa pallavita banyo. AthI ja vi.saM. 1942mAM teonA hRdayamAM bhakti, jJAna, dhyAna ane vairAgyanA bhAvo kevA prabaLa banyA che e darzAvatAM lakhe che - "ogaNIsoM ne betAlIse, adbhuta vairAgya dhAra re dhanya re divasa A aho." Avo tyAga aneka jIvonA kalyANanA nimittarUpa banaze tema mAnIne zrImade mAtAnI AjJA meLavavAno vicAra karyo. eka vAra zrImad ane temanAM mAtA devamA gharanA phaLiyAmAM khATalA para beThAM hatAM. A samaye zrImade mAtAne kahyuM, "mA mAre tArI rajA joIe che. tame rajA Apo to mAre jaMgalamAM jaIne sAdhu thavuM che." mAtAe kahyuM, "nA dIkarA, nA. tuM to che mArI AMkhanuM ratana ane mArA kuLano zrI sobhAgabhAIne maLatAM pahelAMnA zrImadbhu For Personal & Private Use Only 11
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ dIvo. sAdhu thavAnI tamane rajA kema ApIe ? mAro jIva nahIM cAle." ATaluM bolatAM bhoLA ane bhalA devamAnI AMkhamAMthI azrubiMdu TapakyAM. zrImade kahyuM, "mA, jIvato jogI haze, to koI divasa enuM moM jovA maLaze. tAre bAraNe Avaze. tArA khabara-aMtara pUchaze." zrImad A kahetA hatA, tyAre emanI mAtAnI AMkhamAMthI vaNathaMbhI AMsunI dhArA vahevA lAgI. A joIne mAtRbhakta zrImade kahyuM, "mA, tamane jema ThIka lAge tema karIza. have AvuM duHkha na lagADatI." Ama, mAtAnI bhAvanAe aMte vijaya meLavyo. saMvata 1944mAM amadAvAdamAM chapAtA mokSamALA graMthane kAraNe ja zrImad rAjacaMdrajInA prathama mumukSu juThAbhAIne paramakRpALu devano paricaya thayo hato. zrImad rAjacaMdrajIe juThAbhAIne nAma palaTo karI "satya parAyaNa" banAvI dIdhA hatA. dhanya che e zrI juThAbhAIne ! agAu ApaNe joyuM te pramANe zrImad rAjacaMdrajI avAra navAra morabI jatA hatA. morabImAM te vakhate zrI zaMkaralAla mAhezvara zAstrI nAme suprasiddha aSTAvadhAnI mahApaMDita hatA ane muMbaImAM zrI gaTulAlajI mahArAja bIjA eka suprasiddha aSTAvadhAnI hatA. zrImad rAjacaMdrajInuM je arasAmAM morabI Agamana thayeluM tyAre jaina upAzrayamAM prastuta zrI zaMkaralAla zAstrInA aSTAvadhAnano prayoga yojAyo hato te jovA mATe zrImadjIne AmaMtraNa maLeluM. A aSTAvadhAna prayoga jevo avalokyo tevo ja AzuprajJa zrImade zIdhra grahaNa karI lIdho. bIje ja divase morabInA "vasaMta bAga" nAmanA prasiddha udyAnamAM zrImadjIe aSTAvadhAnanA prayogo karI dekhADyA. mitro to utsAhamAM AvI gayA ane AkhA nagaramAM tenI prasiddhi karI dIdhI. tenA bIjA divase te ja jaina upAzrayamAM be hajAra prekSakonI jaMgI medanInI hAjarImAM bAra avadhAnano adbhuta advitIya prayoga karI dekhADI, sarva koIne AzcaryathI diMga karI dIdhA. navA navA prayogonA umaMgI ne ucharaMgI zrImad rAjacaMdrajI ATalethI aTakyA nahi, paNa bAra pachI (hariNaphALa bharatAM) A puruSe soLa ane soLa pachI ekadama ThekaDo mArI bAvana ane bAvana pachI hanumAna kUdako mArI parabhAryA so avadhAno karI dekhADyAM, ane Ama sarvakALano vikrama noMdhAvI mahAparAkramI zrImad rAjacaMdrajI ogaNIsa-vIsa varSanI vaye "zatAvadhAnI" kavi tarIke mulka mazahUra banyA. morabI 12 . hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal Prvate Use Only For persoa
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparAMta jAmanagaramAM, vaDhavANamAM, boTAdamAM, lIMbaDImAM ane chevaTe muMbaImAM AvA prayogo karavAne pariNAme temanI kIrti digdagaMtamAM prasarI gaI. "sAkSAt sarasvatI' ane "hindanA hIrA' evAM upanAma A mahAna vibhUtine ApavAmAM AvyAM. mAtra bhAratamAM ja nahi paNa zrImadnI kIrti vilAyatanA daravAjA khakhaDAvatI vizvavyApI banI gaI. muMbaImAM pharAmajI kAvasajI insTiTyUTamAM karelA zatAvadhAnanA prayogo daramyAna vidvAno, paMDito, jyotiSIo vagere aneka agragaNya vyaktio upasthita rahela. DaoN. piTarasananA adhyakSapade A kAryakrama yojAyela. tArIkha 24-1-1887nA 'TAImsa opha inDiyA" patramAM aMgrejImAM A aMge ahevAla chApavAmAM Avela. uparAMta "muMbaI samAcAra," "jAmejamazeda", "gujarAtI", "inDiyana spekaTeTara" ityAdi gujarAtI-aMgrejI chApAmAM paNa zrImad rAjacaMdrajInI adbhuta zaktio viSe lekho chapAyelA. muMbaInI hAIkorTanA mukhya nyAyamUrti sara cArlsa sArajanTe temane yuropamAM jaI tyAM potAnI zaktio darzAvavAnI bhalAmaNa karI. te zatAvadhAnanA prayoga prasaMge draSTAvargamAM uttama jyotiSIo paNa hatA. A adbhuta vyakti koNa che e tapAsavAnuM A jyotiSIone sahaja kutUhala thatAM dasa vidvAnoe maLI zrImad rAjacaMdrajInA graha joyA ane e graho "paramezvaragraha" TharAvyA. A aMge zrImad rAjacaMdrajI muMbaIthI potAnA banevI zrI catrabhuja becarane (jetapara) saMvata 1943nA mAgazara vada bArasa budhavAranA patrAMka : 27mAM lakhe che ke, "mArA graha daza vidvAnoe maLI paramezvaragraha TharAvyA che. vairAgyamAM jhIluM chuM... tamArA graha vaLatIe ahIM bIDI dezo. li. AzuprajJa tyAgI." Ama tajjJa jyotiSIonuM sahaja nimitta maLatAM zrImad rAjacaMdrajIne jyotiSavijJAna jANavAnuM sAdhana prApta thayuM ane jenA thakI te sAdhana prApta thayuM te nimittabhUta naimittiko karatAM paNa te jyotiSa viSayamAM alpa samayamAM ekadama kyAMya AgaLa vadhI gayA. hastarekhA-mukhaparIkSA Adi sAmudrika vidyAthI paNa zrImad rAjacaMdrajI jyotiSa joI zakatA hatA. A zatAvadhAna Adi smRti camatkAronuM ane jyotiSanA asAdhAraNa parijJAnanuM bAhya pradarzana zrImad rAjacaMdrajIe prAye 20-21mA varSa pachI ekadama choDI dIdhuM. jyAre temanI kIrti digadigaMtamAM prasarI gaI hatI, jyAre teo kIrtinI Toce pahoMcyA hatA, tyAre teoe sarpa kAMcaLI choDI de tema A tejaHpuMjathI jagatane AMjI denArA bAhya jagata pradarzanono tRNavat tyAga karyo. jagatane maMtramugdha karanArI AtmAnI zrI sobhAgabhAIne maLatAM pahelAMnA zrImadbhu For Personal & Private Use Only 13
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ keTalIka camatkArika zaktionI vAnagI-sempala-mAtra cakhADI te avadhAnAdi adbhuta prayogone tilAMjali ApI zrImad rAjacaMdrajI jagatanI dRSTithI lagabhaga adazyaalopa jevA thaI jaI; pachI to kevaLa adhyAtmamAM lIna thaI gayA hatA, kevaLa AtmAmAM samAI gayA hatA. vairAgyamAM jhIlI rahelA hadaya tyAgI zrImad rAjacaMdrajIne mAtA-pitAnA AgrahathI gRhasthAzramI thavAnI pharaja paDI. saMvata 1944nA mahA suda bArasanA dine jhaverI zrI revAzaMkara jagajIvananA vaDIla baMdhu zrI popaTalAlanAM suputrI zrI jhabakabahena sAthe lagna thayAM. gRhasthajIvanamAM paDyA pachI paNa zrImad rAjacaMdrajI atyaMta anAsakta ja rahyA che eTaluM ja nahi paNa temanI virakti uttarottara baLavattara banI vadhatI ja jAya che. (patrAMka : 78) saMvata 194pamAM lakhAyelA "strI saMbaMdhI mArA vicAra" e zIrSakavALA lekhamAM nodhela che ke, "strInA saMbaMdhamAM kAMI paNa rAgadveSa rAkhavA mArI aMza mAtra icchA nathI, paNa pUrvopArjanathI icchAnA pravartanamAM aTakyo chuM." AnA jevo ja bhAva eka bIjA patrAMka : 8ramAM dAkhavatAM zrImad rAjacaMdrajI potAnI AMtaravedanA ThAlave che, "strInA saMbaMdhamAM jijJAsA ora che ane vartanA ora che, paNa duHkha e che ke jijJAsA nathI chatAM pUrvakarma kAM ghere che?" A vedhaka zabdomAM zrImadbhA AtmAnI UMDI aMtaravedanA spaSTa dekhAI Ave che. zrImad rAjacaMdrajInA AtmAnI aMtaravRtti sahaja svabhAve dharmapravRtti bhaNI vaLI rahI hatI, aMtarapariNati tyAga vairAgyamAM pravahI rahI hatI, chatAM emane arthapravRttimAM paDavuM paDyuM-vyApAramAM jhaMpalAvavuM paDyuM, e koI vidhinuM vaicitrya athavA prArabdhanuM vaiSamya ja kahI zakAya. vairAgyamUrti zrImanne vyApAramAM jhaMpalAvavAnuM AkaruM dharmasaMkaTa AvI paDyuM. teonA bAhya saMjogo viSama hatA, Arthika sthiti sAMkaDI hatI, moTA kuTuMbanA nirvAhano bhAra upADavAmAM pitAne sahAyaka thavAnI anivArya kaparI pharaja emanA mAthe AvI paDI hatI. avadhAnanA prayogo nimitte muMbaI javAnuM thatAM tyAM zrI mANekalAlabhAI ghelAbhAI jhaverI jhaverAtanI parIkSAmAM niSNAta hatA temanI pAsethI te jhaverAtanI parIkSA zIkhavAnuM nimitta pAmI kuzAgrabuddhi zrImad rAjacaMdrajI alpa samayamAM temAM nipuNa thaI gayA ane te vyApAramAM paDavAnuM vicAryuM. pU. jhabakabahenanA kAkA zrI revAzaMkarabhAI morabImAM vakIlAta karatA, temane ekAda varSa pachI vyApAramAM moTo lAbha che ema jayotiSathI jANI zrImad rAjacaMdrajIe muMbaI javA preraNA karI ane jhaverAtanA vyavasAyanI vAta karI. AthI zrI revAzaMkarabhAI 14 ... dayasakhA zrI saubhAgya For Peregowate Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ muMbaI gayA ane tyArabAda zrImad rAjacaMdrajI paNa muMbaI jaI revAzaMkara jagajIvananI kaMpanImAM joDAyA. zrImad rAjacaMdrajInA puNyaprabhAve alpa samayamAM A kaMpanI nAmAMkita banI gaI. aNIzuddha prAmANikatA ane akhaMDa nItimattA sAcavatAM bAhyathI ratna(jhaverAta)no vyApAra karatA zrImad rAjacaMdrajI aMtarathI to ratnatrayIno ananya vyApAra karI rahyA hatA ane apUrva AtmalAbha pAmavA prayatnazIla paNa rahyA hatA. Ama vyApAranuM udita karma bhogavatA chatAM temanuM lakSa adhyAtma hatuM. e samayamAM prakhara vedAMtI zrI manasukharAma sUryarAma tripAThI sAthe patravyavahAra cAlu hato. zrI manasukharAmabhAI e vakhate eka sArA lekhaka tarIke prasiddha hatA, uparAMta tattvajJA tema ja jJAnaprApta puruSa hatA. 5.kR. deva zrImad rAjacaMdrajIno maMthanakALa cAlI rahyo hato. teozrI satsaMga icchatA hatA. sapuruSanuM sAyujaya icchatA hatA - jJAnaprApti dvArA AdhyAtmika mArge AgaLa vadhavA umaMga dharAvatA hatA. zrI manasukharAmabhAI tripAThI pAsethI icchita vastu prApta thaze evuM jaNAtAM teonI najIka javAnI icchAthI patro lakhatA hatA. vavANiyAthI vaizAkha suda chaThTha, somavAra, 1945 (patrAMka : 61)nA patramAM zrImadjI lakhe che ke, "huM artha ke vaya saMbaMdhamAM vRddha sthitivALo nathI, to paNa kaMIka jJAnavRddhatA ANavA mATe ApanA jevAnA satsaMgane, temanA vicArone ane sapuruSanI caraNarajane sevavAno, abhilASI chuM." AgaLa lakhe che ke, "A kALamAM punarjanmano nizcaya AtmA zA vaDe, kevA prakAre ane kaI zreNImAM karI zake, e saMbaMdhI kaMI mArAthI samajAyuM che te jo ApanI AjJA hoya to ApanI samIpa mUkIza." uparokta patra bAda bajANA-kAThiyAvADathI aSADha suda pUnama zukravAra, 1945(patrAMka : 68)mAM paramakRpALudeva zrI manasukharAmabhAI tripAThIne jaNAve che ke, "sarva darzana pAriNAmika bhAve muktino upadeza kare che e niHsaMzaya che, paNa yathArthadRSTi thayA vinA sarva darzananuM tAtparya jJAna hRdayagata thatuM nathI. je thavA mATe puruSonI prazasta bhakti, tenA pAdapaMkaja ane upadezanuM avalaMbana, nirvikAra jJAnayoga je sAdhano, te zuddha upayoga vaDe sammata thavAM joie." bharUcathI zrAvaNa suda trIja, budhavAra, 1945nA paramakRpALudeva zrI manasukharAmabhAI tripAThIne lakhe che ke (patrAMka 71) "game te vATe ane game te darzanathI kalyANa thatuM hoya, to tyAM pachI matAMtaranI kaMI apekSA zodhavI yogya nathI. Atmatattva je anuprekSAthI, je darzanathI ke je jJAnathI prApta thAya te anuprekSA, te darzana ke te jJAna sarvoparI che ane jeTalA AtmA taryA, vartamAne tare che, bhaviSya taraze te zrI sobhAgabhAIne maLatAM pahelAMnA zrImadjI 15 - For pe * For Personal & Private Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakhara vedAMtI zrI manasukharAma sUryarAma tripAThI sAthe paramakRpALudevanI pratyakSa mulAkAta 'zAstramAM mArga kahyo che, marma kahyo nathI. marma to satpaSanA aMtarAtmAmAM rahyo che.' (patrAMka : pa8) For Personal & Private Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarva e eka ja bhAvane pAmIne. ApaNe e sarva bhAve pAmIe e maLelA anuttara janmanuM sAphalya che." "dharmopajIvana prApta karavAmAM ApanI sahAyatAnI prAye avazya paDe tevuM che, paNa sAmAnya vRttibhAva mATe ApanA vicAra mAgI pachI te vAtane janma Apavo, tema rahyuM che. zAstra e parokSa mArga che ane...pratyakSa mArga che." muMbaIthI kArataka suda sAtama, guruvAra, 1946 (patrAMka : 87)nA patramAM paramakRpALudeva zrI manasukharAmabhAIne lakhe che ke, "jaina saMbaMdhI Apane kaMI paNa mAro Agraha darzAvato nathI tema AtmA je rUpe ho te rUpe game tethI thAo e sivAya bIjI mArI aMtaraMga jijJAsA nathI... jaina paNa eka pavitra darzana che ema kahevAnI AjJA lauM chuM... sarva sapuruSo mAtra eka ja vATethI taryA che ane te vATa vAstavika AtmajJAna ane tenI anucAriNI dehasthiti paryata sakriyA ke rAgadveSa ane moha vagaranI dazA thavAthI te tattva temane prApta thayuM hoya ema mAruM AdhIna mata che." muMbaIthI aSADa vada amAsa, 1946(patrAMka : 12)nA patramAM paramakRpALudeva zrI manasukharAmabhAI tripAThI samakSa potAnuM skraya kholI nAkhatAM jaNAve che ke, "ApanI pAse koI koI vAra AvavAmAM paNa eka ja e ja viSayanI jijJAsA che. ghaNAM varSothI ApanA aMtaHkaraNamAM vAsa karI rahela brahmavidyAnuM ApanA ja mukhathI zravaNa thAya to eka zAMti che." - AgaLa A ja patramAM lakhe che ke, "jainanA AgrahathI ja mokSa che. ema AtmA ghaNA vakhata thayA mAnavuM bhUlI gayo che. muktabhAvamAM (!) mokSa che ema dhAraNA che, eTale vAtacIta veLA Apa kaMI adhika kahetAM nahIM staMbho ema vijJApana che." vavANiyAthI prathama bhAdrapada suda trIja, somavAra, 1946(patrAMka : 126)nA patramAM paramakRpALudeva zrI manasukharAmabhAIne lakhe che ke, "vivekIonI ane yathAyogya upazamapAtranI chAyA paNa maLatI nathI. evA viSamakALamAM janmelo A dehadhArI AtmA anAdikALanA paribhramaNanA thAkathI vizrAMti levA AvatAM avizrAMti pAmI sapaDAyo che. mAnasika ciMtA kyAMya kahI zakAtI nathI. kahevAnAM pAtronI paNa khAmI che; tyAM have zuM karavuM? jo ke yathAyogya upazamabhAvane pAmelo AtmA saMsAra ane mokSa para samavRttivALo hoya che. eTale apratibaddhapaNe vicarI zake che, paNa A AtmAne to haju te dazA prApta thaI nathI paNa teno abhyAsa che. tyAM tene paDakhe A pravRtti zA mATe UbhI haze ? jenI nirupAyatA che tenI sahanazIlatA sukhadAyaka che ane ema ja pravartana che; paraMtu jIvana pUrNa thatAM pahelAM zrI sobhAgabhAIne maLatAM pahelAMnA zrImadjI For Personal & Private Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ yathAyogyapaNe nIcenI dazA AvavI joIe." 1. mana, vacana ane kAyAthI AtmAno muktabhAva. 2. mananuM udAsInapaNe pravartana 3. vacananuM syAdvAdapaNuM (nirAgrahapaNuM) 4. kAyAnI vRkSadazA (AhAra-vihAranI niyamitatA) athavA sarva saMdehanI nivRtti; sarva bhayanuM chUTavuM, ane sarva ajJAnano nAza, aneka prakAre saMtoe zAstra vATe teno mArga kahyo che, sAdhano batAvyAM che, yogAdikathI thayelo potAno anubhava kahyo che; tathApi tethI yathAyogya upazamabhAva Avavo durlabha che. te mArga che; paraMtu upAdAnanI baLavAna sthiti joIe. upAdAnanI baLavAna sthiti thavA niraMtara satsaMga joIe, te nathI. zizuvayamAMthI ja e vRtti UgavAthI koI prakArano parabhASAbhyAsa na thaI zakyo. amuka saMpradAyathI zAstrAbhyAsa na thaI zakyo. saMsAranA baMdhanathI IhApohAbhyAsa paNa na thaI zakyo; ane te na thaI zakyo tene mATe kaMI bIjI vicAraNA nathI. ethI AtmA adhika vikalpI thAta (sarvane mATe vikalpIpaNuM nahIM, paNa eka huM potAnI apekSAe kahuM chuM) ane vikalpAdika klezano to nAza ja karavo icchaDyo hato, eTale je thayuM te kalyANakAraka ja, paNa have zrIrAmane jema mahAnubhAva vaziSTha bhagavAne A ja doSanuM vismaraNa karAvyuM hatuM tema koNa karAve ? arthAt zAstrano bhASAbhyAsa vinA paNa ghaNo paricaya thayo che, dharmanA vyAvahArika jJAtAono paNa paricaya thayo che, tathApi A AtmAnuM AnaMdAvaraNa ethI TaLe ema nathI, mAtra satsaMga sivAya, yogasamAdhi sivAya, tyAM kema karavuM ? ATaluM paNa darzAvavAnuM koI satpAtra sthaLa nahotuM. bhAgyodaye Apa maLyA ke jene e ja rome rome rucikara che." A vAkyo dvArA ApaNane paramakRpALudevanI AMtaradazAnuM darzana thAya che. zrIrAmane to vaziSTha jevA sadguru prApta thayelA. parantu zrImadjIne to potAnA hRyanA bhAvo vyakta karavAne yogya koI pAtra prApta nathI tenI vedanA che. AvI dazAmAM teone zrI manasukharAmabhAI tripAThI maLatAM teo kaMIka saMtoSa vede che-zAtA anubhave che. . dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 3 paramakRpALudeva zrImad rAghaMdrajInI pratimA pULa saMbaMdhI vicAro bhagavAnanI vItarAga mudrA tema ja prazamarasanimagna jJAnanetronuM avalaMbana svIkArI nityameva daherAsarajI jaI tenI sevA-pUjA karavI, AvA uttama dharma saMskAro pU. bApujImAM bAlyakALathI ja daDha thayA hatA. je divase daherAsarajI na javAya ane bhagavAnanAM darzana na thAya te divase aMtaramAM kheda ane khAlIpo vedAto. tIrthaMkara prabhunA sthAyI prabhAvanA kAraNe emanuM jIvana sAttvika ane divya banatuM gayuM. karmakSetra sAyalA choDIne bahAra javAnuM thAya to tyAM paNa jinAlayamAM jaI darzana karIne potAnA divasanI zarUAta karatA. aSTaprakArI pUjA tema ja caityavaMdananA rahasyone samajI jJAna, kriyA ane bhaktibhAvano evo suMdara samanvaya sadhAyo ke teo komaLa hRdaya ane haLukarmI banatA gayA. sAyalAmAM jJAnI puruSo maLatAM teonuM jIvana pUrNapaNe AdhyAtmika banI gayuM. paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdrajInuM padya ane gadya dharma sAhitya tema ja jaina darzanamAM thaI gayelA pUrvAcAryoe lakhelA dharmagraMtho, tIrthaMkara prabhunI covIsIo, pUjAo tathA anya darzananA AtmajJAnI mahAtmAo dvArA lakhAyelAM pustako vAMcatAM-vicAratAM ullAsa pariNAma anubhavAtAM hatAM. zrI rAja-sobhAga satsaMga maMDaLanI sthApanA I.sa.1976nA 31mI Disembare thaI. zarUAtanA 1976 thI 1985 sudhI bApujInA guru zrI choTAlAlabhAI desAInA makAnamAM mumukSuo sAthe maLIne rahetA. bApujInI sAthosAtha sau mumukSuo paNa sAyalA gAma madhye Avela bIjA ajitanAthajI bhagavAnanA jinAlayamAM roja sevA-pUjA karI samUhamAM caityavaMdana karatA. I.sa. 1985nI sAlamAM sAyalA gAmanI bahAra navo Azrama sthapAyo, chatAM bApujI potAnA ghare rAtre rahetA ane savArathI sAMja AzramamAM rahI svAdhyAyanA kAryakramamAM hAjara rahetA. AzramamAM padhAre te pahelAM roja jinAlayamAM sevA-pUjA karIne padhAratA. navA AzramanA bhavya svAdhyAyakhaMDanI nIce moTo bejhamenTa haoNla che. AzramanA TrasTIgaNane thayuM ke nIce bhagavAnanI pratiSThA karIe paNa bApujIe A aMge mAnyatA na ApatAM samajAvyuM ke, tIrthaMkara prabhunuM sthAna sauthI UMcuM hovuM joIe. tethI svAdhyAyakhaMDamAM sthapAyelA paramakRpALudevanA citrapaTa karatAM paNa UMcuM zikharabaMdha pa.ka.deva zrImad rAjacaMdrajInI pratimA pUjana saMbaMdhI vicAro 18 For Personal & Private Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinAlaya baMdhAvI temAM bhagavAnanI pratiSThA thavI joIe. AjJAdhIna TrasTImaMDaLe pUrA harSa saha teno svIkAra karI 12mA tIrthaMkara zrI vAsupUjya svAmInuM zikharabaMdha ArasanA jinAlayanuM nirmANa karyuM. AzramanA rojiMdA nityakrama madhye savAre 10 thI 10-30 daramyAna pUjA tathA samUhamAM caityavaMdanano krama goThavAyela che. jayArathI daherAsarajImAM bhagavAnanI pratiSThA vidhi thaI tyArathI niraMtara A kramamAM mumukSuo bhAvapUrNa rIte sahabhAgI thaI jinezvara prabhunA sarvotkRSTa avalaMbanane svIkArI adhyAtma mArge pragati sAdhI rahela che. pU.bApujIne jyAre pUchavAmAM AvatuM ke, tamAro dharma kayo? tyAre teozrI javAba ApatA ke amo nizcayathI AtmadharmamAM chIe ane vyavahArathI zvetAMbara mUrtipUjaka jaina dharma pALIe chIe. zrImajIe "pratimA siddhi viSe eka pustaka lakhela che tema vacanAmRtajInA patrAMka-40 uparathI jANI zakAya che. A pustakanuM Alekhana thatuM hatuM tyAre vicakSaNa bApujIe manokAmanA pragaTa karela ke, paramakRpALudevanA pratimA saMbaMdhI vicAro A pustakamAM darzAvavAmAM Ave to dharmAnurAgI AtmAone temAMthI yogya mArgadarzana prApta thAya. pariNAme pustakamAM teno samAveza karavAmAM Avyo. have jyAre A dvitIya AvRtti pragaTa thaI rahela che tyAre "paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdrajInA pratimA pUjana saMbaMdhI vicAro" nAme alaga prakaraNa rUpe Alekha karela che. paramakRpALu zrImad rAjacaMdrajInA abhiprAye pratimA siddhi he jJAtaputra bhagavan! kALanI balihArI che. A bhAratanA hInapuNya manuSyone tAruM satya, akhaMDa ane pUrvApara avirodha zAsana kyAMthI prApta thAya ? thavAmAM AvAM vidgo utpanna thayAM; tArAM bodhelAM zAstro kalpita arthathI virAdhyAM, keTalAMka samULagAM khaMDyAM. dhyAnanuM kArya, svarUpanuM kAraNa e je tArI pratimA tethI kaTAkSadaSTie lAkhogame loko vaLyAM; tArA pachI paraMparAe je AcArya puruSo thayA tenA vacanamAM ane tArA vacanamAM paNa zaMkA nAMkhI dIdhI. ekAMta daI tUTI tAruM zAsana, niMdAvyuM. zAsana devI ! evI sahAyatA kaMI Apa ke je vaDe kalyANano mArga huM bIjAne bodhI zakuM, darzAvI zakuM, - kharA puruSo darzAvI zake. sarvottama nigraMthapravacananA bodha bhaNI vALI A AtmavirAdhaka paMthothI pAchA kheMcavAmAM sahAyatA Apa !! tAro dharma 19 . dhrayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ che ke samAdhi ane bodhimAM sahAyatA ApavI. matabhedathI anaMta kALe, anaMta janme paNa AtmA dharma na pAmyo. mATe satpuruSo tene icchatA nathI, paNa svarUpazreNIne icche che. jagatane rUDuM dekhADavA anaMtavAra prayatna karyuM; tethI rUDuM thayuM nathI. kema ke paribhramaNa ane paribhramaNanA hetuo haju pratyakSa rahyA che. eka bhava jo AtmAnuM rUDuM thAya tema vyatIta karavAmAM jaze, to anaMta bhavanuM sATuM vaLI raheze, ema huM laghutvabhAve samajyo chuM; ane tema karavAmAM ja mArI pravRtti che. A mahA baMdhanathI rahita thavAmAM je je sAdhana, padArtha zreSTha lAge, te grahavA e ja mAnyatA che, to pachI te mATe jagatanI anukULatA-pratikULatA zuM jovI ? te game tema bole paNa AtmA jo baMdhanarahita thato hoya, samAdhimaya dazA pAmato hoya to tema karI levuM. eTale kIrti apakIrtithI sarva kALane mATe rahita thaI zakAze. paramakRpALudevanA ananya bhakta pU.zrI jUThAbhAI jemane pa.kR.deva "satyaparAyaNa' tarIke saMbodhatA teonuM kuTuMba sthAnakavAsI saMpradAyanuM hatuM. pa.kR.devanI sAthe paricaya vadhatAM temanA pratimApUjana saMbaMdhI vicAromAM parivartana thayuM. tIrthaMkara bhagavAnanI vItarAgadazA tathA prazamarasa nimagna mudrA e utkRSTa avalaMbana che ema siddha thatAM jUThAbhAIne pratimAdarzana ane pUjanano sAco bhaktibhAva jAgyo. jUThAbhAInI sthAnakavAsI kuLa saMpradAyanI mAnyatAmAM pheraphAra joI kuTuMbIjano khUba nArAja thatA. teo jUThAbhAI tema ja zrImadbhu pratye kaTAkSabharyAM kaDavAM vacano bolI temanA pratimA pUjana saMbaMdhI mAnyatAne niMdatA. jUThAbhAInuM komaLa hRdaya zrImadbhu para thatA AkSepa prahArane jI2vI zakatuM nahi. temane aMtaramAM khUba duHkha temaja kuTuMbIjano pratye krodha Avato. A saMjogomAM samabhAvamAM rahI sahana karavAnI salAha zrImadbhu patra dvArA ApatA. vacanAmRtajIno patrAMka-37 ke je jUThAbhAI para lakhAyela che te ahIM sahaja mUkIe chIe. "atyAre e vagere emanA pakSanA lokonA je vicAro mAre mATe pravarte che, te mane dhyAnamAM mRta che; paNa vistRta karavA e ja zreyaskara che. tame nirbhaya rahejo. mAre mATe koI kaMI kahe te sAMbhaLI mauna rahejo; teone mATe kaMI zoka-harSa karazo nahIM. je puruSa para tamAro prazasta rAga che, tenA iSTadeva paramAtmA jina, mahAyogIMdra pArzvanAthAdikanuM smaraNa rAkhajo ane jema bane tema nirmohI thaI muktadazAne icchajo. pa.kR.deva zrImad rAjacaMdrajInA pratimA pUjana saMbaMdhI vicAro For PersonPrivate Use Only 20
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvitavya ke jIvanapUrNatA saMbaMdhI kaMI saMkalpa-vikalpa karazo nahIM. upayoga zuddha karavA A jagatanA saMkalpa-vikalpane bhUlI jajo; pArzvanAthAdika yogIzvaranI dazAnI smRti karajo, ane te ja abhilASA rAkhyA rahejo, e ja tamane punaH punaH AzIrvAdapUrvaka mArI zikSA che. A alpajJa AtmA paNa te padano abhilASI ane te puruSanAM caraNakamaLamAM tallIna thayelo dIna ziSya che. tamane tevI zraddhAnI ja zikSA de che. vIrasvAmInuM bodheluM dravya, kSetra, kALa ane bhAvathI sarva svarUpa yathAtathya che, e bhUlazo nahIM. tenI zikSAnI koI paNa prakAre virAdhanA thaI hoya, te mATe pazcAttApa karajo . A kALanI apekSAe mana, vacana, kAyA AtmabhAve tenA khoLAmAM arpaNa karo. e ja mokSano mArga che. jagatanA saghaLA darzananI-matanI zraddhAne bhUlI jajo, jaina saMbaMdhI sarva khyAla bhUlI jajo; mAtra te satparuSonA adbhuta, yogaskurita caritramAM ja upayogane prerazo. A tamArA mAnelA "murabbI" mATe koI paNa prakAre harSa-zoka karazo nahIM, tenI icchA mAtra saMkalpa-vikalpathI rahita thavAnI ja che; tene ane A vicitra jagatane kiMI lAgatuMvaLagatuM ke levAdevA nathI. eTale temAMthI tene mATe game te vicAro baMdhAya ke bolAya te bhaNI have javA icchA nathI. jagatamAMthI je paramANu pUrvakALe bheLAM karyA che te haLave haLave tene ApI daI RNamukta thavuM, e ja tenI sadA saupayogI vahAlI, zreSTha ane parama jijJAsA che; bAkI tene kaMI AvaDatuM nathI; te bIjuM kaMI icchato nathI; pUrvakarmanA AdhAre tenuM saghaLuM vicaravuM che; ema samajI parama saMtoSa rAkhajo, A vAta gupta rAkhajo. kema ApaNe mAnIe chIe, athavA kema vartIe chIe te jagatane dekhADavAnI jarUra nathI; paNa AtmAne ATaluM ja pUchavAnI jarUra che, ke jo muktine icche che to saMkalpa-vikalpa, rAga-dveSane mUka ane te mUkavAmAM tane kaMI bAdhA hoya to te kahe. te tenI meLe mAnI jaze ane te tenI meLe mUkI deze. jyAM tyAMthI rAga-dveSa rahita thavuM e ja mAro dharma che; ane te tamane atyAre bodhI jauM chuM. paraspara maLIzuM tyAre have tamane kaMI paNa AtmatvanI sAdhanA batAvAze to batAvIza. bAkI dharma meM upara kahyo te ja che ane te ja upayoga rAkhajo. upayoga e sAdhanA che. vizeSa sAdhanA te mAtra puruSanAM caraNakamaLa che; te paNa kahI jauM chuM. AtmabhAvamAM saghaLuM rAkhajo; dharmadhyAnamAM upayoga rAkhajo; jagatanA koI paNa padArtha, sagAM, kuTuMbI, mitrano kaMI harSa-zoka karavo yogya ja nathI. paramazAMtipadane icchIe e ja ApaNo sarvasammata dharma che ane e ja icchAmAM ne icchAmAM te maLI >> hadayasakhA zrI saubhAgya For Person ivate Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaze, mATe nizcita raho. huM koI gacchamAM nathI, paNa AtmAmAM chuM; e bhUlazo nahIM. deha jeno dharmopayoga mATe che, te deha rAkhavA je prayatna kare che, te paNa dharmane mATe ja che. (patrAMka-37) vacanAmRtajInA patrAMka-40mAM zrImadjI lakhe che ke : vizALabuddhi, madhyasthatA, saraLatA, ane jiteMdriyapaNuM ATalA guNo je AtmAmAM hoya, te tattva pAmavAnuM uttama pAtra che. anaMta janmamaraNa karI cUkelA A AtmAnI karuNA tevA adhikArIne utpanna thAya che ane te ja karmamukta thavAnI jijJAsu kahI zakAya che. te ja puruSa yathArtha padArthane yathArtha svarUpe samajI mukta thavAnA puruSArthamAM yojAya che. (patrAMka-40) je AtmA mukta thayA che te AtmA kaMI svacchaMdavartanAthI mukta thayA nathI, paNa Apta puruSe bodhelA mArganA prabaLa avalaMbanathI mukta thayA che. anAdikALanA mahAzatrurUpa rAga, dveSa ane mohanA baMdhanamAM te potA saMbaMdhI vicAra karI zakyo nathI. manuSyatva, Arya deza, uttama kuLa, zArIrika saMpatti e apekSita sAdhana che, ane aMtaraMga sAdhana mAtra mukta thavAnI sAcI jijJAsA e che. ema jo sulabhabodhipaNAnI yogyatA AtmAmAM AvI hoya to te, je puruSo mukta thayA che athavA vartamAnamAM muktapaNe ke AtmajJAnadazAe vicAre che temaNe upadezelA mArgamAM niHsaMdehapaNe zraddhAzIla thAya. rAga, dveSa ane moha e jenAmAM nathI te puruSa te traNa doSathI rahita mArga upadezI zake, ane te ja paddhatie niHsaMdehapaNe pravartanArA puruSo kAM te mArga upadezI zake. sarva darzananI zailIno vicAra karatAM e rAga, dveSa ane moharahita puruSanuM bodheluM nigraMthadarzana vizeSa mAnavA yogya che. e traNa doSathI rahita, mahAatizayathI pratApI evA tIrthakara deva teNe mokSanA kAraNarUpe je dharma bodhyo che, te dharma game te manuSyo svIkAratAM hoya paNa te eka paddhatie hovAM joIe, A vAta niHzaMka che. aneka paddhatie aneka manuSyo te dharmanuM pratipAdana karatAM hoya ane te manuSyone paraspara matabhedanuM kAraNa thatuM hoya to temAM tIrthakara devanI eka paddhatine doSa nathI paNa te manuSyonI samajaNa zaktino doSa gaNI zakAya. pa.kR.deva zrImad rAjacaMdrajInA pratimA pUjana saMbaMdhI vicAro 22 For ivate Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ e rIte nigraMthadharmapravartaka ame chIe, ema judA judA manuSyo kahetA hoya, . to temAMthI te manuSya pramANAbAdhita gaNI zakAya ke je vItarAga devanI AjJAnA sabhAve prarUpaka ane pravartaka hoya. A kALa duHsama nAmathI prakhyAta che. du:samakALa eTale je kALamAM manuSyo mahAduHkha vaDe AyuSya pUrNa karatAM hoya, tema ja dharmArAdhanArUpa padArtho prApta karavAmAM duHsamatA eTale mahAvidhno AvatAM hoya, tene kahevAmAM Ave che. atyAre vItarAga devane nAme jaina darzanamAM eTalA badhA mata cAle che ke te mata, te matarUpa che, paNa sarUpa, jyAM sudhI vItarAga devanI AjJAnuM avalaMbana karI pravartatA na hoya tyAM sudhI kahI zakAya nahIM. e matapravartanamAM mukhya kAraNo mane ATalAM saMbhave che : (1) potAnI zithilatAne lIdhe keTalAka puruSoe nigraMthadazAnI prAdhAnyatA ghaTADI hoya. (2) paraspara be AcAryone vAdavivAda. (3) mohanIya karmano udaya ane te rUpe pravartana thaI javuM. (4) prahAyA pachI te vAtano mArga maLato hoya topaNa te durlabhabodhitAne lIdhe nA grahavo. (5) matinI nyUnatA. (6) jenA para rAga tenA chaMdamAM pravartana karanArA ghaNAM manuSyo. (7) duHsama kALa ane (8) zAstrajJAnanuM ghaTI javuM. eTalA badhA mato saMbaMdhI samAdhAna thaI niHzaMkapaNe vItarAganI AjJArUpe mArga pravarte ema thAya to mahAkalyANa, paNa tevo saMbhava ocho che; mokSanI jijJAsA jene che tenI pravartana to te ja mArgamAM hoya che; paNa loka ke oghadRSTie pravartanArA puruSo, tema ja pUrvanA durghaTa karmanA udayane lIdhe matanI zraddhAmAM paDelAM manuSyo te mArgano vicAra karI zake, ke bodha laI zake ema tenA keTalAka durlabhabodhI guruo karavA de, ane matabheda TaLI paramAtmAnI AjJAnuM samyagudazAthI ArAdhana karatAM te matavAdIone joIe, e bahu asaMbhavita che. sarvane sarakhI buddhi AvI jaI, saMzodhana thaI, vItarAganI AjJArUpa mArganuM pratipAdana thAya e sarvathA jo ke bane tevuM nathI, to paNa sulabhabodhI AtmAo avazya te mATe prayatna karyA rahe, to pariNAma e Ave, e vAta mane saMbhavita lAge che. duHsama kALanA pratApe, je loko vidyAno bodha laI zakyA che temane dharmatattva para mULathI zraddhA jaNAtI nathI, jene kaMI saraLatAne lIdhe hoya che, tene te viSayanI kaMI gatAgama jaNAtI nathI; gatAgamavALo koI nIkaLe to tene te vastunI vRddhimAM . dayasakhA zrI saubhAgya For Persc r ivate Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ vighna karanArA nIkaLe; paNa sahAyaka na thAya, evI AjanI kALacaryA che. ema keLavaNI pAmelAne dharmanI durlabhatA thaI paDI che. keLavaNI vagaranA lokomAM svAbhAvika eka A guNa rahyo che ke ApaNA bApadAdA je dharmane svIkAratA AvyA che, te dharmamAM ja ApaNe pravartavuM joIe, ane te ja mata satya hovo joIe; tema ja ApaNA gurunAM vacana para ja ApaNe vizvAsa rAkhavo joIe, pachI te guru game to zAstranAM nAma paNa jANatA na hoya, paNa te ja mahAjJAnI che ema mAnI pravartavuM joIe. tema ja ApaNe je mAnIe chIe te ja vItarAgano bodhelo dharma che, bAkI jaina nAme pravarte che te mata saghaLA asatu che. Ama temanI samajaNa hovAthI teo bicArA te ja matamAM macyA rahe che eno paNa apekSAthI jotAM doSa nathI. je je mata jainamAM paDelA che temAM jaina saMbaMdhI ja ghaNe bhAge kriyAo hoya e mAnya vAta che. te pramANe pravRtti joI je matamAM pote dIkSita thayA hoya, te matamAM ja dIkSita puruSonuM macyA rahevuM thAya che. dIkSitamAM paNa bhadrikatAne lIdhe kAM to dIkSA, kAM to bhikSA mAgyA jevI sthitithI mUMjhAIne prApta thayelI dIkSA, kAM to smazAnavairAgyamAM levAI gayelI dIkSA hoya che. zikSAnI sApekSa phuraNAthI prApta thayelI dIkSAvALo puruSa tame virala ja dekhazo, ane dekhazo to te matathI kaMTALI vItarAgadevanI AjJAmAM rAcavA vadhAre tatpara haze. zikSAnI sApekSa phuraNA jene thaI che, te sivAyanA bIjA jeTalA manuSyo dIkSita ke gRhastha rahyA teTalA badhA je matamAM pote paDyA hoya temAM ja rAgI hoya; teone vicAranI preraNA karanAra koI na maLe. potAnA mata saMbaMdhI nAnA prakAranA yojI rAkhelA vikalpo (game to pachI temAM yathArtha pramANa ho ke na hoya) samajAvI daI guruo potAnA paMjAmAM rAkhI temane pravartAvI rahyA che. tema ja tyAgI guruo sivAyanA parANe thaI paDelA mahAvIra devanA mArgarakSaka tarIke gaNAvatA yatio, temanI to mArga pravartAvavAnI zailI mATe kaMI bolavuM rahetuM nathI. kAraNa gRhasthane aNuvrata paNa hoya che; paNa A to tIrthakara devanI peThe kalpAtIta puruSa thaI beThA che. saMzodhaka puruSo bahu ochA che. mukta thavAnI aMtaHkaraNe jijJAsA rAkhanArA ane puruSArtha karanArA bahu ochA che. temane sAhityo jevAM ke sadgara, satsaMga ke pa.kRdeva zrImad rAjacaMdrajInA pratimA pUjana saMbaMdhI vicAro 24 For Personal & Private Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ sanzAstro maLavAM durlabha thaI paDyAM che, jyAM pUchavA jAo tyAM sarva potapotAnI gAya che. pachI te sAcI ke jUThI teno koI bhAva pUchatuM nathI. bhAva pUchanAra AgaLa mithyA vikalpo karI potAnI saMsArasthiti vadhAre che ane bIjAne tevuM nimitta kare che. ochAmAM pUruM koI saMzodhaka AtmA haze to tene aprayojanabhUta pRthvI ityAdika viSayomAM zaMkAe karI rokAvuM thaI gayuM che. anubhava dharma para AvavuM temane paNa durlabha thaI paDyuM che. A parathI mAruM ema kahevuM nathI ke koI paNa atyAre jainadarzananA ArAdhaka nathI; che kharA, paNa bahu ja alpa, bahu ja alpa, ane je che te mukta thavA sivAyanI bIjI jijJAsA jene nathI tevA ane vItarAganI AjJAmAM jeNe potAno AtmA samapyuM che tevA paNa te AMgaLIe gaNI laIe teTalA haze. bAkI to darzananI dazA joI karuNA Upaje tevuM che, sthira cittathI vicAra karI jozo to A mAruM kahevuM tamane sapramANa lAgaze. e saghaLA matomAM keTalAkane to sahaja sahaja vivAda che. mukhya vivAda :- ekanuM kahevuM pratimAnI siddhi mATe che. bIjA tene kevaLa utthApe che (e mukhya vivAda che). bIjA bhAgamAM prathama huM paNa gaNAyo hato. mArI jijJAsA vItarAga devanI AjJAna ArAdhana bhaNI che ema satyatAne khAtara kahI daI darzAvuM chuM ke prathama pakSa satya che, eTale ke jina pratimA ane tenuM pUjana zAstrokta, pramANokta, anubhavokta ane anubhavamAM levA yogya che. mane te padArthono je rUpe bodha thayo athavA te viSaya saMbaMdhI ane je alpa zaMkA hatI te nIkaLI gaI, te vastunuM kaMI paNa pratipAdana thavAthI koI paNa AtmA te saMbaMdhI vicAra karI zakaze, ane te vastunI siddhi jaNAya to te saMbaMdhI matabheda tene TaLI jAya; te sulabhabodhipaNAnuM kArya thAya ema gaNI, TUMkAmAM keTalAka vicAro pratimAsiddhi mATe darzAvuM chuM. mArI pratimAmAM zraddhA che, mATe tame saghaLA karo e mATe mAruM kahevuM nathI, paNa vIra bhagavAnanI AjJAnuM ArAdhana tethI thatuM jaNAya to tema karavuM. paNa ATaluM smRtimAM rAkhavAnuM che ke : keTalAMka pramANo AgamanA siddha thavA mATe paraMparA, anubhava ityAdikanI avazya che. kutarkathI, jo tame kahetA ho to AkhA jainadarzananuM paNa khaMDana karI darzAvuM; paNa temAM kalyANa nathI. satya vastu jyAM pramANathI, anubhavathI siddha thaI tyAM 25 . dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ jijJAsu puruSo potAnI game tevI haTha paNa mUkI de che. A moTA vivAda A kALamAM jo paDyA na hota to dharma pAmavAnuM lokone bahu sulabha thAta. TUMkAmAM pAMca prakAranAM pramANathI te vAta huM siddha karuM chuM. 1. AgamapramANa. 2. itihAsapramANa. 3. paraMparA pramANa. 4. anubhava pramANa. 5. pramANapramANa. 1. AgamapramANa Agama kone kahevAya e prathama vyAkhyA thavAnI jarUra che. jeno pratipAdaka mULa puruSa Apta hoya te vacano jemAM rahyAM che te Agama che. vItarAga devanA bodhelA arthanI yojanA gaNadharoe karI TUMkAmAM mukhya vacanone lIdhAM, te Agama, sUtra e nAmathI oLakhAya che. siddhAMta, zAstra e bIjAM tenAM nAma che. tIrthakara deve bodhelAM pustakonI yojanA dvAdazAMgIrUpe gaNadharadeve karI, te bAra aMganAM nAma kahI jauM chuM. AcArAMga, sUtrakRtAMga, sthAnAMga, samavAyAMga, bhagavatI, jJAtAdharmakathAga, upAsakadazAMga, aMtakRtadazAMga, anuttarapapAtika, praznavyAkaraNa, vipAka ane dRSTivAda 1. koI paNa vItarAganI AjJAnuM pAlana thAya tema pravartavuM e mukhya mAnyatA che. 2. prathama pratimA nahIM mAnato ane have mAnuM chuM, temAM kaMI pakSapAtI kAraNa nathI; paNa mane tenI siddhi jaNAI tethI mAnya rAkhuM chuM; ane siddhi chatAM nahIM mAnavAthI prathamanI mAnyatAnI paNa siddhi nathI, ane tema thavAthI ArAdhakatA nathI. 3. mane A mata ke te matanI mAnyatA nathI, paNa rAgadveSarahita thavAnI paramAkAMkSA che; ane te mATe je je sAdhana hoya, te te icchavAM, karavAM ema mAnyatA che; ane e mATe mahAvIranAM vacana para mane pUrNa vizvAsa che. 4. atyAre eTalI prastAvanA mAtra karI pratimA saMbaMdhI aneka prakArathI darzAvelI mane je siddhi te have kahuM chuM. te siddhine manana karatAM pahelAM vAMcanAre pa.kR.deva zrImad rAjacaMdrajInA pratimA pUjana saMbaMdhI vicAro 26 For Personal & Private Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ nIcenA vicAro kRpA karIne lakSamAM levA : (a) tame paNa taravAnA icchuka cho, ane huM paNa chuM; bane mahAvIranA bodha, AtmahitaiSI bodhane icchIe chIe ane te nyAyamAM che; mATe jyAM satyatA Ave tyAM banne apakSapAte satyatA kahevI. (A) koI paNa vAta jyAM sudhI yogya rIte na samajAya tyAM sudhI samajavI; te saMbaMdhI kaMI kahetAM mauna rAkhavuM. (I) amuka vAta siddha thAya to ja ThIka, ema na icchavuM, paNa satya satya thAya ema icchavuM. pratimA pUjavAthI ja mokSa che, kiMvA te nahIM mAnavAthI mokSa che; e banne vicArathI A pustaka yogya prakAre manana karatAM sudhI mauna rahevuM. (i) zAstranI zailI viruddha, kiMvA potAnA mananI jALavaNI arthe kadAgrahI thaI kaMI paNa vAta kahevI nahIM. (u) eka vAtane asatya ane ekane satya ema mAnavAmAM jyAM sudhI atruTaka kAraNa na ApI zakAya, tyAM sudhI potAnI vAtane madhyasthavRttimAM rokI rAkhavI. (U) koI dharma mAnanAra Akho samudAya kaMI mokSe jaze evuM zAstrakAranuM kahevuM nathI, paNa jeno AtmA dharmatva dhAraNa karaze te siddhisaMprApta thaze, ema kahevuM che. mATe svAtmAne dharmabodhanI prathama prApti karAvavI joIe. temAMnuM eka A sAdhana paNa che, te parokSa pratyakSa anubhavyA vinA khaMDI nAMkhavA yogya nathI. (e) jo tame pratimAne mAnanAra ho to tenAthI je hetu pAra pADavA paramAtmAnI AjJA che te pAra pADI levo ane jo tame pratimAnA utthApaka ho to A pramANone yogya rIte vicArI jojo. bannee mane zatru ke mitra kaMI mAnavo nahIM. game te kahenAra che, ema gaNI graMtha vAMcI javo. (e) ATaluM ja kharuM athavA ATalAmAMthI ja pratimAnI siddhi thAya to ame mAnIe ema AgrahI na thazo. paNa vIranAM bodhelAM zAstrothI siddhi thAya tema icchazo. | (o) eTalA ja mATe vIranAM bodhelAM zAstro kone kahI zakAya, athavA mAnI zakAya, te mATe prathama dhyAnamAM levuM paDaze, ethI e saMbaMdhI prathama huM kahIza. (o) mane saMskRta mAgadhI ke koI bhASAno mArI yogyatA pramANe paricaya nathI 27 ... dayasakhA zrI saubhAgya For Personal Private Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ ema gaNI, mane apramANika TharAvazo to nyAyanI pratikULa javuM paDaze, mATe mAruM kahevuM zAstra ane AtmamadhyasthatAthI tapAsazo. | (aM) yogya lAge nahIM, evA koI mArA vicAra hoya to saharSa pUchazo, paNa te pahelAM te viSe tamArI samajaNathI zaMkArUpa nirNaya karI besazo nahIM. (a) TUMkAmAM kahevAnuM e ke, jema kalyANa thAya tema pravartavA saMbaMdhamAM mAruM kahevuM ayogya lAgatuM hoya to, te mATe yathArtha vicAra karI pachI jema hoya tema mAnya karavuM. zAstra-sUtra keTalAM 1. eka pakSa ema kahe che ke atyAre pistAlIsa ke tethI vadhAre sUtro che, ane tenI niyukti, bhASya, cUrNi, TIkA e saghaLuM mAnavuM. eka pakSa kahe che ke batrIsa ja sUtra che, ane te batrIsa ja bhagavAnanAM bodhelAM che, bAkI mizra thaI gayAM che, ane niryukti ItyAdika paNa tema ja che. mATe batrIsa mAnavAM. ATalI mAnyatA mATe prathama mArA samajAyelA vicAra darzAvuM chuM. bIjA pakSanI utpattine Aje lagabhaga cAraso varSa thayAM. teo je batrIsa sUtra mAne che te nIce pramANe : 11 aMga, 12 upAMga, 4 mULa, 4 cheda, 1 Avazyaka. chevaTanI bhalAmaNa have e viSayane saMkSepamAM pUrNa karyo. pratimAthI ekAMta dharma che, ema kahevA mATe athavA pratimAnA pUjanano je bhAga siddha karavA meM A laghu graMthamAM kalama calAvI nathI. pratimA mATe mane je je pramANo jaNAyAM hatAM te TUMkAmAM jaNAvI dIdhAM. temAM vAjabI geravAjabIpaNuM zAstravicakSaNa, ane nyAyasaMpanna puruSe jovAnuM che, ane pachI jema sapramANa lAge tema pravartavuM ke prarUpavuM e temanA AtmA para AdhAra rAkhe che. A pustakane huM prasiddha karata nahIM, kAraNa ke je manuSya eka vAra pratimApUjanathI pratikULatA batAvI hoya, te ja manuSya jayAre tenI anukULatA batAve; tyAre prathama pakSavALAne te mATe bahu kheda ane kaTAkSa Ave che. Apa paNa huM dhAruM chuM ke mArA bhaNI thoDA vakhata pahelAM evI sthitimAM AvI gayA hatA, te veLA jo A pustakane pa.ka.deva zrImad rAjacaMdrajInA pratimA pUjana saMbaMdhI vicAro 28 For Personal de Private Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ meM prasiddhi ApI hota to ApanAM aMtaHkaraNo vadhAre dubhAta ane dubhAvavAnuM nimitta huM thAta; eTalA mATe meM tema karyuM nahIM. keTaloka vakhata vItyA pachI mArA aMtaHkaraNamAM eka evA vicAre janma lIdho ke tArA mATe te bhAIone saMkaleza vicAro AvatA raheze; te je pramANathI mAnyuM che, te paNa mAtra eka tArA hRyamAM rahI jaze; mATe tene satyatApUrvaka jarUra prasiddhi ApavI. e vicArane meM jhIlI lIdho. tyAre temAMthI ghaNA nirmaLa vicAranI preraNA thaI, te saMkSepamAM jaNAvI dauM chuM. pratimA mAno e Agraha mATe A pustaka karavAno kaMI hetu nathI. tema ja teo pratimA mAno tethI mane kaMI dhanavAna thaI javAnuM nathI; te saMbaMdhI je vicAro mane lAgyA hatA. (apUrNa maLela) (patrAMkaH 753) RSabha jinezvara prItama mAharo re, ora na cAhuM re kaMta, rIjhayo sAheba saMga na parihare re, bhAMge sAdi anaMta." RSabha0 1. nAbhirAjAnA putra zrI RSabhadevajI tIrthakara te mArA parama vahAlA che. jethI huM bIjA svAmIne cAhuM nahIM. e svAmI evA che ke prasanna thayA pachI koI divasa saMga choDe nahIM. jyArathI saMga thayo tyArathI Adi che, paNa te saMga aTaLa hovAthI anaMta che. 1 vizeSArtha : je svarUpajijJAsu puruSo che, te pUrNa zuddha svarUpane pAmyA che evA bhagavAnanA svarUpamAM potAnI vRtti tanmaya kare che; jethI potAnI svarUpadazA jAgrata thatI jAya che ane sarvotkRSTa yathAkhyAtacAritrane prApta thAya che. jevuM bhagavAnanuM svarUpa che, tevuM ja zuddhanayanI dRSTithI AtmAnuM svarUpa che. A AtmA ane siddha bhagavAnanA svarUpamAM aupAdhika bheda che. svAbhAvika svarUpathI joIe to AtmA siddha bhagavAnanI tulya ja che. siddha bhagavAnanuM svarUpa nirAvaraNa che, ane vartamAnamAM A AtmAnuM svarUpa AvaraNasahita che, ane e ja bheda che; vastutAe bheda nathI. te AvaraNa kSINa thavAthI AtmAnuM svAbhAvika siddha svarUpa pragaTe che. ane jayAM sudhI tevuM svAbhAvika siddha svarUpa pragaTyuM nathI, tyAM sudhI svAbhAvika zuddha svarUpane pAmyA che evA siddha bhagavAnanI upAsanA kartavya che; temaja ahaMta bhagavAnanI upAsanA paNa kartavya che, kema ke te bhagavAna sayogIsiddha che. 29 dayasakhA zrI saubhAgya For Persorral a Private Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ sayogarUpa prArabdhane laIne teo dehadhArI che, paNa te bhagavAna svarUpasamavasthita che. siddha bhagavAna ane temanA jJAnamAM, darzanamAM, cAritramAM ke vIryamAM kaMI paNa bheda nathI, eTale ahata bhagavAnanI upAsanAthI paNa A AtmA svarUpalayane pAmI zake che. pUrva mahAtmAoe kahyuM che ke : 'je jANaI arihaMte, davva guNa pajjavehiM ya; so jANaI niya appA, moho khalu jAI tassa layaM.' je bhagavAna ahaMtanuM svarUpa dravya, guNa ane paryAyathI jANe, te potAnA AtmAnuM svarUpa jANe ane teno nizcaya karIne moha nAza pAme. te bhagavAnanI upAsanA kevA anukramathI jIvone kartavya che, te navamA stavanamAM zrI AnaMdaghanajI kahevAnA che, jethI te prasaMge vistArathI kahIzuM. bhagavAna siddhane nAma, gotra, vedanIya ane AyuSya e karmono paNa abhAva che, te bhagavAna kevaLa karmarahita che. bhagavAna ahaMtane AtmasvarUpane AvaraNIya karmono kSaya che, paNa upara jaNAvelAM cAra karmano pUrvabaMdha, vedIne kSINa karatAM sudhI, temane varte che, jethI te paramAtmA sAkAra bhagavAna kahevA yogya che. te ahata bhagavAnamAM jeoe "tIrthaMkara nAmakarmano zubhayoga pUrve utpanna karyo hoya che, te "tIrthakara bhagavAna kahevAya che; jemano pratApa, upadezabaLa, Adi mahatparyayoganA udayathI AzcaryakArI zobhe che. bharatakSetramAM vartamAna avasarpiNI kALamAM tevA covIsa tIrthaMkara thayA, zrI RSabhadevathI zrI vardhamAna. vartamAnamAM te bhagavAna siddhAlayamAM svarUpasthitapaNe virAjamAna che. paNa bhUtaprajJApanIyanathI temane viSe "tIrthaMkarapadano upacAra karAya che. te aupacArika nayaSTithI te covIsa bhagavAnanI stavanArUpe A covIsa stavanonI racanA karI che. siddha bhagavAna kevaLa amUrtapade sthita hovAthI temanuM svarUpa sAmAnyatAthI ciMtavavuM durgamya che. ati bhagavAnanuM svarUpa mULadRSTithI ciMtavavuM to tevuM ja durgamya che, paNa yogIpadanA avalaMbanapUrvaka ciMtavatA sAmAnya jIvone paNa vRtti sthira thavAne kaMIka sugama upAya che, jethI ahaMta bhagavAnanI stavanAthI siddhapadanI stavanA thayA chatAM, ATalo vizeSa upakAra jANI zrI AnaMdaghanajIe A covIzI covIza tIrthaMkaranI stavanArUpe racI che. namaskAramaMtramAM paNa ahaMtapada prathama mUkavAno hetu eTalo ja che ke temanuM vizeSa upakArIpaNuM che. pa.kR.deva zrImad rAjacaMdrajInA pratimA pUjana saMbaMdhI vicAro 3) For Personal & Private Use Only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAnanA svarUpanuM ciMtana karavuM te paramArtha dRSTivAna puruSone gauNatAthI svarUpanuM ja ciMtavana che. 'siddhaprAbhUta'mAM kahyuM che ke : jevuM siddhabhagavAnanuM AtmasvarUpa che, tevuM sarva jIvonuM AtmasvarUpa che, te mATe bhavya jIvoe siddhatvane viSe ruci karavI. 'jArisa siddha sahAvo, tArisa sahAvo savvajIvANaM, tahmA siddhaMtaruI, kAyavvA bhavvajIvehiM.' tema ja zrI devacaMdrasvAmIe zrI vAsupUjyanA stavanamAM kahyuM che ke 'jinapUjA re te nijapUjanA.' jo yathArtha mULadaSTithI joIe to jinanI pUjA te AtmasvarUpanuM ja pUjana che. svarUpaAkAMkSI mahAtmAoe ema jina bhagavAnanI tathA siddha bhagavAnanI upAsanA svarUpaprAptino hetu jANyo che. kSINamoha guNasthAnaparyaMta te svarUpaciMtavanA jIvane prabaLa avalaMbana che. vaLI mAtra ekaluM adhyAtmasvarUpaciMtavana jIvane vyAmoha upajAve che, ghaNA jIvone zuSkatA prApta karAve che, athavA svecchAcArIpaNuM utpanna kare che, athavA unmattapralApadazA utpanna kare che. bhagavAnanA svarUpanA dhyAnAvalaMbanathI bhaktipradhAna daSTi thAya che, ane adhyAtmadRSTi gauNa thAya che. jethI zuSkatA, svecchAcArIpaNuM ane unmattapralApatA thatAM nathI. AtmadazA baLavAna thavAthI svAbhAvika adhyAtmapradhAnatA thAya che. AtmA svAbhAvika ucca guNone bhaje che, eTale zuSkatAdi doSo utpanna thatA nathI, ane bhaktimArga pratye paNa jugupsita thatAM nathI. svAbhAvika AtmadazA svarUpalInatA pAmatI jAya che. jyAM ahaMtAdinA svarUpadhyAnAlaMbana vagara vRtti AtmAkAratA bhaje che, tyAM - (apUrNa) 1. AnaMdaghana tIrthaMkara stavanAvalI paratvenuM A vivecana lakhatAM A sthaLethI apUrNa mukAyuM che. - saMzodhaka 31 * zrI RSabhajinastavana (anu. pR.32 upa2) RSabha jinezvara prItama mAharo re, ora na cAhuM re kaMta, rIjhyo sAheba saMga na parihare re, bhAMge sAdi anaMta. RSabha 1 koI kaMta kAraNa kASThabhakSaNa kare re, milazuM kaMtane dhAya, e meLo navi kahiye saMbhave re, meLo ThAma na ThAya. RSabha0 3 For Personal & Private Use Only hRdayasakhA zrI saubhAgya
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2. vItarAga stavanA * vItarAgone viSe Izvara evA RSabhadeva bhagavAna mArA svAmI che. tethI have huM bIjA kaMthanI icchA karatI nathI, kema ke te prabhu rIjhayA pachI choDatA nathI. te prabhuno yoga prApta thavo tenI Adi che, paNa te yoga koI vAra paNa nivRtti pAmato nathI, mATe anaMta che. jagatanA bhAvomAMthI udAsIna thaI caitanyavRtti zuddhacaitanyasvabhAve samavasthita bhagavAnamAM prItimAna thaI teno harSa AnaMdaghanajI darzAve che. potAnI zraddhA nAmanI sakhIne AnaMdaghanajInI caitanyavRtti kahe che ke : he sakhI ! RSabhadeva bhagavAnathI lagna karyuM che, ane te bhagavAna mane sarvathI vahAlA che. e bhagavAna mArA pati thavAthI have huM bIjA koI paNa patinI icchA karuM ja nahIM. kema ke bIjA badhA janma, jarA, maraNAdi duHkhe karIne AkuLavyAkuLa che, kSaNavAra paNa sukhI nathI, tevA jIvane pati karavAthI mane sukha kyAMthI thAya ? bhagavAna RSabhadeva to anaMta avyAbAdha sukhasamAdhine prApta thayA che, mATe teno Azraya karuM to mane te ja vastunI prApti thAya. te yoga vartamAnamAM prApta thavAthI te sakhI ! mane parama zItaLatA thaI. bIjA patino to koI kALe viyoga paNa thAya, paNa A mArA svAmIno to koI paNa kALe viyoga thAya ja nahIM. jyArathI te svAmI prasanna thayA tyArathI koI paNa divasa saMga choDatA nathI. e svAmInA yogano svabhAva siddhAMtamAM sAdianaMta' eTale te yoga thavAnI Adi che, paNa koI divasa teno viyoga thavAno nathI, mATe anaMta che, ema kahyo che; tethI have mAre koI paNa divasa te patino viyoga thaze ja nahIM. 1 he sakhI ! A jagatane viSe patino viyoga na thAya te arthe je strIo nAnA prakAranA upAya kare che te upAya sAcA nathI, ane ema mArA patinI prApti thatI (pR. 31nuM cAlu) koI patiraMjana atighaNuM tapa kare re, patiraMjana tana tApa, e patiraMjana meM navi citta dharyuM re, raMjana dhAtumeLApa. RSabha0 4 koI kahe lIlA re alakha alakha taNI re, lakha pUre mana Aza, doSarahitane lIlA navi ghaTe re, lIlA doSa vilAsa. RSabha0 5 cittaprasanna re pUjana phaLa kahyuM re, pUjA akhaMDita neha, kapaTarahita thaI Atama arapaNA re, AnaMdaghana padareha. RSabha0 6 pa.kudeva zrImad rAjacaMdrajInA pratimA pUjana saMbaMdhI vicAro For Personal & Private Use Only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ nathI. te upAyanuM mithyApaNuM jaNAvavA temAMnA thoDAeka tane kahuM chuM :- koI eka to patinI sAthe kASThamAM baLavA icche che, ke jethI te patinI sAthe meLApa ja rahe, paNa te meLApano kaMI saMbhava nathI, kema ke te pati to potAnA karmAnusAra je sthaLane prApta thavAno hato tyAM thayo, ane satI thaIne maLavA icche che evI te strI paNa meLApane arthe eka citAmAM baLI maravA icche che, to paNa te potAnA karmAnusAra dehane prApta thavAnI che; banne eka ja sthaLe deha dhAraNa kare, ane patipatnIrUpe yoga pAmIne niraMtara sukha bhogave evo kaMI niyama nathI. eTale te patino viyoga thayo, vaLI tenA yogano paNa asaMbhava rahyo, evo patino meLApa te meM khoTo gaNyo che, kema ke tenuM ThAmaThekANuM kaMI nathI. athavA prathama padano artha evo paNa thAya che ke, paramezvararUpa patinI prAptine arthe koI kAi-bhakSaNa kare che, eTale paMcAgninI dhUNIo saLagAvI temAM kASTha homI te agnino pariSaha sahana kare che, ane tethI ema samaje che ke paramezvararUpa patine pAmIzuM, paNa te samajavuM khoTuM che; kema ke paMcAgni tApavAmAM tenI pravRtti che, te patinuM svarUpa jANI, te patine prasanna thavAnAM kAraNo jANI, te kAraNonI upAsanA te karatA nathI, mATe te paramezvararUpa patine kyAMthI pAmaze ? tenI mati jevA svabhAvamAM pariNamI che, tevA ja prakAranI gatine te pAmaze, jethI te meLApanuM kAMI ThAmaThekANuM nathI. 3 he sakhI ! koI patine rIjhavavA mATe ghaNA prakAranAM tapa kare che, paNa te mAtra zarIrane tApa che, e patine rAjI karavAno mArga meM gaNyo nathI, patine raMjana karavAne to bannenI dhAtuno meLApa thavo te che. koI strI game teTalA kaSTathI tapazcaryA karI potAnA patine rIjhavavA icche to paNa jyAM sudhI te strI potAnI prakRti patinI prakRtinA svabhAvAnusAra karI na zake tyAM sudhI prakRtinA pratikULapaNAne lIdhe te pati prasanna na ja thAya ane te strIne mAtra zarIre sudhAdi tApanI prApti thAya, tema koI mumukSunI vRtti bhagavAnane patipaNe prApta karavAnI hoya to te bhagavAnanA svarUpAnusAra vRtti na kare ane anya svarUpamAM rUcimAna chatAM aneka prakAranAM tapa tapIne kaSTa seve, to paNa te bhagavAnane pAme nahIM, kema ke jema patipatnIno kharo melApa, ane kharI prasannatA dhAtune ekatvamAM che, tema he sakhI ! bhagavAnamAM A vRttine patipaNuM sthApana karI te acaLa rAkhavuM hoya to te bhagavAnanI sAthe dhAtumelApa karavo ja yogya che, arthAt te bhagavAna je zuddhacaitanyadhAtupaNe pariNamyA che tevI zuddhacaitanya 33 >> dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRtti karavAthI ja te dhAtumAMthI pratikULa svabhAva nivartavAthI aikya thavAno saMbhava che; ane te ja dhAtumelApathI te bhagavAnarUpa patinI prAptino koI paNa kALe viyoga thavAno nathI. 4 he sakhI ! koI vaLI ema kahe che ke A jagata, jenuM svarUpa oLakhavAno lakSa na thaI zake tevA bhagavAnanI lIlA che; ane te alakSa bhagavAna saunI icchA pUrNa kare che; tethI te ema samajIne A jagata bhagavAnanI lIlA mAnI, te bhagavAnano te svarUpe mahimA gAvAmAM ja potAnI icchA pUrNa thaze, (eTale bhagavAna prasanna thaIne tene viSe lagnatA karaze) ema mAne che, paNa te khoTuM che, kema ke te bhagavAnanA svarUpanA ajJAnathI ema kahe che. je bhagavAna anaMta jJAnadarzanamaya sarvotkRSTa sukhasamAdhimaya che, te bhagavAnane A jagatanuM kartApaNuM kema hoya ? ane lIlAne arthe pravRtti kema hoya ? lIlAnI pravRtti to sadoSamAM ja saMbhave che. je pUrNa hoya te kaMI che ja nahIM. bhagavAna to anaMta avyAbAdha sukhe karIne pUrNa che; tene viSe bIjI kalpanA kyAMthI avakAza pAme? lIlAnI utpatti kutUhalavRttithI thAya. tevI kutUhalavRtti to jJAna, sukhanA aparipUrNapaNAthI ja thAya. bhagavAnamAM to te banne (jJAna, sukha) paripUrNa che, mATe tenI pravRtti jagata racavArUpa lIlA pratye na ja thAya. e lIlA to doSano vilAsa che; sarAgIne ja teno saMbhava che. je sarAgI hoya tene saheSatA hoya, ane jene e banne hoya tene krodha, mAna, mAyA, lobha Adi sarva doSanuM paNa saMbhavitapaNuM che; jethI yathArtha rIte jotAM to lIlA doSano ja vilAsa che; ane evo doSavilAsa to ajJAnI ja iche. vicAravAna mumukSuo paNa tevo doSavilAsa icchatA nathI, to anata jJAnamaya bhagavAna te kema che ? jethI te bhagavAnanuM svarUpa lIlAnA kartRtvapaNAthI bhAve je samaje che te bhrAMti che; ane te bhrAMtine anusarIne bhagavAnane prasanna karavAno te ja mArga le che te paNa bhrAMtimaya ja che; jethI bhagavAnarUpa patinI tene prApti thatI nathI. paNa he sakhI! patine prasanna karavAnA to ghaNA prakAra che. aneka prakAranA zabda, spardhAdi bhogathI patinI sevA karavAmAM Ave che evA ghaNA prakAra che, paNa te saumAM cittaprasannatA e ja sauthI uttama sevA che, ane kyAre paNa khaMDita na thAya evI sevA che. kapaTarahita thaIne AtmA arpaNa karIne patinI sevA karavAthI ghaNA AnaMdanA samUhanI prAptino bhAgyodaya thAya. pa.kR.deva zrImad rAjacaMdrajInA pratimA pUjana saMbaMdhI vicAro 34 For Personal & Private Use Only
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAnarUpa patinI sevAnA prakAra ghaNA che. dravyapUjA, bhAvapUjA, AjJApUjA. dravyapUjAnA paNa ghaNA bheda che; paNa temAM sarvotkRSTa pUjA to cittaprasannatA eTale te bhagavAnamAM caitanyavRtti parama harSathI ekatvane prApta karavI te ja che; temAM ja sarva sAdhana samAya che. te ja akhaMDita pUjA che, kema ke jo citta bhagavAnamAM lIna hoya to bIjA yoga paNa cittAdhIna hovAthI bhagavAnane AdhIna ja che; ane cittanI lInatA bhagavAnamAMthI na khase to ja jagatanA bhAvomAMthI udAsInatA varte ane temAM grahaNa tyAgarUpa vikalpa pravarte nahIM; jethI te sevA akhaMDa ja rahe. jyAM sudhI cittamAM bIjA bhAva hoya tyAM sudhI tamArA sivAya bIjAmAM mAre kaMI paNa bhAva nathI ema dekhADIe to te vRthA ja che ane kapaTa che; ane jayAM sudhI kapaTa che tyAM sudhI bhagavAnanA caraNamAM AtmAnuM arpaNa kyAMthI thAya ? jethI sarva jagatanA bhAva pratye virAma pamADI, vRttine zuddhacaitanya bhAvavALI karavAthI ja te vRttimAM anyabhAva rahyo na hovAthI zuddha kahevAya ane te niSkapaTa kahevAya. evI caitanyavRtti bhagavAnamAM lIna karavAmAM Ave te ja AtmaarpaNatA kahevAya. dhanadhAnyAdika sarva bhagavAnane arpaNa karyA hoya, paNa jo AtmA arpaNa na karyo hoya eTale te AtmAnI vRtti bhagavAnamAM lIna karI na hoya to te dhanadhAnyAdikanuM arpaNa karavuM sakapaTa ja che, kema ke arpaNa karanAra AtmA athavA tenI vRtti to bIje sthaLe lIna che. je pote bIje sthaLe lIna che, tenA arpaNa thayelA bIjA jaDa padArtha bhagavAnamAM arpaNa kyAMthI thaI zake ? mATe bhagavAnamAM cittavRttinI lInatA e ja AtmaarpaNatA che, ane e ja AnaMdaghanapadanI rekhA eTale parama avyAbAdha sukhamaya mokSapadanI nizAnI che. arthAt jene evI dazAnI prApti thAya te parama AnaMdaghana svarUpa mokSane prApta thaze, evAM lakSaNa te lakSaNa che. 6 (3) prathama stavanamAM bhagavAnamAM vRtti lIna thavArUpa harSa batAvyo, paNa te vRtti akhaMDa ane pUrNapaNe lIna thAya to ja AnaMdaghanapadanI prApti thAya, jethI te vRttinA pUrNapaNAnI icchA karatA chatAM AnaMdaghana bIjA tIrthakara zrI ajitanAthanI stavanA kare che. je pUrNapaNAnI icchA che, te prApta thavAmAM je je vighna dIThAM te saMkSepe bhagavAnane AnaMdaghanajI A bIjA stavanamAM nivedana kare che; ane potAnuM puruSatva maMda dekhI khedakhinna thAya che ema jaNAvI puruSatva jAgrata rahe evI bhAvanA 35 . hadayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ ciMtave che. 1 he sakhI ! bIjA tIrthakara evA ajitanAtha bhagavAne pUrNa lInatAno mArga darzAvyo che te, arthAt je samyak caraNarUpa mArga prakAzyo che te jouM chuM, to ajita eTale mArA jevA nirbaLa vRttinA mumukSuthI jItI na zakAya evo che. bhagavAnanuM ajita evuM nAma che te to satya che, kema ke moTA moTA parAkramI puruSo kahevAya che tenAthI paNa je guNanA dhAmarUpa paMthano jaya thayo nathI, te bhagavAne jaya karyo hovAthI bhagavAnanuM to ajita nAma sArthaka ja che, ane anaMta guNanA dhAmarUpa te mArgane jItavAthI bhagavAnanuM guNadhAmapaNuM siddha che. he sakhI, paNa mAruM nAma puruSa kahevAya che, te satya nathI. bhagavAnanuM nAma ajita che. jema te tatUpa guNane lIdhe che tema mAruM nAma puruSa tatUpa guNane lIdhe nathI. kemake puruSa to tenuM nAma kahevAya ke je puruSArthasahita hoya, svaparAkrama sahita hoya, paNa huM to tema nathI. mATe bhagavAnane kahuM chuM ke he bhagavAna ! tamAruM nAma ajita te to sAcuM che; paNa mAruM nAma puruSa te to khoTuM che. kemake rAga, dveSa, ajJAna, krodha, mAna, mAyA, lobha Adi doSano tame jaya karyo tethI tame ajita kahevAvA yogya cho, paNa te ja doSoe mane jItI lIdho che, mATe mAruM nAma puruSa zenuM kahevAya ? he sakhI ! te mArga pAmavAne mATe divya netra joIe. carma netre karIne joto chato to samasta saMsAra bhUlyo che. te parama tattvano vicAra thavAne mATe je divya netra joIe te divya netrano, nizcaya karIne vartamAnakALamAM viyoga thaI paDyo che. he sakhI ! te ajIta bhagavAne ajita thavAne arthe lIdhelo mArga kaMI A carmacakSuthI dekhAya nahIM. kemake te mArga divya che, ane aMtarAtmadaSTithI ja avalokana karI zakAya evo che. jema eka gAmathI bIje gAma javAne pRthvItaLa para saDaka vagere mArga hoya che, tema A mArga kaMI eka gAmathI bIje gAma javAnA mArganI peThe bAhya mArga nathI, athavA carmacakSue jotAM te jaNAya evo nathI. carmacakSuthI kaMI te atIndriya mArga na dekhAya. 2 1. bIjuM zrI ajitajina stavana : paMthaDo nihALuM re bIjA jina taNo re, ajita ajita guNadhAma, je te jItyA re, teNe huM jItiyo re, puruSa kizya muja nAma ? paMthaDo. 1 carama nayaNa karI mAraga jovatAM re, bhUlyo sayala saMsAra, jeNe nayaNe karI mAraga joviye re, nayaNa te divya vicAra. paMthaDo0 2 pa.ka.deva zrImad rAjacaMdrajInA pratimA pUjana saMbaMdhI vicAro 36 For Personal & Private Use Only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramakRpALu zrImad rAjacaMdradeve tIrthakaranI stavanA karatAM ullekha karela che ke vividha prakAranI pUjA zrImad AnaMdaghanajImahArAjasAhebe "zrI suvidhinAtha svAmInI stavanA karatAM varNavI che. to teno vicAra thaI zake te mATe te stavana ja AkhuM ahIM mUkavAmAM AvyuM che. "zrI suvidhinAtha svAmI" suvidhi jisesara pAya namIne, zubha karaNI ema kIje re, ati ghaNo UlaTa aMga dharIne, praha uThI pUjI je re. -1 dravya bhAva zuci bhAva dharIne, harakhe dehare jaIe re, daha tiga paNa abhigama sAcavatAM, ekamanA dhari thaIe re. -ra kusuma akSata varavAsa sugaMdho, dhUpa dIpa mana sAkhI re, aMgapUjA paNa bheda suNI ema, guru mukha Agama bhAkhI re. -3 ehanuM phala doya bheda suNI je, anaMtara ne paraMpara re, ANA pAlana citta prasannI, mugati sugati sura maMdira re. -4 phUla akSatavara dhUpa paivo, gaMdha naivedya phala jalabharI re, aMga agra pUjA maLI aDavidha, bhAve bhavika zubha gati varI re. -5 sattara bheda, ekavIsa prakAre, aThThotara zata bhede re, bhAvapUjA bahuvidhi niradhArI, dohaga durgati chede re. -6 turiya bheda paDivatti pUjA, upazama khINa sayogI re, cauhA pUjA Ima uttarajhayaNe, bhAkhI kevala bhogI re. -7 ema pUjA bahu bheda suNIne, sukhadAyaka zubha karaNI re, bhavika jIva karaze te leze, AnaMdaghana pada dharaNI re. -8 jaina mArgamAM ghaNA phAMTA paDI gayA che. lokAzAne thaye sumAre cAra so varSa thayAM che. paNa te DhuMDhIyA saMpradAyamAM pAMca graMtha paNa lakhAyA nathI ne vedAMtamAM daza hajAra jeTalA graMtha thayA che. cAraso varSamAM buddhi hoya te chAnI nA rahe. moTA varaghoDA caDhAve ne nANAM kharce, ema jANIne ke mAruM kalyANa thaze... eka paiso khoTuM bolI bhego kare che, ne sAmaTA hajAro rUpiyA kharcI nAMkhe che ! juo keTaluM badhuM ajJAna ! kaMI vicAra ja na Ave ! (u.chA.-pA.-705 zrImad rAjacaMdra pustaka) - (zrImad rAjacaMdra vacanAmRtanA AdhAre) 37 ... dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramArtha premIonuM prathama dhanya milana 'AtmAne samAdhi thavA mATe, AtmasvarUpamAM sthiti mATe sudhArasa ke je mukhane viSe varase che, te eka apUrva AdhAra che." (patrAMka : 471) in Education International For Personal & Private Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'bUjhI cahata jo pyAsako, hai bUjhanakI rIta; pAve nahi gurUgama binA, ehI anAdi sthita. ehI nahi hai kalpanA, ehI nahI vibhaMga; kai nara paMcamakALameM, dekhI vastu abhaMga.' (patrAMka : 258) dain Education niemational For Personal & Private Use Only
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 4 paramArtha premanuM dhanya milana jagatanA itihAsamAM - pa.kR.deva ane pU. zrI saubhAgyabhAInI ajoDa joDInuM prathama milana paNa ajoDa hatuM. pRthvI para AvuM darzana javalle ja jovA maLe ke eka ja vyakti anya vyakti mATe pathadarzaka, ziSya tathA paramArtha sakhAnuM-parama sakhAnuM pada prApta kare. zrI manasukharAma sUryarAma tripAThI pAsethI zrImanI brahmavidyAnI prAptinI abhilASA pU. zrI saubhAgyane maLatAM pUrNa thAya che. zrI saubhAgyabhAIe jyAre paramakRpALudevanI avadhAna zakti viSe jANyuM tyAre temane ema lAgyuM ke mArI pAse je rahasyabhUta jJAna che te jo zrImadjIne ApavAmAM Ave to jagata mATe upakArabhUta thaze tethI teoe potAnA pitAzrI pAse A(sudhArasa)nI rahasyabhUta vAta zrImadjIne kahevA mATe AjJA mAgI ane te AjJA temanA pitAzrI taraphathI temane prApta thatAM teo A jJAna ApavA mATe ravAnA thayA. morabI pahoMcatAM jANavA maLyuM ke zrImadjI to jetapara gAme temanA banevI zrI catrabhuja becarane tyAM birAjamAna che. tethI teo morabI tAbe rahelA jetapara gAme AvyA. zrI saubhAgyabhAInuM zrImadjI samIpe Agamana thavA pUrve ja zrImadjIne teonA nirmaLa jJAnamAM bhAsyamAna thAya che ke "saubhAgyabhAI nAmanA puruSa paramArthanI rahasyabhUta bIjajJAnanI vAta karavA AvI rahyA che e vAta zrImadjIe tarata eka kAgaLanI kApalImAM lakhI pote jyAM beThA hatA tenI pAsenA gallAmAM rAkhI de che. ' jevA zrI saubhAgyabhAI dukAnamAM dAkhala thAya che tyAre zrImadjI teone nAma daI AvakAro Ape che, "Avo saubhAgyabhAI Avo." zrI saubhAgyabhAIne A sAMbhaLIne Azcarya thayuM ke, Avo AvakAra temane koI divasa maLyo nathI, ame banne ekabIjAne oLakhatA nathI, joyA nathI, chatAM emaNe mane nAma daIne zI rIte bolAvyo? Azcaryamugdha thayelA zrI saubhAgyabhAI haju to Ama ciMtave che tyAM zrImadjI kahe che ke, "A gallAmAM eka kApalI che te kADhIne vAMco. zrI saubhAgyabhAI gallAmAMthI kApalI kADhIne vAMce che, to je bIjajJAna(sudhArasa)nI prakriyA batAvavA te AvelA te bAbatano ullekha jotAM zrI saubhAgyabhAI to AzcaryathI diMga thaI gayA. emane thayuM ke, "jarUra A koI jJAnavaMta mahAtmA che." chatAM potAno abhiprAya dRDha karavA emaNe zrImadjIne pUchyuM ke sAyalAmAM mArA paramArtha premIonuM dhanya milana 38 For Personal & Private Use Only
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ gharanuM bAraNuM kaI dizAmAM che ? pa.kR.devanA yathArtha uttarathI zrI saubhAgyabhAI sAnaMdAzcarya pAmyA ane zrImadbhune zrI saubhAgyabhAIe traNa namaskAra karyA. e samaye paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdrajI koI apUrva AtmasamAdhimAM lIna thaI gayA. zrI sobhAgabhAI sAthenA A prathama satsamAgamanA anugrahathI zrImadbhune AtmadazAnuM smaraNa thayuM ane teo alaukika aMtaraMga samAdhibhAvamAM sarI jaI dhyAnastha thaI gayA. paramakRpALudevane paramArtha mArgamAM AgaLa vadhavAmAM khUTatI kaDI A rIte pU. zrI saubhAgyabhAInA nimittathI prApta thaI. "adhyAtma rAjacaMdra" graMthamAM DaoN. bhagavAnadAsa manasukhabhAI mahetA lakhe che ke "zrImadnA paramArtha jIvanamAM saubhAgyabhAInA paramArtha saMbaMdhe ghaNo agatyano bhAga bhajavyo che" ane "kyAre mune milase mAharo saMta snehI" - mane mAro saMta snehI kyAre maLaze ? evI zrImaddnI saMta snehInI jhaMkhanA zrI saubhAgyabhAI jevA viralA paramArthI puruSano meLApa thatAM pUrNa thaI che. zrIkRSNane arjuna jevA sakhA ne ziSyanI jema, zrImanne saubhAgya jevA paramArtha sakhA ne ananya ziSya maLI gayA. zrImadbhune zrI saubhAgyabhAI jevA paramArtha rasiyA puruSa maLatAM potAnuM hradaya kholavAnuM, paramArtha saMvedana darzAvavAnuM eka suyogya pAtra maLI gayuM. manameLApI maLavAthI zrImadghamAM AtmAnaMdanAM pUra umaTyAM. Ama prathama darzane ja zrI saubhAgyabhAIne zrImadbhu tarapha pUjya paramArtha gurubhAva pragaTyo to zrImadbhune AtmadazAnuM smaraNa thatAM zrI saubhAgya pratye koI apUrva bhAva sphUryo. zrImadbhune zrI saubhAgyabhAInA satsamAgamanA anugrahathI paramArtha pravRttimAM ghaNo vega maLyo. saMvega vadhyo ane sAthe sAthe zrI saubhAgyabhAIne paNa ghaNo ghaNo paramArtha lAbha prApta thayo. ubhayane paraspara paramArtha lAbha thayo. A upakAranI smRtimAM kRtajJa ziromaNi zrImadgha hAthanoMdha 2/20-pRSTha-45mAM potAnA paramArtha sakhAne parama bhAvathI namaskAra karyA che : "he zrI sobhAga ! tArA satsamAgamanA anugrahathI AtmadazAnuM smaraNa thayuM te arthe tane namaskAra karuM chuM." paramakRpALudevane je paramAnaMda prApta thayo hato teno spaSTa nirdeza A prathama samAgama bAda teoe vavANiyAthI 1946nA prathama bhAdaravA vada terasanA dine zrI saubhAgyabhAI para lakhela prathama patra patrAMka-132mAM maLI Ave che. A patramAM mathALe "kSaNamapi sajjana saMgatirekA bhavati bhavArNavata2Ne naukA'- e jagataguru zaMkarAcAryajInuM prasiddha vacana TAMkI zrImadbhu lakhe che ke, "kSaNavArano 39 hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only ...
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa satpuruSano samAgama te saMsArarUpa samudra taravAne naukArUpa thAya che. e vAkya mahAtmA zaMkarAcAryajInuM che ane te yathArtha lAge che." Ano artha e thayo ke pa.kR.devane mana zrI saubhAgyabhAI eka tevA sajjana satpuruSa che. uparAMta zrImad AgaLa lakhe che ke, "Ape mArA samAgamathI thayelo AnaMda ane viyogathI anAnaMda darzAvyo tema ja ApanA samAgama mATe mane paNa thayuM che." A vAkya parathI samajAya che ke paraspara bannene A milanathI AnaMda thayo che ane viyoganI vedanA vede che. Ama A prathama dhanya milana paramakRpALu deva tema ja zrI saubhAgyabhAI mATe to amUlya lAbha ApanAra hatuM ja paraMtu ApaNA jevA mumukSugaNa ne jagatanA jIvo mATe to e parama upakArI sAbita thayela che. zrI saubhAgyabhAIne temanA pitAzrI taraphathI maLela saMskAro, saraLatA ane bIjajJAnanI prAptithI teono darzanamoha pAtaLo paDyo hato tethI ja paramakRpALudeva jevA satpuruSanI oLakhANa prathamadarzane ja thaI. A jJAna ApavA jatI vakhate zrI saubhAgyabhAIne koI apekSA na hatI. mAtra jagatanA jIvo pratyeno kalyANabhAva hato. saMvata 1946nA prathama bhAdaravAthI AraMbhAyela A paramArtha yAtrA saMvata 1953nA jeTha vada 10nA roja pUrI thaI che. lagabhaga pa.kR.deva tathA zrI saubhAgyabhAI vacce sAta varSano AdhyAtmika saMbaMdha rahyo che, temAM teo banne Azare 560 divasa sAthe rahyA che ane satsamAgama karela che. zrI saubhAgyabhAI uparano patravyavahAra ApaNA saunA AdhyAtmika jIvanamAM anero phALo Ape che. je anupama amUlya che. che, paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdrajI pUrvanA ArAdhaka hovAthI jJAna-saMskAra-vAraso laI janmelA jJAnavRddha puruSa che ane zrI saubhAgyabhAI paNa pUrvanA saMskArI vayovRddha puruSa. Ama banne jJAnavRddha tema ja saMskAravRddha to kharA ja ! paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdrajInA ananya ziSya, bhaktaziromaNi hovA uparAMta jemane zrImadbhunA paramArtha sakhA hovAnuM ananya saubhAgya prApta thayuM che tevA pU. zrI saubhAgyabhAIne namaskAra ho ! namaskAra ho ! paramArtha premIonuM dhanya milana For Personal & Private Use Only 40
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramakRpALudevano pracaMDa AtmapuruSArtha 'upaje moha vikalpathI, samasta A saMsAra; aMtarmukha avalokatAM, vilaya thatAM nahIMvAra." (patrAMka : 954) For Personal & Private Use Only
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - pa 5.kR.devano pracaMDa AtmapuruSArtha tathA zrI saubhAgyabhAI sAthenI pAramANika ektA paramakRpALudeva tema ja zrI saubhAgyabhAIno AdhyAtmika saMbaMdha saM.1946thI zarU thaI saM. 1953 sudhI rahyo che. "adhyAtma rAjacaMdra" pustaka (DaoN. bhagavAnadAsa manasukhabhAI mahetA kRta)mAM noMdhe che ke, "kharekhara zrImadnI UrdhvagAminI alaukika AtmadazAno jagatane kaMIka khyAla Ave che te mukhyapaNe A saubhAgya paranA patrasAhityane laIne. zrI saubhAgyabhAI sAthenA milana bAda zrImadbhuno adhyAtma puruSArtha AtmalakSI banyo ane teo saMvegAtizaya rIte AgaLa vadhI gayA. zrI saubhAgyabhAI para lakhAyelA patromAM potAno divasa-rAtano puruSArtha ane tethI prApta thatI siddhionuM zrImadbhue svayaM varNana kareluM che. A patro thakI zrImanA paramArtha jIvanamAM DokiyuM karavAnuM prApta thavAthI jagata saubhAgyabhAInuM RNI che. zrImanA kIrtiklazarUpa ciraMjIva kRti "AtmasiddhizAstra'nA preraka nimitta paNa saubhAgyabhAI hatA. e mATe paNa jagata emanuM RNI che. A potAnI amara kRti AtmasiddhimAM paNa zrImade garbhitapaNe 'samaje koI subhAgya', 'udaya udaya sadbhAgya' e zabdomAM paramArtha sakhA saubhAgyane amara karela che. zrImA AvA paramArtha sakhA zrI saubhAgyabhAI 67 varSanA ne zrImad 23 varSanA ! paramArtha mitranI koI ajaba joDI. banneno 5ramArtha saMbaMdha cAlu thayA pachI uttarottara vadhato gayo. "samAnazIlavyasane maitrI'" e sUtra pramANe samAna zIlavaMta evA A bannenI paramArtha joDI jAmI paDI, ane zrImad rAjacaMdra A sughdhane potAnuM hRdayadarzana karAvatA gayA. patrAMka133mAM pa.kR.deva zrI saubhAgyabhAIne lakhe che ke, "rAtri ane divasa eka paramArtha viSayanuM ja manana rahe che, AhAra paNa e ja che, nidrA paNa e ja che, zayana paNa e ja che, svapna paNa e ja che. bhaya paNa e ja che, bhoga paNa e ja che, parigraha paNa e ja che, calana paNa e ja che, Asana paNa e ja che. adhika zuM kahevuM ?" AgaLa jaNAve che ke, "Apano samAgama adhika karIne icchuM chuM, upAdhimAM e eka sArI vizrAMti che. kuzaLatA che, icchuM chuM." pa.kR.deva rAtadivasa paramArtha viSayamAM ramamANa hovA pa. kR. devano pracaMDa AtmapuruSArtha tathA zrI saubhAgyabhAI sAthenI pAramArthika ekatA For Personal & Private Use Only 41
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ chatAM temane bAhya upAdhi paNa eTalI ja che. A paristhitimAM zrImadjIne zrI saubhAgyabhAIno samAgama eka sArI vizrAMti che. zarUAtathI ja pa.kR.devanA dayamAM zrI saubhAgyabhAI pratye utkRSTa pUjyabhAva rahyo hato. paramArtha eTale zuM ? parama artha te paramArtha. samagra vizvamAM jo koI parama artha hoya, parama padArtha hoya to te AtmA ja che. samayasAra gAthA-151mAM, paramArthanA ekAryavAcaka batAvyA che, te A pramANe che. paramArtha te nizcaya karIne samaya, zuddha, kevalI, muni, jJAnI che, evA svabhAvamAM sthita munio nirvANane pAme che. arthAtu paramArtha te ja AtmA che. paramArtharaMgI zrImadjIne eka paramArtha pratye evo ananya paramArtha prema lAgyo che ke temane eka AtmA sivAya anya kaMI gamatuM ja nathI. jemaNe AtmAnA parama amRta sukhano rasAsvAda cAkhyo hoya, tene anya vastumAM kema rasa paDe ? AtmA ane Atmadharma sivAya tene bIju kaMI paNa kema game ? eka kSaNa paNa e sukhano viraha te khamI zakatA nathI. potAnI AvI alaukika dazAno khyAla, hadayadarzana kone karAvI zakAya ? je dayarUpa hoya tene ja. mATe ja paramakRpALudeva zrI saubhAgyabhAIne dayarUpa gaNI temane potAnI AtmadazAnuM darzana karAve che. 1946nA Aso suda 11nA divase AtmAnA paramAnaMdamAM nimagna zrImad rAjacaMdra prabhAtathI ja koI apUrva AnaMdanA ullAsamAM AvI gayelA. pUrve upazama zreNIe caDhatAM agiyAramA guNasthAnakethI pote kema paDyA te sAMbharI Avela. tevAmAM paramArthasakhA zrI saubhAgyabhAIno patra Avyo ne tenI sAthe eka pada maLyuM. tenA pratyuttaramAM paramakRpALudeva (patrAMka-1para)mAM lakhe che ke, "prabhAtamAM vahelo UThyo tyArathI koI apUrva AnaMda varyA ja karato hato. tevAmAM pada maLyuM, ane mULapadanuM atizaya smaraNa thayuM, ekatAna thaI gayuM. ekAkAra vRttinuM varNana zabda kema karI zakAya ? divasanA bAra bajyA sudhI rahyuM. apUrva AnaMda to tevo ne tevo ja che. parantu bIjI vArtA (jJAnanI) karavAmAM tyAra pachIno kALa kSepa karyo." AgaLa lakhe che ke, "kevaLajJAna have pAmazuM, pAmazuM, pAmazuM, pAmazuM re ke. evuM eka pada karyuM. daya bahu AnaMdamAM che." A patra dvArA paramakRpALu deve potAne je aMtarAnubhava thayela che teno AnaMda vyakta karyo che. zrI saubhAgyabhAI ane paramakRpALudeva zrImadjInA milane paramArtha puruSArthane puSTa karavAmAM keTalo mahattvano bhAga bhajave che te zrImad muMbaIthI lakhelA kArataka 42 ... hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ suda pAMcama saMvata 1947nA patra (AMka-165)thI jaNAya che. paramakRpALudeva zrI saubhAgyabhAI mATe je saMbodhana kare che te ja A patramAM jJAnanuM dyotaka che. "parama pUjya-kevalabIja saMpanna, sarvottama upakArI zrI saubhAgyabhAI, morabI" A saMbodhana sUcave che ke, zrI saubhAgyabhAI pAse kevaLajJAnanA bIjarUpa jJAna hatuM. te jJAna zrI saubhAgyabhAInA nimitte smaraNa thavAthI paramakRpALudeva zrI saubhAgyabhAIne potAnA sarvottama upakArI gaNAve che. AgaLa A patramAM ja paramakRpALudeva lakhe che ke, "ApanA pratApe atra AnaMdavRtti che. prabhu pratApe upAdhijanya vRtti che." A vAkyo dvArA paNa paramakRpALudeva pU. saubhAgyabhAI mATe keTalo Adara dharAvatA hatA te spaSTa thAya che. A patramAM ja AgaLa lakhe che ke, "sarva samartha puruSo Apane prApta thayelA jJAnane ja gAI gayA che. e jJAnanI dinapratidina A AtmAne paNa vizeSatA thatI jAya che. huM dhAruM chuM ke kevaLajJAna sudhInI mahenata karI alekhe to nahIM jAya. mokSanI ApaNane kAMI jarUra nathI. niHzaMkapaNAnI, nirbhayapaNAnI, nirmajhanapaNAnI ane niHspRhapaNAnI jarUra hatI, te ghaNe aMze prApta thaI jaNAya che ane pUrNa aMze prApta karAvavAnI karuNAsAgara gupta rahelAnI kapA thaze ema AzA rahe che. chatAM vaLI ethIye alaukika dazAnI icchA rahe che, tyAM vizeSa zuM kahevuM?" Ama patrAMka-165mAM paramakRpALudeve zrI saubhAgyabhAInI pAse je bIjajJAna hatuM teno mahimA gAyo che. paramakRpALu deva zrImadjInA AdhyAtmika jIvanamAM zrI saubhAgyabhAIno ananya phALo che. "zikSAmRta" pustakamAM pU. zrI bApujI (pU. zrI lADakacaMdabhAI mANekacaMda vorA) patrAMka-16pa viSe samaja ApatAM - prakAza pADatAM kahe che ke, "saubhAgyabhAI e paramakRpALu devanA parama sakhA hatA. parama sakhA eTale e bannenA ddhAnI vacce paDado na hato. banne eka ja hatA. kRpALudevane ema thatuM hatuM ke, A vananI mArI koyala, mAro janma atyAre kema thayo ? A kALamAM konI pAse moTuM ughADavuM ? teo adhyAtmanI vAta saubhAgyabhAI sAthe ja karatA hatA. jo saubhAgyabhAI na hota to A vacanAmRta na hota. vAre ghaDIe saubhAgyabhAIne lakhe ke kAMI jJAnavArtA lakhajo. saubhAgyabhAI sAthe sAyalAmAM vadhAremAM vadhAre dasa divasa rahyA che. saubhAgyabhAI kRpALudeva karatAM lagabhaga bamaNI uMmaranA moTA hatA chatAM sakhA hatA. emano pUrvabhavano A AdhyAtmika RNAnubaMdha hato. eTale sAta varSa e banneno AdhyAtmika saMbaMdha rahyo, emAM kula pa60 divasa kRpALudeva ane saubhAgyabhAI bhegA rahyA che. pa.kRdevano pracaMDa AtmapuruSArtha tathA zrI saubhAgyabhAI sAthenI pAramArthika ekatA 43 For Personal & Private Use Only
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSamAM sarerAza eMzI divasa bhegA rahyA hatA. e jyAM jAya tyAM e bhegA ja rahe." varSa badalAya eTale kRpALudeva pahelo kAgaLa saubhAgyabhAIne lakhe. saubhAgyabhAIno deha rahyo tyAM sudhI kRpALudeve e pramANe patra lakhyo che. A patra jJAnapAMcamanA divase lakhelo che. teo lakhe che ke, parama pUjya kevaLabIja saMpanna, eTale jenI pAse kevaLanuM bIja che, jene e prApta karyuM che evA. e kevalabIja konuM nAma ? gurugamatuM. emAMthI ja kevaLa vRkSa thAya. paramakRpALudeva zrI saubhAgyabhAI para muMbaIthI lakhela patra(AMka-170)mAM lakhe che ke, "AtmA jJAna pAmyo e to niHsaMzaya che, graMthibheda thayo e traNe kALamAM satya vAta che. sarva jJAnIoe paNa e vAta svIkArI che. have chevaTanI nirvikalpa samAdhi ApaNane pAmavI bAkI che, je sulabha che." A vAkyo dvArA paramakRpALudeve graMthibheda thayAnA AnaMda-ullAsanI mahattvanI vAta zrI saubhAgyabhAIne lakhI te zrI saubhAgyabhAInI pAtratA sUcave che. A patramAM ja AgaLa lakhe che ke, "Apane vijJApana che ke vRddhamAMthI yuvAna thavuM. ane A alakha vArtAnA agresara AgaLa agresara thavuM. thoDuM lakhyuM ghaNuM karI jANajo." zrI saubhAgyabhAIne adhyAtma mArge AgaLa vadhavAnI preraNA ApatA A ja patramAM AgaLa lakhe che ke : saddaguru Azraya tathA AjJApAlananuM mahattva jaNAvatAM upazama tema ja kSapaka zreNIe guNasthAnaka ArohaNanI anubhavasiddha vAta karatAM A ja patramAM pa.kR.deva lakhe che ke, "guNaThANAM e samajavA mATe kahelAM che. upazama ane kSapaka e be jAtanI zreNI che. upazamamAM pratyakSa darzanano saMbhava nathI, kSepakamAM che. pratyakSa darzananA saMbhavane abhAve agiyAramethI jIva pAcho vaLe che. upazamazreNI be prakAre che. eka AjJArUpa, eka mArga jANyA vinA svAbhAvika upazama thavArUpa. AjJArUpa paNa AjJA ArAdhana sudhI patita thato nathI. pAchaLano TheTha gayA pachI mArganA ajANapaNAne lIdhe paDe che. A najare joyelI, AtmAe anubhavelI vAta che. koI zAstramAMthI nIkaLI Avaze, na nIkaLe to kaMI bAdha nathI. tIrthakaranA dayamAM A vAta hatI, ema ame jANyuM che." pUrve upazama zreNImAM AgaLa vadhelA zrImadjInA AtmAe pratyakSa darzananA abhAve mArganA ajANapaNAne kAraNe agiyArame guNasthAnakethI pachaDATa anubhavI hatI. A bhavamAM graMthibheda karI Atmadarzanane pAmI cokkasapaNe kevaLajJAna pAmavA mATe adhikArI banyo che evo samyak puruSArthano harSollAsa A patra dvArA zrI saubhAgyabhAI jevA yogya puruSane Alekhe che. AvI mahattvanI ucca dazAnI pragatinI 44 dayasakhA zrI saubhAgya rItait For Personal Private Use Only
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAta sau koIne kahI zakAya nahIM ane kahe to paNa te samajanAra pAtra yogya na hoya to anartha thAya. zrI saubhAgyabhAI ekamAtra puruSa evA hatA ke jeo paramakRpALudevanA aMtaraMgane jANI-samajI zakatA ne mATe ja paramakRpALudeva potAnuM dbhaya niHsaMkocapaNe kholatA. muMbaIthI kArataka vada noma, zukravAra 1947nA patranI zarUAtamAM (AMka-176) paramakRpALudeve zrI saubhAgyabhAI viSe je sabaMdhona karela che te saMbodhana ja zrI saubhAgyabhAInI ucca dazA sUcave che. teo lakhe che ke, "jIvanmukta saubhAgyamUrti saubhAgyabhAI" ahIM zrI saubhAgyabhAIne "jIvanmukta" evuM vizeSaNa ApI teonI abhuta dazAnuM varNana karAvela che. vaLI A patramAM ja sarve mumukSu jIvane baMdhanamAMthI chUTavA mATe daDha saMkalpa karAvatAM teozrI lakhe che ke, "dInabaMdhunI dRSTi ja evI che ke, chUTavAnA kAmIne bAMdhavo nahIM, baMdhAvAnA kAmIne choDavo nahIM. ahIM vikalpI jIvane evo vikalpa UThe ke jIvane baMdhAvuM gamatuM nathI, sarvane chUTavAnI icchA che. to pachI baMdhAya che kAM? e vikalpanI nivRtti eTalI ja che ke, evo anubhava thayo che ke, jene chUTavAnI deDha icchA thAya che, tene baMdhanano vikalpa maTe che, ane e A vArtAno satsAkSI che." mAtra chUTavAnI daDha icchA ja jIvanamaraNanA pherAmAMthI mukti apAvaze evI khAtarI ApyA pachI temAM potAnA jIvananI ja sAkSI pUre che ! | muMbaIthI phAgaNa suda AThama, 1947nA lakhela patrAmAM (AMka-215) paramakRpALudeva zrI saubhAgyabhAIne lakhe che ke, "chelluM prazna amArA vanavAsanuM pUchyuM che, e paNa jJAnInI aMtavRtti jANanAra puruSa vinA koIkathI ja pUchI zakAya tevuM prazna che." vaLI AgaLa lakhe che ke, "ApanI sarvottama prajJAne namaskAra karIe chIe. kaLikALamAM paramAtmAe koI bhaktimAna puruSo upara prasanna thavuM hoya to temAMnA Apa eka cho. Ama lakhIne paramakRpALudeva zrI saubhAgyabhAInI jaDa cetanano viveka karatI sarvottama prajJAne namaskAra karI, A duSama kaLikALamAM temano sAtha maLyo che tenI dhanyatA svIkArI che. jo paramAtmA sAkSAt pragaTa thAya to zrI saubhAgyabhAI eka evA virala bhaktimAna puruSa che ke jemane joI paramAtmA paNa prasanna thAya. | muMbaIthI 1947nA mAha sudanA lakhela patra (AMka-217)mAM paramakRpALudeva lakhe che ke, "vAraMvAra vanavAsanI IcchA thayA kare che. jo ke vairAgya to evo rahe che ke ghara ane vanamAM ghaNuM karIne AtmAne bheda rahyo nathI. ane vAraMvAra e ja raTanA rahevAthI "vanamAM jaIe", "vanamAM jaIe" ema thaI Ave che. Apano niraMtara pa.kR.devano pracaMDa AtmapuruSArtha tathA zrI saubhAgyabhAI sAthenI pAramArthika ekatA 5 For Personal Private Use Only
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ satsaMga hoya to amane ghara paNa vanavAsa ja che." zrI saubhAgyabhAIno niraMtara saMga icchatA zrImadajIne jo zrI saubhAgyabhAIno satata sahavAsa prApta thAya to gharamAM paNa vanavAsanI asaMgatA prApta thAya ema che. ema emane lAge che, teno khyAla temaNe A patramAM Apela che. muMbaIthI caitra vada noma, ravivAra, 1947nA patramAM (AMka-240) paramakRpALudeva lakhe che ke, "hAla mane mumukSuono pratibaMdha paNa joIto nahoto, kAraNa ke mArI tamane poSaNa ApavAnI hAla azakyatA varte che. udayakALa evo ja che. mATe saubhAgyabhAI jevA satpuruSa pratyeno patravyavahAra tamane poSaNarUpa thaze e mane moTo saMtoSano mArga maLyo che. temane patra lakhazo. jJAnakathA lakhazo to huM vizeSa prasanna chuM." A patra khaMbhAtanA mumukSujana para lakhAyela che temAM darzAvyA pramANe zrI saubhAgyabhAI evA satpuruSa che ke, temanI sAtheno patravyavahAra mumukSuo mATe poSaNarUpa-mArgadarzana rUpapreraNArUpa nIvaDaze ema paramakRpALudeva mAne che. Ama lakhIne zrI saubhAgyabhAIne satpuruSa tarIke svIkArela che, tema ja mumukSujano mATe teonI mahattA prasthApita karela che. dhanya che evA zrI saubhAgyabhAIne ! muMbaIthI vaizAkha suda sAtama, zukravAra 1947nA patramAM (AMka-244) paramakRpALudeva pU. zrI saubhAgyabhAIne lakhe che ke, "keTaloka nivRttino vakhata maLyA kare che, parabahma-vicAra to emane ema rahyA ja kare che, kyAreka to te mATe AnaMdakaraNa bahu sphurI nIkaLe che, ane kaMInI kaMI (abheda) vAta samajAya che, paNa koIne kahI zakAtI nathI, amArI e vedanA athAga che. vedanAne vakhate zAtA pUchanAra joIe, evo vyavahAra mArga che, paNa amane A paramArtha mArgamAM zAtA pUchanAra maLato nathI, ane je che tenAthI viyoga rahe che, tyAre have jeno viyoga che evA je tame te amane koI paNa prakAre zAtA pUcho ema mAnIe chIe." paramakRpALudevanI kevI AMtaradazA che ! emane kaMI ne kaMI (abheda) vAta samajAya che paNa te vAta teo koI pAse karI zakatA nathI. have AvI paristhitimAM dilamAM svAbhAvika vedanA ubharAya che. jyAre vedanA hoya tyAre koIka zAtA pUchanAra hoya to jIvane sAruM lAge che evo sAmAnyataH vyavahAra mArga che. have jo koI zAtA pUchanAra hoya to te ekamAtra zrI saubhAgyabhAI ja che. paNa zrI saubhAgyabhAI to muMbaIthI dUra sAyalA beThA che tethI temano viyoga paramakRpALudevane khUba ja sAle che. ane lakhe che ke, koIpaNa prakAre zAtA pUchavAmAM Ave to sAruM ! zrI saubhAgyabhAI ja yogya pAtra che, parama sakhA che, hRdayarUpa che hRdayasakhA zrI saubhAgya 46 For Personal & Private Use Only
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ eno ahIM spaSTa svIkAra che. | muMbaIthI aSADa suda terasa, 1947 (AMka-ra55)nA patramAM paNa paramakRpALudeva zrI saubhAgyabhAIno satsaMga keTalo icche che te A vAkya parathI spaSTa thAya che : "apUrva snehamUrti evA Apane amArA praNAma pahoMce. harikRpAthI ame parama prasanna padamAM chIe. tamAro satsaMga niraMtara icchIe chIe." e ja rIte muMbaIthI aSADa vada bIja 1947nA (patrAMka-256) patramAM paNa zarUAtamAM lakhela che ke, "athAga preme tamane namaskAra." A vAkyamAM keTalo bhAva bharyo che ! paramakRpALudevanA manamAM zrI saubhAgyabhAI viSe je premAdara che te suMdara rIte pratIta thAya che. vaLI muMbaIthI zrAvaNa suda agiyArasa, budhavAra 1947(AMka-ra59)mAM zrI saubhAgyabhAI pratyenA parAkASThAne pAmelA bhAvone vyakta karatAM lakhe che ke, "tame amAre mATe janma dharyo haze, ema lAge che. tame amArA athAga upakArI cho. tame amane amArI icchAnuM sukha ApyuM che, te mATe namaskAra sivAya bIjo zuM badalo vALIe? paNa amane lAge che ke amAre hAthe hari tamane parAbhakti apAvaze, harinA svarUpanuM jJAna karAvaze, ane e ja ame moTo bhAgyodaya mAnIzuM." zrI saubhAgyabhAInA sahavAsathI paramakRpALudeva jevA yoganiSTha mahAtmAne potAno manuSyabhava sArthaka thayelo jaNAyo che. zrI saubhAgyabhAIno upakAra eTalo mahad rIte vedAyo che ke teno prati upakAra na vALI zakAya te mATe zrI saubhAgyabhAIne namaskAra sivAya bIjo zuM badalo vALIe ema kahe che. jenA thakI ucca adhyAtma dazA prApta thaI che tevA zrI saubhAgyabhAInI sArasaMbhALa laI teone paNa parAbhakti sudhI laI jaI harinA pUrNa svarUpanuM jJAna karAvavA pAchA pote nimitta banaze e potA mATe moTo bhAgyodaya mAne che. paramakRpALudevanAM A vacano zrI saubhAgyabhAI sAthenA AMtarika saMbaMdha upara vedhaka prakAza pADe che. bAhya prakAranI koI icchA ke spRhA rahI nathI evA puruSa A vAkya lakhe tyAre teone AMtarika lAbha keTalo thayo haze enuM anumAna ja ApaNe karavAnuM rahyuM. kAraNa e anubhavanI vAta anubhava vinA kema jaNAya ke samajAya? vavANiyAthI (patrAMka-282) lakhelA patramAM paramakRpALudeva lakhe che ke, "hAla to amane kaMI gamatuM nathI ane je kaMI game che, teno atizaya viyoga che. paramakRpALudevanA saMta AEyamAM zrI saubhAgyabhAI pratye prazasta bhAva-udadhi ubharAi rahyo che. morabIthI lakhelA patra kramAMka-306 ekavacanIya patramAM sAgara gAgaramAM samAvI daIe tevI rIte te asIma bhAvane pragaTa karatAM lakhe che. "zrI subhAgya prema pa.kR. devano pracaMDa AtmapuruSArtha tathA zrI saubhAgyabhAI sAthenI pAramArthika ekatA S For Person Private Use Only
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ samAdhi viSe varte che"-zrImad jevA adhyAtmamUrti jagata mATe apragaTa che paNa zrI saubhAgyabhAInA hRdayamAM to teo sAva spaSTa pragaTa che ane zrI saubhAgyabhAI zrImajI pratyenI premasamAdhimAM pravartana karI rahyA che. zrI sobhAgabhAInI Arthika sthiti sArI nahotI te bAbatanI ciMtA pote patra dvArA zrImadjIne saraLatAthI lakhI jaNAvatA. riddhisiddhi yoganI yAcanA paNa karatA. niHspRha zrImadjI potAnA paramArthasakhAne sAMkaDI sthitimAM paDavA nahi detAM sanmArgamAM sthira karatA. kalyANamUrti zrImajI zrI sobhAgabhAIne duHkhamAM AzvAsana tathA dilAsArUpe lakhe che ke, "tame ame kaMI duHkhI nathI. je duHkha che te rAmanA 14 varSanA duHkhano divasa paNa nathI. pAMDavanA 13 varSanA duHkhanI eka ghaDI nathI, ane gajasukumAranA dhyAnanI eka paLa paNa nathI. saMsAranI jALa joI cintA bhajazo nahi. cintAmAM samatA rahe to te AtmaciMtana jevI che. "camatkAra batAvI yogane siddha karavo, e yogInAM lakSaNa nathI. sarvottama yogI to e che ke je sarva prakAranI spRhAthI rahitapaNe satyamAM kevaLa ananya niSThAe sarva prakAre satu ja Acare che; pAramArthika vaibhavathI mumukSune sAMsArika phaLa ApavAnuM jJAnI iccha nahIM kAraNa ke akartavya te jJAnI kare nahIM." paramakRpALudeva avAranavAra zrI sobhAgabhAInA ghare sAyalA padhAratA, tyAre zrI sobhAgabhAInA putro zrI maNilAla tathA zrI caMbakalAla sevAmAM hAjara rahetA. paramakRpALudeva pratye teo bannene zraddhAna hatuM. teo banne para vizeSa paramArtha raMga caDe, dharmanA anurAgI bane te arthe zrI sobhAgabhAI paramakRpALudevane vinaMtI karI kahetA ke, "chokarAone evuM kAMI lakhIne mokalo ke e vAMce ane e pramANe varte to enuM kAma thaI jAya.' tethI karuNAsindha paramakRpALudeve patrAMka-200 vacanAvalI lakhI mokalAvela ke je jJAnamArganI zreNI che, mokSamArganI nisaraNI che. zrImadjInuM ananya zaraNa pAmI, zrI sobhAgabhAInA aMtaHkaraNamAM adhyAtmano udyota thayo. potAnA hadaya Asane zrImadjIne sthApI, ananya prema, nizadina teo pUjA karatA. akhaMDa zraddhA ane saraLa manovRttie, alaukika pariNAma apAvyuM. zrImadjIne sAyelAthI vaLAvatI vakhate potAnA dayano AnaMda-ullAsa tathA bhaktinI khumArIne abhivyakta karatA zrI sobhAgabhAI zUrAtanathI zrImadjIne kahe che, "UgatA sUryanI sAkhe, nadInI sAkhe, sapuruSanI sAme A sobhAgane ApanA sivAya bIjuM raTaNa na ho" te ja bhAvane anusarato patra lakhe che ke, khIlAthI vaLagyo rahe to 48 . dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ vALa vAMko na thAya. to mAre ema ja che. ame kAMI samajatA nathI ne amAre jJAna jotuM nathI tema che. have ApanI icchA hoya tema karo. game to samAgamamAM rAkho, game to dUra rAkho, paNa eka bhajana rAta-divasa mAre to ApanuM ja che." "mAgI khAIne gujarAna calAvazuM, paNa kheda nahIM pAmIe, jJAnanA anaMta AnaMda AgaLa te duHkha tRNa mAtra che. vaLI A zabdo dvArA zrI saubhAgyabhAI paNa tIvra jJAnapipAsu che ema siddha thAya che. zrI saubhAgyabhAI ane zrI DuMgarabhAI avAranavAra patro dvArA pa..devane lakhatA ke ghaNA jIvonA uddhAra arthe tamo bahAra Avo, mArga pragaTapaNe batAvo. AnA pratyuttaramAM paramakRpALudeva lakhe che ke, "amArI icchA to che, paraMtu jyAM sudhI sarvasaMga parityAga na karIe tyAM sudhI mArga pragaTa kahevAnI icchA nathI. hAla to gupta rahevA icchA che ane hari paNa ema ja icche che ema lAge che." pAramArthika viSaya mATe hAla mauna rahevAnuM kAraNa paramAtmAnI icchA che. jyAM sudhI asaMga thaIzuM nahi ane tyAra pachI tenI icchA maLaze nahi tyAM sudhI pragaTa rIte mArga kahIzuM nahi ane Avo sarva mahAtmAono rivAja che, ame to dIna mAtra chIe." vizeSamAM jaNAve che ke "yathAprArabdha upadeza vyavahArano udaya prApta na thatAM, bhaktirUpa pratyakSa AzrayamArga puruSo prakAzatA nathI. anya vyavahAranA udayamAM aprasiddha rahe che, sAmAnya manuSyanI peThe vicare che." pa.ka.deva patra (AMka-357)mAM lakhe che ke, "satsaMga thavAno prasaMga icchIe chIe, paNa upAdhi yogano je udaya te paNa vedyA vinA upAya nathI. citta ghaNIvAra tama pratye rahyA kare che. jagatamAM bIjA padArtho to amane kaMI rucinA kAraNa rahyA nathI." | muMbaIthI vaizAkha vada chaThTha, bhoma, 1948nA (patrAMka-368) lakhAyela patramAM paramakRpALudeva zrI saubhAgyabhAIne potAnI adUbhUta AMtarika dazA viSe je varNana lakhe che te joIe. "mokSa to kevaLa amane nikaTapaNe varte che, e to niHzaMka vArtA che. amAruM je citta te AtmA sivAya anya sthaLe pratibaddhatA pAmatuM nathI, kSaNa paNa anya bhAvane viSe sthira thatuM nathI, svarUpane viSe sthira rahe che. evuM ke amAruM AzcaryakAraka svarUpa te hAla to kyAMya kahyuM jatuM nathI. ghaNA mAsa vItyAthI tamane lakhI saMtoSa mAnIe chIe." vyakti hamezAM potAnA hadayanA bhAva je samajI zake-jhIlI zake evA pAtra hoya tenI pAse ja vyakta karavA icche che. AvI vyaktinI saMkhyA pa.kRdevano pracaMDa AtmapuruSArtha tathA zrI saubhAgyabhAI sAthenI pAramArthika ekatA 49 e Use Only For Personal & Private Use Only
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ ochI ja hoya. temAM paNa paramakRpALudevanA jIvanamAM to AvI eka ja mukhya vyakti te zrI saubhAgyabhAI che. A to juo ! paramakRpALudeve muMbaIthI zrAvaNa vada caudaza, ravivAra, 1948 (patrAMka-398)nA lakhelA patramAM zrI saubhAgyabhAI viSe karela saMbodhana. "svati zrI sAyalA grAma zubhasthAne sthita, paramArthanA akhaMDa nizcayI, niSkAma svarUpa (.)nA vAraMvAra smaraNarUpa, mumukSu puruSoe ananya preme sevana karavA yogya, parama saraLa ane zAMtamUrti evA zrI "subhAgya", temanA pratye. A saMbodhana parathI to jo niSkAma svarUpa zrI saubhAgyabhAInuM zrImadjI jevA yogezvarane paNa vAraMvAra smaraNa thatuM hoya to ApaNA jevA mumukSuvargane to te bannenuM smaraNa ahoniza rahevuM joIe. paramakRpALudeva sarva mumukSu jIvone bhalAmaNa kare che ke, mumukSa puruSoe ananya prema sevana karavA yogya evA zrI saubhAgyabhAI che. paramakRpALudeva kyAreya atizayokti karatA nathI. teo je zabdono upayoga karatA te khUba vicArIne, kaho ke toLI toLIne karatA hatA. "parama saraLa" ane "zAMtamUrti" jevAM vizeSaNo vAparI zrI saubhAgyabhAInA evA guNo pratye aMgulinirdeza karela che ke, AvA guNo dareka mumukSujanamAM hovA jarUrI che. patrAMka-402 je paNa muMbaIthI bhAdaravA suda sAtama, somavAra, 1948nA paramakRpALudeve lakhela che. temAM je saMbodhana karela che te dvArA ApaNane ghaNuM ghaNuM jANavA maLe che. lakhe che ke, "svasti zrI sAyalA zubhasthAne sthita, mumukSajanane parama hitasvI, sarva jIva pratye paramArtha karuNA dRSTi che jenI, evA niSkAma, bhaktimAna zrI subhAgya pratye." AmAM paNa spaSTa lakhela che ke, zrI saubhAgyabhAI mumukSujanonA parama hitasvI hatA. muMbaIthI prathama aSADa vada trIja, ravivAra, 1949nA (patrAMka-453) lakhela patramAM paramakRpALudeva zrI saubhAgyabhAIne lakhe che ke, "zuM lakhIe ? ane zuM kahIe? eka AtmavArtAmAM ja avicchinna kALa varte evA tamArA jevA puruSanA satsaMganA ame dAsa chIe. atyaMta vinayapaNe amAro caraNa pratyayI namaskAra svIkArajo. e ja vinati." je sudhArasa bIjajJAnanI yogakriyAnA sasAdhana vaDe zrImadjIe svayaM apUrva ArAdhana karyuM tenuM smaraNa zrI saubhAgyabhAI thakI thayuM hatuM. zrI aMbAlAlabhAI jevA mahAmumukSunI yogyatA have pUrNa che evuM maMtavya jyAre zrI saubhAgyabhAIe ApyuM tyAre zrImadjIe zrI saubhAgyabhAIne ja patramAM bhalAmaNa karI ke jo avasara prApta thAya to sudhArasa saMbaMdhI vAtacIta tame zrI aMbAlAlabhAIne karazo. 5) . hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ muMbaIthI zrAvaNa suda bIja, budhavAra, 1951 (patrAMka-623)nA lakhelA patramAM paramakRpALudeva zrI saubhAgyabhAInI satsamAgamanI tIvra icchAne anulakSIne lakhe che ke, "vaLI ApanA cittamAM jatI vakhate samAgamanI vizeSa icchA rahe che to te icchAnI upekSA karavAne mArI yogyatA nathI. AvA koI prakAramAM tamArA pratye AzAtanA thavA jevuM thAya evI bIka rahe che." Ama lakhIne paramakRpALudeva zrI saubhAgyabhAI pratye je vinayayukta vyavahAra kare che te sarva mumukSujanoe hRdayagata karavA jevo che. mahAmumukSu zrI aMbAlAlabhAIne zrI saubhAgyabhAI pratye kevo utkRSTa divyabhAva hato te paramakRpALudeva para lakhAyela patramAM vidita thAya che. khaMbhAtathI prasiddha thayela "satsaMga saMjIvanI" nAmanA pustakamAM 49mA pAne patra kramAMka-47mAM teo lakhe che. ke, " pUjaya zrI saubhAgyabhAI jevA pavitra puruSanuM je kuLamAM utpanna thavuM thayuM che te kuLamAM, gAmamAM ane tevA puruSanA samAgamamAM AvatA sAmAnya manuSyone paNa paramArtha prApta thavAnuM evA puruSanuM utkRSTa nimitta thayuM che." paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdrajIe zrI saubhAgyabhAIne je bhavya aMjali arpala che te hAthanoMdha 2/20 pAnA naMbara-824 (zrImad rAjacaMdra pustaka) para chapAyela che te joI A prakaraNa pUrNa karIzuM. "he sarvotkRSTa sukhanA hetubhUta samyagadarzana ! tane atyaMta bhaktithI namaskAra ho. A anAdi anaMta saMsAramAM anaMta jIvo tArA Azraya vinA anaMta anaMta duHkhane anubhave che. tArA paramAnugrahathI svasvarUpamAM ruci thaI. parama vItarAga svabhAva pratye parama nizcaya Avyo. kRtakRtya thavAno mArga grahaNa thayo. he jine vItarAga ! tamane atyaMta bhaktithI namaskAra karuM chuM. tame A pAmara pratye anaMta anaMta upakAra karyo che. he kuMdakuMdAdi AcAryo ! tamArAM vacano paNa svarUpAnusaMdhAnane viSe A pAmarane parama upakArabhUta thayAM che te mATe huM tamane atizaya bhaktithI namaskAra karuM chuM. he zrI sobhAga ! tArA satsamAgamanA anugrahathI AtmadazAnuM smaraNa thayuM te arthe tane namaskAra ho." paramakRpALudeve je namaskAra karyA che te samyagadarzana, zrI jina vItarAga, zrI kuMdakuMdAdi AcAryonI anukrama paMktimAM pUjaya zrI saubhAgyabhAIne darzAvI temanI mahattA ja pradarzita karela che. pa.kR. devano pracaMDa AtmapuruSArtha tathA zrI saubhAgyabhAI sAthenI pAramArthika ekatA 51 For Pers Private Use Only
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ zobhe saubhAgyajI.... (rAga... A to lAkheNI AMgI kahevAya...) mane vhAluM zrI sAyalA gAma, zobhe saubhAgyajI ! mahAbhAgya ! udaya thayo Aja, bheTyA saubhAgyajI ! prabhu milana morabI (jetapara) gAme thayuM, tyAre haiyuM AnaMdathI chalakI rahyuM, | darzanano apUrva prabhAva !... zobhe saubhAgya... pUrva bhavanI anusaMdhI AvI maLI, aNasAre oLakhI lIdhA "zrI hari karyuM sarvArpaNa teNIvAra... zobhe. prabhu adbhuta aMtaravRtti samaje, tene pagale anusaravA prazna pUche, | kyAre padhArazo vanavAsa ?. zobhe. enI alaukika utkRSTa bhakti joI, paramAtmA prasanna thayA kRpA ghaNI, | sarvottama prajJAne e namaskAra. zobhe. bhakta bhagavAna paraspara satsaMga iccha, niraMtara ekarUpa rahevA jhaMkhe, bhagavaMta vatsalatA apAra... zobhe. cha cha mAsathI vinaMtI patro lakhe, enuM haiyuM piyu piyu laganI raTe, sahevAya nahIM viraho lagAra... zobhe. bodhamUrti padhAryA ghara AMgaNiye, UbhI zerImAM kinakhAba pAtharIe, gAve mahimA prabhuno apAra... zobhe. jJAnadhArAno mULamArga pUrNa kahyo, ethI IzvaranA gharano marma lahyo, kalpadrumanI chAyA AdhAra... zobhe. mumukSu teDAve ghara snehe karI, rAjavANI cakhAve haiyuM bharI, gAvo gAvo prabhunA guNagAna... zobhe. divya dhvanithI amRtadhArA varase, e suNI saubhAgyanuM manaDuM harakhe, varasyA varasyA tyAM megha AkhI rAta... zobhe. rAjavANInA marmane pArakhI gayA, apUrva rahasyo pAmI gayA, saubhAgya mUrti ! saubhAgya !... zobhe. rAtadivasa "sahajAtma'nI laganI rahe, bhedajJAna anubhavanI jayoti jhage, daDha mohano toDyo che pAsa, karuM vaMdana paDIne pAya.... zobhe. khaMbhAtasthita pU.bhAvaprabhAzrIjI mahArAja sAhebe A pada racela che. A padamAM pa.kR.deva tathA pU. zrI saubhAgyabhAIno AMtarika saMbaMdha bhAvapUrNa rIte vyakta karela che. para hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 6 Ajka asthiratA maLe AdhyAtmika sthiratA-sobhAgabhAIne sAcavI letA zrImadjI samRddhi ane bAhya vaibhava e ja sAcuM sukha che ema jagatanA tamAma ajJAnI jIvonI mAnyatA che. sattA ane saMpattinA lobhathI thoDA ja manuSyo chUTI zakyA che. jayAre puNyakarmanuM prArabdha badalAya che tyAre bAhya saMjogo pratikULa bane che. samajaNanA abhAve jIva cintAthI gherAI jAya che ane Arta ane raudra pariNAma dhAraNa karI anaMta karmo bAMdhI le che. AvuM ja banyuM hatuM. zrI sobhAgabhAInA jIvanamAM. Arthika rIte sAMkaDI sthitimAM AvI gayelA zrI sobhAgabhAIne nagarazeThano mobho sAcavavo tathA kuTuMbanirvAhano moTo prazna hato. artha kamAvavA mATe je kaMI puruSArtha karatA te badhA niSphaLa jatA hatA tethI teo satata cittita rahetA. saubhAgyabhAInI bAhya paristhiti bhale nabaLI hoya ane tema vicAratAM evuM lAge ke pUrvenAM karmoe jIvananuM sukha jhUMTavI lIdhuM paraMtu kharekhara sUkSmatAe vicArIe to zrImadjI jevA niHspRha mahAtmAnuM sAMnidhya pAmI sobhAgabhAI kharekhara temanA nAma pramANe utkRSTa sadbhAgya laIne janmyA hatA. puNyAnubaMdhI puNyano saMcaya eTalo vipula pramANamAM hato ke paramakRpALudeva jevA paramajJAnI puruSanA hadayamAM teone sthAna prApta hatuM. kapaTa ane daMbha rahita zrI sobhAgabhAI sarvAgIpaNe zrImadjIne samarpita hatA. ddhayanA bhAvo ane mananA vicAro nikhAlasatApUrvaka kRpALudevane kahI jatA. ziSya jyAre jyAre kAMI paNa gopavyA vagara muktakaMThe potAnI nabaLAInI jAherAta kare che tyAre tyAre karuNAnidhAna, kSamAsAgara evA sadguru satu upadeza dvArA ziSyanI sArasaMbhALa letA hoya che. Ama sobhAgabhAIne sadguru zrImadjI sAcavI le che. | . bhagavAnadAsa manasukhabhAI mahetAe "adhyAtma rAjacaMdra" graMthamAMnA A viSayane khUba suMdara ane nyAyapUrNa rIte rajU karela che. te pustakanA-7ramAM prakaraNamAMthI avataraNo laI ahIM prastuta karela che. je ciMtAnA upadrave tame muMjhAo cho, te ciMtA upadrava koI zatru nathI. (aM.443) saMsAranI jhALa joI ciMtA bhajazo nahIM. ciMtAmAM samatA rahe to te AtmaciMtana jevI che. (aM.461) vyavahAra ciMtAthI akaLAmaNa AvatAM, satsaMganA viyogathI koI prakAre zAMti nathI rahetI ema Ape lakhyuM te yogya ja che. tathApi Arthika asthiratA madhe AdhyAtmika sthiratA-sobhAgabhAIne sAcavI letA zrImadjI 53 For X ivate Use Only
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ Arthika asthiratA madhye AdhyiAtmika sthiratA 'jene bodhabIjanI utpatti hoya che, tene svarUpasukhathI karIne paritRptapaNe varte che, ane viSaya pratye aprayatna dazA varte che.' (patrAMka : 360) Jain Education international For Personal & Private Use Only
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyavahAraciMtAnuM akaLAmaNa to yogya nathI. sarvatra hariicchA baLavAna che, e dRDha karAvavA mATe harie Ama karyuM che ema Ape niHzaMkapaNe samajavuM; mATe je thAya te jovuM; ane pachI jo Apane akaLAmaNa janma pAme, to joI laIzuM. akaLAmaNa rAkhazo nahIM. ame to e mArgathI taryA chIe. (aM.-250) AtmAmAM vizeSa AkuLatA na thAya tema rAkhazo. je thavA yogya haze te thaI raheze ane AkuLatA karatAM paNa je thavA yogya haze te thaze, tenI sAthe AtmA paNa aparAdhI thaze." (aM.-494) Ama vyavahAraciMtAthI Akula paramArtha suhRdu hRdayarUpa saubhAgyane kharA hRdayanuM AzvAsana ApatAM zrImad prApta udayane samabhAve vedavo ane AkuLatA na rAkhavI ema khedahAraka utsAhapreraka bodha ApatA. ApanI sthiti lakSamAM che. ApanI icchA paNa lakSamAM che. guruanugrahavALI vArtA lakhI te paNa kharI che. karmanuM udayapaNuM bhogavavuM paDe te paNa kharuM che. Apa atizaya kheda vakhatovakhata pAmI jAo cho te paNa jANIe chIe. game tevA dezakALane viSe yathAyogya rahevuM, yathAyogya rahevA iDyA ja karavuM e upadeza che. mananI ciMtA lakhI jaNAvo toya amane tamArA upara kheda thAya tema nathI. jJAnI anyathA kare nahIM, tema karavuM tene sUjhe nahIM, tyAM bIjo upAya icchavo paNa nahIM ema vinaMtI che. (aM.-313) saMsArasaMbaMdhI tamane je ciMtA che, te jema udayamAM Ave tema vedavI, sahana karavI. e ciMtA thavAnuM kAraNa evuM koI karma nathI ke je TALavA mATe jJAnIpuruSane pravRtti karatAM bAdha na Ave. prANImAtra prAye AhAra, pANI pAmI rahe che. to tama jevA prANInA kuTuMbane mATe tethI viparyaya pariNAma Ave evuM je dhAravuM te yogya ja nathI. kuTuMbanI lAja vAraMvAra ADI AvI je AkuLatA Ape che, te game to rAkhIe ane game to na rAkhIe te banne sarakhuM che, kema ke jemAM potAnuM nirUpAyapaNuM rahyuM temAM to je thAya te yogya ja mAnavuM e dRSTi samyak che. je lAgyuM te jaNAvyuM che. (aM.-3rara) potAnI kaphoDI sthiti nivedana karI paramArthaziSya saubhAgye kvacit guru anugrahathI ziSyanuM amuka duHkha TaLyuM evI vArtA lakhI zrImad jevA paramArtha guru pratye ADakatarI garbhita spRhA darzAvI haze ke Apa jevA parama samartha gurunA anugrahathI koI rIte amAruM A duHkha TALo-A ciMtA maTo, enA uttaramAM paramArtha guru zrImade atre jaNAvyuM jaNAya che ke "e ciMtA thavAnuM kAraNa evuM koI karma nathI ke je TALavA mATe jJAnI puruSane pravRtti karatAM bAdha na Ave, ane eTale ja atre mArmika paNe e paNa sUcavI dIdhuM che ke "jJAnI anyathA kare nahIM--pAramArthika Arthika asthiratA madhye AdhyAtmika sthiratA-sobhAgabhAIne sAcavI letA zrImadjI 54 For Personal & Private Use Only
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaibhavathI sAMsArika phalapradAnarUpa anyathA prakAra Acare nahIM, jJAnIpuruSonI sanAtana praNAlikAthI anya prakAre varte nahIM, ane saubhAgyano tevA prakArano udaya dekhI zrImad saubhAgyane prasaMgavazAt cetavatA paNa kharA ke - "jayAre prArabdhodaya dravyAdi kAraNamAM nirbaLa hoya tyAre vicAravAna jIve vizeSa pravRtti karavI na ghaTe, athavA dhIraja rAkhI AjubAjunI ghaNI saMbhALathI karavI ghaTe; eka lAbhano ja prakAra dekhyA karI karavI na ghaTe. (aM.-544) ema prArabdhodaya nabaLo hoya tyAre vizeSa pravRtti na karavAnI vAta samajAvavA zrImad prayatna karatA ane "mujhAvAthI kaMI karmanI nivRtti, icchIe chIe te thatI nathI; ane ArtadhyAna thaI jJAnInA mArga para paga mukAya che." (aM.544) e vAtanuM smaraNa ApI, saubhAgyane nahIM mujhAvAno ane ArtadhyAna dharI jJAnInA mArga para paga nahIM mUkavAno mArmika bodha ApatA. Ama chatAM vyAvahArika kaThaNAI bAbata zrI saubhAgyabhAI zrImadrane potAnI mUMjhavaNa lakhatA-"kaThaNAI rahyA kare che, teno atyaMta mArmika uttara (a.rara3) ApatA zrImade mArmika paNe jaNAvyuM che ke - "paramAtmAnI bhakti ja jene priya che, evA puruSane evI kaThaNAI na hoya to pachI kharA paramAtmAnI tene bhakti ja nathI ema samajavuM athavA to cAhIne paramAtmAnI icchArUpa mAyAe tevI kaThaNAI mokalavAnuM kArya vismaraNa karyuM che." tema ja bIjA patramAM (aM.-233) paNa A paramArthasakhAno moha-zoka dUra karavA zrImad tevo ja bhAva darzAve che : "cittanI mAyAnA prasaMgomAM AkuLavyAkuLatA hoya ane temAM AtmA ciMtita rahyA kare, e IzvaraprasannatAno mArga che ke kema? ane potAnI buddhie nahIM, tathApi lokapravAhane laIne paNa kuTuMbAdine kAraNe zocanIya thavuM e vAstavika mArga che ke kema? ApaNe AkuLa thavAthI kaMI karI zakIe chIe ke kema? ane jo karI zakIe chIe to pachI Izvara para vizvAsa zuM phaLadAyaka che? vaLI saMsAranI pratikULa dazAo prApta thavI te to mumukSune saMsArathI taravA barAbara che, kAraNa ke A saMsArasvarUpanI spaSTa vicAraNAno vakhata tevA pratikULa prasaMgamAM vizeSa hoya che." Ama A amRta vacanomAM saubhAgyanI tathA bIjA mumukSu jIvanI paramArthahita vArtA lakhI parama anukaMpAsaMpanna paramakRpALu zrImad A amRtapatranA aMte potAno aMgata aMtargata pUrNa sahAnubhUtipUrNa udAtta vicAra paNa A amRta zabdomAM vyakta karI de che. (patrAMka : pa50) "mAro potAno mArA AtmArthe te saMbaMdhamAM kaMIka bIjo paNa vicAra rahe che. te A pramANe che ke, jyAM sudhI parigrahAdinuM levuM devuM thAya evo vahevAra udayamAM hoya tyAM sudhI jo koI paNa niSkAma mumukSu ke satpAtra jIvanI tathA papa ... hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukaMpA yogyanI je kAMI amArAthI tene jaNAvyA sivAya tenI sevAcAkarI thaI zake te dravyAdi padArthathI paNa karavI, kema ke evo mArga RSabhAdi mahApuruSe paNa kyAMka kyAMka jIvanI guNaniSpannatArthe gaNyo che; te amArA aMgenA vicArano che. ane tevI AcaraNA satpuruSane niSedha nathI, paNa koI rIte kartavya che. mAtra sAmA jIvane paramArthano rodha karanAra te viSaya ke sevAcAkarI thatA hoya to tene satparuSe paNa upazamAvavAM joIe." A amara zabdomAM zrImade paramArthasuhRda saubhAgya pratyenI potAnI pUrepUrI sAnukaMpa sahAnubhUti darzAvI dIdhI che, ane koIpaNa mumukSu satpAtraanukaMpAyogyanI- tene jaNAvyA sivAya'- DAbo hAtha Ape ne jamaNo na jANe evI gupta rIte yathAzakya sevAcAkarI karavAnI potAnI aMtaradhAraNA-udAtta bhAvanA atra vyakta karI che. AvA parama paramArthahitasvI amRta vacano prakAzI niSkAraNa karuNAsAgara paramakRpALu zrImade, sAMkaDI sthitimAM vartatA potAnA paramArthasuda saubhAgyanuM patana na thavA detAM, paramArthamAM ananya adUbhuta sthirIkaraNa karyuM hatuM. kharekhara ! saubhAgya jevA paramArthaziSyane zrImad jevA paramArthagurue AvuM "paramArthamAM sthirIkaraNa karyuM, te jagatamAM sarva koIe dhaDo levA lAyaka adbhuta dAkhalo che. jagatamAM evA ghaNAya hoya che ke jenI pAse kAMI labdhisiddhi hotI nathI chatAM hovAno daMbha rAkhI-DoLa karI ziSyane lAlaca-sakAma banAve che ane Ama lobhI gurune lAlacu celA, donuM narakame ThelaMThelA" evA dAkhalA Thera Thera jovA maLe che; paNa jene kharekhara aneka labdhisiddhi pragaTI hatI evA zrImad jevA parama niSkAma parama paramArthagurue kiMcit kvacit sakAma ziSyanI kAmanAne paNa niSkAma-nakAmI banAvI dIdhI, evo dAkhalo to javalle ja jovA maLe che. ane e ja vastu puNyazloka zrImano parama udAtta adbhuta mahimAtizaya prakAze che." Ama sthiti hovAthI saubhAgyanuM paramArtha patana na thAya ane paramArthamAM sthirIkaraNa thAya e arthe parama paramArthahitasvI zrImad, game teTalI vipattio paDe to paNa jJAnI dvArA sAMsArika phalanI icchA karavI nahIM ema spaSTa upadezatAM (aM.374) paramArthabodha Ape che-"game teTalI vipattio paDe, tathApi jJAnI dvArA sAMsArika phaLanI IcchA karavI yogya nathI. udaya Avelo aMtarAya samapariNAme vedavA yogya che, viSama pariNAme vedavA yogya nathI.' ema lakhI saubhAgye jaNAvelI icchA aMge lakhe che-"yathArtha jJAna jemane che evo puruSa anyathA Acare nahIM, mATe tame je AkuLatAne laI icchA jaNAvI, te nivRtta karavA yogya che. jJAnI pAse sAMsArika vaibhava hoya to paNa mumukSue koI paNa prakAre te icchavo yogya nathI. ghaNuM karI jJAnI pAse tevo vaibhava Arthika asthiratA madhe AdhyAtmika sthiratA-sobhAgabhAIne sAcavI letA zrImadjI pa6 For Persora Private Use Only
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenI prApti pachI" UgatA sUryanI sAkhe, nadInI sAkhe, sapuruSanI sAkhe A sobhAgane ApanA sivAya bIjuM raTaNa na ho" 'jenI prApti pachI anaMkALanuM pAcakapaNuM maTI, sarva kALane mATe ayAcakapaNuM prApta hoya che evo jo koI hoya to te taraNatAraNa jANIe chIe, tene bhajo.' (patrAMka : 379) Jain Education intemational For Personal & Private Use Only
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ hoya che, to te mumukSunI vipatti TALavA mATe upayogI thAya che. pAramArthika vaibhavathI jJAnI, mumukSune sAMsArika phaLa ApavAnuM icche nahIM, kAraNa ke akartavya te jJAnI kare nahIM." sAMkaDI paristhitimAM, Arthika bhIDa madhye paramakRpALudevanA zrI sobhAgabhAI upara lakhelAM A jJAna vacano mAtra sobhAgabhAIne ja nahIM paNa jagatanA tamAma jIvone AzvAsanarUpa che. Arta ane raudra pariNAmadhArAthI bacAvanAra che. saMsAramAM rahetA tamAma jIvo Adhi, vyAdhi ane upAdhinI trividha tApAgnithI baLI rahyA che. kSaNe kSaNe anaMta kheda ane atula duHkha anubhavI rahyA che. atyAranA kALamAM jIvanI sahanazIlatA ghaTI che ane mATe nAnuM du:kha paNa pahADa jevuM moTuM lAge che. duHkhamAMthI mukta thavA dareka AtmA iSTadevanI sahAya mAMge che ne Ama saMsAraphaLanI apekSAe dharmanuM AcaraNa kare che. koI viralA jIvone paramakRpALudeva jevA gurunI nizrA prApta thAya che. duHkhathI bhAgavA icchatA sobhAgabhAIne samabhAvanuM poSaNa ApI zrImadjIe dharI rAkhyA. zrImadjInuM ananya zaraNa pAmI, zrI sobhAgabhAInA aMtaHkaraNamAM adhyAtmano udyota thayo. potAnA hRdaya Asane zrImadjIne sthApI, ananya prema, nizadina teo pUjA karatA. akhaMDa zraddhA ane saraLa manovRttie alaukika pariNAma apAvyuM. zrImadjIne sAyalAthI vaLAvatI vakhate potAnA dayano AnaMda-ullAsa tathA bhaktinI khumArIne abhivyakta karatA zrI sobhAgabhAI zUrAtanathI zrImadjIne kahe che, "UgatA sUryanI sAkhe, nadInI sAkhe, sapuruSanI sAkhe A sobhAgane ApanA sivAya bIjuM raTaNa na ho" te ja bhAvane anusarato patra lakhe che ke, khIlAthI vaLagyo rahe to vALa vAMko na thAya. to mAre ema ja che. ame kAMI samajatA nathI ne amAre jJAna jotuM nathI tema che. have ApanI icchA hoya tema karo. game to samAgamamAM rAkho, game to dUra rAkho, paNa eka bhajana rAta divasa mAre to ApanuM ja che." "mAgI khAIne gujarAna calAvazuM, paNa kheda nahIM pAmIe, jJAnanA anaMta AnaMda AgaLa te duHkha tRNa mAtra che. pUrve bAMdhelAM asaMkhyAta karmone nirjharavAno saMvarabhAva zrImadjIe sobhAgabhAImAM sthApita ryo, jenuM phaLa e AvyuM ke, bAhya duHkha ke zArIrika vedanA sobhAgabhAIne duHkhI na karI zakyAM. sAco samAdhibhAva keLavI aMte sobhAgabhAIe videhI dazA prApta karIne A ja bhavamAM kalyANa sAdhya karyuM. Arthika asthiratA maLe AdhyAtmika sthiratA-sobhAgabhAIne sAcavI letA zrImadjI pa7 For Personal & Private Use Only
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ "Atma sidhdhi" 'je svarUpa samajayA vinA, pAmyo du:kha anaMta samajAvyuM te pada namuM, zrI sadaguru bhagavaMta.' ... 1 'deha chatAM jenI dazA, varte dehAtIta; te jJAnInA caraNamAM ho vaMdana agaNita.' ... 142 *** zrI subhAgyane zrI acaLa, Adi mumukSukAja; tathA bhavyatita kAraNe, kahyo bodha sukhasAja. For Personal & Private Use Only
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 7 "Atmasiddhi" zAstranuM avataraNa paramakRpALudeve je racanAo karI che temAM A avaninA amRtasamI Atmasiddhi prathama sthAne che. AnI aMdara chae Astika darzanono sAra samAvI dIdho che. zruta samudranuM maMthana karI parama tattva navanIta jemAM bharela che, evI A Atmasiddhi jagatanuM amRta che. sarva jIvone mATe aciMtya ciMtAmaNi ratna samAna che. seMkaDo vidvAno sAthe maLI athAga prayatna karavA chatAM je tattvano niSkarSa na ANI zake te niSkarSa A gujarAtI bhASAmAM lakhAyela AtmasiddhizAstramAM sAva sulabha rIte paramakRpALudeve batAvI dIdho che. zikSAmRta"mAM pU. zrI bApujI (zrI lADakacaMdabhAI mANekacaMda vorA) kahe che te pramANe "Atmasiddhi je svayaM zAstra che, svataMtra graMtha che, je eka ja yathArtha samajyA hoIe ane e pramANe puruSArtha karIe to ApaNe mokSe jaIe." DaoN. bhagavAnadAsa manasukhabhAI mahetAe lakhela "adhyAtma rAjacaMdra pustakamAM Atmasiddhi viSe lakhatAM kahe che ke "te to A avaninuM amRta che." "paDu darazana kero sAra jemAM samAvyo, navanIta zrutaabdhi mathI jemAM jamAvyo. anubhava rasagaMgA prApta je suprasiddhi, amRta avaninuM te rAjanI Atmasiddhi." A amara kRtinA preraka nimitta zrI saubhAgyabhAI hatA to pU. zrI aMbAlAlabhAI A jJAnagaMgAnA avataraNanA prathama darzanalAbhI hatA. | suprasiddha "cha pada"no patra mukhapATha karavo duSkara lAge che, smaraNamAM rahevo muzkela paDe che ema jaNAvI zrI saubhAgyabhAIe paramakRpALudevane vinaMtI karI ke A ja vastu jo kAvyabaddha hoya to mArA jevA vRddhane mukhapATha karavI saraLa-sugama paDe. Ama zrI saubhAgyabhAInI A vijJapti paramakRpALudeve lakSamAM lIdhI. jema zaradapUrNimAe svAti nakSatramAM je meghabindu chIpamAM paDe te sAcA motIrUpe pariName che tema zrI saubhAgyabhAInI vinaMtI zrImajInA dayamAM AtmasiddhirUpI amUlya motI rUpe uddabhava pAmI. paramakRpALu deva naDiyAdamAM birAjamAna hatA. saM. 195ra Aso vada 1nA dine saMdhyA samaya pachI bahArathI AvyA ane sAthe rahelA mahAmumukSu zrI aMbAlAlabhAIne kahyuM aMbAlAla ! phAnasa le. vinayamUrti zrI aMbAlAlabhAI "Atmasiddhi zAstranuM avataraNa 58 For Personal & Private Use Only
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaktibhAvathI phAnasa hAthamAM dharI UbhA rahyA ne zrImad rAjacaMdrajIe mAtra doDha-be kalAka jeTalA samayamAM A Sadarzanano sAra samAvanAra, hRtasAgaranA navanIta samAna, anubhava rasathI bharela Atmasiddhi jevo ananya graMtha pUrNa karyo. A eka evI racanA che ke je paramakRpALudevane amara karavAne paryApta che. A AtmasiddhinA preraka pa.pU. zrI saubhAgyabhAInuM jagata te mATe RNI che. paramakRpALudeve A Atmasiddhi zAstramAM potAnA parama paramArthasakhA saubhAgyane traNa sthaLe nAma laine amara karela che. evo mArga vinaya taNo, bhAkhyo zrI vItarAga; mULa hetu e mArgano, samaje koI subhAgya - 20 pAMce uttarathI thayuM, samAdhAna sarvAga; samajuM mokSa upAya to, udaya udaya sadbhAgya - 96 zrI subhAgyane zrI acaLa, Adi mumukSu kAja; tathA bhavyatita kAraNe, kahyo bodha sukhasAja... gAthA 20mAM "samaje koI subhAgya" lakhI paramakRpALudeve zrI saubhAgyabhAIno ullekha karela che. subhAgya eTale sulabhabodhi jIva, bhavya jIva, ArAdhaka jIva ema paNa artha thAya. paramakRpALudeva A gAthAmAM ema kahevA mAge che ke zrI saubhAgyabhAI jevA koI samajaNa dharAvatA vyakti hoya te ja vItarAgano vinayamArga samajI zake. gAthA 96mAM "udaya udaya sadbhAgya" lakhIne pharIthI zrI saubhAgyabhAIne amara karela che. A gAthAmAM kahevAmAM AvyuM che ke mokSano upAya samajAya to sadbhAgyano udaya thAya. vaLI paramakRpALudeve eka krama vagaranI gAthA lakhI che. temAM spaSTapaNe jaNAvela che ke A Atmasiddhi graMthanI racanA zrI saubhAgyabhAI tathA zrI acaLa (DuMgarabhAI) vagere mumukSu jIvo mATe ja karela che. ahIMyAM paNa paramakRpALudeva gAthA 20nI jema zrI saubhAgyabhAIne "zrI subhAgya" tarIke ja saMbodhela che. A "Atmasiddhi"nuM mahattva paramakRpALudevane keTaluM badhuM hatuM te paramakRpALudeve naDiyAdathI lakhela Aso vada 0)) 19paranA patrAMka-721mAM spaSTa jaNAvela che. teo lakhe che ke, "zrI DuMgarane "Atmasiddhi mukhapATha karavAnI icchA che, te mATe te prata emane ApavA viSe puchAvyuM to tema karavAmAM aDacaNa nathI. zrI DuMgarane e zAstra mukhapATha karavAnI AjJA che, paNa hAla tenI bIjI prata nahIM utAratAM A ... dayasakhA zrI saubhAgya 59 For Personal Private Use Only
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ prata che te uparathI ja mukhapATha karavA yogya che, ane hAla A prata tame zrI DuMgarane Apazo. temane jaNAvazo ke mukhapATha karyA pachI pAchI Apazo, paNa bIjo utAro karazo nahIM." je jJAna mahA nirjarAno hetu thAya che te jJAna anadhikArI jIvanA hAthamAM javAthI tene ahitakArI thaI ghaNuM karI pariName che." uparanAM vAkyo parathI jaNAya che ke "Atmasiddhi" eka amUlya kRti che ane pAtra jIva mATe ja che. zrI Atmasiddhi zAstranI stuti ke je pU. zrI brahmacArIjI dvArA jhulaNA chaMdamAM karavAmAM AvI che, temAM pU. zrI brahmacArIjIe zrI saubhAgyabhAIne rAjA bhagIratha sAthe sarakhAvyA che. patita jana pAvanI, surasaritA samI, adhama uddhAriNI, Atmasiddhi; janma janmAMtaro, jANatA jogIe, Atma anubhava vaDe, Aja dIdhI. bhakta bhagIratha samA, bhAgyazALI mahA bhavya saubhAgyanI vinatithI; cArutara bhUminA nagara naDiyAdamAM pUrNa kRpA prabhue karItI. pRthvI para jema svargalokanI nadI gaMgA pApIone pavitra karanArI gaNavAmAM AvI che, tevI ja rIte pa.kR.devanA dayamAMthI pravahelI Atmasiddhi paNa saMsAramAM bhaTakI rahelA jIvone saMsAramAMthI mokSa tarapha laI janArI che. A "Atmasiddhi" pUrvabhavone jANatA evA adhyAtma yogI paramakRpALudeve potAnA Atma anubhava vaDe prakAzelI che. A kRti rAjA bhagIratha samAna, bhavya zrI saubhAgyabhAInI vinaMtIthI svarganuM sukha anubhavatA videhI paramakRpALudeva dvArA pragaTa thaI che. jema rAjA bhagIrathe svargamAM rahelI gaMgAne pRthvI para lAvavA mATe tapa karIne tene prasanna karela, tethI gaMgAjI pRthvI para AvavA taiyAra thayAM. gaMgAjIno pravAha eTalo badho pracaMDa vega dharAvato hato ke jo sIdhuM ja avataraNa thAya to te sIdhI ja pAtALamAM UtarI jAya. Ama na bane te mATe tene pRthvI para jhIlanAra pAtranI jarUriyAta UbhI thaI hatI. te pAtranI zodha karatAM mahAdeva zaMkara eka evA jaNAyA ke je taiyAra thAya to ja gaMgAne jhIlI zake, tethI rAjA bhagIrathe mahAdevajIne prasanna karavA tapa AdaryuM ane prasanna karyA. Ama svargamAM vahetAM gaMgAjInuM pRthvI para avataraNa thayuM. Atmasiddhi" zAstranuM avataraNa 60 For Personal & Private Use Only
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ jema svargamAM rahelI gaMgAne jhIlavA mATe mahAdevajI-zivanI jarUra paDI tema pa.kR. devanA jJAnamAMthI avataraNa pAmela Atmasiddhine jhIlavA mATe zrI saubhAgyabhAI maLyA, ke jethI Aje ApaNe AtmasiddhinuM avagAhana karavA bhAgyazALI banyA chIe. rAjA bhagIratha svargamAMthI AvI rahela gaMgAne jhIlanAra mahAdeva pAse namaskAra mudrAmAM UbhA rahyA hatA tema ApaNe paNa jJAnarUpI gaMgAnuM avataraNa jhIlavA mATe zrI saubhAgyabhAIne paNa namaskAra karIe tema ja A jJAnagaMgAnA pravAhanAM darzana, jemane sauthI pahelAM prApta thayAM evA parama bhAgyazALI pU. zrI aMbAlAlabhAIne paNa ApaNe namaskAra karIe. ... dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 8 zrI sobhAgabhAInuM samAdhimaraNa mRtyu te zabda sAMbhaLatAM ja bhaya-duHkha-zoka ane viSAdanA bhAvothI jIva gherAI jAya che. koI virala AtmA sadAcArI jIvana ane AtmalakSI puruSArtha vaDe mRtyu jevI asAdhAraNa ghaTanAne sahaja banAvI de che. eTalI sahaja ke jANe pahereluM vastra badalIe ke pachI hAthamAM dIvo laI eka oraDAmAMthI bIjA oraDAmAM cAlyA jaIe. Avo AtmA siddha karI batAve che ke maraNa e jIvanano aMta nathI, e to mAtra eka dehamAMthI pasAra thaI javA jeTalI sAdhAraNa ghaTanA che. pavitra ne puNyazALI AtmAo mATe maraNa e zuddhatA pratyeno zubhAraMbha che. maraNa dehanuM che ane ekAgra thayela cetanA zuddhatAnA mArge AgaLa vadhI rahI che. mumukSu AtmA kAyArUpI piMjarAnI nahIM paNa aMdara purAyelA haMsanI phikara kare che. AdhyAtmika dRSTivALo jIva dehane mAtra pudgaladravyanI paryAya athavA to AyuSya nAmakarmathI cAlatA yaMtra tarIke jue che, te barAbara samaje che ke cAdara judI che ne oDhanAro judo che. rakhaDatA vaNajhArAe taMbu tANyo che ane karmasattA jayAre ene upADI levAnuM kahe tyAre khUba premapUrvaka e bhADUtI zarIra rUpa kholIne suparata karI de che. pa.pU.zrI sobhAgabhAI AvA eka virala AtmA hatA ke jemaNe potAno janma dhanya banAvyo-jIvanane sArthaka karyuM ane aMte maMgaLamaya mRtyune varyA. paramakRpALudeva jevA satpaSanI nizrA prApta thatAM bhedajJAnanA puruSArtha vaDe teoe AtmasAkSAtkAra pAmI samAdhibhAvamAM sthira thaI nazvara dehane tyAgI dIdho. zrI saubhAgyabhAIno dehavilaya jeTha vada dazama, 1953nA roja sAyalA khAte thayela. A dehavilaya pUrve paramakRpALudevanA anugrahane kAraNe zrI saubhAgyabhAIe dehathI para evI sthiti prApta karI hatI eTale ke zarIranuM mRtyu thAya e pahelAM jIvana-mukta dazAnI sthiti meLavI lIdhI hatI. jema parIkSita rAjAe temanA gura zukadevajInI AjJA pramANe cAlIne jIvana-mukta dazA prApta karI hatI tevI ja rIte pa.kR.devanA A paramArtha sakhAe jIvana-mukta dazA prApta karI hatI. saMvata 195ranA zrAvaNa vadathI bhAdaravA mAsa paryanta paramakRpALudeva ane zrI saubhAgyabhAI rALaja-kAviThA-khaMbhAta Adi sthaLe sAthe ja rahelA ane satsamAgama karela. pachI zrI saubhAgyabhAInI vijJapti dhyAnamAM laI paramakRpALudeve naDiyAdamAM zrI sobhAgabhAInuM samAdhimaraNa For Personal & Private Use Only
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ Aso vada ekamanA dhanya dine 'Atmasiddhi'nuM sarjana karyuM, ane tenI eka prata zrI saubhAgyabhAIne sAyalA mokalI hatI. daramyAnamAM zrI saubhAgyabhAInI tabiyata lathaDatI jatI hatI. jIrNajvara (tAva) lAgu paDyo hato ane zarIra ghasAtuM jatuM hatuM eTale zrI saubhAgyabhAI vAraMvAra vavANiyA patra lakhI paramakRpALudevane sAyalA padhAravA Agraha karatA hatA, ane cAtaka jema meghanA AgamananI utkaMThAthI rAha jue tema paramakRpALudevanA AgamananI pratIkSA karatA rahetA. tema ja "Atmasiddhi"nA svAdhyAyathI zrI saubhAgyabhAIno AtmA paramAnaMdathI eTalo badho nAcI UThyo hato ke paramakRpALudeva paranA patromAM teo tenI muktakaMThe stuti karatAM thAkatA na hatA. saM. 1953nA kArataka suda sAtama ne guruvAre (patrAMka-33) zrI saubhAgyabhAI paramakRpALudevane patra lakhI jaNAve che ke "have mArI vinaMtI garIbathI eTalI che ke tAva ghaNA divasa thayA Ave che, Utarato nathI tyAre kadI chevaTano A tAva hoya to ApanAM darzana thayAM hoya to keTaloka saMtoSa tema ja gharanAM mANasa DozI vagere sarvene darzananI ghaNI apekSA rahe che to have Apa vavANiyethI padhAro tyAre sAyale thaI jAvuM ane Apa marajI pramANe ahIM rokAjo. paNa eTalI maherabAnI dayA lAvI karazo. Atmasiddhi graMtha cauda pUrvano sAra hoya tevo jaNAya che. huM tathA goLiyo nitya vAMcIe chIe. ghaNo AnaMda thAya che. pharI bIjA graMthanI mAMgaNI karIe tevuM rahyuM nathI... A sevakanI saMbhALa rAkhazo." 'Atmasiddhi' mATe zrI saubhAgyabhAI kevo ananya bhAva pragaTa kare che. zrI saubhAgyabhAInI AtmadazA aMgenI pragati "Atmasiddhi" zAstrane kAraNe ghaNI sArI jovA maLe che. saMvata 1953nA poSa suda trIja, budhavAre lakhela patramAM (patrAMka-38) zrI saubhAgyabhAI paramakRpALudevane lakhe che ke, "gosaLiyo tathA huM hAlamAM Atmasiddhi graMtha vAMcIe chIe. ghaNo AnaMda Ave che. gosaLiyAe mukhapATha karI dIdho che. mAre paNa dohA 101 mukhapAThe thayA che. bAkInA thoDe thoDe karuM chuM. roja rAta ne divasa temAM ja upayoga rahe che. A graMtha vAMcyA pachI bIjuM vAMcavA mana thatuM nathI. paNa AnI TIkA-artha Ape je karela che, te TIkA-artha maherabAnI karI jyAM hoya tyAMthI mokalavA kRpA karazo. mArI tabiyata jema che temane tema che. rAtre jINo tAva Ave che. AMkhe jhAMkhAza thoDe thoDe vadhAre vartAtI jAya che. A kAgaLa paNa mAMDa mAMDa lakhANo che. kRpA karI tarata padhArazo ane darzanano lAbha Apazo e ja vinaMtI." Ama A patramAM paNa Atmasiddhi"nA vAMcanamAM potAne hRdayasakhA zrI saubhAgya 63 For Personal & Private Use Only
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ vartAto AnaMda darzAvI paramakRpALudevanA satsamAgama aMgenI jhaMkhanA vyakta karela che. - zrI saubhAgyabhAI paramakRpALudeva paranA saMvata 1953nA poSa vada dazama (patrAMka-39) guruvAranA patramAM punaH jaNAve che ke, "to have jarUra somavAre tyAMthI vidAya thaI AMhI padhArazo. jema bapaiyo piyu piyu kare che tema ame sarve talakhIe chIe.. to aMtarAya haju tUTI nahIM. nIkara (nahi to) Ama zA sAruM bane ? "aho ! aho ! zrI sadguru, karuNAsindha apAra; A pAmara para prabhu karyo, aho ! aho ! upakAra." have jema jaladI padhAravuM thaze tema AzA rAkhI raTaNa karuM chuM. IDara javA khAte vicAra maMgAvyo. to tyAM gayA vinA chUTako nathI. ema jANuM chuM ke have jhAjhI mudata sudhI dekhavuM raheze nahIM. aMdhApA samAna duHkha nathI. paNa pUrvanA udaya bhogavavA ema jANI kheda karato nathI. ane IDara javA vicAra che... Atmasiddhi graMtha vAMcuM chuM. duhA-134 mukhapATha thayA che. ane vicAratAM ghaNo AnaMda Ave che. vaLI pAMca mahinA thayA tAva Ave che. te jo Atmasiddhi graMtha Ape mokalAvyo na hota to Aja sudhI deha rahevo muzkela hato. graMtha vAMcI AnaMda Ave che. tethI jIvuM chuM. paNa have Apa kRpA karI TIkA-artha mokalAvo. te jo have taratamAM Ave to vAMcI AnaMda levAya. nahitara pachI AMkhe sUjhe nahi tyAre vAMcI zakAya nahi ane jyAre potAthI vaMcAya nahi tyAre bIjAnA vAMcavAthI tevo AnaMda Ave nahi mATe kRpA karI mokalAvazo. ghaNuM zuM lakhuM? Atmasiddhi graMtha vAMcavAthI kAMI prazna pUchavuM rahetuM nathI. sarve khulAso eTalAmAM thAya che tema chatAM jANavA mATe koI prazna pUchavA Upaje te rUbarU vinA khulAso thAya nahi. tethI prazna pUchavA baMdha rahyA che ane samAgamamAM rahevA icchA vadhAre che paNa te aMtarAyane lIdhe banatuM nathI. e ja vinaMtI, kRpA rAkhazo. koI pUche ke tame kayA dharmamAM ane tamAro mArga kyo? tene javAba devo ke, amAro mAraga Atmasiddhi mArga e kahevuM Apane ThIka lAge che ke kema te lakhazo." paramakRpALudevano atizaya viraha vedatA zrI saubhAgyabhAIne satsamAgamanI tAlAvelI cAtaka pakSI jevI che ane mATe potAnA patramAM lakhe che "jema bapaiyo piyu piyu kare tema ame talasATa anubhavIe chIe." potAnI tabiyata nAjuka hovA chatAM - tAva Avato hovA chatAM - AMkhe jhAMkhapa vartAtI hovA chatAM paramakRpALudeva IDara javA mATe puchAve che tyAre zrI saubhAgyabhAI AnAkAnI vagara IDara javA tatparatA - zrI sobhAgabhAInuM samAdhimaraNa 64 For Personal & Private Use Only
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAkhave che. zrI saubhAgyabhAI potAnI zArIrika asvasthatA tarapha lakSa na detAM mAtra potAnA AtmAnI phikara kare che. satparuSa zrImadjInA vacana para ananya zraddhA rAkhI teo jyAM javA AjJA Ape tyAM javA zrI saubhAgyabhAI tatpara che. patrAMka-39mAM AgaLa lakhatAM Atmasiddhi zAstra-graMtha viSeno ahobhAva vyakta karatAM zrI saubhAgyabhAI jaNAve che ke, "jo A graMtha na maLyo hota to jIvavuM azakya lAgata !" zrI saubhAgyabhAIne Atmasiddhi zAstra vAMcyA pachI prazna pUchavAnI IcchA paNa rahetI nathI te parathI saubhAgyabhAInI AMtarika sUjha tema ja jJAnanA kSayopazamano khyAla Ave che. Atmasiddhi zAstra svayaM saMpUrNa zAstra che ane temAM chae darzanano sAra AvI jAya che. patranA aMte zrI saubhAgyabhAI je lakhe che te vAraMvAra vAMcI, vicAra karavA yogya che. koI pUche ke tamAro dharma kayo - mArga kayo ? sahajapaNe jaina dharma ke potapotAnA saMpradAya pramANe javAba apAya. tyAre vADA ane saMpradAyathI mukta zrI saubhAgyabhAI javAba Ape che ke, amAro mArga e Atmasiddhino mArga che. zrI saubhAgyabhAI Avo javAba tyAre ApI zakyA kAraNa emaNe Atmasiddhi mAtra vAMcelI ke mukhapATha karela na hatI paNa teoe te AtmasiddhinAM A cha pada tathA cha darzananA artha-paramArthane samajI anekAntavAda rIte grahaNa karI ane pacAvI hatI. AvA zrI saubhAgyabhAI Atmasiddhi prApta thatAM dehamAM nahi paNa AtmAmAM jIve che ane mRtyu mATe taiyAra che. Atmasiddhino mArga eTale AtmAne siddha karavAno mArga - AtmAne oLakhavAno mArga -AtmAno anubhava karavAno mArga - AtmAne siddha sama bhagavAna banAvavAno mArga durlabha bodhipaNAthI vyApta evA A duSama kALamAM gujarAtI bhASAmAM AvuM adbhuta sarjana e kharekhara to zrI saubhAgyathI jAgeluM mumukSunuM sadbhAgya che. zrI saubhAgyabhAI vAraMvAra satsamAgama arthe sAyalA padhAravA lakhatA. tenA javAbamAM paramakRpALudeva temanA morabIthI lakhAyela mAha suda dazama, zukra, 1953nA patramAM jaNAve che ke, "atre thoDAka divasa paryata sthiti thavI saMbhave che. IDara javAno hAla vicAra rAkhIe chIe. taiyAra rahezo. A vakhate samAgamano vizeSa lAbha thavA yogya che." (patrAMka : 741) 65 ... dayasakhA zrI saubhAgya S For Personal & Private Use Only
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtima ArAdhanAmAM zrI saubhAgabhAIne IDara laI jaI 'dravyAnuyoga'nI bodha varSA karatAM zrImajI 'jJAnApekSAe sarvavyApaka, saccidAnaMda evo huM AtmA eka chuM ema vicAravuM, dhyAvavuM.' (patrAMka : 710) For Personal & Private Use Only
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramakRpALudevanA satsamAgama mATe talasATa anubhavatA zrI saubhAgyabhAI IDara javAnI tatparatA darzAvatA patro lakhe che ane te hetu mATe chevaTe eka rAta paNa sAyalA AvavA vinave che. paraMtu koI kAraNasara paramakRpALudeva sAyalA AvI zakatA nathI paNa patra lakhe che tyAre zrI saubhAgyabhAI tenA pratyuttaramAM saMvata 1953nA phAgaNa vada ekamanA (patrAMka-45) lakhe che ke, "praznano uttara Ape lakhyo te vAMcI ghaNo AnaMda thayo che. vaLI A bALakane jJAna bodha ApyA karazo. Ape IDara jAvA viSe rogAdikanI ghaNI harakata che tethI hamaNAM baMdha rAkhyuM che, lakhyuM te ThIka karyuM che. Apa lakho cho tema ja che. kRpAnAtha vAraMvAra lakhatAM lAcAra chuM, to paNa bahu AturatA che. AMkhe jhAMkhapa dina dina vadhatI jAya che. tAva paNa roja cAra pAMca bajAthI vAsA be vAsAno Ave che ne mArI avasthA che. to jeTalA dI samAgama thAya teTalA saphaLa che. pharI pharI Avo joga anaMta kALe banyo che, te saphaLa thAya to sAruM ema jANI mArAthI tyAM na AvI zakAya tevI azaktine lIdhe Apane ahIM padhAravA vinaMtI ghaNA divasa thayA karuM chuM... to have kRpA karI jema veLAsara AMhI padhAravAnuM thAya to ghaNo AnaMda Upaje. Apa upakArI puruSa cho to mArI vinaMtI saphaLa karazo." Ama vAraMvAranI vinaMtIne mAna ApI paramakRpALudeva vaizAkha mAsamAM sAyalA padhAryA ane tyAM daza divasa sthiratA karI. ane bhAdaravA mAsathI lAgu paDela jIrNa javarane laI zrI saubhAgyabhAInI tabiyata nAdurasta hatI chatAM paramakRpALudeve ati AgrahathI - parama paramArtha premathI zrI saubhAgyabhAIne IDara sAthe laI javAnuM kahyuM tyAre zrI saubhAgyabhAInA putrI traMbakalAle kahyuM - saubhAgyabhAI ghaNA nabaLA paDI gayA che to AvA zarIre ghara bahAra temane javA devAnuM koIne haiye besatuM nathI. AvA zarIrano kema bharoso rAkhI zakAya ? tema ja duniyA paNa amane gAMDA ja gaNe ne ? tyAre paramakRpALudeve kahyuM ke, "yaMbaka, tame sau phikara karo mA. zrI saubhAgyabhAInI sevA tathA uttarakriyA tArA hAthathI thaze." Ama sarvane haiyAdhAraNa ApatAM paramakRpALudeva sAthe zrI saubhAgyabhAI vaizAkha vadamAM IDara padhAryA. IDara kSetre daza divasa sthiratA karI zuddha AtmasvabhAvamAM ramaNa karatA adhyAtmamUrti zrImade paramArtha meghanI varSA varasAvI. A paramasakhAne apUrva lAbha ApI parama paramArtha premathI taraboLa karI dIdhA bAda pote muMbaI padhAryA jyAre zrI saubhAgyabhAI pAchA kSemakuzaLa sAyalA padhAryA. tyAra pachI zrI saubhAgyabhAInI zArIrika sthiti dinapratidina vizeSa lathaDatI .. hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAlI, uttarottara kSINa thatI gaI. paramakRpALudeve zrI saubhAgyabhAInI aMtima avasthA jANI mahAmumukSu zrI aMbAlAlabhAIne khAsa zrI saubhAgyabhAInI aMtima ArAdhanAmAM sahAyaka thavA arthe mokalyA. Atmasiddhi zAstranuM ekAgratA pUrvaka tattvacintana, nAdurasta avasthA chatAM sAyalAmAM zrImadjI sAtheno daza divasano satsamAgama, tyArabAda IDara jevI tapobhUmimAM dravyAnuyoganI prApta thayela sUkSma samajaNa ane have chevaTe muMbaIthI zrImadjIe lakhelA traNa amara patroe zrI saubhAgyabhAInA puruSArthane evo prabaLa karyo ke emano AtmA samyagadarzanane pAmyo. prathama patra muMbaIthI jeTha suda, 1953nA lakhAyela che (patrAMka-779). bIjo patra jeTha suda AThama, bhoma, 1953nA lakhAyela che (patrAMka-780) ane trIjo patra jeTha vada chaThTha, ravivAra, 1953nA lakhAyela che (patrAMka-781). parama bhavya zrI saubhAgyabhAIne aMtima ArAdhanAmAM apUrva samAdhimaraNamAM maMgalamaya mRtyu mATe parama upayogI - parama upakArI thaI paDela evA mokSamArganI dIvAdAMDI samA A amara patra - ratnatrayI sarva kALanA sarva mumukSuone aMtima ArAdhanA mATe apUrva mArgadarzaka thaI paDe evA che. prathama patra (patrAMka-779)mAM "samayasAra nATaka"mAMthI svabhAva jAgRtadazAno apUrva bhAvavAhI savaiyo mUkela che. citrasArI nyArI, parajaMka nyAro, seja nyArI, cAdari bhI nyArI, IhAM mUThI merI thapanA; atIta avasthA saina, nidrAvAhi kou pai na, vidyamAna palaka na, yAmeM aba chapanA; svAsa au supana dou, nidrAkI alaMga bujhe, sUjhe saba aMga lakhi, Atama darapanA; tyAgI bhaya cetana, acetanatA bhAva tyAgi, bhAle dRSTi kholike, saMbhAle rUpa apanA. (samayasAra nATaka - nirjarA dvAra - 15) jaiso nirabhedarUpa, nice atIta hatI, taiso nirabheda aba, bhedakI na gaIMgI ! dise karma rahita sahita sukha samAdhAna, zrI sobhAgabhAInuM samAdhimaraNa For Perscod rivate Use Only
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtima patra 'deha chUTe che te paryAya chUTe che; paNa AtmA AtmAkAre akhaMDa Ubho rahe che; potAnuM kAMI jatuM nathI; je jAya che te potAnuM nathI ema pratyakSa jJAna thAya nahIM tyAM sudhI mRtyuno bhaya lAge che.' citrasArI nyArI, parajaMka nyAro, seja nyArI, cAdara bhI nyArI, ihAM jhUThI merI thapanA; (vyAkhyAnasAra-2-12 / patrAMka : 779) For Personal & Private Use Only
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAyo nijathAna phira bAhari na bahaMga; kabahU kadApi apanI subhAva tyAgi kari, rAga rasa rAcikaiM na paravastu gaheMga; amalAna jJAna vidyamAna paragaTa bhayau, yAti bhAMti Agama anaMtakAla rahaigau. | (sarva vizuddhadvAra - 108) eka parinAmake na karatA darava doI, doI parinAma eka darva na dharatu hai; eka karatUti doI darva kabahuM na kare, doI karatUti eka darva na karatu hai; jIva pudgala eka kheta avagAhI douM, apane apane rUpa kou na karatu hai; jaDa parinAmanikau karatA hai pudgala, cidAnaMda cetana subhAva Acaratu hai. (kartAkarma adhikAra - samayasAra nATaka) Ama zrI saubhAgyabhAIne apUrva AtmajAgRti ApatA A traNa samayasAra nATakanA savaiyA A patrane mathALe TAMkI, samayasAranuM rahasya samajavAne samartha parama adhikArI zrI saubhAgyabhAIne ja A patra saMbhaLAvavAnI zrI aMbAlAlabhAIne bhalAmaNa kare che. paramakRpALudeva patramAM lakhe che ke, "zrI saubhAgyane vicArane arthe A kAgaLa lakhyo che, te hAla zrI aMbAlAle athavA bIjA eka yogya mumukSue temane ja saMbhaLAvavo yogya che." A patra dvArA paramakRpALudeve zrI saubhAgyabhAIne sarva anyabhAvathI mukta AtmAno anubhava karavAno, sarva dravyathI-kSetrathI-kALathI-bhAvathI sarvathA asaMgapaNuM anubhavavAno mahAna kImiyo batAvI, sarva dravyathI pratyakSa bhinna Atma anubhava karavArUpa muktadazA anubhavI, mauna-apratibaddha-asaMga ane nirvikalpa thaI mukta thavAno ne zuddha sahajAtmasvarUpanI amRtAnubhUti karavAno parama bodha karyo che. A pachInA patrAMka-780mAM zarUAtamAM ja "jene koI paNa pratye rAga, dveSa rahyA nathI, te mahAtmAne vAraMvAra namaskAra" ema lakhI zrI saubhAgyabhAIne paNa tevA zrI sobhAgabhAInuM samAdhimaraNa For Persona Private Use Only
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAtmA thavA anurodha karela che. vaLI je saMbodhana karela che te joIe : "parama upakArI, AtmArthI, saralatAdi guNasaMpanna zrI sobhAga." Ama lakhI zrI saubhAgyabhAI kevA hatA teno nirdeza kare che. temane parama upakArI gaNAve che, AtmA prApta karavAnI icchAvALA darzAve che tema ja saraLatA vagere guNonA svAmI kahIne zrI saubhAgyabhAIne biradAvela che. jANe aMtima kSamApana karatA hoya ema paramakRpALudeve A patramAM AgaLa lakhela che ke, "kaMI paNa mana, vacana, kAyAnA yogathI aparAdha thayo hoya, jANatAM athavA ajANatAM te sarva vinayapUrvaka khamAvuM chuM. ghaNA namrabhAvathI khamAvuM chuM." tema ja AgaLa lakhe che ke, "A dehe karavA yogya kArya to eka ja che ke, koI pratye rAga athavA koI pratye kiMcit mAtra Sa na rahe. sarvatra samadazA varte. e ja kalyANano mukhya nizcaya che. e ja vinaMtI." A vAkyo dvArA rAga-dveSapaNuM choDAvI, asaMgapaNuM-nirmohapaNuM, samarasapaNe joDAvI, AtmAnI amRtAnubhUtimAM nimajjana karAvanArI kevI anupama aMtima ArAdhanA A patrathI karAvI che ! kharekhara ! bindumAM sintha samAvyo che. saubhAgyabhAIe 1953nA jeTha vada trIjanA guruvAranA dine paramakRpALudeva para lakhelA (patrAMka : pa5) patramAM jaNAve che. "Apano kRpApAtra sevakanI saMbhALa levA Avyo te pahoMcyo che. Apa sAhebe AtmA viSe lakhyuM to ApanI kRpAthI ghaNuM karI mArA dhAravA pramANe tema ja varte che, ane mArA AtmAne tema ja bhAse che. ApanI kRpAthI moha have kAMI nathI ane eka Apano ja AdhAra che. sahajAtmasvarUpasvAmInuM ja smaraNa dI ne rAta rahyA kare che. have Apa svIkAro te kharuM. huM pAmara ajANa chuM. kAMI jANato nathI paNa yAda AvavAthI paramArtha arthe lakhuM chuM ke aMbAlAla ApanA ziSya ghaNA varSanA samAgamavALA che. anubhavavALA che. te ziSya parakhavA jevuM mArA dhAryA pramANe rahyuM nathI to Apa sAhebe te ziSyane bIjajJAnanI prApti karAvI haze. nahIM to Apane yogya lAge to karAvazo. agara ApanI AjJA hoya to aMbAlAla atre AvavAnA che ane AvAthI mane suvANa hoya to huM bIjajJAnanI prApti karAvuM. mATe ApanI marajI mujaba lakhazo. ATaluM meM paramArtha arthe lakhyuM che to Apane yogya na lAge to mApha karazo. huM mAphI mAguM chuM...A sevakane eka Apano ja AdhAra che." uparokta patra parathI zrI saubhAgyabhAInI AtmadazAno AbehUba khyAla Ave che. teonA AtmAnI sthiti paramakRpALudeve kahyuMlI tevI ja che. vaLI moha paNa ... dayasakhA zrI saubhAgya 69 For Personar a Private Use Only
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ rahyo nathI. sahajAtmasvarUpasvAmInuM ja raTaNa divasa ane rAta rahyA kare che. ATalI ucca dazAne pAmavA chatAM emanI namratA keTalI che ! lakhe che ke, huM pAmara chuM, ajANa chuM, kaMI jANato nathI. potAnA zarIranI AvI sthiti hovA chatAM anya jIvo pratye kevI karuNA vahetI rahelI che te pachInAM vAkyo parathI jaNAI Ave che. mahAmumukSu zrI aMbAlAlabhAI mATe bhalAmaNa kare che ke temane "bIjajJAna" prApta na karAvyuM hoya to have karAve. jo paramakRpALudeva AjJA Ape to pote te karAvavAnI darakhAsta kare che. A parathI khyAla Ave che ke, zrI saubhAgyabhAI kevA karuNAsAgara hatA. uparyukta patra pachI paramakRpALu deva "bIjajJAna" ApavA AjJA Ape che ane mahAmumukSu zrI aMbAlAlabhAIne paNa patra lakhI sAyelA javA jaNAve che paraMtu je divase zrI aMbAlAlabhAIne sAyalA pahoMcavAnuM hatuM te divase pahoMcI zakatA nathI teno ullekha zrI aMbAlAlabhAIe potAnA khaMbhAtathI 1953nA jeTha vada bIja, guruvAranA paramakRpALudeva para lakhAyela patramAM che. teo lakhe che ke, "parama pUjya mahAbhAgya zrI saubhAgyacaMda sAhebanI pavitra sevAmAM mane javA mATe parama pavitra AjJA thaI, tethI paramAnaMda thayo che. te pramANe vartavA parama kalyANakArI lAbha prApta thaze. jethI hAla turatamAM mAre sAyale javAnI icchA che, paNa mArA aMtarAyanA udaye be divasano vilaMba thavAnuM kAraNa thayuM che... parama pUjvAlAyaka, zravaNa karavA yogya, stuti karavA yogya, bhakti karavA yogya, parama preme upAsavA yogya, evA mahAbhAgya sapuruSa zrI saubhAgyakArI zrI saubhAgyacaMdrajInI pavitra sevAmAM - caraNa samIpa rahevAmAM mAro puNyodaya ane dhanya bhAgya samajuM chuM paNa AvA najIvA kAraNe mAre be divasa rokAvAnuM banyuM che. jethI mArA lajAmaNA mukhe Apa paramakRpALudeva pAse vAraMvAra kSamApanA icchuM chuM. mahAmumukSu zrI aMbAlAlabhAInA A patra parathI zrI saubhAgyabhAI keTalA ucca dazAne prApta mahAna AtmA hatA te spaSTa thAya che. "rAjaratna pU. zrI aMbAlAlabhAI" (satsaMga-saMjIvanI) pustakamAM patrAMka - 33 pAnA naMbara : 34 para A Akho patra chapAyela che. pU. zrI saubhAgyabhAI mATe keTalo AdarabhAva che te teozrIe ApelAM vizeSaNo "pUjavAlAyaka, stuti karavA yogya, bhakti karavA yogya, paramapreme upAsavA yogya, mahAbhAgya sapuruSa" parathI khyAla Ave che. bIjuM A patra parathI samajAya che ke, sapuruSanAM vacano-AjJA keTalAM hitakArI che ! ahIM mahAmumukSu zrI aMbAlAlabhAI saMjogavazAtu-aMtarAyanA udayane kAraNe cAra divasa zrI sobhAgabhAInuM samAdhimaraNa For Persen & Private Use Only
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ moDA sAyalA jaI zakyA eno pazcAttApa jovA maLe che tema ja A moDA javAne kAraNe je "bIjajJAna" meLavI zakata te paNa maLI zakyuM nahIM kAraNa pU. zrI saubhAgyabhAInuM zarIra vadhAre nabaLuM banyuM hatuM. | DaoN. bhagavAnadAsabhAI mahetA "adhyAtma rAjacaMdra"mAM lakhe che te pramANe "zrImadranI A samayasArAdi sarvazAstronA parama nIcoDarUpa parama camatkArika amRta patra ratnatrayInI saubhAgyanA divya AtmA para zI jAduI asara thaI, te 1953nA jeTha suda 14nA ravivAra dine lakhelo saubhAgyanuM skraya kholato A saubhAgyano (patrAMka : 54) patra ja bole che. A kAgaLa chello lakhI jaNAvuM chuM. jeTha suda 9 budhavAre martaka che, evo AgaLa bhAsa thayela. te suda 9nuM banyuM nahi. chatAM te tArIkha gaI, to jeTha vada 9 ne budhavAra che. ghaNuM karI te tArIkhe martaka thAze, ema khAtarI che. have A pAmara sevaka upara badhI rIte Apa kRpAdRSTi rAkhazo... ane deha ne AtmA judo che. deha jaDa che. AtmA caitanya che. te cetanano bhAga pratyakSa judo samajavAmAM Avato nahoto. paNa dina 8 (ATha) thayA ApanI kRpAthI anubhava gocarathI bephATa pragaTa judo dekhAya che ane rAtadivasa A cetana ane A deha judA ema ApanI kRpAdRSTithI sahaja thaI gayuM che. e Apane saheja jANavA lakhyuM che... gosaLiyA viSe je kAMI AsthA hatI te bilakula nIkaLI gaI che, to have vakhatovakhata bodha ApavAnA patro Apa ApanI icchA pramANe lakhI ene moTI pAyarIe caDhAvazo e ja vinaMtI... vizeSa lakhavAnuM ke, A jIva samaye samaye para pariNatImAM marI rahyo hato, to Apa sAhebanA upadezathI kaMIka uddhAra thayo che. vaLI ApanI kRpA vaDe karI vizeSataH uddhAra thaze ema icchuM chuM." uparyukta patra parathI zrI saubhAgyabhAInI AMtaradazA - AMtara pariNatInI sthitino ghaNo ja khyAla Ave che. zarUAtamAM lakhela che tema teone potAnA zarIranA mRtyuno bhAsa thaI gayela - khyAla AvI gayela jaNAya che. mahAtmA puruSone Avo bhAsa thAya che. AgaLa lakhe che tema deha ne AtmA bane judA che ane cetanano bhAga pratyakSa judo samajavAmAM Avato nahoto te dina ATha thayA anubhava gocarathI be-phATa pragaTa judo dekhAya che ane rAtadivasa A caitanya (AtmA) ne A deha judA ema sahajasvAbhAvika thaI gayela che. A bAbata ghaNI ja mahattvanI che. paramakRpALudevanI kRpAthI - anugrahathI zrI saubhAgyabhAI je sthitine prApta karI zakyA e adbhuta ... dayasakhA zrI saubhAgya 71 For Personalvate Use Only
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ alaukika kahI zakAya evI sthiti che. dareka mumukSu AvI sthiti prApta karavA icchato hoya che, paNa keTalA evI sthiti prApta karI zakavA samartha thatA haze ! paramakRpALudeva jevA guru jene mAthe hoya ane je puruSArtha karI zakavAne pAtra hoya teo ja paramArtha mArganI AvI sthiti prApta karavA mahAbhAgyazALI bane che. AtmAno anubhava thayA pachI janmamaraNanA pherAmAMthI mukta thAya che. mATe ja paramakRpALudeva kahe che ke, "jeNe AtmA jANyo teNe sarva jANyuM." nAdurasta tabiyata hovA chatAM sobhAgabhAIno AtmA bolato hoya evA upara jaNAvelA prathama be patro prApta thatAM paramakRpALudeva patra ratnatrayIno aMtima patra (patrAMka-781) lakhI mokale che. potAnA paramArtha sanI saMbhALa levA A patra sAyalA pahoMcyo tyAre paramamumukSu zrI aMbAlAlabhAI tyAM hAjara hatA. temanI vidyamAnatAmAM paramapuruSa-dazA-varNana karatuM zrI banArasIdAsajInuM nATaka samayasAranA kavita sAthenuM A patra sobhAgyabhAI ekAgratApUrvaka prayogazIla rIte zravaNa kare che. kIcasI kanaka jAke, nIca sau naresapada, mIcasI mitAI, garavAI jAke gArasI; jaharasI joga jAti, kaharasI karAmAti, haharasi hausa, 5galachabi chArasI; jAlasau jagabilAsa, bhAlasI bhuvanavAsa, kAlasau kuTuMbamAja, lokalAja lArasI; sIThasau sujasu jAnai, bIThasau bakhata mArna, aisI jAkI rIti tAhI, baMdI banArasI." "je kaMcanane kAdava sarakhuM jANe che, rAjagAdIne nIcapada sarakhI jANe che, koIthI sneha karavo tene maraNa samAna jANe che, moTAIne lIpavAnI gAra jevI jANe che, kImiyA vagere jogane jhera samAna jANe che, siddhi vagere aizvaryane azAtA samAna jANe che, jagatamAM pUjyatA thavA AdinI hoMsane anartha samAna jANe che, pulanI chabI evI audArikAdi kAyAne rAkha samAna jANe che, jagatanA bhogavilAsane mUMjhAvArUpa jALa samAna jANe che, lokamAM lAja vadhAravAnI icchAne mukhanI lALa samAna jANe che, kIrtinI icchAne nAkanA mela jevI jANe che ane puNyanA udayane je viSTA samAna jANe che, evI jenI rIti hoya tene banArasIdAsa vaMdanA kare che." zrI sobhAgabhAInuM samAdhimaraNa For Personal & Private Use Only
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ A kavitano artha paNa paramakRpALudeve svahaste lakhela che ane parama puruSanI abhuta dazAno addabhuta bodha prakAzI zrImad zrI saubhAgyabhAIne sarvathA nirvikalpapaNuM ane asaMgapaNuM ja rAkhavAno mahAna aMtima bodha kare che. paramakRpALudeva A patramAM ja lakhe che ke, "koIne arthe vikalpa nahIM ANatAM asaMgapaNuM ja rAkhazo. jema jema satparuSanAM vacana temane pratItimAM Avaze, jema jema AjJAthI asthimiMjA raMgAze, tema tema te te jIva AtmakalyANane sugamapaNe pAmaze, ema niHsaMdehatA che. kharA aMtaHkaraNe vizeSa satsamAgamanA AzrayathI jIvane utkRSTa dazA paNa ghaNA thoDA vakhatamAM prApta thAya che." Ama lakhI paramakRpALudeva potAnA paramasakhA zrI saubhAgyabhAIne je zikhAmaNa Ape che te sau mumukSujana mATe paNa eTalI ja upayogI che. juo paramakRpALudeva lakhe che ke, "vyavahAra athavA paramArtha saMbaMdhI koIpaNa jIva viSenI vRtti hoya te upazAMta karI kevaLa asaMga upayoge athavA paramapurUSanI upara kahI che te dazAnA avalaMbane Atmasthiti karavI ema vijJApanA che, kema ke bIjo koI paNa vikalpa rAkhavA jevuM nathI. je koI sAcA aMtaHkaraNe sapuruSanA vacanane grahaNa karaze te satyane pAmaze emAM kaMI saMzaya nathI, ane zarIra nirvAhAdi vyavahAra sau saunA prArabdha pramANe prApta thavA yogya che, eTale te viSe paNa kaMI vikalpa rAkhavA yogya nathI. je vikalpa tame ghaNuM karIne samAvyo che, to paNa nizcayanA baLavAnapaNAne arthe darzAvyuM che." Ama A vAkyo dvArA paramakRpALudeve zrI saubhAgyabhAIne kaMI paNa vikalpa na rAkhatAM nirvikalpa dazA pragaTAvavA kahela che. A dazAne ghaNe aMze prApta karI che ema paNa paramakRpALudeva noMdhe che. jo ke A bAbatamAM zrI saubhAgyabhAIe vikalpane samAvela che to paNa paramakRpALudeva te nizcayanA baLavAnapaNAne arthe A anurodha kare che. Ama zrI saubhAgyabhAInI dazA keTalI ucca kakSAe pahoMcI hatI te spaSTa thAya che. A ja patramAM AgaLa lakhatAM zrImadjI samyagudarzana ane sammacAritranI yathArtha vyAkhyA karatAM lakhe che ke, "sarva jIva pratye, sarva bhAva pratye, akhaMDa ekarasa vItarAgadazA rAkhavI e ja sarva jJAnanuM phaLa che. AtmA zuddha caitanya, janma-jarA-maraNa rahita asaMga svarUpa che, emAM sarva jJAna samAya che, tenI pratItimAM sarva samyakdarzana samAya che, AtmAne asaMga svarUpe svabhAvadazA rahe te samyaphacAritra, utkRSTa saMyama ane vItarAgadazA che. jenA saMpUrNapaNAnuM phaLa sarva duHkhano kSaya che, e kevaLa niHsaMdeha che; kevaLa niHsaMdeha che. e ja vinaMtI." . hRdayasakhA zrI saubhAgya pers X e Use Only For Personeetate Use Only
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI saubhAgabhAInuM samAdhimaraNa 'te deha choDatI vakhate jeTalA aMze asaMgapaNuM, nirmohapaNuM, yathArtha samarasapaNuM rahe che teTaluM mokSapada najIka che ema parama jJAnI puruSano nizcaya che.' (patrAMka : 780) in Education International For Personal & Private Use Only
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI saubhAgyabhAIne lakhAyelo A aMtima saMdeza jagatanA sarva mumukSuoe vAraMvAra vAMcavA yogya, vicAravA yogya ane te ja pramANe sthiti karavA yogya che. mahAmumukSu zrI aMbAlAlabhAIe paramakRpALudeva para sAyalAthI jeTha vada agiyArasa, zukravAra, 1953nA lakhelA patramAM (patrAMka-45) jaNAvela che ke, "mArA hIna bhAgyathI cAra divasa agAu AvavuM thayuM nahIM, thayuM hota to mArA upara pote dayA karI keTalAka khulAsA (anyonya) karavAnuM banI zakata paNa aMtarAyathI e yoga na banyo. e mane atyaMta kheda thAya che, paNa ATalo darzanano lAbha mane thavAthI paramAnaMda thayo che ema samajuM chuM." Ama pU. zrI saubhAgyabhAI keTalA upakArI sapuruSa hatA te siddha thAya che. "satsaMga saMjIvanI"mAM mahAmumukSu zrI aMbAlAlabhAI potAnA sAyalAthI jeTha vada 11 zukravAra, 1953nA lakhAyela paramakRpALudeva paranA patramAM jaNAve che ke, cAra divasa upara ravivAranA divase bhAI cunIlAle (maNilAle) pUchyuM ke (zrI saubhAgyabhAIne) "Ape bhavanuM kAMI nakkI karyuM ?" tyAre pote kahyuM ke hA, sAhebajIe ema kahyuM che ke kevaLajJAna vinA mokSa hoya nahIM... tethI chevaTanA samaye, atyAranI sthiti jotAM ane sAhebajInI kRpAthI eka be miniTa jo kevaLajJAna thaze to A ja bhave mokSa nahIM to eka bhava karIne mokSa to jarUra thaze." A parathI khyAla Ave che ke, zrI saubhAgyabhAInI paramArtha mArganI AdhyAtmika pragati keTalI saphaLa rahI ! paramakRpALudevanA mArgadarzana tema ja svAtma puruSArthe zrI saubhAgyabhAI bhavasAgara tarIne muktino kinAro dekhAya eTalA najIka pahoMcI gayA hatA. kevI ananya siddhinI prApti, manuSya janmane kevo ajavALyo. mahAmumukSu zrI aMbAlAlabhAI zrI saubhAgyabhAIne tyAM sAyalA pahoMcyA pachI parata jeTha vada 13, 1953nA khaMbhAta pahoMcyA bAda paramakRpALudevane patra lakhyo che temAM zrI saubhAgyabhAInI aMtima samayanI divya aMtaraMga pariNatino khyAla Ave che. zrI aMbAlAlabhAI lakhe che ke, "jeTha vada AThama, bhoma, saMvata 1953nA roja sAMjanA cha vAgye sAyale jaI saubhAgyabhAInA pavitra darzanano kalyANakArI lAbha meLavyo hato. e pavitrAtmAnI dayA, kSamA, zAMti, anukaMpA, sahanazIlatA, ekaniSThA ane AtmAnI zuddha jAgRtatA joI vAraMvAra AzcaryavaMta thAuM chuM." AgaLa lakhe che ke, "e pavitrAtmAnA guNonuM vizeSa varNana huM alpajJa zuM karuM? paNa mArA pratyenI te puruSanI dayA anukaMpA joI huM bahu ja AnaMda pAmuM chuM... jema jema duHkhanI 74 ... &yasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ vizeSatA thatI gaI, tema tema AtmAnI zuddha tAratamyatA vadhatI gaI. guruvAre savAre meM "sahajAtmasvarUpa" svAmInuM smaraNa ApavA mAMDyuM tyAre pote kahyuM ke have mane bolAvIza nahIM ane kaMI kahIza nahIM. A saubhAgyane bIjo upayoga hoya nahIM. dasa vAge mAthA zvAsa thayo te vakhate atyaMta duHkhasthiti joI, vakhate duHkhanA lIdhe bhulAvo thaI jAya ema dhArI meM kalAka 10-48 miniTe smaraNa ApyuM. te vakhate indriyo sAva maMda paDI gaI hatI ane jANe AtmA ja bolato hoya arthAt teTalAM ja vacanonA pugala kADhavAnA hoya tevI rIte pote nIce pramANe bhASaNa karyuM : "hA, mAro e ja upayoga che. mAre tane upadeza karavAnI icchA che paNa have te vakhata nathI. huM samAdhimAM chuM tuM samAdhimAM raheje. have mane kaMI kahIza nahIM kAraNa tuM je bole che, temAM mAre upayoga devo paDe che. teTalo vakhata mAro upayoga cUkI jAya tethI kheda rahe che. eTaluM bhASaNa karyuM ke tamAma samIpavAsI sahakuTuMba varga tathA mumukSuoe parama bhaktibhAve trikaraNa yoge sASTAMgadaMDavatathI namaskAra karyA ke turata pote DAbuM paDakhuM pheravyuM ne 10 ne pa0 miniTe dehano tyAga karyo. pote taryA ane kuTuMbavALAne tAravAnI samarthatAvALA evA eka dharmAtmAno viyoga thavAthI amUlya ratana khovA jevuM thayuM che... tathApi te pavitra AtmAnA mRtyu vakhatanI samatA, dehAdi pratyeno apratibaMdha bhAva, dayA, kSamA, anukaMpA, sahanazIlatA tathA svAbhAvika saraLatA, nizcaLamumukSutA, sadguru pratye ekaniSThA ane AtmajJAnanI zuddha tAratamyatA e Adi guNa saMpannatA vaDe "je deha tyAgatA moTA munione durlabha evI asaMgatAthI nija upayogamaya dazA rAkhIne apUrva hita karyuM che tethI atyAnaMda thAya evI je zrImad zrI saubhAgyabhAInI dazA pratyeka mumukSuoe vAraMvAra saMbhArI saMbhArIne grahaNa karavA yogya che. zrImad pavitrAtmA zrI saubhAgyabhAIne trikaraNayoge trikALa namaskAra ho ! namaskAra ho ! ane zrImad sahajAtmasvarUpa sadguruzrI temanA pavitrAtmAne akhaMDa zAMti Apo. e ja vinaMtI. atre mAruM vada 13nA AvavuM thayuM che. alpajJa aMbAlAlanA vidhipUrvaka namaskAra." uparyukta patra khaMbhAta gayA bAda zrI aMbAlAlabhAIe lakhela tema ja sAyalAthI paNa jeTha vada 11, zukravAra, 1953nA eTale ke, zrI saubhAgyabhAInA samAdhimaraNanA bIjA ja divase paramakRpALudevane patra lakhela temAM lakhe che ke, "vaLI mRtyunA thoDA vakhata pahelAM gosaLiyAe bolAvyA te pote kahyuM ke, hAla badhA chAnAmAnA besI raho." vakhate vakhate pote uccAra kare to "he nAtha, he dayALu paramAtmA, he zrI sobhAgabhAInuM samAdhimaraNa 7pa For Personal & Private Use Only
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ muMbaImAM koInA kahayA pahelA potAnA jJAnabaLathI ja zrI saubhAgabhAInA dehavilaya viSe jANI letA zrImadjI 'temanA guNonuM adabhutapaNuM smaraNamAM ANI mohathI thato kheda zamAvIne guNonA adabhUtapaNAno viraha thayo te prakAramAM te kheda pravartAvavo yogya che." (patrAMka : 782) Jain Education international For Personal & Private Use Only
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ devAdhideva, sahajAtmasvarUpa svAmI..." pote upayogamAM barAbara vartatA hatA ane vakhate koI bolAve to upayogathI cUkavuM paDe tethI emanA manamAM kheda thato haze ema lAgyuM hatuM, paNa pachI koIe kaMI paNa kahevAnuM baMdha rAkhyuM hatuM ane samAdhibhAva vedavA dIdho hato. he prabhu, e parama pavitra pUjya saubhAgyabhAInA samAdhimaraNanI sthiti joI huM AnaMda sAthe parama harSita thayo chuM. kAraNa ke AvuM samAdhimaraNa meM koInuM haju joyuM nathI. mahAmumukSu zrI aMbAlAlabhAInA A banne patro parathI khyAla Ave che ke, zrI saubhAgyabhAInuM mRtyu samAdhipUrvaka thayuM hatuM. AvuM mRtyu zrI aMbAlAlabhAIe kyAreya joyuM nahotuM tethI teo harSita thaI UThelA. Ama mRtyu paNa mahotsavarUpa banI jAya che - maMgala banI jAya che - AnaMda prasarAvatuM banI jAya che. zrI saubhAgyabhAInA dehavilayanI kSaNe ja, muMbaImAM pa.kR.deva zrImadjIe potAnA jJAnabaLe jANIne paherela kapaDe ja ThaMDA pANIthI snAna karyuM. dehavilayano tAra thoDA samaya bAda prApta thayo hato. A prasaMga zrImad rAjacaMdradevanA agAdha jJAnano purAvo che. paramArtha sakhA saubhAgyanA virahano paramArtha kheda sauthI vadhAre koIne paNa vedAyo hoya to te nirmohasvarUpa paramArtha saMvedanazIla zrImad. zrImad potAnA A paramArtha sakhAnA divya AtmAne bhavya aMjali arpatAM, 1953nA jeTha vada bArasanA dine saubhAgyanA putra saMbakalAla paranA AzvAsanapatramAM (patrAMka-782) saubhAgyanI muktakaMThe stuti kare che. "Arya zrI saubhAge jeTha vada dazama, guruvAre savAre daza ne pacAsa miniTe deha mUkyAnA samAcAra vAMcI ghaNo kheda thayo che. jema jema temanA abhuta guNo pratye dRSTi jAya che, tema tema adhika kheda thAya che. jIvane dehano saMbaMdha e ja rIte che. tema chatAM paNa anAdithI te dehane tyAgatAM jIva kheda pAmyA kare che, ane temAM daDha mohathI ekapaNAnI peThe varte che, janma maraNAdi saMsAranuM mukhya bIja e ja che. zrI saubhAge tevA dehane tyAgatAM moTA munione durlabha evI nizcala asaMgatAthI nija upayogamaya dazA rAkhIne apUrva hita karyuM che, emAM saMzaya nathI. vaDIlapaNAthI temanA tamArA pratye ghaNA upakAra hovAthI, tema ja temanA guNonA adbhutapaNAthI temano viyoga tamane vadhAre khedakAraka thayo che, ane thavA yogya che.. mohe karIne je samaye kheda thAya te samaye paNa temanA guNonuM abhutapaNuM smaraNamAM ANI mohathI thato kheda samAvIne guNonA abhUtapaNAno viraha thayo te prakAramAM zrI sobhAgabhAInuM samAdhimaraNa 76 For Personal Private Use Only
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ te kheda pravartAvavo yogya che." paramakRpALudeve potAnA paramArthasakhA zrI saubhAgyabhAIne AvI bhavya aMjali arpela che. mohe karIne ApaNane ApaNA priyajananA avasAna nimitte kheda raheto hoya tyAre tene kema zamAvavo e saMbaMdhI paramakRpALudevanI bhalAmaNa mAtra traMbakane nahi paNa ApaNane paNa upayogI che. potAnA aMtaramanano bhAsa vyakta karatA bhAvi draSTA zrImajI zubha sthaLa sAyalA viSe lakhe che ke, "A kSetre A kALamAM zrI saubhAga jevA viralA puruSa maLe ema amane vAraMvAra bhAse che. zrI saubhAga mumukSue vismaraNa karavA yogya nathI. zrI saubhAganI saraLatA, paramArtha saMbaMdhI nizcaya, mumukSu pratye upakAratA Adi guNo vAraMvAra vicAravA yogya che." paramakRpALudevano A aMtaraMga bhAva ane AzIrvacana phaLIbhUta thayA hoya evuM lAge che. zrI rAja-sobhAga Azrama thakI paramakRpALudeva tathA zrI saubhAgyabhAIno anyonya AdhyAtmika saMbaMdha Aje paNa jIvaMta rahelo che. zrI saubhAgyabhAInI smRti keLavIne aneka mumukSuo paramakRpALudeva zrImadjInA rAjamArge AtmavikAsa sAdhI rahyA che. pU. zrI saubhAgyabhAI viSe jema mahAmumukSu zrI aMbAlAlabhAI lakhe che tema zrI sukhalAlabhAI chaganalAla saMghavIe paramakRpALudevane saMvata 1955nA phAgaNa suda cothanA patra lakhela che [A patra rAjaratna pU. zrI aMbAlAlabhAI (satsaMgasaMjIvanI) pustakamAM patrAMka 70 para che)] ke, "puruSArthano tyAga karela dekhAtAM chatAM amArA prANezvara prabhune AkarSI levAmAM anavadhi ane azrAMta puruSArtha vAparanAra, amArA pUjya, niSkAma -svArtha rahita ane saMsArasAgaramAM DUbatA aneka anAtha jIvonA uddhArane arthe niraMtara paropakAra buddhithI parizrama karanAra mahAtmA zrI saubhAgyacaMdrabhAIne sAdara daye mArA sASTAMga daMDavata praNAma." kevI bhavya aMjali Apela che. pU. zrI bApujI zeTha (khaMbhAta) pU. zrI javalabenane tA. 21-12-1950nA patramAM lakhe che ke (satsaMga saMjIvanI pAnuM 205) :- "te prabhu (zrImad pa.kR.deva)nI vItarAgatA oLakhavAmAM anaMta aMtarAyo ane anaMta vikaTatA che ane jene oLakhANa thayuM teo sahaja mAtramAM bhavamukta thayA che. ghaNA ghaNA paricayamAM ... dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvelA, ghaNo kALa temanA saMgamAM rahevA chatAM paNa oLakhANa thavuM durlabha che. parama mumukSu zrI jUThAbhAI tathA pU. zrI saubhAgyabhAI jevAne oLakhANa thaI, temanA pratye pramoda bhAva Avyo che tyAM bhagavAnanI vRtti bhakto pratye joDAI gaI che, je bhakto AgaLa potAnuM laghutvapaNuM dAkhavyuM che ane te bhakto deha choDI game tyAM jAya paNa te paramakRpALudevane visare nahIM tevA bhaktonA hRyamAM pote birAjayA." - zrI manasukhabhAI ravajIbhAI ke jeo paramakRpALudevanA nAnAbhAI thAya teo paNa zrI saubhAgyabhAIne mATe keTalA ucca vicAro dharAvatA hatA te temanA vavANiyAthI paramakRpALudevane lakhAyela patramAM jovA maLe che. (satsaMga-saMjIvanI pustakamAM kramAMka 7ra para che.) teozrI lakhe che ke, "ghaNI veLAe mArA parama pUjya zrI saubhAgyabhAI sAhebanA uttama guNo ane bhakti smRtimAM Ave che ane te vakhate vicAra thAya che ke temanA karatAM mAre, mArAmAM keTalA bhaktibhAva utpanna karavAnI jarUra che. chatAM huM mUrkha ajJAnatAne lIdhe AMkha ughADI joto nathI." A patra dvArA zrI manasukhabhAI zrI saubhAgyabhAInA uttama guNo ane bhaktine yAda karI tevI bhakti potAmAM pragaTe evA bhAvo vyakta kare che. puruSa pratyenI bhakti ja saMsArasAgara taravAne naukA samAna che. e ja rIte muMbaIthI aSADa suda cothanA ravivAre, 1953nA lakhAyela patramAM (patrAMka 783) paNa paramakRpALudeva zarUAtamAM ja lakhe che ke, "zrI saubhAgane namaskAra", "zrI saubhAganI mumukSu dazA tathA jJAnInA mArga pratyeno teno adbhuta nizcaya vAraMvAra smRtimAM AvyA kare che." muMbaIthI aSADa vada ekama, guruvAra, 1953nA lakhAyela patramAM (AMka 786) paramakRpALudeva lakhe che ke, "Arya sobhAganI aMtaraMgadazA ane dehamukta samayanI dazA, he munio ! tamAre vAraMvAra anuprekSA karavA yogya che." vaNArasI talasIbhAI 5.ka.deva paranA patramAM lakhe che ke, "zrI saubhAgyabhAInuM paMDita maraNa thayuM che. murabbI zrI saubhAgyacaMdabhAI sAkSAt dehathI mukta thayA, teo amArA jevAnA AdhAra hatA... manane dilagIrI thavAnuM kAraNa che je amArA jevAne ghaNAne temanAthI saMtoSakAraka sAdhana maLatuM. mahAvada 10, budha, 154." dhArasIbhAI kuzaLacaMdabhAI pU. zrI aMbAlAlabhAI paranA patra (patra-10, pA.240)mAM lakhe che ke, "parama pUjya paramotkRSTa samApisthita zrI saubhAgyabhAIno A bhavane viSe ApaNane viyoga thayo ane temanA satsamAgamanI ApaNane je zrI sobhAgabhAInuM samAdhimaraNa 78 For Personal & Private Use Only
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ khAmI AvI che, te koI rIte pUrI zakAya tema nathI. temanI zAMti, dayALutA, nirabhimAnatA, saraLatA, satyatA tathA satyatA pratyenI pratIti, zuddha upayoga ane parama pUjya zrI saubhAgya svarUpa svAmInI (pa.kR. zrImad rAjacaMdradeva) pratye aDaga zraddhA.. avasAna vakhate vizeSa dRDhapaNuM ityAdi koIpaNa prakAre varNavI zakAya tema nathI.. dareka mumukSue e vAta raTaNa karavA lAyaka che." dhorIbhAI bApujI, bhAdaraNathI pU. aMbAlAlabhAI paranA patramAM jaNAve che ke, (patra-14, pA.-242) "pU. saubhAgyabhAInA mRtyunA samAcAra sAMbhaLI atyaMta dilagIra chuM. paraMtu temanI zuddha pariNati, zuddha upayoga, parama zAMti, asaMgapaNuM, parama udAsInatA ane parama samAdhivaMta (dazA) sAMbhaLI keTaloka AnaMda thAya che. paNa jJAnI puruSano viraha ghaNuM khedanuM kAraNa che." saMvata 1953 jeTha vada 03nA muMbaIthI zrI manasukhabhAI patra dvArA aMbAlAlabhAIne jaNAve che ke "sahajAtmasvarUpa zrI guru pratye trikALa namaskAra ho. pa.kR. pratye ApanA be patro prApta thayA che. zrI saubhAgya sAhebanA deha tyAganA khabara vAMcI ghaNo kheda thayo che. teono sadaivano viyoga thayo, tethI atyaMta kheda utpanna thAya, e svAbhAvika che. tathApi teonA adUbhuta guNo ne dehatyAgatAM moTA munione durlabha evI asaMgatAthI nija upayogamaya dazA rAkhIne apUrva hita karyuM che, tethI AnaMda thAya che. teonI mRtyu vakhatanI samatA, dehAdi pratyeno apratibaddhabhAva tema ja temanAM svAbhAvika samatA, nirabhimAnatA, nizcala mumukSutA ane AtmajJAnanuM tAratamya e Adi guNo temanA satsamAgamane pAmelA pratyeka mumukSune vAraMvAra sAMbharI AvavA yogya che. pa.kR.nAtha pratye prArthanA e che ke, temane akhaMDa zAMti Apo." pU. zrImad saubhAgyabhAInA dehatyAganA khabara, temanA dehatyAga vakhatanI AtmAnI sthiti sahita je je mumukSuone ApavA ghaTe teone Apazo. ema Apane lakhavA mATe mane pa.kR.deva taraphathI AjJA thaI che. jema jema zrI pUjayapAda saubhAgyabhAI sAhebanA abhuta guNo pratye dRSTi dauM chuM, tema tema adhika kheda thAya che. je lakhatAM daya bharAI Ave che. vizeSa zuM lakhuM? - manasukhanA praNAma, muMbaI - caMpAgalI." kezavalAla nathubhAI, bhAvanagarathI pU. zrI aMbAlAlabhAI upara lakhelA patramAM jaNAve che ke (pAnuM-288) "sadguru paramAtmA devazrIne atyaMta bhaktithI trikALa ... dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ namaskAra ! pitAtulya zrI saubhAgyacaMdrabhAIe dehatyAga karyAnA prathama khabara temanA kuTuMba taraphathI kahevarAvela hatA. tyArabAda chevaTanI vakhatanA samAcAra Ape khaMbhAta padhArI lakhyA te jANyA - ahIMyAM pU. zrI dhArasIbhAI padhArelA, temaNe AgaLa, pAchaLanI hakIkata tathA anaMtAnubaMdhI kaSAya saMbaMdhI pote karelA upadezanI hakIkata kahI saMbhaLAvI. A lakhanAra bhikSukanA upara saubhAgyacaMdrabhAIno moTo upakAra hato. ane te eTale sudhI ke eka AMdhaLAne dorIne raste caDAvanAra teo ja che. A bALakane ane kRpAsiMdhune dharma saMbaMdhI prasaMga bilakula na hato, paNa anya prasaMga hato. te satparuSane oLakhAvI satpuruSa para ruci utpanna karAvanAra, AsthA rakhAvanAra ane kAMDuM jhAlanAra saubhAgyacaMdrabhAI che... AvA upakArI puruSano mane, tamane saune viraha paDyo che, ne te viraha sadAyano, temanI zikhAmaNa devAnI rIta, bhaktithI mAMDI AtmasvarUpa sudhIno upadeza ApanAra, vyAvahArika ane pAramArthika artha samajAvanAra ane sasvarUpa pratye prema vadhAranAra ApaNe khoyA che. jenI sadAya sarve jIva upara hitabuddhi sturI rahelI pratyakSa jaNAI AvatI hatI. mahAdayALu vRddha chatAM paNa bhaktino koI aMza ocho nahi evA parama vairAgI sAdhuno ApaNane sadAya viyoga thayo che. mahAtmA zrI saubhAgyacaMdrabhAIe to A anitya, kSaNabhaMgura dehano tyAga karyo che. paNa teno ApaNane keTalo geralAbha thayo che, e vicAra upara jaIe chIe tyAre kheda, aphasosa, AMkhamAMthI AMsunI dhArA sivAya bIjuM kAMI jaNAtuM nathI. jemano ApaNane apUrva lAbha maLato hato. je paramAtmA deva pAsethI apUrva lAbha meLavatA, te lAbha ApaNane ApatA. AhAhA ! kevI temanI udAratA, kevI temanI hitabuddhi, kevo temano pAramArthika acaLa bhAva... vigere vicArI vAraMvAra manana karavA yogya che. ane A bALaka te bhAvane vicArI vAraMvAra vaMdana kare che. munizrI saubhAgyacaMdrabhAI to temanuM puruSa (AtmA) prayatna karI sudhArI gayA. samAdhibhAve samAdhimaraNane anusaryA. eka vakhatanA samAdhimaraNathI anaMtIvAranA asamAdhimaraNane TALyAM. dhanya che temane, ne te stutipAtra che, vAraMvAra vakhANavA yogya che, anumodana karavA yogya che, ArAdhavA yogya che, ApaNo parama satsaMga gayo che." (satsaMga saMjIvanI pustaka AvRtti be mAMthI) zrI sobhAgabhAInuM samAdhimaraNa For Personal & Private Use Only
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ preraka prasaMga : 1 'mahAtmAmAM jeno draDha nizcaya thAya che, tene mohAsakita maTI padArthano nirNaya hoya che. tethI vyAkuLatA maTe che. tethI niHzaMkatA Ave che, jethI jIva sarva prakAranA du:khathI nirbhaya hoya che.' (patrAMka : 254) dain Education International For Personal & Private Use Only
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 9 preraka prasaMgo (pa..devanI AMtarika prajJAnI khAtarI karAvatA prasaMgo) paramakRpALudevanA jIvanamAM evA keTalAka yAdagAra prasaMgo banelA che ke je mumukSujanone preraNAnAM pAna karAve tevA che. ApaNe to mAtra pU. zrI saubhAgyabhAI sAthenA prasaMgono ahIM ullekha karIe chIe. prasaMga-1 khaMbhAtavALA pUjaya choTAlAlabhAI mANekacaMda dvArA A prasaMga kahevAmAM Avela che je pustaka "rAjaratna pU. zrI aMbAlAlabhAI (satsaMga saMjIvanI)"mAMthI atre lakhela che. zrI paramakRpALudeva saMvata 1948mAM Aso mAsamAM khaMbhAta padhAryA hatA ane mArA makAna para padhAryA hatA. ATha divasa sudhInI sthiratA karI hatI. amArA dareka oraDAmAM mANaso bharAI gayA hatA. ghaNA ja mANaso samAgama arthe AvatA hatA. keTalAka mANaso prazna pUchavA dhArIne Avela hoya tevAmAM to kRpALuzrIno bodha cAlato hoya temAM sarva mANasonA sarva praznanuM samAdhAna AvI jatuM hatuM ane AvelA mANaso Azcarya pAmatA hatA ke amo A prazna pUchavA dhArIne AvelA ane te to temanA upadezamAM praznonuM samAdhAna AvI gayuM jANe ke amArA mananA bhAva teozrInA jANavAmAM ja AvI gayA na hoya ! pharI samAgama kRpALudeva haDamatiyAthI muMbaI jatAM saMvata 1951nA AsomAM dharmaja padhAryA tyAre thayo hato. te vakhate kRpALudeva sAthe zrI saubhAgyabhAI ane zrI DuMgarazIbhAI hatA. sAhebajI pAse tyAMnA amIna pATIdAro vagere gRhastho ghaNA AvatA. kRpALudevanI mukhamudrAmAMthI upadeza dhvani cAlato tethI sarvane AnaMda AnaMda vyApI jato. sarve zrotAjano zAMta thaI jatA ane AturatA rahyA karatI ke jANe sAhebajInAM vacanAmRto sAMbhaLyA ja karIe. dharmajathI kRpALudeva vIrasada padhAryA hatA. tyAM jaMgalamAM eka sAMkaDI naLImAM thaIne javAno rasto hato. amo badhA pachavADe cAlatA hatA. te naLImAM dUrathI be sAMDha laDatA-laDatA ghaNA ja vegamAM amArI sAme AvatA hatA. sAhebajIe prathamathI ja jaNAvyuM ke A banne sAMDha pAse AvatAM zAMta paDI jaze, paNa ame bhayabhIta thaI preraka prasaMgo 81 For Personal & Private Use Only
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ preraka prasaMga : 2 'jJAnInI vANI pUrvApara avirodha, AtmArtha upadezaka, apUrva arthanuM nirUpaNa karanAra hoya che; ane anubhavasahitapaNuM hovAthI AtmAne satata jAgRta karanAra hoya che.' (patrAMka : 679) Sain Education intemational For Personal & Prvate Use Only
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ khetaramAM bharAI gayA. phakta sAhebajI pote ja nIDarapaNe eka ja dhArAe cAlatA rahyA hatA ane temanI pAchaLa zrI saubhAgyabhAI tathA zrI DuMgarazIbhAI cAlatA hatA. beu sAMDha pAse AvatA ja zAMta banI UbhA rahyA. A prasaMga parathI ApaNane khyAla Ave che ke zrI saubhAgyabhAI tathA zrI DuMgarazIbhAIne paramakRpALu deva para keTalo vizvAsa hato ! keTalI zraddhA hatI ! sAMDhane laDatA laDatA AvatA joIne game tevo hiMmatavALo paNa bhAgI jAya tyAre zrI saubhAgyabhAI to paramakRpALudevanAM vacano sAMbhaLI nirbhayatApUrvaka cAlatA rahe che. sapuruSanAM vacano pratye AvI zraddhA hoya te ja pragati sAdhe che. prasaMga-2 A bIjo prasaMga pUjya tribhovanabhAI mANekacaMda khaMbhAtavALAe kahela che. A prasaMga paNa "rAjaratna pU. zrI aMbAlAlabhAI (satsaMga-saMjIvanI)"mAM chapAyela che. eka vakhata sAhebajI rALajavALA zeThanA baMgalAnI (rAjachAyA baMgalo) agAsImAM beThA hatA. teonI eka bAju zrI saubhAgyabhAI ane bIjI bAju zrI DuMgarazIbhAI beThA hatA. mArA pitAzrI paNa tyAM beThA hatA te vakhate cakravartI saMbaMdhI vyAkhyA cAlI hatI. tyArabAda mArA pitAzrIne sAhebajIe bAra vratanuM svarUpa kahI saMbhaLAvyuM hatuM ne pachI kIdhuM ke, A je be Arya zrI saubhAgya ne zrI DuMgarazI che te sudharmAsvAmI ane zrI gautamasvAmI jevA che." paramakRpALudevanA uparokta vAkya parathI khyAla Ave che ke, paramakRpALudevane zrI saubhAgyabhAI ane zrI DuMgarazIbhAInuM keTaluM mahattva hatuM. bhagavAna mahAvIrasvAmInA ziSyagaNamAM ziromaNi samAna zrI gautamasvAmI ane zrI sudharmAsvAmI hatA. tema zrI saubhAgyabhAI tathA DuMgarazIbhAI paramakRpALudevanA ziSyagaNamAM ziromaNi samAna hatA. prasaMga-3 paramakRpALudeva vAraMvAra nivRtti kSetramAM ekAMta vAsapaNe rahevA mATe carotara pradezamAM AvatA hatA. evA ja eka prasaMgamAM teozrInI sAthe zrI aMbAlAlabhAI, zrI saubhAgyabhAI tathA zrI DuMgarazI gosaLiyA bAra divasa kAvIThA gAmamAM rahyA hatA. pachI rALajamAM pArasInA baMgale ATha daza divasa rahyA hatA. te vakhate zrI lallujI vagere sAdhuonuM cAturmAsa khaMbhAtamAM hatuM. comAsAmAM sAdhuthI vihAra karI preraka prasaMgo 82. For Personal & Private Use Only
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa. pU. zrI laghurAja svAmI (prabhuzrIjI) For Personal & Private Use Only
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ asahaya viraha vedanA sahana karatAM chatAM AjJA pAlana karatAM munizrIne zrImadjIe saubhAgabhAI mAraphata maMtra kahI saMbhaLAvyo rALa | dain Education International For Personal & Private Use Only
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jan Education international For Personal & Private Use Only
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIje gAma khAsa kAraNa sivAya na javAya evI zAstromAM AjJA ApavAmAM AvI che. tene anusarI zrI lallujI (prabhuzrIjI) svAmI jaMgalamAM hamezAM nivRtti arthe jatA, paNa rALaja sudhI javAtuM nahIM. khaMbhAtanA mumukSuo lAbha levA jatA paNa teozrI (prabhuzrIjI) ATalA najIka hovA chatAM darzana thatAM nahIM tethI manamAM vyAkuLatA rahetI hatI. eka divase samAgamano viraha sahana na thaI zakavAthI cAlatA cAlatA rALajanI sImamAM AvyA ane zrImadjI rahetA hatA te mukAmathI thoDe dUra UbhA rahI khetaramAMthI gAmamAM jatA eka mANasa sAthe zrI aMbAlAlabhAIne kahevarAvyuM ke eka muni AvyA che te tamane bolAve che. zrI aMbAlAla AvyA ane zrI prabhuzrIjIne Thapako ApatAM kahyuM "tamane AjJA nathI ane kema AvyA cho ?" AjJA nathI eTale ahIM Ubho rahI Apane AjJA mATe ahIM bolAvyA che. jo tamane AjJA viruddha lAgatuM hoya to huM pAcho jato rahuM." ema zrI prabhuzrIjIe zrI aMbAlAlabhAIne kahyuM. zrI aMbAlAlabhAIe jaNAvyuM "nA, ema to na javA dauM, mane Thapako maLe, mATe kRpALudeva AjJA kare tema karo, huM pUchI AvuM chuM." pachI zrI aMbAlAle kRpALudeva pAse jaIne munizrI AvyAnI khabara kahI eTale zrImadjIe kahyuM : "munizrInA cittamAM asaMtoSa raheto hoya to huM temanI pAse jaIne darzana karAvuM ane temanA cittane viSe zAMti rahe to bhale cAlyA jAya." zrI aMbAlAle AvIne munizrIne te pramANe kahyuM te sAMbhaLI munizrIe kahyuM "AjJAnuM pAlana thAya tema mAre karavuM. mATe huM pAcho cAlyo jAuM chuM." khedakhinna thaI potAnA bhAgyano doSa jotAM zrI lallujI svAmI virahAgnithI saMtApa pAmatAM AMkhamAMthI jharatI AMsudhArA lUchatAM lUchatAM khaMbhAta tarapha pAchA pharyA. bIje divase paramakRpALudeva zrImadjIe zrI aMbAlAlabhAI, zrI saubhAgyabhAI ane zrI DuMgarazI gosaLiyAne rALajathI khaMbhAta mokalyA. zrI saubhAgyabhAI upAzrayamAM AvyA ane zrI prabhuzrIjIne AzvAsana ApatAM kahyuM - "paramakRpALudeva tamane samAgama karAvaze ane Apane kahevA yogya je vAto kahI che te Apane ekalAne ja jaNAvavAnI che." tethI zrI aMbAlAlabhAIne tyAM jaI ekAMtamAM banne beThA. paramakRpALudevano saMdezo kahIne jaNAvelo maMtra kahI saMbhaLAvyo ane pAMca mALAo roja pheravavAnI AjJA karI che ema jaNAvyuM. zrI prabhuzrIjIne AthI ghaNo saMtoSa thayo. grISmano tApa dUra karatI varSARtunI vRSTithI zrI prabhuzrIjInA hadayamAM virahAgnino saMtApa dUra thaI zAMti vaLI ane samAgama thaze ema jANI AnaMda thayo. zrI saubhAgyabhAI ane zrI aMbAlAla bane pAchA rALaja gayA ane zrI DuMgarazI gosaLiyA kAThiyAvADa gayA. preraka prasaMgo For PE Private Use Only
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhakitapUrvaka AvakAra For Personal & Private Use Only
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ pU. zrI saubhAgyabhAInA jIvananA banela aprasiddha prasaMgo paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdra pU. zrI saubhAgyabhAI mATe paramAtmA samAna ja hatA. teozrI para akhUTa zraddhA dharAvatA hatA. paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdranA zabdo zrI saubhAgyabhAI mATe Agama vacana samAna hatA. AvA rdayanA bhAvone vyakta karatA be prasaMgo agAsa AzramamAM rahela bANuM varSanI umaranA zrI hiMmatalAlabhAIe sAyalA AzramanA zrI kIrtibhAI boraDiyAne kahela hatA te darzAvIe chIe. prathama prasaMga paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdra sAyalA zrI saubhAgyabhAInA ghera padhAre tyAre teonA gharamAM AnaMda, utsAha ubharAto. zrI saubhAgyabhAI to sAkSAt prabhu ghera padhAratA hovAno bhAva anubhavI doDAdoDa karI mUke. zuM karuM ane zuM na karuM evI harakhanI dvidhAmAM sapaDAi jatA. lAla jAjama bichAvI prabhune AvakAratA ane tenA para cAlavA AgrahabharI vinaMtI karatA. mArA prabhune pagamAM kyAMya kAMTo na vAge! kyAMya kAMkaro na vAge evA bhAva saha prabhune gharamAM lAve. kRSNane joI gopIo ghelI ghelI thAya are ! ghara ughADA mUkI kAmone dUra haDaselI prabhu para nyochAvara thavA doTa mUke evI dazA zrI saubhAgyabhAI anubhavatA. mArA prabhu AvyA che ! mArA prabhu AvyA che ! evuM ja raTaNa cAle ! prabhunA darzanano lAbha kuTuMba parivAranA sau sabhyo uThAve evI bhAvanA bhAvatA. pU. zrI saubhAgyabhAI temanA dharmapatnI ratanabA, be dIkarA vyaMbaka ane maNi tathA cha dIkarIo saunA dayamAM prabhu padhAryAno utsAha vedAto. dIkarIonA lagna thatAM eka moTI dIkarI devabA lIMbaDI varAvela to bIjAM dIkarI vaDhavANa hatAM. eka dIkarI sAyalAmAM ja vasatAM hatAM. pU. zrI saubhAgyabhAI A darekane jANa karI prabhu darzanano lAbha levA piyara bolAvatA. sau gharamAM ekatrita thaI ane AnaMda anubhavatAM. AvA ja eka prasaMge devubAne lIMbaDI jANa karavAmAM AvI ke prabhu padhAravAnA che have e samaye devubAne pUrA divasa hatA. eTale emanAM sAsujIne svAbhAvika rIte AvI sthitimAM sAyalA mokalatAM jIva na cAle. uparAMta gharamAM eka bhesa. A bheMsane devubA dohe to ja te dohavA de anya koIne hAtha lagADavA na de. have jo preraka prasaMgo 84 For Persoe rivate Use Only
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ bheMsane na dohe to dUdha tenA peTamAM prasare to maraNa nIpaje. vaLI A bheMsa moTuM tAMsaLuM bharAya eTaluM dUdha Ape. na dohavAne kAraNe vasukI jAya to pachI dUdha na Ape. AvI paristhitimAM kevI rIte devubAne javA rajA Ape ? chatAM sAsujIne ema thayuM ke jo rAta pahelAM sAyalAthI lIMbaDI devubA AvI jAya to bhale sAyalA jatAM ane prabhunAM darzana karatAM. devubAe hA pADI ke sAMjanA sAta vAgyA sudhImAM AvI jaIza. Akhare devubA sAyalA pahoMcyAM. e jamAnAmAM lIMbaDIthI sAyalA javA mATe TrenamAM kempa (surendranagara) javuM paDatuM. kempathI Trena badalI mULI javAnuM, sAyalA TappAmAM AvAvanuM rahetuM. AvI rIte musApharI karI devubA AvI gayAM. badhAM sAthe beThAM, AnaMda-jJAnavArtA sAMbhaLI. sAthe ja jamyA pachI prabhu zrImad rAjacaMdra zrI saubhAgyabhAI, temanAM patnI zrI ratanabA, zrI saubhAgyabhAInAM bahena ke je vidhavA hatAM ane sAyelA rahetAM hatAM te ujamabA, camubA, devubA anya dIkarIo, putro tyaMbaka ane maNi ane anya mahemAno beThA hatA. devubAne javAnuM hovAthI TappAvALAne kahI rAkhela te AvI gayela. paraMtu te ja vakhate devubAne peTamAM asahya pIDA UpaDI. UbhA na thaI zake evI hAlata thaI have kevI rIte lIMbaDI javuM enI phikara thaI. Trenano samaya paNa thaI gayo hato. badhAM ja nirAza thaI gayAM ! zuM karavuM enI gama paDe nahi. darekanA moDhA para ciMtA joIne prabhu zrImad rAjacaMdrajIe pUchyuM ke zuM che ? tame badhAM gaMbhIra ane ciMtita kema dekhAva cho ? zrImad rAjacaMdrane pratyuttaramAM zrI saubhAgyabhAIe saghaLI binA kahI saMbhaLAvI. A sAMbhaLI paramakRpALudeva ghaDIka vicAramAM rahyA pachI bolyA : "phikara karazo nahIM, devubA bhale lIMbaDI jAya." basa ! A zabdo sAMbhaLatAM ja zrI saubhAgyabhAI to anero AnaMdamAM AvI jaI UchaLI paDyA ane be hAtha UMcA karI bolyA ke, "basa ! phikara karazo nahIM bhagavAne kahyuM che, devubA bhale lIMbaDI jAya kAMI thaze nahIM." TappAvALAe to ghoDo choDI nAkhela kAraNa ene ema ke TAIma thaI gayo che have mULI sTezane jaIzuM to paNa TreIna nahi maLe paNa prabhunAM vacanomAM akhUTa vizvAsa dharAvatA zrI saubhAgyabhAIe to potAnI bahena ujamabAne sAthe javA kahI devubAne lIMbaDI mUkavA taiyArI karI. Akhare ujamabA devubAne laI TappA dvArA mULI sTezane pahoMcyAM to TreIna eka kalAka moDI hatI. mULIthI nirvighna vaDhavANa kempa pahocyAM tyAM paNa bIjI TreIna eka kalAka moDI hatI eTale te TreInamAM lIMbaDI pahoMcyAM. devubAnA peTamAM je darda hatuM temAM jarA paNa vadhAro thayela nahi. * skrayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ lIMbaDImAM sAsujI kAgane DoLe vahunI rAha jotAM hatAM. sAta vAgyA-sADA sAta thayA haju vahu sAyalAthI AvyAM nahi. have zuM thaze ? bhesane koNa dohaze enI ciMtA anubhavatAM hatAM, tyAM to ATha vAgye devubA ujamabA sAthe AvyAM. bheMsane dohI ane eka kalAka pachI devubAe putrane janma Apyo. savAre ujamabA parata sAyalA AvyAM. badhI vAta karI tyAre sau prabhuno AbhAra vyakta karavA lAgyA. paramakRpALudevano kevo anugraha ! zrI saubhAgyabhAInI kevI bhakti ! bIjo prasaMga zrI saubhAgyabhAInA be putromAMnA eka maNilAla jyAre mAtAnA garbhamAM ja hatA tyAre ja zrI saubhAgyabhAIe temanA mitrane kahyuM ke mAre tyAM putra avataraze to tArI putrI moMghI sAthe tenuM sagapaNa nakkI. AthI jyAre maNilAla 15 varSanA thayA tyAre 16 varSanA moMghIbena sAthe lagna karavuM paDyuM. potAnA patnI potAthI moTI uMmaranA ane majabUta bAMdhAnA hovAthI pAMca divasa pachI ANuM vALatA, potAno aNagamo vyakta karavA, paramakRpALu zrImad rAjacaMdradeva hAjara hatA chatAM teo bAjunA oraDAmAM jaI aMdarathI sAMkaLI vAsI besI gayA. maNilAlano gusso bahu ja kharAba hato tethI te kAMI karI na bese tevA ucATamAM parivArajano ciMtAmAM paDI gayA. thoDo samaya pachI paramakRpALudeva bolyA ke, "he saubhAgyabhAI tamArA maNilAlane kazuM ja nahi thAya ane jo kaMI thaze to atyAre ja bIjo maNi hAjara karIzuM." A vacano sAMbhaLatAM ja zrI saubhAgyabhAI utsAhamAM AvI gayA ane bolyA ke, "have koI phikara karazo mA. bhagavAne kahyuM che maNine kaMI nahi thAya." tethI badhAno ucATa maTI gayo. aDadhA kalAka bAda maNilAla daravAjo ughADyo ane paramakRpALudevanA caraNomAM paDI mAphI mAMgavA lAgyo. kevI atUTa zraddhA hatI bhagavAnanAM vacanomAM te A prasaMgo uparathI phalita thAya che. zrI saubhAgyabhAInAM dharmapatnI zrImatI ratanabA sAtheno prasaMga paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdrajI ane temanA paramasakhA zrI saubhAgyabhAI sAyalAmAM temanA ghera vAto karatA beThA hatA te vakhate zrI saubhAgyabhAInAM dharmapatnI sAmAyika karavA mATe pAtharaNuM laI upAzraya javA nIkaLyAM te vakhate teoe preraka prasaMgo 86 For Personalrivate Use Only
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharmanuM ArAdhana 'koi eka satpaSa zodho, ane tenAM game tevAM vacanamAM paNa zraddhA rAkho.' (patrAMka : 143) Jain Education interational For Personal & Private Use Only
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ kRpALudevane kahyuM, "he ! rAyacaMda mahetA tame baMne jaNA Akho divasa AtmAnI vAto karo cho to mArI eTalI vinaMtI che ke tamo banne vimAnamAM besI mokSamAM jAva tyAre tamArA vimAnano eka dAMDiyo pakaDavA dejo." paramakRpALu deva zrImad rAjacaMdrajIe tarata ja kahyuM ke, "tame atyAre sAmAyika karavA jaI rahyA cho to te sAmAyika tame upAzrayane badale masjidamAM jaIne karI Avo to A banI zake." jJAnInI AjJA saMsAramAM jatA ADA pratibaMdha jevI che te na jANatAM ratanabAe zrImadjInA A arthagaMbhIra zabdone ramUja tathA hAsyamAM kADhI nAkhI bolyA ke, "sAmAyika kAMI masjidamAM jaI thatI haze? ema kahI ratanabA upAzraya cAlyAM gayAM. "ANAe dhammo, ANAe tavo" jJAnInI AjJAnuM ArAdhana e ja dharma ane jJAnInI AjJAnuM ArAdhana e ja tapa. jhaverAtano prasaMga eka vakhata zrImad sAyalAthI sigarAmamAM besIne nIkaLyA. sAthe zrI saubhAgyabhAInA bhANeja ThAkarazIbhAI ane zrI DuMgarazIbhAI gosaLiyA hatA. zrImad zrI DuMgarazIbhAIne kahyuM : "kema, DuMgarabhAI, tame sobhAgabhAIne kaheluM te amane jaNAvatA hatA ke, "jJAna hoya tene nANuM na hoya" tenuM kema ? zrI DuMgarazIbhAIe javAba Apyo : "have te to kaMI jaNAtuM nathI. ApanI pAse jJAna che ane nANuM paNa che." pachI jhaverAtanI peTImAMthI zrImad zrI DuMgarazIbhAIne jhaverAta batAvavA lAgyA. raste khADA TekarAmAM sigarAma hAlakaDolaka thato hato, tethI kiMmatI hIrA, motI ke jhINAM naMga paDI jaze to hAtha nahi lAge evo bhaya pradarzita karIne zrI DuMgarazIbhAIe zrImadUne jhaverAta na kADhavAnI vinaMtI karI. eTale zrImad kahe : "amAruM kyAMya javAnuM nathI. tame cintA na karo." ema kahIne badhuM jhaverAta batAvavA lAgyA, ane teo bolyA : "jene AtmajJAna che tene jhaverAtanI parIkSA thavI sahela che." saMbodhano ane sahIo 87. For Personal & Private Use Only
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 10 saMbodhano ane sahIo zrImad rAjacaMdra vacanAmRta graMthamAM zrI saubhAgyabhAI para lakhAyelA 250 thI vadhAre patro che. te amRta patromAM zrImadjIe potAno aMtaraMga puruSArtha ane vadhatI AtmadazAne pragaTa rIte kahI che. te patronA AraMbhe thatAM saMbodhano ane aMtamAM thatI sahIo ghaNAM sUcaka che. zrI saubhAgyabhAI sAtheno je saMbaMdha hato tathA zrI saubhAgyabhAImAM je guNo rahelA hatA teno nirdeza te saMbodhano thakI prApta thAya che. mAtra te saMbodhano ane sahIo upara ekAgratApUrvakanI vicAraNA ApaNA hRyamAM uttama prakArano pUjayabhAva jagADe che. paramakRpALudevanI jJAnavANI hamezAM yathAyogyapaNe satyanuM ja nirUpaNa karatI. ahIM te saMbodhano ne sahIone varSanA krama pramANe AlekhIe chIe. saMvata 1946nA patromAM : Atmaviveka saMpanna, saubhAgyamUrti saubhAgya. saMvata 1947nA patromAM : parama pUjya, kevaLabIja saMpanna, sarvottama upakArI, jIvanamukta, mahAbhAgya, zAMtamUrti, paramavizrAma, svamUrtirUpa saubhAgya, apUrva snehamUrti. saMvata 1948nA patromAM : smaraNIya mUrti, dayarUpa, AtmasvarUpe, hRdayarUpa, vizrAmamUrti, smaraNarUpa, mumukSu puruSoe ananya preme sevana karavA yogya, paramasaraLa ane zAMtamUrti evA zrI subhAgya, mumukSujanane parama hitasvI, sarva jIva pratye paramArtha karuNAdaSTi che jenI evA niSkAma, bhaktimAna zrI subhAgya. saMvata 1949nA patromAM mumukSujananA parama vizrAmarUpa, mumukSujananA parama bAMdhava, parama snehI zrI saubhAga. saMvata 1950nA patromAM : mumukSujananA parama hitasvI, mumukSu puruSa zrI saubhAga, satsaMga yogya, parama snehI zrI saubhAga, pUjyazrI. 88 . . dayasakhA zrI saubhAgya 9 the Use Only For Personal & Private Use Only
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvata 1951nA patromAM : upakArazIla, AryazrI, zAzvatamArganaiSThika, satsaMganaiSThika, paramArthanaiSThikAdi guNa saMpanna, paramArthanaiSThika, AtmArthI. saMvata 1952 ane 1953nA patromAM : paramanaiSThika, satsaMga yogya, Arya zrI saubhAga, AtmaniSTha, parama upakArI AtmArthI, saraLatAdi guNasaMpanna zrI saubhAga. uparyukta saMbodhano vAMcatAM ja khyAla Ave che ke, zrI saubhAgyabhAI paramakRpALudevanA hradaya samAna hatA, parama upakArI hatA, parama snehI hatA, satsaMga yogya, guNasaMpanna ane kevaLabIja saMpanna hatA, parama vizrAmasthAna, niSkAma, parama preme sevana karavA yogya hatA, mumukSujananA parama hitakArI bAMdhava hatA tema ja AtmArthI hatA. paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdrajI jevA samartha yogIpuruSa-A kALanA bIjA mahAvIra jevA bhagavAna puruSa jyAre zrI saubhAgyabhAI viSe AvAM saMbodhano lakhe che tyAre ApaNane zrI saubhAgyabhAInI mahattAno khyAla Ave che. zrI saubhAgyabhAInI dazA keTalI ucca hatI, paramakupALudevanA hRdayanA bhAvone-vicArone samajavAnI kevI kSamatA dharAvatA hatA. jagatanA sarva jIvo pratye kevA kAruNyabhAvo anubhavatA hatA. saMbodhano joyA bAda have paramakRpALudeve patrAMte je sahIo karela che te joIe to temAMthI vizeSa samajAze. saMvata 1947nA patromAM : vidyamAna rAyacaMdanA praNAma, vidyamAna AjJAMkita rAyacaMdanA daMDavat, likhitaMga IzvarArpaNa. saMvata 1948nA patromAM : yathArtha bodhasvarUpanA yathArtha, vItarAgabhAvanA, yathAyogya, parama premabhAvathI namaskAra pahoMce, abhinnabodhamayanA praNAma, bodhabIja, samAdhirUpa satsvarUpapUrvaka namaskAra, samasvarUpazrI rAyacaMdanA namaskAra, Atmapradeze samasthitie namaskAra, sahajasvarUpa. saMbodhano ane sahIo For Personal & Private Use Only 89
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvata 1949nA patromAM : AtmasvarUpa, AtmapraNAma, atyaMta bhaktie praNAma, premabhaktie namaskAra. saMvata 150thI 1953nA patromAM : dAsAnudAsa rAyacaMdanA praNAma pahoce, AtmasvarUpe praNAma, sahajAtmasvarUpa yathAyogya, sahajAtma bhAvanAe yathAyogya, trividha trividha namaskAra, bhaktibhAve namaskAra, sahajazuddha AtmasvarUpa, AjJAMkita rAyacaMdanA praNAma. vidyamAna AjJAMkita rAyacaMdanA daMDavat, atyaMta bhaktie praNAma, dAsAnudAsa rAyacaMdanA praNAma pahoMce, trividha trividha namaskAra. A sahIo parathI paramakRpALudevanA hRdayamAM zrI saubhAgabhAI pratyeno keTalo uccatama premAdara bhAva hato te jaNAya che. li. vItarAga bhAvanA yathAyogya, abhinnabodhamayanA praNAma, Atmapradeza samasthitie namaskAra, sahajasvarUpa, AtmasvarUpa vagere sahIo paramakRpALudevanI AMtaradazA sUcave che. (2) zrI saubhAgyabhAIe karelAM saMbodhano ane sahIo ApaNe AgaLa paramakRpALudeve zrI saubhAgyabhAIne karela saMbodhano tema ja sahIo aMge vicArI gayA. have zrI saubhAgyabhAIe patravyavahAra daramyAna paramakRpALudevane karela saMbodhano ane sahIo joIzuM. pahelAM ApaNe saMbodhana joIe. saMvata 1946 thI 1948 sAhebajI, pUjaya taraNa tAraNa, paramAtmA deva, pU. mahApuruSa, bodhasvarUpa, jogezvara sAhebazrI. saMvata 1949. pUjaya sAhebajI, premakuMja, taraNatAraNa, paramAtmAdeva sAhebajI, zrI rAjyacaMdrabhAInI cIMrajIvI ghaNI hojo . saMvata 1950 sAhebajI, sarva zubhopamAlAyaka, parama paramAtmA Atma deva, taraNatAraNa, bodhasvarUpa, sakaLa guNajANa. 9) * dayasakhA zrI saubhAgya S For Personal & Private Use Only
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvata 1951. premapuMja, paramAtmA deva, bodhasvarUpa, parama pUjaya, sahajAtma svarUpa, ciraMjIvI hojo. saMvata 19para. paramapUjya, taraNatAraNa, bodhasvarUpa, zrI sahajAtma svarUpa sAhebajI, jagatano uddhAra karanArA deva, AtmasvarUpa. saMvata 1953. sahajAtma svarUpa svAmI, premapeja, taraNatAraNa, bodhasvarUpa, paramAtmA deva, sAhebajI, karuNAsibdha saguru bhagavAna, devAdhideva, sapuruSa mahAtmA, karuNAsAgara, kRpAnAtha, paramapuruSa mahAprabhujI, sarave subhopamA joga. uparyukta saMbodhano jotAM ane te viSe vicAratAM spaSTa jaNAI Ave che ke, zrI saubhAgyabhAI paramakRpALudeva tarapha pUjyabhAva-ahobhAva-upakArI bhAva-pathapradarzaka bhAva-bhagavAna svarUpa hovAno bhAva anubhave che. kRpALudeva potAne bhavasAgaramAMthI cokkasa pAra utAraze evuM khAtarIpUrvakanuM sabaMdhona "taraNatAraNa" zabda dvArA vyakta kare che. "kRpAnAtha karuNAsAgara" jevAM saMbodhano dvArA paramakRpALudeva kRpA varasAvanArA ane karuNAnA sAgara samAna che evo nizcaya dharAve che. "ciraMjIvI hojo" dvArA vaDIlanI hesiyatathI AzIrvAda ApavAnA bhAva paNa vyakta thAya che. "sapuruSa mahAtmA" ane "mahAprabhujI" dvArA zrI saubhAgyabhAI khAtarI Ape che ke, paramakRpALu deva eka sapuruSa che mahAtmA che - bhagavAna che. Ama A saMbodhano dvArA zrI saubhAgyabhAInA hRyanA bhAvo vyakta thAya che. have zrI saubhAgyabhAInI patrAMte sahIo joIe. saMvata 1946 thI 1953 sudhI. sobhAganA praNAma, sevaka sobhAga, AjJAMkita sevaka, sevaka sobhAganA pAyelAgaNa, sevaka sobhAga lallubhAInA namaskAra, sevaka sobhAganA daMDavat namaskAra, AjJAMkita dAsanA dAsa sevaka sobhAganA namaskAra, "dAsa dAsa huM dAsa chuM Apa prabhuno dIna" sobhAganA namaskAra, AjJAMkita sevaka pAmaramAM pAmara sobhAga lallubhAInA namaskAra. saMbodhano ane sahIo 91 For Personal & Private Use Only
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparokta sahIo vAMcatAM paramakRpALudeva pratye zrI saubhAgyabhAInA manamAMsTayamAM kevA bhAvo hatA te spaSTa anubhavAya che. paramakRpALudeva pAse to pote pAmaramAM pAmara che - bALaka che - alpajJa che - dAsa che - satparuSanI AjJAmAM rahevAnI icchAvALA che e zrI saubhAgyabhAIe darzAvI Apela che. A banne mahAtmAonI vayamAM 44 varSano pharaka hovA chatAM mokSanA lakSe teo bane guru-ziSya tathA paramArtha sakhAbhAva dharAvatA hatA. e bannenA AdhyAtmika saMbaMdhanI sUkSma vicAraNAthI cokkasapaNe mumukSuono Atmika utkarSa thaze. >> dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAyalAnA saMto pa.pU. zrImad rAjacaMdrajI pU. zrI sobhAgabhAI pU. zrI zAmaLadAsabhAI pU. zrI maNIbena pU. zrI kALIdAsabhAI pU. zrI vajAbhAI pU. zrI choTAbhAI pU. zrI bApujI education Interational For Personal Private use Only www.jammaraty.org
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 11 saMtonuM gAma sAyalA saurASTranI bhUmi eTale saMtonI bhUmi. temAM paNa surendranagara jillAmAM Avela sAyalAne to loko "bhagatanA gAma" tarIke ja oLakhe che. A sAyalAmAM pU. zrI lAlajI bhagatanI jagyA - maMdira Avela che. pU. zrI lAlajI bhagata pavitra puruSa hatA. saMta puruSa hatA. Aje paNa loko pU. zrI lAlajI bhagata pratye zraddhA dharAve che. pUjana kare che. A sAyalA gAma khAte ja paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdrajInA paramArthasakhA zrI saubhAgyabhAI rahetA hatA. A ja gAmamAM teo AtmajJAna pAmI, samAdhimaraNane varelA. AvA A saMta puruSa thayA bAda to jANe sAyalA khAte saMtapuruSonI paraMparA ja cAlI che te viSe thoDuM jANavA prayAsa karIzuM. zrI saubhAgyabhAI lallubhAI kapuracaMda amarazI zeTha ane zrI zAmaLadAsabhAI bhUdharabhAI khoDAbhAI amarazI zeTha bane sagAImAM kuTuMbI bhAI thatA. pU. zrI zAmaLadAsabhAI zeThane zrI saubhAgyabhAIe yogya pAtra jANI "bIjajJAna" ApyuM hatuM. pariNAme zrI zAmaLadAsabhAI zeTha paramArtha puruSa banI gayA hatA. pU. zrI zAmaLadAsabhAI khUba ja bhadrika ane saraLa svabhAvanA hatA. temano vyavasAya dUdhano hato. temaNe zrImadjInA vacanAmRtajInuM khUba ja UMDuM avagAhana karyuM hatuM. zrI zAmaLadAsabhAI dararoja savAra-sAMja bheMsone pANI pAvA mATe bajAramAMthI nIkaLatA tyAre temanI najara kaMdoInI dukAna dharAvatA zrI kALidAsabhAI para paDatI. pU. zrI kALidAsabhAI mAvajIbhAI dozIno janma coravIrA (tA. boTAda) gAmamAM thayelo. 7 varSanI vaye teonAM mAtApitAnAM mRtyu bAda potAnAM moTAM bahena jIvIbahenanA ghera sAyalA AvI rahelA. kaMdoIno dhaMdho anukULa jaNAtAM te apanAvI lIdho. teozrI kAma karatA hoya ke vacce thoDo samaya vizrAMtino maLe tyAre zrI vacanAmRtajInuM vAMcana paNa karatA hatA. A bAbata zrI zAmaLadAsabhAInA dhyAnamAM AvI. eka vakhata zrI zAmaLadAsabhAIe zrI kALidAsabhAIne zrI vacanAmRtajInA vAMcana aMge pRcchA karI jaNAvyuM ke, "A tuM je vAMce che tevA koI puruSa maLe to teno TAMTiyo pakaDIne mArI pAse lAvaje." zrI kALidAsabhAI vicakSaNa buddhivALA hovAthI e vAta para Akho divasa vicAra karIne, sAMjanA zrI zALamadAsabhAInA >> dhrayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghera pahoMcI gayA ane teo hiMDoLe hiMcakatA hatA tyAM jaIne temanA banne paga pakaDIne besI gayA. pachI to zrI zAmaLadAsabhAIe zrI kALidAsabhAIne A mArga mATe paripakva karI bIjajJAnanI prApti karAvI. paNa A jJAna anya koIne ApavA zrI zAmaLadAsabhAIe zrI kALidAsabhAIne manAI pharamAvI hatI. zrI kALidAsabhAI paNa Atma-anubhavI puruSa hatA. teonA Atma-pradezo ekadama sthira thayelA jaNAtA hatA. temaNe racelAM kAvyo dvArA temanI AMtarika dazAno paricaya thAya che. mohanI niMdamAM - zrI kALidAsabhAIe racelA ATha kaDInA A prabhAtiyAmAM Akho mokSamArga prApta thAya che. mohanI niMdamAM sUI mata raho sadA, vyatita bahu kALa ema vyartha kIdho; nijarUpa nirakhavA, netra kholyuM nahi, supananA sukhataNo lhAvo lIdho. - mohanI niMdamAM - 1 vastu sthiti samajanuM vhANuM vAyuM bhaluM, zuddha samaktino bhAnu bhAse; nija para rUpano bheda pragaTe jahAM, moha mithyAtva ahaMkAra nAze. - mohanI niMdamAM - 2 premathI parakhIe, nirakhIe nAthane, avara adhyAsane alaga kIje, grahaNa kara jJAna guru bodhanA bIjanuM, parama rasa pAnathI kAja sIje. - mohanI niMdamAM - 3 tuM nahIM pudgalI, deha yugala sadA, pragaTa jaDa dravya nahi rUpa tAruM; pudgalI prapaMcamAM pote bhUlI gayo, anyathA rUpa mAM mAnya mAruM. - mohanI niMdamAM - 4 sarva vyApakapaNe sAkSI tuM sarvadA, jJAna guNa lakSaNe bhinna bhAse; zuddha upayogInuM cinha caitanya ghana, acala avinAzI guNa kema nAze. - mohanI niMdamAM - 5 thAya pratibhAsa e zeyano jJAnamAM, paNa nahi jJAna tuM ja zeya bhAve, jema jalapAtra ravi dekhiye niramaLo, bhAsa darapaNa viSe tema thAve. - mohanI niMdamAM - 6 sarvane jANa te jANa rUpa tAharuM, anyamAM jANa guNa jJAna nAve; ema bhinna bhinna guNa lakSaNe anubhavI, alakha rUpa ApanuM lakSa lAve. - mohanI niMdamAM - 7 saMtonuM gAma sAyalA 94 For Personal & Private Use Only
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ lakSa rahe jyAM sudhI nitya niramaLapaNe, karamano DAgha kaho kema lAge; koI saMta vIralA samajaze sAnamAM, sahaja sthira sthitinuM bhAgya jAge. - mohanI niMdamAM - 8 zrI zAmaLadAsabhAIe potAnI dIkarI pU. zrI maNibahenane AgrA paraNAvelAM. teozrI bALapaNamAM ja vidhavA banelAM. zrI zAmaLabhAIe temanuM vaidhavya sArI rIte pasAra thAya e hetuthI teone paNa bIjajJAnanI prApti karAvI hatI. vaLI pU. zrI maNibahenane A jJAna anya koIne ApavA saMbaMdhI manAI na hatI. - zrI kALidAsabhAI ane zrI vRjalAlabhAI sarakhI uMmaranA bALamitro hatA. zrI kALidAsabhAI prApta puruSa che, jJAnI puruSa che evI daDha khAtarI thatAM teozrI kALidAsabhAInI pAchaLa paDI gayA ke koIpaNa hisAbe bIjajJAnanI prApti karAvo. paNa kALidAsabhAIne to manAI hatI, tethI teoe teno upAya zodhI kADhyo. kALidAsabhAIe zrI vRjalAlabhAIne pU. zrI maNibahena pAsethI bIjajJAna prApta karI levA jaNAvyuM. pU. zrI maNibahena AgrAthI sAyalA varSamAM be vakhata padhAratAM. teono vizvAsa prApta karI zrI vRjalAlabhAIe bIjajJAnanI prApti karI ane puruSArtha dvArA paramArtha mArge AgaLa vadhyA. chevaTe zrI kALidAsabhAIe zrI vRjalAlabhAIne UMcI bhUmikAe laI jaI dravya pragaTa karAvyuM. boTAda mukAme janmelA zrI choTAlAlabhAI maganalAla desAI bALapaNathI ja ramatagamata ane bhaNavAmAM khUba ja hoziyAra hatA. prAthamika abhyAsa sAyalAmAM karyA bAda saMvata 1956 thI 1959 sudhI bhuja-kacchamAM meTrika sudhIno abhyAsa pUro karI saMvata 1965mAM kalaktAmAM zeTha abdulAbhAI jummAbhAI lAlajInI ophisamAM menejara tarIke joDAyA hatA. temanI kAryanI dhagaza ane prAmANikatAthI prasanna thaI zeThe ghaNI moTI rakama temane ApatAM teone ghaNo ja saMtoSa thayo ane nAnI uMmara hovA chatAM nivRtti svIkArI. saMvata 1989mAM kalaktA choDI sAyelA AvI vasyA ane AtmakalyANa tema ja dIna-du:khiyAnI sevA mATe jIvana vyatIta karavA lAgyA. dhIme dhIme zrI vRjalAlabhAI, zrI kALidAsabhAI jevA satsaMgIono bheTo thatAM spaSTa samajAyuM ke, bIjajJAna e mokSamArga kApavA mATe moTo AdhAra che. zrI vRjalAlabhAI tathA zrI kALidAsabhAI teone taiyAra thavAmAM madada karatAM teozrI pAtratAne pAmyA; pariNAme saMvata 1991nA Aso suda 10 (dazerA)nA zubhadine zrI vRjalAlabhAIe teozrIne bIjajJAna prApta karAvyuM. pachI to puruSArtha karIne potAnuM paramArtha kArya pUrNa karyuM. 95 .. hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal Private Use Only
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI choTAlAlabhAIe potAnA paramArtha guru evA zrI vRjalAlabhAI tathA zrI kALidAsabhAInI saMmatithI pU. zrI lADakacaMdabhAI mANekacaMda vorA (pU. zrI bApujI), zrI hiMmatalAlabhAI devajI belANI, zrI jagajIvanabhAI desAI jevA vicakSaNa ane puruSArthI jIvone bIjajJAnanI prApti karAvI hatI. zrI choTAlAlabhAI desAI ke jeo pU. bApujI (pU. zrI lADakacaMdabhAI vorA)nA guru hatA, temano dehavilaya kalakattA mukAme saMvata 2031nA caitra vada 7 ne zukravAra, tArIkha 2-5-1975nA roja thayo. sAyalAnA saMtonI paraMparAne jIvaMta rAkhavA jemano janma thayela hoya tema ja aneka jIvono uddhAra jemanA hAthe thavA sarjAyela hoya evA pU. zrI bApujIno janma coravIrA (tAbe sAyalA) gAme saMvata 1961nA phAgaNa suda bIja, tArIkha 8-31905nA roja thayo. temanAM mAtuzrInuM nAma zrI haribAI hatuM. bhaNavAmAM khUba ja hoziyAra hatA. hamezAM prathama sthAne AvatA. prAthamika zikSaNa bAda vadhu abhyAsArthe rAjakoTanI dazAzrImALI vaNika jaina borDiMgamAM rahyA. rAjakoTamAM paNa prathama krama jALavI rAkhela. uparAMta dhArmika vidyAnI parIkSAmAM paNa prathama kramAMke AvatA hatA. akhila bhAratIya kakSAnI parIkSA ke je "mokSamALA" AdhArita hatI tema ja "AtmAne oLakho" e pustakane AdhArita bane parIkSAo prathama naMbare pAsa karela ane pAritoSiko prApta karelAM. Ane kAraNe AdhyAtmika mArgamAM pragati karavAnI ruci baLavattara banI e moTo lAbha thayo. 18 varSe meTrika pAsa thayA bAda AgaLa abhyAsa karavA zALAnA AcAryazrIe emane samajAvyA paNa pitAzrInI AjJA anusAra AgaLano abhyAsa choDI dIdho. laMDana cembara opha kaoNmarsa, buka kIpiMga-ekAunTansI, zorTahenDa-TAiparAiTiMga, DroIMga vagere viSayonI parIkSA ApI sArAM pariNAmo prApta karyA. uparAMta kAyadAno abhyAsa paNa karyo. sAyalA darabAranI nokarI svIkArI hajura zirastedAra, ekAunTanTa, Asi. ekAunTsa ophisara, relave menejara, revenyu kArabhArI tathA nyAyAdhIzanA pada sudhI pahoMcyA hatA. bhAratanI svataMtratA bAda teo mahAlakArI, mAmalatadAra, De. kalekaTara pade rahelA. Ama kula 37 varSa nokarI karyA pachI tArIkha 8-31960thI penzana para UtaryA hatA. nivRtta thayA bAda jillA paMcAyatamAM sabhya tarIke ane samAja kalyANa samitinA ceramena tarIke cUMTAyelA paNa rAjakAraNa teozrIne yogya nahi lAgavAthI temAMthI paNa nivRtta thayA. saMtonuM gAma sAyalA For Personal & Private Use Only
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ A to thayuM emanuM vyAvahArika jIvana. paNa teozrInuM AdhyAtmika jIvana to vadhAre dhyAna kheMce che. bALavayathI bhajano, rAmAyaNa, mahAbhArata, sAdhu-saMtomAM vizeSa ruci hatI. vaLI sAyalAmAM jemanI dazA pragaTa thayelI evA saMtono samAgama maLavAthI teozrInI paramArtha mArganI pragati ucca koTinI thavA pAmI. A satsaMga 23 varSanI vayathI 3ra varSanI vaya sudhI satata AtmajJAnanI jhuraNA sAthe karatA rahyA. pariNAme pUjyazrInI paripakva dazA jotAM pU. zrI choTAlAlabhAI desAIe saMvata 1994nA mahA suda 14 tArIkha 14mI jAnyuArInA bIjajJAnanI prApti karAvI. A prApti bAda temanI bhUmikA, paripakva dazA, apUrva evI samajaNa ane pUrvanA ArAdhaka jIva hovAthI thoDA divasamAM potAnuM kAma paripUrNa karI lIdhuM ane potAnI aMdara UtarIne bahAranI dRSTie paNa gupta thaI gayA. A guptatA temaNe prApti thayA bAda 38 varSo sudhI jALavI rAkhI hatI. A rIte gupta rahevAmAM emanA guru pU. zrI choTAlAlabhAI desAInI chatrachAyA hatI, kAraNa ke mAthe sadgurudeva hAjara hovAthI pUjya zrI bApujIne kAMI bolavApaNuM hatuM nahIM. AthI gupta rahIne - mauna rahIne potAnI sAdhanAmAM puruSArtha karIne dinapratidina AgaLa ne AgaLa vadhatA rahyA. pUjaya zrI bApujIne guptavAsamAMthI bahAra lAvavAnuM, mahat puNyanuM kArya muMbaImAM rahetA zrI zAMtilAlabhAI aMbANIe karyuM te badala emano RNa svIkAra karyA vinA kema cAle? eka parama upakArI mahAsatIjIe zrI zAMtilAlabhAIne jaNAvela ke, tamo je mahApuruSanI zodha karI rahyA cho teno ukela tamane kAMdivalImAM rahetA cImanalAla maNilAla mahetA pAsethI maLaze. zrI zAMtilAlabhAI aMbANInA A bhAI mitra thatA tethI temanI pAse gayA tyAre te bhAIe be sapuruSanAM nAma nIce pramANe ApyAM. (1) pU. zrI choTAlAlabhAI maganalAla desAI, sAyalA (2) pU. zrI lADakacaMdabhAI mANekacaMda vorA (pU. zrI bApujI), sAyalA. - zrI zAMtilAlabhAI aMbANI muMbaIthI sAyalA AvyA ane pU. zrI bApujIne potAne mUMjhavatA prazno viSe pUchyuM, to yathAtathya pratyuttara prApta thatAM khAtarI thaI ke, pU. zrI bApujI eka jJAnI puruSa che tethI teozrIne guptavAsamAMthI bahAra AvI uddhAra karavA vinaMtI karI. paraMtu pU. zrI bApujIe eno asvIkAra karyo. "mArA gurudeva pU. zrI choTAlAlabhAI desAI hayAta che tyAM sudhI huM koIno hAtha jhAlIza nahi." e vakhate pU. zrI choTAlAlabhAI desAI kalakattA rahetA hatA. tethI zrI zAMtilAlabhAI aMbANI kalakattA javA taiyArI karavA lAgyA tyAM ja teone samAcAra . hRdayasakhA zrI saubhAgya hatA For Persone vate Use Only
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ prApta thayA ke pU. zrI choTAlAlabhAI desAIe deha choDI dIdhela che. pU. zrI choTAlAlabhAI desAIno dehavilaya tArIkha 2-5-1975nA thayo. A samAcAra jANyA bAda zrI zAMtilAlabhAI aMbANI sAyalA AvyA ane pU. zrI bApujIne teoe Apela vacana yAda karAvI potAno hAtha jhAlavA vinaMtI karI. pU. zrI bApujIe zrI zAMtilAlabhAI aMbANIne mArga batAvavA hA pADI paNa anya koIne khabara na paDe evI zarata mUkI. A zaratane kAraNe zrI zAMtilAlabhAI aMbANI mUMjhavaNamAM mUkAyA. teo muMbaI nivAsI zrI nagInabhAI kalyANajI zAha tema ja muMbaI nivAsI zrI lavacaMdabhAI ghelANInA mitra hatA. A traNe mitroe ekamekane vacana Apela ke, jemane puruSa maLe temaNe bAkInA be mitrone te aMge vAta karavI. zrI zAMtilAlabhAI aMbANIe A vAta pU. zrI bApujIne kahI. pU. zrI bApujI Akhare saMmata thayA ane A traNe mitrono hAtha jhAlyo. paramakRpALudeva tema ja pU. zrI saubhAgyabhAI je mArge cAlI AtmakalyANa sAdhI gayelA te mArge pote cAlyA hoI, te mArge sAdhakone doryA. pachI to A traNa mitronAM kuTuMbIjano paNa pU. zrI bApujIne sagurupade sthApI AtmakalyANane mArge pragati karavA lAgyA. pariNAme saMkhyA vadhatAM vyavasthita svarUpe AzramanI sthApanA karavA preraNA prApta thaI. sAyalA gAmamAM gurudeva pU. zrI choTAlAlabhAI desAInA makAnamAM AzramanI zarUAta karI. tyAM dararoja svAdhyAya-bhakti-dhyAna thavA lAgyAM. A makAna paNa nAnuM paDavA lAgyuM. pU. zrI bApujInA raheNAMkanA makAnamAM paNa svAdhyAya karavAnI pharaja paDI. A parathI moTo hola bAMdhavA vicAra thayo. pU. zrI saubhAgyabhAI je makAnamAM rahelA te kharIdI tyAM hola bAMdhavA vicAra karyo paraMtu te makAnamAM e vakhate je bhADUta rahetA hatA temanA virodhane kAraNe te yojanA amalamAM na AvI. AzramanI sthApanA kyAM karavI e aMge vicAratAM muMbaIthI AvanAra zrI zAMtilAlabhAI aMbANI, zrI nagInabhAI zAha, zrI lavacaMdabhAI ghelANI vageree tIthala, mAtherAna jevAM sthaLo viSe Agraha rAkhyo. paraMtu pU. zrI bApujIe kahyuM ke "tamAre jyAM Azrama sthApavo hoya tyAM sthApo paraMtu jyAM zrI saubhAgyabhAI na hoya ke emanuM sAyelA na hoya tyAM huM nahi AvuM." Ama, pU. zrI bApujIne pU. zrI saubhAgyabhAI mATe keTalo badho ahobhAva hato te jaNAya che. jo pU. zrI bApujI na Ave to anya sthaLe Azrama sthApavAno artha raheto na hovAthI sAyalA khAte ja Azrama sthApavA vicAra thayo. e mATe eka maMDaLanI racanA karavAmAM AvI jenuM nAma "zrI rAja-sobhAga satsaMga maMDaLa" rAkhavAmAM AvyuM. AzramanuM nAma paNa "zrI saMtonuM gAma sAyelA 98 For Personal & Private Use Only
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAja saubhAga Azrama be putrI mAla Jan Education international For Personal & Private Use Only
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAja-sobhAga Azrama" rAkhavAmAM AvyuM. Ama A nAmomAM paNa prathama paramakRpALudevanuM nAma ane tyArabAda pU. zrI saubhAgyabhAInuM nAma joDavAmAM AvyuM. sadguru zrImadjI tathA paramasakhA ane suziSya zrI sobhAgabhAInI paramArtha joDInI smRtine jIvaMta rAkhavAnI A zubhottama bhAvanA che. rAjakoTa-amadAvAda nezanala hAIve 8-e (have 47)para rAjakoTathI 85 ki.mI., amadAvAdathI 135 ki.mI. ane surendranagarathI 3ra ki.mI. para AvelA sAyalAnA zrI rAja-sobhAga AzramanA parisaramAM dAkhala thatAM ja apUrva zAMtino anubhava thAya. bAhya jagata vismRta thAya, pavitra vAtAvaraNamAM dehanuM Arogya vadhe ane AtmA nirdoSa bhAvo bhajato thAya. AzramamAM mukhyatve AtmalakSI pravRttio cAle che. je jIvane AtmasAdhanAnAM zikhara sara karavAM hoya tene mATe naisargika vAtAvaraNa vacce Avela A Azrama divyadhAma samAna che. vizALa dRSTine mAdhyasthavRtti dharAvatA 5.pU.bApujI anubhavI saMtonI prerakavANInA himAyatI hatA. aneka citra vicitra vicAro, mAnyatAo ane karma prakRti dharAvatA mAnavIone prathama mArgAnusArI ane tyAra pachI teo mumukSu-sAdhaka banI rahe te mATe pU.bApujIe vicakSaNa buddhithI savArathI rAtano sAdhanAkrama goThavI Apyo, te pramANe prathama paroDhiye dhyAna, tyAra bAda AjJAbhakti, jinAlayamAM samUha caityavaMdana, sAMje AratI ane divasamAM traNavAra svAdhyAya-satsaMga, saMdhyAvaMdana, AtmasiddhizAstranuM samUha paThana ane rAtre bhajana hoya che. ahIM bhagavAna mahAvIre prarUpelA mULa mArganI oLakha paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdrajInA vacanAmRto dvArA apAya che. tema ja saMpradAyanI saMkucitatAne sahejapaNa sthAna na ApatA jaina ane jainetara saMtonI anubhava jJAnagaMgAmAM mumukSuone jhaboLI jhaboLIne, pavitra karI vizALa guNagrAhya jIvanadaSTi temanA aMtaramAM sthApavAno abhyAsa karAya che. janasevA e ja prabhu sevA'nA sUtrane anusarI janahitanI pravRttio dvArA niSkAma karmayoga, sadUdeva, sadguru ane saddharma pratyenI zraddhA, stavanA, pUjanA te bhaktiyoga tema ja AtmAnAM guNalakSaNonuM ciMtana te jJAnayoga. Ama niSkAma karmayoga, bhaktiyoga ane jJAnayoganA subhaga samanvaye triveNI puruSArtha alaukika pariNAma lAve che. saMtonuM gAma sAyalA For Personal & Private Use Only
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI sadagurunI AjJAmAM je ziSyano svachaMda ogaLI rahyo hoya, indriyonA viSayothI mukta banI atIndriya taraphanuM jenuM valaNa hoya, aMtara saMzodhana karI AtmagaveSaNAnI talapa hoya, kaleSita pariNAmo upazamAvyA hoya, evA kevaLa mokSAbhilASI supAtra ziSyane, te yogaprakriyA -bIjajJAna - gurugamajJAna evuM amodha nirvikArI satsAdhana zrI sadguru prApta karAve che. prathama ziSyanI sAdhakadazA, tyAra bAda paramArtha-saparamArtha svarUpa zrI evA guru pAsethI maLeluM sasAdhana, te sasAdhana vaDe thatI uccatama sAdhanA ane aMte maLatI siddhi, Ama kramika AtmavikAsa thAya che. jethI aneka mumukSu AtmAonA jIvanamAM AmUla parivartana sarjAyuM che. pU. jJAnavRddha bApujI vayovRddha thatAM, potAnI hAjarImAM ja potAnI garapadavIno tyAga karyo hato. potAnA uttarAdhikArI tarIke potA samAna, sthiracitta, evA pU.bhAIzrI (zrI nalinabhAI koThArI) tathA pU. gurumaiyA (zrI saddaguNAbena sI.yu.zAha)ne zAla oDhADI potAno AdhyAtmika vAraso soMpI, Azrama tathA mumukSuonA bhAvi mATe kalyANamArgI banyA. (nizcita thaI gayA hatA.) jema eka anubhavI pitA potAnA saMskArI, paripakva suputrane gAdI soMpe ane tamAma adhikAro tathA javAbadArIthI nivRtta thAya tema pU. bApujIe sahaja rIte dIrgha daSTipUrvaka A kArya karyuM hatuM, ane I.sa. 1997nA navamI DisembaranA divase aneka mumukSu AtmAone adhyAtmamAM sthira karI pote samAdhisthabhAve dehane tyAgI potAnI mokSayAtrAmAM AgaLa prayANa karyuM. pa.pU.bApujInI jema pU.bhAIzrIe potAno yogakSema Azramane samarpita karyo che. emanA taraphathI bApujIne anusarato vAtsalya bhAva ane adhyAtmanuM poSaNa sarva mumukSune maLavA lAgyuM che. zAMta, dhIra, gaMbhIra sadAya caherA para Atma prasannatA dharAvatA evA pU.bhAIzrIe pU. bApujInA manamAM uttama bhAvo ane iSTa manorathone eka pachI eka pUrNa karyA che, karatA jAya che. pa.pU.bApujI tathA pa.pU.gurumaiyAno dehavilaya thayA bAda Aje pa.pU.bhAIzrInA sAnnidhyamAM aneka AtmAo vItarAgano rAjamArga pAmI potAnA manuSyabhavane sArthaka karI rahyA che. sadgurudevanA sAnnidhyamAM sAmUhikapaNe aneka AtmAono saMgaThita samyaka puruSArtha ekabIjAne baLa ApanAro nIvaDyo che. AzramamAM sAdhakane joItI rahevAnI tathA bhojananI sAnukULa vyavasthA goThavAyelI che, tauparAMta tIrthaMkara paramAtmAnuM jinAlaya, svAdhyAyakhaMDa, dhyAnakhaMDa, 1OO . dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAMcanAlaya, saubhAgya-smRtighara, bApujInuM gurumaMdira tathA samAdhisthaLa sAdhakane alaukika bhAvathI pratIti karAve tevAM che. A uparAMta AzramamAM annapUrNA haoNla, nija-nivAsa, sAdhaka-AvAsa, gauzALA, bAlakrIDAMgaNa, puSpavATikA, ophisa vagere che. ahIM deza-videzanA loko Atmaanubhava arthe Ave che. eka dhyeyane sAdhavA mATe alaga alaga sthaLethI AvelA sAdhakono zrI sadgurunA sAnnidhyamAM eka moTo adhyAtma-parivAra banyo che. pa.pU.bhAIzrInI asIma kRpAthI ne divya preraNAthI AtmagaveSaNAno puruSArtha vadhu prabaLa, nirmaLa ane lakSaprerita bane, tyAga-vairAgya ne anAsaktayoga acaLapaNe prasthApita thAya te hetue temaNe aneka mAnavasevA ane janakalyANanAM kAryo zarU karAvyAM. AMtaravizuddhi sAthosAtha bAhyamAM niSkAma karmayoga ema dvipakSI dharmabhAvayajJa jhaLahaLI UThyo. AzramamAM cAlatI vividha janahita pravRttio : (1) tabIbI sahAya : netra nidAna kempa, davAkhAnuM tathA haoNspiTala ane sAmUhIka Arogya kendra. (2) anAja rAhata, vastradAna tathA chAza kendra. (3) vikalAMga zikSaNa kendra. (sAyalA, lIbaDI ane jorAvaranagara) (4) baheno mATe sivaNa varga. (5) jIvadayA. (6) zaikSaNika suvidhA : sAyalA, coravIrA tema ja dhAdhalapuramAM hAIskUlonuM nirmANa. uparAMta mahilA ArTasa-kaoNmarsa kaoNleja (sAyalA khAte) (7) premanI paraba (bAla-vikAsa ane zikSaNa sudhAraNA abhiyAna) (8) bhUkaMpa rAhata kAryo : 335 AvAso sahita "lADakapura gAmanuM navanirmANa. 47 prAthamika zALAonuM navanirmANa. mukhyatve AdhyAtmika ArAdhanAnI sAthosAtha AvI aneka janahitanI pravRttiothI zrI rAja-sobhAga Azrama jIvaMta che. AvA jIvaMta yogAzrama thakI saMtonuM gAma sAyelA Aje paNa evuM ja zobhI rahyuM che. saMtonI paraMparA dvArA jagatanA jIvonuM kalyANa sadhAtuM rahe ane adhyAtma kArya vadhu vyApaka bane e ja prabhu pAse maMgala abhyarthanA. saMtonuM gAma sAyalA 101 For Personal & Private Use Only
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 12 rAya - amRta ratnakaNikA zrImad rAjacaMdra graMthamAMthI "Apano samAgama adhika karIne icchuM chuM. upAdhimAM e eka sArI vizrAMti che. kuzalatA che, icchuM chuM." (patrAMka-133, pAnA naM.-225) parama pUjya - kevalabIja saMpanna, sarvottama upakArI zrI saubhAgyabhAI, morabI. ApanA pratApe atra AnaMdavRtti che. prabhu pratApe upAdhijanya vRtti che. sarva samartha puruSo Apane prApta thayelA jJAnane ja gAI gayA che. e jJAnanI dina-pratidina A AtmAne paNa vizeSatA thatI jAya che. huM dhAruM chuM ke kevaLajJAna sudhInI mahenata karI alekhe to nahIM jAya. mokSanI ApaNane kAMI jarUra nathI. (patrAMka-165, pAnA naM.-245) AtmA jJAna pAmyo e to niHsaMzaya che; graMthibheda thayo e traNe kALamAM satya vAta che. sarva jJAnIoe paNa e vAta svIkArI che. have chevaTanI nirvikalpa samAdhi ApaNane pAmavI bAkI che, je sulabha che. (patrAMka-170, pAnA naM.-249) ApanI sarvottama prajJAne namaskAra karIe chIe. kaLikALamAM paramAtmAe koI bhaktimAna puruSo upara prasanna thavuM hoya, to temAMnA Apa eka cho. amane tamAro moTo otha A kALamAM maLyo ane tethI ja jivAya che. (patrAMka-215, pAna naM.-270) ane vAraMvAra e ja raTanA rahevAthI 'vanamAM jaIe', 'vanamAM jaIe' ema thaI Ave che. Apano niraMtara satsaMga hoya to amane ghara paNa vanavAsa ja che. (patrAMka-217, pAnA naM.-271) hAla mane mumukSuono pratibaMdha paNa joIto nahoto. kAraNa ke mArI tamane poSaNa ApavAnI hAla azakyatA varte che. udayakALa evo ja che. mATe sobhAgabhAI jevA satpuruSa pratyeno patravyavahAra tamane poSaNarUpa thaze. e mane moTo saMtoSano mArga maLyo che. (patrAMka-240, pAnA naM.-282) vedanAne vakhate zAtA pUchanAra joIe, tevo vyavahAramArga che, paNa amane A paramArthamArgamAM zAtA pUchanAra maLato nathI, ane je che tenAthI viyoga rahe che, tyAre have jeno viyoga che evA je tame te amane koIpaNa prakAre zAtA pUcho ema mAgIe 102 hRdayasakhA zrI saubhAgya For Persona ivate Use Only
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ chIe. (patrAMka-244, pAnA naM.-284) apUrva snehamUrti evA Apane amArA praNAma pahoMce. hirakRpAthI ame parama prasanna padamAM chIe. tamAro satsaMga niraMtara icchIe chIe. (5.-255, pAnA naM.-290) athAga preme tamane namaskAra.. (patrAMka-256, pAnA naM.-291) 'jJAnadhArA' saMbaMdhI mULamArga ame tamane A vakhatanA samAgamamAM thoDo paNa kahIzuM; ane te mArga pUrI rIte A ja janmamAM tamane kahIzuM ema amane hiranI preraNA hoya tevuM lAge che. tame amAre mATe janma dharyo haze ema lAge che. tame amArA athAga upakArI cho. tame amane amArI icchAnuM sukha ApyuM che, te mATe namaskAra sivAya bIjo zuM badalo vALIe ? paNa amane lAge che ke amAre hAthe hira tamane parAbhakti apAvaze; harinA svarUpanuM jJAna karAvaze, ane e ja ame moTo bhAgyodaya mAnIzuM. (patrAMka-259, pAnA naM.-293) hAla to amane kaMI gamatuM nathI, ane je kaMI game che, teno atizaya viyoga che. vadhAre zuM lakhavuM ? sahana ja karavuM e sugama che. (patrAMka-282, pAnA naM.-301) zrI subhAgya premasamAdhi viSe varte che. (patrAMka-306, pAnA naM.-308) "mAgI khAIne gujarAna calAvazuM; paNa kheda nahIM pAmIe; jJAnanA anaMta AnaMda AgaLa te duHkha tRNa mAtra che." A bhAvArthanuM je vacana lakhyuM che, te vacanane amAro namaskAra ho ! evuM je vacana te kharI jogyatA vinA nIkaLavuM saMbhavita nathI. (patrAMka-322, pAnA naM.-315) tyAgane icchIe chIe; paNa thato nathI. te tyAga kadApi tamArI icchAne anusarato karIe, tathApi teTaluM paNa hAla to banavuM saMbhavita nathI. (patrAMka-334, pAnA naM.-319) citta ghaNI vAra tama pratye rahyA kare che. jagatamAM bIjA padArtho to amane kaMI rucinAM kAraNa rahyAM nathI. (patrAMka-357, pAnA naM.-325) hAla to ame atrapaNe vartIe chIe, eTale koI prakAranI jJAnavArtA paNa jaNAvI zakAtI nathI; paNa mokSa to kevaLa amane nikaTapaNe varte che, e to niHzaMka vArtA che. amAruM je citta te AtmA sivAya anya sthaLe pratibaddhatA pAmatuM nathI, kSaNa paNa anyabhAvane viSe sthira thatuM nathI; svarUpane viSe sthira rahe che. evuM je amAruM AzcaryakAraka svarUpa te hAla to kyAMya kahyuM jatuM nathI. ghaNA mAsa vItyAthI rAjahdaya - amRta ratnakaNikA For Personal & Private Use Only 103
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ tamane lakhI saMtoSa mAnIe chIe. (patrAMka-368, pAnA naM.-328-29) - tamArA satsaMgane viSe atyaMta ruci rahe che, tathApi te prasaMga thavA hAla to nirbaLa' thaI zrI "harine hAtha soMpIe chIe. (patrAMka-379, pAnA naM.-334) svasti zrI sAyalA grAma zubhasthAne sthita, paramArthanA akhaMDa nizcayI, niSkAma svarUpa....nA vAraMvAra smaraNarUpa, mumukSu puruSoe ananya preme sevana karavA yogya, parama saraLa ane zAMtamUrti evA zrI "subhAgya', temanA pratye. (patrAMka-398, pAnA naM.-345) svasti zrI sAyalA zubhasthAne sthita mumukSu janane parama hitasvI, sarva jIva pratye paramArtha karuNAdaSTi che jenI, evA niSkAma, bhaktimAna zrI subhAgya pratye. zrI "mohamayI" sthAnethI....nA niSkAma vinayapUrvaka yathAyogya prApta thAya. (patrAMka402, pAnA naM.-3pa0) eka AtmavArtAmAM ja avicchinna kALa varte evA tamArA jevA puruSanA satsaMganA ame dAsa chIe. atyaMta vinayapaNe amAro caraNa pratyayI namaskAra svIkArajo. e ja vinaMtI. (patrAMka-453, pAnA naM.-387) Apane pratApe atre kuzaLatA che. A tarapha daMgo utpanna thavA viSenI vAta sAcI che. hari-icchAthI ane ApanI kRpAthI atre kuzaLakSema che. (patrAMka-461, pAnA naM.-379) zrI aMbAlAla pratye sudhArasa saMbaMdhI vAtacIta karavAno avasara tamane prApta thAya to karazo. (patrAMka-pa92, pAnA naM.-462) vaLI ApanA cittamAM jatI vakhate samAgamanI vizeSa icchA rahe che to te icchAnI upekSA karavAne mArI yogyatA nathI. AvA koI prakAramAM tamArA pratye AzAtanA thavA jevuM thAya, evI bIka rahe che. (patrAMka-623, pAnA naM.-478). evo mArga vinaya taNo, bhAkhyo zrI vItarAga; mULa hetu e mArgano, samaje koI subhAgya. (20) pAMce uttarathI thayuM, samAdhAna savaMga; samajuM mokSa upAya to, udaya udaya sadbhAgya. (96) zrI subhAgyane zrI acaLa, Adi mumukSu kAja; tathA bhavyatita kAraNe, kahyo bodha sukhasAja. ( ) (patrAMka-718, "Atmasiddhi zAstra) 104 ... dayasakhA zrI saubhAgya For Pe Sole Use Only
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ parama upakArI, AtmArthI, saralatAdi guNasaMpanna zrI sobhAga. kaMI paNa mana, vacana, kAyAnA yogathI aparAdha thayo hoya, jANatAM athavA ajANatAM te sarva vinayapUrvaka khamAvuM chuM, ghaNA namrabhAvathI khamAvuM chuM. (patrAMka-780, pAnA naM.-604) zrI sobhAge tevA dehane tyAgatAM moTA munione durlabha evI nizcala asaMgatAthI nija upayogamaya dazA rAkhIne apUrva hita karyuM che, emAM saMzaya nathI. A kSetre A kALamAM zrI sobhAga jevA viralA puruSa maLe ema amane vAraMvAra bhAse che. zrI sobhAganI saraLatA, paramArtha saMbaMdhI nizcaya, mumukSu pratye parama upakAratA Adi guNo vAraMvAra vicAravA yogya che. (patrAMka-782, pAnA naM.-606) zrI sobhAganI mumukSu dazA tathA jJAnInA mArga pratyeno teno adbhuta nizcaya vAraMvAra smRtimAM AvyA kare che. (patrAMka-783, pAnA naM.-606) Arya sobhAganI aMtaraMga dazA ane dehamukta samayanI dazA, he munio ! tamAre vAraMvAra anuprekSA karavA yogya che. (patrAMka-786, pAnA naM.-608) he sarvotkRSTa sukhanA hetubhUta samyagdarzana ! tane atyaMta bhaktithI namaskAra ho. A anAdi anaMta saMsAramAM anaMta anaMta jIvo tArA Azraya vinA anaMta anaMta duHkhane anubhave che. tArA paramAnugrahathI svarUpamAM ruci thaI. parama vItarAga svabhAva pratye parama nizcaya Avyo. kRtakRtya thavAno mArga grahaNa thayo. he jina vItarAga ! tamane atyaMta bhaktithI namaskAra karuM chuM. tame A pAmara pratye anaMta anaMta upakAra karyo che. he kuMdakuMdAdi AcAryo ! tamArAM vacano paNa svarUpAnusaMdhAnane viSe A pAmarane parama upakArabhUta thayAM che te mATe huM tamane atizaya bhaktithI namaskAra karuM chuM. he zrI sobhAga ! tArA satsamAgamanA anugrahathI AtmadazAnuM smaraNa thayuM te arthe tane namaskAra ho. (hAthanoMdha-2/20, pRSTha-45, pAnA naM.-824) rAjadaya - amRta ratnakaNikA For Personal & Private Use Only 105
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 13 zrI rAja-sobhAga paTAvyavahAra - jJAna gaMgAnuM avagAhana zrI sadgurunI divya cetanA ziSyane vAstavikatAnI sabhAnatA tarapha laI jAya che. sadguru pAsethI prApta thato yathArtha bodha ziSyanI mithyAdRSTi ane viparyAsa buddhine dUra karI tenAmAM samyam daSTi tema ja prajJA khIlave che. zrI guruno bodha ziSyanA aMtaramAM jJAnaprakAza pAthare che ne ziSyamAM rahela ajJAnarUpI aMdhakAra dUra thaI jAya che. saguru thakI ziSya sat deva ane satu dharmane yathArtha rIte oLakhI zake che. zrI gurunA AdezanI jyAre ziSya mUrti bane tyAre guru-ziSya yoga sarvocca ane utkRSTa pramANamAM hovAnuM gaNAya che. zrI gurunI AjJA, zrI guruno upadeza jyAM pUrNa paNe anusaravAmAM Ave che tyAM badhuM zukaniyALa ane kalyANakArI hoya che. paraMparAe guru-ziSyanA pavitra saMbaMdha vaDe uttarottara dharma pravahI rahyo che. jJAnI guru ane Adarza ziSyano meLApa thAya tyAre caitanyano camatkAra sarjAya che. A parasparanA yogathI eka pragaTa jJAna cetanA bIjI jJAnacetanAne pradipta kare che. pragaTa AtmAnI jJAnazaktinI sAthe jIvaMta saMparka vikasAvavAthI vyakti jJAnopArjana karI zake che. sparza dvArA ane saMparka vaDe ja pArasamaNi loDhAnuM sonuM banAve che. paNa gururUpa pArasamaNi ziSyane potAsamAna pArasamaNi banAve che. AvuM ja banyuM hatuM. zrI sobhAgabhAInA pAramArthika jIvanamAM. divyabhAskara zrImadjInA jJAna kiraNono sparza thatAM koI alaukika uSmA ane urjAno sobhAgabhAImAM saMcAra thayo. sAta varSanA AdhyAtmika saMbaMdha daramyAna paramakRpALudeva tema ja zrI sobhAgabhAI pa60 divasa sAthe rahyA. A banne divyAtmAonuM AdhyAtmika RNAnubaMdha aneruM hatuM. ekabIjA pratyeno dharmasneha eTalo pracura hato ke bannene ekabIjAno viraha vedAto. karmanA saMjogone kAraNe aharniza sAthe rahevAnuM to kyAMthI bane ? tethI pratyakSa samAgama sivAyanA bAkInA sADA pAMca varSanA parokSa samAgama kALa daramyAna sobhAgabhAIe 500 jeTalA patro paramakRpALudeva zrImadjIne lakhyA to zrImadjIe potAnA A skrayasakhA ane suziSya zrI sobhAgabhAI upara 250 jeTalA patro lakhyA che. sarerAza be thI aDhI divase eka athavA bIjI bAjuethI patra mokalavAnuM thayuM che. A ja sUcave che ke banne AtmAono saMbaMdha keTalo najIkano keTalo ghaniSTha hato...! 106 >> dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI sobhAgabhAInA patromAM temanI sAMsArika vyathA-dhArmika prazno-kRpALudeva pratyeno uccatama bhaktibhAva-jagatanA jIvo pratyeno kalyANabhAva-zrImadjIne sarvasaMgaparityAga karavA mATenI vinaMtI jevA aneka bhAvo pradarzita thayelA che. zrI sobhAgabhAIne dareka patrone zrImadjI khUba Adara ane rucipUrvaka vAMcatA. tenA eka eka zabdanI sUkSmatAne samajI jJAnezvara zrImajI temane yathArtha uttara ApatA. zrI sobhAgabhAI zrImadjI pAsethI AvatI patraprasAdInI AturatApUrvaka rAha jotA. vArevAre gharanA uMbarAmAM AMTo mAratA, TapAlInI rAha jotA. zrImadjInA patro sobhAgabhAIne mana Agama tulya hatA. zrImadjInAM vacanone ekAgratApUrvaka ane khUba ullAsita pariNAme teo anekavAra vAMcatA. temanAM vacanone AtmasAt karavA mATe tenuM satata parizIlana karatA. kRpALudeva potAnA patramAM lakhe che ke (vacanAmRtajI patrAMka-166) : "sapuruSanA ekeka vAkyamAM, ekeka zabdamAM, anaMta Agama rahyA che. e vAta kema haze ?" jema cAtaka pakSI svAtibindune jhIlavA mATe Atura rahe che tema zrI sobhAgabhAI zrImadjI sanmukha thaI potAnI jJAnapipAsAne tRpta karavA Atura rahetA. mATe je puruSanA eka eka vacanamAM anaMta Agamano sAra rahyo che te anubhavI zakatA. paramakRpALudeve je patro zrI sobhAgabhAI upara lakhyA te badhA ja zrImad rAjacaMdra vacanAmRtajImAM prApta thAya che. paramakRpALudevanI hAjarImAM ja mahAmumukSu aMbAlAlabhAIe te samayanA samakAlIna mumukSuo upara lakhAyelA paramakRpALudevanA patrone ekatra karI sAcavI rAkhyA hatA. zrI sobhAgabhAIe lakhelA patro jALavI zakAyA nathI, chatAMye sadbhAgye pa6 jeTalA patro maLI AvyA che. sobhAgabhAInA dehavilaya pachI temanA putro maNibhAI tathA caMbakabhAI taraphathI lakhavAmAM Avela thoDA patro sAthe ahIM A prakaraNamAM A banne dayasakhAnI AdhyAtmika sakhAvatano, paramArtha vAtsalyano tema ja dharmabaMdhutvano sumeLa jovA maLaze. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 107 For Personal & Private Use Only
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5. kR. devanA apragaTa patromAMthI) zrI morabI parama pUjya zrI subhAgyane Apano kAgaLa 1 Aje Avyo te pahoMcyo. sAthenA kAgaLa pramANe maLatI tevI vigatathI Aje bajANe patra lakhyuM che. aMtaragamya vAta saMbaMdhI koIthI paricaya nahIM eTale mana praphullita rahetuM nathI. tethI be cAra divasa jo Apano samAgama thAya to vizeSa karIne te praphullitatA rahe. A sivAya bIjo koI vyavahAra prasaMga nathI. Apane yogya lAgatuM hoya to be cAra divasa mATe darzana dezo. yogya lAgatuM hoya eno artha evo che ke mAro tamAro pAramArthika prasaMga nahIM jANI loko avaLuM anumAna kare, ema thavAno saMbhava ane Apane prasannatA rahetI hoya to darzana dezo, nahIM to IzvaraicchA. viyoga nibhAvI lezuM. padhAro to praphullitatA thaze. (ra) mAgasara vadI 0)) maNinI icchA vivAha upara AvavAnI bahu lAge che. tenI vRttio haju bahu saMsArI icchAvALI che eTale ekadama vRttio rokavAnuM na banI zake. e yogya che ema samajAya che. have tevI vRtti thoDA vakhatamAM jema haze tema jANI laI tenI icchApUrvaka karIza. koI paNa prakAre teNe ahIM vyavahAramAM haju sudhI kaMI pravRtti karI nathI. kAraNa bALavRtti ane A bhUmikA, muMbaI upAdhinI zobhAnuM saMgrahasthAna che, te jovAnI keTalIka vRtti, jethI banatAM sudhI tenI ja IcchAe cAlavAmAM AvyuM che. jyAM adhika tenuM ahita joyuM tyAM ja mAtra kaMI aTakAva karyo. bAkI kaMI paNa prakAre bIjI rIte tene aTakAva karavA jevuM mane lAgyuM nathI. game tevI tenI bAhyavRttio chatAM mArA pratye teno bhAva Apano prerelo hovAthI zreSTha ja rahyo che, ane e bhAva tene koI kALe paNa khacit yogya karaze ema saMkalpa che. | (A 1 ane 2 patranI kopI zrI janmabhUmi TrasTa vavANiyA - pAsethI prApta thaI che.) 108 . hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personel Private Use Only
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ va. patrAMka 378 muMbaI, jeTha suda 10, ravi, 1948 IzvarAdi saMbaMdhI je nizcaya che, tene viSe hAla vicArano tyAga karI sAmAnyapaNe samayasAra'nuM vAMcana karavuM yogya che; arthAt IzvaranA AzrayathI hAla dhIraja rahe che, te dhIraja tenA vikalpamAM paDavAthI rahevI vikaTa che. nizcayane viSe akartA, vyavahArane viSe kartA, ityAdi je vyAkhyAna "samayasArane viSe che, te vicAravAne yogya che, tathApi nivRtta thayA che jenA bodha saMbaMdhI doSa evA je jJAnI te pratyethI e prakAra samajavA yogya che. samajavA yogya to je che te... svarUpa, prApta thayuM che jene nirvikalpapaNuM evA jJAnIthI tenA Azraye jIvanA doSa gabita thaI prApta hoya che, samajAya che. cha mAsa saMpUrNa thayAM jene paramArtha pratye eka paNa vikalpa utpanna thayo nathI evA zrI.... ne namaskAra che. patrAMka-1 zrI muMbaI baMdara saM. 1948nA jeTha sudI 14 guruvAra rAte pU. metA zrI pa. revAzaMkara jagajIvana The. bArakoTa moTe raste bhUlezvara. mArakITa (mArakeTa) sAhebajIne dejo . zrI muMbAI (muMbaI) baMdara zrI... ApanuM (kRpA) karapA patra Aje AvyuM te pocyuM (pahoMcyuM che. kezavalAlano kAgaLa nathI. saMbaka sAyale gayo ke nahIM te samAcAra nathI. kALidAsabhAI sAyale AvyA che. mane teDAve che. to huM parabhAtano (prabhAte) cAlyo (nIkaLI) sAyale jAuM chuM. ghaNuM karI ravivAre ahIM AvIza ema mAro vicAra che. have tyAM gaye samajAze. saMsAranI upAdhi ghaNI tethI kaMTALo Ave che. ude (udaya) pramANe bhogavavuM. paNa ApanI kRpAthI AnaMda vRtti (varte) che. Apa ghaNI khuzI rAkhazo. li. sobhAganA paraNaAma (praNAma) vAMcajo . zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 109 - For Personal & Private Use Only
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ va. patrAMka 309 muMbaI, jeTha vada 0)), zukra, 1948 dayarUpa zrI subhAgya, jenI prApti pachI anaMta kALanuM pAcakapaNuM maTI, sarva kALane mATe ayAcakapaNuM prApta hoya che evo jo koI hoya to te taraNatAraNa jANIe chIe, tene bhajo. mokSa to A kALane viSe paNa prApta hoya, athavA prApta thAya che. paNa muktapaNAnuM dAna ApanAra evA puruSanI prApti parama durlabha che; arthAtu mokSa durlabha nathI, dAtA durlabha che. upAdhijoganuM adhikapaNuM varte che. baLavAna kleza jevo upAdhiyoga ApavAnI hariicchA' haze, tyAM have te jema udaya Ave tema vedana karavA yogya jANIe chIe. saMsArathI kaMTALyA to ghaNo kALa thaI gayo che. tathApi saMsArano prasaMga hajI virAma pAmato nathI; e eka prakArano moTo "kleza" varte che. tamArA satsaMgane viSe atyaMta ruci rahe che, tathApi te prasaMga thavA hAla to nirbaLa thaI zrI "harine hAtha soMpIe chIe. amane to kaMI karavA viSe buddhi thatI nathI, ane lakhavA viSe buddhi thatI nathI. kaMIka vANIe vartIe chIe, temAM paNa buddhi thatI nathI, mAtra AtmArUpa maunapaNuM, ane te saMbaMdhI prasaMga, ene viSe buddhi rahe che. ane prasaMga to tethI anya prakAranA varte che. evI ja "IzvarecchA' haze ! ema jANI jema sthiti prApta thAya che, tema ja yogya jANI rahIe chIe. "buddhi to mokSane viSe paNa spRhAvALI nathI." paNa prasaMga A varte che. satsaMgane viSe rucikara evA DuMgarane amArA praNAma prApta ho. vananI mArI koyala' evI eka gujarAdi dezanI kahevata A prasaMgane viSe yogya che. OM zAMtiH zAMtiH zAMtiH namaskAra pahoMce. 11) .. dayasakhA zrI saubhAgya For pe cate Use Only
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ va. patrAMka 396 muMbaI, zrAvaNa vada, 1948 ana-avakAza evuM AtmasvarUpa varte che; jemAM prArabdhodaya sivAya bIjo koI avakAzajoga nathI. te udayamAM kvacit paramArthabhASA kahevArUpa joga udaya Ave che, kvacit paramArtha bhASA lakhavArUpa joga udaya Ave che, kvacit paramArthabhASA samajAvavArUpa joga Ave che. vizeSapaNe vaizvadazArUpa joga hAla to udayamAM varte che; ane je kaMI udayamAM nathI AvatuM te karI zakavAnuM hAla to asamarthapaNuM che. udayAdhIna mAtra jIvitavya karavAthI, thavAthI, viSamapaNuM maTyuM che. tama pratye, potA pratye, anya pratye koI jAtano vibhAvika bhAva prAye udaya prApta thato nathI; ane e ja kAraNathI patrAdi kArya karavArUpa paramArthabhASA joge avakAza prApta nathI ema lakhyuM che, te tema ja che. pUrvopArjita evo je svAbhAvika udaya te pramANe dehasthiti che; AtmApaNe teno avakAza atyaMtabhAvarUpa che. te puruSanA svarUpane jANIne tenI bhaktinA satsaMganuM moTuM phaLa che, je citrapaTanA mAtra joge, dhyAne nathI. je te puruSanA svarUpane jANe che, tene svAbhAvika atyaMta zuddha evuM AtmasvarUpa pragaTe che. e pragaTa thavAnuM kAraNa te puruSa jANI sarva prakAranI saMsAra kAmanA parityAgI-asaMsAra-parityAgarUpa karI-zuddha bhaktie te puruSasvarUpa vicAravA yogya che. citrapaTanI pratimAnA dayadarzanathI upara kahyuM te "AtmasvarUpanuM pragaTapaNuM" mahAna phaLa che, e vAkya nirvisaMvAdI jANI lakhyuM che. mana mahilAnuM vahAlA upare, bIjAM kAma karata', e padanA vistAravALA arthane AtmapariNAmarUpa karI, te premabhakti sapuruSane viSe atyaMtapaNe karavI yogya che, ema sarva tIrthakaroe kahyuM che, vartamAne kahe che ane bhaviSya paNa ema ja kahevAnA che. te puruSathI prApta thayelI evI tenI AtmapaddhatisUcaka bhASA temAM akSepaka thayuM che vicArajJAna jenuM evo puruSa, te AtmakalyANano artha te puruSa jANI, te zruta zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 111 For Personal Private Use Only
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ (zravaNa) dharmamAM mana (AtmA) dhAraNa (te rUpa pariNAma) kare che. te pariNAma kevuM karavA yogya che ? te daSTAMta 'mana mahilAnuM re, vahAlA upare, bIjAM kAma karata', ApI samartha karyuM che. ghaTe che to ema ke puruSa pratye strIno je kAmya prema te saMsAranA bIjA bhAvonI apekSAe ziromaNi che, tathApi te premathI anaMta guNa viziSTa evo prema, satpuruSa pratyethI prApta thayo je AtmArUpa zrutadharma tene viSe yogya che; paraMtu te premanuM svarUpa jyAM adRSTAMtapaNAne pAme che, tyAM bodhano avakAza nathI, ema jANI parisImAbhUta evuM te zrutadharmane arthe bharatAra pratyenA strInA kAmyapremanuM dRSTAMta kahyuM che. siddhAMta tyAM parisImAne pAmato nathI, AgaLa vANI pachInA pariNAmane pAme che ane Atmavyaktie jaNAya che, ema che. patrAMka -ra saMvata 1948, Aso vadI-6, maMgaLa pUjya taraNa tAraNa paramAtmA devazrI rAjyacaMdrabhAI vI. 2vajIbhAInI sevAmAM, morabIthI li. sevaka sobhAganA paraNAma (praNAma) vAMcazo. Apano patra hAlamAM nathI te lakhavA kIrapA (kRpA) karazo. mAre cit (kharekhara) tAM (tyAM) AvavA vicAra che paNa haju koraTanA (korTanA) kAmano khulAso thayo nathI. jo dana (divasa) 2-4mAM thaI jAya to vada 11-13no cAlyo (cAlI) tyAM AvuM. have jema paramAtmAnI icchA haze tema banaze. narasI (narasiMha) mahete eka bhajanamAM kahyuM (kaheluM) sAMbhaLavAmAM Ave che tema A jagatane viSe jovAmAM ghaNo bhAga (kharekhara jovAmAM zabda ahIM Ave) Ave che. te bAbata bhagavatane kAMI vicAra thato haze ke naI (nahIM) e paNa eka AzcaryakAraka che. "bhagata bhUkhe mare jagata hAMsI kare, loka moja mANe" ema AkhuM bhajana sAMbhaLyAmAM AgaLa AvyuM hatuM to evA bhagatI (bhakti)vAna puruSane Avo olIbho (Thapako) devA zuM jarUra haze ane bhagata duHkhI thAya tenI khoTa ghaNI che e paNa te vicAra nai (nahIM) karatA hoya tenuM kAraNa zuM ? sahaja iyAda (yAda) AvyAthI lakhyuM che. vavANiyethI lavajI meto gaIkAle ahIM AvyA hatA. rAta rahIne Aja pAchA gayA che. pAchA dana (divasa) 8 vorA (sudhImAM) AvavA kahetA hatA. hAla joga (yoga) vaziSTa graMtha sAhebajIe vAMcavA mokalyo che te vAMcuM chuM ema kahetA hatA. jIva to sAro jaNAya che. 112 * For Personal & Private Use Only hRdayasakhA zrI saubhAgya
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ lIMbaDIvALA manasukhabhAI devazIe huM lIMbaDI gayela tyAre bhalAmaNa karela che sAhebajInI eka be chabIyuM (citrapaTa) mane jaladI maLe to ThIka ane sAhebajI khaMbhAtavALAne hukama kare to khaMbhAtavALA mokale. temanA hukama vinA mokale nahIM. have Apa khaMbhAtavALAne lakho to sAruM. ghaNA divase mane sAMbharyuM te Aja lakhyuM che. tema thAya to sAruM. kAma sevA pharamAvazo. haThIsaMgabhAI ane mAnacaMda muMbAI (muMbaI) che. gaIkAle kAgaLa Avyo che. li. sevaka sobhAga patrAMka - 3 saMvata 1948, Aso vada 6 ? pU. mahApuruSa bodhasvarUpa paramAtmA deva taraNatAraNa jogezvara sAhebazrI rAjyacaMdrabhAI vi. ravajIbhAInI ci. hajo. zrI morabIthI li. Apano AjJAMkita sevaka sobhAga lallubhAInA praNAma vAMcazo. Apano patra hAlamAM nathI to kRpA karI lakhazo. lIMmaDIno kAgaLa dana (divasa) 2 pahelAM Avyo hato. mane tathA niyAlacaMdabhAIne lakhe che ke :- sAdhujInA mANasa 35 bhegA thayA che ane bIjA gAmothI zrAvakane teDAvyA che te Avaze mATe tamo jaNa 2 A kAgaLa vAMcI tarata Avajo. DhIla karazo nahIM tema pharI lakhavuM paDe tema karazo nahi ema khacite cokkasakharekhara) lakhyuM che to rAjakoTamAM niyAlacaMdabhAIno banevI becara pArI dana (divasa) 4-5 thayA gujarI gayAnA kAraNathI niyAlacaMdabhAI jaI zake tema nathI tema meM paNa kAmanA prasaMga batAvI nA lakhI che paNa A kAgaLa vigatathI meM lakhela che. tenI pahoMca haju AvI nathI. vaLI sAdhujI sarvenI sAthe rAsanI (saMbaMdha) che eTale te loka pAchAM mane teDAvAnuM lakhAvaze ane jo tevo (kAgaLa) khacita Avaze to jaIza. paNa AtmA aratha (arthe) thAya evo TharAva kare ema bharUso (bharoso) nathI. temanI marajI pramANe rUcato TharAva karaze to paNa bhale. kleza utpanna na thAya ema kare to paNa bhale. huM ema dhAruM chuM. zrAvaka tamAma satsaMga vinA ane svArathane (svArthane) lIdhe AvyAtA. zuM upAya jANavA lakhuM chuM. li. sobhAga zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 113 For Personal & Private Use Only
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ cI. chaganalAlane bolAvajo. vaidarAja prANajIvanadAsa aMbAvIdAse Apane ghaNe mAnathI praNAma kahyA che to Apa mAnya karazo. kRpA che. da. chorU maNinuM pagelAgaNe vAMcazojI. va. patrAMka-433 muMbaI, phAgaNa suda 14, 1949 zrI kRSNAdinA samyakRtva saMbaMdhI praznanuM ApanuM patra pahoMcyuM che. tathA tenA AgalA divasanAM atrenAM pattAMthI Apano khulAso prApta thayo te viSenuM ApanuM patuM pahoMcyuM che. barAbara avalokanathI te pattAM dvArA zrI kRSNAdinAM praznono Apane spaSTa khulAso thaze ema saMbhave che. jene viSe paramArtha dharmanI prAptinAM kAraNo prApta thavAM atyaMta duSama thAya te kALane tIrthaMkaradeve duSama kahyo che, ane A kALane viSe te vAta spaSTa dekhAya che. sugamamAM sugama evo kalyANano upAya te, jIvane prApta thavo A kALane viSe atyaMta duSkara che. mumukSupaNuM, saraLapaNuM, nivRtti, satsaMga Adi sAdhano A kALane viSe parama durlabha jANI pUrvanA puruSoe A kALane huMDAavasarpiNI kALa kahyo che; ane te vAta paNa spaSTa che. prathamanAM traNa sAdhanono saMyoga to kvacit paNa prApta thavo bIjA amuka kALamAM sugama hato; paraMtu satsaMga to sarva kALamAM durlabha ja dekhAya che; to pachI A kALane viSe satsaMga sulabha kyAMthI hoya ? prathamanAM traNa sAdhana koI rIte A kALamAM jIva pAme to paNa dhanya che. kALa saMbaMdhI tIrthakaravANI satya karavAne arthe "Avo udaya amane varte che, ane te samAdhirUpe vedavA yogya che. AtmasvarUpa. va. patrAMka-434 muMbaI, phAgaNa vada 9, zani 1949 bhaktipUrvaka praNAma pahoMce atra upAdhijoga che. ghaNuM karI AvatI kAle kaMI lakhAze to lakhIzuM e ja vinaMtI. atyaMta bhakti. 114 ... dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ patrAMka-4 1949 phAgaNa vada 11 parama pUjaya paramAtmA deva bodhasvarUpa taraNatAraNa sAhebajI zrI rAjyacaMdra vi. ravajIbhAInI ciraMjIvI ghaNI hajo. zrI morabIthI li Apano sevaka AjJAMkita sobhAganA praNAma vAMcajo . ApanuM kRpA patta (patra) gaIkAle AvyuM te pahoMcyuM che. jemAM lakhyuM che ke dhArazIbhAInI ciThThIno uttara ane bIjuM kAMI lakhavAnuM ghaNuM karI banaze to AvatIkAle lakhIza to patra Aja AvyAthI tenA samAcAra pahoMca vagere nIce lakhIza. Apa taraphathI patra lakhavAmAM vakhate jhAjhA divasano AMtaro paDe che tyAre mana AkuLavyAkuLa vadhAre thAya che to khuzI khabara ja lakhI saMtoSa pamADazo e mArI vinaMtI che. AtmA sarva jIva sarakhA che. moTo-nAno nathI. dehathI oLakhAya che ke A sobhAga. have sobhAganA dehano tyAga karI AtmA cAlyo gayo tyAre bIjo deha te jIve dharyo ane jJAnIpuruSa jANI zake che evuM kahevAya che to jIva badhAya sarakhA che emAM lakSaNa kIyuM (kayuM) ema joI ketAM (kahetAM) haze ke A jIva phalANAno, Ano kaMI khulAso lakhavA joga hoya to lakhazo. - upayoga dharama (dharma) kahyo che ane be prakAranA upayoga kahe che. eka zuddha ane eka azuddha have e kema samajavuM ? vaLI vicAra karatAM jemAM varatI (vRtti) rAkhIe te to pariNAma kahevAya tyAre upayoga e kema hoya ? tenuM nAma upayoga kahevAya ? pariNAmane to upayoga kahevAto haze nahIM have A khulAso Apazo. lIMmaDI (lIMbaDI) sAdhujI 35 ArajAjI (sAdhvIjI) 7 ane mAMDavI, aMjAra, munarA (mundrA), jetapura, dhorAjI vagere zrAvakanuM mANasa 40-50 bheguM thayuM che. have zuM karyuM tenA samAcAra hajI maLyA nathI. maLyAthI lakhI jaNAvIza. AgaLa ApanA kevAmAM (kahevAmAM) morabI darabAra buddhivAna ane samaju che. jo tene satsaMgano joga bane to samaje kharo. ema mArA sAMbhaLavAmAM AvyuM hatuM ane mane paNa ema lAge che. hAlanI rIta jotAM to paradezI rAjAnA pelA (kriyAmaNa) karI mANasa hatA tema che. paNa potAnI akalethI (akkalathI) viparIta nathI. AMhInA vaivaTadAra (vahIvaTadAra) vagere kArabhArI nokarIAta tamAmane pAMca rUpiyA khAvAnI dAnatathI vastIne herAnagati purI hatI (ghaNI ja hatI) te uparathI loko nanAmI arajIyuM dhaNI zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 115 For Personal & Private Use Only
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgaLa ApatAM paNa potAno zaka (rUAba) ghaNo tethI manamAM ema retuM (rahetuM) ke koI mArA rAjyamAM khAI zake nahi. phokaTa loko adAvatathI lakhe che. ema dhArI tapAsa karatA nahIM. temAM hamaNAM Azare daza (divasa) 15-20 thayA zaka paDavAthI tapAsa karavA mAMDI che to ghaNo bhAga rUzavata (lAMca) vagere khAdhuM te sAbeta (sAbita) thayuM che ane khAnAre potAne moDhe kabUla karyuM che. haju tapAsa cAle che. rU. 1 thI 1ii (doDha) lAkhano Azare goTo nIkaLe tema che. have tenuM zuM karaze e to kare te kharuM paNa nokarIAtanI joDe sAhukAranA copaDA paNa jovANA to te paNa mAne che ane je nathI mAnatA tenI Abaru upara jAya che. eTale mAnyA vinA chUTako nahIM. Ama banuM (banelI che. vaLI sAMbhaLavAmAM ema che ke jeNe rUpiyA khAdhA che tenI pAsethI laI vastIne eTale khavarAvanAra AsAmIne pAchA daI devA. evo vicAra ThAkora sAhebano che ema gAma vAtuM kare che te to bane te kharuM. A uparathI mArA vicAramAM ema che ke rAjA samajuM che. thoDA varasamAM sAMsArika kAma potAnI kIratI (kIrti) vadhe tevAM ghaNAM karyA temAM eka A adhUruM hatuM to te maTADI have tenI yAtI sudhImAM rUzavata koI khAvA dhAraze to ghaNo vicAra karI khAze. to e paNa dekhAtuM thayuM che. have dharama (dharma) viSe jo AtmA joDe to te joDI zake ane je loka gunAmAM (gunhAmAM) AvyA che tene have... to paramArathanuM (paramArthanuM) kAma che te uparathI arajI lakhI ApavA vicAra thAya che to kevA prakAranI matalaba lakhI ApI hoya to tene parazana (pasaMda) paDe. vaLI saravanuM sarvenuM) bhaluM thAya. va. patrAMka-436 muMbaI, caitra suda 1, 1949 "samatA, ramatA, UradhatA, jJAyakatA, sukhabhAsa; vedakatA, caitanyatA, e saba jIva vilAsa.' je tIrthaMkaradeve svarUpastha AtmApaNe thaI vakatavyapaNe je prakAre te AtmA kahI zakAya te pramANe atyaMta yathAsthita kahyo che, te tIrthakarane bIjI sarva prakAranI apekSAno tyAga karI namaskAra karIe chIe. pUrve ghaNAM zAstrono vicAra karavAthI te vicAranA phaLamAM sapuruSane viSe jenAM vacanathI bhakti utpanna thaI che, te tIrthakaranAM vacanane namaskAra karIe chIe. 116 dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhinna bhinna prakAre te jIvano vicAra thavA arthe, te jIva prApta thavA arthe, yogAdika aneka sAdhanono baLavAna parizrama karye chate, prApti na thaI, te jIva je vaDe sahaja prApta thAya che, te ja kahevA viSe jeno uddeza che, te tIrthaMkaranA uddezavacanane namaskAra karIe chIe. (apUrNa) va. patrAMka-43 A jagatane viSe jene viSe vicAra zakti vAcAsahita varte che, evA manuSya prANI kalyANano vicAra karavAne sarvathI adhika yogya che; tathApi prAye jIvane anaMtavAra manuSyapaNuM maLyA chatAM te kalyANasiddha thayuM nathI, jethI vartamAna sudhI janmamaraNano mArga ArAdhavo paDyo che. anAdi evA A lokane viSe jIvanI anaMtakoTI saMkhyA che; samaye samaye anaMta prakAranI janmamaraNAdi sthiti te jIvone viSe vartyA kare che; evo anaMtakALa pUrve vyatIta thayo che. anaMtakoTI jIvanA pramANamAM AtmakalyANa jeNe ArAdhyuM che, ke jene prApta thayuM che, evA jIva atyaMta thoDA thayA che, vartamAne tema che, ane have pachInA kALamAM paNa tevI ja sthiti saMbhave che, tema ja che. arthAt kalyANanI prApti jIvane traNe kALane viSe atyaMta durlabha che, evo je zrI tIrthaMkaradevAdi jJAnIno upadeza te satya che. evI jIvasamudAyanI je bhrAMti te anAdi saMyoge che, ema ghaTe che, ema ja che; te bhrAMti je kAraNathI varte che, te kAraNanA mukhya be prakAra jaNAya che; eka pAramArthika ane eka vyAvahArika; ane te be prakArano ekatra abhiprAya je che te e che ke, A jIvane kharI mumukSutA AvI nathI; eka akSara satya paNa te jIvamAM pariNAma pAmyuM nathI; satpuruSanA darzana pratye jIvane ruci thaI nathI; tevA tevA joge samartha aMtarAyathI jIvane te pratibaMdha rahyo che; ane tenuM sauthI moTuM kAraNa asatsaMganI vAsanAe janma pAmyuM evuM nijecchApaNuM, ane asahdarzanane viSe sahdarzanarUpa bhrAMti te che. 'AtmA nAmano koI padArtha nathI,' evo eka abhiprAya dharAve che; 'AtmA nAmano padArtha sAMyogika che,' evo abhiprAya koI bIjA darzanano samudAya svIkAre che; 'AtmA dehasthitirUpa che, dehanI sthiti pachI nathI,' evo abhiprAya koI bIjA darzanano che. 'AtmA aNu che,' 'AtmA sarvavyApaka che', 'AtmA zUnya che', 'AtmA sAkAra che', 'AtmA prakAzarUpa che', 'AtmA svataMtra nathI,' 'AtmA kartA nathI', 'AtmA kartA che, bhoktA nathI', 'AtmA kartA nathI bhoktA che', 'AtmA kartA nathI bhoktA nathI', 'AtmA zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana For Personal & Private Use Only 117
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaDa che", "AtmA kRtrima che', e Adi anaMta naya jenA thaI zake che evA abhiprAyanI bhrAMtinuM kAraNa evuM asa8rzana te ArAdhavAthI pUrve A jIva potAnuM svarUpa te jema che tema jANyuM nathI. te te upara jaNAvyAM ekAMta-ayathArthapade jANI AtmAne viSe athavA AtmAne nAme IzvarAdi viSe pUrve jIve Agraha karyo che; evuM je asatsaMga, nijecchApaNuM ane mithyAdarzananuM pariNAma te jyAM sudhI maTe nahIM tyAM sudhI A jIva kleza rahita evo zuddha asaMkhyapradezAtmaka mukta thavo ghaTato nathI, ane te asatsaMgAdi TALavAne arthe satsaMga, jJAnInI AjJAnuM atyaMta aMgIkRtapaNuM, ane paramArthasvarUpa evuM je AtmApaNuM te jANavA yogya che. pUrve thayA evA je tIrthaMkarAdi jJAnI puruSo temaNe upara kahI evI je bhrAMti teno atyaMta vicAra karI, atyaMta ekAgrapaNe, tanmayapaNe jIvasvarUpane vicArI, jIvasvarUpe zuddha sthiti karI che, te AtmA ane bIjA sarva padArtho te zrI tIrthaMkarAdie sarva prakAranI bhrAMtirahitapaNe jANavAne arthe atyaMta duSkara evo puruSArtha ArAdhyo che. AtmAne eka paNa aNunA AhAra-pariNAmathI ananya bhinna karI A dehane viSe spaSTa evo anAhArI AtmA, svarUpathI jIvanAra evo joyo che. te jonAra evA je tIrthaMkarAdi jJAnI pote pote ja zuddhAtmA che, to tyAM bhinnapaNe jovAnuM kahevuM jo ke ghaTatuM nathI, tathApi vANIdharme ema kahyuM che. evo je anaMta prakAre vicArIne paNa jANavA yogya "caitanyaghana jIva' te be prakAre tIrthakare kahyo che, ke je puruSathI jANI, vicArI, satkArIne jIva pote te svarUpane viSe sthiti kare. padArthamAtra tIrthaMkarAdi jJAnIe "vakatavya" ane "avakatavya evA be vyavahAra dharmavALA mAnyA che. avakatavyapaNe je che te ahIM "avakatavya ja che. vakatavyapaNe je jIvadharma che, te sarva prakAre tIrthakarAdi kahevA samartha che, ane te mAtra jIvanA vizuddha pariNAme athavA satparuSe karI jaNAya evo jIvadharma che, ane te ja dharma te lakSaNe karI amuka mukhya prakAre karI te dohAne viSe kahyo che. atyaMta paramArthanA abhyAse te vyAkhyA atyaMta sphaTa samajAya che, ane te samajAye AtmApaNuM paNa atyaMta pragaTe che, tathApi yathAvakAza atra teno artha lakhyo che. (juo va. patrAMka 438). va. patrAMka-438 muMbaI, caitra suda 1, 1949 samatA, ramatA, UradhatA, jJAyakatA, sukhabhAsa; vedakatA, caitanyatA, e saba jIva vilAsa.' 118 ... dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI tIrthakara ema kahe che ke A jagatamAM A jIva nAmanA padArthane game te prakAre kahyo hoya te prakAra tenI sthitimAM ho, tene viSe amAruM udAsInapaNuM che je prakAre nirAbAdhapaNe te jIva nAmano padArtha ame jAmyo che, te prakAre karI te pragaTa ame kahyo che. je lakSaNe kahyo che, te sarva prakAranA bAdhe karI rahita evo kahyo che. ame te AtmA evo jAmyo che, joyo che, spaSTa anubhavyo che, pragaTa te ja AtmA chIe. te AtmA "samatA' nAmane lakSaNe yukta che. vartamAna samaye je asaMkhya pradezAtmaka caitanyasthiti te AtmAnI che te, te pahelAnA eka, be, traNa, cAra, daza, saMkhyAta, asaMkhyAta, anaMta samaye hatI, vartamAne che, have pachInA kALane viSe paNa te ja prakAre tenI sthiti che. koI paNa kALe tenuM asaMkhyAta pradezAtmakapaNuM, caitanyapaNuM, arUpIpaNuM e Adi samasta svabhAva te chUTavA ghaTatA nathI, evuM je samapaNuM, samatA te jenAmAM lakSaNa che te jIva che. pazu, pakSI, manuSyAdi dehane viSe, vRkSAdine viSe je kaMI ramaNIyapaNuM jaNAya che, athavA jenA vaDe te sarva pragaTa rtivALA jaNAya che, pragaTa suMdarapaNA sameta lAge che, te ramatA, ramaNIyapaNuM che lakSaNa jenuM te jIva nAmano padArtha che. jenA vidyamAnapaNA vinA AkhuM jagata zUnyavat saMbhave che, evuM ramyapaNe jene viSe che, te lakSaNa jene viSe ghaTe te jIva che. koIpaNa jANanAra kyAre paNa koI paNa padArthane potAnA avidyamAnapaNe jANe ema banavA yogya nathI. prathama potAnuM vidyamAnapaNuM ghaTe che, ane koI paNa padArthanuM grahaNa, tyAgAdi ke udAsIna jJAna thavAmAM pote ja kAraNa che. bIjA padArthanA aMgIkAramAM, tenAM alpa mAtra paNa jJAnamAM prathama je hoya, to ja thaI zake evo sarvathI prathama rahenAro je padArtha te jIva che tene gauNa karIne eTale tenA vinA koI kAMI paNa jANavA icche to te banavA yogya nathI, mAtra te ja mukhya hoya to ja bIjuM kaMI jANI zakAya evo e pragaTa "UrdhvatA dharma" te jene viSe che, te padArthane zrI tIrthakara jIva kahe che. pragaTa evA jaDa padArtho ane jIva, te je kAraNe karI bhinna paDe che, te lakSaNa jIvano jJAyakapaNA nAmano guNa che. koI paNa samaye jJAyaka rahitapaNe A jIva padArtha koI paNa anubhavI zake nahIM, ane te jIva nAmanA padArtha sivAya bIjA koI paNa padArthane viSe jJAyakapaNuM saMbhavI zake nahIM, evuM je atyaMta anubhavanuM kAraNa jJAyakatA te lakSaNa jemAM che te padArtha, tIrthakare jIva kahyo che. pa.kRdeva zrImad rAjacaMdrajInA pratimA pUjana saMbaMdhI vicAro 119 For Personenrivate Use Only
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdAdi pAMca viSaya saMbaMdhI athavA samAdhi Adi joga saMbaMdhI je sthitimAM sukha saMbhave che te bhinna bhinna karI jotAM mAtra chevaTe te sarvene viSe sukhanuM kAraNa eka ja evo e jIva padArtha saMbhave che, te sukhabhAsa nAmanuM lakSaNa, mATe tIrthakare jIvanuM kahyuM che; ane vyavahAra dRSTAMte nidrAthI pragaTa jaNAya che. je nidrAne viSe bIjA sarva padArthathI rahitapaNuM che, tyAM paNa huM sukhI chuM evuM je jJAna che te bAkI vadhyo evo je jIva padArtha tenuM che; bIjuM koI tyAM vidyamAna nathI ane sukhanuM bhAsavApaNuM to atyaMta spaSTa che; te jenethI bhAse che te jIva nAmanA padArtha sivAya bIje kyAMya te lakSaNa joyuM nathI. A moLuM che, A mIThuM che, A khATuM che, A khAruM che, huM A sthitimAM chuM, TADhe karuM chuM, tApa paDe che, duHkhI chuM, duHkha anubhavuM chuM evuM je spaSTa jJAna, vedanajJAna, anubhavajJAna, anubhavapaNuM te jo koImAM paNa hoya to te A jIva padane viSe che, athavA te jenuM lakSaNa hoya che te padArtha jIva hoya che, e ja tIrthakaraAdino anubhava che. spaSTa prakAzapaNuM, anaMta anaMta koTi tejasvI dIpaka, maNi, caMdra, sUryAdinI kAMti jenA prakAza vinA pragaTavA samartha nathI, arthAt te sarva pote potAne jaNAvA athavA jANavA yogya nathI. je padArthanA prakAzane viSe caitanyapaNAthI te padArtho jANyA jAya che, te padArtho prakAza pAme che, spaSTa bhAse che, te padArtha je koI che te jIva che. arthAt te lakSaNa pragaTapaNe spaSTa prakAzamAna, acaLa evuM nirAbAdha prakAzyamAna caitanya, te jIvanuM te jIva pratye upayoga vALatAM pragaTa dekhAya che. e je lakSaNo kahyAM te pharI pharI vicArI jIva nirAbAdhapaNe jANyo jAya che, je jANavAthI jIva jAmyo che te lakSaNo e prakAre tIrthaMkarAdie kahyAM che. patrAMka -pa. saMvata 1949nA cetara sudI 4 ne budha, maMbAI baMdara pu ! zA zrI pa. revAzaMkara jagajIvana kuM ! sAhebajIne dejo . The. bArakoTa pAyadhunI, muMbAI Apano kIrapA (kRpA) patra taraNa (traNa) TIkaTuMvALo (TikiTavALo) morabI thaIne A ja AMhI Avyo te pahoMcyo. vAMcI vigata sarve jANyA jevuM thayuM che. AmAM badho khulAso che. have huM ghaNuM karI zukaravAre morabI jaIza. tAre (tyAre) 120 ... &yasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhArazIbhAIne vaMcAvIza. kAgaLa vAMcI ghaNo AnaMda thayo che. ApanI samarthAI (samarthatA) adbhuta che te viSe kAMI lakhI zakato nathI. jANe che te jANe che ke jANe che te mATe che, bIjAne khabara nathI te kAMI vAMka kADhIe ema nathI. anaMtakALa Amane Ama vItyo. ahIMthI kAgaLa lakho (lakho) che te pahoMcyo haze. sarve khuzImAM che. kezavalAlane paNa kahezo, ci. chaganalAlane bolAvazo. DAkTara sAhebane ghaTArata kahezo. bAkI sarvene... sAyalethI AganAMkita (AjJAMkita) sevaka saubhAganuM pAelAgaNuM (pAyalAgaNa) vAMcazo. va. patrAMka-439 muMbaI, caitra suda 6, guru, 1949 "samatA, ramatA, UradhatA," e pada vigere pada je jIva lakSaNanAM lakhyAM hatAM, teno vizeSa artha lakhI patra 1 divasa pAMca thayA morabI ravAne karyo che, je morabI gaye prApta thavo saMbhave che. (juo va. patrAMka-437, 438) upAdhino joga vizeSa rahe che. jema jema nivRttinA joganI vizeSa icchA thaI Ave che, tema tema upAdhinI prAptino joga vizeSa dekhAya che. cAre bAjuthI upAdhino bhIDo che. koI evI bAju atyAre jaNAtI nathI ke atyAre ja emAMthI chUTI cAlyA javuM hoya to koIno aparAdha karyo na gaNAya. chUTavA jatA koInA mukhya aparAdhamAM AvI javAno spaSTa saMbhava dekhAya che, ane A vartamAna avasthA upAdhirahitapaNAne atyaMta yogya che; prArabdhanI vyavasthA evI prabaMdha karI haze. li. rAyacaMdanA praNAma. patrAMka - 6 saM. 1949 jeTha suda 12, zrI muMbAI baMdara pu. zAha zrI pa. revAzaMkara jagajIvana kAM. sAhebajIne dejo . The. bArakoTa pAyadhunI, mu. muMbAI baMdara Apano kirapA (kupA) patra guruvArano lakhela sAyale thaI ahIM Avyo te pahoMcyo che. kezavalAla viSe samAcAra lakhyA to hAla kAMI evuM kAma nathI ane zrI rAjasobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 121 For Pere r ivate Use Only
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ game teTaluM kadI kAma have pachI cAle to gharane AMgaNe che. eTale ApanA pratApathI aDacaNa Avaze nahIM mATe Apane mana mAnya mANasano baMdobasta thAya tyAM sudhI khuzIthI rAkhajo. ame sarave (sarve) ApanA tAbedAra chIe. mATe te viSe kAMI manamAM upAdhi rAkhazo nahIM. sukhalAlabhAI jeTha mAsamAM Avaze ane kezavalAla paNa Apane mANasano baMdobasta thayA pachI Avaze. kadApi ema chatAM kezavalAla ApanI sevAmAM rahyAthI Apane upAdhi ochI rahe tema jaNAtuM hoya to khuzIthI marajImAM Ave to (tyAM) sudhI kezavalAla reze (raheze) vakhate mAsa 1ramAM mA-1-ranI rajA dezamAM AvavAnI nivRtti vakhate ApazojI. udyama karavo che ne temAM ja phAyado che. te ApanI kIrapAthI (kRpAthI) che. kezavalAla samaju che paNa haju mAruM mana mAne tevI samajaNa nathI. to ApanI kirapAthI (kRpAthI) Avaze. huM gaIkAle ahIM Avyo chuM. maNI (maNilAla) parabhAte (prabhAte) sAyale jAze eTale harakata nathI. patrAMka - 7 saM. 1949 bIjA asADa sudhI 12, maMgaLavAra prema pUjya taraNatAraNa paramAtmA deva sAhebajI zrI rAjyacaMdrabhAInI ciraMjIvI ghaNI hojo. zrI morabIthI lI AganAkIta (AjJAMkita) sevaka sobhAganuM pAe lAgaNuM (pAyalAgaNa) vAMcazo. Apano kIrapA (kRpA) patra hAlamAM jarA vadhAre divasa thayA nathI tethI manamAM utApI raiyA (upAdhi rahyA) kare che mATe dayA lAvI kIrapA (kRpA) karI kAgaLa lakhazo ane je parazanano (praznano) javAba mAgo (mAgyo) che te paNa lakhazo. keTalIka vakhata pUchavA icchA thAya che, paNa pAcho javA. (javAba) Avato nathI tema kAMI UpajatuM nathI ne Upaje teno khulAso Ave nahIM. kabIranI sAkhIvALuM che ke "khIlAthI vaLagyo rahe to vALa vAMko na thAya to mAre ema ja che. A to jIvane AnaMda levA koI vakhata parazana (prazna) IAda (yAda) Ave to lakhuM chuM. te phakta jANavA sAru, bAkI bIjuM kAMI nathI. jANavuM tuM te to jANyuM. have jANavuM rahuM naI (rahyuM nahIM) kAM to Apa jevAne sAkSAt jANA che (jANyA che, to bIjI paravA nathI. jema gopIyue (gopIoe) odhavajIne kazuM kahyuM) hatuM ke, tamArA 122 .. dayasakhA zrI saubhAgya For Persone ovate Use Only
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ ganAnamAM (jJAnamAM) ame kAMI samajatAM nathI ne amAre ganAna (jJAna) jotuM (joItuM) nathI tema che. have ApanI icchA hoya tema karo. game to samAgamamAM rAkho game to dUra rAkho paNa eka bhajana rAta divasa mAre to ApanuM che. mATe kIrapA (kRpA) karI mArI icchA pUrI karo. temAM tamAruM kAMI bagaDI javAnuM nathI, vadhAre zuM lakhuM. mArI vatI cI. manasukhanI - kezavalAlane ghaTArata kezo. cI. maNilAla sAyalethI gekAle (gaIkAle) Avo che (Avyo che, hAlamAM rUu (kapAsa) maNa ra00ne Asare lIdhuM che te toLavA sAruM sAalethI (sAyalethI) teDAvo (teDAvyo) hato te Avo (Avyo) che. li. sobhAga. va. patrAMka - 4pa9 muMbaI, bIjA aSADha vada 6, 1949 zrI kRSNAdikanI kriyA udAsIna jevI hatI. je jIvane samyaktva utpanna thAya, tene sarva prakAranI saMsArI kriyA te ja samaye na hoya evo kaMI niyama nathI. samyatva utpanna thavA pachI saMsArI kriyA rasarahitapaNe thavI saMbhave che. ghaNuM karI evI koI paNa kriyA te jIvanI hotI nathI ke jethI paramArthane viSe bhrAMti thAya; ane jyAM sudhI paramArthane viSe bhrAMti thAya nahIM tyAM sudhI bIjI kriyAthI samyaktvane bAdha thAya nahIM. sarpane A jagatanA loko pUje che te vAstavikapaNe pUjya buddhithI pUjatA nathI, paNa bhayathI pUje che; bhAvathI pUjatA nathI; ane ISTadevane loko atyaMta bhAve pUje che, ema samyakdRSTi jIva te saMsArane bhajato dekhAya che, te pUrve nibaMdhana karelAM evAM prArabdhakarmathI dekhAya che. vAstavyapaNe bhAvathI te saMsAramAM teno pratibaMdha ghaTe nahIM. pUrvakarmanA udayarUpa bhayathI ghaTe che. jeTale aMze bhAva pratibaMdha na hoya teTale aMze ja samyakdaSTipaNuM te jIvane hoya che. anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lobha samyaktva sivAya gayA saMbhave nahIM; ema je kahevAya che te yathArtha che. saMsArI padArthone viSe jIvane tIvra sneha vinA evAM krodha, mAna, mAyA ane lobha hoya nahIM, ke je kAraNe tene anaMta saMsArano anubaMdha thAya. je jIvane saMsArI padArtho viSe tIvra sneha vartato hoya tene koI prasaMge paNa anaMtAnubaMdhI catuSkamAMthI koI paNa udaya thavA saMbhave che, ane jyAM sudhI tIvra sneha te padArthomAM hoya tyAM sudhI avazya paramArtha mArgavALo jIva te na hoya. zrI rAjasobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 123 For Personal & Private Use Only
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramArthamArganuM lakSaNa e che ke aparamArthane bhajatAM jIva badhA prakAre kAyara thayA kare, sukhe athavA duHkhe. duHkhamAM kAyarapaNuM kadApi bIjA jIvonuM paNa saMbhave che, paNa saMsArasukhanI prAptimAM paNa kAyarapaNuM, te sukhanuM aNagamavApaNuM, nIrasapaNuM paramArthamArgI puruSane hoya che. tevuM nIrasapaNuM jIvana paramArthajJAne athavA paramArthajJAnI - puruSanA nizcaye thavuM saMbhave che; bIjA prakAre thavuM saMbhavatuM nathI. paramArthajJAne aparamArtharUpa evo A saMsAra jANI pachI te pratye tIvra evo krodha, mAna, mAyA ke lobha koNa kare ? ke kyAMthI thAya ? je vastunuM mAhAsya dRSTimAMthI gayuM te vastune arthe atyaMta kleza thato nathI. saMsArane viSe bhrAMtipaNe jANeluM sukha te paramArthajJAne bhrAMti ja bhAse che, ane jene bhrAMti bhAsI che tene pachI tenuM mAhAbhya zuM lAge ? evI mAhAbhyadRSTi paramArtha jJAnI puruSanA nizcayavALA jIvane hoya che, tenuM kAraNa paNa e ja che. koI jJAnanA AvaraNane kAraNe jIvane vyavacchedaka jJAna thAya nahIM, tathApi sAmAnya evuM jJAna jJAnI puruSanI zraddhArUpe thAya che. vaDanAM bIjanI peThe paramArtha-vaDanuM bIja e che. tIvra pariNAme bhavabhayarahitapaNe jJAnI puruSa ke samyaphadRSTi jIvane krodha, mAna, mAyA ke lobha hoya nahIM. je saMsAraarthe anubaMdha kare che, te karatAM paramArthane nAme, brAMtigata pariNAme asaguru, deva, dharmane bhaje che, te jIvane ghaNuM karI anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA, lobha thAya che, kAraNa ke bIjI saMsAranI kriyAo ghaNuM karI anaMta anubaMdha karAvAvALI nathI; mAtra aparamArthane paramArtha jANI Agrahe jIva bhajyA kare, te paramArthajJAnI evA puruSa pratye, deva pratye, dharma pratye nirAdara che, ema kahevAmAM ghaNuM karI yathArtha che. te sagara, deva, dharma pratye asagurnAdikanA AgrahathI, mAThA bodhathI, AzAtanAe, upekSAe pravarte evo saMbhava che. tema ja te mAThA saMgathI tenI saMsAravAsanA pariccheda nahIM thatI hovA chatAM te pariccheda mAnI paramArtha pratye upekSaka rahe che; e ja anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA lobhano AkAra che. va. patrAMka - 41 muMbaI, zrAvaNa suda 4, maMgaLa, 1949 parama snehI zrI subhAgya, Apane pratApe atre kuzaLatA che. A tarapha daMgo utpanna thavA viSenI vAta sAcI che. hari-icchAthI ane ApanI kRpAthI atre kuzaLakSema che. 124 hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI gosaLiyAne amArA praNAma kahezo. Izvara-icchA haze to zrAvaNa vada 1nI lagabhaga atrethI thoDA divasa mATe bahAra nIkaLavAno vicAra Ave che. kyuM gAma, athavA kaI tarapha javuM te haju kaMI sUjhayuM nathI. kAThiyAvADamAM AvavAnuM sUjhe ema bhAsatuM nathI. Apane eka vAra te mATe avakAzanuM puchAvyuM hatuM. teno yathAyogya uttara Avyo nathI. gosaLiyA bahAra nIkaLavAnI ochI bIka rAkhatA hoya ane Apane nirupAdhi jevo avakAza hoya, to pAMca paMdara divasa koI kSetre nivRttivAsano vicAra thAya che, te IzvarecchAthI karIe. koI jIva sAmAnya mumukSu thAya che, tene paNa A saMsAranA prasaMgamAM pravartavA pratyayInuM vIrya maMda paDI jAya che, to amane te pratyayI ghaNI maMdatA varte temAM Azcarya lAgatuM nathI; tathApi koI pUrve prArabdha upArjana thavAno evo je prakAra haze ke jethI te prasaMgamAM pravartavAnuM rahyA kare. paNa te kevuM rahyA kare che ? ke je khAsa saMsArasukhanI icchAvALA hoya tene paNa tevuM karavuM na poSAya, evuM rahyA kare che. jo ke e vAtano kheda yogya nathI, ane udAsInatA ja bhajIe chIe, tathApi te kAraNe eka bIjo kheda utpanna thAya che, te e ke satsaMga, nivRttinuM apradhAnapaNuM rahyA kare che, ane parama ruci che jene viSe evuM AtmajJAna ane AtmavArtA te koI paNa prakAranI icchA vinA kvacit tyAga jevA rAkhavAM paDe che. AtmajJAna vedaka hovAthI mUjhavatuM nathI, paNa AtmavArtAno viyoga te mUMjhave che. tame paNa cittamAM e ja kAraNe mUMjhAo cho. ghaNI jene icchA che evA koI mumukSubhAIo te paNa te kAraNe virahane vede che. tame bane IzvarecchA zuM dhAro cho ? te vicArazo. ane jo koI prakAre zrAvaNa vadano yoga thAya to te paNa karazo. saMsAranI jhALa joI ciMtA bhajazo nahIM. ciMtAmAM samatA rahe to te AtmaciMtana jevI che. kaMI jJAnavArtA lakhazo. e ja vinaMtI. praNAma. patrAMka - 8 saMvata 1949nA zrAvaNa sudI 10 ne, somavAra parama pUjaya bodhasvarUpa paramAtmA deva sAhebajI zrI rAjayacaMdrabhAI vi. ravajIbhAI mu. muMbAI baMdara. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 125 For Personat fivate Use Only
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI sAyalethI li. Apano AjJAMkita sevaka sobhAga lalubhAInA praNAma vAMcazo. Apano kRpApatra dana (divasa) 3-4 pelA Avela. jemAM lakhela ke prazna tamane pUchavA lakhela paNa javAba Avyo nahi to te kAgaLa mane pahoMco (pahoMcyo) nathI. eTale zuM javAba lakhuM ? gosaLiyA vigere sarvanI marajI Apa ahIM padhAro ema khacita che ane AMhI jema ApanI marajI haze tema sarave (sarve) varataze (vartaze) ane mArA manane paNa A vicAra pahelA naMbarano lAge che. khaMbhAtavAzIne paNa ApaNe AMhI teDAvazuM. chamacharI (saMvatsari) sudhI sarave (sarve) bhAuno (bhAIono). samAgama thAya to AnaMda thAya. A vicAra amAro khacitathI AgrahathI che te Apa svIkArazo ane tyAMthI cAlavAnI (AvavAnI) tArIkha lakhazo. gosaLiyAnI uMmara vadhAre pAkela thaI che to paNa tame jevo joela (joyela) che tevAne tevA che. darazana (darzana) karavAne samAgama karavAnI AturatA vadhAre. muMbaI sudhI paNa AvI mAsa be mAsa samAgama kare tevo upAdhi ADe avakAza Avato nathI eTale upAya nahi ane Ape je zrAvaNa vada 1 lagabhaga pAMca paMdara divasa nivRttine mATe nIkaLavA viSe lakhuM (lakhyuM) te vAMcI ghaNo AnaMda thayo che ane upara lakhyA pramANe Apa ahIM padhAravA vicAra karazo. kadApi ATaluM lakhatAM te vicAra karyo nahi to pachI ApanI icchA hoya tema karazo. ane gosaLiyA tathA huM Apa lakhazo te tArIkhe ghaNuM karI AvazuM. ema amArA banneno vicAra che. A pRthvi (pRthvI) aMgreja loke mApI che. temAM ghaNuM ochuM mApa batAve che ane jInanAM deve ghaNuM moTuM mApa batAvyuM enuM kAMI kAraNa haze ke meru parvate duniyAmAM nathI ema sarakAra sudhArAvALA kahe che kema? jInanA deve meru vadhAre kaA (kahyA) che te kema ? aDhIdvIpamAM caMdra sUraja ekasene batarIza batrIza) batarIza kaA (kahyA) che ene sarakAra eka caMdra ane eka sUraja ke (kahe) che temAM sUraja pharato nathI. norve ane svIDanamAM yuropakhaMDamAM te jagAe jeTha tathA aSADa mAsa dina 70 sUraja Athamato nathI. te vAta jInanA deve kema kahI nathI ? zAstramAM devalokanA varNanamAM ghaNA deva Ave ane jAve tema batAve che; te sivAya vidyAdharanA vimAnamAM ghaNA ghaNA e che. have te jJAnInAM vacana che ane temAMya eke jovAmAM AvatuM nathI. bhagavAna nirvANa padhAryA tene lAMbI mudata to thaI nathI. Azare 2500 varaza (varSa) thayAM ane ImArato paNa eTalA varasanI (varSanI) koI jagAe hoya che tAre (tyAre) deva zA 126 . hadayasakhA zrI saubhAgya ka For Personal Sivate Use Only
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ mATe dekhAtA nathI? A vAtano khulAso phakta jANavAne samajavA mATe mAge (mAgyo) che. tenuM koI kAraNa nathI ema to samajIe chIe paNa gheDa besatI nathI. tema jJAnI jUThuM bole tema paNa hoya nahi e ja vinaMtI kAma sevA pharamAvazo. li. sobhAga patrAMka - 9 saMvata 1949nA zrAvaNa sudI 11, maMgaLavAra ApanuM kIrapA (kRpA) vAluM Aja somavAranuM lakhela patra AvyuM te pahoMcyuM che. vicAra karIne uttara lakhazuM ema lakhyuM mATe mAtelA kAgaLathI vigata jANI. bIjo kAMI vicAra nA karavo ane AMhI maherabAnI karI kRpA karI padhAro. sAthe manasukha tathA kezavalAlane paNa lAvajo. muMbaImAM samAdhAnI thae (thaye) temane tarata mokalI dezuM paNa have AvavAmAM DhIla karazo nahIM e ja vinaMtI kA (kAgaLa) 1 haThIsaMgabhAIno bIDyo hato te pahoMcADyo haze. vaLI A kAgaLamAM bIDyo che te tarata poMcADajo (pahoMcADajo) DuMgara gosaLiyA tathA lerAbhAInA praNAma vAMcazo. varasAdanI tANa ghaNI che. li. sobhAga. va. patrAMka - 463. muMbaI, zrAvaNa suda 15, ravi, 1949 parama snehI zrI sobhAga, atre kuzaLakSema che. atrethI have thoDA divasamAM mukta thavAya to ThIka ema manamAM rahe che. paNa kyAM javuM te haju sudhI manamAM AvI zakyuM nathI. Apano tathA gosaLiyA vagereno Agraha sAyalA tarapha AvavA viSe rahe che, to tema karavAmAM duHkha kaMI nathI, tathApi AtmAne viSe hAla te vAta sUjhatI nathI. ghaNuM karIne AtmAmAM ema ja rahyA kare che ke jyAM sudhI A vepAra prasaMge kAmakAja karavuM rahyA kare, tyAM sudhI dharmakathAdiprasaMge ane dharmanA jANanArarUpe koI prakAre pragaTapaNAmAM na avAya e yathAyogya prakAra che. vepAra prasaMge rahetA chatAM jeno bhaktibhAva rahyA karyo che, teno prasaMga paNa evA prakAramAM karavA yogya che, ke jyAM AtmAne viSe upara jaNAvelo prakAra rahyA kare che, te prakArane bAdha na thAya. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 127 For Personal & Private Use Only
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ jine kahelAM meru vagere viSe tathA aMgreje kahela pRthavyAdi saMbaMdhe samAgama prasaMgamAM vAtacIta karazo. amAruM mana ghaNuM udAsa rahe che ane pratibaMdha evA prakArano rahe che, ke te udAsapaNuM sAva gupta jevuM karI na khamI zakAya evA vepArAdi prasaMgamAM upAdhijoga vecavA paDe che; jo ke vAstavyapaNe to samAdhipratyayI AtmA che. li. - praNAma. va. patrAMka - 44 muMbaI, zrAvaNa vada 4, budha, 1949 thoDA vakhata mATe muMbaImAM pravartanathI avakAza levAno vicAra sUjhI AvavAthI eka be sthaLe lakhavAnuM banyuM hatuM, paNa te vicAra to thoDA vakhata mATe koI nivRtti kSetra pratye sthiti karavAno hato. vavANiyA ke kAThiyAvADa taraphanI sthitino nahIM hato. haju te vicAra cokkasa vyavasthAmAM Avyo nathI. ghaNuM karI A pakSamAM ane gujarAta taraphanA koI koI nivRttikSetrane viSe vicAra AvavA saMbhava che. vicAra vyavasthA pAmyathI lakhI jaNAvIza. e ja vinaMtI. zAma prApta thAya. patraka - 10 saMvata 1950 aSADha vadI 6, maMgaLavAra, aMjAra pU. sA. zrI pa. revAzaMkara jagajIvana kuM. The. bArakoTa pAyadhunI sAhebajIne dejo zrI muMbAI baMdara. Apano kRpA patra hAlamAM nathI to lakhazo. mAre ravivAre ke somavAre ahIMthI cAlavA (nIkaLavA) vicAra hato paNa varasAda dana (diva) 3-4 thayA raheto nathI. iMca 18 hAla pANI paDyuM. AgaLa 14 paDyuM hatuM. pavananuM tophAna paNa joDe kharuM. mANasane ghara paDyAnuM nukasAna ghaNuM saMbhaLAya che. ghare jAvuM che paNa ughADa Ape ne rasto sApha hoya to AMhIthI cAlavAnuM thAya. TapAla dana 3 thayA baMdha che. saMsAramAM mANasane... tenI dhArA (dhAraNA) bAra (bahAra) pIDI (pIDA) AvI paDe Avo saMsArano kheda te pAra pAmavA joga banatAM chatAM mArAthI kAMI banatuM nathI. e vicAra thayA kare che... mAM chuM. 128 ... dayasakhA zrI saubhAgya For Personal Private Use Only
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ kezavalAlane kejone (kahejo) ughADa Ape (thaze) cAlIza (nIkaLIza). ciMtA kare nahIM. ahIMthI kAgaLa-1 dana (divasa) 3-4 pelA lakhyo te poco (pahoMcyo) haze. li. sobhAganA praNAma vAMcajo. patrAMka - 11 saMvata 150 zrAvaNa vadI 7, guruvAra svastAna zrI muMbaI baMdara mahA zubhasthAne sarva zubhopamA lAyaka birAjamAna prema pUjaya taraNatAraNa bodhasvarUpa parama paramAtmA Atmadeva sAhebajI zrI 5. rAyacaMdrabhAI vi. ravajIbhAI. zrI sAyalethI li. AjJAMkita sevaka sobhAgyanA praNAma vAMcazo. Apano kRpA patra hAlamAM nathI to lakhazo. lIMmaDIthI eka kAgaLa maMgaLavAre lakhyo hato te pahoMcyo haze. teno javAba Abhe jANIza. huM gaIkAle ahIM Avyo chuM. khuzImAM chuM. paNa mananA dhArelA vicArathI je kAma karavuM dhArIe temAM keTalAMka kAma dhAryA pramANe bane nahIM eTale kheda AvI jAya ke AvuM nibiDa karma zuM udaya AvyuM che, je samAdhi rAkhavAno joga Avato ja nathI ane haju keTalAka divasano bhogavaTo che. jo Amane Ama chevaTa maraNa Avaze tyAM sudhI raheze to jevI AtmAne samAdhi rahevI joIe tevI kema raheze ? ema paNa vicAra thAya che ane te bAbata prathama paNa Apane lakhela che, teno khulAso chevaTano maLyo nathI. jo lakhavA ghaTArata hoya to lakhazo. keTalAka vakhate lIMmaDImAM be vicAra dhAryA pramANe A pherA UtaryA. eTalo joga kAMIka sudharyo hoya tema jaNAya che. (1) eka to dukAnanI takarAra viSe ghara meLe samAdhAna thayuM. (2) pAMca varSa thayA ThAkora sAhebanI khAnagI mulAkAta karI jJAna viSe vAta karavAno vicAra hato. te dhAryA pramANe ekAMta maLI ane icchA pramANe vAtacIta thaI che. te eka vRttithI sAMbhaLI manamAM vicAra karyo te uparathI potAnI khuzI mane vartANI che. ATaluM kAma dhAryA pramANe A phere (vakhate) UtaryuM. teTalo joga kAMIka ThIka thayo hoya tema jaNAya che. bAkI to jema che tema cAlyuM Ave che. Apa sarve vAtamAM jANo cho... saMsAramAM pUrvanA yoga vinA badhI taraphathI samAdhi kyAMthI hoya ? bhagavat icchA haze tema banaze. Apa khuzI rAkhazo. huM paNa AtmabhAvamAM khuzI chuM. A duniyAmAM aneka zAstro che. aneka mata che, zAstranI vAtamAM keTalI vAta zrI rAjasobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 129 For Personal & Private Use Only
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ anubhava pramANathI siddha thAya tevI nathI. aneka jAtanI juktithI (yuktithI) karela che. vizvAsa rAkhIe to jJAnI puruSa jUThuM bole nahIM ane tevI buddhi nahIM je temane (temaNe) je abhiprAye kahyuM hoya te samajI zakAya nahIM. tethI zAstra upara udAsa bhAva AvI Ave) eka je thoDI vAta jJAna viSenI pakaDI maunapaNuM rAkhavA icchA rahyA kare che, ne jo tema vicAra na karIe to pAra Ave tevuM nathI. have satsaMgamAM rahevA icchA ghaNI thAya che paNa te joga meLavavAnA sAdhana karatAM chatAM haju sAdhana phaLIbhUta thatuM nathI to aMtarAya jaNAya che. lImaDIvALA kezavalAla, maganalAla, manasukhalAla, chaganalAla vigerene Apa upara pratibhAva sAro che ne samAgama icche che. temaja khaMbhAtano kAgaLa gaIkAle aMbAlAlano Avyo hato temAM Apano samAgama have jaladIthI thAya tevo upAya karavA viSe lakhe che. Apa koI patra jJAna viSeno vArtAno mArA upara vigatathI AgaLanI peThe Ave to te patra ThAkora sAhebane vaMcAvavA jevo mane jaNAya to khImacaMdabhAIe kahyuM che ke mane bIDajo. eTale vaMcAvIza. ThAkora sAhebane bodhanI prApti thAya tevAM temanAM lakSaNo che ane jo bodha pAme to paramArthanI vizeSa vRddhi thAya ema manamAM rahevAthI jema bane tema jaladI temane bodha karavA icchA rAkho ema mArA vicAramAM rahe che. pachI ApanI marajI. e ja vinaMtI kAgaLa 1 kezavalAlane bIDyo che te ApazojI. li. sobhAga. va. patrAMka - para muMbaI, bhAdrapada vada 12, budha 1950 pUjya zrI sobhAgabhAI, zrI sAyalA. atre kuzaLatA che. Apano kAgaLa 1 Aje Avyo te pahoMcyo che. praznonA uttara have taratamAM lakhazuM. Ape AjanA kAgaLamAM samAcAra lakhyA che te viSe revAzaMkarabhAI rAjakoTa che tyAM lakhyuM che, jeo parabhAro Apane uttara lakhaze. gosaLiyAnA doharA pahoMcyA che. teno uttara lakhavA jevuM vizeSapaNe nathI. eka adhyAtma dazAnA aMkure e doharA utpanna thayA saMbhave che. paNa te ekAMta siddhAMtarUpa nathI. zrI mahAvIra svAmIthI hAlanuM jaina zAsana pravarte che, teo vadhAre upakArI ? 130 .. dayasakhA zrI saubhAgya For pe For Personal & Private Use Only
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke pratyakSa hitamAM preranAra ane ahitathI nivAranAra evA adhyAtmamUrti sadguru vadhAre upakArI ? te prazna mAkubhAI taraphathI che. atra eTalo vicAra rahe che ke mahAvI2svAmI sarvajJa che ane pratyakSa puruSa AtmajJa-samyakdaSTi che, arthAt mahAvIrasvAmI vizeSa guNasthAnake vartatA evA hatA. mahAvIrasvAmInI pratimAnI vartamAnamAM bhakti kare, teTalA ja bhAvathI pratyakSa sadgurunI bhakti kare e bemAM hitayogya vizeSa koNa kahevA yogya che ? teno uttara tame banne vicArIne savistara lakhazojI. prathama sagapaNa-saMbaMdhamAM sUcanA karI hatI, eTale sahaja revAzaMkarabhAIne ame lakhyuM hatuM, kema ke te vakhate vizeSa lakhAya te anavasara ArtadhyAna kahevA yogya che. Aje Ape spaSTa lakhavAthI revAzaMkarabhAIne meM spaSTa lakhyuM che. vyAvahArika jaMjALamAM ame uttara ApavA yogya nahIM hovAthI revAzaMkarabhAIne A prasaMganuM lakhyuM che. jeo vaLatI TapAle Apane uttara lakhaze. e ja vinaMtI. gosaLiyAne praNAma. li. A. sva. praNAma patrAMka - 12 saMvata 1950 zrAvaNa vadI 10, ravivAra prema pUjya taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmA deva sAhebajI zrI rAjyacaMdrabhAI vi. 2vajIbhAI sevAmAM, zrI sAyalethI lI. AganAkIMta (AjJAMkita) sevaka sobhAga lallubhAInA namaskAra vAMcazo. ApanuM kIrapApatuM (kRpApatra) Aje AvyuM te pocuM che (pahoMcyuM che) vIgata (vigata) lakhavAno hAla udaya nathI jaNAto. lakhuM (lakhyuM) te jANuM (jANyuM) prathamano kAgaLa AMhI Avela te pocyo (pahoMcyo) che. have vigatathI kAgaLa Ave te vAMcavA icchA rahyA kare che. bIjuM Apane zuM lakhavuM. samayasAra nATakanI copaDImAM bIjaganAna (bIjajJAna)ne viSeno koI savaiyA ke chaMdamAM bhAvArtha haze ke kema ? ne jo che to kayA savaiyA chaMdamAM che te Apa lakhI jaNAvazo. DuMgara gosaLiyA Aja nolI gaiA (gayA) che te dana (divasa) 1-2mAM Avaze. tenA manamAM ApanI taraphathI keTalI vAtano manamAM kheda vedA (vedAyA) kare che. te zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana For Personal Private Use Only 131
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke (kahe) che ke AvA pratApI puruSa ane teno jagatane kAMI prabhAva jovAmAM Ave nahIM, e eka Azcarya jevuM che. tema ghaNI vakhata te vAtuM karyA kare che. ane javAba devo ghaTe tema huM ApuM chuM. tyAre te pUrvanA jJAnI puruSa prabhAvI thaI gayA tenI vAtuM (vAta) kADhI bese che. to have tene uttara mAre zuM devo te Apa lakhazo. hAlamAM bhAdaravA suda 5 sudhI to jANamAM AMhI rahevAnuM Tharaze kharuM e ja vinaMtI. hamaNAM hAla sAlamAM kAgaLa lakhIe chIe. ne javAba maMgAvIe chIe teno uttara paNa aMtarAyane joge maLato nathI. evA zakta (sakhata) karamano (karmano) ude (udaya) hoya ema jaNAya che. li. sobhAganA namaskAra vAMcazo. va. patrAMka - pa20 muMbaI, zrAvaNa vada 0)), guru, 1950 zrI sAyalA grAma sthita, parama snehI zrI sobhAgane, zrI mohamayI kSetrathI - nA bhaktipUrvaka yathAyogya prApta thAya. vizeSa vinaMtI ke tamAro lakhela kAgaLa pahoMcyo che. teno uttara nIcethI vicArazo. jJAnavArtAnA prasaMgamAM upakArI evA keTalAka prazno tamane thAya che, te tame amane lakhI jaNAvo cho, ane tenA samAdhAnanI tamArI icchA vizeSa rahe che, tethI koI paNa prakAre jo tamane te praznonAM samAdhAna lakhAya to sAruM, ema cittamAM rahyA karatAM chatAM udayayogathI tema banatuM nathI. patra lakhavAmAM cittanI sthiratA ghaNI ja ochI rahe che. athavA citta te kAryamAM alpa mAtra chAyA jevo praveza karI zake che. jethI tamane vizeSa vigatathI patra lakhavAnuM thaI AvatuM nathI. eka eka kAgaLa lakhatAM dazadaza, pAMca pAMca vakhata babbe-caccAra lITI lakhI te kAgaLa adhUrA mUkavAnuM cittanI sthitine lIdhe bane che. kriyAne viSe ruci nahIM, tema prArabdhabaLa paNa te kriyAmAM hAla vizeSa udayamAna nahIM hovAthI tamane tema ja bIjA mumukSuone vizeSapaNe kaMI jJAnacarcA lakhI zakAtI nathI. cittamAM e viSe kheda rahe che, tathApi tene hAla to upazama karavAnuM ja citta rahe che. evI ja koI AtmadazAnI sthiti hAla varte che. ghaNuM karIne jANIne karavAmAM AvatuM nathI, arthAt pramAdAdi doSe karI te kriyA nathI banatI ema jaNAtuM nathI. je mukharasa saMbaMdhI jJAna viSe "samayasAra' graMthanA kavitAdinAM tame artha dhAro 132 hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal Hivate Use Only
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ cho te tema ja che, ema sarvatra che, ema kahevA yogya nathI. banArasIdAse 'samayasAra' graMtha hindI bhASAmAM karatAM keTalAMka kavita, savaiyA vageremAM tenA jevI ja vAta kahI che; ane te koI rIte 'bIjajJAna'ne lagatI jaNAya che. tathApi kyAMka kyAMka tevA zabdo upamApaNe paNa Ave che. 'samayasAra' banArasIdAse karyo che, temAM te zabdo jyAM jyAM AvyA che, tyAM tyAM sarva sthaLe upamApaNe che ema jaNAtuM nathI, paNa keTaleka sthaLe vastupaNe kahyuM che, ema lAge che; jo ke e vAta kaMIka AgaLa gaye maLatI AvI zake ema che. eTale tame je 'bIjajJAna'mAM kAraNa gaNo cho tethI kaMIka AgaLa vadhatI vAta athavA te vAta vizeSa jJAne temAM aMgIkAra karI jaNAya che. banArasIdAsane kaMI tevo yoga banyo hoya ema 'samayasAra' graMthanI temanI racanA parathI jaNAya che. 'mULa samayasAra'mAM eTalI badhI spaSTa vArtA 'bIjajJAna' viSe kahI nathI jaNAtI, ane banArasIdAse to ghaNe ThekANe vastupaNe ane upamApaNe te vAta kahI che. je uparathI ema jaNAya che ke banArasIdAse sAthe potAnA AtmAne viSe je kaMI anubhava thayo che, teno paNa koI te prakAre prakAza karyo che, ke koI vicakSaNa jIvanA anubhavane te AdhArabhUta thAya, vizeSa sthira karanAra thAya. ema paNa lAge che ke banArasIdAse lakSaNAdi bhedathI jIvano vizeSa nirdhAra karyo hato, ane te te lakSaNAdinuM satata manana thayA karyAthI AtmasvarUpa kaMIka tIkSNapaNe temane anubhavamAM AvyuM che; ane avyaktapaNe Atmadravyano paNa temane lakSa thayo che, ane te avyakta lakSathI te bIjajJAna temaNe gAyuM che. avyakta lakSano artha atre evo che ke cittavRtti AtmavicAramAM vizeSapaNe lAgI rahevAthI pariNAmanI nirmaLa dhArA banArasIdAsane je aMze pragaTI che, te nirmaLadhArAne lIdhe potAne dravya A ja che ema joke spaSTa jANavAmAM nathI, to paNa aspaSTapaNe eTale svAbhAvikapaNe paNa temanA AtmAmAM te chAyA bhAsyamAna thaI che, ane jene lIdhe te vAta temanA mukhathI nIkaLI zakI che; ane sahaja AgaLa vadhatAM te vAta temane sAva spaSTa thaI jAya evI dazA te graMtha karatAM temanI prAye rahI che. zrI DuMgaranA aMtaramAM je kheda rahe che te koI rIte yogya che, ane te kheda ghaNuM karIne tamane paNa rahe che, te jANavAmAM che. temaja bIjA paNa keTalAka mumukSu jIvone e prakArano kheda rahe che e rIte jANavAmAM chatAM, ane tama sauno e kheda dUra karAya to sAruM ema manamAM rahetAM chatAM prArabdha vedIe chIe. vaLI amArA cittamAM e viSe atyaMta baLavAna kheda che. je kheda divasamAM prAye ghaNA ghaNA prasaMge sphuryA kare zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana For Personal & Private Use Only 133
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ che, ane tene upazamAvavAnuM karavuM paDe che; ane ghaNuM karI tama vagerene paNa ame vizeSapaNe te kheda viSe lakhyuM nathI, ke jaNAvyuM nathI. amane tema jaNAvavAnuM paNa yogya lAgatuM nahotuM, paNa hAla zrI DuMgare jaNAvavAthI, prasaMgathI jaNAvavAnuM thayuM che. tamane ane DuMgarane je kheda rahe che, tethI te prakAra viSe amane asaMkhyAtaguNaviziSTa kheda raheto haze ema lAge che. kAraNa ke je je prasaMge te vAta AtmapradezamAM smaraNa thAya che, te te prasaMge badhA pradeza zithila jevA thaI jAya che; ane jIvano nitya svabhAva hovAthI jIva Avo kheda rAkhatAM chatAM jIve che; evA prakAranA kheda sudhI prApta thAya che. vaLI piraNAmAMtara thaI thoDA avakAze paNa tenI te vAta pradeze pradeze sphurI nIkaLe che, ane tevI ne tevI dazA thaI Ave che, tathApi AtmA para atyaMta daSTi karI te prakArane hAla to upazamAvavo ja ghaTe che, ema jANI upazamAvavAmAM Ave che. zrI DuMgaranA ke tamArA cittamAM ema AvatuM hoya ke sAdhAraNa kAraNone lIdhe ame e prakAranI pravRtti karatA nathI, te yogya nathI. e prakAre jo rahetuM hoya to ghaNuM karI tema nathI, ema amane lAge che. nitya pratye te vAtano vicAra karavA chatAM haju baLavAna kAraNono te pratye saMbaMdha che, ema jANI je prakAranI tamArI icchA prabhAvanA hetumAM che te hetune DhIlamAM nAkhavAnuM thAya che; ane tene avarodhaka evAM kAraNone kSINa thavA devAmAM kaMI paNa AtmavIrya pariNAma pAmI sthitimAM varte che. tamArI icchA pramANe hAla je pravartatuM nathI te viSe je baLavAna kAraNo avarodhaka che, te tamane vizeSapaNe jaNAvavAnuM citta thatuM nathI, kema ke haju te vizeSapaNe jaNAvavAmAM avakAza javA devA yogya che. je baLavAna kAraNo prabhAvanA hetune avarodhaka che, temAM amAro kaMI paNa buddhipUrvaka pramAda hoya ema koI rIte saMbhavatuM nathI. tema ja avyaktapaNe eTale nahIM jANavAmAM chatAM saheje jIvathI thayA karato hoya evo pramAda hoya ema paNa jaNAtuM nathI, tathApi koI aMze te pramAda saMbhavamAM lekhatAM paNa tethI avarodhakapaNuM hoya ema lAgI zake ema nathI; kAraNa ke AtmAnI nizcayavRtti tethI asanmukha che. lokomAM te pravRtti karatAM mAnabhaMga thavAno prasaMga Ave to te mAnabhaMga paNa sahana na thaI zake ema hovAthI prabhAvanA hetunI upekSA karavAmAM AvatI hoya ema paNa lAgatuM nathI. kAraNa ke te mAnAmAna viSe citta ghaNuM karI udAsIna jevuM che, athavA te prakAramAM cittane vizeSa udAsIna karyuM hoya to thaI zake ema che. hRdayasakhA zrI saubhAgya 134 For Personal & Private Use Only
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdAdi viSayo pratyenuM koI baLavAna kAraNa paNa avarodhaka hoya ema jaNAtuM nathI. kevaLa te viSayono kSAyikabhAva che ema jo ke kahevA prasaMga nathI, tathApi temAM virasapaNuM bahupaNe bhAsI rahyuM che. udayathI paNa kayAreka maMda ruci janmatI hoya to te paNa vizeSa avasthA pAmyAM prathama nAza pAme che; ane te maMda ruci vedatAM paNa AtmA khedamAM ja rahe che, eTale te ruci anAdhAra thatI jatI hovAthI baLavAna kAraNarUpa nathI. bIjA keTalAka prabhAvaka thayA che, te karatAM koI rIte vicAradazAdinuM baLavAnapaNuM paNa haze; ema lAge che ke tenA prabhAvaka puruSo Aje jaNAtA nathI; ane mAtra upadezakapaNe nAma jevI prabhAvanAe pravartatA koI jovAmAM, sAMbhaLavAmAM Ave che; temanA vidyamAnapaNAne lIdhe amane kaMI avarodhakapaNuM hoya ema paNa jaNAtuM nathI. atyAre to ATaluM lakhavAnuM banyuM che. vizeSa samAgama prasaMge ke bIjA prasaMge jaNAvIzuM. A viSe tame ane zrI DuMgara jo kaMI paNa vizeSa jaNAvavA icchatA ho, to khuzIthI jaNAvazo. vaLI amArAM lakhelAM kAraNo sAva bahAnArUpa che ema vicAravA yogya nathI; eTalo lakSa rAkhajo . va. patrAMka - pa23 muMbaI, bhAdaravA suda 4, soma, 1950 zrI sAyalA gAme sthita, satsaMga yogya, paramasnehI zrI sobhAga tathA DuMgara pratye, zrI mohamayIpurIthI.. nA AtmasvarUpa smRtipUrvaka yathAyogya prApta thAya. atre samAdhi che. tamAro lakhelo kAgaLa Aje eka maLyo che. tamArA vidyamAnapaNAmAM prabhAvanA hetunI tamane je vizeSa jijJAsA che, ane te hetu utpanna thAya to tamAre viSe je asIma harSa utpanna thavA yogya che, te vizeSa jijJAsA ane asIma harSa saMbaMdhInI tamArI cittavRtti amane samajavAmAM che. aneka jIvonI ajJAnadazA joI, vaLI te jIvo kalyANa karIe chIe athavA ApaNuM kalyANa thaze, evI bhAvanAe ke icchAe ajJAnamArga pAmatA joI te mATe atyaMta karuNA chUTe che, ane koI paNa prakAre A maTADavA yogya che ema thaI Ave che; athavA tevo bhAva cittamAM ema ne ema rahyA kare che, tathApi te thavA yogya haze te prakAre thaze, ane je samaya para te prakAra hovAyogya haze te samaye thaze, evo paNa prakAra cittamAM rahe che, kema ke te karuNAbhAva ciMtavatAM citavatAM AtmA zrI rAja-sobhAga patravyavahAra -jJAnagaMgAnuM avagAhana 135 For Personelivate Use Only
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAhya mAhAbhyane bhaje ema thavA devA yogya nathI; ane haju kaMIka tevo bhaya rAkhavo yogya lAge che. beya prakArane hAla to ghaNuM karI nitya vicAravAmAM Ave che, tathApi bahu samIpamAM tenuM pariNAma AvavAno saMbhava jaNAto nahIM hovAthI banatAM sudhI tamane lakhyuM ke kahyuM nathI. tamArI icchA thavAthI vartamAna je sthiti che, te e saMbaMdhamAM saMkSepe lakhI che; ane tethI tamane koI paNa prakAre udAsa thavuM ghaTatuM nathI, kema ke amane vartamAnamAM tevo udaya nathI; paNa amAro AtmapariNAma te udayane alpakALamAM maTADavA bhaNI che, eTale te udayanI kALasthiti koI paNa prakAre vadhAre baLavAnapaNe vedavAthI ghaTatI hoya to te ghaTADavA viSe varte che, bAhya mAhAbhyanI icchA AtmAne ghaNA vakhata thayA nahIM jevI ja thaI gaI che, eTale buddhi bAhya mAhAbhya ghaNuM karI icchatI jaNAtI nathI, ema che, tathApi bAhya mAhAbhyathI jIva saheja paNa pariNAmabheda na pAme evI svasthatAmAM kaMIka nyUnatA kahevI ghaTe che; ane tethI je kaMI bhaya rahe che te rahe che, je bhayathI taratamAM muktapaNuM thaze ema jaNAya che. kabIra sAhebanAM be pada ane "cAritrasAgaranuM eka pada nirbhayapaNAthI temaNe kahyAM che te lakhyAM, te vAMcyAM che. zrI "cAritrasAgaranAM tevAM keTalAMka pado prathama paNa vAMcavAmAM AvyAM che tevI nirbhaya vANI mumukSujIvane ghaNuM karI dharmapuruSArthamAM baLavAna kare che. amArAthI tevAM pada ke kAvyo racelAM jovAnI je tamArI icchA che. te hAla to upazamAvavA yogya che. kema ke tevAM pada vAMcavA vicAravAmAM ke karavAmAM upayogano hAla vizeSa praveza thaI zakato nathI, chAyA jevo paNa praveza thaI zakato nathI. - sonAnA ghATa judA judA che; paNa te ghATano jo DhALa pADavAmAM Ave to te badhA ghATa maTI jaI eka sonuM je avazeSa rahe che; arthAt sau ghATa judA judA dravyapaNAno tyAga karI de che ane sau ghATanI jAtinuM sajAtIyapaNuM hovAthI mAtra eka sonArUpa dravyapaNAne pAme che e pramANe dRSTAMta lakhI AtmAnI mukti ane dravyapaNAnA siddhAMta upara prazna karyuM che, te saMbaMdhamAM saMkSepamAM jaNAvavA yogya A prakAre che : sonuM upacArika dravya che evo jinano abhiprAya che, ane anaMta paramANunA samudAyapaNe te varte che tyAre cakSugocara thAya che. judA judA tenA ghATa banI zake che te sarve saMyogIbhAvI che, ane pAchA bheLA karI zakAya che te, te ja kAraNathI che. 136 .. skrayasakhA zrI saubhAgya For Persored ate Use Only
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa sonAnuM mULa svarUpa joIe to anaMta paramANu samudAya che. je pratyeka pratyeka paramANuo che te sau potapotAnA svarUpamAM ja rahyA che. koI paNa paramANuM potAnuM svarUpa tajI daI bIjA paramANupaNe koIpaNa rIte pariNamavA yogya nathI; mAtra teo ekajAti hovAthI ane tene viSe sparzaguNa hovAthI te sparzanA samaviSamayoge tenuM maLavuM thaI zake che, paNa te maLavuM kaMI evuM nathI, ke jemAM koI paNa paramANue potAnuM svarUpa tajyuM hoya. karoDo prakAre te anaMta paramANurUpa sonAnA ghATone eka rasapaNe karo, to paNa sau sau paramANu potAnA ja svarUpamAM rahe che; potAnAM dravya, kSetra, kALa, bhAva tyajatAM nathI; kema ke tevuM banavAno koI paNa rIte anubhava thaI zakato nathI. te sonAnA anaMta paramANu pramANe siddha anaMtanI avagAhanA gaNo to aDacaNa nathI, paNa tethI kaMI koI paNa jIve koI paNa bIjA jIvanI sAthe kevaLa ekatvapaNe bhaLI javApaNuM karyuM che ema che ja nahIM. sau nijabhAvamAM sthiti karIne ja vartI zake. jIve jIvanI jAti eka hoya tethI kaMI eka jIva che to potApaNuM tyAgI bIjA jIvonA samudAyamAM bhaLI svarUpano tyAga karI de, ema banavAno zo hetu che ? tenAM potAnAM dravya, kSetra, kALa, bhAva, karmabaMdha ane muktAvasthA e anAdithI bhinna che, ane muktAvasthAmAM pAchAM te dravya, kSetra, bhAvano tyAga kare, to pachI tenuM potAnuM svarUpa zuM rahyuM ? tene zo anubhava rahyo ? ane potAnuM svarUpa javAthI tenI karmathI mukti thaI, ke potAnA svarUpathI mukti thaI ? e prakAra vicAravA yogya che. e Adi prakAre kevaLa ekapaNuM jine niSedhyuM che. atyAre vakhata nahIM hovAthI eTaluM lakhI patra pUruM karavuM paDe che. e ja vinaMti. A. sva. praNAma patrAMka - 13 saMvata 1950nA bhAdaravA sudI 6, budhavAra svastI zrI muMbAI baMdara mahAsubhasthAne sakaLa guNajANa taraNatAraNa, bodhasvarUpa, paramAtmAdeva, sAhebajI zrI rAjyacaMdrabhAInI cIraNajIva hajo. zrI sAyalethI lI. AjJAMkita sevaka sobhAga lallubhAInA namaskAra vAMcajo. Apano lakhela kIrapA (kRpA) patra bhAdaravA suda 4no lakhela Aja savAramAM pahoMcyo. vAMcI lakhavAno khulAso AvavAthI amo banne jaNane AnaMda thayo che ane je Ape lakhyuM che te barAbara che temAM zaMkA karavA jevuM retuM (rahetuM) nathI. A pherAno kAgaLa lIMmaDI bIDIza. khImacaMdabhAInI marajI haze to ThAkora sAhebane vaMcAvI pAcho zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana For Personal & Private Use Only 137
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIDaze. paNa Apane vinaMtIpUrvaka lakhuM chuM ke jo ThAkora sAheba Apane teDAvA mANasa mokale to jarUra AvavuM. vaLI te jIva ghaNo sAro che ema mane lAgyuM che. to jo koI rIte bodha pAme to paramArathanI vRddhi thAya. DuMgara gosaLiyAnI ne mArI icchA jaladI saMsAra paDyo mUkavAnI (paDato mUkavAnI) nathI. e to jayAre ApanI icchA haze, prArabdha joga bhogavI rahyA pachI jyAre banavuM haze tyAre banaze enuM kAMI ghaNe bhAge jarUra nathI. paNa bAkInI uMmara have ApanA samAgamamAM nIkaLe to anaMta phAyado thAya. kAraNa Avo joga anaMtakALa vIte banavo kaThaNa te sahejamAM joga banatAM chatAM vijoga rahe che eTale kheda che. prabhAva viSe to je banavAkAla haze te thAze tenI koI jarUra nathI. amArA svarUpano jema vadhAre prakAza thAya tema karazo. amArA manane kAMI siddhi riddhie jJAna hoya nahi. amAre to tamArA samAgamamAM rahevuM ane jJAna cetanAmAM ramavuM ema icchA che. AnaMdaghanajI tathA yazovijayajI tathA kIrtivijayajI tathA vinayavijayajI tathA bIjA koI jInamAM (jinamAM) thayelA AcArajanI (AcAryanI) vANImAM bIjajJAna viSeno bhAvArtha amane jovAmAM Ave che to tema haze ke parabAruM svarUpanI prApti thaI haze te jaNAvazo. go. DuMgara tathA mArA vatI chamacharI (saMvatsari) saMbaMdhI koI jANatAM ajANatAM Apano avinaya abhakti thaI hoya to hAtha joDI mAna moDI bhujo bhujo karI khamAvIe chIe. Apa kSamA karazo e ja vinaMtI. kAmasevA pharamAvazo. mAre hAla dana (divasa) 4-5 tAM (tyAM) rahevAnuM thavA bharUzo che pachI morabI dana 10-15nuM kAma che tyAM gayA vinA chUTako nathI ane aMjAra rU paDatara che te divALI pahelAM muMbaI mokalavuM paDe mATe bhAvanagarathI lakhaze to tyAM jAvuM paDaze. saja (saheja) jaNAvA (jANavA) lakhuM chuM. va. patrAMka - para5 muMbaI, bhAdaravA suda 10, ravi, 1950 A AtmabhAva che, ane A anyabhAva che, evuM bobIja AtmAne viSe pariNamita thavAthI anyabhAvane viSe saheje udAsInatA utpanna thAya che, ane te udAsInatA anukrame te anyabhAvathI sarvathA muktapaNuM kare che. nijArabhAva jeNe jANyo che evA jJAnIpuruSane tyAra pachI parabhAvanAM kAryano je kaMI prasaMga rahe che, 138 hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personenrivate Use Only
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ te prasaMgamAM pravartatAM pravartatAM paNa tethI te jJAnIno saMbaMdha chUTyA kare che, paNa temAM hitabuddhi thaI pratibaMdha thato nathI. pratibaMdha thato nathI e vAta ekAMta nathI, kema ke jJAnanuM vizeSa baLavAnapaNuM jyAM hoya nahIM, tyAM parabhAvano vizeSa paricaya te pratibaMdharUpa thaI Avavo paNa saMbhave che; ane teTalA mATe paNa jJAnI puruSane paNa zrI jine nijajJAnanA paricaya puruSArthane vakhANyo che; tene paNa pramAda kartavya nathI, athavA parabhAvano paricaya karavA yogya nathI, kema ke koI aMze paNa AtmadhArAne te pratibaMdharUpa kahevA yogya che. jJAnIne pramAdabuddhi saMbhavatI nathI, ema jo ke sAmAnyapade zrI jinAdi mahAtmAoe kahyuM che, to paNa te pada cothe guNaThANethI saMbhavita gayuM nathI; AgaLa jatAM saMbhavita gayuM che; jethI vicAravAna jIvane to avazya kartavya che ke, jema bane tema parabhAvanA paricita kAryathI dUra rahevuM, nivRtta thavuM. ghaNuM karIne vicAravAna jIvane to e ja buddhi rahe che, tathApi koI prArabdhavazAt parabhAvano paricaya baLavAnapaNe udayamAM hoya tyAM nijapadabuddhimAM sthira rahevuM vikaTa che, ema gaNI nitya nivRttibuddhinI vizeSa bhAvanA karavI, ema moTA puruSoe kahyuM che. alpa kALamAM avyAbAdha sthiti thavAne arthe to atyaMta puruSArtha karI jIve paraparicayathI nivartavuM ja ghaTe che, haLave haLave nivRtta thavAnAM kAraNo upara bhAra devA karatAM je prakAre tvarAe nivRtti thAya te vicAra kartavya che; ane tema karatAM azAtAdi Apattiyoga vadavA paDatA hoya to tene vedIne paNa paraparicayathI zIdhrapaNe dUra thavAno prakAra karavo yogya che. e vAta vismaraNa thavA devA yogya nathI. jJAnanuM baLavAna tAratamyapaNuM thaye to jIvane paraparicayamAM kadApi svAtmabuddhi thavI saMbhavatI nathI, ane tenI nivRtti thaye paNa jJAnabaLe te ekAMtapaNe vihAra karavA yogya che; paNa tethI jenI ochI dazA che evA jIvane to avazya paraparicayane chedIne; satsaMga kartavya che, ke je satsaMgathI saheje avyAbAdha sthitino anubhava thAya che. jJAnIpuruSa ke jene ekAMte vicaratAM paNa pratibaMdha saMbhavato nathI, te paNa satsaMganI niraMtara icchA rAkhe che, kema ke jIvane jo avyAbAdha samAdhinI icchA hoya to satsaMga jevo koI saraLa upAya nathI. Ama hovAthI dina dina pratye, prasaMge prasaMge, ghaNI vAra kSaNe kSaNe satsaMga ArAdhavAnI ja icchA vardhamAna thayA kare che. e ja vinaMtI. A. sva. praNAma. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 139 For Personal & Private Use Only
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ va. patrAMka - 531 muMbaI, Aso vada 0)), 1950 ApanA lakhelA traNe patro pahoMcyA che. jeno paramArtha hetue prasaMga hoya te thoDIeka vigata jo AjIvikAdi prasaMga viSe lakhe ke jaNAve to tethI trAsa AvI jAya che. paNa A kaLikALa mahAtmAnA cittane ThekANe rahevA de tevo nathI. ema vicArI meM tamArA patro vAMcyA che. temAM vepAranI goThavaNa viSemAM je Ape lakhyuM te hAla karavA yogya nathI. bAkI te prasaMgamAM tame je kaMI jaNAvyuM che te ke tethI vadhAre tamArI vatI kaMI karavuM hoya to tethI harakata nathI. kema ke tamArA pratye anyabhAva nathI. va. patrAMka - pa3ra muMbaI, Aso vada 0)), 1950 tamArA lakhelA traNe patronA uttaranuM eka patuM Aje lakhyuM che. je bahu saMkSepamAM lakhyuM hovAthI teno uttara vakhate na samajI zakAya, tethI pharI A patuM lakhyuM che. tamAruM cIMdheluM kAma AtmabhAva tyAga karyA vinA game te karavAnuM hoya to karavAmAM amane viSamatA nathI. paNa amAruM citta, hAla tame je kAma lakho cho te karavAmAM phaLa nathI ema jANIne tamAre te vicAra hamaNAM upazamAvavo, ema kahe che. AgaLa zuM thAya che te dhIrajathI sAkSIvatuM jovuM zreyarUpa che tema hAla bIjo koI bhaya rAkhavo ghaTato nathI. ane AvI ja sthiti bahu kALa rahevAnI che ema che ja nahIM. praNAma. va. patrAMka - parUpa muMbaI, kArataka suda 3, budha 151 tamane be patro lakhyA che te pahoMcyA haze. ame saMkSepamAM lakhyuM che. abhinnabhAve lakhyuM che. kadApi kaMI temAM aMdezA yogya nathI. topaNa saMkSepanA kAraNathI na samajAya evuM kAMI bane to pUchavAmAM aDacaNa nathI. zrIkRSNa game te gatine prApta thayA hoya, paNa vicAratAM te AtmabhAva-upayogI hatA, ema spaSTa jaNAya che. je zrIkRSNa kAMcananI dvArikAnuM, chappanakoTi yAdave saMgrahitanuM, paMcaviSayanA AkarSita kAraNonA yogamAM svAmIpaNuM bhogavyuM, te zrIkRSNa 14) hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyAre deha mUkyo che tyAre zI sthiti hatI te vicAravA yogya che, ane te vicArI A jIvane jarUra AkuLapaNAthI mukta karavA yogya che. kulano saMhAra thayo che; dvArikAno dAha thayo che, te zoke zokavAna ekalA vanamAM bhUmi para AdhAra karI sUtA che, tyAM jarAkumAre bANa mAryuM te samaye paNa jeNe dhIrajane avagAhI che te zrIkRSNanI dazA vicAravA yogya che. patrAMka - 14 saMvata 1951nA kArataka sudI 5, zukravAra premapeja paramAtmAdeva bodhasvarUpa zrI rAmacaMdrabhAI vi. ravajIbhAI mu. muMbAI baMdara. zrI aMjArathI li. Apano AjJAMkita sevaka sobhAganuM pAyelAgaNuM vAMcazo. ApanAM pattAM (patro) be pahelAM AvyAM te lakhAvaTa ghaNe bhAge samajyo chuM ane teno javAba gaIkAle ane parama divase lakhyo che. vaLI samajavA sAruM Aje eka patuM pahoMcyuM che. vAMcI AnaMda thayo che te samajUtI Apo cho te kharI ja che ane Apa jevAne jene satsaMga che te game tema mana pheravI vALI dhIraja pakaDe ja. kAraNa bIjA upAya na dekhe tyAre zuM kare paNa koka TANe to bhabhaka lAvo ! pachI mUvA pachI amAre kAM (kyAM) jovuM che. huM te viSe kAMI Apane lakhato nathI. ApanI kRpAthI khuzImAM chuM. kAMI ciMtA rAkhazo nahi ane avasara dekho tyAre saMbhALa lezo. pativRtAnI bhakti che e ja vinaMtI. maNilAlanuM patuM Aje AvyuM te potuM (pahoMcyo che. samAcAra jANyA che. trikamajInI dukAnathI jIva meLavI kolAbAnA kAmamAM vAkepha thAya to tene AgaLa upara phAyado che. Aja suratano tAra che. zrI kArako-200 levA lakhe che. to dhIre dhIre lezuM ema kahezo e ja. li. sobhAga va. patrAMka - pa38 muMbaI, kArtika suda 9, budha 151 be patra prApta thayA che. chUTA manathI khulAso apAya evI tamArI icchA rahe che, te icchA hovAne zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 141 For Personal & Private Use Only
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ lIdhe ja chUTA manathI khulAso ApavAnuM banyuM nathI, ane have paNa te icchA nirodhyA sivAya tamane bIjuM vizeSa kartavya nathI. ame chUTA cittathI khulAso ApIzuM ema gaNIne icchA nirodhavI ghaTe nahIM, paNa satparuSanA saMganuM mAhAbhya jaLavAvA te icchA zamAvavI ghaTe che, ema vicArIne zamAvavI ghaTe che. satsaMganI icchAthI ja jo saMsAra pratibaMdha TaLavAne sthiti sudhAraNAnI icchA rahetI hoya to paNa hAla jatI karavI yogya che, kema ke amane ema lAge che ke vAraMvAra tame lakho cho, te kuTuMba moha che, saMkaleza pariNAma che, ane azAtA nahIM sahana karavAnI kaMI paNa aMze buddhi che; ane je puruSane te vAta bhaktajane lakhI hoya to tethI teno rasto karavAne badale ema thAya che ke, AvI nidAnabuddhi jyAM sudhI rahe tyAM sudhI samyaktvano rodha rahe kharo, ema vicArI ghaNI vAra kheda thaI Ave che; tene lakhavuM te tamane yogya nathI. va. patrAMka - pa68 muMbaI, phAgaNa, 1951 AtmasvarUpano nirNaya thavAmAM anAdithI jIvanI bhUla thatI AvI che, jethI hamaNAM thAya temAM Azcarya lAgatuM nathI. sarva kulezathI ane sarva duHkhathI mukta thavAno AtmajJAna sivAya bIjo koI upAya nathI. sarvicAra vinA AtmajJAna thAya nahIM, ane asatsaMga-prasaMgathI jIvanuM vicArabaLa pravartatuM nathI emAM kiMcitmAtra saMzaya nathI. AtmapariNAmanI svasthatAne zrI tIrthaMkara "samAdhi' kahe che. AtmapariNAmanI asvasthatAne zrI tIrthakara "asamAdhi' kahe che. AtmapariNAmanI sahaja svarUpe pariNati thavI tene zrI tIrthakara "dharma' kahe che. AtmapariNAmanI kaMI paNa capaLa pariNati thavI tene zrI tIrthakara karma kahe che. zrI jina tIrthakare jevo baMdha ane mokSano nirNaya kahyo che, tevo nirNaya vedAMtAdi darzanamAM dRSTigocara thato nathI; ane jevuM zrI jinane viSe yathArtha vaktApaNuM jovAmAM Ave che, tevuM yathArtha vaktApaNuM bIjAmAM jovAmAM AvatuM nathI. AtmAnA aMtavyapAra (zubhAzubha pariNAmadhArA) pramANe baMdhamokSanI vyavasthA che, zArIrika ceSTA pramANe te nathI. pUrve utpanna karelAM vedanIya karmanA udaya pramANe rogAdi utpanna thAya che, ane te pramANe nirbaLa, maMda, plAna, uSNa, zIta Adi zarIraceSTA thAya che. 142 >> dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ vizeSa roganA udayathI athavA zArIrika maMdabaLathI jJAnInuM zarIra kaMpAya, nirbaLa thAya, plAna thAya, maMda thAya, raudra lAge tene bhramAdino udaya paNa varte; tathApi je pramANe jIvane viSe bodha ane vairAgyanI vAsanA thaI hoya che te pramANe te rogane jIva te te prasaMgamAM ghaNuM karI vede che. koI paNa jIvane avinAzI dehanI prApti thaI ema dIThuM nathI, jANyuM nathI tathA saMbhavatuM nathI; ane mRtyu AvavuM avazya che, evo pratyakSa niHsaMzaya anubhava che, tema chatAM paNa A jIva te vAta pharI pharI bhUlI jAya che e moTuM Azcarya che. je sarvajJa vItarAgane viSe anaMta siddhio pragaTI hatI te vItarAge paNa A dehane anityabhAvI dITho che, to pachI bIjA jIvo kayA prayoge dehane nitya karI zakaze ? zrI jinano evo abhiprAya che, ke pratyeka, dravya anaMta paryAyavALuM che. jIvane anaMtA paryAya che ane paramANune paNa anaMtA paryAya che. jIva cetana hovAthI tenA paryAya paNa cetana che, ane paramANu acetana hovAthI tenA paryAya paNa acetana che. jIvanA paryAya acetana nathI ane paramANunA paryAya sacetana nathI, evo zrI jine nizcaya karyo che ane tema ja yogya che, kema ke pratyakSa padArthanuM svarUpa paNa vicAratAM tevuM bhAse che. jIva viSe, pradeza viSe, paryAya viSe, tathA saMkhyAta, asaMkhyAta, anaMta Adi viSeno yathAzakti vicAra karavo. je kaMI anya padArthano vicAra karavo che te jIvanA mokSArthe karavo che, anya padArthanA jJAnane mATe karavo nathI. patrAMka - 15 saMvata 1951nA phAgaNa vada 10 saMkhAtA (saMkhyAtA) azaMkhatA (asaMkhyAtA) anaMtA e zuM samajavuM? asaMkhyAtA ane anaMtAmAM phera zuM ? anaMtA ema kahyuM ane samajaNa gupta rIte kAMI samajavA jevI hoya tema jaNAya che. jIvanA azaMkhatA paradeza (pradeza) kahyA tyAre teNe (traNe) lokamAM cetanAnA paradeza (pradeza) keTalA jANavA ? asaMkhAtA kevA joe (joIe) jIva anaMtanA bhoga lakhIe to anaMtA thAya ? zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 143 For Personal & Private Use Only
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekake pradeza anaMtI parajAya (paryAya) kIdhI to parajAya (paryAya) te pudgalI kevAya (kahevAya) ke kema ? jo pudgalI kIe (kahIe) to AtmAno pradeza te cetana ja hoya ane pradezamAMthI parajAya (paryAya) kalpI to te paNa cetananI ja hovI joIe. to tenuM zuM samajavuM ? sarave (sarve) jIva sarakhA che ane jJAna badhA jIvane che paNa vadhAre ochuM che ane jJAna e AtmA tAra (tyAre) sarakhApaNuM kema nathI ? tAre (tyAre) jevA pudgala grahaNa kare tevuM jJAna jANavuM ke kema ? tyAre jJAna e AtmA kema kahevAya ? gosaLIAnuM kevuM (kahevuM) parajAya (paryAya) to tATaka (taraTaka) che. mane tenuM kevuM (kahevuM) anubhavamAM AvatuM nathI. Apa sAhebanI mukhe vANI sAMbhaLavAthI nize (nizcaya) thAze. bIjA koInA kevAthI (kahevAthI) nizcaya thAvo muzkela. kAraNa ApanA jevo bIjo hAlamAM koI samajatAM hoya evA mArA jovAmAM Avo (Avyo) nathI. have jema bane tema AtmA viSenI samajaNa karavI ema manamAM thayuM che. va. patrAMka - pa71 muMbaI, phAgaNa vada 5, zani, 1951 vadhAremAM vadhAre eka samaye 108 jIva mukta thAya, ethI vizeSa na thAya, evI lokasthiti jinAgamamAM svIkArelI che, ane pratyeka samaye eka so ATha eka so ATha jIva mukta thayA ja kare che, ema gaNIe, to te pariNAme traNe kALamAM jeTalA jIva mokSaprApta thAya, teTalA jIvanI je anaMta saMkhyA thAya te karatAM saMsAranivAsI jIvonI saMkhyA anaMtapaNe jinAgamamAM nirUpI che; arthAt traNe kALamAM muktajIva jeTalA thAya te karatAM saMsAramAM anaMtagaNA jIva rahe; kema ke tenuM parimANa eTaluM vizeSa che; ane tethI mokSamArgano pravAha vahyA karatAM chatAM saMsAramArga uccheda thaI javo saMbhavato nathI, ane tethI baMdhamokSa vyavasthAmAM viparyaya thatuM nathI. A viSe vadhAre carcA samAgamamAM karazo to aDacaNa nathI. jIvanA baMdhamokSanI vyavasthA viSe saMkSepamAM patuM lakhyuM che. e prakAranA je je prazno hoya to te samAdhAna thaI zake evAM che, koI pachI alpa kALe ane koI pachI vizeSa kALe samaje athavA samajAya, paNa e sau vyavasthAnAM samAdhAna thaI zake evAM che. 144 hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ sau karatAM vicAravA yogya vAta to hAla e che ke, upAdhi karavAmAM Ave, ane kevala asaMgadazA rahe ema banavuM atyaMta kaThaNa che; ane upAdhi karatAM AtmapariNAma caMcaLa na thAya, ema banavuM asaMbhavita jevuM che. utkRSTa jJAnIne bAda karatAM ApaNe saue to AtmAmAM jeTaluM asaMpUrNa-asamAdhipaNuM varte che te, athavA vartI zake tevuM hoya te, uccheda karavuM, e vAta lakSamAM vadhAre levA yogya che. va. patrAMka - pa04 muMbaI, phAgaNa, 1951 banatAM sudhI tRSNA ochI karavI joIe. janma, jarA, maraNa, konAM che? ke je tRSNA rAkhe che tenAM janma, jarA, maraNa che. mATe jema bane temAM tRSNA ochI karatA javuM. va. patrAMka - palpa muMbaI, phAgaNa, 1951 jema che tema nija svarUpa saMpUrNa prakAze tyAM sudhI nija svarUpanA nididhyAsanamAM sthira rahevAne jJAnIpuruSanAM vacano AdhArabhUta che, ema parama puruSa zrI tIrthakare kahyuM che, te satya che. bArame guNasthAnake vartatA AtmAne nididhyAsanarUpa dhyAnamAM zrutajJAna eTale mukhya evAM jJAnInAM vacanono Azraya tyAM AdhArabhUta che, evuM pramANa jinamArgane viSe vAraMvAra kahyuM che. bobIjanI prApti thaye, nirvANamArganI yathArtha pratIti thaye paNa te mArgamAM yathAsthita sthiti thavAne arthe jJAnI puruSano Azraya mukhya sAdhana che; ane te TheTha pUrNa dazA thatAM sudhI che; nahIM to jIvane patita thavAno bhaya che, ema mAnyuM che, to pachI potAnI meLe anAdithI brAMta evA jIvane saddagurunA yoga vinA nijasvarUpanuM bhAna thavuM azakya che, emAM saMzaya kema hoya ? nijasvarUpano dRDha nizcaya varte che, tevA puruSane pratyakSa jagadravyavahAra vAraMvAra cUkavI de evA prasaMga prApta karAve che, to pachI tethI nyUnadazAmAM cUkI javAya emAM Azcarya zuM che ? potAnA vicAranA baLe karI, satsaMga-sanzAstrano AdhAra na hoya tevA prasaMgamAM A jagadravyavahAra vizeSa baLa kare che, ane tyAre vAraMvAra zrI sadagurunuM mAhAbhya ane AzrayanuM svarUpa tathA sArthakapaNuM atyaMta aparokSa satya dekhAya che. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 145 For Personal & Private Use Only
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ va. patrAMka - 569 zrI satpuruSone namaskAra sarva klezathI ane sarva du:khathI mukta thavAno upAya eka AtmajJAna che. vicAra vinA AtmajJAna thAya nahIM, ane asatsaMga tathA asatprasaMgathI jIvanuM vicArabaLa pravartatuM nathI, emAM kiMcit mAtra saMzaya nathI. AraMbhaparigrahanuM alpatva karavAthI asatprasaMganuM baLa ghaTe che; satsaMganA AzrayathI asatsaMganuM baLa ghaTe che. asatsaMganuM baLa ghaTavAthI AtmavicAra thavAno avakAza prApta thAya che. AtmavicAra thavAthI AtmajJAna thAya che; ane AtmajJAnathI nijasvabhAvasvarUpa, sarva kleza ane sarva duHkhathI rahita evo mokSa thAya che; e vAta kevaLa satya che. muMbaI, phAgaNa vada 3, 1951 je jIvo mohanidrAmAM sUtA che te amuni che; niraMtara AtmavicAre karI muni to jAgRta rahe; pramAdIne sarvathA bhaya che, apramAdIne koI rIte bhaya nathI, ema zrI jine kahyuM che. sarva padArthanuM svarUpa jANavAno hetu mAtra eka AtmajJAna karavuM e che. jo AtmajJAna na thAya to sarva padArthanA jJAnanuM niSphaLapaNuM che. jeTaluM AtmajJAna thAya teTalI AtmasamAdhi pragaTe. koIpaNa tathArUpa jogane pAmIne jIvane eka kSaNa paNa aMtarbheda jAgRti thAya to tene mokSa vizeSa dUra nathI. anya pariNAmamAM jeTalI tAdAtmayavRtti che, teTalo jIvathI mokSa dUra che. jo koI Atmajoga bane to A manuSyapaNAnuM mUlya koI rIte na thaI zake tevuM che. prAye manuSyadeha vinA Atmajoga banato nathI ema jANI, atyaMta nizcaya karI, A ja dehamAM Atmajoga utpanna karavo ghaTe. 146 vicAranI nirmaLatAe karI jo A jIva anya paricayathI pAcho vaLe to sahajamAM hamaNAM ja tene Atmajoga pragaTe. asatsaMga prasaMgano gherAvo vizeSa che, ane A jIva tethI anAdikALano hInasattva thayo hovAthI tethI avakAza prApta karavA athavA tenI nivRtti karavA jema bane tema satsaMgano Azraya kare to koI rIte puruSArthayogya thaI vicAradazAne pAme. For Personal & Private Use Only hRdayasakhA zrI saubhAgya
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ je prakAre anityapaNuM, asArapaNuM A saMsAranuM atyaMtapaNe bhAse te prakAre karI AtmavicAra utpanna thAya. have A upAdhikAryathI chUTavAnI vizeSa vizeSa ArNi thayA kare che, ane chUTavA vinA je kaMIpaNa kALa jAya che te, A jIvanuM zithilapaNuM ja che, ema lAge che; athavA evo nizcaya rahe che. janakAdi upAdhimAM rahyA chatAM AtmasvabhAvamAM vasatA hatA evA avalaMbana pratye kyAreya buddhi thatI nathI. zrI jina jevA janmatyAgI paNa choDIne cAlI nIkaLyA evA bhayanA heturUpa upAdhiyoganI nivRtti A pAmara jIva karatAM karatAM kALa vyatIta karaze to azreya thaze, evo bhaya jIvanA upayoga pratye pravarte che, kema ke ema ja kartavya che. je rAgadveSAdi pariNAma ajJAna vinA saMbhavatAM nathI, te rAgadveSAdi pariNAma chatAM jIvanamuktapaNuM sarvathA mAnIne jIvanamukta dazAnI jIva AzAtanA kare che, ema varte che. sarvathA rAgadveSa pariNAmanuM parikSaNapaNuM ja kartavya che. atyaMta jJAna hoya tyAM atyaMta tyAga saMbhave che. atyaMta tyAga pragaTyA vinA atyaMta jJAna na hoya ema zrI tIrthakare svIkAryuM che. AtmapariNAmathI jeTalo anya padArthano tAdAbhyaadhyAsa nivartavo tene zrI jina tyAga kahe che. te tAdAbhyaadhyAsa nivRttirUpa tyAga thavA arthe A bAhya prasaMgano tyAga paNa upakArI che, kAryakArI che. bAhya prasaMganA tyAgane arthe aMtaryAMga kahyo nathI, ema che, to paNa A jIve aMtarbhAgane arthe bAhya prasaMganI nivRttine kaMI paNa upakArI mAnavI yogya che. nitya chUTavAno vicAra karIe chIe ane jema te kArya tarata pate tema jApa japIe chIe. jo ke ema lAge che ke te vicAra ane jApa hajI tathArUpa nathI, zithila che; mATe atyaMta vicAra ane te jApane ugrapaNe ArAdhavAno alpakALamAM yoga karavo ghaTe che, ema varyA kare che. prasaMgathI keTalAMka arasaparasa saMbaMdha jevAM vacano A patramAM lakhyAM che, te vicAramAM phurI AvatAM svavicArabaLa vadhavAne arthe ane tamane vAMcavA vicAravAne arthe lakhyAM che. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 147 For Personal & Private Use Only
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIva, pradeza, paryAya tathA saMkhyAta, asaMkhyAta, anaMta Adi viSe tathA rasanA vyApakapaNA viSe krame karI samajavuM yogya thaze. tamAro atra AvavAno vicAra che, tathA zrI DuMgara AvavAno saMbhava che ema lakhyuM te jANyuM che. satsaMga joganI icchA rahyA kare che. patrAMka - 16 saMvata 1951nA phAgaNa vada 0)), maMgaLavAra premapUjya taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmAdeva sAhebajI zrI rAmacaMdrabhAI vi. ravajIbhAI mu. muMbAI baMdara. zrI morabIthI lI. Apano AjJAMkita sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazo. Apano kRpApAtra ravivArano lakhela gaIkAle Avyo. jemAM apUrva vANIthI vigata lakhI te vAMcI jIvane ghaNo ja AnaMda thayo che ane e ja kAgaLa vAMcatAM manamAM ema thaI Ave ke A layarUpa saMsAramAMthI kyAre chUTAya. vaLI tenA reza (rahasya) ane marama (ma) vicArIe chIe to adbhuta AzcaryakAraka vANI lAge che. evI vANIno bodha vakhatovakhata karavA kRpA karazo. praznanA khulAsA viSe lakhyuM to ThIka ja che. samAgamane joge (yoge) Apa kIrapA (kRpA) karI dharAvazo jaNAvazo) ane vizeSa karI e jANavA upara vicAra thayA kare che. ghInI dukAna viSe dhIrajathI vicAra karI karavA viSe lakhyuM to utAvaLa nathI. haju karavA vicAra thAya to paNa vai. suda 2 pachI poMcI (pahoMcI) zakAya tema che. kAraNa ke lAlacaMdane sAyalA khAtAmAM mAsa 1-2nuM kAma che ane maNinI dalAlI viSe jo maNi lakhe che tema baMdobasta thato hoya ane ApanA dhyAnamAM AvatuM hoya to pachI temAM kAMI huM tyAM AvyA pachI vicAra karI karavA jevuM nathI. siddhAMtamAM sAMbhaLyAmAM cAre gatimAM samakti prApta thAya che ema vAta sAMbhaLI che. jo ema hoya to manuSyadeha zreSTa (zreSTha) kema gaNAya ? kadI manuSya avatAramAM jene jene samakti hatuM ne te jIva bIjI gatimAM jAya to tene samakti thAya to e anubhavamAM Ave che. paNa pUrve samakti pAmyo nathI ane deva, nAraka ane tiryaMca mAnave sarva samakti pAme e vAta kema bane ? manuza (manuSya) vinA bIjI traNa gatimAM sAdhana nathI ane manuza (manuSya) avatAramAM paNa keTalI badhI samajaNa Ave tAre (tyAre) samakti kahevAya che. to bIjI traNa gatimAM evo joga kyAMthI bane ? 148 . skrayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ama vicAra karatAM aTapaTuM lAge che paNa sAdhu vigere siddhAMtamAM che ema ke (kahe) eTale parANe kabUla karavuM paDe che to te vAta mAnavA joga che ? ke kAMI je kahe che temAM samajavA phera thAya che ? jJAnI mahArAjAe te je karyuM (kahyuM) haze te samajIne karyuM (kahyuM) haze. e to khAtarI che. bAkI hAlanA jANavAvALAnA samajA (samajyA) phera thAto hoya to lakhI jaNAvazo e ja vinaMtI. mAro vicAra sAyale gayA pachI eka vakhata ApanAM darzana karavA khacita AvavAno che ane gosaLIAno paNa vicAra mane teNe jaNAvyo hato. paNa have tenuM thAya te kharuM. jo te Avaze to banne jaNa sAthe AvazuM. AhIM haju dana (divasa) 8 thAya to thAya. gAdalA vigere kAMI mokalavA jevuM haze to vavANIe mokalIza ane tenA paisA khAte mAMDavA lakhuM (lakhazo) to mAMDIza. have ghaNuM karI guruvAre gAmaDAmAM jAvA vicAra che. jAvuM to A ja hatuM paNa vAhanano joga banyo nahi. vaLI amAsa hatI tethI gayo nathI. mArA vatI zrI revAzaMkarabhAIne praNAma kahezo. kRpA karI bodha Apazo. paramAdI (pramAdI) sadAya duHkhI aparamAdI (apramAdI) sukhI ema lakhyuM to paramAdI ane aparamAdI e zuM ? jo aganAna thAta (mithyAtva)ne pramAda kaho to pramAda kema kao (kaho) tethI paramAdano artha judo hovo joIe to paramAdamae zuM ? kA. 1 maNino ma. 1 laluno bIDo (bIDyo) che te Apazo. li. sobhAga. va. patrAMka - pa79 muMbaI, caitra suda 15, 151 parama snehI zrI sobhAga pratye, zrI sAyalA. morabIthI lakhelo kAgaLa 1 pahoMcyo che. ravivAre atrethI eka patuM morabI lakhyuM che te tamane sAyale maLyuM haze. zrI DuMgara sAthe A tarapha AvavAno vicAra rAkhyo che. te vicAra pramANe AvavAmAM zrI DuMgare paNa kaMI vikSepa na karavo yogya che; kema ke atre mane vizeSa upAdhi hAla tarata nahIM rahe evuM saMbhave che. divasa tathA rAtano ghaNo bhAga nivRttimAM gALavo hoya to mArAthI tema banI zakavA hAla saMbhava che. parama puruSanI AjJAnA nirvAhane arthe tathA ghaNA jIvonA hitane mATe thaI, zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 149 For Personal & Private Use Only
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ AjIvikAdi saMbaMdhI tame kaMI lakho cho, athavA pUcho cho temAM mauna jevI rIte vartavuM thAya che, te sthaLe bIjo kaMI hetu nathI, jethI mArA tevA maunapaNA mATe cittamAM avikSepatA rAkhazo, ane atyaMta prayojana vinA athavA mArI icchA jANyA vinA te prakAra mArA pratye lakhavAnuM ke pUchavAnuM na bane to sAruM. kema ke tamAre ane mAre evI dazAe vartavuM vizeSa jarUranuM che, ane te AjIvikAdi kAraNathI tamAre vizeSa bhayAkuLa thavuM te paNa yogya nathI. mArA paranI kRpAthI ATalI vAta cittamAM tame daDha karo to banI zake tevI che. bAkI koI rIte kyAre paNa bhinnabhAvanI buddhithI maunapaNuM dhAraNa karavuM mane sUjhe ema saMbhavatuM nathI, evo nizcaya rAkhajo. ATalI bhalAmaNa devI te paNa ghaTArata nathI, tathApi smRtimAM vizeSatA thavA lakhyuM che. AvavAno vicAra karI miti lakhazo. je kaMI pUchavuM karavuM hoya te samAgame puchAya to keTalAka uttara ApI zakAya. hAla patra dvArA vadhAre lakhavAnuM banI zakatuM nathI. TapAla vakhata thavAthI A patra pUruM karyuM che. zrI DuMgarane praNAma kahezo. ane amArA pratye laukika dRSTi rAkhI, AvavAnA vicAramAM kaMI zithilatA karazo nahIM, eTalI vinaMtI karazo. AtmA sauthI atyaMta pratyakSa che, evo parama puruSe karelo nizcaya te paNa atyaMta pratyakSa che e ja vinaMtI. patrAMka - 17 saMvata 1951nA caitara suda 12, zanivAra parama pUjya taraNatAraNa paramAtmAdeva bodhasvarUpa sAhebajI zrI rAyacaMdrabhAI vi. 2vajIbhAI mu. muMbAI baMdara. AjJAMkita rAyacaMdanA praNAma prApta thAya. zrI morabIthI li. Apano AganAkti (AjJAMkita) sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazo. Apano kRpApatra hAlamAM nathI to lakhazo. saMsAra saMbaMdhI kAMIpaNa vAta Apa pAse koI vakhata thaI javAthI Apane ThIka paDatuM nathI te samajAmAM (samajavAmAM) chatAM bhUla AvI jAya che to mApha karazo. gosaLiyAne ane mAre muMbAI AvavAno vicAra che. temAM mosama paNa hAla che to gosaLiyAne to kAMI karavuM nathI. paNa haju koI vepAranuM kAma bane to mane icchA kharI, tA (chattAM) thAvuM haze to thAze tenI ciMtA nathI paNa gosaLiyo ane hRdayasakhA zrI saubhAgya 150 For Personal & Private Use Only
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ huM tyAM AvIne dana (divasa) 8-15 kadI revAnuM rahevAnuM) ApanA samAgamane lIdhe thAya paNa Apane dukAnanA kAmanA prasaMgane lIdhe kadI divase joye (joIe) tevo samAgama na thAya to rAtanA vakhatamAM paNa thAya to ThIka. have huM prabhAtamAM cAlyo sAyale jAuM chuM. (kAle savAre sAyelA javAno chuM) ahIMnuM kAma je hAlamAM hatuM te karyuM che. dukAnanuM bhADuM UtaratuM karyuM che. have hamaNAM AMhInuM kAma nathI tema bIjuM paNa hAlamAM jaNAtuM nathI to sAyale gayA pachI godaLIAne laI tyAM AvavA vicAra che. A kAgaLa poMcatA (pahoMcatA) jIvane bodharUpa kAgaLa tarata sAyale lakhazo. kIrapA (kRpA) che tevI rAkhazo. li. sobhAga va. patrAMka - pa81 muMbaI, caitra vada 8, budha, 1951 cetanane cetana paryAya hoya, ane jaDane jaDa paryAya hoya, e ja padArthanI sthiti che. pratyeka samaye je je pariNAma thAya che te te paryAya che. vicAra karavAthI A vAta yathArtha lAgaze. lakhavAnuM hAla ochuM banI zake che tethI keTalAka vicAro jaNAvavAnuM banI zakatuM nathI, tema keTalAka vicAro upazama karavArUpa prakRtino udaya hovAthI koIkane spaSTatAthI kahevAnuM banI zakatuM nathI. hAla atre eTalI badhI upAdhi rahetI nathI, to paNa pravRttirUpa saMga hovAthI tathA kSetra utAparUpa hovAthI thoDA divasa atrethI nivRtta thavAno vicAra thAya che. have te viSe je bane te kharuM. e ja vinaMtI. praNAma. patrAMka - 18 saMvata 151nA caitara vada-11 ne zanivAra parama pUjaya paramAtmAdeva sAhebajI zrI rAjacaMdrabhAI vi. ravajIbhAI mu. muMbAI baMdara. zrI morabIthI li. Apano AganAkti (AjJAMkita) sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazo. ApanuM kIrapA (kRpA) patte (patra) Aje AvyuM te pocuM (pahoMcya) samAcAra lakhyA te jANyA che. dhIraja rAkhI kAma karavA bhalAmaNa lakhI to ghaNuM karIne te pramANe varatIza (vartIza). zrI rAjasobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 151 For Personal & Private Use Only
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ parabhAte (prabhAte) gAmaDAMmAM javAno chuM. somavAre ke maMgaLavAre ghaNuM karIne AvIza. phakta vakIsara jAvuM che. badhAM gAmaDAMmAM jAvA jarUra nathI, bAkI vigatathI kAgaLa ge (gaI) kAle lakhyo che e ja vinaMtI. li. sobhAga va. patrAMka - 586 muMbaI, cetravada 12, ravi, 1951 vadhAre vicAranuM sAdhana thavA A patra lakhyuM che. pUrNajJAnI zrI RSabhadevAdi puruSone paNa prArabdhodaya bhogavya kSaya thayo che; to ama jevAne te prArabdhodaya bhogavavo ja paDe emAM kaMI saMzaya nathI. mAtra kheda eTalo thAya che ke, amane AvA prArabdhodayamAM zrI RSabhadevAdi jevI aviSamatA rahe eTaluM baLa nathI; ane tethI prArabdhodaya chatAM vAraMvAra tethI aparipakva kALe chUTavAnI kAmanA thaI Ave che, ke jo A viSama prArabdhodayamAM kaMI paNa upayoganI yathAtaththatA na rahI to pharI AtmasthiratA thatAM vaLI avasara gaveSavo joIze; ane pazcAttApapUrvaka deha chUTaze; evI ciMtA ghaNI vAra thaI Ave che. A prArabdhodaya maTI nivRttikarma vedavArUpa prArabdhano udaya thavA Azaya rahyA kare che, paNa te taratamAM eTale ekathI doDha varSamAM thAya ema to dekhAtuM nathI; ane paLa paLa javI kaThaNa paDe che. ekathI doDha varSa pachI pravRttikarma vedavArUpa udaya kevaLa parikSaNa thaze, ema paNa lAgatuM nathI; kaMIka udaya vizeSa moLo paDaze ema lAge che. AtmAnI keTalIka asthiratA rahe che. gayA varSano motI saMbaMdhI vyApAra lagabhaga patavA Avyo che. A varSano motI saMbaMdhI vyApAra gayA varSa karatAM lagabhaga bamaNo thayo che. gayA varSa jevuM temAM pariNAma AvavuM kaThaNa che. thoDA divasa karatAM hAla ThIka che; ane A varSe paNa tenuM gayA varSa jevuM nahIM to paNa kaMIka ThIka pariNAma Avaze ema saMbhava rahe che; paNa ghaNo vakhata tenA vicAramAM vyatIta thavA jevuM thAya che; ane te mATe zoca thAya che, ke A eka parigrahanI kAmanAnA baLavAna pravartana jevuM thAya che; te zamAvavuM ghaTe che; ane kaMIka karavuM paDe evAM kAraNo rahe che. have jema tema karI te prArabdhodaya tarata kSaya thAya to sAruM ema manamAM ghaNI vAra rahyA kare che. 152 . hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ atre je AData tathA motI saMbaMdhI vepAra che, temAMthI mArAthI chUTavAnuM bane athavA teno ghaNo prasaMga ocho thavAnuM thAya tevo koI rasto dhyAnamAM Ave to lakhazo; game to A viSe samAgamamAM vizeSatAthI jaNAvI zakAya to jaNAvazo. A vAta lakSamAM rAkhazo. traNa varSanI lagabhagathI evuM vartAyA kare che, ke paramArtha saMbaMdhI ke vyavahAra saMbaMdhI kaMI paNa lakhatAM kaMTALo AvI jAya che; ane lakhatAM lakhatAM kalpita jevuM lAgavAthI vAraMvAra apUrNa choDI devAnuM thAya che. paramArthamAM citta je vakhate ekAgravatuM hoya tyAre jo paramArtha saMbaMdhI lakhavAnuM athavA kahevAnuM bane to te yathArtha kahevAya, paNa citta asthiravat hoya, ane paramArthasaMbaMdhI lakhavAnuM ke kahevAnuM karavAmAM Ave to te udIraNA jevuM thAya, tema ja aMtavRttino yathAtathya temAM upayoga nahIM hovAthI te AtmabuddhithI lakhyuM ke kahyuM nahIM hovAthI kalpitarUpa kahevAya; jethI tathA tevAM bIjA kAraNothI paramArtha saMbaMdhI lakhavAnuM tathA kahevAnuM ghaNuM ochuM thaI gayuM che. A sthaLe sahaja prazna thaze, ke citta asthiravat thaI javAno hetu zo che? paramArthamAM je citta vizeSa ekAgravat rahetuM te citta paramArthamAM asthiravat thavAnuM kAraNa kaMI paNa joIe. jo paramArtha saMzayano hetu lAgyo hoya, to tema bane, athavA koI tathAvidha AtmavIrya maMda thavArUpa tIvra prArabdhodayanA baLathI tema thAya. A be hetuthI paramArthavicAra karatAM, lakhatAM ke kahetAM citta asthiravatu varte. temAM prathama kahyo te hetu vartavAno saMbhava nathI. mAtra bIjo hetu kahyo te saMbhave che. AtmavIrya maMda thavArUpa tIvra prArabdhodaya hovAthI te hetu TALavAno puruSArtha chatAM kALakSepa thayA kare che; ane tevA udaya sudhI te asthiratA TaLavI kaThaNa che; ane tethI paramArtha svarUpa citta vinA te saMbaMdhI lakhavuM, kahevuM e kalpita jevuM lAge che, to paNa keTalAka prasaMgamAM vizeSa sthiratA rahe che. vyavahAra saMbaMdhI kaMI paNa lakhatAM te asArabhUta ane sAkSAt bhrAMtirUpa lAgavAthI te saMbaMdhI je kaMI lakhavuM ke kahevuM te tuccha che, AtmAne vikaLatAno hetu che, ane je kaMI lakhavuM kahevuM che te na kahyuM hoya to paNa cAlI zake evuM che, mATe jayAM sudhI tema varte tyAM sudhI to jarUra tema vartavuM ghaTe che; ema jANI ghaNI vyAvahArika vAta lakhavA, karavA, kahevAnI Teva nIkaLI gaI che. mAtra je vyApArAdi vyavahAramAM tIvra prArabdhodaye pravRtti che tyAM kaMIka pravRtti thAya che. jo ke tenuM paNa yathArthapaNuM jaNAtuM nathI. zrI jina vItarAge dravya-bhAva saMyogathI pharI pharI chUTavAnI bhalAmaNa kahI che; zrI rAja-sobhAga patravyavahAra -jJAnagaMgAnuM avagAhana 153 For Per Private Use Only
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane te saMyogano vizvAsa paramajJAnIne paNa kartavya nathI; evo nizcaLa mArga kahyo che, te zrI jina vItarAganA caraNakamaLane viSe atyaMta namra pariNAmathI namaskAra che. je prazna AjanA patramAM bIDyAM che teno samAgame uttara pUchazo. darpaNa, jaLa, dIpaka, sUrya ane cakSunA svarUpa para vicAra karazo to kevaLajJAnathI padArthanuM je prakAzakapaNuM thAya che ema jine kahyuM che te samajavAne kaMIka sAdhana thaze. va. patrAMka - 587 muMbaI, caitra vada 12, ravi, 1951 kevaLajJAnathI padArtha kevA prakAre dekhAya che ?' e praznano uttara vizeSa karI samAgamamAM samajavAthI spaSTa samajI zakAya tevo che, to paNa saMkSepamAM nIce lakhyo che : jema dIvo jyAM jyAM hoya che, tyAM tyAM prakAzakapaNe hoya che, tema jJAna jyAM jyAM hoya che tyAM tyAM prakAzakapaNe hoya che. dIvAno sahaja svabhAva ja jema padArthaprakAzaka hoya che, tema jJAnano sahaja svabhAva paNa padArthaprakAzaka che. dIvo dravyaprakAzaka che ane jJAna dravya, bhAva bannene prakAzaka che. dIvAnA pragaTavAthI tenA prakAzanI sImAmAM je koI padArtha hoya che te sahaje dekhAI rahe che; tema jJAnanA vidyamAnapaNAthI padArthanuM saheje dekhAvuM thAya che. jemAM yathAtathya ane saMpUrNa padArthanuM saheje dekhAI rahevuM thAya che, tene "kevaLajJAna" kahyuM che. jo ke paramArthathI ema kahyuM che ke kevaLajJAna paNa anubhavamAM to mAtra AtmAnubhavakartA che, vyavahAranayathI lokAloka prakAzaka che. Araso, dIvo, sUrya ane cakSu jema padArthaprakAzaka che, tema jJAna paNa padArthaprakAzaka che. patraka - 19 saMvata 151 vaizAkha sudI 1, sukaravAra (zukravAra) prema pUjya taraNatAraNa, bodhasvarUpa, paramAtmAdeva sAhebajI zrI rAjyacaMdrabhAI vi. ravajIbhAI mu. muMbAI baMdara. zrI morabIthI li. AjJAMkita sevaka sobhAga lallubhAInA namaskAra vAMcazo. Apano kRpA patra hAlamAM nathI to lakhavA kRpA karazo. ahIM mAre pelI tArIkhanI mudata che to tyAM sudhI rahyA vinA chUTako nathI ane mudate kAmano baMdha vaLI jAze 154 >> AEyasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ to mAro vicAra tarata sAyale jAvAno che ane pachI ApanI pAse AvavuM che. ghaNA divasa thayA A vicAra che paNa joga banato nathI have thAya te kharuM. Ape vigatathI patra lakhyo che ane temAM mAro abhiprAya maMgAvyo che to te bAbata mane kAMI hAlamAM sUjatuM nathI. te vicAra karuM chuM. jo kAMI sUjase to lakhI jaNAvIza. zrIkRSNa bhagavAne gItAmAM kahyuM che ke jIva chUTavAno upAya kare paNa meM jjara (jIMjara-sakhata) baMdhathI bAMdhyo che e vAta kharI jaNAya che. saMsAra asAra che ema jANatA chatAM sATha varasanI uMmara vItI gaI to paNa haju baMdhanamAMthI chUTAtuM nathI ane kALa Ave che e kaMI kahIne Avato nathI ane jo Amane Ama vijogamAM AyakhuM (AyuSya) pUruM thAze to pAchI menata reze (mahenata raheze) ane harakata to nathI sAcano samAgama thayo che mATe. Ape AtmA jANavA viSemAM sUraja agni vagere vicAravA viSe lakhyuM che te kevI rIte vicAra karavo te kAMI lakhavA ghaTita hoya to lakhazo. e ja vinaMtI. mArI vatI bhAI zrI revAzaMkarabhAIne praNAma kahezo. motInA vepAra saMbaMdhI upAdhi ghaNI ochI thaI gayA viSe lakhyuM te vAMcI khuzI thayo chuM ane huM lakhavA lAyaka nathI to paNa mane lAge che tema lakhuM chuM ke have pachI moTI upAdhimAM paDavuM nahIM. ema bane to ThIka. Apa sarave (sarve) vAtamAM jANo cho eTale lakhavuM vAjabI (vyAjabI) to nathI to paNa lakhuM chuM e ja vinaMtI. li. sevaka sobhAga va. patrAMka - 12 muMbaI, vaizAkha suda, 1951 Arya zrI sobhAga pratye, sAyalA. kAgaLa maLyo che. zrI aMbAlAla pratye sudhArasa saMbaMdhI vAtacIta karavAno avasara tamane prApta thAya to karazo. je deha pUra yuvAvasthAmAM ane saMpUrNa ArogyatAmAM dekhAtA chatAM paNa kSaNabhaMgura che, te dehamAM prIti karIne zuM karIe ? jagatanA sarva padArtha karatAM je pratye sarvotkRSTa prIti che, evo A deha te paNa duHkhano hetu che, to bIjA padArthamAM sukhanA hetunI zuM kalpanA karavI ? zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 155 For m orate Use Only
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ je puruSoe vastra jema zarIrathI juduM che, ema AtmAthI zarIra juduM che ema dIThuM che, te puruSo dhanya che. bIjAnI vastu potAthI grahaNa thaI hoya, to jayAre ema jaNAya ke bIjAnI che, tyAre te ApI devAnuM ja kArya mahAtmA puruSo kare che. duSamakALa che emAM saMzaya nathI. tathArUpa paramajJAnI AptapuruSano prAye viraha che. viralA jIvo samyakdaSTipaNuM pAme evI kALasthiti thaI gaI che, jyAM sahajasiddha Atma cAritradazA varte che evuM kevaLajJAna pAmavuM kaThaNa che, emAM saMzaya nathI. pravRtti virAma pAmatI nathI, viraktapaNuM ghaNuM varte che. vanane viSe athavA ekAMtane viSe sahajasvarUpane anubhavato evo AtmA nirviSaya kevaLa pravarte ema karavAmAM sarva icchA rokANI che. va. patrAMka - pa93 muMbaI, vaizAkha suda 15, budha, 1951 AtmA atyaMta sahaja svasthatA pAme e ja sarva jJAnano sAra zrI sarvaze kahyo che. anAdikALathI jIve asvasthatA niraMtara ArAdhI che, jethI svasthatA pratye AvavuM tene durgama paDe che. zrI jine ema kahyuM che, ke yathApravRttikaraNa sudhI jIva anaMtI vAra Avyo che, paNa je samaye graMthibheda thavA sudhI AvavAnuM thAya che tyAre kSobha pAmI pAcho saMsArapariNAmI thayA karyo che. graMthibheda thavAmAM je vIryagati joIe te thavAne arthe jIve nityapratye satsamAgama, savicAra ane sagraMthano paricaya niraMtarapaNe karavo zreyabhUta che. A dehanuM AyuSya pratyakSa upAdhiyoge vyatIta thayuM jAya che. e mATe atyaMta zoka thAya che, ane teno alpakALamAM jo upAya na karyo to ama jevA avicArI paNa thoDA samajavA. je jJAnathI kAma nAza pAme te jJAnane atyaMta bhaktie namaskAra ho. A. sva. yathA. 1pa6 hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ patraka - 20. saMvata 151, bhAdaravA sudI-11 pU. metA zrI pa. ravajIbhAI pacANa sAhebajIne Apazo, zrI vavANiyA baMdara. sAyalethI sobhAgabhAInI pAyalAgaNa vAMcazo. ApanuM kIrapA (kRpA) panuM AvyuM te pahoMcyuM che. vAMcI AnaMda thayo che. suda 2 pUnama sudhI morabI thAze ema lakhuM (lakhyuM) to have morabIthI jyAre cAlavAnuM thAya tyAre agAu lakhI jaNAvazo eTale huM mULIe gADI laIne teDavA sAruM AvuM. manamAM keTalAka divasa thayA samAgama karavAnI pIpAzA (pipAsA) rahetI hatI. have Apa ahIM padhArazo tethI hAlamAM te AkAMkSA kAMIka nivRtta thaze. kevaLaganAna (kavaLajJAna) vagere keTalAka prazno pUchI nirNaya thaze. A kALa ane A praznamAM kAMI Apa sivAya bIjAne pUchIne zaMkA dUra karIe tevo puruSa dekhavAmAM Avato nathI. DuMgara, lerA (laherA) bhAI vagere patuM (patra) vAMcI khuzI thayA che. manamAM keTalAka prakAranI cintA vedavAmAM Ave che te sarve Apa padhAryAthI dUra thaze. li. sevaka sobhAganA namaskAra. patrAMka - 21 saMvata 1951, Azo sudI 11, ravivAra pU.sA. zrI pa. revAzaMkara jagajIvananI kuM. zrI muMbAI baMdara. Apano kRpApatra nathI to lakhazo. ame banne jaNa gaI kAle kuzaLatAthI potA (pahoMcyA) chIe. Apa khuzIthI potAnA (pahoMcyAnA) khabara lakhazo. ahIMthI banAta (garama rezamI kApaDI vAra 12 burAna koTanI maMgAvI che te jaladI namUnA pramANe mokalavA bhalAmaNa karazo. ci. maNIlAlane suda 12 somavAranA cAlyA AvavAno vicAra hato paNa murata (muhita) vada 1 sukaravAranuM (zukravAranuM) AvyuM che. have ghaNuM karI te murate ahIMthI cAlaze (jaze) ane tyAM Avaze. ci. mAphAne have sArI peThe suvANa che ane nAgaralAla hamaNe vada 12-13 sudhI rokAze. A samAcAra lAlacaMdane tathA kezavalAlane kahejo . kIrapA (kRpA) karI kAgaLa duvAre (dvArA) zAMti Apazo. bhAI zrI mAMkubhAI tathA paremacaMdabhAIne (premacaMdabhAIne) ghaTArata kahezo e ja vinaMtI. sAyalethI li. sevaka sobhAga. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 157 Ta For Pers Private Use Only
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ va. patrAMka - 45 muMbaI, Aso vada 11, 1951 paramanaiSThika, satsamAgama yogya, Arya zrI sobhAga tathA zrI DuMgara pratye, zrI sAyalA. yathAyogyapUrvaka - zrI sobhAganuM lakheluM patra maLyuM che. "samajyA te zamAI rahyA," tathA "samajyA te samAI gayA," e vAkyamAM kaMI arthAtara thAya che ke kema ? tathA bemAM kayuM vAkya vizeSArthavAcaka jaNAya che? temaja samajavA yogya zuM? tathA zamAvuM zuM? tathA samuccayavAkyano eka paramArtha zo ? te vicAravA yogya che, vizeSapaNe vicAravA yogya che, ane vicAragata hoya te tathA vicAratAM te vAkyono vizeSa paramArtha lakSagata thato hoya te lakhavAnuM bane to lakhazo. e ja vinaMtI. sahajAtmasvarUpa yathA. patraka - 2 saMvata 151nA Azo vadI 14 ne guruvAra prema pUjaya taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmAdeva sAhebajI sahajAtmasvarUpa mu. zrI muMbAI baMdara. li. Apano AjJAMkita sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazo. vinaMtI ke ApanI kRpA patra Azo vada 10no lakhela Avyo te pahoMcyo. samAcAra jANyA che. samajyA te samAI rahyA - "samajyA te samAI gayA" -te vAkya eka ja che ke arthamAM kAMI pheraphAra che ke kema ? te lakhyuM... pelA (pahelA) vAkyano artha "samajyA te samAI rahyA" eTale saMsAra choDI gayA nahi agara jJAna pAmyA che paNa deha che tyAM sudhI dehanuM prArabdha rahyuM che tyAM sudhI vedanI Adi karma rahyAM che. samajayA te samAI gayA" teno artha saMsAra mUkI gayA agara dehano tyAga thaye vedanI (vedanIya) karma Adi sarve karma gayA samajyA te jema hatuM te samajo (samajyA) e A vizeSa vAkyartha samajyA te samAI gayAno artha thAya che. samajavA joga sapuruSa tathA AtmasvarUpa ane samAvuM e viSaya kaSAya ema amane artha 158 ... hRdayasakhA zrI saubhAgya For Pe r vate Use Only
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaNAya che. have Apane kema dekhAya che. jema jaNAtuM hoya tema vigatathI artha karI lakhazo. ApanI lakhAvaTa jotAM teno artha ghaNo ja juja (guhya) jANAya che. mATe jarUra kirapA (kRpA) karI lakhazo. bhAI zrI mAkubhAInI tabiyata jarA narama rahe che ema sAMbhaLyuM che to have sArI peThe suvANa rahetI haze. mATe lakhazo ane prathama kA. 1 mAkubhAI upara vigatavAra lakhyo hato teno javAba kaMI Avyo nathI to te viSa dhyAna ApI lAbhamAM javAba lakhe to e pIDA maTe, manamAM upAdhi rahyA kare che. ci cuMbaka amadAvAdathI lugaDAM laIne AvyA che. amadAvAdathI hUMDI rU. 70)nI lakhI che. te zIkArI (svIkArI) Apazo. kA.su. ranA vAyadAnuM kApaDa vecyuM che te rUpIA ghaNuM karI mAgasara suda 2 sudhImAM Avaze mATe aveja bIDavA vicAra che to bIDI dezuM. hUMDI zIkArI (svIkAravA) davA kezo (kahezo) kA. 1. maNilAlano bIDyo che te Apazo. e ja vinaMtI. mArA vatI sarvene ghaTArata kezo ne kAgaLa kirapA karI lakhazo. li. sobhAga va. patrAMka - 51 muMbaI, kArataka, 15ra jema che tema AtmasvarUpa jANyuM tenuM nAma samajavuM che, tethI upayoga anya vikalparahita thayo tenuM nAma zamAvuM che. vastutAe banne eka ja che. jema che tema samajAvAthI upayoga svarUpamAM samAyo, ane AtmA svabhAvamaya thaI rahyo e prathama vAkya "samajIne zamAI rahyA teno artha che. anya padArthanA saMyogamAM je adhyAsa hato, ane te adhyAsamAM AtmApaNuM mAnyuM hatuM, te adhyAsarUpa AtmApaNuM samAI gayuM. e bIjuM vAkya "samajIne samAI gayA" teno artha che. paryAyAMtarathI arthAtara thaI zake che. vAstavamAM bane vAkyano paramArtha eka ja vicAravA yogya che. je je samajyA teNe teNe mAruM tAruM e Adi ahatva, mamatva zamAvI dIdhuM; kema ke koI paNa nija svabhAva tevo dITho nahIM; ane nija svabhAva to aciMtya avyAbAdhasvarUpa, kevaLa nyAro joyo eTale temAM ja samAveza pAmI gayA. AtmA sivAya anyamAM svamAnyatA hatI te TALI paramArthe mauna thayA; vANIe karI A AnuM che e Adi kahevAnuM banAvArUpa vyavahAra, vacanAdi yoga sudhI kvacita zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 159 For P Private Use Only
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ rahyo, tathApi AtmAthI A mAruM che e vikalpa kevaLa samAI gayo; jema che tema aciMtya svAnubhavagocarapadamAM lInatA thaI. e banne vAkya lokabhASAmAM pravaryA che, te "AtmabhASAmAMthI AvyAM che. je upara kahyA te prakAre na samAyA te samajyA nathI ema e vAkyano sArabhUta artha thayo; athavA jeTale aMze zamAyA teTale aMze samajyA, ane je prakAre zamAyA te prakAre samajayA, eTalo vibhAgArja thaI zakavA yogya che, tathApi mukhyArthamAM upayoga vartAvavo ghaTe che. anaMtakALathI yama, niyama, zAstrAvalokanAdi kArya chatAM samajAvuM ane zamAvuM e prakAra AtmAmAM Avyo nahIM, ane tethI paribhramaNanivRtti na thaI. samajAvA ane zamAvAnuM je koI aikya kare, te svAnubhavapadamAM varte; tenuM paribhramaNa nivRtta thAya. saddagurunI AjJA vicAryA vinA jIve te paramArtha jANyo nahIM; jANavAno pratibaMdhaka asatsaMga, svachaMda ane avicAra teno rodha karyo nahIM jethI samajAvuM ane zamAvuM tathA beyanuM aikya na banyuM evo nizcaya prasiddha che. atrethI AraMbhI upara uparanI bhUmikA upAse to jIva samajIne samAya, e niHsaMdeha che. anaMta jJAnIpuruSa anubhava karelo evo A zAzvata sugama mokSamArga jIvane lakSamAM nathI Avato, ethI utpanna thayeluM kheda sahita Azcarya te paNa atre zamAvIe chIe. satsaMga sadvicArathI zamAvA sudhInAM sarva pada atyaMta sAcAM che, sugama che, sugocara che, sahaja che ane niHsaMdeha che. patrAMka - 23 saMvata 195ra, mAgasara suda 2, sAyalA parama pUjaya rAjacaMdra vi. ravajIbhAI morabI thaI zrI vavANiyA baMdara. Apano kirapA (kRpA) patra hAlamAM nathI te kIrapA karI lakhazo. hAlamAM muMbaI javAnuM haze nahIM mATe maherabAnI karI AMhI padhArajo. pachI muMbAIvALA lakhe tAre (tyAre) padhArajo. ahIM koI jAtanI upAdhi mArI taraphathI thAze nahIM. vaLI AMhI jhaverAta eka zakhasane (vyaktine) vecavA marajI che. rU. 10,000 (daza hajAra)nuM vecavuM che te ghATa che. 160 . hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal Private Use Only
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ Apa padhAro ane ghATa Ave to sodo karajo. paNa muMbAI hamaNe na jAvuM hoya to padhArajo. marajI pramANe rokAjo. darazananI (darzananI) ghaNI AturatA che. li. sAyalethI A.se. sobhAganA namaskAra vAMcazo. patrAMka - 24 saMvata 1952nA mAgasara sudI 9, somavAra parama pUjya taraNatAraNa, bodhasvarUpa, paramAtmAdeva, sAhebajI zrI rAjyacaMdrabhAI vi. ravajIbhAI. zrI muMbAI baMdara. zrI sAyalAthI li. Apano AjJAMkita sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazo. ApanA kRpApatra huM AvyA pachI nathI te kRpA karI lakhazojI. ApanAM vacanAmRta vAMcavAthI ghaNo AnaMda thAya che. gosaLiyA-lerAbhAI hamezAM Ave che. dharama (dharma) viSe vAta cAle che. Apane namaskAra lakhAvyA che. tryaMbake rU. 150/-nA AzarenAM motI lIdhAM che ane bIjAM rU. 200/-nAM lAvaze. vecavA che te ghATa Avaze to leze ene TapAla raste calAvaze. ghI maNa 1-gharanuM lIdhuM che ane bIjuM AvatIkAle laI eka peTI mokalIzuM. darajI mArI sAthe Avela che. have huM e cIvaTamAM chuM jema turata banaze tema karIza ane chokarAone paNa A bAbatanI ghaNI kALajI che te jotAM bhagavata lAja rAkhaze. nahIM to huM to jIvatAM mUvA jevo chuM e nakkI jANavuM. mArI vatI revAzaMkarabhAIne praNAma kahezo. huM cAlatI (nIkaLatI) vakhate temanAthI meM koIpaNa vAtacIta karI nathI. te phakta bhoMThAmaNane lIdhe paNa mane e bAbata haju sudhI cIvaTa che paNa A TANe kAMI upAya nathI. rAta divasa A ciMtA manamAM rahyA kare che. li. sevaka sobhAga patrAMka - 25 saMvata 1952, mAgasara vada 12, sAyalA bhAI zrI 5. bhAI rAyacaMdabhAI ravajIbhAI, vavANiyA baMdara. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana Rong For Personal & Private Use Only 161
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ Apano patra dukAna saMbaMdha bAbata Avyo te poMco (pahoMcyo) aveja bIDavA viSe ghaNI tAkIda lakhI Ape naDIAda bhalAmaNa karela tethI vadhAre kALajI che. paNa mAla parAMta (purAMta) vadhAre re (rahI) Avela che. darabAramAM je rUpiyA leNA che te AjakAla kare che. tamArA kAgaLa vaMcAvyA che. to have jema banaze tema thoDA divasamAM hAlamAM sarAphanI hUMDI rU. 500/- suda 13nI tArIkhanI lIdhela te hUMDI dezAvarathI bIDAvavA kahela paNa te ghATa tene Avyo nahIM. have Aja te hUMDI Avaze ema kahyuM che to bIDI ApazuM. vaLI rU. 500/-nI hUMDI thoDA divasamAM jema banaze tema karI bIDaze. tame kAMI adhirAIthI AvI tAkIda lakho nahIM. phakta dezAvaramAM nANAbhIDane lIdhe lakho cho. to paNa aveja khAte koI jAtanI ciMtA rAkhazo nahIM. jema jogo thaze tema bIDaze eTaluM che ke, dhIre dhIre baDAze bIjo upAya nathI e ja vinaMtI. Apa kSamA karazo. sAyalethI li. sobhAga va. patrAMka - 660 muMbaI, poSa suda 6, ravi, 195ra "zraddhA jJAna lahyAM che to paNa, jo navi jAya pamAyo (pramAda) re, vaMdhya taru upama te pAme, saMyama ThANa jo nAyo re; - gAyo re, gAyo, bhale vIra jagataguru gAyo. va. patrAMka - 2 muMbaI, poSa vada, 15ra sarva prakAranA bhayane rahevAnA sthAnakarUpa evA A saMsArane viSe mAtra eka vairAgya ja abhaya che. e nizcayamAM traNe kALane viSe zaMkA thavA yogya nathI. yoga asaMkhya je jina kahyA, ghaTamAMhI riddhi dAkhI re, navapada tema ja jANajo, AtamarAma che sAkhI re.' - zrI zrIpALarAsa 162 ... dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ va. patrAMka - 3 muMbaI, poSa, 195ra gRhAdi pravRttinA yoge upayoga vizeSa calAyamAna rahevA yogya che, ema jANIne paramapuruSa sarvasaMgaparityAgano upadeza karatA havA. va. patrAMka - 44 muMbaI, poSa vada 2, 19para sarva prakAranA bhayane rahevAnA sthAnakarUpa A saMsArane viSe mAtra eka vairAgya ja abhaya che. moTA munione je vairAgyadazA prApta thavI durlabha, te vairAgyadazA to gRhavAsane viSe jene prAye vartatI hatI, evA zrI mahAvIra, RSabhAdi puruSo paNa tyAgane grahaNa karI cAlI nIkaLyA, e ja tyAganuM utkRSTapaNe upadezya che. gRhasthAdi vyavahAra varte tyAM sudhI AtmajJAna na thAya, ke AtmajJAna hoya tene gRhasthAdi vyavahAra na hoya evo niyama nathI, tema chatAM paNa jJAnIne paNa tyAga vyavahAranI bhalAmaNa parama puruSoe upadezI che; kema ke tyAga aizvaryane spaSTa vyakta kare che, tethI ane loka upakArabhUta che tethI, tyAga, akartavyalakSe kartavya che, emAM saMdeha nathI. svasvarUpane viSe sthiti tene "paramArthasaMyama' kahyo che. te saMyamane kAraNabhUta evAM anya nimittonA grahaNane "vyavahArasaMyama' kahyo che. koI jJAnIpuruSoe te saMyamano paNa niSedha karyo nathI. paramArthanI upekSA (lakSa vagara) e je vyavahArasaMyamamAM ja paramArtha saMyamanI mAnyatA rAkhe tenA vyavahArasaMyamano, teno abhiniveza TALavA, niSedha karyo che. paNa vyavahArasaMyamamAM kaMI paNa paramArthanI nimittatA nathI, ema jJAnI puruSoe kahyuM nathI. paramArthanA kAraNabhUta evA vyavahArasaMyamane paNa paramArthasaMyama kahyo che. zrI DuMgaranI icchA vizeSatAthI lakhavAnuM bane to lakhazo. prArabdha che, ema mAnIne jJAnI upAdhi kare che ema jaNAtuM nathI, paNa pariNatithI chUTyA hatAM tyAgavA jatAM bAhya kAraNo roke che, mATe jJAnI upAdhisahita dekhAya che, tathApi tenI nivRttinA lakSane nitya bhaje che. praNAma. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 163 For Personal & Private Use Only
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ muMbaI, poSa vada 9, guru, 1952 dehAbhimAnarahita evA satpuruSone atyaMta bhaktithI trikALa namaskAra. jJAnIpuruSoe vAraMvAra AraMbha parigrahanA tyAganuM utkRSTapaNuM kahyuM che, ane pharI pharI te tyAgano upadeza karyo che, ane ghaNuM karI pote paNa ema vartyA che, mATe mumukSu puruSane avazya karI tethI saMkSepavRtti joIe, emAM saMdeha nathI. va. patrAMka - 665 AraMbha parigrahano tyAga kayA kayA pratibaMdhathI jIva na karI zake, ane te pratibaMdha kayA prakAre TALI zakAya e prakAre mumukSu jIve potAnA cittamAM vizeSa vicAra-aMkura utpanna karI kaMI paNa tathArUpa phaLa ANavuM ghaTe. jo tema karavAmAM na Ave to te jIvane mumukSutA nathI, ema prAye kahI zakAya. AraMbha ane parigrahano tyAga kayA prakAre thayo hoya to yathArtha kahevAya te prathama vicAra karI pachI upara kahyo te vicAra-aMkura mumukSu jIve potAnA aMtaHkaraNamAM avazya utpanna karavo yogya che. tathArUpa udayathI vizeSa lakhavAnuM hAlamAM banI zakatuM nathI. 164 saMvata 1952, poSavada 14, somavAra premapuMja taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmAdeva sAhebajI zrI rAjyacaMdrabhAI, mu. muMbAI baMdara. zrI sAyalethI li. Apano AjJAMkita sevaka "sobhAganA' namaskAra vAMcazo. Apano kAgaLa dana (divasa) 8-10 pelA (pahelA) Avela tAra (tyAra) pachI muddala nathI. to kIrapA (kRpA) karI lakhajo. Apano patra Ave che tyAre ghaNo AnaMda thAya che. Apano Avela kAgaLa ane eka magana pAse kAgaLa che te khaMbhAta copaDImAM chApavA bIDI ApavA vicAra che. A saMsAramAM upAdhi eka ja najaramAM Ave che. ATalA divasa ghaNI bhogavI haju thoDI bota (bahu) che paNa have thoDA vakhatamAM chUTaze ema mana thaI gayuM che. atArathI (atyArathI) choDyuM hoya to chUTe paNa choDIne kAM (kyAM) revuM (rahevuM) e mana mAnatuM nathI. goLiyo dana 3 thayA vaDhavANathI AvyA che. Apano Avela kAgaLa vaMcAvyo hRdayasakhA zrI saubhAgya patrAMka - 26 Mi For Personal & Private Use Only ...
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. vevAra karIA (vyavahAra kriyA) upara barAbara teno lakSa haze nahIM. moDhethI to ApanI lakhAvaTa kabUla kare che. mAkubhAIe lakhyuM ke pRthvI pharatI nathI tema goLa nathI evA paramANo (pramANo) maLA (maLyA) che to gosaLiyAnA kevAmAM (kahevAmAM) zuM evA paramANo che ! pRthvI goLa che ane phare che evAM paramANo ghaNAM che to mAkubhAI paramANo lakhe ke pRthvI pharatI nathI ane goLa paNa nathI. ci. manasukhabhAInAM lagna hAla zAlamAM thaze. ema huM dhAruM chuM to Apane paNa vivA (vivAha) upara AvavAnuM thAze kharuM ane vivA ka vorA (sudhImAM) thAya tema che. te samajAmAM (samajayAmAM) hoya to lakhI jaNAvazo. tAga (tyAga) vairAgyanI ghaNI sarasa TALI lakhI te kharI vAta che. tAga ane e verAga (vairAgya) kevo hoya tene kevAya (kahevAya) e lakhI jaNAvazo. mArI vatI bhAI zrI revAzaMkarabhAIne tathA mAkubhAIne paraNAma. li. sobhAga va. patrAMka - 684 muMbaI, cetra vada 14, ravi, 15ra "anya puruSakI daSTimeM, jaga vyavahAra lakhAya; vRndAvana, jaba jaga nahIM, kauna vyavahAra, batAya." - vihAra - vRMdAvana va. patrAMka - 687 muMbaI, vaizAkha suda 1, bhoma, 15ra ghaNA divasa thAya hAla patra nathI, te lakhazo. atrethI jema prathama vistArapUrvaka patra lakhavAnuM thatuM tema, keTalAka vakhata thayA ghaNuM karIne tathArUpa prArabdhane lIdhe thatuM nathI. karavA pratye vRtti nathI, athavA eka kSaNa paNa jene karavuM bhAsatuM nathI, karavAthI utpanna thatAM phaLa pratye jenI udAsInatA che, tevA koI AptapuruSa tathArUpa prArabdhayogathI parigraha saMyogAdimAM vartatA dekhAtA hoya, ane jema icchaka puruSa pravRtti kare, udyama kare, tevA kArya sahita pravartamAna jovAmAM AvatA hoya, to tevA zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 165 For Personal & Private Use Only
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ puruSane viSe jJAnadazA che, ema zI rIte jANI zakAya ? eTale te puruSa Apta (paramArtha arthe pratIti karavA yogya) che, athavA jJAnI che, ema kyA lakSaNe oLakhI zakAya ? kadApi koI mumukSune bIjA koI puruSanA satsaMgayogathI ema jANavAmAM AvyuM, to te oLakhANamAM bhrAMti paDe tevA vyavahAra te sapuruSa viSe pratyakSa dekhAya che, te bhrAMti nivRtta thavA mATe mumukSu jIve tevA puruSane kevA prakArathI oLakhavA ghaTe ke jethI tevA vyavahAramAM vartatAM paNa jJAnalakSaNapaNuM tenA lakSamAM rahe ? | sarva prakAre jene parigrahAdi saMyoga pratye udAsInapaNuM varte che, arthAt ahaMmamatvapaNuM tathArUpa saMyogo viSe jene thatuM nathI, athavA parikSINa thayuM che; anaMtAnubaMdhI' prakRtithI rahita mAtra prArabdhodayathI vyavahAra vartato hoya, te vyavahAra sAmAnya dazAnA mumukSune saMdehano hetu thaI tene upakArabhUta thavAmAM nirodharUpa thato hoya evuM te jJAnIpuruSa dekhe che, ane te arthe paNa parigraha saMyogAdi prArabdhodaya vyavahAranI parikSINatA icche che, tema thatAM sudhI kevA prakArathI te puruSa varyA hoya, to te sAmAnya mumukSune upakAra thavAmAM hAni na thAya ? patra vizeSa saMkSepamAM lakhavAnuM thayuM che, paNa te pratye tame tathA zrI acaLa vizeSa manana karazo. ( patrAMka - 20 saMvata 15ranA vaizAkha sudI 2, budhavAra parama pUjya taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmA deva zrI sahajAtmasvarUpa sAhebajI, mu. muMbAI baMdara. zrI sAyalethI li. ApanA AjJAMkita sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazo. ApanuM kirapA (kRpA) patta (patra) caitara vada 14nuM lakheluM AvyuM. jemAM lakhyuM che ke anya puruSanI darazIe (daSTie) jaga vahevAra (vyavahAra) lakhAya, vaMdrAvana (vRndAvana) jaba jaga nahi, kauna vyavahAra batAya. vihAra vaMdrAvana Ama lakhyuM che teno artha. ajJAnInI dRSTithI vevAra satya che jayAre caMdrAvana eTale jJAna thayuM tyAre jaga nahIM to kona vahevAra batAya. Ama aratha (artha) besADyo che. te vAjabI che ke nahIM te lakhazo. vihAra vRMdAvana e zuM samajavuM e paNa lakhazo. Apa upara hamaNAM kAgaLa lakhAto nathI. tenuM kAraNa zarIre vAyunI prakRti varatAya che. ane barAbara khavAtuM nathI, bhUkha lAgatI nathI. rAtre keTalIka vakhata be traNa vAsAno tAva AvI 166 ... hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'tA. jAya che. AMkhe AgaLa karatA ThIka che paNa jhaMkhAza vartAya che. Ama zarIranI ceSTAthI eka mAlA (mALA) lIdhI che ane rAta divasa ApanuM smaraNa karyA karuM chuM. manamAM ema paNa thAya che ke zarIramAM nabaLAI AvatI jAya che to have AvakhAMnI (AyuSyanI) sthIti (sthiti) lAMbI hase nahIM. teno to manamAM kheda kAMI nathI. paNa jeTalo vijoga che e manamAM kheda rahyA kare che. Apane saheja jANavA lakhyuM che. kAma sevA pharamAvazo e ja vinaMtI. gosaLiyAnA namaskAra vAMcazo. Apane ahIM tarapha kAM vAru (kyAM sudhImAM) AvavuM thAze te lakhazo. gosaLiyAnA koThAmAM game tema hoya paNa tenI parUpaNA (prarUpaNA) amane ghaNI viparIta lAge che. li. sevaka sobhAga patraka - 28 saMvata 15ranA vaizAkha sudI 5, zanivAra premapeja taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmA deva zrI sahajAtmasvarUpa sAhebajI mu. muMbAI baMdara. zrI sAyalethI li. AgAnAkiMta (AjJAMkita) sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazojI. Apano kRpApatra lAlacaMda bhego Avyo temAM lakhuM (lakhyuM) che ke ghaNA divasa thayA patra tamAro nathI to ahIMthI patra maNilAla bhego Avyo tenI poca (pahoMca), tAra (tyAra) pachI vistArathI kAgaLa Avyo. tenI poMca, tAra pachI patuM AvyuM tenI pAMca lakhela che. tema ekaAdo (eka) kAgaLa lAlacaMdamAM bIDela te Apane Apyo jaNAto nathI. ApanA kAgaLa je hamaNe (hamaNAM) becAra Avela te khaMbhAta bIDI ApyA che. vaLI bIjA kAgaLa paNa maMgAve che. te maNilAle mUkela che te hAtha lAgyA nahi. maNilAla morabI gayela che te dana (divasa) pa-6 voro (sudhI) AvyAthI kAgaLanI tajavIja karI khaMbhAta bIDIza. ci. manasukhabhAInA vIvA (lagna) vaizAkha suda 15nA niradhAryA che ane te vIvA upara sAhebajI dana 4-5mAM padhAraze. ema morabIthI maNilAla lakhe che te vAta sAcI haze. vara vahu kIraI (varadhuM TuMkI) eTale jAvAnI tAkIda haze to paNa eka rAta ahIM padhAravAnuM thAya to saravene (sarvene) darazanano (darzanano) lAbha thAya zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 167 For Persona Private Use Only
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane kadI hAla teTalo vakhata kADhatAM aDacaNa jevuM dekhAtuM hoya to muMbaI jatI vakhatano mokha rAkhazo ane je tArIkhe Apa vaDhavANa padhAro te tArIkhe mane agAu lakhI jaNAvajo. eTale ApanA darazanane (darzane) vaDhavANa kAMpa agara muLI sTezana AvuM. kAMpamAM AvuM to vaLatI vakhata kalAka doDha kalAkano zamAgama thAya ema mAro vicAra che. mAre zarIre dana (divasa) 2 thayA ThIka jevuM varatAya (vartAya) che tema ja AMkhe paNa jarA ThIka jaNAya che. ganAnI (jJAnI) puruSa puravanA (pUrvanA) urdU (udaya) bhAvathI aganAnI (ajJAnI) mAphaka vartatA hoya tene kaiA (kayA) lakSaNathI ganAnI (jJAnI) jANavA lakhu (lakhyuM) to jo puravanuM (pUrvanuM) upArjananuM baLa hoya ane ganAnI (jJAnI) puruSano samAgama hoya to te puruSane ganAnInI (jJAnInI) avirodha vANInI parIkSA thAya. vaLI jJAnIpuruSanAM neNa vairAgyathI samapuraNa bharelAnI parIkSA thAya. e be parIkSA jene thaI che tene saMdeha UpajavAnuM kAraNa nathI. jJAnIpuruSane kAMI cAra hAtha vagere nizAnI hotI nathI. jevI mANasanI ceSTA hoya che, tevI ja hoya che. Aja ane gaiA (gayA) kALamAM je ganAnI pratyakSa che tenuM mAtama vAgajALathI thaI gayelA ganAnInuM jANe che tevuM jaNAtuM nathI. e ja mohanIya karamanuM baLa che paNa jo pratyakSa ganAnInuM mAtama (mahAtmya) jema thaI gayelA ganAnInuM samaje che, tema ja jo A jIva samaje to sugamamAM sugama taravAno upAya e che te sivAya bIjo upAya mane to dekhAto nathI. ahaMtA, mamatA, krodha, mAna, mAyA, lobhamAM udAsInapaNuM ganAnIne varate (varte) che. paNa koI ude (udaya) bhAvathI teno vevAra (vyavahAra) joI saMdehakArIka lAge che to te (temaNe) kevI rIte tene varatavuM (vartavuM) joIe. udde (udaya) Apa vace lakho te to hAlo hAle nahIM. to paNa jAre (jyAre) saMsArano vevAra mUkI jogIno vevAra Adare to saMdeha paDavAnuM ochuM kAraNa thAya. mane jema lAgu (lAgyuM) tema lakhI jaNAvyuM che paNa ApanA dhAravAmAM kAMI pheraphAra dekhAto hoya to lakhI jaNAvazo. manasukhabhAInA vivA (lagna) upara mAre AvavA marajI te phakta ApanA samAgama sAruM. paNa ahIM lAlacaMdanI dIkarInA vivA vaizAkha vada 4nA che. eTale jo huM te paDatuM mUkI tAM (tyAM) AvuM to lAlacaMda tathA ujamabA aganAnane lIdhe 168 hRdayasakhA zrI saubhAgya For Pers Private Use Only
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ kheda kare eTale bIjo upAya nathI ane vivA pachI ApanuM vavANiye pAMca paMdara divasa revAnuM rahevAnuM) thaze ane jo banaze to mAro vicAra AvavAno che. ganAnI viSe vicAra karatAM ochI buddhithI cAlI zake nahIM. tema koI batAvanAra nahIM tethI buddhi thAkI gaI. mananI doDa badhI ghaNI kharI ochI paDI gaI che. chevaTa eka vicAra nakkI karyo ke rAta divasa sahajAtmasvarUpanuM smaraNa karuM chuM ne tuMhI tuMhI bIjAnuM kAMI jarUra nathI. ApanI bhakti karuM chuM. have ApanI marajI pramANe karazo. e ja vinaMtI. bhAI zrI revAzaMkarabhAIne praNAma kezo. li. sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazo. patraka - 29 saMvata 195ranA vaizAkha vada 10, zrI muMbAI baMdara zA. revAzaMkara jagajIvana kuM. ThA. caMpAgalI paramAtmAdeva sAhebajI zrI rAyacaMdabhAInI sevAmAM, zrI muMbAI baMdara. joga zrI sAyalethI li. sevaka sobhAga lallubhAInuM pAyalAgaNuM vAMcajo. Apa sAhebanuM lakhela patuM eka maLI pattA 2 Aje rAtanA ATha baje (vAgye) AvyA. temAM Apa sAheba budhavAre mIkSamAM vaDhavANa kAMpa padhAro cho ane mane tathA gosaLiyAne mULI AvavA lakhela. paNa gADInA Teke (TAIme) pahoMcI zakAya tema nahIM hovAthI AvavAnuM banI zakyuM nathI. eka divasa velo (vahelo) kAgaLa amane lakhyo hota to amane ghaNo phAyado thAta paNa banuM banyuM) te kharuM. amoe guruvAre melamAM kAMpamAM AvavA vicAra karyo paNa Apa mela sudhI kAMpamAM na rokAva to amasyo AMTo thAya tema dhArI AvavuM baMdha rAkhyuM che. mArI AMkhe jAMkhAza varatAya che. zarIre suvANa retI nathI. bhUkha paNa lAgatI nathI. saheja jaNAvavA lakhyuM che. kRpA che tevI rAkhazo e ja. da : choru maNinuM pAyalAgaNuM vAMcajo patrAMka - 30 saMvata 1lparanA jeTha pelA suda 15, maMgaLa premapeja taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmAdeva sAhebajI zrI sahajAtmasvarUpa jagatano uddhAra karanArA devanI ciraMjIvI ghaNI hojo. muMbaI baMdara. . . . . . zrI rAjasobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 169 For Personal Private Use Only
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI sAyalethI li. Apano AganAkata (AjJAMkita) sevaka sobhAganA namaskAra vAMcajo. ApanuM patuM dana (divasa) ra-3 pelA Avela tenI pAMca (pahoMca) lakhI che. vIramagAmathI kAgaLa lakhavAno joga bane to lakhavA kIrapA (kRpA) karazo ! A jIva anaMtakALa thayA rakhaDe che. ane potAnAthI banuM eTaluM agara na bane.. pUrave (pUrve) je jJAnI thaI gayA tenAM bhajana ane tenI vANInA sAsatara (zAstra) uparathI potAnI akkale cAlo (cAlyo) paNa saMsAra chUTo (chUTyo) nahIM. vartamAna kALamAM ganAnI (jJAnI) puruSa vicare che temane koI jIvao (jIvo) oLakhI temane Azare thaI jAya agara koI koInA vIzavAsI (vizvAsu) mANasanAM kevAthI (kahevAthI) Azare thaI jAya to tenuM kalyANa thAya? ke upara lakhA (lakhyA) puravanA (pUrvanA) ganAnIno (jJAnIno) Azaro levAthI thAya ? A prazna huM lerAbhAI (laherAbhAI) gosaLiyAne magana vigere sAme (sAme) kahuM (pUrNa) chuM ke vicArI javAba Apo. tAre (tyAre) lerAbhAI (laherAbhAI)nuM kevuM (kahevuM) pUrvanA thaI gayelA ganAnI (jJAnI) kevaLa tirthaMkara hatA. ane hAlanA ganAnI chaMdamacha chidama0) che. to puravanA (pUrvanA) ganAnI karatA adhurAI hoya, mATe jevI purave thaI gayela ganAnInA vacananI paratIta (pratatIta) Ave tevI vartamAnanA ganAnInI Ave nahi. A javAba uparathI thoDo prazna uttara thaze ke anaMtakALanI jIvane gAMTha paDI gaI. je vartamAnakALanA ganAnIne (jJAnIne) mAnavuM (mAnavA) nahIM. ane pUrave (pUrve) thaI gayelA ganAnIne mAnavA tene lIdhe A saMsArI jIva kare che ane jyAM sudhI AvIne AvI buddhi raheze tyAM sudhI janma maraNa chUTaze nahIM. vaLI jeTalA ganAnI puruSa duniyAmAM thaI gayA che te badhAe kabuM (kahyuM) che ke pragaTa jJAnI vinA kalyANa nahIM te jANatAM chatAM saMsArI jIvanI AMkha UghaDatI nathI. zApa (sApa) gharamAM nIkaLe tyAre pakaDI bahAra mUkI Ave ane jyAM rAphaDo hoya tyAM pUjavA jAya paNa ghera beThAM Ave tAre (tyAre) koIe pUjyo nahIM. vaLI kALAMzavezI (kezI) aNagAra pArasanAthanA ziSya mahAvidvAna tenI caracA thaI che. chevaTe paragaTa (pragaTa) avatAra mahAvIra svAmInA ziSya thAvuM paDyuM ane keTalAM) kALamAM anaMtakALe joga banyo che te saMsArI jIva vicAra karatA nathI. pUrve thaI gayelA jJAnIpuruSo badhAye pokArI pokArI kahI gaA (gayA) che. game to Aja, game to so bhave, game to anaMta bhave jayAre pragaTa ganAnI samIpamAM thAzo tyAre tamAruM janma maraNa TaLaze. ane purave ganAnI thaI gayA te jema ApaNe manuSya dekhAe (dakhAye) chIe tevA ja te dekhavAmAM 17) .. skrayasakhA zrI saubhAgya For Personel Private Use Only
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ hatA. bAkI tene jANavAvALA temanI samIpamAM rahetA te jANatA mATe zAstranI aneka jAtanI vAtuM sAMbhaLI tamo bhUlomAM ane tamAre janma maraNa choDavA hoya to avasara che. pharI pharI Avo avasara Avavo nathI. Avo sugama upAya bIjo koI nathI badhAya ganAnI puruSa kahI gayA che. tema kahuM chuM. pachI tamArI marajI hoya te pramANe (rasta) caDho. paNa A vAta apUrva che. vAraMvAra vicAravA jevI che. to mumukSu jIva haze te vicAraze. ATalA divasa to vijoganuM duHkha ghaNuM lAgatuM nahIM to sahana thayuM paNa have ATaluM badhuM vijoganuM duHkha vedAya che ke lakhuM (lakhyuM) jAtuM nathI, ane have kAre (kyAre) vijoga maTe te kalpI zakAtuM nathI. azADa mAsa pachI samAgamano joga darazanano (darzanano) lAbha thAze ema manamAM raiyA (rahyA) karatuM temAM sAMbhaLavAmAM AvuM (AvyuM) ke garama kApaDanI dukAna revAzaMkarabhAI kare che to te upAdhi vadhArI ema bIjA mANasone lAge ane nivRtti kyAre leze ane kyAre jagatanA jIvonA kalyANa karaze ema keTalAka mANasanA manamAM rahyA karatuM haze. keTalAka rAha joI beThA che. Apa to saMsAramAM cho to paNa vitarAga cho paNa jagatanA jIvanAM kalyANa athe (arthe) jema ThIka thAya tema vicAra have thoDA vakhatamAM thAya to sAruM. bodhasvarUpa jene kae (kahIe) chIe te puruSa bodha ApI zakavAnI zakti hoya tene kae (kahIe) ke jeTalA ganAnI (jJAnI) thayA teTalA bodhasvarUpa kahevAya. te lakhavA marajI hoya to lakhazo. A kAgaLamAM je ganAnI viSenI vigata lakhI che te barAbara besatAM lakhAvaTa karavAnI mArAmAM sattA nathI. to jo Apane ThIka lAgatuM hoya to mANasa samajI zake evA AkAramAM kAgaLa 1 lakhI AMhI agara khaMbhAta Apa bIDo. to copaDImAM chapAya. ane A vAta copaDImAM chApyA jevI che. prathama kAgaLomAM A vAta Ape darazAvI (darzAvI) haze. to bhale paNa vAraMvAra A upadeza Apavo joIe. jema ApanI marajI hoya tema karazo. gosaLiyAnI nIce (nizcaya) upara varatI (vRtti) ghaNI che. ane pote kevaLI che ema potAne mAnItAno (mAnyatAno) kepha haze. to tenA AsamAnI tene khabara tene mATe kAMI nathI. paNa zuddha paheravAnI vAtane paNa jo khaMDana thAto hoya to karavo evI vANI nIzcayanA (nizcayanA) gharanI kaMI mANasane bharAvI (brAnti) pADe mAMDa karI mArgAnusArI thAto hoya to paNa paDI jAya. A bAbata hamezAM huM kahuM chuM zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 171 For Personal & Private Use Only
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke bALa jIva pAse AvI vANI bolI bhrAntimAM na pADo paNa teno jIva re (rahe) nahIM to urdU (udaya) bhAva kadI tenA vicArathI ulaTuM kaMI kAMI Apa lakho to te mAne tevo bharUzo nathI. tyAM sudhI kevaLajJAnano pote nizce (nizcaya) karyo evuM tenA manane che. bAkI UMcI vAta khoTI nathI. kevaLanuM to hoya te kharuM paNa AjanA kALanA pAmara jIva che. te mAraga anusArI paNa thayA nathI. to zuddha vyavahA2 pAme to mAraga anusArI (mArgAnusArI) thAya ane dhIme dhIme UMco Ave. pAdharuM AtmasvarUpanizce che te kuNa (koNa) jANI zake ema che. bAkI koI prakAre te gosaLiyAthI dveSa nathI. tema tevA nizcenA vacanane hAnI karatA (kartA) nathI paNa je darajjAnuM mANasa hoya te darajjAnI vAta thAtI hoya to koI mANasanuM mana DolAya (DahoLAya) nahIM. nizcenI vAta karIne zuddha vyavahAranI vAta batAvavI joIe. paNa temane vANI kharavAno (bolavAno) ude (udaya) haze. to zuM karavuM e ja seja jaNAvavA lakhuM chuM (lakhyuM che). kAmasevA pharamAvazo. bhAIzrI revAzaMkarabhAI tathA mAMkubhAIne ghaTArata saMbhaLAvazo. kevaLI arIvaI (iriyAvahI) kIrIA (kriyA) kare ke nahIM. gosaLiyA tathA lerAbhAI (laherAbhAI) tathA magana tathA lAlacaMda tathA traMbakalAla tathA devacaMda tathA maNi vagere saravenI (sarvenI) vatI namaskAra vAMcazojI ane bhAI revAzaMkara bhAI tathA mAMkubhAIne paraNAma poce (praNAma pahoMce). li. A. sevaka sobhAganA daMDavat namaskAra vAMcazojI. va. patrAMka - 691 muMbaI, bIjA jeTha vada 6, guru, 1952 vartamAnakALamAM A kSetrathI nirvANanI prApti thAya nahIM, ema jinAgamamAM kahyuM che, ane vedAMtAdi ema kahe che ke (A kALamAM A kSetrathI) nirvANanI prApti thAya, te mATe zrI DuMga2ne je paramArtha bhAsato hoya te lakhazo. tamane ane laherAbhAIne paNa A viSe jo kaMI lakhavA icchA thAya to lakhazo. vartamAnakALamAM A kSetrathI nirvANaprApti na hoya e sivAya bIjA keTalAka bhAvanI paNa jinAgamamAM tathA tenA Azrayane icchatA evA AcAryaracita zAstrane viSe vicchedatA kahI che. kevaLajJAna, mana:paryavajJAna, avadhijJAna, pUrvajJAna, yathAkhyAta cAritra, sUkSmasaMparAya cAritra, parihAra vizuddhi cAritra, kSAyaka samakti ane hRdayasakhA zrI saubhAgya 172 For PersonSerivate Use Only
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ pulAkalabdhi e bhAvo mukhya karIne viccheda kahyA che. zrI DuMgarane teno teno je paramArtha bhAsato hoya te lakhazo. tamane tathA laherAbhAIne A viSe jo kaMI lakhavAnI icchA thAya te lakhazo. vartamAnakALamAM A kSetrathI AtmArthanI kaI kaI mukhya bhUmikA utkRSTa adhikArIne prApta thaI zake, ane te prApta thavAno mArga kayo ? te paNa zrI DuMgarathI lakhAvAya to lakhazo, tema ja te viSe jo tamArI tathA laherAbhAInI lakhavAnI icchA thAya to lakhazo. upara jaNAvelA praznono pratyuttara lakhavAnuM hAla bane ema na hoya to te praznonA paramArtha pratye vicArano lakSa rAkhazo. va. patrAMka - 094 muMbaI, asADa suda 2, ravi, 19para AtmArthI sobhAga pratye, zrI sAyalA. zrI DuMgaranA abhiprAyapUrvaka tamAro lakhelo kAgaLa tathA zrI laherAbhAIno lakhelo kAgaLa pahoMcyA che. zrI DuMgaranA abhiprAyapUrvaka zrI sobhAge lakhyuM ke nizcaya ane vyavahAranA apekSitapaNAthI jinAgama tathA vedAMtAdi darzanamAM vartamAnakALamAM A kSetrathI mokSanI nA tathA hA kahI hovAno saMbhava che, e vicAra vizeSa apekSAthI yathArtha dekhAya che, ane laherAbhAIe jaNAvyuM che ke vartamAnakALamAM saMghayaNAdi hIna thavAnAM kAraNathI kevaLajJAnano niSedha karyo che; te paNa apekSita che. AgaLa para vizeSArtha lakSagata thavA mATe gayA patranA praznane kaMIka spaSTatAthI lakhIe chIe :- jevo kevaLajJAnano artha vartamAnamAM jinAgamathI vartamAna jaina samUhane viSe cAle che, tevo ja teno artha tamane yathArtha bhAse che ke kaMI bIjo artha bhAse che ? sarva dezakALAdinuM jJAna kevaLajJAnIne hoya ema jinAgamano hAla rUDhi artha che; bIjAM darzanamAM evo mukhArtha nathI, ane jinAgamathI tevo mukhyArtha lokomAM hAla pracalita che. te ja kevaLajJAnano artha hoya to temAM keTalAka virodha dekhAya che. je badhA atre lakhI zakavAnuM banI zakyuM nathI. tema je virodha lakhyA che te paNa vizeSa vistArathI lakhavAnuM banyuM nathI, kema ke te yathAvasare lakhavA yogya lAge che. je lakhyuM che te upakAraSTithI lakhyuM che ema lakSa rAkhazo. yogadhArIpaNuM eTale mana, vacana ane kAyAsahita sthiti hovAthI AhArAdi zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 173 For Personal & Private Use Only
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ arthe pravRtti thatAM upayogAMtara thavAthI kaMI paNa vRttino eTale upayogano temAM nirodha thAya. eka vakhate be upayoga koIne varte nahIM evo siddhAMta che; tyAre AhArAdi pravRttinA upayogamAM vartatA kevaLajJAnIno upayoga kevaLajJAnanA kSeya pratye varte nahIM, ane jo ema bane to kevaLajJAnane apratihata kahyuM che, te pratihata thayuM gaNAya. atre kadApi ema samAdhAna karIe ke, ArasIne viSe jema padArtha pratibiMbita thAya che, tema kevaLajJAnane viSe sarva dezakALa pratibiMbita thAya che, kevaLajJAnI temAM upayoga daIne jANe che ema nathI, sahajasvabhAve ja temanAmAM padArtha pratibhAsyA kare che; mATe AhArAdimAM upayoga vartatAM sahajasvabhAve pratibhAsita evA kevaLajJAnanuM hovApaNuM yathArtha che, to tyAM prazna thavA yogya che ke : "ArasIne viSe pratibhAsita padArthanuM jJAna ArasIne nathI, ane atre to kevaLajJAnIne tenuM jJAna che ema kahyuM che, ane upayoga sivAya AtmAnuM bIjuM evuM kayuM svarUpa che ke AhArAdimAM upayoga pravaryo hoya tyAre kevaLajJAnamAM thavA yogya zeya AtmA tethI jANe ? | sarva dezakALAdinuM jJAna kevaLIne hoya te kevaLI "siddha'ne kahIe to saMbhavita thavA yogya gaNAya; kema ke tene yogadhArIpaNuM kahyuM nathI. AmAM paNa prazna thavA yogya che, tathApi yogadhArInI apekSAthI siddhane viSe tevA kevaLajJAnanI mAnyatA hoya, to yogarahitapaNuM hovAthI temAM saMbhavI zake che, eTaluM pratipAdana karavAne arthe lakhyuM che, siddhane tevuM jJAna hoya ja evo artha pratipAdana karavAne lakhyuM nathI. jo ke jinAgamanA rUDhiartha pramANe jotAM to "dehadhArI kevaLI' ane 'siddha'ne viSe kevaLajJAnano bheda thato nathI; beyane sarva dezakALAdinuM saMpUrNa jJAna hoya ema rUDhiartha che. bIjI apekSAthI jinAgama jotAM judI rIte dekhAya che. jinAgamamAM A pramANe pAThA jovAmAM Ave che : kevaLajJAna be prakAre kahyuM. te A pramANe :- "sayogI bhavastha kevaLajJAna",. ayogI bhavatha kevaLajJAna'. sayogI kevaLajJAna be prakAre kahyuM te A pramANe :prathama samaya eTale UpajatI vakhatanuM sayogI kevaLajJAna; aprathama samaya eTale ayogI thavAnA pravezasamaya pahelAnuM kevaLajJAna; ema ayogI bhavastha kevaLajJAna be prakAre kahyuM te A pramANe :- prathama samaya kevaLajJAna ane aprathama eTale siddha thavA pahelAMnA samayanuM kevaLajJAna'. e Adi prakAre kevaLajJAnanA bheda jinAgamamAM kahyA che, teno paramArtha zo hovo joIe ? kadApi ema samAdhAna karIe ke bAhya kAraNanI apekSAthI 174 >> dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLajJAnanA bheda batAvyA che, to tyAM ema zaMkA karavA yogya che ke "kazo paNa puruSArtha siddha thato na hoya ane jemAM vikalpano avakAza na hoya temAM bheda pADavAnI pravRtti jJAnInA vacanamAM saMbhavatI nathI. prathama samaya kevaLajJAna ane aprathama samaya kevaLajJAna evo bheda pADatAM kevaLajJAnanuM tAratamya vadhatuM ghaTatuM hoya to te bheda saMbhave, paNa tAratamyamAM tema nathI; tyAre bheda pADavAnuM kAraNa zuM ?' e Adi prazna atre saMbhave che, te para ane prathamanA patra para yathAzakti vicAra kartavya che. patrAMka - 31 saMvata 19paranA aSADha sudI 5, budhavAra zrI premapeja taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmAdeva sAheba zrI sahajAtma AtmasvarUpa, mu. muMbAI baMdara. zrI sAyalethI lI. Apano AjJAMkita sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazo. Apano kIrapA (kRpA) patra Avyo te poco (pahoMcyo) che. samAcAra lakhA (lakhyA) te sarve jANyA che. jInanA (jinanA) Agama vAMcI artha kare che te pramANe keTalAka arathamAM (arthamAM) pheraphAra hovo joIe. kAraNa ke anubhavagocara siddha karatAM keTalAkamAM pheraphAra Ave che. Ape kevaLajJAna viSe lakhyuM te kharuM chuM. rUDhi aratha (artha) siddha thAtA nathI. hAla sAlamAM samAgama thaze ke kema ? ane thAze to kayA mahinAmAM thaze. te marajI hoya to lakhazo. ghaNA divasa thaI gayA che. tethI mUMjhavaNa thAya che. mATe darazanano (darzanano) lAbha ApavA kRpA karazo. e ja vinaMti. kevaLa ganAnano aratha (jJAnano artha) vartamAnakALamAM rUDhi pramANe aratha kare che. te pramANe hoya ema amane lAgatuM nathI ane bIjo aratha hovo joIe. bAkI Apa jANo te kharuM. sarvenA vatI namaskAra vAMcazo. li. sevaka sobhAga. zrI rAjasobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 175 For Pers Private Use Only
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ va. patraka - 99 muMbaI, aSADha vada 8, ravi, 15ra bhujAe karI je svayaMbhUramaNasamudra tarI gayA, tare che, ane taraze te satparuSone niSkAma bhaktithI trikALa namaskAra. saheja vicArane arthe prazna lakhyA hatA, te tamAro kAgaLa prApta thayo hato. eka dhArAe vedavA yogya prArabdha vedatAM kaMI eka paramArtha vyavahArarUpa pravRtti kRtrima jevI lAge che, ane te Adi kAraNathI mAtra pahoMca lakhavAnuM paNa karyuM nathI. cittane saheja paNa avalaMbana che te kheMcI levAthI ArtatA pAmaze, ema jANI te dayAnA pratibaMdha A patra lakhyuM che. sUkSmasaMgarUpa ane bAhyasaMgarUpa dustara svayaMbhUramaNasamudra bhujAe karI je vardhamAnAdi puruSo tarI gayA che, temane paramabhaktithI namaskAra ho ! paDavAnA bhayaMkara sthAnake sAvaceta rahI, tathArUpa sAmarthya vistArI siddhi siddha karI che, te puruSArthane saMbhArI romAMcita, anaMta ane mauna evuM Azcarya Upaje che. patrAMka - 3ra saMvata 15ra zrAvaNa sudI 1, maMgaLavAra, muMbaI revAzaMkara jagajIvananA saranAme, muMbaI. Apano kRpApatra pahoMcyo. samAcAra jANyA. Ape je vicAra calAvavA (AvavA) vizenA lakhyA te jANyA. lIMmaDIvALAne keTalAka divasanI kheMca che to A pherA tyAM javAno vicAra karavo. ane ahIM zrI vavANiyA jatAM ane vavANiyAthI muMbaI jatAM AvavAno vicAra karI AvavuM. te rastAnuM gAma che. ne marajI pramANe rokazuM. vaLI ahIM Apane upAdhi thavA dezuM nahi. vaLI jo ApanI icchA pAMca paMdara divasa nivRttithI rahevAnI haze to paMcAlamAM darabArazrInA kuMvaranI jagyAo ThIka che. tyAM jaI rahezuM harakata nathI. dukAne kAma ThIka cAle che. Apa ahIM padhAravAnI tArIkha lakhazo. eTale huM muLI gADI laI teDavA AvuM. sAyalethI li. se. sobhAga. 176 che. hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ patrAMka - 33 saMvata 1953nA kArataka sudI 7, guruvAra premapuMja taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmAdeva sAhebajI zrI sahajAtma svarUpa svAmI, mu. zrI vavANiyA baMdara. zrI sAyalethI li. AganAkita (AjJAMkita) sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazo. Apano kIrapA (kRpA) patra hAlamAM nathI te kIrapA karI lakhazo. Apa sAheba gaiA (gayA) maMgaLavAre zrI mULIe relavemAM nIkaLyA ane vavANiyA padhAryA evA khabara sAMbhaLI ApanI marajI hAlamAM vavANiye padhAravAnI notI ane padhA2A (padhAryA) te upara bena jIjIbAne pUchatAM mu. zrI ravajIbhAIne ghaNA divasa thayA tAva Ave che te sAru padhAryA haze. mu. zrInI tabiyata sArI haze. vaLI Apa sAhebanI tabiyata sArI retI (rahetI) haze. te khabara lakhazo. mane haju hamezAM tAva Ave che. dukAne hIMDIne (cAlIne) jaIe tevI zakti rai (rahI) nathI. dinadina zakti ghaTatI jAya che. upAya lAgu paDato nathI. mATe sevakanI dola (hAlata) jANI eka divasa darazana (darzana) devA padhAryA hota to manamAM keTalo AnaMda Upajata. tema ja haravakhata Apa padhAro tAre (tyAre) khabara agAu Apo cho ane A pherA khabara ApI nahIM. to Apane jema ThIka lAguM (lAgyuM) haze tema karuM (karyuM) haze. have mArI vinaMtI garIbathI eTalI che ke tAva ghaNAM divasa thaA (thayA) Ave che. Utarato nathI, tAre (tyAre) kadI chevaTano A tAva hoya to ApanAM darazana (darzana) thayAM hoya to keTaloka saMtoSa tema ja gharanAM mANasa, DozI vagere saravene (sarvene) darazananI ghaNI apekSA rahe che to have Apa vavANiyethI padhAro tAre (tyAre) sAyale thaI jAvuM ane Apa marajI pramANe ahIM rokAjo. paNa eTalI merabAnI dayA lAvI karazo. Atmasiddhi graMtha cauda pUrvanuM sAra hoya tevo jaNAya che. ane huM tathA goLiyo nIta vAMcIe chIe. ghaNo AnaMda thAya che. pharI bIjA graMthanI mAgaNI karIe tevuM rahyuM nathI. gosaLiyAne e graMtha moDhe karavo haze tethI utArI levA mAge che. jo ApanI icchA hoya to utAravA ApuM. javAba lakhazo. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana For Personal & Private Use Only 177
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAmasevA pharamAvazo. A sevakanI saMbhALa rAkhazo. gosaLiyA vagere kuTuMbanA mANaso saravenA (sarvenA) namaskAra vAMcazo. mu. ravajIbhAIne mArI vatI gosaLiyAnI vatI sukhasAtA pUchazo. niDayAda, Aso vada 0)), 1952. zrI DuMgarane "Atmasiddhi" mukhapAThe karavAnI icchA che. te mATe te prata emane ApavA viSe puchAvyuM to tema karavAmAM aDacaNa nathI. zrI DuMgarane e zAstra mukhapAThe karavAnI AjJA che, paNa hAla tenI bIjI prata nahIM utAratAM A prata che te uparathI ja mukhapAThe karavA yogya che, ane hAla A prata tame zrI DuMgarane Apazo. temane jaNAvazo ke mukhapAThe karyA pachI pAchI Apazo, paNa bIjo utAro karazo nahIM. li. A. se. sobhAganA namaskAra vAMcazo. va. patrAMka - 021 je jJAna mahA nirjarAno hetu thAya che, te jJAna anadhikArI jIvanA hAthamAM javAthI tene ahitakArI thaI ghaNuM karI pariName che. zrI sobhAga pAsethI AgaLa keTalAka patronI nakala koI koI adhikArInA hAthamAM gaI che. prathama temanA pAsethI koI yogya mANasa pAse jAya ane pachIthI te mANasa pAsethI ayogya mANasa pAse jAya. ema banavAno saMbhava thayelo amAro jANavAmAM che. "Atmasiddhi" saMbaMdhamAM tamArA bannemAMthI koIe AjJA uparAMta vartavuM yogya nathI. e ja vinaMtI. vavANiyA, kA. suda 10, zani, 1953 mAtuzrIne zarIre tAva AvavAthI tathA keTaloka vakhata thayAM atre AvavA viSe temanI vizeSa AkAMkSA hovAthI gayA somavAre atrethI AjJA thavAthI niDayAdathI bhomavAre 2vAne thavAnuM thayuM hatuM. budhavAre bapore atre AvavuM thayuM che. 178 va. patrAMka - 022 zarIrane viSe vedanIyanuM azAtApaNe pariNamavuM thayuM hoya te vakhate zarIrano vipariNAmI svabhAva vicArI te zarIra ane zarIrane saMbaMdhe prApta thayelAM strIputrAdi pratyeno moha vicAravAna puruSo choDI de che; athavA te mohane maMda karavAmAM pravarte che. hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal Private Use Only
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmasiddhizAstra' vizeSa vicAravA yogya che. zrI acaLa vagerene yathA. patrAMka - 34 saMvata 1953nA kArataka suda 12 pUjyArAdhe sarve metA zrI 5. ravajIbhAI paMcANa zrI vavANiyA baMdara (A kAgaLa sAhebajIne Apajo) ApanuM kIrapA (kRpA) pad (patra) poMcu (pahoMcyuM) samAcAra lakhyA te jANyA. have mAtuzrIne sArI peThe sukhavartI samAcAra lakhazo. jIjIbena tathA tenI derANIjeThANI sAthe Aja pAlItANA jAtrAe gayAM che. mane dana (divasa) - 2 thayA jarA ThIka jevuM vartAya che. Apa sAhebane vavANiyAmAM sthiratA kAM (kyAM) sudhI che ? ane ne jAre (jyAre) mAMthI (tyAMthI) cAlavuM (nIkaLavAnuM) thAya tAre (tyAre) maherabAnI karI AMhI UtaravuM. Apane kAMI jAtanI upAdhi thAvA dezuM nahIM, marajI pramANe sthiratA karajo. paNa sarve kuTuMbanA mANasane ghaNI darazananI (darzananI) tANa re (rahe) che. vakhate Apa muMbaI ho ne mane tevI ja kasara hoya to Apa padhAro evI kIrapA (kRpA) che. hamaNe vavANiyAmAM rokAvuM hoya to hamaNAM kirapA karazo. vadhAre zuM lakhuM? e ja vinaMtI. go. DuMgaranuM pAyalAgaNuM vAMcajo. sAyalethI li. AjJAMkita sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazo. patrAMka - 35 saMvata 1953nA kArataka vada 4, maMgaLavAra pU. metA zrI pa. ravajIbhAI paMcANa, sAhebajIne Apazo. zrI vavANiyA baMdara. ApanuM kIrapA (kRpA) patte (patra) gaIkAle AvyuM te pocuM (pahoMcyuM) mane tAva dana (divasa) 3 thayAM UtarI gayo che. sArI peThe suvANa che. aThavADiyA sudhI to tA (tyAM) rokAna (rokANa) thAze have kuTuMbavALA vagerene ApanAM darazananI (darzananI) ghaNI ja cAyata (icchA) che. ane tethI vAraMvAra Apane lakhuM chuM ke muMbaI padhAro tAre (tyAre) AhIM thaIne padhAravuM. ApanI marajI pramANe sthiratA karajo . koI jAtanI upAdhi thAya tema karazuM nahIM. mATe kIrapA (kRpA) karI AMhI AvavAno javAba lakhazo. ci. maNIlAla AhI che. tene muMbAI jAvuM che. te Apa sAthe zrI rAja-sobhAga patravyavahAra -jJAnagaMgAnuM avagAhana 179 For Personal & Private Use Only
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ Avaze. mATe ghaNuM zuM lakhuM? avaza (avazya) karI ahIM padhAravAno vicAra karazo. jo Apa A pherA muMbaI pAdharA (sIdhA ja) padhArazo to manamAM ghaNo kheda mane vagerene thAze. Apa paramAtmA cho to garIba sevakanI vinaMtI mAna (mAnya) karazo ane AMhI padhAravAnuM agAuthI lakhI jaNAvazo. mULIe gADI laI teDavA AvazuM. mArA ane gosaLIAnA namaskAra vAMcazo. sAyalethI li. sevaka AjJAMkita sobhAganA namaskAra vAMcazo patrAMka - 36 saMvata 1953nA kArataka vadI 11, somavAra Apano kIrapApatra (kRpApatra) Avyo te vAMcI ghaNo ghaNo AnaMda thayo che. have ApanuM padhAravuM thAya tyAre agAuthI lakhI jaNAvazo eTale ahIMthI gADI laIne zrI mULI sTezana hAjara rahIza. mane zarIre ThIka che. vakhate rAte tAva AvI jAya che. paNa have aDacaNa jevuM nathI. Apane upAdhi thAya tema ghaNuM karI thavA dezuM nahIM. te khAte khuzI rAkhavI. amArA dhanya bhAgya je A vakhate ApanAM darzana thAze e vinaMtI. sAyalethI li. A cho. sobhAganA namaskAra. patrAMka - 30 saMvata 1953, mAgazara vada 11, budhavAra pU.sA. zrI pa. ravajIbhAI pacANabhAI, sAhebane Apajo . Apano kRpApAtra hAlamAM nathI, to lakhavA kRpA karazo. Apane AMhI padhAravAnI DhIla thAtI jAya che. tema tema jaladI darazana karavAnI vadhAre khavADIza re che. have to jema jaladI padhAravAnuM thAya tema karazo. bIjuM Apane zuM lakhavuM paNa have raiyuM jAtuM nathI. (bapaiyo) jema mehanI vATa juve che, tema mumukSu jIva (ApanI) joI rahyA che. to jaladI padhAravAnuM karazo. mane rAte rAte vAsA-adhavAsAno tAva Ave che, paNa sArI peThe have suvANa jevuM che. muMbaI aveja bIDavo che. rU. 500 thI 800 sudhInI hUMDI becAra divasamAM bIDavA saMbhava che. e ja vinaMtI. sAyalethI li. AjJAMkita sevaka sobhAganA namaskAra. 180 . hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personel Private Use Only
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ patrAMka - 38 saMvata 1953nA poSa sudI 3, budhavAra paramapUjya taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmAdeva sAhebajI zrI sahajAtmasvarUpa svAmI, mu. vavANiyA baMdara. zrI sAyalethI li. Apano AjJAMkita sevaka saubhAgyanA namaskAra vAMcazo. Apano kRpA patra poSa suda 1 no lakhelo Avyo te pahoMcyo, samAcAra jANyA. Apano vicAra kadI ema hoya ke muMbAI javAnuM thAze tyAre sAyale thaI jaIza. paNa muMbAI javAnuM kyAre thAze enuM nIma (niyama) baMdhAya tema nathI. vaLI hAlamAM nivRtti jevuM che. to hamaNAM ja ahIM AvavAnuM karo to nirAMte pAMca divasa rahevAnuM thAya. vaLI AMhI Apane upAdhi thAya tema ghaNuM karI thavA dezuM nahIM. ane ApanI marajI pramANe thIratA karajo. paNa have jema tema tarata AMhI padhAravAnuM karazo. Apa ahIM padhArAthI (padhAravAthI) eka divasa revAnI (rahevAnI) marajI haze to nivRtti dekhI pAMca divasa rezo (rahezo) ema amAre karavuM che. goLiyo tathA huM hAlamAM Atmasiddhi graMtha vAMcIe chIe. ghaNo AnaMda Ave che. gosaLiyAe mukhapATha karI dIdho che. mAre paNa dohA 101 mukhapAThe thayA che. bAkInA thoDe thoDe karuM chuM. roja rAta ne divasa temAM ja upayoga rahe che. A graMtha vAMcyA pachI bIjuM vAMcavA mana thatuM nathI. AnI TIkA aratha (artha) Ape je karela che te TIkA aratha (artha) maherabAnI karI jyAM hoya tyAMthI mokalavA kRpA karazo. mArI tabiyata jema che tema ne tema che. rAtre jINo tAva Ave che. AMkhe jhaMkhAza thoDe thoDe vadhAre vartAtI jAya che. A kAgaLa paNa mAMDa mAMDa lakhANo che. karapA (kRpA) karI tarata padhA2zo. ane darazanano lAbha Apazo e ja vinaMtI. mArA vatI zrI ravajIbhAI vigerene yathAratha kahejo. dana 2 pahelAM hUMDI rUA. 700)nI traMbake revAzaMkarabhAIne bIDI che te saheja jANavA lakhuM chuM. goiiLayAnA namaskAra vAMcazo. li. sevaka sobhAga. patrAMka - 39 saMvata 1953nA poSa vadI 10, guruvAra premapuMja taraNatAraNa paramAtmAdeva bodhasvarUpa sAhebajI zrI sahajAtmasvarUpa svAmI karuNAsIMdhu apAra, mu. vavANiyA baMdara. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana For Personal & Private Use Only 181
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI sAyalethI li. Apano sevaka AjJAMkita sobhAga lallunA namaskAra vAMcazo. Apano kIrapA (kRpA) patra gaI rAtre Avyo te pahoMcyo che. Apane revAzaMkarabhAI pAse morabI jAvA vicAra karela paNa revAzaMkarabhAI ekadA (ekAdA) divasamAM vivANiye AvavA saMbhavathI mAtuzrInI AjJAthI rahevAnuM thayuM te ghaNuM karI ravivAra sudhI sthiti thAze ema jaNAvyuM. to have jarUra somavAre tyAMthI vidAya thAI ahIM padhArazo. jema bapaiyo peyugeyu kare che tema ame sarve talakhIe chIe. revAzaMkarabhAI morabI padhAryA tene Azare dana 10 thayA eTale tame dhAratA hatA ke have AjakAla padhAraze. paNa haju AvavAnI tArIkha mukarara thatI nathI. to ApanI icchA. amArA lakhavA uparathI dayA lAvI padhAravAnI che. ema chatAM laMbANa thAya che. to aMtarAya haju tUTI nahIM nIkara (nahitara) Ama zA sAruM bane ? aho aho zrI sadguru, karuNA sIMdhu apAra, A pAmara para prabhu karyo, aho aho upakAra." have jema jaladI padhAravuM thAze tema AzA rAkhI raTaNa karuM chuM. IDara jAvA (javA) khAte vicAra maMgAvyo. to tyAM gayA vinA chUTako nathI. have pUrI rIte vaMcAtuM, lakhAtuM nathI. temAM vaLI kyAreka muddala dasakta (akSara) sUje nahIM. thaDamAM AvelA mANasa mAMDamAMDa oLakhAya evI jhaMkhAza AvI gaI che. dinadina jhaMkhAza vadhatI jAya che. tAre (tyAre) ema jANuM chuM ke have jhAjhI mudata sudhI dekhavuM raheze nahIM. aMdhApA samAna duHkha nathI paNa puravanA (pUrvenA) udaya bhogavavA ema jANI kheda karato nathI. ane IDara jAvA vicAra che. paNa haju mane rAte rAte tAva Ave che. tethI zarIranI zakti dabAtI jAya che. te suvANa AvyA vinA IDara zI rIte javAya. ane zakti Ave to IDara javA vicAra che. gosaLiyo, lerAbhAI (laherAbhAI) hAla kAMI vAMcavA viSe javAba maMgAvyo to gosaLiyo Atmasiddhi graMtha vAMce che ane vicAre che. tema ja huM paNa te vAMcuM chuM. duhA 134 mukhapATha karA (karyA) che. ane vicAratAM ghaNo AnaMda Ave che. vaLI pAMca mahinA thayAM tAva Ave che. te jo Atmasiddhi graMtha Ape mokalAvyo na hota to AjasudhI deha rahevo muzkela hato. graMtha vAMcI AnaMda Ave che tethI jIvuM chuM. paNa have Apa kRpA karI TIkA aratha (artha) mokalavA lakho te jo have taratamAM Ave to vAMcI AnaMda levAya nIkara (nahitara) pachI AMkhe sUje nahi tyAre vAMcI zakAya nahi ane jyAre potAthI vaMcAya nahi tyAre bIjAnA vAMcavAthI tevo AnaMda Ave nahi mATe kRpA karI mokalAvazo. ghaNuM zuM lakhuM ? 182. .. skrayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ Atmasiddhi graMtha vAMcavAthI koI prazna pUchavuM rahetuM nathI. sarve khulAso eTalAmAM thAya che. ema chatAM jANavA mATe koI prazna pUchavA Upaje te rUbarU vinA khulAso thAya nahi. tethI prazna pUchavA baMdha rahyA che. ane samAgamamAM rahevA icchA vadhAre che. paNa te aMtarAyane lIdhe banatuM nathI. e ja vinaMtI kRpA rAkhazo. koI pUche ke tame kayA dharmamAM ane tamAro mArga kayo? teno javAba devo ema dhAruM chuM ke amAro mAraga Atmasiddhi mAraga (mArga) e kevuM (kahevuM) Apane ThIka lAge che ke kema te lakhazo. gosaLiyA tathA lerAbhAInA vagerenA namaskAra vAMcazo. li. sevaka sobhAganA namaskAra. patrAMka - 40 saMvata 1953, mahA suda - 3, guruvAra zrI morabI pU. zA. zrI 5. tribhovana vIracaMda ghaDiyALI. sAhebajIne Apazo. zrI morabI. Apa taraphathI kAgaLa vavANiyAthI Avyo. guruvAre morabI padhAravAnuM thAze ane tAM (tyAM) jaI vigatathI patra lakhazo e vAMcI ghaNo AnaMda thayo che. eka aThavADiyAnI aMdara have ghaNuM karI kRpAnAthanA darazanano lAbha thaze e harakha ane prema ghaNo ubharAya che. mATe jema jaladI padhAravAnuM thAya tema karazo. ane be divasa agAu AMhI padhAravAnI khabara maherabAnI karI Apazo. ame mULI gADI laI teDavA AvazuM ane sAthe nAsto paNa lAvazuM. e ja vinaMtI. ahIMthI gosaLiyA DuMgara vagerenA namaskAra vAcazo. mu. revAzaMkarabhAIne praNAma. sAyalethI li. AjJAMkita sobhAga. patrAMka - 41 saMvata 1953nA mahA sudI 9, maMgaLa, sAyalethI pUjya mahetA zrI pa. revAzaMkara jagajIvana, zrI morabI. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 183 For Personal & Private Use Only
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAhebane Apazo. tarabhovane (tribhovane) samAcAra kahyA te jANA. (jANyA) huM taiyAra chuM. paNa ahIMnA mumukSu jIva jema pANI vinA mAchalI talakhe (talapApaDa thAya) tema darazana (darzana) mATe talakhe che. to kIrapAnAtha (kRpAnAtha) ahIM AvI ane ahIMthI IDara jAvuM TharAvavuM. kadI mAtuzrI vigere sAthe AvatAM hoya to temane sAyale lAvavAM. kAraNa vinA AvatuM javAtuM nathI. vaLI rastAmAM gAma kahevAya. have ApanuM padhAravuM kAM voTuM thAze. (kyAre thaze) te lakhazo. e ja vinaMtI. sAyalethI li. Apano AjJAMkita sevaka sobhAganA namaskAra vAcaMzo. va. patrAMka - 741 morabI, mahA sudI 10, zukra, 1953 sarvajJAya namaH atre thoDAka divasa paryata sthiti thavI saMbhave che. IDara javAno hAla vicAra rAkhIe chIe. taiyAra rahezo. zrI DuMgarane AvavA mATe vinaMtI karazo. temane paNa taiyAra rAkhazo. temanA cittamAM ema Ave ke vAraMvAra javAnuM thavAthI loka-apekSAmAM yogya na dekhAya. kema ke avasthA phera. paNa Avo vikalpa temaNe kartavya nathI. paramArthadaSTi puruSane avazya karavA yogya evA samAgamanA lAbhamAM te vikalparUpa aMtarAya kartavya nathI. A vakhate samAgamano vizeSa lAbha thavA yogya che. mATe zrI DuMgare kaMI bIjo vikalpa choDI daI AvavAno vicAra rAkhavo. zrI DuMgara tathA laherAbhAI Adi mumukSune yathA. AvavA viSemAM zrI DuMgare kaMI paNa saMkoca na rAkhavo yogya che. patrAMka - 4ra saMvata 1953nA mahA sudI 12 ne ravivAra paramapUjya taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmAdeva sAhebajI. zrI sAyalethI li. Apano AjJAMkita sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazo. Apano kRpApatra ge (gaI) rAte Avyo. te poco (pahoMcyo). IDara thoDA divasamAM jAvA vicAra rAkhyo che. mATe zrI DuMgarane vinaMtI karI tayAra (taiyAra) karavA ane 184 >> dhrayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAthe AvavAmAM kaMI vikalpa na karatAM tIyAra (taiyAra) rAkhavA viSe lakhyuM. tethI ApanI lakhAvata pramANe atre ghaNI rItathI kahyuM paNa avasthAnuM bAnuM bahAnuM) ApI AvavAnI nA pADe che. ane A pherA Ape sAyale AvavA vicAra nathI. vaLatI vakhate jevo avasara to jema ApanI icchA. paNa be mAsa thayAM mumukSu jIva ApanI rAha jove che. temAM Aja Ave ke kAle Ave temAM hAla AvavAnI Ape DhIla lakhI. to te loko manamAM ghaNo kheda pAme che. mATe te kheda maTADI zAMti karavA vadhAre nahIM to eka rAta AMhI kRpA karI padhAro ane ahIMthI bhegA cAlIzuM. (jaIzuM) vaLI jo kAgaLa lakhavA hoya AMhI... padhArI lakho. vicAra rAkhazo. vaLI ame gosaLiyAne kazuM kahezuM, paNa amAruM mAnavA bharUso nathI. kadI Apa ahIM eka rAta nizcitathI padhAro ane gosaLiyAne ko (kaho) ne vakhate AvanAra thAa thAya) to Ave. tenI prakRti Apa jANo chuM. huM to tIyAra (taiyAra) chuM. Apa lakhazo tema vartIza. paNa khacita eka rAta paNa kRpA karI AMhI padhAravAnuM rAkhazo to sarve mumukSu jIvane puraNa (pUrNa) saMtoSakArI che. ghaNuM Apane zuM lakhuM. ane vadhAre nahi to eka rAta AMhI revAnI rahevAnI) sthitie padhAravA kRpA karazo. mArI vatI mu. revAzaMkarabhAIne praNAma. ci. bhAI manasukhane ghaTArata kezo (kahezo). rA.rA.zrI dhArazIbhAI tathA vaidarAjane ghaTArata kezo (kahezo) e ja vinaMtI. li. AjJAMkita dAsanA dAsa sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazo. patrAMka - 43 saMvata 1953nA mahA vadI 8 ne budhavAra paramapUjaya taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmAdeva sAhebajI zrI sahajAtmasvarUpa svAmI, mu. morabI. zrI sAyalethI li. ApanA AganAMkIta (AjJAMkita) sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazo. Apano kRpApAtra Avyo te poco pahoMcyo). samAcAra jANyA. hAlamAM IDara javAnI DhIla thayA viSe lakhuM (lakhyuM) to jema ApanI icchA. huM to tIAra (taiyAra) chuM ane jAre jyAre) jAvuM Thare (nakkI thAya) tAre (tyAre) Apa kIrapA (kRpA) karI eka rAta ahIM padhAravAnuM karazo. ne Apa DuMgarane kezo (kahezo, to jANAmAM (jANavA pramANe) te paNa sAthe Avaze. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 185 For Personal & Private Use Only
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ Atmasiddhi graMtha hamezAM vAMcIe chIe. vicArIe chIe. A graMtha apUrva che. te vicAravAthI kAMI prazna uttara karavuM retu (rahetuM) nathI. sarvenuM samAdhAna A graMthathI thAya che. ane koI pUchavAnuM sUje che te rUbarUmAM puchAthI (pUchavAthI) khulAso thAya tema che. "dhAra taravAranI sohalI dohalI caudamAM jina taNI caraNa sevA.' e pade Ape lakhuM (lakhyuM) te zuM kAraNathI lakhuM (lakhyuM) che te lakhI jaNAvazo. A kAgaLa lakhyo che paNa pAcho vAMcavo hoya to huM vAMcI zakato nathI. eTalI badhI jhaMkhAza AMkhe AvI gaI che. tethI ghaNI mUMjhavaNa thAya che. paNa udde (udaya) Avela karma bhogavI nivRtta thavuM. Atmasiddhi graMthanI TIkA aratha (artha) Ape karela che te kRpA karI aMbAlAlane Apa lakho to te mokale. parathama (prathama) paNa Apane be traNa vAra lakhuM (lakhyuM) hatuM. to nA mokalavAnuM kAraNa kAMI nathI. Atmasiddhi graMtha to kIrapA (kRpA) karIne mokalAvyo to aratha (artha) TIkA have mokalAvavI temAM aDacaNa hovI joIe nahIM mATe kRpA karazo. Atmasiddhi graMtha pUro thAo (thayo). chevaTanA bhAgamAM bIja ganAnanA (bIjajJAnanA) daza pAMca dohA kaLazarUpa nAkhavA ghaTe. e nAkhyAthI jJAnIpuruSa vAMce tene vadhAre khAtarI thAya mATe jo ApanuM dhyAna pocatuM (pahoMcatuM) hoya to daza pAMca doharA kaLazanA karI lakhazo e ja vinaMtI. mArA vatI bhAIzrI revAzaMkarabhAIne praNAma. manasukhabhAIne ghaTArata kahezo. vavANiyA, phAgaNa suda 2, 1953 ekAMta nizcayanayathI mati Adi cAra jJAna, saMpUrNa zuddha jJAnanI apekSAe vikalpajJAna kahI zakAya; paNa saMpUrNa zuddha jJAna eTale saMpUrNa nirvikalpa jJAna utpanna thavAnAM e jJAna sAdhana che. temAM paNa zrutajJAna mukhyapaNe che. kevaLajJAna utpanna thavAmAM chevaTa sudhI te jJAnanuM avalaMbana che. prathamathI koI jIva eno tyAga kare to kevaLajJAna pAme nahIM. kevaLajJAna sudhI dazA pAmavAno hetu zrutajJAnathI thAya che. hRdayasakhA zrI saubhAgya 186 li. AganAkIMta (AjJAMkita) sevaka sobhAga. va. patrAMka - 45 For Personivate Use Only ...
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ va. patrAMka - 048 vavANiyA, phAgaNa suda 4, ravi, 1953 jyAM upAya nahIM tyAM kheda karavo yogya nathI. temane zikSA eTale upadeza daI sudhAravA karavAnuM have mauna rAkhI, maLatA rahI kAma nirvAhavuM e ja yogya che. jANyA pahelAM Thapako lakhavo te ThIka nahIM. tema ThapakAthI akkala ANI devI muzkela che. akkalano varasAda varasAvavAmAM Ave che, to paNa A lokonI rIti hajI rasto pakaDatI nathI. tyAM zo upAya ? temanA pratye kaMI bIjo kheda ANavAthI phaLa nathI. karmabaMdhanuM vicitrapaNuM eTale sarvane samyak (sAruM) samajAya ema na bane. mATe emano doSa zuM vicAravo ? patrAMka - 44 saMvata 1953nA phAgaNa suda 6, maMgaLavAra premapeja taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmAdeva sAheba zrI sahajAtmasvarUpasvAmI mu. vavANiyA baMdara zrI sAyalethI li. Apano AganAkIta sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazo. ApanuM kIrapA (kRpA) panuM dana 2 pelA AvuM (AvyuM) te potuM (pahoMcyo che. vAMcI AnaMda thao (thayo) che. vaLI kIrapA karI lakhazo. zrutajJAna sAsara (zAstra) bhaNe tene kahevAnuM haze ke kema ane jo ema hoya to tarIyacane (tiryaMcane) paNa zrutajJAna hoya che. mATe zrutajJAna kene kahIe ane saMpUrNa zrutajJAna kene kahIe te kIrapA karI lakhazo. gosaLIo gaI kAle vaDhavANa gayA che. hutAsaNI sudhI to revA (rahevA) saMbhava che. eTale mudatamAM sAhebajI padhAre to mane lakhajo. eTale huM AvIza ema kahI gayA che. mane tAva to thoDo bota Ave che. ne sArI peThe suvANa che. paNa AMkhanuM teja cAlavA mAMDI che (ochuM thatuM jAya che) A kAgaLa aTheThe (aDasaTe) lakho (lakhyo) che. vAMcI zakAya nahi. Apane ghaNI vakhata ahIM padhAravA lakhela paNa te khAte Ape kAMI dhyAnamAM lIdhuM nahIM eTale vAraMvAra lakhatAM lAcAra chuM. be divasa AMhI padhAro to Apane kAMI jAtanI upAdhi thAvA saMbhavatI nathI ane IDara velAsara jAvAnuM Thare to ThIka AMkhanI mUMjhavaNa mane ghaNI che. gosaLiyo paNa ema bolI gayA. meM kahyuM (kahyuM) ke zrI rAjasobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 187 For Pere & Private Use Only
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaDhavANa jAvAmAM avasthAnuM AkIna (aDacaNa) nahIM ane IDara javAmAM ghaDapaNa AMkI AvuM (aDacaNa) tAre (tyAre) ka (kahyuM) je sAhebajI AMhI padhArA ho tene mane kazuM hota to mArAthI nA kahevAta nahIM ema bolyA. tethI AvavA marajI haze. bhAI zrI ravajIbhAI, manasukhabhAI, bAzrI devabA vagerene ghaTArata kezo. (kahezo) pU. metA ravajIbhAI paMcANajI sAhebane dejo. vavANiyA baMdara e ja vinaMtI. li. sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazo. patrAMka - 45 saMvata 1953nA phAgaNa va. 1 svastI zrI vavANiyA mahAzubhasthAne pUjyArAdhe sarave zubhopamA joga premapuMja taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmAdeva sAhebajI zrI sahajAtmasvarUpa svAmI zrI sAyalethI li. Apano AjJAMkita sevaka sobhAga lalubhAInA namaskAra vAMcazo. ApanuM kRpA pattuM dana 3-4 pelA (pahelAM) AvuM (AvyuM) te pocuM (pahoMcyuM che). praznano uttara Ape lakho (lakhyo) te vAMcI ghaNo AnaMda thayo che. vaLI A bALakane jJAna bodha ApyA karazo. Ape IDara jAvA viSe rogAdikanI ghaNI harakata tethI hamaNAM baMdha rAkhyuM che lakhuM (lakhyuM) te ThIka karuM che. Apa lakho cho tema ja che. kRpAnAtha vAraMvAra lakhatAM lAcAra chuM to paNa bahu AturatA che. AMkhe jhAMkhapa dInadIna vadhatI jAya che. tAva paNa roja 4-5 bajAthI vAsA be vAsAno Ave che. te mArI avasthA che. to jeTalA dI samAgama thAya teTalA dI saphaLa che. pharI pharI Avo joga anaMtakALe bano (banyo) che, te saphaLa thAya to sAruM ema jANI mArAthI tAM (tyAM) nA AvI zakAya tevI zaktine lIdhe Apane ahIM padhAravA vinaMti ghaNA divasa thayA karuM chuM. ane Apane be di Ave-pAche vinaMtithI AvavA vicAra jaNAya che. hAla Apane tAM (tyAM) khAte tevI upAdhi mArA samajAmAM (samajavAmAM) nathI. tema mane paNa upAdhi AMhI nathI. tema mAruM zarIra sAva aTakI gayuM nathI. dukAne jAuM AvuM chuM. sAMjanA pAMca bajA (vAgyA) pachI javAtuM nathI. to have kRpA karI jo velAsara AMhI padhAravAnuM thAya to ghaNo AnaMda Upaje. Apa upakArI puruSa cho. to mArI vinaMtI saphaLa karazo. nIce cAra jAtanA samakti Atmasiddhi graMthamAM kahela che : 188 For Personal & Private Use Only hRdayasakhA zrI saubhAgya
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1) to lahe samaktine, (ra) lahe zuddha samaktine (3) pAme paramAratha samakti, (4) vardhamAna samakti te TALe mithyAbhAsa. e rIte cAra prakAranA samakti kaA (kahyA) che. temAM peluM samakti utkRSTa keTalA bhava kare ? tema anukrama cAre samakti mAyaluM eka samakti hoya te utkRSTa keTalA bhava kare eno Apa khulAso lakhazo. ganAna (jJAna) che te arUpI che ane ajJAna che tene rUpI kahI ke arUpI kahI koIe puchAvyuM tethI lakhyuM che. zrI DuMgara ghaNuM karIne vaDhavANathI AvatIkAle AMhI AvavA javAba lakhe che. seja Apane jaNAvavA lakhyuM che. kAgaLa lakhavAnI DhIla thavAnuM kAraNa AMkhe jhAMkhapa tethI A kAgaLa maNilAla pAse lakhAvyo che. kAmasevA pharamAvazo. murabbI ravajIbhAI tathA manasukhabhAI tathA bA zrI devabAne ghaTArata kezo. e ja chorU maNilAla tathA lAlacaMda tathA traMbakalAla tathA kezavalAla tathA cabu vigere saravenA daMDavat vAMcazojI e ja. va. patrAMka - 051 vavANiyA, phAgaNa vada 11, ravi 1953 OM sarvajJAya namaH AtmasiddhimAM kahelA samaktinA prakArano vizeSArtha jANavAnI jijJAsAno kAgaLa maLyo che. AtmasiddhimAM traNa prakAranAM samakti upadezyAM che : (1) AptapuruSanA vacananI pratItirUpa, AjJAnI apUrva rucirUpa, svachaMdanirodhapaNe AptapuruSanI bhaktirUpa, e prathama samakti kahyuM che. (2) paramArthanI spaSTa anubhavAze pratIti te samaktino bIjo prakAra kahyo che. (3) nirvikalpa paramArthaanubhava te samaktino trIjo prakAra kahyo che. paheluM samakti bIjA samaktinuM kAraNa che. bIjuM samakti trIjA samaktinuM kAraNa che. traNe samakti vItarAga puruSe mAnya karyA che. traNe samakti upAsavA yogya che, satkAra karavA yogya che; bhakti karavA yogya che. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 189 For Personal & Private Use Only
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLajJAna UpajavAnA chellA samaya sudhI sapuruSanAM vacananuM avalaMbana vItarAge kahyuM che; arthAtu bAramAM kSINamoha guNasthAnaka paryata zrutajJAnathI AtmAnA anubhavane nirmaLa karatAM karatAM te nirmaLatA saMpUrNatA pAmyuM "kevaLajJAna' utpanna thAya che. te utpanna thavAnA prathama samaya sudhI satpaSe upadezelo mArga AdhArabhUta che, ema kahyuM che te niHsaMdeha satya che. va. patrAMka - 09 vavANiyA, caitra suda 4, 153 traNe prakAranAM samaktimAMthI game te prakAranuM samakti Ave to paNa vadhAremAM vadhAre paMdara bhave mokSa thAya; ane jo te samakti AvyA pachI jIva vame to vadhAremAM vadhAre ardhapudgala parAvartana kALa sudhI saMsAra paribhramaNa thaIne mokSa thAya. tIrthakaranA nigraMtha, nigraMthinIo, zrAvaka ane zrAvikAo sarvane jIvaajIvanuM jJAna hatuM tethI samakti kahyuM che, ema kaMI nathI. temAMnA ghaNA jIvone mAtra sAcA aMtaraMga bhAvathI tIrthakaranI ane temanA upadezelA mArganI pratItithI paNa samakti kahyuM che. e samakti pAmyA pachI jo vasyuM na hoya to vadhAremAM vadhAre paMdara bhava thAya. sAcA mokSamArgane pAmelA evA sapuruSanI tathArUpa pratItithI siddhAMtamAM ghaNe sthaLe samakti kahyuM che. e samakti AvyA vinA jIvane ghaNuM karIne jIva ane ajIvanuM yathArtha jJAna paNa thatuM nathI. jIvaajIvanuM jJAna pAmavAno mukhya mArga e ja che. patrAMka - 46 saMvata 1953 caitra suda 1 zrI sadguru bhagavAna premapeja taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmAdeva zrI sAhebajI sahajAtmasvarUpa svAmI. mu. vavANiyA baMdara. zrI sAyalethI li. ApanA AganAkIMta (AjJAMkita) sevaka sobhAganA namaskAra vAMcazo. Apano kirapA (kRpA) patra Avyo te pahoMcyo vAMcI AnaMda thayo che. vaLI kIrapA karI lakhazo. Apane ahIM padhAravA ghaNI vinaMti karI. morabIthI ahIM padhArazo ema AzA hatI paNa vavANiyA padhAryA to, jema Apane ThIka lAgyuM haze tema karyuM haze. paramezvara che te dInadayALa kahevAya che. paNa tema jaNAtuM nathI. moTAne sau upamA Ape ane tema na hoya to morabIthI zA mATe AMhI padhAravuM na thAya ? paNa jene rAgadveSa 190 . hRdayasakhA zrI saubhAgya For pe cale Use Only For Persone vate Use Only
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ khapAvyA che tene dayA maiyA (mAyA) zAnI reI (rahe). zrI acaLane pUchavAnA prazna lakhyA te ame javAba lakhAvavA kayuM (kahyuM) tAre (tyAre) kayu (kahyuM) ke samAgame eno khulAso...anaMtAnubaMdhI cokaDIno kSaya thAya agara upazAMta thAya tene samakIta karyu (kahIe). ene ja zrutajJAna vAMcI je abhiprAyae kayuM (kahyuM) che te abhiprAyae samajI zakavAnI jenI sattA che tene zrutakevaLI kae (kahe) ane je je loka viSenI athavA ganAna (jJAna) viSenI vAta hoya te te potAnA anubhavathI kaI (kahI) Ape te kevalI kevAya (kahevAya). Ama traNa bhede hovA joIe. pachI Apa lakho tema sIdha (siddha) karI kevalIne kaSAyano sarvathA nAza joIe. mArA zarIre hamezAM sAje jhINo tAva Ave che. paNa dana (divasa) 3 thayAM jarA ThIka lAge che. to have UtarI javA saMbhava che. bAkI AMkhanuM moLuM (jhAMkhuM) paDI gayuM che. A kAgaLa lakho (lakhyo) che paNa vAMcI zakANo (zakAya) nahIM eTalI badhI jAMkhAza AvI gaI che. matIganAna (matijJAna) zrutaganAna (zrutajJAna) avidhaganAna (adhijJAna) ane manaparyavaganAna (manaHparyavajJAna) e cAra ganAnane (jJAnane) gosaLIo vikalpa kahe che. jyAre ganAnane (jJAnane) vikalpa kezuM (kahezuM) tyAre aganAnane zuM kezuM (kahezuM) mATe ganAna vikalpa hoya nahIM. aganAnatA vikalpa che. ema amane anubhavathI lAge che. have gosaLIo ke che (kahe che) te pramANe mAnIe paNa gosaLIAnuM bolavuM amane keTaluMka viparIta jevuM lAge che. nizcayane... laI vadhAre parUpaNA karatAM AvaDe nahIM ane kare che tethI amane ema jaNAya che ke ganAnInA vacana dubhave che. tenI potAne khabara paDatI nathI. to paNa amAre kAMI tevo mamata nathI. ApanI AganA (AjJA) pramANe varatavAthI (vartavAthI) siddhi che. to gosaLIAne pratakSa (pratyakSa) sadguru bhagavAna tula (tulya) mAnIe. gosaLIo copaDIyuM vAMcelA pada nIzce (nizcaya) vANInA moTA puruSanA kaelAnI (kahelAnI) sAkha ApI bole paNa te moTA puruSe AgaLa zuM kahyuM che ane A zA paramArtha (paramArtha) sAruM kayuM (kahyuM) che evo anubhava karavAnI temanI sattA amane jaNAtI nathI. A bAbatano javAba praznano uttara maherabAnI karI lakhazo. e ja vinaMtI. mane tAva sAMjanA pAMca bajAnA (vAgyAnA) Azare Ave che. lerAbhAIno kAgaLa A kAgaLamAM bIDyo che. li. choru maNi vagere sarvanuM pAmelAgaNuM (pAyalAgaNuM) vAMcajo . zrI rAja-sobhAga patravyavahAra -jJAnagaMgAnuM avagAhana For P Private Use Only 191
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ va. patrAMka - 070 vivANiyA, caitra suda 4, 1953 jJAna jIvanuM rUpa che mATe te arUpI che, ne jJAna viparItapaNe jANavAnuM kArya kare che, tyAM sudhI tene ajJAna kahevuM evI nigraMtha paribhASA karI che, paNa e sthaLe jJAnanuM bIjuM nAma ja ajJAna che ema jANavuM. jJAnanuM bIjuM nAma ajJAna hoya to jema jJAnathI mokSa thAya ema kahyuM che, tema ajJAnathI paNa mokSa thavo joIe; tema ja mukta jIvamAM paNa jJAna kahyuM che; tema ajJAna paNa kahevuM joIe; ema AzaMkA karI che, tenuM A pramANe samAdhAna che : AMTI paDavAthI gUMcAyeluM sUtra ane AMTI nIkaLI javAthI vagara gUMcAyeluM sUtra e banne sUtra ja che; chatAM AMTInI apekSAthI gUMcAyeluM sUtra, ane vagara gUMcAyeluM sUtra ema kahevAya che, tema mithyAtvajJAna te "ajJAna" ane "samyajJAna' te "jJAna" ema paribhASA karI che, paNa mithyAtva jJAna te jaDa ane samyajJAna te cetana ema nathI. jema AMTIvALuM sUtra ane AMTI vagaranuM sUtra banne sUtra ja che, tema mithyAtva jJAnathI saMsAra paribhramaNa thAya ane samyajJAnathI mokSa thAya. jema atrethI pUrva dizA tarapha daza gAu upara eka gAma che, tyAM javAne arthe nIkaLelo mANasa dizAbhramathI pUrvane badale pazcima tarapha cAlyo jAya, to te pUrva dizAvALuM gAma prApta na thAya; paNa tethI teNe cAlavArUpa kriyA karI nathI ema kahI na zakAya; tema ja deha ane AtmA judA chatAM deha ane AtmA eka jANyA che te jIva deha buddhie karI saMsAra paribhramaNa kare che, paNa tethI teNe jANavArUpa kArya karyuM nathI ema kahI na zakAya. pUrvathI pazcimamAM cAlyo che, e pUrvane pazcima mAnavArUpa jema bhrama che, tema deha ane AtmA judA chatAM beyane eka mAnavA rUpa zrama che; paNa pazcimamAM jatAM cAlatAM jema cAlavArUpa svabhAva che, tema deha ane AtmAne eka mAnavAmAM paNa jANavArUpa svabhAva che. jema pUrvane badale pazcimane pUrva mAnela che, te bhrama tathArUpa hetu sAmagrI maLyuM samajAvAthI pUrva pUrva ja samajAya che, ane pazcima pazcima ja samajAya che, tyAre te bhrama TaLI jAya che, ane pUrva tarapha cAlavA lAge che, tema deha ane AtmAne eka mAnela che, te saguru, upadezAdi sAmagrI maLe ane judA che, ema yathArtha samajAya che, tyAre bhrama TaLI jaI AtmA pratye jJAnopayoga pariName che. bhramamAM pUrvane pazcima ane pazcimane pUrva mAnyA chatAM pUrva te pUrva ane pazcima te pazcima dizA ja hatI, mAtra bhramathI viparIta bhAsatuM hatuM, tema ajJAnamAM paNa deha te deha ane 192 ... dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmA te AtmA ja chatAM tema bhAsatA nathI e viparIta bhAsavuM che. te yathArtha samajAya, bhrama nivRtta thavAthI deha deha ja bhAse che, ane AtmA AtmA ja bhAse che; ane jANavArUpa svabhAva viparIta paNAne bhajato hato te samyakrapaNAne bhaje che. dizAbhrama vastutAe kaMI nathI, ane cAlavA rUpa kriyAthI icchita gAma prApta thatuM nathI, tema mithyAtva paNa vastutAe kaMI nathI, ane te sAthe jANavA rUpa svabhAva paNa che, paNa sAthe mithyAtva rUpa bhrama hovAthI svasvarUpatAmAM parama sthiti thatI nathI. dizAzrama TaLethI icchita gAma tarapha vaLatAM pachI mithyAtva paNa nAza pAme che, ane svasvarUpa zuddha jJAnAtmapadamAM sthiti thaI zake emAM kaMI saMdehanuM ThekANuM nathI. va. patrAMka - 001 vavANiyA, caitra suda 5, 153 gayA kAgaLa (patrAMka-7pa1)mAM atrethI traNa prakAranAM samakti jaNAvyAM hatAM. te traNe samaktimAMthI game te samakti pAmyAthI jIva vadhAremAM vadhAre paMdara bhave mokSa pAme. jaghanya te bhave paNa mokSa thAya; ane jo samakti vame, to vadhAremAM vadhAre ardhapugalaparAvartanakALa sudhI saMsAraparibhramaNa karIne paNa mokSa pAme. samakti pAmyA pachI vadhAremAM vadhAre ardhapudgalaparAvartana saMsAra hoya. kSayopazama samakti athavA upazama samakti hoya, to te jIva ramI zake; paNa kSAyika samakti hoya to te vagAya nahIM, kSAyika samakitI jIva te ja bhave mokSa pAme, vadhAre bhava kare to traNa bhava kare ane koI eka jIvanI apekSAe kvacita cAra bhava thAya. yugaliyAnuM AyuSya baMdhAyA pachI kSAyika samakti AvyuM hoya, to cAra bhava thavAno saMbhava che; ghaNuM karIne koIka jIvane Ama bane che. bhagavat tIrthaMkaranA nigraMtha, nigraMthinIo, zrAvaka tathA zrAvikAo kaMI sarvane jIvAjIvanuM jJAna hatuM tethI tene samakti kahyuM che evo siddhAMtano abhiprAya nathI. temAMthI kaMIka jIvone tIrthakara sAcA puruSa che, sAcA mokSa mArganA upadeSTA che, jema te kahe che tema ja mokSa mArga che evI pratItithI, evI rucithI, zrI tIrthakaranA AzrayathI, ane nizcayathI samakti kahyuM che. evI pratIti, evI ruci ane evA Azrayano tathA AjJAno nizcaya che te paNa eka prakAre jIvAjIvanA jJAna svarUpa che. puruSa sAcA che ane tenI pratIti paNa sAcI AvI che ke jema A parama kRpALu kahe che tema ja mokSa mArga che, temaja mokSa mArga hoya, te puruSanAM lakSaNAdi paNa zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 193 For pe X For Personel Private Use Only
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ vItarAgapaNAnI siddhi kare che. je vItarAga hoya te puruSa yathArtha vaktA hoya, ane te ja puruSanI pratItie mokSa mArga svIkAravA yogya hoya evI suvicAraNA te paNa eka prakAranuM gauNatAe jIvAjIvanuM ja jJAna che. te pratItithI, te rucithI ane te AzrayathI pachI spaSTa vistAra sahita jIvAjIvanuM jJAna anukrame thAya che. tathArUpa puruSanI AjJA upAsavAthI rAgadveSano kSaya thaI vItarAga dazA thAya che. tathArUpa sapuruSanA pratyakSa yoga vinA e samakti AvavuM kaThaNa che. tevA puruSanA vacanarUpa zAstrothI koIka pUrve ArAdhaka hoya evA jIvane samakti thavuM saMbhave che; athavA koI eka AcArya pratyakSapaNe te vacananA hetuthI koIka jIvane samakti prApta karAve che. patrAMka - 47 saMvata 153 cetara vada 2, somavAra paramapUjya taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmAdeva zrI sahajatmasvarUpa svAmInI sevAmAM zrI vavANiyA baMdara. zrI sAyalethI lI. AganAkIta (AjJAMkita) sevaka sobhAga lalubhAInA pAyalAgaNa vAMcazo. Apa sAhebanA upara prathama meM kAgaLa 1 lakho (lakhyo) che. te pahoMco (pahoMcyo) haze. paNa javAba nathI. to lakhavA kRpA karazojI. bIjuM mArA zarIre haju tAva hamezAM Ave che. AMkhe paNa jhaMkhAza varatAya (vartAyo che. to have ApanAM darazana ne samAgama karavAnI icchA ghaNI rahe che. valI (vaLI) atre vAlA (vALA) bIjA mumukSu jIvane ApanA darazananI AturatA vadhAre che. to have kRpA karI eka vakhata padhArI darazana Apazo. vaLI Apa padhArazo to upAdhi paNa thAvA dezuM nahIM. vaLI bahAragAma paNa khabara nahIM lakhIe. ane ApanI icchA mujaba rokazuM. mATe eka vakhata padhAravA kRpA karazojI. vaLI atrethI nA.rA.nI dukAnanI ugharANI mATe maNI morabI gayo che. te tyAMthI gAmaDAmAM jaI AvI dana 10-12 pachI Apane teDavA tathA darazananA mATe maNI ApanI pAse Avaze ane vAta karaze. mATe kRpA karI padhArazojI. e ja morabIthI lI. chorU maNInuM pAelAgaNuM vAMcajo . A kAgaLa sAyalethI sobhAgabhAInA kevAthI morabIthI meM lakhyo che. te jANajo. chorU upara kRpA che tevI rAkhajo. mArI vatI mAtuzrIne pAelAgaNuM kahezo. manasukhabhAIne praNAma. 194 dayasakhA zrI saubhAgya For Persone v ate Use Only
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ patrAMka - 48 saMvata 1953nA caitara vada 6, zukaravAra vavANiyA baMdara morabI thaI. bhAI zrI pU. bhAI ravajIbhAI pacANajI, sAhebajIne dejo. paramapuMjazrI, bhAI rAjacaMdrajI ravajIbhAI, zrI vavANiyA. zrI sAyalethI li. traMbakanA pAyelAgaNa vAMcazojI. bIjuM mu. bhAI sobhAgabhAIne tAva ghaNA vakhata thaAM (thayA) Ave che. koI davA lAgu thAtI nathI. to dana dana zakti ghaTatI jAa (jAya) che. tAva paNa dIna 4-5 thayA vadhato Ave che. to ApanA darazananI icchA vadhAre re (rahe) che. tema gharanA mANaso saravenI paNa ema ja marajI che ke sAhebajI atare (atre) padhAre ne sAhebajInA darazana karavAthI sAruM thAze. mATe Apa mArA upara maherabAnI karI saravene darazanano lAbha ApazojI. bhAI sobhAgabhAI ApanAM darazana karavA sAru rAta ne dI cAhanA kare che, to Apa jarUra mArI araja lakSamAM laI atare (atre) padhAravAnuM karazo. tAva ghaNA divasano che. zakti ghaTatI jAya che. to ciMtA pUrI thAya che. mATe Apa jarUra padhArazo. dA. traMbaka. patrAMka - 49 saMvata 1953, caitara (caitra) vadI 9, ravivAra paramapUjya taraNatAraNa bodhasvarUpa paramAtmAdeva sAhebajI. zrI sahajAtmasvarUpa svAmI, mu. vavANiyA baMdara. zrI sAyalethI li. Apano AjJAMkita sevaka "dAsa dAsa huM dAsa chuM Apa prabhuno dIna" sobhAganA namaskAra vAMcazo. Apano patra ghaNA divasa thayAM nathI to kRpA karI lakhazo. Ama karavuM ghaTArata che ? Apa to ghaTAratha haze tema karatA hazo. paNa huM ajANa eTale peluM samajamAM Avela che. ci. maNilAla lakhe che je tame vaizAkha suda 1 nA cAlI eka mANasa sAthe laI IDara jajo. ane sAhebajI vaizAkha suda-8nA cAlI IDara Avaze. tamArI AMkhano motIo DaoNkaTara sAheba utAraze. peluM (paheluM) tamAre jAvAnuM kAraNa sAhebajIne jhAjhA divasano khoTIpo thAya nahIM to huM ApanI AjJA pramANe taiyAra zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana For Personal & Private Use Only 195
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ chuM. paNa DAkTara sAheba ANaMda padhAryA hatA tyAre AMkho dekhADI hatI. temAM jamaNI AMkhe dekhAya che. tyAM sudhI motIo Utare nahIM. DAbI AMkhe dekhAtuM nathI ne motIo pAkI gayAne lAMbI mudata thaI gaI che. te verANo che to paNa ThIka che. pAMca divasa davA nAkhI utAraze. paNa have vAra karavI nahIM. A mahinAmAM AvavuM ema kahela paNa mane tAva bhAdaravAthI Avyo te haju sudhI Utaryo nahIM. zarIra dinadina nabaLuM paDatuM jAya che. motIo ke paDaLa utAranAra vaidya vagere ahIM Ave che te tAva Avato hoya ane zarIra nabaLuM hoya tene utAratA nathI. tAva UtarI gayA pachI zarIra kAMIka sAruM thAya tyAre utAre che. eTale motIo jatA veMta DAkTara sAheba utAravA bharaMso nathI. ane jo Apa AjJA karatA hoya to huM ApanI sAthe AvuM. kadApi eke vicAra mULI agara AMhI be divasa rokAvA dhyAna poMcatuM (pahoMcatuM) hoya to Apa vaizAkha suda 7 agara vaizAkha suda 9 tyAMthI cAlavuM TharAvazo. ane mane agAu javAba lakhazo eTale ApanI AjJA haze to huM ApanI sAthe AvIza ane tAva ghaNA divasa thayA Ave che. te DAkTara sAhebanI davAthI Utarato haze to UtarI jaze mATe ApanI sAthe mAre AvavuM che. dhyAna poce (pahoMce) te lakhI jaNAzo (jaNAvazo) eTale samajavAmAM Ave zrI ane Apa jyAM sudhI tAM (tyAM) raho tAM (tyAM) sudhI tAva UtaravAnI davA karAvuM ane tAva UtarI gayA pachI kadI DAkTara sAhebanuM dhyAna poce (pahoMce) ane motIo utAre to utarAvIza. ane tAva UtarI gayA pachI kadI jAvAnuM thAya to paNa ciMtA nathI. vaLI huM suda-1no cAlo (cAlyo) jAuM-mane tAva to Ave che ane rastAmAM harakata kare to kuNa (koNa) dhaNI ? Ape sAyale hAla AvavA maNilAlane nA kahI haze to jema ApanI icchA paNa darazanane mATe keTalAMka mumukSujIvane ghaNI AturatA che mATe vaizAkha suda 8 Apane cAlavA vicAra che te badale vaizAkha suda 5 nA cAlIe. Apa ahIM padhAro to ghaNA jIvone zAMti thAya tema che, kadI te vicAramAM Ave nahIM to mULIe suda 7 sudhI sthiratA rAkhavI pachI jene darazana karavAM haze te tyAM Avaze. ane mULImAM koIne ghera UtaravuM nahIM. isapItalanI (haoNspiTalanI) jagA sArI che to huM agAu eka rasoyo laI jaIza. be divasano samAgama thAze. ane huM paNa ApanI AjJA haze to sAthe AvIza. vaLI gosaLiyAne AjJA karazo to ghaNuM karI sAthe Avaze. have ApanI icchA ahIM hRdayasakhA zrI saubhAgya 196 For Personal & Private Use Only ...
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ padhArI be divasa rokAvAnI thAya to vadhAre sAruM kadApi tema bane tema na hoya to mULImAM be divasa rokAvAnuM TharAvazo. Ama karyA vinA koI rIte saMtoSa thAya tema nathI. mATe dayA lAvI khacita vinaMtI amArI kabUla karazo. ATaluM huM lakhI zakuM evI mArI hAlamAM zakti nathI. paNa ApanI kRpAthI lakhAyuM che. dana 3-4 thayA tAva jarA vadhAre Ave che. li. sobhAga. patrAMka - 50 saMvata 1953nA vaizAkha sudI 2, somavAra sA.zrI.5. revAzaMkara jagajIvana. sAhebajIne dejo. devAdhideva paramapUjyazrInI sevAmAM, zrI morabI pahoMce. Aje dhArazIbhAIno kAgaLa che. tyAM hajI Apane dina 8 revAzaMkarabhAI vagerenI marajI rokAvAnI jaNAve che. vaLI mane tathA zrI DuMgarane tyAM teDAve che. to mArAthI tyAM avAya tevI zakti nathI. jo tyAM avAya tema hoya to huM vavANiyA ja ApanA darazana karavA Avata. paNa have AvavAnI zakti nathI. mAMDa dukAne savAre 8 vAge kalAka avAya che to Apa have tyAM mumukSujIvonuM mana zAMta karI atre padhArazo. vaLI Apa AvavAnI agAuthI tArIkha lakhazo eTale vAhananI goThavaNa karI rakhAya. have Apa mukarara tArIkha lakhazo. e ja zrI sAyalethI AjJAMkita sobhAga. patrAMka - 51 saMvata 1953 jeTha sudI 6, ravivAra paramapUjya taraNatAraNa paramAtmAdeva satpuruSa mahAtmA karuNAsAgara kRpAnAtha zrI rAjacaMdrabhAInI sevAmAM, zrI muMbaI baMdara. zrI sAyalethI li. dIna kiMkara chorU traMbakalAlanuM pAalAgaNuM (pAyalAgaNa) vAMcazo. vizeSa lakhavAnuM ke, huM zrI amadAvAda kezavalAlane teDavA gayela paNa kezavalAla nahIM AvavAthI huM ghara tarapha AvatAM khabara sAMbhaLyA je mu. zrI sobhAgabhAI budhavAre vIramagAma AvavAnA che. tevA khabara sAMbhaLavAthI huM vIramagAma Utaryo ane murabbI zrI sobhAgabhAI tathA huM zukaravAre sAMjare atare (atre) AvyA chIe. Apa sAhebathI sobhAgabhAI judA paDyA tyAra pachIthI zakti zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 197 For Personal & Private Use Only
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ ochI che temAM dana ra thayAM zakti vizeSa ochI thatI jAya che. paganA poce sojAnI thAthara paNa AvI che. seda (parasevo) paNa vaLe che. anAja sAva kimatI khavAya che. e rIte zarIranI sthiti che. temAM zukaravAranI rAtanA savAranA pAMca baje jAgatAM gahamaDamAM (jhAMkhA prakAzamAM) ema bhAsa thayo je eka mANasa nIkalyo (nIkaLyo) te bolyo je noma ne budhavAre deha paDaze. e rIte thayuM che. tethI mu. zrI sobhAgabhAInA dhyAnamAM ema Ave che ke jeTha suda9 ne budhavAre AtmA deha tyAga karaze tema dhAre che. have bane te kharuM. Apa sAhebane jaNAvavA lakhyuM che. uparanI hakIkata uparathI sobhAgabhAInA kahevAthI amadAvAdathI kezavalAla tathA lAlacaMdane teDAvavA gaIkAle tAra karela. tenA javAbamAM lAlacaMda lakhe che ke kezavalAla vIramagAma gayela che. ane tamAro tAra khoTo jaNAya che. to huM AvIza nahIM. tema lAge che. kezavalAla ghaNuM karI AvatIkAle agara parama divase atre Avaze. Apa sAhebane jaNAvavA lakhyuM che. maNine giradharalAle tA. 14mIe AvavA lakhyuM che. to javAnuM bane te kharuM. A kAgaLa murabbI zrI sobhAgabhAIe lakhAvyo che. Apa sAhebane punaH punaH namaskAra kahyA che ane kRpA rAkhazo. ane kAgaLa lakhazo tema kahyuM che te jANazo. morabIthI pILI koranuM dhotiyuM atre Avela che te tathA chatrI magana lAvela che te mokalI ApIzuM. bhAI manasukhabhAIne praNAma. bena cabu tathA lerAbhAI vagere amArA gharanA saravenA pAyalAgaNa vAMcazojI. e ja dA. choru maNinuM pAelAgaNuM vAMcajo . patraka - para saMvata 1953, jeTha suda-10, garela paramapUjya taraNatAraNa paramAtmAdeva paramapuruSa kRpALunAtha zrI rAjacaMdrabhAInI pavitra sevAmAM. zrI muMbaI baMdara joga. zrI sAyalethI li. AjJAMkita sevaka sobhAga lallubhAInA pAelAgaNa vAMcazo. Apano kAgaLa gaIkAle Avyo te poco (pahoMcyo) che. vAMcI ati AnaMda thayo che. vaLI te kRpALunAtha e ja rIte dana-4nA AMtare kRpA karI kAgaLa lakhazo jethI vAMcI ati ati AnaMda thAya. bIjuM Apa sAheba kRpA karI kAgaLonI nakala tathA Atmasiddhi graMthanA saMkSepamAM arathanuM (arthanuM) pustaka 1 mokalo (mokalela) te Aje TapAlamAM AvuM (AvyuM) te pocuM (pahoMcyuM) che. AvatIkAle vAMcIza te jANajo. bIjuM mArA zarIrane haju tAva Ave che. gaIkAle jarA ThIka hatuM. Aje azakti vizeSa 198 ... dayasakhA zrI saubhAgya For Personalvate Use Only
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. anAja thoDuM khavAya che. bane te kharuM to lakhavAne araja che ke he paramapuruSa kRpAnAtha dayAbhAva rAkho cho tevo rAkhazo ane phurasadanI vakhate kAgaLa lakhavA kRpA karazo. Apano kAgaLa Avo (Avyo) te gosaLiyAne vaMcAvo (vaMcAvyo) nathI. valI upara lakhyuM pustaka paNa Aje AvyuM te paNa vaMcAvazuM nahIM. valI ApanI AganA (AjJA) nahIM hoya to bIjAne paNa vaMcAvazuM nahIM. mATe maherabAnI karI upadeza patro lakhI sevakanI khabara lezo. e ja kRpA bhAva rAkho cho tevo rAkhazo. traMbaka tathA cabubA tathA lerAbhAI tathA magana vigere saravenA pAelAgaNa vAMcazojI e ja vinaMtI. li. choru maNinuM pAelAgaNuM vAMcazo. patrAMka - 53 saMvata 1953nA jeTha sudI 12 zaneu zA. aMbAlAla lAlacaMda The. jumAsAnI poLe, khaMbhAta. sarva zubhopamAlAyaka joga bhAI zrI aMbAlAla lAlacaMda, khaMbhAta. zrI sAyalethI li. sobhAga lallunA praNAma vAMcazo. ApanuM pattuM (patra) AvyuM te pahoMcyuM. mAruM zarIra narama rahe che, te uparathI tamAre atre AvavA nagInadAsa sAthe sAhebajIe kehavADavela tethI tame atre AvavA vicAra karela. pachavADethI tAra AvatAM Apa ArasA (ALasa karI) to have lakhavAnuM ke, mAruM zarIra dana 10 thayAM vizeSa narama rahe che. tema dana 2 thayAM sAva thoDuM anAja khavAya che. azakti ghaNI AvI gaI che. danadana zakti vizeSa ghaTatI jAya che. have A deha lAMbo vakhata cAle tema saMbhava nathI. to have lakhavAnuM ke, sAhebajInI AjJA hoya ane Apane atre AvatAM kaMI harakata na hoya to, jarUra pAMca dahADA AvavAno vicAra karazo. e ja kAmakAja lakhazojI. dA. maNilAlanA praNAma vAMcazo. patrAMka - 54 saMvata 1953nA jeTha sudI 14 ne ravivAra "aho aho zrI sadguru karuNAsiMdhu apAra, A pAmara para prabhu karyo, aho aho upakAra zuM prabhu caraNa kane dharuM AtmAthI sau hina te to prabhue ApIo, vartu caraNAdhIna." zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana For Personal & Private Use Only 199
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramapuruSa, taraNatAraNa, paramAtmAdeva, kRpAnAtha bodhasvarUpa devAdhideva mahAprabhujI sahajAtmasvarUpa svAmInI sevAmAM muMbaI. zrI sAyalethI li. Apano AjJAMkita sevaka pAmaramAM pAmara sobhAga lallubhAInA namaskAra vAMcazo. A kAgaLa chello lakhI jaNAvuM chuM jeTha suda 9 budhavAre marataka che evo AgaLa bhAsa thayela te suda 9 nuM banyuM nahi chatAM te tArIkha gaI to jeTha vada 9 ne budhavAra che. ghaNuM karI te tArIkhe maratuka thAze. ema khAtarI che. have A pAmara sevaka upara badhI rIte Apa kRpA dRSTi rAkhazo. ane deha ne AtmA judo che. deha jaDa che. AtmA caitanya che. te caitanano bhAga pratikSa (pratyakSa) judo samajAmAM (samajavAmAM) Avato na hato paNa dana 8 thayAM ApanI kRpAthI anubhavagocarathI bephaTa pragaTa judo dekhAya che. ane rAta divasa A cetana ane A deha judA ema ApanI kRpA dRSTithI seja thaI gayuM che. e Apane seja jANavA lakhyuM che. traMbaka tathA maNine Apa sAheba padhAryA ane samAgama thayo te paNa ApanI kRpAdRSTithI. thoDA divasamAM bhaktimArga aMgIkAra sArI rItathI karyo che. vagara bhaNe vagara zAstra vAMcce thoDA vakhatamAM ApanA bodhathI aratha (arthe) vigereno ghaNo khulAso thaI gayo che. je khulAso pacIsa varSe thAya evo nahoto te thoDA vakhatamAM ApanI kRpAthI thayo che... gosaLiyA viSe je kAMI AstA hatI te bilakula nIkaLI gaI che. to have vakhatovakhata bodha ApavAnA patro Apa ApanI icchA pramANe lakhI ane moTI pAyarIe caDhAvazo. e ja vinaMtI. Apano mArAthI avinaya, abhakti thaI hoya to kSamA mAguM chuM. Apa sAheba kRpALu moTA cho. to jevA Apa cho evI sevaka upara najara rAkhazo. khaMbhAtathI aMbAlAlabhAIne mokalAvavA kRpA karazo. pAMca divasano samAgama thAze. vaLI Atmasiddhi graMthanA aratha (artha) TIkA tathA koI aratha nahi samajAtA hoya to aMbAlAlabhAI samajAvaze. mATe jo ApanI icchA hoya to mokalAvazo. e ja araja. bALaka maNi tathA bALa saMbaka tathA lerAbhAI tathA magana tathA cabubA tathA kAlubhAInAM mAtAjI tathA maNinI mA tathA lAlacaMda tathA kezavalAla tathA bALaka nagIna tathA ujamabA vagerenA namaskAra vAMcazojI. e ja li. lerAnA dina pratye 200 .. dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ niraMtara praNAma hojo... A jIva same same (samaye samaye) para paraNatimAM marI rao (rahyo) hato, to Apa sAhebanA upadezathI kaMIka odhAra (uddhAro thayo che. vaLI ApanI kRpA vaDe karI vizeSataH odhdhAra thaze ema icchuM chuM. ApanuM patuM pocuM (pahoMcyuM) che. vAMcI bInA jANI che. mu. zrI sobhAgabhAI kahe che ke kAgaLa vAMcI mazkarI kaMI karazo nahIM. bhAsa thavAthI Apane lakhela che. dA. traMbakanA pagalAgaNa vAMcajo. va. patrAMka - 079 muMbaI, jayeSTha suda, 1953 OM sarvajJa svabhAvajAgRtadazA citrasArI nyArI, parajaMka nyArI, seja nyArI, cAdara bhI nyArI, IhAM jhUThI merI thapanA; atIta avasthA saina, nidrAvAhi kou pai na, vidyamAna palaka na, yAmeM aba chapanA; svAsa au supana dou, nidrAkI alaMga bUjhe, sUjhe saba aMga lakhi, Atama darapanA; tyAgI bhaya cetana, acetanatA bhAva tyAga, bhAle dRSTi kholike, saMbhAle rUpa apanA. anubhavautsAhadazA je so nirabhedarUpa, nihace atIta hato, taisau nirabheda aba, bhedakau na gaegau ! dIsai karmarahita sahita sukha samAdhAna, pAyo nijAna phIra bAhari na bahega; kabahU kadApi apanau subhAva tyAgi kari, rAga rasa rAcikeM, na paravastu gahega; amalAna zAna vidyamAna paragaTa bhayo, yAti bhAMti Agama anaMtakAla raheMgo. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 201 For Personal & Private Use Only
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthitidazA eka parinAmake na karatA darava doI, doI parinAma eka darva na dharatu hai; eka karatUti doI darva kabahU na kare, doI karatUti eka darva na karatu hai; jIva pudgala eka kheta avagAhI douM, apane apane rUpa kou na Taratu hai; jaDa parinAmiko karatA hai pudgala, cidAnaMda cetana subhAva Acaratu hai. zrI sobhAgane vicArane arthe A kAgaLa lakhyo che, te hAla zrI aMbAlAle athavA bIjA eka yogya mumukSue temane ja saMbhaLAvavo yogya che. sarva anyabhAvathI AtmA rahita che, kevaLa ema jene anubhava varte che te "mukta" che. bIjAM sarva dravyathI asaMgapaNuM, kSetrathI asaMgapaNuM, kALathI asaMgapaNuM ane bhAvathI asaMgapaNuM sarvathA jene varte che te "mukta' che. aTaLa anubhavasvarUpa AtmA sarva dravyathI pratyakSa judo bhAsavo tyAMthI muktadazA varte che. te puruSa mauna thAya che, te puruSa apratibaddha thAya che, te puruSa asaMga thAya che, te puruSa nirvikalpa thAya che ane te puruSa mukta thAya che. jeNe traNe kALane viSe dehAdithI potAno kaMI paNa saMbaMdha nahoto evI asaMgadazA utpanna karI te bhagavAnarUpa sapuruSone namaskAra che. tithi Adino vikalpa choDI nija vicAramAM vartavuM e ja kartavya che. zuddha sahaja AtmasvarUpa. patraka - papa saMvata 153nA jeTha vadI 3, guruvAra "aho aho zrI sadguru karuNAsiMdhu apAra, A pAmara para prabhu karyo, aho aho upakAra. 202 dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuM prabhu caraNa kane dharuM AtmAthI sau hina, te to prabhue ApIo, vatuM caraNAdhIna." mahAprabhujI, paramapuruSa, kRpALunAtha, devAdhideva, taraNatAraNa, bodhasvarUpa, paramAtmAdeva, sahajAtmasvarUpa svAmInI sevAmAM. zrI muMbAI baMdara. zrI sAyalethI li. AjJAMkita pAmaramAM pAmara sevaka sobhAga lallubhAInuM pAelAgaNuM vAMcazojI. Apano kRpApAtra sevakanI saMbhALa levA Avyo te pahoMcyo che. Apa sAhebe AtmA viSe lakhyuM to ApanI kRpAthI ghaNuM karI mArA dhAravA pramANe tema ja varte che ane mArA AtmAne tema ja bhAse che. ApanI kRpAthI moha have kAMI nathI. ane eka Apano ja AdhAra che. sahajAtmasvarUpa svAmInuM ja smaraNa dI ne rAta rahyA kare che. have Apa sakAro (svIkAro) te kharuM. huM pAmara ajANa chuM kAMI jANato nathI. paNa yAda AvavAthI paramAratha (paramArtha) arthe lakhuM chuM ke aMbAlAla ApanA ziSya ghaNAM varSano samAgamavALo che. anubhavavALA che. te ziSya parakhavA jevuM mArA dhAryA pramANe rahyuM nathI. to Apa sAhebe te ziSyane bIjajJAnanI prApti karAvI haze. nahIM to Apane yoga (yogya) lAge to karAvazo. agara ApanI AjJA hoya to aMbAlAla atre AvavAnA che. ane AvyAthI mane suvANa hoya to huM bIjajJAnanI prApti karAvuM. mATe ApanI marajI mujaba lakhazo. ATaluM meM paramAratha (paramArtha) arthe lakhuM (lakhyuM) che. to Apane yoga (yogya) na lAge to mApha karazo. huM mAphI mAguM chuM. bIjuM AtmasiddhizAstranA artha nahi samajAya tevA koI haze to aMbAlAlabhAI AvyAthI suvANa haze to samajIza. e ja he kRpAnAtha kRpA che tevI rAkhajo. A sevakane eka Apano ja AdhAra che. bhAI sobhAgabhAInA zarIre tAva Ave che temane tema Ave che. dana ra thayAM peTamAM gAMThano du:khAvo thAya che tema dana 2 thayA bilakula khavAtuM nathI. ane be vakhata ra-4 rUpiyA bhAra rAba pivAya che. zakti sAva ghaTI gaI che. khATalAmAMthI nIce UtarI zaktA nathI. eka mANasa beThA kare tyAre thAya che. azaktinA lIdhe ghaNI vakhata zrama pahoMcI jAya che. e rIte che. Apane jANavA lakhuM chuM. bhAI manasukhabhAIne mAlUma thAya je bena jIjIbA sAthe dhotiyuM 1 tathA chatrI mokalI che te potyA (pahoMcyAM) haze. e ja traMbaka, maNi, laherAbhAI, cabubA vigere zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 203 For Personal Private Use Only
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarvenA punaH punaH namaskAra paramakRpALu sAhebane prApta thAya e ja. li. choru maNinA pAyelAguM vAMcazo. va. patrAMka - 080 muMbaI, jeTha suda 8, bhoma 153 jene koI paNa pratye rAga-dveSa rahyA nathI, te mahAtmAne vAraMvAra namaskAra. parama upakArI, AtmArthI saralatAdi guNasaMpanna zrI sobhAga, bhAI naMbakano lakhelo kAgaLa eka Aje maLyo che. "Atmasiddhi" graMthanA saMkSepa arthanuM pustaka tathA keTalAMka upadezapatronI prata atre hatI te Aje TapAlamAM mokalyAM che. bannemAM mumukSu jIvane vicAravA yogya ghaNA prasaMgo che. paramayogI evA zrI RSabhadevAdi puruSo paNa je dehane rAkhI zakyA nathI, te dehamAM eka vizeSapaNuM rahyuM che te e ke, teno saMbaMdha varte tyAM sudhImAM jIve asaMgapaNuM, nirmohapaNuM karI laI abAdhya anubhavasvarUpa evuM nijasvarUpa jANI, bIjA sarva bhAva pratyethI vyAvRta (chUTA) thavuM, ke jethI pharI janmamaraNano phero na rahe. te deha choDatI vakhate jeTalA aMze asaMgapaNuM, nirmohapaNuM, yathArtha samasarapaNuM rahe che teTaluM mokSapada najIka che ema paramajJAnI puruSano nizcaya che. kaMI paNa mana, vacana, kAyAnA yogathI aparAdha thayo hoya jANatAM athavA ajANatAM te sarva vinayapUrvaka khamAvuM chuM, ghaNA namrabhAvathI khamAvuM chuM. A dehe karavA yogya kArya to eka ja che ke koI pratye rAga athavA koI pratye kiMcitmAtra dveSa na rahe. sarvatra samadazA varte. e ja kalyANano mukhya nizcaya che. e ja vinaMtI. zrI rAmacaMdanA namaskAra prApta thAya. va. patrAMka - 781 muMbaI, jeTha vada 6, ravi, 1953 paramapuraSadazAvarNanA kIcasau kanaka jAke, nIca sau naresapada, mIcasI mitAI, garavAI jAke gArasI; che. hRdayasakhA zrI saubhAgya 204 For Personal & Private Use Only
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaharasI joga jAti, kaharasI karAmAti, haharasI hausa, pudgalachabi chArasI; jAlasau jagabilAsa, bhAlasau bhuvanavAsa, kAlasau kuTuMbakAja, lokalAja lArasI; sIThaso sujasu jAnai, bIThasau bakhata mAne, aisI jAkI rIti tAhI, baMdata banArasI." je kaMcanane kAdava sarakhuM jANe che, rAjagAdIne nIcapada sarakhI jANe che, koIthI sneha karavo tene maraNa samAna jANe che, moTAIne lIMpavAnI gAra jevI jANe che, kImiyo vagere jogane jhera samAna jANe che, siddhi vagere aizvaryane azAtA samAna jANe che, jagatamAM pUjAtA thavA AdinI haoNsane anartha samAna jANe che, pudgalanI chabI evI audArikAdi kAyAne rAkha jevI jANe che, jagatanA bhoga vilAsane mUMjhAvArUpa jALa samAna jANe che, gharavAsane bhAlA samAna jANe che. kuTuMbanA kAryane kALa eTale mRtyu samAna jANe che, lokamAM lAja vadhAravAnI icchAne mukhanI lALa samAna jANe che, kIrtinI icchAne nAkanA mela jevI jANe che ane puNyanA udayane je viSTA samAna jANe che, evI ja jenI rIti hoya tene banArasIdAsa vaMdanA kare che. koIne arthe vikalpa nahIM ANatAM asaMgapaNuM ja rAkhazo. jema jema satpaSanAM vacana temane pratItimAM Avaze jema jema AjJAthI asthimiMjA raMgAze, tema tema te jIva AtmakalyANane sugamapaNe pAmaze, ema ni:saMdehatA che. traMbaka, maNi vagere mumukSune to satsamAgama viSenI ruci aMtara icchAthI kaMIka A avasaranA samAgamamAM thaI che, eTale ekadama dazA vizeSa na thAya to paNa Azcarya nathI. kharA aMtaHkaraNe vizeSa satsamAgamanA AzrayathI jIvane utkRSTa dazA paNa ghaNA thoDA vakhatamAM prApta thAya che. vyavahAra athavA paramArtha saMbaMdhI koIpaNa jIva viSenI vRtti hoya to upazAMta karI kevaLa asaMga upayoga athavA paramapuruSanI upara kahI che te dazAnA avalaMbane Atmasthiti karavI ema vijJApanA che, kema ke bIjo koI paNa vikalpa rAkhavA jevuM nathI. je koI sAcA aMtaHkaraNe puruSanA vacanane grahaNa karaze te satyane pAmaze emAM kaMI saMzaya nathI; ane zarIra nirvAhAdi vyavahAra sau saunA prArabdha pramANe zrI rAjasobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 205 For Personal & Private Use Only
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ prApta thavA yogya che, eTale te viSe paNa kaMI vikalpa rAkhavA yogya nathI. je vikalpa tame ghaNuM karIne zamAvyo che, to paNa nizcayanA baLavAnapaNAne arthe darzAvyuM che. | sarva jIva pratye, sarva bhAva pratye akhaMDa ekarasa vItarAga dazA rAkhavI e ja sarva jJAnanuM phaLa che. AtmA zuddhacaitanya, janmajarAmaraNarahita asaMga svarUpa che, emAM sarva jJAna samAya che; tenI pratItimAM sarva samyakdarzana samAya che; AtmAne asaMgasvarUpe svabhAvadazA rahe te samyakracAritra, utkRSTa saMyama ane vItarAgadazA che. jenA saMpUrNapaNAnuM phaLa sarva duHkhano kSaya che, e kevaLa niHsaMdeha che; kevaLa niHsaMdeha che. e ja vinaMtI. patrAMka - pada saMvata 1953, jeTha vada 11 paramapUjaya parama upakArI, devAdhideva, kRpALunAtha, dInadayALa, paramamayALa, bhUlAne mArga batAvanAra, sUryanI peThe udetanA karanAra, samudra gaMbhIra, sahajAtmasvarUpa, anaMta dayALa, pArasamaNi, kalpavRkSa samAna he nAtha sadguru zrI sahajAtmasvarUpa svAmInI sevAmAM- zrI sAyalAthI bAlaka traMbakalAla saubhAgabhAInA vinayapUrvaka namaskAra prApta thAya. vizeSa mArA pUjya pitAjI zrI sobhAgabhAIe jeTha vada 10 vAra guruvAre savAranA 10-50 miniTe parama samAdhi bhAve zuddhAtmAnA upayogapUrvaka A kSaNika dehano tyAga karyo che jethI mArA manane ghaNo dhoko (duHkha) rahyo che, kAraNa ke AvA puruSono samAgama amAre vadhAre thayo hota to amone bahu parama upakAra thAta, paNa amArA aMtarAyanA ude (udaya)thI tevA puruSano vijoga thayo che. to Apa kRpALudeva A bALakonI saMbhALa levA parama dayA karazo. parama pUjya zrI sobhAgabhAI sAhebanA uttamottama guNo sAMbharI AvyAthI vAraMvAra kheda rahe che e ja. da. traMbakalAlanA namaskAra. vinaMtI ke Apa sAheba taraphathI Atmasiddhi zAstra amAre banne bALakone vicAravAnI icchA che te phakta ame be jaNa vicAravA sAruM atre rAkhyuM che. bhAI aMbAlAlabhAIe laI javA mAMgaNI karI che. paNa amAre vicAravAnI icchAe ApyuM nathI. Apa sAhebanI kRpAthI AjJA hoya to atre vicAravA rahevA dauM athavA to AjJA thaye bhAI aMbAlAlabhAIne athavA ApanI pAse TapAla dvArA jema AjJA thAya tema mokalavA karIza. e ja 206 .. skrayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ li. Apano AjJAMkita sevaka dAsano dAsa bALaka lAlacaMdanA vinayapUrvaka namaskAra. ApanI pavitra sevAmAM kabUla karazo. A bALaka upara kRpA bhAva che. tethI vizeSa rAkhI have kAgaLa patra lakhazo. evI AzA rAkhuM chuM. Apano mane upakAra che. e ja vinaMtI. li. choru maNinA namaskAra prApta thAya. he devAdhideva, kRpALunAtha Asaro eka Apano che. to have bALakanI saMbhALa levA dhyAnamAM rAkhavA araja che. siddhizAstra vAMcyA sivAya bIjo koI Azaro nathI. siddhizAstra ame koIne vAMcavA ApazuM nahIM. re dInadayALa kRpAnA sAgara parama dayAmaya sevaka para dayA rAkhavA e ja araja che. li. choru kezavalAlanA namaskAra aMgIkAra karazo. kRpA bhAva rAkhazo. va. patrAMka - 082 muMbaI, jeTha vada 12, zani, 1953 Arya zrI sobhAge jeTha vada 10 guruvAre savAre daza ne pacAsa miniTe deha mUkyAnA samAcAra vAMcI ghaNo kheda thayo che. jema jema temanA adbhuta guNo pratye dRSTi jAya che, tema tema adhika kheda thAya che. jIvane dehano saMbaMdha e ja rIte che. tema chatAM paNa anAdithI te dehane tyAgatAM jIva kheda pAmyA kare che, ane temAM dRDha mohathI ekapaNAnI peThe varte che; janmamaraNAdi saMsAranuM mukhya bIja e ja che. zrI sobhAge tevA dehane tyAgatAM moTA munione durlabha evI nizcala asaMgatAthI nija upayogamaya dazA rAkhIne apUrva hita karyuM che, emAM saMzaya nathI. vaDIlapaNAthI tathA temanA tamArA pratye ghaNA upakAra hovAthI, temaja temanA guNonA adbhutapaNAthI temano viyoga tamane vadhAre khedakAraka thayo che, ane thavA yogya che. temano tamArA pratyenA saMsArI vaDIlapaNAno kheda vismaraNa karI, temaNe tamArA sarve pratye ja 52ma upakAra karyo hoya tathA temanA guNonuM je je adbhutapaNuM tamane bhAsyuM hoya tene vAraMvAra saMbhArI, tevA puruSano viyoga thayo teno aMtaramAM kheda rAkhI temaNe ArAdhavA yogya je je vacano ane guNo kahyA hoya tenuM smaraNa ANI temAM AtmAne preravo, ema tamo sarva pratye vinaMti che. samAgamamAM AvelA mumukSuone zrI sobhAganuM smaraNa saheje ghaNA vakhata sudhI rahevA yogya che. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana For Personal & Private Use Only 207
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ mohe karIne je samaye kheda thAya te samaye paNa temanA guNonuM adbhutapaNuM smaraNamAM ANI mohathI thato kheda zamAvIne guNonA adbhutapaNAno viraha thayo te prakAramAM te kheda pravartAvavo yogya che. A kSetre A kALamAM zrI sobhAga jevA viralA puruSa maLe ema amane vAraMvAra bhAse che. dhIrajathI sarvee kheda zamAvavo, ane temanA adbhuta guNono ane upakArI vacanono Azraya karavo yogya che. zrI sobhAga mumukSue vismaraNa karavA yogya nathI. saMsAranuM svarUpa spaSTa jeNe jANyuM che tene te saMsAranA padArthanI prAptithI ke aprAptithI harSazoka thavA yogya nathI, to paNa ema jaNAya che ke satpuruSanA samAgamanI prAptithI kaMI paNa harSa ane temanA viyogathI kaMI paNa kheda amuka guNasthAnaka sudhI temane paNa thavA yogya che. 'Atmasiddhi' graMtha tamArI pAse rAkhazo. traMbaka ane maNine vicAravAnI icchA hoya to vicArazo; paNa te pahelAM keTalAMka vacano ane sagraMtho vicAravAnuM banaze to Atmasiddhi baLavAna upakArano hetu thaze, ema lAge che. zrI sobhAganI saraLatA, paramArtha saMbaMdhI nizcaya, mumukSu pratye parama upakAratA Adi guNo vAraMvAra vicAravA yogya che. zAMtiH zAMtiH zAMtiH va. patrAMka - 089 OM namaH prathama kAgaLa maLyo hato. hAla eka pattuM maLyuM che. maNiratnamALAnuM pustaka pharIthI vAMcavAnuM karyAthI vadhAre manana thaI zakaze. zrI DuMgara tathA laherAbhAI Adi mumukSuone dharmasmaraNa prApta thAya. zrI DuMgarane jaNAvazo ke prasaMgopAtta kaMI jJAnavArtA praznAdi lakhazo athavA lakhAvazo. 208 muMbaI, aSADa vada 14, budha, 1953 satzAstrano paricaya niyamapUrvaka niraMtara karavA yogya che. ekabIjAnA samAgamamAM AvatAM AtmArtha vArtA kartavya che. For Personvate Use Only hRdayasakhA zrI saubhAgya
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ patrAMka - pa7 sAla mItI nathI. zrI paramakRpALu zrI paramAtmAdeva zrImad zrI sahajAtmasvarUpa svAmIne trikALa namaskAra hajo. zrI sAyalethI li. bALaka traMbakalAla sobhAgabhAI vagerenA namaskAra. he nAtha kRpALudeva ! thoDA dADA pelA patuM 1 prApta thayuM che. vAMcI vicArI mArA jevA alpa jJAnIne parama saMtoSa thayo che. zrI DuMgarazrIe prazna puchAvyA che te nIce lakhI jaNAvuM chuM : 1. samyakdaSTi samyano pharasanAra abhakSa bhakSa bhalo kare ke kema ? 2. siddhamAM keTalAko AvyA che ne temanAM jJAna darzana judAM judAM che ke kema ? 3. zrI bhagavatIjInA bAramA satake ne dazame udeze traNa bolane alpAbodha kIdhA (kahyA) che tenuM svarUpa zuM che ? 4. jInA guru kALa kare to AcAraka tarIke amAve vaMdaNA kare ke kema? 5. AtmA ane jIva beu eka che ke judA judA che ne judA judA che to keTaloka phera che ? va. patrAMka - 093 muMbaI, zrAvaNa suda 15, guru, 153 samyagdaSTi abhakSya AhAra kare ?' e Adi prazno lakhyA. e praznonA hetu vicAravAthI jaNAvA yogya che ke prathama praznamAM koI eka dRSTAMta grahaNa karI jIve zuddha pariNAmanI hAni karavA jevuM che. matinA asthirapaNAthI jIva pariNAmano vicAra karI nathI zakato. zreNikAdinA saMbaMdhamAM koI eka sthaLe evI vAta koI eka graMthamAM jaNAvI che; paNa te koIe pravRtti karavA arthe jaNAvI nathI, tema e vAta yathArtha ema ja che, tema paNa nathI. samyagdaSTi puruSane alpamAtra vrata nathI hotuM to paNa samyagdarzana AvyA pachI na vame to vadhAremAM vadhAre paMdara bhave mokSa pAme, evuM samyagdarzananuM baLa che, evA hetue darzAvelI vAtane bIjA rUpamAM laI na javI. sapuruSanI vANI, viSaya ane kaSAyanA anumodanathI athavA rAgadveSanA poSaNathI rahita hoya che, evo nizcaya rAkhavo, ane game teve prasaMge te ja dRSTithI artha karavA yogya che. zrI DuMgara Adi mumukSune yathA. hAla DuMgara kaMI vAMce che? te lakhazo. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra -jJAnagaMgAnuM avagAhana 29 For Personal & Private Use Only
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ patraka - 58 saMvata 1954 mAgazara vadI 13, budha, muMbAI zItaLa dazAnA dhaNI mahAprabhujI zrI sahajAtmasvarUpI svAmI caraNAya namaH zrI sAyalethI li. bALaka maNinuM pAelAgaNuM vAMcazo. Apa sAhebane kRpA karI aMbAlAlabhAI taraphathI paramapUjya sobhAgyabhAInuM citrapaTa mokalAvyuM te pahoMcyuM che. siddhizAstra vAMcavA mATe Aje gosaLiyAe mAgyuM te gherathI paTArAmAMthI lAvI ApyuM. dasa vIsa savaiyA artha sahita vAMcyA pachI temanA ghera laI javA mAMDyuM eTale meM kahyuM ke ahIM rAkho, Apa padhAro tyAre vAMcajo. eTaluM ja kahetAM mArA upara caDhANA ane kahe ke mAre kAMI jarUra nathI. vANIno kAMI tUTo nathI. paNa tAre ja devuM nathI. evuM kahyuM tyAre meM phakta javAba Apyo ke Aje eka patR kRpAnAthane lakhIza. emano javAba trIje divase AvyAthI AjJA pramANe karIza. tema meM kIdhuM che. to he mahAprabhujI ApanI icchA pramANe lakhazojI. choru naMbaka vigere ApanA gharanA sarvanA namaskAra svIkArazojI. bALako patre (pratye) kRpAbhAva rAkhatAM yogya vakhate saMbhArazo. upara lakhatAM cUkI gayo chuM paNa gosaLiyA kahe ke mAre utAro karavo che. tArI marajI hoya to de. tethI meM upara mujaba javAba Apyo. e ja vinaMtI. dA. choru maNi va. patrAMka - 820 muMbaI, mAgazara suda 5, ravi, 1954 traMbakalAlano lakhelo kAgaLa 1 tathA maganalAlano lakhelo kAgaLa 1 tathA maNilAlano lakhelo kAgaLa 1 ema traNe kAgaLa maLyA che. maNilAlano lakhelo kAgaLa cittapUrvaka vAMcavAnuM haju sudhI banyuM nathI. zrI DuMgaranI jijJAsA "Atmasiddhi' vAMcavA pratye che. mATe te pustaka temane vAMcavAnuM bane tema karazo. "mokSamArgaprakAza" nAme graMtha zrI revAzaMkara pAse che te zrI DuMgarane vAMcavA yogya che. te graMtha temane thoDA divasamAM ghaNuM karIne mokalaze. "kayA guNo aMgamAM AvavAthI mArgAnusArIpaNuM tathArUpe kahevAya?' "kayA guNo aMgamAM AvavAthI samyagdaSTipaNuM tathArUpe kahevAya ? "kayA guNo aMgamAM AvavAthI zrutakevaLajJAna thAya ?" ane kaI dazA thavAthI kevaLajJAna tathArUpapaNe thAya, athavA kahI zakAya e praznonA uttara lakhAvavA mATe zrI DuMgarane kahezo. 21) ... dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ ATha divasa khamIne uttara lakhavAmAM aDacaNa nathI, paNa sAMgopAMga, yathArtha ane vistArathI lakhAvavo. sadvicAravAnane A prazna hitakArI che. sarva mumukSubhAIone ya0 patrAMka - 59 pU. bhAIzrI 5. bhAI ravajIbhAI paMcANajI sAhebajIne dejo. zrI vavANiyA baMdara premapuMja zrImad svAmIne trikALa namaskAra. zrI sAyalethI li. alpajJa bALaka traMbakanA namaskAra vAMcazo. Apano kRpApatra hAlamAM nathI to A bALaka upara dayA lAvI lakhavA kRpA karazo. mArAthI hAlamAM patra lakhANo nathI te upAdhine lIdhe lakhANo nathI to mApha karazojI. pUjya zrI DuMgarazrIne gayA zukravArathI tAva Ave che. tathA maraDo zarU thayo che ne lohI pAca (parsa) paDe che ne anAja bilakula khavAtuM nathI. temAM Apharo caDI Ave che. tenI vyAdhi vadhAre varatAya che. paNa zraddhA ghaNI sArI che. phakta jJAnanI vAtuM kare jAya che. bIjo kaMI javAba nahIM ne ApanA upara kAgaLa lakho ne Ama prazno lakho te bole jAya che. zraddhA sArI che. atyAranI vyAdhi darada jotA deha revAno (rahevAno) saMbhava to (raheto) nathI e ja. va. patrAMka - 833 saMvata 1954 vai. vada 13 vavANiyA jayeSTha suda 1, zani, 1954 sarva dravyathI sarva kSetrathI, sarva kALathI ane sarva bhAvathI je sarva prakAre apratibaMdha thaI nijasvarUpamAM sthita thayA te parama puruSone namaskAra. jene kaMI priya nathI, jene kaMI apriya nathI, jene koI zatru nathI, jene koI mitra nathI, jene mAna-apamAna, lAbha-alAbha, harSa-zoka, janma-mRtyu Adi dvaMdvano abhAva thaI je zuddha caitanya svarUpane viSe sthiti pAmyA che, pAme che ane pAmaze temanuM ati utkRSTa parAkrama sAnaMdAzcarya upajAve che. deha pratye jevo vastrano saMbaMdha che, tevo AtmA pratye jeNe dehano saMbaMdha yathAtathya dITho che, myAna pratye taravArano jevo saMbaMdha che tevo deha pratye jeNe AtmAno saMbaMdha dITho che, abaddha spaSTa AtmA jeNe anubhavyo che, te mahAtmA puruSone jIvana ane maraNa banne samAna che. zrI rAja-sobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana For Personal & Private Use Only 211
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ S je aciMtya dravyanI zuddhacitisvarUpa kAMti parama pragaTa thaI aciMtya kare che, te acitya dravya sahaja svAbhAvika nijasvarUpa che evo nizcaya je parama kRpALu satparuSe prakAzyo teno apAra upakAra che. caMdra bhUmine prakAze che, tenA kiraNanI kAMtinA prabhAvathI samasta bhUmi zveta thaI jAya che, paNa kaMI caMdra bhUmirUpa koI kALe tema thato nathI, ema samasta vizvane prakAzaka evo A AtmA te kyAre paNa vizvarUpa thato nathI, sadAsarvadA caitanyasvarUpa ja rahe che. vizvamAM jIva abhedatA mAne che e ja bhrAMti che. jema AkAzamAM vizvano praveza nathI, sarva bhAvanI vAsanAthI AkAza rahita ja che tema samyakdaSTi puruSoe pratyakSa sarva dravyathI bhinna, sarva anya paryAyathI rahita ja AtmA dITho che. jenI utpatti koI paNa anya dravyathI thatI nathI, tevA AtmAno nAza paNa kyAMthI hoya ? ajJAnathI ane svasvarUpa pratyenA pramAdathI AtmAne mAtra mRtyunI bhrAMti che. te ja bhrAMti nivRtta karI zuddha caitanya nijaanubhava pramANa svarUpamAM parama jAgRta thaI jJAnI sadAya nirbhaya che. e ja svarUpanA lakSathI sarva jIva pratye sAmyabhAva utpanna thAya che. sarva paradravyathI vRtti vyAvRta karI AtmA alpeza samAdhine pAme che. paramasukhasvarUpa, paramotkRSTa zAMta, zuddha caitanyasvarUpa samAdhine sarva kALane mATe pAmyA te bhagavaMtane namaskAra, te padamAM niraMtara lakSarUpa pravAha che jeno te satparuSone namaskAra. sarvathI sarva prakAre huM bhinna chuM, eka kevaLa zuddha caitanyasvarUpa, paramotkRSTa aciMtya sukhasvarUpa mAtra ekAMta zuddha anubhavarUpa huM chuM. tyAM vikSepa zo ? vikalpa zo ? bhaya zo ? kheda zo ? bIjI avasthA zI ? huM mAtra nirvikalpa zuddha zuddha, prakRSTa zuddha paramazAMta caitanya chuM. huM mAtra nirvikalpa chuM. huM nijasvarUpamAM upayoga karuM chuM. tanmaya thAuM chuM. zAMtiH zAMtiH zAMtiH 212 . hRdayasakhA zrI saubhAgya S For Persona v ate Use Only
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ patrAMka - 60 saMvata 1954nA jeTha suda 4 vAra, bhoma. zA. zrI 5. zA. ravajIbhAI pacANajI sAhebajIne dejo. morabI thaI vavANiyA baMdara. zrImad zrI sahajAtmasvarUpa svAmIne trikALa namaskAra. zrI sAyalethI li. alpajJa bALaka naMbakanA namaskAra vAMcazo. Apano patra gaI parama divase sAMje Avyo. te vAMcI rAte zrI DuMgara pAse vaMcAvavA gayA hatA paNa zuddhi nahIM hovAthI kAgaLa nathulAlane Apela to daza bajA (vAgyA) pachI zuddhi AvelI tyAre vaMcAvyo. vaLI gaIkAle daza baje zuddhi AvI tAre (tyAre) phera (pharIthI) vaMcAvyo. pachI te kahe ke sAhebajIe je lakhyuM che te ja pramANe ne tevI vRttimAM chuM, mAre bIjuM kAMI nathI. havethI mane koI bolAvazo nahi. mArA dhyAnamAM cUka paDe che. tema karI sutAne baMdha thaA. tAva AvI zarIramAM praja (dhrujArI) thaI. gaIkAla rAtanA nava vAgatAM zrI DuMgare sukha samAdhi sahita dehano tyAga karI apUrva hita karyuM che. te Apane jaNAvavA lakhyuM che. e ja. dA. sevaka saMbaka patrAMka - 61 saMvata 1954 jeTha sudI 7 zaneu zrI 1 paramakRpALu paramadayALu, taraNatAraNa bodhasvarUpa, paramAtmAdeva, mahAprabhujI, zrI sahajAtmasvarUpa svAmInA caraNAya namaH zrI vavANiyA baMdara. sAyalethI li. alpajJa bALaka choru naMbaka tathA maNinA ati namrabhAve namaskAra vAMcazojI. bIjuM parama pUjya zrI DuMgarazIbhAIno viyoga thatAM ati kheda thayA kare che ne vAraMvAra paramapUjaya murabbI zrI saubhAgyabhAIno viyoga have ghaNo vasamo lAge che. have vinaMtI sAthe araja karIe chIe ke huM mArA prabhujI Apa muMbaI tarapha padhAravAnA cho evA khabara sAMbhaLyA che. to he kRpAnAtha bALakanI araja dhyAnamAM laI atre padhAravA kRpA karazo. ApanI icchA mujaba rokazuM. he bApajI ApanA zrI rAjasobhAga patravyavahAra - jJAnagaMgAnuM avagAhana 213 For Personal & Private Use Only
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhyAnamAM Ave tema karazo paNa bALakanI saMbhALa rAkhazo. Apa atre padhAravA kRpA karo tyAre agAu khabara ApazojI. kRpAbhAva rAkhazo. mAtuzrIne pAelAgaNuM kezo (kahezo). atrethI saravenA pAyalAgaNa vAMcazo e ja vinaMtI. A kAgaLamAM 1 nAgaradAsano lakhela patra bIDyo che e ja vinaMtI paramapUjya kRpAnAtha mahAprabhujI li. bALaka maNinuM pAyalAgaNuM vAMcazo. 214 ... dayasakhA zrI saubhAgya For Perso n vate Use Only
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 14 rAjyana pU. zrI aMbAlAlabhAInA patro rAjaratna pU. zrI aMbAlAlabhAIne pU. zrI saubhAgyabhAInA kAraNe je lAbha prApta thayela che, teno "maMgalamaya mRtyu" e nAmanA prakaraNamAM ApaNe ullekha karela ja che. A bAbatamAM pU. zrI aMbAlAlabhAIe paramakRpALu devane je patro lakhela che te kharekhara anupama che, advitIya che. A patro "rAjaratna pU. zrI aMbAlAlabhAI (satsaMga saMjIvanI)"mAM chapAyelA che. te ahIM udhRta karela che ke jethI jijJAsu mumukSujanone teno khyAla Ave tema ja pU. zrI saubhAgyabhAInA virala vyaktitvathI paricita thAya. patra naM. - 33 khaMbhAta, jeTha vada-2, guru, 1953 zrImad zrI gurudeva paramAtmA, zrI caraNAya namaH paramakRpALu, paramadayALu, zrImad paramAtmasvarUpa zrI sadgurudeva zrI sahajAtmasvarUpa svAmIzrIjInI parama pavitra zubha caraNasevAmAM - muMbaI. pUjya manasukhabhAInA pavitra hastathI lakhela patra prApta thayo che. parama pUjya mahAbhAgya zrI sobhAgyacaMda sAhebanI pavitra sevAmAM mane javA mATe parama pavitra AjJA thaI, tethI paramAnaMda thayo che. te pramANe vartavA parama kalyANakArI lAbha prApta thaze. jethI hAla turatamAM mAre sAyale javAnI icchA che. paNa mArA aMtarAyanA udaye be divasano vilaMba thavAnuM kAraNa thayuM che. kAraNa ke mArA parama pUjya pitAjIne tyAM pAMcama, chaTha eTale zani-ravinA divase jJAti jamavAno prasaMga che. jethI mArA pitAzrI maganalAla mane sAyale javAmAM roke tema nathI paNa be divasanA AMtarAmAM kuTuMbAdinA manamAM vizeSa kheda rahe tethI huM tathA kIlAbhAI atrethI vada-7 somavAre nIkaLavAnuM dhArIe chIe athavA banI rahe to chaThane ravivAre, rAtanA nIkaLavAnuM karIzuM ema mArI icchA rahe che. chatAM uparanAM kAraNothI Apa paramakRpALuzrIne yogya lAge tema karavA taiyAra chuM. eTale A patra pahoMce mane jaladI javAnI jarUra vizeSa hoya to zukravAre sAMja sudhImAM mane tArathI khabara maLavAnI kRpA thaze, to te ja vakhate huM sAyalA tarapha javAne ravAnA thaIza. rAjaratna pU. zrI aMbAlAlabhAInA patro For Personal & Private Use Only 215
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjaratna pU. aMbAlAlabhAI For Personal & Private Use Only
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ mane javAno be divasano vilaMba thayo che. tethI zrI kIlAbhAI agAuthI sAyalA javAnuM karata. temaNe paNa zukravAre atre rokAvAno tevo prasaMga che. jethI Apa paramakRpALudeva prabhu pAse vAraMvAra namratApUrvaka ati dIna bhAve namaskAra karI pavitra AjJAnusAra vartavAmAM thayelA vilaMbanI vAraMvAra kSamApanA icchuM chuM ane huM duSTa avinayIne mArI ayogyatAnI lajjAmaNI vartanAne vAraMvAra dhikkAruM chuM. parama pUjavAlAyaka, zravaNa karavA yogya, stuti karavA yogya, bhakti karavA yogya, parama preme upAsavA yogya, evA mahAbhAgya satpuruSa zrI sobhAgyakArI zrI saubhAgyacaMdrajInI pavitra sevAmAM - caraNa samIpa rahevAmAM mArA puNyodaya ane dhanyabhAgya samajuM chuM. paNa AvA najIvA kAraNe mAre be divasa rokAvAnuM banyuM che. jethI mArA lajjAmaNA mukhe Apa paramakRpALudeva pAse vAraMvAra kSamApanA icchuM chuM. Aje patra 1 zrI parama pUjya zrI sobhAgabhAI sAheba pratye lakhyo che. jaladIthI caraNa sevAmAM javA yogya kAraNa samajuM chuM. chatAM thayelA vilaMba mATe vAraMvAra dhikkAruM chuM. mArI manovRtti pUjya zrI sobhAgyacaMdabhAI sAheba pAse che. chatAM atre rokAyo chuM. koI paNa prakAre mArAthI avinaya, azAtanA, abhakti ke aparAdha, asatkAra ke koIpaNa prakArano doSa mArA manathI, vacanathI ke kAyAthI thayo hoya to vAraMvAra caraNa samIpamAM pAdAMbujathI namaskAra karI kSamApanA icchuM chuM. alpajJa dInadAsa aMbAlAlanA savinaya vidhipUrvaka namaskAra zubha caraNasevAmAM prApta thAya. patra naM. - 44 jeTha vadI 8, (?) bhoma 1953 jeTha vadI 8 bhoma saMvata 1953nA roja sAMjanA cha vAgye sAyale jaI saubhAgyabhAInA pavitra darzanano kalyANakArI lAbha meLavyo hato. e pavitrAtmAnI dayA, kSamA, zAMti, anukaMpA, sahanazIlatA, ekaniSThA ane AtmAnI zuddha jAgRtatA joI vAraMvA2 AzcaryavaMta thAuM chuM, dhanya che evA pavitrAtmAne dhAraNa karavAvALA, janaka janetAne ke AvA dharmAtmAne utpanna kare che. evA dharmAtmA je kuLane viSe janma pAmyA che te kuLanA sahakuTuMbamAM, gAmamAM ne sAmAnyapaNe sagA saMbaMdhamAM jIvone paNa paramArtha pamADe che, ahoho ! pavitrAtmAnA kuTuMba varganA bhaktibhAva ane e puruSanA AtmAnI zuddha upayoga sthiti joI sarvane vartato paramAnaMda evo mRtyunA vakhatano dekhAva, samIpavAsI tamAma jIvonI ekAgracittapaNe bhakti ane rAjaratna pU. zrI aMbAlAlabhAInA patro For Person Private Use Only 216
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ AjJAMkitapaNuM joI ati ati AnaMda thAya che. e pavitrAtmAnA guNonuM vizeSa varNana huM alpajJa zuM karuM ? paNa mArA pratyenI te puruSanI dayA anukaMpA joI huM bahu ja AnaMda pAmuM chuM. paNa cAra divasa agAu javAno joga banyo hota to bahu ja AnaMda thAta. eTaluM jarA na javAyuM teTalo jarA kheda rahe che. eka ja saddagurunuM smaraNa ciMtavana, dhyAna ane ekaniSThApaNuM e to e ja AtmAmAM prakADyuM hatuM. jema jema duHkhanI vizeSatA thatI gaI, tema tema AtmAnI zuddha tAratamyatA vadhatI gaI. guruvAre savAre meM "sahajAtmasvarUpa" svAmInuM smaraNa ApavA mAMDyuM tyAre pote kahyuM ke have mane bolAvIza nahIM ane kaMI kahIza nahIM. A saubhAgyane bIjo upayoga hoya nahIM. dasa vAge mAthAzvAsa thayo te vakhate atyaMta duHkha sthiti joI te vakhate duHkhanA lIdhe bhulAvo thaI jAya ema dhArI meM kalAka 10-48 miniTe smaraNa ApyuM. te vakhate indriyo sAva maMda paDI gaI hatI ane jANe AtmA ja bolato hoya arthAta teTalA ja vacanonA pudgala kADhavAnA hoya tevI rIte pote nIce pramANe bhASaNa karyuM : "hA, mAro e ja upayogI che. mAre tane upadeza karavAnI icchA che paNa have te vakhata nathI. huM samAdhimAM chuM, tuM samAdhimAM raheje. have mane kaMI kahIza nahIM kAraNa tuM je bole che, temAM mAro upayoga devo paDe che. teTalo vakhata mAre upayoga cUkI jAya tethI kheda rahe che." eTaluM bhASaNa karyuM ke tamAma samIpavAsI sahakuTuMba varga tathA mumukSuoe parama bhaktibhAve trikaraNayoge sASTAMga daMDavatthI namaskAra karyA. e vakhate tamAma samIpavAsI jIvone upayoganI tAratamyatA joI paramAnaMda thayo hato, tethI kuTuMba varganA koIpaNa jIve kheda ke udAsabhAva bhayo na hato. aDadhA kalAka sudhI dehane dehabhAve rahevA daI pachI kuTuMba varga lokarUDhInA anusAre raDavA karavAnuM karyuM hatuM. kuTuMbavAsI jIvone paramArtha prApta karavAno upakAra pote sAro karyo che. pote taryA ane kuTuMbavALAne tAravAnI samarthatAvALA evA eka dharmAtmAno viyoga thavAthI amUlya ratna khovA jevuM thayuM che. pragaTapaNe tamAma jIvo caraNa samIpa rahI "zrI sahajAtmasvarUpa svAmI parama dayALa he nAtha !" e ja vacano uccAratAM hatAM ane pote paNa te ja vacano mukhathI kahetA hatA. ghaNe bhAge sAyalA kSetravAsI ghaNA jIvone sapuruSanI zraddhA thavAnuM nimitta evA pavitrAtmA zrI subhAgyabhAIthI thayuM che. vadhAre zuM lakhuM ? khacit A lekhakane pUjavA yogya smaraNa karavA yogya evA dharmAtmA puruSano viyoga thavAthI ane temanA uttamottama guNo sAMbharI AvavAthI skraya bharAI 217 .. hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal Private Use Only
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ave che. paNa kALanI kaThinatA joI nirUpAyatA che ane sadaivano temanA viyogano kheda thAya che. tathApi te pavitra AtmAnA mRtyu vakhatanI samatA, dehAdi pratyeno apratibaMdha bhAva, dayA, kSamA, anukaMpA, sahanazIlatA tathA svAbhAvika saraLatA, nizcaya, mumukSutA, sadguru pratye ekaniSThA ane AtmajJAnanI zuddha tAratamyatA e Adi guNa saMpannatA vaDe "je deha tyAgatAM moTA munione durlabha evI asaMgatAthI nija upayogamaya dazA rAkhIne apUrva hita karyuM che." tethI atyAnaMda thAya che. evI je zrImad zrI saubhAgyabhAInI dazA pratyeka mumukSuoe vAraMvAra saMbhArI saMbhArIne grahaNa karavA yogya che. zrImad pavitrAtmA zrI saubhAgyabhAIne trikaraNayoge trikALa namaskAra ho ! namaskAra ho ! ane zrImad sahajAtmasvarUpa saguruzrI temanA pavitrAtmAne akhaMDa zAMti Apo ! e ja vinaMtI. atre mAruM vada-13 AvavuM thayuM che. alpajJa aMbAlAlanA vidhipUrvaka namaskAra. patra naM. - 45 sAyalA, saM. 1953 jeTha vada 11, zukravAra zrImad paramAtmAzrI sadgurudeva paramAtmAzrIne trikALa namaskAra. paramakRpALu devAdhideva zrImad sadUguruzrI, sahajAtmasvarUpa svAmIzrInI parama pavitra zubha sevAmAM. he prabhu ! behada dilagIra chuM ke parama pUjya, pUjavA yogya, parama stuti karavA yogya mahAna zrI saubhAgyabhAI sAhebe parama samAdhibhAve zuddha AtmAnA upayogapUrvaka A kSaNika dehano tyAga karyo che. e pavitra puruSanI duHkha vedavAnI sthiti, AtmAnuM atyaMta tAratamyapaNuM ane sadguru pratyenA ekaniSThatAbhAva ane chevaTa sudhIno upayogano e eka ja krama joI mane bahu ja AnaMda thAya che. vAraMvAra temanA uttamottama guNo ane mArA pratyenI kRpA smRtimAM AvyA kare che. jeTha vada 10 guruvAre 7 vAgyAnI sthiti meM nivedana karI che te pachI bhAI maNilAle pUchyuM ke Apa eka sahajAtmasvarUpa svAmIzrInA smaraNano lakSa rAkhajo tyAre kahyuM ke mane eka ja lakSa che bIjo nathI. paNa have tame mane kaMI kahezo nahIM. kAraNa ke mArA upayogathI cukAI tame bolo temAM mAre javAba ApavAmAM lakSa Apavo paDe che tethI mane kheda rahe che. evI pote vAta karI jethI kAMI paNa emanI rAjaratna pU. zrI aMbAlAlabhAInA patro 218 For Personal & Private Use Only
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ samIpamAM kahevuM baMdha rAkhyuM. daza vAgatAM mAthAzvAsA thayo. atyaMta pIDA chevaTanA vakhatanI pote bhogavavA mAMDI. tethI daza ane aDatAlIza (10 ne 48) miniTe mArA manamAM ema thayuM ke vadhAre duHkhanI sthitimAM rakhene Atmopayoga bhUlI gayA hoya ema dhArI dhArazIbhAInI salAha laI meM "sahajAtmasvarUpa" svAmI evuM eka che ane traNavAra nAma dIdhuM eTale pote bolyA "hA, e ja mAruM lakSa che. mAre tane keTaloka upadeza karavAnI icchA che paNa vakhata nathI." huM samAdhi bhAvamAM chuM. tuM samAdhimAM raheje. have mane kAMI kahIza nahIM. kAraNa ke mane kheda rahe che. eTalAM vacana pote bolyA ke sarva kuTuMba parivAre trikaraNayogathI namaskAra karyA ke turata pote DAbuM paDakhuM pheravyuM ke 10 ne 50 miniTe pote dehano tyAga karyo. te vakhate 10 ne 48 miniTe pote bhASaNa karyuM te gaLakA khAIne tUTaka tUTaka zabda paNa akSara cokhkho bolAya paNa jANe indriyo sAva marI gaI hoya ane mAMhIthI AtmA bolato hoya tevI rIte parANe upara kahyAM te vacano parama kRpAbhAve potAnA mukhamAMthI bahAra kADhyAM. evI anaMta dayA karI. cAra divasa upara ravivAranA divase bhAI cunIlAle pUchyuM ke Ape bhavanuM kAMI nakkI karyuM ? tyAre pote kahyuM ke, hA, sAhebajIe ema kahyuM che ke kevaLajJAna thayA vinA mokSa hoya nahIM... tethI chevaTanA samaye, atyAranI sthiti jotAM ane sAhebajInI kRpAthI eka be miniTa jo kevaLajJAna thaze to to A ja bhave mokSa nahIM to eka bhava karIne mokSa to jarUra thaze. tyAre maNilAle pUchyuM ke kevaLajJAna prApta thAya tenI mane khabara kema paDe ? tyAre pote kahyuM ke, eka, be miniTa jo banI zakaze to huM te vakhate je kahevAnuM haze te kahIza. evI vAta karI te ApanI sevAmAM nivedana karuM chuM. duHkhanI sthitimAM pote vakhate upayoga bhUlI jAya eTalA sAruM vakhate vakhate upayoga ApavAnuM thatuM to pote kahe ke vAre vAre zuM kahe che, A jIvane bIjo lakSa hoya ! e ja mAro lakSa che. vaLI mRtyunA thoDA vakhata pahelAM gosaLiyAe bolAvyA te pote kahyuM ke hAla badhA chAnAmAnA besI raho. vakhate vakhate pote uccAra kare to "he nAtha, he dayALu paramAtmA, he devAdhideva, sahajAtmasvarUpa svAmI." 219 * hRdayasakhA zrI saubhAgya For pe K ate Use Only
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ e ja vacano kahetA hatA ane te ja vacano jema pUrvanA vizeSa abhyAsayukta karI mUkyA hoya evI rIte saheje mukhathI nIkaLatA hatA. pote upayogamAM barAbara vartatA hatA ane vakhate koI bolAve to upayogathI cUkavuM paDe tethI emanA manamAM kheda thato haze ema lAgyuM hatuM, paNa pachI koIe paNa kahevAnuM baMdha rAkhyuM hatuM ane samAdhibhAva vedavA dIdho hato. kaTuMbAdinA bhaktibhAva ghaNA sArA hatA. sevA karavA badhA sArI rIte anurakta rahyA hatA ane mRtyu sudhare evI rIte badhA AjJAnusAra vartatA hatA tema prema paNa dharmanI lAgaNIno sAro hato ane saubhAgyabhAInA upadezathI lAgaNI hAla paNa kuTuMbavargamAM vardhamAnapaNe rahI che. he prabhu, e parama pavitra pUjaya saubhAgyabhAInA samAdhi maraNanI sthiti joI huM AnaMda sAthe parama harSita thayo chuM. kAraNa ke AvuM samAdhi maraNa meM koInuM haju joyuM nathI. eka rIte mArA hIna bhAgyano kheda rahe che. AvA parama pavitra amUlya ratnanuM jIvana lAMbu thaI na zakyuM; jethI Avo kharo hIro meM khoyo che. mane e puruSanI moTI khoTa paDI che. e mArA khedano huM vistAra karavAne yogya nathI. Apa sarva jANo cho, Apa sarva dekho cho. jethI mArAthI koI paNa avinaya, abhakti thaI hoya to vAraMvAra namaskAra karI khamAvuM chuM. mArA hIna bhAgyathI cAra divasa agAu AvavuM thayuM nahIM. thayuM hota to mArA upara pote dayA karI keTalAka khulAsA anyoanya karavAnuM banI zakata, paNa mArA aMtarAyathI e yoga na banyo. e mane atyaMta kheda thAya che paNa ATalo darzanano lAbha mane thavAthI paramAnaMda thayo che ema samajuM chuM. atrethI Aje zukravAre khaMbhAta javA icchato hato paNa saubhAgyabhAInA kuTuMbAdino vizeSa Agraha hovAthI Aje rokAvAnuM thayuM che. to huM atrethI zanivAre melamAM nIkaLI khaMbhAta javAne dhAruM chuM. atre Apa kRpALuzrI taraphathI prApta thayela siddhizAstra tathA mArA hAthe utArelA upadeza patra tathA jeTha mAsamAM atre prApta thayelA traNa patro e rIte huM bheLo laI javA dhAruM chuM. utAvaLathI azuddha upayoge patramAM koI rIte avinayAdi kAMI paNa doSa hoya to vAraMvAra namaskAra karI khamAvuM chuM. hAla e ja kAma sevA icchuM chuM. li. alpajJa dInadAsa aMbAlAlanA vidhipUrvaka parama preme namaskAra. rAjaratna pU. zrI aMbAlAlabhAInA patro 220 For Personal & Private Use Only
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAI maNilAle siddhizAstra rAkhavAnI AjJA meLavavA sAru mane ApavAnI hAla nA kahe che. bIjA patra huM bheLo leto jaIza. patra naM. - 40 zrImad gurudeva paramAtmAzrIne trikALa namaskAra. paramakRpALu, devAdhideva zrImad zrI sahajAtmasvarUpa svAmI zrI sadgurudeva prabhuzrInI sevAmAM. gaI kAle ravivAre atre sAMjanA mAruM AvavuM thayuM che. rastAmAM AvatAM vIramagAma sTezane sukhalAlabhAInA darzanano lAbha thayo hato. amadAvAda eka rAtri vIzImAM kADhI hatI. pUjya zrI saubhAgyabhAI sAhebanA videha thayA pachI vAraMvAra temanA pavitra uttamottama guNo mane sadaiva smRtimAM AvavAthI mAruM daya bharAI Ave che. te pavitra puruSanI dayA, kSamA, duHkha vedavAnI sahanatA, anukaMpA, asaMgapaNuM, AtmAnA zuddha upayoganI tAratamyatA e vAraMvAra mane smRtimAM AvyA kare che. evA amUlya ratnano vizeSa samAgama A lekhakanA hInabhAgye adhika kALa mane kyAMthI hoya. have bahu ja pazcAttApa thAya che. evA parama pUjavA yogya puruSanI mArAthI kAMI paNa sevA bhakti thaI nathI. arere pU. zrI jUThAbhAI ane pU. zrI saubhAgyabhAI jevA amUlya ratnonI mArA jevA duSTa jIvone vizeSa samAgamanI prApti na thaI. kharekhara evA pavitra mahAtmAonI mane bahu ja nyUnatA thaI paDI che. pUjya zrI saubhAgyabhAI jevA pavitra puruSanuM je kuLamAM utpanna thavuM thayuM che, te kuLamAM, gAmamAM ane tevA puruSanA samAgamamAM AvatA sAmAnya manuSyone paNa paramArtha prApta thavAnuM evA puruSanuM utkRSTa nimitta thayuM che. | sarva kuTuMba varga mRtyunA prasaMge samIpa hatuM paNa sarvanuM citta parama preme pU. saubhAgyabhAInI bhaktimAM hatuM. chevaTanA vakhata sudhI te puruSanI samAdhi dazA joI saharSa AnaMda vartAto hato. koInA manamAM kheda te svArtha saMbaMdhanA lIdhe mohAdi prakArathI raDavuM-karavuM kAMI hatuM nahIM ane ziSya jema guru pratye varte tevI rIte putrAdi sarva saMbaMdhIo vartatA hatA. AjJAnusAra vartavAmAM sarvane vizeSa jijJAsA hatI. ziSya jevAM vacano guru pratye gurupaNAnI buddhithI vApare tevAM ja vacanothI dInapaNe putrAdi vartatA hatA. evA e pavitra puruSanI kuTuMba pratyenI anukaMpA ane dayA ane tethI 221 dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ kuTuMba vargano bhaktibhAva joI mane kheda sAthe AnaMda thayo che. mane eka evA puruSanI khoTa paDI che ema vAraMvAra smRtimAM AvI kheda rahyA kare che. temAM vaLI pU. zrI saubhAgyabhAI sAhebanI mArA pratye je dayA, anukaMpA ane vaLI mArA pratyenuM asaMgapaNuM e mane bahu ja yAda Ave che. mArA javA pahelAM jevI mane maLavAnI icchA hatI, tevI mArA javAthI potAnI anukaMpA to tevI ja hatI paNa mArA pratyenuM asaMgapaNuM vizeSa karIne potAne thayuM hatuM. huM alpajJa, evA amUlya ratnonuM zuM varNana karuM ? paNa mane te puruSanI bahu ja khoTa thaI paDI che, e have mane yAda AvI mAruM daya bharAI jAya che. zokano avakAza nathI manAto. bhAI maNilAla pAsethI upadeza patro pa0, Azare, AgaLanA AvelA hAtha AvavAthI atre leto Avyo chuM. tathA Apa kRpALuzrI taraphathI hAla prApta thayela upadeza patro 3 e rIte atre lAvyo chuM. AtmasiddhizAstra bhAI maNilAle hAla ApyuM nathI. pachI AjJA thayethI mokalAvIza ema kahyuM che. choruM yogya kAmakAja pharamAvazo. alpajJa pAmara aMbAlAlanA bhaktibhAve namaskAra. rAjaratna pU. zrI aMbAlAlabhAI (satsaMga-saMjIvanI) pustakamAM "cAra vadhAvA" bhaktikAvya pAnA naMbara 279 para chApavAmAM Avela che. temAM "pahelo vadhAvo mArA ! saubhAgyane AMgaNe" ema lakhIne je bhAvAMjali arpaNa karela che te paNa advitIya che. -sanmAna preraka che. puruSArthano tyAga karela dekhAtA chatAM amArA prANezvara prabhune AkarSI levAmAM anavadhi ane azrAMta puruSArtha vAparanAra, amArA pUjya, niSkAma svArtharahita ane saMsArasAgaramAM bUDatA aneka anAtha jIvonA uddhArane arthe niraMtara paropakAra buddhithI parizrama karanAra mahAtmAzrI saubhAgyacaMdrabhAIne sAdara daye mArA sASTAMgadaMDavat praNAma. (patrAMka - 70 pAna naM.-68) ghaNI veLA mArA parama pUjya zrI saubhAgyabhAI sAhebanA uttama guNo ane bhakti smRtimAM Ave che ane te vakhate vicAra thAya che je temanA karatAM mAre, mArAmAM keTalA bhaktibhAva utpanna karavAnI jarUra che, chatAM huM mUrkha ajJAnatAne lIdhe AMkha ughADI jato nathI. (patrAMka - 72, pAna naM. - 70) rAjaratna pU. zrI aMbAlAlabhAInA patro 222 For Personal & Private Use Only
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 15 zrI sobhAga dehavilaya zatAbdI varSa satsabhA-mahAnubhAvonAM vaktavyo pU. zrI saubhAgyabhAInA dehavilaya zatAbdI varSanA prAraMbhe tridivasIya mahotsavanuM Ayojana karavAmAM Avela. (saM. 205ra, jeTha vada AThama-noma-dazama ne tArIkha 8, 9 ane 10 jUna, 1996) A traNa divasa daramyAna judA judA kAryakramo dvArA zatAbdI varSanI ujavaNInI zarUAta thaI. temAM tArIkha 9-6-1996nA roja bhavya zobhAyAtrAnuM Ayojana karavAmAM AvyuM hatuM. A zobhAyAtrA zrI rAjasobhAga satsaMga maMDaLa saMcAlita zrI rAja-sobhAga AzramanA paTAMgaNamAMthI zarU thaI sAyalA gAmamAM zrI rAja-sobhAga zerImAM Avela pU. zrI saubhAgyabhAI rahetA te makAna sudhI gaI hatI. A makAnanA sthAne hAla navuM makAna "svAdhyAya hola"-maMdira rUpe banAvavAmAM Avela che tene "zrI rAja-sobhAga vizrAMtidhAma" tarIke oLakhavAmAM Ave che. pU. zrI saubhAgyabhAInA dehavilaya zatAbdI varSa nimitte dharmasabhAnuM Ayojana karavAmAM Avela. A sabhAmAM je je mahAnubhAvoe pravacana ApyAM hatAM tenA keTalAka aMzo atre prastuta che. zrI Do. ghanazyAmabhAI mAMgukiyA - rAjakoTa pU. zrI saubhAgyabhAInuM Atmadarzana thAya evI bhAvanA emaNe ja mane ApI che eTale thoDI vAto samayamaryAdAne dhyAnamAM rAkhI karavA upasthita thayela chuM. Apa sau bhAgyavAna cho ke, A bhUmi para - A sthaLa para - tIrtha para 99 varSa pachI upasthita thavAne mahAbhAgyazALI thayA cho. 99 varSano samaya anaMtakALanA hisAbe kAMI nathI. barAbara 99 varSa pahelAM pU. zrI saubhAgyabhAInuM samAdhi maraNa thayuM enA sAkSI rahevA paramakRpALudeve zrI aMbAlAlabhAIne khaMbhAtathI sAyalA mokalelA. zrI aMbAlAlabhAIe smaraNa ApavA prayAsa karyo tyAre zrI saubhAgyabhAI bolyA hatA ke, A jIvane have bIjI koI vAta ke smaraNa saMbhave ja nahi. pharI kahevAnI ceSTA karI tyAre pU. zrI saubhAgyabhAIe ema kahyuM ke, kevaLa lagabhaga bhUmikAnI najIka chIe. jo A bhUmikA prApta thaze to ame e aMge thoDI paNa vAta karIzuM athavA nizAnI karIzuM. 223 ... dayasakhA zrI saubhAgya For Perse l vate Use Only
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramakRpALudeva sAthe pU. zrI saubhAgyabhAInA prathama milana aMgenI vAta tamo sahu jANo cho. cAra lAkha ne eMzI hajAra varSa pahelAM vItelA satyuganAM smaraNa A. zrI saubhAgyabhAIne kAraNe paramakRpALudeva karI zakatA hoya to e saubhAga namaskArane pAtra ja hoya ne ! vavANiyAmAM je lAkaDAMnI moTI majabUta pATa che te A gharamAM rahela. zrI saubhAgyabhAI sAthe jJAnagoSThi veLA paramakRpALudeva enA para besatA te che. 40 divasa sudhI A pATa para besI paramakRpALudeve satsaMganuM dAna karela che. paramakRpALudeva ra31mA patramAM jaNAve che ke, "Apa hajAro vAta lakho paNa jayAM sudhI niHspRha nahIM ho tyAM sudhI viTaMbanA ja che." ane thoDA samaya pachI A viTaMbanAthI mukta thaIne samAdhi maraNa sudhI pahoMcanAra, are ! kevaLajJAnanI najIka pahoMcanAra zrI saubhAgyabhAI ApaNA saunA preraNAdAtA ja hoya ne - bane ne ! A kaLiyugamAM - A pAMcamA ArAnA samayamAM - hUDA avasarpiNI kALamAM Avo banAva bane e abhuta ja gaNAya ne ! A rIte A bhUmi to tIrthabhUmi banI gaI che. tyAre ApaNe sau A bhUmi para AvyA pachI zrI rAja-sobhAgamaya na thaIe to ja Azcarya gaNAya. khAtAM-pItAM-haratAM-pharatAM paramakRpALudeva ane pU. zrI saubhAgyabhAI ja yAda AvavA joIe. A citrapaTa paNa zuddha samaktinI pratIti karAve evuM adbhuta che. kharekhara to e sAkSAt ja paramakRpALudeva ane pU. zrI saubhAgyabhAI che, evuM jyAre skraya anubhave tyAre ja ApaNuM ahIM sudhI AvavuM sArthaka gaNAya. 132mA patramAM paramakRpALudeva lakhe che ke : "kSaNamapi sajjanasaMgatirekA bhavati bhavArNavataraNe naukA"- "kSaNavArano paNa sapuruSano samAgama te saMsArarUpa samudra taravAne naukArUpa thAya che." e vAkya mahAtmA zaMkArAcAryajInuM che; ane te yathArtha lAge che. meM lAkhovAra vicArI che. kevI adUbhuta vAta che ! eka kSaNavArano sapuruSano saMga saMsAra sAgara pAra karAvI de. AtmAnuM kalyANa thaI jAya. vavANiyAsAyalA ane rAjakoTano triveNI saMgama to abhuta-abhuta che. A to saMto - satIonI bhUmi che. ApaNA to A banne mahAtmAo gurusthAne ja che mATe ja A banne saMtone, sapuruSone koTi koTi vaMdana karI viramuM chuM. A sAyalAne paNa namaskAra karuM chuM. mahAnubhAvonAM vaktavyo 224 For Personal & Private Use Only
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ pU. zrI gokulabhAI - amadAvAda Aje parama upakArI pU. zrI saubhAgyabhAInA dehavilayanI zatAbdInI zubha zarUAta thAya che. paramakRpALudeva ane pU. zrI saubhAgyabhAInuM jIvana A paMcamakALanI parAbhaktino eka utkRSTa namUno che. paramakRpALudeva ane pU. zrI saubhAgyabhAInA saMbaMdho mAtra A bhavanA ja nahi paraMtu aneka bhavonA cAlyA Ave che. dareka jIvonA RNAnubaMdha jayAM jyAM hoya che, tevA tevA jIvonA RNAnubaMdhanA kAraNe te te jIvonA nimitte kalyANa thAya che. paramakRpALudeve pU. zrI saubhAgyabhAI pratye ghaNA dayanA ugAro zrImukhethI kADhyA che te yAda rAkhavA jevA che. graMthibheda thaI AtmA nirvikalpa dazA anubhave e anubhUti emane deha chUTyA pahelAM ekAda mahino bAkI rahela tyAre thaI hatI. ApaNe AgaLa thaI gayela jJAnIonA citrapaTonI pUjA karIe chIe paNa vartamAnamAM vidyamAna sanduruSa viSe evo ahobhAva dharAvIe chIe kharA ! viralA puruSo ja jJAnIne oLakhI zake che. jenI pAse jJAnadaSTi hoya te ja sapuruSane oLakhe che. jJAnIne aMdaramAM sat pragaTa thayuM che. emanA AtmAnI ceSTA, emanA upayoganI ceSTA para ApaNI dRSTi jAya to jJAnI na oLakhAya ema bane nahi. ApaNe atyAre ahIM cothA ArAmAM beThA hoIe evuM lAge che. pU. zrI saubhAgyabhAIne je traNa patraratna mokalela te kharekhara mokSamArge javA ghaNA upayogI che. (A patro pra. 18mAM levAmAM AvyA che) (va.patrAMka : 779, 780, 781) pU. zrI saubhAgyabhAInA jIvanamAMthI ApaNane e zIkhavA maLe che ke, koIpaNa jJAnI pratye anAdara, avinaya, abhakti ApaNAmAM utpanna na thAya. bhUtakALamAM jJAnI thaI gayA, vartamAnamAM che ane bhaviSyakALamAM thaze. A badhA ja jJAnIo pratye ekasarakho bhAva thAya. je guNonuM varNana jJAnI puruSe patromAM ke bodhamAM kareluM che te AtmAmAM pragaTa to lAbha thAya. pU. AtmAnaMdajI - kobA pU. zrI saubhAgyabhAIno paramakRpALudeva pratyeno je bhAva hato ane paramakRpALudevano zrI saubhAgyabhAI pratye je bhAva hato te temanA vacce thayela patravyavahArane kAraNe ApaNe jANI zakIe chIe. je je vizeSaNo ekabIjA mATe prayukta karyA che 225 . hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personalvate Use Only
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ e dvArA e banne mahAna lokottara AtmAonA aMtaraMganI ApaNane jhAMkhI thAya che. pU. zrI saubhAgyabhAInA dehotsarganA zatAbdI varSamAM temanA guNo gAIestavIeyAda karIe ane temano upakAra mAnIe, paNa sAthe sAthe emaNe je samarpaNa bhakti-saraLatA Adi guNo ane evo lakSa karI AtmAne prApta karavAno udyama karyo tevo ApaNe paNa yatkiMcit karIe - jarUra karIe. Do. ramaNabhAI cImanalAla zAha - muMbaI A sabhAmAM paramakRpALudeva ane pU. zrI saubhAgyabhAI e banne mahAna AtmAonI aMtaraMga pariNati kevI hatI ane bannee ekabIjAnA samAgamamAM rahI e banneno AtmokarSa kevI rIte thato gayo enI ghaNI sArI rIte jhAMkhI karAvavAno prayatna thayo che. eka zrI saubhAgyabhAI sAyalAmAM hatA. emane paramakRpALudeva maLyA ane sAyalAmAM banne mahAtmAo ghaNIvAra sAthe rahyA. e ghaTanAe sAyalAne jagatamAM prasiddha karI dIdhuM. vicAra thAya che ke, be vyaktione maLavAnuM tyAre thAya che ke jyAre anya koI vyakti paricaya karAve. to paramakRpALudeva ane pU. zrI saubhAgyabhAIne vacce inTroDakSana karAvanAra koNa ? to aMtaHskuraNAthI zrI saubhAgyabhAIne ema thayuM ke, huM paramakRpALudeva pAse jAuM. e vakhate paramakRpALudeva to prasiddhinA zikhare hatA. aneka loko maLavA jatA. pachI to prasiddhithI vimukha paNa thaI gayA. chatAM zrI saubhAgyabhAIne ema thAya che ke, je mArI pAse che te huM paramakRpALudevane ApuM. kyAreka evuM bane che ke jyAre je vyaktine najare joyelI na hoya, sAMbhaLelI na hoya paNa aMtaramAM eTalo umaLako Ave ke, ApaNI pAse je sarvazreSTha che te skrayathI gamI gayela vyaktine ApavA thanaganATa thAya. vaLI te vyakti ghare Ave tyAre ApaNuM ema nahi paNa sAme jaIne ApIe. A je kArya thayuM tenI aMdara ghaNo badho saMketa rahela che. A banne AtmAo pUrvabhavomAM maLyA haze, jo ke ApaNe te jANatA nathI. hAla paNa A banne AtmAo kyAM vicarI rahyA haze te paNa ApaNe jANatA nathI. zrI saubhAgyabhAI sAme cAlIne paramakRpALudevane ApavA jAya che. ApaNane ghaNI vyaktio maLavA AvatI hoya che. badhAMne ApaNe eka sarakhuM mahattva ApatA nathI. vyaktine pArakhIne mahattva ApIe chIe. vAta vadhArIe chIe. to zuM evuM zrI saubhAgyabhAImAM hatuM ke jene lIdhe paramakRpALudeva emane ATalA badhA patro lakhavA mATe samaya kADhe che ? e jamAno evo hato ke jyAre patralekhananI zailI mahAnubhAvonAM vaktavyo 226 For Personal Private Use Only
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ hatI. atyAre to ApaNe ATalA patro koIne lakhatA nathI kAraNa ke anya sagavaDo thaI gaI che. paNa paramakRpALudeve zrI saubhAgyabhAIne ATalA badhA patro lakhyA to emAM emane emanI kaMIka pAtratA jaNAi haze ke jethI patro lakhavAnuM mana thAya ane zrI saubhAgyabhAIno jIva paNa evo ke, jethI pratyeka vakhate kaMI ne kaMI puchAvyA kare che. alabatta kaMIka lAcArIthI potAnI Arthika paristhitinI vAta karI bese che. paNa ema chatAM e je kaMI jijJAsA vyakta kare che tenA samAdhAnarUpe paramakRpALudeve je patro lakhyA ane pAchA te patro sacavAi rahyA e ghaNuM ja mahattvanuM che. jene lIdhe A be vibhUtio kevA prakAranI hatI teno ApaNane paricaya thAya che. jo e patro sacavAyA na hota to? jo A rIte saMkalanabaddha na thayA hota to? A banne mahAtmAonuM skraya kevuM hatuM - laganI kevI hatI - AtmasvarUpa pAmavAnI tamannA kevI hatI eno kazo aNasAra ApaNane Avata nahIM. eka rIte kahIe to A patralekhananI zailI aneka rIte upakAraka che. Aje eno upayoga ocho thato jAya che. bolAtA zabdo karatAM lakhAyelA zabdomAM nizcitatA vadhAre hoya che. enI aMdara pramANabhUtatA vadhAre hoya che. enI aMdara adhikRtatA vadhAre hoya che. enI aMdara vicAronI vizadatA Ave che ane jeTaluM paryApta che eTaluM ja lakhAya che. to ATaluM badhuM paramakRpALudeve zrI saubhAgyabhAIne mATe lakhyuM e batAve che ke zrI saubhAgyabhAI e jevI tevI vyakti nahotA. ApaNe e paNa jANIe chIe ke IDaranA anubhava pachI ane emanI sAdhanA pachI ghaNuM pAmI gayA hatA. emano AtmA mULabhUta rIte to evI ucca dazAno hato ke tethI ja A badhuM pAmI zakyA. kyAreka e vicAra Ave che ke jyAre zrI saubhAgyabhAI paramakRpALudevane maLyA tyAre bannenI uMmaramAM keTalo moTo taphAvata hato ! ane chatAM banne vacce paramArtha sakhApaNuM-maitrIpaNuM banI gayuM hatuM. sAmAnya rIte samAna vaya-guNa-vyasanavALA vacce maitrI thAya ema kahevAya che paNa AdhyAtmika maitrImAM vaya jovAtI nathI hotI. emAM koNa moTuM ane koNa nAnuM e paNa jovAtuM nathI hotuM. zrI saubhAgyabhAInA manamAM kyAreya evo vicAra nathI Avela ke paramakRpALudeva mArA karatAM ATalA badhA nAnA che ke mAre emanI sAthe maitrI rAkhavAnuM kAraNa zuM ? e ja rIte paramakRpALudevane evo vicAra nathI Avela ke, mAre uMmaramAM moTA-gharaDA evA zrI saubhAgyabhAI sAthe dostI karavAne koI kAraNa che ? paNa tame juo ke jyAre jyAre paramakRpALudeve patro lakhyA che tyAre tyAre zrI saubhAgyabhAI mATe kevAM kevAM saMbodhano karelAM che. patramAM to moTAbhAge bahuvacanamAM lakhela che paNa hAthanoMdhamAM lakhe che ke sobhAga ! ekavacana. Ama 227 - hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal Private Use Only
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavacana hoya ke bahuvacana hoya paNa AdhyAtmika mArganI A maitrI anirvacanIya banI gayela che mATe ja A maitrI jIvananA aMta paryata nabhelI. zrI saubhAgyabhAIe deha mUkyo tyAM sudhI cAlelI. to A rIte A nAnuM sarakhuM gAma pavitra thayuM - duniyAmAM jANItuM thayuM. emanA dehavilayanI zatAbdI UjavavAmAM Ave che emAM pU. zrI bApujInI dIrgha dRSTie ghaNo moTo bhAga bhajave che. Ano Azaya e che ke, saubhAgyabhAInA AtmAne ApaNe sArI rIte samajIe. emanI bhakti-AjJAMkitatAsthiti-dazA ApaNe samajIe to e ApaNane upakAraka che. AvA samAraMbha dvArA be-cAra jIvanane paNa A vAta sparzI jAya to A pAchaLano kharca yathArtha ja che. sAyalA bhAgyazALI banela che. Do. kumArapALabhAI desAI - amadAvAda zrI gautamasvAmI mahAvIra bhagavAnane vanamAM maLavA jAya che. manamAM ema che ke, A mahAvIra bhagavAnanA jJAnane emaNe UbhI karelI vAtane - janmAvela vAdane huM khullo pADI nAkhIza. A gautamasvAmI to mahAna paMDita indrabhUti brAhmaNa hato. tene potAnA jJAnanuM abhimAna hatuM. utAvaLe AvatAM dUrathI bhagavAna mahAvIrasvAmIne jue che ane bhagavAna mahAvIra svAmI kahe che ke, Avo ! priya gautama. Azcarya thAya che zrI gautamasvAmIne. kyAMthI jANyuM haze AmaNe mAruM nAma ! manamAM vicAre che ke, mArI kone khabara na hoya ? bhArata varSanA vikhyAta mahApaMDita evA indrabhUtine koNa na oLakhe ? haju zrI gautamasvAmI vadhu vicAre te pahelAM paramAtmA mahAvIrasvAmI kahe che ke, priya gautama ! tamArA manamAM eka zaMkA che. ane e zaMkA e che ke, jIva che ke nahi ? varSothI paDelI e zaMkA. tamo jJAnI cho ne tamane zaMkA thAya tyAre bhAre muzkelI thAya. na sahevAya na kahevAya. priya gautama kharuM ne? A eka ghaTanA adhyAtmayugamAM e jamAnAmAM banI. enuM ja eka adbhuta punarAvartana ApaNe joIe chIe ke pU. zrI saubhAgyabhAI paramakRpALudevane maLavA jAya che. tyAre na oLakhANa - na pariyaca - na khyAla - kazuM ja nahi. Avo saubhAgyabhAI ! ane haju kaMI prazna pUche te pahelAM ja paramakRpALudeva kahe che ke pelA gallAmAMthI ciThThI vAMcI lo. emAM hatuM je zrI saubhAgyabhAI darzAvavA Avela tenI vigata. A che adhyAtma jagatano camatkAra ! ane e camatkAranuM eka sopAna-eka pagathiyuM e kadAca AjanI A sabhA che ke jyAre pU. zrI saubhAgyabhAInA dehavilaya pachI 99 varSa bAda ApaNe enuM smaraNa karavA beThAM chIe tyAre sauthI pahelo khyAla Ave che. mahAnubhAvonAM vaktavyo 228 For Personal Private Use Only
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ jhaMjhAvAtonI vacce-AkarAM saMgharSonI vacce bhAre mathAmaNo-muzkelIo-pratikULatAonI vacce emaNe AdhyAtmika mArge prayANa karyuM tyAre emanuM smaraNa thAya che emanI samatAnuM. bIjuM smaraNa thaze ApaNane emanI mamatAnuM. banne vacce kevo AtmIya bhAva che. jagatamAM adbhuta jJAna kyAre relAya che, guru kyAre aDhaLaka DhaLI jAya che, ziSya para potAnA jJAnane DhoLe che eno vicAra karajo. bhagavAna kRSNane koI arjuna joIe, bhagavAna buddhane koI bhikhu AnaMda joIe tema mahAvIrasvAmIne zrI gautamasvAmI joIe. to AvI aDhaLaka DhaLavAnI prakriyA, potAnA bhItaramAM bhAvo sAmAnA bhItaranA bhAvonA tAla sAthe jugalabaMdhI, saMgItanI bhASAmAM jugalabaMdhI kahevAya evI adbhuta che. A jugalabaMdhI adhyAtmanI ane adhyAtmanI A jugalabaMdhI saMgItanI jugalabaMdhIthI bahu dUra nathI. A jugalabaMdhI joIne ApaNe paNa bhAvavibhora thaI jaIe e svAbhAvika che ! emanAM vizeSaNo to juo : paramakRpALudeve pU. zrI saubhAgyabhAI mATe vAparelAM vizeSaNo ane pU. zrI saubhAgyabhAIe paramakRpALudeva mATe vAparelAM vizeSaNo. e vizeSaNonI aMdara huM mAnuM chuM ke, AdhyAtmika ghaTanA ane vikAsanuM eka sopAna che. mu. zrI nalinabhAIe kahyuM ke, ame pU. zrI saubhAgyabhAInuM eka pustaka bahAra pADavAnA chIe to mArI vinaMtI che ke, pU. zrI saubhAgyabhAIno je AdhyAtmika vikAsa che ene jarUra batAvajo ane zrI gokulabhAIe bahu sAcuM kahyuM ke, have lokono copaDImAM rasa ocho thato jAya che. copaDAmAM rasa vadhato jAya che. paNa evI paristhitimAM paNa A pustaka bahu moTI sevA karaze ane e sevA koNa karaze to kahyuM tema e mamatA ane trIjI sauthI moTI vAta zrI saubhAgyabhAInA jIvanamAM hoya to e je ApaNI pAse nathI te kSamatA. evI kSamatA hatI, evuM pAtra hatuM ke je paramakRpALudevanI pratyeka AjJAne, pratyeka vicArane ke gahanatAne bahu sarasa rIte jhIlI zake che. kadAca A jIvananI kalpanA karo to ApaNane traNa vastu maLaze. kSamatA, mamatA ane samatA ane A eka nAnakaDuM sAyalA gAma bhagatanuM gAma, e jagatamAM jANItuM thayuM e viSe DaoN. ramaNabhAIe bahu sarasa kahyuM ke A to tIrthadhAma banyuM che. itihAsamAM jozo to jaNAze ke maMdiro tUTyAM haze, mUrtio tUTI haze paNa tIrthadhAma tUTyAM nathI. Ajeya kAzI che, zatrujya che, sametazikharajI che, kobA che, eTale ja sAyalA Avo tyAre eka tIrthadhAmamAM Avo cho evA bhAvathI Avajo. A tIrthamAM Avo tyAre dayanAM zaDha kholI nAkhajo. jema hoDInA saMDha kholavAthI pavanane kAraNe te saDasaDATa pANImAM cAle che tema tamArA hRdayamAM caitanyanI dhArA tamArA bhItaramAM pravezavA lAgaze ane 229 .. hRdayasakhA zrI saubhAgya For pe For Personal & Private Use Only
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ e dhArAmAM kyAMka tamane paramakRpALudevanAM vacana saMbhaLAze, kyAMka tamane pU. zrI saubhAgyabhAInA samAdhimaraNanI kalpanA Avaze, to kyAMka pU. zrI bApujInAM vacanonuM smaraNa thaze. Ama A tIrthadhAmamAM AvIe tyAre mArI saune eTalI ja vinaMtI che. ke, ahIM Apa sau padhAro tyAre e vicArajo ke, ApaNuM jIvana kevuM bane ! ApaNe pote kevA banIe ? ApaNe zuM thaIe ? ahIMthI kaMIka laIne javuM che to e vastu laIne jaIzuM ke, jema vIjaLInA mITarane jonAra bhAI mITara parathI ja jANI le che ke, keTalI vIjaLIno upayoga karyo che tema ApaNA dayanA mITarane evuM banAvIe ke, kyAreka paramakRpALudeva ApaNane pUche, koIvAra pU. zrI saubhAgyabhAI pUche athavA pU. zrI bApujI pUche tyAre javAbamAM ApaNe kahI zakIe ke, thoDuM sAruM thayuM che. unnati sAdhI zakyA chIe. thoDo kaMI AtmAno AnaMda Avyo che to ApaNe ahIM AvavuM - samAraMbhamAM bhAga levo sArthaka gaNAze. astu ! mA. zrI vasaMtabhAI khokhANI - rAjakoTa navvANuM varSano kALa vItI gayo. A ja jagyA para navvANuM varSa pahelAM pU. zrI saubhAgyabhAIe deha choDelo. so muM varSa prAraMbha thAya che. mahApuruSonA mRtyunA mahotsava thAya che. ajJAnInA janmanA mahotsava thAya che. ajJAnI to keTalI jagyAe hepI bartha De karI Avyo che eTale emAM kazI navAI nathI. paraMtu jIvanano sAra mRtyu che ane sAdhanAno sAra samAdhi che. pU. zrI saubhAgyabhAIe samAdhimaraNane prApta karela. sAdhanAnA sAranI upalabdhi meLavI. vaLI vidyamAna sAkSAt jJAnAvatAra evA satpaSa paramakRpALudeve emanA samAdhimaraNanI sAkSI ApI paramakRpALudeva kahe che ke, "zrI saubhAge tevA dehane tyAgatAM moTA munione durlabha evI nizcala asaMgatAthI nija upayogamaya dazA rAkhIne apUrva hita karyuM che. emAM saMzaya nathI. he munio ! te dazAnuM tamAre vAraMvAra anuprekSaNa karavA yogya che. zrI saubhAga mumukSue vismaraNa karavA yogya nathI. jevuM jIvana dhanya ethI adhika dhanya mRtyu." "kevI che rAja-saubhAganI joDI ke jene koI na zake toDI." jagatamAM rAja jevo guru ane saubhAgya jevo ziSyasakhA maLavA durlabha che. jJAnAvatAra tarIke zrImad rAjacaMdra ajoDa che - ananya che to bhaktAvatAra tarIke A. zrI saubhAgyabhAI ajoDa che. ananya che. A joDIe jagatane vItarAgano abhuta mULa mArga ke je chinnavichinna thayelo, khaMDita thayela tene akhaMDapaNe A jagatanA jIvo samakSa jAgRta karyo, kevo addabhuta upakAra ! mahAnubhAvonAM vaktavyo 230 For Personal & Private Use Only
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramakRpALudeva jaNAve che ke, eTalAM eTalAM rahasyo aMtaramAM Ave che paNa peTa devA jevuM eka pAtra nathI. jyAre A saubhAgya e cetanAnA pravAhane jhIlanAra eka sabaLa pAtra hatA. eTale 250 uparAMtanA patromAM zAstronI gupta rahasyanI vAta-abhuta gUDhamaMtronI vAta paramakRpALudeve mAtra zrI saubhAgyabhAIne ja lakhela che. AvA zrI saubhAgyabhAInI samAdhimaraNanI sAkSIrUpa A pavitra bhUmi-jagyA-makAna che. pU. zrI saubhAgyabhAI ane paramakRpALudeva vaccenI prathama mulAkAta-milananI sAmyatA aDhI hajAra varSa pUrve tIrthakara bhagavAna mahAvIrasvAmI ane pU. zrI gautamasvAmInI mulAkAta sAthe sarakhAvI je sAmyatA zrI kumArapALabhAI desAIe batAvI te addabhuta binA che. tenuM thoDuM ApaNe vizeSa smaraNa karIe. bhakta bhagavAnane oLakhAve ane bhagavAna bhaktane oLakhAve. ema pU. zrI saubhAgyabhAI ane paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdra emanA patronI aMdara ApaNane jovA maLe che. ApaNe ApaNI rIte oLakhIe tene badale bhakta bhagavAnane oLakhAve emAM vizeSatA che. pU. zrI saubhAgyabhAI lakhe ke, ApanI samarthAIno koI pAra nathI. kaI samarthAI ? jIvanAM lakSaNa zuM ? A jIva zuM ? zrI banArasIdAsajIno doho samatA, ramatA, UradhatA, jJAyakatA, sukhabhAsa, vedakatA, caitanyatA, e saba jIva vilAsa." AnA para paramakRpALudeve traNa patro lakhelA che : 436, 437, 438 ane jIvanA eka eka lakSaNa viSe lakhI abhuta rahasyo samajAvela che. A jIva arUpI che - amUrti che. ene enAM lakSaNothI-vedanathI jANavAno che. guNa ane lakSaNa emAM lakSaNa, zuM che ? A viSenA traNa patro pU. zrI saubhAgyabhAInA hAthamAM Ave che tyAre teo kahe che ke, prabhu ! ApanI samarthAIno koI pAra nathI ! gautamasvAmIne jagata AkhAnuM jJAna hatuM. eka jIvanuM jJAna nahotuM. e jIvanuM jJAna ApanAra A jJAnIpuruSonI karuNA. e lakhe ke, karuNAsindha apAra vagere. pU. zrI saubhAgyabhAInA patramAM vizeSaNa Ave che ke taraNatAraNa, bodhasvarUpa sahajAtmasvarUpa, mahAprabhujI. A dvArA zrI saubhAgyabhAI paramakRpALudevanI oLakhANa ApatA rahe che to paramakRpALudeva paNa pU. zrI saubhAgyabhAI mATe kevAM vizeSaNo vApare che ! kevaLabIja saMpanna, sarvottama upakArI, hRdayarUpa, zAMtamUrti, Atmaviveka saMpanna. pU. zrI saubhAgyabhAIe to paramakRpALudevane keTalAye prazno pUkyA che. jenA javAbamAM paramakRpALudeve to samagra Agamone-rahasyone ThAlavI dIdhAM che. vaLI paramakRpALudeve 231 . hadayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ pU. zrI saubhAgyabhAIne paNa prazno pUkyA che. eka prazna evo pUkyo che ke, sapuruSanI oLakhANa jIvane nathI paDatI, ane vyAvahArika kalpanA potAsamAnane pratye rahe che, e jIvane kayA upAyathI TaLe ? e praznano uttara pU. zrI saubhAgyabhAIe Apela ke "nirpakSa thaI satsaMga kare to satu jaNAya ne pachI sapuruSano joga bane to te oLakhe ane oLakhe eTale vyAvahArika kalpanA TaLe. mATe pakSa rahita thaI satsaMga karavo. e upAya sivAya bIjo upAya nathI, bAkI bhagavata kRpA e judI vAta che." (patrAMka-333 ane phUTa noMdha) pU. zrI saubhAgyabhAI patronA javAba lakhe ane paramakRpALudeva enA para chApa mAre - mahora mAre ke tame je javAba lakhyo che e yathArtha che. keTalo AnaMda Avato haze? eka bhaktane enA bhagavAna ema kahe ke, tame je vicAryuM che - lakhyuM che e yathArtha ja che. pU. zrI saubhAgyabhAIe eka prazna lakhyo : jagatanA svarUpamAM matamatAMtara kAM che? paramakRpALudeve lakhyuM ke, ApanI sarvottama prajJAne namaskAra che ! hajAro zAstronA pAThIne paNa Avo prazna na sUjhe ! ane tame amArA vanavAsanA kAraNa viSe je prazna lakhela che e prazna to koIka jJAnI athavA enA Azritane ja saMbhavI zake ! ame tamArI sarvottama prajJAne namaskAra karIe chIe ane paramAtmAne jo koIpaNa puruSa para A kALamAM prasanna thavuM hoya to temAMnA Apa eka cho ! A oLakhANathI ja A banne mahAtmAone ApaNe oLakhavAnA che. paramakRpALudevane pU. zrI saubhAgyabhAInuM oLakhANa thayuM. jJAna thayA pachIno eka patra-187mAM lakhe che ke, khImajI vagerene ekavAra Apano satsaMga thAya to jyAM eka lakSa karavo joIe che tyAM thAya, nahIM to thavo durlabha che. A khImajI khUba abhyAsu che, keTalA prazno kare che ? evA khImajIne jo pU. zrI saubhAgyabhAIno lakSa thayo che tema thAya to khabara paDe ke kyAM lakSa thAya? satsaMga thato nathI tyAM sudhI jIvane khabara nathI paDatI ke lakSa kyAM karavo? "1. AtmA che 2. te baMdhAyo che 3. te karmano kartA che 4. te karmano bhoktA che 5. mokSano upAya che ane 6. AtmA sAdhI zake che. tame A je cha mahA pravacanotenuM niraMtara saMzodhana karajo. pharI bhalAmaNa kare che ke, je je sthaLoe te te Urmio jaNAvI hoya te te sthaLe jatAM pharI pharI tenuM adhika avazya smaraNa karazo." eTale pU. zrI saubhAgyabhAI maLatAM paramakRpALudeve kahyuM ke, tame amArA mATe janma dhAraNa karyo haze. "yathA hetu je cittano, satya dharmano uddhAra re, thaze avazya A dehathI, ema thayo niradhAra re." dhanya re divasa A aho. mahAnubhAvonAM vaktavyo 232 For Persoed vate Use Only
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ teo kahe che ke, "tIrthakara thavAnI icchA nathI paNa tIrthakare je karyuM che te karavAnI icchA che." kevI unmattatA AvI gaI che. khaMbhAtanA mumukSune kahe che ke "jo tamo yogyatA lAvazo to jJAnaprApti mATe anya koI samartha puruSane zodhavAnI jarUra nahi rahe." vItarAgano mArga kALa baLanA kAraNe bhagavAna mahAvIranA nirvANa pachI aDhI hajAra varSamAM bhagavAnanuM zAsana chinna-vichinna thayuM - khaMDita thaI gayuM. akhaMDa evA mokSamArgano bahudhA prakAre lopa thayo ane jo A sanAtana mArgano lopa thAya to jagatanA jIvonA kalyANano AdhAra zo ? pU. zrI saubhAgyabhAIne bhagavAne prathama patramAM ja lakhyuM ke, "aMtaHkaraNamAM niraMtara ema ja AvyA kare che ke paramArtharUpa thavuM, ane anekane paramArtha sAdhya karavAmAM sahAyaka thavuM e ja kartavya che." emAM A mAdhyama maLI jAya che. karmano udaya evo vizeSa che ke, zrI saubhAgyabhAI jANe che zrI DuMgarazIbhAIne khabara che - have tamo bahAra Avo - pragaTa thAo - mArga prakAzo kAraNa jagatanA jIvo kalyANa mATe Atura che. koI mArga batAvanAra nathI. tyAre paNa paramakRpALudeva kahe che ke, A to vItarAgano mArga che. sarvasaMgaparityAga nahi thAya tyAM sudhI mArgane prakAzIzuM nahi. je mArga na prakAzavo evo aDaga nizcaya hato tene ja paramakRpALudeva "Atmasiddhi zAstramAM prakAze che. bIjI ja gAthAmAM lakhe che ke, vartamAna A kALamAM, mokSamArga bahu lopa; vicAravA AtmArthIne, bhAkhyo atra agokha." khaMDa khaMDa thayelA bhagavAna mahAvIranA mArgane bhagavAne AtmasiddhimAM akhaMDapaNe prakAzyo - gAyo. gAIne pAchI ene chApa ApI. "nizcaya sarva jJAnIno, AvI atra samAya; dharI maunatA ema kahI, sahaja samAdhi mAMya." AnA pratyuttaramAM ziSya eTale ke zrI saubhAgyabhAIe javAba Apela che ke, "mokSa kaho nija zuddhatA, te pAme te paMtha; samajAvyo saMkSepamAM, sakaLa mArga nigraMtha." ziSya kahe che ke prabhu ! Ape nigraMthano sakaLa mArga saMkSepamAM samajAvI dIdho che. eTale bhagavAne kahyuM ke, nigraMthano mArga nathI samajAvyo. chae darzana samajAvyAM che. darzana SaTe samAya che, A SaTuM sthAnaka mAMhI; vicAratAM vistArathI, saMzaya rahe na kAMI." 233 * dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhakta bhagIratha jevA zrI saubhAgyabhAIe paramakRpALudevanA mastaka parathI jJAnagaMgA jevI pavitra Atmasiddhine vahevaDAvI che e nakkI che. eTale brahmacArIjIe kahyuM ke, bhakta bhagIratha samA, bhAgyazALI mahA" Ama kahIne zrI saubhAgyabhAIne bhavya aMjali arpela che. to paramakRpALudeva kahe che ke amAre mArga nahoto prakAzavo chatAM zA mATe prakAzyo ? "zrI subhAgya ne zrI acaLa, Adi mumukSu kAja, tathA bhavyatita kAraNe, kahyo bodha sukhasAja." ahIM to nAma daIne kahe che ke, zrI saubhAgyabhAI ane zrI DuMgarabhAI, A sAyalAnA bhagIrathanI paraMparA. pU. zrI nalinakAntabhAI koThArI - sAyelA paramakRpALudeva potAnuM hRdaya pU. zrI saubhAgyabhAI pAse ThAlavatA hatA. eTaleja ApaNane A patrasAhitya prApta thayela che. jene kAraNe prabhunI AMtarika dazAnAM ApaNane darzana thayAM. prabhunuM ane pU. zrI saubhAgyabhAInAM daya evAM maLI gayelAM ke, paramakRpALudeva muMbaIthI vavANiyA jatA ke vavANiyAthI muMbaI jatAM vacce sAyalA jarUra padhAratA. zrI saubhAgyabhAIno e mATe Agraha paNa ghaNo ja hoya, pariNAme kyAreka eka divasa to kyAreka be divasa to kyAreka ethI vadhAre rahe. ema vadhumAM vadhu daza divasa eka sAthe ahIM rahelA che. jJAnanI vAto thatI rahe. e vAtAvaraNa kevuM adbhuta haze tenI kalpanA ja karavAnI rahe. A bhUmine paramakRpALudeve eTalI badhI vAra pAvana karela che ke, enA paramANuno sparza paNa thAya to ApaNe paNa zAMtino anubhava karI zakIe. ApaNe sau pU. zrI saubhAgyabhAInA jIvanamAMthI preraNA laI AtmasAdhanAnA mArge pragati karIe ane e ja sAcI zraddhAMjali che. AdhyAtmika mArgadarzaka evA pU. zrI bApujI (zrI lADakacaMdabhAI mANekacaMda vorA) - sAyalA mAre vadhu bolavuM nathI, paraMtu eka vAta tarapha Apa saunuM dhyAna doravA cAhuM chuM. bhagavAna bhaktane vaza hoya che ane icchA na hoya to paNa mArga mUktA jAya. Aje zrI vAsupUjaya jinaprAsAdamAM bhagavAna zreyAMsanAthanuM stavana zrImad mahAnubhAvonAM vaktavyo 234 For Personal & Private Use Only
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ yazovijayajI kRta gavAyuM temAM upAdhyAya zrI yazovijayajI kahe che ke, "nirogI zuM re kima mile, paNa maLavAno ekAMta, vAcaka yaza kahe muja milyo, bhakta kAmaNa taMta." zrI zreyAMsa kRpA karo - pa. AmAM ema kahevAmAM AvyuM ke, "he bhagavAna ! tuM to vItarAgI cho. tAro amane lAbha kevI rIte maLe ?" ema kahI kahe che ke, "je bhakta che, tenI bhaktinuM kAmaNa, bhakta je icche karAvI zake che." paramakRpALu zrImad rAjacaMdradeva sarvasaMgaparityAga karI bahAra nIkaLI mArga pravartAvavA mAgatA hatA. e mArga teozrI "zrImad rAjacaMdra' pustakamAM mUkatA gayA che. ApaNe jANIe chIe ke A kALamAM tIrthakara bhagavAna maLavAnA nathI, tethI tenA mArganI prApti kyAMthI maLe ? ema savAla thato hoya to juo sAMbhaLo parama kRpALudeva dvArA te ja mArga kahevAmAM Avyo che. 1. he nAtha ! kAM dharmonnati karavA rUpa icchA sahajapaNe samAveza pAme tema thAo, kAM to te icchA avazya kAryarUpa thAo. avazya kAryarUpa thavI bahu duSkara dekhAya che. kema ke alpa alpa vAtamAM matabheda bahu che, ane tenAM mULa ghaNAM UMDAM gayelAM che. mULamArgathI loko lAkho gAuM dUra che eTaluM ja nahIM paNa mULamArganI jijJAsA temane karAvavI hoya to paNa ghaNA kALano paricaya thaye paNa kaThaNa paDe evI temanI durAgrahAdithI jaDapradhAna dazA varte che." 2. unnatinAM sAdhanonI smRti karuM chuM. bodha bIjanuM svarUpa-nirUpaNa mULamArga pramANe ThAma ThAma thAya. ThAma ThAma matabhedathI kaMI ja kalyANa nathI e vAta phelAya. pratyakSa sadgurunI AjJA e dharma che, ema vAta lakSamAM Ave. dravyAnuyoga - AtmavidyA prakAza thAya. tyAga vairAgyanA vizeSapaNAthI sAdhuo vicare. navatattva prakAza...sAdhu dharma prakAza, zrAvaka dharma prakAza, vicAra, ghaNA jIvone prApti." (patrAMka-709). saMvata 195ranA bhAdaravAmAM rALaja mukAme pote noMdha lakhI che ke, "he nAtha ! kAM dharmonnati karavA rUpa icchA sahajapaNe samAveza pAme tema thAo, kAM to te icchA avazya kAryarUpa thAo. avazya kAryarUpa thavI bahu duSkara dekhAya che. kema ke alpa alpa vAtamAM matabheda bahu che ane tenAM mULa ghaNAM UMDAM gayelAM che." badhA saMpradAyo eka thAya tevo mULamArga prakAzavA icchatA hatA. e emanI icchA hovA chatAM kALane 235 dhrayasakhA zrI saubhAgya For Personal Private Use Only
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ poSAyuM nahIM eTale 33 varSa ane pAMca mAse kALadharma pAmI gayA. paramakRpALudeva 36mA varSe bahAra nIkaLavA mAgatA hatA kAraNa teo jANatA hatA ke emanAM vividha karmo kSaya thaI vyavahAramAMthI avakAza prApta thaze, paNa te pahelAM dehavilaya thaI gayo. jaina dharmanI vicitra paristhiti joIne emane khUba khUba anukaMpA AvatI hatI. A badhA loko dharmane nAme zuM karI rahyA che? mahAvIra bhagavAna zuM kahI gayA che ? emAM mULa vastu ane sAdhano-nimitto khUTatAM hatAM. "mULamArgathI loko lAkho gAu dUra che eTaluM ja nahIM paNa mULamArganI jijJAsA temane utpanna karAvavI hoya to paNa ghaNA kALano paricaya thaye paNa thavI kaThaNa paDe evI temanI durAgrahAdithI jaDapradhAna dazA varte che." mAtra potAne jaina kahevaDAve che; chatAM paramakRpALudeva to mArga mUkatA gayA che. te je sAdhano dvArA mArga pravartAvavA mAgatA hatA tenI noMdha karela che. teo lakhe che ke : "2. unnatinAM sAdhanonI smRti karuM chuM." zuM noMdha kare che te joIe : "bodhabIjanuM svarUpa nirUpaNa mULamArga pramANe ThAma ThAma thAya." pachI lakhe che ke, "ThAma ThAma matabhedathI kaMI ja kalyANa nathI e vAta phelAya." A be vAta karyA pachI trIjI vAta kare che ke, "pratyakSa sadgurunI AjJAe dharma che ema vAta lakSamAM Ave." eTale ke lokone khyAla Ave ke pratyakSa sadguru joIe, tethI ja dharma mArge AgaLa vadhI zakAya che. pachI cothI vAta batAve che ke, "dravyAnuyoga - AtmavidyA prakAza thAya." jemAM sUkSmabodha-yathArthabodha bane AvI jAya. chaye dravyo, cauda guNasthAnaka ane paMcAstikAya yathArtha samajAya. pachI pAMcamI vAta batAve che ke, "tyAga vairAgyanA vizeSapaNAthI sAdhuo vicare." eozrIe sarvasaMgaparityAga karyo hota to A prakAre karI zakyA hota. chaThThI vAta "navatattva prakAza.."nI kare che. sAtamI vAta "sAdhu dharma prakAza." AThamI vAta "zrAvaka dharma prakAza." pachI navamI vAta "vicAra" ema noMdhI chelle dazamI noMdha kare che ke, "ghaNA jIvone prApti." ApaNe vicArane tALuM mAryuM che, vicAra karatA ja nathI. vicAra karIe to khyAla Ave ke mULamArga zuM che ? zenI prAptinI vAta che? hamaNAM zrI vasaMtabhAI khokhANIe kahyuM ane zrI khImajIbhAIno dAkhalo Apyo. zrI khImajIbhAI upara paramakRpALudevanA cAra hAtha hatA kAraNa ke teo lAyaka jIva hatA. tethI zrI saubhAgyabhAIne lakhyuM ke, "emane jyAM lakSa karAvavAnuM che tyAM mahAnubhAvonAM vaktavyo 236 For Personal & Private Use Only
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ lakSa karAvo." eTale ke temane bodhabIjanI prApti karAvo. ame to koInI saMbhALa rAkhI zakatA nathI. chellI avasthA vakhate pU. zrI saubhAgyabhAI pAse mumukSu zrI aMbAlAlabhAIne paramakRpALudeve mokalyA, temAM be uddeza hatA. eka to pU. zrI saubhAgyabhAIe lakhela ke, "A ziSyamAM kaMI parIkSA karavA jevI nathI ane tamo temane jJAnaprAptibodhibIjanI prApti karAvo ane nahIM to tamo lakho to huM karAvuM." tethI ATha divasa pahelAM zrI aMbAlAlabhAIne pU. zrI saubhAgyabhAI pAse javA paramakRpALudeve AjJA karelI ane sUcanA ApelI ke pU. zrI saubhAgyabhAInI saMbhALa levI ane samAdhimaraNa thAya e jovuM. bIjI bAju zrI saubhAgyabhAIne sUcanA Apela ke, A vakhate zrI aMbAlAlabhAIne bodhibIjanI prApti karAvajo. paNa zrI aMbAlAlabhAI cAra divasa moDA paDyA. atyAre ApaNe joIe chIe ke saMpradAyono koI pAra nathI, vADAno koI pAra nathI, vADAmAM kalyANa nathI. ajJAnInA vADA hoya. jo paramakRpALudeva bahAra nIkaLyA hota to ghaNA jIvonuM kalyANa thAta, paNa te pahelAM emano deha vilaya thaI gayo. ApaNe sau ApaNI jAtane paramakRpALudevanA anuyAyI kahevaDAvIe chIe, tethI paramakRpALudevanA anuyAyI tarIke A bAbata khUba vicAravAnI jarUra che. paramakRpALu zrImad rAjacaMdra deva je kahI gayA che te amane mAnya che, evo saMkalpa dareke karavo joIe. paramakRpALudeve "zrImad rAjacaMdra"mAM koI vAta kahevAnI bAkI rAkhI nathI. tamane game te prazna UThe, tamane game te prakAranI zaMkA UThe to teno javAba temAM che. teo mArga batAvI gayA che e mArga kayo? te huM tamane kahuM chuM. ApaNe roja gAIe chIe ke :"mULa mAraga sAMbhaLo jinano re, karI vRtti akhaMDa sanmukha, mU.mA. noye pUjAdinI jo kAmanA re, noya vhAluM aMtara bhavaduHkha, mu.mA." AmAM paramakRpALudeva pote ja mULamArga kahI gayA che. bhavaduHkha eTale ke janmamaraNanA pherAmAMthI chUTavuM hoya ane mAnanI khevanA na hoya to huM je mArga kahuM chuM te dhyAnathI sAMbhaLo ema paramakRpALudeva kahe che. samyajJAna samyagadarzana ane samyaphacAritrane alaga alaga samajAvyAM che paNa pachI teo kahe che ke, te traNe abheda pariNAmathI re, jyAre varte te AtmArUpa - mU.mA. 237 For Personel Private Use Only
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ teha mAraga jinano pAmiyo re, kiMvA pAmyo te nijasvarUpa - mu.mA." te traNe abheda rUpe pariNAmamAM pariNamI jAya. eTale ke AtmArUpa pariNamI jAya. vaLI teo kahe che ke, jema AvI pratIti jIvanI re, jANyo sarvethI bhinna asaMga - mU.mA. tevo sthira svabhAva te upaje re, nAma cAritra te aNaliMga - mU.mA." judI judI rIte sAdhanA karatAM jIvono vyavahAra judo judo hoI zake ane te deza, kALa pramANe pharato rahe paNa jJAnIno vyavahAra eka ja hoya. ene AtmAnI prAptinuM ja lakSa hoya. jJAna kone kahevAya ? darzana kone kahevAya ? cAritra kone kahevAya ? enI vyAkhyA karIne paramakRpALudeve samajAvela che. cAritra viSe kahe che ke emAM liMga ke veza AdhArita nathI. paMdarabhede siddha kahyA che. je pramANe kahyuM che te pramANe AcaraNa kare to mokSa thAya. ApaNo dharma mULa sanAtana jaina dharma che. A "mULa mAraga" kAvyamAM paramakRpALudeva Akho-saMpUrNa mokSa mArga mUkI gayA che. ApaNe jo ene hadayathI anusaravA prayatnazIla thaIe to ghaNuM badhuM prApta karI zakIe. ATaluM kahI mAruM vaktavya pUruM karuM chuM. OM zAMtiH zAMtiH zAMtiH mahAnubhAvonAM vaktavyo 238 For Personal & Private Use Only
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 16 zrI sobhAga dehavilaya zatAbdI varSa mahotsava-ahevAla jenI ghaNA samayathI rAha jotA hatA e mahotsava Aja tArIkha 8-6-1996thI prAraMbha thayo. AnaMda-utsava-umaMganA vAtAvaraNamAM A mahotsava eTale pUjya zrI saubhAgyabhAInA dehavilayano zatAbdI mahotsava. pU. zrI saubhAgyabhAIe 1953nA jeTha vada dazamanA savAre 10.50 kalAke emanA nazvara dehano tyAga karela. hAla 205nI sAla cAle che e rIte jotAM navvANuM varSa pUrNa thayAM ane ekasomuM varSa zarU thayuM che. eTale ja zrI saubhAgya dehavilaya zatAbdI varSanI ujavaNI traNa divasa mATe rAkhavAmAM AvI che. uparAMta A samagra varSa daramyAna vividha prakAranA kAryakramo yojAze. jemAM pustaka prakAzana-pradarzana, pravAsa-philma-vaktAonAM pravacano vagere kAryakramono samAveza thAya che. pravAsamAM evAM sthaLono samAveza karela che ke jyAM jyAM paramakRpALudeva ane pU. zrI saubhAgyabhAI sAthe rahyA hoya. tArIkha 19thI 11 sapTembara, 1996nA jetapara, morabI, vavANiyA ane rAjakoTanI yAtrA. tArIkha 2 thI 4 jAnyuArI 1997nA vaTAmaNa, khaMbhAta, vaDavA, rALaja, nAra, kAviThA, agAsa, bAMghaNI, uttarasaMDA, naDiyAda, amadAvAda vagere sthaLonI yAtrA ane tArIkha 12 thI 14 mArca 1997nA IDaranI yAtrA utsAhapUrNa saMpUrNa rIte saMpanna thaI che. A badhAM ja sthaLoe paramakRpALudeva ane pU. zrI saubhAgyabhAIe sAthe rahI satsamAgama karyo che. kula pa60 divasanA A satsamAgamamAM paraspara bannene khUbaja lAbha thayela che. A kAraNe ja jagatanA anya jIvone paNa lAbhaprada anubhava thayA che e paNa niHzaMka vAta che. jo A satsamAgama na thayo hota to je patravyavahAra thayo e thayo ja na hota ane jo patravyavahAra na thayo hota to paramakRpALudevanI AdhyAtmika kramabaddha pragatino khyAla ApaNane kyAMthI thAta? paramakRpALudeve lagabhaga 250 patro pU. zrI saubhAgyabhAI para lakhela che. A hisAbe pU. zrI saubhAgyabhAIe paramakRpALudeva para keTalA badhA patro lakhyA haze ? ema lAge che ke 500 uparAMta patro lakhyA haze ! paNa e badhA upalabdha nathI. mAtra 60 patro ja hAla maLI zakela che. jo bAkInA patro maLe to keTalo badho lAbha thAya ? A samagra varSa daramyAna A patro zodhI tene prakAzita karavA uparAMta pU. zrI saubhAgyabhAI viSe bALapaNathI karIne samAdhimaraNa thayuM tyAra sudhInI vigato AvarI letuM pustaka prakAzana karavAnI paNa yojanA che. "bhavya zrI saubhAga' philma banAvavAmAM 239 >> dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvI che temAM zarUAtamAM paramakRpALudevanA jIvana viSe mAhitI ApIne jyArathI pU. zrI saubhAgyabhAI sAthe saMparka-satsaMga-samAgama thayo tyArathI te samAdhimaraNa thayuM te prasaMga sudhInI philma taiyAra karavAmAM Avela che. A philmane kAraNe mumukSujanone anero AnaMda to maLaze ja paNa sAthe sAthe AMtarika-AdhyAtmika dRSTie lAbha paNa thaze e eno viziSTa lAbha che. pradarzananuM Ayojana paNa karavAmAM Avela che. A pradarzanamAM paramakRpALudeva tema ja pU. zrI saubhAgyabhAInA jIvana aMgenA prasaMgo parathI banAvavAmAM Avela citrapaTo rAkhavAmAM Avela che. pU. zrI saubhAgyabhAI gAmamAM je makAnamAM rahetA hatA tenA sthAne smRtimaMdira banAvavAmAM AvatAM te makAna na rahyuM. pariNAme zrI rAja-sobhAga AzramamAM zakya eTaluM jUnA makAnane anurUpa makAna banAvyuM che. A makAnamAM ane AsapAsanA grAunDamAM pradarzana goThavavAmAM Avela che. A rIte pU. zrI saubhAgyabhAIne yAda karI bhAvAMjali arpI che. samagra varSa daramyAna avanavA kAryakramo dvArA zrI saubhAgyabhAIne yAda karIzuM tema ja temanA jIvanamAMthI preraNAnAM pAna karIzuM. jeTha vada AThama 205ra zanivAra tArIkha 8-6-1996nA roja tridivasIya samArohano zubha prAraMbha savAranA dhyAna tema ja AjJAbhaktithI thayo. AjJAbhakti bAda pUjya bApujI (pU. zrI lADakacaMdabhAI) dvArA patrAMka-779 samajAvavAmAM Avela. A patramAM traNa pada paramakRpALudeve ullekha karela che. temAM (1) svabhAvajAgRtidazA (2) anubhava utsAha dazA ane (3) sthitidazAnAM pado che. AmAMnuM prathama pada svabhAvajAgRtadazA vistRta rIte samajAvela. 10-15 thI 11-15 svAdhyAyamAM pU. zrI nalinabhAIe "zrI sobhAga pratye" pustakamAMthI kramAnusAra patronuM vAMcana karela. tyArabAda zrI vikramabhAIe "adhyAtma rAjacaMdra', DaoN. bhagavAnadAsa mahetAnA pustakamAMthI paramakRpALudeva tema ja pU. zrI saubhAgyabhAInA prathama milana aMgenA prakaraNanuM vAMcana karela. bapore 3-15 thI 4-15 kalAka daramyAna tridivasIya mahotsavanuM vidhivat udghATana pU. zrI manubhAI modInA varad haste karavA nakkI thayela paNa teozrI nAdurasta tabiyatane kAraNe hAjara rahI zakyA nahIM eTale pUjya bApujIe zrI vikramabhAI ane zrI minaLabahenane udghATana karavA jaNAvela tyAre zrI vikramabhAInI vinaMtIthI pU. zrI bApujI, zrI nalinabhAI vageree sAthe rahI dIpa pragaTAvI zrI saubhAga dehavilaya zatAbdI varSa mahotsava-ahevAla 240 S For Person Private Use Only
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ udghATana karyuM. dIpakamAM sAta jyota hatI. 4-15 kalAke pradarzananuM (AgaLa mAhitI Apela che) udghATana subodha pustakAlaya khaMbhAtanA pramukhazrI amubhAI zeThanA varada haste thayuM. A pradarzana samagra varSa daramyAna joI zakAya e rIte goThavavAmAM AvyuM che. tenuM sarve mahemAno tema ja mumukSugaNe nirIkSaNa karI, lAbhAnvita thayA. sAMje 6-45 thI 7-00 daramyAna AratI, maMgaladIvo tathA devavaMdana ane Atmasiddhi zAstranuM paThana thayuM. rAtre 8-15 thI 8-30 daramyAna zrI minaLabahene "zrI sobhAga pratye" pustakamAMthI kramAnusAra patronuM vAMcana karyuM tathA tyArabAda tA. 9-6-1996nA roja yojAnAra zobhAyAtrAnI bolI bolavAmAM AvI. jeTha vada noma, 205ra ravivAra, tArIkha 9-6-1996 A divase savAre pa-00 thI pa-30 dhyAna. pa-30 thI 6-45 AjJAbhakti tathA devavaMdanA karyA bAda pU. zrI bApujIe patrAMka-779mAMthI bIjuM pada "anubhava utsAha dazA" vigatapUrNa rIte samajAvyuM. 9-30 kalAke zobhAyAtrA zrI rAja-sobhAga AzramathI zrI rAja-sobhAga vizrAMtidhAma (gAmamAM) sudhInI yojavAmAM Avela. zobhAyAtrAmAM amadAvAdathI Avela benDanA sUro relAtA hatA to grAmya vistAranA bhAIonI maMDaLIe dAMDiyA rAsanI ramajhaTa jamAvI. bhAIomAMthI ghaNAe sAphA bAMdhelA to bahenoe ekasarakhI sapheda sADI jenI borDara lAla bAMdhaNI prakAranI hatI te paherI mAthe kuMbha mUkIne zobhAyAtrAne dIpAvI hatI. A badhuM dazya avarNanIya hatuM. zobhAyAtrAmAM sau prathama dhvajAo tyArabAda benDa pArTI. pachI paramakRpALudevanA citrapaTanuM sau prathama baLada gADuM, pU. zrI saubhAgyabhAInA citrapaTa saha dvitIya baLada gADuMparamakRpALudeva tathA pU. zrI saubhAgyabhAInuM eka citrapaTa saha tRtIya baLada gADuM. pU. zrI laghurAjasvAmInA citrapaTa saha caturtha baLada gADuM ane chelle paramakRpALudeva "Atmasiddhi zAstra" lakhe che tenA citrapaTa saha paMcama baLada gADuM ema pAMca baLada gADAM zaNagArelAM eka pachI eka cAlatAM hatAM. A pachI pU. zrI DuMgarazIbhAInA gherathI je vacanAmRtajI prApta thayela tene paNa zobhAyAtrAmAM sAmela karela. jenAM darzana karIne mumukSuo AnaMdaullAsa vyakta karatA jaNAtA hatA, dhanyatA anubhavatA hatA. tyAra bAda eka rathamAM zrI pArzvaprabhunAM dhAtunAM pratimAjI birAjamAna hatAM. ane zAstrokta vidhi anusAra prabhunA ratha AgaLa dhvajA, dUdhanI dhArA, dhUpa, dIpa, chaDI, Adi laIne . dhrayasakhA zrI saubhAgya 241 For Personal & Private Use Only
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhakto cAlatA hatA. sI pArzvaprabhune vaMdana karIne kRtakRtya thatA hatA. bhagavAnanA ratha bAda TreIlara naMbara-1mAM paramakRpALudevanA jIvana caritranAM citrapaTa rAkhavAmAM Avela, jemAM (1) zrI vavANiyA janmasthaLa (2) sAta varSanI uMmare jAti smaraNajJAna (3) muMbaImAM zrI pharAmajI kAvasajI insTiTyUTamAM karela zatAvadhAna (4) IDaranA pahADa upara zrI munione dezanA A cAra citrapaTono samAveza karavAmAM Avela. TreIlara naMbara-ramAM pU. zrI saubhAgyabhAInuM paramakRpALudeva sAthenuM prathama dhanya milana (jetapara) darzAvatuM citrapaTa. TreIlara naMbara-3mAM paramakRpALudeva jyAre sAyalA padhAratA tyAre pU. zrI saubhAgyabhAI lAla jAjama bichAvI teozrIne AvakAratA te aMgenuM citrapaTa. uparAMta khaMbhAtamAM paramakRpALudeve zrI choTAlAla mANekacaMdanA makAnanI agAsI upara zrI saubhAgyabhAI tathA zrI DuMgarazIbhAIne zrI sudharmAsvAmI tathA zrI gautamasvAmI tarIke oLakhAvela tenuM citrapaTa. A uparAMta trIjuM citrapaTa zrI saubhAgyabhAIne paramakRpALudevanA vacana pratye aDaga zraddhA hatI te aMgenuM rAkhela hatuM. cothA TreIlaramAM paNa be citrapaTo : (1) pU. zrI saubhAgyabhAInI mAMdagI tathA temanA apUrva samAdhimaraNa aMgenuM ane (2) pU. zrI saubhAgyabhAIne ghera rahetuM citrapaTa rAkhavAmAM AvyuM hatuM. A badhA mATe tA. 8-6-1996nA rAtre 9-00 kalAke bolI bolavAmAM Avela te bhAgyazALIo baLadagADAmAM, TreIlaramAM, bhagavAnanA rathamAM beThA hatA. A zobhAyAtrA zrIrAja-sobhAga vizrAMtidhAmamAM (gAmamAM) thaI hatI. je zerImAM zrI saubhAgyabhAI rahetA hatA te zerIne "zrI rAja-sobhAga zerI" tarIke oLakhAvavA sAyalA grAma paMcAyate TharAva karI A TharAva anusAra nAmakaraNa vidhi muMbaIthI padhArela pU. zrI rAkezabhAI jhaverInA varada haste savAre 11 kalAke thaI hatI. tyAra bAda pU. zrI saubhAgyabhAI nivAsa karatA te sthAne taiyAra thayela zrI rAja-saubhAga vizrAMtidhAmamAM sabhA rAkhavAmAM AvI hatI. A sabhAmAM bhaktibhAvapUrvaka bhakti karyA pachI pU. zrI vasaMtabhAI khokhANI (rAjakoTa), pU. zrI DaoN. mAMgukiyA (rAjakoTa), pU. zrI nalinakAMtabhAI koThArI (sAyalA) tema ja pU. zrI bApujI (sAyalA)e prAsaMgika pravacano ApI pU. zrI saubhAgyabhAIne bhavya aMjali arpI. A ja divase eTale ke tArIkha 9-6-1996nA bapore 3-30 thI pa-30 daramyAna zrI AtmasiddhizAstranI mahApUjA, sAMje AratI, maMgaLadIvo-devavaMdana thayA zrI saubhAga dehavilaya zatAbdI varSa mahotsava-ahevAla 242 S For Personal Private Use Only
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAda 7-45 thI bhaktino kAryakrama jenI prastuti pU. zrI rAkezabhAI sAthe AvelAM mumukSu bhAI-bahenoe karI. rAtre 9-15 kalAke mahotsavanA anusaMdhAnamAM taiyAra karavAmAM Avela viDiyo philma zrImad rAjacaMdranA dAyarUpa "bhavya zrI sobhAga" darzAvavAmAM AvI. A philmanuM udghATana vavANiyAnA zrImad rAjacaMdra janmabhuvana TrasTanA TrasTIzrI jayaMtilAlabhAI premacaMda zAhe karyuM. viDiyo philmamAM zarUAtamAM paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdranA janmathI laI bALapaNa, abhyAsa, kaMThI baMdhAvavI, chUTI javI, zatAvadhAna prayoga, jyotiSavidyA, vyApAra, lagna vagere prasaMgo darzAvyA bAda pU. zrI saubhAgyabhAIne prathama milana (jetapura)no dhanya prasaMga ane bIjA keTalAkano samAveza che. philmane aMte pU. zrI saubhAgyabhAInA samAdhimaraNa aMge vigatapUrNa mAhitI darzAvI che. jeTha vada dazama, 20para, somavAra, tArIkha 10-6-1996 somavAra tArIkha 10-6-1996no divasa eTale pU. zrI saubhAgyabhAInA dehavilayano divasa. savAre pa-30 thI 7-00 pU. zrI rAkezabhAI sAthe Avela mumukSuoe bhaktino lAbha Apyo. tyAra bAda pU. zrI bApujIe "jinavara kahe che jJAna tene sarva bhavyo sAMbhaLo." e pada vistArathI rahasya kholIne samajAvyuM. AjJAbhakti pachI savAre 7-30 kalAke "sobhAga parA"nA pravezadvAranuM udghATana jANItA tattvaciMtaka DaoN. kumArapALabhAI desAInA varada haste thayuM. sabhAne pU. zrI bApujI uparAMta pU. zrI nalinakAMtabhAI tema ja DaoN. zrI kumArapALabhAI desAIe saMbodhela. sabhAnuM saMcAlana TrasTIzrI vinubhAI zAhe karyuM. sAyalAnI grAma paMcAyate sarvAnumate TharAva karI sAyalAnA eka parA tarIke "sobhAga parA"nI sthApanA karavA nirNaya lIdho. A divasathI hAI-venI sAmenI bAju Avela kSetrano samAveza A "sobhAga parA"mAM thAya che. jemAM zrI rAja-sobhAga Azrama uparAMta sarakArI gesTa hAusa, khojA komyuniTI senTara pAchaLa vikasI rahela baMgalAono bhAga vagereno temAM samAveza karela che. sobhAga parAnI zarUAta jayAM thAya che tyAM pravezadvAra banAvavAmAM AvyuM che. zrI saubhAga para zrI rAja -saubhAga Azrama sAyalA 243 .. hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ savAre 10 thI 1 daramyAna "bhavyazrI saubhAga saMsmaraNa sat sabhA"nuM Ayojana karavAmAM Avela. A sabhAmAM zarUAtamAM bhakti karyA bAda prAsaMgika pravacano pU. zrI bApujI, pU. zrI nalinakAMtabhAI, pU. zrI gokulabhAI, pU. zrI AtmAnaMdajI, zrI vasaMtabhAI khokhANI, pU. zrI rAkezabhAI, DaoN. ramaNabhAI ane DaoN. kumArapALabhAI desAIe karyA ane pU. zrI saubhAgyabhAIne bhavya aMjali arpI hatI. A sabhAne aMte sAyalA AzramanA TrasTI zrI vajubhAI zAhe AbhAra darzana karyuM. sabhAnuM saMcAlana TrasTI zrI vinubhAIe karyuM hatuM. baporano svAdhyAya kobA AzramanA praNetA pU. zrI AtmAnaMdajIe mokSamALA zikSApATha 100 nA saMdarbhe svAdhyAya karAvyo hato. tyArabAda praznottarI thayela. A tridivasIya mahotsavamAM lagabhaga AThaso bhAI-bahenoe bhAga lIdhela je muMbaI, amadAvAda, rAjakoTa, morabI, vavANiyA, kobA, khaMbhAta, kAviThA, kaccha, kalakattA ane paradezathI Avela hatA. A badhA kAryakramo yojavA preraNA ApanAra pUjya gurudeva zrI bApujI bANuM varSanI vaye paNa atyaMta sakriya rahI saune mArgadarzana ApatA hatA. saMsthAnA TrasTIgaNanA sabhyazrIo tema ja mumukSugaNe AnaMda-utsAhapUrvaka sahayoga ApavAne kAraNe A mahotsava divya, bhavya ane garimApUrNa rahyo hato. zrI saubhAga dehavilaya zatAbdI varSa mahotsava-ahevAla 244 For Personal & Private Use Only
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 17 nATyaprayoga dvArA zrI sobhAgabhAIne smaraNAMjala pU.zrI sobhAgabhAInA dehavilaya zatAbdI varSanI ujavaNI nimitte aneka kAryakramonuM Ayojana karavAmAM Avela hatuM. varSanI pUrNAhutine aMte aMtima ujavaNI sAyalA AzramamAM tridivasIya mahotsavarUpe ullAsapUrvaka karavAmAM AvI hatI. te aMtima ujavaNI daramyAna AzramanA mumukSuoe sobhAgabhAInI smRtine avismaraNIya banAvavA nATaka bhajavyuM hatuM. te nATyaprayoga eTalo badho jIvaMta rIte bhajavavAmAM Avela ke jANe varSo pahelAMnI banelI ghaTanA pharI tAdRzya thaI. je be nATako bhajavyAM hatAM te nATakonI saMvAda sahitanI paTakathA ahIM A prakaraNamAM mUkI rahyA chIe. vAcaka varga mATe emAMno amuka bhAga dvirukti jevo lAgaze chatAM bhaviSyakALamAM te nATyaprayoga pharI koI bhajavavA taiyAra thAya to tene mATe sulabha thaze. jJAnamArganI zreNI - vacanAvalI. sI mumukSujanone namaskAra paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdrajInA hRdayasakhA, bhaktaziromaNi pU.zrI saubhAgyabhAInA dehavilayane Aja ekaso varSa pUrNa thAya che. A nimitte A samagra varSa "dehavilaya zatAbdI varSa" tarIke UjavavA mATe pU. zrI bApujIe preraNA ApI, mArgadarzana ApyuM, avanavA kAryakramo dvArA A samagra varSanI ujavaNI karavAmAM AvI, tenA kaLazarUpe Aje-atyAre A nATya-prayoga rajU karatAM ame prasannatA anubhavI rahyA chIe. A nATya-prayogamAM je bhASAno upayoga karela che te atyAranI gujarAtI bhASA che. jo ke, so varSa pahelAM prayojAtI bhASAno upayoga karela nathI. samajavAmAM muzkelI na thAya e hetuthI Ama karela che. to kSamya gaNavA vinaMtI che. jema darpaNamAM AbehUba mukhAkRtinI pratikRti nihALI zakAya che, jema guru gautama svAmIthI bhagavAna zrI mahAvIra svAmInI oLakha thAya che, jema zrI hanumAnajInA dayamAM bhagavAna rAmacaMdrajInAM darzana thAya che tema pU. zrI saubhAgyabhAInA dayamAM paramakRpALudeva aharniza birAjamAna hatA. 245 ... hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal Private Use Only
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ kavi zrI priyakAnta maNiyAra potAnA kRSNa-rAdhAnA kAvyamAM zrIkRSNane parvata zikhara sAthe sarakhAvI tenA para pahoMcavA rAdhAjI keDI samAna che ema varNave che. to paramArtha zikhara rUpa paramakRpALudevanA caraNa sparzavA saubhAgyarUpa keDIe cAlavuM joIe. paramakRpALudeva avAranavAra saubhAgyabhAInA ghare sAyelA padhAratA, tyAre temanA baMne putro maNi ane caMbaka sevA karatA hoya tethI teone paramakRpALudeva pratye zraddhA baMdhAyela hatI paNa teo banne para vizeSa paramArtha raMga caDhe eTalA mATe saubhAgyabhAIe patra dvArA paramakRpALudevane vinaMtI karI ke, chokarAone evuM kAMIka lakhI mokalo ke e vAMce ane e pramANe varte to enuM kAma thaI jAya. tethI karuNAsindha paramakRpALudeve patrAMka : 200 vacanAvalI lakhI mokalAvela. A 200mI vacanAvalI te jJAnamArganI zreNI che, mokSamArganI nisaraNI che. ApaNe paNa vAtsalyamUrti paramakRpALudevanAM bALako ja chIe. A dharmapitAmaha nirdezelI nisaraNI caDhI ApaNe sau jIvamAMthI ziva thaIe e bhAva sAthe zrI rAjasobhAga satsaMga maMDaLa prastuta kare che nATya-prayoga "jJAnamArganI zreNI-vacanAvalI." jJAnamArganI zreNI - vacanAvalI noMdhaH paDado UpaDe che tyAre samagra sTeja para aMdhakAra che. Acho Acho prakAza phelAya che. (sUryodayanI slAIDa rAkhavI.) nepathyamAMthI :- prabhAta pragaTI rahyuM che, paMkhIono kalazora saMbhaLAya che. maMdiranA ghaMTArava guMjI rahyA che. sAyalAnA saMta kavi pU. zrI kALidAsabhAInuM prabhAtiyuM "mohanI nIMdamAM sUI mata raho sadA" tenAthI zubha zarUAta karIe chIe. A prabhAtiyuM maMdiramAM koI gAI rahela che. zrI saubhAgyabhAI sAMbhaLatA jovA maLe che. to cAlo potAnI vRtti sanmukha rAkhI asAdhAraNa-adbhuta-alaukika kAvyakRtine dayathI mANIye. mohanI niMdamAM sUI mata raho sadA, vyatita bahu kALa ema vyartha kIdho; nijarUpa nirakhavA, netra kholyuM nahi, supananAM sukha taNo lhAvo lIdho - mohanI, jJAnamArganI zreNI -vacanAvalI 246 For Par ate Use Only
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ vastu sthiti samajanuM vhANuM vAyuM bhaluM, zuddha samaktino bhAnu bhAse; nija para rUpano bheda pragaTe jahA~; moha mithyAtva ahaMkAra nAze - mohanI, premathI parakhIe, nirakhIe nAthane, avara adhyAsane alaga kIje, grahaNa kara jJAna guru bodhanA bIjanuM, parama rasa pAnathI kAja sIje - mohanI tuM nahIM pugalI, deha pudgala sadA, pragaTa jaDa dravya nahi rUpa tAruM; pudgalI prapaMcamAM pote bhUlI gayo, anyathA rUpa mAM mAnya mAruM - mohanI sarva vyApakapaNe sAkSI tuM sarvadA, jJAna guNa lakSaNe bhinna bhAse; zuddha upayogI tuM cihna caitanya dhana, acala avinAzI guNa kema nAza - mohanI, thAya pratibhAsa e zeyano jJAnamAM, paNa nahi jJAna tuM ja phoya bhAve; jema jalapAtra ravi dekhiye niramaLo, bhAsa darapaNa viSe tema thAve - mohanI, sarvane jANa te jANa rUpa tAruM, anyamAM jANa guNa jJAna nAve; ema bhinna bhinna guNa lakSaNe anubhavI, alakha rUpa ApanuM lakSa lAve - mohanI, lakSa rahe jyAM sudhI nitya niramaLapaNe, karamano DAgha kaho kema lAge; koI saMta vIralA samajaze sAnamAM, sahaja sthira sthitinuM bhAgya jAge - mohanI, (pU. kALidAsabhAInuM citra slAIDa para batAvavuM.) 247 . dayasakhA zrI saubhAgya For Perdedo Private Use Only
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ noMdhaH prabhAtiyuM gavAtuM hoya tyAre zrI saubhAgyabhAI paramakRpALudevanA citrapaTane praNAma kare che. pachI vacce rAkhela khATalA para bese che. zrI saubhAgyabhAI - he nAtha ! anAdikALathI A AtmA mohanI niMdamAM sUI rahela. he kRpAnAtha ! jo Apa na maLyA hota to A pAmaranI zI dazA thAta ? noMdhaH pU.zrI saubhAgyabhAI sTeja para Amatema phare che. bAraNAM tarapha najara kare che, tyAM zrI DuMgarabhAI praveze che. zrI DuMgarabhAI - kaI dazAnI vAta karo cho sobhAgabhAI ! zrI saubhAgyabhAI :- are ! A ja to kaMI vahelAM AvI gayA gosaLiyA ! zrI DuMgarabhAI :- hA ! darzana karavA nIkaLela to dUrathI tamane bArImAM joyA, thayuM ke, lAva maLIne pachI ja ghera jAuM. zrI saubhAgyabhAI :- to, to tamo zirAmaNI karIne nahIM AvyA hoM ! ApaNe sAthe ja zirAmaNI karIzuM kema ? zrI DuMgarabhAI :- nA, nA enI kazI jarUra nathI. paNa huM Avyo tyAre tamo kaMIka dazAnuM kahetA hatA. te zuM che ? zrI saubhAgyabhAI :- jAo ! gosaLiyA ! sAmenA maMdiramAMthI eka suMdara pada prabhAtiyuM gavAtuM hatuM. "mohanI niMdamAM sUI mata raho sadA" e sAMbhaLatAM mane vicAra Avyo ke, A AtmA anAdithI mohanI niMdamAM sUI rahela, ene jagADanAra prabhu na maLyA hota to A pAmaranI zI dazA thAta ? kharI vAta che ne mArA bheru ? zrI DuMgarabhAI :- hA, hA ! kharekhara jo kRpAnAtha na maLyA hota to ApaNI zI dazA thAta ? noMdha: zrI saubhAgyabhAI vaLI vaLIne bAraNA tarapha najara karatA hoya che tethI DuMgarabhAI pUche che. zrI DuMgarabhAI :- sobhAgabhAI ! bAraNA tarapha vAraMvAra kema joyA karo cho ? zI vAta che ? zrI saubhAgyabhAI :- DuMgarabhAI ! huM TapAlInI rAha jouM chuM. e haju kema nahIM jJAnamArganI zreNI -vacanAvalI 248 For Personal & Private Use Only
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ Avyo hoya ? Tema to thaI gayo che ! (nejavuM karI dUra dUra najara nAMkhe che.) zrI DuMgarabhAI :- zuM vAta che sobhAgabhAI ! Aja to TapAlInI kAMI bahu rAha juo cho ? zrI saubhAgyabhAI :- Aja to mArA prabhunI TapAla AvavI ja joIe ! noMdhaH vaLI Amatema najara kare che tyAM ja TapAlI praveze che. zrI saubhAgyabhAInA caherA para AnaMdanI lAgaNI chavAI jAya che. TapAlI :- zeTha ! A lyo tamArI TapAla, Aja jarA mane moDuM thayuM che eTale Ubho nahIM rahuM ! zrI saubhAgyabhAI :- are ! ema e javAtuM haze ? maNinI bA ! jarA sAkarano gAMgaDo to lAvajo. A to mArA prabhunI TapAla AvI che. noMdhaH (patrane jotAM jotAM bole che ) jAo gosaLiyA ! prabhuno patra Avyone ? noMdha : ratanabA sAkarano gAMgaDo laI Ave che. zrI saubhAgyabhAIne ApavA jAya che paNa saubhAgyabhAIne AnaMda vibhora thaI nAcatA jotA te sIdhA TapAlIne gAMgaDo Ape che. TapAlI gAMgaDo khAto jAya che. ratanabA :- Aja to have naMda ghera AnaMda bhayo. naMda ghera AnaMda bhayo. parakammA karIne lAgu pAya re saddagurujI mArA ! tamo maLyAthI mahAsukha thAya re vidhvaMbhara vAlA ! najaryuM karo to lIlA nirakhuM re sagurujI vAlA ! rAkho tamAre zaraNe re vizvabhara vAlA ! A pada gAtAM gAtAM zrI saubhAgyabhAI pote patra hAthamAM rAkhI paramakRpALudevanA citrapaTa AgaLa jAya che ane goLa goLa phare che. zrI saubhAgyabhAI :- maNi ! vyaMbaka ! Aja to ApaNAM nAthano patra Avela che ! te paNa tamArA banne parano che. maNi :- zuM prabhuno patra Avela che ! amArA para ? zrI saubhAgyabhAI :- hA ! lyo A patra ! kholo ane vAMco. prabhue zuM lakhela che? are ! ujama ! bena ahIM Avane ? besa. prabhuno patra 249 ... dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ to sAMbhaLa. (maNi patra laI khole che ane vAMcavAnI zarUAta kare che. paNa thoDo aTake che. ujamabA kAma karatAM aTake che ane bese che.) zrI saubhAgyabhAI :- maNi ! kema thobhyo ? jaladI vAMcane ? maNilAla :- bApu ! Apa kaho cho to huM vAMcuM chuM, paNa prabhue cauda muddAo lakhyA jaNAya che. jo Apa ane DuMgarakAkA te samajAvazo to ja amane samajAze. to samajAvazone ! zrI saubhAgyabhAI :- bhale, huM ane gosaLiyA banne samajAvazuM have jaladI vAMca ! maNilAla :- bApu ! prabhue muMbaIthI patra lakhyo hoya ema lAge che ! cAlo vAMcuM chuM. muMbaI mahA suda, 1947. jIva potAne bhUlI gayo che, ane tethI satsukhano tene viyoga che. ema sarva dharma sammata kahyuM che. noMdhaH maNilAla jarA thobhI pachI saheja mAthuM khaMjavALatA prazna kare che. maNilAla :- bApu ! jIva potAne bhUlI gayo che ? koI potAne bhUlI zake kharo ? zrI saubhAgyabhAI :- hA ! A jIva eTale ApaNo AtmA. A AtmAne anAdikALano dehAdhyAsa rahyo che. jyAM jyAM je je yonImAM janma lIdho tyAM tyAM te zarIrane potAnuM mAnyuM. jema A zarIra para paherelAM kapaDAM zarIrathI judAM che tema A zarIramAM rahelo svAra prakAzaka AtmA tenAthI taddana bhinna che. ema prabhu kahe che. jema chokaruM kAMkhamAM hoya ane koI mA kahe che ke, mAru chokaruM kyAM gayuM? to chokaruM to pAse kAMkhamAM teDyuM che paNa pote tene bhUlI gaI che. tevI rIte jIva paNa potAne bhUlI gayo che. tethI tene satsukhano viyoga che. ratanabA :- paNa bhAI ! sat sukha eTale zuM ? jJAnamArganI zreNI - vacanAvalI 25O For Personal & Private Use Only
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI saubhAgyabhAI :- gosaLiyA ! tame samajAvazo ? zrI DuMgarabhAI :- hA, sasukha eTale mokSanuM sukha ke je sukha AvyA pachI jAya nahi. avyAbAdha cirakALa AnaMdanI prApti te. sarva Astika dharma paNa teno svIkAra kare che. maNi ! AgaLa vAMca ! zrI maNilAla :- potAne bhUlI gayA rUpa ajJAna, jJAna maLavAthI nAza thAya che, ema niHzaMka mAnavuM. zrI saubhAgyabhAI :- maNi ! pharIthI vAMca to ! | (maNilAla pharIthI vAMce che.) zrI saubhAgyabhAI :- prabhu kahe che ke huM koNa chuM e jaDatuM nathI e ja ajJAna. anAdino aMdhakAra paNa prakAza thavAthI kSaNamAM dUra thAya che tema nijasvarUpa jJAnano prakAza thavAthI ajJAnarUpI anAdino aMdhakAra nAza pAme che ema zaMkArahita cokkasa mAnajo. noMdhaH (lAITa IphekTa ApavI.) zrI maNilAla :- jJAnanI prApti jJAnI pAsethI thavI joIe e svAbhAvika samajAya che, chatAM jIva lokalajjAdi kAraNothI ajJAnIno Azraya choDato nathI, e ja anaMtAnubaMdhI kaSAyanuM mULa che. zrI caMbaka :- bApu ! jJAnanI prApti jJAnI pAsethI thavI joIe eTale zuM? zrI saubhAgyabhAI :- bola miThAI kyAM maLe? zrI caMbaka :- kaMdoInI dukAne. zrI saubhAgyabhAI :- ane zAka kyAM maLe? zrI ratanabA :- zAkavALA pAse ja ne ! zrI saubhAgyabhAI - tyAre jJAna kyAMthI maLe ? jJAnI pAsethI ja maLe ne? ujamabA :- jJAnI kone kahevAya ? zrI saubhAgyabhAI :- jJAnInI vyAkhyA tame ja samajAvone DuMgarabhAI ! zrI DuMgarabhAI :- hA, jJAnI e ja ke nizadina jene AtmAno upayoga che. kSaNa kSaNa asthiratArUpa vibhAvika mohadazA jenI nirmuLa thaI 251 .. dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ che, je sadAya samadarzI che, je potAnA udaya karma anusAra vicare che, pUrvApara-avirodha apUrva jenI vANI che, je SadarzananA tAtparyane jANatA evA paramazrata che, te jJAnI che, tethI jJAna teo pAsethI maLe e svAbhAvika samajAya che. paNa lokalajjAdi kAraNothI ajJAnIno sahavAsa jIva choDato nathI ane tene ja prabhue anaMtAnubaMdhI kaSAyanuM mULa kahela che. zrI caMbaka :- anaMtAnubaMdhI kaSAya eTale zuM? zrI DuMgarabhAI :- jo caMbaka ! je anaMta saMsAra vadhAre te anaMtAnubaMdhI. satudeva, sadguru ane satkarmano je prakAre droha thAya, avajJA thAya, tathA vimukhabhAva thAya e Adi pravRttithI, tema ja asadeva, asaguru tathA asatadharmano je prakAre Agraha thAya, te saMbaMdhI kRtkRtyatA mAnya thAya, e Adi pravRttithI pravartatA "anaMtAnubaMdhI kaSAya", saMbhave che. samajAyuM ne ? zrI yaMbaka :- hA kAkA ! zrI DuMgarazIbhAI :- maNi ! have patra AgaLa vAMcaje to ! maNi jJAnanI prApti jeNe icchavI, teNe jJAnInI icchAe vartavuM ema jinAgamAdi sarvazAstra kahe che. potAnI icchAe pravartatAM anAdikALathI rakhaDyo. zrI saubhAgyabhAI :- maNi ! e bIjIvAra vAMca ne? (maNilAla bIjIvAra vAMce che.) zrI saubhAgyabhAI :- haM, svachaMdIpaNuM hoya tyAM sudhI karma kapAya nahIM. atyAra sudhI dharmanI bAbatamAM ApaNane je gamyuM te karyuM mATe ja bhavabhramaNa karIe chIe. tethI jJAnI sadgurunA zaraNe javuM joIe. Ama jinAgamAdi sarva zAstro mAne che. DuMgarabhAI ! mArI samaja sAcI che ne ! zrI DuMgarazIbhAI :- kharekhara ! sobhAgabhAI ! tamo sAcA cho. he maNi ! AgaLa zuM lakhela che ? zrI maNilAla :- jayAM sudhI pratyakSa jJAnInI icchAe, eTale AjJAe nahIM jJAnamArganI zreNI - vacanAvalI 2para For Personal & Private Use Only
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ vartAya, tyAM sudhI ajJAnanI nivRtti thavI saMbhavatI nathI. zrI yaMbaka :- kAkA, A pratyakSa jJAnI kone kahevAya ? zrI DuMgarabhAI :- jo caMbaka ! prabhue AgaLa jJAnInI icchAe vartavuM ema kahyuM to te jJAnI kevA hoya te ahIM jaNAvyuM. ahIM pratyakSa zabda lakhyo che. pratyakSa eTale hAlatA cAlatA dehadhArIpaNuM, mana vacana kAyAnuM saMyogIpaNuM te. kaivalya saMpanna parama saddaguru te arihaMta bhagavAna tathA te arihaMta bhagavAnanA parama upAsaka evA AtmajJAnI sadUgurunI AjJAe nahIM vartAya tyAM sudhI ajJAnanI nivRtti saMbhavatI nathI. pUrve thaI gayelA anaMtajJAnIo jo ke mahAjJAnI thaI gayA che paNa ApaNAmAM mAnabhAva hoya te kahevA Ave nahIM paraMtu hAla je pratyakSa jJAnI birAjamAna hoya te doSane jaNAvI kaDhAvI zake. jema dUranA kSIrasamudra karatAM mIThAM pANIno kaLazo tRSAturanI tRSA chIpAve tema. hAM maNi ! prabhu have zuM lakhe che ? zrI maNilAla :- jJAnInI AjJAnuM ArAdhana te karI zake ke je ekaniSThAe tana, mana, dhananI Asaktino tyAga karI tenI bhaktimAM joDAya. zrI saubhAgyabhAI :- pratyakSa sagurune zodhI ekaniSThAe te satparuSanA caraNa kamaLamAM sarvabhAva samarpaNa karI tenI bhaktimAM lIna thAya. noMdhaH zrI saubhAgyabhAI AMkha baMdha karI thoDIka kSaNo besI rahe che. sau emanI sAme joI rahe che. zrI maNilAla :- jo ke jJAnI bhakti icchatA nathI, paraMtu mokSAbhilASIne te karyA vinA upadeza pariNamato nathI ane manana tathA nididhyAsanAdino hetu thato nathI mATe mumukSue jJAnInI bhakti avazya kartavya che ema sapuruSoe kahyuM che. zrI cuMbaka - hA ! hA ! mumukSue jJAnInI bhakti avazya kartavya che. zrI maNilAla :- AmAM kahelI vAta sarva zAstrane mAnya che. 253 . hadayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI saubhAgyabhAI :- hA ! sAhebajI kahe che ema ja che. zrI maNilAla :- RSabhadevajIe aThThANuM putrone tvarAthI mokSa thavAno e ja upadeza karyo hato. zrI saubhAgyabhAI :- DuMgarabhAI ! chokarAone A vAta karone? zrI DuMgarabhAI :- hA, aThThANuM putro zrI RSabhadeva bhagavAna pAse gayA hatA. mokSa mAMgavA nahIM paNa rAja mAMgavA mATe. teo kahe A bharata amane herAna kare che, ene kAMI kaho. te amArA rAja bhogavavA deto nathI, kahe che mAruM cakravartIpaNuM svIkAro. to pachI ame svataMtra rAjA zenA? tyAre bhagavAne kaheluM ke A deha paDaze tyAre A jamIna sAthe Avaze ? badhAM kahe ke nA. tyAre rAja sAthe Avaze ? badhA kahe nA. to pachI A kAyama je sAthe Ave evuM rAja tamane ApuM e lo ne ! tamane kAyama rahenAruM mokSanuM sukha ApuM e svIkArone ! je sukha karatAM A duniyAmAM moTuM sukha nathI ane e sukha AvyA pachI jAya nahIM ema zrI RSabhadeva bhagavAne kahyuM eTale aThThANuM putro emanA ziSya thaI gayA. temaNe mokSanI ArAdhanA zarU karI dIdhI ane e ja bhave mokSe gayA. zrI maNilAla - parIkSita rAjAne zukadevajIe e ja upadeza karyo che. zrI DuMgarabhAI :- juo, rAjA ke rANInuM maraNa thAya tyAre enI pAchaLa garuDa purANa besADavAnI paraMparA che. e garuDa purANa satata sAta divasa vaMcAya. e kathAmAM parIkSita rAjAne zukadevajIe e ja upadeza karyo hato. zrI ratanabA - zrI zukadevajIe zo upadeza karyo hato? zrI DuMgarabhAI :- he parIkSita rAjA have tAruM mRtyu AMgaNAmAM AvI gayuM che. parIkSita rAjA kahe. zuM bolo cho ? zukadevajIe kahyuM "hA." parIkSita rAjAe kahyuM ke, kyAre Avaze te kahone bhagavAna ? sAta divasa bAda takSaka nAmano sarpa tane karaDaze ane mRtyu thaze. to parIkSita rAjA nAcyA. rAjI thayA ke hajI sAta divasa bAkI che ne ? to zukadevajI kahe "hA." parIkSita jJAnamArganI zreNI -vacanAvalI 254 For Personal & Private Use Only
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjAe kahyuM ke bhagavAna mane evo rasto batAvo ke e mota Ave te pahelAM huM ene jItI lauM. zukadevajIe rasto batAvyo ke bhAI ! A rasto che tuM enI sAdhanA kara pachI parIkSita rAjAne takSaka nAga karaDyo parantu e pahelAM emaNe sAta divasamAM e sAdhanA karI lIdhI ane mRtyu Ave e pahelAM jIvanamukta thaI gayA. zrI caMbaka :- bApu ! A be vArtA to sAMbhaLI paraMtu te dvArA sAhebajI kahevA mAMge che te haju samajAyuM nahIM. zrI saubhAgyabhAI :- jo cuMbaka ! pahelA tIrthakara zrI RSabhadeva bhagavAna tema ja vaidika paraMparAmAM tejasvI garasthAna prApta karanAra zrI zukadevajI, e bannee e ja upadeza karela che ke, A jIve sarve karyuM che eka A vinA ! te zuM? to ke, nizcaya kahIe chIe ke, sapuruSanuM kaheluM vacana, teno upadeza te sAMbhaLyA nathI athavA rUDe prakAre karI te uThAvyA nathI. have samajAyuM ne ? zrI caMbaka :- hA, bApu ! zrI maNilAla :- anaMtakALa sudhI jIva nija chaMde cAlI parizrama kare to paNa pote, potAthI jJAna pAme nahIM paraMtu jJAnInI AjJAno ArAdhaka aMtamuhurtamAM paNa kevaLa jJAna pAme. zrI saubhAgyabhAI :- hA ! potAnI icchA mujaba huM jANuM chuM, samajuM chuM ema mahenata kare, himAlaya khodI parasevA vALa, parizrama kare to paNa pote potAthI jJAna pAme nahIM. kyAM sudhI ? anaMtakALa sudhI. paraMtu je jIva jJAnInI AjJAno ArAdhaka thAya te aMtamuhurtamAM, eTale maNi A tArAM bA sAmAyika kare teTalA samayamAM, aDatAlIsa miniTamAM, kevaLajJAna pAmI zake. maNi ! AgaLa prabhu zuM kahe che ? zrI maNilAla :- zAstramAM kahelI AjJAo parokSa che, ane te jIvane adhikArI thavA mATe kahI che. zrI saubhAgyabhAI :- zAstromAM AjJA lakhelI che te parokSa che. mana, vacana kAyAnA yoganI apekSAe vidyamAna nathI, zAstramAM mArga kahyo che, 255 ... dhrayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ marma kahyo nathI. marma to satpaSanA aMtara AtmAmAM rahyo che to paNa A zAstronA praNetA mahAjJAnI hovAne kAraNe te jIvane adhikArI banAve che. dayA, zAMti, samatA, kSamA, satya, tyAga, vairAgya jagADe che. jyAM jyAM sAcuM e mAruM evI madhyastha dRSTi apAve che. pratyakSa sagurunA guNa lakSaNa darzAvI te sadgurune zodhavA prere che. ema sapAtra banAvI, sajIvana mUrti jJAnInI AjJAnuM ArAdhana karavA samartha banAve che. huM pachI? zrI maNilAla :- A jJAnamArganI zreNI kahI e pAmyA vinA bIjA mArgathI mokSa nathI. zrI DuMgarabhAI :- maNi ! jo huM samajAvuM. A mokSamArganI nisaraNI kahI. bhagavAna RSabhadevathI zrI vardhamAna mahAvIra svAmI sudhI ane Aja paryanta mokSa mATeno A eka ja mArga che. zrI maNilAla :- e gupta tattvane je ArAdhe che, te pratyakSa amRtane pAmI abhaya thAya che. zrI ujamabA ane zrI ratanabA - A gupta tattva eTale zuM? (parama utsukatA sAthe bane pUche zrI saubhAgyabhAI - gosALiyA ! prabhue AmAM marma kahI dIdhela che. zrI DuMgarabhAI :- hA, kharekhara ! zrI saubhAgyabhAI :- A gupta tattva eTale bIjajJAna, ke je jJAnamAMthI jo jIva puruSArthI thAya to temAMthI kaivalya jJAnarUpI vRkSa Uge. A gupta tattvane gurugama kaho, sudhArasa kaho, upazama kaho athavA bodhIbIja kaho. ane tenI prApti zrI sadaguru bhagavAna pAsethI thAya. ziSyamAM pAtratA joI apAra karuNAvaMta zrI sadguru A gupta tattvanuM, bodhIbIjanuM ropaNa kare che. ziSyane dhanya-dhanya kare che. te suziSya A gupta tattva para puruSArthI thatAM pratyakSa amRtatvane pAmI ajara-amara avinAzI padane varI abhaya thAya che. jJAnamArganI zreNI - vacanAvalI 2pa6 For Personal & Private Use Only
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI maNilAla - iti zivam ! zrI saubhAgyabhAI :- ahIM jJAnamArganI zreNI-mokSamArganI nisaraNI iti eTale pUrNatAne pAmI. ahAhA !! je jIva A zreNI mAMDaze te avazya zivatattvane pAmaze. he nAtha ! he prabhu basa ! Ama kRpA karatA rahejo. mArga batAvI te para cAlavAnuM baLa Apajo, baLa Apajo. 257 . hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 18 maMgalamaya mRtyu prastAvanA jema bapaiyo piyu piyu kare tema pU. zrI saubhAgyabhAI paramakRpALudevanA satsaMgamAM rahevA talasATa anubhavatA. kAraNa paramakRpALudevano samAgama jeTalA divasa vadhAre thAya teTalo mAnavabhava saphaLa thAya ema jANatA. pU. zrI saubhAgyabhAI tabiyatanI dRSTie lAcAra hovA chatAM paramakRpALudevanI sAthe IDarakSetre javA tatparatA dAkhave che eTale ja kahe che ke, "Avo joga anaMtakALe bane tevo joga prApta thavAmAM hoya tene kema gumAvI zakAya ?" yaMbakalAlane potAnA pitAjIne javA devAnuM haiye besatuM nahotuM paNa paramakRpALudeva jyAre kahe che ke "yaMbaka, tame sau phikara karo mA. zrI saubhAgyabhAInI sevA tathA uttarakriyA tamArA hAthathI thaze." tyAre IDarakSetre javA mATe prasannatA vyakta kare che. paramakRpALudeva sAthe pU. zrI saubhAgyabhAI saMvata 1953nA vaizAkha vadamAM IDara padhAre che. tyAM daza divasa sthiratA kare che. A daza divasa daramyAna paramakRpALudeva pU. zrI saubhAgyabhAI para paramArtha meghanI varSA varasAve che. tyArabAda paramakRpALudeva muMbaI padhAre che ane pU. zrI saubhAgyabhAI sAyalA padhAre che. pU. zrI saubhAgyabhAIne apUrva AtmajAgRti ApanArI, apUrva aMtima ArAdhanA karAvanArI, mahAmunizvarone paNa durlabha apUrva samAdhimaraNa nipajAvanArI, amara paTAratnatrayI paramakRpALudeve muMbaIthI lakhI mokalAvela. A prasiddha patraratnatrayImAMthI prathama patra eTale patrAMka : 779 ke je jayeSTha suda, 1953nA lakhela. bIjo patra eTale patrAMka : 780 ke je jayeSTha suda AThama, 1953nA lakhela ane trIjo patra te patrAMka : 781 ke je jayeSTha vada chaThTha, ravivAra, 1953nA lakhela. AmAMnA prathama be patro bAda pU. zrI saubhAgyabhAI potAnuM skraya kholatAM patramAM jeTha suda caudasa, 1953 ravivAre jaNAve che ke deha jaDa che, AtmA caitanya che, te caitanyano bhAga pratyakSa judo samajavAmAM Avato na hato paNa dana ATha thayAM ApanI kRpAthI anubhava gocarathI bephaTa pragaTa judo dekhAya che. ane rAtadivasa A caitanya ane A deha judAM ema ApanI kRpAdRSTithI sahaja thaI gayela che. Ano artha e thayo ke jayeSTha suda chaThThanA A banyuM haze ema anumAna thAya maMgalamaya mRtyu 258 For Personal & Private Use Only
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. A rIte jotAM patrAMka 779 ke jemAM paramakRpALudeve svabhAvajAgRtadazA, anubhavautsAhadazA ane sthitidazAnA paMDita banArasIdAsajI racita savaiyA lakhI mokalela teNe zrI saubhAgyabhAIne ghaNI uccadazAe pahoMcADela. - zrI aMbAlAlabhAI ke je pU.zrI saubhAgyabhAInA samAdhimaraNanA sAkSI hatA teo sAyalA jayeSTha vada AThama maMgaLavAre 1953nA Avela, A ja divase paramakRpALudevano chello patra kramAMka 781 Avela. jemAM paramapuruSadazA varNana che. Ama ghaTanAkrama che tenI noMdha levA darzakagaNane vinaMtI che. to cAlo ApaNe sahu A paramasakhA saubhAgyanA aMtaramAM cAlI rahelI bhedajJAna prakriyAne ane tenA phaLasvarUpe thayela maMgalamaya mRtyu nihALIe. to prastuta che svagata uktirUpa nATya prayoga "maMgalamaya-mRtyu" "maMgalamaya mRtyu". (paDado khase che tyAre sTeja para eka khATalAmAM pU. zrI saubhAgyabhAI sUtA hoya che. caMbakalAla paga dabAvatA hoya che. ratanabA viMjhaNo laI mAthA pAse UbhAM rahI havA nAkhatAM hoya che. DuMgarabhAI eka Tula para beThA hoya che. maNilAla bAjumAM UbhA-hAlatAM-cAlatAM kaMIka karatA hoya che.) pU.zrI saubhAgyabhAInA hAthamAM patra hoya che. tene jotA hoya e rIte sUtA hoya che ane vicAramAM paDI gayA hoya ema ApaNane lAge che. seTa para khATalAmAMthI pU.zrI saubhAgyabhAI joI zake e rIte paramakRpALudevanuM citrapaTa hoya che. pU.zrI saubhAgyabhAI para bArImAMthI lAITa AvatI hoya che ane saubhAgyabhAI potAnA AtmA sAthe vAta karatA jovA maLe che. noMdhaH A dazya svagata ukti (Loud Thinking) rUpe levAnuM che. vAtAvaraNa gaMbhIra karavA pAchaLathI saMgItanA sUro vahe che. nepathyamAMthI :- paramakRpALudeva banArasIdAsajI racita samayasAra nATakamAMthI "svabhAvajAgRtadazA" savaiyo lakhela che. svabhAva eTale AtmA ane A che AtmAnI jAgRta dazA. svabhAva jAgRta dazA citrasArI nyArI, parajaMka nyArI, seja nyArI, cAdari bhI nyArI, IhAM jhUThI merI thapanA, atIta avasthA saina, nidrAvAhi kauu pai na, vidyamAna palaka na, yAmeM aba chapanA. 259 ... hRdayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ hA ! A carmacakSa vaDe je kaMIpaNa citro joI rahyo chuM te meM UbhuM kareluM citrAmaNa che ane tenAthI mAro AtmA nyAro che. are ! A palaMga ke jenA para huM sUto chuM e mArAthI nyAro che. palaMga paranI seja-pathArI bichAvI che e paNa nyArI che. A cAdara paNa nyArI che are ! A zarIra sudhdhAM mAruM nathI to e kyAMthI mArAM thavAnAM ? aho ! atyAra sudhI pUrvanA atItakALamAM badhAne meM mAruM mAnyuM ! kevI ghora ajJAnatA ! kevI jUThI mAnyatA ! A sthULa zarIra, aMdara tejasa zarIra, kArmaNa zarIra, A indriyo, A zvAsocchavAsa, mana, buddhi, citta, ahaMkAra e kAMI mAruM nathI. he devAdhideva ! he bodhasvarUpa ! Aje to ApanI kRpAe divya locana maLyAM. anAdinuM timira kSaNamAM bhAgyuM ! he kalpavRkSa samAna, have to mAro svabhAva jAgRta thayela che, vartamAnamAM eka kSaNa paNa mohanidrAmAM nahIM vitAvuM. basa ! have paramAM rahevuM ja nathI. nathI ja rahevuM. svAsa au supana dola, nidrAkI alaMga bUjhe, sUjhe saba aMga lakhi, Atama darapanA, tyAgI bhaya cetana, acetanatA bhAva tyAgi, bhAle dRSTi kholike, saMbhAle rUpa apanA. A mArA zvAsocchavAsa ane bAhya jagatarUpa svapnane A ajJAnarUpI nidrA sAthe saMbaMdha hato paNa have AtmajJAnarUpa kSaNamAM nijasvarUpanA guNo pratyakSa thayA che. A zarIra, enA sukhanAM sAdhano, A ghara, A svajanano moha e badhAM ja acetana tattvone tyAgI mAtra eka cetana bhAva keLavavo che. atyAra sudhIno jaDamAM mArApaNAno bhAva hato, te AjathI A cetane tyAgI dIdho che. Ama A tyAgI cetana banI jJAnadaSTine jouM chuM to mAtra eka mAruM ja svarUpa anubhavAya che. | he sahajatmasvarUpa svAmI ! mArA para ATalI ja kRpA karo ke A cetana cetananuM jJAna kare. o prabhu ! A AtmA atyAra sudhI keTaluM rakhaDyo, keTaluM AthaDyo, keTaluM duHkha bhogavyuM. A anaMta saMsAramAM kUTAto kUTAto huM anaMtakALathI bhamI rahela hato. Ape mane mArA sAcA svarUpane oLakhAvI je anaMtakALe prApta na thAya te prApta karAvela teno badalo to zuM vALuM mArA nAtha ! paNa e badala Apane koTI koTI vaMdana karuM chuM. maMgalamaya mRtyu 260 For Personal & Private Use Only
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ anubhava utsAhadazA jaiso nirabhedarUpa, nice atIta hato, taiso nirabheda aba, bhedakI na gaDhaMgI ! dIse karma rahita sahita sukha samAdhAna, pAyo nijathAna phira bAhari na baago ! he sahajAtmasvarUpa svAmI ! he bodhasvarUpa ! he jogezvara ! A AtmA eTale ke jJAnadhArA ane zarIra eTale karmadhArA, eka vakhate ekameka hatI te have hamezAM judI rahe. he premapeja ! he devAdhideva ! ApanI kRpAthI huM kamarahita thavA lAgyo chuM. kRpAnAtha ! Ape mane mArA svabhAvanuM samAdhisukha Apela che. nijasthAna prApta karAvyuM che. have A AtmA bahAra parabhAvamAM na vahI jAya e AziSa Apajo. kabahuM kadApi apanI subhAva tyAgi kari, rAga rasa rAcike na paravastu gaagau; amalAna jJAna vidyamAna paragaTa bhayau, yAti bhAMti Agama anaMtakAla rahegau. he purANapuruSa ! he anaMta zaktivAna ! Aje A patra dvArA ApamAM rahelI IzvarI zaktino saMcAra Ape A AtmAmAM karyo. e zaktinA sathavAre, aTaLa anubhava svarUpa A AtmAne sarva dravyathI, kSetrathI, kALathI ane bhAvathI nyAro rahevAno huM puruSArthI thauM chuM. AtmalakSa choDI rAga rasamAM rAcIne kyAreya kadApi paravastune na grahuM. nizcayathI A amalAna, pavitra svabhAva pratyakSa vidyamAna pragaTa sanmukha thayo che te tevo ja anAgata anaMtakALa sudhI rahevAno che. Apa dhiMgo dhaNI mAthe cho mATe have koI phikara rahI nathI. sthiti dazA eka parinAmake na karatA darava doI, doI parinAma eka dava na dharatu hai; eka karatUti doI dava kabahU na kare, doI karatUti eka darva na karatu hai; hA ! be dravyo eTale A AtmA ane zarIra. AtmA eTale caitanya ane zarIra 261 ... skrayasakhA zrI saubhAgya For Person Private Use Only
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ eTale jaDa. A banne dravyonI pariNatI judI che. jaDane jaDa pariNatI che ane caitanyane caitanya pariNatI che, ane mATe ja eka sarakhI kriyA A be dravyo karI na zake tathA eka dravya paNa A banne kriyA na karI zake. he nAtha ApanI kRpAe A siddhAMta anubhavathI prayogasiddha thayo che. te nAtha ! AtmapradezanA rome roma Apane pokAre che, pokAre che. jIva pudgala eka kheta avagAhI douM, apane apane rUpa kou na karatu hai; jaDa parinAmanika karatA hai pudgala, cidAnanda cetana subhAva Acaratu hai. | he nAtha ! kevuM Azcarya che ke, A jIva eTale A AtmA ane pudgala eTale A zarIra e banne nakhazikha eka kSetramAM ja rahyA che. chatAMye potapotAnuM svarUpa choDatA nathI. hA ! satya che ke te banneno saMyogI saMbaMdha che. arUpI caitanya, svaparaprakAzaka, A AtmA satata jJAnanI pariNatImAM ja rahyo che. jyAre sparza, rasa, varNa, zabda ane gaMdha vigere guNalakSaNa A pudgalanAM che. te pote tene koI divasa choDato nathI. A zarIrano saMbaMdha thayo che te to saDI javAnuM che, gaLI javAnuM che, paDI javAnuM che, te mArA svAmI ! Ape jJAnadRSTi ApI tethI have A zarIra para koI moha rahyo nathI. A cidAnaMda cetanamAM nijajJAnarUpa AnaMdamAM cirakALa rahevuM che, cirakALa rahevuM che. he dInadayALa ! he karuNAsAgara ! sadgurusvAmI ApanA akSaradeharUpa patre A sevakanI saMbhALa lIdhI. Ape dIdheluM vacana Ape pUrNarUpe pALyuM che. te jJAnasrota ! paramasukhanA dhAma ! Ape parama upakAra karI A sevakane dhanya karela che. Amane Ama chellA zvAsa sudhI Apa mArI sAthe sAthe ja rahejo. he nAtha ! he tAta ! je mana, vacana, kAyAnA pavitra yoge A sevakanuM A AtmAnuM kalyANa karyuM te ja mana, vacana, kAyAnA yoge Apa mane khamAvo cho ! he parama laghutAnA dhAraka ! kSamAne pAtra to huM chuM, mATe Apa dInadayALa, kRpAnAtha mane kSamajo . saphaLa karyo bhava mAro... mAro; kema bhUluM upakAra... saphaLa thayo bhava mAro... mAro; maMgalamaya mRtyu 262 For Personal & Private Use Only
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ kema bhUluM upakAra.. kRpA rahe sadAye muja para; Apa cho tAraNahAra. saphaLa thayo. doSa saghaLAM je meM karyA; kSamajo dInadayALa... trikaraNa vanda karIne; khamAvuM vAraMvAra.... saphaLa thayo. noMdha: (dhIme dhIme aMdhAruM thAya che ane dezya pUrNa thAya che.) navuM dazya zarU thAya che. pU. saubhAgyabhAI dhrUjatAM dhrUjatAM caMbaka ane maNinA khabhe hAtha rAkhI sTeja para praveze che. dhIre dhIre khATalA tarapha jAya che. temano zvAsa caDI gayo che. khATalA para bese che. tyAre zrI DuMgarabhAI, zrI dhArazIbhAI, zrImatI ratanabA, zrI ujamabA vagere sTeja para koI beThelAM - koI ubhelAM koI kAryamAM vyasta dekhAya che.) saubhAgyabhAI :- o ho ! he mArA prabhu ! he mArA nAtha ! noMdha : (khATalA para sue che. zvAsa thoDIvAra pachI heTho bese che tyAre zrI gosaLiyAne hAthethI najIka AvavA jaNAve che. pariNAme zrI DuMgarabhAI najIka AvI Tula para bese che.) saubhAgyabhAI :- ahIM mArI pAse (ekazana dvArA pAse besavA jaNAve che.) to DuMgarabhAI zrI saubhAgyabhAInI najIka khATalA para bese che. saubhAgyabhAI :- gosaLiyA ! mArA bheru ! teM to mane hamezAM sAtha Apyo che ! bhAI ! tane aMtarathI khamAvuM chuM ! DuMgarabhAI :- huM paNa Apane khamAvuM chuM (zrI DuMgarabhAI namana kare che.) (sigarAmano avAja Ave che.) dhArazIbhAI :- sigarAmano avAja Avyo ! zuM aMbAlAla AvI gayA ! maNilAla :- are ! hA ! hA ! aMbAlAlabhAI AvI gayA che (zrI maNilAla sTeja parathI bahAra jaI aMbAlAlabhAIne laI pharIthI sTeja para Ave che.) 263 . dayasakhA zrI saubhAgya = = = For Personalvate Use Only
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMbAlAlabhAI sIdhA zrI saubhAgyabhAI pAse jaI temanAM caraNasparza kare che e vakhate zrI saubhAgyabhAI jarAka ja UbhA thavA jAya che.) aMbAlAla :- kAM ? sobhAgabhAI ! kema lAge che ? saubhAgyabhAI :- o...ho... aMbAlAla.... tame AvI gayA ! aMbAlAla :- hA, sobhAgabhAI, jo ke cAra divasano vilaMba thayo che. mATe kSamA mAguM chuM. maNilAla :- bena, pArvatI ! kAkA mATe pANI lAvaje to. pArvatI :- lAvI, bhAI (pArvatI aMbAlAlabhAI mATe pANI lAve che. aMbAlAlabhAI pANI pIve che.) ujamabA :- pArvatI beTA ! A thALI laI jA to ! pArvatI :- jI. phaibA, Apo. (pArvatI pANIno glAsa tathA thALI laIne rasoDAmAM jAya che.) DuMgarabhAI :- aMbAlAla ! ame to tamArI AturatApUrvaka rAha jotA hatA, kema moDA paDyA ? aMbAlAla :- jANe vAta ema che DuMgarabhAI ke, paramakRpALu zrI sadguru sAhebajInI AjJA thatAM ahIM sAyalA bhagatanA gAme AvavA ghaNI ja iMtejArI hatI, paraMtu mArA aMtarAya karmanA udaye cAra divasano vilaMba thayo. kAraNa ke mArA pitAjIne tyAM pAMcama-chaThThanA divase jJAti jamADavAno prasaMga hato. tethI koIne khedanuM kAraNa na thAya, mATe thoDuM vadhu rokAI prasaMgane sAcavI khaMbhAtathI nIkaLyo. DuMgarabhAI :- cAlo, jevI prabhu icchA. aMbAlAla :- kAM? dhArazIbhAI ! kema cho ? Apane suvANa to che, ne ? dhArazIbhAI :- sAruM che, aMbAlAla. aMbAlAla :- DuMgarabhAI, sobhAgabhAIne kema lAge che? DuMgarabhAI :- Aje kAMIka ThIka lAge che. chellA pAMca mahinAthI tAva Ave che. davA koI lAgu paDatI nathI. zarIra dhIre-dhIre kSINa thatuM jAya che. AMkhe dekhavuM paNa ochuM thaI gayuM che. rAta-divasa eka sAhebajInuM ja raTaNa rahyA kare che. maMgalamaya mRtyu ra64 For Personal & Private Use Only
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ saubhAgyabhAI :- sa..ha..jA..tma svarUpa svAmi. (2) aMbAlAla :- DuMgarabhAI, A sthitimAM paNa sAhebajInuM ja smaraNa rahevuM, e kevI abhuta vAta che. DuMgarabhAI :- emAMya prabhu sAthe IDara jaIne AvyA pachI to temanI AMtarika dazAmAM khUba ja parivartana Avela che. jANe nirmohI, asaMga ane aMtarmukha upayogamAM ja varte che. aMbAlAla :- DuMgarabhAI ! A samaye ApanI otha sobhAgabhAIne khUba ja hitanuM kAraNa banI che. DuMgarabhAI :- basa ! rAta-divasa satsaMga, sAhebajInAM vacanAmRtono svAdhyAya, tathA cauda pUrvanAM sAra samAna zrI Atmasiddhi zAstrajInuM satata ciMtana ane manana temane samAdhibhAvamAM rAkhe che. dehane to jANe visarI gayA che. aMbAlAla :- DuMgarabhAI ! A badhI prabhunI kRpA che. saubhAgyabhAI :- (patra laI AMkhe aDADe che.) aMbAlAla Aje prabhuno patra Avyo che. vAMcI saMbhaLAvo ne ! (sobhAgabhAI aMbAlAlane patra Ape che.) aMbAlAla :- (patra laI khole che.) (skrIna para pada savaiyo lakhelo rAkhavo.) aMbAlAla :- paramapuruSa dazA varNana. ahoho. AmAM to paramapuruSa mahAtmAnI parama adbhuta AtmadazAnuM varNana karato savaiyo ke je paMDita banArasIdAsajIe racelo che, te lakhela che. vaLI kRpAnAthe tene samajAvatA artho tenI nIce ja lakhyA che. parama puruSa dazA varNana kIcasau kanaka jAke, nIca sau narasapada, mIcasI mitAI, garuvAI jAke gArasI; jaharasI joga jAti, kaharasI karAmAti, 265 ... dayasakhA zrI saubhAgya For Personer ate Use Only
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ haharasI hausa, pudgalachabi chArasI; jAlasI jagabilAsa, bhAlasau bhuvanavAsa, kAlasa kuTuMbakAja, lo kalAja lArasI; sIThasau sujasu jAnai, bIisI bakhata mArna, aisI jAkI rIti tAhI, baMdata banArasI. je kaMcanane kAdava sarakhuM jANe che, rAjagAdIne nIcapada sarakhI jANe che, koIthI sneha karavo tene maraNa samAna jANe che, moTAIne lIpavAnI gAra jevI jANe che, kImiyA vagere jogane jhera samAna jANe che, siddhi vagere aizvaryane azAtA samAna jANe che, jagatamAM pUjyatA thavA AdinI haoNsane anartha samAna jANe che, pudgalanI chabI evI audArikAdi kAyAne rAkha jevI jANe che, jagatanA bhogavilAsane mUMjhAvArUpa jALa samAna jANe che, gharavAsane bhAlA samAna jANe che, kuTuMbanA kAryane kALa eTale mRtyu samAna jANe che, lokamAM lAja vadhAravAnI icchAne mukhanI lALa - jANe che, kIrtinI icchAne nAkanA mela jevI jANe che ane puNyanA udayane je vida samAna jANe che, evI jenI rIti hoya tene banArasIdAsa vaMdanA kare che. noMdha : (patra pUrNa thatA sudhImAM zrI saubhAgyabhAI palaMgamAM sUtA hoya che tene badale beThA thaI jAya che.) aMbAlAla :- are ! saubhAgyabhAI to beThA thaI gayA, kharekhara prabhunA | zabdonI zakti to juo ! mArA nAtha ! dayALu ! tAro anugraha anupama che. noMdhaH (sTeja para aMdhakAra thaI jAya che.) (navuM dRzya zarU thatAM prakAza thAya che.) DuMgarabhAI :- aMbAlAla ! gaIkAla jeTha vada noma, budhavAra hato paNa Akho divasa pasAra thaI gayo, jo ke sobhAgabhAInI tabiyata ghaNI kSINa thaI gayela mAlUma paDe che. aMbAlAla :- Aje paNa gaIkAlanI mAphaka ApaNe saue sAvadhAna rahevAnuM che. teo gaIkAlathI ghaNuM ja ochuM bole che. (zrI sobhAgabhAInA zvAsocchavAsanA avAja vadhI jAya che.) maNilAla :- bApujI ! Apa sahajAtmasvarUpa svAmIzrInA smaraNane lakSamAM rAkhajo. maMgalamaya mRtyu 266 For Personal & Private Use Only
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ saubhAgyabhAI :- mane eka ja lakSa che. bIjo nathI paNa have tame mane kaMI kahezo nahIM. mArA upayogathI cUkAI javAya che. tethI mane kheda rahe che. (tUTaka tUTaka bole che.) aMbAlAla :- cuMbaka ! keTalA vAgyA haze ? (caMbakane jarA bAju para laI jaI pUche che.) caMbakalAla :- daza ne aDatAlIza miniTa thaI che. aMbAlAla :- dhArazIbhAI jarA ahIM Avone ? sobhAgabhAInI sthiti aMtima avasthAnI hoya ema mane lAge che, rakhene vadhAre duHkhanI sthitimAM Atma upayoga bhUlI gayA hoya to ? dhArazIbhAI :- ApaNe ekavAra smaraNa ApavuM joIe. aMbAlAla :- cAlo, najIka jaI smaraNa ApIe. sahajAtmasvarUpa svAmI... sahajAtmasvarUpa svAmI.. sama svarUpa svAmI... saubhAgyabhAI :- (gaLakAM khAtAM tUTaka tUTaka bole che.) hA ! e ja mAruM lakSa che. aMbAlAla ! tame moDA paDyA. mAre tane keTaloka upadeza karavAnI icchA che, paNa have vakhata nathI. huM samAdhibhAvamAM chuM, tuM samAdhimAM raheje have mane kaMI kahIza nahIM. (Ama bolatAM bolatAM zrI saubhAgyabhAI hAMphI rahyA hoya ema lAge che. tyAM UbhelAM-beThelAM sahu UbhAM thaI gayAM. trikaraNa yogathI pU. zrI saubhAgyabhAIne namaskAra karyA.) (namaskAra pUrNa thatAM pU. zrI saubhAgyabhAIe DAbuM paDakhuM pheravyuM ane tarata ja dehano tyAga karyo.) (zrI aMbAlAlabhAI zrI saubhAgyabhAI pAse jaI nADI tapAsa che, hAtha nIce rAkhe che. ane potAno hAtha praNAmanI mudrAmAM rAkhe che. bIjA badhA paNa stabdha thaI jAya che. hAtha joDI UbhA rahI jAya che.) (aMtima dRzya bAda aMjali ApavAmAM Ave che.) . hRdayasakhA zrI saubhAgya 267 haka For Personal Private Use Only
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMbAlAla :- he prabhu behada dilagIra chuM ke, parama pUjaya pUjavA yogya parama stuti karavA yogya, mahAna zrI saubhAgyabhAI sAhebe parama samAdhibhAve zuddha AtmAnA upayogapUrvaka A kSaNika dehano tyAga karyo che. e pavitra puruSanI duHkha vedavAnI sthiti, AtmAnuM atyaMta tAratamyapaNuM ane sadguru pratyenA ekaniSThabhAva ane chevaTa sudhIno upayogano eka ja krama joI mane bahu ja AnaMda thAya che. vAraMvAra temanA uttamottama guNo ane mArA pratyenI kRpA smRtimAM AvyA kare che. paramakRpALudeve sobhAgabhAIne ApelI aMjali paramakRpALudeva :- Arya zrI sobhAge jeTha vada 10, guruvAre savAre daza ne pacAsa miniTe deha mUkyAnA samAcAra vAMcI ghaNo kheda thayo che. jema jema temanA abhuta guNo pratye dRSTi jAya che, tema tema adhika adhika kheda thAya che. jIvane dehano saMbaMdha e ja rIte che. tema chatAM anAdithI te dehane tyAgatAM jIva kheda pAmyA kare che, ane temAM daDha mohathI ekapaNAnI peThe varte che; janmamaraNAdi saMsAranuM mukhya bIja e ja che. zrI sobhAge tevA dehane tyAgatAM moTA munione durlabha evI nizcala asaMgatAthI nija upayogamaya dazA rAkhIne apUrva hita karyuM che, emAM saMzaya nathI. Arya zrI sobhAganI aMtaraMgadazA ane dehamukta samayanI dazA, he munio ! tamAre vAraMvAra anuprekSA karavA yogya che. A kSetre A kALamAM zrI sobhAga jevA viralA puruSa maLe ema amane vAraMvAra bhAse che. zrI sobhAga mumukSue vismaraNa karavA yogya nathI. zrI sobhAganI saraLatA, paramArtha saMbaMdhI nizcaya, mumukSu pratye upakAratA Adi guNo vAraMvAra vicAravA yogya che. zAMtiH zAMtiH zAMtiH maMgalamaya mRtyu 268 For Personal & Private Use Only
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa - 19 saMdarbhagraMthonI yAdI A pustaka lakhatI vakhate nIce jaNAvela pustakono AdhAra lIdhela che te badala tenA lekhako - prakAzakono AbhAra vyakta karIe chIe - RNasvIkAra karIe chIe. krama pustakanuM nAma saMsthA / lekhakanuM nAma 1. zrImad rAjacaMdra zrImad rAjacaMda Azrama, agAsa 2. rAjaratna pU. zrI aMbAlAlabhAI zrI subodhaka pustaka zALA, (satsaMga - saMjIvanI) khaMbhAta 3. adhyAtma rAjacaMdra DaoN. bhagavAnadAsa manasukhabhAI mahetA, ema.bI.bI.esa. 4. zrImad laghurAjasvAmI (prabhuzrI) zrImad rAjacaMdra Azrama, upadezAmRta agAsa 5. tatkALa mokSa amRtasAgara zrI jezIMgabhAI mahAtmA 6. zrI sobhAga pratye zrImad rAjacaMdra Azrama, agAsa 7. zrImad rAjacaMdra jIvanakaLA zrImad rAjacaMdra Azrama, agAsa 8. zrImad rAjacaMdra praNIta zrI rAja-sobhAga satsaMga maMDaLa, mokSamArga prakAza tathA sAyalA, ji. surendranagara zrImad rAjacaMdranA paramasakhA zrI saubhAgyabhAI ane sAyalA 9. zrImad rAjacaMdranI jIvana siddhi DaoN. sayubahena mahetA 10. zrImad rAjacaMdra jIvana-sAdhanA zrI mukulabhAI kalArthI 11. zikSAmRta zrI rAja-saubhAga satsaMga maMDaLa, sAyelA 269 ... dayasakhA zrI saubhAgya For Personal & Private Use Only
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ zobhAga 2 70TR ja e na PE Teele dal Education international