Book Title: Siddhachakra Varsh 03 - Pakshik From 1934 to 1935
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૧૭૨
શ્રી સિદ્ધચક્ર
ફેબ્રુઆરી-૩૫ ભાવકરૂણાને અંગે કરૂણાભાવના અને દૂર કર્મમાં ત્યાં સુધી શાસનપ્રેમરૂપી લાયોપથમિક ભાવને નિઃશંકપણે વર્તનારા, ઉશૃંખલપણે દેવ, ગુરુની અંગે હરકોઇ આરાધકને ક્રોધનું સ્કુરાયમાનપણું નિંદા કરનારા તથા નિરપેક્ષપણે પોતાની પ્રશંસામાં થયા સિવાય રહેતું નથી, પણ તે ક્રોધ પ્રશસ્તષ જ લીન રહેલા એવા ગાઢતમ મિથ્યાદેષ્ટિઓને છે કે તેનો નિર્જરાની તારતમ્યતા સાથે અંગે શાસ્ત્રકારો ઉપેક્ષા કરવારૂપ મધ્યસ્થ ભાવના નિજતારતમ્યતા દ્વારાએ સંબંધ છે એમ શ્રદ્ધાળુઓ રાખવાનું જણાવે છે. (કેટલાકો આવી મધસ્થ માની શકે નહિ, અને જો અવગુણી ઉપર દ્વેષ કે ભાવનાને જણાવનાર યોગશાસ્ત્રના શ્લોકની તેના કાર્યની માત્રાના આધારે નિર્જરાની માત્રાનો વ્યાખ્યામાં ઉમેરે છે કે આ મધ્યસ્થ ભાવના આવા આધાર રખાતો હોત તો ત્રિશલાનંદન ભગવાન નિઃશંકપણે દૂર કર્મ કરવાવાળા વિગેરે ઉપર ત્યાં મહાવીર મહારાજા શિષ્યાભાસ એવા ગોશાલાથી સુધી જ હોય કે જ્યાં સુધી તેઓ બીજા અજ્ઞાન મરણાંત જેવા ઉપસર્ગના પ્રસંગે અનન્ય ભક્તિ, ભદ્રિક જીવોને મિથ્યાત્વાદિક તરફ દોરનારા ન રાગ અને બહુમાનવાળા ગૌતમ ગણધર આદિ હોય. આ તેઓના કથન પ્રમાણે તેઓ બીજા શિષ્યોને મૌન રાખવાનું, ઉત્તર, પ્રત્યુત્તર નહિ ભદ્રિક અને અજ્ઞાન જીવોને મિથ્યાત્વાદિક ઉન્માર્ગ કરવાનું અને સ્વસમીપથી દૂર જઇ ઇધર તિધર પ્રત્યે દોરનારાઓને અંગે કારૂણ્યભાવના કે માધ્યસ્થ વીખરાઈને બેસવાનું કહેત નહિ, કેમકે ઝગડાના ભાવના નહિ રાખવાનું જણાવી, દ્વેષ નામની જુદી ઝંડાની ધારણાથી તેવા અવગુણીના વૈષ અને તેના જ ભાવના રાખવાનું સૂચવે છે, તે કોઇપણ શાસ્ત્રને અંગે થતા કાર્યોને પ્રશસ્તષ ગણાવી નિર્જરા આધારે હોય એમ લાગતું નથી, પણ કેવળ ગણાવનારાઓની અપેક્ષાએ ભગવાન મહાવીર ઝગડાના ઝંડા ચઢાવવાની ધૂનમાં અવગુણીઓ મહારાજે શિષ્યોને થનારી નિર્જરામાં અંતરાય ઉપર પણ દ્વેષ કરવો જ જોઇએ, અને તે પ્રશસ્ત કર્યો એમ ગણી શકાય, વળી તે તેજો દ્વેષ જ ગણાય એવી નિજ કલ્પનાને અનુસરતી ઉપસર્ગ થયા પછી પણ તે ગોશાલાની તેજલેશ્યાના ગોઠવણને જ આભારી છે, કેમકે તે યોગશાસ્ત્રના સામર્થ્ય કરતાં શ્રમણ નિગ્રંથોનું અને તેમના કરતાં શ્લોકમાં જ નિઃશંકપણે દેવ અને ગુરુની નિંદા સ્થવિર ભગવંતોનું, તેમજ તેમના કરતાં પણ કરનારો અર્થાત્ લોકોમાં દેવ, ગુરુની નિંદા કરીને ત્રિલોકનાથ અરિહંત ભગવાનોનું વેશ્યા સામર્થ્ય લોકોને ધર્મમાર્ગથી પતિત કરી ઉન્માર્ગમાં લઈ અનુક્રમે અનંત અનંતગુણું જણાવી, તે વેશ્યાનો જનારો એક હોય કે અનેક હોય તો પણ તે બધા ઉપયોગ નહિ કરવામાં ક્રોધાભાવપૂર્વકની ઉપેક્ષા એટલે માધ્યસ્થ ભાવનાના વિષયમાં છે સહનશીલતા જ કારણ તરીકે જણાવેલી છે, તો તે એમ સ્પષ્ટપણે જણાવેલું હોવાથી તેવી નવી ગોઠવણ વચનમાં શ્રમણ નિગ્રંથ અને સ્થવિર ભગવંતોને કરનારાની ગોઠવણ શાસ્ત્રને અનુસરતી નથી, નહિ થતી નિર્જરારૂપ અવગુણને ભગવાન મહાવીર એટલું જ નહિ પણ તે શ્લોકના અર્થને પણ મહારાજે ગુણરૂપે જણાવી એમ આરોપ આવે, પણ અનુસરનારી નથી એમ મહાવાક્ષાર્થ કે તે આરોપ બીજાઓને મિથ્યાત્વને માર્ગે દોરનારા ઐદંપર્યાર્થિને વિચારનારો તો શું પણ માત્ર વાક્યર્થને હોય તેવાઓ પ્રત્યે માધ્યસ્થ ભાવના ન હોય એમ વિચારનારો પણ સમજી શકે તેમ છે.) જો કે તે માનનારને અંગેજ સમજવી. શાસ્ત્રકારોના શબ્દોના શાસન વિરોધી કાર્ય કરનારા, શાસનદ્રોહીઓ વાક્યર્થ, મહાવાક્યર્થને એંદપર્યાર્થિને જાણનાર, તરફ જ્યાં સુધી આરાધક જીવમાં સરાગદશા છે. માનનાર અને પ્રરૂપનારને અંગે તો ન સુધારી
