Book Title: Siddhachakra Varsh 03 - Pakshik From 1934 to 1935
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૪00
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૬-૬-૩૫ જો તમે ધૂમાડાના ગોટેગોટા નીકળતા જોશો, તો કેવળ હાસ્યાસ્પદ ઠરે છે! બીજ હતું તો અંકુર તમારે તરત જ કબુલ રાખવું પડશે કે, “ જયાં થયો! પણ બીજી તરફ એ પણ યાદ રાખો કે અંકુર ધૂમાડા છે ત્યાં અગ્નિ છે!" તમે અગ્નિને જોયો હતો તો બીજ થઈ શક્યું સ્થિતિ તમારી સામે એ નથી છતાં તમો અગ્નિના અસ્તિત્વને કબૂલ રાખો આવીને ઉભી રહે છે કે તમારે અંકુર અને બીજની છો એ શાથી? પ્રશ્નનો ઉત્તર એ છે કે એક માત્ર પારસ્પરિક પરંપરા અનાદિકાળની છે એવું જ અનુભવને આધારે! અનુભવ ઉપરથી તમે જાણી માનવું પડે છે. તમે ઘણું જુઓ છો. પ્રત્યક્ષ તો શકો છો કે “જ્યાં ધૂમાડે છે ત્યાં અગ્નિ પણ ધાન્યનો એક દાણો જ જોયો છે તો પણ તે છતાં હસ્તિ ધરાવે છે!”
તમો બુદ્ધિ અને અનુભવથી એની પરંપરાને તમે જેમ અનુભવ વડે ધમાડો છે એટલે અનાદિ માનો છો એ જ પ્રમાણે કર્મ અને અગ્નિનું અસ્તિત્વ સ્વીકારો છો, તે જ પ્રમાણે આત્માની પરંપરા પણ તમારે અનાદિકાળથી માનવી
જ પડે છે. અનુભવ વડ તથા બુદ્ધિ વડે તમારે અનાદિની વાત પણ સ્વીકાર્યું જ છૂટકો છે! અહીં એક સર્વ જગતમાં તમે નિહાળો છો કે એક જન્મથી સાધારણ ઉદાહરણ ધ્યાનમાં લો! એક ઘઉંનો સુખી છે, બીજો જન્મથી દુઃખી છે, એક જન્મથી દાણો છે. એ ઘઉંનો દાણો કોણે વાવ્યો તે તમે નિરોગી છે, બીજો જન્મથી રોગી છે, એક જાણતા નથી! એ કયા ખેતરમાં ઉગ્યો તેની તમોને જન્મથી ડાહ્યો છે, બીજો જન્મથી ગાંડો છે. હવે માહિતી નથી! એને કયા ખેડ વાવ્યો. તેને કોણ વિચાર કરો કે જો કર્મ જેવી ચીજ જ ન હોય તો પાણી પાયું, તેની આગળ શી વિધિ થઈ તે કાંઈ આ જગતમાં આવા ફેરફારો શા કારણથી દૃષ્ટિમાં પણ તમે જાણતા નથી!
આવે છે? માકુભાઈ જન્મે છે લાખોપતિને ઘરે; બીજ અને અંકુર
અને ત્યારથીજ લાખોના માલિક ગણાય છે અને
કાકુભાઈ જન્મે છે ભિખારીને પેટે; અને ત્યારથી પણ તે છતાં તમારે એ ઘઉંનું ભટકવાનું
જ ભિખારી મનાય છે! માકુભાઈ લાખો રૂપિયા અનાદિકાળનું છે એ ઘટના સ્વીકારવી જ પડશે.
ક્યાં કમાવા ગયા હતા? તેમણે આ સઘળી સંપત્તિ હવે જો એ દાણો છે તો એટલી પણ ચોક્કસ વાત
ક્યાંથી પ્રાપ્ત કરી? રોગીણીને પેટે જન્મનારો છે કે તેનો અંકુર હતો! અને જો અંકુર હતો તો
રોગી હોય છે અને નિરોગીને પેટે જન્મનારો એ વાત પણ તેટલી જ સ્પષ્ટ છે કે એ અંકુરને
નિરોગી હોય છે. આ બેમાંથી એકને રોગી અને જન્માવનારૂં બીજ પણ હતું જ! આમ અંકુરમાંથી
બીજાને નિરોગી કોણે બનાવ્યા? આથી માનવું જ બીજ અને બીજમાંથી અંકુર એ ઘટમાળને આગળને
પડશે કે જેમ ઘઉંના દાણાના મૂળ સ્વરૂપે કાંઈક આગળ લંબાવતાં તમારે એક અનાદિકાળ સુધી
છે તે જ પ્રમાણે મનુષ્ય જન્મના મૂળરૂપે પણ ચાલ્યા જવું જ પડશે. અંકુર અને બીજ તથા બીજ
કાંઈક છે જ! અને આ “કાંઈક” તેનું જ નામ અને અંકુર પરસ્પર એકબીજાને જન્મ આપે છે
કર્મ”. હવે આગળ ચાલો! કર્મ અને જન્મ આ એનું જ નામ પરસ્પર કાર્યકારણ ભાવ છે! બીજ બે વસ્તુઓ છે એ આપણે નક્કી કર્યું. આપણે એ વગર અંકુર નથી અને અંકુર વગર બીજ નથી
વાત પણ કબૂલ રાખી લીધી છે કે જન્મ અને કર્મ એટલે અહી એવા પ્રશ્ન કોઈ ઉપસ્થિત કરે કે
પરસ્પરાવલંબી છે અને તેમની વચ્ચે કાર્યકારણ માવ માઈ! અંકુર પહેલું કે બીજ પહેલું? તો એ પ્રશ્ન રહેલો છે. એનો અર્થ એટલો જ ઘટાવી શકાય છે
