Book Title: Siddhachakra Varsh 03 - Pakshik From 1934 to 1935
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૫૫૧
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૧૨-૯-૧૯૩૫
જ નથી. પરંતુ તે જ આત્મા છે. આ શરીર જે તરીકે ઓળખાવો છો, પરંતુ એ વાત હજી અમારું તમીને આંખો વડે દેખાય છે અને જે રસરક્તાદિ હદય પૂરેપૂરી રીતે કબુલ રાખી શકતું નથી. અમે ધાતુઓથી ભરેલું છે તે શરીર એ જ કાંઈ આત્મા તો માત્ર તમારા કહેવાથી આ વસ્તુને માન્ય નથી પરંતુ શરીર એ એંજીન છે ! શરીરરૂપી રાખીએ છીએ. તમે એમ કહો છો કે ડ્રાઈવરરૂપી આ એંજીનને ડ્રાઇવર જેમ ચલાવે છે તેમ તે ચાલે આત્મા છે છતાં અમારી એ વિષય પરત્વે ખાતરી છે. ડ્રાઇવર શરીરરૂપી અંજીનનો હાથ ઉંચો થતી નથી, પરંતુ અમે આત્મા નથી એવો ઉત્તર કરાવવા માગે છે તો એ હાથ ઉંચો થાય છે એ આપી શકવાની પણ સ્થિતિમાં નથી તેથી જ તમારું હાથ કે પગને ડ્રાઇવર સીધો, આડો, વાંકો, ઊચો, કહેવું માન્ય રાખી લઇએ છીએ, કિંતુ આત્મારૂપી, નીચો ગમે તેવો કરાવવા માગે તેવી રીતે એ હાથ અરૂપી ચીજ હોઈ શકે એ વસ્તુ તો હજી પણ અમે ક્રિયા કરે છે ! શરીરમાં એવી કોઈ શકિત નથી માની શકતા નથી. અમારી કલ્પનામાં હજી કે જેથી પોતાની મેળે જ લાંબું ટૂંકું થાય ! મરણ આત્મા જેવી અરૂપી ચીજ આવતી નથી અને જ્યાં પછીનું શરીર એ આનો પ્રત્યક્ષ પુરાવો છે. શબ
સુધી અમારી કલ્પના આત્મા જેવી અરૂપી ચીજને થયેલું શરીર નથી હાલતું કે નથી ચાલતું એ
ન પચાવી શકે ત્યાં સુધી અમે હૃદયથી આત્મા ઉપરથી જ સ્પષ્ટ લાગે છે કે જીવતા શરીરમાં
માનવા તૈયાર નથી. છતાં અમે તમને આત્માના શરીરયંત્ર સંચાલક જરૂર કોઇ ડ્રાઇવર હોવો જ
અસ્તિત્વ માટે ના નથી કહી શકતા એટલે “ના જોઇએ.
ન કહી તેનો અર્થ “હા” એ પ્રકારે આત્મા છે એ જે આવે તે સ્વાહા ! સ્વાહા !
સંબંધમાં તમે અમારી મુંગી સંમતિ લઈ લો તેમાં આ રીતે આ શરીરની હલનચલનની પ્રત્યક્ષ અમે વિરોધ કરવા ચહાતા નથી અથવા પ્રત્યક્ષ ક્રિયાઓ થતી જોવાય છે, શબમાં એવી ક્રિયાઓની રીતે તમોને મોઢે પણ ના કહી શકતા નથી, પરંતુ અભાવ છે એટલે કોઇ પણ એવું તો કહી શકવાનું આત્મા સંબંધીની તમારી માન્યતામાં હજી અમારો જ નથી જ કે જેમ અગ્નિનો સ્વભાવ જે આવે તે હૃયનો અનુયોગ નથી ! ! સ્વાહા કરી જવાનો છે તે જ પ્રમાણે આ શરીરનો શોધી કાઢો વરાળ કયાં ગઈ ? પણ સ્વભાવ જ લાંબા ટૂંકા, ઉંચા નીચા, જાડા
આવા શંકાશીલો વધારામાં એમ કહે છે કે પાતળા થયા કરવાનો છે. આથી અવશ્ય માલમ
જે વસ્તુ વસ્તુરૂપે છે તે અરૂપી હોઇ શકે નહિ અને પડે છે કે આ શરીરરૂપી એંજીનમાં તેનું સંચાલન
જે કાંઈ અરૂપી છે અથવા અરૂપી હોય તો તે વસ્તુ કાર્ય કરનાર કોઇ અવશ્ય છે અને એવી જે ચીજ
જ નથી અર્થાત્ અરૂપી આત્મા જેવો પદાર્થ છે એ છે તેનું જ નામ એ છે કે આત્મા. ઠીક આત્માનું
વાત આ રીતે ઉડી જાય છે ! ઠીક આગળ સમજો આ રીતે પ્રત્યક્ષ જ્ઞાન થવા છતાં પણ જે ધારો કે તમે એક ડોલચામાં પાણી ભરો અને આ બિચારા ખરેખરા શંકાશીલ છે તેમનો તો એટલેથીય પાણી વરાળ કરવાને માટે ચૂલા પર મૂકો છો. સંતોષ થતો નથી. તેઓ તો હજી આટલો વાદ ગરમી લાગતાં ચૂલા પરનું પાણી ઉનું થશે અને થયા પછી પણ એમ કહે છે કે તમ શરીરરૂપી તેની વરાળ બનશે તમે થોડે સુધી આ વરાળને યંત્રને એંજીન સાથે સરખાવો છો અને તેમાં ઉપર જતી જોઇ શકશો, પરંતુ તે પછી તમારાથી ડ્રાઈવર છે એમ કહી, એ ડ્રાઈવરને જ આત્મા એ વરાળ દેખી શકવાની નથી. વાસણથી વેંત દોઢ
