Book Title: Siddhachakra Varsh 03 - Pakshik From 1934 to 1935
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૧૯૧
શ્રી સિદ્ધચક્ર
ફેબ્રુઆરી-૩૫ ઇચ્છારૂપ બીજ વિનાની ત્યાગક્રિયાઓ મોક્ષ ન અર્થાત્ એટલું નિશ્ચિત છે કે મોક્ષપદની પ્રાપ્તિ માટે આપે તેમાં આ આત્મારૂપ ક્ષેત્રનો કે ક્રિયારૂપ કરાતી ચારિત્ર કે ત્યાગની ક્રિયા મોક્ષની પ્રાપ્તિ વરસાદનો કોઈપણ અંશે દોષ કહી શકાય નહિ. કર્યા સિવાય રહેતી જ નથી, માટે મોક્ષના અથ એ તો યાદ રાખવાની જરૂર છે કે મોક્ષપદનું જીવોએ ચારિત્ર, ત્યાગ કે ક્રિયામાં સર્વદા પ્રવૃત સ્વરૂપ જાણી, તેની શ્રદ્ધા કરી, તેની સુંદરતા રહેવું જ જોઈએ. લક્ષ્યમાં લાવી, તે પ્રાપ્ત કરવાની ઇચ્છાએ જેઓ
લાંઘણ ક્રિયા કહેનારને જવાબ ત્યાગક્રિયા કે ચારિત્ર આદરે છે તેઓને તેવાં ચારિત્રો અનંતી વખત કરવાં પડતાં જ નથી. વળી
ઉપર જણાવેલા વર્તમાનના અધ્યાત્મવાદીઓ બીજ નહિ વાવ્યાં છતાં પણ સરસ જમીનમાં સારા
જ્યારે ધનવ્યયથી સાધ્ય અને સામાન્ય દેહદમન
માત્રથી બની શકે એવા દાન અને શીલ ધર્મથી વરસાદના સંયોગે ધાન્યને જન્મ ન આપે તો પણ
અધ્યાત્મને નામે જ્યારે દૂર રહે છે અને ભદ્રિક ઘાસને તો સારા પ્રમાણમાં જ જન્મ આપે છે, અને
જીવોને ભરમાવીને દૂર રાખે છે, ત્યારે અત્યંત તેવી રીતે સારા પ્રમાણમાં ઘાસને પણ જન્મ
કષ્ટસાધ્ય એવા તપથી તેઓ દૂર રહે અને રાખે આપનાર જમીન અને વરસાદને નિષ્ફળ ગણી.
તેમાં આશ્ચર્ય જ શું ? કેટલીક વખત તો તે શકીએ નહિ, તેવી રીતે મોક્ષપદની પ્રાપ્તિની
અધ્યાત્મવાદીઓ તારૂપી ધર્મ તરફની અરૂચિ ઇચ્છારૂપ બીજના વાવેતરના અભાવે મોક્ષને નહિ
જાહેર કરતાં તે તપને લાંઘણક્રિયા તરીકે કે આપતાં પણ જે ચારિત્ર, ત્યાગ કે ક્રિયા અનંત
અજ્ઞાનક્રિયા તરીકે જણાવતાં પણ ડરતા નથી. તે વખત રૈવેયકને પ્રાપ્ત કરાવે છે, તે ચારિત્ર, ત્યાગ
અધ્યાત્મવાદીઓને ખ્યાલમાં પણ નથી આવતું કે કે ક્રિયાને નિષ્ફળ ગણાવવા કે તેમ ગણાવી તેનો
શ્રી જિનેશ્વર મહારાજના શાસ્ત્રના શ્રવણથી કે તે ત્યાગ કરાવવા કોઇપણ સમજુ મનુષ્ય તૈયાર થાય શ્રવણ કરવાવાળાઓના પરિચયથી આત્મકલ્યાણ નહિ, એટલે કે અનંતી વખત કરેલી ક્રિયાથી મોક્ષ કે સદગતિને માટે અથવા સામાન્ય કલ્યાણદૃષ્ટિથી પ્રાપ્તિ નથી થઇ, તેમાં તે ક્રિયાનું અયોગ્યપણું સત્રમાં કહેલી તપસ્યાને કરવી તેને જે લાંઘણક્રિયા નથી, પણ તે ક્રિયાની સાથે જોઇતું મોક્ષ ઇચ્છારૂપી કહે તે મનુષ્યને આગામી ભવોમાં એવું સજ્જડ કારણ નહોતું મળ્યું, તેથી જ મોક્ષની પ્રાપ્તિ થઈ અંતરાયકર્મ ઉદય આવે કે જેના પ્રતાપે તે બિચારો નથી, માટે સુજ્ઞ જીવોએ તે ચારિત્ર, ત્યાગ કે મોક્ષના માર્ગને શ્રવણ કરવા, આચરવા કે ક્રિયાને પૂર્વકાળની માફક અત્યંત તીવ્ર લાગણીથી અનુમોદવા જેટલું પણ સદભાગ્ય પ્રાપ્ત કરી શકે આદરમાં રાખી મોક્ષ પ્રાપ્તિની ઉત્કંઠા માટે વધવાની નહિ. દરેક વાચકોએ એ વાત તો જાણેલી હશે જ જરૂર છે, અને શાસ્ત્રકાર મહર્ષિઓ ફરમાવે છે કે કે જે મનુષ્ય જે ગુણની ઉપર દ્વેષ, નિદ્ભવ કે મોક્ષની પ્રાપ્તિ કરવા માટે જ જે ચારિત્ર, ત્યાગ કે માત્સર્યાદિક કરે, તે જીવ તે ગુણને ભવાંતરે પણ ક્રિયા દેશ કે સર્વથી કરવામાં આવે તે આઠ ભવની પામી શકે નહિ, તો પછી ત્રિલોકનાથ તીર્થંકરોએ અંદર જરૂર મોક્ષ આપે છે. આજ વાત સમ્યગ્દર્શન, જે તપસ્યાનો ઉપદેશ મોક્ષને માટે જરૂરી તરીકે જ્ઞાન કે ચારિત્રની જઘન્ય આરાધનાથી પણ જણાવ્યો છે, અને ખુદું પોતે મોક્ષની સિદ્ધિ માટે આઠમે ભવે મોક્ષ થાય છે એવું શ્રી ભગવતીજી તીવ્રતમ તપસ્યાનો આદર કરેલો છે, તેવી તપસ્યાને આદિ શાસ્ત્રોનું કથન ખુલ્લી રીતે સાબીત કરે છે, લાંઘણ તરીકે જણાવવી તે કેવળ તપસ્યાના જ
