Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
स्थानाङ्गसूत्रे आलोचकेन श्राव्यमाणान् अतिचारान् प्रत्येष्टुं ग्रहीतुं-श्रोतुमित्यर्थः, तद्यथाआचारवान-आचार-ज्ञानादि पञ्चविधा, सोऽस्ति परिज्ञाने आसेयनेन च यस्य स तथा-ज्ञानादि पञ्चविधाचारज्ञस्तदासेवकश्च १, अवधारवान्-अवधारः अवधारणम्-आलोचकेन आलोच्यमानानामतिचाराणां निश्चयकरणं, सोऽस्त्यस्येति तथाअतिचारप्रकारनिर्णायक-इत्यर्थः । उक्तं चात्र" आयारयमापारं, पंचविहं मुणइ जो य आयरइ ।
ओहारवमवहारे, आलोइं तस्स सव्यंति ॥१॥" छाया-आचारवान आचारं पञ्चविधं जानाति यश्च आचरति ।
अवधारवान् अवधारयति आलोचयतः सर्वमिति ॥ १ ॥ इति ॥ २॥ तथा-व्यवहारवान्-आगमश्रुताज्ञाधारणानीतलक्षणानां पञ्चानां व्यवहाराणामभिज्ञः ३। आबीडका-अपनीडयति-अपगतबीडं-विगतलज्जं करोति य ___टीकार्थ-आठ गुणों से संपन्न अनगार आलोकके द्वारा सुनाये गये अतिचारोंको सुनने के योग्य होता है, ये आठ गुण इस प्रकारसेहैं-जो आचारवान होता है-पांच प्रकारके आचरका-ज्ञानाचारका दर्शनाचारका चारित्राचारका तप आचारका और वीर्याचारका-ज्ञाता होता है, और उनका पालन करनेवाला होता है, जो अयधारवान् (धारणाबुद्धि वाला) होता है-आलोचकके द्वारा आलोच्यमान अतिचारोंका निश्चय करना सो अवधारण है, यह अवधारण जिसके होता है, वह अवधारणवान् है, यह अवधारणवान् आतचारकि प्रकारका निर्णायक होता है, उक्तंच-' आयारवमायारं ' इत्यादि
जो व्यवहारवान होता है-आगम व्यवहार, श्रुत व्यवहार, आज्ञा व्यवहार, धारणा व्यवहार और जीत व्यवहार इन पांच प्रकारके व्यवहारोंका जा जानने वाला होता है, वह व्यवहारवान है, जो अपव्रीडक
ટીકાર્થ–નીચેના આઠ ગુણોથી યુક્ત હોય એ અણગાર આલોચકના દ્વારા પ્રકટ કરવામાં આવેલા અતિચારેને સાંભળવાને ગ્ય ગણાય છે—જે અણગાર આચારવાનું હોય છે-જ્ઞાનાચાર, દર્શનાચાર, ચારિત્રાચાર, તપ આચાર અને વીયચારનો જ્ઞાતા હોય છે અને તે આચારોનું પાલન કરનારે હોય છે, જે અણગાર અવધારવાનું હોય છે, (આલેચકના આલેચ્યમાન અતિચારોને નિશ્ચય કરે તેનું નામ અવધારણ છે. જે અણગારમાં આ અવધારણને સભાવ હોય છે તેને અવધારણવાનું કહે છે. તે અવધારણવાનું અણગાર અતિચારેના પ્રકાર निय४ डाय छे.)
"आयारवमायारं" या व्यवहारपान डायछे (मागम व्यवहार, श्रतव्य.
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
