Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सुपा टीका स्था०९सू०३ ब्रह्मचर्य गुप्तिस्वरुपनिरूपणम्
टीका- नवबंभचेरगुत्तीओ' इत्यादि
ब्रह्मचर्य गुप्तयः-ब्रह्मचर्यस्य मैथुनविरतिव्रतस्य गुप्तयः-रक्षाप्रकाराः नय प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-विचिक्तानि-स्त्री-पशु-पण्डकरहितानि शयनाऽऽसनानि-संसा. रकपीठकममृतीनि, उपलक्षणतयाऽन्यान्यपि स्थानादीनि सेविता-नत्सेवनशीलो भवति, तथा-स्त्रीसंसक्तानि-देवीनारीतिरश्चीलक्षणस्त्रोसहितानि तानि नो सेविता भवति, तथा-पशुसंसक्तानि गवादि संसर्गयुतानि तानि नो सेविता भवति, गवादिकृतविकारदर्श नतो मनोविकारसम्भवातू , तथा-पण्डकसंसक्तानि-नपुंसकसंस___ इस प्रकार से ब्रह्मचर्य के प्रतिपादक अध्ययन कहै । इन अध्ययनोंको ब्रह्मचर्य नामसे कहा गया है ये मैथुनकी विरतिसे पालित होते हैं, इस तरह कार्य कारणमें अभेदके उपचारसे मैथुन विरतिरूप ब्रह्मवर्य होता है, अतः अब सत्रकार ब्रह्मचर्यकी रक्षाके प्रकारभूत ब्रह्मचर्य गुप्तियोंका कथन करते हैं-"नव बंभचेरगुत्तीओ पण्णत्ताओ" इत्यादि ___टीकार्थ--मैथुन से विरमण होनेरूप ब्रह्मचर्यकी गुप्तियां रक्षाके प्रकार-नौ कहीं गई हैं-जैसे-स्त्री, पशु, पण्डकसे रहित शयनासनोंका वसति आदिकोंका तथा-उपलक्षणसे अन्य अन्य स्थानोंका जो सेवन करने के स्वभाववाला होता है, एवं स्त्री संसक्त-देवी, नारी, तिरश्ची रूप स्त्री सहित-इनके सेवन करने के स्वभाववाला नहीं होता है तथापशु संसक्त-गवादिके संसर्गसे युक्त इनका प्रतिसेवित नहीं होता है, क्योंकि गवादिकृत विकारके देखनेसे मनोविकारके हो जानेका संभव हो सकता है, तथा-पण्डक संसक्त संस्तारक आदिके सेवनसे स्त्री
આ પ્રકારે બ્રહ્મચર્યનું પ્રતિપાદન કરનારાં અધ્યયને પ્રકટ કરવામાં આવ્યાં આ અધ્યયનને બ્રહ્મને નામે ઓળખાવ્યાં છે. મિથુનની વિરતિ વડે જ બ્રહ્મ ચર્યનું પાલન થાય છે. આ રીતે કાર્યકરણમાં અભેદના ઉપચારની અપેક્ષાએ મિથુનવિરતિ રૂપ બ્રહ્મચર્ય હોય છે. તેથી હવે સૂત્રકાર બ્રહ્મચર્ય ગુપ્તિઓનું थन रे छ. “नव बभेचेरगुत्तीओ पण्णत्तोओ" त्याह
ટીકાથ–મૈથુનથી વિરમણ થવા રૂપ બ્રહ્મચર્યની ગુક્તિઓ-(રક્ષાના પ્રકાર) નવ ही छ (१) २ ०यति स्त्री, ५१ भने ५७४ (नस)थी २हित शयनासनानु વસતિ (નિવાસસ્થાન) આદિનું સેવન કરવાના સ્વભાવવાળી હોય છે, એ જ વ્યક્તિ પોતાના બ્રહ્મચર્યવ્રતનું પાલન કરી શકે છે. એટલે કે જે વ્યક્તિ श्रीससत (हेवी, नारी, तिय २० महिना ससग यी युत) शय. નાસન આદિનું સેવન કરતી નથી, પશુસંસક્ત (ગાય આદિ પશુઓના સંસરાથી યુક્ત) શયનાસનાદિનું સેવન કરતી નથી, અને પડકસંસક્ત (નપુંસકના
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
