Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
स्थनाङ्गसने टीका--'णय पायस्से' इत्यादि-पापस्य-अशुभप्रकृतिरूपस्य आयतनानि चन्धकारणानि नव पज्ञप्तानि तद्यथा-प्राणातिपात:-प्राणिहिंसा १, मृषावाद:-मिथ्यावचनम् २ ' यावत् '-पदेन — अदत्ताऽऽदानम् मैथुनम् ' इत्येतद्वय ग्राह्यम् ४, परिग्रहः ५, क्रोधः ६, मानः ७, माया ८, लोभश्चे ९ ति नय पापकारणानि ॥ मू० १८ ॥
पूर्व पापकारणान्युक्तानि, तदधिकारात् पापश्रुतप्रसङ्गानाह
मूलम्-णवविहे पावस्सुयप्पसंगे पण्णते, तं जहा-उपाए १ निमित्ते २ मंते ३ आइक्खए ४ तिगिच्छए ५, । कला ६, आवरणे ७, उन्नाणे ८ मिच्छापावयणेति ९ य ॥ सू० १९ ॥
छाया-नवविधः पापश्रुतप्रसङ्गः, प्रज्ञप्तः, तद्यथा-उत्पातः १, निमित्तं २, मन्त्रः ३, आख्यायकः ४, चैकित्सिकम् ५, कला ७, आवरणम् ७, अज्ञानं ८, मिथ्याप्रवचनम् ९ इति च ॥ मु० १९॥
" णव पावस्सायतणा पण्णत्ता" इत्यादि । मूत्र १८ ।।
टीकार्थ-अशुभ प्रकृतिरूप पापके बन्ध कारण नौ कहे गये हैं-जैसेप्राणातिपात १, मृषावाद २, यावत् परिग्रह ५ क्रोध ६, मान७, माया ८ एवंलोभ ९ प्राणियोंकी हिंसा करनेका नाम प्राणातिपात है, मिथ्या वच. नका नाम मृषावाद है, यहां धावत्पदसे " अदत्तादान, मैथुन" इन दो पदोंका संग्रह हुआ है, बाकी के पापकारणोंका स्वरूप सुगमहै ।।सूत्र१८॥
पाप कारणोंको कहकर अब सूत्रकार इनके सम्बन्धसे पापश्रुत प्रसका कथन करते हैं-- __ " णविहे पावस्सुयप्पसंगे पण्णत्ते " इत्यादि ॥ सूत्र १९ ॥
"णव पायस्वायत्तणा पण्णत्ता " त्याह-(सू. १८) ટીકાર્થ-અશુભ પ્રકૃતિ રૂપ પાપને બધ નીચેનો નવ કારણે વડે બંધાય છે-(૧). प्रतिशत, (२) भूषापा, (3) महत्तहान, (४) भैथुन, (५) परियड, (६) जोध, (७) भान, (८) माया अने () देल, प्राणायानी हा ४२वी तन નામ પ્રાણાતિપાત છે. અસત્ય વચન બોલવું તેનું નામ મૃષાવાદ છે બાકીનાં સાતે પદોને અર્થ સુગમ છે. આ સૂત્ર દ્વારા સૂત્રકારે નવ પાપકરણોનું નિરૂપણ કર્યું છે. એ સૂત્ર ૧૮ છે
પાપકારણેનું કથન કરીને હવે સૂત્રકાર પાપકૃત પ્રસંગોનું કથન કરે છે"णव विहे पावस्सुयप्पसंगे पण्णत्ते" त्याह-(सू. १६)
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
