Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 05 Sthanakvasi

Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 403
________________

३७४
स्थानाङ्गसूत्रे तथा-लेश्यापरिणामः-लेश्या-लेश्यारूपः परिणामः । अयं च-कृष्णादिभेदेन षइविधः । ४ । तथा-योगपरिणामः-योगो-व्यापारः, स एव परिणामः । अयं च-मनोवाकायभेदेन त्रिविधः । ५ । उपयोगपरिणामः-उपयुज्यते वस्तुपरिच्छेदं प्रति व्यापार्य ते इत्युपयोगः, बोधरूपो जीवस्य तत्वभूतो व्यापारः, तद्रूपः परि. णामः । अयं च साकारानाकारभेदेन द्विविधः । ६॥ ज्ञानपरिणामः-ज्ञानरूपः परिणामः । अयं च-आमिनिबोधिकादिभेदेन पञ्चविधः । यद्यपि मिथ्यादृष्टे. नित्वेन प्रसिद्धानि मत्यज्ञानश्रुताज्ञानविमङ्गज्ञानानि अज्ञानपरिणामत्येन अज्ञानान्येव, तथापि विशेषग्रहणसाधात् तान्यप्यत्र ज्ञानपरिणामग्रहणेनैव गृहीता. है । लेश्या रूप जो जीवका परिणाम है वह लेश्या परिणाम है, यह कृष्णलेश्या आदि रूपसे ६ प्रकारका होता है, योग रूप जो जीवका परिणाम है, वह योग परिणाम है, यह योग परिणाम मन वचन वंए कायके भेदसे तीन प्रकारकाहै वस्तुको जानने के प्रति जो जीवका व्यापार होता है, वह उपयोग है, यह उपयोग यहां घोघरूप लिया गया है, इस उपयोग रूप जो व्यापार जीवका होता है, वह उपयोग परिणामहै यह साकार और अनाकार के भेदसे दो प्रकार होता है ६ ज्ञान रूप जो जीवका परिणाम है वह ज्ञान परिणामहै, यह ज्ञान परिणाम आमि नियोधिक आदिके भेदसे पांच प्रकारका कहा गया है, यद्यपि मिथ्या. दृष्टि जीवके ज्ञान रूपसे प्रसिद्ध मत्यज्ञान, श्रुताज्ञान, एवं विभङ्गज्ञान अज्ञान रूप परिणामवाले होनेसे अज्ञानही हैं, तो भी विशेष ग्रहणके साधर्म्यको लेकर वे भी यह ज्ञान परिणामके ग्रहणसे गृहीत हुए हैं, I લેસ્થારૂપ જે જીવનું પરિણામ છે તેનું નામ લેશ્યા પરિણામ છે તેને કૃષ્ણલેશ્યા આદિ રૂપ છ પ્રકાર કહ્યા છે.
ગરૂપ જે જીવનું પરિણામ છે તેને ગપરિણામ કહે છે. મનગ, વચનગ અને કાયયોગના ભેદથી તે ગપરિણામ ત્રણ પ્રકારનું કહ્યું છે. વસ્તુને જાણવાને માટે જીવ જે વ્યાપાર (પ્રવૃત્તિ) કરે છે, તેનું નામ ઉપયોગ રૂપ જે વ્યાપાર હોય છે તેને ઉપયોગ પરિણામ કહે છે. તેના સાકાર અને અનાકાર એવા બે ભેદે છે.
જ્ઞાનરૂપ જે જીવનું પરિણામ છે તેને જ્ઞાનપરિણામ કહે છે. તે જ્ઞાન પરિણામના અભિનિબેધિક આદિ પાંચ પ્રકાર છે જે કે મિદષ્ટિ જીવના જ્ઞાન રૂપે પ્રસિદ્ધ મત્યજ્ઞાન, કૃતાજ્ઞાન, અને વિસંગજ્ઞાન, આ ત્રણે અજ્ઞાનરૂપ પરિણામવાળાં હેવાથી અજ્ઞાનરૂપ જ હોય છે, છતાં પણ વિશેષ ગ્રહણના સાધમ્યને
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫


Page Navigation
1 ... 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737