Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 05 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 660

सुघा टीका स्था०१० सू० ६५ आशंसाप्रयोगनिरूपणम् टीका-'दसविहे ' आसंसप्पओगे' इत्यादि
आशंसामयोगः-आशंसनमाशंसा=इच्छा, तस्याः प्रयोग करणम्, यद्वाआशंसा=इच्छा, सैव प्रयोगो=व्यापारः, इच्छारूपो व्यापार इत्यर्थः । स दशविधः प्रज्ञप्तः । तद्यथा-इहलोकासंशाप्रयोग इत्यादि । तत्र-इहलोकाशंशाप्रयोगः-इहलोके-एतल्लोकविषय आशंसाप्रयोगः। यथा-एतत्तपः समाराधनेनाहमिहलोके समृदयादि सम्पन्नो भवेयमिति ॥१॥ परलोकाशंसाप्रयोगः परलोके-परलोक विषय आशंसापयोगः। स यथा-एतत्तपश्चरणादहं परलोके इन्द्र इन्द्रसामायिको वा
" दसविहे आसंसप्पओगे पण्णत्ते" इत्यादि ॥ सूत्र ६५ ॥ टीकार्थ-आशंसा प्रयोग १० प्रकारका कहा गया है-जैसे इह लोका. शंसा प्रयोग १ परलोकाशंसाप्रयोग २,द्विधातो लोकाशंसा प्रयोग ३ जीवि. ताशंसाप्रयोग ४, मरणाशंसाप्रयोग ५, कामाशंसा प्रयोग ६, भोगा. शंसा प्रयोग ७, लाभाशंप्ता प्रयोग ८, पूजाशंसाप्रयोग ९ और सत्कारा शंसा प्रयोग १० आशंसा नाम इच्छाका है, इस इच्छाका जो करना है, वह आशंसा प्रयोग अथवा इच्छारूप जो व्यापार है, वह आशंसा प्रयोग है, यह आशंसा प्रयोग १० प्रकारका जो कहा गया है, उसका तात्पर्य ऐसा है कि इस तपके समाराधनसे मैं इस लोकमें समृद्धयादि संपन्न हो जाऊ, सो इहलोकाशंसा प्रयाग है, परलोकाशंसा प्रयोगयह ऐसा होता है कि मैं इस तपश्चरणसे परलोकमें इन्द्र या इन्द्रका
" दसविहे आसंसप्पओगे पण्णत्ते" त्याह-(सू ६५)
ટીકાર્થ-આશંસાપ્રગના દસ પ્રકાર કહ્યા છે–(૧) ઈહલે કાશંસાપ્રગ, (२) ५२ । साये।1,(3)विधाdainaसाप्रयोग, (४)विताश साप्रयोग,(५) भरणासाप्रयास, (९) आमाश सप्रयोग, (७) साप्रयोग, (८) सालासाप्रयोग, (6) ya प्रयोग अन (१०) सत्तासाप्रयास.
ઈરછાને આશંસા કહે છે. કઈ પણ વસ્તુની ઈચ્છા કરવી તેનું નામ આશં સાપ્રયોગ છે. અથવા વ્યાપારનું નામ આશંસાપ્રગ છે. હવે આ દસે પ્રકારના આશંસાપ્રગોને ભાવાર્થ સ્પષ્ટ કરવામાં આવે છે–
- ઈહલોકા સાપ્રગ-મારા આ તપના પ્રભાવથી મને આ લોકમાં ધન આદિ સમદ્ધિની પ્રાપ્તિ થાય, એ પ્રકારની અભિલાષા સેવવી તેનું નામ ઈહલકાशसा प्रयोग छे.
પરકાશસા પ્રગ–મારા આ તપના પ્રભાવથી મને પરભવમાં દેવ, ઈન્દ્ર, સામાનિક દેવ, ચકવતી આદિ પદની પ્રાપ્તિ થાય, આ પ્રકારની અભિલાષા સેવવી તેનું નામ પરકાશંસા પ્રયોગ છે.
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫