Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 05 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 432

सुधा टीका स्था०१० सू० १८ भरतक्षेत्रगतराजधानीनिरूपणम् ४०३
मूलम्--जंबुद्दीवे दीवे भरहे वासे दस रायहाणीओ पण्णत्ताओ, तं जहा -चंपा १ महरा २, वाणारसी ३, य सावत्थी ४, तह य सायं ५। हथिणउर ६, कंपिल्लं । मिहिला ८, कोसंबि ९ रायगिह १०। एयासु णं दस रायहाणीसु दस रायाणो मुंडा भवेत्ता जाव पवइया, तं जहा--भरहे १ सागरो २, मघवं ३, सर्णकुमारो ४, संती ५, कुंथू ६, अरे ७, महापउमे ८ हरिसेणो ९ जयणामे १० ॥ सू० १८ ॥
छाया-जम्बूद्वीपे द्वीपे भारते वर्षे दश राजधान्यः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-चम्पा १ मथुरा २ वाराणसी ३ च, श्रावस्ती ४ तथा च साकेतम् ५। हस्तिनापुरं ६ काम्पिल्यं ७, मिथिला ८ कौशाम्बी ९, राजगृहम् १०॥ एतासु खलु दशराज धानीषु दशराजानो मुण्डा भूत्वा यावत् प्रव्रजिताः, तद्यथा-भरत: १ सागरो २ मघवा ३ सनत्कुमारः ४ शान्तिः ५, कुन्थुः ६, अरः ७, महाएमः ८ हरिषेणो ९ जयनामा १९ ॥ मू० १८
टीका-'जंबुद्दीवे दाये' इत्यादि
जम्बूद्वीपाभिधानद्वीपस्थे दक्षिणभरते वर्षे दश राजधान्य:-राजानो धीयन्ते-स्थाप्यन्ते-अभिषिच्यन्ते यासु ता राजधान्यः-जनपदानां प्रधाननगर्यः ___“जंबूहीवे दीवे भरहे वासे " इत्यादि ।। सूत्र १८ ।।
टीकार्थ-जम्बूद्वीप स्थित भरत वर्ष में-दश राजधानियां कही गईहैं-जैसेचम्पा १ मथुरा २ वाराणसी ३ श्रावस्ती ४ साकेत ५ हस्तिनापुर ६ काम्पिल्य ७ मिथिला ८ कौशाम्बी ९ और राजगृह १० जिनमें राजा
ओंका अभिषेक होता है वे राजधानी कहलाती हैं, ये राजधानो जन पदोंकी प्रधान नगरी रूप होती हैं । अङ्ग जनपदकी राजधानी चम्पा थी
" जंबूदीवे दीवे भरहे वासे" त्याह-(सू. १८)
ટીકાર્ય–જબૂદ્વીપમાં આવેલા ભારતવર્ષમાં દસ રાજધાનીઓ આવેલી છે. તેમનાં નામ નીચે પ્રમાણે છે.
(१) या, (२) मथुरा, (3) वाराणसी, (४) श्रावस्ती, (५) सात, (६) हस्तिनापुर, (७) iपिक्ष्य, (८) मिpिal, (८) शमी मने (१०) २१४७. જે નગરમાં રાજાઓને અભિષેક થાય છે, તે નગરને રાજધાનીઓ કહે છે. રાજધાની જનપદની મુખ્ય નગરીરૂપ હોય છે. અંગ જનપદની રાજધાની ચંપા
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫