Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti


Previous | Next

Page 539
________________

५१०
स्थानानसत्र विगतमिश्रकम् -विगतविषयं मिश्रकम् । यथा-कस्मिंश्चिद् ग्रामे नगरे वा उनेषु अधिकेषु वा मृतेषु-' अद्यास्मिन् नगरे दशजना मृताः' इति २। उत्प न्नविगतमिश्रकम्-उत्पन्नविषयं विगतविषयं च यन्मिश्रकं तत् । यथा-एकस्मिन् ग्रामे ऊनेषु अधिकेषु वा दारकेषु उत्पन्नेषु-जातेषु. ऊनेषु अधि केषु वा जनेषु विगतेषु-मृतेषु-' अग्रास्मिन्नगरे दश बालका जाताः, दश जनावाद्यास्मिन् नगरे मृताः' इति ३। जीवमिश्रकम् जीवविषय मिश्रकम् । यथा-प्रभूतानां जीवतां स्तोकानां च मृतानां शङ्ख शङ्खनकादीनामेकं महाराशिं दृष्ट्वा कश्चिदवदति-' अहो ! महानयं जीवराशि'-रिति । अत्र सत्यमृपात्वं जीवतामजीवतां च महाराशौ महा
विगतमिश्रक--विगत विषय सम्बन्धी जो सत्यमृषा वचन है, वे विगत मिश्रक वचन हैं-जैसे-किसी एक ग्राममें कम या अधिक मनुष्यों के मर जाने पर ऐसा कहना कि आज इस ग्राममें दश आदमी मर गये हैं । ____उत्पन्नविगत मिश्रक वचन वे हैं जो उत्पन्न विषयक और विगत मिश्रक होते हैं-जैसे-किसी एक ग्राममें कम या अधिक लडकोंके उत्पन्न हो जाने पर या कम अधिकके मर जाने पर ऐसा कहना कि आज इस नगर में १० बालक उत्पन्न हुए हैं और १० आज मरे हैं ३॥
जीवमिश्रक--जीव विषयक जो सत्य मृषा वचन है वे जीव मिश्रक वचन हैं-जैसे-बहुत अधिक जीवित एवं कम मरे हुए शंख शंखनक (1) आदिकोंकी एक महा राशिको देखकर कोई ऐसा कहने लगे-कि अहो! यह जीव राशि बहुत बडी है इस प्रकार के वचनमें जो - વિગત મિશ્ર –વિગત વિષય સંબંધી જે સત્યમૃષા વચન છે, તેને વિગત મિશ્રક વચન કહે છે. જેમ કે કઈ ગામમાં ૧૦ કરતાં ઓછાં કે વધારે
એ કઈ દિવસ મરી ગયા હોય છતાં, તે ગામમાં તે દિવસે ૧૦ માણસે મરી ગયા, એવું કથન કરવું તેને વિગત મિશ્રક વચન કહે છે.
ઉત્પન્નવિગત મિશ્રક-ઉત્પન્ન વિષયક અને વિગત વિષયક જે સત્યમૃષા વચન છે તેને ઉત્પન્નવિગત મિશ્રક કહે છે. જેમ કે કેઈ નગરમાં ૧૦ થી અધિક કે ઓછાં બાળકને જન્મ થયેલ હોય અને ૧૦ થી ન્યુન અથવા અધિક માણસોનું મૃત્યુ થયું હોય છતાં એવું કહેવું કે “આજે આ ગામમાં ૧૦ બાળકોને જન્મ થયે છે અને ૧૦ માણસનાં મરણ થયાં છે”
જીવમિશ્રક-જીવવિષયક જે સત્યમૃષા વચન છે તેને જીવમિશ્રક વચન छ. म- वित भने थोडा मृत (वित) शम, शमन આદિને એક માટે ઢગલે જોઈને કોઈ એવું કહે કે-“ અરે, આ જીવરાશિ
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫

Loading...

Page Navigation
1 ... 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737