Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 05 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 149

सुधा टीका स्था०८ स. ३८ महावीरप्रवाजिताष्टराजनिरूपणम् १२१ भूमिः काल आसीत् । अयं भावः-अरिष्टने मेः शिष्य प्रशिष्यं-क्रमेण अष्टौ पुरुषान् यायत्साधवो मुक्तिंगता न तु ततः परत इति । तथा प्रसङ्गात्पर्यायाऽपेक्षया. ऽप्यन्तरभूमिमाह-तस्य भगवतो द्विवर्षपर्याये वर्षद्वयात्मके केबलिपर्यायेऽ. तीते सति बहवः साधयः अन्तम्-जन्मजरामरणरूपभवस्य अवसानम् अकार्य = कृतवन्त इति। सू० ३३ ॥
तीर्थकरवक्तव्यताधिकाराद् भगवता महावीरेण प्रवाजितान् अष्टौ राज्ञः मरूपयितुमाह--
मूलम्-समणेणं भगवया महावीरेणं अट्ठ रायाणो मुंडे भवित्ता अगाराओ अणगारियं पवाइया, तं जहा-वीरंगय १ वीरजसे २ संजय ३ एणिजए य रायरिसी ४॥ सेय ५ सिये ६ उदायणे ७ तह संखे कासिबद्धणे ८॥ सू० ३४॥
छाया--श्रमणेन भगवता महावीरेण अष्टौ राजानो मुण्डान् भावयित्या आगारात् अनगारितां प्रवाजिताः, तद्यथा-वीराङ्गदः १, बीरयशाः २, संजयः ३, पणेयकश्च राजऋषिः ४, श्वेतः ५, शिव ६, उदायनः ७, तथा शङ्खः । काशिबर्द्धनः ८॥ सू० ३३॥
टीका--'समणेणं ' इत्यादि---
श्रमणेन भगवता महायोरेण अष्टौ राजानः मुण्डान्-मुण्डितान भावयित्वा कृत्वा अगारात् अनगारितां प्रवाजिता दीक्षिताः। ते राजानः के ? इत्याहष्टनेमिके शिष्य प्रशिष्य तक क्रमशः आठ पुरुष तक मुनि मुक्ति गये इसके बादमें नहीं गये तथा जब उन भगवान्की दो वर्ष की केलि पर्याय व्यतीत हो गई तब अनेक साधुओंने जन्म जरा मरण रूप भयका अन्त किया अर्थात् मोक्ष गये । सू० ३३॥
तीर्थ करकी वक्तव्यताके अधिकारसे अब सूत्रकार भगवान् महावीरके द्वारा प्रबजित हुए आठ राजाओंकी प्ररूपणा करते हैं--
"समणेणं भगवया महावीरेण" इत्यादि ॥
टीकार्थ--श्रमण भगवान महावीरने आठ राजाओंको मुण्डित करके अगारावस्थासे अनगारावस्थामें दीक्षित किया है, जिन आठ શિષ્ય પ્રશિષ્ય વગેરે ક્રમશઃ આઠ પુરુષ સુધીના મુનિઓ મુક્ત થયા હતાત્યારબાદ થયેલા મુનિઓમાં મુક્તિ પ્રાપ્ત કરવાનો આ ક્રમ ચાલુ રહ્યો ન હતો જ્યારે અરિષ્ઠનેમિની બે વર્ષની કેલિપર્યાય વ્યતીત થઈ ગઈ ત્યારે અનેક સાધુઓએ જન્મ, જરા અને મરણરૂપ ભવને અન્ત કરી નાખ્યું હતું. સૂ. ૩૩
આગલા સૂત્રમાં તીર્થકરની વાત કરી. પૂર્વસૂત્ર સાથે આ પ્રકારના સંબંધને લઈને હવે સૂત્રકાર મહાવીર પ્રભુની સમીપે પ્રત્રજ્યા અંગીકાર
स्था-१६
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫