Book Title: Subhashit Shloak Tatha Stotradi Sangraha
Author(s): Bhavvijay
Publisher: Bhupatrai Jadavji Shah
Catalog link: https://jainqq.org/explore/002455/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhASita zloka saMgraha tathA stotrAdi saMgraha / zAhapatarAya jAdavajI pAlItANA (hAyapaNIvAlA Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SASSIONSOSHARDS hI zAstravizArada-jainAcArya-zrImad-vijayadharmasUribhyo namaH / subhASita zloka saMgraha tathAstotrAdi sNgrh| zAstravizArada-jainAcArya-zrImad-vijayadharmasUrIzvarajI mahArAjanA paTTadhara-itihAsatattvamahodadhi-AcAryajI mahArAja zrIvijayendrasUrIzvarajI mahArAjanA ziSya / muni mahArAja zrIbhAvavijayajI mahArAjanA sadupadezathI SSSSSSSSSSSSSSSSSS prakAzakazAha bhUpatarAMya jAdavajI, pAlItANA. (hAthasaNIvAlA.) __.. mUlya-vAMcana, manana ane parizIlana. BASIS ISSINESSI Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIra saMvat 2461 vikrama saMvat 1991 dharma saMvat 13 jainaM jayati zAsanam / mudrakazAha gulAbacaMda lallubhAi. zrI mahodaya prI. presa, dANApITha-bhAvanagara Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ASOSASSASAL SYTYTUTUR OSASSASSASSAROSTI zAstravizArada jainAcArya zrImad vijayadharmasUrIzvarajI mahArAja bn pr s kh pwr khrn n kh KUMAR PRINTERY, AHMEDABAD Page #5 -------------------------------------------------------------------------- Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . // aham // // sunnASita saMgraha // dharmArAdhana kA phala / yatkanyANakaro'vatArasamayaH svapnAni jnmotsvo| yadratnAdikavRSTirindravihitA ydruupraajyshriyH|| yadAnaM vratasaMpadujjvalatarA yatkevalazrInavA / yadramyAtizayA jine tadakhilaM dharmasya visphurjitam // 1 // vIrthakaro kI rAjyalakSmI / . saMtI kuMthU zra aro, arihaMtA ceva cakavaTTI / avasesA tiththayarA, maMDaliyA Asi rAyANo // 2 // dharma se sAta prakAra kI vRddhi hotI hai / bhAyurvRddhiryazovRddhi-vRddhiH prajJAsukhazriyAM / dharmasaMtAnavRddhizca, dharmAtsaptA'pi vRddhayaH // 3 // bIja se bIja hotA hai| dharmavRddhi / bIjenaiva bhavedbIjaM, pradIpena pradIpakaH / dravyeNaiva bhaved dravyaM, bhavenaiva bhavAMvaraH // 4 // Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) dharma se saMtAnavRddhi / bAlANa vo turiyANa, hiMsaNaM bNdivindnigyoso| guruo maMthAsaddo, dhannANa ghare samucchalai // 5 // varabAlAmuhakamalaM, bAlamuhaM dhUlidhUsaracchAyaM / sAmimuhaM supasanaM, tinni vi saggaM visesati / / 6 / / . prasthAna samaya yaha maMgalika ke lIe hote hai| kanyAgopUrNakuMbhaM dadhimadhukusumaM pAvakaM dIpyamAnaM / yAnaM vA goprayuktaM karinRpatirathaH(thaM) zaMkhavAdyadhanirvA / / utkSiptA caiva bhUmI jalacaramithunaM siddhamannaM yativA / vezyAstrImadyamAMsaM janayati satataM maMgalaM prasthitAnAM // 7 // zramaNasturago rAjA, mayUraH kuJjaro vRSaH / prasthAne vA praveze vA, sarvasiddhikarA matAH // 8 // bhojarAjA ke liye maMtrIyoM kA vilApa / adya dhArA nirAdhArA, nirAlammA sarasvatI / paNDitA raNDitAH sarve, tvayi bhoja divaM gate // 6 // dayA rahita ko dIkSAdi nakkAmI hai / na sA dIkSA na sA bhikSA, na tadAnaM na tattapaH / na taddhyAnaM na tanmaunaM, dayA yatra na vidyate // 10 // yogIzreSTha sthUlIbhadra athavA saba se baDA dAnI, mAnI, bhogI aura yogI yaha hai| Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AAAAA seTha senAjI hukamAjI takhatagaDhavAlA. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIzAntinAthAdaparo na dAnI, dazArNabhadrAdaparo na maanii| zrIzAlibhadrAdaparo na bhogI, zrIsthUlabhadrAdaparo na yogii|11| buddhi Adi kA sAra kyA hai ? buddhaH phalaM tattvavicAraNaM ca, dehasya sAraM vratadhAraNaM ca / arthasya sAraM kila pAtradAna, vAcaH phalaM prItikaraM narANAm bhramara kI mAphaka saba se sAra lenA cAhIe / SaTpadaH puSpamadhyastho, yathA sAraM samuddharet / tathA sarveSu kAryeSu, sAraM gRhNAti buddhimAn // 13 // bahota dhanavAle kI dasA burI hai| dAyAdAH spRhayanti taskaragaNA muSNanti bhUmIbhujo / gRhanti cchalamAkalayya hutabhuga bhasmIkaroti kSaNAt // ammaH plAvayati kSitau vinihitaM yacA haranti haThAd / durvRttAstanayA nayanti nidhanaM dhigbahvadhInaM dhanam // 14 // vastupAla tejapAla ke dhana kA sadvyaya / jainAgArasahasrapaJcakamatisphAraM sapAdAdhikaM / lakSaM zrIjinamUrtayastu vihitAH prottuMgamAhezvarAH // prAsAdAH pRthivItale dhvajayutAH sArdha sahasradvayaM / prAkArAH parikalpitA nijadhanaiAtriMzadatra dhruvam // 15 // satrAgArazatAni sapta vimalA vApyazcatuHSaSTayaH / uccaiH pauSadhamandirANi pravarA jainAzca zaivA maThAH / / Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 4 ) vidyAyAzca tathaiva paJcazatikAH pratyekataH pratyahaM / pazcatriMzazatAni jainamunayo gRhNanti bhojyAdikam // 16 // deha kA sAra kyA hai ? cIrAbdheramRtaM dhane vitaraNaM vANIvilAse'nRtaM / dehe'nyopakRtistarau zubhaphalaM vaMze ca muktAphalaM // mRtsnAyAM kanakaM sume parimalaH paGke payojaM yathA / saMsAre puruSAyuSaM nigaditaM sAraM tathA kovidaiH // 17 // deha kI anityatA / mAtApitRsahasrANi putradArazatAni ca / yuge yuge vyatItAni, kasyAhaM kasya bAndhavAH 1 // 18 // zAlabhadra kA mahAn Azcarya / pUrvaM na maMtro na tadA vicAraH, spardhA na kenApi phale na vAJcchA / pazcAnutApo'nuzayo na garyo, harSastathA saMgama ke babhruva // 16 // puNyahIna ke manoratha siddha nahIM hote / vanakusumaM kRpaNazrIH, kUpacchAyA suraMgadhUlI ca / tatraiva yAnti vilayaM, manorathA bhAgyahInAnAm ||20|| punyazAlI kA kartavya | ziSTe saMga H zrutau raMgaH, saddhyAne dhIrdhRtau matiH / dAne zaktirgurau bhaktiH, SaDete sukRtAkarAH // 21 // Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMgati kA mAhAtmya / pazya saMgasya mAhAtmyaM, sprshpaassaannyogtH| . lohaM svarNIbhavet svarNa,-yogAtkAco maNIyate // 22 // saMsarga se doSa aura guNa Ate hai| gavAzanAnAM sa vacaH zRNoti,ahaM ca rAjan munipuMgavAnAm / pratyakSametadbhavatApi dRSTaM, saMsargajA doSaguNA bhavanti // 23 // mana hI mokSa ko bandha ko prApta karatA hai| mana eva manuSyANAM, kAraNaM bandhamokSayoH / bandhastu(sya) viSayAsaMge(go), muktenirviSayaM mnH||24|| * maNamaraNe iM(0)diyamaraNaM, iMdiyamaraNe maraMti kammAI / kammamaraNeNa mukkho, tamhA maNamAraNaM viti // 25 // hastAdi dAnAdi se zobhate hai| dAnena pANinaM tu kaMkaNena, mAnena tRptina tu bhojanena / dhanena kAntina tu candanena, dhyAnena muktina tu darzanena // 26 // mata kA dhana acchA nahIM hai / durmiyodayamanasaMgrahaparaH patyurvadhaM bndhkii| dhyAyatyarthapatermiSaggadagaNotpAtaM kaliM nAradaH // doSagrAhI janazca pazyati paracchidraM chalaM rAkSasI / niHputraM mriyamANamADhyamavanIpAlo hahA vAJcchati // 27 // Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna kahIM bhI nakkamA nahIM hotaa| pAtre dharmanibandhanaM tadapare prodyaddayAkhyApakaM / mitre prItivivardhakaM ripujane vairApahArakSamaM // bhRtye bhaktibharAvahaM narapatau sanmAnapUjApradaM / bhaTTAdau ca yazaskaraM vitaraNaM na kAzyaho niSphalam // 28 // gurubhakti vinA saMba niSphala hai| vinA gurubhyo guNanIradhimyo, jAnAti dharma na vickssnno'pi| yathArthasArtha gurulocano'pi, dIpaM vinA pazyati naaNdhkaa|29| jaisI bhAvanA vaisI siddhi / mantre deve gurau tIrthe daivajJe svamabheSaje / yAdRzI bhAvanA yasya siddhirbhavati tAdRzI // 30 // asAra se sAra lenA caahie| dAnaM vittAdRtaM vAcaH, kIrtidharmI tathAyuSaH / paropakaraNaM kAyAda,-sArAtsAramuddharet / / 31 // lakSmyAdi pANI ke phena samAna hai| kallolacapalA lakSmIH, saMgamAH svpnsnimaaH| vAtyAvyatikarotkSipta,-tUlatulyaM ca yauvanam // 32 // kRpaNa kA dhana niSphala hotA hai| zAstrainiHpratibhasya kiM gatadRzo dIpraiH pradIpaizca kiM / kiM klIvasya vadhUjanaiH praharaNaiH kiM kAtarasyonbaNaiH // Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiM vAdyairbadhirasya bhUSaNagaNairlAvaNyahInasya kiM / kiM bhojyaijrjvarajarjarasya vibhavaiH prauDhairadAtuzca kiM ? // 33 // vANI saccI bolanI cAhie / satyapUtaM vadedvAkyaM, vastrapUtaM jalaM pibet / dRSTipUtaM nyasetpAdaM manaHpUtaM samAcaret || 34 // haraNAdi mare hue zarIra se paropakAra karate haiM / kastUrI pRSatAM, radAH karaTinAM, kRttiH pazUnAM payo, dhenUnAM, chadamaMDalAni zikhinAM, romANyavInAmapi // pucchasnAyuvasAviSANanakharasvedAdikaM kiJcana / syAtkasyApyupakAri martyavapuSo nAmuSya kiJcitpunaH||35|| indriyadamana kaThina hai / vizvAmitra parAzaraprabhRtayo ye cAmbupatrAzinaste'pi strImukhapaMkajaM sulalitaM dRSTraiva mohaM gatAH / prAhAraM saghRtaM payodadhiyutaM bhuJjanti ye mAnavA - steSAmindriyanigrahaH kathamaho dambhaH samAlokyatAm ? / / 36 / / . pazupakSI bhi kAla se kAma kA sevana karate hai / siMho balI dviradazUkaramAMsa bhojI, saMvatsareNa ratimeti kilaikavAraM / pArApataH kharazilAkakhabhojano'pi, kAmI bhavatyanudinaM vada ko'tra hetuH || 37 // Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) kAma ko jitanevAle sthUlabhadra ko dhanya hai| . . vezyA rAgavatI sadA tadanugA SaDbhI rasairbhojanaM, ramyaM dhAma manoharaM vapuraho navyo vayamsaMgamaH / kAlo'yaM jaladAvilastadapi yaH kAmaM jigAyAdarAt , taM vande yuvatiprabodhakuzalaM zrIsthUlabhadraM munim // 38 // kaliyuga kA prabhAva / dharmaH parvagatastapaH kapaTataH satyaM ca dUre gataM, pRthvI maMdaphalA nRpAzca kuTilAH zastrAyudhA brAhmaNAH / lokaH strISu rataH striyo'ticapalA laulye sthitA mAnavAH, . sAdhuH sIdati durjanaH prabhavati prAyaH praviSTaH (Te) kali (lau)39| nivaryA pRthivI nirauSadhirasA nIcA mahattvaM gatA, bhUpAlA nijadharmakarmarahitA viprAH kumArge ratAH / bhAryA bhartRviyoginI pararatA putrAH pituSiNo, hA ! kaSTaM khalu durlabhAH kaliyuge dhanyA narAH sjnaa||40|| vidvattA vasudhAtale vigalitA, pANDityadharmoM gataH / zrotRNAM hRdayeSvabuddhiradhikA, jJAnaM gataM cAraNe // gAthAgItavinodavAkyaracanAyuktyA jagadrajitaM / jyotirvaidyakazAstrasAramakhilaM zareSu jAtaM kalau / / 41 // sIdati saMto vilasaMtyasaMtaH, putrA mriyante jnkshciraayuH| svajaneSu roSazca pareSu toSaH, pazyantu lokAH kalikautukAni Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 9 ) dAtA daridraH kRpaNo dhanADhyaH, pApI cirAyuH sukRtI gatAyuH / kulInadAsyaM hyakulInarAjyaM, kalau yuge Sad guNamAvahanti / 43 / yaha dasa prakAra ke kalpavRkSa hote hai / | mataMgA bhiMgaMgA, tuDibhaMgA dIvAsiha joisihA / cittaMgA cittarasA, maNibhaMgA gehAgArA aNigAya // 44 // deva kI apekSA manuSya janma acchA hai / devA visayapasattA, neraiyA vividukkhasaMtatA / tiriyA vivegavigalA, maNuzrANaM dhammasAmaggI ||45 || dhana ke sivAya saba nakkamA hai / jAtiryAtu rasAtalaM guNagaNastasyApyadho gacchatAM, zIlaM zailataTAtpatatvabhijanaH saMdahyatAM vahninA / zaurye vairithi vajramAzu nipatatvartho'stu naH kevalaM, yenaikena vinA guNAstRNalavaprAyAH samastA ime // 46 // -puNya ke cihna | kuMkuma kajala kevaDo bhojana kUrakapUra / kAminI kaMcana kappaDAM eha puNya aMkUra || 47 // bhAgya se jyAdA koI nahIM detA / * bhAgyAdhikaM naiva nRpo dadAti tuSTo'pi vittaM khalu yAcakasya / rAtrau divA varSatu vAridhArA, tathApi patratritayaM palAze // 48 // Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ). mokSAbhilASI jinezvara para prIti rakhatA hai| dehe dravye kuTumbe ca, sarvasaMsAriNAM rtiH| jine jinamate saMgha, punarmocAbhilASiNAm // 46 // pAMca pramAda / majaM visayakasAyA niddA vigahA ya paMcamI maNiyA / ee paMcapamAyA jIvaM pADaMti saMsAre // 50 // varSa megha kuNAlAyAM dinAni daza paMca ca / muzalapramANa(lamAna)dhArAbhiryathA rAtrau tathA divA // 51 // bhAgyahIna ko pAsa meM rahI lakSmI nahIM dIkhatI / . pade pade nidhAnAni, yojane rskuupikaaH| bhAgyahInA na pazyanti, bahuratnA vasuMdharA // 52 // tIrtha meM jAnevAlA bhavabhramaNa nahIM karatA hai / zrItIrthapAtharajasA virajIbhavanti, tIrtheSu vaMbhramaNato na bhave bhramanti / dravyavyayAdiha narAH sthirasaMpadaH syuH, pUjyA bhavaMti jagadIzamathArcayantaH // 53 // puruSa pRthvI kA AbhUSaNa hai| vasudhAbharaNaM puruSAH, puruSAbharaNaM pradhAnataralakSmIH / lakSmyAmaraNaM dAnaM, dAnAbharaNaM supAtraM ca // 54 // Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) dravya ke vinA saba niSphala hai / sAkAro'pi savidyo'pi, nirdravyaH kvApi nArghyate / vyaktAcaraH suvRtto'pi, drammaH kUTo yathA jane // 55 // dhanavAlA sarva zreSTha hai / yasyAsti vittaM sa naraH kulInaH, sa paMDitaH sa zrutavAn guNajJaH / sa eva vaktA sa ca darzanIyaH, sarve guNAH kAMcanamAzrayante / 56 / dhana anyAya se nahIM lenA cAhie / anyAyopArjitaM vittaM daza varSANi tiSThati / prApte tvekAdaze varSe, samUlaM ca vinazyati / / 57 / / dAna aura bhoga nahIM karanevAle kA dhana nahIM rahatA / dAnaM bhogo nAza - stisro gatayo bhavanti vittasya / yo na dadAti na bhuGke, tasya tRtIyA gatirbhavati // 58 // dAtavyaM bhoktavyaM, sati vibhave saMcayo na karttavyaH / pazyeha madhukarINAM saMcitamartha harantyanye // 59 // nakAra kI vicitratA / nANaM niyamaggahaNaM, navakAro nayaruI a niTThA ya / paMca na vibhUsiyANaM, na dullahA suggaI loe // 60 // nArI - nadI-narendrANAM nAgAnAM ca niyoginAM / nakhinAM ca na vizvAsaH, kartavyaH zriyamicchatA // 61 // Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) -jJAna kA prabhAva / yAnapAtrasamaM jJAnaM, bruDatAM bhavavAridhau / mohAndhakArasaMhAre, jJAnaM mArtaDamaNDalam || 62 // aNimisanayaNA maNaka-ja sAhayA pupphadAma milANA | cauraMguleNa bhUmiM na binti surA jiyA biMti // 63 // paMcaparameSThi kA mAhAtmya | saMgrAmasAgara karIndrabhujaMgasiMhadurvyAdhivahniripubandhana saMbhavAni / cauragrahavrajanizAcarazAkinInAM, nazyanti paJcaparameSThipadairbhayAni // 64 // prabhupUjA kA mahattva | yo lakSaM jinabaddhalakSyasumanAH suvyaktavarNakramaH / zraddhAvAn vijitendriyo bhavaddaraM mantraM japet zrAvakaH || puSpaiH zvetasugaMdhibhizca vidhinA lakSapramANairjinaM / yaH saMpUjayate sa vizvamahitaH zrItIrtharAjo bhavet || 65|| navakAra kA mahimA | namaskArasamo mantraH, zatruMjayasamo giriH / AdinAthasamo devo, na bhUto na bhaviSyati / / 66 / / jo guNai lakkhamegaM, pUha jiNaM (guNai) ca navakAraM / titthayaranAmagoyaM, so baMdhai natthi saMdeho // 67 // Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navakAraikkamakkhara, pAvaM pheDei sattAirANaM / panAsaM ca payANaM, sAgarapaNasamaggeNa // 68 // pacendriya ko sevana karanevAlA kaise nahIM naSTa hotA ? kuraMga-mAtaMga-pataMga-gA, mInA hatAH paMcabhireva paMca / ekaH pramAdIsa kathaM na hanyAt , yaH sevate paMcabhireva pNcaa69| / saMsAra virkttaa| pUmA paJcakkhANaM, paDikamaNaM posaho paruvayAro / . paMca payArA jassa u, na payAro tassa saMsAre // 70 // zaucAdi kAkAdi meM nahIM hote hai / kAke zaucaM, dyUtakAreSu satyaM klIbe dhairya, madyape tattvaciMtA / sarpakSAnti:,strISu kAmopazAMtI,rAjA mitraM kena dRSTaM zrutaM vA / 71 / jinapUjA kA mahattva / sAyarajalassa pAraM, pAraM jANAmi tAragANaM vA / goyama jiNavarapUnA,-phalassa pAraM na jANAmi // 72 // . caityavaMdana dakSiNa bhAga se karanA / arhato dakSiNe bhAge, dIpasya vinivezanaM / dhyAnaM tu dakSiNe bhAge, caityAnAM vandanaM tathA // 73 // guru kA mahattva / vidalayati kubodhaM bodhayatyAgamArtha, * sugatikugatimArgoM puNyapApe vyanakti / Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 14 ) . avagamayati kRtyAkRtyabhedaM guruyo, bhavajalanidhipotastaM vinA nAsti kazcit // 74 // hitazikSA bAlaka se bhI lenI cAhie / bAlAdapi hitaM grAhya-mamedhyAdapi kAJcanaM / nicAdapyuttamA vidyA, strIratnaM duSkulAdapi // 75 // dhuutaaskttaa| sa vaTaH paMca te yakSA, dadati ca haranti ca / / akSAn pAtaya kanyANi, yadbhAvyaM tadbhaviSyati // 76 // bhAvanA phaladAyI hotI hai| bhAvanA mokSadA svasya, svAnyayostu prbhaavnaa| . prakAreNAdhikaM manye, bhAvanAtaH prabhAvanAm / / 77 // puNyAnubandhI puNya / dayA dAneSu (naM ca) vairAgyaM, vidhivajinapUjanaM / vizuddhA nyAyavRttizca, puNyaM puNyAnuvandhyadaH // 7 // devadravya nahIM khAnA caahie| devadravyeNa yA vRddhi, gurudravyeNa yaddhanaM / taddhanaM kulanAzAya, mRto'pi narakaM vrajet // 6 // svarga se pAta kaba hotA hai ? prabhAsvaM (sAdhAraNadravyaM) brahmahatyA ca, daridrasya ca yaddhanaM / gurupatnI devadravyaM, svargasthamapi pAtayet / / 80 // Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidyAdi yatna se Ate hai| patnAnusAriNI vidyA, lakSmIH puNyAnusAriNI / dAnAnusAriNI kIrti-buddhiH karmAnusAriNI // 81 // devapUjA meM kaise puSpa lenA ? naikapuSpaM dvidhA kuryA-na chindyAt kalikAmapi / caMpakotpalabhedena, bhavedoSo vizeSataH // 82 // guru kaisA honA caahie| narayagaigamaNapaDiha-tthae kae tahaya paesiNA rnnnnaa| amaravimANaM pattaM, taM pAyariappabhAveNa // 83 // abhayadAna mahimA / hemadhenudharAdInAM, dAtAraH sulabhA bhuvi / . durlabhaH puruSo loke, yaH prANiSvabhayapradaH // 84 // pazughAta karanevAle kI dazA / yAvanti romakUpANi, pazugAtreSu bhArata ! / tAvanti varSalakSANi, pacyante pazughAtakAH // 85 // bhAvanA se kyA hotA hai ? dAridyanAzanaM dAnaM, zIlaM durgatinAzanaM / ajJAnanAzinI prajJA, bhAvanA bhavanAzinI // 86 // RSi kA upazamabhAva / sAraMgI siMhazAvaM spRzati sutadhiyA nandinI vyAghrapotaM, mArjArI haMsabAlaM praNayaparavazA kekikAntA bhujaMgaM / Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 16 ) - vairANyAjanmajAtAnyapi galitamadA jantavo'nye tyajanti, zritvA sAmyaikarUDhaM prazamitakaluSaM yoginaM kSINamohaM // 87 // mRga kA pazcAttApa / bhAvaNa bhAve hariNau, nayaNe nIra jharanta / muNi viharAvata bhAvasuM, jo huM mANasa huMta // 88 // rAtribhojana nahIM karane kA phala / ye ca rAtrau sadAhAra, varjayanti sumedhasaH / . . teSAM padopavAsasya, phalaM mAsena jAyate / / 89 // zIla kA mahimA / . zrImannemijino dino'dhatamasA jambuprabhuH kevalI, samyagdarzanavAn sudarzanagRhI sa sthUlabhadro muniH / sacaMkArI sarasvatI ca subhagA sItA sumadrAdayaH, zIlodAharaNe jayanti janitAnaMdA jagatyadbhutAH / 90 / gRhastha ke SaTkarma / devapUjA gurUpAstiH, svAdhyAyaH saMyamastapaH / dAnaM ceti gRhasthAnAM, SaTkarmANi dine dine // 11 // tIrthakara kI pUjA kA phala / AyuSkaM yadi sAgaropamamitaM vyAdhivyathAvarjitaM, pANDityaM ca samastavastuviSayaM prAvINyalabdhAspadaM / jihvA koTimitA ca pATavayutA syAnme dharitrItale, nozanomi tathApi varNitumalaM tIrthezapUjAphalam // 12 // kama / Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (17) prahmacarya saba se zreSTha hai| praudAryeNa vinA puMsAM, sarve'nye (sarvAnyA) niSphalAH kalAH / pramacarya vinA yAd, yatInAM niSphalA guNAH // 63 // puruSottama koNa hai ? strINAM zrINAM ca ye vazyA-ste'vazyaM purussaadhmaaH| striyaH zriyazca yadazyA-ste'vazyaM puruSottamAH // 94 // dharmalAbha kA mahimA / dIrghAyuH svasti dhanavAn , putravAn pramukhAH pare / bhAzIvAdA amI sarve, dharmalAbhasya kiMkarAH // 65 // bhAraMbhe nasthi dayA, mahilAsaMgeNa nAsae baMbhaM / saMkAe sammattaM, pavvajjA davyagga(ga)haNeNaM // 96 // vinaya kA mAhAtmya / viNazro sAsaNe mUlaM, viNo saMjo bhave / viNayAzro vippamukkassa, ko dhammo ko tavo // 97 // jinapUjA kA mahimA / mahAnyAdhigrastaH zaTitavasano dInavadano, bubhukSAkSAmAtmA paragRhazataprekSaNaparaH / suduHkhArto loke bhramati hi bhave yena kudhiyA, na sadbhaktyA dhyAto nanu jinapatizciMtitaphalaH // 98 // Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18) pAMca prakAra ke zauca / satyaM zaucaM tapaH zaucaM, zaucamindriyanigrahaH / / sarvabhUtadayA zaucaM, jalazaucaM ca paMcamaM // 99 // paatrpriikssaa| mUrkhastapasvI rAjendra, vidvAMzca vRssliiptiH| ubhau tau tiSThato dvAre, kasya dAnaM pradIyate // 10 // zvAnacarmagatA gaMgA, vIraM madyaghaTasthitaM / kupAtre patitA vidyA, kiM karoti yudhiSThira ? // 101 // na vidyayA kevalayA, tapasApi ca paatrtaa| yatra vidyA caritre(tra) ca, saddhi pAtraM pracakSyate // 102 // jIvana kA phala / / bhavaNaM jiNassa na kayaM, na ya vivaM na ya pahamA sAhU / duddharavayaM na dhariyaM, jammo parihAriyo tehiM // 103 // na devapUjA na ca pAtrapUjA, na zrAddhadharmazca na sAdhudharmaH / labdhvApi mAnuSyamidaM samastaM, kRtaM mayAraNapavilApatulyaM // // 104 // udaarbhaavnaa| ayaM nijaH paro veti, gaNanA laghucetasAM / udAracaritAnAM tu, vasudhaiva kuTumbakam // 105 // Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devAMzI koNa hotA hai ? devapUjA dayA dAnaM, dAkSiNyaM dadhatA dmH| yasyaite Sad dakArAH syuH, sa devAMzo naraH smRtH||106|| cAra prakAra kA dharma / dAnaM supAtre vizadaM ca zIlaM, tapo vicitraM zubhabhAvanA ca / bhavArNavotcAraNasattaraMDa, dharma caturdhA munayo vadanti // 107 // abhayadAna prshNsaa| yo dadyAtkAMcanaM meru, kRtsnAM caiva vasuMdharA / ekasya jIvitaM dadyA-naca tulyaM yudhiSThira ! // 108 // ahiMsAvrata zreSTha hai| api vaMzakramAyAtA, yastu hiMsAM parityajet / sa zreSTaH sulasa ivaM, kAlasUkarikAtmajaH // 109 // pAtra kI prazaMsA / bhaume maMgalanAma viSTiviSaye bhadrA kaNAnAM caye, vRddhiH zItaliketitIvrapiTake rAjA rajaHparvaNi / miSTatvaM lavaNe viSe ca madhuraM rAH kaMTakAnyA yathA, pAtratvaM ca paNAMganAsu ruciraM nAmnA tathA nArthataH // 110 // dayA sarvatra karanA caahiye| dAnakSaNe mahecchAnAM, kiM pAtrApAtraciMtayA / dInAya devavyAdha, yathAdAtkRpayA prabhuH // 111 // Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (20) apakAriSvapi kRpA, sudhIH kuryaadvishesstH| daMdazUkaM darzataM zrI-vIraH prAbodhayadyathA // 112 // brahmacArI pavitra hai ? zuci bhUmigataM toyaM, zucinArI pativratA / zucirdharmaparo rAjA, brahmacArI sadA zuciH // 113 // pratamaMga se kyA hotA hai ? prANAnte'pi na bhaktavyaM, gurusAdhikRtaM vrataM / vratabhaMgo'tiduHkhAya, prANA janmani janmani // 114 // strI-caritra kI vicitratA ! ravicariyaM gahacariyaM, tArAcariyaM ca rAhucariyaM ca / jANaMti buddhimaMtA, mahilAcariyaM na jANaMti // 115 // tapa kA prabhAva / cakre tIrthakaraiH svayaM nijagade taireva tIrthezvaraiH, zrIheturbhavahAri dAritarujaM sannirjarAkAraNaM / sadyo vighnaharaM hRSIkadamanaM mAMganyamiSTArthakRta , devAkarSaNamAradarpadalanaM tasmAdvidheyaM tapaH // 116 // kopa varjanIya hai| ekena dinena tano-stejaH SaNmAsikaM jvaro haMti / kopaHkSaNena sukRtaM, yada-rjitaM pUrvakovyApi // 117 // Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 21 ) kapAya se hAni / kaSAyA dehakArAyAM, catvAro yAmikA iva / yAvajAgrati te pApA-stAvanmokSaH kuto nRNAM 1 // 118 // mukti kA maMtra / mAzAmbaratve na sitAmbaratve, na tattvavAde na ca tarkavAde / na pakSasevAzrayaNena muktiH, kaSAyamuktiH kila muktireva // dAnAdi se rahita kA jIvana niSphala hai / dAnaM tapastathA zIlaM, nRNAM bhAvena varjitaM / . arthahAnistathA pIDA, kAyaklezazca kevalaM // 120 // sadbhAva se kyA phala hotA hai ? dugdhaM deyAnumAnena, kRSirmeghAnusArataH / lAbho vyayAnusAreNa, puNyaM bhAvAnusArataH // 121 // bhAva kA mahimA / bhAveSu vidyate devo, na pASANe na mRnmaye / na ratnena ca sauvaNe, tasmAdbhAvo hi kAraNam // 122 // sAta kSetra / jinabhavanabimbapustaka-caturvidhazramaNasaMgharUpANi / sapta kSetrANi sadA, jayanti jinazAsanoktAni // 123 // Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaktA kA lakSaNa / ( 22 ) zateSu jAyate zUraH, sahasreSu ca paNDitaH / vaktA zatasahasreSu, dAtA bhavati vA na vA / / 124 // Agama likhane kA phala | na te narA durgatimApnuvanti, na mUkatAM naiva jaDasvabhAvaM / naivAndhatAM buddhivihInatAM ca, ye lekhayantyAgamapustakAni // // 125 // dharma kA phala | na kayaM dIddharaNaM, na kayaM sAhammiyANavacchannaM / tirimi vIyarAyo, na dhAriyo hAriyo jammo // 126 // uttama pAtra koNa hai ? uttamapattaM sAhU, majjhaM pattaM susAvagA bhaNiyA / avirayasammaddiThThI, jahamapattaM muMNeyavvaM // 127 // pUjA kA mahimA / saMsArAmbhodhibeDA zivapurapadavI durgadAridryabhUbhR gaMge dambholibhUtA suranaravibhavaprAptikalpadrukalpA / duHkhAgnerambudhArA sakalasukhakarI rUpasaubhAgyakartrI, pUjA tIrthezvarANAM bhavatu bhavabhRtAM sarvakanyANa kartrI / 128 | sayaM pamajaNe puNNaM, sahassaM ca vilevaNe / - saya sAhassiyA mAlA, avaMtaM gIyavAie // 126 // Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 23 ) vItarAga kaise ho sakate hai ? / vItarAgaM smaran yogI, vItarAgatvamaznute / IlikA bhramarIbhItA, dhyAyaMtI bhramarI yathA // 130 // jinapUjA kA mahimA / svargastasya gRhAMgaNaM sahacarI sAmrAjyalakSmIH zubhA, saubhAgyAdiguNAvalivilasati svairaM vapurvezmani / saMsAraH sutaraH zivaM karatalakoDe luThatyaMjasA, ___ yaH zraddhAbharabhAjanaM jinapateH pUjAM vidhatte janaH / 131 // tavaniyameNa ya mukkho, dANeNa ya hu~ti uttamA bhogaa| devacaNeNa. rajaM, aNasaNamaraNeNa iMdattaM // 132 / / yAsyAmyAyatanaM jinasya lamate dhyAyaMzcaturtha phalaM, SaSThaM cotthitumudyato'STamamatho gaMtuM pravRtto'dhvani / zraddhAlurdazamaM bahirjinagRhAta prAptastato dvAdazaM, madhye pAkSikamIkSite jinapatau mAsopavAsa phalam / 133 / vastupAla kI tIrthayAtrA kA varNana / catrANAM hayazasvabaMdiSu bhaved dravyavyayaH prAyazaH, zRMgAre paNayoSitAM ca vaNijAM parAye kRSI kSetriNAM / pApAnAM madhumAMsayorvyasaninAM strIcUtamadyAdike, bhUmadhye kRpaNAtmanAM sukRtinAM zrItIrthayAtrAdiSu // 134 // Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 24 ) strIoM kI jUThI prazaMsA / no satyena mRgAGka eva vadanIbhUto na cendIvara dvandvaM locanatAM gataM na kanakairapyaGgayaSTiH kRtA / kiM tvevaM kavibhiH pratAritamanAstattvaM vijAnApi, __ tvaGmAMsAsthimayaM vapurjhagadRzAM matvA janaH sevate 135 yadetatpUrNendudyutiharamudArAkRtidharaM, mukhAjaM tanvaGgayAH kila vasati yatrAdharamadhuH / idaM tatkimpAkadrumaphalamivAtIva virasaM, vyatIte'smin kAle viSamiva bhaviSyatyasukhadam / 136 / vyAdILNa calena vakragatinA tejasvinA bhoginA, nIlAbjadyutinA'hinA varamahaM daSTo na taccakSuSA / . daSTe saMti cikitsakA dizi dizi prAyeNa puNyArthino, mugdhAkSIkSaNavIkSitasya nahi me vaidyo na vApyauSadham 137 nUnaM hi te kavivarA viparItabodhA, ___ ye nityamAhurabalA iti kAminInAm // yAbhirvilolataratArakadRSTipAtaH, zakrAdayo'pi vijitAstvabalAH kathaM tAH 1 // 138 // sampatti kahAM jAtI hai ? / sa kiM sakhA sAdhu na zAsti yA'dhipaM, hitAna yaH saMzRNute sa kiM prabhuH / sadA'nukUleSu hi kurvate rati, nRpeSvamAtyeSu ca sarvasampadaH // 139 // Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (25) pUrvapuNya kA phala mIlatA hai| pUrvopArjitapuNyAnAM, phalamapratimaM khalu / puNyacchede'thavA sarva, prayAti viparItatAm // 140 // bhotriya kI vyAkhyA / janmanA brAhmaNo jJeyA, saMskArAd dvija ucyate / vidyayA yAti vipratvaM, tribhiH zrotriya ucyate // 141 // prabhu kI stavanA / vahnijvAlAvalIDhaM kupathamathanadhIrmAturastokaloka syAgre saMdarya nAgaM kamaThamunitapaH spaSTayan dussttmuccaiH| yaH kAruNyAmRtAbdhirvidhuramapikila svasya sadyaH prapadya, prAjJaiH kArya kumArgaskhalanamiti jagau devadevaM stumastam / / dAnaprazaMsA / dAnena bhUtAni vazIbhavanti, dAnena vairANyapi yAnti nAzam / paro'pi bandhutvamupaiti dAnAt , tataH pRthivyAM pravaraM hi dAnam / / vyAkaraNa kI mhttaa| aGgIkRtaM koTimitaM ca zAstraM, nAGgIkRtaM vyAkaraNaM ca yen| * na zobhate tasya mukhAravindaM, sindUrabinduvidhavAlalATe / dharma ko jaldI karanA caahie| ajarAmaravatprAjJo, vidyAmarthaM ca cintayet / gRhIta iva kezeSu, mRtyunA dharmamAcaret // 145 // Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 26 ) vidyaaprshNsaa| gate'pi vayasi grAhyA, vidyA sarvAtmanA budhaiH / yadyapi syAna sulamA, sulamA sAnyajanmani // 146 // na caurahArya na ca rAjahArya, na bhrAtRbhAjyaM na ca bhArakAri / vyaye kRte vardhata eva nityaM, vidyAdhanaM sarvadhanaM pradhAnam // dharmahIna pazu hai| AhAranidrAbhayamaithunaM ca, sAmAnyametatpazubhirnarANAm / dharmo hi teSAmadhiko vizeSo, dharmeNa hInAH pazubhiH smaanaaH|| kAma kI upazAnti / na jAtu kAmaH kAmAnAmupabhogena zAmyati / haviSA kRSNavarmeva bhUya evAbhivardhate // 149 // dAridya nindA / he ! dAridra ! namastubhyaM, siddho'haM tvatprasAdataH / ahaM sarvatra pazyAmi, mAM ca ko'pi na pazyati // 15 // vIra koNa hai ? saMpadi yasya na hoM, vipadi viSAdo raNe ca dhIratvam / taM bhuvanatrayatilakaM, janayati jananI sutaM viralam // 151 // kartavya nahi bhUlanA caahiie| kartavyameva kartavyaM, prANaiH kaNThagatairapi / akartavyaM na kartavyaM, prANaiH kaNThagatairapi // 152 // Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 27 ) kAlidAsa kA bhoja se prazna / khAdama gacchAmi hasanna bhASe, gataM na zocAmi kRtaM na manye / dvAbhyAM tRtIyo na bhavAmi rAjan ! bhasmAdRzAH kena guNena mUAH? tRSNA nirupadrava hai| yauvanaM jarayA astaM, zarIraM vyAdhipIDitam / mRtyurAkAsati prANA~-stRSNakA nirupadravA // 154 // daridratA sarvazUnya hai| aputrasya gRhaM zUnyaM, dizaH zUnyA hyabAndhavAH / mUrkhasya hRdayaM zUnyaM, sarvazUnyA daridratA // 155 // samaya vyartha nahIM karanA / dharmArambhe RNacchede, kanyAdAne dhanAgame / * zatrudhAte'gniroge ca, kAlakSepaM na kArayet // 156 // brahmacArI kI gati / ekarAtryuSitasyApi, yA gatirbrahmacAriNaH / na sA. kratusahasreNa, vaktuM zakyA yudhiSThira ! // 157 / / rAjA saba kA Azraya hai| durbalAnAmanAthAnAM, bAlavRddhatapasvinAm / anAryaiH paribhRtAnAM, sarveSAM pArthivo gtiH||158|| bhaya kahA~ nahIM jAtA hai| udyame nAsti dAridraya, japato nAsti pAtakam / maunena kalaho nAsti, nAsti jAgarato bhayam // 159 // Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 28 ) pArzvaprabhustuti / ko'yaM nAtha ! jino bhavettava vazI hU~ hU~ pratApI priye !, hU~ hU~ tarhi vimuzca kAtaramate zauryAvalepakriyAM / moho'nena vinirjitaH prabhurasau takikarAH ke vayaM, ityevaM ratikAmajanpaviSayaH pArthaH prabhuH pAtu naH // 160 // jAti kAraNa nahIM hai| zvapAkIgarbhasaMbhUtaH, paaraashrmhaamuniH| tapasA brAhmaNo jAta-stasmAjAtirakAraNam // 16 // kaivartIgarbhasaMbhUto, vyAso nAma mahAmuniH / tapasA brAhmaNo jAta-stasmAjAtirakAraNam // 162 // zazakIgarbhasaMbhUtaH, zuko nAma mhaamuniH| tapasA brAhmaNo jAta-stasmAjAtirakAraNam // 163 // na teSAM brAhmaNI mAtA, saMskArazca na vidyate / tapasA brAhmaNo(NA) jAta(tA)-stasmAjAtirakAraNam / 164 / zUdro'pi zIlasaMpanno, guNavAn brAhmaNo bhavet / brAhmaNo'pi kriyAhInaH, zUdrApatyasamo bhavet / / 165 // jIva kA homa karanevAle apane saMbaMdhI kA homa kyuM nahIM krte| nAhaM svargaphalopabhogarasiko, nAbhyarcitastvaM mayA, saMtuSTastRNabhakSaNena satataM, sAdho na yuktaM tava / svarge yAMti yadi tvayA vinihatA, yajJe dhruvaM prANino, yacaM kiM na karoSi mAtRpitRmiH, putraistathA baaNdhvaiH||166|| Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 29 ) ina ko gaMgA pavitra nahIM krtii| cittaM rAgAdibhiH kliSTaM, alIkavacanairmukham / / jIvaghAtAdibhiH kAyo, gaGgA tasya parAGmukhI // 167 // hiMsA kI vyaakhyaa| paMcendriyANi trividhaM balaM ca, . ucchvAsaniHzvAsamathAnyadAyuH / prANA dazaite bhagavadbhiruktA steSAM viyogIkaraNaM tu hiMsA / / 168 // lakSmI kA prabhAva / pUjyate yadapUjyo'pi, yadagabhyo'pi gamyate / vaMdyate yadavaMdyo'pi, tatprabhAvo dhanasya ca // 166 // jina kI vyAkhyA rAgo dveSastathA moho, jito yena jino hysau| astrIzastrAkSamAlAtvA-darhanevAnumIyate // 170 // cora niSphala kaise ho / ' Adicaurakapilasya, brahmalabdhavarasya ca / tasya smaraNamAtreNa, coro gacchati niSphalam / / 171 / / divA kAkaravAbhItA, rAtrau tarati narmadA / tatra kiM makaro nAsti, sA hi jAnAti suMdarI // 172 // Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 30 ) laMkA kA nAza / didhakSanmArutevolaM tamAdIpyad dazAnanaH / mAtmIyasya purasyaiva, sadyo dahanamanvabhUt // 173 / / nArI prAbhita ko kalaMkita karatI hai| loke kalaMkamapahAtumayaM mRgAko, jAto mukhaM tava punastilakacchalena / tatrApi kalpayasi tanvi kalaMkarekhAM, nAryaH samAzritajanaM hi kalaMkayanti // 174 // zAntipriya koNa hai / kAvyaM sudhA rasajJAnAM, kAminA kAminI sudhaa| dhanaM sudhA salobhAnAM, zAntiH saMnyAsinAM sudhAH // 17 // AtmazikSA / yAtyekato'stazikharaM patirauSadhInA___ mAviSkRto'ruNapuraHsara ekato'rkaH / tejodvayasya yugapad vyasanodayAbhyAM, loko niyamyata ivAtmadazAntareSu // 176 // sadguNI kA lakSaNa / svazlAghA paraniMdA ca, lakSaNaM nirguNAtmanAm / 'parazlAghA svaniMdA tu, lacaNaM sadguNAtmanAm // 177 // Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) uttamatA guNa se AtI hai| guNairuttamatAM yAti, na tu jAtiprabhAvataH / cIrodadhisamutpannA, kAlakUTaH kimuttamaH // 17 // atiparicaya kA niSedha / atiparicayAdavajJA, bhavati viziSTe'pi vastuni prAyaH / lokaH prayAgavAsI, kUpe snAnaM sadA kurute // 176 / / mitratA kahAM karanA ? mRgA mRgaiH saMgamanuvrajati, gAvazca gobhisturgaasturNgaiH| mUrkhAzca mUkhaiH sudhiyaH sudhIbhiH, samAnazIlavyasaneSu sakhyam / / saccA vItarAga koNa hai / prazamarasanimagnaM daSTiyugmaM prasanaM, " vadanakamalamaMkaH kAminIsaMgazUnyaH / karayugamapi yatte zastrasaMbandhavandhyaM, tadasi jagati devo vItarAgastvameva // 181 // nirmala jJAnI samyaktvahIna nahIM ho sktaa| jAnanti yadyapi caturdaza cAruvidyA, dezonapUrvadazakaM ca paThanti sArtham / samyaktvamIza ! na dhRtaM tava naiva teSAM, jJAnasvarUpamamalaM pravadanti santaH // 182 // Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 32 ) kAka bhI kAka kA viveka karatA hai / kAko'pyAhUya kAkemyo, davAmAgrupajIvati / tato'pi hInastadahaM, bhogAn bhuMje vinA ghaman // 183 // prabhu ko namaskAra / namastubhyaM jagannAtha, vizvavizvopakAriNe / / bhAjanmabrahmaniSThAya, dayAvIrAya tAyine // 14 // yaha saba ghAtaka hai| hantA palasya vikretA, saMskartA bhakSakastathA / kretAnumantA dAtA ca, ghAtakAH sarva eva te // 185 // mahAtmA ko duHkha nahIM denA cAhie / mahAtmagurudevAnA-mazrupAtaHkSitau yadi / dezabhraMzo mahaduHkhaM, maraNaM ca bhaved dhruvam // 186 / / AghrAtaM paricumbitaM parimuhurtIda punaH carvitaM, tyaktaM vA bhuvi nIrasena manasA tatra vyathAM mA kRthaaH| he ! sadratna tadA tavaiva kuzalaM yadvAnareNAdarAdantaHsAravilokanavyasaninA cUrNIkRtaM nAzmanA / 187) yaha saba dUsare ke liye hai / vRkSacchAyA yatidravyaM, kiittikaadhaanysNcyH| pitA pAlayate kanyA, te sarve parakAraNam // 188 // Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1 ) viSaya ke liye kyA 2 hotA hai ? bhikSAzanaM tadapi nIrasamekavAraM, zayyA ca bhUH parijano nijadehamAnaM / vastraM ca jIrNazatakhaMDamayI ca kaMthA, hA hA tathApi viSayA na parityajanti // 186 / / sarva zreSTha kyA hai ? / pakSapAto na me vIre, na dveSaH kapilAdiSu / yuktimadvacanaM yasya, tasya kAryaH parigrahaH // 190 // prabhu kI stuti / siddhArtharAjAMgaja devarAja!, kalyANakaiH SaDbhiriti stutastvam / tathA vidheyAMtaravairiSadakaM, yathA jayAmyadya tatra prasAdAt / 161 / nidrAdi se rahita koNa hotA hai / ciMtAturANAM na sukhaM na nidrA / kAmAturANAM na bhayaM na lajA / / arthAturANAM svajano na bNdhuH| kSudhAturANAM na balaM na tejaH // 192 // bhAvase rahita dharma kyA kAma kA / guruM vinA na vidyA syAt , phalaM naiva vinA tarum / nAdhipAro vinA nAvaM, dharmo bhAvaM vinA na hi // 193 / / Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 34 ) dharma ko karanA zreSTha hai| .. saMsArammi asAre nasthi suhaM vaahivetrnnaapure|| jANaMtA iha jIvA na kuNai jinadesiyaM dhammaM / / 164 // na sA jAI na sA joNI, na taM ThANaM na taM kulaM / ma jAyA na muA jattha, sabe jIvA bhaNaMtaso // 16 // alassa mohavannA thaMbhA kohA ya loha kivanattaM / nidA vigahA ya kIDA isA neha ca vIrAyataM // 16 // vacana meM daridratA kyoM karanA / . priyavAkyaprasAdena sarve tuSyanti jaMtavaH / tasmAttadeva vaktavyaM, vacane kA daridratA 1 // 197 // dambhI se saba ThagAte hai| / tridazA api vaMcyate, dAmmikaiH kiM punarnarAH / / devI yakSazca vaNijA, lIlayA vaMcitAvaho // 198 // rakSaka bhakSaka hoMge to rakSaNa koNa karegA ? mAtA yadi viSaM dadyAda, pitA vikrayate sutaM / rAjA harati sarvasvaM, pUtkartavyaM tataH ka ca ? // 199 / / prathamaM DaMbaraM dRSTvA, na pratIyAd vickssnnH| atyalpaM paThitaM kIraM, mene ca kuTTinI yathA // 20 // saMgraha phaladAyI hai| kRto hi saMgraho loke, kAle syAt phaladAyakaH / - mRtasarpasaMgraheNa, lebhe hAraM vaNik purA // 201 // Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma hI saba kucha hai | ( 35 ) vaidyA vadanti kaphapittamarudvikAraM, jyotirvida grahagaNAdinimittadoSaM / bhUtopasargamatha maMtravido vadanti, karmeti zuddhamatayo yatayo vadati pazuvat jIvana kIsa kA hai ? | / / 202 // nAnAzAstrasubhASitAmRtarasaiH zrotrotsavaM kurvatAM, yeSAM yAnti dinAni paMDitajana vyAyAmakhinnAtmanAM / teSAM janma ca jIvitaM ca saphalaM taireva bhUrbhUSitA, zeSaiH kiM pazuvaviveka vikalaiH bhUbhArabhUtairnaraiH || 203 // niHspRha ko jagat tRNa tulya hai / tRNaM brahmavidaH svargastRNaM zUrasya jIvitam / viraktasya tRNaM nArI, niHspRhasya tRNaM jagat // 204 // kSaNaM tuSTaH kSaNaM ruSTo, nAnApUjAM ca vAMchati / kanyArAzisthito nityaM, jAmAtA dazamo grahaH // 205 // yaha pAMca jIne para bhI mare samAna hai / jIvanto'pi mRtAH paMca, vyAsena parikIrtitAH / daridro vyAdhito mUrkhaH, pravAsI nityasevakaH // 206 // atilobha nahIM karanA | ekaM dRSTvA zataM dRSTvA dRSTvA sapta zatAni ca / atilobhAbhibhUtasya cakraM bhramati mastake // 207 // Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 36 ) strI ke svAbhAvika doSa / vaMcakatvaM nRzaMsatvaM, caMcalatvaM kuzIlatA / iti naisargikA doSA, yAsAMtAsu rameta kaH // 208 // pAMca anartha / marmavAg dAsavizvAsaH, svaiH kaliH khalasaMgatiH / virodho balibhizvAmI, paMcAnarthA prapaMcakaH // 206 / / karma kI mahattA / namasyAmo devAn nanu hatavidheste'pi vazagA, vidhirvadyaH so'pi pratiniyatakamaikaphaladaH / phalaM karmAyattaM yadi kimamaraiH kiM ca vidhinA 1, namastatkarmabhyo vidhirapi na yebhyaH prabhavati // 210 // krodha kyA nahIM karatA / krodhaH kRpAvallidavAnalo'yaM, krodho bhavAMbhonidhivRddhikArI / krodho janAnAM kugatipradAtA, . krodho hi dharmasya vighAtavighnaH // 211 // - svakarmaniratAH sarve nAnyazikSAmapecate // 212 // jIvadayA sarva zreSTha hai| vyartha dAnaM mudhA jJAnaM, vRthA nigraMthatApi hi / / anAryA yogacaryApi, na, cet jIvadayA bhavet // 213 // Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 37 ) sacce aura nitya kuTumbI koNa hai ? dharmo yasya pitA kSamA ca jananI bhrAtA manaHsaMyamo, mitraM satyamidaM dayA ca bhaginI vIrAgatA gehinI / zayyA bhUmitalaM dizo'pi vasanaM jJAnAmRtaM bhojanaM, yasyaitAni sadA kuTumbamanaghaM tasyeha kaSTaM kathaM ? // 214 // prazaMsA / tejomayo'pi pUjyo'pi, pApinA nIcadhAtunA / asA saMgato vahniH, sahate ghanatADanam // 215 / / naca saMgakI nindA | mahato'pi kusaMsargAt mahimA hIyate kila / kiyannandati karpUragandho lazunasaMgataH // 216 // bassa ya niMbassa ya duhavi samAgayAI mUlAI / saMsaggae viho, aMbo nivattaNaM patto / / 217 // karma kI pradhAnatA / " , indro'pi kITatAM yAti narakaM cakravartyapi / pRthvInAtho'pi bhRtyatvaM, dhanADhyo'pi daridratAm // 298 // nIrogo'pi sarogatvaM daurbhAgyaM subhago'pi ca / sarvasukhyapi duHkhitvaM samartho'pyasamarthatAm // 219 // kauna kAraNa se nArI dUsarA pati kara sakatI hai| (purANa) patyau prabrajite klIve pranaSTe patite mRte / paMcasvApatsu nArINAM patiranyo vidhIyate / / 220 // Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 38 ) mAnabhaMga nahIM honA cAhiye / varaM prANaparityAgo, na mAnaparikhaNDanam / prANanAzAt kSaNaM duHkhaM mAnabhaMgAt dine dine // 221 // saba bhAgyAdhIna hai| anyathA ciMtitaM kAryaM daivena kRtamanyathA / rAjakanyAprasAdena mRdaMgImaraNaM bhavet / / 222 / / kaise deva deva ho sakate hai / hAsyAdiSaGkaM caturaH kaSAyAn, paMcAzravAn premamadau ca kelim / tatyAja yastyAjayate ca doSAn devaH sa sevyaH kRtibhiH zivAya // 223 // brahma kA lakSaNa / satyaM brahma tapo brahma brahma cendriyanigrahaH / sarvabhUtadayA brahma etadbrAhmaNalakSaNaM // 224 // brAhmaNa hone para zUdra jaisA kAraNa hai / brahmakule ca saMbhUtaH, kriyAhInazca yo naraH / nAmnA sa brAhmaNo bhUtvA zUdrApatyasamo bhavet // 225 // zUdra brAhmaNa nahIM ho sakate / janmanA jAyate zUdraH, saMskArAd dvija ucyate / zUdrakule ca saMbhUtaH brAhmaNaH kiM na jAyate // 226 // Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 39 ) rAtribhojana niSedha / astaMgate divAnAthe, pApo rudhiramucyate / anaM mAMsasamaM proktaM, mArkaNDena maharSiNA // 227 // saccA bandhu koNa hai / Adau dharmadhurA kuTumbanicaye, kSINe ca sA dhAriNI, vizvAse ca sakhI hite ca bhaginI, lajAvazAcca snuSA / vyAdhau zokaparivRte ca jananI, zayyAsthite kAminI, trailokye'pi na vidyate bhuvi nRNAM, bhAryAsamo bAndhavaH // // 228 // eko dhyAnamubhau pAThaM tribhitiM catuHpatham / paMca sapta kRSi kuryAt , saGgrAmaM bahubhirjanaH / / 226 / / suguNaM viguNaM naiva gaNayaMti dayAlayaH, // 230 // daza prakArakI naraka pIDA / jvaroSNadAhabhayazokatRSNAkaNDabubhukSA api pAravazyam / zItaM punarnArakiNAmatIva dazaprakArAH prabhavanti pIDAH // // 231 // ghora naraka kIsake milatA hai| dharmabhraSTA hi te jnyeyaastmaakhudhuumrpaantH| patanti narake ghore raurave nAtra sNshyH|| 232 // tamAkhu-bhaMga-madyAni, ye pibanti narAdhamAH / : teSAM hi narake vAso yAvad brahmA caturmukhaH // 233 // Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (40 ) ye pibanti tamA vai lakSmInazyati tadgRhAt / dAriyaM vasati teSAM gurau bhaktirna saMbhavet // 234 // ghore kaliyuge prApte sarve varNAzrame ratAH / tamAlaM bhakSitaM yena sa gacchet narakArNave / / 235 // brahmA bhI khuza nahIM rhtaa| ajJaH sukhamArAdhyaH sukhataramArAdhyate vizeSajJaH / jJAnalavadurvidagdhaM brahmApi taM naraM na raJjayati / / 236 / / mAtaMgI prathame proktA dvitIye rajakI mtaa| rajasvalA tRtIye ca zUdrA turthe ca vAsare // 237 // jAtikA prabhAva / necchanti prAkRtaM mUrkhA makSikA candanaM yathA / / kSIrAnaM zUkarA yadvad, ghUkA iva raviprabhAm // 23 // tamAkhupAna nindaa| bAmaNAH kSatriyA vaizyAH zUdrAzca munisattama / / zvapacaiH sadRzA jJeyAstamAkhupAnamAtrataH / / 239 // dhUmrapAnarataM vipraM dAnaM kurvanti ye nraaH| dAtAro narakaM yAnti brAhmaNo grAmazaMkarara / / 240 // yastamA pibet so'pi svAzramAbiraye patet / nAradAna na saMdehaH satyaM satyaM mayoditam // 241 / / Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1 ) kAlidAsa kA uttara / kiyadatra jalaM vipra ! jAnudanaM narAdhipa / tadA keyamavasthA te, na hi sarve bhavAdRzAH // 242 // rAmacandra stuti / yadbhagnaM dhanurIzvarasya zizunA yad jAmadagnyo jitaH, tyaktA yena gurogirA vasumatI baddho ydmbhonidhiH| ekaikaM dazakaMdharasya bhayakRt rAmasya kiM vayete, daivaM varNaya yena so'pi sahasA nItaH kathAzeSatAM // 243 / / deha asaartaa| yadi nAmAsya kAyasya yadaMtastadvahirbhavet / daNDamAdAya loko'yaM, zunaH kAkA~zca vArayet // 244 // upto yaH svata eva mohasalilo janmAlavAlo'zubho, rAgadveSakaSAyasantatimahAnirvighna vIjasva yA / rogairaMkurito vipatkusumitaH karmadrumaH sAmprataM soDhA no yadi samyageSa phalito duHkhairadhogAmibhiH // 24 // saadhuprshNsaa| sAvadyayogavirato, gauravatrayavarjitaH / triguptaH paMcasamito rAgadveSavinAkRtaH // 246 / / nirmamo nagaravasatyaMgopakaraNAdiSu / tato'STAdazazIlAMgasahasradhAraNoddharaH / / 247 / / nirantaraM yathAzakti, nAnAvidhatapaHparaH / saMyama saptadazadhA, dhArayannavikhaNDitam // 248 // Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (42) aSTAdazaprakAraM ca brahmacarya samAcaran / .. yatredRg grAhako dAnaM, tatsyAd grAhakazuddhimat // 249 // nityavastu ko na choDanA cAhie / vihAya jambuko mAMsa, tIre mInAya dhAvitaH / mIno'pi prAvizattoyaM, mAMsaM gRdhro'pyapAharat // 250 // vyasanI kI pAsa lakSmI nahiM jAtI hai| bhAsanne vyasane lakSmyA, lakSmInAtho'pi mucyate / prakRtivyatyayaH prAyo bhavatyaMte zarIriNAm / / 251 // viSayasevana nindaa| AmasUtravyUtakhavA-dhirohaNasahodaram / ' bhavabhUmau nipAtAya, nRNAM viSayasevanam / / 252 / / duHkha kI sImA nahiM hai| bhAvikAryAnusAreNa, vAgucchalati janpatAm / asminnasAre saMsAre, nisargeNA'tidAruNe / avadhirnAsti duHkhAnAM, yAdasAmiva vAridhau / / 253 // sAdhu kI vANI niSphala nahIM hotI hai / bruvate hi phalena sAdhavo, na tu kaSTena nijopayogitAm karma kA svakRtamatra na bhuGkte durjayA hi viSayA viduSApi buddhizAlI koNa hai / jhaTiti parAzayavadino hi vijJAH // 255 // . Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNa kahAM rahate hai| yatrAkRtistatra guNA vasanti / / 256 // avazyabhavyeSvanavagrahagrahA, yayA dizA dhAvati vedhasaH spRhaa| taNena vAtyeva tayA'nugamyate, janasya cittena bhRzAvazAtmanA / / kathaM vidhAtarmayi pANipaGkajA-nava priyA shaitymRdutvshilpinaa| viyokSyase vallabhayeti nirgatA lipirlalATaMtapaniSThurA'kSarA / / mamaiva zAkena vidIrNavakSasA, tvayA vicitrAMgi vipadyate yadi / tadA'smi daivena hato'pi hA hataH, sphuTaM yataste zizavaH parAsavaH / / 259 // ApattikAle buddhi naSTa hotI hai| asaMbhavaM hemamRgasya janma tathApi rAmo lulubhe mRgAya / prAyaH samApanavipattikAle dhiyo'pi puMsAM malinA bhavanti / / bhAgyakI vicitrtaa| kAntaM vakti kapotikA''kulatayA, nAthAMtakAlo'dhunA, vyAdhodho dhRtacApasajitazaraH, zyeno namo bhrAmyati / ityasminnahinA sa daSTa iSuNA, zyeno'pi tenAhatastUrNa tau tu yamAlayaM prati gato, daivI vicitrA gatiH // prakRtermahA~stato'haMkArastasmAd gaNazca SoDazakaH / tasmAdapi SoDazakAt paMcabhyaH paMca bhUtAni // 262 // Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 44 ) paMcaviMzatitattvajJo yatra tatrAzrame rataH / jaTI muMDI zikhI vApi mucyate nAtra saMzayaH // 263 // asadakaraNAdupAdAnagrahaNAtsarvasaMbhavAbhAvAt / zaktasya zakyakaraNAt kAraNabhAvAt ca satkAryam // 264 // bhedAnAM parimANAt samanvayAt zaktitaH pravRttezva / kAraNa kAryavibhAgAdavibhAgAd vaizvarUpyasya || 265 / / brahmAkI stuti / - rajojuSe janmani satravRttaye sthitau prajAnAM pralaye tamaHspRze / jAya sargasthitinAzataMtriNe trayImayAya triguNAtmane namaH // puruSasya darzanArtha kaivalyArthaM tathA pradhAnasya | pugvandyavadubhayorapi saMyogastatkRtaH sargaH // 266 // rAgAndhakI dazA kaisI hotI hai / dRzyaM vastu paraM na pazyati jagatyandhaH puro'vasthitaM, rAgAndhastu yadasti tatpariharan yannAsti tat pazyati / kundedIvara pUrNacandrakalazazrImallatApallavAnAropyAzucirAziSu priyatamA - gAtreSu yanmodate // 267 // codye'pi yadi codyaM syAt tava codyaM codyate mayA / tasmAdyodyaM parIhArya nAsti codyasya codyatA // 268 // Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 45 ) samaya para saba acchA lagatA hai / zranAgataM yaH kurute sa zobhate na zobhate yo na karotyanAgatam / vane vasantasya jarApyupAgatA bilasya vAcA na kadApi nirgatA / / dharmI tvaritagati hotI hai / jmeko vibeSu vilaMbe sajjanagrahai / paradArAvilaMbeSu dharmasya tvaritA gatiH / / 270 / / jAyaM zataguNaM puNyaM zrajApyaM lakSameva ca / guptaM koTiguNaM puNyaM sevAdAnasya niSphalam || 271 // kSamA tapasvI kA rUpa hai / kokilAnAM svaraM rUpaM nArIrUpaM pativratA / vidyA rUpaM kurUpANAM kSamA rUpaM tapasvinAm // 272 // janma kisakA nakamA hai / dharmArthakAmamokSANAM yasyaiko'pi na vidyate / ajAgalastanasthaiva tasya janma nirarthakam || 273 || paNDita koNa hai / prastAvasadRzaM vAkyaM svabhAvasadRzaM priyam / AtmazaktisamaM ko yo jAnAti sa paNDitaH // 274 // sattva koNa hai / prANA dvi-tri- catuHproktAH bhUtAstu taravaH smRtAH / jIvAH paMcendriyA jJeyAH zeSAH sacvAH prakIrtitAH // 275 // Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 46 ) acche kA saMga acchA / varaM na rAjyaM na kurAjyarAjyaM varaM na dArA na kudAradArAH / varaM na mitraM na kumitramitraM varaM na ziSyo hi kuziSyaziSyaH 276 divA nirIkSya vaktavyaM, rAtrau naiva ca naiva ca / vicaranti mahAdhUrtA:, vaTe vararuciryathA / / 277 / / strINAM caritraM puruSasya bhAgyaM devo na jAnAti kuto manuSyaH / krodha nindA | krodho mUlamanarthAnAM krodhaH saMsAravardhanaH / dharmakSayaMkaraH krodhastasmAtkroSaM vivarjayet // 276 // nindA acchI nahIM hai / mA matiH paradAreSu paradravyeSu mA matiH / parApavAdinI jihvA mA bhUdeva kadAcana // 280 // vI koNa hai ? | viralA jAnaMti guNA viralA pAlanti niddhane nehaM / viralA parakajakarA paradukkhe dukkhiyA viralA / / 281 // sajjana prazaMsA | 1 sujano na yAti vikRtiM parahitanirato vinAzakAle'pi / vede'pi caMdanataruH surabhayati mukhaM kuThArasya // 282 // Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (47) vizvAsa nahIM karanelAyaka kauNa hai / vizvasena hi sarpasya khaDgapANerna vizvaset / striyAzca calacittAyA nRpasyApi na vizvaset // 283 // manuSyANAM pazUnAM ca pakSiNAM kRmisaMjJinAm / zuzrUSaNena dharmasya samutpattiH prajAyate // 284 // AyuSyAdi garbhameM nizcita hote haiN| AyuH karma ca vittaM ca, vidyA nidhanameva ca / paMcaitAni hi sRjyante garbhasthasyaiva dehinaH // 285 // vicakSaNa samaya dekha calate hai / gate zoko na kartavyo bhaviSyaM naiva cintayet / vartamAnena kAlena pravartante vicakSaNAH // 286 // strIyoMko kAma AThaguNA hotA hai| . strINAM dviguNa AhAro lajA cApi caturguNA / sAhasaM SaTguNaM proktaM kAmazcASTaguNaH smRtaH / / 287 // kRSNamukhI na mArjArI dvijihvA na ca sarpiNI / paMcabhartI na pAMcAlI tasyAhaM kulabAlikA / / 288 / / karma karanevAlA phala pAtA hai| mayA parijanasyArthe kRtaM karma sudAruNam / ekAkI tena do'haM gatAste phalamoginaH / / 286 / / Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (48) vicitratA kahA~ hotI hai| kiM citraM yadi zAstravedinipuNo vipro bhavet paMDitaH ?, kiM citraM yadi nItizAstranipuNo rAjA bhaveddhArmikaH / taccitraM yadi rUpayauvanavatI sAdhvI bhavet kAminI, taccitraM yadi nirdhano'pi puruSaH pApaM na kuryAt kacit 260 bhAgya samayapara phalatA hai| naivAkRtiH phalati naiva kulaM na zIlaM, vidyA'pi naiva na ca yatnakRtApi sevA / bhAgyAni pUrvatapasA kila saMcitAni, kAle phalanti puruSasya yatheha vRkSAH // 261 // dhanAndha kyA nahIM karatA hai| yad durgAmaTavImaTanti vikaTaM kAmanti dezAntaraM, gAhante gahanaM samudramatanuklezA kRSi kurvate / sevante kRpaNaM patiM gajaghaTAsaMghaTTaduHsaMcaraM, sarpanti pradhanaM dhanAndhitadhiyastallobhavisphUrjitam // 29 // jinastuti sarvajJamIzvaramanantamasaGgamayaM, . sArbIyamasmaramanIzamanIhamiddham / siddhaM zivaM zivakaraM karaNavyapetaM, zrImajinaM jitaripuM prayataH aNaumi // 293 // Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (49) vidhukaraparirambhAdAtmaniSyandapUrNe, zazidRSadupakkRptarAlavAlastarUNAm / viphalitajalasekaprakriyAgauraveNa, vyaraci sa hRtacittastatra bhaimIvanena // // 294 // zUreSu vinaikapareSu ko naraH, karasthamapyarthamavAptuzviraH // 29 // na kAkuvAkyairativAmamaGgajaM dviSatsa yAce pavanaM tu dakSiNam dizApi madbhAsmAkiratvayaM tayA priyo yayA vairavidhi . vadhAvadhiH / / 296 // jaMciya vihiNA lihiye taM ciya pariNamaI sayalaloyasta / ii jANiUNa dhIrA vihure vi na kAyarA huMti // 297 / / accheko burA samajhanevAle koNa hai / ajJAnI nindati jJAnaM caurA nindati cndrmaaH| adhamA dharma nindanti mUrkhA nindanti paNDitAn // 298 // dharmabuddhi / bhattI jiNesu mettI jiyesu tattI guruvadesesu / pIi sIlaguNaDDesu taha mati dhammasavaNammi // 299 // bodhake pAtrako bodha denA cAhIe / kilAtra yo yathA jantuH, zakyate bodhabhAjanam / kartuM tathaiva tadbodho vidheyo hitakAribhiH // 30 // upadeza vayake pramANa acchA hotA hai / na cAdau mugdhabuddhinAM, dharmo manasi bhAsate / ___ kAmArthakathanAttena, teSAmAkSipyate manaH // 301 // Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madya-tUrya-graha-jyotirbhUSA-bhojanavigrahAH / sragdIpavastrapAtrI gA dazadhA parikalpitAH // 302 // mAsI kI laDakI se vivAha nahiM karanA cAhIe / mAtRsvassutAM bhoktuM mohito yena kAMcati / na madyatastato nindhaM duHkhadaM vidyate param // 303 // madyapAnakI sthiti / mUtrayanti mukhe zvAno vastraM muSNanti taskarAH / madyamRDhasya rathyAyAM patitasya vicetasaH // 304 / / vivekaH saMyamaH cAntiH satyaM zaucaM dayA damaH / / sarve madyena sUdyante pAvakeneva pAdapAH // 305 // nirlajakI sthiti / taM taM namati nirlajjo yaM yamagre vilokate / roditi bhramati stauti rauti gAyati nRtyati // 306 // tADanake guNa / lAlane bahavo doSAstADane bahavo guNAH / tasmAtputraM ca ziSyaM ca tADayena tu lAlayet // 307 // parva-prazaMsA / caturdazyaSTamI ca amAvAsyA ca pUrNimA / parvANyetAni rAjendra ravisaMkrAntireva ca // 308 // Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (51) naraka prAptikA sAdhana / tailastrImAMsasaMbhogI parvasveteSu vai pumAn / . viNmRtrabhojanaM nAma prayAti narakaM mRtaH // 309 // mUrkhatAkI nizAnI / zAThyana dharma kapaTena mitraM paropatApena samRddhibhAvam / sukhena vidyAM paruSeNa nArI vAJchanti ye vyaktamapa NDitAste // 310 // zUra koNa hai ? / na raNe nirjite zUro, vidyayA na ca paNDitaH / na vaktA vAkpaTutvena, na dAtA dhanadAyakaH // 311 // asatya kahAM phaladAyI hotA hai / na narmayuktaM vacanaM hinasti na strISu rAjanna vivAhakAle / prANAtyaye sarvadhanApahAre pazcAnRtAnyAhurapAtakAni // rakSaka zatru kaise hote hai ? / RNakartA pitA zatruH mAtA ca vybhicaarinnii| bhAryA rUpavatI zatruH putraH zatrurapaNDitaH / / 313 / / klezabhAjana koNa hai / pUrveSAM yaH kulaM kIrti puNyaM nAdhikatAM nayet / nAtenApyatha kiM tena jananIklezakAriNA ? // 314 / / Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 52 ) AgamakI aavshyktaa| iha kila kalikAle caNDapAkhaNDikIrNe vyapagatajinacandra kevalajJAnahIne / kathamiva tanubhAjAM saMbhaved vastutattvA' vagama iha yadi syAnAgamaH zrIjinAnAm // 315 / / lobhAdi nindanIya hai| lobhazcedaguNena kiM pizunatA yadyasti kiM pAtaka 1, satyaM cettapasA ca kiM zuci mano yadyasti tIrthena kim / saujanyaM yadi kiM nijaiH sumahimA yadyasti kiM maMDanaiH?, sadvidyA yadi kiM dhanairapayazo yadyasti kiM mRtyunA // vaizeSikakI mukti nindanIya hai| varaM vRndAvane ramye kroSTutvaM parivAzcichatam / na tu vaizeSikI mukti gautamo gantumicchati // 317 // tiirth-prshNsaa| anyasthAne kRtaM pApaM, dharmasthAne vinazyati / dharmasthAne kRtaM pApaM, vajralepo bhaviSyati // 318 // anyakSetre kRtaM pApaM, tIrthakSetre vinazyati / tIrthakSetre kRtaM pApaM vajralepo bhaviSyati // 319 / / Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (53) guNI se guNI hotA hai| guNA guNajJeSu guNA bhavanti te nirguNaM prApya bhavanti dossaaH| susvAdyatoyAH pravahanti nadyaH samudramAsAdya bhvntypeyaaH|| // 320 // nAma sAnvaya kaba hotA hai / yogena yogI sudhiyA niyogI, bhogena bhogI pramiti prayoga: bhUpena senA vinayena sUnu-jJAnena dehI draviNena gehI // viSayase hAni / saMsArapAzo narake nivAsaH, ziSTeSu hAsaH sukRtasya naashH| dAsyAvakAzaH kuyazovilAso bhavanti nRNAM viSayAbhi saMgAt // 322 // dukha kI avadhi / zizUnAM jananInAzo, bhAryAnAzastu yauvane / vRddhasyAtmajanAzazca, duHkhamebhyaH paraM na hi // 323 / / durlabha kyA hai ? arthalubdhakRtapraznau, sulabhau tau gRhe gRhe / dAtA cottaradAtA ca, durlabhau puruSAvubhau // 324 // vakAra pravINa koNa hotA hai ? / vyApAre vAGmaye vAde, vijJAne vinaye vrate / SadsvamISu vakAreSu, dhImAneva purassaraH // 325 // Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogyakI prati yogya / zaThaM prati zAThyaM kuryAt, AdaraM prati cAdaraM / tvayA sa mucyate pakSa, mayA ca nAmyate ziraH // 326 // zRMgAravarNana / kSauraM majanavastra bhAlatilakaM gAtreSu gaMdhArcanam / karNe kuNDalamudkiA ca mukuTaM pAdau ca carmAyatau / hastaM khaDgakaTArakaM kaTidhuri vidyAvinItaM mukhe / tAmbUlaM karakaMkaNaM caturatA zRMgArake ssoddshH|| 327 // parapIDA pApa hai| aSTAdazapurANeSu, vyAsasya vacanadvayam / paropakAraH puNyAya, pApAya parapIDanam // 32 // zUravIratA / anena tava putrasya, prasuptasya vanAntare / zikhAmAkramya pAdena, khaDgena pAtitaM ziraH // 329 // vanikaputra / prAdau namraH punarnamraH, kAryaklezeSu niSThuraH / kArya kRtvA punarnamraH, ziznutulyavaNikasutaH // 330 // naraka-pratiti / yatra nAsti manaHprItiH, yatra na priyadarzanam / yatrAsti paratantratvaM, tadrAjyaM narakaM viduH // 331 // Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (55) svabhAva prazaMsA / ekataDAge yadyapi, pibati bhujaGgo jalaM tathA gauzca / pariNamati viSaM sarpa, tadeva gavi jAyate kSIram // 332 / / puNya kA phala / satI surUpA subhagA vinItA,priyAbhirAmA saralasvabhAvA / sadA sadAcAravicAradakSA, sA prApyate punnyvshaanrenn|| bhAryA kaisI honI cAhie ? / kAryeSu maMtrI karNeSu dAsI, bhojyeSu mAtA zayeneSu rmbhaa| mano'nukUlA kSamayA dharitrI, SaDguNabhAryA kulmuddhrti|| haMsAdaranivAsino vasumatI prAdurbhavatkandalA, padmAnAM nidhanaM jaDaiH paricayaH paGkAtirekaH pathi / jAtaH svairavihAriNo dvirasanAH zUrapratApakSayaH jImutau hi karAlakelikalitamtanmUrtibhAjAmabhUt / / sUrya bharimutsRjya, jImUtaM mArutaM giriM / svayoni mUSikA prAptA svajAtiduratikramA // 336 // mahAbhArata / atra droNazataM dagdhaM, pANDavAnAM zatatrayam / - duryodhanasahasraM ca, karNasaMkhyA na vidyate // 337 // gaGgAstuti / mAtaH zailasutA sapatnivasudhA zRMgArahArAvaliH, . svargArohaNavaijayanti bhavatI bhAgIrathI prArthaye / Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (56) tvattIre vasatastvadambu pibatastvayAnadhyAtaH sadA, tvanAmasmaratastvadarpita dRzaH syAnme shriirvyyH|| sapatnIdarzanaM dUre, zrutaM nAmApyasaukhyadaM / gaGgA viprAya no tuSTA, zrutaM zailasuteti yat // 339 // . prazna / kiM tadvarNacatuSTayena vanajaM vargItrimibhUSaNaM / prAyaH ke na mahIdvayena vihago madhye dvaye prANadaH / vyaste gotraturaGgacArirakhilaM prAnte ca saMpreSaNaM / ye jAnanti vicakSaNAH kSititale teSAmahaM kiNkrH|| jIvadayA prshNsaa| tava zrutaM yAtu pAtAlaM, taccAturya vilAyatAm / te vizantu guNA vahnau, yatra jIvadayA nahi // 341 // pApakI atirekatA / sAdhustrIbAlavRddhAnAM, pIDitAnAM ca kenacit / ullaGghane ca tIrthAnAM, vimAnaM sthiratAM bhajet / / 342 // nivRtti phalada yI hai / __ na mAMsabhakSaNe doSo, na madye na ca maithune / pravRttireSA bhUtAnAM, nivRttistu mahAphalA // 343 // nArI nindA / darzane harate cittaM, sparzane harate balam / saMgame harate vIrya, nArI pratyakSarAkSasI // 340 // Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 57 ) sajjana-prazaMsA / to sumaNo jai sumaNo bhAveNa ya jaina hoi paavmnno| sayaNe ya jaNe ya samo samo ya mANAvamANesu // 34 // natthi yasi koi veso pino va savvasu ceva jIvesu / eeNa hoi samaNo eso ano'vi pajjAbho // 342 // unmattapremasaMraMbhAdArambhante yadaGganAH / tatra pratyUhamAdhAtuM, brahmApi kila kAtaraH // 343 // bhAgya-prazaMsA / . bhAgyaM phalati sarvatra, na ca vidyA na ca pauruSam / samudramathanAllebhe, harirlakSmI haro viSam // 344 // karmakI prdhaantaa| karmaNo hi pradhAnatvaM, kiM kurvanti zubhA grhaaH| vasiSThadattalagno'pi, rAmaH pravrajito vane // 345 // zrAvakakI vyAkhyA / zraddhAlutAM zrAti padAcintanAd, dhanAni pAtreSu vapatyanAratam / kiratyapuNyAni susAdhusevanAd adyApi taM zrAvakamAhuraMjasA // 346 // kAmAnindA / kAmo'yaM narake dUtaH, kAmo vysnsaagrH| kAmo vipallatAkandaH, kaam:paapdrusaarnniH||347|| Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha dharma ca mokSaM ca vezmeva gRhamedhinaH / . prAsAditapravezo'yaM khanatyAkhuriva smaraH // 348 // kusaMsarga nindaa| kusaMsargAtkulInAnAM bhavedamyudayaH kutH| kadalI naMdati kiyabadarItarusaMnidhau // 349 // adharma nindA / cakravartya pyadharmaH san janma tallabhate punaH / kadannamapi saMprAptaM yatra rAjyAya manyate // 350 / / mahAkulaprasUto'pi dhrmopaarjnvrjitH| bhavedbhavAntare zveva parocchiSTAnabhojanaH // 351 // dharmahIno dvijanmApi nityaM pApAnubandhakaH / biDAla itra durvRtto mlecchayoniSu jAyate / / 352 // biDAlavyAlazArdUlazyenagRdhrAdiyoniSu / bhavanti bhUyiSThabhavA bhavino dharmavarjitAH // 353 // dharmahInAH kRmayaH syurasakRcchakRdAdiSu / kukuTAdele bhante ca caJcucaraNatADanam // 354 / / karmakA phala / kiM ca pratyakSamIkSyante jalasthalakhacAriNaH / prANino vividhaM duHkhamApedAnAH svakarmajam // 355 // tatra vAricarAH svairaM khAdantyanyonyamutsukAH / dhIvaraiH parigRhyante ginyante ca bakAdibhiH // 356 // Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizvAsaghAta / vizvAsapratipamAnAM, vaJcane kA vidagdhatA / aGkamAruhya suptAnAM, hantuH kiM nAma pauruSam / / 357 // mitradrohI nindaa| setuM gatvA samudrasya, gaGgAsAgarasaGgame / brahmahA mucyate pApaiH, mitradrohI na mucyate / / 358 / / naraka koNa jAtA hai ? / mitradrohI kRtaghnazca, steyI vizvAsaghAtakaH / .... catvAro narakaM yAnti, yAvaccandradivAkarau / / 359 // dAna mahimA / . * rAjaMstvaM rAjaputrasya, yadi kalyANamicchasi / - dehi dAnaM supAtreSu, gRhI dAnena zudhyati // 360 // kaunase zakuna phaladAyI hai / buddhipUrvakaM zakunaM tathA na phaladaM yathAkasmikam / guruprshNsaa| devagurUprasAdena, jihvAgre me sarasvatI / tenAhaM nRpa jAnAmi, bhAnumatyAstilakaM ythaa||362|| vipattikA mUla kyA hai ? / kUlacchAyA durjanAca, viSaM ca viSayAstathA / daMdazUkAzca jAyante, sevyamAnA vipattaye / / 363 // Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (60 ) . tRSNA / AsaMsAra sarinAthaH kiM tRpyati sarijalaiH / saritpatipayobhivA kimepa vaDavAnalaH // 364 // antako jantubhiH kiM vA, kimedhobhikSutAzanaH / sukhaiSayikairAtmA kiM tathaiva kadAcana // 365 // satkArayanti hyAtmAnaM, kRtvApyAgAMsi maayinH| atyugrapuNyapApAnAM, phalamatraiva janmani / / 366 // pakSapAtI / sahajAndhadRzaH svadunaye paradoSekSaNadivyacakSuSaH svaguNocagiro munivratAH paravarNagrahaNeSvasAdhavaH // 367 // tyajantyasUJzama ca mAnino varaM, tyajanti na tvekamayAcitavratam // 368 // tatra dAyakazuddha tannyAyyArtho jJAnavAn sudhIH / nirAzaMso'nanutApI dAyakaH pradadAti yat // 369 // bhAgyahInakI dshaa| khalvATo divasezvarasya kiraNaiH santApito mastake, vAJcchan dezamanAtapaM vidhivazAttAlasya mUlaM gtH| tatrApyasya mahAphalena patatA bhagnaM sazabdaM ziraH, prAyo gacchati yatra bhAgyarahitastatraiva yAntyApadaH / 370 / kAyAkI zobhA kIsase hai ? / zrotraM zrutenaiva na kuNDalena, dAnena pANinaM tu kaGkaNena / vibhAti kAyaH karuNAparANAM, paropakArairna tu candanena / 371 / Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (61) vaNika avasthA / kArya sapaurUSaNApi vaNijA na hi pauruSam / vaNijo lokasAmAnye'pyarthe sAzaMkavRttayaH // 372 // . jarAvasthA / puruSasya jarA paMthA azvAnA maithunaM jarA / amaithunaM jarA strINAM, vastrANAM vamalaM jarA // 373 // kArya vinA dUsareke ghara jAnA nindanIya hai| vinA kAryeNa ye mUDhA, gacchanti paramandiram / avazyaM laghutAM yAnti, kRSNapakSe yathA zazI // 374 / / medapATake manuSyakI prazaMsA / nirvivekA marusthanyAM, nirlajA gurjare jnaaH| nirdayA mAlave proktA, medapATe trayo na hi // 375 // yaha cha zAstravarjita hai| alaso mandabuddhizca, sukhito vyAdhitastathA / nidrAluH kAmalubdhazca, SaDete zAstravarjitAH // 376 // samAnatA burI hai| rAjA rAjAnamAlokya, vaidyo vaidyaM naTo naTam / bhikSuko bhikSukaM dRSTvA, zvAnavat ghughurAyate // 377 / / kIsake lIye kaisA dhana acchA hai| brAhmaNAnAM dhanaM vidyA, kSatriyANAM dhanaM dhanuH / RSINAM ca dhanaM satyaM, yoSitAM yauvanaM dhanam // 378 // Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 62 ) paramAtmA koNa hai / duSaNebhyo vinirmukto-'STAdazabhyo bhaveddhi yaH / prAtihAryASTakairyuktaH, paramAtmA sa ucyate // 379 // zrI AdIzvara stuti| zrIza@jayabhUSaNaM jinavaraM zrInAbhibhUpAtmajaM, sendra kivarairnarendranikaraikyA praNunainatam / . jJAnaM yasya trikAlavastuviSayaM loketarAbhASakaM, sarveSAM hitadaM kRpArasamayaM vande tamAdIzvaram // 38 // vidyaa-prshNsaa| vidyA nAma narasya kIrtiratulA bhAgyakSaye cAzrayo, dhenuH kAmadudhA ratizca virahe netraM tRtIyaM ca sA / satkArAyatanaM kulasya mahimA ratnavinA bhUSaNaM, tasmAdanyamupekSya sarvaviSayaM vidyAdhikAraM kuru // 381 / / lobhnindaa| atilobho na karttavyazcakraM bhramati mastake / atilobhaprasAdena, sAgaraH sAgaraM gataH // 382 // mAlavadeza prshNsaa| mAlave paJcaratnAni kaMTa bhATA prvtaaH| caturtha vastraharaNaM paJcamaM prANaghAtakAH // 383 // Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajJAna-niMdA | yeSAM na vidyA na tapo na dAnaM jJAnaM na zIlaM na guNo na dharmaH / te mRtyuloke bhuvi bhArabhUtA manuSyarUpeNa mRgAzcaranti ( 63 ) vinA anikA dAha / naraka prApti kaise hotI haiM ? | tilasiktena mAtreNa, bhannaM bhuJjanti ye narAH / te narA narakaM yAnti, yAvaccandradivAkarau vIrastuti / dharmopadezanavidhau radanAcchakAntiH, sAndrodyatI janatanUviMzadIcakAra / 'antarvizuddhikaragIrvijigISayeva, yasya zriyaM jinapatistanutAt sa vIraH putraca mUrkho vidhavA ca kanyA, zaMTha ca mitraM capalaM kalatram | vilAsakAlespi daridratA ca, vinA'gninA paJca dahanti deham sajjanakA sajjanatva / // 384 // prArabhyate na khalu vighnamayena nIcaiH, prArabhya vighnavihatA viramanti madhyAH / // 385 // // 386 // // 387 // Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) vinaiH punaH punarapi pratihanyamAnAH, prArabdhamuttamajanA na parityajanti / // 388 // dhUrta kauna hai / narANAM nApito dhUrtaH, pakSiNAM caiva vAyasaH / - catuSpade zRgAlastu, strINAM dhUrtA ca mAlinI // 389 // vidyA Adi kA mULa kyA ? vijjhAmUlaM ca vino, lacchImUlaM tahA bhavIsAso / bhavamUlaM mahilAoM, dAnamUlaM ca kittImo // 390 // narakakI aagaahii| atyantakopaH kaTukA ca vANI, __ daridratA ca svajaneSu vairam / nIcaprasaMgaH kulahInasevA, . cihnAni dehe narakasthitAni // 391 // kaisI lakSmI acchI hai ? / . kiM tayA kriyate lakSmyA, yA vadhUriva kevalA / yA ca vezyeva sAmAnyA, pathikairupabhujyate // 392 // nindanIya kyA hai ? / kiM gItaM kaNThahInasya, kiM rUpaM guNahInasya / kiM dhanaM dAnahInasya, mAnahInasya bhojanam // 393 // Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (65) vRddhatva prshNsaa| vayovRddhAstapo vRddhA, rAjavRddhA bahuzrutAH sarve'pi dhanavRddhasya, dvAre tiSThanti kiGkarAH // 394 // jyAdA bhojana aura bolanA maraNa ke lIye hai / pratibhuktamatIvoktaM, prANinAM maraNapradam / na kAryo'tra smayo yena, bahuratnA vasuMdharA // 395 // yukti prshNsaa| upAyena prakartavyaM, na zakyaM yatparAkramaH / . abhIpsitAni sidhyanti, jane hAsyaM na jAyate // 396 // daza avatAra | . matsyaH kUrmo varAhazca, narasiMho'tha vAmanaH / rAmo rAmazca kRSNazva, buddhaH kalkI ca te daza // 397 // sajjano ke lakSaNa / tRSNAM chindhi bhaja kSamA jahi madaM pApe ratiM mA kRthAH, satyaM brahmanuyAhi sAdhupadavIM sevasva vidvajanAn / mAnyAnmAnaya vidviSo'pyanunaya pracchAdaya svAnguNAn , kIrti pAlaya du:khite kuru dayAmetatsatAM lakSaNam // 398 // AsIdidaM tamobhRta-maprajJAtamalakSaNam / aprataryamavijJeyaM, prasuptamiva sarvataH // 399 // Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 66 ) . // / 400 // 9 " tasminmekArNavIbhUte, naSTasthAvarajaGgame / naSTAmaranare caiva, pranaSToragarAcase kevalaM gaharIbhUte, mahAbhUtavivarjite / acintyAtmA vistatra zayAnastapyate tapaH // 401 // tatra tasya zayAnasya, nAbheH padmaM vinirgatam / taruNa ravimaNDalanibhaM hRdyaM kAJcanakarNikam // 402 // tasmin padme bhagavAn daNDI yajJopavIta saMyuktaH / brahmA tatrotpannastena jaganmAtaraH sRSTAH aditiH surasaGghAnAM ditirasurANAM manurmanuSyANAm / vinatA vihaGgamAnAM mAtA vizvaprakArANAm // 404 // kadrUH sarIsRpANAM sulasA mAtA ca nAgajAtInAm / surabhizcatuSpadAnAmilA punaH sarvabIjAnAm // 405 // Izvara sarvavyApta hai | " // 403 // jale viSNuH sthale viSNurviSNuH parvatamastake | jvAlAmAlAkule viSNuH, sarva viSNumayaM jagat // 406 // Izvara sarvatra hai / ahaM ca pRthivI pArtha ! vAyvagnijalamapyaham / vanaspatigatazcAhaM, sarvabhUtagato'pyaham kAmadeva kaisA nIca hai / / / 407 // kRzaH kANaH khaJjaH zravaNarahitaH pucchavikalaH, kSudhAcAmo jIrNaH piTharakakapAlArpitagalaH / Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 67 ) vaNaiH pUkliauH kRmikulazatairAkRtatanuH, zunImanveti vA hatamapi ca hantyeva madanaH // 408 // sAdhukI nindA nahIM karanA / devanindA ca dAridrI, gurunindA ca pAtakI / dharmanindA bhavet kuSThI, sAdhunindA kulacayaH // 409 / / yaha saba narakameM jAte hai| svAmidrohI kRtaghnazca, yena (yo hi) vizvAsaghAtakaH / te narA narakaM yAnti, yAvacandradivAkarau // 410 // mUrkha hita karanevAlA honepara mitrake lAyaka nahIM hai / / paNDito'pi varaM zatrurna mUo hitakArakaH / vAnareNa hato rAjA, vipracaureNa rakSitaH // 411 // dharmakathA se mUrkha ko lAbha nahIM hotA / ki mauktihAraM na ca markaTasya, miSTAnnapAnaM na ca gardabhasya / andhasya dIpaM badhirasya gItaM / mUrkhasya kiM dharmakathAprasaMgaH // 412 // konasA dravya uttama hai| uttamaM svArjitaM dravyaM, madhyamaM piturarjitam / adhamaM mAtRvitvaM ca, strIvittaM (svasuravittaM) cAdhamAdhamam / / 413 // Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 68 ) daridrako mAna nahIM mIlatA / zrAdaraM labhate loke, na kvApi dhanavarjitaH / kAntihIno yathA candro, vAsare na labhate prathAm // 414 // durjanakA saMga nahIM karanA / durjanaH parihartavyo, vidyayA bhUSito'pi san / maNinA bhUSitaH sarpaH, kimasau na bhayaGkaraH // 415 // prANa aura dhanako koNa haraNa karatA hai ? vaidyarAja ! namastubhyaM, yamarAjasahodara / yamastu harate prANAn, tvaM ca (vaidyaH) prANAn kAmAvasthA | dhanAni ca / 416 // mAMsAhArI krUra hotA hai / kAmalubdhe kuto lajjA, dharmahIne kutaH kriyA / madyapAne kutaH zaucaM mAMsAhAre kuto dayA // 417 // muNDaM ziro vadanametada niSTagandhaM, bhikSAzanena bharaNaM ca hatodarasya / gAtraM malena malinaM gatasarvazobhaM, citraM tathApi manaso madane'sti vAJchA // 418 // vacana se badalanA na cAIe / rAjyaM yAtu zriyo yAntu, yAntu prANA vinazvarAH / yA bhayA svayamevoktA, vAcA mA yAtu zAzvatI // 419 // Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niguNI se kyA prayojana ? guNeSu yatnaH kriyatA, kimATopaiH prayojanam / vikrIyante na dhaNTAbhi-rgAvaH kSIravivarjitAH // 420 // nindAse dUra rahanA caahiie| lokAcArAnuvRttizca, sarvatraucityapAlanam / pravRttirhite neti, prANaiH kaNThagatairapi 421 // zivabhaktiH / yatra jIvaH zivastatra na bhedaH zivajIvayoH / . na hiMsyAt sarvabhUtAni zivabhakticikIrSakaH // 422 / / mokSako saba koI cAhatA hai| yathAmRtarasAsvAdI, nAnyatra ramate janaH / tathA muktisukhAbhijJo, rajyate na sukhAntare / / 423 / / kama nidrAvAlekA dhanya hai| mattemakumbhapariNAhini kuGkumArdai, kAntApayodharayuge rtikhedkhinnH| vakSo nidhAya bhujapaMJjaramadhyavartI, dhanyaH kSapAM capayati kSaNalabdhanidraH // 424 / / udyamake vinA saba nakkamA hai / udyamena vinA rAjan , siddhyanti na manorathAH / kAtarA iti jalpanti yadbhAvyaM tadbhaviSyati // 425 // Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (70) kulIna puruSa nItiko nahiM choDate / vane'pi siMhA mRgamAMsabhakSyA, bubhukSitA naiva tRNaM caranti / evaM kulInA vyasanAbhibhUtA, na nItimArga parilaGghayanti, / / kAlavazAt baDA choTA aura choTA baDhA hotA hai / rAmasya vrajanaM baleniyamanaM pANDoH sutAnAM vanaM, vRSNInAM nidhanaM nalasya nRpate rAjyAtparibhraMzanam / nATyAcAryakamarjunasya patanaM saMcintya lakezvare, __ sarva kAlavazAjano'tra sahate kaH kaM paritrAyate // 427 // puruSakA patana kaba hotA hai| sanmArge tAvadAste prabhavati puruSastAvadevendriyANAM, __ lajAM tAvadvidhatte vinayamapi samAlambate tAvadeva / bhrUcApAkRSTamuktAH zravaNapathajuSo nIlapakSmANa ete, yAvallIlAvatInAM hRdi na dhRtimuSo dRSTibANAH ptnti||428|| dAna se acchA sukha miiltaa| nyasto hanta yadendrajAlaviduSA mohena bandho dRzAM, dRSTAH kAzcana candracampakanimAkArAstadA yoSitaH / sampratyatra vivekamantrapayasA dhvaste yathAvasthitaM, tatkAryeSu vasAtvagasthipizitastomAdi saMlakSyate // 429 // vastraM pAtraM bhaktapAnaM pavitraM, sthAnaM jJAnaM bheSajaM punnyhetuH| ye yacchanti svAtmabhAvakasAraM te sarvAGgaM saukhyamAsAdayanti Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 71 ) zakyo vArayituM jalena hutabhuk chatreNa sUryAtapo nAgendro nizitAGkuzena samado daNDena gogardabhau / vyAdhirbheSaja saMgrahaizca vividhairmatraprayogairviSaM, sarvasyauSadhamasti zAstravihitaM mUrkhasya nAstyauSadham // 431 // tIrthayAtrA kIsa ko phaladAyI hotI hai ? madyamAMsAzanaM rAtrau bhojanaM kandabhacaNam / ye kurvanti vRthA teSAM tIrthayAtrA japastapaH / / 432 / / vRthA caikAdazI proktA vRthA jAgaraNaM hareH / vRthA ca pauSkarI yAtrA vRthA cAndrAyaNaM tapaH / / 433 // devAnandodare zrImAn, zvetaSaSThyAM sadA zuciH / zravatIrNo'si mAsasyASADhasya zucitA tataH // 434 // trizalA sarvasiddhecchA trayodazyAmabhUdyataH / tavAvatArastenaiSA sarvasiddhA trayodazI // 435 // // 436 // zuklatrayodazyAM yazcApalaM meruM pracAlayan / citraM kRtavAMstadyogAccaitramAso'pi kathyate yasyAdyadazamyAM durga- mokSamArgasya zIrSakam / cAritramAdataM yuktA, mAso'sya mArgazIrSatA // 437 // dazamyAM yasya zuklAyAM, kevala zrIraho tvayA / vyAhRtA tena mAso'sya, yuktA mAdhavatA prabho ! // 438 // tava nirvANakalyANaM, yaddinamAgamiSyati / tato na vedhi nAthoshaM, mAdRzo'dhyacavedinaH // 436 // 1 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (72 ) sarvadeva namaskAra / bhavabIjAGkurajananA rAgAdyAH kSayamupAgatA yasya / brahmA vA viSNurvA haro jino vA namastasmai // 440 // jugupsaabhyaajnyaannidraavirtyNgbhuuhaasysukhaiH| dveSamithyAtvarAgairnayo'styaratyaratyarAyaiH / // 441 // siSeve sa eva parAtmagatiH me jinendrH| Izvara saba ke lIye samAna hai, mAnyatA bhinna 2 hai.| yaM zaivAH samupAsate ziva iti brahmeti vedAMtino, bauddhA buddha iti pramANapaTavaH karteti naiyaayikaaH| arhannityatha jainazAsanaratAH karmeti mImAMsakAH, so'yaM vo vidadhAtu vAJchitaphalaM trailokyanAtho hari:442 kAma kyA nahIM karatA ? ye rAmarAvaNAdInAM, saMgrAmAgrastamAnavAH / zrUyante strInimittena, teSu kAmo nivandhanam // 443 / / strI kA vizvAsa koNa kara sakatA / durgAdyaM hRdayaM yathaiva vadanaM yaddapaNAntargataM, bhAvaH parvatamArgadurgavizmaH strINAM na vijJAyate / cittaM puSkarapatratoyataralaM, nekatra saMtiSThate, nAryo nAma viSAGkurairiva latA doSaiH samaM vardhitAH // 14 // kazcit kAnanakuJjarasya bhayato naSTaH kuberAlayaH, zAkhAsu grahaNaM cakAra phaNinaH kUpe tvadho dRSTavAn / Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 73 ) vRkSo vAraNakampito'tha madhuno bindunito leDhi saH, lubdhazcAmarazandito'pi na yayau saMsArasakto yathA 445 prazaMsA kIsakI karanI cAhIye / lokebhyo nRpatistato'pi ca varazcakrI tato vAsavaH / sarvebhyo'pi jinezvaraH samadhiko vizvavayInAyakaH / / so'pi jJAnamahodadhiM pratidinaM saGgha namasyatyaho / vIrasvAmivadubatipadaM yaH sa prazasyaH kSitau // 446 // vidhi kI balihArI / zazini khalu kalaGkaH kaNTakAH pabanAle, yuvatikucanipAtaH pakkatA kezajAle / jaladhijalamapeyaM paNDite nirdhanatvaM, vayasi dhanaviveko nirviveko vidhAtA // 447 // kavi kAlidAsa pratti unakI khIkA prazna / anilasyAgamo nAsti dvipadaM naiva dRzyate / vArimadhye sthitaM padmaM kampitaM kena hetunA // 448 // kavi kAlidAsa kA pratyuttara / pAvakocchiSTavarNo'yaM, zarvarIkRtabandhanaH / mokSaM na labhate kAnte, ! kampitaM tena hetunA / / 449 // sAmAnya hAsya bhI upayogI hai / guruNApi samaM hAsyaM, karttavyaM kuTilaM vinA / parihAsavihInasya, jantorjanma nirarthakam // 450 // Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 74 ) mahAsatI kaisI hotI hai| pahuM mUkaM ca kubjaM ca, kuSThAGgaM vyAdhipIDitam / Apatsu ca gataM nAthaM, na tyajet sA mahAsatI // 45 // sajjana aura durjana kA pharaka / tuSyanti bhojanairviprA, mayUrA ghngrjitaiH| sAdhavaH parakanyANaira, khalAH paravipattibhiH // 152 / / tapa se kyA hotA hai ? sukhasya duHkhasya na ko'pi dAtA, paro dadAtIti kubuddhireSA / purAkRtaM karma tadeva bhujyate, duSkarma nUnaM tapasA ca hiiyte| buddhizAlI itanI vastu gopAtA hai / arthanAzaM manastApaM, gRhe duzcaritAni c| ... vacanaM cApamAnaM ca, matimAtra prakAzayet // 454 // saccA pANDitya kyA hai| svakAryaparakAryeSu, yasya buddhiH sthirA bhavet / tasya ceveha pANDityaM, zeSAH pustakavAcakAH // 455 / / guru kI avajJA karanevAle kI kyA dazA hotI hai / ekAkSarapradAtAraM, yo guruM naiva manyate / zvAnayonizataM gatvA, yAti cANDAlayoniSu // 456 // nIca puruSa kI upara sajjano kA upakAra / anarthAya bhavenIceSUpakAraH satAmapi / pakSAntarakSitau haMsamAkhuH zIghramamArayat // 457 // Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 75 ) pUrva puNya kA phala esA hotA hai| bhImaM vanaM bhavati tasya puraM pradhAnaM, sarvo janaH sujanatAmupayAti tasya / kRtsnA ca bhUrbhavati sannidhiratnapUrNA, yasyAsti pUrvasukRtaM vipulaM narasya // 458 / / kavi kAlidAsa jagamazahUra kaise hue / kAvyeSu nATakaM ramyaM, tatra ramyaM zakuntalam / tatrApi ca caturthoGkastatra zlokacatuSTayam // 459 // zakuntalA ke jAne se saba ko duHkha hotA hai / yAsyatyadya zakuntaleti hRdayaM saMspRSTamutkaNThayA, kaNThastambhitabASpavRttikaluSazcintAjaDaM darzanam / vaiklavyaM mama tAvadIdRzamapi (midaM) snehAdaraNyaukasaH, pIDyante gRhiNaH kathaM na tanayAvizleSaduHkhainavaiH // 460 // zakuntalA kA vRkSAdise sneha / pAtuM na prathamaM vyavasyati jalaM yuSmAsvapIteSu yA, nAdatte priyamaNDanApi bhavatAM snehena yA pallavam / mAye vaH kusumaprasUtisamaye yasyA bhavatyutsavaH, seyaM yAti zakuntalA patigRhaM sarvairanujJAyatAm // 46 // asmAn sAdhu vicintya saMyamadhanAnuccaiH kulaM cAtmanastvayyasya kathamapyabAndhavakRtAM snehapravRttizca tAm / Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 76 ) sAmAnyapratipattipUrvakamiyaM dAreSu dRzyA tvayA, bhAgyAyattamataH paraM na khalu tadvAcyaM vadhUbandhubhiH // 462 // zuzrUSasva gurun kuru priyasakhIvRtti sapatnIjane, bharturviprakRtApi roSaNatayA mA sma pratIpaM gamaH / bhUyiSThaM bhava dakSiNA parijane bhogeSvanutsekinI, yAntyevaM gRhiNIpadaM yuvatayo vAmAH kulasyAdhayaH // 463 / / sarvAmirapi naiko'pi tRpyatyekApi nAkhilaiH, dvitIyaM dvAvapi dviSTaH dhim dhikkAyaviDambanAm / / 464 // kAmI ke lIye aura kyA acchA hotA hai ? mAMsAsRgpUtipiNDeSu, carmaNA veSTiteSu vai / payodhareSu rAgAndhA brUta kiM rAmaNIyakam // 465 / / jainako yaha pAlana karanA caahiie| ahiMsA satyamasteyaM, brahmacaryamasaMcayaH / madyamAMsamadhutyAgo, rAtribhojanameva ca // 466 // ina ke para deva bhI nArAja hote hai / caurANAM vazcakANAM ca, paradArApahAriNAm / nirdayAnAM ca niHsvAnAM, na tuSyanti surAH kadA // 467 // karmaripu se koI bhI mukta nahIM ho sktaa| rAjAnaH khecarendrAzca kezavAzcakravartinaH / devendrA vItarAgAca, mucyante naiva karmaNA // 468 // Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 77 ) saba zatru se kAmazatru bahota kharAba hai| durjayo'yamanaMgo hi, viSamA kAmavedanA / kRtyAkRtyaM na jAnAti, bhUtagrasta iva bhramet // 469 // zarIra anitya hai, dharma nitya hai / anityAni zarIrANi vibhavo naiva zAzvataH / nityaM sannihito mRtyuH, kartavyo dharmasaGgrahaH // 470 // lakSmIdevI itane kI pAsa nahIM jaatii| kucelinaM dantamalAvadhAriNaM, bahvAzanaM niSThuravAkyabhASiNam / sUryodaye cAstamane ca zAyinaM, vimuJcati zrIryadi cakrapA. Ninam // 471 // samyaktva kyA hai ? yA deve devatA buddhi-gurau ca gurutaamtiH| dharme ca dharmadhI: zuDA, samyaktvamidamucyate // 442 // dhanakA vyaya kahAM karanA ? vyAje syAd dviguNaM vittaM, vyavasAye caturguNam / kSetre zataguNaM proktaM, pAtre'nantaguNaM tathA // 473 / / nyAyI puruSa kyA karatA hai| nindantu nItinipuNA yadi vA stuvantu, lakSmIH samAvizatu gacchatu vA yatheSTam // 474 // adyaiva vA maraNamastu yugAntare vA, - nyAyyAtpathaH pravicalanti padaM na dhIrAH // 475 // Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 78 ) sajjanoM ke saMsarga kA phala / mahAnubhAvasaMsargaH, kasya nobatikArakaH / rathyAmbu jAhnavIsaGgAtridazairapi vandyate // 476 // durjanoMkI saMgati nahIM karanA / varaM parvatadurgeSu, bhrAntaM vanacaraiH saha / na mUrkhajana saMparkaH, surendra bhavaneSvapi // 477 // rAtribhojana naraka kA dvAra hai| catvAro narakadvArA, prathamaM rAtribhojanam / parastrIsevanaM caiva, saMdhAnAnantakAyakam // 478 // pAtra dekhake upadeza caahiie| 'yo yathA yena budhyeta taM tathA bodhayed budhaH dagdhakAkAdinaTino yathA vijJena bodhitAH // 479 // vezyA agni kI jvAlA hai| vezyAsau madanajvAlA, ruupendhnsmedhitaa| kAmibhiryatra hUyante, yauvanAni dhanAni ca // 40 // bhAgya kI parIkSA dusare sthAnameM jAke karanI cAhIe / gantavyaM nagarazate vijJAnazatAni vIkSitavyAni / narapatizataM ca sevyaM sthAnAntaritAni bhAgyAni // 41 // yaha pAMca pitA samAna hai| janakacopanetA ca, yazca vidyAM prayacchati / - abhayadAtA bhayatrAtA, pazcaite pitaraH smRtAH // 482 // Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 79 ) sAdhAraNa dravya se kyA phAyadA / kiM tayA kriyate lakSmyA, yA vadhUriva kevalA / yA ca vezyeva sAmAnyA, pathikairupabhujyate // 483 / / yuvAvasthA saba se zreSTha hai| yauvanaM saphalaM bhogaiH, bhogAH syuH saphalA dhnaiH| tadvinA mAnuSaM janma, jAyate vanapuSpavat // 484 // hAMsI se karmabandha hotA hai / hasanto helayA jIvA, karmabandhaM prakurvate / tadvipAko hi kAryeSu, raTadbhirapi bhujyate // 485 // guNahIna zobhAspada nahIM hotA hai / vibhUtistyAgazUnyeva, satyazUnyeva bhAratI / vidyA vinayazUnyeva, na bhAti strI pati vinA // 486 // paJcamo lokapAlastvaM, kRpAluH pRthivIpatiH / daivenAhaM parAbhUta:, AgataH zaraNaM taba // 487 / / daridrAdhigame jIva-dehasthAH paJca devatAH / sadyo nirgatya gacchanti, shro-ho-dhii-kaanti-kiirtyH||488|| dhanADhyatA rAjakule ca mAnaM, priyAnukUlA tanayo vinItaH / dharme matissajanasaMgatizca, Sad svargalokA jagatItale'pi // 48 // svArtha nahIM choDanA caahiie| apamAnaM puraskRtya, mAnaM kRtvA ca pRSThataH / svAthemAlambayetprAjJaH, svArthabhraMzo hi mUrkhatA // 49 // Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 80 ) . mUrkha putra se kulakA nAza hotA hai| kuputreNa kulaM naSTaM, janma naSTaM kubhAryayA / kubhojanena dinaM naSTa, puNyaM naSTaM kukarmataH // 491 // dharma ke vinA sukha nahIM mIlatA / grAmo nAsti kutaH sImA, dharmo nAsti kutaH sukham / dAnaM nAsti kutaH kIrtirbhAryA nAsti kutaH sutaH // 492 // zAstra buddhimAnoM kA jIvana hai| jIvanti sudhiyaH zAstraiH, vyApArairvaNijAM vrjaaH| karairvizvaMbharAdhIzAH, kapaTaiH kamalekSaNAH // 493 // zakti kA upayoga karanA caahiie| dvau hastau dvau ca pAdau ca, dRzyate mnujaakRtiH| aho ! kapIndra ! rAjendra ! gRhaM kinna kariSyati // 494 // mUcimukhe durAcAre raNDe paNDitamAnini / asamartho gRhakaraNe, samartho gRhabhaJjane // 495 // mana calAyamAna kaise ho| puSpaM dRSTvA phalaM dRSTvA, dRSTvA nArI suzobhitAm / - etAni trINi vane dRSTvA, kasya na calate manaH // 496 // kAmadeva kyA cIja hai| satIvrate'gnau tRNayAmi jIvitam / / ... smarastu kiM vastu tadastu bhasma yaH... // 467 // Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 81 ) sAta prakArakA caura / cauracaurApako mantrI, bhedajJaH kANakakrayI / annadaH sthAnadazcaiva, caurAH saptavidhAH smRtaaH||468) pAlasIko jJAna nahIM hotaa| alasasya kuto vidyA, avidyasya kuto dhanam / adhanasya kuto mitra-mamitrasya kuto balam // 499 // yaha sAtameM dayA nahIM hotI hai| chutakArastalArakSastailiko maaNsvikryii| vArdhakI nRpatirvaidyaH, kRpayA sapta varjitAH // 500 // mUrkha kI pAsa meM vANIvilAsa nakkamA hai| murkhANAmagrato vAcAM, vilAso vAgminAM mudhA / lAsyaM veSasRjAM vandhyaM, purato'ndhasabhAsadAm / / 501 // kIDI ( cIMTI ) Adi peTa meM na jAnA cAhie / meghAM pipIlikA hanti, yukA kuryAjalodaram / kurute makSikA vAnti, kuSTharogaM ca kolikaH // 502 / / vIMchu kI viDambanA / kaNTako dArukhaNDazca, vitanoti galavyathAm / vyaJjanAntanipatita-stAlu vidhyati vRzcikaH // 503 // Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 82 ) rAtribhojanase hAni / vilagnazca gale vAlaH, svaramAya jAyate / ityAdayo dRSTadoSAH, sarveSAM nizi bhojane // 504 / / ulUka-kAka-mAjora-gRdhra-zambara-zUkarAH / ahi-vRzcika-godhAzca, jAyante rAtribhojanAt // 50 // naivAhutirna ca snAnaM, na zrAddhaM devatArcanam / dAnaM vA vihitaM rAtrI bhojanaM ca vizeSataH // 506 / / strIke svAbhAvika doss| anRtaM sAhasaM mAyA, mUrkhatvamatilobhatA / aMzAcaM nirdayatvaM ca, strINAM doSAH svabhAvajAH // 507 // vizvAsa nahiM karane lAyaka koNa hai ? / / vidyullatAcazcalatAzrayANAM, strINAM nRpANAmatha durjanAnAm / svArthapriyANAM paravaJcakAnAM, kurvIta vizvAsamaho na dhiimaan|| devatA ko kaise vasa krnaa| kUTana kUTaM vijayeta dhImAn, satye ca satyaM racayet prapazcam / vigandhadhUpena jayet pizAcAn, sugandhadhUpena jayeddhi devAn / yAcaka kI pahecANa / garbhaGgaH svaro hIno, gAtre vedo mahadbhayam / maraNe yAni cihnAni, tAni cihnAni yAcake // 510 // Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (83) lakSmI kA nivAsa kahAM hotA hai ? / gurakho yatra pUjyante, yatra vittaM nayArjitam / bhadantakalaho yatra, zakra ! tatra vasAmyaham // 511 / / zreSTha kyA hai / varaM maunaM kArya, na ca vacanamuktaM yadanRtaM, varaM prANatyAgo, na ca pishunvaakyessvbhiruciH| varaM mikSAzitvaM, na ca paradhanAsvAdanasukhaM, varaM vAso'raNye, na punaravivekAdhipapure // 512 // dhana kA mAhAtmya / varaM vanaM vyAghragajendrasevitaM, TThamAlayaM pakkaphalAmbubhojanam / tRNAni (vasana) zayyA paridhAnavankalaM, na bandhumadhye dhanahInajIvanam // 513 // kandamUlamiSedha / putramAMsaM varaM bhuktaM, na tu mUlakabhakSaNam / bhavaNAnarakaM gacchet, varjanAt svargamApnuyAt // 514 // kuve vagere meM snAna karanA acchA nahIM hai / kUpeSu hyadharma snAnaM, vApIsnAnaM ca madhyamam / taTAke varjayet snAnaM, nadyAHsnAnaM na zobhanam // 515 // Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 84 ) svArthavaza saba kucha hotA hai| pRcaM kSINaphalaM tyajanti vihagA:, zuSkaM saraH sArasAH, nidravyaM puruSaM tyajanti gaNikA, bhraSTaM nRpaM sevakAH / nirgandhaM kusumaM tyajanti madhupA, dagdhaM vanAntaM mRgAH, sarve svArthavazAjano'bhiramate,noM kasyacid(ko) vllbhH|516|| manuSyAdi ko pIDAbhUta kyA hai / adhvA jarA manuSyANAM, hastinAM bandhanaM jarA, abhogena jarA strINAM, saMbhogo vAjinAM jarA // 517 / / Age baDhA huA kyA karatA hai ? / . pravardhamAnaH puruSastrayANAmupaghAtakaH / pUrvopArjitamitrANAM, dArANAmatha vezmanAm // 518 // rAjA ko itane mitra nahIM honA cAhIe / vaidyo guruzca mantrI ca, yasya rAjJaH priyaMvadAH / zarIradharmakozebhyaH, kSipraM sa parihIyate // 519 // sajana aura durjana kA bhed| aparAdhazataM sAdhuH, shtaikopkaartH| zataM copakRtI co, nAzayedekaduSkRtAt // 520 // dRSTAnapi sato doSAn manyante nahi rAgiNaH // 521 // Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 85 ) saba dharmavAloMko kyA priya hai / pazcaitAni pavitrANi, sarveSAM dharmacAriNAm / ahiMsA satyamasteyaM, tyAgo maithunavarjanam // 522 / / bhUSaNa saccA kyA hai ? tRtIyaM locanaM jJAnaM, dvitIyo hi divAkaraH / pracauryaharaNaM vittaM, vinA svarNa hi bhUSaNam / / 523 // caturatA kIsase AtI hai ? dezATanaM paNDitamitratA ca, vArAGganA rAjasabhApravezaH / anekazAstrArthavilokanaM ca, cAturyamUlAni bhavanti pazca 524 // svabhAva kA auSadha nahIM hotA hai| kAkaH panavane ratiM na kurute, haMso na kUpodake, mUrkhaH paNDitasaGgame na ramate, dAso na siMhAsane / kutrI sajanasaGgame na ramate, nIcaM jana sevate, yA yasya prakRtiH svabhAvajanitA, kenApi na tyajyate // 52 // buddhi bhAgyAdhIna hai| nanirmitaM na (nApi) ca kena dRSTa, na zrUyate hemamayaH kurjH| tathApi tRSNA raghunandanasya, vinAzakAle viparItabuddhiH kalase kArya hotA hai balase nhiiN| yasya buddhirbalaM tasya, nirbuddhastu kuto balam / bane siMho madonmattaH, zazakena nipAtitaH // 528 // Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (5) bhAvI kI pahecANa / zirasaH sphuraNe rAjyaM, bAhozca priyamelakaH / cakSuSaH sphuraNe prIti-radharasya priyAgamaH // 526 / / sattara prakAra kA sNym| pazcAzravAdviramaNaM, pazcendriyanigrahaH kssaayjyH| daNDatrayaviratizceti, saMyamaH saptadazabhedaH // 530 // lakSmI kA tyAga karanevAlA kaisA hotA hai ? / utpAditA svayamiyaM yadi tattanUjA, tAtena vA yadi tadA bhaginI khalu shriiH| yadyanyasaMgamavatI ca tadA parastrI, tacyAgabaddhamanasaH sudhiyo bhavanti // 531 / / rAga aura dveSa se yukta ko koNa buddhimAna namegA ? zakraM vajradharaM (valaM) haraM haladharaM viSNuM ca cakrAyudhaM, skandaM zaktidharaM zmazAnanilayaM rudraM trizUlAyudham / etAndoSabhayArditAn gataghRNAn bAlAn vicitrAyudhAna, nAnAprANiSu codhatapraharaNAn kastAnamasyed budhaH // 532 // pazcAdattaM parairdattaM, labhyate vA na labhyate / svahastena ca yad dattaM, labhyate tana saMzayaH // 533 / / ratna upadravarahita nahIM hote hai / candra lAJchanatA himaM himagirau cAraM jalaM sAgare, ruddhAzcandanapAdapA viSadharairambhoruhaM kaNTakaiH / Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 87 ) khIratneSu jarA kuceSu patanaM vidvatsu dAridratA, sarva ratnampadraveNa sahitaM durvedhasA nirmitam // 534 / / karNAntAyatalocanA zazimukhI macebhakumbhastanI, bimboSThI mRgarAjapezalakaTI gaanggeygaurdyutiH| zroNImAraghanA marAlagamanA kundAvadAtadvijA, tanvI pezalapANipAdayugalA kanyA na keSAM matA // 535 // lokaH pRcchati me vArtA, zarIre kuzalaM tava / kutaH kuzalamasmAkaM, galatyAyurdine dine // 536 // puNyaM kIrtiryazo lakSmIH, svarthAH sAmrAjyamadbhutam / prayAMti mAnato hanta, bhaved durgatisaMgatiH // 537 / / zrIza@jayazakravAraNabhavo muktAmaNiH sacchiyaH, zreNiH puNyanabhomaNiH zubhayazoveNitrilokIguruH / / zrImanAminarendravaMzajamaNiH zrImAn yugAdiH prabhudhyAtsaukhyamakhaNDitaM kuvalayoddhodhekadoSAmaNiH // 538 // bhava tarane meM dAna hi sAdhana hai| dAnaM siddhinidAnaM hi, deyamatra mhaadhiyaa| . na taranti vinA dAnaM, prANino bhavasAgaram // 539 / / dharmalAbha prazaMsA / vazyauSadhaM sarvalakSmyA , vipatpanagagAruDam / dharmalAbhaM dadau tasmai, guruH saMsAratArakam // 540 // Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 88 ) gIta kA mahattva / trailokyavazakadgItaM gatiM svargAdi saukhyakRt / gItaM sarvajanAnandi, gItaM sarvArthasAdhakam hiMsA niSedha | / / 541 / / na kAryA sarvathA hiMsA, narakasyeva dUtikA / parapIDAkRtaH puMsaH, pratyAsanno na dharmarAT // 542 // gata samaya phIra nahiM AtA hai / nAbhyastA bhuvi vAdivRndadamanI vidyA vinItocitA, khadgAgraiH karikumbhapIThadalanairnAkaM na nItaM yazaH / kAntA komalapallavAdhararasaH, pIto na candrodaye, tAruNyaM gatameva niHphalamaho, zUnyAlaye dIpavat // 543 // mUrkha laDake se laDakA nahiM honA hI acchA hai | varaM garbhasrAvo varamapi ca naivAbhigamanaM, varaM jAtapreto varamapi ca kanyaiva janitA / varaM vandhyA bhAryA varamapi ca garbheSu vasatirna cAvidvAnrUpadraviNaguNayukto'pi tanayaH / / 544 / / vAtAhAratayA jagadviSadharairAzvAsya niHzeSitaM, te grastAH punarabhratoyakaNikA tIvravratairhibhiH / tespi krUracamUrucarmavasanairnItAH cayaM lubdhakaidambhasya sphuritaM vidamapi jano jAlmo guNAnIhate // 245 // - Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 89 ) bibhemi cintAmapi kartumIdRzIM, cirAya cittArpitanaiSadhezvarA / mRNAlatantucchidurA satIsthitirlavAdapi truTyati cApalAdapi / / ucita aura anucita ko koNa jAnatA hai ? / / / 547 / / kimu kuvalayanetrAH santi no nAkanAryaH, tridazapatirahanyAM tApasIM yat siSeve / hRdayatRNakuTIre dIpyamAne smarAnAbucitamanucitaM vA vetti kaH paNDito'pi ? prAkRta eva prApte dravye dedIpyate na satpuruSaH / vAriNi tailaM vikasati, nirmuktaM styAyate sarpiH // 548 // dhUmaH payodharapadaM kathamapyavApya, varSAmbubhiH zamayati jvalanasya tejaH / daivAdavApya kaluSaprakRtirmahatvaM, prAyaH svabandhujanameva tiraskaroti puruSa - strI saMvAda | pAkaM kiM na karoSi pApini ! kathaM 1, pApI tvadIyaH pitA, raNDe ! jalpasi kiM ? tvadIyajananI, raNDA tvayA svasA / nirgaccha svagRhAd bahirmama gRhaM, nedaM tvadIyaM gRhaM, !! nAtha ! mamApi dehi maraNaM, zaSpaM madIyaM gatam / 550 | jagannAtha kavi kA kathana / na yAMce gajAliM na vA vAjirAjim na vitteSu cittaM madIyaM kadApi / / / : 49 / / 9 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (90) iyaM sustanI mastakanyastahastA, lavaGgI-kuraGgI-dRgaGgI-karotu // 51 // guNa-durguNa hotA hai, durguNa guNa banatA hai| . asaMtuSTA dvijA naSTAH, saMtuSTAzca mahAbhujaH / salajA gaNikA naSTA, nilekhazci kulAGganAH // 552 // puruSArthahIna se bhAgya bhI cIDatA hai / triSu zyAmAM triSu zvetA, triSu tAmrAM trinatAm / trigaMbhIrAM trivistIrNA, vyAyatAM trikrazIyasIm // 553 // svargIya sukha / vApI kApi sphurati gagane tatparaM sUkSmapanA, sopAnAlImadhigatavatI kAzcanImaindranIlI / bhane zailI sukRtisugamau candanAcchanadezI, tatratyAnAM sulabhamamRtaM sabidhAnAt sudhAMzoH // 554 // utsaGge sindhubharturbhavati madhuripurgADhamAzliSya lakSmImadhyAste vittanAtho nidhinivahamupAdAya kailAsazailam / zakraH kanpadrumAdIn kanakazikhariNo'dhityakAsunyadhAsIva dhUrtebhyastrAsamitthaM dadhati diviSado mAnavAH ke varAkAH / / ikSvAkuvaMza kA vrata / atha sa viSayavyAvRttAtmA yathAvidhi sUnave, nRpatikakudaM davA yUne sitA''tapavAraNam / Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (91) munivanatarucchAyAM devyA tayA saha zizriye, galitavayasAmikSvAkUNAmidaM hi kulavratam // 556 / / kavi-prazaMsA / te kecidaskhalitabandhanavaprabandhasandhAnabandhuragiraH kavayo jayanti / yeSAmacarvitarasApi camatkaroti, karNe kRtaiva bhaNitirmadhurA sudheva / / 557 // ekaH zlokavaro rasauSamadhuro hRdyo varaM satkavenaiveSTaH kukaveH pralApabahulA kRtsnaH prabandho'pi vaa| vakroktyA valitaH sahAsaramasaH paurAGganAvibhramo, harSotkarSakaro yathA nahi tathA grAmINavadhvAratam // 558 // kiM kavestasya kAvyena, kiM kANDena dhanuSmatA / parasya hRdaye lagnaM, na ghUrNayati yacchiraH // 559 // bacana kaisA bolanA cAhiye / pipAsutA zAntimupaiti vArijA, na jAtu dugdhAnmadhuno'dhikAdapi / gurogiraH pallavanA'rthalAghave, mitaM ca sAraM ca vaco hi vAgmitA // 560 // yadi svabhAvAnmanojjvalaM kulaM tatastadudbhAvanamaucitI kutaH / prathA'vadAtaM tadaho viDambanA tathA kathA pressytyopsedussH|| mahAjanAcAraparampareDazI svanAma nAmAdadate na sAdhavaH / ato'bhidhAtuM na tadutsahe punarjanaH kilAcAramucaM vigAyati / Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) vidhi kI blihaarii| purA garbhAdindro mukulitakaraH kiGkara iva, svayaM sraSTA sRSTeH patiratha nidhInAM nijasutaH / tudhitvA SaNmAsAn sa kila pururavyATa jagatIM, aho ! kenApyasmin vilasitamalavayaM hatavidheH // 56 // bhaGgo'bhava bharatezvarasya sagarasyApatyazoko vane, . vibhrAntiH gRhiNI gRhAdraghupateH paNDostu jAmApadaH / sthAnAd vicyutiracyutasya mahatAmIdagvidhA duHsthitiH, ko vA'nyaH kuzalI kRtIha balavAn nAnyo balIyAn vidheH|| acchI bhAvanA / saveSu maitrI guNiSu pramodaM, kliSTeSu jIveSu kupAparatvam / mAdhyasthyabhAvaM viparItavRttau. sadA mamAtmA vidadhAtu deva ! / / jJAnAvaraNIyakarma kaise utpanna hote hai ? / jJAnasya jJAnino vA'pi, nindaaprdvessmtsraiH| . upaghAtaizca vighnezva, jJAnaghnaM karma badhyate // 566 // buddhigamya kyA hai / tannetrastrimirIkSate na girizo no paajanmA'STabhiH, skando dvAdazabhirna vA na maghavA cakSuHsahasreNa ca / saMbhUyApi jagattrayasya nayanastadvastu no vIkSyate, pratyAhRtya dRzaH samAhitadhiyaH pazyanti ya paNDitAH . . Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 93 ) bA kI pahacANa / prAk pAdayoH patati khAdati pRSThamAMsa, karNe kalaM kimapi rauti zanairvicitram / chidraM nirUpya sahasA pravizatyazaGka, sarva khalasya caritaM mazakaH karoti / / 568 / / pazya lakSmaNa pampAyAM bakaH paramadhArmikaH / zanaiH zanaiH padaM dhatte jIvAnAM vadhazaGkayA / / 569 / / sahavAsI hi vijAnAti sahavAsiviceSTitam / bakaH kiM varNyate rAma ! yenAso niSkulIkRtaH // 570 // pazyannapi na manyeta yastasmai svasti dhImate // 571 // viSaya kaisA hai ? | * zrApAtamAtramadhurA, pariNAme'tidAruNAH / zaThavAca ivAtyantaM, viSayA vizvavaJcakAH / / 572 / / AyuSyAdi vinazvara hai / zrAyurdhanaM yauvanaM ca, sparddhayeva parasparam / satvaraM gatvarANyeva, saMsAre'smin zarIriNAm ||573 // samaya samaya kA kAma karatA hai / upaciteSu pareSvasamarthatAM vrajati kAlavazAd balavAnapi / tapasi mandagabhastira bhI SumAnnahi mahAhimahAnikaro'bhavat // ko nirdagdhastripurajanA 1 kazca karNasya hantA ? nadyA; kUlaM vighaTayati kaH kaH parastrIratazca 1 // 574 // Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaH sabaddho bhavati samare 1, kaH priyazcAGganAnAM ? ko duHsaGgAd bhavati viduSAM 1, mAnapUjApahAraH // 575 // puSpeSu mAtA puruSAyamANA lajjAvatI vizvasRjaM vilokya / nAbhIsaroje nayanaM murArevAtaraM vArayati sma vegAt // 573 // jAtA latA hi zaile, jAtu latAyAM na jAyate zailaH / saMprati tadviparItaM, kanakalatAyAM giridvayaM jAtam // 577 // sahAyaka se zobhA bar3hatI hai| vastrahInamalaGkAraM, ghRtahInaM ca bhojanam / / svarahInaM ca gAndharva, bhAvahInaM ca maithunam // 578 // prabhu kI bodha dene kI kuzalatA / saddharmabIjavapanAnaghakauzalasya, yallokabAndhava ! tavApi khilAnyabhUvan / tannAdbhutaM khagakuleSu hi tAmaseSu, sUyAMzavo madhukarIcaraNAvadAtAH // 579 // tAvacaMdrabalaM tato gRhabalaM tArAbalaM bhUvalaM, tAvasiddhyati vAMchitArthamakhilaM tAvajanaH sajanaH / mudrAmaMDalamaMtrataMtramahimA tAvatkRtaM pauruSaM, yAvatpuNyamidaM sadA vijayate puNyacaye cIyate // 580 // dharmo'yaM dhanavallabheSu dhanadaH kAmArthinAM kAmadaH, saubhAgyArthiSu tatpradaH kimaparaM putrArthinAM putradaH, Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 95 ) // 582 // rAjyArthiSvapi rAjyadaH kimathavA nAnAvikalpairnRNAM, tat kiM karoti kiMca kurute svargApavargAdyapi // 589 // patnI premavatI sutaH suvinayo bhrAtA guNAlaMkRtaH, snigdho baMdhujanaH sakhApi caturo nityaM prasannaH prabhuH / nirlobhAnucarAH svabaMdhusumanaH prAyo'tra bhogyaM dhanaM, puNyAnAmudayena saMtatamidaM kasyApi saMpadyate vApI pravihAravarNavanitA vAgmI vanaM vATikA, vidvad (vaidya) brAhmaNavAdivArivibudhA vezyA vaNig vAhinI / vidyA vIravivekavittavinayo vAcaMyamo vallikA, vastraM vAraNavAjivesaravaraM rAjyaM ca vai zobhate // 583 // rAjyaM niHsacivaM gatapraharaNaM sainyaM vinetraM mukhaM, varSA nirjaladA dhanI ca kRpaNo bhojyaM tathAjyaM vinA / duHzIlA dayitA suhRnnikRtimAn rAjA pratApojjhitaH ziSyo bhaktivivarjito nahi vinA dharma naraH zasyate // 584 // kugrAmavAsaH kunarendrasevA kubhojanaM krodhamukhI ca bhAryA / kanyAbahutvaM ca daridratA ca SaD jIvaloke narakA bhavaMti / 385 rAjA kulavadhUviprA niyogimaMtriNastathA / sthAnabhraSTA na zobhante daMtA kezA nakhA narAH // 586 // pUgIphalAni patrANi rAjahaMsaturaMgamAH / sthAnabhraSTA suzobhaMte siMhAH satpuruSA gajAH nirdataH karaTI yo gatajavacaMdraM vinA zarvarI, nirgandhaM kusumaM sarogatajalaM chAyAvihInastaruH / / / 587 / / Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhojyaM nirlavaNaM suto gataguNazcAritrahIno yatinidravyaM bhuvanaM na rAjati tathA dharma vinA mAnavaH // 588 // amedhyapUrNe kRmijAlasaMkule svabhAvadurgadhaazaucaninhave kalevare mUtrapurISabhAjane lapaMti mUDhA viramanti paMDitAH / 589 / spRSTvA zatrujayaM tIrtha, natvA raivatakAcalaM / snAtvA gajapade kuNDe, punarjanma na vidyate // 590 // bhakti tIrthakare gurau jinamate saMghe ca hiMsA'nRtasteyAbrahmaparigrahavyuparamaM krodhAdharINAM jayaM / saujanyaM guNisaMgamiMdriyadamaM dAnaM tapo bhAvanAM, vairAgyaM ca kuruSva nivRtipade yadyasti gaMtuM manaH // 591 // zrI tIrthapAntharajasA virajIbhavanti, tIrtheSu baMbhramaNato na bhave bhrmnti| / tIrthavyayAdiha narAH sthirasaMpadaH syuH, pRjyA bhavaMti jagadIzamathArcayaMtaH // 592 // chaTeNaM bhatteNaM apANaeNaM tu sattajattAya . jo kuNai sicuMjaye so taie bhave lahai siddhiM // 593 / / yaH saMsAranirAsalAlasamatirmukyarthamuttiSThate, yaM tIrtha kathayati pAvanatayA yenAsti nAnyaH samaH / yasmai tIrthapatinamasyati satAM yasmAcchubhaM jAyate, sphUrtiryasya parA vasaMti ca guNA yasmin sa saMgho'yaMtAm 594 lakSmIstaM svayamabhyupaiti rabhasA kIrtistamAliMgati, prItistaM bhajate matiH prayatate taM labdhumutkaNThayA / Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 97 ) svAzrIstaM parirabdhumicchati muhurmuktistamAlokate, , yaH saMgha'guNarAzikalisadanaM zreyoruciH sevate // 595 // Ature vyasane prApte, durbhikSe shtrunigrhe| rAjadvAre zmazAne ca, yastiSThati sa bAndhavaH // 596 // kITikAsaMcitaM dhAnyaM, makSikAsaMcitaM mdhu| kRpaNena saMcitA lakSmI-raparaiH paribhujyate // 597 // pA je dhana meliyu, te dhana kiM thira thAya / melaNahAro marI gayo, te dhana koka ja khAya // 598 // pivaMti nadyaH svayameva nAmbhaH, khAdanti na svAduphalAni vRkSAH payomucaH kiM vilasaMti sasyaM, paropakArAya satAM vibhUtayaH599 * kaivartakarkazakaragrahaNAccyuto'pi, jAle punarnipatitaH zapharo'vivekI / jAlAt punarvigalito galito bakena, vAme vidhau bata kuto vyasanAnivRttiH // 600 // ekenA'pi suputreNa siMhI svapiti nirbhayam / sahaiva dazabhiH putrairbhAraM vahati gardabhI // 601 // AdAya mAMsamakhilaM stanavarjamaGgAd, mAM muzca vAgurika ! yAmi kuru prasAdam / adyApi sasyakavalagrahaNAnabhijJA, manmArgavIkSaNaparAH zizavo madIyAH // 602 // Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (98) jaNaNI jammabhUmI pacchimAniddA subhAsimA guTThI ___ maNai8 mANussaM paMcavi dukkheNa muJcati // 603 // rathasyaikaM cakraM bhujagayamitAH sapta turagA, nirAlaMbo mArgazvaraNavikalaH sArathirapi / raviyatyevAntaM pratidinamapArasya nabhasaH, kriyAsiddhiH sattve vasati mahatAM nopakaraNe // 604 / vijetavyA laGkA caraNataraNIyo jalanidhiH, vipakSaH paulastyo raNabhuvi sahAyAzca kapayaH / tathApyAjau rAmaH sakalamavadhId rAkSasakulam , kriyAsiddhiH sacce vasati mahatAM nopakaraNe // 605 // adyApi nojjhati haraH kila kAlakUTaM, kUrmo bibharti dharaNImapi pRSThakena / ambhonidhirvahati durvahavADavAgni.. maGgIkRtaM sukRtinaH paripAlayanti // 606 // riktapANirna pazyecca rAjAnaM devatAM gurum / upAdhyAyaM ca vaidyaM ca phalena phalamAdizet // 607 // AstanyapAnAjananI pazUnAmAdAralAbhAca narAdhamAnAm / Agehakammaiva tu madhyamAnAmAjIvitAt tIrthamivottamAnAm // 608 // jAtApatyA patiM dveSTi, kRtadArastu mAtaram / kRtArthaH svAminaM dveSTi, jitarogazcikitsakam // 609 // ' Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 99 ) ekA bhAryA trayaH putrA dve hale daza dhenvH| grAme vAsaH purAsanne svargAdapi viziSyate // 610 // taruNaM sarSapazAkaM navaudanaM picchilAni ca dadhIni / alpavyayena sundari! grAmyajano miSTamaznAti // 611 // amantramakSaraM nAsti, nAsti mUlamanauSadham / anAthA pRthivI nAsti, AmnAyAH khalu durlbhaa||612|| vezyAkA nRpatizcauro niirmaarjaardNssttrinnH| jAtavedAH kalAdazca na vizvAsyA ime kvacit // 613 // dyUtaM sarvApadAM dhAma, dyUtaM dIvyanti durdhiyaH / dyUtena kulamAlinyaM, chUtAya zlAghate'dhamaH // 614 // khalaH sakriyamANo'pi dadAti kalahaM satAm / dugdhadhauto'pi kiM yAti vAyasaH kalahaMsatAm // 61 / / zAstraM bodhAya dAnAya dhanaM dharmAya jIvitam / vapuH paropakArAya dhArayanti manISiNaH // 616 // ayaM nijaH paro veti gaNanA laghucetasAm / udAracaritAnAM tu vasudhaiva kuTumbakam // 617 // vane raNe zatrujalAgimadhye, mahArNave parvatamastake vaa| suptaM pramattaM viSamasthitaM vA,rakSanti puNyAni purAkRtAni 618 saMpadi yasya na hoM, vipadi viSAdo raNe ca dhIratvam / taM bhuvanatrayatilakaM, janayati jananI sutaM viralam // 619 // gAtraM saMkucitaM gativigalitA daMtAzca nAzaM gtaa| dRSTibhraMzyati rUpameva imate vairUpyavarNodayam // Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (100) vAkyaM naiva karoti bAMdhavajanaH patnI na zuzrUSate / dhikaSTaM jarayAbhibhUtapuruSaM putro'pyavajJAyate // 620 // divyajJAnayutA jagatrayanutAH zauryAnvitAH stkRtaaH| . deveMdrAsuravRMdavaMdyacaraNAH sdvikrmaashckrinnH|| vaikuNThA balazAlino haladharA ye. rAvaNAdyAH pare / te kInAzamukhaM vizaMtyazaraNA yadvA na laMdhyo vidhiH // 621 // ye pAtAlanivAsino'suragaNA ye svairiNo vyaMtarA / ye jyotiSkavimAnavAsivibudhAstArAMtacaMdrAdayaH / / saudharmAdisurAlaye suragaNA ye cApi vaimAnikAste sarve'pi kRtAMtavAsamavazA gacchaMti kiM zucyate? / 622 // yAvatsvasthamidaM kalevaragRhaM yAvacca dUre jraa| yAvaceMdriyazaktirapratihatA yAvatkSayo nAyuSaH / / Atmazreyasi tAvadeva viduSA kAryaH prayatno mahAnAdIpte bhavane ca kUpakhananaM pratyudyamaH kaziH // 623 // jiNasAsaNassa sAro, cauddasapuvvANa jo smuddhaaro| jassa maNe namukkAro, saMsAro tassa kiM kuNai // 624 // nAtyantasaralaivyaM gatvA pazya vanaspatim / / saralAstatra chidyate kubjAstiSThati pAdapAH // 625 // zIlaM nAma nRNAM kulonnatikaraM zIlaM paraM bhUSaNaM / zIlaM hyapratipAti vittamanaghaM zIlaM sugatyAvahaM / / zaliM durgatinAzanaM suvipulaM zIlaM yazaH pAvanaM / zIlaM nirvRtihetvanaMtasukhadaM zIlaM tu kalpadrumaH // 626 // Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (101) bhoge rogabhayaM sukhe kSayamayaM vitte'gnibhUbhRdbhayaM / mAne mlAnibhayaM jaye ripubhayaM vaMze kuyoSidbhayam / / dAsye svAmibhayaM guNe khalabhayaM kAye kRtAMtAdbhayaM / sarva nAma bhayaM bhavediha nRNAM vairAgyamevAbhayam // 627 // lajA dayA damo dhairya puruSAlApavarjanam / ekAkitvaparityAgo nArINAM zIlarakSaNam // 628 // yauvanaM dhanasaMpattiH, prabhutvamavivekitA / ekaikamapyanarthAya, kiM punastacatuSTayam // 629 // Adau majanacArucIratilakaM netrAMjanaM kuMDalaM, nAsAmauktikahArapuSpakalikaM jhaMkAravannU puram / / aMgaM caMdanacarcitaM kucamaNikSudrAvalI ghaNTikA, tAmbUlaM karakaMkaNaM caturatA zRMgArakAH SoDaza // 630 // dattastena jagatyakIrtipaTaho gotre maSIkUrcakazAritrasya jalAMjalirguNagaNArAmasya dAvAnalaH / / saMketaH sakalApadAM zivapuradvAre kapATo dRDhaH / zIlaM yena nijaM viluptamakhilaM trailokyacUDAmaNiH // 631 // bhakkhaNe devadavvassa paratthIgamaNeNa ya sattamaM narayaM yAMti satta vArA u goyamA! // 632 // vidyA nAma narasya rUpamadhikaM pracchannaguptaM dhanaM / / vidyA bhogakarI yaza:sukhakarI vidyA gurUNAM guruH // vidyA baMdhujano videzagamane vidyA paraM daivataM / vidyA rAjasu pUjitA na tu dhanaM vidyAvihInaH pazuH / 633 // Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 102 ) ' 634 / / yasya nAsti svayaM prajJA, zAstraM tasya karoti kiM 1 / locanAbhyAM vihInasya, darpaNaH kiM kariSyati 1 / / koho pII paNAse, mANo viyanAso | mAyA mitiM paNAse, loho savvaviNAsaNo / / 635 / / vairavaizvAnaravyAdhi-vAdavyasanalakSaNAH / // 636 // mahAnarthAya jAyante vakArAH paMca varddhitAH pAsA vezyA agni jala Thaga ThAkura sonAra / . e daza na hoye ApaNA durjana sarpa maMjAra // 637 // divA pazyati no ghUkaH, kAko naktaM na pazyati / pUrvaH ko'pi kAmAMdho, divA naktaM na pazyati // 638 // na pazyati hi jAtyaMdhaH, kAmAMdho naiva pazyati / na pazyati madonmatto, arthI doSaM na pazyati // 639 // na svardhunI na phaNino na kapAladAma / // 640 // nendoH kalA na girijA na jaTA na bhasma || yatrAnyadeva ca na kiJcidupAsmahe tad, rUpaM purANamunizIlitamIzvarasya || svapati yA parityajya nikhapopapatiM bhajet / tasyAM kSaNikacittAyAM vizrambhaH ko'nyayoSiti // 641 // prANasandehajananaM paramaM vairakAraNam / lokadvayaviruddhaM ca parastrIgamanaM tyajet / / 642 // jale tailaM khale guhyaM pAtre dAnaM manAgapi / prAjJe zAstraM svayaM yAti vistAraM vastuzaktitaH // 643 // Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (103) jammaMtIe sogo, vatIe ya vaDDae ciNtaa| pariNIyAe daMDo, jubaipiyA dukkhio niccam // 644 // chaTuM chadreNa tavaM kuNamANo paDhamagaNaharo bhyvN| akkhINamahANasIo sirigoyamasAmiyo jAmo // 645 // kUTasAkSI mRSAbhASI kRtaghno dIrgharopaNaH / madyapAparddhikunnIraina zuddhyati kadAcana // 646 // cittamantargataM duSTaM tIrthasnAnairna zuddhyati / zatazo'pi jalaidhauta surAbhANDamivA'zuci // 647 // AyuvarSazataM nRNAM parimitaM rAtrau tadardhaM gatam, tasyArddhasya kadAcidardhamadhikaM vRddhatvavAlyatvagam / zeSaM vyAdhiviyogazokamadanAsevAdibhinIyate dehe vAritaragacaMcalatare dharmaH kutaH prANinAm // 648 // duHkhaM strIkukSimadhye prathamamiha bhavedgarbhavAse narANAM, bAlatve cApi duHkhaM malalulitavapuH strIpayaHpAnamizram // tAruNye cApi duHkhaM bhavati virahajaM vRddhabhAvo'pyasAraH, saMsArere manuSyA vadata yadi sukhaM svalpamapyasti kiMcit 649 dAridyAkulacetasAM sutasutAbhAdiciMtAjuSAM, nityaM durbharadehapoSaNakate rAtriMdivaM khidyatAm / rAjAjJA pratipAlanodyatadhiyAM vizrAmamuktAtmanAM, sarvopadravazaMkinAmaghabhRtAM dhig dehinAMjIvitam !! // 65 // Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (104) / nidravyo dhanaciMtayA dhanapatistadrakSaNe cAkulo / niHstrIkastadupAyasaMgatamatiH zrImAnapatyecchayA // pAptastAnyakhilAnyapIha satataM rogaiH parAbhUyate / jIvaH ko'pi kathaMcanApiniyataM prAyaH sadA duHkhitaH / 651 // kstuuriikRssnnkaaycchvirtnuphnnaartnrocissnnumaalii| . vidhucchAlI gbhiiraanghvcnmhaagrjivisphuurjitshriiH|| varSan tatvAMbupUraibhavijanahRdayovyAM lasabodhibIjAkuraM zrIpArzvameghaH prakaTayatu zivAnaya'sasyAya zazvat / 652 / zatrUNAM tapanA sadaiva suhRdAmAnandanazcandravat / pAtrApAtranirIkSaNe suragururdIneSu krnnopmH|| nItau rAmanibho yudhiSThirasamaH satye zriyA zrIpatiH / svIyAnyeSvapi pakSapAtasubhagaH svAmI yathArtho bhavet // 653 // varaM reNuvaraM bhasma naSTazrIna punarnaraH / / muktvainaM dRzyate pUjA kvApi parvaNi pUrvayoH // 654 // yAM cintayAmi satataM mayi sA viraktA / sApyanyamicchati janaM sa jno'nysktH|| . asmatkRte ca parituSyati kAcidanyA / dhik tAM ca taM ca madanaM ca imAM ca mAM ca // 655 // dayaiva dharmeSu guNeSu dAnaM prAyeNa cAnaM prathitaM priyeSu / meghaH pRthivyAmupakArakeSu tIrtheSu mAtA tu matA nitAntam Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 105) duSTasya daNDaH svajanasya pUjA, nyAyena kozasya sadaiva vRddhiH / apakSapAto ripurASTrarakSA, paJcaiva dharmAH kathitA nRpANAm // // 657 // sIha sauNa na caMdabala navi joi dhaNa riddhi | ekallo lakkhahiM bhiDai jihAM sAhasa tihAM siddhi // 658 // upAdhyAyAddazAcArya, zrAcAryANAM zataM pitA / sahasraM tu piturmAtA gauraveNAtiricyate / / 659 / / baddhA yena dinAdhipaprabhRtayo maJcasya pAde grahAH / sarve yena kRtAH kRtAJjalipuTAH zakrAdidikpAlakAH // laGkA yasya purI samudraparikhA so'pyAyuSaH saMkSaye / kaSTaM viSTapakaNTako dazamukho daivAd gataH paJcatAm // 660 // dhanyAnAM girikandare nivasatAM jyotiH paraM dhyAyatAmAnandAzrujalaM pibanti zakunA niHzaGkamaGkezayAH // asmAkaM tu manorathaiH paricitaprAsAdavApItaTa -- krIDAkAnana keli kautukajuSAmAyuH parikSIyate / / 661 / / pAnIyasya rasaH zAntaH parAnnasyAdaro rasaH / AnukUlyaM rasaH strINAM mitrasyAvacanaM rasaH // 662 // ekaM dhyAnanimIlitaM mukulitaM caturdvitIyaM punaH / pArvatyA vipule nitambaphalake zRGgArabhArAlasam / / anyatkrUravikRSTacApamadanako dhAnaloddIpitam // zambhorbhinarasaM samAdhisamaye netratrayaM pAtu vaH // 663 // Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (106) kartuH svayaM kArayituH pareNa , tuSTena bhAvena tthaa'numntuH| sAhAyyakartuzca zubhAzubheSu, tulyaM phalaM taccavido vadanti / / hariharacaurANaNacaMda-sUra-khaMdAiNo vi je devA / nArINa kiMkarattaM kuNaMti dhi ddhI visayataNhA // 664 // aNimisanayaNA maNakajasAhaNA pupphadAmaabhilANA / cauraMguleNa bhUmi na chivaMti surA jiNA viti // 665 // zvetAmbaradharA nArI shvetgndhaavlepnaa| avagRheta yaM svame tasya zrIH sarvatomukhI // 666 // kSamA khaDgaM kare yasya durjanaH kiM kariSyati / ataNe patito vahniH svayamevopazAmyati // 667 // OM namo vizvanAthAya vizvasthitividhAyine / arhate vyaktarUpAya yugAdIzAya yogine // 668 // arhaccakrI zriyaH svAmI caamiikrsmprbhH| . stutyaH satkRtya lAbhAya zrIzAMtiH zubhatAMtikRt // 669 // helAMdolitadaityArijarAsaMdhapratApahRt / smaraNIyaM smaraM kurvan zrImAnnemiH punAtu vaH // 670 // yastha dRSTisudhAvRSTidAnAdahirahIzvaraH / jAtastApatrayAnmuktaH sa zrIpArtho mude'stu vaH // 671 // surAdi suranAthasya saMzayApanayAya yH| akaMpatridhA vIraH zrIvIraH zreyase'stu vaH // 672 // dharmArthakAmamokSeSu vailakSaNyaM kalAsu ca / karoti kIrti prItiM ca sAdhukAvyaniSevaNam // 673 / / Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (107) naratvaM durlabhaM loke vidyA tatra ca durlabhA / kavitvaM durlabhaM tatra zaktistatra ca durlabhA // 674 / / kAvyAlApAzca ye kecit gItakAnyakhilAni ca / zabdamUrtidharasyaite viSNoraMzA mahAtmanaH // 675 // nyakAro hyayameva me yadarayastatrApyasau taapsH| so'pyatraiva nihanti rAkSasakulaM jIvatyaho rAvaNaH // dhig dhik zakrajitaM prabodhitavatA kiM kumbhakarNena vA / svargagrAmaTikAviluNThanavRthocchUnaiH kimebhirbhujaiH? // 676 / / yaH kaumAraharaH sa eva hi varastA eva caiva kSapAste conmIlitamAlatIsurabhayaH prauDhAH kadambAnilAH / sA caivA'smi tathA'pi tatra suratavyApAralIlAvidhau / revArodhasi vetasItarutale cetaH samutkaNThate // 677 // zUnyaM vAsagRhaM vilokya zayanAdutthAya kizcicchanainiMdrAvyAjamupAgatasya suciraM nirvarNyapatyumukham / vizrabdhaM paricuMbya jAtapulakAmAlokya gaNDasthalI / lajAnamramukhI priyeNa hasatA bAlA ciraM cumbitA // 678 // yasyAlIyata zalkasImni jaladhiH pRSThe jaganmaNDalaM, daMSTrAyAM dharaNI nakhe ditisutAdhIzaH pade rodsii| krodhe catragaNaH zare dazamukhaH pANau pralambAsuro, dhyAne vizvamasAvadhArmikakulaM kasmaicidasmai namaH // 89 // vAlI joiu nahu valaI hoiDaha dharaI kasAya / menhI uTArasa sIMdaro jahIM bhAvai tahi jAi // 680 // Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 108 ) akkhANaNI kammANa mohaNI taha vayANa baMbhavayaM / guttIya ya maNaguttI cauro dukkheNa jippaMti // 681 // vane'pi doSAH prabhavanti rAgiNAM gRhe'pi paMcendriyanigrahastapaH / kutsite karmaNi yaH pravartate, nivRttarAgasya gRhaM tato vanam // // 682 // yaH prApya duSprApamidaM naratvaM, dharma na yatnena karoti mUDhaH / klezaprabandhena sa labdhamabdhau ciMtAmaNi pAtayati pramAdAt // 683 // zrAsannameva nRpatirbhajate manuSyaM, vidyAvihInamakulInamasaMstutaM ca prAyeNa bhUmipatayaH pramadA latAzca yatpArzvato bhavati tatpariveSTayaMti / / 684 / / anAgataM yaH kurute sa zobhate, na zobhate yoM na karotyanAgatam vane vasantasya jarApyupAgatA, bilasya vAcA na kadApi nirgatA // 685 // kiM kiM na kayaM ko ko na patthizro. kahakahavi na nAmiyaM sasiM / dubbharapiTTassa kae, kiM na kathaM kiM na kApavvaM // 686 // kulaM ca zIlaM ca sanAthatA ca, vidyA ca vittaM ca vapurvayazca / etAna guNAn sapta nirIkSya deyA, tataH paraM bhAgyavazA ca kanyA / / 687 / kRtakarmakSayo nAsti kalpakoTizatairapi / avazyameva bhoktavyaM kRtaM karma zubhAzubham / / 688 // Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (109) karmaNo hi pradhAnatvaM kiM kurvanti zubhA grhaaH| vasiSThadattalagno'pi rAmaH pravrajito vane // 689 // jAteti zoko mahatIti cintA, kasya pradeyeti mahAn vitrkH| dattA sukhaM sthAsyati vA na veti,kanyApitRtvaM khalu nAma kaSTam // vilaMbo naiva kartavyo AyuryAti dine dine / na karoti yamaH kSAMtiM dharmasya tvaritA gatiH // 690 / / jaino dharmaH prakaTavibhavaH saMgatiH sAdhuloke / vidvadgoSThI vacanapaTutA kauzalaM sarvazAstre // sAdhvI lakSmIzcaraNakamalopAsanA sadgurUNAM / zuddhaM zIlaM matiramalinA prApyate bhAgyavadbhiH // 691 // jinabhaktiH kRtA tena, zAsanasyonnatistathA / sAdharmikeSu vAtsanyaM kRtaM yena subuddhinA // 692 / / SaSTiminake doSA, ashiitimdhupiNgle| zataM ca TuMDamuMTe ca, kANe saMkhyA na vidyate // 693 // tAvad gajaH pramRtadAnagaNDaH, karotyakAlAmbudagarjitAni / yAvanna siMhasya guhAsthalISu, lAzUlavisphoTaravaM zRNoti // 694 // kSAntaM na kSamayA gRhocitasukhaM tyaktaM na saMtoSataH, . soDhA duHsahatApazItapavanaklezA na taptaM tapaH / dhyAtaM vittamaharnizaM niyamitaM dvandvairna tacaM para, tat tatkarma kRtaM sukhArthibhiraho taistaiH phlaivNcitaaH||69|| Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (110) kArya nutprabhavaM kadannamazanaM zItoSNayoH pAtratA, pAruSyaM ca ziroruheSu zayanaM mahyAstale kevale / etAnyeva gRhe vahantyavanati tAnyunnati saMyame, doSAzcApi guNA bhavanti hi nRNAM yogya pade yojitAH // dAridra ko kisIne jalAyA nhiiN| . dagdhaM khANDavamarjunena balinA, dravyairdumaiH sevitam, dagdhA vAyusutena rAvaNapurI, laMkA sakalasvarNabhUH / dagdhaH paMcazaraH pinAkapatinA, tenApi yuktaM kRtam, dAriyaM janatApakArakamidaM, kenApi dagdhaM nahi // 697 / / vidhikI prbltaa| paJcaite pANDuputrAH, kSitipatitanayA dharmabhImArjunAdyAH, zUrAH satyapratijJA, dRDhataravapuSaH, kezavenApi gUDhAH / te vIrAH pANipAtre kRpaNajanagRhe, bhikSucayA~ carantaH, ko vA samartho bhavati vidhivazAbhAvinI karmarekhA / 398 // pAdAhataH pramadayA vikasatyazokaH, zokaM jahAti bakulo mukhsiidhusiktH| AliGgitaH kurubakaH kurute vikAzamAlokitaH satilakaH tilako vibhAti // 699 / / / na snehena na vidyayA na ca dhiyA rUpeNa zauryeNa vA, neNUMcATubhayArthadAnavinayakrodhakSamAmArdavaiH / / lajAyauvanabhogasatyakaruNAsavAdibhirvA guNagRhyante na vibhUtibhitra lalanA duHzolAcicA ytH||700| Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (111) svAdhyAyAdi nahIM karanevAlA jagat meM pApI kahA jAtA hai / Avazyaka-dhyAna-tapovidhAna-svAdhyAyazUnyAni dinAni yasya / prayAMti tAruNyahatA svamAturjAtena pApena kimatra tena 701 yaH sarvamRlottarasadguNAdi, pradhvaMsapApena na niMdati svaM / nilInanIlIpracayAMzukazrIH, kathaM sa zudhyedapi vrsslkssaiH|702| AtmAyurnarake dhanaM narapatI, prANAstulAyAM kulaM, vAcyatve hRdi dInatA tribhuvane, tenAyazaH sthApitam / yenedaM bahuduHkhadAyi suhRdAM, hAsyaM khalAnAM kRtaM, zocyaM sAdhujanasya niMditaparastrIsaMgasevAsukham // 703 // satya kA mahimA / satyenAgnirbhavecchIto, gAdhaM datta'mbu stytH| nAsizchinatti satyena, satyAdrajjUyate phaNI / / 704 // dsnn-vy-saamaaiy-posh-pddimaa-scitt-aarNbh| pesaM-uddiTa vajarA samaNabhUe a|| // 705 // vijayApatramAdAya, zvetasapasaMyutam / anena lepayeddeha, mohanaM sarvato jagat // 706 // gRhItvA tulasIpatraM, chAyAzuSkaM tu kArayet / aSTagaMdhasamAyuktaM vijayAvIjasaMyutam // // 707 // kapilAdugdhasAddhe, vttkaakNttprmaanntH|| bhakSitvA prAtarutthAya, mohanaM sarvato jagat // 708 // Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 112 ) // 710 // pacAMgaM dADimIpiSTo, zvetaguJjAsamanvitaH / ebhistu tilakaM kRtvA, mohanaM sarvato jagat // 709 // kaTutumbIrabIjatailaM, jvAlayet patavarttikA / kajjalena jayenetre, mohanaM bhavati dhruvam kiM brUmo jaladheH zriyaM sa hi khalu, zrIjanmabhUmiH svayaM, kiM mahimA'pi yasya hi kila, dvIpaM mahIti zrutiH / tyAgaH ko'pi sa tasya vibhrati jagadyasyArthino'pyambudAH / zakteH kai kathAspi yasya bhavati kSobheNa kalpAntaram 711 pArvatI aura zaMkara kA praznottara | kastvaM zUlI mRgaya bhiSajaM, nIlakaNThaH priye'haM. kAmekAM kuru pazupatirlAGgulaM te kathaM na 1 / sthANurmugdhe na vadati tarurjIvitezaH zivAyA, gacchATavyAmiti hatavacAH pAtu vazcandracUDaH // 712 // nirarthaka dUsaroM kA hita naSTa karanevAle kaisA jAnanA ? | eke satpuruSAH parArthairacakAH svArthaM parityajya ye, sAmAnyAstu parArthamudyamabhRtaH svArthAvirodhena ye || te mI mAnuSarAcasAH parahitaM, svArthAya nighnanti ye, ye tu ghnanti nirarthakaM parahitaM te ke na jAnIma he ||713 // jinezvara bhagavAna kA tattva / jIvo'nAdiranaidhanaH sa guNavAn karttA ca bhoktA vidan, sUkSma dehamitazca yAti narakaM tiryaggatiM cAghataH | Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 113 ) puNyAt svargamupaiti mAnuSagatiM prApnoti tanmizraNAt, muktiM gacchati puNyapApavilayAdityAha tavaM jinaH ||714 // bhaggo TTho muvi girikandarapaiTTho / tattha va sAsadeva pasAe sAvajo diTTho || 715 / / kulIna puruSa kisa ko kahate haiM ? | pradAnaM pracchannaM gRhamupagate saMbhramavidhinirutseko lakSmyAmanabhibhavagandhAH parakathAH / priyaM kRtvA maunaM sadasi kathanaM cApyupakRte:, . zrute'tyantAsaktiH puruSamabhijAtaM kathayati // 716 // rAtrirgamiSyati bhaviSyati suprabhAtaM, bhAsvAnudeSyati hasiSyati paGkajazrIH / itthaM vicintayati kozagate dvirephe, // 717 // hA hanta hanta nalinIM gaja ujjahAra mayyeva jIrNatAM yAtu, yat tvayopakRtaM hareH / naraH pratyupakArArthI, vipattimabhikAMkSati // 718 / / yakSetra samAnakAnti salile magnaM tadindIvaraM, . meghairantaritaH priye tava mukhacchAyA'nukArI zazI / yespi tvadgamanAnusArigatayaste rAjahaMsA gatAstvatsAdRzyaMvinodamAtramapi me daivena na kSamyate ||716 // Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 114 ) santaH saccaritodayavyasaninaH prAdurbhavadmantraNAH, sarvatraiva janApavAdacakitA jIvanti duHkhaM sadA / avyutpannamatiH kRtena na satA naivAsatA vyAkulo, yuktAyuktavivekazUnyahRdayo dhanyo janaH prAkRtaH // 720 / / ratyAptapriyalAJchane kaThinatA vAse rasAliGgite, prahlAdaikarase kramAdupacite bhUbhRdgurutvApa / kokaspardhini bhogabhAji janatAnaGge khalInonmukhe, bhAti zrIramaNAvatAradazakaM vAle bhavatyAH stane // 721 // kisI bhI rIti se prasiddhi meM AnA cAhie / ghaTaM bhittvA paTaM chatvA kRtvA rAsabharohaNaM / yena kena prakAreNa, prasiddhaH puruSo bhavet // 722 // vyasanoM se hAni / dyUtaM ca mAMsaM ca surA ca vezyA, pAparddhicaurye paradArasevA / etAni saptavyanAMni loke, ghorAtighoraM narakaM nayanti // / / 723 // dyUtAd rAjyavinAzanaM nalanRpaH prApto'thavA pANDavAH, madyAtkRSNanRpazca rAghavapitA pAparddhito dUSitaH / mAMsAt zreNikabhUpatizca narake cauryAdvinaSTA na ke ? vezyAtaH kRtapuNyako gatadhano'nyastrI mRto rAvaNaH // 724 // tAtkAlika pApa ko kauna naSTa karatA hai ? sadyaH prItikaro nAdaH, sadyaH prItikarAH striyaH sadyaH zItaharo vahniH, sadyaH pApaharo jinaH // 725 // Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (115) dAnAdi kaise niSphala jAte haiM ? dAnaM pUjA tapazcaiva, tIrthasevA zrutaM tathA / sarvameva vRthA tasya, yasya zuddhaM na mAnasam // 726 // kisakA zakuna acchA hotA hai ? / vAmasvarA zivA zreSThA, piMgalA daviNasvarA / pradakSiNA ca vAmA ca, kokilA siddhidAyinI // 727 // bhAgyako bhI bicAra karanA paDatA hai| udyamaH sAhasaM dhairya, balaM buddhiH praakrmH| SaDete yasya vidyante, tasya devo'pi zaMkate // 728 // lakSmI kahAM sthira nahIM hotI hai| .. vezyAsaktasya caurasya, dyUtakArasya pApinaH / anyAyopArjakasyaiva, puMso lakSmIH sthirA nahi / / 729 // kaunasA puruSa mAnanIya hotA hai ? / dAnena lakSmIvinayena vidyA, nayena rAjyaM sukatena janma / paropakArakriyayA'pi kAyaH, kRtArthyate yena pumAn sa mAnyaH || 730 // dhana hI puruSakA saccA mitra hai| tyajanti mitrANi dhanavihIna, putrAzca dArAzca sahodarAzca / tamarthavantaM punarAzrayanti, artho hi loke puruSasya bandhuH // 731 // Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinA paDhe paNDita aura paDhe hue katipaya mUrkha apaThAH paNDitAH kecita, kecitpaThitapaNDitAH / apaThA mUrkhakAH kecit, kecit paThitamUrkhakAH // 732 // dambha hAnikartA hai| vidyAdambhaH caNasthAyI, dAnadambho dinatrayam / rasadambhastu SaNmAsAna, dharmadambhastu dustaraH // 733 // aise rAjAko dhikkAra ho jo nirdaya haipade pade santi bhaTA raNodbhaTA, na teSu hiMsArasa eSaH puuryte| dhigIdRzaM te nRpate kuvikrama, kRpAzraye yaH kRpaNe patatriNi / // 734 / / na vAsayogyA vasudheyamIza__stvamaGga yasyAH patirujjhitasthitiH / iti prahAya kSitimAzritA nabha:___ khagAstamAcukruzurAravaiH khalu // 735 // ghigastu tRSNAtaralaM bhavanmanaH, samIkSya pakSAnmama hemjnmnH| tavArNavasyeva tuSArasIkarai-bhavedamImiH kamalodayaH kiyAn / brAhmaNaputrakA vaktavya / satikA DhekarA yAnti, sazabdApAnavAyavaH / * punarAmantraNaM prAptaM, kiM karavANi tAta bhoH ! // 737 // Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitA kahatA hai| parAnaM prApya durbuddhe !, mA prANeSu dayAM kuru / parAmaM durlabhaM manye, prANA janmani janmani // 738 / / pUjArI zabdakI vyutpatti / pUrvajanmani pUtatvA-AratvAdiha janmani / aritvAddevapUjAyAM, pUjArItyabhidhIyate // 739 / / purohita zabdakI vyutptti| purISasya ca roSasya, hiMsAyAstaskarasya ca / ., bhAdyAkSarANi saMgRdya, vedhAzcake purohitam // 740 / / minu aura rAjAkI saamytaa| ' pRthukArtasvarapAtraM, bhUSitaniHzeSaparijanaM deva / / vilasatkareNugahanaM, samprati samamAvayoH sdnm||741|| dhanapAla kavikA rAjAke prati kathana / aho! khalabhujaMgasya, vicitro'yaM vadhakramaH / anyasya dazati zrotra-manyaH prANairviyujyate / / 742 // svabhAvakI atirektaa| na dharmazAstraM paThatIti kAraNaM, na cApi vedAdhyayanaM durAtmanaH svabhAva evAtra tathAtiricyate, yathA prakRtyA madhuraM gavAM payaH // 743 // Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 118 ) vidyAkA adhyayana sahela nahI hai / nAnudyogavatA na ca pravasatA mAnaM na cotkarSatA, nAlasyopahatena nAnyamanasA nAcAryavidveSiNA / na bhrUbhaMgakaTAca sundaramukhIM sImantinIM dhyAyatA, loke khyAtikaraH satAM bahumato vidyAguNaH prApyate / / 744 // zrIzItalanAtha tIrthaMkarakA pRthak 2 varNa meM rahA huA mahattva | Adyena hInaM jaladhAvadRSTaM, madhyena hInaM bhuvi varNanIyam / antyena hInaM dhunute zarIraM, tannAmakaM tIrthapatiM namAmi // " zItala " / / 745 // daridratAkI zaMkAse lobhI aura dAtA kyA karate hai / lubdho na visRjatyartha, naro dAridryazaMkayA / dAtA'pi visRjatyartha, tayaiva nanu zaMkayA // 746 // dhyeyastvaM sarvasattvAnAmanyaM dhyAyasi na prabho ! | pUjyastvaM vibudhezAnA-mapi pUjyo na te kvacit // 747|| AdyastvaM jagatAM nAtha, naivAdyaH ko'pi te prabho ! / stutyastvaM stUyase nAnyaM, jagadIzvarabhAvataH / / 748 // zaraNyastvaM hi sarveSAM na ko'pi zaraNaM tava / tvaM prabhurvizvavizvasya, prabhuranyo na te jina ! // 749 // muktisaukhyaM tvadAyattaM taddAtA yatparo nahi / parAtparatastvaM hi tavAsti na paraH kvacit // 750 // ? Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 116 ) / / 751 // namastubhyaM bhavAmbhodhi-- yAnapAtrAya tAyine / svataH zivasukhAnaMda, prArthaye natavatsala ! taba preSyo'smi nAthAhaM tvatto nAthAmi nAthatAm / jagaccharaNya ! mAM raca, prasIda paramezvara ! / / 752 / / " kvAhaM buddhidhanairhInaH kva ca tvaM guNasAgaraH / tathApi tvAM stavImyeSa tvadbhaktimukharIkRtaH // 733 // tvayA hatAstapo'streNa, sarvathAnyena durjayAH / rAgAdyA ripavaH svAmi- nAtmanaH svArthaghAtakAH ||754 || rAgAdyai ripubhirdevA bhASA anyairviDaMbitAH, pazyati te bahiH zatrUn vihAyArtaniketina anantajJAnamAhAtmyavAridhe ! caturaprabho ! | jagatpradIpa ! bhagavan ! nAbheya ! bhavate namaH / / 755 / / aSTAMgAni tathA nAtha ! bhavAn yogasya nirmame | yathA tAni pravartante, karmASTakanipiSTaye ratnena kAJcanamiva, tejaseva nabhomaNiH / alaMkRtaM tvayA nAtha tIrthaM zatruMjayaM hyadaH // 756 // zatruMjayaziroratnaM, zrInAbhikulabhAskaram / svargApavargavyApAraM nidAnaM tvAM vibho stumaH // 758 // nAbhyarthaye svargasukhaM, na mokSaM na narazriyam / sadA tvatpAdapadmAni vasantu mama mAnase // 757 // / / 756 // // 760 // Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (120) dAnena prApyate lakSmIH, zIlena sukhasaMpadA / tapasA kSIyate karma, bhAvanA bhavanAzinI // 561 // AgrahI bata ninISati yukti, tatra yatra matirasya niviSTA / pAkSapAtarahitasya tu yukti-yaMtra tatra matireti nivezam // 762 // trayaH sthAnaM na muJcati, kAkAH kApuruSA mRgaaH| apamAne trayo yAnti, siMhAH satpuruSA gajAH // 763 // uttamAH svaguNaiH khyAtA, madhyamAstu piturgunnaiH| adhamA mAtulaiH khyAtAH, zvazurairadhamAdhamAH // 764 / / strIjAtau dAmbhikatA, bhIlukatA bhUyasI vaNigjAtau / roSaH kSatriyajAto, dvijAtijAtau punarlobhaH // 765 // virodho naiva kartavyaH, sAkSarebhyo vishesstH| ta eva viparItAH syu, rAkSasA eva kevalam // 766 // anucitakarmAraMbhaH, svajanavirodho balIyasA sprdhaa| pramadAjanavizvAso, mRtyudvArANi catvAri // 767 // kAntAviyogaH svajanApamAnaM, raNasya bhItiH kujanasya sevA / daridrabhAvaH khalasaMgamazca, vinAgninA paMca dahanti deham // 768 // bhikSurvilAsI nirdhanazca kAmI, vRddho viTaH pravrajitazca mUrkhaH / paNyAMganA rUpavilAsahInA, .. prAjAyata duzcaritAni paMca // 769 // Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (121) aparIcitaM na karttavyaM, karttavyaM suparIkSitam / / pazcAdbhavati saMtApo, brAhmaNI nakulaM yathA // 770 // zakaTAtpaMcahasteSu, dazahasteSu vAjinaH / hastinaH zatahasteSu, dezatyAgazca durjanAt // 771 // na vizvasetpUrvavirodhitasya, zatroca mitratvamupAgatasya / dagdhA guhA pazya ulUkapUrNA, kAkaprakIrNena hutAzanena rAjJi dharmiNi dharmiSThAH, pApe pApAH same smaaH| rAjAnamanuvartante, yathA rAjA tathA prajAH // 772 // zAstre sunizcitadhiyA paricintanIya mArAdhito'pi nRpatiH parizaMkanIyaH / aMke sthitA'pi yuvatiH parirakSaNIyA ' zAstre nRpe ca yuvatau ca kutaH sthiratvam ? // 773 // hAvo mukhavikAraH syAd , bhaavshcittsmudbhvH| vilAso netrajo jJeyo, vibhramo bhrUsamudbhavaH // 774 // gatAnugatiko loko, na lokaH pAramArthikaH / zoko rAjakule sarve, kuntakunmadane mRte // 775 // daza dharma na jAnanti, dhRtarASTra nibodhanAt / mUrkhaH pramatta unmattaH, kruddhaH zrAnto bujhucitaH tvaramANazca raktazca lubdhakAmI ca te daza // 776 // mAMsAsvAdanalubdhasya, dehinaM dehinaM prati / hantuM pravartate buddhiA, zAkinyA iva durdhiyH|| 777 / / Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (122) kAlena pacyate dhAnyaM, phalaM kAlena pacyate / vayasA pacyate deha, pApI pApena pacyate // 778 / / abhracchAyA taNAgnizca, sthale jalaM khale prItiH / vezyArAgaH kumitraM ca, SaDete bubudopamAH // 776 // dazazUnAsamazcakrI, dazacakrisamo dvijaa| dazadvijasamA vezyA, dazavezyAsamo nRpaH / / 780 // mada tIna prakArakA hai| . mattastu madirAmattaH, pramatto dhngrvitH| unmattaH strImadAMdhazca, madatrayamudAhRtam // 781 // mIyoMkA vizvAsa mata kro| apasetvavaTe nIraM, cAlinyo sUkSmapiSTakam / strINAM ca hRdaye vArtA, na tiSThanti kadAcana / / 782 / / inake upara upakAra nahIM ho sktaa| jAmAtA kRSNasarpazca, nApito durjanastathA / upakArane gRdyante, paMcamo bhAgineyakaH // 783 // kRpaNa dAna yA bhoga nahI kara sakatA hai / na dAtuM nopabhoktuM ca, zaknoti kRpaNaH zriyam / kintu spRzati hastena, napuMsaka iva striyam // 784 // gupta bAta strIyoMko nahI kahanA cAhie / strINAM guhyaM na vaktavyaM, prANaiH kaNThagatairapi / nIto hi pakSirAjena, parAgo yathA phaNI // 785 // Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . (123) duSTAnAM durjanAnAM ca, pApinAM kruurkrmnnaam| . anAcArapravRttAnAM, pApaM phalati tadbhave // 786 / / paropakAraH karttavyaH, prANairapi dhanairapi / paropakArajaM puNyaM, na syAdyajJazatairapi // 787 // tIrthasnAnairna sA zuddhi-bahudAnairna tatphalaM / tapobhirupraistannApya-mupakArAdyadApyate // 788 // udayati yadi bhAnuH pazcimAyAM dizAyAM vikasati yadi panaM parvatAgre zilAyAm / . pracalati yadi meruH zItatAM yAti vahni stadapi na calatIyaM bhAvinI karmarekhA // 789 // zaMbhusvayaMbhUharayo hariNekSaNAnAM, . yenAkriyanta satataM gRhakumbhadAsAH / ...vAcAmagocaracaritravicitritAya, tasmai namo bhagavate makaradhvajAya // 790 // daityena dAnavenaiva, rAjJA siMhena hstinaa| rakSasA tADyamAno'pi, na gacchecchaivamandiram // 791 // pazcApi mama rocante, pANDavAstAta ! sundarAH / tathApi balIyAn kAmo, matiH SaSThe'pi jAyate // 792 // tAruNyaM dumamaJjarI kimathavA kandarpasaMjIvanI, kiM lAvaNyanidhAnabhUmirathavA saMpUrNacandrAvalI / kiM nArI kimu kinarI kimathavA vidyAdharI vAtha ki, keyaM kena kiyaccireNa kiyatA kasmai kathaM nirmitA 1 // 793 // Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (124) mRcyAlanImahisahaMsazukasvabhAvA, mArjArakAkamazakA ca jalaukasAmyA / sacchidrakumbhaparikarSazilopamAnaM, zroturguNA bhuvi caturdazadhA bhavanti // 794 // prAjJaH prAptasamastazAstrahRdayaH pravyaktalokasthitiH, prastAzaH pratibhAparaH prazamavAn prAgeva dRSTottaraH / prAyaH praznasahaH prabhuH paramanohArI parAnindayA, . brUyAd dharmakathAM guNI guNanidhiH prspssttmissttaakssrH||79|| cintayA nazyate buddhiH, ciMtayA nazyate balam / cintayA nazyate jJAnaM, vyAdhirbhavati cintayA // 796 // arthAnAmarjane duHkhaM, arjitAnAM ca rakSaNe / Aye duHkhaM vyaye duHkhaM, dhigartho duHkhabhAjanam // 797 // vinayena vidyA grAhyA, puSkalena dhanena vaa| athavA vidyayA vidyA, caturtha nAsti kAraNam // 798 // nANAvihAI dukkhAI, anuhoMti puNo puNo / saMsAracakkavAlaMmi, maccuvAhijarAkule // 799 // uccAvayANi gacchantA, gambhamessaMti NaMtaso / nAyaputte mahAvIre, evamAha jiNottame // 800 // sraSTA yana sRjet sRSTI, haro dhyAnena dRSTavAn / nodare vaiSNave cAsti, tat kurvanti striyo'dayAH // 801 // ghUtAsaktasya saJcittaM, dhanaM kAmAH suceSTitam / nazyantyeva paraM zIrSa, nAmApi ca vinazyati // 802 // Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (125 ) viSayavyAkulacitto, hitamahitaM vA na vetti janturayam / tasmAdanucitacArI, carati ciraM duHkhakAntAre // 803 / / raktaH zabdena hariNaH, sparzAbAgo rasena vaaricrH| paNapataMgo rUpe, bhujaMgo gaMdhena tu vinaSTaH // 804 // anamyAse viSaM zAstraM, ajIrNe bhojanaM viSam / daridrasya viSaM goSThI, vRddhasya taruNI viSam // 805 // rasAtalaM yAtu yadatra pauruSaM, kunItireSA zaraNo hyadoSavAn / nihanyate yaddhalinA'pi durbalo, hahA mahAkaSTamarAjakaM jagat __ // 806 / / kandaH kanyANavallyAH sakalasukhaphalaprApaNe kalpavRkSo,' - dAridyoddIptadAvAnalazamanaghano roganAzaikavaidyaH / bheyAzrIvazyamantro vigalitakaluSo bhImasaMsArasindhoH, tAre potAyamAno jinapatigaditaH sevanIyo'tra dharmaH // 807 // saMvatsareNa yatpApaM, kaivartakasya jAyate / ekAhena tadApnoti, apUtajalasaMgrahI . // 808 // upakAriSu yaH sAdhuH, sAdhutve kIdRzo guNaH / apakAriSu yaH sAdhuH, zlAghyaH sa bhuvi mAnavaiH / / 809 / / viveko na bhavet prAyo, jantordurgatigAminA, citrasthA api cetAMsi, haranti hariNIdRzaH // 10 // Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 126 ) kiM punaH smaravismerA, visphAritavilocanaH / vivekI yat zriyaM prApya satkArye na praNodyati // 811 // AvartaH saMzayAnAmavinayabhavanaM pattanaM sAhasAnAM, doSANAM saMnidhAnaM kapaTazatagRhaM kSetramapratyayAnAm / durgrAhyaM yanmahadbhirnaravaravRSabhaiH sarvamAyAkaraNDaM, strIyantraM kena loke viSamamRtamayaM zarmanAzAya sRSTam 1 // // 812 // niSiddhamapyAcaraNIyamApadi kriyA satI nAvati yatra sarvathA / ghanAmbunA rAjapathe hi picchile, kacid budhai rathyApathena gamyate dvayaM gataM saMprati zocanIyatAM samAgamaprArthanayA kapAlinaH / kalA ca sA kAntimatI kalAvatastvamasya lokasya ca netrakaumudI // 813 // zatruMjayaH zivapuraM, nadI zatruMjayAbhidhA / zrI zAntiH zaminAM dAnaM zakArAH paMca durlbhaaH|| 814 // prAptuM pAramapArasya pArAvArasya parya | strINAM prakRtivakrANAM duzcaritrasya no punaH // 815 // SaTkarNo bhidyate maMtra - catuSkarNo na bhidyate / dvikarNasya tu maMtrasya, brahmApyantaM na gacchati // 16 // laMkezo'pi dazAnano'pi vijitAzeSa triloko'pi san, racolacayuto'pi sendrajidapi vyApAdyate rAvaNaH / Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (127) ni:svenaiva sukhena kAnanajuSA sarveNa mana yat, rAmeNAmitatejasA janakajAzIlasya tadvangitam // // 817 // aGgei girijAM bibharti girIzo viSNurvahatyanvahaM, zastrazreNimathA'kSasUtravalayaM dhatte ca padmAsanaH / paulomIcaraNAhatiM ca sahate dhRSTaH sahasrekSaNastanmohasya vijRmbhitaM nigaditaM tiryagjane kA kathA ? // 818 // brahmacAri-yatInAM ca, vidhavAnAM ca yoSitAM / tAmbUlabhakSaNaM vipra!, gomAMsAna viziSyate // 819 // deyaM bhoja! dhanaM ghanaM sukRtibhirno saMcanIyaM kadA, zrIkarNasya balezca vikramapateradyApi kIrtiH sthitA / asmAkaM madhu dAnabhogarahitaM kaSTaizcirAtsevitaM, luptaM tanmadhu pAdapANiyugalaM gharSatyasau makSikA // 20 // prAtaH dyUtaprasaMgena, madhyAhne striiprsNgtH| sAyaM cauraprasaMgena, kAlo gacchati dhImatAm / / 821 // tathApi citramutpadya-kAladepaH kariSyate / kAlakSepAdyadi punaH, prabho ko'pi nivartate // 822 // zuddhAntasaMbhoganitAntatuSTe, na naiSadhe kAryamidaM nigaadhm| apAM hi tRptAya na vAridhArA, svAduH sugandhi svadate tu bArA / / 823 / / Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 128 ) // 824 // gurutyAge bhavedduHkhI, mantratyAge daridratA / gurumaMtra parityAge, siddho'pi narakaM vrajet devA devIM narA nArIM, zavarAzca zAbarIm / tiryazvo'pi tairavI, menire bhavato giram dAne tapasi zaurye, yasya na prathitaM manaH / vidyAyAmarthalAbhe vA, mAturuccAra eva saH // 826 // 11224.11 kalAratnaM kAvyaM zravaNasukharatnaM harikathA, raNe ratnaM vAjI, gaganamukharatnaM dinakaraH / nizAratnaM caMdraH, zayanasukharatnaM zazimukhI, samAratnaM vidyA, jayati nRparatnaM raghukulaH // 827 // kAyA haMsavinA nadI jalavinA dAturvinA yAcakAH; bhrAtA snehavinA kulaM sutavinA dhenuzca dugdhaM vinA / mAryA bhaktivinA puraM nRpavinA vRkSaM ca patraM vinA, dIpaH snehavinA zazI nizi vinA dharma vinA mAnavAH 828 hasaMti pRthivI nRpato'pi rAjA, hasaMtI kAlo gama vaidyarAja / hasaMtI bhAryA vyabhicAraNIca, isaMtI lakSmIH kRpaNe gRhe ca // // 829 // udyoginaM puruSasiMhamupaiti lakSmI, daivena deyamiti kApuruSA vadanti / daivaM nihatya kuru pauruSamAtmazaktyA, yasne kRte yadi na sidhyati ko'tra doSaH // 830 // Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (126) prAmiggahiyamaNAbhiggahaM ca anivesiyaM ceva / saMsaiyamaNAbhoga micchattaM paMcahA hoi .. // 831 // . janminAM prakRtimatyuvikRti vitaM punaH / tataH svabhAvasiddhyarthe, ko viSAdo vivekinaH // 832 // na svAdu nauSadhamidaM na ca vA sugandhi nAkSipriyaM kimapi zuSkatamAkhucUrNam / kiM cAkSirogajanakaM ca tadasya bhoge bIjaM nRNAM nahi nahi vyasanaM vinAnyat // 834 // yA matirjAyate pazcAtsA yadi prathamaM bhavet / . na vinazyet tadA kArya, na haset ko'pi durjanaH // 34 // viSasya viSayANAM ca, dRzyate mahadantaraM / upabhuktaM viSaM haMti, viSayAH smaraNAdapi // 835 // abhakSyabhakSaNAd doSAt kaNTharogaH prajAyate // 836 // kanyAvikrayiNazcaiva rasavikrayiNastathA / viSavikrayiNazcaiva narA narakagAminaH // 837 // koTaM ca bUTa-paTalauna kauzca mukhe ca dhumraM sigareTa pibantam / ghaDI chaDI gandha lavaNDaraM ca jAnanti sarve kuladharmamevam / / // 838 // dhyAnaM duHkhanidhAnameva tapasAM saMtApamAnaM phalaM, svAdhyAyo'pi hi vandhya eva kudhiyAM te'bhigrahAH kugrhaaH| Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 130) azlIlA khalu dAnazIlatulanA tIrthAdiyAtrA vRthA, samyaktvena vihInamanyadapi yattatsarvamaMtagaDu // 839 // luddhA narA atthaparA havaMti, mUDhA narA kAmaparA havaMti / buddhA narA khaMtiparA havaMti, missA narA timi vi pAyaraMti // 840 // kohAbhibhUyA na suhaM lahaMti, mANaMsiNo soyaparA hvNti| . mAyAviNo huMti parassa pesA, luddhA mahicchA narayaM urvati // 841 // na seviyanvA pamayA parakA, ___ na seviyanvA purisA avijaa| na seviyavvA ahiyA nihINA, . na seviyavvA pisuNA maNussA // 842 // dAnaM daridassa pahussa khaMtI, icchA niroho ca suhoiyassa / tAruNNae iMdiyaniggaho ya, cattAri eyAI sudukkarAI // 843 // jUe pasattassa dhanassa nAso, mase pasattassa dayAI nAso / majjhe pasattassa jasassa nAso, vesApasattassa kulassa nAso // 845 // asAsayaM jIviyamAhu loe, dhammaM care sAhu jiNovaiTuM / dhammo ya tANaM saraNaM gaI ya, dhammaM nisevittu suhaM lahaMti 845 nayAstava syAtpadalAJchanA ime .. rasopaviddhA iva lohadhAtavaH / Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (131) bhavantyabhipretaphalA yatastato bhavantamAryA: praNatA hitaiSiNaH // 846 // auSadhaM zakuna mantraM, nacatraM gRhdevtaa| bhAgyakAle prasIdanti, abhAgye yAnti vikriyAm // 847 // agnirvipro yamo rAjA, samudra udaraM striyaH / atRptA naiva tRpyanti, yAcante ca dine dine // 848 // strIcaritraM premagati, meghotthAnaM narendracittaM c| . viSamavidhivilasitAni ca ko vA zaknoti vijJAtum 849 satyena dhAryate pRthvI, satyena tapate raviH satyena vAyavo vAnti, sarva satye pratiSThitam / / 850 // aMtarviSamA hi tA jJeyA, bahireva manoharAH / guMjAphala samAkArA, yoSitaH kena nirmitAH // 8 // 2 // kuTilagatiH kuTilamatiH, kuTilAtmA kuTilazIlasaMpannA / sarva pazyati kuTilaM kuTilaH kuTilena bhAvena // 853 / / saMpInyAhidaMSTrA'gni-yama jihvA-viSavrajAt / jagajighAMsunA nAyaH kRtA krUreNa vedhasA // 855 // sameSu zaurya prazamaM mahatsu nIceSvavajJAM praNateSu mAnaM / vRjatvaM nipuNe vidadhyAd dhUrteSu kuryAdatidhUrtabhAvam / / 856 // vAridastRptimAnoti sukhmkssymntrdH|| tilapradaH prajAbhISTAmAyuSkamabhayapradaH // 857 // Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (132) rudhiramAMsamedo'sthi. malamUtrAdipUritam / navadvAra ratavisya rasaklinamidaM vapuH / / 859 / vaNipaNyAMganA dasyucUtakRtpAradArikaH / svArthasAdhakanidrAlu saptAsatyasya mandiram // 8 // gurvekavAkyAdapi pApabhItA, rAjyaM tyajanti sma narA hi santA vyAkhyAsahasranaM bhaved virAgo, dhruvaM kalau vajrahado manuSyAH 1861 // aGgaM galitaM palitaM muNDaM, . jAtaM dazanavihInaM tuNDam / vRddho yAti gRhItvA daNDaM tadapi na muzcatyAzApiNDam // 862 // lakSmI kaustubhapArijAtakasurAH dhanvaMtarizcaMdramAH gAMvaH kAmadudhAH surezvaragajo rNbhaadidevaaNgnaaH| azvaH saptamukho viSaM haridhanuH zaMkho'mRtaM cAMbudheH ratnAnIha caturdaza pratidinaM kuryAt sadA maMgalam // 86 // cIriNyaH santu gAvo bhavatu vasumatI sarvasaMpanazasyA, parjanyaH kAlavarSI sakalajanamanonandino vAntu vAtAH / modantAM janmabhAjaH satatamabhimatA brAhmaNAH santu santaH zrImantaH pAntu pRthvIM prazamitaripako dharmaniSThAzca bhUpA864 asitagirisamaM syAt kajalaM siMdhupAtre, ... surataruvarazAkhA lekhinI patramuvI / Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (133) likhati yadi gRhItvA zAradA sarvakAlam , tadapi tava guNAnAM Iza ! pAraM na yAti // 865 // jaganmAtarmAtastava caraNasevA na racitA, na vA dattaM devi draviNamapi bhUyastava mayA / tathApi tvaM snehaM mayi nirupamaM yat prakuruSe, ___ kuputro jAyeta kvacidapi kumAtA na bhavati / / 866 // ghRSTaM ghRSTaM punarapi punazcaMdanaM cArugandhaM __ china chinnaM punarapi punaH svAdu caivecukANDam / dagdhaM dagdhaM punarapi punaH kAJcanaM kAntavarNam ___na prANAnte prakRtivikRtirjAyate cottamAnAm / / 867 // muktvA niHzrIkamapyanjaM marAlI na gatAnyataH / amarAlI tvagAd vegAdidaM sadasadantaram // 868 // asadbhiH zapathenoktaM jale likhitamacaram / sadbhistu lIlayA proktaM zilAlikhitamacaram / / 869 // Apado mahatAmeva mahatAmeva saMpadaH / bIyate vardhate candraH kadAcinaiva tArakAH // 870 / / guNagrAmAvisaMvAdi nAmApi hi mahAtmanAm / yathA suvarNazrIkhaNDaratnAkarasudhAkarAH // 871 // ki janmanA ca mahatA pitRpauruSeNa .. zakyA hi yAti nijayA puruSaH pratiSThAm / Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (134 ) kumbhA na kUpamapi zoSayituM samarthAH kumbhodbhavena muninAmbudhireva pItaH // 872 // anyA jagaddhitamayI manasaH pravRttiH anyaiva kApi racanA vacanAvalInAm / lokottarA ca kRtirAkRtirAhidyA vidyAvatAM sakalameva caritramanyat // 873 // tarumUlAdiSu nihitaM, jalamAvirbhavati pallavAgreSu / nibhRtaM yadupakriyate, tadapi mahAMto vahaMtyuccaiH // 874 / / maho kimapi citrANi caritrANi mahAtmanAm / lakSmI tRNAya manyante tadbhareNa namantyapi // 875 // maune maunI guNini guNavAn paNDite paNDito'sau dIne dIna: sukhini sukhavAn bhogini prAptabhogaH / mUrkhe mRoM yuvatiSu yuvA vAgmiSu proDhavAgmI dhanyaH ko'pi tribhuvanajayI yo'vadhUte'vadhRtaH // 876 // kenAdiSTau kamalakumudonmIlane puSpavantau vizvaM toyaiH snapayitumasau kena vA vArivAhaH / vizvAnandopacayacaturo durjanAnAM durApaH sAghyo loke jayati mahatAmujjvalo'yaM nisargaH // 877 // durjanasvabhAvaH / khalA sarSapamAtrANi paracchidrANi pazyati / Atmano vindhamAtrANi pazyannapi na pazyati // 8 // pathituma durApaH sargaH // 8 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 135 ) anukurutaH khalasujanAvAgrimapAzcAtyabhAgayoH suucyaaH| vidadhAti randhrameko guNavAnanyastu pidadhAti / / 879 // tyajanti zUrpavad doSAn guNAn gRhNanti sAdhavaH / doSagrAhI guNatyAgI cAlinIva hi durjanaH // 880 // ravirapi na dahati tAdRg yAdRk saMdahati vAlukAnikaraH / anyasmAnandhapadaHprAyo nIco'pi duHsaho bhavati // 881 // zaradi na varSati garjati varSati varSAsu niHsvano meghaH / nIco vadati na kRrute na vadati sujanaH karotyeva // 882 // upakAro'pi nIcAnAmapakAro hi jAyate / . payaHpAnaM bhujaGgAnAM kevalaM viSavardhanam // 883 / / . mukhaM padmadalAkAraM vANI candanazItalA / hRdayaM kartarItulyaM trividhaM dhUrtalakSaNam // 884 / / nalikAgatamapi kuTilaM, na bhavati saralaM zunaH puccham / tadvat khalajanahRdayaM, bodhitamapi naiva yAti mAdhuryam / / 885 bodhito'pi bahusUktivistara kiM khalo jagati sajano bhavet / snApito'pi bahuzo nadIjalai___ gardabhaH kimu hayo bhavet kacit // 886 / / na devAya na dharmAya na baMdhubhyo na caarthine| durjanenArjitaM dravyaM bhujyate rAjataskaraiH // 887 // Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 136 ) mUrkhasya paMca cihnAni garvI durvacanI tathA / haThI cApriyavAdI ca paroktaM naiva manyate // 88 // // 860 // kAkasya kati vA daMtA meSasyAMDe kiyat palam / gardabhe kati romANi vyarthaiSA tu vicAraNA // 86 // gargo hi pAdazaucAt laghvAsanadAnato gataH somaH / dattaH kadazanabhojyAt zyAmalakazcArdhacaMdreNa ajAtamRtamUrkhANAM varamAdyau na cAntimaH / sakRd duHkhakarAvAdyAvantimastu pade pade kSaNe tuSTAH kSaNe ruSTAstuSTA ruSTAH caNe caNe / avyavasthitacittAnAM prasAdo'pi bhayaMkaraH yasyAsti sarvatra gatiH sa kasmAt svadezarAgeNa hi yAti nAzam / // 861 // // 892 // tAtaMsya kupo'yamiti bruvANAH cAraM jalaM kApuruSAH pibanti // 893 // daivavilAsa // 894 // sacchidro madhyakuTilaH karNaH svarNasya bhAjanam / ghig daivaM vimale netre pAtraM kajjala bhasmanaH ApadgataM hasasi kiM draviNAndhamUDha lakSmIH sthirA na bhavatIti kimatra citram | etAn prapazyasi ghaTAn jalayantracakre riktA bhavanti bharitA bharitAzca riktAH // 895 // Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 137 ) avazyaMbhAvibhAvAnAM pratIkAro bhavedyadi / tadA duHkhairna lipyeran nalarAjayudhiSThirAH prAptavyamarthaM labhate manuSyo devo'pi taM laGghayituM na zaktaH / tasmAna zocAmi na vismayo me yadasmadIyaM na hi tat pareSAm // 8667 // likhitA citraguptena lalATe'kSaramAlikA / - tAM devo'pi na zaknoti ullikhya likhituM punaH ||868 // zazidivAkarayorgrahapIDanam gajabhujaMgamayorapi bandhanam matimatAM ca vilokya daridratAm vidhiraho balavAniti me matiH / / 896 // tuSTo hi rAjA yadi sevakebhyo bhAgyAt paraM naiva dadAti kiMcit / aharnizaM varSati vArivAhaH / / 899 / / // 900 // tathApi patratritayaH palAzaH azvaM naivaM gajaM naiva vyAghraM naiva ca naiva ca / ajAputraM baliM dadyAd devo durbalaghAtakaH // 901 | yaH sundarastadvanitA kurUpA yA suMdarI sA patirUpahInA / yatrobhayaM tatra daridratA ca vidhervicitrANi viceSTitAni / / 902 // Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (138 ) vyAghra ca mahadAlasyaM sarpa caiva mahadbhayam / pizune caiva dAriyaM tena jIvanti jantavaH // 9.3 // patraM naiva yadA karIraviTape doSo vasantasya kim nolUko'pyavalokate yadi divA sUryasya kiM dUSaNam / dhArA naiva patanti cAtakamukhe meghasya kiM dUSaNam __ yatpUrva vidhinA lalATalikhitaM tanmArjituMkaH kSamaH 904 adhaH pazyasi kiM vAle patitaM tava kiM bhuvi / . re re mUDha na jAnAsi gataM tAruNyamauktikam // 605 // caturaH sakhi me bhartA yallikhati tat paro na vAcayati tasmAdapyadhiko me svayamapi likhitaM svayaM na vAcayati . // 606 // daza vyAghrAH jitAH pUrva sapta siMhAstrayo gajAH / pazyantu devatAH sarvAH adya yuddhaM tvayA mama / / 907 // gaccha sUkara bhadraM te brUhi siMho mayA jitaH / paNDitA eva jAnanti siMhasUkarayorbalam // 608 // anantaratnaprabhavasya yasya himaM na saubhAgyavilopi jAtam / eko hi doSo guNasaMnipAte nimalatIMdoH kiraNeSvivAMkaH // 609 // eko hi doSo guNasaMnipAte nimajatIMdoriti yo bbhaasse| Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (139) nUnaM na dRSTaM kavinA'pi tena dAridyadoSo guNarAzinAzI // 910 // kastvaM lohitalocanAsya caraNaH haMsaH kuto mAnasAt kiM tatrAsti suvarNapaGkajavanAnyaMbhaH sudhAsanibham / ratnAnAM nicayAH pravAlalatikA vaiDUryarohaH kacit zambUkAH na hi santi neti ca bakairAkarNya hIhI kRtam 611 gRhAtyeSa ripoH ziraH prajavinaM karSatyasau vAjinam dhRtvA dharma dhanuH prayAti purataH saMgrAmabhUmAvapi / pUtaM cauryakathA tathA ca zapathaM kuryAtra vAmaH karo dAnAnudhamatAM vilokya vidhinA zaucAdhikArI kRtaH 912 viprAsmin nagare mahAn kathayatAM tAladrumANAM gaNaH ko dAtA rajako dadAti vasanaM prAtagRhItvA nizi / ko dakSaH paravittadAraharaNe sarvo'pi daco janaH kasmAjIvasi he sakhe viSakRminyAyena jIvAmyaham // 913 bhUribhArabharAkrAnto bAdhati skandha eSa te na tathA bAdhate skandho yathA bAdhati bAdhate // 914 // nirarthakaM janma gataM nalinyA yayA na dRSTaM tuhinAMzubimbam / utpattirindorapi niSphalaiva kRtA vinidrA nalinI na yena // 915 // bhavitrI rambhoru tridazavadanaglAniradhunA sa rAmo me sthAtA na yudhi purato lakSmaNasakhaH / Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 140 ) iyaM yAsyatyuccairvipadamadhunA vAnaracamUH ___ laghiSThedaM SaSThAkSaraparavilopAt paTha punaH // 916 / / na tajjalaM yana sucArupaGkajaM ___ na paGkajaM tadyadalInaSaTpadam / na SaTpado'sau kalaguMjito na yo na guMjitaM tama jahAra yanmanaH // 617 // mico kanthA zlathA te nahi zapharivadhe jAlamanAsi-matsyAn te vai madyopadaMzAH pibasi madhu samaM vezyayA yAsi vezyAm / davAci mUrtyarINAM tava kimu ripavo bhittibhettAsmi yeSAm caurosi chUtahetostvayi sakalamidaM nAsti naSTe vicAra // 618 // prAdimadhyAntarahitaM dazAhInaM purAtanam / advitIyamahaM vande madvastrasadRzaM harim // 616 // ko'yaM dvAri hariH prayAyupavanaM zAkhAmRgasyAtra kim kRSNo'haM dayite vibhemi sutarAM kRSNAdahaM vAnarAt / rAdhe'haM madhusUdano vraja latAM tAmeva puSpAnvitAm itthaM nirvacanIkRto dayitayA hINo hariH pAtu vH||20|| gavIzapatro nagajApahArI kumAratAtaH shshikhnnddmauliH| laMkezasaMpUjitapAdapamA pAyAdanAdiH paramezvaro naH // 621 / / vinA gorasaM ko rasaH kAminInAm vinA gorasaM ko rasaH paNDitAnAm / Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (141 ) vinA gorasaM ko raso bhUpatInAm vinA gorasaM ko raso bhojanAnAm // 22 // kanyAprastasya dhanuSprasaMgAt bhaMgAdhikAsAditavikramasya / dhanaMjayAdhInaparAbhavasya zItasya karNasya ca ko vizeSaH // 923 // ahaM ca tvaM ca rAjendra lokanAthAvubhAvapi / bahuvrIhirahaM rAjan SaSThItatpuruSo bhavAn / / 924 / / yo rAtriMcarazekharaH kila dazAsyaH koNapAnyAzrayaH vajAbAdhitazaktiko nRrudhiraM pAtuM sadA vAJchati / unmatto madhuyogato bhavati yastanmatkuNo rAvaNaH tasmAnazyati putrapautrasahitaH sItAbhisaMdhAnataH // 925 // dvaMdvo dvigurapi cAhaM madgehe nityamavyayIbhAvaH / tatpuruSa karma dhAraya yenAhaM syAM bahubrIhiH // 626 // tanugrAse sa eva syAd asugrAse'pi sa smRtH| tasmAt sarvaprayatnena bhaved nityaM subhojanaH // 627 // zUlI jAtaH kadazanavazAi~kSyayogAt kapAlI vastrAbhAvAdgaganavasanaH snehazUnyAjaTAvAn / itthaM rAjan tava paricayAdIzvaratvaM mayA''ptam tasmAnmajJaM kimiti kRpayA nArdhacaMdraM dadAsi // 628 // khalAnAM dhanuSAM cApi savaMzajanuSAmapi / guNalAmo bhavedAzu parahRbhedakAraka: // 929 // Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 142 ) bhaktadveSo jaDaprItiH surucirgurulaGghane mukhe kaTukatA nUnaM dhaninAM jvariNAmiva // 630 // janasthAne bhrAntaM kanakamRgatRSNAkulatayA vaco vaidehIti pratipadamudazru pralapitam / kRtAlaMkAbharturvanapaparipATISu ghaTanA mayAptaM rAmatvaM kuzalavasutA na tvadhigatA // 931 // jAtA zuddhakulaM jaghAna pitaraM hatvApi zuddhA punaH strI caiSA vanitA piteva satataM vizvasya yA jIvanam / saGgaM prApya pitAmahena janakaM prAsta yA kanyakA sA sarvairapi vanditA cititale sA nAma kA nAyikA // 632 // zamIgarmasya yo garmastasya garbhasya yo ripuH / ripugarbhasya yo bhartA sa me viSNuH prasIdatu // 933 // pAnIyaM pAtugicchAmi svataH kamalalocane / yadi dAsyasi necchAmi no dAsyasi pibAmyaham // 634 // kAcid bAlA ramaNavasatiM preSayantI karaNDaM sA tanmUle samayamalikhad vyAlamasyopariSTAt / gaurInAthaM pavanatanayaM campakaM cAsya bhAvaM pRcchatyAryAn prati kathamidaM mallinAthaH kavIndraH // 13 // apado dUragAmI ca sAdaro na ca pnndditH| pramukhaH sphuTavaktA ca yo jAnAti sa paNDitaH / / 936 / / Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vRkSApravAsI na ca padhirAjaH .. trinetradhArI na ca zUlapANiH tvagvastradhArI na ca siddhayogI ___jalaM ca vibhran na ghaTo na meSaH // 936 // cakrI trizUlI na haro na viSNu mahAn baliSTho na ca bhImasenaH / svachandacArI nRpatirna yogI sItAviyogI na ca rAmacaMdraH // 937 / / aNoraNIyAn mahato mahIyAn yoge viyoge divasaH priyasya / yajJopavItaM paramaM pavitraM . spRSTvA sakhe satyamahaM bravImi // 638 // yasya SaSThI caturthI ca vihasya ca vihAya ca / aMhaM kathaM dvitIyA syAd dvitIyA syAmahaM katham / / 939 / / bhakuberapurIvilokanaM, na dharAsUnukaraM kadAcana / atha tatpratikArahetave'damayantIpatilocanaM bhaja // 141 // sutaM patantaM prasamIkSya pAvake na bodhayAmAsa patiM pativratA / tadA'bhavat tatpatibhaktigauravAt hutAzanazcaMdanapaGkazItalaH // 642 // rAjAbhiSeke madavihvalAyA . hastAccyuto hemghttstrupyaaH| Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) sopAnamAsAdya karoti zandaM tthtthee tthtth tthtthtth tthtth n // 14 // jambUphalAni pakAni patanti vimale jle| kapikampitazAkhAmyo gulugug gulugugguluH // 644 // navanItamayaM liMgaM pUjArthe kenacit kRtam / hanta tasya pramAdena otunA bhacitaH zivaH // 645 // patizvazuratA jyeSThe ptidevrtaanuje| itareSu ca pAzcAnyAstritayaM tritayaM triSu // 646 // yadi rAmA yadi ca ramA, yadi tanayo vinydhiigunnopetH| tanaye tanayotpattiH, suravaranagare kimAdhikyam // 647 // lobhamUlAni pApAni vyAdhayo rasamUlakAH / snehamUlAni duHkhAni trayaM tyaktvA sukhI bhavet // 648 // yatra nAsti dadhimanthanaghoSo yatra no laghulaghUni zizUni / yatra nAsti gurugauravapUjA tAni ki bata gRhANi vanAni // 946 // arthAgamo nityamarogitA ca priyA ca bhAryA priyavAdinI ca / vazyazca putro'rthakarI ca vidyA SaD jIvalokasya sukhAni rAjan // 650 // sadA vakraH sadA krUraH sadA pUjAmapekSate / kanyArAzisthito nityaM jAmAtA dazamo grahaH // 951 / / Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krozantaH zizavaH savAri sadanaM paGkAvRtaM cAMgaNaM, zayyA daMzavatI ca rukSamazanaM dhUpena pUrNa gRham / bhAryA niSThurabhASiNI prabhurapi krodhena pUrNaH sadA snAnaM zItalavAriNA hi satataM dhig dhig gRhasthAzramam / / // 952 // na viprapAdodakapaGkilAni, na vedazAstradhvanigarjitAni / svAhAsvadhAkAravivarjitAni zmazAnatulyAni gRhANi tAni // 653 / / na viSaM viSamityAhubrahmasvaM viSamucyate / viSamekAkinaM hanti brahmasvaM putrapautrakam // 654 // ___ bhAryAviyogaH svajanApavAda, .. RNasya zeSa kRpaNasya sevA / .. dAridyakAle priyadarzanaM ca . vinAminA paJca dahanti kAyam // 955 // citA cintA samA hyuktA, bindumAtraM vizeSataH / sajIvaM dahate cintA, nirjIvaM dahate citA // 956 // divyaM cUtarasaM pItvA, garva nAyAti kokilH| pItvA kardamapAnIyaM, meko raTaraTAyate // 657 // bhadraM kRtaM kRtaM maunaM, kokilaildaagme| dardurA yatra vaktArA, tatra maunaM hi zobhanam // 658 // rere cAtaka sAvadhAnamanasA mitra kSaNaM zrUyatAm , ambhodA bahavo hi santi gagane sarve tu naitaadRshaaH| Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 146 ) kecid vRSTibhirArdrayanti vasudhAM garjanti kecid vRthA yaM yaM pazyasi tasya tasya purato mA brUhi dInaM vacaH / 959 // yAsyati jaladharasamayastava ca samRddhirlaghIyasI bhavitA / afni ! tadrumapAtanapAtakamekaM cirasthAyi // 960 // dAnArthino madhukarA yadi karNatAlaiH, dUrIkRtAH karivareNa madAMdhabuddhayA / tasyaiva gaNDayugamaNDanahAnireSA bhRMgAH punarvikacapadmavane vasanti // 961 // kiM kekIba zikhaNDamaNDitatanuH kiM kIravat pAThakaH, kiM vA haMsa ivAMganAgatiguruH zArIva kiM susvaraH / kiM vA hanta zakuntabAlApikavat karNAmRtaM siJcati, kAkaH kena guNena kAJcanamaye vyApAritaH paJjare // 962 // sthitiM no re dadhyAH kSaNamapi madAndhekSaNa sakhe gajazreNInAtha tvamiha jaTilAyAM vanabhuvi / sau kuMbhibhrAntyA kharanakharavidrAvitamahAgurugrAvagrAmaH svapiti girigarbhe haripatiH cAtakasya mukhacaMcu saMpuTe no pataMti yadi vAribiMdavaH / sAgarIkRta mahItalasya kiM doSa eva jaladasya dIyate re re rAsabha ! vastrabhAravahanAt kugrAsamaznAsi kim ? rAjAzvAvasathaM prayAhi caNakAmyUSAn sukhaM bhakSaya / // 664 // // 663 // Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (147 ) sarvAn pucchavato hayAniti vadaMtyatrAdhikAre sthitAH / rAjA tairupadiSTameva manute satyaM taTasthAH pare // 965 / / tvayi varSati parjanye sarve pallavitA drumAH / asmAkamarkavRkSANAM jINe patre'pi saMzayaH // 966 // girigaDvareSu gurugrvguNphito|| gajarAjapota na kadApi saMcareH / yadi budhyate harizizuH stanaMdhayo bhavitA kareNuparizeSitA mahI // 967 // gAtraM kaNTakasaGkaTaM praviralacchAyA na cAyAsahRt nirgandhaH kusumotkarastava phalaM na tudvinAzakSamam / babbUladrumamUlamati na janastat tAvadAstAmaho . hyanyeSAmapi zAkhinAM phalavato guptyai vRtijAyase // 668 // sAdhAraNatarubuddhyA na mayA racitastavAlavAlo'pi / lajjayasi mAmidAnI caMpaka bhavanAdhivAsitaiH kusumaiH // 966 // utkandharo vitatanirmalacArupakSo haMso'yamatra nabhasIti janaiH pratItaH / gRhNAti panvalajalAcchapharI yadAsau . jJAtastadA khalu bako'yamitIha lokaiH // 970 // helayA rAjahaMsena yat kRtaM kalakUjitam / na tad varSazatenApi jAnAtyAzicituM bakaH // 971 // uSTrANAM ca gRhe lagnaM gardabhAH shaantipaatthkaaH| parasparaM prazaMsanti aho rUpam aho dhvaniH! // 972 // Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (148) kuTilA lakSmIryatra prabhavati na sarasvatI vasati tatra / prAyaH zvazrUsnuSayorna dRzyate sauhRdaM loke // 73 // piMDe piMDe matirmimA kuMDe kuMDe navaM pyH| jAtau jAtau navAcArA navA vANI mukhe mukhe // 974 // yo na saMcarate dezAn yo na seveta paMDitAn / tasya saMkucitA buddhighRtabindurivAMbhasi // 975 // yastu saMcarate dezAn yastu seveta paMDitAn / . tasya vistAritA buddhistailabindurivAM masi // 676 / / yaH paThati likhati pazyati paripRcchati paMDitAnupAsayati / tastha divAkarakiraNairnalinIdalamiva vikAsyate buddhiH|977 ekena rAjahaMsena yA zobhA saraso bhavet / na sA bakasahasreNa paritastIravAsinA // 678 / / yathA dezastathA bhASA yathA rAjA tathA prjaa|| yathA bhUmistathA toyaM yathA bIjaM tathAMkuraH // 976 // svagRhe pUjyate mUrkhaH svagrAme pUjyate prabhuH / svadeze pUjyate rAjA vidvAn sarvatra pUjyate // 980 // yatra vidvajano nAsti zlAghyastatrAnpadhIrapi / nirastapAdape deze eraNDo'pi drumAyate // 981 // nakraH svasthAnamAsAdya gajendramApa karSati / sa eva pracyutaH sthAnAcchunApi paribhUyate // 982 // azvaH zastraM zAstraM vINA vANI narazca nArI ca / puruSavizeSa prAptA bhavandi yorayA ayogyAca // 983 // Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (149) vArtA ca kautukavatI vimalA ca vidyA lokottaraH parimalazca kurNgnaameH| tailasya binduriva vAriNi durnivAra metat trayaM prasarAta svayameva loke // 984 // kecinidrAgatAH kecit kathayanti bhirgtaaH| kecidantargatAH kecitro jAne kva gatA iti 1 // 985 // baMdhanAni khalu santi bahUni premrjjudRddhbNdhnmaahuH| dArubhedanipuNo'pi SaDaMghri-niSkriyo bhavati paMkajakoSe / / 86 / arthAturANAM na pitA na baMdhuH, kAmAturANAM na bhayaM na ljaa| tudhAturANAM na balaM na tejaH,ciMtAturANAM na sukhaM na nidrA 687 vizAkhAMtaM gatA meghAH prasavAMtaM hi yauvanam / praNAmAMtaH satAM kopo yAcanAMtaM hi gauravam / / 988 // saMgrAme subhaTeMdrANAM kavInAM kavimaMDale / dIptirvA dIptihAnirvA muhUrtAdeva jAyate // 989 // maunaM kAlavilaMbazca prayANaM bhUmidarzanam / bhRkuvyanyamukhI vArtA nakAraH SaDvidhaH smRtaH // 960 // yatrAtmIyo jano nAsti bhedastatra na vidyate / . kuThArairdaiNDanimuktamidyate taravaH katham ? // 61 // yathA kharazcaMdanabhAravAhI, bhArasya vettA na tu caMdanasya / tathA hi vipraH zrutizAstrapUrNo, jJAnena hInaH pazubhiH samAnaH962 antarvizati mArjArI zunI vA rAjavezmani / bahiSThasya gajendrasya kimarthaH parihIyate . // 993 // Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (150) sadyaH phalati gAMdharva, mAsamekaM purANakam / vedAH phalaMti kAleSu, jyotivaidyaM niraMtaram // 994 // sahate zarazataghAtAnAjAneyaH kazA naiva / sahate vipatsahasraM mAnI naivApamAnalezamapi // 665 // jAnAmi nAgendra tava prabhAvaM kaNThe sthito garjasi zaMkarasya / ' sthAnaM pradhAnaM na balaM pradhAnaM sthAnaM sthitaH kApuruSo'pi zUraH // 996 / / satsaGgAd bhavati hi sAdhutA khalAnAM, paMDitasAdhUnAM na hi khalasaMgamAt khalatvam / zrAmodaM kusumabhavaM mRdeva dhatte mRdgandhaM na hi kusumAni dhArayanti // 997 // . ajAyuddhamRSizrAddhaM prabhAte meghaDambaram / dampatyoH kalahazcaiva pariNAme na kiMcana // 885 uttamA AtmanA khyAtA pituH khyAtAzca madhyamAH / adhamA mAtulAt khyAtAH zvazurAcAdhamAdhamAH / / 666 / / hastAdapi na dAtavyaM gRhAdapi na dIyate / paropakaraNArthAya vacane kiM daridratA ? // 1000 // nijadoSAvRtamanasAmatisundarameva bhAti viparItam / pazyati pittopahataH zazizubhraM zaGkhamapi pItam // 1001 // sulabhAH puruSA rAjan , satataM priyvaadinH| apriyasya ca pathyasya, vaktA zrotA ca durlabhaH // 1002 // Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 151 ) puNyasya phalamicchanti puNyaM necchanti mAnavAH / na pApaphalamicchanti pApaM kurvanti yatnataH // 1003 // bAlo'pi cauraH sthaviro'pi cauraH, samAgataH prAghurNiko'pi cauraH / dillIpradeze mathurApradeze cauraM vinA na prasavanti nAryaH ardhamapi mANikyaM hemAzrayamapecata | vinAzrayaM na zobhante paNDitA vanitA latAH / / 1005 // gaganaM gaganAkAraM sAgaraH sAgaropamaH / // 1004 // 11 2008 11 rAmarAvaNayoryuddhaM rAmarAvaNayoriva kAlo vA kAraNaM vA rAjJo rAjA vA kAlakAraNam / iti te saMzayo mA bhUt rAjA kAlasya kAraNam ||1007 // dRSTvA yatiryatiM sadyo vaidyo vaidyaM naTaM naTaH / yAcako yAcakaM dRSTvA zvAnavad ghughurAyate // 1008 // AzA nAma manuSyANAM kAcidAzcaryazRMkhalA | yayA baddhAH pradhAvaMti muktAstiSThati paMguvat // 1009 // zRgAlo'pi vane karNa zazaiH parivRto vasan / manyate siMhamAtmAnaM yAvat siMhaM na pazyati namaskArasahasreSu zAkapatraM na labhyate / zrAzIrvAdasahasreSu romavRddhirna jAyate subhASitena gatina yuvatInAM ca lIlayA / yasya na dravate cittaM sa vai mukto'thavA pazuH // 1010 // // 1012 // / / 1011 / / Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (152) paNazaH karNazazcaiva vidyAmarthaM ca ciMtayet / paNe naSTe kuto vidyA kaNe naSTe kuto dhanam // 1013 // guroryatra parIvAdo nindA vApi pravartate / kau~ tatra pidhAtavyo gantavyaM vA tato'nyataH // 1014 // tailAdrakSejalAdrakSedrakSecchithiladhanAt / mUrkhahaste na dAtavyamevaM vadati pustakam // 1015 // ghaTaM bhindyAt paTaM chindyAt kuryAd vA rAsamadhvanim / yena kena prakAreNa prasiddhaH puruSo bhavet // 1016 // zataM vihAya bhoktavyaM sahasraM snAnamAcaret / lakSaM vihAya dAtavyaM koTiM tyaktvA hariM bhajet // 1017 // jihve ! pramANaM jAnIhi bhojane bhASaNe'pi ca / atibhuktiratIvoktiH sadyaH prANApahAriNI // 1018 // anukUle vidhau deyaM yataH pUrayitA prabhuH / / pratikUle vidhau deyaM yataH sarva hariSyati // 1019 / / sthAnabhraSTA na zobhante dantAH kezA nakhA narAH / iti vijJAya matimAn svasthAnaM na parityajet // 1020 // paricaritavyAH saMto yadyapi kathayaMti no sadupadezam / yAsteSAM svairakathAstA eva bhavanti zAstrANi // 1021 // yuddhaM ca prAtarutthAnaM bhojanaM saha baMdhubhiH / striyamApadgatAM rakSet catuH zikSeta kukkuTAt // 1022 // avyAkaraNamadhItaM bhinnadroNyA taraMgiNItaraNam / bheSajamapathyasahitaM trayamidamakRtaM varaM na kRtam // 1023 // Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hareH padAhatiH zlAghyA na zlAghyaM khararohaNam / spardhA'pi viduSA yuktA na yuktA mUrkhamitratA // 1024 // dAreSu kiMcit svajaneSu kiMcid ___ gopyaM vayasyeSu suteSu kiMcit / yuktaM na vA yuktamidaM viciMtya vaded vipazcinmahato'nurodhAt // 1025 // paThato nAsti mUrkhatvaM japato nAsti pAtakam / mauninaH kalaho nAsti na bhayaM cAsti jAgrataH // 1026 // yayoreva samaM vittaM yayoreva samaM kulam / tayomaitrI vivAhazca na tu puSTavipuSTayoH // 1027 // zanaiH panthAH zanaiH kanthAH zanaiH prvtmstke| zanairvidyA zanairvittaM paJcaitAni zanaiH zanaiH // 1028 n ekastapo dviradhyAyI tribhirgItaM catuH patham / sapta pazca kRSINAM ca saMgrAmo bahubhirjanaiH // 1026 / / zrutivibhinnA smRtayazca bhinnA naiko muniryasya vacopramANam / dharmasya tavaM nihitaM guhAyAM . - mahAjano yena gataH sa panthAH // 1030 // anyaiH sAkaM virodhena vayaM pazcottaraM zatam / parasparavirodhena vayaM paJca ca te zatam // 1031 // arAvapyucitaM kAryamAtithyaM gRhamAgate / chattuH pArzvagatAM chAyAM nopasaMharate drumaH // 1032 // Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (154) yAvajIvaM sukhaM jIved RNaM kRtvA ghRtaM pibet / bhasmIbhUtasya dehasya punarAgamanaM kutaH ? . // 1033 / / satyaM brUyAt priyaM brUyAna brUyAt satyamapriyam / priyaM ca nAnRtaM brUyAd eSa dharmaH sanAtanaH // 1034 // malA tindukasyeva muhartamapi hi jl| mA tuSAgnirivAnarcidhUmAyasva jijIviSuH // 1035 // nirvano badhyate vyAghro nirvyAghraM chidyate vanam / . tasmAd vyAghro vanaM rakSed vanaM vyAghraM ca pAlayet / / 1036 // prathame nArjitA vidyA dvitIye nArjitaM dhanam / tRtIye na tapastaptaM caturthe kiM kariSyasi ? // 1037 / / kanyA varayate rUpaM mAtA vittaM pitA zrutam / / bAndhavAH kulamicchanti miSTAnnamitare janAH // 1038 // kamalA kamale zete hariH zete mahodadhau / haro himAlaye zete manye matkuNazaGkayA // 1036 / / asmAkaM badarIcakraM yuSmAkaM badarItaruH / bAdarAyaNasaMbandhAt yUyaM yUyaM vayaM vayam // 1040 // na sthAtavyaM na gantavyaM kSaNamapyadhamaiH sh| payo'pi zauNDinIhaste madirAM manyate janaH // 1041 // itarapApaphalAni yathecchayA, vitara tAni sahe caturAnana / arasikeSu kavitvanivedanaM . zirasi mA likha mA likha mA likha // 1042 // Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 155) durjenaSitamanasAM puMsAM sujane'pi nAsti vishvaasH| pANau pAyasadagdhe takraM phUtkRtya bAlakaH pibati // 1043 // atiparicayAdavajJA saMtatagamanAdanAdaro bhavati / malaye bhillapurandhrI candanatarukASThamindhanaM kurute // 1044 // asAre khalu saMsAre sAraM zvazuramaMdiram / haro himAlaye zete hariH zete mahodadhau // 1045 // agastitulyAzca ghRtAbdhizoSaNe daMbholitulyA vaTakAdribhedane / zAkAvalIkAnanavAhirUpAH ta eva bhaTTA itare bhaTAzca // 1046 // bho bhAdrapakSa sakaladvijakalpavRkSa, . kvAsmAn vihAya gatavAnasi dehi vAcam / DiNDIrapiNDaparipANDuravarNabhAjAM, ' lAmaH kathaM tvayi gate ghRtapAyasAnAm // 1047 // iha turagazataiH prayAntu mUrkhA:, ___ dhanarahitA vibudhAH prayAntu padbhyAm / girizikharagatApi kAkapaMktiH pulinagarna samatvameti haMsaH // 1048 // pIto'gastyena tAtazcaraNatalahato vallabho'nyena roSAd, AbAlyAd vipravaH svavadanavivare dhAritA vairiNI me / gehaM me chedayanti pratidivasamumAkAntapUjAnimittaM, tasmAt khinnA sadAhaM dvijakulasadanaM nAtha nityaM tyajAmi // Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 156 ) // 1051 // - hastamutkSipya yAto'si balAt kRSNa kimadbhutam 1. hRdayAd yadi niryAsi pauruSaM gaNayAmi te / / 1050 // bhakAro kuMbhakarNe'sti bhakAro'sti vibhISaNe / tayorjyeSThe kulazreSThe bhakAraH kiM na vartate kvacid vINAvAdyaM kvacidapi ca hAheti ruditam kvacid vidvadgoSThI kacidbhi surAmatta kalahaH / kvacid ramyA rAmAH kvacidapi galatkuSThavapuSo na jAne saMsAraH kimamRtamayaH kiM viSamayaH 1 // 1052 // kAka zrAhvayate kAkAn yAcako na tu yAcakAn / kAkayAcakayormadhye varaM kAko na yAcakaH / / 1053 / / hastI sthUlatanuH sa cAGkuzavazaH kiM hastimAtro'Gkazo vajreNAbhihatAH patanti girayaH kiM zailamAtraH paviH / dIpe prajvalite vinazyati tamaH kiM dIpamAtraM tamaH tejo yasya virAjate sa balavAn sthUleSu kaH pratyayaH / / 1054 / / kacid bhUmau zayyA kvacidapi ca paryaGkazayanam kacicchAkhAhArI kvacidapi ca zAlyodanaruciH / kvacita kanthAdhArI kvacidapi ca divyAmbaradharo manasvI kAryArthI na gaNayati duHkhaM na ca sukham // 1055 // adyApi durnivAraM stutikanyA vahati kaumAram / saddbhyo na rocate sA'saMto'pyasyai na rocante // 1056 // vAGmAdhuryAnnAnyadasti priyatvaM - vAkpAruSyAccopakAro'pi naSTaH / Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 157 ) / / 1057 / / kiM tadddravyaM kokilenopanItaM ko vA loke gardabhasyAparAdhaH UrjA naiSa bibharti naiSa viSayo dohasya vAhasya vA, tRptirnAsya mahodarasya bahubhirghAsaiH palAlairapi / hA kaSTaM kathamasya pRSThazikhare goNI samAropyate, ko gRhNAti kapardakairimamiti grAmyairgajo hAsyate // 1058 // dhanAni bhUmau pazavazca goSThe bhAryA gRhadvAri janaH zmazAne / dehacitAyAM paralokamArge karmAnugo gacchati jIva ekaH nirvANadIpe kimu tailadAnaM caure gate vA kimu sAvadhAnam / * vayogate kiM vanitAvilAsaH // 1056 // payogate kiM khalu setubandhaH iyaM suMdarI mastakanyasta kuMbhA kusuMbhAruNaM cAru celaM vasAnA / samastasya lokasya cetaH pravRttiM // 1061 // gRhItvA ghaTe nyasya yAtIva bhAti samatvAkAMkSiNI bhAryA vivAde jyUrarA'bhavat / stanyArthe bAlako gehe roti nAtho'pyanAthavat // 1062 // cAMcalyamuccaiHzravasasturaMgAt, kauTilyamiMdorviSato vimohaH / // 1060 // Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (158) iti zriyA'ziSi sahodarebhyo, ___na veni kasmAd guNavadvirodhaH // 1063 // mAndhAtA sa mahIpatiH kRtayugAlaMkArabhRto gataH / seturyena mahodadhau viracitaH kAsau dazAsyAMtakaH ? / anye cApi yudhiSThiraprabhRtayo yAtA.divaM bhUpate ! naikenApi samaM gatA vasumatI nUnaM tvayA yAsyati // 1064 // ekena tiSThatA'dhastAdanyenopari tisstthtaa| dAtyAcakayorbhedaH karAbhyAmeva sUcitaH // 1065 // ayazcaNakacarvaNaM phaNiphaNAmaNeH karSaNam , kareNa karitolanaM jalanidheH padA laMghanam / prasuptaharibodhanaM nizitakhaDgasaMsparzanam / __ kadAcidapi saMbhavenna kRpaNasya vittArjanam // 1066 // grAsodgalitasikthasya kA hAniH kariNo bhavet / pipIlikA tu tenaiva sakuTuMbA'pi jIvati // 1067 // alaMkaroti hi jarA rAjAmAtyabhiSagyatIn / viDaMbayati paNyatrImallagAyakasevakAn // 1068 // dUrasthAH parvatA ramyA vezyA ca mukhamaMDane / yuddhasya vArtA ramyA ca trINi ramyANi dUrataH // 1069 // amitaguNo'pi padArtho doSeNaikena nindito bhavati / / sakalarasAyanamahito gandhenogreNa lazuna iva // 1070 // kavayaH parituSyanti netare kavisUktibhiH / na bakUpAravat kUpA vardhante vidhukAntibhiH // 1071 // Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 159 ) / / 1072 // tavaM kimapi kAvyAnAM jAnAti viralo bhuvi / mArmikaH ko marandAnAmantareNa madhuvratam zilA bAlA jAtA caraNarajasA yatkulazizoH sa evAyaM sUryaH sapadi nijapAdairgirizilAm / spRzan bhUyo bhUyo na khalu kurute kAmapi vadhUm kule kazcid dhanyaH prabhavati naraH zlAghyamahimA || 1073 || tRNAdapi laghustUlastUlAdapi ca yAcakaH / vAyunA kiM na nIto'sau mAmevaM prArthayediti // 1074 // paGgo vandyastvamasi na gRhaM yAsi yo'rthI pareSAM dhanyo'ndha tvaM dhanamadavatAM necase yanmukhAni / zlAghyo mUka tvamapi kRpaNaM stauSi nArthAzayA yaH stotavyastvaM badhira na giraM yaH khalAnAM zRNoSi / / 1075 // varameko guNI putro na ca mUrkhazatAnyapi / ekazcandrastamo hanti na ca tArAgaNo'pi ca / / 1076 / / zayyA vastraM candanaM cAru hAsyaM vINA vANI sundarI yA ca nArI / na bhrAjante kSutpipAsAturANAM sarvArambhAstaNDulaprasthamUlA: zrAdau rAmatapovanAdigamanaM mAyAmRgonmAthanaM, vaidehIharaNaM jaTAyumaraNaM sugrIvasaMbhASaNam / vAlivyAhananaM samudrataraNaM laMkApurIdAhanam pazcAd rAvaNa kuMbhakarNahananaM etaddhi rAmAyaNam // 1078 // // 1077 // Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 160 ) uccairadhyayanaM purAtanakathA strIbhiH sahAlApanam tAsAmarthakalAlanaM patinutistatpAkamithyAstutiH / Adezasya karAvalambanavidhiH pANDityalekhakriyA horAgAruDamaMtrataMtrakavidhIbhicArguNA dvAdaza // 1079 // jaTA neyaM veNIkRtakacakalApo na garalam gale kastUrIyaM zirasi zazilekhA na kusumam / iyaM bhUtirnAGge priyavirahajanmA dhavalimA purArAtibhrAntyA kusumazara kiM mAM praharasi ? // 1080 // dvAvimau puruSau loke sUryamaNDalabhedinau / parivAD yogayuktazca raNe cAbhimukho hataH // 1081 // cate prahArA nipatantyamIkSNaM dhanakSaye vardhati jaatthraagniH| Apatsu vairANi samudbhavanti chidreSvanAHbahulIbhavanti // 1082 // abhUt prAcI piGgA rasapatiriva prAzya kanakam gatacchAyazcandro budhajana iva grAmyasadasi / kSaNAt kSINAstArA nRpataya ivAnudyamaparA nadIpA rAjante draviNarahitAnAmiva guNAH // 1083 // saumitrirvadati vibhISaNAya laMkAM dehi tvaM bhuvanapate vinaiva kozam / etasmin raghupatirAha vAkyametad vikrIte kariNi kimaMkuze vivAdaH // 1084 // Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 161) prAnandatAMDavapure draviDasya gehe citraM vasiSThavanitAsamamAjyapAtram / vidyullateva parinRtyati tatra darvI dhArAM vilokayati yogabalena siddhaH // 1085 // nAhaM jAnAmi keyUre nAhaM jAmAmi kuNDale / napure tvabhijAnAmi nityaM pAdAbhivandanAt // 1086 / / asya mUrkhasya yAgasya dakSiNA mahiSazitam / tvayAdhaM ca mayAdhaM ca vighnaM mA kuru paNDita ! // 1087 // yadi nAma daivagatyA, jagadasarojaM kadAcidapi jAtam / pravakaranikaraM vikirati, tat kiM kukavAkuriva haMsaH // 1088 // akhileSu vihaGgeSu hanta svacchandacAriSu / zuka paJjarabandhaste madhurANAM girAM phlm| // 1189 / / svastyastu vidrumavanAya namo maNibhyaH / kalyANinI bhavatu mauktikazuktimAlA / prAptaM mayA sakalameva phalaM pyodhe| yaddAruNairjalacaraina vidArito'smi kumudavanamapati zrImadambhojakhaNDaM tyajati mudamulUkA prItimAMzcakravAkaH / udayamahimarazmiryAti zItAMzurastaM hatavidhilasitAnA hI vicitro vipAkaH // 1061 // markaTasya surApAnaM tasya vRzcikadaMzanam ! tanmadhye bhUtasaMcAro yadvA tadvA bhaviSyati // 1062 / / 11 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 162) mArge mArga nirmalaM brahmavRndaM ___ vRnde vRnde tttvcintaanuvaadH| vAde vAde jAyate tatvavodho bodhe bodhe bhAsate candracUDaH // 1093 / / cikIrSite karmaNi cakrapANe nApekSate tatra sahAyasaMpat / pAJcAlajAyAH paTasaMvidhAne madhyesamaM yatra turI na mA // 1064 // puSpeSu campA nagarISu laGkA | nadISu gaGgA ca nRpeSu raamH| yoSitsu raMbhA puruSeSu viSNuH kAvyeSu mAghaH kavikAlidAsaH // 1095 // gatAste divasA rAjan devAH sevAnuvartinaH / dazAnana dazAM pazya taranti dRSado'mbhasi // 1096 / / agratazcaturo vedAH pRSThataH sazaraM dhanuH / idaM brAhmamidaM kSAtraM zApAdapi zarAdapi // 1097 // arthasya puruSo dAso dAsastvartho na kasyacit / iti satyaM mahArAja baddho'smyarthena kauravaiH // 1098 // na tena sthaviro bhavati yenAsya palitaM ziraH / bAlo'pi yaH prajAnAti taM devAH sthaviraM viduH||1196|| bhAraM sa vahate tasya granthasyArtha na vetti yH| yastu granthArthatattvajJo nAsya granthAgamo vRthA // 1100 // Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 163) tadvai dhanusta iSavaH sa ratho hayAste so'haM rathI nRpatayo yata pAnamanti / sarva kSaNena tadabhUdasadIzariktam bhasman hutaM kuhakarAddhamivoptamRSyAm // 1101 // strINAM sparzAt priyaMgurvikasati bakula sIdhugaNDUSasekAt pAdAghAtAdazokastilakakurarako vIkSaNAliMganAmyAm / mandAro narmavAkyAt paTumRduhasanAcampako vaktravAtAt cUtogItAnamerurvikasati ca puro nartanAt krnnikaarH||1102 tamAkhupatraM rAjendra bhaja bhAjJAnadAyakam / / tamAkhupatraM rAjendra bhaja mAjJAnadAyakam // 1103 // rAmo rAjamaNiH sadA vijayate rAmaM ramezaM bhaje rAmeNAmihatA nizAcaracamU rAmAya tasmai nmH| rAmAnAsti parAyaNaM parataraM rAmasya dAso'smyaham rAme cittalayaH sadA bhavatu me bho rAma mAmuddhara // 1104 // sItAcintAkule rAme nidrA niragamad ruSA / kathamekAkinaM jahyAm , ityevaM na jahau nizA // 1105 // kA ko ke kaM ko kAn, hasati hasato hasanti tanvaMgyAH / dRSTvA pallavamadharo, pANI poca korakAn dntaaH||1106|| akarNamakaroccheSaM vidhibrhmaaNddbhNgdhiiH|| zrutvA rAmakathAM ramyAM ziraH kasya na kampate // 1107 // saraso viparItazcet sarasatvaM na suMcati / sAkSarA viparItAzced rAcasA eva kevalam // 1108 / / Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 164 ) maukharya lAghavakaraM maunamunnatikArakam / mukharaM nUpuraM pAde kaMThe hAro virAjate yo vartate zucitvena sa vaizvAnara ucyate / yo vartate zucitvena sa vai zrA nara ucyate rAjaMstvatkIrticandreNa tithayaH paurNimAH kRtAH / madgehAna vahiryAti tithirekAdazI bhayAt yadi vA yAti goviMdo mathurAtaH punaH sakhi / rAdhAyA nayanadvaMde rAdhAnAmaviparyayaH nidrApriyo yaH khalu kuMbhakarNo hataH samIke sa raghUttamena / vaidhavya mApadyata tasya kAntA // 1109 // // 1110 // / / 1111 / / - / / 1112 / / // 1113 // zrotuM samAyAti kathAM purANam na saMdhyAM saMdhatte niyamitanimAjAnna kurute navA maujIbandhaM kalayati na vA saunatavidhim / na rojA jAnIte vratamapi harernaiva kurute na kAzI makkA vA ziva ziva na hiMdurna yvnH|| 1114 khadyoto dyotate tAvadyAvannodayate zazI / udite tu sahasrAMzau na khadyoto na caMdramAH / / 1115 / / sahasA vidadhIta na kriyA-mavivekaH paramApadAM padam / vRNute hi vimRzyakAriNaM, guNalubdhAH svayameva saMpadaH / / 1116 sukhaM hi duHkhAnyanubhUya zobhate, ghanAndhakAreSvi dIpadarzanam / sukhAcca yo yAti naro daridratAM dhRtaH zarIreNa mRtaH sa jIvati Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 1116 // ( 165 ) cAhane ye guNAH proktAste guNAH kaTibaMdhane nivAte ye guNAH proktAste guNAH karNabaMdhane / laMghane ye guNAH proktAste guNA laghubhojane vyAyAme ye guNAH proktAste guNA prANadhAraNe // 1118 // dhanuSi dhanurAkAraH makare kuMDalAkRtiH / kuMbhe zItamazItaM vA mIne zItanivAraNam maJjanti munayaH sarve tvamekaH kiM na majasi / aMbe tvadarzanAd muktiH na jAne snAnajaM phalam // 1120 // vidyA mitraM pravAseSu bhAryA mitraM gRheSu ca / vyAdhitasyoMSadhaM mitraM dharmo mitraM mRtasya ca guNo bhUSayate rUpaM zIlaM bhUSayate kulam / zAntirbhUSayate vidyAM dAnaM bhUSayate dhanam atidAnAd balirbaddho hyatidarpAt suyodhanaH vinaSTo rAvaNo lobhAdati sarvatra varjayet vRthA vRSTiH samudreSu vRthA tRptasya bhojanam / vRthA dAnaM samarthebhyo vRthA dIpo divA'pi ca zobhate vidyayA vipraH catriyo vijayena vai / arthaH pAtre pradAnena lajjayA ca kulAGganA sauvarNAni sarojAni nirmAtuM santi zimpinaH / tatra saurabhanirmANe caturazcaturAnanaH pradoSe dIpakacandraH prabhAte dIpako raviH trailokye dIpako dharmaH suputraH kuladIpakaH // 1122 / / // 1123 // // 1124 // // 1125 / / / / 1126 // // 1121 // / / 1127 / / Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (166) hastasya bhUSaNaM dAnaM satyaM kaNThasya bhUSaNam / zrotrasya bhUSaNaM zAstraM bhUSaNaiH kiM prayojanam // 1128 // narasyAbharaNaM rUpaM rUpasyAbharaNaM guNaH / guNasyAbharaNaM jJAnaM jJAnasyAbharaNaM kSamA // 1129 // Atmano mukhadoSeNa vadhyante zukasArikAH / bakAstu naiva vadhyante maunaM sarvArthasAdhanam // 1130 // maho durjanasaMsargAnmAnahAniH pade pde| pAvako lohasaGgena mudgarairabhihanyate // 1131 / / eko'pi guNavAn putro nirguNaiH kiM zatairapi / ekazcandro jagannetraM nakSatraiH kiM prayojanam // 1132 / / duSTA bhAryA zaThaM mitraM bhRtyazcottaradAyakaH / sasa ca gRhe vAso mRtyureva na saMzayaH // 1133 / annadAnaM mahAdAnaM vidyAdAnaM mahattaram / annana kSaNikA tRptiryAdajIvaM tu vidyayA // 1134 // kavayaH kiM na pazyanti kiM na khAdanti vAyasAH madyapAH kiM na jalpanti kiM na kurvanti durjnaaH||1135|| janitA copanetA ca vidyAyAzca pradAyakaH / annadAtA bhayatrAtA pazcaite pitaraH smRtAH // 1136 // pAdapAnAM bhayaM vAtAt pAnAM zizirAd bhayam / parvatAnAM bhayaM vajrAt sAdhUnAM durjanAd bhayam // 1137 // udyogaH khalu kartavyaH phalaM mArjAravad bhavet / janmaprabhRti gaunAsti payaH pibati nityazaH // 1138 // Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (167 ) udyamena hi sidhyanti kAryANi na manorathaiH / na hi suptasya siMhasya pravizanti mukhe mRgAH // 1139 // daridro'pi naro nUnaM tamAkhuM naiva muJcati / nivArito'pi mArjArastamA naiva muzcati // 1140 // dhIrANAM bhUSaNaM vidyA mantriNAM bhUSaNaM nRpaH bhUSaNaM ca nayo rAjJAM zIlaM sarvasya bhUSaNam // 1141 / / paNDite hi guNAH sarve mUrkhe doSAzca kevalam / tasmAnmUrkhasahasrebhyaH prAjJa eko viziSyate // 1142 // upadezo hi mUrkhANAM prakopAya na zAntaye / payaHpAnaM bhujaGgAnAM kevalaM viSavardhanam // 1143 // vitte tyAgaH kSamA zaktau duHkhe dainvavihInatA / nirdambhatA sadAcAre svabhAvo'yaM mahAtmanAm // 1144 // sarpadurjanayormadhye varaM sarpo na durjanaH / sarpo dazati kAlena durjanastu pade pade // 1145 // khalaH karoti durvRttaM nUnaM phalati sAdhuSu / dazAnano'harat sItAM bandhaM prApto mahodadhiH // 1146 // yathA''miSaM jale matsyairbhakSyate zvApadaiH sthale / AkAze vihagaizcaiva tathA sarvatra vittavAn // 1147 // jAyate narakaH pApAt pApaM dAridyasambhavam / dAridyamapradAnena tasmAd dAnaparo bhava // 1148 // dAridrAn bhara kaunteya mA yaccha prabhave dhanam / vyAdhitasyauSadhaM pathyaM nIrujasya kimauSadhaiH // 1146 // Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (168) mAtaraM pitaraM putraM bhrAtaraM bAndhavAnapi / lobhAviSTo naro hanti svAminaM vA suhRttamam // 1150 // nirviSeNApi sarpaNa kartavyA mahatI phttaa| viSaM bhavatu vA mA vA phaTATopo bhayaGkaraH // 1151 // naSTaM naiva mRtaM caiva nAnuzocanti paNDitAH / paNDitAnAM jaDAnAM ca vizeSo'yamataH smRtaH // 1152 // dhanikaH zrotriyo rAjA nadI vaidyastathaiva ca / . paJca yatra na vidyante mA tatra divasaM vasa // 1153 // RNazeSo'gnizaSazca zatruzeSastathaiva c| punaH punaH pravartante tasmAcheSaM vinAzaya // 1154 // sarvanAze samutpanne hyadhaM tyajati pnndditH| ardhena kurute kArya sarvanAzaH suduHsahaH // 1155 // SaD doSAH puruSeNeha hAtavyA bhuutimicchtaa|| nidrA tandrA bhayaM krodha zrAlasyaM dIrghasUtratA // 1156 // vidyA vinayopetA, harati na cetAMsi kasya manujasya / kAzcanamaNisaMyogo, no janayati kasya locanAnandam / / 1157 icchati zatI sahasra, sasahasraH koTimIhate kartum / koTiyuto'pi nRpatvaM, nRpo'pi bata cakravartitvam // 1158 // aGgaM galitaM palitaM muNDaM dazanavihInaM jAtaM tuNDam / vRddho yAti gRhItvA daNDaM tadapi na muzcatyAzApiNDam // 1156 / / Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 169) videzeSu dhanaM vidyA vyasaneSu dhanaM mtiH| paraloke dhanaM dharmaH zIlaM sarvatra vai dhanam // 1160 // lobhAt krodhaH prabhavati lobhAt kAmaH prajAyate / lomAnmohazca nAzazca lobhaH pApasya kAraNam // 1161 // camA balamazaktAnAM zaktAnAM bhUSaNaM kSamA / kSamayA jIyate lokaH kSamayA kiM na siddhyati / / 1162 // durbalasya balaM rAjA bAlAnAM rodanaM balam / balaM mUrkhasya maunitvaM caurANAmanRtaM balam // 1163 // upakAraH paro dharmaH parArthakarma naipuNam / pAtradAnaM paraM saukhyaM paro mokSo vitRSNatA // 1164 // durmantrI rAjyanAzAya grAmanAzAya kuJjaraH / zyAlako gRhanAzAya sarvanAzAya durjanaH // 1165 // udArasya tRNaM vittaM zUrasya maraNaM tRNam / viraktasya tRNaM bhAryA niHspRhasya tRNaM jagat // 1166 // jananI janmabhUmizca jAhnavI ca janArdanaH / janakaH paJcamazcaiva jajhArAH paJca durlabhAH // 1167 // satyena dhAryate pRthvI satyena tapate raviH / satyena vahate vAyuH satyaM sarvasya kAraNam // 1168 // kiM kulena vizAlena zIlamevAtra kaarnnm|| kRmayaH kiM na jAyante kusumeSu sugandhiSu // 1169 // kusthAnasya pravezena guNavAnapi pIDyate / vaizvAnaro'pi lohastho'yaskArairabhihanyate Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 170 ) // 1171 // // 1173 // // 1174 // sAdhUnAM darzanaM puNyaM tIrthabhUtA hi sAdhavaH / tIrtha phalati kAlena sadyaH sAdhusamAgamaH zucitvaM tyAgitA zaurya samatvaM sukhaduHkhayoH / dAkSiNyaM cAnuraktizca satyatA ca suhRdguNAH // 1172 // ekena zuSkavRkSeNa dahyamAnena vahninA / dAte kAnanaM sarva duSputreNa kulaM tathA nAsti kSudhAsamaM duHkhaM kSudhA prANApahAriNI / nAstyAhArasamaM saukhyamAhAraH prANarakSakaH madyapasya kutaH satyaM dayA mAMsAzinaH kutaH | alasasya kuto vidyA nirdhanasya kutaH sukham // 1175 / / sarpANAM ca khalAnAM ca paradravyApahAriNAm / manorathA na sidhyanti tenedaM vartate jagat nAsti vidyAsamaM netraM nAsti satyasamaM tapaH / nAsti lobhasamaM duHkhaM nAsti tyAgasamaM sukham // 1177 // paNDite caiva mUrkhe ca balavatyabale'pi ca / saghane nirdhane caiva mRtyoH sarvatra tulyatA mAtRvat paradAreSu paradravyeSu loSThavat / zrAtmavat sarvabhUteSu yaH pazyati sa paNDitaH // 1173 // rAjapatnI guroH patnI bhrAtRpatnI tathaiva ca / // 1176 // // 1178 // patnImAtA svamAtA ca paJcaitA mAtaraH smRtAH // 1180 // jJAtibhirbhajyate naiva caureNApi na nIyate / dAnena na cayaM yAti vidyAratnaM mahAdhanam // 1181 // Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (171) pipIlikArjitaM dhAnyaM makSikAsazcitaM madhu / lubdhena sazcitaM dravyaM samUlaM vai vinazyati // 1182 // vivekaH saha sampacyA vinayo vidyayA saha / prabhutvaM prazrayopetaM cihnametanmahAtmanAm // 1183 // sarpaH krUraH khalaH krUraH sAt krUrataraH khalaH / mantreNa sAntvya te sarpaH khalastu na kathaMcana // 1184 / / priyavAkyapradAnena sarve tuSyanti jantavaH / tasmAt tadeva vaktavyaM vacane kiM daridratA // 1185 // gauravaM prApyate dAnAna tu vittasya saJcayAt / sthitiruccaiH payodAnAM payodhInAmadhaH sthitiH // 1186 // gItazAstravinodena kAlo gacchati dhImatAm / vyasanena tu mUrkhANAM nidrayA kalahena vA // 1987 // yasmin deze na sammAno na prItinaM ca bAndhavAH / na ca vidyAgamaH zakyo mA tatra divasaM vasa // 1188 // atisaJcayakartRNAM vicamanyasya hetave / manyaiH saJcIyate yatnAdanyaizca madhu pIyate // 1189 // cyutA dantAH sitA kezA dRSTirodhaH pade pde| kSINaM jIrNamimaM dehaM tRSNA nUnaM na muzcati // 1190 // guNavajanasamparkAd yAti nIco'pi gauravam / puSpANAmanuSaGgeNa sUtraM zirasi dhAryate // 1191 // guNAH sarvatra pUjyante pitRvaMzo nirarthakaH / vAsudevaM namasyanti vasudevaM na mAnavAH // 1192 // Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (172) udyamaH sAhasaM dhairya buddhiH zaktiH praakrmH| etAni yatra vartante tatra devaH prasIdati // 1193 / / ArogyaM vidvattA, sajjana maitrI mahAkule janma / svAdhInatA narANAM, mahadaizvarya vinApyarthaiH // 1194 // guNI guNaM vetti na vetti nirguNo balI balaM vetti na vetti nibalaH / piko vasantasya guNaM na vAyasaH karI ca siMhasya balaM na mUSakaH // 1195 // satyaM tapo jJAnamahiMsatAM ca vRddhapraNAmaM ca suzIlatAM ca / etAni yo dhArayate sa vidvAn na kevalaM vedavideva vidvAn // 1196 // paropakArAya phalanti vRkSAH paropakArAya vahanti ndyH| paropakArAya duhanti gAvaH paropakArArthamidaM zarIram // 1167 // pustakaM yena nAdhItaM nAghItaM gurusanidhau / sabhAyAM zobhate naiva haMsamadhye bako yathA // 1198 // sa jIvati guNA yasya dharmo yasya sa jIvati / guNadharmavihIno yo niSphalaM tasya jIvitam // 1199 // cANDAlazca daridrazca janAvetau samAviha / cANDAlasya na gRhNanti daridro na prayacchati // 1200 // Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 173) tIkSNadhAreNa khaDna varaM jihvA dvidhA kRtaa| na tu mAnaM parityajya dehi dehIti bhASaNam // 1201 // upakartuM yathA svalpaH samartho na tathA mahAn / prAyaH kUpastRSAM hanti na kadApi tu vAridhiH // 1202 // sukhArthI ca tyajed vidyAM vidyArthI ca tyajet sukham / sukhArthinaH kuto vidyA kuto vidyArthinaH sukham // 1203 // mAtmArtha jIvaloke'smin ko na jIvati mAnavaH / paraM paropakArArtha yo jIvati sa jIvati // 1204 // bahUnAmanpasArANAM samavAyo duratyayaH / tRNairvidhIyate rajjurbadhyante dantinastayA // 1205 // mahAjanasya saMsargaH kasya nonatikArakaH / panapatrasthitaM vAri dhatte muktAphalAzrayam // 1206 // kAcaH kAJcanasaMsargAd dhatte mArakatI dyutim / tathA saGgena viduSAM mUryo yAti pravINatAm // 1207 / / niSNAto'pi hi vedAnte sAdhutvaM yAti no khalaH / ciraM jalanidhau magno mainAka iva mArdavam // 1208 / / pratyahaM pratyavekSeta narazcaritamAtmanaH / kiM nu me pazubhistulyaM kiM nu satpuruSairiti // 1209 // cintanIyA hi vipadAmAdAveva prtikriyaaH| na kUpakhananaM yuktaM pradIpte vatinA gRhe // 1210 // 1 'puruSaH' iti zeSaH / Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 174) marthanAzaM manastApaM gRhe duzcaritAni c|| vaJcanaM cApamAnaM ca matimAn na prakAzayet // 1211 // sadbhireva sahAsIta sadbhiH kurvIta saGgatim / / sadbhirvivAdaM maitrI ca nAsadbhiH kiJcidAcaret // 1212 / / jAnanti pazavo gandhAd vedAjAnanti pnndditaaH| carairjAnanti rAjAno netrAbhyAmitare janAH // 1213 // sA bhAryA yA priyaM brUte sa putro nirvRtirytH| tanmitraM yatra vizvAsaH sa dezo yatra jIvyate // 1214 // dvAvimau puruSau loke na bhUto na bhvissytH| prArthitaM yazca kurute yazca nArthayate param // 1215 / / vepathumalinaM vaktraM dInA vAg gdgdsvrH| . bharaNe yAni cihnAni tAni cihnAni yAcake // 1216 / / na kazcidapi jAnAti kiM kasya zvo bhaviSyati / ataH zva:karaNIyAni kuryAdadyaiva buddhimAn // 1217 // niHsArasya padArthasya prAyeNADambaro mahAn / / na suvarNAd dhvanistAdRg yAdRk kAMsyAt prjaayte||1218|| sA zrIryA na madaM kuryAt tanmitraM yat sadA samam / sa sukhI yo vitRSNazca sa naro yo jitendriyaH // 1216 / / guruzuzrUSayA vidyA prApyate draviNena vA / athavA vidyayA vidyA na dRSTaM sAdhanAntaram // 1220 / yAvat svastho hyasau deho yAvanmRtyuzca dUrataH / vAvadAtmahitaM kuryAH prANAnte kiM kariSyasi // 1221 / / Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 175) ko'tibhAraH samarthAnAM kiM dUraM vyavasAyinAm / ko videzaH savidyAnAM kaH paraH priyavAdinAm // 1222 // sthAna eva niyojyante bhRtyAzcAbharaNAni ca / na hi cUDAmaNiH pAde nU puraM mUni dhAryate // 1223 // na yasya ceSTitaM vidyAnna kulaM na parAkramam / vizvasyAt tatra na prAjJo yadIcchecchreya AtmanaH // 1224 // sadbhiH sambodhyamAno'pi durAtmA pApapUruSaH / ghRSyamANa ivAGgAro nirmalatvaM na gacchati // 1225 // guNAnAmantaraM prAyastajjho jAnAti netrH| mAlatImallikAmodaM ghrANaM vetti na locanam // 1226 // sadvidyA yadi kA cintA varAkodarapUraNe / zuko'pyazanamAmoti rAma rAmeti vai bruvan // 1227 // viduSAM vadanAd bAcaH sahasA yAnti no bahiH / yAtAzcenna parAzcanti dviradAnAM radA iva // 1228 // udaye savitA rakto raktazcAstamane tathA / sampattau ca vipattau ca mahatAmekarUpatA // 1229 // zloko vai zlokatAM yAti yatra tiSThanti sAdhavaH / lakAro lupyate tatra yatra tiSThantyasAdhavaH // 1230 // sajanA eva sAdhUnAM prathayanti guNotkaram / puSpANAM sauramaM prAyastanute dikSu mArutaH // 1231 // 1 tatra zoko bhavati, ityarthaH Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 176 ) yathA gajapatiH zrAntazchAyArthI vRttamAzritaH vizramya taM drumaM hanti tathA nIcaH svamAzrayam // 1232 // yudhyante pakSipazavaH paThanti zukasArikAH / dAtuM zaknoti yo vittaM sa zUraH sa ca pnndditH||1233 / / yudhiSThiro yakSa prati brUte- . . paJcame'hani vA SaSThe zAkaM pacati yo gRham / anRNI cApravAsI ca sa vAricara modate // 1334 / / ekacakro ratho yantA vikalo viSamA hayAH / mAkrAmatyeva tejasvI tathApyarko namastalam // 1235 // guNairgauravamAyAti na mahatyA'pi sampadA / pUrNendurna tathA vandyo niSkalaGko yathA kRzaH // 1236 // prabhumiH pUjyate loke kalaiva na kulInatA / kalAvAn dhAryate mUrdhni satsu deveSu zambhunA // 1237 / / azvamedhasahasraM ca satyaM ca tulayA dhRtam / azvamedhasahasrAd hi satyameva viziSyate // 1238 / / kiM kulenopadiSTene zIlamevAtra kAraNam / bhavanti sutarA sphItAH sukSetre kaNTakidrumAH // 1236 // bhadrohaH sarvabhUteSu karmaNA manasA girA / anugrahazca dAnaM ca zIlametad vidurbudhAH // 1240 / / . 1 he yakSa / 2 . kiM kulasya kathanena ' ityarthaH / Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 177) paroce hanti yat kArya pratyakSe bhASate priyam / varjayet tAdRzaM mitraM viSakumbhaM payomukham // 1241 // pibanti madhu paddheSu bhRGgAH kesrdhuusraaH| haMsAH zaivAlamaznanti dhig daivamasamaJjasam // 1242 // sevayA dhanamicchadbhiH sevakaiH pazya kiM kRtam / svAtantryaM yaccharIrasya mUDaistadapi hAritam // 1243 // yazca saJcarate dezAn sevate yazca paNDitAn / / tasya vistAritA buddhistailabindurivAmbhasi // 1244 // chino'pi rohati taru-zcandraH kSINo'pi vardhate loke / iti vimRzantaH santaH, santapyante na loke'smin // 124 // ratnAkaraH kiM kurute svaratnairvindhyAcalaH kiM karibhiH karoti / zrIkhaNDavRkSairmalayAcalaH kiM, paropakArAya satAM vibhuutyH|46 cAra jalaM vArisucaH pibanti tadeva kRtvA madhuraM vamanti / santastathA durjanadurvacAMsi zrutvA hi sUktAni sadA vadanti // 1247 // yAcanA hi puruSasya mahattvaM, nAzayatyakhilameva tathAhi / sadya eva bhagavAnapi viSNu vomano bhavati yAcitumicchan // 1248 // Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 178) pApAnivArayati yojayate hitAya, guhyAni gRhati guNAn prakaTIkaroti / ApadgataM ca na jahAti dadAti kAle, sanmitralakSaNamidaM pravadanti santaH // 1249 // mAteva rakSati piteva hite niyute kAnteva cApi ramayatyapanIya khedam / lakSmI tanoti vitanoti ca dikSu kIrti kiM kiM na sAdhayati kalpalateva vidyA // 1250 // vAso valkalamAstaraH kisalayAnyokastarUNAM talaM mUlAni pataye nudho girinadItoyaM vRssaashaantye| . krIDA mugdhamRgairvayAMsi suhRdo naktaM pradIpaH zazI svAdhIne vibhave'pi hanta kRpaNA yAcanta ityadbhutam // 1251 / yo nAtmaje na ca gurau na ca bhRtyavarge ____dIne dayAM na kurute na ca bandhuvarge / kiM tasya jIvitaphalaM hi manuSyaloke ___ kAko'pi jIvati cirAya baliM ca bhute // 1252 // hartana gocaraM yAti dattA bhavati vistRtA / / kanpAnte'pi na sA nazyet kimanyad vidyayA samam // 1253 kecidajJAnato naSTAH kecinnaSTAH pramAdataH / kecijjJAnAvalepena kecid duSTaizca nAzitAH // 1254 // ko na yAti vazaM loke mukhe piNDena pUritaH / mRdaGgo mukhalepena karoti madhuradhvanim // 1255 / / Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (179) durjanena samaM sakhyaM mA kuruSva kadAcana / / / 1258 / / uSNo dahati cAGgAraH zItaH kRSNAyate karam / / 1256 / / yasyArthAstasya mitrANi yasyArthAstasya bAndhavAH / yasyArthAH sa pumAMlloke yasyArthAH sa ca paNDitaH || 1257 // kRpaNena samo dAtA na bhUto na bhaviSyati / aspRzanneva vittAni yaH parebhyaH prayacchati paropakArazUnyasya dhiG manuSyasya jIvitam / jIvantu pazavo yeSAM carmA'pyupakariSyati vihAya pauruSaM yo hi daivamevAvalambate / prAsAdasiMhavat tasya mUrdhni tiSThanti vAyasAH // 1260 // candanaM zItalaM loke candanAdapi candramAH / sAdhusaGgatiretAbhyAM nUnaM zItatarA smRtA / / 1259 / / // 1261 // yasya mitreNa sambhASA yasya mitreNa saMsthitiH / mitreNa saha yo bhuGkte sa mataH puNyavAn budhaiH // 1262 // vANI rasavatI yasya bhAryA premavatI satI / lakSmIrdAnavatI yasya saphalaM tasya jIvitam // 1263 // suhRdo jJAtayaH putrA bhrAtaraH pitarAvapi / pratikUleSu bhAgyeSu tyajanti svajanaM khalu // / 1264 // kSamAparaM tapo nAsti na santoSAt paraM sukham na ca lobhAt paro vyAdhirna ca dharmo dayAparaH / / 1265 / / Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 180) tyajedekaM kulasyArthe grAmasyAthai kulaM tyajet / . grAmaM janapadasyArthe hyAtmArthe ca mahIM tyajet // 1266 / / spRzanapi gajo hanti jighranapi bhujaGgamaH / / isamapi nRpo hanti mAnayatnapi durjanaH // 1267 / / calatyekena pAdena tiSThatyanyena pnndditH| nAsamIkSya paraM sthAnaM pUrvamAyatanaM tyajet // .1268 // dvAvimau puruSau loke sukhinau na kadAcana / yazcAdhanaH kAmayate yazca kupyatyanIzvaraH // 1269 // vanAni dahato vaheH sakhA bhavati maarutH|| sa eva dIpanAzAya kRze kasyAsti sauhRdam // 1270 // paro'pi hitavAn bandhurvandhurapyahitaH paraH / ahito dehajo vyAdhirhitamAraNyamauSadham // 1271 // ekasya karma saMvIkSya karotyanyo'pi garhitam / gatAnugatikA lokA na lokAstatvadarzinaH // 1272 // kusumAnAM yathA hRcaM sAraM gRhNAti SaTpadaH / sAraM tathaiva gRhNAti zAstrANAM khalu paNDitaH // 1273 // manasA cintitaM kArya vacasA na prakAzayet / anyalakSitakAryasya yataH siddhirna jAyate // 1274 // pustakasthA hi yA vidyA dhanaM yad vAnyahastagam / nopakuryAjanasyeha kAryakAle samutthite // 1275 // Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 181 ) / / 1276 / bhaye mahati harSe vA samprApte yo vicintayet kRtyaM na kurute vegAnna sa santApamApnuyAt ApannAzAya vibudhaiH kartavyAH suhRdo'malAH / na taratyApadaM kazcid yo'tra mitravivarjitaH / / 1277 / / yaH pRSTvA kurute kArya praSTavyAn svAn hitAn gurUn / na tasya jAyate vighnaH kasmiMzcidapi karmaNi // 1278 // durjano jIyate yuktyA vigraheNa na dhImatA / nipAtyate mahAvRkSastatsamIpacitikSayAt kiM kulena vizAlena vidyAhInasya dehinaH / akulIno'pi vidyAvAn vibudhairapi pUjyate yathA cittaM tathA vAco yathA vAcastathA kriyAH / citte vAci kriyAyAM ca sAdhUnAmekarUpatA svabhAvaM naiva muJcanti santaH saMsargato'satAm / na tyajanti rutaM maJju kAkasamparkataH pikAH // 1282 // // 1279 // / / 1280 // / / 1281 / / yathA paropakAreSu nityaM jAgarti sajjanaH | tathA parA'pakAreSu nityaM jAgarti durjanaH 1 / / 1283 // lobhAviSTo naro vittaM vIkSate na sa Apadam / dugdhaM pazyati mArjAro yathA na laguDAitim // 1284 // jAnIyAt saGgare bhRtyAn bAndhavAn vyasanAgame / ApatkAleSu mitrANi bhAryAM ca vibhavakSaye // 1285 // Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 182) dehIti vacanaM zrutvA dehasthAH paJca devatAH / mukhAnirgatya gacchanti zrIhIdhIdhRtikIrtayaH // 1286 // yasya nAsti viveko vai kevalaM yo bhushrutH| na sa jAnAti zAstrArthAn darvI pAkarasAniva // 1287 // . citAM prajvalitAM dRSTvA vaidyo' vismayamAgataH / nAhaM gato na me bhrAtA kasyedaM hastalAghavam // 1288 / / nAlikerasamAnA hi dRzyante khalu sjnaaH| anye badarikAtulyA bahireva manoharAH // 1289 / / tyAga eko guNaH zlAdhyaH kimanyairguNarAzibhiH / tyAgAjagati pUjyante nUnaM vAridapAdapAH // 1290 // dAnopabhogarahitA divasA yasya yAnti vai / sa lohakArabhasneva zvasanapi na jIvati // 1261 // kusumastabakasyeva dve gatIha mnsvinH| mUni vA sarvalokasya zIryate vana eva vA // 1262 // guNena spRhaNIyaH syAna rUpeNa punrjnH| gandhahInaM na gRhNAti puSpaM kAntamapIha no // 1263 // yojanAnAM sahasraM vai zanairgaccheta pipIlikA / agacchan vainateyo'pi padamekaM na gacchati // 1264 // nA'satyavAdinaH sakhyaM na puNyaM na yazo bhuvi / dRzyate nApi kalyANaM kAlakUTamivAznataH // 1265 / / .1 'kuvaidyaH' ityarthaH / 2 manuSyaH / Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (183) yaH svabhAvo hi yasyAsti sa nityaM durtikrmH| vA yadi kriyate rAjA sa kiM nAznAtyupAnaham / / 1266 // na mAtari na dAreSu na sodarye na cAtmani / / vizvAsastAdRzo nRNAM yAdRG mitre hitaiSiNi // 1267 // zirasA dhAryate somo nIlakaNThena sarvadA / tathApi kRzatAM yAti kaSTaH khalu parAzrayaH // 1268 // vaikanyaM dharaNIpAtamayathocitajalpanam / sannipAtasya cihnAni madyaM sarvANi darzayet // 1269 // kimatra citraM yat santaH praanugrhttpraaH| na hi svadehazaityAya jAyante candanadrumAH // 1300 // raktatvaM kamalAnAM, satpuruSANAM paropakAritvam / asatAMca nirdayatvaM, svabhAvasiddhaM triSu tritayam // 1301 // amRtaM kirati himAMzu-viSameva phaNI samudbhirati / guNameva vakti sAdhu-rdoSamasAdhuH prakAzayati // 1302 // arthI karoti dainyaM, labdhArtho garvamaparitoSaM ca / naSTadhano'sti sazokaH sukhamAste ni:spRhaH purussH||1303|| guNavantaH krizyante, prAyeNa bhavanti nirguNAH sukhinaH / bandhanamAyAnti zukA, yatheSTasaJcAriNaH kAkAH // 1304 // na paNDitAH sAhasikA bhavanti, zrutvA'pi te santulayanti tatvam / Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 184 ) tattvaM samAdhAya samAcaranti, ____ svArtha prakurvanti parasya cArtham // 1305 // muktAphalaiH kiM mRgapakSiNAM ca, miSTAnapAnena ca kiM kharANAm / andhasya dIpena ca ko'sti hetu gItena ko'rthoM badhirasya cApi // 1306 // dAnAya lakSmIH sukRtAya vidyA cintA parabrahmavinizcayAya / paropakArAya vAMsi yasya / vandyastrilokItilakaH sa eva / / 1307 // bhavanti namrAstaravaH phalodgamai-- vAmbavo bhUrivilambino ghnaaH| anuddhatAH satpuruSAH samRddhibhiH, svabhAva evaiSa paropakAriNAm // 1308 // kanpadrumaH kalpitameva sUte, gauH kAmadhuk kAmitameva dogdhi / cintAmaNizcintitameva datte, satAM tu saGgaH sakalaM prasUte // 1306 // jADyaM dhiyo harati siJcati vAci satyaM ___ mAnonnatiM dizati pApamapAkaroti / cetaH prasAdayati dikSu tanoti kIrti .. satsaGgatiH kathaya kiM na karoti puMsAm // 1310 // Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (185) citte bhrAntirjAyata madyapAnAd bhrAnte citte pApacaryAmupaiti / pApaM kRtvA durgatiM yAti mUDha__ stasmAnmadyaM naiva peyaM na peyam // 1311 // aizvaryasya vibhUSaNaM sujanatA zauryasya vAksaMyamo / jJAnasyopazamaH kulasya vinayo vittasya pAtre vyayaH / / akrodhastapasaH kSamA balavatAM dharmasya nirvyAjatA / sarveSAmapi sarvakAraNamidaM zIlaM paraM bhUSaNam // 1312 // santi svAduphalA vaneSu taravaH svacchaM payo naijharaM / vAso vankalamAzrayo giriguhA zayyA latAvallarI // . pAlokAya nizAsu candrakiraNAH sakhyaM kuraGgaH saha / svAdhIne vibhave'pyaho dhanapati sevanta ityadbhutam / / 1313 // keyUrA na vibhUSayanti puruSaM hArA na cndrojvlaa| na snAnaM na vilepanaM na kusumaM nAlaGkatA mUrdhajAH // vANyekA samalaGkaroti puruSa yA saMskRtA dhAryate / kSIyante khalu bhUSaNAni satataM vAgbhUSaNaM bhUSaNam / / 1314 // brahmacArI kA kAmadeva ko upAlambhakAma ! jAnAmi te rUpaM, saGkalpAt kila jAyase / na tvAM saMkalpayiSyAmi, tato me na bhaviSyasi // 1315 // nArakIyoM ko kaisA duHkha hai ? zravaNalavanaM netroddhAraM karakramapATanaM, hRdayadahanaM nAsAcchedaM pratikSaNadAruNam / Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 186) kaTavidahanaM tIkSNApAtatrizUlavibhedanaM, dahanavadanaiH karporaiH samantavibhakSaNam // 1316 / / tIkSNairasimirdIptaiH, kuntairviSamaiH prshvdhaishckaiH|| parazu-trizUla-mudgara-tomara-vAsI-muSaNdIbhiH // 1317 / / saMbhinnatAluzirasa-chinnabhujAzchinnakarNanAsauSThAH / bhinnahRdayodarAntrA, bhinnAkSipuTAH suduHkhArtAH // 1318 // nipatanta utpatanto, viceSTamAnA mahItale diinaaH| . nekSante trAtAraM, nairayikAH karmapaTalAndhAH // 1319 // chidyante kRpaNAH kRtAntaparazostIkSNena dhArAsinA, .. krandanto viSavRzcikaiH parivRtAH sNbhkssnnvyaapRtaiH| . pATyante krakacena dAruvadasinA pracchinnabAhudvayA, kumbhISu trapupAnadagdhatanavo mUSAsu cAntargatAH // 1320 // bhRjjyante jvaladambarISahutabhugajvAlAbhirArAviNo, dIptAGgAranibheSu vjrbhvnessvnggaarkesthitaaH| dahyante vikRtordhvabAhuvadanAH krandanta ArtasvanA, pazyantaH kupaNA dizo vizaraNAstrANAya ko no bhvet||1321|| pItanIrasya kiM nAma mNdiraadikpRcchyaa| kRtaurasya vA puMsaH kiM nakSatraparIcayA // 1322 // kaulamatAvalambiyoM kI kapaTapaTutAantaH zAktA bahiH zaivAH, sabhAmadhye ca vaiSNavAH / nAnArUpadharAH kaulA, vicaranti mahItale // 1323 // Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (187) pazcAzatpaJcavarSANi, paJca mAsA dinatrayam / bhojarAjena bhoktavyaM, sagauDaM dakSiNApatham // 1324 // ubhe mUtrapurISe ca divA kuryAd udaGmukhaH / rAtrau dakSiNatazcaiva tathA cAyuna hIyate // 132 // vIrieNaM tu jIvassa samucchalieNa goyamA / jammaMtarakae pAve, pANI mahutteNa niddahe // 1326 // jIbhImeM amRta vase, viSa bhI usake pAsa / eka bole koDI guNa, eka bole koDI vinAsa // 1327 / / titthabharA gaNahArI, suravahaNo cakkI kesavA rAmA / saMhariyA kAleNaM, avaramaNuprANa kA vattA // 1328 // tiNi sallA mahArAya ! massi dehe paiTThiyA / vAyamuttapurIsANaM pattavegaM na dhArae // 1329 // kAryeSu kA vacaneSu kuttI, bhojeSu DaMkA sadA hi krodhii| dayA rahitA ca kalahakArI,SaDguNa bhAryA kula naashyNti|1330| egA hiraNNakoDI, advaiva ya nuNagA sayasahassA / sUrodayamAibhaM, dijjai jA pAurAsAbho // 1331 // timeva ya koDisayA, aTThAsIaM ca huMti koDIbho / prasidhaM ca sayasahassA, eyaM saMvacchare dinaM / // 1332 / / nimbo vAtaharaH kalau surataruH zAkhAprazAkhAkulA, pittaghnaH kRminAzanaH kaphaharo durgandhanirnAzanaH / kuSThavyAdhiviSApaho vraNaharo drAk pAcanaH zodhanA, bAlAnAM hitakArako vijayate nimbAya tasmai nmH||1333|| Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 188 ) yaccantitaM tadiha dUrataraM prayAti, yaccetasA'pi na kRtaM tadihA'bhyupaiti / prAtarbhavAmi bhuvanezvara cakravartI soshaM vrajAmi vipine jaTile tapasvI I ghara ghara bAjA na baje, kahata pukAra pukAra prabhu visAre pasu bhaye, paData cAma para mAra kRpaNa kothalI zvAna bhaga, donoM eka samAna | ghAlata hI sukha upaje, nIkalata nikase prANa vasIkaraNa yaha maMtra hai, taja de vacana kaThora / tulasI mIThe bolase, sukha upaje cau ora ye gAyana meM baDe, tuM gAyanameM paravINa / ye grAhaka kaDavINake, tu le beThA kara vINa jabarAIkA peMDA nyArA, koi mata mAno rIsa / saba devatA sIsa pUjAve, liMga pUjAve Iza // 1334 // / / 1335 // // 1336 // // 1337 // // 1338 // // 1339 // bhaMga vecI thI jA dInA, bhUrakhA vecA thA tA dinA / khabara paDegI tA dInA, raMgaroTa kaTego jA dinA // 1340 // jisakA kAma tisako chAje, ora kare to lAThI vAje / kukara ThoDe gaddhA pokAre, lAThI leha karI dhobI mAre || 1341 // maTho ghorI ThoTha guru, kUve to khAro nIra / gAmako ThAkura gharakI gharanI, pAMco dahe sarIra // 1342 // Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (189 ) avaguNa DhaMke guNa lahe, na vade niThura vAna / mAnasa rUpe devatA, nirmala guNanI khAna // 1343 // ghara nahi to maTha banAyA, dhaMdhA nahi to pherI / beTA nahi to celA muMDA, aisI mAyA gerI // 1344 // oche narake udarameM, na rahe moTI baat| Adha sera ke pAtrameM, kaise sera samAta // 1345 // samakita zraddhA aMka he, aura aMka saba zUnya / / aMka jatana kara rAkhiye, zUnya zUnya dasa guNa // 1346 // hitakara mUDha rIjhAiye, ati hita paMDita loka / ardha dagadha jaDa jIvako, vidhava rijhAvata joga // 1347 // nayana zravaNa aru nAsikA, kara nahi karata kro| suta vanitA parivAra ko, acaraja kIso rahyo // 1348 // jaba taka tere punyakA, aura patA nahi karAra / taba laga guNA mApha he, avaguNa karo hajAra // 1349 // pApI dRSTi jIvane, dharma vacana na suhAya / ke UMce ke laDapaDe ke uThake ghara jAya // 1350 // nArI kapaTakI kothalI nArI kapaTakI khAna / je nArIke vasa paDyA, te na to saMsAra // 1351 // dharma karata saMsAra sukha, dharma karata nava nidha / dharma paMtha sAdhana vinA, nara tiryaca samAna // 1352 // Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (190) phUTa nAzakA mUla he, phUTa mata karo koya / . phUTa paDI nRpa hiMdameM dIyo dezako khoya // 1353 // damayaMtI nala naravare, rANI tajI niradhAra / / pAMDava pAMcAlI tajI, e jUvArI bhAcAra . // 1354 // jUvArI ghara RghaDI, mAkaDa kaMThe hAra / ghelI mAthe beDalo, rahe keTalI bAra // 1355 // rAjAke ghara rAtijo, bhAbhaja vinA na hoya / jo suve sAce kahe, to menAkI gata hoya // 1356 // paMDita bhaye masAlacI, vAtAM kare bnaaii| aurana ko ujalo kare, Apa aMdhere jAI // 1357 // rAMDa guru paisA paramezvara, chorA chorI sAdha / tIratha hamAre kona kare, gharameM hI vairAga // 1358 // sAsu tIratha sasarA tIratha, AdhA tIratha sAlI / mAvApa ko lAtaja mAru, saba tIratha gharavAlI // 1359 // je mANasa jeNI pare, samaje dharmano sAra / paMDita jana tenI pare, samajAve niradhAra // 1360 // jina pratimA pUjI nahi, dharyoM jo manameM dveSa / so nara mara kara kutA bhayA, jhAlara verA dekha // 1361 // kara maroDe cuDIyA tiDe, re mUrkha maNiyAra / apane piyuke kara vinA, kabhI na karUM sIsakAra // 1362 // Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 191) subhASitasaMgrahAntargatazlokAnAm akArAdyanukramaNikA. adya dhArA 2 asakRdakaraNAanyAyopArjitaM 11 janA 11 anAgataM yaH aNimisanayaNA 12-106 aMhimeko arhato dakSiNe 13 . ajJAnI nindati ayaM nijaH .. 18 anyasthAne kRtaM . api vaMzakramA- 16 anyakSetre kRtaM apakAriSvapi 20 arthalubdhakRtaaGgIkRtaM koTi- 25 aSTAdazamajarAmaravat anena tava aputrasya gahaM 27 atra droNazataMatiparicayA- 31 aMtha dharma ca aMbassa ya antako jantu- . anyathA cintitaM 38 alaso mandaastaM gate divA atilobho na majJaH sukhamA atyantakopaH aSTAdazaprakAraM 42 atibhuktaavazyabhavye aditiH sura- 66 asaMbhavaM hema- .43 ahaM ca pRthivI-... 66 43 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anilasyAgamo arthanAzaM anarthAya bhave asmAn sAdhu ahiMsA satya anityAni apamAnaM pura alasasya anRtaM sAhasaM adhvA jarA aparAdhazataM asaMtuSTA dvijA atha sa viSaya amedhyapUrNe adyApi nojjha amantramakSaraM ayaM nijaH paro cakrI akkhANa saNI anAgataM yaH apaThAH paNDitAH aho khala - anantajJAna ( 192 ) 73 .74 74 75 76 77 76 81 82 84 84 96 98 99 69 106 108 108 116 117 119 aSTAGgAi anucitakarmA aparIkSitaM abhracchAyA apasetva arthAnAmarja anabhyAse viSaM ardhAGge giri abhakSyabhakSaNAd azlIlA khalu asAsayaM jIviya agnirvipro antarviSamA aGgaM galitaM asitagirisamaM 119 120 121 122 122 124 125 127 129 130 130 131 131 132 - 168 132 133 134 asadbhiH zapathe-- anyA jagaddhita aho kimapi anukuruta: khala ajAtamRta avazyaM bhAvi azvaM naiva adhaH pazyasi 134 135 136 137 137 138 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (193) 198 anantaratna138 ayazcaNaka 158 mahaM tvaM ca . . 141 alaMkaroti hi 158 apado dUragAmI 142 amitaguNo'pi paNoraNIyAn 143 abhUt prAcI 160 akuberapurI . 143 asya mUrkhasya arthAgamo nitya- 144 akhileSu viha- 161 azvaH zastraM 148 agratazcaturo 162 arthAturANAM na 149 arthasya puruSo 162 antarvizati 149 akarNamakaro- ' . bhajAyuddhamRSi- 150 atidAnAd anarghamapi 151 aho durjana- 166 anukUle vidhI 152 annadAnaM mahA- 166 avyAkaraNamadhItaM 152 atisaJcaya- 171 manyaiH sAkaM 153 arthanAzaM mana- 174 arAvapyu- . 153 azvamedhasahasraM 176 malAtaM tinduka- 154 adrohaH sarva- 176 asmAkaM badarI- 154 amRtaM kirati 183 atiparicayA- 155 arthI karoti .. 183 asAre khalu 155 antaH zAktA agastitulyA, 155 baguNa DhaMke ... 189 adyApi durnivAraM. 156 sAghuddhiryazo Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (194) 111 111 118 120 126 129 140 AyuSkaM yadi AraMbhe natyi AzAmbaratve bhAhAranidrAmAdicauraprAghAtaM paripAlassa mohaAdau dharmadhurAAsanne vyasane zAmasUtravyUtaAyuH karma ca Adau namraH prAsaMsAraM, AsIdidaM prAdaraM labhate ApAtamAtramAyurdhanaM Ature vyasane AdAya mAMsabhAstanyapAnAbhAdo majjanaAyurvarSabhAsanameva 151 16 AvazyakadhyAna . 17 aAtmAyurnarake 21 prAyena hInaM 26 AdyastvaM 29 AgrahI bata 32 AvartaH saMzayA34 Abhiggahiya- . mApado mahatA42 prApadgataM hasasi 42 AdimadhyAnta47 pAzA nAma 54 Adau rAma60 zAnandatANDava Atmano mukha68 prArogyaM vidvattA 93 . bhAtmArthaM jIva ApannAzAya indro'pi kITatAM iha kila 98 itarapApa101 iha turagazataiH 103 iyaM sundarI 108 icchati zatI www.rom aro 159 161 166 172 173 93 181 97 154 155 157 168 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 195) m 167 169 169 172 173 175 187 157 uttabhapattaM 22 udyogaH khalu udyame nAsti 27 udyamena hi upato yaH 41 upadezo hi unmattaprema upakAraH paro upAyena praka 65 udArasya tRNaM uttamaM svArjitaM udyamaH sAhasaM udyamena vinA upakartuM yathA ulUkakAka 82 udaye savitA spAditA svaya- 86 ubhe mUtrapurISe utsaGge sindhu- 90 UrNA naiSa upaciteSu .. 93 RNakartA pitA upAdhyAyAdazA- 105 RNazeSo'gniudyamaH sAhasaM . 115 ekena dinena uttamAH sva- 120 ekarAvyuSitaudayati yadi 123 ekaM dRSTvA zataM uccAvayANi . 124 _eko dhyAnaupakAriSu yaH 125 ekataTAke udyoginaM puruSa- 128 ekAkSaraupakAro'pi 135 ekaH zlokautkandharo vitata- 147 ekenApi uSTrANAM ca 147 ekA bhAryA uttamA AtmanA 150 ekaM dhyAnaubairadhyayana 160 eke satpuruSAH Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 112 ( 196 ) eko hi doSo 138 kaNTako dAru- . ekena rAja- 148 karNAntAyataekastapo dvi- 153 kastUrIkRSNa ekena tiSThatA 158 kartuH svayaM eko'pi guNavAn 166 karmaNo hi ephena zuSka- 170 kapilAdugdha ekacakro ratho 176 kaTutumbI ekasya karma 180 kastvaM zUlI egA hiraNa- 187 kandaH kalyANaaizvaryasya 185 kalAratnaM OM namo vizva- 106 kanyAvikrAye-. oche narake 189 kastvaM lohitapraudAryeNa vinA kanyAprasUtasya auSadhaM zakuna 131 kanyA varayate kanyAgopUrNa- 2 kamalA kamale kallolacapalA 6 kavayaH parikastUrI pRSatAM 7 kaH kau ke kaSAyA deha- 21 kavayaH kiM na kartavyameva 26 kalpadrumaH kalpitakathaM vidhAtarmayi 43 kara maroDe karmaNo hi 57 kAke zaucaM kaH sarIsRpANAM .. 66 kAvyaM sudhArasakazcit kAnana- 72. kAko'pyAhUya 128 129 139 141 20 xx V. w .. of a no .. Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 . 126 kAntaM vakti kAryeSu mantrI kAmo'yaM kArya sapauruSe kAmalubdhe kutto kAvyeSu nATakaM kAkaH padmavame kAvyAlApAzca kAzyaM sutprakAntAviyogaH kAlena pacyate kAvA haMsa- kAlasya kati kAcid bAlA kAlo vA kAraNaM kAka mAhvayate kAcaH kAJcanakAma ! jAnAmi kAryeSu kA kiyadatra kiM citraM kilAtra yo / kiM tadvarNa 43 kiM ca pratyakSa. 55 kiM tayA kriyate kiM gItaM kiM mauktihAraM kiM tayA kriyate kimu kuvalaya85 kiM kavestasya 107 kiM kiM na 110 kiM brUmo 120 kiM punaH smarA- . 122 kiM janmanA 128 kiM kekIva 136 kiM kulena 142 kiM kulenopa151 ki kulena 156 kimatra citraM 173 kITikAsaMcitaM 185 kuGkumakajjala187 kuraGgamAtA kusaMsargAva kucelinaM 49 kuputreNa kulaM 56 kutrAmavAsaH 146 166 176 181 183 11 48 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulaM ca zIlaM kuTilagati: kuTilA lakSmI kumudavana kusthAnasya kusumAnAM yathA kusumastabaka kUlacchAyA kUna kUTaM dhamaM kUpeSu kUTasAkSI kRto hi saMgraho kRSNamukhI na kRzaH kANa: kRtakarma kRpaNena samo kRpaNa kothaLI kevalaM gaharI kenAdiSTau kecinnidrA kecidajJAnato keyUrA na kaivartIgarbha ( 198 ) 108 131 148 161 169 180 182 59 82 83 103 34 47 66 108 179 188 66 134 146 178 185 28 kaivarta karkaza - ko'yaM nAtha kokilAnAM ko nirdagdha koho pI koTaM ca bUTaM kohAbhibhUyA ko'yaM dvAri ko'tibhAraH kona yAti kSIrAbdheramRtaM kSatrANAM haya kSaNaM tuSTaH krodhaH kRpA krodho mUla cauraM majjana kSamA khaDgaM kSAmtaM na kSamayA vAhaM buddhi kSIriNyaH santu kSaNe tuSTAH kSaNe krozantaH zizavaH kSaNazaH kaNaza 97 28 45 93 102 129 130 140 175 178 4 23 35 36 46 54 106 109 116 132 136 145 192 Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 147 147 w w s s WWW m m w m ( 199) 156 gatAste divasA 156 gAtraM saMkucitaM 160 gAtraM kaNTaka169 girigahvareSu 177 . gItazAstra179 guNairumattatAM 60 guruM vinA 99 guNA guNazeSu 134. guNeSu yatnaH 141 guruNApi samaM 164 guruvo yatra 167 gurutyAge 27 gurvekavAkyA 5 guNagrAmA26 guroryatra parI47 guNo bhUSayate 78 guNavajana guNAH sarvatra 121 guNI guNaM vetti 136 guruzuzrUSayA 138 guNAnAmantaraM 140 guNairgaurava151 guNena spRhaNIyaH kvacid vINA kvacid bhUmau kSate prahArA kSamA balasAraM jalaM vArikSamAparaM tapo khalvATo khalaH sakriyakhala: sarSapakhalAnAM dhanuSAM khadyoto dyotate khalaH karoti khAdanna gacchAmi gavAzanAnAM gate'pi vayasi gate zoko na gantavyaM nagaragarbhagaH gatAnugatiko gargo hi pAdagaccha sUkara gavIzapatro gaganaM gaganA l 132 llh 133 152 165 82 171 171 172 174 175 176 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNavantaH klizyante gRhItvA tulasI gRhNAtyeSa ripoH gauravaM prApya grAmo nAsti grAsodgalita- ghaTaM bhivA ghaTaM bhindyAt ghara ghara bAjA ghara nahi to eeN lii ghore kaliyuge cakre tIrthakaraiH caturdazyaSTamI cakravartyapya catvAro naraka candre lAJchana caturaH sakhi cakrI trizUlI candanaM zItalaM calatyekena cAdyapi yadi cAtakasya mukha (200) 183 111 139 171 80 158 114 152 188 189 133 40 20 50 58 78 86 138 143 179 180 44 146 cAJcalyamuccaiH cANDAlazca daridra cittaM rAgAdibhiH cintAturANAM cittamantargataM cintayA nazyate citA cintA samA cikIrSite karmaNi cintanIyA hi citAM prajvalitAM citte bhrAnti caurANAM vaJcakA cauracaurA cyutA dantAH chaNaM bhatteNaM baTuM chaTThe chinno'pi rohati chidyante kRpaNAH janmanA brAhmaNo janmanA jAyate jaM ciya vihiNA jale viSNuH janakazcopa 197 172 29 103 124 145 162 173 182 185 76 81 171 96 103 177 186 25 38 49 66 78 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAgI jamma jale tailaM jammaMtIe janminAM prakRti -jaganmAta janasthAne bhrAntaM jambUphalAni jaTA neyaM janitA copanetA jananI janma jabarAIkA peMDA jaba taka tere jAtiryAtu jAnanti yadyapi jAyaM sataguNaM jAtA latA hi jAtApatyA jAteti zoko jAmAtA kRSNa- jAtA zuddha kulaM jAnAmi nAgendra jAyate narakaH jAnanti pazavo ( 201 ) 98 102 103 129 133 142 144 160 166 1.66 188 189 e 31 45 94 hada 109 122 142 190 167 174 jAtIyAt saGgare jADyaM dhiyo jinabhavanabimba jiNasAsaNassa jinabhakti jihe pramANaM jisakA kAma jinapratimA javitosu jIvanti sudhiyaH jIvo'nAdi jIbhImeM amRta jugupsAbhayA jUe pasanta jUvArI ghara je mANasa jainAgArasahasra jaino dharmaH no guNai jvaroSNadAha - jJAnasya jJAni jJAtibhirbhajyate jhaTiti parAzaya niyameNa 181 184 21 100 109 152 188 190 35 80 112 187 72 130 190 190 3 109 12 39 92 170 42 23 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1870 . 123 " 173. 186 w 74 w 66 ( 202) tamAkhu-bhaMga 39 tiNi sallA taM taM namati 60 tinneva ya lat zrutaM yAtu 56 tIrthasnAnatatra vAricarAH tIkSNadhAraNa tatra dAyaka 6. tIkSNairasimitasminnekA 66 tuSyanti bhojanaisatra tasya tuSTo hi rAjA tasmin padme tRNaM brahmavidaH tava nirvANa 71 tRSNAM chindhi tannetribhi tRtIyaM locanaM taruNaM sarSapa 99 tRNAdapi laghutava preSyo'smi 119 tejomayo'pi tathApi citra- 127 te kecidatarumUlAdiSu 134 tailastramiAMsatanuprAse sa 141 tailAdrakSed tasvaM kimapi 159 tridazA api ta? dhanusta 163 tyajantyasUtamAkhupatraM 163 trizalA sarvatAkaJcandra 94 trailokyavazatAvad gajaH 109 triSu zthAmA vAruNyaM druma- 123 tyajanti mitrANi tilasiktena 63 tvayA hatA titthabharA gaNahArI 187 trayaH sthAnaM 115 119 120 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cha * * 103 tyajanti zUrpasvayi varSati tyajedekaM tyAga eko dayA dAmaM ca darzane harate dazamyAM yasya daridrAdhigame dalastena dayaiva dharmeSu . dagdhaM khANDavadasaNadhayadaza dharma na dazazUnAdaza vyAghrA daridro'pi . damayaMtI nala dAyAdAH spRhadAnena pANidAnaM vittAd dAnaM bhogo dAtavyaM bhokta- . dAridryanAzanaM (203) 135 dAnaM supAtre 147 dAnakSaNe 180 dAnaM tapastathA 182 dAnena bhUtAni 14 / dAnaM siddhi56 dAriyAkula71 dAnaM pUjA 79 dAnena lakSmI101 . dAnena prApyate 104 dAne tapasi dAnaM darihassa 111 dAnArthino madhu121 dAreSu kiMcit 122 dAridrAn bhara 138 dAnopabhoga167 dAnAya lakSmI 160 divA kAkaravA didhakSanmArute divA nirIkSya divyajJAnayutA 11 divA pazyati divyaM cUtarasaM 15 dIrghAyuH svasti . 115 120 128 130 146 153 167 182 0 0 100 102 0 0 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 128 (204) .5 devapUjA gurU21 devapUjA dayA 27 devaguruprasA68 devanindA ca 72 devAnandodare dezATanaM 103 deyaM bhoja devA devI 123 dehIti vacanaM daityena dAnave dvau hastI 166 dyUtakArastalA169 dyUtaM sarvApadAM 179 dyUtaM ca mAMsaM 181 dyUtAd rAjya 62 dyUtAsaktasya 158 dvandvo dvigu44 dvAvimau puruSo 84 dvAvimau puruSo 151 dvAvimau puruSo 9 dharmaH parvagataH 10 dharmArambhe 14 dharmoM yasya durbhikSodayadugdhaM deyAdurcalAnAdurjanaH pariduhyaM hRdayaM durjayo'yamadu:kha strI duSTasya daNDaH duSTAnAM durjanadUSitaduSTA bhAryA durbalasya balaM durmantrI rAjyadurjanena samaM durjano jIyate dUpaNebhyo vini-- dUrasthAH parvatA dRzyaM vastu dRSTAnapi dRSTvA yatiyati devA visayadehe dravye devadravyeNa 166 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmabhraSTA hi dharmArthakAma dharmahIno dvija dharmahInAH kRmayaH dharmopadezena dhanADhyatA dharmo'yaM dhana dhanyAnAM giri dharmArthakAma dhanAni bhUmau dhanuSi dhanudhanikaH zrotriyo dharma karata dhigastu dhIrANAM bhUSaNaM dhUmrapAnarataM dhUmaH payodhara dhyeyastvaM dhyAnaM duHkhana sA dIkSA namaskArasamo navakAra ikka narayagai ( 205 ) 39 45 58 58 63 79 64 105 106 157 165 168 186 116 167 40 7ha 118 129 12 13 15 na vidyayA ma devapUjA na te narA na kayaM dINu na caurahArya na jAtu kAmaH na teSAM brAhmaNI namastubhyaM nasA jAI namasyAmo devAn na cAdau mugdha - narakhe nirjite na narmayuktaM na mAMsabhakSaNe nathiyasi koi narANAM nApito na nirmitaM na kAryA na yAce gajA na pazyati na svardhunI naratvaM durlabhaM na snehena 18 18 22 22. 26 26 28 32 34 36 46 51 51 56. 17 64 85 88 89. 102 102 107 110. Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 206) 183 183 117 129 28 . / na vAsayogyA na dharmazAstraM namastubhyaM na vizvaset na dAtuM na svAdu na seviyavvA nayAstava nalikAgatamapi na devAya na na tajjalaM navanItamayaM na vipramAdona viSaM viSanakraH svasthAnanamaskArasahasrana sthAtavyaM na tena sthaviro na sandhyA narasyAbharaNaM naSTaM naiva mRtaM na kazcidapi na yasya ceSTitaM 116 na mAtari na 117 na paNDitAH nayana zravaNa 121 nANaM niyama122 nArI-nadI nAhaM svargaphalo130 nAnAzAstra- 130 nAbhyastA bhuvi 135 nAtyantasarale135 nAnudyoga14. nAbhyarthaye 144 nANAvihAI 145 nAhaM jAnAmi 145 nAsti tudhAsamaM 148 nAsti vidyAsamaM 151 . nAlikerasamAnA 154 nA'satyavAdinaH 162 nArI kapaTakI 164 nirvIryA pRthivI 166 nirmamo. nagara168 nirantaraM yathA 174 nirvivekA maru175 nindantu nIti 117 119 124 161 170 * * ng ' * * * Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirdanta: karaTI nirdravyo dhananiSiddhamapyA nirarthakaM janma nijadoSAvRta nirvano badhyate nirvANadIpe nidrApriyo nirviSeNApi niSNAto'pi hi niHsArasya nipatanta utpa nimbo vAtaharaH gospi nUnaM hi te - necchanti prAkRtaM naikapuSpaM naivAkRtiH phalati naivAhutirna no satyena nyasto hanta nyakkAro hyaya pazya saMgasya (2009) 65 104 126 139 150 154 157 164 168 173 174 186 187 37 24 pade pade paJcendriyANi 40 15 IMTa 82 24 pakSapAto na me patyau pratrajite pacaviMzati paNDito'pi varaM paGgaM mUkaM ca paJcamo loka pacaitAni pazya lakSmaNa pazyannapi patnI prema pacaite pANDu pAnaM dADi pade pade parAnnaM prApya paropakAraH paJcApi mama patraM naiva yadA 70 107 patizvazuratA 5 paricaritavyAH paJcAzravAd pazcAddattaM 10 29 33 37 44 67 74 79 85 86 86 93 93 95 110 112 116 117 123 123 138 144 112 Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 208) 148 171 177 155 186 paThato nAsti 153 pipAsutA po vandya- 159 pibanti nadyaH paNDite hi 167 piNDe piNDe paNDite caiva mUrkha 170 pipIlikArjitaM paropakArAya phalanti 172 pibanti madhu . paJcame'hani vA 176 pIto'gastyena parokSe hanti 177 pItanIrasya pharopakAraMzUnya- 179 puruSasya darzaparo'pi hitavAn 180 puruSasya jarA paJcAzatpazca- 187 putrazca mUryo paMDita bhaye 190 puSpaM dRSTvA . pAne dharma 6 putramAMsaM . pAvakocchiSTa- 73 puNyaM kIrtipAtuM na prathama 75 purA garbhAdipAkaM kiM na 89 puSpeSu mAtA pA je dhana . 97 purISasya ca pAsA vezyA 102 puNyasya phalapAnIyasya rasaH 105 puSpeSu campA pAdAhataH 110 pustakaM yena pAnIyaM pAtu- 142 pustakasthA hi pAdapAnAM bhayaM 166 pUrva na mantro pApAnivArayati 178 pUmA paJcapApI dRSTi 189 pUrvopArjita 162 172 180 13 . Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 209) 154 165 171 173 176 20 . 190 149 173 pUjyate yadapUjyo- pUrveSAM yaH . pUgIphalAni pUrvajanmani pRthukAtaprabhAsvaM prANAnte'pi prazamarasapriyavAkyaprathamaM umbaraM prakRtemahAMprastAvasadRzaM / prAyA dvi-trimArabhyate na pravardhamAnaH prAkRta eva prAk pAdayoH prANasandehapradAnaM pracchana prAyaH prAptaprAptuM pAramapA- prAtaHrthata 26 prAptavyamartha 51 prathame nArjitA 95 pradoSe dIpaka117 priyavAkya 117 pratyahaM pratya14 prabhubhiH pUjyate phUTa nAzakA 31 baddhA yena 34 bandhanAni khalu 34 bahUnAmalpa bAlANa ravo bAlAdapi 45 bAlo'pi cauraH 63 viDAlavyAla vibhemi cintA89 bIjeneva 93 buddhaH phalaM 102 buddhipUrvaka 113 boSito'pi 124 brahmakule ca 126 brAhmaNAH kSatriyA 127 akte hi Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 210) . 162 120 140 186 155 brAhmaNAnAM dhanaM brahmacAriyatIbhavaNaM jiNassa bhattI jiNesu bhavabIjAkurabhaGgo'bhUd bhaktiM tIrthabhakkhaNe devabhaggo NaTTho bhavitrI rambhorumatadvaSo jaDabhadraM kRtaM kRtaM bhakAro kumbhabhaye mahati . mavanti namrAbhaMga vecI thI bhAgyAdhika bhAvanA mokSadA mAvaNa bhAve bhAveSu vidyate bhAvikAryAnubhAgyaM phalati bhAryAviyogaH 61 bhAraM sa vahate 127 bhikSAzanaM 18 bhikSurvilAsI 49 mikSo kanthA .72 bhImaM vanaM mur'imaamaa / bhRjjyante jvala- 101 bhedAnAM pari113 bhoge roga139 bho bhAdrapakSa 142 bhaume maGgalanAma . 145 mana eva maNamaraNediya mantre deve macaMgA bhiMgaMgA 188 malaM visayamahAvyAdhimahAtmagurumarmavAg dAsa mahato'pi kusaM42 mamaiva zAkena 57 manuSyANAM pazUnAM 145 mayA parijana 181 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madyatUrya - mahAkula matsyaH kUrmo mattebhakumbha madyamAMsA mahAnubhAva mahAjanAcAra mayyeva jIrNatAM mattastu markaTasya surA majjanti munayaH madyapasya kutaH mahAjanasya manasA cintitaM mAtApitR mAtA yadi viSaM mAtaGgI prathame mA matiH paradAreSu mAtR-svasR mAtaH zaila mAlave paJca ratnAni mAMsAsRga mAMsAsvAdana - ( 211 ) 50 58 65 69 71 78 91 113 122. 161 165 170 173 180 4 34 40 46 50 55 62 76 121 mAndhAtA sa mArge mArge mAtaraM pitaraM mAtRvat para mAteva rakSati mATho dhorI mitradrohI muNDaM ziro muktisaukhyaM muktvA niHzrIka mukhaM padmadalA muktAphalaiH kiM mUrkhastapasvI mUtrayanti mUrkhANAmapra mUrkhasya pa mRgA mRgaiH mRcyAlanI maune maunI maunaM kAla maukharya lAghava meghAM pipIlikA maune maunI 198 162 168 170 178 188 59 68 118 133 -- 135 184 18 10 81 136 31 124 134 149 164 81 134 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (212) 108 113 136 137 144 maunaM kAlamaurya lAghavayaskalyANakaro yasyAsti vittaM yatnAnusAriNI yadetatpUrNe yastamA yad bhagnaM yadi nAmA'sya yatrAkatistatra yad durgAmaTavIyatra nAsti manaH yatra jIvaH zivayathAmRtarasAyasyAdyayaM zaivAH yasya buddhiyadi svabhAvAyaH saMsArayanya nAsti yasya dRSTiyaH kaumArayasyAnIyata 149 yaH prApya .164 yaH sarvamUlottara 1 yattvavetra11 yasyAsti 15 yaH sundara24 yasya SaSThI 40 yadi rAmA 41 yatra nAsti yastu saMcarate 43 yaH paThati 18 yathA dezastavA 54 yatra vidvajjano yatrAtmIyo. yathA kharazcandana yayoreva samaM 72 yadi nAma deva yadi vA yAti yayA''miSaM / yasmin deze na yathA gajapatiH 106 yazca saMcarate yasyAstasya 10. yasya mitreNa 148 148 . 148 148 149 119 153 161 164 102 167 171 176 177 179 159 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (213 ) 72 81 ye . - 141 148 yaH pRSTvA kurute yathA cittaM tathA yathA paropakAreyasya nAsti yaH svabhAvo yazcintitaM yAnapAtrasamaM yAvanti romayAsyAmyAyatanaM yAtyekato yAsyatyadya yA deve devatAyAvatsvasthayAM cintayAmi yA matirjAyate yAsyati jaladharayAvajjIvaM sukhaM yAvat svastho yAcanA hi yuddhaM ca prAtayudhyante patiye rAtrau sadA / ye pibanti 181 yeSAM na vidyA 181 ye rAmarAvaNA ye pAtAla82 ye gAyanameM 83 yo lacaM 188 yo dadyAtkAJcanaM 12 - yogena yogI 15 yo yathA yena yo rAtriMcara yo na saMcarate 75 yo vartate 77 yo nAtmaje yojanAnAM sahasraM 104 yauvanaM jarayA 129 yauvanaM saphala yauvanaM dhanaravicariyaM rajojuSe janmani rathasyaikaM ratyAptapriya176 ratnena kAJcana16 raktaH zabdena 40 rasAtalaM yAtu 178 182 27 101 44 >> GAGGxce 114 119 125 125 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (214) .146 101 111 126 132 ar 0 50 . 118 or ravirapi na ratnAkaraH kiM raktatvaM kamalArAgo dveSarAjaMstvaM rAjA rAjAnarAjyaM yAtu rAmasya brajanaM rAjAnaH khecarendrAzca rAjyaM niHsacirAjA kulavadhUrAtrirgamiSyati rAgAdyai ripu-. rAjJi dharmiNi rAjAbhiSeke rAmo rAjamaNiH rAjaMstvatkIrtirAjapatnI guroH rAjAke ghara rAMDa guru paisA riktapANina rudhiramAMsarere cAtaka 135 re re rAsabha 177 lakSmIstaM 183 lajjA dayA 29 lajjAyauvana59 laGkezo'pi 61 lakSmIH kaustubha- 68 labane ye guNAH 70 lAlane bahavo 76 likhitA citra95 lubdho na luddhA narA loke kalaGka159 lobhazvedaguNena 121 lokAcArAnu143 lokebhyo nRpati163 lokaH pRcchati 164 lobhamUlAni 170 lobhAt krodhaH 190 lobhAviSTo naro 190 varabAlAmuha 98 vanakusumaM 132 varSa megha 145 vasudhAbharaNaM . 0 0 0 0 0 0 0 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (215) 131 149 vahijvAlAvaJcakatvaM varaM prANaparivaraM na rAjyaM varaM vRndAvane vayovRddhAbane'pi siMhA vastraM pAtraM varaM parvatavaraM maunaM varaM bhikSAzivaraM vanaM . 156 165 . 178 1 1 25 vApI kApi .36 vApI vapra38 vAlI joiDa 46 . vAmasvarA zivA 52 vAridastRpti65 vArtA ca kautupha70 vAGmAdhuryA70 . vAhane ye guNAH 78 vAso valkala83 vANI rasavatI 83 vinA gurubhyo 83 vizvAmitraparAzara(7 vidvattA vasudhA 88 vidalayati viNazro sAsaNe 99 vihAya jambUko 104 viralA jAnanti 108 vizvasennahi 132 vidhukarapari159 vivekaH saMyamaH vizvAsaprati vinA kAryeNa 8 vidyA nAma vazyauSadhaM 94 varaM garbhasrAvo vastrahInamalabane raNe varaM reNuvane'pi doSAH vaNikpaNyAjanA varameko guNI banAni dahato vasIkaraNa yaha vAtAhAratayA Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (216) . 179 82 187 . 143 124 vinAmUlaM ca vibhUtistyAgavilagnazca vidyullatA vijetavyA vidyA nAma vilambo naiva vijayApatravidyAdambhaH virodho naiva vinayena vidyA viSayavyAkulaviveko na viSasya viSayAviprA'smin vinA gorasaM vizAkhAntaM gatA vidyA mitraM vitta tyAgaH vidyA vinayovidezeSu dhanaM vivekaH saha viduSAM vadanAd 64 vihAya pauruSaM 79 vItarAgaM smaran vIrieNaM tu vRkSacchAyA 98 vRthA caikAdazI 101 vRkSa kSINaM109 vRkSApravAsI 111 vRthA vRSTiH 116 vezyA rAgavatI 120 vezyAso madana vezyAkA vezyAsaktasya vepathumalinaM 129 vaidyA vadanti vaidyarAja nama14. vaidyo guruzca 146 vairavaizvAnara165 vaikalyaM dharaNIvyAdIrpaNa vyartha dAnaM vyApAre vAG vyAje syAd 175 vyAghra ca 139 167 169 171 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 217) 119 73 . 119 zateSu jAyate zazakIgarbhasaMbhUtaH zaThaM prati zakyo vArayituM zazini khalu zakraM vanazatrUNAM sapana: zaraNyastvaM zatrujayazirozakaTAt paJca zambhusvayaMbhU- zatrujayaH zivazaradina zazidivAkarazamIgarbhasya zataM vihAya - zanaiH panthAH zayyA vakhaM .. zAle niSpratibhazAvyena dharma zAstraM bodhAya zAne sunizcita- ziSTe saMgaH 22 zizUnAM jananI 53. zirasaH sphura54 zilA bAlA jAtA 71 zirasA dhAryate zIlaM nAma zuci bhUmigataM . 20 zuklatrayodazyAM 117 zuzrUSasva gurun / 76 zuddhAntasaMbhoga- .. 125 121 zucitvaM tyAgitA 170 123 zUdro'pi zIla- 24 126 zUreSu vighneka . 49 zUnyaM vAsagRhaM 137 zUlI jAtaH 141 142 zRgAlo'pi 152 zobhate vidyayA zramaNasturago 159 zrIzAMtinAthAdaparo zrItIrthapAntha- 1096 bhImannemi zvAnacarmagatA 121 zvapAkIgarma 5 pradhAlutAM 135 51 mAmabhAma Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (218 bhotraM zrutenaiva 60 sarvajJamIzvarazrIzajayabhUSaNaM- 62 saMsArapAzo zrIzatrujayazakravAraNa 87 satI surUpAzvetAmbaradharA 106 sapatnIdarzanaM zrutivibhinnA 153 satkArayanti zloko 175 sahajAndhadRzaH aSaNasavanaM 185 sanmArge tAvaSaTpadaH puSpa-.-., 3 sarvAmirapi paSTiminake 109 satIvrate'gno SaTko bhiyate 126 sattveSu maitrI SaD doSAH 168: sahavAsI hi saMtI kuMthU bha 1 saddharmavImasatrAgArazatAni 3 saMpadi yasya satyapUrva 7. satyenAgnisaMgrAmasAgara- 12 santaH saJcaritosa. baTa: 14 sayaH prItikaro satyaM zocaM 18 satikA DhekarA saMsArAbhbhodhi- 22 saMvatsareNa yat sayaM pamaJjaNe 22 satyena dhAryate sa ki sakhA 24 saMpalyAhisampadi yasya 26 sameSu zaurya saMsAmmi asAre sacchidro satyaM brahma ....38 sadA vakraH sadA m cocm 131 . 131 136 144 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMprAme subhaTesadyaH phalati sahate zarazata satsaGgAd satyaM brUyAt samatvAkAGkSiNI saraso viparItasahasA vidadhIta sarpadurjana sarvanAze satyena dhAryate sarpANAM ca sarpaH krUraH satyaM vapo sa jIvati sadbhireva sadbhiH saMbodhya sadvidyA yadi sajanA eva santi svAduphalA saMbhinnatAlu samakita zraddhA sAkAro'pi ( 219 ) 149 150 150 150 154 157 163 164 167 168 169 1.70 171 172 172 174 175 175 175 185 186 189 11 sAyara jalassa sAraGgI siMha sAbadhayoga sAdhutrIbAla sAdhAraNataru sAdhUnAM darzanaM sA bhAryA yA sA zrIryAna sAsu tIratha siMho balI siddhArtharAjA sIdanti santo sIha sauNa na sIvAcintAkule suguNaM viguNaM sujano na yAti sukhasya duHkhasya surAhiM sura sutaM patataM sulabhAH puruSA subhASitena gItena sukhaM hi sukhArthI ca 13. 15 41 56 147 1 174. 174 190 9 33. 8. 105 163. 39 46 74 106 143 190 191 164 173 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suhako mAtayaH sUrya bhartArasacimukhe durAcAre setuM gatvA sevayA dhana- saumitrirvadati sauvarNAni saro- strINAM zrINAM khargatasya svazlAghA . strINAM caritraM bINAM dviguNasvAmidrohI svakAryaparasvapati yA strIjAtau dAmmi- strINAM guhyaM khaSTA yantra strIcaritraM prema- sthitiM no re svagRhe pUjyate sthAnabhraSTA ( 220) 179 strINAM sparzAt . 11 55 sthAna eva 80 smRrAmapi gajo 19 svamA naiva 177 hantA palasya 160 haMsA dUranivAsinte 165 hasanto helayA . 79 17 hariharacaurANaNa 23 hasamtI pRthivI hastAdapi na 150 hareH padAhatiH . hastamukSipya 156 hastI sthUlatanuH hasvasya bhUSaNaM 166 1.2 harma gocaraM 178 120 hAsvAdiSaTkaM 122 hAko mukha 121 124 hitakara mUDha 131 hemanudharA 146 he dAhinya 26 145 he sadratna 152 helAndolita 106 161 helayA rAja Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naMbara. 1 viSayAnukramaNikA. 6 uu zrI navakAra mantra sapta smaraNa 2 3 bRhad ajitazAMti nAmaka prathama smaraNa laghu ajitazAMti nAmaka dvitIya smaraNa 4 namiUNa nAmaka tRtIya smaraNa 5. gaNadharadeva stutirUpa caturtha smaraNa 6 guru pAratantrya nAmaka paMcama smaraNa ha sigghamavaharau nAmaka SaSTha smaraNa 8 uvasaggaharaM nAmaka saptama smaraNa bhaktAmara stotra 10 zrI vRddha zAMti 11 jinapaJjara stotra .... viSaya. .... .... RSimaMDala stotra.... 12 13 goDI pArzvajina vRddha stavana .... 10.0 .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... pRSTha. .1-6 6-8 9-10 10-13 13-14 15-16 An 17-22 22-26 26-28 29-34 34-40 Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naMbara. 14 zrIgautama svAmIno rAsa 11 zrI zatruMjayamo rAsa 16 kalyANamandira stotra 17 tijayapahutta stotra .... 18 jaya tihuNa stotra 16 gautamASTaka 20 padmAvatI ArAdhanA 1000 nava graha zAnti stotra 21 22 tAvano chanda 23 zrI sarasvatI stotra viSaya. : / ..... .... .... .... .... .... Joo .... pRSTha. 40-49 50-60 61-66 66-67 67-71 71-72 - 72-75 75-77 77-79 79-80 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nityasmaraNa pATha | navakAra maMtraH / Namo arihaMtANaM // 1 // Namo siddhANaM // 2 // Namo AyariyANaM || 3 || Namo uvajjhAyANaM // 4 // Namo loe savvasAhUNaM || 5 || eso paMca mukAro // 6 // savvapAtrapaNAsaNo // 7 // maMgalANaM ca savvesiM // 8 // paDhamaM ivai maMgalaM || hai | zrIsata smaraNAni prArabhyante // tatra prathamam zrI bRhad - ajitazAMti smaraNam / " ajiji savvabhayaM saMtiM ca pasaMta savvagayapAvaM // jayaguru saMti guNakare, dovi jiNavare paNivayAmi // 1 // gAhA // vavagaya maMgula bhAve, te iM viula tavanimmala sahAve // nirutrama mahaSpabhAve, thosAmi sudiTTha sabbhAve || 2 || gAhA // savva dukkha pasaMtINaM, savva pAvappasaMtiM // sayA ajiya saMtINaM, namo ajima saMtiNaM // 3 // silogo || ajiya jirA suhRppavattaNaM, tava purisuttama nAmakittaNaM // taha ya dhi Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. maippavattaNaM, tava ya jiNuttama saMti kittaNaM // 4 // mAgahimA // kirizrAvihi saMcitra kamma kilesavimukkhayaraM, ajiaM nicinaM ca guNehiM mahAmuNi siddhigayaM // ajiassa ya saMti mahA muNiNo vitra saMtikaraM, sayayaM mama nivvui kAraNayaM ca namasaNayaM // 5 // prAliMgaNayaM // purisA jai dukkhavAraNaM, jai bha vimaggaha sukkhakAraNaM // ajibhaM saMtiM ca bhAvo, abhayakare saraNaM pavajahA ||6||maaghiyaa / / araha rai timira virahiamuvaraya jaramaraNaM, sura asura garula bhuyagavai payaya paNivaiyaM // bhajiyamahamavizra sunaya naya niuNamabhayakaraM, saraNamuvasaritra bhuvi divijamahiaM sayayamuvaName / / 7 // saMgayayaM / / taM ca jiNuttamamuttama nittama sattadharaM, aJjava maddava khaMtivimutti samAhi nihiM // saMtikaraM paNamAmi damuttamatitthayaraM, saMtimuNI mama saMtisamAhivaraM disau // 8 // sovANayaM / / sAvasthipuvvapatthivaM ca varahasthi matthaya pasattha vitthinna saMthiaM, thira sariccha vacchaM mayagala lIlAyamANa vara gaMdhahatthi patthANa patthiyaM saMthavArihaM / ithihatthabAhuM dhaMtakaNaga ruaga niruvahaya piMjaraM pavara lakkhaNovacitra somacArurUvaM, sui suhamaNAbhirAma parama ramaNija varadeva duMduhi ninAya mahurayara suhagiraM // 6 // veDDao / / ajiaM jiArigaNaM, jina sabamayaM bhavohari // paNamAmi ahaM payo , pAvaM pasameu me bhayavaM // 10 // rAsAluddhamao / / kuru jaNavaya hasthiNAra narIsaro paDhamaM to mahAcakava Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bRhada - prajitazAMti smaraNam / ( 3 ) TTibhoe mahappabhAvo, jo bAvatAra puravara sahassa vara nagara nigama jaNavayavaI battIsArAyavara sahassANutrAya maggo / caudasa vara rayaNa nava mahAnihi causaThThi sahassa pavara juvaINa suMdara vaI, culasI iya gaya raha saya sadassa sAmI nava gAmakoDi sAmI sIjo bhArahaMmi bhayavaM // 11 // Duyo / taM saMtiM saMtikaraM, saMtiSNaM savvabhayA / saMtiM thuNAmi jiNaM, saMtiM viu me / / 12 / / rAsAnaMdiyaM // ikkhAga videha narIsara, naravasahA muNivasahA || nava sAraya sasi sakalAgaNa, vigaya tamA vihucarayA || ajiuttama vea guNehiM mahAmukhi, amiya balA viula kulA || paNamAmi te bhavabhayamUraNa, jaga saraNA mama saraNaM / / 13 / / cittalehA // deva dAviMda caMda sUravaMda haTha tuThTha jiha parama, laThTha rUva dhaMta rUppa paTTa se suddha niddha ghavala || daMtapaMti saMti satti kitti mutti jutti gutti pavara, ditta avaMda ghea savvalo abhAvi + bhAvaNeya paisa me samAhiM || 14 || nArAyao || vimala sasikalA ireasomaM vitimirasUra kalAire tetraM / tiyasavaigaNAire rUvaM, dharaNidharappavarAharea sAraM // 15 // kusumalayA || satte ya sayA- ajiaM, sArIre abale aji // tava saMjaya aji, esa thuNAmi jiNaM azriM // 16 // agapariraMgizraM // somaguNehiM pAvadda na taM navasaraya sasI, teya guNehiM pAvai na taM navasaraya ravI / rUvaguNehiM pAvai na taM tisagaNavai, sAraguNehiM pAvai na taM dharaNidharavaI // 17 // khijjiyaM | vitthavara pavatayaM tamarayara hicaM, dhIra Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 4 ) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. jaNa thuci cutra kalikaluSaM // saMtisuhaSpavattayaM tigaraNa payo, saMtimahaM mahA muNi saraNamuvaName || 1 || laliayaM // viNazraNaya sira rai aMjali, risiMgaNa saMdhucaM thimi / vivAhiva dhaNavai naravaha, thua nahiyaccitraM bahuso // ai gaya saraya divAyara, samahitra sappabhaM tavasA : gayaNaMgaNa viyaraNa samujhya, cAraNa vaMdi sirasA / / 19 / / kisalayamAlA // asura garula parivaMdiaM, kinnaroraga namasi || deva ko DisayasaMthucaM, samaNa saMgha parivaMdi // 20 // sumuhaM // abhayaM aNahaM, arayaM aruyaM / aji ajinaM, payaco paName ||21|| vijjuvilasi / AgayA varavimANa, divdha kaNaga raha turaya pahakara saehiM hulizraM // sasaMbhamoaraNa khubhitra, luli cala kuMDalaM gaya tirIDa sohaMta maulimAlA // 22 // yo || jaM surasaMghA sAsura saMghA, vera viuttA bhatti sujuttA Ayara bhrUsiya saMbhama piMDi, susuvimhiya savvabaloghA || uttama kaMcaNa rayaNa paruviya, bhAsura bhUmaNa bhAsuriaMgA gAya samoNaya bhattivasAgaya, paMjalipesiamIsa paNAmA || 23 || rayaNamAlA || vaMdiUNa thoUNa to jiNaM, tiguNameva ya puNo payAhiNaM / / paNa miUNa ya jiNaM surAsurA, pamuiyA sabhavaNAI to gayA || 24 // khittayaM // taM mahAsumihaMpi paMjalI, rAga dosa bhaya moha vajjiyaM // devadANava nariMda vaMdi saMtimuttama mahAtavaM name || 25 || khittayaM // aMbaraMtaraviyAriNihiM, lali haMsabahugAmizizrahiM || pINa soyithaNa sAlikhihiM, sakala kamaladalaloaNi Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bRhad-ajitazAMti smaraNam. prAhi // 26 // dIvayaM / / pINa niraMtara thaNabharaviNamiya gAyalayAhiM, maNikaMcaNa pasiDhilamehala sohia soNitaDAhiM / / varakhiMkhiNineura satilaya valaya vibhUsaNiyAhiM, rahakara caura maNohara suMdara daMsaNiyAhiM // 27 // cittakkharA // devasuMdarIhiM pAya baMdiaAhiM vaMdiA ya jassa te suvikamA kamA, appaNo niDAlaehiM maMDaNoDaNappagAraehi kehi kehi vi / avaMgatilaya pattaleha nAmaehiM cillaehiM saMgayaM gayAhiM, bhatti sanniviDa vaMdaNAgayAhiM huMti te vaMdiyA puNo puNo // 28 // nArAyao // tamahaM jiNacaMda, ajiaM jinamohaM / / dhuasavvakile saM, payo paNamAmi // 29 // naMdiayaM / / thuavaMdissArisigaNa devagaNehiM, to devavahUhiM payo paNamiyassA // jassa jaguttamasAsaNayassA, bhattivasAgayapiMDiayAhiM // deva varaccharasA bahuaAhiM, suravararaiguNa paMDiayAhiM / / 30 // bhAsurayaM / / vaMsa sadda taMti tAla melie tiukkharAbhirAma saddamIsae kae a, suisamANaNe suddha saja gIa pAya jAlaghaMTihiM // valaya mehalAkalAva neurAbhirAma sadda mIsae kae ya, devanaTTiAhiM hAva bhAva vinbhamappagAraehiM nacciUNabhaMga hAraehiM vaMdiprAya jassa te suvikkamAkamA / tayaM tiloya savva satta saMtikArayaM, pasaMta savva pAva dosa mesahaM namAmi saMtimuttamaM jiNaM / / 31 // naaraayo| chatta cAmara paDAgajUna java maMDiyA, jhayavara magara turaga sirivaccha sulNchnnaa|| dIva samudda maMdaradisAgayasohimA, satthiya vasaha sIha rahacakavaraMkiyA // 32 // lali Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. ayaM // sahAvalaThA samappaiSThA, pradosa duThA guNehiM jihA // pasAyasihA taveNa puDhA, sirIhiM iTA risIhiM juTThA // 33 // vANavAsiyA // te taveNa dhupa savva pAvayA, savvaloahira mUla pAvayA // saMthuprA ajiyasaMti pAyathA, huMtu me siva suhANa dAyayA // 34 // aparAMtikA // evaM tava bala viulaM, thunaM mae ajia saMti jiNajuyalaM // vavagaya kamma rayamalaM, gaI gayaM sAsayaM viulaM // 35 // gAhA // taM bahuguNappasAyaM, mukkha suheNa parameNa avisAyaM // nAseu me visAyaM, kuNau a parisAvina ppasAyaM // 36 // gAhA // taM moeu anaMdi, pAveu a naMdiseNamabhinaMdi / parisA via suhanaMdi, mama ya disau saMjame naMdi // 37 // gAhA || pakkhi cAummAse, saMvaccharie avassa bhaNiyo / soavvo savvehi, uvasagga nivAraNo eso // 38 // jo paDhai jo anisuNai, ubho kAlaMpi ajiya saMtithayaM // na hu hu~ti tassa rogA, puvvuppannA vi nAsaMti // 36 // jai icchaha parama payaM, ahavA kittiM suvitthaDaM bhuvaNe // tA telukkuddharaNe, jiNavayaNe AyaraM kuNaha // 40 // dvitIyaM laghu ajitazAMti smaraNam / ullAsikamanakkha niggayapahA daMDacchaleNaM giNaM, vaMdArUNa disaMta ivva payarDa nivvANamaggAvali // kuMdiMdujala daMtakati misao nIhaMta nANaMkurU, kere dovi duija solasa 1 saMvacchara rAIe adiahe a, iti pAThAntaram / Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIyaM laghu ajitazAMti smaraNama. jiye thosAmi khemaMkare // 1 // carama jalahinIraM jo miNiaMjalIhiM, khaya samaya samIraM jo jiNijA gaIe // sayala nahaya laMbA laMghae jo paehiM, ajiyamahava saMtiM so samattho dhuNeuM // 2 // tahavi hu bahumANullAsa bhattibbhareNa, guNakaNamiva kittihAmi ciMtAmaNi vya / alamahava aciMtA NaMtasAmatthaosiM, phalihai lahu savvaM vaMlliaM NicchiaM me // 3 // sayalajayahiANaM nAmamitteNa jANaM, vihaDai lahu duchAnichadoghaTTathahaM // namirasura kirIgghiSTha pAyAraviMde, sayayamajima saMtI te jiNidebhivaMde // 4 // pasarai varakittI vaDdae dehadittI, vilasai bhuvi mittI jAyae suppvittii|| phurai paramatittI hoi saMsArachittI, jiNaju payabhattI homa ciMtorusattI / / 5 / / laliapayapayAraM bhUridivyaMgahAraM, phuDaghaNarasabhAvo dArasiMgArasAraM // aNamisaramaNijja iMsaNacche abhIyA, iva puNamaNi baMdhA kAsi naTTovadhAraM // 6 // thuNaha ajiasaMtI te kayA sesa saMti, kaNayarayapasaMgA chajae jANimuttI // sarabhasapariraMbhA rAbhinivvANalacchI, ghaNathaNaghusi Nikku ppaMkarSigIkayavya // 7 // bahuvihanayabhaMgaM vatthuNicaM, maNicaM, sadasadaNabhilappA lappamegaM agaM / iya kunaya viruddhaM suppasiddhaM ca jesi, vayaNamavayaNijaM te jiNe saMmarAmi // 8 // pasarai tiyaloe tAva mohaMdhayAraM, mamai jaya masannaM tAva micchattachannaM / phurai phuDaphalaMtA gaMtaNANaM supUro, payaDamajiyasaMtI jhANasaro na jAva / / 6 // ari kari hari tiNhU NhaMbu corAhivAhI, samara Damara mArI rudda khuddovasaragA // palaya Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --annow (8) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. majinasaMtI kittaNe jhatti jaMtI, niviDataratamohA bhakkharAluMkhiavva / / 10 // niciaduriadAru dittajhANaggijAlA, parigaya miva goraM, ciMtidhe mANa rUvaM / / kaNaya nihasarehA kaMticoraM karijA, cirathiramiha lacchi gADha saMthaMbhimavva // 11 // aDavi nivaDiyANaM patthivuttAsiANaM, jalahi lahari hIraM tANa gutti ThiyANaM // jalia jalaNa jAlA liMgiANaM ca jhANaM, jaNayai lahu saMti saMtinAhAjiyANaM // 12 // hari kari parikiNNaM paka pAikkapuNNaM, sayalapuhavi rajaM chaDDiaM ANasajaM / taNamiva paDilaggaM je jiNA muttimaggaM, caraNamaNupavanA huMtu te me pasannA // 13 // chaNasasivayaNAhiM phullanittuppalAhiM, thaNabharanamirIhiM muTThigijodarIhiM // lalia bhualayAhiM pINa soNitthalIhi, sayasura ramaNIhiM baMdizrA jesi pAyA // 14 // arisa kiDibhakucha gaMThi kAsAisAra, khaya jara vaNa lUA sAsasosodarANi / / nahamuha dasaNacchI kucchikaNNAiroge, maha jiNajuna pAyA suppasAyA haraMtu // 15 // ina guruduhatAse pakkhie cAumAse, jiNavara duga thuttaM vacchare vA pavittaM / / paDhai suNai sijjhAeha jhAeha citte, kuNaha muNaha vigdhaM jeNa ghAeha sigdhaM // 16 // iya vijayAjiyasattuputta siriajiyajiNesara, taha prairAvisaseNa taNaya paMcama cakkIsara / titthaMkara solasama saMti jiNavallaha saMthuma, kuru maMgala mama harasu duriyamakhilaMpi thuNaMtaha // 17 / -~ Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI namiUNanAmakaM tRtIyaM smaraNam . zrI namiUNanAmakaM tRtIyaM smaraNam / namiUNa paNaya suragaNa, cUDAmaNi kiraNaraMjiyaM suNiNo // calaNajualaM mahAbhaya, paNAsaNaM saMthavaM vucchaM // 1 // saDiya kara caraNa naha muha, nibuDu nAsA vivanna - lAvaNNA || kucha mahArogAnala, phuliMga niddaDha savvaMgA ||2|| te tuha calaNA rAhaNa, salilaMjalise vaDhiya cchAyA || vaNa davadaDhDhA giripAyava vva, pattA puNo lacchi // 3 // duvvAya khubhiya jalanihi, ubbhaDa kallola bhIsaNArAve || saMbhaMta bhaya visaMThula, nijjAmaya mukkavAvAre || 4 || avida liya jANavattA, khaNeNa pAvaMti icchitraM kUlaM // pAsajiNa calajualaM, niccaM citra je namaMti narA || 5 || khara pavazuddhaya vAdava, jAlAvali miliya sayala duma gahaNe || jaMta muddha miya bahu, bhIsaNarava bhasimi vaNe // 6 // jagaguruNo kamajucalaM, nivvAviya sayala tihuNA bhoyaM // je saMbharaMti maNuA, na kuNai jalago bhayaM tesiM // 7 // vilasaMta bhoga bhIsaNa, phuriaruNa nayaNa tarala jIhAlaM // ugga bhuaMgaM navajalaya, satyahaM bhIsaNAyAraM || mannaMti kIDa sarisaM, dUra paricchUDha bisama visavegA || tuha nAmakkhara phuDasiddha, maMta guruA narA loe // 6 // aDavI bhilla takkara, puliMda - saddala saddabhImAsu || bhayavihura bunnakAyara, ullUri pahi satthAsu || 10 || aviluttavihavasArA, tuha nAhI paNAmamavAvArA || vavagaya vigdhA sigdhaM, pattA hiya icchiyaM ThANaM // 11 // paJjali AnalanayaNaM, dUravidhAriyamuhaM mahAkAyaM // ( 9 ) Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. naha kulisaghAyavili, gaiMdakuMbhatthalAbho // 12 // paNaya sasaMbhama patthiva, nahamaNimANikka paDi paDimassa || tuha vayaNa paharaNadhArA, sIhaM kuddhaMpi na gati // 13 // sasidhavala daMtamusalaM, dahikarullAla buTTiucchAhaM // mahupiMga nayaNajualaM, sasalila navajalaharArAvaM // 14 // bhImaM mahAiMdaM, accAsanaMpite navi gaNaMti || je tumha calaNa jubhalaM, muNiva tuMgaM samallINA || 15 || samarammi tikkha khaggA, bhighAya paviddha uddhayakabaMdhe || kuMtaviNibhinna kari kalaha, mukkasikAra pauramma / / 16 / / nijiya dappuddhara riu, nariMdanivahA bhaDA jasaM dhavalaM || pArvati pAva pasamiya, pAsajiNa tupabhAveNa || 17 || roga jala jalA visahara, corAri, maIMda gaya ra bhayAI || pAsa jiNanAma saMkittaNeNa pasamaMti savvAI // 18 // evaM mahA bhayaharaM, pAsa jigidassa saMthavamuraM / bhaviya jaNANaMdayaraM, kallA paraMparanihANaM // 16 // rAya bhaya jakkha rakkhasa, kusumiNa dussau rikkha pIDAsu // saMkAsu do paMthe, uvasagge taha ya rayaNIsu // 20 // jo paDhai jo anisurAi, tANaM kaiyo ya mANatuMgassa || pAso pAvaM pasameu, sayala bhuvaNaccizra calaNo // 21 // - zrI gaNadharadeva stutirUpaM caturthaM smaraNam / taM jayau jae titthaM, jamittha titthAhitreNa vIreNa // sammaM pavattiyaM bhavva, saca saMtAya suhajaNayaM // 1 // Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gaNadharadeva stutirUpaM caturtha smaraNam . (11) nAsiya sayalakilesA, nihayakulesA pasattha suhalesA // sirivaddhamANa titthassa, maMgalaM ditu te arihA // 2 // nihaDakammabIA, bInA parameThiNo guNasamiddhA // siddhA tijaya pasiddhA, haNaMtu dusthANi titthassa // 3 // AyAramAyaraMtA, paMcapayAraM sayA payAsaMtA // AyarizrA taha titthaM, nihaya kutitthaM payAsaMtu // 4 // sammasuma vAyagA vAyagA ya, sivAya vAyagA vAe / / pavayaNa paDaNIya kae, varNitu sabassa saMghassa // 5 // nivvANasAhaNujjuya, sAhUNaM jaNi savva sAhalA // titthappabhAvagA te, havaMtu parameThiNo jaiNo / / 6 // jeNANugayaM NANaM, nivvANaphalaM ca caraNamavi havai // titthassa daMsaNaM taM, maMgulamavaNeu siddhiyaraM // 7 // nicchammo suyadhammo, samagga bhavvaMgivagga kayasammo // guNasuThiassa saMghassa, maMgalaM sammamiha disau // 8 // rammo carittadhammo, saMpAvitra bhavvasatta sivasammo / / nIsesa kilesaharo, havau sayA sayala saMghassa / / 6 / / guNagaNa guruNo guruNo, sivasuhamaiNo kuNaMtu titthassa / sirivaddhamANapahupaya-Diassa kusalaM samaggassa // 10 // jiyapaDivakkhAjakkhA, gomuha mAyaMga gayamuha pamukkhA // siri baMbha saMti sahiA, kaya mayarakkhA sivaM ditu // 11 // aMbA paDihayaDiMbA, siddhA siddhAiyA pavayaNassa / / cakkesari vaharuTTA, saMti surA disau sukkhANi // 12 // solasa. vijAdevIo, ditu saMghassa maMgalaM viulaM // acchuttA sahiAmao, vissuma suyadevayAu samaM // 13 // jiNa sAsaNa Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (12) zrI sapta smaraNA di nityasmaraNa. kaya rakkhA, jakkhA cauvIsa jhAsaNasurA vi | suhabhAvA saMtAvaM, titthassa sayA paNAsaMtu // 14 // jiNapavayaNammi nirayA, virayA kupahAu sayahA savve / vezAvacca karAvitra, titthassa havaMtu saMtikarA // 15 // jiNasamaya suddhasamagga, vihiya bhanbANa jayaNi saahjo|| gIyaraI gIajaso, sapari. vAro sivaM disau // 16 // gihagutta khitta jala thala, vaNa pavvayavAsi deva devIo // jiNa sAsaNaThiANe, duhANi savvANi nihaNaMtu // 17 // dasa disivAlA sakkhittavAlayA navaggahA sanakkhattA // joiNi rAhuggaha kAla-pAsa kuliaddha paharehi // 18 // sahakAla kaMTaehiM, saviSThivatthehiM kAlavelAhiM / savve savvattha suha, disaMtu savvasta saMghassa // 16 / / bhavaNavai vAgAmaMtara, joisa vemANiA ya je devA / / dharaNiMda saka sahimA, dalaMtu duriAI titthassa / / 20 // cakaM jassa jalaMtaM, gacchai puro paNAsiyatamohaM / / taM titthassa bhagavao, namo namo vaddhamANassa / / 21 // so jayau jiNo vIro, jassajavi sAsaNaM jae jayai / siddhipaha sAsaNaM kupaha, nAsaNaM savvabhaya mahaNaM / / 22 // siri usabhaseNa pamuhA, hayabhaya nivahA disaMtu titthassa / / sanna jiNANaM gaNihAriNo NahaM vaMchiyaM savvaM // 23 // siri vaddhamANa titthAhiveNa titthaM samappiyaM jassa // sammaM suhamma sAmI, disau suhaM sayala saMghassa / / 24 / / payaie bhadiyA je, bhaddANi disaMtu sayalasaMghassa / / iyarasurA vihu samma, jiNagaNahara kahiya kArissa // 25 // iya jo paDhai tisaMjha, Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gurupArataMtryanAmakaM paMcamaM smaraNam / (13) dussajhaM tassa natthi kiMpi jae // jiNadattANAe Thio, saMnihiaTho suhI hoI // 26 // zrI gurupArataMtryanAmakaM paMcamaM smaraNam / mayarahiyaM guNagaNa rayaNa, sAyaraM sAyaraM paNamiUNaM // sugurujaNa pArataMtaM, uvahivva thuNAmi taM ceva // 1 // nimmahiya moha johA, niha ya virohA paNa saMdehA // paNayaMgi vagga dAvi, suha saMdohA suguNa gehA // 2 // pattasujaitta sohA, samatta paratittha jaNi saMkhohA / paDibhagga moha johA, daMsipa sumahattha satthohA // 3 // parihari satthavAhA, haya duhadAhA sivaMbatarusAhA // saMpAvipa suhalAhA, khIrodahiNuvva aggAhA // 4 // suguNajaNa jaNiya pujA, sajoniruvaja gahia payajA / sivasuha sAhaNa sajA, bhavagiri guru cUraNe vajA // 5 // ajasuhammappamuhA, guNagaNa nivahA suriMda vihina mahA ! tANa tisaMjhaM nAma, nAmaM na paNAsai jiyANaM // 6 // paDivajiya jiNa devo, devAyaritro duraMta bhavahArI // siri nemacaMda sUrI, ujjomaNa sUriNo muguru // siri vaddhamANa sUrI, payaDIkatha sUri maMta mAhappo // paDihaya kasAya pasaro, sarayasasaMkuvva suha jaNo // 8 // suhasIla cora capparaNa, paJcalo nicalo jiNamayaMmi / jugapavara suddhasiddhata, jANo paNaya suguNa jaNo // 6 // purao dullahamahivallahassa, aNahila Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. vADae payarDa / / mukAviAriUNaM, sIheNa va davaliMgiya gayA // 10 / / dasamaccherayanisivipphuraMta sacchaMda sUrimaya timiraM // sUreNa va mUri jiNe,-sareNa hayamahima doseNa // 11 // sukkaitta patta kittI, payaDi guttI pasaMta suhamuttI // pahaya paravAi dittI, jiNacaMda jaIsaro maMtI // 12 // payaDina navaMga suttattha, rayaNukkoso paNAsi paoso // bhavabhIya bhavitra jaNamaNa, kayasaMto so vigaya doso // 13 // juga pavarAgama sAra, parUvaNA karaNabaMdhuro dhaNiaM / siri abhayadeva sUrI, muNipavaro parama pasamadharo // 14 // kaya sAvaya saMtAso, harivya sAraMga bhagga saMdeho / / gaya samaya dappa dalaNo, AsAia pavaraM kabaraso // 15 // bhIma bhava kANaNaMmi a, daMsipa guruvayaNa rayaNa saMdeho // nIsesa satta guruo, sUrI jiNavallaho jayaha // 16 // uvariTia saccaraNo, cauraNuprogappahANa sacaraNo // asama mayarAya mahaNo, unumuho sahai jassa karo // 17 // daMsipa nimmala nicala, daMtagaNo gaNiya sAvottha bho // gurugiri garuo sarahuvva, sUri jiNavallaho hotthA // 18 // juga pavarAgama pIUsa-pANa pINiya maNAkayA bhavyA / / jeNa jiNavallaheNaM, guruNA taM savvahA vaMde // 16 // vipphuriya pavara pavayaNa, siromaNI bUDha dubaha khamoya // jo sesANaM se subba, sahai sattANa tANakaro // 20 // saccarimANa mahINaM, sugurUNaM pArataMta muvvahai / / jayai jiNadatta sUrI, siri nilayo paNaya muNitilo / / 21 / / Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sigdhamavaharau nAmakaM SaSThaM smaraNam / sigdhamavaharau nAmakaM SaSThaM smaraNam / siranars vigdhaM, jiNavIrANANugAmi saMghassa / siri pAsa jiNo thaMbhaNa, puraTTibho niTThiAniTTho // 1 // goyama suhamma pamuddA, gaNavaiNo vihitra bhavya sattasuhA // siri vaddhamANa jiNa tittha, sutthayaM te kuNaMtu sayA // 2 // sakAiyo surAje, jiNa veyAvacca kAriNo saMti || avahariya vigha saMghA, havaMtu te saMgha saMtikarA | 3 || siri thaMbhaNaya hiya pAsa, sAmi payapauma paNaya pANINaM // niddaliya duriya viMdo, dharaNido harau duriyAI || 4 || gomuha pamukkha jakkhA, paDiya paDivakkha pakkha lakkhA te // kayasaguNa saMgha rakkhA, havaMtu saMpatta siva sukkhA // 5 // appaDicakkA pamuhA, jiMNasAsa devayAvi jiNapaNayA || siddhAimA sameyA, havaMtu saMghassa vigghaharA || 6 || sakkAesA saccaura, - puraDio vaddhamANa jiNabhatto / siri baMbhasaMti jakkho, rakkhau saMgha payatteNa // 7 // khittagiha gutta saMtANa, desa devAhidevayA tAo || nivvuda pura pahicANaM bhavvANa kuNaMtu sukkhANi // 8 // cakkesari cakkadharA, vihipahariuchinna kaMdharA dhaNiyaM // sivasaraNa lagga saMghassa, savvahA harau vizvANi // 6 // titthavai vaddhamANo, jisaro saMga susaMgheNa / jiNacaMdo bhayadevo, rakkhau jiNavallaho pahumaM / / 10 / so jayau vaddhamANo, jiNesaro saruvva hayatimiro || jiNa caMdA bhayadevA, pahuNo jiNavallahA je a / / 11 / / guru jiNavallaha 9 (15) Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 16 ) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa, pAe, bhayadeva pahutta dAyage vaMde || jiNacaMda jiNesara vaddhamANa titthassa bukie || 12 || jiNadattANaM sammaM mannaMti kuNaMti je ya kAraMti || maNasA vayasA vausA, jayaMtu sAha - mizrA vi / / 13 / / jiNadatta guNe nANA - iNo, sayA je dharaMti dhAraMti // daMsi sivAya pae, namAmi sAhammizrA tevi // 14 // uvasaggaharaM nAmakaM saptamaM smaraNam / uvasaggaharaM pAsaM, pAsaM vaMdAmi kamaghaNamukkaM / visahara visa ninnAsaM, maMgala kallA AvAsaM // 1 // visahara phuliMga maMtaM, kaMThe dhArei jo sayA maNuo / tassa gaha roga mArI, duTTha jarA jaMti uvasAmaM || 2 || ciTThau dUre maMto, tujha pAmo vi bahuphalo hoi / nara tiriesa vi jIvA, pAvaMti na dukkha dohaggaM || 3 || tuha sammatte laddhe, ciMtAmaNi kappapAya va bhahie | pAvaMti aviggheNaM, jIvA zrayarAmaraM ThANaM // 4 // i saMdhu mahAyasa, bhattibhara ninbhareNa hizraeNa / tA deva dija bohiM bhave bhave pAsa jiNacaMda // 5 // , // iti sapta smaraNAni // Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI maktAmara stotram / (17) zrI bhaktAmara stotram / bhaktAmarapraNatamaulimaNiprabhANA-mudyotakaM dalitapApatamovitAnam / / samyak praNamya jinapAdayugaM yugAdA-vAlambanaM bhavajale patatAM janAnAm // 1 // yaH saMstutaH sakalavAGmayatattvabodhA,-dudbhUtabuddhipaTubhiH suralokanAthaiH // stotrairjagatritayacittaharairudAraiH, stoSye kilAhamapi taM prathama jinendram // 2 // yugmam / / buddhyA vinApi vibudhArcitapAdapITha !, stotuM samudyatamatirvigatatrapo'ham / / bAlaM vihAya jalasaMsthitamindubimba-manyaH ka icchati janaH sahasA grahItum // 3 // vaktuM guNAn guNasamudra ! zazAMkakAMtAna , kaste kSamaH suragurupratimo'pi buddhyA / / kalpAntakAlapavanoddhatanakracakraM, ko vA tarItumalamambunidhiM bhujAbhyAm // 4 // so'haM tathApi tava bhaktivazAnmunIza !, kartuM stavaM vigatazaktirapi pravRttaH // prItyAtmavIryamavicArya mRgo mRgendra, nAbhyeti kiM nijazizoH paripAlanArtham // 5 // anpazrutaM zrutavatAM parihAsadhAma, tvadbhaktireva mukharIkurute balAnmAm // yatkokila: kila madhau madhuraM viroti, taccArucUtakAlikAnikaraikahetuH // 6 // tvatsaMstavena bhavasantatisaMnibaddhaM, pAyaM ghaNAt kSayamupaiti zarIrabhAjAm // AkrAntalokamalinIlamazeSamAzu, sUryAMzubhinnamiva zArvaramandhakAram // 7 // matvati nAtha ! tava saMstavanaM mayeda,-mArabhyate tanudhiyApi tava prabhAvAt // ceto hariSyati satAM nalinIdaleSu, muktAphaladyuti Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. mupaiti nanUdabinduH // 8 // AstAM tava stavanamastasamastadoSaM, tvatsaMkathApi jagatAM duritAni hanti // dUre sahastrakiraNaH kurute prabhaiva, padmAkareSu jalajAni vikAzabhAJji // 8 // nAtyadbhutaM bhuvanabhUSaNabhUta nAtha, bhUtaiguNaibhuvi bhavantamabhiSTuvantaH / / tulyA bhavanti bhavato nanu tena kiM vA, bhUtyAzritaM ya iha nAtmasamaM karoti // 10 // dRSTvA bhavantamanimeSavilokanIyaM, nAnyatra toSamupayAti janasya cakSuH // pItvA payaH zazikaradyutidugdhasindhoH, kSAraM jalaM jalanidherazituM ka icchet // 11 // yaiH zAntarAgarucibhiH paramANumistvaM, nirmApitastribhuvanaikalalAmabhUta ! // tAvanta eva khalu te'pyaNavaH pRthivyAM, yatte samAnamaparaM nahi rUpamasti // 12 // vaktraM kya te suranaroraganetrahAri, niHzeSanirjitajagatritayopamAnam // bimbaM kalaGkamalinaM kSa nizAkarasya, yadvAsare bhavati pANDupalAzakanpam // 13 // saMpUrNamaNDalazazAGkakalAkalApa,-zubhrA guNAstribhuvanaM tava laGghayanti / / ye saMzritAstrijagadIzvaranAthamekaM, kastAnivArayati saMcarato yatheSTam // 14 // citraM kimatra yadi te tridazAGganAbhi-nItaM manAgapi mano na vikAramArgam / / kanpAntakAlamarutA calitAcalena, kiM mandarAdizikharaM calitaM kadAcit // 15 // nidhUmavartirapavarjitatailapUraH, kRtsnaM jagatrayamidaM prakaTIkaroSi // gamyo na jAtu marutAM calitAcalAnAM, dIpo'parastvamasi nAtha jagatprakAzaH // 15 // nAstaM kadAcidupayAsi na rAhugamyaH, spaSTIkaroSi sahasA yugapajaganti / / nAmbhodharo Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhakkAmara stotram / daraniruddhamahAprabhAvaH sUryAtizAyimAhamAsi munIndra loke // 17 // nityodayaM dalitamohamahAndhakAraM, gamyaM na rAhubadanasya na vAridAnAm // vibhrAjate tava mukhAjamanalpakAnti, vidyotayajagadapUrvazazAMkabiMbam // 18 // kiM zarvarISu zazinAhni vivasvatA vA, yuSmanmukhendudaliteSu tamassu nAtha! // niSpannazAlivanazAlini jIvaloke, kArya kiyajaladharairjalabhAranaH // 19 // jJAnaM yathA tvayi vibhAti kRtAvakAzaM, naivaM tathA hariharAdiSu nAyakeSu / / tejaH sphuranmANiSu yAti yathA mahattvaM, naivaM tu kAcazakale kiraNAkule'pi // 20 // manye varaM hariharAdaya eva dRSTA, dRSTeSu yeSu hRdayaM tvayi toSameti // kiM vIkSitena bhavatA bhuvi yena nAnyaH, kazcinmano harati nAtha bhavAntare'pi // 21 // strINAM zatAni zatazo janayanti putrAn , nAnyA sutaM tvadupamaM jananI prasUtA // sarvA dizo dadhati bhAni sahasrarazmi, prAcyeva dig janayati sphuradaMzujAlam // 22 // tvAmAmananti munayaH paramaM pumAMsa,-mAdityavarNamamalaM tamasaH parastAt / / tvAmeva samyagupalabhya jayanti mRtyu, nAnyaH zivaH zivapadasya munIndra panthAH / / 23 / / tvAmavyayaM vibhumacintyamasaMkhyamAcaM, brahmANamIzvaramanaMtamanaMgaketum // yogIzvaraM viditayogamanekamekaM, jJAnasvarUpamamalaM pravadanti santaH // 24 // buddhastvameva vibudhAcita buddhibodhAta , tvaM zaMkaro'si bhuvanatrayazaMkaratvAt // dhAtAsi dhIra zivamArgavidhervidhAnAd, vyaktaM tvameva bhagavan ! puruSottamo'si // 2 // tubhyaM namastribhuvanAniharAya Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (20) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. nAtha, tubhyaM namaH kSititalAmalabhUSaNAya // tubhyaM namastrijagataH paramezvarAya, tubhyaM namo jina bhavodadhizoSaNAya // 26 // ko vismayo'tra yadi nAma guNairazeSa-stvaM saMzrito niravakAzatayA munIza ! // doSairupAttavividhAzrayajAtagarvaiH, svamAntare'pi na kadAcidapIkSito'si // 27 // uccairazo. katarusaMzritamunmayUkha-mAbhAti rUpamamalaM bhavato nitAntam / / spaSTotrasatkiraNamastatamovitAnaM, bimba ravi payodharapArzvavarti ! // 28 // siMhAsane maNimayUkhazikhAvicitre, vibhrAjate tava vapuH kanakAvadAtam // bimbaM vidvilasadaMzulatAvitAnaM, tuMgodayAdizirasIva sahasrarazmeH / / 29 / / kundAvadAtacalacAmaracAruzobhaM, vibhrAjate tava vapuH kaladhautakAntam // udyacchazAMkazucinijharavAridhAra,-muccaistaTaM suragirerikha zAtakaumbham // 30 // chatratrayaM tava vibhAti zazAGkakAnta,-mucaiH sthitaM sthagitabhAnukarapratApam // muktAphalaprakarajAlavivRddhazobha, prakhyApayat trijagataH paramezvaratvam // 31 / / uni. drahemanavapaGkajapuJjakAntI, paryunnasannakhamayUkhazikhAbhirAmau / / pAdau padAni tava yatra jinendra ! dhattaH, padmAni tatra vibudhAH parikalpayanti // 32 / / itthaM yathA tava vibhUtirabhUjinendra , dharmopadezanavidhau na tathA parasya // yAdRk prabhA dinakRtaH prahatAndhakArA, tAdRkkuto grahagaNasya vikAzino'pi // 33 // zyotanmadAvilavilolakapolamUla,- mattabhramabhramaranAdavivRddhakopam // airAvatAbhamibhamuddhatamApatanta, dRSTvA bhayaM bhavati no bhavadAzritAnAm // 34 // bhinnebhakumbhagaladujjvalazo Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhaktAmara stotram / (21) nnitaakt,-muktaaphlprkrbhuussitbhuumibhaagH|| baddhakramaH kramagataM hariNAdhipo'pi, nAkAmati kramayugAcalasaMzritaM te // 35 // kalpAntakAlapavanoddhatavahnikalpa, dAvAnalaM jvalitamujjvalamutphuliGgam // vizvaM jighatsumiva saMmukhamApatantaM, tvannAmakIrtanajalaM zamayatyazeSam // 36 // raktakSaNaM samadakokilakaeThanIlaM, krodhoddhataM phaNinamutphaNamApatantam / / AkrAmati kramayugena nirastazaGka,-stvannAmanAgadamanI hRdi yasya puMsaH // 37 // valgatturaMgagajagarjita bhImanAda-mAjau balaM balavatAmapi bhUpatInAm / / udyadivAkaramayUkhazikhApaviddhaM, tvatkI. rcanAttama ivAzu bhidAmupaiti // 38 // kuntAgrabhinnagajazoNitavArivAha,-vegAvatArataraNAturayodhabhIme / yuddhe jayaM vijitadurjayajeyapakSA,-stvatpAdapaGkajavanAyiNo labhante // 36 // ambhonidhau cubhitabhISaNanakracakra,-pAThInapIThabhayadolvaNavADavAgnau / / raGgattaraGgazikharasthitayAnapAtrA,-strAsaM vihAya bhavataH smaraNAd vrajanti // 40 // udbhUtabhISaNajalodarabhArabhugnAH, zocyAM dazAmupagatAcyutajIvitAzAH // tvatpAdapaGkajarajo'mRtadigdhadehA, mayoM bhavanti makaradhvajatulyarUpAH // 41 // ApAdakaMThamuruzRGkhalaveSTitAGgA, gADhaM bRhanigaDakoTinighRSTajaMghAH // tvannAmamantramanizaM manujAH smarantaH, sadyaH svayaM vigatabaMdhabhayA bhavanti // 42 mattadvipendramRgarAjadavAnalAhi,-saMgrAmavAridhimahodarabaMdhanottham // tasyAzu nAzamupayAti bhayaM bhiyeva, yastAvakaM stavamimaM matimAnadhIte // 43 // stotrasrajaM tava jinendra ! gukhairnivaddhAM, Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (22) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. bhaktyA mayA ruciravarNavicitrapuSpAm / / dhatte jano ya iha kaeThagatAmajalaM, taM mAnatuGgamavazA samupaiti lakSmIH // 44 // zrI vRddhazAntiH / bho bho bhavyAH zRNuta vacanaM prastutaM sarvametad , ye yAtrAyAM tribhuvanagurorAhatA bhaktibhAjaH // teSAM zAntirbhavatu bhavatAmahadAdiprabhAvA-dArogyazrIdhRtimatikarI klezavidhvaMsahetuH // 1 // bho bho bhavyalokA! iha hi bharatairAvatavidehasaMbhavAnAM, samastatIrthakRtAM janmanyAsanaprakampAnantaraM avadhinA vijJAya, saudharmAdhipatiH sughoSAghaNTAcAlanAnantaraM sakalasurAsurendraiH saha samAgatya savinayamaIdbhaTTArakaM gRhItvA, gatvA kanakAdizRGge, vihitajanmAbhiSekaH zAntimudghoSayati, tato'haM kRtAnukAramiti kRtvA, mahAjano yena gataH sa paMthA, iti bhavyajanaiH saha samAgatya, snAnapIThe snAnaM vidhAya, zAntimudghoSayAmi // tatpUjAyAtrAstrAtrAdimahotsavAnantaramiti kRtvA karNa davA nizamyatAM nizamyatAM svAhA // OM puNyAhaM puNyAhaM prIyantAM prIyantAM bhagavanto'rhanta: sarvajJAH. sarvadarzinaH // trailokyanAthAH, trailokyamahitA, trailokyapUjyAH, trailokyezvarAH, trailokyodyotakarAH / OM zrIkevalajJAnI 1, nirvANI 2, sAgara 3, mahAyaza 4, vimala 5, sarvAnubhUti 6, zrIdhara 7, datta 8, dAmodara 9, sutejA 10, svAmI 11, munisuvrata 12, sumati 13, Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vRddhazAntiH ( 23 ) zivagati 14, astAga 15, namIzvara 16, anila 17, yazodhara 18, kRtArtha 16, jinezvara 20, zuddhamati 21, zivakara 22, syandana 23, saMprati 24, ete atItacaturvizati tIrthaMkarAH / / OM zrI RSabha 1, ajita 2, saMbhava 3, abhinandana 4, sumati 5, padmaprabha 6, supArzva 7, caMdraprabha 8, suvidhi 6, zItala 10, zreyAMsa 11, vAsupUjya 12, vimala 13, ananta 14, dharma 15, zAnti 16, kuMthu 17, ara 18, mali 19, munisuvrata 20, nami 21, nemi 22, pArzva 23, vardhamAna 24, ete varttamAnajinAH // 9 OM zrIpadmanAbha 1, zUradeva 2, supArzva 3, svayaMprabha 4, sarvAnubhUti 5, devazruta 6, udaya 7, peDhAla 8, poTTila 6, zatakIrti 10, suvrata 11, amama 12, niSkaSAya 13, niSpulAka 14, nirmama 15, citragupta (pti) 16, samAdhi 17, saMbara 18, yazodhara 16, vijaya 20, malla (li) 21, deva 22, anantavIrya 23, bhadraMkara 24 // ete bhAvitIrthaMkarA jinAH zAntAH zAntikarA bhavantu // OM munayo munipravarA, ripuvijayadurbhikSakAntAreSu durgamArgeSu racaMtu vo nityam // OM zrInAbhi 1, jitazatru 2, jitAri 3, saMvara 4, megha 5, dhara 6, pratiSTha 7, mahAsenanarezvara 8, sugrIva 9, dRDharatha 10, viSNu 11, vasupUjya 12, kRtavarma 13, siMhasena 14, bhAnu 15, vizvasena 16, sUra 17 sudarzana 18, kuMbha 16, sumitra 20, Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (24) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. vijaya 21, samudravijaya 22, azvasena 23, siddhArtha 24 // iti vartamAnacaturviMzatijinajanakAH // ___OM zrImarudevA 1, vijayA 2, senA 3, siddhArthA 4, sumaMgalA 5, susImA 6, pRthivImAtA 7, lakSmaNA 8, rAmA 8, nandA 10, viSNu 11, jayA 12, zyAmA 13, suyazA 14, suvratA 15, acirA 16, zrI 17, devI 18, prabhAvatI 16, padmA 20. vaprA 21, zivA 22, vAmA 23, trizalA 24 // iti vrtmaanjinjnnyH|| OM zrIgomukha 1, mahAyakSa 2, trimukha 3, yavanAyaka 4, tumburu 5, kusuma 6, mAtaGga , vijaya 8, ajita 6, brahmA 10, yakSarAja 11, kumAra 12, SaNmukha 13, pAtAla 14, kinnara 15, garuDa 16, gaMdharva 17, yakSarAja 18, kubera 16, varuNa 20, bhRkuTi 21, gomedha 22, pArzva 23, brahmazAMti 24, // iti vartamAnajinayakSAH // OM cakrezvarI 1, ajitabalA 2, duritAri 3, kAlI 4, mahAkAlI 5, zyAmA 6, zAntA 7, bhRkuTi 8, sutArakA 6, azokA 10, mAnavI 11, caMDA 12, viditA 13, aMkuzA 14, kaMdarpA 15, nirvANI 16, balA 17, dhAriNI 18, dharaNapriyA 16, naradattA 20, gAMdhArI 21, ambikA 22, padmAvatI 23, siddhAyikA 24, iti varcamAnacaturviMzatitIrthakarazAsanadevyaH // OM hI zrI dhRti, mati, kIrti, kAMti, buddhi, lakSmI, Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bRddhazAMtiH / medhA, vidyA, sAdhana, pravezanivezaneSu, sugRhItanAmAno jayaMtu te jinendrAH // OM rohiNI 1, prajJapti 2, vajrazRMkhalA 3, vajrAMkuzA 4, cakrezvarI 5, puruSadattA 6, kAlI 7, mahAkAlI 8, gaurI 8, gAMdhArI 10, sarvAstramahAjvAlA 11, mAnavI 12, vairokhyA 13, acchuptA 14, mAnasI 15, mahAmAnasI 16, etAH SoDaza vidyAdevyo rakSantu me svAhA // OM prAcAryopAdhyAyaprabhRticAturvarNasya zrIzramaNasaMghasya zAMtirbhavatu / OM grahAzcandrasUryAGgArakabudhabRhaspatizukrazanaizvararAhuketusahitAH salokapAlAH somayamavaruNakuberavAsavAdityaskandavinAyakopetA ye cAnye'pi grAmanagarakSetradevatAdayaste sarve zrIyantAM prIyantAm / atINakozakoSThAgArA narapatayazca bhavantu svAhA // OM putramitrabhrAtRkalatrasuhRtsvajanasaMbandhibaMdhuvargasahitA nityaM cAmodapramodakAriNo bhavaMtu // masiMzca bhUmaMDale AyatananivAsinAM sAdhusAdhvIzrAvakazrAvikANAM, rogopasargavyAdhiduHkhadaurmanasyopazamanAya zAMtibhavatu // OM tuSTipuSTiRddhivRddhimAGganyotsavA bhavantu // sadA prAdurbhUtAni duritAni pApAni zAmyantu, zatravaH parAmukhA bhavaMtu svAhA / zrImate zAMtinAthAya, namaH zAMtividhAyine / / trailokyasyAmarAdhIza,-mukuTAbhyarcitAye // 1 // zAMtiH zAMtikaraH zrImAn , zAMtiM dizatu me guruH / / zAMtireva sadA teSAM, yeSAM zAMtigRhe gRhe // 2 // OM unmRSTariSTaduSTa, prahagatiduHsvamadurnimicAdi // saMpAditahitasaMpad , nAmagrahaNaM jayati zAMtaH // 3 // zrIsaMghapaurajanapada-rAjA Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 26 ) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. dhiparAjasaMnivezAnAm || goSThikapuramukhyAnAM vyAharaNairvyAharecchAMtim // 4 // zrIzramaNa saMghasya zAMtirbhavatu, zrIpauralokasya zAMtirbhavatu || zrIjanapadAnAM zAMtirbhavatu, zrIrAjAdhipAnAM zAMtirbhavatu, zrIrAjasaMnivezAnAM zAMtirbhavatu, zrIgoSThikAnAM zAMtirbhavatu, OM svAhA OM svAhA, OM zrI pArzvanAthAya svAhA // eSA zAMtiH pratiSThAyAtrAstrAzrAvasAneSu, zAMtikalazaM gRhItvA kuMkumacaMdanakarpUrAgaradhUpavAsakusumAMjalisametaH, snAtrapIThe zrIsaMghasametaH, zuciH zucivapuH puSpavastracandanAbharaNAlaMkRtaH, candanatilakaM vidhAya puSpamAlAM kaMThe kRtvA, zAMti mudghoSayitvA zAMtipAnIyaM mastake dAtavyamiti // nRtyanti nRtyaM maNipuSpavarSa, sRjanti gAyanti ca maMgalAni / / stotrANi gotrANi paThanti maMtrAn, kalyANabhAjo hi jinAbhiSeke // 1 // zrahaM titthayaramAyA, sivAdevI tumha nayaranivAsinI // zramha sivaM tumha sivaM, suhovasamaM sivaM bhavatu svAhA || 1 || zivamastu sarvajagataH, parahitaniratA bhavantu bhUtagaNAH / doSAH prayAntu nAzaM, sarvatra sukhI bhavatu lokaH // 2 // upasargAH kSayaM yAnti, chidyante vighnavallayaH || manaH prasannatAmeti pUjyamAne jinezvare ||3|| zrI jinapaMjarastotram | C // OM hrIM zrIM zraha~ aha~dubhyo namo namaH / OM hrIM zrI AI siddhebhyo namo namaH // OM hrI zrI zraI zrAcAryebhyo N Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jinapaMjara stotram | (27) namo namaH // OM hrIM zrI arha upAdhyAyebhyo namo namaH // OM hrIM zrIM zraI zrIgautamasvAmipramukha sarva sAdhubhyo namo namaH // 1 // eSa paJca namaskAraH, sarvapApacayaMkaraH || maMgalAnAM ca sarveSAM prathamaM bhavati maMgalaM // 2 // OM hrI zrI jaye vijaye, N paramAtmane namaH // kamalaprabhasUrIndro, bhASate jinapaMjaram || 3 || ekabhaktopavAsena, trikAlaM yaH paThedidaM / mano'bhilaSitaM sarve, phalaM sa labhate dhruvam // 4 // bhUzayyA brahmacayeM, krodhalobhavivarjitaH / devatAgre pavitrAtmA, SaNmAsairlabhate phalam || 5 || arhantaM sthApayenmUrdhni, siddhaM cakSurlalATake || AcArya zrotrayormadhye, upAdhyAyaM tu ghrANa ||6|| sAdhuvRndaM mukhasyAgre, manaHzuddhiM vidhAya ca // sUryacandranirodhena, sudhIH sarvArthasiddhaye // 7 // dakSiNe madanadveSI, vAmapArzve sthito jinaH // aMgasandhiSu sarvajJaH, parameSThI zivaMkaraH // 8 // pUrvAzAM zrIjino rakSe, dAyIM vijitendriyaH // dakSiNAzAM paraM brahma, nairRtiM ca trikAlavit // 6 // pazci mAzAM jagannAtho, vAyavIM paramezvaraH / / uttarAM tIrthakRt sarvA - mIzAnIM ca niraMjanaH / / 10 / / pAtAlaM bhagavAnaI, - nAkAzaM puruSottamaH // rohiNIpramukhA devyo, rakSantu sakalaM kulam ||11|| RSabho mastakaM rakSe- dajito'pi vilocane // saMbhavaH karNayugalaM, nAsikAM cAbhinandanaH // 12 // zroSThau zrIsumatI rakSed, daMtAn padmaprabho vibhuH // jihvAM supArzvadevo'yaM, tAlu candraprabho vizuH // 13 // kaMThaM zrIsuvidhI Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 28 ) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. rakSed, hRdayaM zrIsuzItalaH // zreyAMso bAhuyugalaM, vAsupUjyaH karadvayam ||14|| aMgulIrvimalo rakSe- dananto'sau stanAvapi // sudharmo'pyudarAsthIni zrIzAntirnAbhimaMDalaM // 15 // zrI kuMthurgukaM rakSe- daro romakaTItaTaM || mallarurU pRSThivaMzaM, jaMghe ca munisuvrataH / / 16 / / pAdAMgulIrnamI rakSet, zrInemi - zraraNadvayam // zrIpArzvanAthaH sarvAGga, varddhamAnacidAtmakam || 17 || pRthivI jalatejaska- vAyvAkAzamayaM jagat // racedazeSapApebhyo, vItarAgo niraMjanaH // 13 // rAjadvAre zmazAne vA, saMgrAme zatrusaMkaTe // vyAghra caurAnisarpAdi-bhUtapretabhayAzrite / / 16 / / akAle maraNe prApte, dAridryApatsamAzcite // putratve mahAdoSe, mUrkhatve rogapIDite / / 20 / / DAkinIzAkinIgraste, mahAgrahagaNArdite // nadyuttAre'dhvavaiSamye, vyasane cApadi smaret // 21 // prAtareva samutthAya yaH smarejinapaMjaram / tasya kiMcidbhayaM nAsti, labhate sukhasaMpadam // 22 // jinapaMjaranAmedaM yaH smaratyanuvAsaraM // kamalaprabharAjendra-zriyaM sa labhate naraH || 23 || prAtaH samutthAya paThet kRtajJo, yaH stotrametajjinapaMjarAkhyam || AsAdayetsa kama laprabhAkhyAM, lakSmIM manovAMchita pUraNAya / / 24 / / zrIrudrapalIvareNyagacche, devaprabhAcAryapadAbjahaMsaH // vAdIndracUDAmaNireSa jaino, jIyAd guruH zrIkamala prabhAkhyaH // 25 // Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSi maMDala stotram | zrI RSimaMDala stotram | AdyantAkSarasaMlakSya - makSaraM vyApya yat sthitam / agnijvAlAsamaM nAda - biMdu rekhAsamanvitam // 1 // agnijvAlAsamAkrAntaM, manomalavizodhakam / dedIpyamAnaM hRtpadme, tatpadaM naumi nirmalam // 2 // zrahamityakSaraM brahma, vAcakaM parameSThinaH / siddhacakrasya sadbIjaM, sarvataH praNidadhmahe // 3 // OM namo'rhRdbhya IzebhyaH, OM siddhebhyo namo namaH / OM namaH sarvasUribhyaH, upAdhyAyebhya OM namaH ||4|| OM namaH sarvasAdhubhyaH, OM jJAnebhyo namo namaH / OM namastattvadRSTibhya-zcAritrebhyastu OM namaH // 5 // zreyase'stu zriyastveta, -daIdAdyaSTakaM zubhaM / sthAneSvaSTasu vinyastaM pRthagvIjasamanvitam // 6 // AdyaM padaM zikhAM rakSet, paraM racettu mastakaM / tRtIyaM rakSenetre dve, turya rakSecca nAsikAm // 7 // paMcamaM tu mukhaM rakSet, SaSThaM rakSecca ghaMTikAm / nAbhyaM taM saptamaM rakSed, rakSetpAdAMtamaSTamam // 8 // pUrvapraNavataH sAMtaH, sareko dvayabdhipaMcaSAn / saptASTadazasUryakAn zrito biMdusvarAn pRthak ||6|| pUjyanAmAcarA zrAdyAH, paMcaite jJAnadarzane / " cAritrebhyo namo madhye, hI sAMtaH samalaMkRtaH // 10 // ( 29 ) Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (30) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. OM hA~ hI hu~ hU~ hai haiM hrauM / asimAusA-jJAnadarzanacAritrebhyo hI namaH // jaMbUvRkSadharo dvIpaH, kSArodadhisamAvRtaH / arhadAyaSTakairaSTa-kASThASiSTharalaMkRtaH // 11 // tanmadhye saMgato meruH, kuuttlbairlNkRtH| uccairuccaistarastAra,-stArAmaMDalamaMDitaMH // 12 // tasyopari sakArAMta, bIjamadhyAsya sarvagam / namAmi bimbamArhantyaM, lalATasthaM nirajanam // 13 // akSayaM nirmalaM zAMtaM, bahulaM jADyatojjhitam / nirIhaM nirahaMkAraM, sAraM sArataraM dhanam // 14 // anuddhataM zubhaM sphItaM, sAtvikaM rAjasaM matam / tAmasaM cirasaMbuddhaM, taijasaM zarvarIsamam // 15 // sAkAraM ca nirAkAraM, sarasaM virasaM param / parAparaM parAtItaM, paraM paraparAparam . // 16 / / ekavarNa dvivarNa ca, trivarNa turyavarNakam / / paMcavarNa mahAvarNa, saparaM ca parAparam // 17 // sakalaM niSkalaM tuSTaM, nivRtaM bhrAMtivarjitam / niraMjanaM nirAkAraM, nirlepaM vItasaMzrayam // 18 // IzvaraM brahmasaMbuddhaM, buddhaM siddhaM mataM gurum / jyotIrUpaM mahAdevaM, lokAlokaprakAzakam // 16 // ahaMdAkhyastu varNAtaH, sarepho biMdumaMDitaH / turyasvarasamAyukto, bahudhA nAdamAlitaH // 20 // Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ww zrI RSi maMDala stotram / (5) asmin bIje sthitAH sarve, vRSabhAdhA jinottmaaH| varNenijainijairyuktA, dhyAtavyAstatra saMgatAH // 21 // nAdazcandrasamAkAro, biNdurniilsmprbhH| kalAruNasamAsAMtaH, svarNAbhaH sarvatomukhaH // 22 // ziraHsaMlIna IkAro, vinIlo varNataH smRtH| varNAnusArasaMlInaM, tIrthakunmaMDalaM stumaH // 23 // caMdraprabhapuSpadaMtau, nAdasthitisamAzritau / bindumadhyagatau nemi,-suvratau jinasattamau // 24 // padmaprabhavAsupUjyau, kalApadamadhiSThitau / ziraIsthitisaMlInau, pArzvamallI jinezvarau // 25 // zeSAstIrthakRtaH sarve, harasthAne niyojitAH / mAyAbIjAkSaraM prAptA,zcaturviMzatirahatAm / / 26 // gatarAgadveSamohAH, sarvapApavivarjitAH / sarvadA sarvakAleSu, te bhavaMtu jinottamAH // 27 // devadevasya yaccakraM, tasya cakrasya yA vibhA / tayAcchAditasarvAGga, mA mAM hinastu DAkinI // 28 // devadevasya0 / mA mAM hinastu rAkinI // 26 // devade0 / mA mAM hinastu lAkinI // 30 // deva0 / mA mAM hinastu kAkinI // 31 // devade / mA mAM hinastu zAkinI // 32 // deva0 / mA mAM hinastu hAkinI // 33 // littl Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (32) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. O - deva0 / mA mAM hinastu yAkinI // 34 // deva0 / mA mAM hiMsantu pannagAH / / 35 / / deva0 / mA mAM hiMsantu hastinaH || 36 | deva / mA mAM hiMsantu rAkSasAH || 37 || deva / mAM mAM hiMsantu vahnayaH // 38 // deva0 / mA mAM hiMsantu siMhakAH || 36 || deva0 / mA mAM hiMsantu durjanAH // 40 // deva0 / mA mAM hiMsantu bhUmipAH // 41 // zrI gautamasya yA mudrA, tasyA yA bhuvi labdhayaH / tAbhirabhyudyatajyoti, -rahaM sarvanidhIzvaraH // 42 // pAtAlavAsino devA, devA bhUpIThavAsinaH / svasinospi ye devAH sarve rakSaMtu mAmitaH // 43 // asalibdhaya ye tu paramAvadhilabdhayaH / te sarve munayo devA, mAM saMrakSatu sarvadA // 44 // durjanA bhUtavetAlAH pizAcA mudgalAstathA / sarve'pyupazAmyaMtu, devadevaprabhAvataH || 45 / / OM hrI zrIzca dhRtirlakSmI - gaurI caMDI sarasvatI / jayAmbA vijayA nityA, klinnA jitA madadravA // 46 // kAmAMgA kAmabANA ca, sAnaMdA naMdamAlinI / mAyA mAyAvinI raudrI, kalA kAlI kalipriyA // 47 // etAH sarvA mahAdevyo, vartante yA jagatraye / mahyaM sarvAH prayacchaMtu, kAMrti kIrttiM dhRtiM matim ||48 || , " Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSimaMDala stotram / divyo gopyaH suduSprApyaH, zrIRSimaMDalastavaH / bhASitastIrthanAthena, jagatrANakRte'naghaH // 46 // raNe rAjakule vahnau, jale durge gaje harau / zmazAne vipine ghore, smRto rakSati mAnavam // 50 // rAjyabhraSTA nijaM rAjyaM, padabhraSTA nijaM padam / lakSmIbhraSTA nijAM lakSmI, prApnuvanti na sNshyH||51|| bhAryArthI labhate mAyA~, putrArthI labhate sutam / / vittArthI labhate vittaM, naraH smaraNamAtrataH // 52 // svarNe rUpye paTe kAMsye, likhitvA yastu pUjayet / tasyaivASTamahAsiddhirgRhe vasati zAzvatI // 53 // bhUrjapatre likhitvedaM, galake mUni vA bhuje / dhAritaM sarvadA divyaM, sarvabhItivinAzakaM // 54 // bhRtaiH pretairgraharyakSaH, pizAcairmudgalairmalaiH / vAtapittakaphodrekai-mucyate nAtra saMzayaH // 55 // bhUbhuvaHsvastrayIpITha-vartinaH zAzvatA jinaaH| taiH stutairvanditaidRSTai-ryat phalaM tatphalaM zrutau // 56 // etad gopyaM mahAstotraM, na deyaM yasya kasyacit / mithyAtvavAsine datte, bAlahatyA pade pade // 57 // AcAmlAdi tapaH kRtvA, pUjayitvA jinAvalim / aSTasAhaniko jApaH, kAryastatsiddhihetave // 5 // Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. zatamaSTottaraM prAta-rye paThaMti dine dine / teSAM na vyAdhayo dehe, prabhavanti na cApadaH / / 56 // aSTamAsAvadhi yAvada, prAtaH prAtastu yaH paThet / stotrametanmahAtejo, jinabimba sa pazyati // 6 // dRSTe satyasto bibe, bhave saptamake dhruvam / padaM prApnoti zuddhAtmA, paramAnaMdanaMditaH // 61 // vizvavaMdyo bhaved dhyAtA, kalyANAni ca so'znute / gatvA sthAna paraM so'pi, bhUyastu na nivartate // 62 // idaM stotraM mahAstotraM, stutInAmuttamaM paraM / paThanAtsmaraNAjApA-labhyate padamuttamaM // 63 // // iti zrIRSimaMDalastotram // cepakazlokAnirAkRtya mUlamaMtrakanyAnusAreNa likhitaM gaNizrIkSamAkanyANopAdhyAyaiH, tasyopari mayApi likhitamidaM stotram / / // zrI goDI pArzvajina vRddha stavana // // duhA // vANI brahmAvAdinI, jAgai jaga vikhyAta / pAsa taNA guNa gAvatAM, muja mukha vasajyo mAta // 1 // nAraMgai aNahalapurai, ahamadAbAdai pAsa / gauDIno dhaNI jAgato, sahunI pUre bhAza // 2 // Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI goDI pArzvajina vRddha stavana / zubha velA zubhadina ghaDI, muhurata eka maMDANa / pratimA te iha pAsanI, thaI pratiSThA jAsa 35 // 3 // ( DhAla ) guhiM vizAlA maMgalIka mAlA, vAmAno suta sAcojI / bhrUNa kaNa kaMcaNa maNI mANaka de, gauDIno dhaNI jAcaujI // gu0 bhaNahalapura pATaNa mAMhe pratimA, turaka ta ghara huMtI jI / azvanI bhUmi azvanI pIDA, azvanI vAla vigUtI jI // gu0 jAgato jakSa jehane kahiye, suhaNo turakane paijI / pAsa jinezvara kerI pratimA, sevaka tujha saMtApai jI // gu0 graha UThIne paragaTa karaje, meghA goThIne deje jI / adhiko ma leje ocho ma leje, TakkA pAMcasai lejejI // gu0 nahiM pIsa to mArIsa muraDIsa, morabaMdha baMdhAsye jI / putra kalatra dhana haya hAthI tujha, lacchI ghaNI ghara jAsyai jI // gu0 mAraga pahilo tujhne milasyai, sArathavAha je goThIjI / nilabaTa TIlo cokhA caDhyo, vastu vahai tasu poThI jI // gu0 ( dUhA ) manasuM bahano turakaDo, mAMrne vacana pramANa / bIbIne suhagA to, saMbhalAvai sahi nANa // 10 // bIvI bole turakane, baDA deva hai koya | aba satAba paragaTa karo, nahIMtara mArai soya / / 11 / / pAchalI rAta paroDIyai, pahalI baMdhai pAja / suhaNA mAMheM seThane, saMbhalAve jacarAja // 12 // Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. ( DhAla ) ema kahI jakSa Ayo rAte, sArathavAhane suhaNe jI / pAsa taNI pratimA tuM leje, leto sira mata dhUNe jI; ema013 pAMcasai TakkA tehane Ape, adhiko ma Apisa vArU jI / jatana karI pahuMcADe thAnika, pratimA guNa saMbhArai jI; ema014 tujhane hosI bahu phaladAyaka, bhAI goThI suNaje jii| pUjIsa praNamIza tehanA pAyA, praha UThIne thuNaje jI; ema015 suhaNo deIne sura cAnyo, apane thAnaka pahuto jI / pATaNa mAhe sArathabAhu, hIDe turakane jotojI; ema0 16 turakai jAtAM dITho goThI, cokhA tilaka lilADai jo| saMketa pahuto sAco jANi, bolAvai bahu lADai jI; ema0 17 mujha ghara pratimA tujhaneM ApuM, pAsa jiNesara kerI jii| pAMcasai TakkA jo mujha Apa, mola na mAMgu pherI jI; ema018 nANo deI pratimA leI, thAnaka pahuto raMgai jI / kesara caMdana mRgamada gholI, vidhisuM pUjA raMge jI; ema0 16 gAdI khaDI rUnI kIdhI, te mAMhi pratimA rAkhai jii| anukrama AvyA parikaramAMhe, zrIsaMgha ne sura sAkhai jI; ema020 ucchava dina dina adhiko thAve, sattara bheda sanAtro jii| ThAma ThAmanA darasaNa karavA, Avai loka prabhAto jI; ema0 21 ( duhA ) iMka dina dekhai avadhisuM, parikara purano bhaGga / . ...jatana karUM pratimA taNo, tIratha ache abhaMga // 22 // Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI goDI pArzvajina vRddha stavana / suhaNo Apai seThane, thala aTavI ujADa / mahimA thAsyai ati ghaNI, pratimA tihAM pahuMcADa // 23 kuzala khema tihAM ache, tujhaneM mujhaneM jANi / zaMkA choDI kAma kari, karato ma kari saMkANi // 24 pAsa manoratha pUrA karai, vAhaNa eka vRSabha jotarai / parikarathI pariyANoM karai, eka thala car3hi bIjo utare // 25 // cArai kosa AvyA jetalai, pratimA navi cAlai tetalai / goThI manaha vimAsaNa thaI, pAsa bhuvana maMDAvaM sahI // 26 // A aTavI kima karUM prayANa, kaTako koi na dIsai pAhANa / devala pAsa jinesara taNo, maMDAvaM kima garathai vinA // 27 // jala vina zrIsaMgha rahasyai kihAM, silAvaTo kima Avai ihAM / ciMtAtura thayo nidrA lahai, jakSarAja AvIne kahai / / 28 / / guMhalI Upara nAMNo jihAM, garatha ghaNo jANIje tihAM / svastika sopArIne ThANi, pAhaNa taNI ulaTasyai khANi // 26 zrIphala sajala tihAM kila juo, amRta jalanI sarasI kuutro| khArA kUvA taNo iha sainAMNa, bhUmi paDyo chai nIlo chANa // 30 silAvaTo sIrohI vasai, koDha parAmaviyo kisa misai / tihAM thakI tuM ihAM ANaje, satya vacana mAharo mAnaje // 31 // goThIno mana thira thApiyo, silAvaTaine suhaNo diyo / roga gamIne pUruM Asa, pAsa taNo maMDe AvAsa // 32 // Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. supana mAhe mAnyo te veNa, hema varaNa dekhADyo neNa / goThI manaha manoratha huA, silAvaTaine gayA teDavA // 33 / / silAvaTo Avai sUramo, jImeM khIra khAMDa ghRta cUramo / ghaDai ghATa karai koraNI, lagana bhalai pAyA ropaNI // 34 // thaMbha thaMbha kIdhI pUtalI, nATaka kautika karatI ralI / raMga maMDapa raliyAmaNo racai, jotAM mAnavano mana vase // 3 // nIpAyo pUro prAsAda, svarga samo maMDe AvAsa / divasa vicArI iMDoghaDyo, tatakhiNa devala upara cddyo||36|| zubha lagana zubha velAvAsa, pavvAsaNa baiThA zrI pAsa / mahimA moTI meru samAna, ekala mila vagaDe rahai vAna // 37 // vAta purANI meM sAMbhalI, stavana mAMhi sUdhI soklii| goThI taNA gotarIyA acha, yAtrA karIne parane pachai // 38 // duhA. vidhana viDArana yakSa jagi, tehano akala sarUpa / prIta karai zrI saMghane, dekhADai nija rUpa // 39 // giruo goDI pAsa jina, Apai aratha bhaMDAra / sAMnidha karai zrIsaMghane, AzA pUraNahAra / / 40 // nIla palA? nIla haya, nIlo thai asavAra / mAraga cUkA mAnavI, bATa dikhAvaNa hAra // 41 // DhAla. varaNa aDhAra taNo lahai bhoga, vidhana nivArai TAlai roga / pavitra thai samarai je jApa, TAle saghalA pApa saMtAe / // 42 // Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI goDI pArzvajina vRddha stavana / niradhananaiM ghari dhanano sUta, Apai aputrIyAne putra / kAyarane sUrApaNa dharai, pAra utAre lacchI varai // 43 // daurbhAgIne dai saubhAga, paga vihUNAne Apai paga / ThAma nahIM tehane cai ThAma, mana vaMchita pUrai abhirAma // 44 // nirAdhArane cai AdhAra, bhavasAyara UtArai pAra / bhAratIyAnI Arata bhaMga, dharai dhyAna te lahai suraMga // 4 // samayoM sahAya dIyai yakSarAja, tehanA moTA ache divAja / buddhi hoNane buddhi prakAza, gUMgAne vacana vilAsa // 46 // dukhiyAne sukhano dAtAra, bhaya bhaMjaNa raMjaNa avatAra / baMdhana tUTai beDI taNA, zrIpArzva nAma akSara samaraNA // 47 // duhA. zrIpArzva nAma akSara japai, vizvAnara vikarAla / hastiyUtha dUre Talai, duddhara siMha siyAla // 48 // cora taNA bhaya cUkavai, viSa amRta uDakAra / viSadharano viSa Utarai, saMgrAme jaya jayakAra // 49 // roga soga dAlidra duHkha, dohaga dUra palAya / paramesara zrI pAsano, mahimA mantra japAya // 50 // kaDakhAnI cAla. uMjitu uMjitu uMja upasama dharI, OM hI zrI zrIpArzva bhacara japate / bhUta ne preta jhoTiMga vyaMtara surA, upasamai vAra ikavIsa guNate / uNjitu.||51|| Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. duddharA roga sogA jarA jaMtane, tAva ekAMtarA duttapata garbhabaMdhana vraNaM sarpa bicchU virSi, cAlikA bAlamevA jhakhate. sAiNI DAiNI rohaNI raMkaNI, phoTakA moTakA doSa hute / dADha uMdara taNI kola nolA taNI, zvAna sIyAla vikarAla daMte. dharaNeMdra padmAvatI samara zobhAvatI, / jitu0 // 52 // aSTa mahAbhaya harai kAna pIDA Talai, Utarai mUla sIsaga bhatai / raMjitu0 // 53 // vATa ghATa aTavI lakhamI loMdu milai sujasa velAulai, sayala AzA phalai mana hasaMte. uMjitu0 // 54 // vadata vara prItasuM prItivimala prabhu, zrIpAsa jisa nAma abhirAma mantai. uMjitu0 // 55 // zrI gautama svAmIno rAsa / bIra jiNesara caraNa kamala, kamalAkaya vAso / paNa mavi paNizuM sAmI sAla, goyama guru rAso // maNa taNu vayaNa ekaMta karavi, nisukho bho bhaviyA / jima nivase tuma deha geha, guNagaNa gahagahiyA // 1 // Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gautamasvAmIno rAsa / jaMbUdIva siri bharahakhitta, khoNItala maMDaNa / magaha desa seNiya naresa, riudala bala khaMDaNa || dhaNavara guvvara gAma nAma, jihAM guNagaNa sajjA / vippa vase vasubhUi tattha, tasu puhavI bhajA // 2 // tANa puta siri iMdabhUi, bhUvalaya pasiddho / caudaha vijA vividha rUpa, nArI rasa luddho // vinaya viveka vicAra sAra, guNa gagaha manohara / sAta hAtha supramANa deha, rUvahi raMbhAvara // 3 // nayaNa vayaNa kara caraNa, jiNavi paMkaja jale pADiya. / tejahiM tArA caMda sUra, AkAza bhamADiya || rUhi mayaNa anaMga karavi, melyo niraghADiya / dhIrameM meru gaMbhIra siMdhu caMgama cayacADiya // 4 // khavi nivama rUva jAsa, jaga jaMpe kiMciya | ekAkI kali bhIta ittha, guNa menyA saMciya // ahavA nizcaya puvva jamma, jiNavara isa zraMciya / raMbhA paumA gaurI gaMga, rati hA vidhi vaMciya // 5 // nava budha navi - guru kavi na koya, jasu zrAgala rahiyo / paMca sayA guNapAtra chAtra, hIMDe paravariyo // kare niraMtara yajJa karma, mithyA mati mohiya / aNacala hose carama nAga, daMsaha visohiya // 6 // Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa / vastu chanda. jaMbUdIvai jaMbUdIvai bharaha vAsaMmi // khoNItala maMDaNa magaha desa, seNiya naresara / vara guvvara gAma tihAM, vippa vase vasubhUi suMdara // tasu bhanjA puhavI sayala, guNagaNa rUva nihANa / tANa putta vijA nilo, goyama atihi sujANa // 7 // bhASA. carama jiNesara kevalanANI, caubiha saMgha paiTThA jANI / / pAvApurI svAmI saMpatto, cauviha deva nikAyahi jutto // 8 // deva samavasaraNa tihAM kIje, jiNa dIThe mithyAmati chIje // tribhuvana guru siMhAsana beThA, tatakhiNa moha digaMta paiTThA / / 6 / / krodha mAna mAyA mada pUrA, jAye nAThA jima dina caurA / / deva duMdubhi AkAze bAjI, dharama naresara Avyo gaajii|10 kusuma kRSTi virace tihAM devA, causaTha iMdra jasu mAge sevA / cAmara chatra zirovari sohe, svahi jinavara jaga sahu mohe / 11 // upasama rasa bhara varasaMtA, jojana vANI vakhANa karaMtA / / jANavi varddhamAna jiNa pAyA, sura nara kinnara Avai rAyA 12 kAMti samUhe jhalajhalakaMtA, gayaNa vimANahi rnnrnnkNtaa|| pekhavi iMdabhUi mana ciMte, sura Ave ama yajJa huvaMte // 13 // tIra taraMDaka jima te vahatA, samavasaraNa puhatA gahagahatA // to abhimAne goyama jaMpe, iNa avasara kope taNu kNpe||14|| mUDhA loka ajANyu bole, sura jANaMtA ima kAMi Dole / mUbhAgala ko jANa bhaNIje, meru avara kima upamA dIje // 15 // Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gautamasvAmIno rAsa / vastu chanda. vIra jiNavara vIra jiNavara, nANa saMpanna || pAvApurI suramahiya patanAha saMsAra tAraNa / tirhi devehiM nimmaviya, samavasaraNa bahu sukha kAraNa || jiNavara jaga ujjoya kare, tejahiM karI dinakAra | siMhAsa sAmI Thavyo, huA sujaya jayakAra // 16 // bhASA. to caDhiyo ghaNa mAna gaje, iMdabhUha bhUdeva to / huMkAro karI saMcariya, kavaNasu jigAvara deva to // jojana bhUmi samosaraNa, pekhavi prathamAraMbha to || daha disi dekhe vibudha vadhU, AvaMtI suraraMbha to // 17 // maNimaya toraNa daMDa dhvaja, kosIse nava ghATa to / vaira vivarjita jaMtugaNa. prAtihArija ATha to // sura nara kinnara asuravara, iMdra iMdrANI rAya to / citta camakkiya ciMtave e, sevaMtAM prabhu pAya to // 18 // sahasa kiraNa sama vIrajiNa, pekhiya rUpa vizAla to / eha asaMbhava saMbhave e, sAco e iMdrajAla to // to bolAvaha trijaga guru, iMdabhUha nAmeNa to / zrImukha saMzaya sAmi save, pheDe veda paNa to // 16 // mAna melI mada ThelI karI, bhagate nAmyo sIsa to / paMcasayAzuM vrata liyo e, goyama pahilo sIsa to // baMdhava saMjama sukhavi kare, aganibhUha Aveya to // nAma leI AbhAsa kare, te pasa pratibodheya to // 20 // ra Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 44 zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa / iNa anukrame gaNadhara rayaNa, thApyA vIra agyAra to / to upadeze bhuvana guru, saMyamazuM vrata bAra to // bihuM upavAseM pAra e, ApaNa viharaMta to / goyama saMyama jaga sayala, jaya jayakAra karata to ||21|| vastu chanda. iMdabhUha iMdabhUha, caDhizro bahu mAna || huMkAro karI kaMpato, samavasaraNa pahuto turaMta / je saMsAsAmi save, carama nAha pheDe phuraMta || bodhi bIja sajjhAya marne, goyama bhavaha viratta / dikkha leI sikkhA sahiya, gaNahara paya saMpatta / / 22 / / bhASA, zrAja huA suvihANa, Aja pacelimA puNya bharo / dIThA goyama sAmi, jo niya nayaroM amiya jharo // siri goyama gaNahAra, paMca sayA muni parivariya / bhUmiya karIya vihAra, bhaviyaNa jana paDiboha kare || samavasaraNa majhAra, je je saMsA upaje e / te te para upagAra, kAraNa pUche muni pavaro || 23 | jIhAM jIhAM dIje dakkhi, tIhAM tIhAM kevala upaje e / Apa kaneM huta, goyama dIjeM dAna isa // -guru upara gurubhakti, sAmI goyama Upaniya / i chala kevalanANa, rAgaja rAkhe raMga bhare // 24 // Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gautamasvAmIno rAsa. jo aSTApada zaila. vaMde caMDhI cavIsa jiNa / zrAtama labdhi vaseNa, carama sarIrI soi muni // iya dekhaNA nisuNei, goyama gaNahara saMcaliyo / tApasa pannara sae, jo muni dITho bhAvato e // 25 // tapa sosiyaniya aMga, amha saMgati na Upaje e / kima caDhase dRDhakAya, gaja jima dIse gAjato e // giru eNe abhimAna, tApasa jo mana ciMtave e / to muni caDhiyo vega, AlaMbavi dinakara kiraNa ||26|| kaMcaNa maNi niSpanna, daMDa kalasa dhvaja vaDa sahiya / khavi paramANaMda, jiNahara bharahesara mahiya / / niya niya kAya pramANa, cihuM disi saMThiya jigaha biMba | paNamavi mana ullAsa, goyama gaNahara tihAM vasiya ||27|| vayara sAmIno jIva, tiryakajRMbhaka deva tihAM / pratibodhe puMDarIka, kaMDarIka adhyayana bhaNI // valatA goyama sAmi, savi tApasa pratibodha kare / leha ApaNa sAtha, cAle jima jUthAdhipati // 28 // khIra khAMDa ghRta ANI, zramIya vUTha aMguTha Thave / goyama ekaNa pAtra karAve pAra save // paMca sayAM zubha bhAva, ujjala bhariyo khIra mise / sAcA guru saMyoga, kavala te kevalarUpa huA || 26 // paMca sayAM jiNanAi, samavasaraNa prAkAra traya / pekhavI kevala nANa, uppanno ujjoya kare || Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. jANe jiNavi pIyUSa, gAjaMtI dhana megha jima / jinavANI nisuNei, nANI huyA paMcasayA // 30 // vastu chanda. iNe anukrame iNe anukrame, nANa saMpanna / pannaraha saya parivariya, hariya duriya jiNanAha vaMdaI / jANevI jagaguru vayaNa, tiha nANa appANa nidai / / carama jinesara ima bhaNe, goyama ma karisa khedaM / chehI jai ApaNa sahI, hosyAM tullA beu // 31 / / bhASA. sAmiyo e vIra jiNaMda, pUnama caMda jima ullasiya / vihariyo e bharahavAsaMmi, varasa bahuttara saMvasiya / / Thavato e kaNaya paumesu, pAya kamala saMghe sAhaya / prAviyo e nayaNANaMda, nayara pAvApurI suramahiya / / 32 // pekhiyo e goyama sAmi, devazarmA pratibodha kare / ApaNo e trizalAdevI, naMdana puhato parama pae // valato e deva AkAza, pekhavi jANIya jiNa same e| to muni e mana vikhavAda, nAdabheda jima Upano e // 33 // iNa samo e sAmiya dekhi, Apa kanAjhaM TAliyo e| jANato e tihuaNa nAha, loka vivahAra na pAliyo e|| ati bhalu e kIdhaluM sAmi, jANyuM kevala mAgase e| citavIyu e bAlaka jima, ahavA ke. lAgase e // 34 // Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gautamasvAmIno rAsa. huM kima e vIra jiNaMda, bhagatihiM bholo molaNyo / ApaNo e avihaDa neha, nAha na saMpe sAcavyo e // sAco e vItarAga, neha na jeNe lAliyo e / tiNa same e goyama citta, rAga vairAgeM vAliyo e // 3 // Avato e jo ullaTTa, rahito rAge sAhiyo e| kevala e nANa uppana, goyama sahija umAhiyo e // tihuaNa e jaya jayakAra, kevala mahimA sura kare e| gaNadharu e karaya vakhANa, bhaviyaNa bhava ima nistare e // 36 // vastu chanda. paDhama gaNahara paDhama gaNahara, varasa paccAsa // gihavAseM saMvasiya, tIsa varasa saMjama vibhUsiya / siri kevalanANa puNa, bAra varasa tihuaNa namaMsiya // rAjagRhI nayarI Thagyo, bANavai varasAo / sAmI goyama guNanilo, hose sivapura ThAo // 37 // bhASA. jima sahakAre koyala Tahuke, jima kusumatrane parimala mahake, jima caMdana sugaMdha nidhi // jima gaMgAjala lahirayAM lahake, jima kaNayAcala tejeM jhalake, tima goyama sobhAga nidhi // 38 // jima mAna sarovara nivase haMsA, jima suravara siri karaNaya vataMsA, jima mahuyara rAjIva vane // Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. jima rayaNAyara rayaNe vilase, jima aMbara tArAgaNa vikase, tima goyama guNa keli vane // 36 // pUnama nisi jima sasiyara sohe, surataru mahimA jima jaga mohe, pUrava disi jima sahasakaro // paMcAnana jima girivara rAje. naravai ghara jima mayagala gAje, tima jinazAsana munipavaro / / 40 // jima surataruvara sohe zAkhA, jima uttama mukha madhurI bhASA, jima vana ketakI mahamahe e|| jima bhUmIpati bhuyabala camake, jima jinamaMdira ghaMTA raNake, tima goyama labdhe gahagahyo e // 41 // ciMtAmaNi kara caDhIyo Aja, surataru sAre vaMchita kAja, ___ kAmakuMbha sahu vaza humA e|| kAmagavI pUre mana kAmiya, aSTa mahA siddhi Ave dhAmiya, sAmiya goyama aNusaro e // 42 // paNavakkhara pahilo pabhaNIje, mAyAvIja zravaNa nisuNIje / / zrImatI zobhA saMbhave e|| devaha dhuri arihaMta namIje, vinaya pahu uvajhAya thuNIje, iNa maMne goyama namo e // 43 // 1 prAcArya zrIninakuzalasUrijI mahArAja ke ziSya zrIvinaya. prabha upAdhyAyanIne apanA saMsArI bhAI daridra thA usake liye yaha gautama svAmIkA rAsa banAyA hai, isa rAsake prabhAvasaM vaha dhanavAna humA / . (le0 pravartaka sukhasAgarajI.) Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gautama svAmIno rAsa. pura pura vasatAM kAMI karIje, deza dezAMtara kAI mamIjeM, kavaNa kAja AyAsa kro| praha UThI goyama samarIje, kAja samaggala tatakhiNa sIjhe, nava nidhi vilase tihAM ghare e // 44 // caudaha saya bArottara varase, goyama gaNahara kevala divase kIyo kavitta upagAra pro| AdahiM maMgala e pabhaNIje, parava mahocchava pahilo dIje, Rddhi vRddhi kalyANa karo // 45 // dhanya mAtA jiNe uyare dhariyA,dhanya pitA jiNa kula avatariyA dhanya suguru jiNe dikkhiyA e / vinayavaMta vidyA bhaMDAra, tasu guNa puhavI na lambhe pAra, . vaDa jima zAkhA vistaro e| goyama svAmIno rAsa bhaNIje, cauviha saMgha raliyAyata kIjeM, __ Rddhi vRddhi kalyANa karo // 46 / / kuMkuma caMdana chaDo divarAvo, mANaka motInA coka pUrAvo, - rayaNa siMhAsaNa besaNo e| tihAM besI guru dezanA desI, bhavika jIvanAM kAja saresI, . nita nita maMgala udaya karo // 47 / / . // iti zrIgautamasvAmIno rAsa saMpUrNa // Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa / rAga-prabhAtI. rAga prabhAtI je kare, praha Ugamate sUra / bhUkhyAM bhojana saMpaje, kuralA kare kapUra. // 1 // aMguThe amRta vase, labdhi taNA bhaMDAra / je guru gautama samariye, manavaMchita dAtAra. // 2 // puMDarIka goyama pamuhA, gaNadhara guNa saMpanna ! praha UThIneM praNamatAM, cavadeseM bAvana. // 3 // khaMtikhamaM guNakaliyaM, suviNIyaM svvlddhisNpn| vIrassa paDhamasIsaM, goyamasAmi namaMsAmi. // 4 // sarvAriSTapraNAzAya, sarvAbhISTArthadAyine / sarvalabdhinidhAnAya, gautamasvAmine namaH // 5 // zrI zatraMjayano rAsa. . // dohA. // zrI risahesara pAya namI, ANI mana AnaMda / rAsa bhaeM raliyAmaNo, zatrujaya sukhakaMda // 1 // saMvat cAra satyotareM, huvA dhanesara sUri / tiNe zatrujaya mahAtama kahyu, zIlAditya hajUra // 2 // vIra jiNaMda samosA, zatrujaya upara jema / iMdrAdika Agala kahyu, zatrujaya mahAtama ema // 3 // zatrujaya tIratha sArikhaM, nahiM che tIratha koya / svarga mRtyu pAtAla meM, tIratha saghalAM joya // 4 // nAme nava nidhi saMpaje, dIThe durita palAya / bheTatAM bhavabhaya Tale, sevaMtAM sukha thAya // 5 // jaMbUnAme dvIpa e, dakSiNa bharata majhAra / soraTha deza sohAmaNo, tihAM ke tIratha sAra // 6 // Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zatruMjayano rAsa. DhAla pahelI. nayarI dvArAmatI, e dezI. rAga - rAmagrI. zatruMjaya ne zrIpuMDarIka, siddhakSetra kahuM tahakIka / vimalAcalane karUM praNAma, e zatruMjayanAM ekavIza nAma // 1 // e zrakaNI // suragiri mahAgiri ne puNyarAzi, zrIpada parvateMdra prakAza / mahAtIratha pUrave sukhakAma, e zatruMjayanAM ekavIza nAma ||2|| zAzvata parvata ne dRDhazakti, muktinilo teNeM kIje bhakti | puSpadaMta mahApadma suThAma, e zatruMjayanAM ekavIza nAma // 3 // pRthvIpITha subhadra kailAsa, pAtAlamUla akarmaka tAsa / sarvakAma kIjeM guNagrAma, e zatruMjayanA ekavIza nAma // 4 // zatruMjayanA ekavIza nAma, jape je beThA ApaNe ThAma / zatruM - jaya yAtrAnuM phala lahe, mahAvIra bhagavaMta ema kahe. e0 // 5 // // dohA // 51 zatruMjaya pahele are, eMsI joyaNa parimANa / paholo mUle uMcapaNe, chabvIza joyaNa jANa // 1 // sIttera joyaNa jANavo, bIje Are vizAla | vIza joyaNa uMco kahyo, muja vaMdana RNa kAla || 2 || sATha joyaNa zrIje are, paholo tIratharAya / sola yojana uMco sahI, dhyAna dharUM citta lAya // 3 // pacAsa joyaNa paholapaNe, cothe Are majhAra | uMco daza joyaNa acala, nitya praName nara nAra // 4 // bAra yojana paMcama are, mUla tapo vistAra / doya yojana UMco kahyo, zatruMjaya tIratha sAra ||5|| sAta hAtha chaDDe are, paholo parvata eha / uMco hoze so dhanuSa, zAzvatuM tIratha eha // 6 // Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. DhAla bIjI. jinavarazuM mero mana lIno, e dezI. rAga mAzAvarI. kevalajJAnI prathama tIrthaMkara, anaMta siddhA iNa ThAmare / anaMta valI siddhaze iNa ThAmeM, tiNe karuM nitya praNAma re // 1 // zaajaya sAdhu anaMtA siddhA, siddhaze valIya anaMta re| jeNe zatrujaya tIratha nahiM bheTyo, te garbhAvAsa lahaMta re // za0 // 2 // phAgaNa zudi AThamane divase, RSabhadeva sukhakAra re / rAyaNa rUkha samosaryA svAmI, pUrava navANuM vAra re // za0 // 3 // bharata putra caitrI pUnama dina, iNa zatrujaya giri Aya re| pAMca koDizuM puMDarIka siddhA, teNeM puMDarIka kahAya re // za0 // 4 // nami vinami rAjA vidyAdhara, bebe koDI saMghAta re| phAguNa zudi dazamI dina siddhA, teNeM praNamuM prabhAta re // za0 // 5 // caitara mAsa vadi caudazane dina, namiputrI cosaTha re / aNasaNa karI zatrujaya giri upara, e sahu siddhA ekaTTa re|| za0 // 6 // potarA prathama tIrthaMkara kerA, drAviDa ne vArikhilla re // kArtika zudi pUnama dina siddhA, daza koDI muni niHzalya re / / za0 // 7 // pAMce pAMDava iNa giri siddhA, nava nArada RSirAya re| zAMva pradyumna gayA tihAM mukte, AThe karma khapAya re / / za0 // 8 // nema vinA traivIza tIrthakara, samosaryA giriga re / ajita zAMti tIrthakara behu, rahyA comAsuM raMga re // za0 // 6 // sahassa sAdhu parivAra saMghAte, thAvaccA suta sAdhare // pAMcaze sAdhu zuM zailaMga munivara, zarbujaye zivasukha lAdha re // za0 // 10 // asaMkhyAtA muni Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zatrujayano rAsa / zatrujaya siddhA, bharatesarane pATa re // rAma bhane bharatAdika siddhA, mukti taNI e vATa re // za0 // 11 // jAli mayAli ne uvayAli, pramukha sAdhunI koDi re // sAdhu anaMtA zatrujaya siddhA, praNamuMbe kara joDI re / / za0 // 12 // __ DhAla trIjI. copAinI dezI. zatrujayanA kahuM sola udAra, te suNajo sahu ko suvicAra / suNatAM AnaMda aMga na mAya, janma janmanAM pAtaka jAya // 1 // RSabhadeva ayodhyA purI, samosaryA svAmI hita karI / bharata gayo vaMdanane kAja, e upadeza diyo jinarAja // 2 // jagamA mahoTo arihaMta deva, cosaTha iMdra kare jasu seva / tehathI mahoTo saMgha kahAya, jehane praName jinavara rAya // 3 // tehathI mahoTo saMghavI kahyo, bharata suNIne mana gahagahyo / bharata kahe te kima pAmIye, prabhu kahe zatrujaya yAtrA kiye // 4 // bharata kahe saMghavIpada mujha, te Apo hu~ aMgaja tuja / / iMdre ANyA akSata vAsa, prabhu Ape saMghavIpada tAsa // 5 // iMdre teNI velA tatkAla, bharata subhadrA behune mAla / paherAvI ghara saMpreDIyA, sakhara sonAnA ratha ApiyA // 6 // RSabhadevanI pratimA valI, ratna taNI kIdhI mana ralI / bharate gaNadhara ghara teDIyA, zAMtika puSTika sahu tIhAM kiyA / / 7 / / kaMkotarI mUkI sahu deza, bharate teDyo saMgha bhazeSa / prAvyoM saMgha ayodhyA purI, prathama tIrthakara yAtrA karI // 8 // saMghabhakti kIdhI prati ghaNI, saMgha calAyo Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. za@jaya bhaNI / gaNadhara bAhubali kevali, munivara koDI sAthe liyA valI // 8 // cakravartInI saghalI Rddhi, bharate sAthe lIdhI sIddhi / haya gaya ratha pAyaka parivAra, te to kahetA nAve pAra / / 10 / bharatezvara saMghavI kahevAya, mArge caitya uddhArato jAya / saMgha Avyo zatrujaya pAsa, sahunI pUgI mananI Aza / / 11 / nayaNe nirakhyo zatrujaya rAya, maNi mANika motIzu vadhAya / tINe ThAme rahI. mahotsava kiyo, bharate ANaMdapura vAsiyo // 12 // saMgha zatrujaya upara caDyo, pharasaMtAM pAtaka jaDapaDyo / kevalajJAnI pagalAM tihAM, praNamyAM rAyaNa rukha ke jihA~ // 13 // kevalajJAnI snAtra nimitta, IzAnendre prANI supavitta / nadI zatrujI sohAmaNI, bharate dIThI kautuka bhaNI / / 14 // gaNadhara deva taNe upadeza, indre valI dIgho Adeza / AdinAtha taNo deharo; bharate karAvyo giri seharo // 15 // sonAno prAsAda uttaMga, ratna taNI pratimA mnrNg| bharate zrI AdIzvara taNI, pratimA sthApI sohAmaNI // 16 // marudevInI pratimA valI, mAhI pUnama thApI ralI / brAhmI suMdarI pramukha prAsAda, bharate thApyA navale nAda // 17 // ema aneka pratimA prAsAda, bharate karAvyA guru prasAda // eha bhaNyo pahelo uddhAra, saghalo hI jANe saMsAra // 18 // DhAla cothI. rAga-AzAvarI. bharata taNe pATa AThame, daMDavIrya thayo rAyo jI / bharata Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zatruMjayano rAsa. 55 taNI pare saMgha kIyo, zatruMjaya saMghavI kahAyo jI // 1 // zatruMjaya uddhAra sAMbhalo, sola mahoTA zrIkAro jI / zrasaMkhyAtA bIjA valI, te na kahuM adhikAroM jI; za0 // 2 // caitya karAvyaM rUpA taNuM, sonAnAM biMba sAro jI / mUlagAM biMba bhaMDArIyAM, pazcima dizi teNI vAro jI; za0 // 3 // zatruMjayanI yAtrA karI, saphala kiyo avatAro jI / daMDavIrya rAjA taNo, e bIjo uddhAro jI; za0 // 4 // so sAgaropama vyatikramyA, daMDavIryathI je vAro jI / IzAnendre karAviyo, e trIjo uddhAro jI; za0 / / 5 / / cothA devalokano dhaNI, maheMdra nAma udAro jI / tithe zatruMjayano karAviyo, e cotho uddhAro jIH za0 / / 6 / / pAMcamA devalokano dhaNI, brahmendra samakita dhAro jI / tiNe zatrujayano karAviyo, e pAMcamo uddhAro jI; za0 // 7 // bhavanapati indra taNo kiyo, e chaTTo uddhAro jI / cakravartI sagara tokiyo, e sAtamo uddhAro jI; za0 // 8 // abhinaMdana pAse suNyo, zatruMjayano adhikAro jI / vyaMtarendre karAviyo, e AThamo uddhAro jI; za0 // 9 // caMdraprabha svAmIno poto, caMdrazekhara nAma malhAro jI / caMdrayaza rAye karAviyo, e navamo uddhAro jI; za0 // 10 // zAMtinAthanI sukhI dezanA, zAMtinAtha suta vAro jI / cakradhara rAya karAviyo, e dazamo uddhAro jI; za0 // 11 // dazaratha suta jaga dIpatoM, munisuvrata suvAro jI / zrIrAmacaMdre karAviyo, e igyAramo uddhAro jI za0 / / 12 / / pAMDava kar3e Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa / ame pApiyA, kima chUTuM morI mAyo jii| kahe kuMtI zatrujaya taNI, jAtrA kiyAM pApa jAyo jI; za0 // 13 // pAMce pAMDava saMgha karI, zatrujaya bheTyo apAro jI / kASTha caitya biMba lepano, e bAramo uddhAro jI; za0 // 14 // mammANI pASANanI, pratimA suMdara sarUpo jI / zrIzatrujayano saMgha karI, sthApI sakala sarUpo jI; za0 // 15 / / aThottara so varasAM gayAM, vikrama nRpathI ji vArojI / poravADa jAvaDa karAviyo, e teramo uddhAro jI; za0 // 16 // saMvata bAraterottare, zrImAlI suvicAro jI / bAhaDade muhUte karAviyo, e caudamo uddhAro jI; za0 // 17 // saMvata tera ekottareM, desalahara adhikAro jii| samarAzAhe karAviyo, e paMdaramo uddhAro jI; za0 // 18 // saMvata panara satyAzIya, vaizAkha vadi zubha vAro jI / karame dozI karAviyo, e solamo uddhAro jI; za0 // 16 // sAMprata kAle solamo, e varate ke uddhAro jI / nitya nitya kIje vaMdanA ne, pAmIje bhavapAro jI; za0 // 20 // // dohA // valI zatrujaya mahAtama kahuM, sAMbhalo jima ke tema / mUri dhanesara ima kahe, mahAvIre kayuM ema // 1 // jehavo tehavo darzanI, zatruje pUjanika / bhagavaMtano bhekha mAnatAM, lAma hove tahakIka // 2 // zrI zajaya upare, caitya karAve jeha / dala pariNAma samuM lahe, panyopama sukha teha // 3 // zatrujaya upara deharu, navaM nIpAve koya / jIrNoddhAra karAvatAM, ATha Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ___ zrI zatrujayano rAsa. aamanamannnnwwwwnwarw-omm. wwwana gaNuM phala hoya // 4 // zira upara gAgara dharI, snAtra karAve nAra / cakravartInI strI thai, zivasukha pAme sAra // 5 // kArtika pUnama zatrujaya, caDIne kare upavAsa / nArakI so sAgara taNo, kare karmano nAza // 6 // kArtika parva mahoTuM kamu, jihAM siddhA daza koddii| brahma strI bAlaka hatyA, pApathI nAkhe choDI // 7 // sahasra lAkha zrAvaka bhaNI, bhojana puNya vizeSa / zatrujaya sAdhu paDilAbhatAM, adhiko tehathI dekha // 8 // DhAla pAMcamI. dhanya dhanya gajasukumArane, e dezI. zatruje gayA pApa chUTiye, lIje AloyaNa emo jii| tapa japa kIje tihAM rahI, tIrthakara kaDaM temo jI; za0 // 1 // jiNa sonAnI corI karI, e AloyaNa tAso jI / caitrI dina zatrujaya caDI, eka kare upavAso jI; za0 // 2 // ratnataNI corI karI, sAta prAMbila zuddha thAya jI / kAtI sAta dina tapa kiyAM, ratnaharaNa pApa jAya jI; za0 // 3 // kAMsA pIcala tAMbA rajatanI, corI kIdhI jeNa jI / sAta divasa purimaDDa kare, to chUTe giri eNa jI; za0 // 4 // motI pravAlA mugiyA, jeNe coyA~ nara nAro jii| AMbila karI pUjA kare, traNa TaMka zuddha AcAro jI; za0 // 5 // dhAnya pANI rasa corIyAM, je bheTe siddhakhetro jI / zatrujaya talahaTI sAdhune, paDilAme zuddha citto jI; za0 // 6 // vastrAbharaNa jeNe hA~, te chUTe iNe melo jii| AdinAthanI Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. pUjA kare, praha UThI bahu vahelo jI; za0 // 7 // deva gururnu dhana je hare, te zuddha thAye emo jI / adhikuM dravya kharace tIhAM, pAtra poSe bahu premo jI; za0 // 8 // gAya bhaisa godhA mahI, gaja graha coraNahAro jii| chUTe te tapa tIrathe, arihaMta dhyAna prakAro jI; za. 18 pustaka deharAM pArakAM, tIhAM lakhe ApaNAM nAmo jii| chUTe chamAsI tapa kiyAM, sAmAyika tINa ThAmo jI; za0 // 10 // kuMvArI parivrAjikA, sadhava vidhava gurunAro jii| vrata bhAMje tehane kaDaM, chamAsI tapa sAro jI; za0 // 11 // go vipra bAlaka RSi, ehanA ghAtaka jeho jii| pratimA Age Alo. catAM, chUTe tapa karI eho jI; za0 // 12 // ___ DhAla chtttthii| RSabha prabhujIye, e dezI / saMprati kAle solamo e, varate ke uddhAra / zatrujaya yAtrA karUM e, saphala karU~ avatAra; za0 / / 1 / / chahari pAlatA cAlIye e, zatrujaya kerI vATa / pAlItANA pahoMcIye e, saMgha maLyA bahu thATa / za0 // 2 // lalita sarovara dekhIye e, valI satAnI vAva / tIhAM visAmo lIjiye e, vaDane cotare Ava; za0 // 3 // pAlItANe pAvaDI e, caDhiye UThI prabhAta / zatrujI nadI sohAmaNI e, dUra thakI dekhAta za0 // 4 // caDhiye hiMgalAjane haDe e, kalikuMDa namiye pAsa / bArI mAhe pesIyeM e, prANI aMga ullAsa; za0 // 5 // marudevI TuMka manoharu e, gaja caDhI marudevI Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zatruMjayano rAstra / mAya / zAMtinAtha jina solamA e, praNamIje tasu pAya; za0 || 6 || vaMza poravADe paragaDo e, somajI zAha malAra / rUpajI saMghavI karAvIyo e, comukha mUla uddhAra; za0||7|| comukha pratimA caricIyeM e, bhamati mAMhe bhalAM biba | pAMce pAMDava pUjiyeM e, adabhuta Adi pralaMba; // 8 // kharatara sahi khAMzuM e, biMca juhAruM aneka / neminAtha corI namuM e, TAluM alaga udvega za0 // 6 // dharmadvAra mAMhe nisaru e, kugati karUM prati dUra / zrAvuM AdinAtha dehare e, karma karuM cakacUra; za0 // 10 // mUlanAyaka praNamuM mudA e, AdinAtha bhagavaMta | deva juhAruM dehare e, bhamatI mAMhe bhagavaMta; za0 // 11 // zetruMjA upara kIjiye e, pAMce ThAme snAtra / kalaza zraTThottara so karI e, nirmala nIrazuM gAtra; za0 // 12 // prathama AdIzvara Agale e, puMDarIka gaNadhAra / rAyaNa tala pagalAM namo e, zAMtinAtha sukhakAra; za0 || 13 || rAyatale pagalAM namuM e, comukha pratimA cAra / bIjI bhUmeM biMbavalI e, puMDarIka gaNadhAra; za0 // 14 // sUrajakuMDa nihAlIyeM e, ati bhalI ulakhAjola / celaga talAI siddhazilA e, aMge pharasuM ullolaH za0 // 15 // Adipura pAjeM utaruM e, siddhavaDa lahuM vizrAma / caityapravADI iNI pare karI e. sIdhyAM vAMchita kAmaH za0 // 16 // * zrI jinarAja sUrIzvaru e, kharatara gaccha gaNadhAra / svAthe jeNe pratiSThA karI e, zubha divasa zubha vAra // za0 // iti pratyantare'dhikaH pAThaH 59 Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. jAtrA karI zatrujA taNI e, saphala kIyo avatAra / kuzala kSemazuM zrAvIyA e, saMgha sahu parivAra; za0 // 17 // * zatrujaya rAsa sohAmaNo e. sAMbhalajo sahu koya / ghara beThAM bhaNe bhAvazuM e, tasu jAtrA phala hoya; za0 // 18 // + saMvata sola chayAzIyeM e, zrAvaNa zudi sukhakAra / rAsa bhaNyo zatrujA taNo e, nagara nAgora majhAra; za0 // 16 // girao gaccha kharatara taNo e, zrIjinacaMda sUrIza / prathama ziSya zrIpUjyanA e, sakalacaMda sujagIza; za0 // 20 // tAsa ziSya jaga jANIye e, samayasuMdara uvajhAya // rAsa racyo teNeM rUpaDo e, suNatAM AnaMda thAya; za0 // 21 // // iti zrI zatrujaya rAsaH saMpUrNaH // * zaguMjaya mahAtama sAMbhalI e, rAsa racyo anusAra / je bhAve gAve bhAvazuM e, mAnaMda hoya apAra // za0 // iti pratyantare'dhikaH pAThaH x bhaNazAlI thiru prati bhalo e, dayAvaMta dAtAra / zatrujaya saMgha karAviyo e, jesalamera majhAra // za0 // zatrujaya mahAtmya granthathI e, rAsa racyo anusAra / bhAva bhakte bhaNatAM thakAM e, pAmIje bhavapAra // za0 // iti pratyantare'dhikaH pAThaH Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kalyANa mandira stotra. zrI kalyANamandirastotram / kalyANamandiramudAramavadyabhedi, bhItAbhayapradamaninditamavipanam / saMsArasAgaranimajjhadazeSajantu,-potAyamAnamabhinamya jinezvarasya // 1 // yasya svayaM suragururgarimAmburAzeH, stotraM suvistRtamatirna vibhurvidhAtum / tIrthezvarasya kamaThasmayadhUmaketo,-stasyAhameSa kila saMstavanaM kariSye // 2 // (yugmam) sAmAnyato'pi tava varNayituM svarUpa,-masAdRzAH kathamadhIza bhavantyadhIzAH / dhRSTo'pi kauzikazizuyadi vA divAndho, rUpaM prarUpayati kiM kila dharmarazmaH // 3 // mohakSayAdanubhava. mapi nAtha maryo, nUnaM guNAn gaNayituM na tava kSameta / kalpAntavAntapayasaH prakaTo'pi yasAn , mIyeta kena jaladhenanu rtnraashiH||4|| abhyudyato'smi tava nAtha jaDAzayo'pi, kartuM stavaM lasadasaMkhyaguNAkarasya / bAlo'pi kiM na nijabAhuyugaM vitatya, vistIrNatAM kathayati svadhiyAmburAzeH / / 5 / / ye yoginAmapi na yAnti guNAstaveza, vaktuM kathaM bhavati teSu mamAvakAzaH, | jAtA tadevamasamIkSitakAriteyaM, jalpanti vA nijagirA nanu pakSiNo'pi // 6 / AstAmacintyamahimA jina saMstavaste, nAmApi pAti bhavato bhavato jaganti / tIvrAtapopahatapAnthajanAnidAghe, prINAti padmasarasaH saraso'nilo'pi // 7 // hRdvartini tvayi vibho zithilIbhavanti / jantoH kSaNena nibiDA api krmbndhaaH| sadyo bhujaGgamamayA iva madhyabhAga,mabhyAgate vanazikhaNDini candanasya // 8 // mucyanta eva Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dara zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. manujAH sahasA jinendra, raudrairupadravazataistvayi vIkSite'pi / gosvAmini sphuritatejasi dRSTamAtre, / caurairivAzu pazavaH prapalAyamAnaiH / / 6 // tvaM tArako jina kathaM bhavinAM ta eva, tvAmudvahanti hRdayena yaduttarantaH / yadvA dRtistarati yajalameSa nUna,-mantargatasya marutaH sa kilAnubhAvaH // 10 // yasin haraprabhRtayo'pi hataprabhAvAH, so'pi tvayA ratipatiH kSapitaH kSaNena / vidhyApitA hutabhujaH payasA'tha yena, pItaM na kiM tadapi durddharavADavena // 11 // svAminnanalpagarimANamapi prapannA,-stvAM jantavaH kathamaho hRdaye dadhAnAH / janmodadhiM laghu tarantyatilAghavena, cintyo na hanta mahatAM yadi vA prabhAvaH // 12 // krodhastvayA yadi vibho prathamaM nirasto, dhvastAstadA bata kathaM kila karmacaurAH / ploSatyamutra yadi vA zizirApi loke, nIlagumANi vipinAni na ki himAnI / / 13 / / tvAM yogino jina sadA paramAtmarUpa-manveSayanti hRdyaambujkoshdeshe| pUtasya nirmalaruceryadi vA kimanya,dakSasya saMbhavi padaM nanu karNikAyAH // 14 // dhyAnAjineza ! bhavato bhavinaH caNena, dehaM vihAya paramAtmadazAM vrajanti / tIvAnalAdupalabhAvamapAsa loke, cAmIkaratvamacirAdiva dhAtubhedAH // 15 / / antaH sadaiva jina ! yasya vibhAvyase tvaM, bhavyaiH kathaM tadapi nAzayase zarIram / etat svarUpamatha madhyavivartino hi, yadvigrahaM prazamayanti mahAnubhAvAH // 16 // AtmA manISibhirayaM tvadabhedabuddhyA, dhyAto jinendra bhavatIha bhavatprabhAvaH / pAnIyamapyamRtamityanucintyamAnaM, kiM nAma Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kalyANa mandira stotra. 63 * no viSavikAramapAkaroti 1 // 17 // tvAmeva vItatamasaM paravAdino'pi, nUnaM vibho ! hariharAdidhiyA prapannAH / kiM kAca kAmalibhirIza ! sito'pi zaGkho, no gRhyate vividhavarNaviparyayeNa ? // 18 // dharmopadezasamaye savidhAnubhAvA, - dAstAM jano bhavati te tarurapyazokaH / zrabhyudgate dina patau samahIruho'pi kiM vA vibodhamupayAti na jIvalokaH ? // 16 // citraM vibho ! kathamavAGmukhavRntameva, viSvak patatyaviralA surapuSpavRSTiH / tvadgocare sumanasAM yadi vA munIza !, gacchanti nUnamadha eva hi bandhanAni // 20 // sthAne gabhIra hRdayodadhisaMbhavAyAH, pIyUSatAM tava giraH samudIrayanti / pItvA yataH paramasaMmadasaMgabhAjo, bhavyA vrajanti tarasAdhyajarAmaratvam // 21 // svAmin ! sudUramavanamya samutpatanto, manye vadanti zucayaH suracAmaraughAH / ye'smai na vidyate munipuGgavAya te nUnamUrdhvagatayaH khalu zuddhabhAvAH / / 22 / / zyAmaM gabhIragiramujjvalahemaratna, - siMhAsanasthamiha bhavya zikhaNDinastvAm / Alokayanti rabhasena nadantamuccai, - cAmIkarAdrizirasIva navAmbuvAham // 23 // ugacchatA tava zitidyutimaNDalena, luptacchadacchAvarazokatarurbabhUva / sAnnidhyato'pi yadi vA tatra vItarAga !, nIrAgatAM vrajati ko na sacetano'pi // 24 // bho bhoH pramAdamavadhUya bhajadhvamena -mAgatya nirvRtipurIM prati sArthavAham / etannivedayati deva ! jagatrayAya, manye nadannabhinabhaH suradundubhiste || 25 || udyotiteSu bhavatA bhuvaneSu nAtha |, tArAnvito vi 1 Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. dhurayaM vihatAdhikAraH / muktAkalApakalitocvasitAtapatra,vyAjAt tridhA dhRtatanurbuvamabhyupetaH // 26 // svena prapUritajagatrayapiNDitena, kAntipratApayazasAmiva saMcayena / mANikyahemarajatapravinirmitena, sAlatrayeNa bhagavannabhito vibhAsi // 27 // divyasrajo jina ! namatridazAdhipAnA-mutsRjya ratnaracitAnapi maulibandhAn / pAdau zrayanti bhavato yadi vA paratra, tvatsaGgame sumanaso na ramanta eva // 28 // tvaM nAtha ! janmajaladherviparAGmukho'pi, yattArayasyasumato nijapRSThalagnAn / yuktaM hi pArthivanipasya satastavaiva, citraM vibho! yadasi karmavipAkazUnyaH / / 26 / / vizvezvaro'pi janapAlaka ! durgatastvaM, kiM vA'kSaraprakRtirapyalipistvamIza / / ajJAnavatyapi sadaiva kathaMcideva, jJAnaM tvayi sphurati vizvavikAzahetuH / / 30 // prAgbhArasaMbhRtanabhAMsi rajAMsi roSA,-dutthApitAni kamaThena zaThena yAni / chAyA'pi taistava na nAtha ! hatA hatAzo, grastastvamIbhirayameva paraM durAtmA // 31 // yadarjadurjitadhanaughamadabhrabhImaM, bhrazyattaDinmuzalamAMsalaghoradhAram / daityena muktamatha dustaravAri dadhe, tenaiva tasya jina ! dustaravArikRtyam // 32 // dhvastokezavikRtAkRtimaya'muNDa,-. prAlambabhRdbhayadavaktraviniyaMdagniH / pretavanaH prati bhavantamapIrito yaH, so'syAbhavat pratibhavaM bhavaduHkhahetuH // 33 // dhanyAsta eva bhuvanAdhipa ! ye trisandhya-mArAdhayanti vidhivadvidhutAnyakRtyAH / bhaktyollasatpulakapakSmaladehadezAH, pAdadvayaM tava vibho ! bhuvi janmamAjaH // 34 // asinnapArabhava Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kalyANa mandira stotram | (65) vArinidhau munIza !, manye na me zravaNagocaratAM gato'si / AkarNite tu tava gotra pavitramantre, kiM vA vipadviSadharI savidhaM sameti ? // 35 // janmAntare'pi tava pAdayugaM na deva !, manye mayA mahitamIhitadAnadakSam / teneha janmani munIza ! parAbhavAnAM, jAto niketanamahaM mathitAzayAnAm // 36 // nUnaM na mohatimirAvRtalocanena, pUrva vibho ! sakRdapi pravilokito'si / marmAvidho vidhurayanti hi mAmanarthA:, prodyatprabandhagatayaH kathamanyathaite ? / / 37 / / karNito'pi mahito'pi nirIkSito'pi, nUnaM na cetasi mayA vidhRto'si bhaktyA | jAto'smi tena janabAndhava ! duHkhapAtraM yasmAt kriyAH pratiphalanti na bhAvazUnyAH || 38 // tvaM nAtha duHkhijanavatsala he zaraNya !, kAruNyapuNyavasate ! vazinAM vareNya ! | bhaktyA nate mayi maheza ! dayAM vidhAya, duHkhAkuroddalanatatparatAM vidhehi / / 39 / / niHsaGkhyasArazaraNaM zaraNaM zaraNya-mAsAdya sAditaripu prathitAvadAtam / tvatpAda - paGkajamapi * praNidhAnavandhyo, vadhyo'smi ced sutranapAvana ! hA ito'smi // 40 // devendravandya viditAkhilavastusAra 1, saMsAratAraka vibho bhuvanAdhinAtha ! | trAyasva deva karuNAida ! mAM punIhi sIdantamadya bhayadavyasanAmburAzeH // 41 // yadyasti nAtha ! bhavadaGghrisaroruhANAM, bhakteH phalaM kimapi saMtatisaMcitAyAH / tanme tvadekazaraNasya zaraNya bhUyAH, svAmI tvameva bhuvane'tra bhavAntare'pi // 42 // itthaM samA Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. hitadhiyo vidhivajinendra !, sAndrollasatpulakakaJcukitAGgabhAgAH / tvabimbanirmalamukhAmbujabaddhalakSyA, ye saMstavaM tava vibho ! racayanti bhavyAH // 43 / / jananayanakumudacandra !, prabhAsvarAH svargasaMpado bhuktvA / te vigalitamalanicayA, acirAnmokSaM prapadyante // 44 / / zrI tijayapahutta stotram / tijayapahuttapayAsaya,-aTTamahApADiherajuttANaM / samayakhittaThiANaM, saremi cakaM jiNiMdANaM // 1 // paNavIsA ya asIyA, panarasa pannAsa jiNavarasamUho / nAseu sayaladuriaM, bhaviSANaM bhattijuttANaM // 2 // vIsA paNayAlA vizra, tIsA panattarI jiNavariMdA / gahabhUarakkhasAiNI-ghoruSasaggaM paNAseu // 3 // sattari paNatIsA vizra, saTThI paMce jiNagaNo eso / vAhijalajalaNaharikari,-corArimahAbhayaM harau ||4||.pnnpnnnnaa ya daseva ya, paNNaTThI tahaya ceva cAlIsA / rakkhaMtu me sarIraM, devAsurapaNamiyA siddhA // 5 // OM harahuMhaH sarasuMsaH, harahuMhaH tahaya ceva srsuNmH| AlihiyanAmaganmaM, cakaM kira sambobhadaM // 6 // OM rohiNi paNNatti, vajasiMkhalA taha ya vajja aMkusiyA / cakkesari naradattA, kAli mahAkAli taha gorI // 7 // gaMdhAri mahajjAlA, mANavi vaharuTTa taha ya acchuttA / mANasi mahAmANasiA, vijAdevIo rakkhaMtu // 8 // paMcadasakammabhUmisu, uppAnaM sattAra jiNANa sayaM / viviharayaNAivaNNo,-vasohiaM harau durimAI Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gayamAhA gyssnnsaan||11|| zrI tijayapahutta ane jaya tihumaNa. (67) .xxxxrammarrrrrrrrrrrrrrrrrr // 9 // cautIsaaisayajuA, aTThamahApADiherakyasohA / titthayarA gayamohA, jhAeavvA payatteNaM // 10 // OM varakaNayasaMkhaviduma, maragayaSaNasaMnihaM vigayamohaM / satcarisayaM jiNANaM, savvAmarapUiaM vaMde / svAhA // 11 // OM bhavaNavaivANavaMtara,-joisavAsI vimANavAsI / je kevi duTThadevA, te savve uvasamaMtu mamaM / svAhA // 12 // caMdaNakaptareNaM, phalae lihiUNa khAliaM pIaM / egaMtarAigahabhUtra,-sAiNimuggaM paNAsei // 13 // iya sattarisayajaMtaM, sammaM maMtaM. duvAri paDilihiaM / durimArivijayavaMtaM, nibhaMtaM nicamacceha // 14 // zrI jaya tihuaNa stotram / . jaya tihuaNa varakapparukkha jaya jiNadhanaMtari, jaya tihuaNakalANakosa duriakarikesari / tihuaNajaNaavilaMdhiyANa bhuvaNattayasAmipra, kuNasu suhAi jiNesa pAsa thaMbhaNayapuradvia // 1 // tai samaraMta lahaMti jhatti varaMputtakalattai, dhaNNasuvaNNahiraNNapuNNa jaNa muMjai rajaha / pikkhai mukkhaasaMkhasukkha tuha pAsa pasAiNa, iya tihuaNavarakapparukkha sukkhai kuNa maha jiNa // 2 // jarajajara parijuNNakaNNa nahaTTa sukuTTiNa, cakkhukkhINa khaeNa khuNNa nara sanima saliNa / tuha jiNa saraNarasAyaNeNa lahu hu~ti puNaNNava, jayadhanvaMtari pAsa maha vi tuha rogaharo bhava // 3 // vijAjoisamaMtaptasiddhiu apayattiNa, bhuvaNanbhuu aTThaviha siddhi sijahi tuha nAmiNa / tuha nAmiNa apavittamo vi jaNa Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (68) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. hoi pavittau, taM tihuaNakallANakosa tuha pAsa niruttara // 4 // khuddapauttai maMta-taMta-jaMtAi visuttai, carathiragaralagahuggakhaggariuvagga vigaMjai / dutthiyasattha aNatthapattha nitthArai daya kari, duriyai harau sa pAsadeu duriyakarikesari // 5 / / tuha ANA thaMbhei bhImadappuraddharasuravara,-rakkhasa -jakkha-phaNiMdaviMda-corA-nala-jalahara / jalathalacAri rauddakhuddapasujoiNijoia, iya tihuaNa avilaMdhiprANa jaya pAsa susAmiya // 6 // patthiyaattha aNatthatattha bhattibbharaninbhara, romaMcaMcitra cArukAya kinnaranarasuravara / jasu sevahi kamakamalajuala pakkhAlisakalimalu, so bhuvaNattayasAmi pAsa maha maddau riubalu / / 7 // jaya joiamaNakamalabhasala bhayapaMjarakuMjara, tihuaNajaNANaMdacaMda bhuvaNattayadiNayara / jaya mahameiNivArivAha jaya jaMtupiyAmaha, thaMbhaNayaTTiA pAsanAha nAhattaNa kuNa maha / / 8 / / bahuvihavaNNu avaNNu sunnu vaNNiu chappannihi, mukkhadhammakAmasthakAma nara niyaniyasasthihiM / je jhAyahi bahudarisaNastha bahunAmapasiddhau, so joiamaNakamalabhasala suhu pAsa pavaddhau / / 6 // bhayavinbhala raNajhaNiradasaNa tharahariprasarIraya, taralianayaNa visaNNa sunna gaggaragira karuNaya / tai sahasatti saraMta huMti nara nAsiagurudara, maha vijjhavi sajjhasai pAsa bhayapaMjarakuMjara // 10 // paI pAsi viasaMtanittapattaMtapavittiya,-vAhapavAhapavUDharUDhaduhRdAha supulaiya / mannai mannu saunnu punnu appANaM suranara, iya tihuaNaANaMdacaMda jaya pAsa jiNesara // 11 // Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jaya tihuaNa stotram | ( 69 ) tuha kallA mahesu ghaMTaTaMkAravapili, valliramalla mahallabhatti suravara gaMjuli / hanlupphalia pavattayaMti bhavaNe vi mahUsava, iya tihuNabhANaMdacaMda jaya pAsa suhunbhava // 12 // nimmala kevala kiraNa niyara vihuriyatamapahayara, daMsi asayala payatthasattha vitthari pahAbhara / kalikalusiyajaNa dhUloyaloha goyara, timirai niru hara pAsanAha bhuvaNattayadiyara ||13|| tuha samaraNajalavarisasitta mANavamaimeiNi, avarAvara suhumatthavoha kaMdaladalarehaNi / jAyai phalabharabhAriya hariyadudAha praNavama, iya mahamehaNivArivAha disa pAsa maI mama // 14 // kaya avikalakallANavalli ullUriya duhavaNu, dAviya saggapavaggamagga duggahagamavAraNu / jayajaMtuha jaNaega tulla jaM jaNiya hiyAvahu, rammu dhammu so jayau pAsa jayajaMtupiyAmahu / / 15 / / bhuvaNAraNNanivAsa dariya paradarisaMNadevaya, joiNi- pUyaNa - khittavAla khuddAsurapasuvaya / tuha uttaTTha sunaTTha suTTu avisaMTulu ciTThahi, iya tihupraNavaNasIha pAsa pAvAi paNAsahi / / 16 / / phaNiphaNaphAraphuraMta - rayaNakararaMjiyanahayala. phaliNIkaMdaladala - tamAlanIluppalasAmala / kamaThAsurauvasagga vagga saMsaggAgaMjia, jaya paccakkhajiNesa pAsa thaMbhaNayapuraTTi | 17 || maha maNu taralu pamA neya vAyAvi visaMThulu, naya taNuravi praviNaya sahAvu AlasavihalaM khalu / tuha mAhappu pamANu deva kAruNNa pavitta, isa maha mA avahari pAsa pAlihi vilavaMtau / / 18 / / kiM kiM kappiu na ya kaluNu kiM kiM va na jaMpiu, kiM va na Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (70) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. cidviu kiTTha deva dINayamavalaMbiu / kAsu na kiya niSphalla lalli amhehiM duhattihi, tahavi na pattau tANu kiMpi pai pahuparicattihi // 16 // tuhu sAmiu tuhu mAya-vappu tuhu mitta piyaMkaru, tuhu~ gai tuhu maha tuhu ji tANu tuhu guru khemaMkaru / hau~ duhabharabhAriu varAu rAu nibbhaggaha, loNau tuha kamakamalasaraNu jiNa pAlahi caMgaha // 20 // pai kivi kaya nIroya loya kivi pAviyasuhasaya, kivi maimaMta mahaMta kevi kivi sAhiyasivapaya / kivi gaMjiyariuvagga kevi jasadhavaliyabhUyala, mai avahIrahi keNa pAsa saraNAgayavacchala 1 // 21 // paccuvayAranirIha nAha nippannapoyaNa, tuha jiNa pAsa parovayArakaraNikaparAyaNa / sattumittasamacittavitti nayaniMdayasamamaNa, mA abahIri ajuggo vi mai pAsa niraMjaNa // 22 // hau~ bahuvihaduhatattagatta tuha duhanAsaNaparu, hau~ suyaNaha karuNikaThANa tuha niru karuNAyaru / hau~ jiNa pAsa asAmisAlu tuhu tihuaNasAmitra, jaM avahIrahi mai jhakhaMta iya pAsa na sohiya // 23 / / juggAjuggavibhAga nAha nahu joahi tuha sama, bhuvaNuvayArasahAvabhAva karuNArasasattama / samavisamaI kiM ghaNu niyai bhuvi dAha samaMtau, isa duhibaMdhava pAsanAha mai pAla thuNaMtau // 24 // na ya dINaha dINayu muyavi annuvi kivi juggaya, jaM joivi uvayArU karahi uvayArasamunjaya / dINaha dINu nihINu jeNa tai nAhiNa cattau, to juggau ahameva pAsa pAlahi maha caMgau // 25 // aha annuvi juggayavisesu kivi mannahi dINaha, Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jaya tihuaNa stotra ane gautamASTaka / ( 71 ) jaM pAsivi uvayAru karai tuha nAha samaggaha / succiya kilakallANu jeNa jiNa tumha pasIyaha, kiM ani taM caiva deva mA maha vIraha || 26 || tuha patthaNa nahu hoi vihalu jiNa bANau kiM purA, hauM dukkhiya niru sattacatta dukkahu ussuyamaNa / taM mannau nimiseNa eu eu vi jai labbhai, saccaM jaM kkhiyavaseNa kiM uMbaru paccai // 27 // tihuaNasAmitra pAsanAha maI apu payAsiu, kijjau jaM niyarUvasarisu na u bahu jaMpiu / annu na jiya jaga tuha samo vi dakkhiNNa- dayAsau, jai avagaNNasi tuha ji zrahaha kaha hosu hayAsau // 28 // jai tuha rUviNa kivi peyapAiNa belaviu, tu vi jANuM jiNa pAsa tumhi chau~ aMgIkariu / iya maha icchiu jaM na hoi sA tuha ohAvakhu, rakkhaMtaha niyakitti ya juJjai bhavahIra // 26 // eha mahAriya jata deva ihu nhavaNa mahUsau, jaM RNa liyaguNagahaNa tumha muNijaNaNisiddhau | ema pasIha supAsanAha thaMbhaNayapuraTThiya, iya muNivaru siriabhayadeu viNNava diya // 30 // // iti zrIstambhanakatIrtharAjazrIpArzvanAthastavanam // zrIgautamASTakam / zrIindrabhUrti vasubhUtiputraM, pRthvIbhavaM gautama gotraratnam / stuvanti devAsuramAnavendrAH, sa gautamo yacchatu vAJchitaM me // 1 // zrIvarddhamAnAt tripadImavApya, muhUrttamAtreNa kRtAni Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 72 ) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. , yena / aGgAni pUrvANi caturdazApi, sa gautamo yacchatu vAJchitaM me // 2 // zrIvIranAthena purA praNItaM mantraM mahAnandasukhAya yasya | dhyAyantyamI sUrivarAH samagrAH, sa gautamo yacchatu vAJchitaM me || 3 || yasyAbhidhAnaM munayo'pi sarve, gRhNanti bhikSAbhramaNasya kAle / miSTAnnapAnAmbarapUrNakAmAH, sa gautamo yacchatu vAJchitaM me // 4 // aSTApadAdrau gagane svazaktyA, yayau jinAnAM padavandanAya / nizamya tIrthAtizayaM surebhyaH, sa gautamo yacchatu vAJchitaM me // 5 // tripaJcasaMkhyAzatatApasAnAM, tapaHkRzAnAmapunarbhavAya / akSINa labdhyA paramAnnadAtA, sa gautamo yacchatu vAJchitaM me // 6 // sadakSiNaM bhojanameva deyaM, sAdharmikaM saMghasaparyayeva / kaivalyavastraM pradadau munInAM, sagautamo yacchatu vAJchitaM me // 7 // zivaM gate bharttari vIranAthe, yugapradhAnatvamiva matvA / paTTAbhiSeko vidadhe surendraiH, sa gautamo yacchatu vAJchitaM me // 8 // zrI gautamasyASTakamAdareNa, prabodhakAle munipuGgavA ye / paThanti sUripadaM sadaiva, nandaM labhante nitarAM krameNa // 6 // zrI padmAvatI ArAdhanA / have rANI padmAvatI, jIvarAzi khamAve / jANapaNuM jagate bhaluM, iNa veLA Ave || 1 || te muja micchAmi dukkaDaM, arihaMtanI zAkha / je meM jIva virAdhIyA, caurAzI lAkha // te muja0 // 2 // sAta lAkha pRthvI tayA, sAte apakAya / sAta lAkha te kAyanA, sAte vAukAya || te muja0 // 3 // Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI padmAvatI ArAdhanA / (73) daza pratyeka vanaspati, caudaha sAdhAraNa / bI tri cauriMdri jIvanA, ve be lAkha vicAra // te muja0 // 4 // devatA tiyeca nArakI, cAra cAra prakAzI / caudaha lAkha manuSyanA, e lAkha corAzI // te muja0 // 5 // iNa bhava parabhava seviyA, je pApa aDhAra / trividha trividha karI pariharu, durgatinA dAtAra // te muja0 // 6 // hiMsA kIdhI jIvanI, bonyA mRSAvAda / doSa adattAdAnanA, maithuna unmAda // te muja0 // 7 // parigraha menyo kAramo, kIdho krodha vizeSa / mAna mAyA lobha meM kIyA, vaLI rAga ne dveSa // te muja. // 8 // kalaha karI jIva duhavyA, kIdhAM kUDA kalaMka / niMdA kIdhI pArakI, rati arati niHzaMka // te muja0 // 3 // cADI kIdhI cotare, kAMdho thApaNa moso / kuguru kudeva kudharmano, bhalo prANyo bharoso // te muja0 // 10 // khATakIne bhave meM kIyA, jIva nAnAvidha ghAta / cIDImAra bhave carakalAM, mAyA~ dina rAta // te mujaH // 11 // kAjI mulAMne bhave, paDhI maMtra kaThora / jIva aneka jambhe kIyA, kIdhAM pApa aghora // te muja0 // 12 / / mAchIne bhave mAchalAM, zAnyAM jaLavAsa / dhIvara bhIla koLI bhave, mRga pADyA pAza ||te muja0 // 13 // koTavALane bhave meM kIyA, prAkarA kara dNdd| baMdIvAna marAvIyA, koraDA chaDI daMDa // te muja. // 14 // paramAdhAmIne bhave, dIdhAM nArakI duHkha / chedana medana vedanA, tADana ati tikkha // te mujaH // 15 // kuMbhArane bhave meM kIyA, nImAha pacAvyA / telI bhave tila Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 74 ) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. 1 1 pIliyA, pApe pIMDa bharAvyAM // te mujaH // 16 // hAlI bhave haLa kheDIyAM, phADyAM pRthvInAM peTa / suDa nidAna gha kIdhAM, dIghAM baLada capeTa ! te muja0 // 17 // mALIne bhave ropIyAM, nAnA- vidha vRkSa | mULa patra phaLa phUlanAM, lAgyAM pApa te lakSa || te muja0 // 18 // adhovAiyAne bhave, bharyAM adhika bhAra / poThI puMThe kIDA paMDyA, dayA nANI lagAra / / te muja0 / / 19 / / chIpAne bhave chetaryA, kIdhA raMgaNa pAsa / ani AraMbha kIdhA ghaNA, dhAtuvAda abhyAsa || te muja0 || 20 || zUrapaNe raNa jhUjhatAM, mAryA mANasa vRMda | madirA mAMsa mAkhaNa bhakhyAM, khAdhAM mULa ne kaMda || te muja0 // 21 // khANa khaNAvI dhAtunI, pANI ulecyAM / AraMbha kIdhA ati ghaNA, pote pApa ja saMcyA || te suja0 || 22 || karma aMgAra kIyA vaLI, ghara meM dava dIdhA / sama khAdhA vItarAganA, kUDA kosa ja kIdhA || te muja0 || 23 || bIllI bhave uMdara liyA, gIrolI ityArI / mUDha gamAra taNe bhave meM jU lIkha mArI || te muja* // 24 // bhADabhuMjA taNe bhave, ekendriya jIva / jvArI caNA gahuM zekIyA, pADaMtA rIva // te muja0 // 25 // khAMDaNa pIsaNa gAranA, AraMbha aneka | rAMdhaNa iMdhaNa agninAM kIdhAM pApa udeka || te muja0 // 26 || vikathA cAra kIdhI vaLI, sevyA pAMca pramAda / iSTa viyoga pAbyA kIyA, rudana vivAda || te muja0 / / 27 / / sAdhu ane zrAvaka taNAM vrata lahIne bhAMgyAM / mULa ane uttara taNAM, muja dUSaNa lAgyAM // te muja0 // 28 // sApa vIMchI siMha Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI padmAvatI ArAdhanA bhane nava graha zAnti / (75) cIvarA, zakarA ne samaLI / hiMsaka jIva taNe bhave, hiMsA kIdhI sabaLI // te mujaH // 29 // suvAvaDI dUSaNa ghaNAM, vaLI garbha gaLAvyA / jIvANI ghoLayAM ghaNAM, zIlavata bhaMjAvyA // te mujaH // 30 // bhava anaMta bhamatAM thakAM, kIdhA deha saMbaMdha / trividha trividha karI vosiruM, tiNazuM pratibaMdha // te muja0 // 31 // bhava anaMta bhamatAM thakAM, kIdhA parigraha saMbaMdha / trividha trividha karI vosihaM, tiNazaM pratibaMdha // te muja0 // 32 // bhava anaMta bhamatAM thakAM, kIdhA kuTuMba saMbaMdha / trividha trividha karI vosilaM, tiNazuM pratibaMdha // te muja0 / / 33 / / eNI pare iha bhava parabhave, kIdhAM pApa akhatra / trividha trividha karI vosiruM, karuM janma pavitra / / te muja0 // 34 // eNI vidhe e ArAdhanA, bhavi karaze jeha / samayasuMdara kahe pApathI, vaLI chUTaze teha // te muja0 // 35 // rAga verADI je suNe, eha trIjI DhALa / samayasuMdara kahe pApathI, chUTe tatkALa / / te muja0 // 36 / / zrI caturvizati jina garbhita nava graha zAnti stotram / jagadguruM namaskRtya, zrutvA sadgurubhASitam / grahazAnti pravakSyAmi, lokAnAM sukhahetave // 1 // jinendrAH khecarA jJeyAH, pUjanIyA vidhikramAt / puSpairvilepanaidhUpa, naivedyaistuSTihetave // 2 // panaprabhasya mArtaNDa,-zcandrazcandrapramasya ca / Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mmmmmmmmmmmmmmmmmm (76) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. vAsupUjye bhUmiputro, budho'pyaSTajineSu ca // 3 // vimalA'nanta-dharmA-SrAH, zAntiH kunthu mistathA / varddhamAno jinendrANAM, pAdapadme budhaM nyaset // 4 // RSabhA-'jitasupArdhA-zvA'bhinandana-zItalau / sumatiH sambhavaH svAmI, zreyAMsazca bRhaspatiH / / 5 / / suvidheH kathitaH zukraH, suvratasya zanaizcaraH / neminAthe bhaved rAhuH, ketuH zrImalli-pArzvayoH // 6 // janaoNllagne ca rAzau ca, pIDayanti yadA grahAH / tadA saMpUjayeddhImAn , khecaraiH sahitAn jinAn // 7 // puSpaM gandhAdibhidhUpaiH, phala-naivedyasaMyutaiH / varNasadRzadAnaizca, vAsobhirdakSiNAnvitaiH // 8 // Aditya-soma-maGgala, budhaguru-zukrAH zanaizcage rAhuH / ketupramukhAH kheTA, jinapatipurato'vatiSThantu // 6 // jinanAmakRtoccArA, deza-nakSatravarNakaiH / stutAzca pUjitA bhaktyA, grahAH santu sukhAvahAH // 10 // jinAnAmagrataH sthitvA, grahANAM sukhahetave / namaskArazataM bhaktyA, japedaSTottaraM zatam // 11 // bhadrabAhuruvAcedaM, paJcamaH zrutakevalI / vidyAprabhAvataH pUrvAd , grahazAntividhirmataH // 12 // 1 sUryagraha krUra hoya to--padmaprabha svAmInA nAmanI mAlA pheravavI / 2 candragraha krUra hoya to-candraprabha svAmInA nAmanI mAlA pheravavI / 3 maMgalagraha krUra hoya tocAsupUjya svAmInA nAmanI mAlA pheravavI / 4 budhagraha krUra hoya to-vimalanAtha, anantanAtha, dharmanAtha, zAntinAtha, kunthunAtha, bharanAtha, naminAtha ane zrImahAvIra svAmInA Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava grahazAnti stotra ane tAvano chanda. ( 77 ) nAmanI mAlA pheravavI / 5 bRhaspatigraha krUra hoya tozrI RSabhadeva, ajitanAtha, saMbhavanAtha, abhinandana, sumatinAtha, supArzvanAtha, zItalanAtha ne zreyAMsanAthanA nAmanI mAlA pheravavI / 6 zukragraha krUra hoya to - suvidhinAthanA nAmanI mAlA pheravavI / 7 zanaizvara graha krUra hoya tomunisuvrata svAmInA nAmanI mAlA pheravavI / 8 rAhu graha krUra hoya to - zrI neminAthanA nAmanI mAlA pheravavI / 9 ketugraha krUra hoya to- zrI mallinAtha tathA pArzvanAthasvAmInA nAmanI mAlA pheravavI / raMga mujaba supAtrane dAna devuM, gurubhakti karavI, mAlA pUrvokta pheravavI, dravya ane bhAvathI jinezvaranI pUjA karavI / tAvano chanda / OM namo AnaMdapura, ajayapAla rAjAna | mAtA ajayA janamiyo, jvara tuM kRpAnidhAna || 1 || sAtarUpa zakte huvo, karavA khela jagata | nAma dharAvI jUjUvA, pasaryo tuM ita uta || 2 || ekAMtaro belAMtaro, tIo cotho nAma / sIta uSNa viSamajvaro, e sAte tuja nAma || 3 | chaMda mAladAma. e sAte tuja nAma suraMgA, japatAM pUre koDi umaMgA / te nAmyA je jAlimajuMgA, jagamAM vyApI tuja jasa gaMgA // 4 // tuja Age bhUpati savi raMkA, tribhuvanameM vAjeM tuja DaMkA / mAne nahiM tu kehane nizaMkA, tuM tUTho Ape sovana TaMkA || 5 || sAdhaka siddha taNA mada moDe, asura surA tuja Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 78 ) zrI sapta smaraNAdi nityasmaraNa. bhAgala doDeM / duSTa viSTanA kaMdhara toDeM, nami cAle tehane tuM choDeM // 6 / / AvaMto tharahara kaMpAve, DAhyAne jima tima atra | pahelo tuM kaDimAMthI Ave, sau sIrakha pana sIta na jAve // 7 // hI hI huM huM kAra karAveM, pAMsaliyAM hADAM karaDAveM / UnAle paNa amala jagAveM, tApe pahiraNamAM mRtarAve // 8 // Aso kArtikamAM tuja joro, haThyo na mAne dhAgo doro / deza videza paDAveM soro, kare sabala tuM tAto doro || || tuM hAthInAM hADAM bhAMje, pApIne tor3e kara paMje / bhagata vacchala bhakta jo raMje, to sevakane koI na gaMje // 10 // phoDe tuM Daka Damaru DArka, surapati sarikhA mAne hAkaM / dhamake dhuMsaDa dhIsaDa dhAkaM, caDato cAle caMcala cAkaM // 11 // pisuNa pachADaNa nahiM ko tothI, tuja jasa bolyA jAya na kothI / sa vilaMba karo e thothI, mahira karI alagA raho mothI || 12 || bhagata thakI evaDI kAM kheDo, abala mInA chAMTA reDo / rAkho bhagatano e niveDo, mahArAja mUko muja keDo || 13 || lAjavaso mA ajayA rANI, guru ANA mAno guNakhANI / ghare sIdhAvo karuNA ANI, kahu~ dhuM nAke lITi tANI // 14 // maMtra sahita e chanda je paDhase, tehane tAva kadi nahiM caDhase / kAnti kamalA dehe nIrogaM, lahese navalA lIlA bhogaM / / 15 / / kalaza. OM namo dharI Adi bIja, guru nAma vadIje / AnaMdapura avanIza, ajayapAla AkhIje || Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sarasvatI stotram. ajayA jAta aDhAra, vAMcI sAte beTA / japatAM ehIja jApa, bhagatasuM na kare meTA // utareM aMga caDhIyA, palameM tArI vayaNe mudA / kahe kAnti roga nAve kade, sAra maMtra gaNIhaM sadA // 16 // (79) zrI sarasvatI stotram | drutavilambita chandaH / kalamarAlavihaGgamavAhanA, sitadukUlavibhUSaNabhUSitA / praNata bhUmiruddAmRtasAraNI, pravaradehavibhAbharadhAriNI // 1 // amRtapUrNa kamaNDaludhAriNI, tridaza-dAnava-mAnavasevitA / bhagavatI paramaiva sarasvatI, mama punAtu sadA nayanAmbujam // 2 // jina patiprathitAkhilavAGmayI, gaNadharAnanamaNDapanartakI / gurumukhAmbujakhela nahaMsikA, vijayate jagati zrutadevatA ||3|| amRtadIdhitivimba samAnanAM trijagatIjananirmita mAnanAm / navarasAmRtavIcisarasvatIM, pramuditaH praNamAmi sarasvatIm // 4 // vitataketa kapatravilocane, vihitasaMsRtiduSkRtamocane / dhavalapacavihaGgamalAJchite, jaya sarasvati / pUritavAJchite // 5 // bhavadanugrahaleza taraGgitA, - stvaducitaM pravadanti vipazcitaH / nRpasabhAsu yataH kamalAbalAt, kucakalAlalanAni vitanvate // 6 gatadhanA api hi tvadanugrahAt, kalitakomalavAkya sudhormmayaH / cakitabAlakuraGgavilocanA, janamanAMsi harantitarAM narAH // 7 // karasaroruhakhelanacaJcalA, tava vibhAti varA japamAlikA / zruta payonidhimadhyavikasvaro-jjvalataraGgakAgra hasAgrahA ||8|| Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (00) zrI jAta smaraNAdi nityasmaraNa. dvirada-kesari-mAri-bhujaGgamA,-'sahanataskara-rAja-rujAM bhym| tava guNAvaligAnataraGgiNAM, na bhavinAM bhavati zrutadevate // 9 // nagdharA vRttam. OM hI kI blU~ tataH zrI tadanu hasakala DrImatho aiM namo'nte, lakSaM sAcAjaped yaH kila zubhavidhinA sattapA brhmcaarii| niryAntI candrabimbAt kalayati manasA tvAM jagacandrikA, so'tyarthaM vahnikuNDe vihitaghRtahutiH syAddazAMzena vidvAn 10 zArdUla vikrIDita vRttam, re re lakSaNa-kAvya-nATaka-kathA-campUsamAlokane, kvAyAsaM vitanoSi bAliza ! mudhA kiM nmrvktaambujH| bhakyA''rAdhaya mantrarAjamahasA tenA'nizaM bhAratI, yena tvaM kavitAvitAnasavitA'dvaitaH prabuddhAyase // 11 // cazcaccandramukhI prasiddhamahimA svacchandarAjyapradA,'nAyAsena surAsurezvaragaNairabhyarcitA bhAvataH / devI saMstutavaibhavA malayajA lepAGgarAgadyutiH, sA mAM pAtu sarasvatI bhagavatI trailokyasaMjIvanI // 12 // druta vilambita. stavanametadanekaguNAnvitaM, paThati yo bhavikaH pramudA prge| sa sahasA madhurairvacanAmRta,-nUpagaNAnapi raJjayati sphuTam // 13 // // ityanubhUtasarasvatIstavanam // samApta. Page #310 -------------------------------------------------------------------------- Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tattva itihAsa mahodadhi KUMAR PRINTERY, AHMEDABAD jainAcArya zrI vinayendrasari .. zAstravizArada jainAcArya zrImad vijayadharmasUrIzvarajI mahArAja ke paTTadhara itihAsa tattva mahodadhi jainAcArya zrImad vijayendrasUrIzvarajI mahArAja Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstravizArada jainAcArya zrImad vijayadharmasUrIzvarajI mahArAjake paTTadharaitihAsa tattva mahodadhi, AcArya, zrImad vijayendrasUrIzvarajI mahArAjake ziSya munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAja hA~sa KUMAR PRINTERY, AHMEDABAL OM na : Page #313 -------------------------------------------------------------------------- Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munirAja zrIbhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. pUrva paricaya. , ApaNe je mahAtmAnA jIvanano paricaya karavAno che te munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM pUrvAvasthAnuM nAma jAdavajI hatuM. karmanI thiyarI ane zAstrIya siddhAMta ApaNane bodhapATha Ape che ke, pUrvajanmanA puNyakarmanA udayathIja uttama bhUmi, ucca jJAti ane khAnadAna kuTuMbamAM janma thAya che. bhAI jAdavajI mATe paNa emaja banyuM tIrthAdhirAja zrI zatruMjayanA hastagiri nAmanA zikharanI zItala chAyAmAM vaselA ane pAlItANAthI pAMca gAu dUra AvelA hAthasaNI nAmanA gAmamAM, vIsA zrImALI jJAtinA meghA kannAnA nAmathI mazahura thayelA AbarudAra kuTuMbamAM temano janma vikrama saMvat 1944 nA mahA zudi pAMcamanA roja zubha coghaDIye thayo hato. temanA pitAnuM nAma DuMgarazI ane mAtAnuM nAma dIvALI. zrIyuta DuMgarazI zeThane bhANajI, mAdhavajI ane jAdavajI; e pramANe traNa putro ane acarata nAme eka putrI thai. A cAra Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra.. bhAI-vhenomAM jAdavajI sauthI nhAnA hatA. . pahADI pradeza- naisargika vizuddha vAtAvaraNa, grAmya jIvananI nirdoSa majhA, mAta-pitA, apUrva vAtsalya, vaDila baMdhuonI atula cAhanA, ane bahoLA kuTuMbanA sukhI jIvana vacce bhAI jAdavajInI bALavaya rammata-gammatamAMja pasAra thavA lAgI. sAtame varase pitAjIe temane ghaNAja ThAThamAThathI darabArI gujarAtI skUlamA bhaNavA besADyA. kuzAgra buddhizAlI bhAI jAdavajI khaMtathI bhaNavA lAgyA. bhAI jAdavajInI buddhi ane vinayathI mAstara vizeSa khuzI rahetA, ane tethI bIjA vidyArthIo karatAM temano naMbara uMco raheto. pitAzrIno svargavAsa ane pAlItANAmAM Agamana. - AvI rIte A avibhakta kuTuMba pUrNa sukhI jIMdagI gALI rayuM hatuM, tevAmAM e sukhanI IyAthI jANe saMvat 1956 nI sAlamAM pitAzrIne bhayaMkara mAMdagI AvI, ane e jIvaleNa daradane lIdhe temano svargavAsa thayo. eka taraphathI pitAzrItuM paraloka gamana ane bIjI taraphathI A chappananI sAlanA bhayaMkara duSkALane lIdhe kheDutone dhIrelAM nANAM khoTAM thayAM. AvI rIte bane bAjuthI A kuTuMba upara ApattinuM vAdaLa gherAi vaLyu; chatAM vaDila baMdhuoe hiMmata rAkhI aTThAvananI sAla sudhI potAno vyavahAra hAthasaNImAMja cAlu rAkhyo, ane bhAI jAdavajIne pAMcamI copaDI pUrNa karAvI. Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrva paricaya, abhyAsa mATe kAzI gamana. 3 paraMtu joie teTalA pramANamAM dhaMdho na cAlavAthI e A kuTuMba saMvat 1959 nA phAgaNu zudi 1 nA roja pAlItANA Avyu. taDakA pachI chAyA, aMdhakAra pachI prakAza, ane duHkha pachI sukha, e niyama pAlItANAmAM AvyA pachI dhIre dhIre vaDila baMdhuo nokarImA dAkhala thaI gayA; ane kuTuMba nirvAha sukha-pUrvaka cAlavA lAgyo. ahIM paNa bhAI jAdavajIe potAno abhyAsa jArI rAkhyo, ane sAtamI gujarAtI pAsa karavA sAthe dhArmika abhyAsa paMca pratikramaNa sudhI karyo. saMskRta abhyAsa mATe kAzI gamana. atizaya tarasyAne pAvalaM pANI maLethI tenI tarasa chIpatI nathI, ane vadhAre pANI meLavavA prayAsa kare che tema bhAI jAdavajIne abhyAsanI vRddhi karavA tamannA lAgI rahI hatI. AgaLa abhyAsa vadhAravA teo jude jude sthaLe prayatna karI rahyA hatA, tevAmAM temaNe sAMbhaLayu ke, "kAzIbanArasamAM pUjyapAda zrIvijayadharmasUrIzvarajI mahArAjanA varada haste sthapAyela zrI yazovijaya saMskRta pAThazALAmAM saMskRta ane prAkRta bhASA bhaNavAnuM sAraM sAdhana che. khuda AcArya mahArAjanI dekharekha nIce diggaja paMDito dvArA jaina vidyArthIone saMskRta bhASAnI dareka prakAranI tAlIma apAya che, tathA khAvA-pIvA ane rahevAnI uttama sagavaDavALu AlezAna makAna che. jainone mATe saMskRta bhaNavAnuM AI bIjuM sthAna Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. nathI." nirdhanIyAne paiso meLavavAnuM uttama sAdhana maLe to te harSaghelo thai jAya, tema bhAI jAdavajIne A samAcAra sAMbhaLatAM AnaMdanI avadhi rahI nahiM. temaNe banArasa patravyavahAra zaru karyo, ane banArasathI saMmati AvatAM vinA vilaMbe javAnI taiyArI karavA mAMDI. jyAre vaDila baMdhuone A hakIkata jaNAvI, tyAre jo ke teo potAnA vahAlasoyA laghu bAMdhavano thoDA vakhatane mATe viyoga thavAno jANI bhAyA, paraMtu bhaNaze to kuTuMbane tAraze evI AzAthI temaNe saMmati ApI. tyAra pachI mAtuzrIne A hakIkatathI vAkepha kAM, paraMtu potAnI najara AgaLthI eka kSaNa paNa judA na kare hovAthI sarala-hRdayI mAtAjIe kathu ke-" nA bhAI ! kAzI jeTale dUra javU nathI, tyAM to brAhmaNo jAya, ane saMskRta bhASA to brAhmaNo bhaNe. ApaNe ATalaM bhaNyA to jADo-pAtaLo vepAra karIne nirvAha thai raheze." paraMtu bhAI jAdavajIe kahyu ke-" pUjya mAtAjI ! saMskRta bhASA brAhmaNoja bhaNe e ApaNA bina keLavAyelA dezanI khoTI mAnyatA che. brAhmaNo karatAM ApaNe vaizyonI buddhi vadhAre sateja hoya, ane tethI jaladI bhaNI zakIe. DAhyA dikarA paradeza veThe e zIkhAmaNanA saMskAra tame mane tamArI godamAM ramato hato tyArathI ApyA che. vivekazIla banne vaDila baMdhuo tamArI sevAmAM hAjara che. mArI ummara haju nAnI che, be akSara bhaNIza to ApaNo garIba Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhyAsa karI banArasathI pAlItANA Agamana. saMsAra - vyavahAra sudhArA upara Avaze ane sukhI thaizuM. vaLI ApaNI najIkanA mahuvA zaheramAM janma lai atyAre jaina AlamamAM mokhare gaNAtA zrI vijayadharmasUrIzvarajI mahArAjanI dekharekha nIce pAThazALA cAle che. AvI rIte dareka prakAre sAnukUlatA hovAthI AziSa Apo, jethI bhaNIne velAsara AvuM. " AvI rIte viveka, saralatA ane yuktipUrvaka mAtuzrIne samajAvavAthI temaNe paNa banArasa javAne saMmati ApI. A pramANe mAtuzrI ane baMdhuonI vidAya lai bhAI jAdavajI saMskRta abhyAsa mATe saMvat 1961 mAM kAzI - banArasa gayA. banArasamAM karelo abhyAsa, ane tyAMthI pAlItANA AvavuM. banArasa AvyA bAda zrI vijayadharmasUrIzvarajI mahArAjanI zItala chAyAmAM temanI amIdRSTi nIce saMskRta abhyAsa zaru karyo. bhAI jAdavajInI buddhi pahelethIja tIkSNa hatI, temAM vaLI abhyAsanI dareka prakAranI sAmagrI maLI; pachI pUchavaM zuM ? teo rAtri - divasa ekAgra citte abhyAsamAM guMthAyA, ane saMskRta zabda rUpAvalIthI zaruAta karI sArasvata, candrikA, siddhahaima laghuvRtti tathA siddhahaima bRhadvRtti sudhIno vyAkaraNano korsa pUro karyo. tyAra bAda raghuvaMza, kirAtArjunIya, bhaTTi, mAgha ane naiSadha e paMca mahAkAvmano Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. abhyAsa karyo. pote samajatA hatA ke, ekalu bhaNI javAthI jJAna khulatuM nathI, tethI potAthI utaratI kakSAnA vidyArthIone bhaNAvavAnuM kAma paNa karatA hatA. AvI rIte adhyayanaadhyApanamAM mazagula banela bhAI jAdavajIe vicAryu ke, Atmika vikAsa mATe dhArmika abhyAsanI to khAsa AvazyakatA cha, tethI teoe saMskRta abhyAsa karatAM thoDo TAIma phAjala pADI dhArmika abhyAsa paNa jArI rAkhyo; ane paMcapratikramaNa, navasmaraNa, jIvavicAra, navatattva, daMDaka ane laghu saMgrahaNi sudhIno artha sahita abhyAsa karyo. haju temane nyAyano abhyAsa zaru karavAnI taiyArI hatI, tevAmA dezamA teDAvavA mATe vaDila baMdhuonA uparA-uparI patra AvavAthI temane dezamAM AvavAnI pharaja paDI, ane saMvat 1966 nI sAlamAM banArasathI pAlItANA AvyA. vyavahAra graMthimA joDAvaM. kaccha-naLIyAmAM adhyApaka tarIkenuM bajAvelaM kAma, yatijI pAsethI maLelI jyotiSa vidyA, mAna patra, vevizALa ane lagna. pAlItANAmAM AvyA bAda potAnA kuTuMbanI Arthika nirbala sthiti lakSyamA letAM, temane koi sArI jagyA maLe to nokarI karavAnI icchA thai ane adhyApaka tarIkenI zodha karatA hatA, tevAmAM kaccha-naLIyAthI patra Avyo ke tyAMnI Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyavahAra granthimAM joDAvU, lagna. pAThazALA mATe eka sArA saMskRta ane dhArmika adhyApakanI jarUra che. bhAI jAdavajIe A nokarI svIkArI, ane kaccha -naLIyA tarapha prayANa kayu, ane pAThazALAmAM bhaNAvavAnuM sarasa kAma bajAvatuM zaru kayu. A pAThazALAmA agADI AvelA zikSako karatAM paMDita jAdavajInA adhyApana kAryathI pAThazALAnA TrasTIone vizeSa saMtoSa thayo. vidyArthIo ane vidyArthinIone Avo buddhizALI ane suzIla zikSaka maLavAthI teoe potAnA abhyAsamAM kadi na anubhavelo evo vadhAro ko. bhAI jAdavajIe saMskRta tathA dhArmika abhyAsa sAro karelo hovAthI paMDita tarIke prasiddhi pAmyA, chatAM temanAmAM eka evo uttama guNa hato ke je AjakAlanA yuvAna vargamAM javalleja dRSTigocara thaze. temaNe " bAlAdapi subhASitaM grAhyam " e nItivAkyane potAnA hRdayamAM kotarI rAkhyuM hatuM, ane tethI nUtana vidyA game tyAMthI meLavavA kAyama utkaMTha rahetA. bhAgyazALIone sAnukUla saMyogo maLe che, tema paMDita jAdavajIne ahIM eka atizaya vRddha thayelA anubhavI yatijIno meLApa thayo. yatijI pAse paraMparAthI cAlI AvelI jyotiSa saMbaMdhI vidyA hatI. vinayathI vidyA maLe, e nyAye paMDita jAdavajIe sevA-zuzrUSAthI yatijInuM mana harI lIdhu, ane supAtra jANI potAnI pAse rahelI jyotiSa-vidyA bhAI jAdavajIne zIkhavI. kahe che ke, munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjamAM jyotiSa saMbaMdhI je jhaLaka cha te A yatijI mahArAjanI kRpAdRSTirnu ja pariNAma che. Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. bhAI jAdavajI adhyApaka tarIkenI sArI lAina upara caDI javAthI ane ummara lAyaka thavAthI vaDila baMdhuoe dAThA pAsenA vAlara gAmanA gAMdhI hemacaMda nAnajInI dIkarI ajavALI sAthe saMvat 1968 nA mAgazara zudi 10 nA roja vevizALa kayu, ane bhAI jAdavajIne khabara ApyA. saMvat 1969 mAM lagna thavAnA hovAthI bhAI jAdavajIe pAThazALAnA TrasTIo pAse rajA mAgatAM teoe bhAI jAdavajInA paMDita tarIkenA kAryathI saMtoSa pAmelA hokAthI sabhA bharI mAnapatra Apyu. A pramANe tyAMthI vidAya lai bhAI jAdavajI dezamAM AvyA, ane saMvat 1969 nA mahA vadi 2 nA roja lagna thayu. pAlItANA ane himmatanagaramA bajAvela nokarI, maLela mAnapatra. .... A arasAmAM pAlItANAnA zrIsiddhakSetra jaina bAlA manA vidyArthIone bhaNAvavA mATe dhArmika zikSakanI ane aMgrejI uMcA klAsanA vidyArthIo mATe saMskRta zikSakanI z2arUra hatI. paMDitajImAM A banne jJAnanI saMpUrNa yogyatA hovAthI temane bahAra gAma na javA detAM pAlItANAmAMja rokavAnI bAlAzramanA menejara taraphathI peravI thatAM te nokarI svIkArI. bAla brahmacArI nirdoSa vidyArthIone paMDitajInA bahoLA jJAnano lAbha maLyo, ane paMDitajIe saMvat 1969 Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAlItANA ane himmatanagaramAM bajAvela nokarI. 9 thI 1971 nA caitra mAsa sudhImAM dhArmika tathA saMskRta TIcara tarIke acchaM kAma bajAvyu. ___ tyAra bAda paMDitajI himmatanagaranI pAThazALAmA joDAvAne saMvat 1971 nA vaizAkha zudi 6 nA roja pAlItANAthI ravAnA thayA. himmatanagaranI pAThazAlA sAdhAraNa gaNAtI, paraMtu paMDitajI AvyA bAda AsapAsanA paNa gAmomAM prasiddhi pAmI, ane uMcI kakSAnI gaNAvA lAgI. pote khaMtathI adhyApakanuM kArya karatA hatA, vaLI phurasada maLatI tyAre gAmanA zrAvaka bhAIo ane zrAvikA vhenone sAmAyika, pratikramaNa, pUjA, paJcakkhANa, ane tapasyAdi dhArmika kAryamAM upadezadvArA preraNA karavAnuM tathA temA joDavAnuM bhUlatA nahIM ane tethI gAmamAM dhArmika zraddhA vizeSa dRDha thavA lAgI. himmatanagaramAM be varasa pUrNa thatAM paMDitajInI icchA dezamA AvavAnI thai, ane tethI saMghanA AgevAnone A hakIkata nivedana karI. AvA suzIla adhyApakathI gAmanI raheNI-karaNI tathA paThana-pAThana sudharelu hovAthI himmatanagaranA AgevAno paMDitajIne chUTA karavA nArAja hatA, paraMtu jyAre paMDitajIe Agraha ko tyAre' AvA suzIla paMDitajInI kadara karavI e ApaNI pharaja che' ema vicArI mAnapatra ApavAno nirNaya kayoM. ane saMvat 1974 nA vaizAkha vadi chaThanA roja sabhA bolAvI. zeTha DosalacaMda hAthIcaMda vigere saMghanA AgevAnonI sahIthI mAnapatra ApI hAra-torA arpaNa karyA. Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. zihoramAM dhArmika zikSaka tarIke bajAvelI uttama sevA, ane maLelI saMpattino karelo sadupayoga. himmatanagarathI saMghanA AgevAnonI amIbharI vidAya lai pAlItANA AvyA. mAtuzrI vRddha hovAthI, potAnA laghuputrane dezamA potAnI dRSTi AgaLa rAkhavAnI temanI utkaTa icchA hatI; vaDila bhAIonI paNa eja abhilASA hatI, ane tethI vinayazIla paMDitajIe AptajanonI icchAne mAna ApI dezamAMja thoDo vakhata rahevAno nirNaya karyo. paraMtu Arthika sthiti atizaya nirbala hovAthI temane nokarI karyA vagara chUTako nahoto. evAmAM zihoranI pAThazAlAmAM zikSakanI jagyA khAlI hatI. paMDitajIe A jagyAnI mAgaNI karatAM turata saMvat 1974 nI sAlamA dhArmika zikSaka tarIke goThavAyA; ane rAbetA mujaba pAThazAlA cAlu karI dIdhI. pUrvapuNyanA udayathI keTalAeka mAletujhAra banI maLelI saMpattine amana-camana ane moja-majhAmAM uDAve che, ane temAMja potAne maLela lakSmInI sArthakatA mAne che. keTalAka dhaniko maLela lakSmIne yathAzakti dhArmika kAryomAM vAparI potAnA manuSya-janmane bhAgyazAlI banAve che. paraMtu jemanI pAse evI saMpatti nathI, mAMDa-mAMDa kuTuMba nirvAha calAvI zake evI Arthika sthiti nirbala hoya; chatAM Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zihoramAM dhArmika zikSaka, saMpattino karela sadupayoga. 11 evA mANaso jyAre dhArmika kAryamAM potAnA gajA uparAMta paiso vApare tyAre temanI dhArmika zraddhA ane bhAvanA keTalI utkaTa haze ? e carmacakSu manuSyonI kalpanAtIta vAta che. mahArAjA kumArapAla pUrvabhavamA taddana nidhana hatA, paraMtu e nirdhana sthitimAM paNa potAnI badhI lakSmI-pAMca koDInA puSpa lai e puSpa paramAtmAnI pratimAne zubha bhAvanApUrvaka caDAvyAM tyAreja zAstro atyAre temanAM bhArobhAra vakhANa kare che. ekaja rUpiyAnI mUDIvALo e badhI rakama dhArmika kAryamAM kharacI nAkhe tyAre duniyAdArImAM racI-pacI rahelA mANaso tene haMbaka ke mUrkha kahI hasI kADhe che, paraMtu kharI rIte to e temanIja narI bhUla che. e vIra puruSe to lAkho rUpiyA * kharcanAra karatAM paNa vizeSa lAbha meLavyo hoya che. paMDitajI mATe paNa ema ja banyu. temanI pAse evo lakSmIno saMgraha nahoto, chatAM " thoDAmAMthI thoDaM, ane zakti tevI bhakti" e kahevata mujaba dhArmika kAryamA yathAzakti kharcavA temanI utkaTa bhAvanA rahyA karatI, ane kharcatA paNa kharA. saMvat 1976 nA kArtika zudi pAMcamanA roja jJAnapaMcamInuM mahAn parva AvavAnuM hatuM, ane tethI kArtika zudi cothanI sAMje jJAnapaMcamInA posAtIne ataravAraNAno ane zudi chaThanI savAre pAraNAno zubha divasa hato. _ 'e avasara AvavAno hato te agAu thoDA divasa pahelAM paMDitajIe eka khAnagI vyApAra karelo, temAM bhAva Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. . vadhatA jatA hovAthI sAro lAbha maLavAnI saMbhAvanA hatI. e lAbha A zubhakAryamAM vaparAya to mahAn puNyanuM kAma che ema vicArI paMDitajIe posAtIne ataravAraNA tathA pAraNA karAvavAno nirNaya ko. vaLI kArtika zudi chaThanI sAMje sAdharmika vAtsalya karI saMghanI bhakti karI lahAvo levAnI paNa utkaTa bhAvanA jAgRta thai. paMDitajI svAtmazlAghA ke potAnI vAha-vAha kahevarAvavAthI bahu dUra rahetA. potAnAja AtmAnI sAkSIe bane te zubha kArya karavU evI temanI prathamathIja khAsIyata hatI, tethI temaNe A kAryamAM paNa AmaMtraNa potAnA nAmarnu nahiM devarAvatAM bIjAnA nAma- devarAvavA vicAra karyoH zihoranAM vatanI eka bahenane A hakIkata jaNAvI, ane saMmati maLatAM e bahenanAM nAmanAM notarAM devAyAM, ane gAmamAMthI mAla udhAre maMgAvI posAtI tapasvIone ataravAraNAM tathA pAraNAM karAvyAM, tathA sAMjanA sAdharmika-vAtsalya karI paramapUjya zrIsaMghanI bhakti karI. paraMtu A prasaMga paMDitajInA dhairyanI kasoTIno banyo. vyApAramA je lAbha maLvAno hato te bhAva ghaTI javAthI na maLyo, ane vyApArIonA udhAre ANelA mAlanA paisA ubhA rahyA. ugharANI thavA lAgI. paMDitajIe vicAryu ke-" avazyaMbhAvibhAvAnAM, pratIkAro na vidyate." jo ke dhArelo Arthika lAbha na maLyo, paraMtu puNyakAryano amUlya lAbha maLyo che ane dhAreluM zubhakArya phattehamaMdIthI Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muMbaImAM putraratnanI prApti, patnIno svargavAsa. 13 pAra paDayuM, eja A alpajIvananI sArthakatA thaI. paMDitajInA patnI vyavahAradakSa, suzIla ane vinayazIla hatA; temaNe potAnA patideva upara saMkaTa AveDhaM jANI potAnI pAsenAM ghareNAM vecAvI leNadAronA paisA cUkate apAvI dIdhA. muMbaImAM kacchI vIsA osavAla pAThazALAnI bajAvelI uttama sevA, ane putraratnanI prApti. zihorathI paMDitajIe saMvat 1976 mAM muMbaI tarapha prayANa kayu, ane muMbaImAM kacchI vIsA osavAla pAThazAkAmAM dhArmika zikSaka tarIke joDAyA. keLavaNInA kendrabhUta muMbaI jevI alabelI nagarInA saMskArI vidyArthIone paMDitajI potAnA vizALa jJAnano lAbha ApavA lAgyA. saMvat 1980 nA kArtika zudi 3 ane ravivAranA roja paMDitajIne putraratnanI prApti thai, jenuM nAma bhUpatarAya urphe bAbu rAkhavAmAM Avyu. AvI rIte putra-janmathI A daMpatI vizeSa sukhacenamA divaso gujAravA lAgyA. patnI, paraloka gamana, pharI vakhata thayeTu vevizALa, ___ vairAgya bhAvanA. . . muMbaImAM A sukhI joDaM potAnA vyAvahArika jIvana sAthe dhArmika jIvana vyatIta karatuM hatuM, tevAmAM saMvat Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. 1983 mAM paMDitajInA suzIla patnI saubhAgyavaMtA. bAI ajavALIne jIrNa jvarano bhayaMkara roga lAgu paDayo. muMbaInA kAbela DaoNkTaronI ghaNI davA karI, paraMtu ' TUTI tenI bUTI nahiM ' e kahevata mujaba koi paNa davA anukUla na paDI. Akhare e jIvaleNa daradathI sau0 vhena ajavALI saMvat 1983 nA jeTha vadi 3 zanivAranA roja paMcatva pAmyA. ___ AvA suzIla, samaju ane premALa patnInA paraloka gamanathI paMDitajInA hRdayane sakhta AghAta lAgyo. putrane haju cAra varSa pUrAM thayAM nahotAM, tevAmAM tene potAnI vahAlI mAtAno viyoga thayo ! zokagrasta hRdaye paMDitajI potAnA nAnakaDA bALakane lai dezamAM AvyA. __paMDitajI- citta have vairAgya tarapha vaLyuM. A asAra saMsAramA kaDavA-mIThA aneka prasaMgo anubhavAI cUkyA hatA, tethI temaNe pharI vakhata saMsAra-vyavahAramA na joDAvAno potAno vicAra nikhAlasa hRdaye mAtuzrI ane baMdhuone jaNAvyo. paraMtu mAtuzrI ane baMdhuoe kahyu ke-" bhAI ! tamArI ummara haju moTI na gaNAya, vaLI dikaro bahu nhAno che, mATe bIjI vakhata lagna karo to dikaro moTo thai jAya; ane tamAro saMsAra-vyavahAra koinI parAdhInatA vagara cAlu rahe." potAnI anicchA chatAM paMDitajI vaDilone kAi vizeSa na kahI zakyA, ane pAlItANA tAbenA paravaDI gAmanA kAmadAra zA raNachoDa kezavajInI putrI kaMcana sAthe Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vairAgya, dIkSA levAnI utkaTa bhAvanA. 15 saMvat 1983 nA asADa zudi ekamanA roja vevizALa thayuM. saMsAramAM Asakta manuSyo potAnuM vevizALa thatAM lagnanA divaso mATe talapApaDa thai rahe che, potAnI bhAvipatnI sAthenA saMsAra - lahAvAnA ghoDA ghaDe che; paraMtu paMDitajImAM tethI ulaDuMja dekhAyuM. teo to mohapAzathI chUTavA icchatA hatA, ane tethI udAsIna bhAve rahetA. temano aMtarAtmA zRMgAra ane sAMsArika vAsanAne badale vairAgya tarapha adhika jhoka khAvA lAgyo. teo koi koi vakhata ekAMtamAM besI vicAra zreNimAM caDatA ke 66 AyuH patAkAcapalaM, taraGgacapalAH zriyaH / bhogibhoganibhA bhogAH, saMgamAH svapnasannibhAH || 35 " dhvajAnI jema AyuSya capaLa che, samudranA taraMganI mAphaka saMpattio ati caMcaLa che, bhogo sarpanI phaNAnI mAphaka bhayaMkara che, temaja saMgamo svama sarakhA che. " " viSayeSvatiduHkheSu, sukhamAnI manAgapi / nA'ho ! virajyate jano - 'zucikITa ivAzucau // "" " viSTAno kIDo viSTAmAM ja sukha mAnato chato, jarA paNa kaMTALo pAmato nathI; temaja ati duHkhadAyaka viSayomAM sukha mAnIne mANasa paNa, Azcarya che ke jarA paNa virAga pAmato nathI. " " ApAttamAtramadhurairviSayairviSasannibhaiH / "" AtmA mUcchita evAste, svahitAya na cetate // Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. __" mAtra bhogavatI vakhateja madhura, paraMtu pariNAme viSa tulya viSayo vaDe karIne A AtmA mUrchita thayelo rahe che, paraMtu svahitane mATe cetato nathI." morabADamAM dhAmadhUma ane aTThAi mahotsava, kuTuMbI janonI hAjarI vacce paMDitajI jAdavajIbhAIe AcArya zrI vijayendrasUrIzvarajI pAse lIdhelI dIkSA, gurudeve dIdhelaM bhAvavijayajI nAma. saMvat 1984 mAM baMdhuoe lagna mATenI taDAmAra taiyArI karavA mAMDI, nava putravadhU AvavAnI AzAthI vRddha mAtuzrIne harSano pAra nahoto; paraMtu paMDitajInuM hRdaya to vairAgyamAM otaprota thai cUkyuM hatuM. teo samajavA lAgyA ke, mohajALa evIja hoya che. mAtuzrI ane bhAio mane saMsAravyavahAramA joDI sukhI karavA icche che, paraMtu kharaM sukha zemA che ? tethI teo ajANa che. AvI sthiti vacce ekAeka dIkSAnI vAta kadAca AptavargamAM arucikara thaze, tethI pote muMbai javAno vicAra darzAvI muMbaI tarapha prayANa kayu. ane tyAMthI patradvArA potAne lagnamAM joDAvAnI muddala icchAna hovAthI karela sagapaNathI chUTA thavAne kuTuMbI mANasone samAcAra ApyA. lAgyA ke, moha ra cha. mAtuzrI vyavahAramA Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya zrI vijayendra sUrIzvarajI pAse lIvelI dIkSA. 17 A vakhate dharmadhuraMdhara zAstravizArada jainAcArya zrImad vijayadharmasUrIzvarajI mahArAjanA paTTadhara ane vidvAna ziSya itihAsa tatva mahodadhi AcArya zrI vijayendrasUrIzvarajI mahArAja potAnA gurubhAIo ane ziSya maMDaLa sAthe moravADamAM birAjatA hatA. paMDitajI vidvAn ane cAritrapAtra gurunI zodhamAM hatA. temane zrI vijayendrasUrIzvarajI mahArAjano banArasathI paricaya hato, ane tethI temaNe temanI pAse javAno nirNaya karyo. turata morabADa tarapha prayANa karyu, ane AcAryajI mahArAjane maLI potAnI zubha bhAvanA vyakta karI. AcAryajI mahArAjane paNa paMDitajInI zAMtaprakRti, saralatA ane pAtratAno paricaya hato; tethI temane vizeSa pUchaparacha ke oLakhANanI jarura nahotI. vaLI Avo vidvAn, supAtra ane hArdika vairAgyathI raMgAyela puruSa dIkSita thaI zAsananI zobhAmAM vRddhi karaze evI potAne khAtrI hovAthI harSa pradarzita karyo. paraMtu kuTuMbI janonI saMmatithI ane temanI rAjIkhuzIthI dIkSA levAya to ThIka, ema bicArI teNe paMDitajIne e hakIkata nivedana karI. paMDitajIne e bAta rucI, ane turata pAlItANA tAra karI kuTuMbI janone teDAvyA. temane potAnI dIkSA levAnI bhAvanA aDaga hovAnI hakIkata jaNAvI, ane ghaNIja zAMtidhI samajAvyA. chevaTe A kAryamA paMDitajIe vijaya meLavyo. AvI rIte 2 -- Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. kuTuMbI janonI rAjI-khuzIthI saMmati maLI cUkI. morabADamAM A mahAn zubhakArya nimitte zrI saMgha taraphathI aTThAi mahotsava zaru thayo. zraddhAlu zrImaMta zrAvakoe A bhAvasAdhunI vividha prakAre bhakti ane sanmAna karavAmAM maNA na rAkhI. saMvat 1984 nA mahA vadi AThamanA roja dabadabAbharyo varaghoDo nIkaLyo, ane paMDitajI jAdavajI bhAIe zrIsaMgha tathA kuTuMbI janonI hAjarImAM hajAro mANasonI medanI vacce morabADamAM AsopAlavanA vRkSa nIce AcAryajI mahArAja zrI vijayendra sUrIzvarajI mahArAja pAse dIkSA lIdhI. temanI zubha bhAvanA vRddhi pAmatI joI AcAryajI mahArAje temanuM 'muni bhAvavijayajI' e pramANe zubha nAma Apyu. munirAja zrI bhAvavijayajIe gurudevanI saMmatithI turata vaDI dIkSAnA joga zaru karI dIdhA, ane saMvat 1984 nA phAgaNa zudi pAMcamanA roja gurudeva zrI vijayendra sUrIzvarajI mahArAja pAse morabADamAM vaDI dIkSA lIdhI. gurudeva zrI vijayendra sUrIzvarajI sAthe AkolA, madrAsa ane beMgaloramAM karelAM caturmAsa,Agamo vigerenuM karelu adhyayana. morabADathI AcAryajI mahArAja, upAdhyAyajI zrI maMgalavijayajI mahArAja tathA sAdhu-maMDaLa sAthe grAmAnugrAma Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mmmmmmmmmmmmmmmmmmmm AkolA vigere zaheromAM caturmAsa, AgamAdinuM adhyayana. 19 vicaratA munirAja zrI bhAvavijayajI AkolA AvyA. ane saMvat 1984 nI sAlamAM AkolA caturmAsa kayu. pote saMsArI avasthAmA ja saMskRta vyAkaraNa ane kAvyono sAro abhyAsa karI paMDita banyA hatA, vaLI dhArmika abhyAsa paNa ThIka ko hato, tethI temane sAdhu-avasthAmA saMskRta vyAkaraNa vigere karavApaNuM nahotuM. paraMtu pote Agamo dekhyAM nahotA, tethI AcAryajI mahArAjane vinaMti karI ke, "gurudeva ! jo Apa mArAmAM yogyatA dekhatA ho, ane ApanI AjJA hoya to Agamono abhyAsa karavAnI mArI pUrNa abhilASA che. e mahecchA ApanI kRpAdRSTi hoya ane AjJA Apo toja pAra paDe." AcAryajI mahArAje muni bhAvavijayajImAM Agama jevo gahana viSaya samajavAnI yogyatA ane e jJAnane pacAvavAnI pUrNa tAkAta joi ghaNIja khuzIthI anumati ApI. ane gurudevanI AjJAthI nyAyavizArada, nyAyatIrtha, upAdhyAyajI mahArAja zrI maMgaLavijayajI mahArAja pAse dazavakAlika sUtra tathA uttarAdhyayana sUtranuM avalokana karyu. paThana-pAThanazIla vidyApremI upAdhyAyajI mahArAje ghaNAja premathI sUtromAM AvatAM gUDha tatvo bahuja saralatAthI samajAvyA. caturmAsa pUrNa thatAM AcAryajI mahArAja vigere sAthe AkolAthI vihAra kaoN. rastAmAM AvatAM zahero ane gAmaDAomAM aneka zubha kAryo thatAM hatAM, AvI rIte vihAra karatA karatA madrAsa AvyA, ane saMvat 1985 nI sAlamAM Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. gurudeva vigere sAthe madrAsamAM caturmAsa kayu. ahIM paNa munirAja zrI bhAvavijayajIe upAdhyAyajI mahArAja zrI maMgaLavijayajI mahArAja pAse bhagavatIjI sUtranuM avalokana kayu. caturmAsa pUrNa thatAM madrAsathI gurudeva vigere sAthe vihAra karatA karatA beMgalora AvyA, ane saMvat 1986 nI sAlamAM beMgaloramAM caturmAsa kayu. ahIM paNa yoga vahana karyA, ane avazeSa keTalAka AgamonuM upAdhyAyajI zrI maMgaLavijayajI mahArAja pAse avalokana karyu, tathA upAdhyAyajI mahArAja pAse nyAyano abhyAsa zaru kayoM, jemA saTIka tarka saMgraha pUrNa karyo. beMgalorathI karelo vihAra, maisuramAM caturmAsa, maisura narezane karAvelu upadezAmRta, pAna, potAnA rAjyamAM gauvadha aTakAvavAnuM narendre ApelaM vacana, maisura zaheramAM baMdha thayela gauvadha. cAturmAsa pUrNa thatAM munirAja zrI bhAvavijayajIe beMgalorathI vihAra ko. A tarapha mAMsa ane madirA-pAnano pracAra vizeSa hovAthI munizrIe rastAmAM AvatAM zahero ane gAmaDAomA jAhera lekcara devAM zaru kA~. temano upadeza sAMbhaLI hajAro manuSyoe mAMsa-madirAno tyAga kayoM. anu Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maisuramAM cAturmAsa, maisura narezanI mulAkAta. 21 krame munirAja zrI maisura padhAryA, ane zrIsaMghanI AgrahabharI vinatithI 1987 nuM caturmAsa maisuramAMkayu. munivaryanI khyAti sAMbhaLI dUra-dUrathI manuSyo vaMdanArtha AvavA lAgyA, ane maisuranA zrIsaMghe e darekanI yogya Adara-satkAra sAthe apUrva vyavasthA karI hatI. ahIMnA zrI saMghe A comAsAmAM savAranA potAno dhaMdho baMdha karI munirAjazrInA vyAkhyAnano lAbha levA niyama rAkhyo hato. hamezAM prabhAvanA thatI hatI. maisuranA caturmAsa daramyAna muni mahArAjanA pavitra jJAna ane divya tapobalanA prabhAvathI aneka kalyANakArI kAryoM thayAM. maisuranA jainomA je paraspara kleza hato tene munirAjazrIe upadezadvArA dUra karAvyo. temaNe maisura zaheramA jAhera vyAkhyAno paNa devAM zaru kA~, hajAro manuSyonI medanI bacce temano vairAgyamaya ane nItimaya amogha upadeza sAMbhaLI saMkhyAvaMdha manuSyone ahiMsA, satya ane nItimaya pavitra jIvana gujAravA. ruci pragaTI. potAnA zaheramAM AvA eka tapomUrti jJAnI guru padhAryA che, e vAta TheTha maisura-narezanA kAna sudhI pahoMcI. temane A jJAnI munirAjanI mulAkAta levAnI utkaMThA thaI, ane sanmAna-pUrvaka AmaMtraNa devAyu. duniyAnuM bhalaM ja karavAnI ahoniza bhAvanAvALA munirAje mukarara karelA TAime maisuramahArAjAnI mulAkAta lIdhI. vivekI narendra jJAnI munirA Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. jano yogya Adara-satkAra karI vinaya-pUrvaka upadeza zravaNa karavA beThA. munirAje jaina siddhAMtanI zaili mujaba hiMsA tyAgavAno, dayA rAkhavAno, nItipUrvaka rAjya calAvavAno, ane rAmacandra tathA yudhiSThira vigere agAunA narapati mAphaka prajA upara potAnA saMtAna peThe vAtsalyabhAva rAkhavAno upadeza saMbhaLAvyo. munirAjanA upadezanI maisura-narezanA aMta:karaNamAM uMDI chApa paDI, ane vaiSNava saMpradAyanA aneka sAdhu-saMnyAsInA mukhathI je tattvo nahotA samajAyA te A jJAnI munirAjanA mukhathI samajAyA. narezanI keTalIka zaMkAonAM samAdhAna munirAje ghaNI ja sArI rIte karI ApyAM, tethI maisura-mahArAjAe pharI vakhata upadeza sAMbhaLavAnI tatparatA batAvI. AvI rIte avAra-navAra pAMca vakhata mulAkAta thai. maisura mahArAjAne AvA jJAnI mahAtmAno satkAra karavA abhilASA thai, ane eka kiMmatI duzAlo ( kAmaLa ) maMgAvI bheTa dhoM. mahAtmAzrIe kahyu ke, " mahArAjA ! ApanI bhAvanA anumodanA karavA yogya che, AvelA sAdhusaMtano satkAra karavo e kharA rAjavInuM bhUSaNa cha; paraMtu jaina tIrthakaronI AjJAmAM vicaratA munione rAjapiMDa na kalpe." A pramANe kahI munivarya jaina-sAdhuono AcAra samajAvyo. AvI niHspRhatA joI maisura-nareza AzcaryamAM garakAva thaI gayA. teo vicAravA lAgyA ke-" AdarasatkAra, AjIvikA ane kiMmatI upahAro mATe potAnA Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 munivaryanA sadupadezathI maisura - nareze maisura zaharamAM baMdha karAvelo gauvadha. 23 rAja- darabAramAM bhaTakatA sAdhu-saMnyAsI ane phakiro kyA ? ane A niHspRhI nirabhimAnI ane sarala hRdayanA jaina munivaryo kyAM ? " potAne dezanAnI amUlya bheTa ApI A mahAtmAne khAlI hAthe jatA joi nRpati muMjhAyA, dIrgha vicAra karI bolyA ke, 'mahAtman ! zuM Apa mArI kAMDa paNa cIja nahiM svIkAro ?' samayanA jANa munirAje kAM ke, " narendra ! ApanI mane kAMika bheTa dharavAnI icchA che, to mArI ekaja mAgaNI che ke, Apa jevA saMskArI, dayALu ane bhAvika Arya mahArAjAnA rAjyamAM gauvadha baMdha thavo joie " maisura nareze saralatAthI uttara Apyo ke, " Ape tasdI laI atre padhArI ApanA amUlya samayano bhoga ApI mane amogha upadezAmRtanuM pAna karAvyaM, te badala Apano ozIMgaNa chaM. mArA rAjyamAM gauvadha aTakAvavAnI Ape je sUcanA karI, e hiMdudharmI tarIkenI mArI potAnI pharaja che, ane e sUcanA ApI mane jAgRta karyo te badala AbhAra mAnuM chaM. havethI huM mArA AMkhA rAjyamAM gauvadha baMdha karAvavA mArAthI banatuM jarura karIza. " pAchaLathI munivarye patra-vyavahAra zaru karyo, . tenuM zubha pariNAma e AvyuM ke, maisura zaheramAM je pahelAM gauvadha thato hato te taddana baMdha karyo ane maisura nareze jaNAnyuM ke, " hAlamAM to maisura zaheramAM gauvadha baMdha karavAmAM Avyo che. jo ke hiMdudharmI tarIke AkhA rAjyamAM gauvadha aTakAvavA mArI utkaTa icchA chatAM rAjyamAM vasatI 44 Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. bIjI prajAnAM dila vizeSa dUbhAya che, ane tethI hAla turatamAM AkhA rAjyamAM gauvadha baMdha na thavAthI mane kheda thayo che. paraMtu badhI prajA tarapha sama-dRSTi rAkhavI e paNa rAjAonI pharaja che. e lakSya upara letAM hAlamA AkhA rAjyamAM gauvadha baMdha karI zakAyo nathI, paraMtu te tarapha mAru lakSya avazya raheze, ane samaya AvatAM e paNa kArya thaI raheze." ___dharmaniSTha maisura-nareza kailAsanI mahAn yAtrAe padhAryA, ane yAtrA karI maisura AvatAM temane bhinna bhinna samAja taraphathI abhinaMdana ApavA taiyArI thaI rahI. AvA prajApAlaka dayAlu rAjavIne zrI saMgha taraphathI paNa abhinaMdana patra apAya to temAM zAsananI zobhA che, ema vicArI zrIsaMghe munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjane abhinaMdana-patra taiyAra karI ApavA vinati karI. munirAjazrIe zrIsaMvanI vinatithI vidvattA pUrNa saMskRta-zlokomA abhinaMdana patra taiyAra karI Apyu, tene zrI saMgha taraphathI uMcA kAgaLo upara manohara moTA TAipathI chapAvavAmAM Avyu, ane maisura narezane ghaNAja mAna-pUrvaka ApavAmAM Avyu. abhinaMdana-patranI nakala nIce mujaba che Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wwwww maisuranA zrIsaMgha taraphathI maisura narezane apAyela abhinandana patrikA 25 // ahiMsA paramo dharmaH // zrImanmahisuramahIrAjAdhirAjarAjaparamezvarANAm zrImaccAmarAjendratanujAnAM ji. si. es. Ai. ityAdyanekabirudAGkitAnAM zrIkRSNarAjAnAM mahisurapurasthajaina zvetAmbarasaMghavijJasyA zrIjainasAdhunA bhAvavijayamuninA kRta bhinandanapatrikA vijayatetarAm zrImadbhAratabhUSaNo guNagaNairgAmbhIryaratnAkaraH, AArterharaNe haraH pratidinaM rASTrodaye bhAskaraH / zrIdoSAkaravat tamazchidapi yazcitraM na doSAkaraH, jIyAchImahirapUnarapatiH zrIkRSNarAjassadA // 1 // nityaM labdhodayo yo vikasayati kalodyogapadmAkarAn kau, bhUyo dAnAyaM kAle vasucayamapi yaH svaiH karaiH svIkaroti / zaMyurbhAsvatpratApastapana iva tapatyandhatAM nan prajAnAM, jIyAcdrIkRSNarUpo mahisurapurapaH kRSNarAjendrabhUpaH // 2 // kAMzcidyo bAlacandro bhuvi bahulayazA nAmayatyAtmazaktyA, prItyA nItyA ca nItvA janakumudagaNAn nndytyaatmkaantyaa| pUrNaH pUrNaprabhAbhirmudayati manujAna pUrNimApUrNacandraH jIyAt satputrapautraiH saha ciramavanau kRSNarAjendrabhUpaH // 3 // Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. . yadIyarASTrodadhiratnarUpAH, prajAH prjaanaathhitaanuruupaaH| sukarmadharmAcaraNe ratA matA, dharmajJasarvajJapade sadA natAH // 4 // prajAH prajAH svA iva pAtyapApaH, sadA sadAnaH prtptprtaapH| duHkhaivihInaH suguNairahInaH, tamoharo yo jagatAM pathena // 5 // kRtvA kailAsayAtrAM kalimaladahanAM kSINapuNyairagamyAM, jitvA'jeyAtmazatrUn hRdi yamaniyamairdharmadherye ca dhRtvA / nItA nityaM sunItyA nikhilanijajanA nItimArga ca yena jIyAt sa zlAghyavaMzyo mahisurapurapaH kRssnnraajendrbhuupH||6|| samApya yAtrAM sasukhaM samAgataM, mahImahendra mahimUrabhUpatim / pAyAdapAyAditi jainasaMgho, mahIsurastho'rthayate jinezvaram // 7 // iti zrIcAmarAjendra kumArasyAbhinandanam / zrIsaMghaprerito vakti, zrIbhAvavijayo muniH // 8 // ||shriishubhm // maisurathI dAvaNagiri tarapha vihAra. AvI rIte maisuranA caturmAsa daramyAna munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAje aneka prakAre zAsananI prabhAvanA karI, e khyAti dAvaNagirinA zrIsaMghe sAMbhaLI. A sAlamAM dAvaNagirinA taiyAra banelA derAsarajInI pratiSThA karAvavAno nirNaya tyAMnA zrI saMghe ko hato, ane tethI koI prabhAvazAlI mahAtmAnI teo zodha karI rahyA hatA. temanI dRSTi munirAja Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maisurathI dAvaNagiri tarapha vihAra. 27 zrI bhAvavijayajI upara TharI. turata dAvaNagirinA zrIsaMgha taraphathI mukhya-mukhya AgevAno maisura pahoMcyA, temaNe munirAjane dAvaNagiri padhAravA ane pratiSThAnuM kArya pAra utAravA AgrahabharI vinati karI. jJAnI munirAje lAbhay kAraNa jANI cAturmAsa pUrNa thatAM maisurathI dAvaNagiri tarapha vihAra karyo. rastAmAM bAhubali vigere gAma thaI alasIkherA padhAryA. ahIM jaina bhAIomAM ghaNA samayathI paraspara kusaMpa hato, munirAje potAnI prabhAvazAlI dezanAthI e kusaMpa dUra karAvyo. ahIMnA jaino sArI saMkhyAmAM ane sAdhana-saMpanna hovA chatAM derAsarajI nathI, tethI munirAje derAsarajI mATe upadeza Apyo, alasIkherAnA bhAvika zrI saMghane A mahApuruSano upadeza rucyo, ane navIna jinacaityano AraMbha karI dIdho. tyAMthI munirAje vihAra ko hamezAM paMdarathI vIza mAila vihAra karatA hatA, ane gAmaDAnA lokone paNa potAnI amogha dezanAno lAbha detA hatA. rastAmAM bANAvAra, kaDura, bIlura, hajAmapura, helarakheDA, cikajAjura vigere gAmomAM jyAM jyAM jainonI saMkhyA adhika hatI tyAM tyAM munirAjanuM beMDa vigerethI svAgata thatuM hatuM. rastAmAM AvatA zaharo ane gAmaDAomAM jyAM jyAM jainomAM kusaMpa hato, te munirAje potAnA vairAgyamaya upadezathI dUra karAvyo. vaLI keTaleka ThekANe dharmAdA-rakamono goTALo ghaNA vakhatathI cAlyo Avato hato, te parizramapUrvaka darekane samajAvI dUra karAvyo, Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. ane dharmAdA rakamonI vyavasthA suMdara rIte karAvavA uparAMta mAM vRddhi karAvI. munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjane AdezamAM vicaravAthI kanaDI bhASA upara sAro kAbU AvI gayo che, pote kanaDI bhASAmAM sArI rIte bolI zake che, tethI mArgamAM AvatA zahero ane gAmaDAomAM jyAM pote mukAma karatA tyAM anya darzanI hajAro mANasonI medanI bacce kanaDI bhASAmA jAhera lekcaro ApI hiMsA karavAthI, mAMsa khAvAthI ane dAru pIvAthI keTalA keTalA anartha thAya che ane pApa baMdhAya che te samajAvatA, tethI munirAja zrInA upadezathI pratibodha pAmI saMkhyAbaMdha manuSyoe mAMsa na khAvAnI ane dAru nahiM pIvAnI pratijJA karI hatI. dAvaNagiri praveza mahotsava 28 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAja vihAra karatA karatA dAvaNagiri najIka pahoMcyA, ane e khabara zrIsaMghane maLI tyAre dAvaNagirinA zrAvakoe potAno vyApAra rojagAra baMdha karI mahAtmA munirAjanA darzana - vaMdana karavA ane temane zaheramA padharAvavA sAmA AvyA; ane ghaNA ja satkArapUrvaka ThAThamAThathI sAmaiyuM karI vAjate - gAjate zaheramAM praveza karAvyo. dAvaNagirinuM na derAsara. A zaharamA baDA bajhAramAM mAravADI zrImaMta vyApArI Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAvaNagirimAM pratiSThA - mahotsava. onI moTI moTI dukAno che. soLa varasa pahelAM A vyApArI samAjanA agresara zAha ratanAjI lakhamAjI, bhIkhAjI kapUracaMda, acalAjI jagatAjI, tathA jetAjI nathamalajI vigere mahAzayone ahIM eka jinamaMdira baMdhAvavAnI icchA thaI, tethI A jaina lattAmAM ja eka suMdara jagyA pasaMda karI, zrI saMgha taraphathI kharIdI lIdhI. tatkAla derAsarajI baMdhAvavAnuM kAma zaru karI dIdhuM vacamAM ghaNAM vighno AvyAM; paraMtu zAsanadevanI kRpAthI potAne mAthe lIdheluM A zubha kAmaM dAvaNagirinA dhairyazIla zrIsaMghe saMpUrNa karyu. A bhavya derAsarajI baMdhAvavAmAM pAMtrIza hajAra rUpiyAno kharca thayo. 29 derAsarajImAM padharAvavA mATe mULanAyaka zrI supArzva - nAthajI, zrI gauDIjI pArzvanAtha, zrI candraprabha svAmI ane zrI supArzvanAtha; e pramANe cAra bhavya pratimAjI mAravADathI maLI gaI. pratimAjI padharAvavA mATe siMhAsana banAvavA jodhapura rAjyanA makarANA nAmanA sthaLethI sapheda saMgamaramara patthara maMgAvyo, ane siMhAsananI racanA mATe mAravA thI somaparA gaMgArAmajI nAmanA kuzala kArIgarane bolAvI anupama siMhAsana taiyAra karAvyuM. A manohara derAsarajIthI dAvaNagirinI zobhAmAM ora vadhAro thayo . dAvaNagiri pratiSThA mahotsava. munirAja zrI bhAvavijayajI dAvaNagirimAM praveza karI derAsarajImAM darzana karavA padhAryA, AvuM bhavya derAsara ane Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. bhAvavAhI pratimAjInAM darzana karI temano AtmA alaukika AnaMda-magna banyoH ane potAnI AgevAnI nIce pratiSThAnuM zubha kArya thavAnuM jANI potAnA AtmAne dhanya mAnyo. tyAra pachI temaNe zrIsaMghane ekaTho karI ghaNAja utsAha sAthe pratiSThA mahotsava karavAno upadeza Apyo. jJAnI ane tyAgI munirAjanA sadupadezathI prerita thayelA zrIsaMghe pratiSThAnI taiyArI karavA mAMDI. munivarya zrI bhAvavijayajI mahArAje potAnA jyotiSa saMbaMdhI vizALa jJAnathI joine pratiSThAnu zubha muhUrta saMvat 1988 nA vaizAkha zudi sAtama guruvAranuM batAvyu. zrIsaMghe tenI vizeSa khAtrI karavA mATe AcArya zrI vijayabhUpendra sUrIzvarajIne pUchAvyu, temaNe paNa eja divasa pratiSThA mATe uttama kahyo. tyAra bAda yogI munirAja zrI dhIravijayajI mahArAjane paNa pUchAvyuM, temaNe paNa saMpUrNa tapAsa karIne vaizAkha zudi sAtamano divasa sarvottama kahyo. A pramANe munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanA batAvyA mujabaja anyAnya sthaLethI paNa eja divasa uttama hovAnuM jaNAtAM dAvaNagirinA zrIsaMghane A tyAgI mahAtmAnA nirmaLa jJAna tarapha anahada mAna thayu, ane pratiSThAnA muhUrta saMbaMdhamAM matabheda na paDavAthI vizeSa zraddhA-pUrvaka Dabbala utsAhathI kAma zaru kayu. aTThAi 1 mAravADI saMvat 1989 / Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAvaNagirimAM pratiSThA - mahotsava. 31 1 mahotsava caitra' vadi terazathI zaru karavAnuM nakkI Tharyu. AmantraNa - patrikA hindI bhASAmAM suzobhita rIte chapAvI deza-dezAMtaranA zrIsaMgha upara mokalI devAmAM AvI. A pratiSThA mahotsava upara AvanAra mahemAnonA satkAra mATe sTezana upara svayaM sevako hAjara rahetA, ane padhArelA atithione utArAnI, khAvA- pIvAnI, tathA bIchAnA vigerenI uttama sagavaDa rAkhI hatI. saMvat 1988 nA caitra vadi terazathI aTThAi mahotsava zaru thayo, prabhubhakti nimitte muMbaIthI gAyanamaMDalI bolAvI hatI. hamezAM manohara rAga-rAgaNImAM bhinna bhinna pUjAo bhaNAvAtI, ane pratidina udAra mahAzayo taraphathI vividha pakavAnothI navakArazIM karavAmAM AvI hatI. beMgalora, madrAsa, maisura, citoradurga, rANIbinnura, harIyALa, beDagI, havelI hubalI. gaMdhaka, AdavANI, rAyacUra, sImogA, bhadrAvatI, kaDura, bANAvAra, bilura, hajAmapura, helarakheDA, cikajAjura, borIMgapeTa, kolhApura, bArasI, pUnA, muMbaI, sAMgalI vigere zaheromAMthI tathA mAravADa ane barAra jevA dUra-dUranA deza-dezAMtarathI zrAvaka - gRhastho moTI saMkhyAmAM AvyA hatA. hamezAM savAre ane sAMjhe ThATha - mAThathI varaghoDo nIkaLato, temAM maTha taraphathI traNa hAthI, cha ghoDA, 1 mAravADI vaizAkha vadi teraza / Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. mIrajanuM suprasiddha beMDa, muMbainI saMgIta maMDalI, ane suMdara pAlakhI vigere sAmagrIthI varaghoDAnI zobhA anaukhI dekhAtI hatI. muni mahArAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanI dezanAthI A mahotsavamAM digaMbarI bhAIo paNa sAmela thayA hatA, ane tethI zvetAMbara ane digaMbara bhAIonA saMpa tathA ajoDa utsAhI thayelo A mahotsava zAsana - zobhAmAM vRddhi karato hato; ane saMvat 1988 nA vaizAkha zudi 7 guruvAranA prAta:kAle zubha yoge hajAro manuSyonA bhAre AnaMda bacce pratiSThAnuM kArya thayuM. A pramANe ratalAma nivAsI yativarya zrImAn nemavijayajInA zubha haste muni mahArAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanA netRtvamAM pratiSThA - vidhinuM zubha kArya nirvighna samApta thayuM. rANIbinnUramAM zAMtisnAtra mahotsava, hubalImAM caturmAsa. AvI rIte pratiSThAnuM mahAna kArya A pratApI mahAtmAnI AgevAnI nIce nirvighne pUrNa utsAha sAthai khatama thayuM, tethI munivaryanA prabhAva mATe sau koine uMcuM mAna thayuM. dAvaNagirinA zrI saMghe tathA pratiSThA - prasaMge AvelA judA judA gAmanA pratinidhioe pota - potAnA gAmamAM caturmAsa karavA mATe vinati karI, paraMtu munirAje kahyuM ke, " bhavyo ! kSetra phara Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rANIvinnuramAM zAnti-snAtra, hubalImAM caturmAsa. 33 sanA haze ane jJAnI mahArAje dIDhuM haze tyAM caturmAsa thaze, atyAre to vihArano bakhata che. " ahIMthI munirAje vihAra karyo. rANIcinnura padhAratAM tyAMnA zrIsaMghe bhavya svAgata kayuM munivaryanI vairAgyamaya dezanA sAMbhaLI rANIvinnuranA zrIsaMghe potAnA zaheramAM zAMtisnAtra mahotsava karavAnI potAnI icchA pragaTa karI. munirAje A zubha kArya mATe anumodanA karI. paripUrNa vidhi sAthe zAMtisnAtra thayuM. jaina - jainetara puSkaLa mANasonI medanI bacce aNA ja ThAThamAThathI varaghoDo nIkalyo, ane jainazAsananI prabhAvanA thai. ahIMthI grAmAnugrAma vihAra karatA munivarya hubalI padhAryA. hubalInA zrIsaMghe bhavya svAgata karyu. A mahAtmAnI vairAgyamaya amRta-vANI sAMbhaLI hubalInA zrIsaMghe caturmAsa mATe AgrahabharI vinati karI. comAsuM besavAnA divasa najIka AvI gayA hatA, vaLI zrAvakabhAIonI bhAvanA utkaTa hatI, thI lAbhanuM kAraNa jANI munirAje vinati svIkArI, ane saMvat 1988 nuM caturmAsa hubalImA karavAnuM Tharyu. hubalInA bhAvika zrIsaMbe ghaNA ja Adara-pUrvaka A mahAtmAnI sevAno lAbha uThAnyo, savAranA vyApAra - roja - gAra baMdha karI vyAkhyAna - vAgIno lAbha lIdho, vyAkhyAna 3 Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. bAda avAra-navAra zrIphala vigerenI prabhAvanAo thatI. munivaryanI vairAgyamaya dezanAthI zrAvakabhAIo ane zrAvikA bahenoe vrata-paccakvANa ane vividha tapasyAo karI AtmasAdhana kayu. vaLI A mahApuruSanA zubha haste hubalInA zrIsaMgha taraphathI zAMtisnAtrano mahotsava apUrva ujavAyo. vaMdana-darzana mATe saMsArI kuTuMbIonuM Agamana. ___munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjane dIkSita thayAne cAra varSa pUrNa thavA AvyA, chatAM dUra-dUra pradezamA vicaratA hovAthI kuTuMbIone ATalA samaya daramyAna eke vakhata darzanano saMjoga maLyo nahiM; ane tethI temanAM saMsArI mAtuzrI vigerene vaMdana-darzana karavAnI bhAvanA thai. saMvat 1989 nA kArtika vadi trIjanA roja munivaryanAM saMsArI vRddha mAtuzrI bAi dIvALI, bAMdhava bhANajIbhAI, temanA putra bhIkhAlAla ane prabhudAsa, munirAjazrInA saMsArI putra bhUpatarAya urphe bAbu, bahena acarata, tathA temanA putra bhogIlAla pAlItANAthI ravAnA thayA; ane muMbaI thai kArtika vadi pAMcamanA roja hubalI pahoMcyA. potAnA eka vakhatanA saMsArI saMbaMdhI tarIke janmelA A AtmAnI saMyamamAM lInatA, tathA zAMta ane vairAgyamaya mudrA dekhI temaNe harSAzru varasAvyA. temaNe hubalInA banne derAsarajImAM ThATha-mAThathI pUjA bhaNAvI, ane vyAkhyAna samaye vyAkhyAna pUrNa thatAM zrIphalanI prabhA Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArI kuTuMbIono meLApa, dhAravADa tarapha vihAra. 35 vanA karI lhAvo lIdho. hubalInA vivekI zrIsaMghe paNa A moMgherA mahemAnono Adara satkAra karavAmAM maNA na rAkhI. caturmAsa pUrNa thavAthI munirAjazrIe dhAravADa tarapha vihAra karatAM pahelo mukAma goLakavADA karyo, hubalIthI keTalAeka bhAvika zrAvako sAthe AvyA hatA; tyAM zrIyuta bhANajIbhAI taraphathI sAdharmika-vAtsalya karavAmAM Avyu. prabhAvaka munirAjanuM zubhAgamana. saMvat 1989 nA mAgazara zudi chaha zanivAra dhAravADamAM eka utsavano divasa hato.zaheranA mukhya-mukhya rastAo upara ghajA--patAkAdithI sajAvaTa thai rahI hatI. savArathI ja lokonI doDadhAma zaru thai gai hatI. e divase dhAravADanA zrIsaMghanA parama saubhAgyathI muni mahArAja zrI bhAvavijayajI hubalIthI grAmAnugrAma vihAra karatA dhAravADa padhAryA hatA. Apa jagatpUjya, zAstra vizArada, jainAcArya, zrImad vijayadharmasUrIzvarajI mahArAjanA paTTadhara-itihAsa tattva mahodadhi AcArya zrI vijayendrasUrIzvarajI mahArAjanA ziSya cho, Apa cAritrapAtra ane vidvAn cho, maisura ane hubalInA cAturmAsa daramyAna ApanI prabhAvazAlI dezanAthI aneka dhArmika kAryoM thayAM hatAM, vaLI dAvaNagirino pratiSThA mahotsava ApanI ja AgevAnI nIce utsAha-pUrvaka pUrNa thayo hato; ityAdi ApanA prabhAva ane guNonI sugaMdha dhAravADanA zrIsaMghamAM Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. agAuthI prasarI cUkI hatI. potAne AMgaNe padhArelA A mahA puruSanuM dhAravADanA zrIsaMghe ghaNA ja ThATha - mAThathI sAmaiyuM karyu. munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanA padhAravAthI dhAravADanI jaina - janatAmAM dhArmika jAgRti AvI. mahArAja - zrI potAnI ojasvinI ane prabhAvazALI bhASAmAM vyAkhyAna devuM zaru karyu. A mahAtmAnA padhAravAthI AsapAsanA zahero ane gAmaDAonA aneka manuSyo darzana - vaMdanArtha AvavA lAgyA, e dUra-dUrathI AvelA bhAvika manuSyone utaravA tathA bhojana vigere mATe dhAravADanA zrIsaMgha taraphathI sarva prakAre uttama baMdobasta karavAmAM Avyo. A mahA puruSanA padhAravAthI dhAravADa zahera jANe tIrtha jevuM banI gayuM. dhAravADanuM derAsara. dhAravADanI mukhya mukhya bajhAromAM mAravADI zrImaMta vyApArIonI moTI-moTI dukAno che. A vyApArI samAjanA agresara zAha punamacaMdajI amIcaMdajI, zAha dhurAjI umAjI, zAha rAyacaMda jekaraNajI, zAha zrIcaMdajI anopacaMda, zAha kezAjI umAjI, tathA zAha jorAjI paratApajI vigere bhAvika zrAvakone A zaheramAM eka jaina derAsara baMdhAvavAnI icchA thai. temaNe jaina lattAmAM ja zrIsaMgha taraphathI eka navaM makAna kharIdI lIdhuM. ane kuzala kArIgaro bolAvI temanI Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAravADanA derAsarajI mATe zatrujaya uparathI traNa pratimAjI, lAvabu. 37 pAse derAsarajInuM kArya pUru karAvyu. A derAsarajI taiyAra karavAmAM Azare tera hajAra rUpiyAno kharca thayo. pratApI mahAtmAno prabhAva, pratiSThA mATenI taDAmAra taiyArI, zrI siddhAcalajI uparanA bhavya traNa pratimAjIne lAva vAmAM maLelI saphaLatA. AvI rIte dhAravADanuM derAsara taiyAra thavA AvyuM hatuM, evAmAM mahAtmA munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAja hubalIthI vihAra karatA karatA dhAravADa padhAryA. mahArAjazrIe zrIsaMghane utsAha-pUrvaka pratiSThA-mahotsava karavAno upadeza Apyo, paraMtu haju ahIM pratiSThA mATenI kAMi paNa taiyArI nahotI; eTalaM ja nahiM, paNa derAsarajImAM padharAvavA mATe pratimAjI paNa lAvyA nahotA, tema pratiSThA mATenI koi prakAranI sAmagrI paNa nahotI. prabhAvazAlI munirAje ojasvinI dezanA vaDe dhAravADanA zrIsaMghane jAgRta kayoM. tatkAla zrIsaMghe pratimAjI lAvavA mATe zeTha umedamalajI tathA zeTha dhurAjI umAjIne muMbaI, amadAvAda ane pAlItANA vigere sthaLe tapAsa karavA mokalyA. e banne mahAzayo muMbaI ane amadAvAda eka-eka divasa rokAi pratimAjInI tapAsa karI, paraMtu temane potAnA zaheranA derAsarajIne yogya pratimAjI maLyA nahiM. tyAMthI banne mahAzayo turata pAlItANA AvyA. Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 muniraja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanI tathA dhAravADanA zrIsaMghanI khAsa icchA hatI ke, bIjA sthaLa karatAM tIrthAdhirAja zrI zatrujaya uparanA paroNA-dAkhala pratimAjI maLI jAya to vadhAre sAraM. moTAnAM bhAgya moTAM ja hoya, Akhare mahArAjazrInI ane zrIsaMghanI icchA pAra paDI. zrI zatrujaya uparanI zeTha narazI kezavajInI TuMkamAMthI zrIpArzvanAtha prabhunA bhavya pratimAjI phaNAvALA maLI gayA; vaLI zeTha motIzAnI TuMkamAMthI zrI munisuvrata svAmI tathA zrI neminAtha prabhunA suMdara pratimAjI maLI gayA. eka taraphathI tapomRti prabhAvaka munirAjazrInI akhaMDa preraNA ane bIjI taraphathI dhAravADanA zrIsaMghanI utkaTa bhAvanAthI A zubha kArya traNa ja divasamA phattehamaMdIthI pAra utayu. __ cha-cha mahine paNa je kArya banavAmAM aneka muzkalIo upasthita thAya, te traNaja divasamAM thai javAthI pAlItANA AvelA banne mahAzayoe munirAjazrInA prabhAvanI anumodanA karI, ane zAsanadevano upakAra mAnyo. AvI rIte dhAravADanA derAsarajIne yogya A traNe tejasvI bhavya pratimAjIne lai teo dhAravADa pahoMcyA. dhAravADanI janatAmAM AnaMdano avadhi na rahyo, hajAro puruSo ane strIo pratimAjInAM darzana karavA zahera bahAra AvyA, ane zrIsaMghe hAthI, ghoDesvAra, pAyadaLa, beMDa tathA vividha prakAranAM vAjiMtro sAthe ghaNAja ThATha-mAThathI sAmaiyuM karI traNe pratimAjIne zaheramA praveza karAvyo. Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI siddhakSetra cintAmaNi pArzvanAtha prabhu, zrI munisuvrata svAmI aura zrI neminAtha jinendrakI pratimAjIkA dhAravADa zaharameM praveza-mahotsava Page #353 -------------------------------------------------------------------------- Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAravADamAM pratiSThA-mahotsavanI taiyArI, be bhAgyazAlIne upajelo vairAgya. 39 www __ pratimAjIne padharAvavA mATe siMhAsana banAvavA khAsa hubalIthI kAbela kArIgarane bolAvyo, teNe ghaNIja khaMtathI namunedAra siMhAsana banAvyuM. vaLI jude jude sthaLe huziyAra mANaso mokalI pratiSThA mATe dareka sAmagrI maMgAvI taiyAra rAkhI. AvI rIte A prabhAvazALI mahAtmAnI dezanA ane preraNAthI dhAravADanA zrIsaMghe pratiSThA mATenI taDAmAra taiyArI karI. pratiSThAno divasa saMvat 1989 nA phAgaNa zudi 3 somavArano nakkI karavAmAM Avyo. be bhAgyazAlIonI vairAgya-bhAvanA. pratiSThA-mahotsava sAtheja dIkSA-mahotsava. prabhAvazAlI munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanA sadupadezathI AvI rIte A dhAravADa zahera pratiSThA mATenI taiyArImAM guMjI rayuM hatuM. vaLI hamezAM savAranA vyAkhyAnamAM vairAgyamaya dezanAno pravAha apratibaddha cAlu hato, e dezanA sAMbhaLI takhatagaDhavALA sAkarIyA gotranA zA paratApajI dhurAjInA suputra bhAI sAkaracaMdane vairAgya-bhAvanA jAgRta thai. vaLI jojAvaravALA zA khIvarAjajI saMcetInA suputra bhAI jIvarAja terApaMthI matanA hovA chatAM mahAtmAzrInuM vyAkhyAna sAMbhaLavA AvatA, temane mahArAjazrInI dezanA sAMbhaLI khAtrI thai ke, vItarAga prabhunA pratimAjIne vaMdana-pUjana kara, e zubha bhAvanAnI vRddhi karanAruM ane Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. ~~~~~~ saMsArathI pAra utaravArnu advitIya sAdhana che. temaNe pratimAjI upara aDaga zraddhA thavAthI derAsarajImAM hamezAM pratimAjIne vaMdana-pUjana mATe AvavAnuM zaru karI dIg, ane munivaryanA sadupadezathI vairAgya-bhAvanA jAgRta thai. AvI rIte A banne bAla brahmacArI bhAgyazAlIone A asAra saMsAra uparathI virakta-bhAva thavAthI bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karavAnI zubha bhAvanA utpanna thai, ane zAMtamUrti cAritrazIla munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjane teo banne jaNAe potAnI zubhecchA jaNAvI. munivarye temanI dharma uparanI aDaga zraddhA, akhaMDa vairAgya-bhAvanA ane saMsAra upara nimoha joi upadeza Apyo ke, " saMsArabhIru bhavyAtmAo ! tamArI ucca bhAvanA anumodavA yogya che. AbAlagopAla samasta manuSyo balake samasta jIvo sukhanI icchAvALA hoya che. zeTha, zAhukAra, rAjA, mahArAjA, deva ke devendra dareka sukhane mATeja valakhAM mAre che; paraMtu vAstavika sukha ke apUrva AnaMda koNa bhogave che ? tene mATe eka mahAzaye kayuM che ke " na cendrasya sukhaM kiJcid, na sukhaM cakravartinaH / sukhamasti viraktasya, munerekAntavAsinaH // " " ekAntamA rahenArA ane saMsArathI virakta banelA munirAjane jevaM sukha cha, tevU sukha devendrane ke cakravartIne paNa hotuM nathI." ityAdi munipaNAnA mahattvanI dezanAthI Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munivaryano upadeza, dIkSA leva ne baiyAra thayelA be naravIro. 41 banne mahAzayono vairAgya dRDha thayo. munivarya mAne che ke, koine khavara ApyA vagara dIkSA apAi hoya, ane pachIthI jo kAMi vAMdho ke jhaghaDo upasthita thayo hoya to tethI dIkSA ApanAra ane lenAra bannenA AtmA kaluSita thAya che, ane kleza utpanna thatAM zrIsaMghamAM paNa kusaMpanAM jherI bIja ropAya che. Ama thavAthI zrIsaMghanI sevAne badale AzAtanA thavAno vadhAre saMbhava cha. ema vicArI temaNe zrIsaMghane ekaTho karI A hakIkata jaNAvI. dhAravADanA zrIsaMghe banne bhavyAtmAonI pAtratA joi ghaNAja mAna sAthe anumati ApI; eTaluMja nahiM, paNa e dIkSAmAM saMpUrNa sAtha ApavA ane potAthI banatuM karavA vacana Apyu. vaLI A banne brahmacArIonI dIkSA mATe koine kAi vAMdhA jevU hoya to te jaNAvavA bhAvanagaranA jaina patramA paNa munivarye potAnI sahIthI jAhera-khabara ApI dIdhI, tathA dIkSAtithi jaNAvavAmAM AvI. paraMtu deza-paradezamAthI paNa koi taraphathI A dIkSA mATe vAMdho levAmAM Avyo nahiM, ane dIkSAnuM muhUrta paNa phAgaNa zudi trIjanuM nakkI karavAmAM AvyuM. ___upara mujaba pratiSThA-mahotsava ane dIkSA-mahotsavanakkI thatAM dhAravADanA zrIsaMgha taraphathI ane mAravADa-sevADIvALA zAha punamacaMda amIcaMdanI sahIthI hiMdI bhASAmAM suzobhita rIte suMdara TAipathI AmantraNa patrikA chapAvavAmAM AvI. tathA A zubha prasaMganA. divasono nitya kArya-krama Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. paNa nizcita karavAmAM Avyo. AmantraNa - patrikA ane kAryakramanI nakala nIce mujaba che 42 zrI vItarAgAya namaH / paramagurudeva zAstravizArada - jainAcArya - zrImadvijayadharmasUribhyo namaH // zrI karNATakadeze dhAravADa nagare pratiSThA mahotsave zrI saMghAmantraNa patrikA zrI siddhakSetra cintAmaNi pArzvanAtha prabhu, zrI neminAtha svAmI aura zrI munisuvrata svAmI pratiSThA - mahotsava. phra Pin Juan phra Ou maMgalaM bhagavAn vIro, maMgalaM gautamaH prabhuH / maMgalaM sthUlabhadrAdyA, jaino dharmo'stu maMgalam // 1 // zivamastu sarvajagataH, parahitaniratA bhavantu bhuutgnnaaH| doSAH prayAntu nAzaM, sarvatra sukhI bhavantu lokAH ||2|| Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAravADanA zrIsaMgha taraphathI pratiSThA mahotsavanI AmantraNa patrikA. 43 svasti zrI siddhakSetra zrI ciMtAmaNi pArzvajinaM praNamya, tatra zrI nagare, mahAzubhasthAne, birAjamAna, paMcaparameSThimahAmaMtrasmAraka, devagurubhaktikAraka, samyaktvamUla dvAdazavratadhArI, jinazAsanazobhAkArI, caturasujAna, paramabuddhinidhAna, jinAjJApratipAlaka, ityAdi sarve zubhopamAlaMkRta paramapUjya zrI sakalasaMgha samasta saparivAra yogya tatra zrI dhAravADa nagara se zrIjaina sakalasaMgha samasta zAha punamacaMda amIcaMda, phUlacaMda motIlAla, caMpAlAla hastimala solaMkI mAravADameM gAma sevADIvAlA, tathA bhAgIdAra zA DuMgaracaMda sUrajamala, kesarimala AsulAla, mIThAlAla bhagavAnadAsajI lalavANI mAravADameM grAma kosIlAvavAlA, tathA zA kAlurAma genamalajI bAlIvAlA, tathA lAdhurAma vajecaMdajI sAdarIvAlA, bhIkamacaMda hIrAcaMda jasarAjajI gAMdhI sAraNavAlA, AdikA savinaya jayajinendra vAMciyegA. yahAM para zrIdevaguru kRpAseM kuzala hai, ApakA sadA zubha kuzalamaMgala cAhate haiM / yahAM para hamAre pUrNa puNyodayase yahAMke zrIsaMghakI taraphaseM navIna jinamaMdira ( derAsarajI ) taiyAra huA hai, usakI pratiSThA tathA mUlanAyaka zrIsiddhakSetra cintAmaNi pArzvanAthajI, zrI neminAthajI, tathA zrI munisuvrata svAmIjI bhagavAnakI mUrtiyoMko takhata para virAjamAna karanekA, aura isa rItiseM dhvajAdaMDa, kalazakI sthApanA karanekA zubhamuhUrta zubha miti vIra saMvat 2459 vikramAbda 1989 kA phAgaNa zudi 3 Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. ( tRtIyA ) somavAra zubhayoge tA. 27-2-33 ko zAstravizArada jainAcArya zrI zrI zrI 1008 zrI pUjyapAda prAtaHsmaraNIya AcAryavarya zrI vijayadharma sUrIzvarajIke paTTadharaitihAsatattva mahodadhi AcArya zrI zrI zrI vijayendrasUrIzvarajI mahArAjake ziSyaratna-zAnta, dAnta, paMDita ziromaNi, zAntamUrti munimahArAja zrI bhAvavijayajIke madupadezase zrI saMghane nizcaya kiyA hai. kAryakrama nIce mujaba 1 phAgaNa vadi-11 soma ( gujarAtI mahA vadI 11) ko kuMbha sthApanA, dIpa sthApanA, caitya pUjana, javArA vAvavA, tathA jalayAtrAkA varaghoDA vagairaha kriyAe~ hogii| usa dina zAha umedamala juhAramala, phojamala, senamala, hIrAcaMda umedamala, juhAramala kAlurAma, cunIlAla gaMgArAma, jIvarAja vIracaMdajI solaMkI, mAravADameM gAma sevADIvAloMkI taraphaseM navakArasI hogI, tathA paMca kalyANakakI pUjA paDhAI jAyagI. 2 phAgaNa vadi 12 maMgala, (gu. mahA vadi 12) maMDapa pUjA, tathA zA. varadhIcaMda thAnamala, rUpacaMda varadhIcaMda, caMdaNabhANa sesamala, sAhebacaMda gaNezamala, premarAja megharAja, caMpAlAla mIzrImala, sukharAja mAMgIlAla, ghevaracaMda mohanalAla, mIThAlAla gAMdhI, mAravADameM kesarisiMhajIkA guDAvAlA; tathA zA jIvarAja jasarAja, bhUramala thAnamala, cothamala mIThAlAla, jAMvatarAja mAMgIlAla, rAmacaMda nAnAlAla metA, Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAravADanA zrIsaMgha taraphathI pratiSThA mahotsavanI AmantraNa patrikA. 45 mAravADameM gAma jojAvaravAloMkI tarakaseM navakArasI hogI, tathA navANuM prakArakI pUjA paDhAi jAyagI. 3 phAgaNa vadi 13 budha ( gu. mahA vadi 13 ) ko vedI pUjA, nava graha, daza dikpAla, aSTa mAMgalika, ghaMTAkarNa AdikA sthApana hogA. usa dina zAha kezAjI, umAjI dhurAjI, kapUracaMda hIrAcaMda, makanalAla megharAja, camanamala rUpacaMda, phUlacaMda sesamala, sonamala sesamala, jasarAja umAjI kanIyA rAThoDa sAtAvata, gAma takhatagaDhavAloMkI taraphaseM navakArasI hogI. tathA bArA vratakI pUjA, aura varaghoDA nikalegA. 4 phAgaNa vadi 14 guru ( gu. mahA vadi 14) ko naMdAvarta pUjana hogA / usa dina zA vAlacaMda anopacaMdajI, harakhacaMda zrIcaMda, vAlacaMda lAlacaMda, jIvarAja vIracaMda, pukharAja umedamala, vaktAvaramala udecaMda, rAjamala jugarAja, kesarimala nagarAja telesarA, mAravADameM gAma sAdarIvAloMkI taraphaseM navakArasI hogI, tathA naMdIzvara dvIpakI pUjA paDhAi jAyagI. 5 phAgaNa vadi 0 ) ) zukravAra ( gu. mahA vadi 0 ) ) ) ko kalaza daMDa pUjana hogaa| usa dina zA gulAbacaMda tejAjI, iMdAjI kesarimala, sesamala hIrAcaMda, gamanAjI mUlacaMda, varadhIcaMda caMdulAla, ratanacaMda bhIkamacaMda, gaNezamala tejAjI, mAravADameM gAma takhatagaDhavAle; tathA bhAgIdAra zA DAsumala maganalAla, chogamala juhAramala camanAjI, mAravADameM gAma Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. vIravADAvAloMkI taraphaseM navakArasI hogI. tathA sattarabhedI pUjA paDhAI jAyagI, aura varaghoDA nikalegA. 6 phAgaNa zudi 1 zanivArako zA. rAyacaMda jaikaraNajI, rAyacaMda anopacaMda, phulacaMda lAlacaMda, kesarimala thAnamala, pukharAja hastImala, dalIcaMda jaikaraNajI bhagavAnajI kA parivAra saMghI mAravADameM gAma sAdarIvAloMkI taraphase vIza sthAnakakI pUjA paDhAI jAyagI; navakArasI hogI, aura varaghoDA nikalegA. 7 phAgaNa zudi 2 ravivAra ko jala yAtrA kA varaghoDA niklegaa| aura usa dina zA dhurAjI umAjI, dhurAjI kapUracaMda, hIrAcaMda makanalAla, megharAja camanalAla, rUpacaMda phulacaMda, zeSamala sonamala, zeSamala jasarAja, umAjI kanIyA rAThoDa satAvata, mAravADameM gAma takhatagaDhavAloMkI taraphase navakArasI hogI; tathA ekavIsa prakAra kI pUjA paDhAi jAyagI, aura varaghoDA nikalegA. 8 phAgaNa zudi 3 somavAra subaha ( prAtaHkAle ) 7 // se 8 / taka zubhayoge zrI jinabiMba sthApanA, dhvajA baMdha, aura kalazAropaNa hogA / tathA usa dina zA punamacaMda amIcaMda, phUlacaMda motIlAla, caMpAlAla hastimala solaMkI, mAravADameM gAma sevADIvAle, tathA bhAgIdAra zA. DuMgaracaMda sUrajamala, kesarimala AsulAla, mIThAlAla lalavANI, mAravADameM gAma kosIlAvavAle; tathA kAlurAma genamalajI, mAravADameM gAma Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAravADanA zrIsaMgha taraphathI pratiSThA-mahotsavanI AmantraNa patrikA. 47 bAlIvAlA, tathA zA. lAdhurAma vajecaMdajI, mAravADameM gAma sAdarIvAlA, tathA zA. bhIkamacaMda hIrAcaMda, jasarAjajI, mAravADameM gAma sAraNavAloM kI taraphaseM paMca kalyANakakI pUjA paDhAi jaaygii| tathA usa dina bhAI sAkaracaMda tathA bhAI jIvarAjakI bhAgavatI dIkSA kriyA hogI, tathA dIkSA mahotsavakA baDI dhAmadhUmaseM varasIdAnakA varaghoDA nikalegA, aura dIkSA hogI; aura zA. punamacaMda amIcaMdakI taraphase navakArasI hogii| 9 phAgaNa zudi 4 maMgalavAra, zA. zrIcaMda anopacaMdajI, harakhacaMda zrIcaMda vAlacaMda, lAlacaMda jIvarAja, vIracaMda pukharAja, umedamala baktAvaramala, udecaMda rAjamala jugarAja, kesarimala nagarAMja telesarA, mAravADameM gAma sAdarIvAloMkI taraphaseM navakArasI hogI, tathA usa dina bRhat zAMti snAtra paDhAyA jAyagA / aura gAmameM zAMti jaladhArA dI jAyagI, aura deva devIyoMkI visarjana kriyA hogI / __ upara mujaba ke dina hamezAM bhinna bhinna pUjAyeM; tathA hAthI, ghoDA, pAlakhI, moTara aura suprasiddha gavarnamenTa bAjAke sAtha bombese bulAi hui maMDalI, rAgarAgaNIke sAtha hamezAM prabhubhakti kregii| so isa zubha prasaMga para Apa mitramaMDala kuTumba parivAra ke sAtha padhAra kara zAsanakI zobhAmeM tathA hamAre AnandameM vRddhi karanAjI. eja vinaMti. saMvat 1989 kA phAgaNa vadi 1 zanivAra tA. 11-2-33. usa samaya pratiSThA saMbaMdhI samasta kriyA itihAsa tattva Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. mahodadhi AcAryavarya zrI zrI zrI 1008 zrI vijayendrasUrIzvarajI mahArAjake ziSyaratna-zAnta, dAnta, paMDita ziromaNi, zAntamUrti, samagra karNATakake upakArI, munirAja zrI 1008 zrI bhAvavijayajI mahArAjake netRtvameM sAMgalI nivAsI zrIyuta suzrAvaka bhAI phakIracaMdajI karAeMge / vizeSa-isa prasaMga para zrI siddhakSetra cintAmaNi pArzvanAthajI kI bhavya mUrtikA darzana, saMgha darzana, aura do navIna dIkSA lenevAle bhAgyazAliyoM ke darzana tathA zAMtamUrti muni mahArAja zrI bhAvavijayajI mahArAjakA amogha upadezakA lAbha prApta hogaa| so Apa jarUra jarUra kRpA karake padhAreMge aisI hamArI AgrahapUrvaka prArthanA hai. noTa-padhAranevAle sAdharmika bhAIyoMko sUcanA hai ki. sadarna marAThA relave, dhAravADa sTezana, zaharase deMDha mAIla para hai: isa liye hareka gADI ke TAima para harahameza voliMTiyara tathA moTara vagairahakA intajAma rahegA. tA. ka.-saradI ke dina hai, isa liye padhAranevAle mahAzaya apane bistara sAthameM rakhanekI kRpA kareM. lI. ApakA darzanAbhilApI jaina zvetAMbara saMgha samasta zAha punamacaMda amIcaMda mAravADameM gAma sevADIvAlAkA savinaya praNAmapUrvaka jaya jineMdra vAMcIyegAjI lI. zA. DuMgaracaMda bhagavAnadAsajIkA jaya jineMdra vAMcIyegAjI. Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAravaDamAM pratiSTaH-mahotsavanI dhAmadhUma. dhAravADamAM pratiSThA mahotsavanI dhAmadhUma eka tarapha ukta nimantraNa-patrikA uMcA kAgaLo upara chapAvIne taiyAra karavAmAM AvI; ane deza-dezAntaranA zrIsaMghane, saMmAnita sadgRhasthone, sAkSara vargane, tathA jyAM jyAM mokalavAnI AvazyakatA hatI tyAM dareka ThekANe ravAnA karavAmAM AvI. bIjI tarapha bahAra gAmathI AvanAra mahAzayone utAravA mATe, bhojana mATe, tathA pAgaraNa vigere mATe taiyArI thai rahI. bahAra gAmathI AvanAra mahemAnone satkAra-pUrvaka lAvavA mATe utsAhI yuvakonI eka upasamiti nImavAmAM AvI. dhAravADa sTezana upara Trenone AvavAne TAime atithione yathAyogya satkAra karI temane utAre pahoMcADavA vigerenI vyavasthA karavI, e badhuM emarnu kartavya hatuM. A kArya mATe mukarara karelA sajjano, utsavamAM padhArelA mahAzayonI jaruratone pahoMcI vaLavAnA kAryamAM guMthAi gayA. sTezanathI zahera doDha mAila dUra che, tyAM sudhI mahemAnone lAvavA mATe moTaro tathA ghoDA-gADIonI vyavasthA prathamathI karI rAkhI hatI. derAsarajInI najIkamAMja mahotsava-samAraMbha mATe eka vizALa sAmiyAno ubho karavAmAM Avyo hato. e sAmiyAno AsopAlavanA toraNo, dhvajA-patAkAo, tarehavAra Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. bhAvavAhI citro, sundara-sundara mudrAlekho, vIjaLI lAiTa, hAMDIo, jhummaro, ane moTA-moTA arIsAothI adbhuta rIte zaNagAryo hato. aMdaranA bhAgamAM traNa hajAra mANaso ArAmathI vesI zake evo e AlIzAna sAmiyAno hato. pratiSThA - mahotsava samaye derAsarajI tathA maMDapamAM rAtrinA pUra bahArathI rozanI karavAmAM AvI hatI, ane tethI cAre tarapha jhagamagATa thai rahyo hato. zaheramAM paNa dIpAvalI karavAmAM AvI hatI. derAsarajImAM pratidivasa paramAtmAnI pratimAjIne navI - navI AMgI karavAmAM AvatI hatI. gulAva, jAI, juI, caMpo, camelI ane kevaDo vigere sugaMdhI puSponA hAra ane racanAthI derAsarajInuM garbhagRha sugaMdhathI bahekI uThyuM hatuM. attara, kastUrI, agara vigere bahumUlya uttama vastuonI sugaMdha derAsarajInI AsapAsa prasarI rahI hatI. hAramoniyama, tabalA, nobata, nagArA, nAgasvaram vigere vAjaMtronA mIThA-mIThA svaro sUryodayathI zaru thai ardharAtra paryanta dhAravADanI janatAne utsAhita karI rahyA hatA. pratiSThA - mahotsavano zubha divasa AvatAMja veMgalora, madrAsa, maisura, citoradurga, rANIvinnura, harIyAla, beDagI, havelI, hubalI, gaMdhaka, AdavANI. rAyacUra, sImogA, bhadrAvatI, kaDara, bANAvAra, bIlura, hajAmapura, helarakheDA, cikajAjura, borIMgapeTa, kolhApura, bArasI, pUnA, muMbaI, sAMgalI, Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAravADamAM pratiSTA-mahotsavanI dhAmadhUma, ajoDa saMpa. 51 belagAma, navaguda, anagiri vigere sthaLethI tathA mAravADathI paNa zrAvaka-gRhastho moTI saMkhyAmAM AvI pahoMcyA. AsapAsanA zahero tathA gAmaDAonA padhArelA hajAro jaina bhAIMo uparAMta varADa tathA mAravADa Adi dUra prAMtothI paNa eka hajAra pratinidhi-mahAzayo A mahotsavamAM AvyA hatA. pratiSThA-mahotsava tathA dIkSA-mahotsava prasaMganI zobhA-vRddhi mATe suprasiddha gavarnameMTa beMDa saMpUrNa sAja sAthe hAjara rAkhavAmAM AvyuM hatuM. yati-samudAya paNa ThIka-ThIka saMkhyAmAM upasthita hato. ajoDa saMpa. mahA vadi 11 somavArathI vAjiMtronA gaMbhIra gaDagaDATa vacce pratiSThA-mahotsavano prAraMbha thayo. Aja-kAla zvetAMbaro ane digaMbaronA jhaghaDA Theka-ThekANe lAgI rahyA che; paraMtu paramAtmAnA atizayathI, zAsanadevanI kRpAthI, ane mahAtmA munivaryanA puNya-prabhAvathI A ThekANe e kusaMpa adRzya thai gayo hato. eTaluMja nahiM, paNa A samaye digaMbara bhAIoe A mahotsavamA saMpUrNa bhAga lIdho hato. ane temaNe dezadezAMtaranA ekaThA thayelA hajAro jainone A ajoDa-saMparnu jvalaMta dRSTAMta ApyuM hatuM. zvetAMbara ane digaMbara, jaina-zAsananA banne mahAn samudAyanA loko koI paNa prakArano bhedabhAva rAkhyA vinA ekaThA thai A mAMgalika kAryamA sAmela thayA hatA. Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. bolI bolIne lAbha levAvALA sadgRhasthonAM zubha nAma. 1 zA jasAjI khumAjI, gAma-dhAravADa, mAravADamAM gAma vAdhAvALA taraphathI rUpiyA 2201) be hajAra baso eka ApI dhvajA caDAvavAmAM AvI; ane mULa nAyaka zrI siddhakSetra cintAmaNi pArzvanAtha jinendrano bhaMDAra pUryo. 2 zA dhurAjI umAjI. gAma-dhAravADa, mAravADamAM gAma takhatagaDhavALA taraphathI rUpiyA 1125) eka hajAra ekaso paccIza ApI mULa-nAyakajIne iM9 caDAvavAmAM Avyu, ane bhaMDAra pUryo. 3 zA punamacaMda amIcaMda, gAma dhAravADa, mAravADamA gAma sevADIvALA taraphathI rUpiyA 551) pAMcaso ekAvana ApI mULa-nAyakajInA daMDano caDAvo bolI bhaMDAra pUryo. 4 zA gajIgajI trilokacaMdajI, gAma holIAluravALA taraphathI rUpiyA 1051) eka hajAra ekAvana ApI mULanAyaka zrI siddhakSetra cintAmaNi pArzvanAtha prabhune gAdI upara birAjamAna karyA, ane bhaMDAra pUryo. 5 zA hajArImalajI jIvarAjajI, gAma madrAsavALA taraphathI rUpiyA 551) pAMcaso ekAvana ApI zrI neminAtha prabhune gAdI upara birAjamAna karyA, bhane bhaMDAra pUryo. Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mmmmmmmmmmxinxmmmm bolI bolIne lAbha levAvALA sadgRhasthonAM zubha nAma. 53 6 zA punamacaMda amIcaMda, gAma dhAravADa, mAravADamAM gAma-sevADIvALA taraphathI rUpiyA 301) traNaso eka ApI zrI munisuvrata svAmIne gAdI upara virAjamAna karyA, ane bhaMDAra pUryo. 7 zA punamacaMda amIcaMda, gAma dhAravADa, mAravADamAM gAma sevADIvALA taraphathI rUpiyA 275) bamro paMcotera ApI zrIneminAtha jinendrane dhvajA caDAvavAmAM AvI, ane bhaMDAra pUryo. 8 zA chogamala dAnAjI, gAma dhAravADa, mAravADamAM gAma takhatagaDhavALA taraphathI toraNa bAMdhavAnA rUpiyA 212). baso bAra bolI bhaMDAra pUryo. 9 zA paratApajI maganIrAma, gAma-belagAmavALA taraphathI zrI neminAtha prabhujIne iMDaM caDAvavAmAM AvyuM, ane bhaMDAra pUryo. 10 zA juhAramalajI paratApajI, gAma-dhAravADavALA taraphathI zrI padmAvatI devIne birAjamAna karavAmAM AvyA. 11 zA amIcaMdajI cunIlAla, gAma-belagAmavALAe ' zrImANibhadrajIne birAjamAna karyA. 12 zA bherAjI varadhIcaMda, gAma-dhAravADa, mAravADamAM gAma sevADIvALAe zrIpArzva yakSane birAjamAna karyA. Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. 13 zA. paratApajI maganIrAmajI, gAma-belagAmavALA taraphathI zrI munisuvrata svAmIne dhvajA caDAvavAmAM AvI. 14 zA gulAbacaMda tejAjI, gAma-dhAravADavALA taraphathI zrImunisuvrata svAmIne daMDa caDAvavAmAM Avyo. 15 zA zrIcaMda anopacaMda, gAma-dhAravADa, mAravADamAM gAma sAdarIvALA taraphathI zrImunisuvrata svAmIne iM9 caDAvavAmAM Avyu. 16 zA juvAnamala hAMsAjI, gAma-dhAravADavALAe daMDa caDAvyA. 17 zA umedamala hemarAja, gAma-dhAravADa, mAravADamAM gAma sAdarIvALA taraphathI zrI neminAtha prabhune daMDa caDAvyo. .. 18 zA rAyacaMda jekaraNajI, gAma dhAravADa, mAravADamAM gAma sAdarIvALA taraphathI toraNa vadhAvavAmAM AvyuM. 19 zA vAlacaMda anopacaMda, gAma-dhAravADa, mAravADamAM gAma sAdarIvALA taraphathI paMcatIrthI-zrI pArzvanAtha birAjamAna karavAmAM AvyA. 20 zA juvAnamala hAMsAjI, gAma-dhAravADavALA tara* phathI covIzI birAjamAna karavAmAM AvyA. 21 zA umedamala juhAramala, gAma-dhAravADa, mAravADamAM gAma sevADIvALA taraphathI zAnti jaladhArA devAmAM AvI. Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAI jIvarAja aura bhAI sAkaracandakA dIkSA mahotsava Page #371 -------------------------------------------------------------------------- Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAI sAkaracaMda tathA bhAI jIvarAjano dIkSA-mahotsava.. 55 AvI rIte A prasaMga upara tamAma bolI bolanAra ane lAbha lenAra mahAzayo taraphathI Azare paMdara hajAra rUpiyAnI Avaka thai. utsava ArAdhanAnA divasomAM tarehavAra pakavAnothI navakArazIo thai hatI, sAyaMkAle digaMbara bhAIone nimaMtraNa dai bhojana karAvavAmAM AvatuM hatuM. hamezAM savArasAMja moTA ThATha-mAThathI varaghoDo nIkaLato hato; temAM hAthI, ghoDesvAro, gavarnameMTanuM suprasiddha beMDa, muMbaInI gAyana maMDaLI ane pAlakhI vigere sAmagrIthI advitIya zobhA thai rahI hatI. dhAravADanA volIMTiyarono parizrama prazaMsA-pAtra hato. AkhA dhAravADa zaheranI aMdara utsavanA divasomAM AnaMda-AnaMda chavAi rahyo hato. A pramANe sAMgalI nivAsI suzrAvaka phakIracaMdabhAInA zubha haste muni mahArAja zrIbhAvavijayajI mahArAjanA netRtva nIce pratiSThA-vidhinuM kArya saMpUrNa thayu. bhAI sAkaracaMda tathA bhAI jIvarAjano varasI dAnano varaghoDo, banne mumukSuonI dhAravA- DanA rANI-bagIcAmAM zrIsaMgha samakSa thayelI dhAmadhUmathI dIkSA. - pratiSThAnA mahAn utsavamAM bhAva-sAdhu vairAgIbhAI sAkaracaMda tathA bhAI jIvarAje paNa utsAha-pUrvaka saMpUrNa lAbha lIdho. Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. e banne bhavyAtmAonI zubha bhAvanA dina-pratidina vRddhi ja pAmatI gai. zraddhALu ane bhAvika zrAvakoe A banne bhAgyazALIono Adara-satkAra karavAmAM maNA na rAkhI. A banne mumukSuone potAne AMgaNe padharAvI potAnuM ghara pAvana karatA hatA. saMvat 1989 nA phAgaNa zudi 3 somavArano zubha divasa hato. e pavitra divase pratiSThA-vidhinuM kArya khatama thatAM A banne mumukSuono varasIdAnano varaghoDo moTI dhAmadhUmathI caDyo. pratiSThA prasaMge padhArelA hajAroM strI-puruSo A varaghoDAmA sAmela thayA. A banne mumukSuonA darzana mATe AkhA dhAravADa zaheranI mAnava-medanI ulaTI hatI, bahumUlya AbhUSaNo ane suMdara vastrothI sajja thayelI saubhAgyavaMtI strIo dIkSA-prasaMganAM dhavala-maMgala gAi bhAva--sAdhu onI bhAvanAne anumodatI hatI. cAre tarapha zrIpArzvanAtha prabhunI, jaina zAsananI, ane mahAtmA munirAja zrIbhAvavijayajI mahArAjanI jayaghoSaNAnA nAda guMjI rahyA hatA; temAM varasIdAna detA A banne bhAgyazALIo varaghoDAmAM dareka strIpuruSonI dRSTi kheMcI rahyA hatA. varaghoDo dhIme dhIme AgaLa vadhato hato, ane dhAravADanA rANI bagIcAmAM uto. parama prabhAvazALI munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAje gaMbhIra ane zAMta nAdathI dIkSAnI kriyA karAvavI zaru karI, sau koI pota-potAne sthAne besI gayA, ane dIkSA-kriyA svastha citte sAMbhaLavA lAgyA. rANI--bagIcAnA ghaTAdAra Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAI sAkaracaMda tathA bhAI jIvarAjano dIkSA mahotsava. Aso - pAlavanA vRkSa nIce A bane mumukSuone zubha coghaDiye munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanA zubha haste dIkSA devAmAM AvI, ane sakala saMgha samakSa banne bhavyAtmAone munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanA ziSya tarIke jAhera karavAmAM AvyA. bhAI sAkaracaMdanuM nAma muni satyavijayajI ane bhAI jIvarAjanuM nAma muni jIvavijayajI rAkhavAmAM AvyuM. zubha bhAvanA upara ArUDha thalA A bane mumukSuone rajoharaNa ( ogho ) arpaNa thatAM jANe bhavasamudrI taravAne uttama vahANa prApta thayuM hoyanI ! evI rIte rajoharaNa hastamAM lai bahuja khuzI thatAM suMdara nRtya karyu ! najare jonArA bhAI baheno A apUrva dRzya joi temanI caDatI bhAvanAnI muktakaMThe prazaMsA karavA lAgyA, ane jaina - zAsananI jaya - ghoSaNA gAjI rahI. bhAI sAkaracaMda urphe muni satyavijayajI mahArAjane temanA bhAI magarAjajI taraphathI rajoharaNa arpaNa karavAmAM AvyuM, ane temanA banevI zA. dhurAjI umAjI, gAma- dhAravADa, mAravADamAM gAma takhatagaDhavALA taraphathI pAtrAM vigere vahorAvavAmAM AvyA. bhAI jIvarAja urpha muni jIvavijayajI mahArAjane dhAravADanA zrIsaMgha taraphathI rajoharaNa arpaNa karavAmAM AvyuM, ane zA punamacaMda amIcaMda, gAma- dhAravADa, mAravADamAM gAma sevADIvALA taraphathI pAtrAM vigere arpaNa karavAmAM AvyuM. dIkSA thayA bAda banne nava-dIkSito ne Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. niraticAra saMyama pALavA, vairAgya bhAvanAne dRDha karavA, ane vItarAga prabhunA zAsanane zobhAvavA mATe gurudeva zrI bhAvavijayajI mahArAje bahuja zAMtithI upadeza Apyo hato. upakaraNanI judI judI bolInA Azare pAMcaso rUpiyAnI Avaka thai hatI; ane zA. dhurAjI umAjI, gAma-dhAravADa, mAravADamAM gAma-takhatagaDhavALA taraphathI zrIphaLanI prabhAvanA karavAmAM AvI. munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAja banne ziSya-ratno sAthe e rAtri tyAMja rahyA. bIje divase zrIsaMgha taraphathI hAthI, ghoDesvAro, ane beMDa vigere vAjiMtro sAthe ghaNAja ThATha-mAThathI sAmaiyuM karavAmAM Avyu, ane banne nava-dIkSita ziSyo sAthe munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAja vAjate-gAjate ane jayodghoSaNA bacce dhAravADa zaheranA upAzrayamAM padhAryA. padavI pradAna mATe zrIsaMghano Agraha, nirabhimAnI mahAtmA munivarye dekhADelI potAnI laghutA ane niHspRhatA. AvI rIte pratiSThAnuM mahAn kArya AprabhAvazAlI mahAtmAnI AgevAnI nIce ghaNIja dhAmadhUmathI utsAha-pUrvaka ujavAyuM, vaLI A saMyamazIla zAMtamUrti munirAjane supAtra ane vairAgI be ziSyaratno thayA. tethI temanA guNothI AkarSAi pratiSThA ane dIkSA-mahotsava prasaMge padhArelA Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padavI pradAna mATe zrI saMghano Agraha, munivarye dekhADelI potAnI laghutA. 59 Azare baso gAmanA pratinidhioe ekaThA thai munivaryane vinati karI ke, "mahAtman ! Apa jevA jJAnI, prakhara vaktA, ane saMyamazIla mahApuruSo A bhAratabhUmimAM vicarI rahyA cho, tethI jaina zAsana jayavaMtu varte che. anArya jevA kSetrane Ape AryakSetra jevU banAvI dIdhuM che. dharmathI ajANa karNATaka dezano Ape uddhAra ko che, ane tethI ApanA ame anugRhIta chIe. parizrama lai ApanA upadezano lAbha ApI tathA jAhera lekcaro ApIne Ape A dezanA hiMsaka hajAro strI-puruSone mAMsa-madirAno tyAga karAvyo che. vaLI vadhAre AnaMdanI vAta e che ke, Apane supAtra be ziSyo thayA che; tethI Apane amArI namra vinati cha ke, Apa zrI saMgha samakSa paMnyAsa padavI svIkAro, ane tyAra pachI thoDA ja divasomAM AcArya padavI svIkAravA kRpA karo. A mahAn padavI ApanAra tathA lenAra bannene zire keTalI javAbadArI rahe che e amo samajIe chIe; paraMtu ApanA samAgamathI amone khAtrI thai cha ke, e mahAn padavIne Apa pUrepUrA lAyaka cho." munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAje javAba ApatAM kaDaM ke, " bhavyo ! mArA jevA sAdhAraNa munimAM zrIsaMghe ATalI yogyatA joI e pUjya zrIsaMghanI guNagrAhitA che. mAre haju saMyama mATe vizeSa keLavAvAnI jarura che. huM mAnuM huMke, munidharmane yathAsthita pALanArA prAcIna ke arvAcIna munivaryonA cAritranI apekSAe haju huM Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. vAstavika munipadI paNa ghaNo dUra luM. zrIsaMghano AzIrvAda mAguM huM ke, zrIsaMgha mArAmAM jevA guNa dekhe che tevA guNo prApta thavA mATe mane Atma- jAgRti thAya. " A pramANe munivaryanI laghutA, nirabhimAnIpaNuM, ane hArdika saralatA joi zrIsaMgha daMga thai gayo. chatAM karNATakamAM ghaNA manuSyo to munivaryano prabhAva jor3a AcArya mahArAja kahIne ja bolAve che. zrI siddhakSetra cintAmaNi pArzvanAtha prabhunuM pratiSThA - mahotsava prasaMga garbhita stavana. [ rAga - dekhorI jigaMdA pyArA, muNiMdA pyArA. ] samakitI devI padmAvatI sohe, padmAvatI sohe, sura nara seve pAya; dekhorI jiNaMdA pyArA, muNiMdA pyArA. dekhorI jiNaMdA pArzvanAtha, dekhorI jiNaMdA pyArA, muNiMdA pyArA // e AMkaNI || manasA pUre sAheba sArI, sAheba sArI, mANibhadra mahArAja; dekho0 ji0 mu0, dekhorI jiNaMdA pArzvanAtha, de0 ji0, mu0 // 1 // saMgha malI eka covaTe re, co, kIdho ekaja manna, de0; pratiSThA pArzvanAthanIjI, pA0, teDAvo sAroya saMgha, de0 // 2 // Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI siddhakSetra cintAmaNi pArzvanAthanuM pratiSThA mahotsava prasaMganuM stavana. 61 lakhI kAgada kaMkupatrI Aje, kaM0, deza videzare mAMya, de0 dhAravADanagare occhava bhArI, o0, Aijore saMgha tamAma, de03 deza videzathI Aviyore, A0, nara-nArIno parivAra, de0 dravya kharaciyo umaMgathI re, u0, bhariyo puNya bhaMDAra, de04 bheTo bhavI tume bhAvathI re, bhA0, bheTata bhava duHkha jAya, de0; occhava taNI racanA kahuM re, ra0, suNajo citta lagAya, de0 5 hastI ghoDA pAlakhI re, pA0, sUrya ne candranI joDa, de0; moTara bagiyAM mokalI re, mo0, benDa ghaNo huziyAra, de0 6 maMDapa tI zobhA kahuM re, zo0, pIThikA taNo maMDANa, de0; samavasaraNa zobhA ghaNI re, zo0, nATaka vidha vidha hoya, de0 7 jhaLake lAITa vijaLI re, vi0, racanAno nahiM pAra, de0 raMga duraMgI dhajA bAvaTA re, vA0, ghara ghara maMgalAcAra, de0 8 dala dekhI bAdala caDhiyAM, bA0, AvyA indra mahArAja, de0; racanA dekhI citta ulasiyAM, ci0, varasIne gayA nija ThAma, de09 bhAvavijayajInA pratApathI re, pra0, zAnti ghaNI sarAya, de0; pratiSThA vidhi pUraNa kInI, pU0, phakIracaMda bhala bhAya, de0 10 ogaNIseM navyAsIe re, na0, phAlguNa mAsa mojhAra, de0; zudi bIja somavArane re, so, takhata birAje mahArAja, de0 11 bhAvavijayajI bodhiyA re, bo0, sAkaracaMda jIvarAja, de0; hIja divase dIkSA dInI, dI0, satya jIba munimahArAja, de012 Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. kezava maMDalI ati bhalI re, a0, saMgha diyo sobhAga, de0; sadgurunA upadezathI re, u0, umeda sabhAmAM gAya re dekhorI jiNaMdA pyArA, muNiMdA pyArA; dekhorI jiNaMdA pArzvanAtha, de0 ji0 mu0 // 13 // dhAravADathI belagAma, bhinna bhinna zahero taraphathI AvelI caturmAsa mATe vinati. munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAja dhAravADathI potAnA banne ziSyo sAthe grAmAnugrAma vihAra karatA belagAma padhAryA. temaNe rastAmA potAnA jJAna-dhyAna uparAMta banne nava-dIkSitone adhyayana karAvavAnuM cAlu karI dIdhuM. kaLI A dezanA vatanI lokone kanaDI bhASAmAM jAhera lekcaro ApI temane mAMsa-madirAno tyAga karAvI sanmArge doravAnuM potAnuM mukhya dhyeya paNa cAlu rAkhyuM. ahIM caitra mAsanI oLIno samaya najIka hovAthI vyAkhyAnamAM navapada ArAdhanAnuM mAhAtmya vAMcyuM, munivaryanI dezanAnI sacoTa asara thavAthI belagAmanA ghaNA bhAvika zrAvako ane zrAvikAoe navapada-ArAdhanamA utsAhabharyo bhAga lIdho, ane prativarSa karatAM A varase ahIM AyaMbilanI tapasyA vizeSa pramANamAM thai. ____ oLI pUrNa thatAM dhAravADanA zrI saMgha taraphathI cAturmAsa mATe vinati AvI, vaLI belagAmanA zrI saMghane thoDAja Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vvv belagAma ane vIjApura tarapha vihAra, caturmAsa mATenI vinati. 63 samayamAM vizeSa lAbha maLavAthI A mahAtmAzrIne cAturmAsa mATe potAnA zaheramAM rokavA utkaTa icchA thai, ane tethI temaNe AgrahabharI vinati karI. vaLI karNATakamAM A prabhAvazIla munivarye jyA jyAM vicarI potAnI amRtamaya-dezanAno amUlya lAbha Apyo hato te te AsapAsanA puSkaLa gAmo ane zahero taraphathI vinati karavA mATe agresaro AvavA lAgyA, ane potAnA gAmamAM padhArI caturmAsa karavA naramAzathI vinati karI, paraMtu haju caturmAsane vizeSa TAima hovAthI jevI kSetra pharasanA kahI munivarye javAba Apyo. belagAmathI bIjApura. . belagAmathI vihAra karI anukrame nipANI padhAryA, tyAM thoDA divasa sthiratA karI vyAkhyAna-vANIno accho lAbha Apyo. nipANInA bhAvika zrAvakoe paNa traNe munivaryanI yathAzakti bhakti karI. tyAMthI munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAja potAnA banne ziSyaratno sAthe mudhoLa padhAryA, ahIM jaina bhAIonI vastI ThIka che, vaLI sukhI che tethI munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAje bhavya derAsarajI karAvavAno upadeza Apyo, mudhoLanA bhAvika zrAvakoe A hakIkata lakSyamAM lIdhI. tyAMthI bIjApura tarapha vihAra karyo, ane saMvat 1989 nA jeTha zudi 13 nA roja bIjApuranA utsAhI zrI saMgha taraphathI karAyelA bhavya svAgata ane dhAmadhUmapUrvaka bIjApura, zaheramA praveza karyo. Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjatuM jIvana caritra. bIjApuramAM caturmAsa. bIjApuranA zrI saMghanA agresaro dhAravADa - pratiSThA mahotsava vakhate AvyA hatA, temaNe munivaryano prabhAva, zAMta mudrA, zuddha saMyama ane vidvattA e badhuMya najare joyuM tathA anubhavayuM hatuM. AvA supAtra munirAjonA RNa ThANA potAnA zaramAM padhArelA hovAthI zrI saMghane anahada AnaMda thayo, ane zrI saMghe ekaThA thai caturmAsa mATe Agraha -bharI vinati karI. have caturmAsanA divaso najIkamAM ja hatA, zrAvaka bhAIo tathA zrAvikA bahenonI dharma taraphanI advitIya zraddhA joDa, AvA bhAvika ane utsAhI zrI saMghane caturmAsamAM vizeSa lAbha thaze, ema vicArI jJAnI mahAtmA zrIe caturmAsa mATe saMmati ApI. jethI munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjakI jaya e pramANe jayodghoSaNA vacce bIjApuranA bhAvika zrAvako munivaryano upakAra mAnyo. saMvegaraMgI yatijInuM bIjApuramAM Agamana. dhAravADanA pratiSThA - mahotsava prasaMge yati varga ThIka-ThIka saMkhyAmAM jamA thayo hato e hakIkata agADI jaNAvI gayA chIe. A samaye DIsA kempanA yatijI bhaktivijayajInA ziSya yatijI zrI kesaravijayajI paNa padhAryA hatA. A mahotsava prasaMge ve bhAgyazAlIone upajelo vairAgya, temanI askhalita zubha Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjApuramA caturmAsa nirNaya, vaira gI yatijI- Agamana ane dIkSA. 65 bhAvanA, ane temano dIkSA-mahotsava temaNe najare joyo hato. vaLI munivarya zrI bhAvavijayajI mahArAjano prabhAva, zAMta mudrA, ane pavitra cAritre temanA hRdayamAM uMDI chApa pADI hatI. tethI eja vakhate temane yativeSanA zithilAcAra tarapha aruci thai. pote yatipaNAmAM dhArmika jJAna sArka meLavyuM hatuM, tethI bhinna bhinna karma kevI rIte saMsAranA prANIone nacAvI rahela che, e teo jANatA ja hatA; temAM uparanAM kAraNo maLavAthI temane saMvegI dIkSA aMgIkAra karavAnI zubha bhAvanA jAgRta thai. munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjane temaNe eja vakhate potAnI bhAvanA jaNAvIne saMvegI dIkSA ApavA araja karI, tyAre jJAnI munivarye karvA ke, " tamArI bhAvanA anumodavA yogya cha, cAritra AdaraNIya cha, ane tamArA jevA vairAgIne saMvegI dIkSA ApavI e mArI pharaja che. paraMtu tamArA gurujInI rAjIkhuzIthI rajA lIdhA pachI saMvegI dIkSA levAya to vadhAre ThIka." A hakIkata temane paNa yogya jaNAi. turata teo DIsAkempa AvyA, ane bahu ja zAMtithI yatijI zrI bhaktivijayajIne samajAvyA. sarala svabhAvI yatijI zrI bhaktivijayajIe potAnA ziSyanI uMcI bhAvanA joi bahuja prasanna-citte rajA ApI. A pramANe potAnA gurujInI rajA meLavI teo bIjApura padhAryA, ane potAne saMvegI-dIkSA aMgIkAra karavAno potAno nirNaya zrI saMgha samakSa munivarya zrI bhAvavijayajI mahArAja pAse vyakta karyo. Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. yativarya zrI kesaravijayajInI saMvegI dIkSA. bIjApuranA zrI saMghe AvA vairAgI yativarya potAnA zaheramAM saMvegI dIkSA levAne tatpara thayA jANI ghaNo ja AnaMda pradarzita karavA sAthe saMmati ApI, ane dIkSAnuM zubha muhUrta jeTha vadi dazamanuM nakkI karavAmAM Avyu. bhAvika zrAvakoe A bhAgyazALI bhavyAtmAne pota-potAne ghera Adara-satkAra pUrvaka nimantraNa karI bhAvapUrvaka bhakti karI. dIkSAne divase beMDa vigere vAjiMtro sAthe ThAThamAThathI varaghoDo caDyo, ane zubha muhUrte munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanA pavitra haste saMvegI dIkSA devAmAM AvI, ane munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanA ziSya tarIke zrI saMgha samakSa jAhera karavAmAM AvyA. temanuM yatipaNAnuM je nAma hatuM eja nAma muni kesaravijayajI rAkhavAmAM AvyuM. rajoharaNa, pAtrAM vigere upakaraNonI bolInA rUpiyA eka hajAranI Avaka thai. traNe ziSyone apAyelI vaDI dIkSA. A nava-dIkSita traNe ziSya-ratnone saMyamamAM dRDha ane supAtra jANI munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAje vaDIdIkSAnA yogodvahananI kriyA zaru karAvI, ane bIjApuranA utsAhI zrI saMghe karelI dhAmadhUma-pUrvaka traNe munione saMvat 1989 nA asADa zudi 11 ane somavAranA roja vaDI dIkSA devAmAM AvI. A traNa munivaryAmAM munirAja zrI kesaravijayajIne moTA karavAmAM AvyA. temanAthI nAnA jIvavi Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjApuramA traNe ziSyone apAyelI vaDI dIkSA. 67 jayajI mahArAjane karavAmAM AvyA, ane sauthI nAnA munirAja zrI satyavijayajIne karavAmAM AvyA. . ___ A pramANe potAnA traNa ziSyaratno sAthe munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAje saMvat 1989 nuM caturmAsa bIjApuramAM karyu. hamezAM savAramA vyAkhyAna vAMcavAnuM zaru kayu. vyAkhyAnamAM zrI bhagavatI sUtra, tathA bhAvanAdhikAre abhidhAna rAjendra koSa ane vardhamAna dezanA vAMcavAmAM AvI. niSpakSapAta ane vairAgyamaya vyAkhyAna cAlu thatAM anyamatAvalaMbIo paNa AkarSAyA, ane zvetAMbara bhAI-vheno uparAMta digaMbara bhAIvheno tathA liMgAyata brAhmaNa vidvAno paNa vyAkhyAnamAM niyamasara hAjara rahevA lAgyA. vyAkhyAnamAM keTalAka viSayo carcAtA, te uparAMta baporanA paNa zaMkAo pUchavA brAhmaNo vigere AvatA. dareka zaMkAnAM samAdhAna munivarya taraphathI khulAsAvAra thatAM hovAthI temane Aja sudhI jaina dharma viSe je bhrAnti hatI te dUra thaI. kharA vairAgI, paropakArI ane vandanIya jaina sAdhuo che, evo temaNe uttama abhiprAya bAMdhyo. kayu cha ke " vadanaM prasAdasadanaM, sadayaM hRdayaM sudhAmuco vAcaH / karaNaM paropakaraNaM, yeSAM keSAM na te vandyAH ? // 1 // " " jemarnu mukha prasannatAnuM ghara che, jemanuM hRdaya dayAlu che, amRta jharatI jemanI vANI che, ane paropakAra eja Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. jemanuM mukhya kartavya che, evA saMta puruSo kone vandanIya nathI hotA ? " mahApuruSo jyAM vicare tyAM dhArmika udyota thAya ja, tema ahIM paNa banyuM, A comAsAmAM zrAvaka bhAIo tathA zrAvikA vhenoe sAmAyika, pratikramaNa, pUjA ane tapasyAdi dhArmika kAryoMmAM vizeSa pramANamAM bhAga lIdho. munivaryAne vandana karavA mATe bahAra gAmathI AvatA sAdharmika bhAIono Adara-satkAra bIjApuramA rahetA bhAgyazALI zeTha gaNapata - caMdajI padamacaMdajI taraphathI pUrNa bhAva-bhaktithI AkhA catumasamAM karavAmAM Avyo hato. munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAje potAnA jJAnadhyAna uparAMta traNe ziSyone bhaNAvavAnuM cAlu karyu. vaLI temane saMskRtanuM uMcuM jJAna ApavA mATe bIjApuranA bhAvika zrI saMghanA kharce temanI vinatithI vyAkaraNa - tIrtha banelA eka jaina paMDitane bolAvavAmAM AvyA, ane traNe ziSya - ratna rAtri - divasa paThana-pAThanamAM datta - citta rahI potAno abhyAsa AgaLa vadhAravA lAgyA. bIjApuramA plegano upadrava, zAntisnAtranA prabhAvathI thayelI pleganI zAnti. caturmAsa pUrNa thavAne thoDA divasa avazeSa rahyA, tevAmAM Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjapuramA zAntisnAtrathI thayela pleganI zAnti. 69 bIjApuramA plegano upadrava cAlu thayo. divase divase e kAramA roge jora pakaDayuM, ane saMkhyAbaMdha manuSyono saMhAra thavA lAgyo . A hRdayadrAvaka dRzyathI vyAkula banelA zrIsaMghanA AgevAna zrAvako ekaThA thaI munirAjazrIne tenI zAnti mATe kriyA karavA vinati karI. tyAre dayALu munivarye jaNAvyuM ke - " mahAprabhAvika zAnti - snAtra bhaNAvo, zAsanadevanI kRpAthI roganI zAnti thaI jaze . " plegathI viLa banelA zrIsaMghe A vacana sAMbhaLI turata zAnti - snAtra saMbandhI sAmagrI taiyAra karI, ane munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanI Age - vAnI nIce zAnti - snAtra bhaNAvavAmAM AvyuM. e pavitra kriyAnA prabhAvathI, zAsanadevanI kRpAthI, ane mahAtmA munirAjanA atizayathI e kAramA roganI zAnti thaI; tethI jainetaro paNa jaina - zAsananI uttamatA viSe mukta kaMThe prazaMsA karavA lAgyA. - bIjApurI vihAra. AvI rIte bIjApuramA kuzala - zAnti pUrvaka caturmAsa pUrNa karyu, ane saMvat 1990 nA kArtika vadi sAtamanA roja zrI saMgha-samudAya sAthai savAranA ATha baje vihAra karyo. vihAra daramyAna rastAmAM AvatA hAthaNI, sAMgalI, vigere gAmomAM jaina tathA jainetarone upadeza ApatA, bhAvika zrAvakazrAvikAone vrata uccarAvatA, keTalAka mAMsAhArI ane dAruDIyAone pratibodhI mAMsa, zikAra ane dAru vigerenI pratijJA karAvatA karADa padhAryA. Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. munirAja zrI bhAvavijayajI potAnA ziSya-samudAya sAthe padhAratAM karADanA zrI saMghe sAro satkAra ko. potAnA zaheramAM AvA vairAgI ane saMyamazIla munivaryono lAbha maLavAthI karADanA zrI saMghe vadhAre sthiratA karavA jaNAvyuM, ane tema na banI zake to chevaTe phAgaNa comAsA sudhI rokAvA vinati karI. paraMtu gurudeva AcAryajI mahArAja zrI vijayendra sUrIzvarajI mahArAje potAnI bhegA thavAnuM pharamAvelaM hovAthI rokAyA nahiM. tyAMthI vihAra karI rahimatapura padhAryA, ane zrI saMghanA AgrahathI tyAM phAgaNa comAsA sudhI sthiratA karI. tyAMthI vicaratA vicaratA luNada gAma AvyA. A vakhate caitrI oLI najIkamAM AvavAnI hovAthI luNadanA zrI saMghe vinati karI ke " mahArAja sAheba! jo Apa oLI sudhI sthiratA karo to ApanA sadupadezathI oLInI pavitra kriyAmAM ghaNA bhAI-baheno joDAze, AyaMbilanI tapasyA vizeSa pramANamAM thaze, ane navapadanuM ArAdhana sakriya thaze." A pramANe zrI saMghanI vinati thavAthI, ane tapasyAdi vizeSa lAbharnu kAraNa jANI caitrI oLI sudhI luNadamAM sthiratA karI. . tyAMthI grAmAnugrAma vicaratA ane guru-sevAmAM lAbha mAnatA dIvAghATanI taleTImAM padhAryA. munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAja potAnA ziSya-samudAya sAthe najIkamAM padhAryA che, evA samAcAra phelAtAM pUnA zaheranA zrI saMgha vatI zrIyuta kAntilAlabhAI vigere gRhastho sAmA AvyA, Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurudeva tarapha munivaryanI ananya bhakti. 71 ane satkAra-pUrvaka pUnA zaheramAM bhavAnI peMThane upAzraye laI gayA. pUnAnA zrI saMghanI caturmAsa mATe vinati, gurudeva taraphathI vihAra karavAnI AjJA. ahIM padhArI munivarye vyAkhyAna Apyu, ane temanI amRtatulya dezanAthI AkarSAi zrI saMghe caturmAsa karavAnI vinati karI. munivarye kayu ke-" zrI saMghanI vinati hu~ ziromAnya mAnato Avyo chu. paraMtu A varSanuM caturmAsa ahIM thavaM muzkela che, kAraNa ke, mArA gurudeva AcAryajI mahArAja zrI vijayendra sUrIzvarajI mahArAja murabADamA birAje che, amAre gurudevanI bhegA thavA utkaTa bhAvanA che. vaLI guru mahArAjanI paNa AjJA che ke, amAre vinA vilaMbe temanI sAthe thaq. chatAM guru mahArAja ahIM caturmAsa karavAnuM pharamAve, to amAre sAdhuoe to koI paNa sthaLe dhArmika unnati thAya tyAM caturmAsa karavAnuM che. paraMtu gurudevanI AjJA vihAra karavAnI hovAthI comAsu rokAI zakAya tema nathI." A pramANe gurumahArAjanI sevA ane darzana mATe abhilASA rAkhatA munivarye vihAra karavAnI tatparatA batAvI. kayuM che ke" dhanno so jIaloe, guravo nivasanti jassa hiaymmi| dhannANa vi so dhanno, gurUNa hiyae vasai jo u // 1 // " Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. 66 A jIvalokamAM te puruSa bhAgyazAlI che, ke jenA hRdayamAM guru- mahArAja vasI rahelA che. paraMtu je puruSa guru mahArAjanA hRdayamAM vasI rahelo che, te manuSya to bhAgyazALIomAM paNa vizeSa bhAgyazALI che. " 72 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAje sUcavelI hakIkatathI pUnAnA zrIsaMghane jaNAyuM ke, padhArelA munirAjone ApaNe caturmAsa rAkhavA hoya, to temanA guru- mahArAjanI AjJAnI khAsa jarura che. tethI zrI saMghe vicAra karI jaNAcyuM ke - " amAre A caturmAsamAM ApanA sadupadezano lAbha levA utkaTa bhAva che, Ape guru- mahArAjanI AjJA maLe to ja rokAvA jaNAnyuM, to e hakIkata paNa ame yogya mAnIeM chIe. mATe ase AcAryajI mahArAja pAse jaI temanI AjJA lAvI tyAM sudhI kRpA karI Apa sthiratA karo." munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAje e vAta kabUla rAkhI, ane pUnAthI zrIsaMghanA keTalAeka saMbhAvita gRhastho murabADa pahoMcyA. tyAM AcAryajI mahArAja zrI vijayendrasUrIzvarajI mahArAja pAse jaI vandana karyu, ane temanI pAse munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjane pUnAmAM caturmAsa karavA mATe AjJA ApakA vinati karI. AcAryajI mahArAje jaNAvyaM ke- " A varasanuM caturmAsa muMbaI karavAnuM nakkI thaI gayuM che, vacana ApI cUkyA chIe, tethI muni bhAvavijayajIne pUnA caturmAsa karavAnI AjJA ApI zakAya tema nathI. mATe temane vizeSa na rokazo. " 46 Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mmmmmmmmmmmmmm murabADamAM gurudevanAM darzanathI thayelo AhlAda.. 73 pUnAthI murabADa, murabADamAM gurudevanAM darzanathI __thayelo atyAnaMda. A pramANe AjJA na maLavAthI pUnAno zrIsaMgha hatotsAha thayo, ane nArAja citte vihAra karavAnI anumati ApI. pUnAthI munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAja potAnA ziSyaratno sAthe vihAra karI murabADa AvyA, gurudevane bhaktibhInuM vandana karyu, ane ghaNA vakhate guru-mahArAjanAM darzana karI avarNanIya harSa pAmyA. murabADathI muMbaI, muMbaImAM caturmAsa. - murabADathI munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAja, gurudeva AcAryajI mahArAja zrI vijayendra sUrIzvarajI mahArAja sAthe vihAra karatA karatA bhAyakhAlA padhAryA. ahIMthI zrI AdIzvarajInI dharmazAlAmAM caturmAsa karavA mATe padhAravA AgevAna zrAvako taraphathI vinati thai, ane beMDa vigere ThATha-mAThathI sAmaiyuM karavAmAM Avyu. sAmaiyAmAM caturvidha zrIsaMgha sAthe muMbaInI jhaverI bajAra, zarAphabajAra, vigere mukhya-mukhya lattAomAM pharI, zrI goDIjI pArzvanAtha prabhu vigere pratimAjIonAM darzana karI, zrI AdIzvarajInI dharmazAlAmAM padhAryA. ahIM caturmAsa daramyAna hamezAM vyAkhyAna vAMcavAnuM zaru kayu. aneka bhAvika zrAvaka-zrAvikAo dezanAno lAbha levA lAgyA. Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. janmabhUmimAM jinamandira. munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAjanI janma bhUmi, tIrthAdhirAja zrI zatruMjayanI zItala - chAyAmAM vaselA ane pAlItANAthI pAMca gAu dUra AvelA hAthasaNI gAmamAM che. atre jagyAnA saMkocane lIdhe upAzrayanI meDI upara sAdhAraNa sthitimAM ghara - derAsarajI che, jemAM bAramA tIrthaMkara zrI vAsupUjya svAmInAM camatkArI pratimAjI birAje che. munivarya zrIbhAva vijayajI mahArAjane vicAra udbhavyo ke, hAthasaNImAM zrAvakonAM ghara ThIka-ThIka hovAthI majabUta bAMdha - kAmavALu khAsa alaga jagyAmAM derAsarajI koI puNyazALI taraphathI baMdhAvAya to ghaNA lAbhanuM kAraNa che. tethI temaNe prasaMgopAta vyAkhyAnamAM navina jina - mandira baMdhAvavAthI keTalo lAbha thAya ?, e dhanya avasara keTalA puNyanI rAzi hoya to maLe ? vigere jina - maMdira saMbaMdhI viSaya dAkhalA dalIlo ane asarakAraka zailIthI evo carthyo, ke jethI vyAkhyAnamAM AvelA dareka zrotA upara tenI uMDI asara thaI. munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAje potAnI janma bhUmi hAthasaNImAM jinAlaya baMdhAvavAnI AvazyakatA jaNAvI, te sAMbhaLI turataja mAravADamAM gAma pAdaraDIvALA zA sesamalajI haMsAjIe potAne kharce hAthasaNImAM jina-maMdira baMdhAvI ApavAno potAno nirNaya jAhera karyo. teo pote tIrthAdhirAja zrI zatruMjayanI yAtrA karavA Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janmabhUmimAM jinamaMdira, muMbaImAM caturmAsa. 75 AvatAM, temane hAthasaNInA zrIsaMgha taraphathI hAthasaNI AvavA AmantraNa thayuM. zrIsaMghanA AmantraNane mAna ApI teo turataja pAlItANAthI moTaramA hAthasaNI gayA, ane zrI vAsupUjya svAmInAM alaukika pratimAjI, zrIsaMgha taraphathI thayelo AdarasatkAra, gAma, tathA derAsarajI baMdhAvavA mATe pasaMda karelI suMdara jagyA, vigere joI khuzI thayA, ane derAsarajInuM kAma vinAvilaMve cAlu karI devA zrIsaMghane vinati karI. zrIsaMghe pUrNa utsAha sAthai derAsarajI baMdhAvavAnuM kAma cAlu karI dIdhuM. muMbaIthI lonAvalA, navapada ArAdhana. upara mujaba saMvat 1990 nuM caturmAsa muMbaImAM kayuM, ane saMvat 1999 nA poSa zudi trIjanA roja munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAje potAnA ziSya-samudAya sAthai dakSiNa tarapha vihAra karyo. rastAmAM AvatA gAmomAM aneka manuSyone pratibodhatA munirAja zrI peNa vigere gAmomAM thoDA-thoDA divasa sthiratA karI gAma khApolI padhAryA, ane tyAM phAgaNa comAsuM karyu. tyAMthI vicaratA vicaratA lonAvalA padhAryA. lonAvalAnA zrIsaMghanI vinatithI caitrI oLI tyAM karI. saMyamazIla munivaryonI jogavAi maLatAM oLInA divaso daramyAna aneka zrAvaka - bhAIo tathA zrAvikA vhenoe navapadanuM ArAdhana acchI rIte kayuM, ane AMyabilanI tapasyA sArA pramANamAM thaI. Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 munirAjazrI bhAvavijayajI mahArAjanuM jIvana caritra. pUnA-lazkaramAM caturmAsa. munirAja zrI bhAvavijayajI mahArAja lonAvalAthI potAnA ziSya-samudAya sAthe vicaratA-vicaratA pUnA-lazkara padhAryA, ane sadara bajAramA AvelA jaina upAzrayamAM utaryA, ane zrIsaMghanI vinatithI atre caturmAsa rahyA che. ahIM hamezAM vyAkhyAna vaMcAya che. vyAkhyAnamAM zrI bhagavatIsUtra ane bhAvanAdhikAre zrI zatrujaya mAhAtmya vaMcAya che. bhAvika zrAvaka-bhAIo ane zrAvikA-vheno vyAkhyAnano lAbha sArA pramANamAM laI rahyA che. pUnA-lazkara saMvat 1991, asADa zudi 15 / maMgaLavAra. nivedakaguru-caraNopAsaka, muni kesaravijaya. Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhAta tathA sAMjhanAM paccakkhANa. namukkArasahi muTThisahiy paccakkhANa. uggae sUre, namukkArasahiaM, muTThisahi paccakkhAi, caubihaMpi AhAraM, asaNaM, pANaM, khAima, sAimaM, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, sabasamAhivattiyAgAreNaM vosire // porisi sADhaporisinu paJcakkhANa. -- uggae sUre, namukkArasahiaM, porisiM, sADhaporisiM, muTThisa. hiyaM paccakkhAi, uggae sUre, caunvihaMpi AhAraM, asaNaM, pANaM, khAima, sAimaM, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, pacchannakAleNaM, disAmoheNaM, sAhuvayaNeNaM, mahattarAgAreNaM, savasamAhivattiyAgAreNaM vosire // cauvihAratuM paccakkhANa. divasa carimaM paJcakkhAi, cauvihaMpi AhAraM, asaNaM pANaM khAimaM sAimaM, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, sabasamAhivattiyAgAreNaM vosire // Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakkhANa sUtro. / tivihAranu paJcakkhANa. divasa carimaM paJcakkhAi, tivihaMpi AhAraM, asaNaM khAimaM sAimaM, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM sabasamAhivattiyAgAreNaM vosire // duvihArarnu paJcakkhANa. divasa carimaM paccakkhAi, duvihaMpi AhAraM, asaNaM khAima, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM mahattarAgAreNaM sabasamAhivattiyAgAreNaM vosire // ekAsaNA tathA biyAsaNAnuM paJcakkhANa. . uggae sUre, namukkArasahi porisiM muTThisahi paccakkhAi // uggae sUre, cauvihaMpi AhAraM, asaNaM pANaM khAimaM sAimaM // annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, pacchannakAleNaM, disAmoheNaM, sAhuvayaNeNaM, mahattarAgAreNaM, sabasamAhivattiyAgAreNaM vigaio paJcakkhAi // annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, levAleveNaM, gihatthasaMsaTTeNaM, ukkhittavivegeNaM, paDuccamakkhieNaM, pAriTThAvaNiyAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, sabasamAhivattiyAgAreNaM, egAsaNaM viyAsaNaM paccakkhAi, tivihaMpi 1 jo ekAsaNAnuM paJcakkhANa levu hoya to 'egAsaNaM' e pada kahevU, ane biyAsaNAnuM paJcakkhAga levu hoya to 'viyAsaNa' e pada kaheQ. Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcakkhANa sUtro. 79 AhAraM, asaNaM khAimaM sAimaM // annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, sAgAriyAgAreNaM, AuMTaNapasAreNaM, guruanbhuTThANeNaM, pAriTThAvaNiyAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, sabasamAhivattiyAgAreNaM // pANassa leveNa vA, aleveNa vA, accheNa vA, bahuleveNa vA, sasittheNa vA, asittheNa vA vosire // AyaMbilana pacakkhANa. uggae sUre, namukkArasahiaM, porisiM sADhaporisiM muTThisahi paJcakkhAi // uggae sUre, cauvvihaMpi AhAraM, asaNaM pANaM khAimaM sAimaM // annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, pacchannakAleNaM, disAmoheNaM, sAhuvayaNeNaM, mahattarA-- gAreNaM sabasamAhivattiyAgAreNaM // AyaMbilaM paJcakkhAi / annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, levAleveNaM, gihatthasaMsaTeNaM, ukkhittavivegeNaM pAriTThAvaNiyAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savasamAhivattiyAgAreNaM // egAsaNaM paJcakkhAi // tivihaMpi AhAraM, asaNaM khAimaM sAimaM, annatthaNAbhogeNaM sahasAgAreNaM, sAgAriyAgAreNaM AuMTaNapasAreNaM guruabbhuTThANeNaM, pAriThAvaNiyAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, sabasamAhivattiyAgAreNaM, pANassa leveNa vA, aleveNa vA, accheNa vA, bahuleveNa vA, sasittheNa vA, asittheNa vA vosire. . tivihAra upavAsa- paJcakkhANa. .. sUre uggae abbhattahaM paJcakkhAi // tivihaMpi AhAraM, Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakkhANa sUtro. . wwwwwwwwwwwwwwww asaNaM khAimaM sAimaM / annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, pAridyAvaNiyAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, sabasamAhivattiyAgAreNaM // pANahAra porisiM, sADhaporisiM, muTThisahi paccakkhAi / / annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, pacchannakAleNaM, disAmoheNaM, sAhuvayaNeNaM, mahattarAgAreNaM, sabasamAhivattiyAgAreNaM // pANassa leveNa vA, aleveNa vA, accheNa vA, bahuleveNa vA, sasittheNa vA, asittheNa vA, vosire. . cauvihAra upavAsana pacakkhANa, sUre uggae abbhattaTuM paccakkhAi // cauvihaMpi AhAraM, asaNaM pANaM khAimaM sAimaM // annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, pAriTThAvaNiyAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, sevasamAhivattiyAgAreNaM vosire. sAMjanAM paccakkhANa. . prathama biyAsaNuM, ekAsaguM, AyaMbila, tivihAra upavAsa ke tivihAra chaha karela hoya to pANahAranuM paJcakkhANa karavU. te AvI rIte pANahAra, pacakkhANa. 1 pANahAra divasacarimaM pnyckkhaai| annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM,sabasamAhivattiyAgAreNaM vosire. Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakkhANa sUtro. je niyama dhAre tene dezAvagAsikanuM paJcakkhANa. desAvagAsiyaM uvabhogaM paribhogaM paccakkhAi, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhibattiyAgAreNaM vosire. 81 posahanuM paccakkhANa. karemi bhaMte posahaM, AhAraposahaM desao sabao, sarIrasakAraposahaM sabao, baMbhaceraposahaM sabao, abbAvAraposahaM sabao, cauvvihe posahe ThAmi // jAva divasa ahorataM pajjuvAsAmi || duvihaM tiviheNaM // maNeNaM, vAyAe, kAeNaM, na karemi, na kAravemi, tassa bhaMte paDikkamAmi niMdAmi garihAmi appANaM vosirAmi. BHARTRESS Secre iti paccakkhANa sUtrANi. Ra Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jinendra nava aMga pUjAnA duhA.. - // 2 // // 3 // jala bharI saMpuTa patramAM, yugalika nara pUjaMta / RSabha caraNa aMguThaDo, dAyaka bhavajala aMta // 1 // jAnu bale kAusagga rahyA, vicaryA deza videza / khaDAM khaDAM kevala laghuM, pUjo jAnu nareza lokAMtika vacane karI, varasyA varasIdAna | kara kAMDe prabhu pUjanA, pUjo bhavi bahumAna mAna gayuM doya aMsathI, dekhI vIrya anaMta | bhujAbale bhavajala taryA, pUjo khaMdha mahaMta siddha zilA guNa ujalI, lokAMte bhagavaMta / vasIyA tiNa kAraNa bhavi, zira zikhA pUjaMta tIrthaMkara pada puNyathI, tihuaNa jana sevaMta / tribhuvana tilaka samA prabhu, bhAla tilaka jayavaMta || 6 || sola pahora prabhu dezanA, kaMTha vivara vartUla / 116 11 madhura dhvani sura nara suNe, tiNe gale tilaka amUla // 7 // hRdayakamala upazama bale, bALyA rAga ne roSa / hima dahe vanakhaMDane, hRdaya tilaka saMtoSa ratnatrayI guNa ujaLI, sakala suguNa vizrAma / nAbhi kamalanI pUjanA, karatAM avicala dhAma upadezaka nava tattvanA, teNe nava aMga jiNaMda / pUjo bahuvidha rAgathI, kahe zubhavIra muNIMda 11 2011 // 9 // - 11 8 11 // 5 // Page #400 -------------------------------------------------------------------------- _