________________
૪૬
દાન અને શીળ
જ્ઞાન લેનાર મનુષ્ય બંધ અને મેાક્ષના સ્વરૂપને બરાબર જાણી શકે છે. તેમ જ પુણ્ય અને પાપને બરાબર ઓળખી શકે છે. એટલે તે પ્રમાણે પુણ્યકરણી અથવા શુભકરણી તરફ અનુરાગવાળા થાય છે.
જ્ઞાન પામેલા પ્રાણી પાપના પરિહાર કરે છે. પુણ્યનું ઉપાર્જન કરવા ઉદ્યમ કરે છે અને જ્ઞાનરૂપ પ્રકાશની કૃપા વડે આ લેાક અને પરલેાક એમ બન્ને લેકમાં સુખી થાય છે.
જ્ઞાન દેવા છતાં પણુ નિરતર વધ્યા કરે છે. જેનુ દાન દેવાય છે તે વસ્તુ ખૂટી જાય છે એવા સાધારણ નિયમ છે. પરંતુ જ્ઞાન તે જેમ વધારે દેવાય તેમ તેમ વધ્યા જ કરે છે. જ્ઞાનનની એ ખાસ ખૂબી છે. ધર્મદાન
સર્વોત્કૃષ્ટ ધ દાનના દાતા તેા તીર્થંકર ભગવાન તથા ગણધર મહારાજ જ છે. તેથી જ તેમને મોક્ષમાîય નેતારમૂ મેાક્ષામાના નેતા કહેવામાં આવે છે. ચક્રવર્તી વગેરે માટા મેઢા રાજાએ બીજી જાતનાં ઘણા મોટા દાન આપ્યા હતા. પણ તેનું અત્યારે નામનિશાન પણ રહેલુ નથી. ત્યારે તીર્થંકર ભગવાને ધર્મોપદેશ રૂપી જે દાન આપેલું હતુ તે ઉપદેશ આજે પણ સૂત્રની અંદર ઉપલબ્ધ છે.
તીર્થંકરના ઉપદેશથી ધણા હવે તેા તેજ ભવે મેક્ષ પામ્યા હતા. અને અત્યાર સુધીમાં તે અનેક વેાએ તેનો લાભ લીધો છે, લઈ રહ્યા છે અને ભવિષ્યમાં પણ લેશે.
અભયદાનની શ્રેષ્ઠતા ધર્મના કારણે જ છે. માણસ ધર્મના સિદ્ધાંત સમજે, આત્મા અને કનુ સ્વરૂપ સમજે ત્યારે જ જીવ ભયમુક્ત બને. એટલે સશ્રેષ્ઠ દાન તા ધાન જ છે. પરંતુ સાચું ધન તે તીર્થંકર ભગવાન જ આપી શકે છે. ભગવાને બતાવેલા મેાક્ષમાર્ગે ચાલનારા સાધુ મુનિરાજો આપણુને ભગવાનને ઉપદેશ સમજાવે છે તેથી તેઓ તેટ્લા પ્રમાણુમાં ધર્મદાતા કહી શકાય. પરંતુ સાધુ મુનિરાજ * શ્રાવક ગમે તે હોય પણ તે અધ્યાત્મ જ્ઞાની હોય તે જ અભયદાન
