________________
દાન. પ્રકરણ ૩
૨૮૫ પવિત્ર રાખવામાં નિર્મળ પવન માફક કામ કરે છે. લોભ તેની સામે બિલકુલ ટકી શક્યું નથી.
(૬) ઉત્તમ સંયમ આત્મ ભૂમિમાં ઉછુંખલતા અને અદયાને ટકવા દેતો નથી. તેના પ્રતાપથી આત્મા પોતાના ગુણોનો ભોગ સ્વતંત્રપણે કરી શકે છે. (૭) ઉત્તમ તપ. આત્માના ગુણોના વિકાસ કાર્યમાં બાધા કરાવનાર સર્વ કર્મોને ધ્યાન રૂપી અગ્નિમાં બાળી નાખે છે; તપના પ્રભાવથી આત્મા શુદ્ધ સુવર્ણની જેમ ચળકે છે. (૮) ઉત્તમ ત્યાગ આત્માને સર્વ પ્રકારના અનાત્મ ભાવોથી દૂર ખેંચી લે છે તથા પિતામાં વિકસેલા ગુણોથી પરનો ઉપકાર કરવામાં જે છે. (૯) ઉત્તમ અકિંચન આત્માને આત્મતત્ત્વમાં જ રહેવાની પ્રેરણા કરે છે અને પર પદાર્થના આક્રમણથી બચાવે છે. (૧૦) ઉત્તમ બ્રહ્મચર્ય આત્માને બ્રહ્મભાવમાં સ્થાપીને તેને પરમાનંદને આસ્વાદ કરાવે છે, અને અબ્રહ્મની કાલિમાના ડાઘથી બચાવે છે.
આ પ્રમાણે દશ લક્ષણ ધર્મનું મહામ્ય વિચારતે આ જ્ઞાની જીવ પિતાની શુદ્ધ પરિણતિને જ પિતાનું પરિણમન માને છે, સર્વ પ્રકારની અશુદ્ધ પરિણતિથી બચવાની ભાવના ભાવે છે.
આ જ્ઞાની છે દેશનાલબ્ધિમાં જે જે ઉપદેશ મેળવ્યો છે તેની ઉપર વારંવાર ચિંતન કરી પરમ સતિષ અનુભવે છે; જિનવાણી માતાના ઉપકારને યાદ કરી તત્ત્વજ્ઞાનની ઉંડી ગુફામાં પ્રવેશવા ભાવના કરે છે.
આ જીવને સમ્યગ્દર્શનની જાગૃતિ થવાની છે એ એનું પરમ ભાગ્ય છે. ધન્ય તત્ત્વ જ્ઞાનના મહામ્યને! સર્વ કાલિમાને દૂર કરી પરમ નિર્મળતામાં પ્રવેશ કરાવનાર એ જ તત્ત્વજ્ઞાન છે.
