________________
દાન. પ્રકરણ ૭
૩૧૫
જોનારને તે અચેતન સમાન દેખાય છે. પરંતુ તે પેાતાના અંતરંગમાં એટલા બધા જાગ્રત છે કે ત્યાં તે એક અપૂર્વ નૃત્યનું દૃશ્ય નિહાળી રહ્યો છે; આત્મપરિણતિ શુદ્ધ ઉપયેાગના આંગણામાં નાચી રહી છે; આ દૃશ્ય જોવામાં તે મસ્ત છે, મગ્ન છે, એકતાર છે; તે જોવામાં જ પરમ અપૂર્વ આન ના ભાગ કરે છે. આ ઇન્દ્રિય સુખથી વિલક્ષણ આત્મનિત સુખ છે; એ જ સુખ પરમ ઉપાદેય છે અને ભાગ્ય છે.
૧૧
આ જ એક ક્ષાયિક સમ્યગ્દષ્ટિ જીવ શ્રી ગુરૂના ચરણે જઈ અપ્રત્યાખ્યાનાવરણીય કષાયનાં અતિ મંદ ઉદયથી કેટલાક નિયમેાનુ ગ્રહણ કરે છે. જો કે મધ, માંસ, મધુનું ગ્રહણુ તા કરતા જ નહાતા તેમ જ હિંસામય પ્રવૃત્તિથી તેા વિમુખ જ હતા તે પણ તે નિયમ નહેતા. આજે શ્રી સમતભદ્રાચાર્યના કથાનાનુસાર મઘ, માંસ અને દારૂના ત્યાગ કરે છે તથા સ્થૂળ હિંસા, અસત્ય, ચેરી, કુશીલ અને પરિગ્રહના પણ ત્યાગ કરે છે. જ્યાંસુધી અપ્રત્યાખ્યાનાવરણીય કષાયને ખીલકુલ ઉપશમ ન થાય ત્યાંસુધી કોઈ વ્યક્તિ આ આઠ મૂળ ગુણાનુ નિરતિચાર પાલન કરી શકતી નથી, માત્ર સ્થૂળરૂપે પાલન કરે છે.
આ આઠે ગુણ ધારવાનુ પ્રયેાજન આકુળતા તથા રાગ ઘટાડવાસ્તુ છે; વાસ્તવમાં રાગના વેગ અને આકુળતાના ઉદ્વેગ પરિણામેા સ્વસ્વરૂપમાં રમણ કરવામાં બાધક થાય છે. તેથી રાગ અને આકુળતાના કારણેા દૂર કરવા એ સુખશાંતિના ચાહક ઉત્કંઠિત મુમુક્ષુ માનવનું કર્તવ્ય છે.
આ પ્રમાણે નિયમ લઈ ને શ્રી ગુરૂને નમસ્કાર કરે છે અને પછી એક ઉપવનમાં જાય છે. ત્યાં સર્વે વ્યવહારના સંકલ્પ વિકલ્પને હેય જાણી એક વૃક્ષની છાયામાં બેસે છે. નિશ્ચિંત થઈ પેાતાના નિશ્ચય સ્વરૂપમાં, આત્મદ્રવ્યમાં, તેની મનેાહરતામાં રત થાય છે અને આનંદભાગ કરે છે.
