________________
શીળ. પ્રકરણ
૩૨૫ ભાવને સુવિશુદ્ધ બનાવવાને ય ભાવ છે?
આ ભવમાં સુવિશુદ્ધ ભાવ કદાચ ન પણ આવે તો ય જે દાનાદિ ક્રિયાઓ સુવિશુદ્ધ ભાવને પામવાના હેતુથી થાય. તો પણ ઘણું ઘણું છે.
જેમકે–“લક્ષ્મી અસાર છે, છોડી દેવા જેવી છે, એની મૂચ્છ તજવા જેવી છે, પણ મારાથી લક્ષ્મી છૂટતી નથી અને તેના ઉપરથી મારી મૂછ જતી નથી, એ મારી પામરતા છે. આવું આવું વિચારીને ‘મારી લક્ષ્મીની મૂચ્છ છૂટે અને પરિગ્રહના ત્યાગનું સામર્થ્ય મારામાં પ્રગટે, એ માટે મારે લક્ષ્મીને જેમ બને તેમ વધારે સદુપયોગ કરતા રહેવું જોઈએ.” આવા ઇરાદાથી દાન થાય, તો પણ એ દાન, દાનને મુકિતનું કારણ બનાવી દે એવા સુવિશુદ્ધ ભાવને પેદા કર્યા વિના રહે જ નહિ.
વિચાર કરો કે દાન કરનારાઓમાં લક્ષ્મીને અસાર માનનારા કેટલા? દાન કરનારને લક્ષ્મી તરફ અરુચિ થાય કે પ્રેમ જાગે ? આજે મોટે ભાગે એ દશા છે કે દાન દેવડાવવું હોય તે “દાનથી લક્ષ્મી મળે છે” એ વાત કાને પડે, તો ઝટ કામ થાય. “દાનથી ઘણી લક્ષ્મી મળે છે એ વાત સાંભળ્યા વિના, એવા એના અંતરમાં દાન દેવાનો ઉલ્લાસ પ્રગટે નહિ, " એ જ રીતે “શીળ પાળવાથી સુંદર વિષયસામગ્રી મળે છે અને સારી રીતે વિષપભેગાદિ થઈ શકે છે એમ જાણે, ત્યારે શીળને ઉલ્લાસ પ્રગ. તપમાં પણ એવી દશા નથી એમ નહિ. “તપથી શરીરસુખ અને ખાનપાન ઘણું મળે એવું એવું સાંભળીને તપ કરવાને ઝટ તૈયાર થાય. - આ રીતે જેઓ દાન દીએ, શીળ પાળે કે તપ કરે, તેમનામાં ભાવવિશુદ્ધિ પ્રગટે પણ ક્યાંથી? અને જે ભાવવિશુદ્ધિ પ્રગટે નહિ, તો તે વિના તેમનાં દાનાદિ મુક્તિનું કારણ બને પણ નહિ.
