________________
૩૨૪
દાન અને શીળ
જો કે દાન, શીળ અને તપમાં ઉત્તમ કોટિને ભાવ ન હોય તે પણ જે વિરુદ્ધભાવ ન હોય અને શ્રી જિનવચન ની સભકિત રૂ૫ ભાવ હોય, તે ય તે દાન, શીળ અને તપ પરિણામે ઉત્તમ કોટિના ભાવને પમાડનાર પણ બની જાય છે. પરંતુ કેવળ વિપરીત ભાવમાં રાચવા સાથે જ દાનાદિ કરનારો તો, પિતાના દાનાદિને મુકિતનું કારણ નહિ બનાવતાં, સંસારનું કારણ જ બનાવી દે છે.
દાન, શીળ અને તપની વાસ્તવિક સફળતા તો, ભાવ આવ્યા બાદ જ છે પણ જો એ ભાવ આવે એવા ભાવથી ય દાનાદિ કરાય, તો ય તે ઉત્તમ જ છે. પિતાની દાનાદિની ક્રિયાને જે એટલી પણ ભાવયુક્ત બનાવતો નથી, તે પિતાની દાનાદિની ક્રિયાને ભવભ્રમણનું કારણ બનાવે તે એમાં આશ્ચર્ય પામવા જેવું પણ શું છે?
કેટલાક મિથ્યાષ્ટિઓ એવા છે કે જેઓ દાનાદિ કરે છે, પણ તેમને ભાવની ખબર નથી. એટલે, ભાવ વિના દાનાદિ નથી જ થતાં એમ નહિ. દાનાદિ માટે જરૂરી જે ભાવ, તેનાથી વિપરીત ભાવે પણ દાનાદિ કરનારાઓ હોય છે અને એ માટે જ ઉપકારિઓ ફરમાવે છે કે દાનાદિ ધર્મ કર્મોને કરનારાઓએ, પિતાના ભાવને સુવિશુદ્ધ બનાવવો જોઈએ.
આપણુ આત્માએ પૂર્વે દાનાદિ નહિ કર્યા હોય એમ નહિ કહેવાય, છતાં એનું હજુ સુધી જેવું જોઈએ તેવું ફળ આવ્યું નથી અને હજુ આપણે સંસારમાં ભટકીએ છીએ, એ સૂચવે છે કે આપણે જે દાનાદિ કર્યા હશે, તેમાં જેવો જોઈએ તેવો ભાવ નહિ આવ્યો હોય. એ શક્ય છે કે આ બધી ઉત્તમ સામગ્રી મળી છે અને એમાં જેઓને આરાધભાવ દિવસે દિવસે વધતો જાય છે, તેઓ કાંઈક ઠીક ઠીક રૂપે દાનાદિ કરીને આવ્યા હોય! પણ, તે પૂર્વે કેવાં દાનાદિ થયાં હશે?
