________________
દાન પરિશિષ્ટ ૩
૩૪૧
અહા ધન્ય છે એ મહાત્માના આત્મબળને ! અને નમસ્કાર છે એ મહાત્માની નિર્મળ ભાવનાને! આવી અડગ સ્થિરતા રહે, ત્યારે જ ઉત્કૃષ્ટ ભાવના જાગૃત થઈ આત્મસિદ્ધિ થાય છે.
આજે તો મંદિરમાં કે ધર્મસ્થાનકોમાં ધાર્મિક ક્રિયા કરતાં પ્રભુ ચિંતન સમયે અથવા કાયોત્સર્ગ (ધ્યાન) સમયે એક કીડી, મચ્છર વા ડાંસ ચટકો મારે ત્યાં સ્થિરતા ભ્રષ્ટ થઈ આકુળ વ્યાકુળ બની ચળતાને પામે છે, ત્યાં યોગ સ્થિરતા, વૃત્તિજય, ભાવના જાગૃતિ અને હૃદય શુદ્ધિ થાય જ કયાંથી ?
મંદિરોમાં અથવા ધર્મસ્થાનકોમાં યોગની સ્થિરતા વિના વૃત્તિએનો જય કર્યા વિના, હૃદયની શુદ્ધિ મેળવ્યા વિના, રાગડાઓ ખેંચી ભક્તિ તથા ભાવના કરવાનો દાવો કરનારા ભાવના તથા ભકિતના સ્વરૂપને સમજ્યા જ નથી. રાગડાઓ ખેંચી રાડો પાડવામાં ભક્તિ કે ભાવનાં નથી. (ઉલટા કલાહલથી બીજાની ભાવનાઓને ભંગ થાય છે) પણ વાસના ક્ષય, વૃત્તિ, યોગસ્થિરતા, હાર્દિક શુદ્ધિ, અંતર નિર્મળતા તથા આત્મ જાગૃતિથી જ ભક્તિ અથવા ભાવના કહેવાય છે અને તેવી ભાવનાથી જે આત્માની સિદ્ધિ થાય છે. ૩ શાંતિઃ !
–લેખકના સદ્દબોધ સંગ્રહ પુસ્તકમાંથી સાભાર ઉત.
e