________________
૩૩૮
દાન અને શીળ
ચિલાતીપુત્ર એક શેઠને ત્યાં નોકર હતા. શેઠની પુત્રી સાથે સ્નેહ બંધન થવાથી શેઠને ખબર પડતાં તેને ઘરની બહાર કાઢી મૂક્યો. કર્મવશાત્ તે ચેરની ટોળીમાં ભળી ગયે. ચેરીની કળામાં પ્રવીણ થવાથી ચાર લોકોને તે અધિપતિ બન્યો.
ત્યારપછી કેટલાક ચોરની સાથે તે જ શેઠના ઘરમાં પ્રવેશ કરી તેની પુત્રીને ઉપાડી ગયે. શેઠને ખબર પડવાથી પિતાના પુત્રે, નેકરે તથા રાજસેવકોની સાથે તેની પાછળ દોડ્યો.
ચેરપતિ ચિલાતીપુત્ર કન્યાને ઉપાડી ત્વરાથી પહાડી પ્રદેશમાં દેતો ગયો પણ કન્યાના ભારથી થાકી જતાં ચાલવાની ગતિ મંદ પડી જવાથી કન્યાના પિતા વગેરે પાછળ પોતાની નજદીકમાં આવ્યા જાણી ચેરે વિચાર્યું કે-આ લોકો મને પકડી કન્યા લઈ જશે અને મારા સ્નેહનું પાત્ર એવી કન્યાને બીજા પતિને આધીન કરશે. એવા સ્નેહજનિત વિચારોના આવેશમાં શું કરવું? તે ન સૂજવાથી હ્રદયશૂન્ય થયેલ ચેરપતિ, સ્નેહની ઘેલછામાં કન્યાનું મસ્તક કાપી રૂધિર સ્ત્રવતા તે મસ્તકને હાથમાં લઈ ધાને ત્યાં જ પડતું મૂકી પર્વતની ખીણ તરફ ત્વરાથી દેવો. આ નીચ કૃત્ય જોઈ ત્રાસ પામતા કન્યાના પિતા વગેરે પાછા ચાલ્યા ગયા.
તેવામાં મહાન યોગી, શાંત મૂર્તિ, ધ્યાનસ્થ વિદ્યાચરણ મુનિ (વિવાના બળથી આકાશમાં ગમન કરનાર) ને જોઈ સ્નેહને વેગ, કન્યાનું મરણ, રૂધિર ઝરતા મસ્તકને ભયંકર દેખાવ તથા પાછળ આવનાર લોકોને ભય એવા અનેક કારણોથી હદયશૂન્ય થયેલ વ્યાકુળ ચિત્તવાળા ચેરપતિને પિતાના દુષ્કૃત્યને અંતરમાં અવ્યક્ત પશ્ચાતાપ થયા છતાં આ વિચિત્ર કૃત્યના આવેશમાં તેણે મહાત્માને કહ્યું કે –
મારા દુષ્કૃત્યને નાશ થાય. સંસાર-બંધનથી મુક્ત થવાય અને પરમાત્મપદની પ્રાપ્તિ થાય તેવો પવિત્ર ભવજનિત ધર્મબોધ બતાવ, નહિ તે આ તીક્ષણ ખડગની ધારથી તારું પણ મસ્તક કાપી નાખીશ.”