________________
સભ્યત્વ
મુળ લેખક : બહાચારી પં. શ્રીશીતલપ્રસાદજી
અનુવાદક : શ્રી ભેગીલાલ ગિરધરલાલ શેઠ
( સમકિતના ત્રણ પ્રકાર છેઃ (૧) ઉપશમ સમક્તિ, (૨) ક્ષ પશમ સમ્યફવ. (૩) ક્ષાયિક સમ્યકત્વ. તેનું વર્ણન ઉત્તરોત્તર આપવામાં આવે છે.)
ઉપશમ સમ્યક્ત્વ
એક જ્ઞાની ભવ્યાત્મા અનિવૃત્તિકરણના અંત સમયે દર્શન મેહ અને અનંતાનુબંધી કષાય દ્રવ્યને અંતર્મુહૂર્ત સુધી ઉદય માટે અયોગ્ય કરી ઉપશમ સમ્યકત્વને પ્રાપ્ત કરે છે. આ સમફત શુભ લેસ્યામાં થાય છે. દેવોને તો પર્યાપ્ત અવસ્થામાં શુભ લેશ્યા જ હોય છે; મનુષ્ય અને તિર્યંચને જધન્ય તેલેસ્યામાં અને નારકને શુભ લેશ્યા ન હોવા છતાં અતિમંદ અશુભ લેસ્યામાં સમફત્વની ઉત્પત્તિ હોય છે. વાસ્તવમાં જ્યાં અત્યંત ધર્માનુરાગ અને આત્મહિત તરફ સન્મુખતા હોય છે. ત્યાં સમ્યગ દર્શનની પ્રાપ્તિ છે.
આ જીવ અનાદિકાળથી ઢંકાયેલું સમ્યકત્વ રતન મેળવે છે ત્યારે તેની પરમાત્મપદની પ્રાપ્તિની આશા અવશ્ય તપ્ત થાય છે. એમ કહો કે એની દર્શનની હુંડી લખાઈ જાય છે.
