________________
કરણલબ્ધિ
| મુળ લેખક : બ્ર, પં. શ્રી શીતળપ્રસાદજી
અનુવાદક શ્રી ભેગીલાલ ગિરધરલાલ શેઠ
કરણલબ્ધિ ત્રણ ભેદે છે. (૧) અધકરણ (૨) અપૂર્વકરણ અને | (૩) અનિવૃત્તિકરણ પ્રત્યેકનું વર્ણન નીચે મુજબ છે.
એક ભવ્ય જીવ સંકલ્પ વિકલ્પથી રહિત થઈ આત્મોન્નતિના માર્ગમાં ક્રમશઃ આગળ વધી રહ્યો છે. પ્રાયોગ્ય લબ્ધિ દ્વારા ભાવની ઉન્નત શ્રેણી પર ચઢી હવે તે આત્મા કરણલબ્ધિમાં પ્રવેશ કરે છે, અને ત્યારબાદ અંતર્મુહૂર્તમાં તે સમ્યક્દર્શનારૂપી રત્નનો સ્વામી બનશે; અનંતાનુબંધી ક્રોધ, માન, માયા, લોભ તથા મિથ્યાદર્શનના ઉદયને હઠાવી પિતાની આત્મવિભૂતિનું નિશ્ચયાત્મક દર્શન કરશે.
જેમાં સમયે સમયે પરિણામોની ઉજવળતા અનંતગુણી વધતી જાય છે, તેને કરણલબ્ધિ કહે છે. સમ્યક્દર્શન થવામાં અવશ્યમેવ કારણરૂપ જે પરિણામ તેને કરણ (પ્રયાસ) કહે છે.
નિશ્ચયનયના આશયથી એવું જ્ઞાન અને શ્રદ્ધાન થાય છે કે “હું પૂર્ણ જ્ઞાનને ધણી, વીતરાગી, પરમ આનંદમય અપૂર્વિક આત્મા છું. રાગદ્વેષાદિ ભાવ મારા સ્વાભાવિક ભાવ નથી. આઠ કર્મોનું બંધન