________________
७६
દાન અને શીળ ભજતા નથી, પણ પૈસાટક આદિને જ ભજે છે અને પરમાત્માને પિતાની એ ઈચ્છાને પૂરી પાડી આપનારા બનાવવાને ઈચ્છે છે. પરમાત્માએ જેનો ત્યાગ કર્યો, ત્યાગ કર્યો એટલું જ નહિ પણ જેના ત્યાગને ઉપદેશ્યો, તે વસ્તુઓની તેને સુખનું સાધન માનીને ઈચ્છા થાય અને ઉપરથી એ ઈચ્છાને પરમાત્મા પૂરી કરે એવી ભાવના આવે, એ શું સારું છે? માટે લક્ષ્મી તુચ્છ છે, ભોગ તુચ્છ છે, સંસારનું સુખ તજવા લાયક છે, અને એક પરમાત્મ-સ્વરૂપ જ મેળવવા લાયક છે, એ વિચારમાં ખૂબ ખૂબ સ્થિર બની જાવ અને તે પછીથી પરમાત્માનું નામ લેવા માંડે, તે પરમાત્માની ભકિત સાચા રૂપમાં આવે.
' સખાવતમાં નામના મેહ પરમાત્માના નામસ્મરણમાં અને ત્યાગીને હાથ જોડવામાં જે તમારો ભાવ સાચા પ્રકારનો હોય, તો તમને લક્ષ્મી અને ભોગાદિ તજવા યોગ્ય તો છે જ એમ લાગે છે, એવું નક્કી થાય છે. હૈયામાં ઉદારતા પ્રગટાવવાને માટે આ વસ્તુ બહુ જરૂરી છે. લક્ષ્મીને સારી, સંઘરવા લાયક અને એનાથી જ સુખ મળે એવું જે માનતે હોય, તેનામાં હૈયાની ઉદારતા આવે નહિ. એ પૈસા આપે પણ એનું દાન વસ્તુતઃ દાન ન હોય પણ સખાવત હોય.
સખાવત કરનારને નામના મેળવવાની લાલસા ઘણી હોય. સખાવત કરનારને જે નામના જોઈતી હોય, તે જે તેને ન મળે તે એ બીચારે હૈયામાં દુઃખ અનુભવે. સાચા ઉદારને એવી ઈચ્છા થાય નહિ અને કવચિત્ એવી ઈચ્છા થઈ જાય તે ય તેને નામના ન મળે એથી કાંઈ દાન દીધા બદલ દુઃખ થાય નહિ. સખાવતી માણસે પ્રાયઃ પૈસા થોડા ખરચે અને બદલે મોટે લેવાને ઇચ્છે ! દાન જેમ બને તેમ થોડું અને નામના જેમ બને તેમ મોટી. આવી ગણત્રી હોય છે. આજે દાન તરીકે દાન કરનાર થોડા છે, બાકી તે સખાવતો