________________
૧૭૪
દાન અને શીળ
બધા ય સ્વીકારે છે તેથી તે સર્વમાન્ય આઠ ગુણેને સ્વીકારીને અત્રે નોંધીએ છીએ. નીચેની આઠ વસ્તુઓનો ત્યાગ કરવાથી આઠ મૂળ ગુણ પ્રગટે છે.
૧. મધ, દારૂ.
૫. પાંચ ઉદંબર ફળ. ૨. માંસ.
૬. જુગાર. ૩. મધ.
૭. રાત્રિભોજન. ૪. માખણ.
૮. અણગળ પાણી. મધ આદિ ઉપરની આઠેય વસ્તુઓમાં આસકિત રૂપ ભાવહિંસા છે. અને તેમાં કોને થતી પ્રાણહાનિરૂપ દ્રવ્યહિંસા છે. એમ દ્રવ્ય અને ભાવ એ બંને પ્રકારે હિંસાને ત્યાગ કરવો જોઈએ.
હવે તે આઠેયનું વિગતથી સ્પષ્ટીકરણ કરીને બતાવવામાં આવે છે.
૧. મઘ, દારૂ–દારૂના એક બિંદુમાં એટલા જીવ હોય છે કે તે જે ફેલાય તે ત્રણ લોકને ભરી દીએ અને મદ્યપાનથી મનુષ્ય આલોકના તથા પરલોકના શ્રેયથી ભ્રષ્ટ થાય છે. દારૂ મનને મૂઢ અને મૂચ્છિત કરનાર હોવાથી અને દુર્ગતિનું કારણ હોવાથી આલોકમાં તથા પરલોકમાં અહિત કરનાર એવા દારૂને સજ્જને એ હંમેશાં ત્યાગ કરવો જોઈએ. અગ્નિના એક તણખાથી જેમ ઘાસની આખી ગંજીનો નાશ થાય તેમ વિવેક, સંયમ, જ્ઞાન, સત્ય, શૌચ, દયા, ક્ષમા વગેરે સર્વ ગુણ એક ફક્ત મદ્યપાનથી નાશ પામે છે.
માં આદિને સેવનાર સ્ત્રીને સેવવાથી અથવા તેની સાથે ભોજન આદિને સંસર્ગ કરવાથી શ્રાવકની અપકીર્તિ થવાની સાથે તેના વ્રતને હાનિ પહોંચે છે. માટે તેવી સ્ત્રીને સંસર્ગ કરે નહિ.
- વળી સર્વ પ્રકારના અથાણાં, રાતદિવસ મળી ૨૪ કલાક ઉપરાંત રાખેલાં દહીં, છાશ અને ગ આવી ગયેલ ભડકું, દહીંવડાં વગેરે ખાવાથી વ્રતને હાનિ પહોંચે છે માટે તે ખાવા નહિ.
