________________
શીળ. પ્રકરણ ૧
૧૭૩
પ્રતિમાઓની આરાધના ચાલુ રાખે અથવા તો મુનિપણું અંગીકાર કરે. તે તેના મન અને શરીરની સ્થિતિ ઉપર આધાર રાખે છે.
આ પ્રતિમાઓનું આરાધન વ્રતધારી શ્રાવક કરી શકે છે તેમ અવ્રતી શ્રાવક પણ આરાધના શરૂ કરી શકે છે. કારણ બીજી પ્રતિમાથી તે વ્રતધારી થવું જ પડે છે. આનંદ શ્રાવકે સમક્તિ સહિત ચૌદ વર્ષ સુધી બાર વ્રતનું પાલન કર્યા પછી કુટુંબ જ્ઞાતિ આદિ સંબંધીઓને જમાડી, મોટા પુત્રને ઘરને ભાર શેંપી નિવૃત્ત થઈ, સર્વની આજ્ઞા લઈ પિતાને માટે આહારપાણી આદિ બનાવવાનો નિષેધ કરી, સાધુ સમાન વેષ ધારણ કરી, રાત્રિદિવસ પ્રમાદ સામે ઝઝુમી, પૌષધર્મશાળામાં રહીને અગીઆર પ્રતિમાનું આરાધન કર્યું હતું.
આનંદ શ્રાવકની અગીઆર પડિમાનો કાળ સાડા પાંચ વર્ષને છે. પઢિમામાં વિધિયુકત તપ કરવાથી આનંદ શ્રાવકનું શરીર શુષ્ક બની ગયું હતું. માંસ તથા લેહી પ્રાયઃ તપથી બળી ગયાં હતાં પરંતુ આત્મા શુદ્ધ બની ગયો હતો. તેમણે એક માસને સંથારો કર્યો અને શુદ્ધ પરિણામથી અવધિજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું હતું.
- પહેલી
દર્શન પ્રતિમા શ્રાવકની અગીઆર પ્રતિમાઓ શુદ્ધ રીતે પાળવા ઈચ્છનારે સૌથી પહેલાં આ દર્શને પ્રતિમામાં આઠ મૂળ ગુણોને સ્પષ્ટપણે ધારણ કરવા જોઈએ. કારણ કે આ મૂળ ગુણ પાયા રૂપ છે. મકાન ચણનાર તેને પાયો મજબૂત બનાવે તો જ મકાન ટકી શકે તેવી રીતે આઠ મૂળ ગુણધારી શ્રાવકનું મન મજબૂત બનવાથી તે આ અગીઆર પ્રતિમાઓ સહેલાઈથી પાળી શકે.
આઠ મૂળ ગુણ આઠ મૂળ ગુણોના નામમાં જુદા જુદા આચાર્યોમાં મતભેદ છે. છતાં નીચેના આઠ ગુણે દરેક શ્રાવકમાં હોવા જોઈએ એટલું તો