________________
શીળ. પ્રકરણ ૧
૧૭૫
૨. માંસ–પિતાની મેળે મરણ પામેલા પશુના માંસને ખાનાર કે સ્પર્શ કરનાર પણ હિંસક જ છે. કારણ કે રાંધેલી કે કાચી માંસની પેશીઓ, એક એક શરીરમાં અનંત સાથે ઉત્પન્ન થાય અને સાથે મરે એવા સાધારણ શરીરવાળા નિગોદના સમૂહને ઉત્પન્ન કરનારી હોય છે. જીવતા પશુને મારીને તેનું માંસ ખાવામાં તો હિંસા છે જ પરંતુ પિતાની મેળે મરી ગયેલ પશુનું માંસ ખાવામાં પણ હિંસા છે.
જેઓ પિતાના માંસની પુષ્ટિને માટે અન્યનું માંસ ખાય છે તેઓ જ પ્રાણીના ઘાતક છે. કારણ કે માંસ ભક્ષક ન હોય તો પ્રાણીને વધ કોણ કરે ? માંસનાં સ્વાદથી લુબ્ધ દુષ્ટ બુદ્ધિ દેહધારીઓની ડાકણ જેવી બુદ્ધિ અન્ય દેહધારીને હણવા માટે પ્રવર્તે છે.
માંસ ભક્ષણમાં લોલુપતાપૂર્વક આસક્તિ કરનાર નરક જેવી દુર્ગતિમાં જાય છે તથા સંસારમાં પરિભ્રમણ કરે છે અને માંસ ભક્ષણના ત્યાગમાં રત રહેનાર સુગતિ પ્રાપ્ત કરે છે.
વનસ્પતિ, અનાજ વગેરે એ કેંદ્રિયના શરીર ચરબી, રક્ત, હાડકાં વગેરેથી રહિત છે તેથી તે માંસ નથી.
૩. મધ-મધ બનાવનાર માખી, ભમરા, મશક આદિ પ્રાણીઓના સમૂહના ઘાતથી પ્રાપ્ત થતું અને રસ ચૂસીને વમન કરેલ હોવાથી તેમ જ વાઘરી વગેરેએ એઠું કરેલું હોવાથી અત્યંત અશુચિ એવા મધનું એક બિંદુ માત્ર ખાનાર પણ જે પાપ બાંધે છે તે સાત ગામ બાળવાથી લાગતા પાપ કરતાં પણ અધિક છે એમ જ્ઞાનીઓ કહે છે.
“અહિંસક મધ” કે જેમાં ટપકેલું મધ ગ્રહણ કરાય છે અથવા મધપુડામાંથી માખીઓને ઉડાડી મૂકીને લેવાય છે તેમાં પણ મધને આશ્રયે રહેલાં ઇંડાં તેમ જ સૂક્ષ્મ પ્રાણુઓના ઘાતથી હિંસા છે. | ફૂલના એક પછી એક સમૂહમાંથી રસ પીને માખીઓ તેને વમે છે તે મધ ઉચ્છિષ્ટ છે તેને ધાર્મિક પુરુષો ખાતા નથી. રેચ,
