________________
૧૯૮
દાન અને શીળ
આ પ્રમાણે એક સાથે કે ક્રમથી સર્વસ્વ ત્યાગ કરીને પછી મેહથી કરાતા પરાજયને મંદ પાડવા માટે તે બુદ્ધિમાન ગૃહસ્થ ઉદાસીન ભાવથી કેટલોક વખત ઘરમાં રહે કારણકે હજુ પુત્ર આદિ કાંઈ પૂછે તે અનુમતિ આપે એ રૂપ મેહથી કરાતે પરાજય અહિં સૂચવ્યો છે.
જ્યારે પુત્ર વગેરેને તેની સંમતિ અનુમતિની જરૂર ન રહે ત્યારે તે પ્રતિમારી શ્રાવક ઘરથી બહાર ઉપવન, આશ્રમ કે ઉપાશ્રયમાં રહે.
દ્રવ્ય અને ભાવથી એ બન્ને પ્રકારે ઘરમાંથી નીકળી જવા ઈચ્છતો તે શ્રાવક માતાપિતાદિ વડીલો, સ્વજનો તથા પુત્રાદિ સાથે યથાયોગ્ય સંભાષણ કરીને રજા લીએ જેમકે –
'હે મારા દેહના જનક જનેતા ! આ મારો આત્મા તમારા વડે ઉત્પન્ન થયો નથી એમ તમે નક્ક માને તેથી હવે તમારા સંબંધથી મને મુક્ત કરો. આ મારો આત્મા કે જેની જ્ઞાનજ્યોતિ પ્રગટ થઈ છે તે પિતાના અનાદિ જનકજનેતા એવા શુદ્ધાત્માને પ્રાપ્ત થવા ઇચછે છે.
તેવી જ રીતે બાંધવાને કહે છે કે –તમે મારા દેહના બાંધવો છે તે સંબંધથી મને મુક્ત કરો. આ મારો આત્મા કે જેની આત્મ
જ્યોતિ પ્રગટ થઈ છે તે પિતાના અનાદિ બાંધવ એવા શુદ્ધાત્માને પ્રાપ્ત થવા ઈચ્છે છે.
પુત્રને કહે કે – હે પુત્ર ! તું મારા દેહથી ઉત્પન્ન થયે છે, આત્માથી નહિ. માટે દેહના સંબંધથી મને મુક્ત કર આ મારે આત્મા કે જેની જ્ઞાનજાતિ પ્રગટ થઈ છે તે પોતાના શુદ્ધાત્મારૂપ પુત્રને પ્રાપ્ત થવા ઈચ્છે છે.
પત્નીને કહે છે કે – મારા શરીરને રમણ કરાવનાર સ્ત્રી ! તારો સંબંધ મારા દેહ સાથે છે, આત્મા સાથે નહિ. એ દેહના