________________
દાન. પ્રકરણ ૩
૨૨૧
જૈન સિદ્ધાંતના ભાવ રહસ્યના જ્ઞાતા આ ક્ષાયિક સમ્યગ દૃષ્ટિ જીવ અમૂઢ દૃષ્ટિ અંગમાં અચળપણે ટકી રહે છે, તેમ જ વળી ઉપખંહણ ગુણનું પિપણું કરે છે. જે કોઈ જીવ અજ્ઞાન તથા તીવ્ર કષાયની પ્રેરણાથી કુમાર્ગગામી બને છે, તેની પણ નિંદા નહિ કરતાં તેને દયા-અનુકંપા ભાવે જુએ છે.
પોતાના મિત્રોને મિશ્ચાત્ય રૂપી કીચડમાંથી બહાર કાઢી સમ્યક્ત્વના સ્વચ્છ આંગણમાં પ્રવેશ કરાવે છે.
તેને પ્રેમ તથા વાત્સલ્યના ભાત અત્યંત ઉજવળ હોય છે. તેના અંતરમાં આભ પ્રભાવનાની સાથે સાથે પરમ પવિત્ર જૈન ધર્મની પ્રભાવનાની ઘણુ અપૂર્વ વૃત્તિ વહ્યા કરે છે. આમ આ જ્ઞાની જીવ વ્યવહારમાં સદર્શનના આઠે અંગેનું પાલન કરી, દર્શન પ્રતિમાના ભાવિ ચરિતાર્થ કરે છે.
બીજી વ્રત પ્રતિમા
પહેલું અહિંસા આણુવ્રત આ પાંચમા ગુણસ્થાનવર્તી શ્રાવકે પ્રત્યાખ્યાનાવરણ કષાયના મંદ ઉદયથી હવે વ્રત પ્રતિમામાં પદાર્પણ કર્યું છે, તેણે અહિંસા અણુવ્રત અંગીકાર કર્યું છે.
તેણે અહિંસાનું સ્વરૂપ સારી રીતે સમજી લીધું છે, તેને યથાર્થ જ્ઞાન છે કે આત્મામાં રાગદ્વેષાદિ ભાવની ઉત્પત્તિ ન થવા દેવી તે ભવ-અહિંસા છે તથા પોતાના તથા બીજાના ઇન્દ્રિયાદિ પ્રાણીને વિયોગ ન કરે, ન કરાવવો તથા પ્રાણેને કષ્ટ ન પહોંચાડવું તે દ્રવ્ય અહિંસા છે.