________________
ર
દાન અને શીળ
જંગલના બધા જીવો જે ભયવાન બનેલા છે તેમને અભયદાન દેવરાવવાને માટે, પેાતાના સ્વાધ્યાય-ધ્યાનની ચાલી રહેલી ધારાને અધ કરીને, અભયદાન આપ્યું અને રાજાને અભયદાનની વાસ્તવિકતાની સાથે મૂળ જ્ઞાનદાન પણ આપ્યું તેમજ બધા જીવાને રાજા પાસેથી અભયદાન અપાવ્યું.
આના પ્રમાણને માટે ઉત્તરાધ્યાનના ૧૮મા અધ્યાયમાં આ મુજબ સૂત્ર છે.
“ અમો પસ્થિવા ! તુમં, અમયા મવાદ ય, I अणिच्चे जीवलेोगग्मि, किं हिंसाए पसज्जसि ? || ૧૨ ||
અર્થાત્ મુનિશ્રી ગંભાળી મહારાજ મૃદુ ભાષાથી સંયતિ રાજાને કહે છે કે, “ હે રાજન! તારા વિચારેામાં તું એમ માની રહ્યો છે કે, આ મુનિ મારી નાખશે. એથી તું ભયમ્રાન્ત થઈ રહ્યો છે. તને તારા પ્રાણ વહાલા છે. હું તને અભયદાન આપું છુ તેવી રીતે આ જંગલી જીવે અભય–દાન ઈચ્છે છે. તે તુ પણ તેમને અભયદાન આપ. આ અનિત્ય સંસારમાં હિંસાથી શું મળે છે ?
जया सव्वं परिच्चज्ज, गंतव्वमवसस्स ते
अणिच्चे जीवलोगम्मि, किं रज्जम्मि प सज्जसि ॥ १२ ॥
અર્થાત્ હે રાજન્ ! તું એ નથી જાણતા કે તારે સ છેડીને અહીંથી અવશ્ય જવું પડશે? તેા પછી આ અનિત્ય સંસારમાં રાજ્યમાં શા માટે આસકત થાય છે?
जिवियं चेवं रूपं च, विज्जुसंपायचंचलं ।
जत्थ तं मुज्ज्ञासि रायं, पेच्चत्थं नावबुज्ज्ञसे ॥ १३ ॥
હે રાજન ! વિદ્યુત્સમું ચચળ-ચપળ આ આયુષ્ય અને શરીરનું રૂપ સૌ, એમાં તુ શાથી માહિત થઈ રહ્યો છે? એના મેહમાં તુ તારા પરલેાકને કેમ નથી વિચારતા–એટલે કે, પલાક માટેની
