________________
દાન. પ્રકરણ ૪
કોઈ દાતારને ત્યાં સુપાત્ર મુનિ અનાદિક લેવા આવેલ છે. ત્યારે દાતાર તેમને અનાદિક તે કંઈ પણ ન દે અને માત્ર એમ જ કહી દે કે “હું આપને અંતરાય નહિ આપુ ” તો એને, સુપાત્રદાન દેવા બાદ જે નિર્જરા ૩૫ ધર્મ થાય છે, તે નથી થતો. કારણ કે, ઉક્ત ધર્મ તો અનાદિક દેવાથી જ થાય છે.
જેમ સુપાત્રમુનિ, સુધાદિકના પ્રસંગમાં તેમનાં તપ-સંયમમાં વિન થવાથી, અન્ન યાચે છે, તેમ જ મરણાદિના ભયથી અને રોગ થવાથી તે તેમની નિવૃત્તિને માટે પ્રાણની નિર્ભયતા યાચે છે, ત્યારે દાતા તેમને યથાશક્તિ અભય કરે છે અને કરાવે છે. અહીં એક શાસ્ત્રીય ઉદાહરણ આપવાથી આ વાત સ્પષ્ટ થઈ જશે.
સંયતિ કપિલપૂરને રાજા હતો. તે શિકારનો શોખીન હતો. એક દિવસ તે કેશરીવનમાં રાજ-પરિવાર અને સેના સાથે મૃગયા અર્થે ગયે અને ત્યાં એક હરણના ટોળાંને ઘેરી લીધું. એક મૃગને તીર માર્યું. મૃગ બળવાન હોવાથી તીર સાથે દોડતું દોડતું એક વૃક્ષ નીચે ગર્દભાળી નામના મહામુનિ સ્વાધ્યાય-ધ્યાનમાં તલ્લીન થઈ બેઠા હતા ત્યાં આવીને પડ્યું.
રાજાએ મૃગની પાછળ પાછળ ઘેડે દેડાવ્યો. તે પણ ત્યાં જ આવ્યો જ્યો મુનિરાજ અને મૃગ હતા. મુનિને જોઈને રાજાને થયું કે “આ મૃગ મુનિને આશ્રયે રહેવાવાળું છે, અરેરે મેં આને તીર મારીને ખૂબ જુલમ કર્યો.”
રાજાને પોતે કરેલા હિંસાદિક જુલમથી, મોટે ભય ઉત્પન્ન થયા. તે વિચારવા લાગ્યો કે જો આ મુનિ કોપાયમાન થશે તે મારા સાથે કરેડને ભસ્મ કરી દેશે. પછી તે સંયતિ રાજા ભય બ્રાન્ત થઈને ધ્રૂજતો ધ્રૂજતે પોતાનો પરિચય આપે છે અને અભયદાન માગે છે.
મુનિશ્રી ગર્દભાળી અણગારે, અભયદાનની શ્રેષ્ઠતાથી આકર્ષાઈને રાજાને અભયદાન દેવાને માટે અને સાથે સાથે રાજા સંયતિથી
