________________
દાન અને શીળ
મળે છે કે અભયદાનના દેવાવાળાને ધર્મલાભ પણ થાય છે. આનાથી પણ અભયદાનની શ્રેષ્ઠતા બતાવેલી છે. ' કાયા અને માયાના મૂળ સ્વરૂપને સમજવાવાળાઓએ તક મળતાં કાયા અને માથા પર જે મમત્વ તથા તેથી નિર્મમત્વ આત્મીય અસલી સ્વરૂપને પ્રાપ્ત કરી લીધું તેમણે મરણના સંગોમાં રાગદ્વેષ મોહને ન થવા દીધે, તેઓ સદાને માટે સિદ્ધ બુદ્ધ અને મુક્ત બની ગયા છે. એના થોડા દાખલા આપણને યાદ રહે એ હેતુથી અહીં કેટલાક નામ માત્ર અપાયેલ છે.
ગજસુકુમાર મહામુનિ, સુકેશલસ્વામી, સુકુમાર મહામુનિ, બંધક ઋષિ, સ્કંધ ઋષિ, તેમના પાંચસો શિષ્ય, અરણિક મુનિ વગેરે અનંત મહામુનિઓએ સ્વ-પરનું હિત કરીને અભયદાનને ચરિતાર્થ કર્યું છે. આથી અભયદાનની પરમ શ્રેષ્ઠતા પણ સાબીત થાય છે.
કેટલાક અભયદાનો એવો અર્થ કરે છે કે, અભયદાન એટલે ભય નહિ દેવ, અર્થાત કોઈને પણ ભય ન મહોંચાડ-આ અભયદાનનો અર્થ છે !
ગુરુદેવ! શું આ અર્થ બરાબર થાય છે ?” શિષ્ય શંકા કરે છે.
ત્યારે ગુરુદેવ કહે છે કે, એ અર્થ બરાબર નથી. આ અર્થ તો “ભયઅદાન ” એવું સૂત્ર જે બોલાય તો ઉપરનો અર્થ બંધબેસતો થાય, અહીં એમ તે બોલાતું નથી. અહીં તો “અભયદાન” બોલાય છે, જેમ સુપાત્રદાનને અર્થે સુપાત્ર યાચકને અન્નાદિક દેવું “ પણ ત્યાં સુપાત્રને અંતરાય ન દે એવો અર્થ કેમ નથી કરતા?” એમ પ્રશ્ન કરાય છે ત્યારે વાદી કહે છે કે સુપાત્રને અન્નાદિકના વગર પિતાના તપ સંયમમાં ગ્લાનિ થવાથી તે અનાદિકની યાચના કરે છે, તેમને તેમના યોગ્ય અનાદિક દેવાથી જ સુપાત્રદાનને અર્થ સરે છે.