________________
૧૬૦
દાન અને શીળ. બેસવાનું થાય” એમ જાણ સાધુના પાત્રા ઉપર એક બે હાથ છેટે લાડવો પિત ના હાથમાં ધરી રાખીને આકાશ તરફ જોવા લાગી કે, “જો કોઈ દેવતા સોનામહોરની વૃષ્ટિ કરવા આવતો દેખાય, તો લાડવો. પાત્રમાં તરત નાખી દઉં, નહિ તો મફતને માદક કાં ગુમાવું?”
દશ પંદર મિનિટ થવા આવી પણ ઘરમાં સુવર્ણની વૃષ્ટિ ન પડે અને પાત્રમાં લાડુની વૃધ્ધિ ન પડે. છેવટે ભિખારી ઊભે ઊભે થાકી જવાથી વિચાર કરવા લાગ્યો કે, “આ વેશ્યાએ સાધુની ભક્તિ માટે ભિક્ષા તૈયાર કરી નથી, પણ ચળકાટથી ઝગમગતી સુવર્ણ વૃષ્ટિને જોઈ દેખ્યું પીળું અને મન થયું છે શીળું' તેથી આને સુવર્ણવૃષ્ટિને મેહ છે, તેમ મેં પણ આત્મશ્રેય કરવા સધુવેષ લીધેલ નથી, પરંતુ પિટ ભરવા લીધે છે, તેથી બંનેને સ્વાર્થ છે. કયાં મહાસતીની નિષ્કામ ઉત્કૃષ્ટ ભક્તિ? અને જ્યાં આ કુલટાની વાર્થિક વૃત્તિ ? તેમ જ કયાં એ મહાત્માનું નિર્મળ ચરિત્ર? અને કયાં આ પેટ ભરવાના પ્રપંચ ? “જલસે જોગી અને માલી મકવાણી” એ કહેવતની માફક મારું અને આ દુષ્ટાનું જોડું તે સરખું બન્યું છે, આમાં કોઈનું કાર્ય થાય તેમ લાગતું નથી. નસીમ જ્યાં જાય ત્યાં બે ડગલા આગળને આગળ જ છે. આખા શહેરમાં રખડી રખડી ભુખે મરી જતે, તથાપિ પેટપૂરતું મળતું ન હતું, ત્યારે મસ્તક મુંડાવી મહારાજ બન્યો, તે પણ દુઃખની દશા તે તેવીને તેવી જ રહી. ઉભા ઉભા પગ દુખવા આવ્યા, લાડવાને જોઈ ઉલટા ગલગલીયાં થાય છે, અને દાઢમાં પાણી છુડે છે, છતાં લાડવે મળશે મુશ્કેલ છે. વેશ્યાને દેખવું ને દાઝવું થયું છે છેવટે તેણે કંટાળીને વેશ્યાને કહ્યું કે
“ઓ સાધુ ઓ શ્રાવિકા, તું વેશ્યા મેં ભાંડ; તેરે મેરે ભાગ્યસે, પથ્થર પડશે રાંડ.”
અલી વેશ્યા ! એ નિર્મળ ચરિત્રવાન સાધુ મહાત્મા અને નિષ્કામ ભક્તિ કરનાર મહાસતી જુદી, આ તો તું વેશ્યા અને હું ભાંડ (ભીખારી) બંને સરખા મળ્યા છીએ. માટે સુવર્ણની વૃષ્ટિ તે બાજુ