________________
દાન. પ્રકરણ ૮,
૧૪૫ ઈચ્છાઓ અપાર છે, પણ તે બધી જ ઈચ્છાઓ આ ઈષ્ટની કામનામાંથી જ પ્રગટેલી છે. સુખ એ જ સૌને ઈષ્ટ છે અને તે સુખ પણ દુઃખના અંશ વિનાનું તેમ જ અન્ત વિનાનું જોઈએ છે.
ઇષ્ટના આ વર્ણન ઉપરથી જગતના જીવોને શું અનિષ્ટ છે, તે આપોઆપ સમજાય તેમ છે. આથી સ્પષ્ટપણે સમજી શકાય તેમ છે કે ઊંચામાં ઊંચી કેટિના પરોપકારી બનવાને ઇચ્છતા આત્માઓએ તે પ્રાણું માત્રને એ એકાંતિક આત્યંતિક સુખની પ્રાપ્તિમાં વિઘાતક વસ્તુ માત્રથી વિમુક્ત બનાવવાને તેમ જ એ એકાન્તિક અને આત્યંતિક સુખની સાધક વસ્તુઓથી સંયુક્ત બનવાનો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. | મોક્ષદાન એ જ શ્રેષ્ઠ પરેપકાર
હવે એવું એકાંતિક આત્યંતિક સુખ કયા સ્થાને છે, તે પણ સાચા પરોપકારને સાધ્ય બનાવવાને ઇચ્છતા આત્માઓએ અવશ્ય જાણી લેવું જોઈએ. આથી તે જ સમર્થ પ્રવચનઘર મહાત્મા ફરમાવે છે કે તે એકાતિક અને આત્યંતિક સુખ સંસારમાં છે જ નહિ, તેવું સુખ તે માત્ર મેક્ષમાં જ છે. આ સંસારમાં જે સુખ છે, તે તો દુ:ખથી યુકત છે એટલે એકાંતિક નથી અને અતિશય ભંગુર અર્થાત્ શીધ્ર નાશ પામવાવ શું છે એટલે આત્યંતિક પણ નથી. આ કારણે, એકાંતિક આત્યંતિક એવા સુખના અથી અને મોક્ષનું દાન કરવા દ્વારા જ પરેપકારને સાચી રીતિએ સાધી શકાય તેમ છે.”
સંસારમાં સુખ નથી એમ નહિ. સંસારમાં પણ સુખ તો છે. પણ એ સુખ પ્રસ્તુતઃ કોઈ જીવને ઇષ્ટ નથી. અજ્ઞાનતાદિના વેગે અનિષ્ટ પણ વસ્તુ ઈષ્ટરૂપ લાગે તે શક્ય છે, પરંતુ જીવાજીવાદિ તના સાચા સ્વપને જાણનારા આત્માઓ સંસારના ક્ષણિક અને દુઃખયુકત સુખને કદી જ ઈષ્ટ માનતા નથી. આ કારણે અજ્ઞાન છો પિતાની અજ્ઞાનતાદિથી અનિષ્ટને પણ ઇષ્ટ માનતા હોય, તે પણ સાચા
