________________
૧૪૮
કાન અને શીળ
દુનિયામાં ધર્મનાનામે પ્રચલિત અનેક મતે હતા, છે અને હશે. પરંતુ તે બધા કાંઈ મેક્ષના ઉપાય રૂપ નથી. મેક્ષને ઉપાય તે માત્ર એક જ છે અને તે બીજો કોઈ જ નહિ પણ અનન્ત-ઉપકારી, અનન્તજ્ઞાની શ્રી જિનેશ્વરદેવોએ ઉપદેશેલો ધર્મ ! આ જાતિની પ્રરૂપણા, સ્વદર્શનના વ્યામે હથી કે પરદર્શન પ્રત્યે અસૂયાદિથી જન્મેલી ઇતરાજીથી, ઉપકારીઓએ કરી નથી, પરંતુ સુયુક્તિસંગતતા હેઈને જ ઉપકારીઓએ આ જાતિની પ્રરૂપણ કરી છે.
આજે સર્વ ધર્મો પ્રત્યે સમાન આદરભાવ રાખવાની કેટલાકે વાત કરી રહ્યા છે. કેટલાકે વળી ધર્મોમાં પરસ્પર વિશેષ ભેદ નથી એ પણ પ્રચાર કરી રહ્યા છે. પરંતુ ખરી વાત તો એ છે કે એક પણ ધર્મના સિદ્ધાંતોનું તેવાઓને વાસ્તવિક જ્ઞાન જ નથી. શબ્દોની થેડીક સમાનતાને જોઈને બેટા રસ્તે નહિ દોરવાતાં. ધર્મના અથી આત્માઓએ ધર્મ ઊડે અભ્યાસ કરવાને તત્પર બનવું જોઈએ.
– તા. ૧-૫-૧૯૪૮ ના જૈન પ્રવચનમાંથી સાભાર ઉધૃત.