________________
૧૧૮
દાન અને શીળ
અથવા મંદતા હતી. તેમાં પણ બીજા સમાજો કરતાં જૈન સમાજમાં વિશેષતાએ અવ્યવસ્થા હતી. તે સમયે જૈનમાં રોમના પિપ ગુરુઓની માફક યતિ (ગોરજી) પિ ૫ ગુરુઓની પ્રબળ સત્તા હતી. જૈન સમાજમાં પિપનું જ સામ્રાજ્ય હતું.
સાધુ આચારથી ભ્રષ્ટ થઈ જશેખ માણતા વિષના ગુલામે બન્યા હતા. કંચન તથા કામિનીની મોહજાળમાં લુબ્ધ થયા હતા. પિતાના દેષ બતાવનાર તથા સાચું કહેનારને અનેક કષ્ટો આપવા તૈયાર થયા હતા. અર્થાત્ મારી નાંખવામાં પણ પાછા હઠતા ન હતા. -
ઉપધાન કરનારને પંદર રૂપિયા નાણ (કર)ના ભરવા જોઈએ. ૨૮ લબ્ધિને તપ કરે તો ગુરૂપૂજનના અમુક રૂપિયા આપવા. ક્ષીરસમુદ્રના સાત ઉપવાસ કરે તો પાંચ સાત રૂપિયા પિથીપૂજનમાં આપવા. માળા પહેરાવવાના અમુક રૂપિયા દેરાસરખાતે તથાગુરુપૂજનમાં આપવા અને વાસક્ષેપ (સુખડના ભુકાની ચપટી) નખાવવો.
અહીં કોઈ પ્રશ્ન કરશે કે– મહાવીર ભગવાને ગૌતમાહિ અગીઆર ગણધરને વાસક્ષેપ નાખ્યાને શાસ્ત્રમાં અધિકાર છે. તે તેના ઉત્તરમાં જણાવવાનું કે–આજના પૈસાના પૂજારી ગુરુઓની માફક મહાવીરે, વાસક્ષેપ નખાવનાર કોઈ પણ ગૃહસ્થ પાસેથી પિથી પૂજન તથા ગુરુપૂજનના ખેટા બાના બતાવી પૈસા લીધાને શાસ્ત્રમાં પાઠ છે જ નહિ.
ઉજમણું કરવામાં આટલા રૂપિયા ખરચવા, આરતિ તથા દીવ કરવાના, તેમ જ પ્રભુની પૂજા કરવાના સ્વપ્ના ઉતારવાના તથા પાલણ ઝુલાવવાના એ વિગેરે કાર્યોના લીલામી (ચડાવા ) ધંધાઓમાં ઘી બોલાવી તેના પૈસા દેરાસર ખાતે તથા જ્ઞાનખાતે રૂપિયા આપવા તથા ગેસ ઈજીની માફક પિતાને ઘેર શ્રીપૂજ્યની પધરામણી કરાવી ગુરુપૂજનમાં અમુક રૂા. ધરવા, એક દેરાસરમાંથી ભગવાનની મૂર્તિ બીજા દેરાસરમાં લઈ જવી હોય તે નકરે (ન કરે એ શબ્દ ચોતે જ