________________
દાન. પ્રકરણ ૬
૧૨૩
તે માનસિક, અનુકંપાદાન ! તેવી જ રીતે પિતાની શકિત પ્રમાણે પૈસાને ભોગ આપીને પણ દુઃખી આત્માને દુઃખમુક્ત કરે તેને આથિક અનુકંપા કહે છે - એક રાજ ઘોડા ઉપર બેસીને વનમાં ફરવા ગયો હતો. ફરવાના પરિશ્રમથી થાકેલો સજા વિશ્રામ લેવા માટે એક ઝાડના થડમાં ઘેડને બધી પોતે શીતળ છાયામાં બેઠે બેઠે કુદરતી રચનાનું નિરીક્ષણ કરતા હતો. તેવામાં એક હરણું કે જેની પાછળ શિકારી ધનુષ પર બાણ ચડાવી શિકાર કરવા ત્વરાથી દોડતો આવતો હતો અને તે બાણથી હરણને મારી નાખવાની તૈયારીમાં હતો.
આ છે . તેવામાં રાજાની કરૂણામય સૌમ્ય દ્રષ્ટિ જોઈ પોતાના જીવનને અચાવ કરવા માટે વેગથી દડી પારધીના ત્રાસથી ભયભીત થયેલું કપતું ધ્રુજતું અને ત્રાસ પામતું તે હરણ શરણ લેવા રાજાના ચરણમાં અપડયું. પોતાની અવ્યકત લાગણીથી પોતાનો બચાવ કરવા રાજાને દિનંતા જણાવી. એટલે રાજા હરણને સાંત્વન આપી નિર્ભય થવા સૂચવતો હતો, તેવામાં પારધી ત્યાં આવી પહોંચ્યો.
છે. * રાજા ચરણમાં પોતાના શિકારને જોઈ શિકારીએ રાજાને કહ્યું
કે–મહારાજન ! તે હરણ તમારી માલેકીનું નથી, પણ વનમાં ફરતું કવિના માલેકીનું છે. બે દિવસ થયાં હું તથા મારૂં કુટુંબ સુધાથી પીડાય છે, જેથી સુધાનું દુઃખ ટાળવા ધનુષ્યબાણ લઈને હું શિકાર અર્થે નીકળ્યો, આ હરણ મારી દષ્ટિએ પડવાથી હું તેની પાછળ પડશે. તુ અત્યારે સાત આઠ કલાક થયા રખડી રખડી ક્ષુધા તથા રખડપટ્ટીના દુખથી હું મરણતુલ્ય થઈ ગયો છું. માટે કૃપા કરી હરણ મને સોંપી છે કે, જેના ભક્ષણથી મારી તથા મારા કુટુંબની બે દિવસની જઠર (સુધા ), શાંત કરે. અને સાત આઠ કલાક રખડવાની મહેનતને પણ
આ પ્રમાણે શિકારીનું બેલવું સાંભળીને રાજા બેલ્યો કે મારે
