________________
૧૨૦
નિ અને શીલ ને બતાવતાં પૈસાથી જ ધર્મ બતાવ્યો. જે લોકોને ઉપરોતિ કહે દોષોને નાથે કરવામાં તથા સદ્ગુણોની વૃદ્ધિ કરવામાં જ બંધ છે એમ છે અતિવ્યું હોત, તે જૈન તથા અન્ય સમાજમાં જે કર્કશ કુપ ધધી પડ્યો છે, અનીતિ કે અસત્યથી પૈસા કમાવીને પ્રપ વધી પડ્યા છે, તે અધમ દેોિ જનસમાજમાં વધવા પસંમત નંહિ ! જ : - પણ તમો અમુક તપ અથવા અમુક ક્રિયા કરી. આટલા પિસા દેવ-ગુરૂના નામે ખુરશે, એટલે તમારું - કલ્યાણ થશે આવા અણસમજભર્યા બેધથી લોકો અનીતિના માર્ગે ચડી ગયા. અર્થાત્ કાકપટ, છળપ્રપંચ કરી, અનીતિ કે અસત્યથી પસા કમાઈ વાડા તથા ઉજમણું કરવામાં કે શત્રુંજય ગિરનાર કે કાશી-મથુરાની યાત્રા કરવા તથા સંઘે કહાડવામાં તેમ જ જૈન કે રામ-કૃષ્ણના મંદિરો બંધાવવા વગેરેનો કે ઈ પણ ધર્મના નામે થતા કાર્યોમાં સેંકડે કે હજાર રૂપિયા ખરચવામાં “ધર્મ થયો અથવા કલ્યાણ થયું. એમ માની બેઠા છે. જેઓ બિચારા ધર્મ થયાનું અથવા કલ્યાણ થવાનું માની અનંત સંસારની વૃદ્ધિ કરે તેવી સ્થિતિમાં જ
અમૂલ્ય મનુષ્યજીવનનો વૃથા વ્યય કરતા ગયા છે. - હમણાં પણ ઉપધાન, વરઘોડા વગેરેનમ ચવા તથા બીજી ઘણી ખરી પ્રવૃત્તિઓ તેવા સન્મભ્રષ્ટ કુગુરુઓએ પ્રવર્તાવેલી, પૈસાની વેચાણથી જ ધર્મક્રિયાઓના નામે પ્રવૃત્તિઓ થતી જણાય છે. એ દિવસ ઉપવાસ કરવો અને એક દિવસે ઊંચામાં ઊંચે સ્વાદિષ્ટ ખોરાક ખાઈ ઉપધાન કરવાનું મહાન સૂત્રમાં છે નહિ. ધર્માચાર્યોના નામે યતિઓના રચેલા ગ્રંથોમાં તે વાત હશે. અથવા તે જે સૂર (મહાનિશીથ વગેરે)ને જુદા જુદા ગચ્છના આચાર્યોએ પતે છિન્નભિન્ન કરી તેમાં પિતાનું ઉમેરી દીધું હશે, તેવા સૂત્રના ખલા હશે. ' છે, એ સૂત્રમાં કદાચ ઉપધાન શબ્દ હશે, પણ પૈસા ઉંધને થવાના ધંધા ચલાવવા જેવી પ્રવૃત્તિ તો છે જ નહિ. દાન આપવામાં