________________
૧૧૬
દાન અને શીળ
જેવું થાય છે. ઈશ્વર કર્તા હો કે ને હું તેનું નિરાકરણ કરવાની અત્યારે જરૂર નથી, પણ અનાદિ કાળથી કમ-આવરણાથી બંધાયેલ જીવ કમબંધનથી મુક્ત કેમ થાય? તેની દેહાધ્યાસમુદ્ધિ કેમ ટળે ? કામ, ક્રોધ, મદ, મેાહ, મત્સર વગેરે દોષોને નાશ કેમ થાય? પરમાત્મ પદની પ્રાપ્તિ કેમ થાય? તે પ્રથમ જાણવાની જરૂર છે.
માને છે.
" '
.
વેદાંત ઈશ્વરને કર્તા માને છે અને જૈન કને કર્તા બંનેના આશય ઊંચો છે. અર્થાત્ અં મમતિ નંથઃ હું અને મારૂં ’ એજ જીવાત્માને અધન છે. તે ઈશ્વરને કર્તા માનીને અથવા કર્મને કર્તા માતીને હું પણું ( અહંકાર) દેષ કહાડવાની જરૂર છે.
અનંત કાળના અજ્ઞાનપણાને લઈ દેહાધ્યાસ બુદ્ધિથી દરેક પ્રક્રિયામાં ‘હું આમ કરી શકું, આને મારી શકું તે આને જીવાડી શકું. આમ કરૂં તે તેમ કરૂ’ એ અહંકાર દેષને નાશ કરવા માટે જ ઈશ્વર અથવા કને કર્તા તરીકે માનનારાઓને ઉદ્દેશ છે. તે ઉદ્દેશ તરફ ખ્યાલ પહોંચાડતાં અર્થાત્ અહંકારાદિ દાષાને નાશ કરતાં ઈશ્વર કર્તા છે તે જ વાત સાચી છે અથવા કર્મ કર્તા છે તે જ વાત સાચી છે એમ કદાગ્રહપણે માની વાદવિવાદ કરવામાં ઠર્યા તથા કલેશની વૃદ્ધિ કરવાનું થાય છે, અને અમૂલ્ય સમય નિરર્થક પ્રવૃત્તિઓમાં ફીફાં ( ફોતરા ) ખાંડવામાં વ્યર્થ ગુમાવવાનું થાય છે. 2535
-
:
આ કારણથી શ્રીમાન હેમચ દ્રાચાર્ય એ વિચાર્યુ કે—જૈન જેવા પવિત્ર દન પ્રત્યે શંકરાચાર્યજીની ખાટી ઉશ્કેરણીથીલેકોના હૃદયમાં આશકા અથવા અરૂચિભાન થાય એ અન્યાય આપવા જેવું થાય છે.! તેથી પેાતાના જ્ઞાન-ધ્યાનની પ્રવૃત્તિને ઘડીભર મંદ કરી સમાજની સેવા કરવી, એ પણ એક મહાન ધર્મ છે એમ સમજી જૈનદર્શન સત્ય છે, તેને નાસ્તિક કહેન ર્ ભૂલ કરે છે ' એમ દર્શાવવા, સત્યના પ્રકાશ ફેલાવવા પેાતાની જીંદગીને ભેગ આપી જૈન સમાજને ટકાવી રાખ્યો છે.
*
જો તે સમયમાં હેમચંદ્રાચાર્યે છ ન રાત, તે આજે નસમાજ
