________________
૧૦૬
દાન અને શીળ
સ્વાર્થને માટે ધનના ગુલામ બની કુડ-કપટ, અનીતિ કે અસત્યથી હજાર ભેળા લે કોને છેતરી, પ્રપંચના પાશમાં ફસાવી, હજારેનાં ગળાં રેંસી, ખોટાં ખત લખનાર, પિતાના સ્વાર્થને માટે મનુષ્યને છેતરનાર પારકી થાપણ ઓળવનાર, બેચાર બકરાંને છોડાવનાર છતાં મનુષ્ય સાથે વૈર-વિરોધ કરી કલેશ વધારનાર,
વળી બીજાને દુઃખ તથા ત્રાસ આપનાર, કન્યાવિક્રય કરનાર, હજારે મનુષ્યના લોહીનું પાણી કરી તેઓની કમાણી ઉપર તાગડધિના કરનાર, ધર્મના નામે કલેશ, કુસંપ વધારી ઝગડા કરી કેટે લાખે રૂપિયાનું પાણી કરનાર, સર્વ જીવોની સાથે મૈત્રીભાવનાની પ્રતિક્રમણમાં પ્રતિજ્ઞા લઈ મનુષ્યો સાથે જ કુડ-કપટ કરનાર, વેર-વિરોધ કરનાર, બીજાનું શું ઈચ્છનાર અથવા કરનાર,
વળી વ્યાપારાદિકમાં ભાઈઓ તથા ભાગીદારો પ્રત્યે વિશ્વાસઘાત કરી હજારો અને લાખ રૂપિયાની ઉચાપત કરનાર, પરસ્ત્રી તથા પરપુરૂવ સાથે અનાચાર કરનાર, પૈસાના થોડાક સ્વાર્થની ખાતર અબોલ પ્રાણીઓ (ઊંટ, અશ્વ, બળદ વગેરે) ઉપર હદ ઉપરાંત ભાર ભરી તેમના પ્રત્યે નિર્દયતા કરનાર, બે ચાર બકરાંને છેડાવ્યાથી ઉપરોક્ત રામના એક પણ મહાદેાષ હેય, ત્યાં સુધી તે અભયદાનના સ્વરૂપને સમજી જ નથી. તે માત્ર પિતાના કુલાચારો જ ધર્મ માની બેઠા છે.
વસ્તુવે તો તેવા અધમ કૃત્ય કરનારથી ધર્મ લાગે કેશ દૂર છે. ન શાસ્ત્રોમાં એ એક પણ દાખલ કઈ બતાવશે કે– ઉપરોક્ત કહેલા વાળ જીવાત્મા બે ચાર બકરાં કે ઘેટાંને બચાવી ઘસાના સ્વાર્થને માટે હજારે જીવોને દુઃખ આપી તેણે અભયદાન આપ્યું હોય, અથવા ધર્મ કાર્યો છે એમ કહેવાશે? કદાપિ નહિ.
