________________
દાન અને શીળ
અને હું એને આપું છું તથા આ મારા ગુરુ છે અને ક્ષીર લે છે, આ સંત મહાત્માને આટલી ક્ષીર આપીશ અને આટલી મારા માટે રાખીશ, એવી દેહાધ્યાસ અને જગદાકારવૃત્તિ રૂ૫ ઇંભાવને વંસ થવાથી ગુરુના પાત્રમાં બધી ક્ષીર પડી ગઈ, ત્યાં સુધી પણ ક્ષીર પ્રત્યે લક્ષ્ય જ ન રહ્યું.
તેમ જ ગુરુ પણ સમયજ્ઞ મહાત્મા હતા. આ ગરીબના ઘરની બધી શીર પોતાના ઉંદરનું પિષણ કરવા તેમને એક રોમમાં અણુમાત્ર પણ ભાવના ન હતી, પરંતુ ક્ષીરના દાનથી મહાત્માની ઉત્કૃષ્ટ સેવા ભકિતએ ચડેલ અંતઃકરણને ક્ષીર ઘેડી નાખવા અથવા “હવે નાખીશ નહિ” એવા શબ્દોથી ખલના થતાં આત્મસિદ્ધિ થવામાં મારા શબ્દ તેના ઉત્કૃષ્ટ ભાવને ખલિત કરી અંતરાયરૂપ થશે એમ જાણી નિરૂપાયે મહાત્માને મૌન ધારણ કરવાની આવશ્યકતા જણાઈ હતી.
આ ક્ષીરના અલ્પ દાનથી પણ તે આત્મા શાલિભદ્રને જન્મ પામી ઋદ્ધિસંપન્ન થયા અને સવાર્થસિદ્ધ વિમાનમાં સુખ ભોગવી એક ભવમાં મેક્ષે જશે.
અરિમર્દન નામના રાજા એક સાધુ મહારાજને એક જ વસ્ત્ર વહોરાવવાથી તે જ ભવે અનંત કર્યાવરણને લય કરી અવ્યાબાધ એવા પરમપદને પામ્યા. શાસ્ત્રમાં પણ ચિત્ત (નિર્મળ ભાવ) વિત્ત (ન્યાયસંપન્ન) પાત્ર (સદ્ગુર) એ ત્રણેના સમન્વય યોગથી જ સિદ્ધિ થવાનું જણાવ્યું છે.
શંખરાજા અને તેની રાણું મુનિને માત્ર દ્રાક્ષજળના દાનથી નવમે ભવે નેમનાથ તીર્થકર અને રાજેમતીને જન્મ પામી મેક્ષે ગયા.
બલભદ્ર મુનિને લુખે આહાર આપનાર સુતાર એકાવનારી થઈ મેણે જશે.
