________________
૩
દાન અને ઉદારતા
પ્રવચનકાર :
આચાય શ્રી વિજયરામચંદ્રસૂરિજી
*
ઉદારતા એ જ સદાચાર રૂપી વૃક્ષનુ બીજ છે.
માનવજીવનમાં ઉત્તમાત્તમતાની અને અધમાધમતાની પણ શકયતા
માનવજીવનની મહત્તા સદાચારને આભારી છે. સદાચારાનુ સુન્દરમાં સુન્દર કાğિ આચરણ એક માત્ર મનુષ્યથી જ શકય છે. સર્વોત્તમ કાટિના સદાચરણવાળું જીવન તે માત્ર માણસા જ જીવી શકે છે; નથી એવું જીવન નારકના જીવે ખ્વી શકતા, નથી એવું જીવન તિય ચના જીવા વી શકતા કે નથી એવું જીવન દેવલેાકના છા પણ જીવી શકતા ! અને એથી જ તત્ત્વજ્ઞાની મહાપુરુષાએ આ મનુષ્યજન્મની મહત્તા ગાઈ છે.
અન્ય ગતિના જવાનાં જીવતા કરતાં મનુષ્યગતિના જ્વાનાં જીવતાની આ મેટામાં મેાટી વિશિષ્ટતા છે, પરન્તુ આ મનુષ્યજન્મ એ મોટામાં મોટું ભયસ્થાન પણ છે. અધમાધમ આચરણેાની પણ જે શકયતા આ મનુષ્યગતિમાં છે, તેવી શકયતા અન્ય ગતિમાં નથી. આ જીવન એવુ છે કે આને અધમાધમ પ્રકારે પણ જીવી શકાય. આમ છતાં પણુ, આ જીવનમાં ઉત્તમાત્તમ પ્રકારનાં સદાચરણથી જીવવાની શકયતા હાઈ ને જ તત્ત્વજ્ઞાનીઓએ આ જીવનની મહત્તા ગાઈ છે.
